Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel Openbaar. Onderwerp Onderzoeksprogramma O&S 2012

Collegevoorstel

Openbaar

Onderwerp

Onderzoeksprogramma O&S 2012

Programma / Programmanummer

BW-nummer

Openbare besluitenlijst Facilitaire diensten / 1043 18 december 2007 Collegevergadering no 47 Portefeuillehouder

B. Jeene Samenvatting Aanwezig: Het Onderzoeksprogramma O&S 2012 geeft een totaalbeeld van de Th. de Graaf Voorzitter onderzoeksbehoefte voor 2012, inclusief de uitvoeringsmogelijkheden P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, Wethouders binnen het beschikbare budget. P. Lucassen, J. van der Meer Eringa Gemeentesecretaris Prioriteiten van ons collegeP. van B&W zijn (mede) leidend geweest bij A. geven Kuil per opdracht de functionele relatie Communicatie de totstandkoming ervan. We Verslag met andere programma’s inM. deSofovic Stadsbegroting aan.

Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.

OS00, Tom Merkx, 2782

H. Kunst, Datum ambtelijk voorstel 20 januari 2012 Registratienummer

12.0001879

Bij uitvoering van het vastgestelde Onderzoeksprogramma O&S zal per opdracht een bestuurlijke intake plaatsvinden.

Aldus vastgesteld in de vergadering van:

Ter besluitvorming door het college

Paraaf

1. Het Onderzoeksprogramma O&S 2012 vast te stellen, met inbegrip van het niet of anders oppakken / doorschuiven van opdrachten naar 2013. 2. De brief aan de Raad vast te stellen.

akkoord

De voorzitter,

Datum

Leidinggevende

De secretaris,

Programmamanager P. Kluver

Programmadirecteur P. Steijn

 Alleen ter besluitvorming door het College  Actief informeren van de Raad Besluit B&W d.d. 7 februari 2012  Conform advies

 Aanhouden  Anders, nl.

nummer: 1.2

Paraaf

Datum

akkoord Bestuursagenda

1

Gemeentesecretaris

Portefeuillehouder

Collegevoorstel.docx

Collegevoorstel

1

Probleemstelling

Jaarlijks bereidt de afdeling Onderzoek en Statistiek (O&S) een Onderzoeksprogramma (OP) voor. Het OP dient voor sturing en verantwoording van de productgroep onderzoek en statistiek (programma Facilitaire Diensten), in de Stadsbegroting. De functionele relaties met de andere programma’s in de Stadsbegroting brengen wij rechtstreeks in beeld in dit OP. Het OP 2012 is door de afdeling O&S in diverse stappen voorbereid:  Uitgangspunt zijn de eerder door ons College vastgestelde prioriteiten voor de onderzoeksprogrammering in deze bestuursperiode: stads- en wijkmonitoring, bijdrage aan de meetbaarheid van doelen en effecten van programma’s in de Stadsbegroting, monitoring van dienstverlening en effectief gebruik van internet voor transfer van kennis en informatie en voor burgerpeilingen.  Daarnaast is door de afdeling O&S de overige onderzoeks- en informatiebehoefte geïnventariseerd per programma, in overleg met portefeuillehouders, gevolgd door een eerste oplading van het OP.  Omdat de vraag voor 2012 groter was dan de beschikbare uitvoeringsmogelijkheden (mede als gevolg van een forse opgelegde bezuinigingstaakstelling) is gewerkt aan een uitvoerbaar OP. In overleg met programmamanagers en -directeuren is een uitvoerbaar programma ontstaan.

2

Juridische aspecten

Niet van toepassing.

3

Doelstelling







4

Samenhangend overzicht van de gemeentelijke onderzoeks- en informatiebehoefte voor beleidsontwikkeling, -uitvoering en evaluatie, in relatie tot de programma’s in de Stadsbegroting. Hiertoe brengen we alle opdrachten en activiteiten overzichtelijk en ingedeeld naar programma’s waarmee ze functioneel een relatie hebben, in beeld. We vermelden hierbij belangrijke kenmerken van de opdrachten en activiteiten (zie hoofdstuk 4). Sturing op de inzet van de functie onderzoek en statistiek vanuit prioriteiten van het college. Deze prioriteiten staan toegelicht in het OP (hoofdstuk 3) en zijn verwerkt in de lijst van projecten (hoofdstuk 4). Toetsing van noodzaak, urgentie en uitvoeringsmogelijkheden van geïnventariseerde behoeften. De programmering is kritisch getoetst door programmamanagers en -directeuren en door ons college. Bij de uitvoering van het OP vindt voor de opdrachtuitwerking een bestuurlijke intake plaats bij de verantwoordelijke portefeuillehouder, of ons college (bij college-brede opdrachten) of de raad (bij opdrachten vanuit de raad).

Argumenten

Het betreft de vaststelling van het OP 2012. De voorbereiding en vaststelling van het OP vormt een jaarlijks wederkerend proces, als uitwerking en ter uitvoering van het programma Facilitaire Diensten, product Onderzoek en Statistiek in de Stadsbegroting.

Collegevoorstel

Vervolgvel

2

5

Klimaat

Niet van toepassing. 6

Financiën

Het OP 2012 voeren we uit binnen de middelen die in de Stadsbegroting onder het programma Facilitaire Diensten, product Onderzoek en Statistiek, ter beschikking gesteld zijn. Om dat te bereiken hebben we het programma getoetst op uitvoeringsmogelijkheden binnen deze middelen. Eventuele kosten voor enquêtering ten behoeve van onderzoeksprojecten dienen door de opdrachtgever te worden betaald. 7

Communicatie

Het OP 2012 brengen we direct na ons besluit actief ter kennis van de Raad. Daarnaast laten we het verspreiden binnen de ambtelijke organisatie en naar een vast bestand van extern geïnteresseerden / belanghebbenden. Het OP 2012 stellen we beschikbaar op de gemeentelijke website, onder Wonen en Leven > Onderzoek en Cijfers.

8

Uitvoering en evaluatie

Het programma is diverse malen getoetst op wenselijkheid en uitvoeringsmogelijkheden. De uitvoering van opdrachten in 2012 gebeurt op basis van dit OP, gevolgd door een bestuurlijke intake van opdrachtuitwerkingen. 9

Risico

Door opgelegde bezuinigingen moeten in toenemende mate gewenste onderzoeken beperkter worden uitgevoerd, worden doorgeschoven of worden geschrapt. Er kan in mindere mate ondersteuning worden geboden bij het monitoren van beleid of statistische informatie op maat worden geboden. Reductie van capaciteit leidt ook tot een sterk verlies van flexibiliteit, waardoor zich in toenemende mate planningsproblemen voordoen. Ten aanzien van het onderliggend onderzoeksprogramma geldt voorts dat er geen marge is voor onvoorziene, urgente opdrachten. Indien deze ontstaan, zal in overleg met opdrachtgevers en portefeuillehouders door schuiven en passen een oplossing gevonden moeten worden.

Bijlage(n):


Onderzoek & Statistiek

Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen

Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering no 47 Aan de gemeenteraad van Nijmegen Aanwezig: Voorzitter Wethouders Gemeentesecretaris Communicatie 7 februari 2012 Verslag Datum

Telefoon

14024

Telefax

(024) 323 59 92

E-mail

[email protected]

Postbus 9105 6500 HG Nijmegen

Th. de Graaf P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer P. Eringa Ons kenmerk Contactpersoon A. Kuil OS00/12.0001958 Tom Merkx M. Sofovic

Onderwerp

Datum uw brief


Doorkiesnummer

(024) 3292782

Hierbij bieden we u het Onderzoeksprogramma O&S 2012 ter informatie aan. Het Onderzoeksprogramma O&S 2012 geeft prioriteiten van het college van B&W aan voor onderzoeksprogrammering, Aldus een totaalbeeld van in de de onderzoeksbehoeften vastgesteld vergadering van: voor 2012 en de uitvoeringsmogelijkheden binnen het beschikbare budget. Zoals ook in andere jaren is de behoefte aan onderzoek groter dan de capaciteit van de eigen onderzoeksafdeling, dit jaar sterker dan vorige jaren. Doorgevoerde bezuinigingen op uw verzoek liggen hieraan mede ten grondslag. We zien ons genoodzaakt om geprogrammeerde onderzoeken beperkter uit teDe voeren. Voorts zal er zal vanuit onderzoek in mindere mate voorzitter, De secretaris, ondersteuning kunnen worden geboden bij het monitoren van beleid en ook minder statistische informatie op maat. Reductie van capaciteit leidt ook tot een sterk verlies van flexibiliteit, waardoor zich in toenemende mate planningsproblemen voordoen en informatie mogelijk niet op tijd beschikbaar zal zijn. Voor toelichting op de totstandkoming verwijzen wij u naar het Onderzoeksprogramma O&S 2012 en het voorstel waarover wij op 31 januari 2012 een besluit hebben genomen.

College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,

De Gemeentesecretaris,

drs. W.(Wim)J.A. Dijkstra

drs. B. van der Ploeg 1

www.nijmegen.nl

Onderzoek en Statistiek - meten en weten G E M E E N T E

Ijmegen




Datum: januari 2012 Colofon Gemeente Nijmegen Afdeling Onderzoek en Statistiek contactpersoon: Tom Merkx tel.: (024) 329 98 89 e‐mailadres: [email protected]

Inhoudsopgave 1

INLEIDING

2

1.1 1.2

Onderzoek en Statistiek Opbouw Onderzoeksprogramma 2012

2 2

2

ALGEMENE BESTUURLIJKE PRIORITEITEN

3

2.1 2.2 2.3 2.4

Stads‐ en wijkmonitoring Effecten van gemeentelijke programma’s Stadsbegroting Gemeentelijke dienstverlening Informatievoorziening via internet

3 3 4 4

3

ONTWIKKELINGEN BINNEN ONDERZOEK

6

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7

Benchmarks Beschikbaarheid statistieken Bestandsanalyses of enquêtes Trends en prognoses Onderzoek en advies Sterkere koppeling tussen onderzoek en beleidscyclus Nieuwe technieken

6 6 7 7 7 7 8

4

VRAAG EN UITVOERINGSMOGELIJKHEDEN 2012

9

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Het totaalbeeld onderzoeksprogrammering 2012 Onderzoeksbehoefte versus beschikbare capaciteit Risico’s in uitvoering Meldpunt Onderzoek Onderzoeksprogramma 2012

9 9 10 11 11

5

BIJLAGEN

15

5.1 5.2

Specificatie uren statistiek Niet geprogrammeerde onderzoeksbehoefte

15 16

1 Inleiding 1.1 Onderzoek en Statistiek De afdeling Onderzoek en Statistiek (O&S) is het gemeentelijk informatie‐ en kennis‐ centrum voor het bestuur, gemeentelijke organisatie en burgers. Door middel van on‐ derzoek en statistiek leveren we bruikbare en betrouwbare informatie voor een beter gemeentelijk beleid, dienstverlening en bestuur. De gemeentelijke onderzoeks‐ en statistiekfunctie maakt onderdeel uit van het pro‐ gramma Facilitaire Diensten van de gemeentelijke Stadsbegroting. Binnen dit pro‐ gramma bereidt O&S ieder jaar een onderzoeksprogramma voor. Dit onderzoekspro‐ gramma bevat alle opdrachten van het bestuur in samenspraak met de ambtelijke orga‐ nisatie welke uitgevoerd zullen worden door O&S. Tevens vermelden we de onderzoe‐ ken waarvan we nu reeds weten dat deze uitbesteed gaan worden. Bij de opdrachten geven we de relatie aan met de verschillende programma’s in de Stadsbegroting.

1.2 Opbouw Onderzoeksprogramma 2012 Voor de opbouw van ons jaarlijks onderzoeksprogramma laten we ons leiden door al‐ gemene bestuurlijke prioriteiten, welke zijn vastgesteld in de Stadsbegroting (hoofd‐ stuk 2) en algemene ontwikkelingen op het gebied van onderzoek (hoofdstuk 3). Daarnaast hebben we voor de diverse begrotingsprogramma’s de onderzoeksbehoefte geïnventariseerd. Programmamanagers of andere ambtelijke opdrachtgevers hebben hiertoe overlegd met de portefeuillehouders in het college van B&W: welke opdrachten zijn gewenst en urgent voor uitvoering. De resultaten van de inventarisatie, de onder‐ zoeksonderwerpen die we hebben geprogrammeerd, vindt u in hoofdstuk 4. Te zien is dat het onderzoeksprogramma een heel groot deel van de gemeentelijke programma’s bedient. In bijlage 2 treft u een overzicht aan van de onderzoeksbehoefte die (mede door door‐ gevoerde bezuinigingen op de onderzoekscapaciteit) niet is geprogrammeerd of waar‐ voor anderszins een oplossing is voorgesteld.

2

2 Algemene bestuurlijke prioriteiten In de stadsbegroting worden de de algemene bestuurlijke prioriteiten ten aanzien van het onderzoekprogramma vastgelegd. Ter voorbereiding van elk onderzoeksprogram‐ ma wordt het college van B&W gevraagd of deze nog steeds richtinggevend zijn. Deze prioriteiten zijn gebruikt als onderlegger bij het samenstellen van dit Onderzoekspro‐ gramma O&S 2012. Hieronder zullen we deze prioriteiten en hoe we deze oppakken toelichten.

2.1 Stads‐ en wijkmonitoring Het college streeft naar een duurzaam, sociaal en economisch sterke stad. Bewoners, instellingen en bedrijven worden gestimuleerd om duurzaam te wonen, te werken en te leven. Nijmegen moet daarbij een sociale stad blijven, waarin mensen met minder kan‐ sen extra aandacht krijgen. Om de werkgelegenheid te bevorderen, werkt het college aan een duurzame Nijmeegse economie. Leefbare en veilige wijken vormen de basis voor een aantrekkelijke stad. Het college is van mening dat veel Nijmeegse wijken voldoende zelfredzaam zijn en nauwelijks speci‐ fieke ondersteuning nodig hebben. Zij wil daarom focussen op de aandachtsgebieden. Om de staat van de stad en wijken te kunnen volgen, is in 2003 is de Stads‐ en Wijkmo‐ nitor ontwikkeld. De publicatie Stads‐ en Wijkmonitor geeft toegang tot belangrijke kennis en informatie over ontwikkelingen in de stad en haar wijken. Hieruit komt ook naar voren welke wijken tot de aandachtgebieden gerekend moeten worden. Deze tweejaarlijkse rapportage bundelt de bevindingen uit burgerpeilingen en de voornaamste bevindingen uit onderzoeken en statistieken van de afgelopen periode (zoals de Stadscentrummonitor, de Veiligheidsmonitor, Onderwijsmonitor, Bedrijven‐ peiling, Monitor Milieu en de Jeugdmonitor). Waar mogelijk vergelijken we Nijmegen met andere gemeenten. In 2011 voerden we opnieuw een stadspeiling uit. Deze was veel beperkter van opzet dan voorheen; de thema’s leefbaarheid en veiligheid zijn bevraagd via de eerder ge‐ noemde landelijke Integrale Veiligheidsmonitor. In het voorjaar van 2012 leveren we de 5e editie van de Stads‐ en Wijkmonitor op, met daarin o.a de bevindingen uit de Stads‐ peiling en de Integrale Veiligheidsmonitor.

2.2 Effecten van gemeentelijke programma’s Stadsbegroting De programma’s van de gemeentelijke Stadsbegroting zijn gericht op het bereiken van maatschappelijke doelen en effecten. Doelen, prestaties en effecten moeten daarbij zo‐ veel mogelijk meetbaar zijn. Dit vormt weer een informatiebasis voor de Stadsrekening waarin ook op doelbereik en effecten verantwoording wordt afgelegd. In de afgelopen periode zijn door de raad, in samenspraak met portefeuillehouders en programmamanagers, voor diverse programma’s zogenaamde Topindicatoren be‐ noemd. O&S heeft hierin geadviseerd. O&S zal waar nodig/gewenst blijven adviseren over de keuze van indicatoren.

3

Het indicatormateriaal kunnen we in veel gevallen ontlenen aan de bestaande informa‐ tieopbouw: Stadsgetallen (onze database met statistieken) en verrichte onderzoeken. Een flink deel van de onderzoeksprogramma’s van de laatste jaren en ook het bijgaande onderzoeksprogramma bestaat immers uit monitoring en evaluatieonderzoek. Waar nodig en mogelijk ontwikkelen we nieuwe indicatoren. Belangrijke onderzoeken in 2012 zijn in dit kader o.a. de monitor Woningmarkt, de monitor Werk en Inkomen, monitoring in het kader van het WMO‐beleid (doelgroepen, wijkpilots, sociale wijkprofielen)en de monitor Cultuurparticipatie.

2.3 Gemeentelijke dienstverlening Het college maakt deze bestuursperiode werk van een slimme organisatie van onze dienstverlening, waarbij de vraag van mensen centraal staat. De gemeentelijke dienst‐ verlening moet voor iedereen toegankelijk en bereikbaar zijn. Burgers, bedrijven en instellingen moeten hun zaken snel en zeker kunnen regelen. Waar mogelijk wordt ook digitale dienstverlening geboden. Richting burgers en bedrijven communiceert de ge‐ meente wat zij van ons kunnen verwachten. De afgelopen jaren zijn in opdracht van meerdere directies diverse klantenonderzoeken uitgevoerd. Die onderzoeken bestaan meestal uit zogenaamde “contactmetingen”: en‐ quêtes bij burgers of bedrijven die daadwerkelijk gebruik hebben gemaakt van een spe‐ cifiek loket en een specifieke vorm van dienstverlening (bijv. Sociale Zaken, Stadswin‐ kel). Niet alleen is er behoefte aan informatie over klanttevredenheid per loket of soort dienstverlening, ook een totaalbeeld gewenst: hoe kijken burgers in zijn algemeenheid tegen de ambtelijke dienstverlening. Welke contacten hebben ze gehad en hoe waar‐ deert men de afwikkeling daarvan? Welk beeld (imago) hebben burgers over de ge‐ meente als dienstverlener? Hoe verhoudt dat beeld zich tot de eigen ervaringen van de burgers? In 2007 is een eerste dienstverleningsmonitor uitgebracht. In die dienstverleningsmoni‐ tor hebben resultaten uit diverse klantenonderzoeken een plek gekregen. Onderzoeks‐ vragen inzake de dienstverlening vragen om verdere stroomlijning. In 2012 maken we daar een vervolgstap in en brengen we een nieuwe dienstverleningsmonitor uit.

2.4 Informatievoorziening via internet Om onze missie als kenniscentrum waar te maken kunnen we niet volstaan met het opleveren van producten aan opdrachtgevers. Wij zien het als onze taak om al die in‐ formatie en kennis met elkaar in verband te brengen en intern en extern opvraagbaar te maken. Op de gemeentelijke website, op de pagina’s “Onderzoek en cijfers” van het onderdeel Wonen en Leven, onderhouden we een “digitaal informatie‐ en kennisloket”. Op de openingspagina staan berichten over lopend en recent afgeronde onderzoeken. We linken ook door naar onze belangrijkste rapportage, de Stads‐ en Wijkmonitor, en naar Stadsgetallen, de gemeentelijke statistische databank. Hierin kunnen gebruikers

4

op relatief eenvoudige wijze statistische tabellen op maat samenstellen. Ook is het mo‐ gelijk om de gegevens grafisch weer te laten geven, in zowel kaarten als grafieken. Per thema geven we vervolgens typeringen van ontwikkelingen en linken naar alle onderzoeksrapporten. Om het gebruik van die informatie en kennis in de breedte (dus ook bij anderen dan de opdrachtgevers) te stimuleren, brengen we vernieuwingen ook periodiek onder de aandacht via onze digitale nieuwsbrief respOnS .

5

3 Ontwikkelingen binnen onderzoek In dit hoofdstuk kijken we naar ontwikkelingen die voor de onderzoeksprogrammering O&S relevant zijn.

3.1 Benchmarks Benchmarks, stedenvergelijkingen zijn al langere tijd “hot”. Binnen (gemeentelijk) on‐ derzoeksland worden benchmarks nogal eens negatief afgeschilderd; het is appels met peren vergelijken, stelt men dan. Maar ze voorzien in een bepaalde behoefte. Hoewel dat in theorie wel het gevolg zou kunnen zijn , betekent deelname aan landelij‐ ke benchmarks nauwelijks minder werk voor O&S. Dat komt omdat ze veelal een sig‐ naleerfunctie hebben en maar weinig handvatten voor beleid bieden. We doen er dan een eigen onderzoek naast om de lokale situatie beter in beeld te brengen (bijvoorbeeld Benchmark Publiekszaken). Benchmarks leveren soms ook extra werk op, in het bij‐ zonder ongevraagde benchmarks, wanneer resultaten ervan afwijken van eigen metin‐ gen (bijvoorbeeld AD‐misdaadmeter). Een benchmark met wat meer perspectief is de landelijke Integrale Veiligheidsmonitor. Deze benchmark hebben we geïntegreerd in onze kennishuishouding. We zijn betrok‐ ken bij de uitvoering en analyse (en via de VSO, Vereniging voor Statistiek en Onder‐ zoek, ook bij de opzet van het instrument). Voor O&S ligt er een taak om mee te denken aan de ontwikkeling van een gemeentelijk Benchmarkprogramma: bij welke benchmarks zouden we moeten aansluiten, welke onderzoeken kunnen we zelf uitvoeren? Doordat we sinds 2010 zoveel mogelijk ook uit te besteden onderzoek opnemen in het onderzoeksprogramma, hebben we een deel van de benchmarks in beeld en zijn we hierover in gesprek met de opdrachtgevers. Aange‐ scherpte spelregels rondom het Meldpunt Onderzoek zouden een volledig beeld moe‐ ten opleveren. Via de VSO trachten we te komen tot een verbetering van belangrijke benchmarks.

3.2 Beschikbaarheid statistieken Op landelijk niveau is het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in toenemende mate in staat om ook binnengemeentelijke gegevens te leveren, dus op stadsdeel‐ of wijkni‐ veau. Daarbij heeft men in toenemende aandacht voor de gebruikersvriendelijkheid van hun presentaties. De techniek maakt dit ook steeds beter mogelijk. Binnen O&S volgen we deze ontwikkelingen. Er dient steeds een afweging gemaakt te worden of we informatie zelf maken en ontsluiten. Tot op heden ligt een eigen ontslui‐ ting van statistieken nog steeds voor de hand. De redenen daarvoor zijn • • •

meer en actuelere statistieken gebruikersvriendelijker ontsloten één vindplaats voor de gemeentelijk relevante statistieken

6

3.3 Bestandsanalyses of enquêtes Hetzelfde CBS ontsluit ook steeds meer statistieken op een lager niveau, de zgn micro‐ data. Het maakt deze bestanden op verzoek (en tegen betaling) toegankelijk voor bij‐ voorbeeld gemeenten voor nadere analyses. Ze kunnen mogelijk worden gebruikt om de behoefte aan enquêtering of het zelf maken van statistiekbestanden te verminderen. In bredere zin geldt überhaupt dat de beschikbaarheid van nieuwe gegevens in bewe‐ ging is. Een voorbeeld hiervan is de Leefbaarometer. Deze geeft gedetailleerd de ont‐ wikkeling van de leefbaarheid in wijken en buurten weer. In 2012 krijgen resultaten uit deze Leefbaarometer een plek in de Wijkmonitor.

3.4 Trends en prognoses Binnen O&S monitoren we allerlei ontwikkelingen en doen we veel evaluatieonderzoek rondom beleidsprojecten. De resultaten worden gebruikt om lering te trekken en beleid waar nodig aan te passen. We kijken ook vooruit. Wat zijn de trends, ontwikkelingen? We worden dan gevraagd om prognoses maken. Bevolkingsprognoses zijn al langer onderdeel van het onderzoeksprogramma.In de afgelopen periode zijn we ook inge‐ schakeld om prognoses voor de WMO en WWB te maken. Kennis over het maken van dergelijke prognoses is in de afdeling aanwezig, maar ver‐ dient ook onderhoud.

3.5 Onderzoek en advies Onderzoekers worden in toenemende mate gevraagd om advies, om mee te denken in beleidstrajecten of projecten. En daarbij gaat het niet alleen over het al dan niet uitvoe‐ ren van onderzoek of hoe informatie te verzamelen. Het gaat geregeld ook om inbreng van hun kennis op bepaalde terreinen. De mate waarin men gevraagd wordt, is verschillend per programma. Voor een betere doorwerking van onderzoeksresultaten kan het wenselijk zijn om hier steviger op in te zetten.

3.6 Sterkere koppeling tussen onderzoek en beleidscyclus O&S werkt steeds in opdracht van verschillende programma’s. Voor een goede verbin‐ ding met de beleidscyclus werken we sinds enkele jaren werken ook met een zoge‐ naamde bestuurlijke intake; wanneer we starten met een onderzoek wordt het onder‐ zoeksvoorstel besproken met de portefeuillehouder. En na oplevering van het onder‐ zoek worden de resultaten met dezelfde wethouder besproken. Verdere verankering van onderzoek in de beleidscyclus kan worden bewerkstelligd door betrokkenheid van onderzoekers in meerdere fases van die cyclus. Dit vraagt om een actieve houding van programmamanagers en onderzoekers samen. Overigens, O&S kan zich niet alleen focussen op de beleidsprioriteiten; de functie van kenniscentrum vraagt om een basiskennis van ontwikkelingen per beleidsterrein. Daarmee houden we zicht op nieuwe ontwikkelingen, verdwalen we niet in de ‘waan van de dag’. We zorgen voor onderhoud aan die basiskennis.

7

3.7 Nieuwe technieken Binnen gemeentelijk onderzoeksland is er in de afgelopen jaren niet veel gewijzigd in de wijze waarop het werk wordt uitgevoerd. Eerder bracht de automatisering grote wijzigingen met zich mee. De laatste grotere wijzigingen betroffen het digitaal ontslui‐ ten van onze statistieken en de introductie van het internet‐enquêteren binnen de afde‐ ling. Ten aanzien van het laatste constateren we overigens wel een grote toename in gebruik en ook een bredere toepasbaarheid. Zo is het gemeentelijk digitaal stadspanel in de afgelopen periode vaker benaderd en constateren we bij de Integrale Veilig‐ heidsmonitor, welke gebruik maakt van meerdere methoden, een veel hogere respons op de digitale vragenlijst. Sindsdien heeft automatisering geen efficiency meer gebracht, wel wat nieuwe moge‐ lijkheden; de GIS‐analyses genereren nieuwe (afstands)statistieken. En met een scheef oog kijken we momenteel naar mogelijkheden van Web 2.0, waarmee we mogelijk an‐ dere groepen kunnen bereiken en een ander type informatie zullen kunnen ontsluiten. Vanuit die optiek participeren we bijvoorbeeld in het traject rondom de cultuurvisie #CV024.

8

4 Vraag en uitvoeringsmogelijkheden 2012

4.1 Het totaalbeeld onderzoeksprogrammering 2012 Het onderzoeksprogramma O&S voor 2012 bedient (nagenoeg) alle programma’s in de stadsbegroting. De verdeling van onderzoekscapaciteit van O&S over de diverse pro‐ gramma’s wisselt per jaar. Dit enerzijds omdat we diverse monitoren om de twee, drie of vier jaar uitvoeren, anderzijds omdat de jaarlijks de vraag naar incidentele onder‐ zoeken of specifieke advisering varieert. In de onderstaande tabel geven we de verdeling van onderzoekscapaciteit voor 2012 weer. Het programma Facilitaire Diensten springt er flink uit, maar dat komt omdat alle programmaoverstijgende onderdelen, zoals de Stads‐ en Wijkmonitor en Stadsge‐ tallen, hierin zijn ondergebracht. Tabel 1: verdeling onderzoekscapaciteit over de programma’s Programma

Uren

1011 ‐‐ Dienstverlening & Burgerzaken

650

1012 ‐‐ Veiligheid

525

1013 ‐‐ Citymarketing & Externe betrekkingen

900

1021 ‐‐ Wonen

465

1022 ‐‐ Klimaat & Energie

125

1023 ‐‐ Groen & Water 1031 ‐‐ Ruimte & Cultuurhistorie

25 ‐

1032 ‐‐ Grondbeleid

240

1041 ‐‐ Economie & Toerisme

575

1042 ‐‐ Bestuur & Middelen

460

1043 ‐‐ Facilitaire diensten

3850

1051 ‐‐ Zorg & Welzijn

1575

1052 ‐‐ Sport

150

1061 ‐‐ Werk & Inkomen

575

1062 ‐‐ Openbare ruimte

280

1063 ‐‐ Wijken

500

1071 ‐‐ Cultuur

250

1072 ‐‐ Mobiliteit

475

1073 ‐‐ Onderwijs Eindtotaal

500 12120

In paragraaf 3.5 treft u een meer gespecificeerd overzicht aan van (onderzoeks)‐ opdrachten en activiteiten. Deze zijn gesorteerd naar de programma’s uit de stadsbe‐ groting waarmee deze een functionele relatie hebben.

4.2 Onderzoeksbehoefte versus beschikbare capaciteit We meten elk jaar een grote behoefte aan onderzoek. De druk op het onderzoekspro‐ gramma is de afgelopen jaren groter geworden en zal naar verwachting in de komende

9

jaren groter blijven dan de eigen capaciteit. Bezuinigingen liggen hieraan (mede) ten grondslag: - op de formatie van O&S, in korte tijd ruim 4 fte minder - op afdelings‐ of projectbudgetten, waardoor beleidsafdelingen minder geld hebben om onderzoeken uit te besteden (en mogelijk dus vaker een beroep zul‐ len doen op O&S) Bezuinigingen op gemeentelijk onderzoek kunnen alleen gerealiseerd worden door een taakreductie: minder onderzoek doen. Het dwingt ons om steeds scherper te adviseren op nut en noodzaak van gevraagd onderzoek. In de opmaat naar dit onderzoeksprogramma is extra geïnvesteerd in het scherp krijgen van nut en noodzaak van onderzoeksbehoeften van de opdrachtgevers. Toch laat het resultaat van de inventarisatie van de onderzoeksbehoefte nog een grotere vraag zien dan onze capaciteit toelaat. Door middel van aanvullende toetsing en urgentiestellingen bij programmamanagers en ‐directeuren en (via hen) portefeuillehouders, is uiteindelijk een uitvoerbaar programma tot stand gekomen. Een deel van de oplossing bestaat, na beleidsmatige afweging, uit het (voorlopig) niet oppakken van bepaalde onderzoeksvragen. Daarnaast zullen we een aantal onderzoe‐ ken beperkter of anders opzetten. De tabel in paragraaf 4.5 laat zien wat, na toetsing en urgentiestelling, uitgevoerd zal worden in 2012 (uitgedrukt in programmering van uren). Voor een deel van de vraag geldt dat we een beperkte of andere uitvoering voorstaan. In bijlage 2 treft u een over‐ zicht van gevraagde onderzoeken die we komend jaar niet oppakken of waar een ande‐ re oplossing voor is gekozen. Opdrachten die bij de urgentiestellingen voorrang hebben gekregen:  Eerder gestelde prioriteiten van het college van B&W voor de onderzoekspro‐ grammering (zie hoofdstuk 2);  Opdrachten die reeds in 2011 in uitvoering zijn genomen en doorlopen naar 2012  Opdrachten die berusten op harde toezeggingen over oplevering in 2012 aan het college of/en de raad;  “Vaste” activiteiten van belang voor monitoring (informatieopbouw);  Opdrachten die voor meerdere of alle beleidsvelden van belang zijn.

4.3 Risico’s in uitvoering Het onderliggend uitvoerbaar programma wekt mogelijk de schijn dat de bezuinigin‐ gen die in de afgelopen jaren zijn doorgevoerd op O&S probleemloos en zonder risico’s konden worden doorgevoerd. Echter, we ervaren inmiddels dat we in toenemende mate gewenste onderzoeken beperkter moeten uitvoeren, doorschuiven of schrappen, in steeds mindere mate ondersteuning kunnen bieden bij het monitoren van beleid of statistische informatie op maat kunnen bieden. We zien ook een sterk verlies van flexi‐ biliteit, waardoor zich in toenemende mate planningsproblemen voordoen (minder

10

vragen tegelijkertijd afhandelen, tegenvallers in de uitvoering opvangen of bijvoorbeeld bij ziekte). In samenhang hiermee voorzien we ook mogelijke effecten op langere termijn. Tijdens het proces van samenstellen van dit onderzoeksprogramma was er nu begrip voor een noodzakelijkerwijs soberder programmering. Vanuit een tot nu toe goed onderhouden kennisbank kunnen we nu ook nog bij veel op ons afkomende informatieverzoeken gebruik maken van die kennisbank en adviseren op basis van eerder uitgevoerd onder‐ zoek. De mogelijkheden hiertoe zullen afnemen bij een blijvend sober programma. Net als in voorgaande jaren kent ook dit Onderzoeksprogramma O&S geen marge voor onvoorziene urgente opdrachten (“inschieters”). Dat leverde in de regel geen grote problemen op. De ervaring leert dat elk jaar enkele onderzoeksopdrachten komen te vervallen. Ook nu zullen we wanneer nieuwe onderzoeksbehoeften zich voordoen, deze in overleg met opdrachtgevers en portefeuillehouders trachten in te passen. We verwachten echter dat deze minder gemakkelijk aan te pakken zullen zijn. Immers on‐ derzoeken die mogelijk zouden kunnen vervallen zullen nu al vaker beperkt, doorge‐ schoven of geschrapt zijn. Ook hier geldt het zojuist genoemde verlies aan flexibiliteit.

4.4 Meldpunt Onderzoek In dit onderzoeksprogramma schetsen we een beeld van alle gemeentelijke (be‐ leids)onderzoeken. We vermelden we in dit onderzoeksprogramma, voor zover nu reeds bekend, dus ook onderzoeken die zullen worden uitbesteed. Op deze manier genereren we inzicht in de totale gemeentelijke onderzoeksbehoefte en informatieop‐ bouw. Het uitbesteden van nieuwe onderzoeken monitoren we door middel van het Meld‐ punt Onderzoek. Om te voorkomen dat de capaciteitsreductie bij O&S leidt tot extra uitbestedingen van (beleids)onderzoek, zijn de afspraken rondom het Meldpunt On‐ derzoek begin 2012 herijkt. Wensen om onderzoek uit te besteden, worden vooraf voorgelegd aan de DirectieRaad. O&S zal daarbij advies geven over nut en noodzaak van het voorgenomen onderzoek, en ook of uitbesteden het meest wenselijk pad is. Ons criterium: bij (eenmalig) specialistisch onderzoek en bij benchmarks en onderzoeken in de sfeer van arbitrage ligt uitbesteden voor de hand.

4.5 Onderzoeksprogramma 2012 In onderstaande tabel treft u het onderzoeksprogramma voor 2012 aan. Voor de lees‐ baarheid hebben we de uren statistiek getotaliseerd. Deze reserveringen worden jaar‐ lijks uiteraard wel opnieuw afgewogen. En als gevolg van bezuinigingen zal hier in 2012 een reductie op plaatsvinden. Voor een specificering van deze uren, zie bijlage 1. Tabel 2: onderzoeksprogramma, gegroepeerd naar programma’s Programma Naam onderzoeksproject Type 1011 ‐‐ Dienstverlening & Burgerzaken

Benchmark Publiekszaken VNG

Monitor

Toelichting

Uren

Uitbesteden

0

11

Digitaal (stads)panel (3 peilingen) Verkenning

Ruimte voor 3 ad‐hoc peilingen

Ondersteuning Dienstverlening

Ondersteuning/Advies

Continu klantenonderzoek

Klanttevredenheid

Uitbesteden

400 50 0

Dienstverleningsmonitor 2012

Monitor

Inclusief Monitor Burgerzaken

200

Totaal 1011 ‐‐ Dienstverlening & Burgerzaken 1012 ‐‐ Veiligheid

650

Evaluatie Veiligheidshuis

Evaluatie

125

Integrale veiligheidsmonitor

Monitor

250

Herhaling analyse overvallen

Verkenning/Monitor

rapportage op hoofdlijnen en uitgebreide rapportage afwisse‐ len. In 2012 beknopte rapportage.

50

Informatie veiligheid


100

Totaal 1012 ‐‐ Veiligheid

525

1013 ‐‐ Citymarketing & Exter‐ ne betrekkingen


200


50

Dienstverlening Strategie en Programmeren Ondersteuning ontwikkeling Voorzieningenplan Stadsmonitor

Monitor

600

Dienstverlening GSO


50

Totaal 1013 ‐‐ Citymarketing & Externe betrekkingen 1021 ‐‐ Wonen

900

Monitor

90

Monitor effecten woonruimte‐ verdelingsmodel Monitoring woningmarkt

Monitor

100

Crisismonitor woningmarkt

Monitor

Verzoek Raad

150

Ondersteuning programma Wonen Ondersteuning oversampling Woon2012


75

Verkenning/Monitor

Deelname landelijke monitor

50

465

Ondersteuning Programma Klimaat & Energie


125

125

Ondersteuning Programma Groen & water


25

25

KAN vastgoedrapportage (bege‐ leiding) Marktschetsen VGP

Monitor

40

Verkenning/Monitor

100

Ondersteuning div planontwik‐ kelingen


100

240

Verkenning

150

Actualisatie analysedeel detail‐ handelsstructuurvisie Monitor Stadscentrum

Monitor

100

Ondersteuning innovatie agenda


50

Ondersteuning Programma Economie & Toerisme Marktverkenning bedrijventer‐ rein de Grift Monitor Vestigingsklimaat Nij‐ megen Economisch belang 4daagse


100

Marktonderzoek

25

Monitor

100

Evaluatie

Indexeren bestaande informatie

Totaal 1021 ‐‐ Wonen 1022 ‐‐ Klimaat & Energie Totaal 1022 ‐‐ Klimaat & Energie 1023 ‐‐ Groen & Water Totaal 1023 ‐‐ Groen & Water 1032 ‐‐ Grondbeleid Totaal 1032 ‐‐ Grondbeleid 1041 ‐‐ Economie & Toerisme

12

50

Totaal 1041 ‐‐ Economie & Toerisme 1042 ‐‐ Bestuur & Middelen

Monitor bestuur, RaadsMonitor

Monitor

50

Ondersteuning Griffie


monitor bestuur rapporteren in Stadsmonitor


30


30

Ondersteuning Medewerkers / organisatie‐onderzoeken Ondersteuning medezeggen‐ schap Medewerkersonderzoek 2

Evaluatie

ihkv MeeAnder

150

Medewerkersmonitor 2012

Monitor

Periodieke meting

150

460


50

Prognose

75

Prognose

75

Prognose

150

Verkenning

200

Totaal 1042 ‐‐ Bestuur & Midde‐ len 1043 ‐‐ Facilitaire diensten Ondersteuning benoemen TO‐ Pindicatoren Ondersteuning bevolkingsprog‐ nose Monitor Waalsprong: bevol‐ kingsprognose Demografische verkenningen (stadsbreed) overzicht en analyse gebruik wijk‐ en jeugdaccommodaties en voorzieningenharten Statistiek

575

50

Statistiek

Zie voor specificatie bijlage 1

3350

Totaal 1043 ‐‐ Facilitaire dien‐ sten 1051 ‐‐ Zorg & Welzijn

3850

Jeugdmonitor 2011

Monitor

300

WMO Prognose

Monitor

150

Aanvulling klanttevredenheids‐ onderzoek WMO Monitoring en ondersteuning doorontwikkeling regieteams Volwassenen‐ en Ouderenmoni‐ tor (GGD) Inventarisatie en analyse doel‐ groepen sociaal beleid Ondersteuning programma zorg en welzijn Onderzoek naar polarisatie

Verkenning/Monitor

125


100

Monitor

Uitbesteden

Verkenning/Monitor

300


200

Verkenning

75

WMO Ontwikkeling wijkprofie‐ len Ondersteuning Wijkpilots WMO

Monitor

150


100

Evaluatie

Totaal 1051 ‐‐ Zorg & Welzijn

Inventarisatie en evaluatie Antil‐ lianenbeleid

Stageproject, uren voor begelei‐ ding en bijdrage O&S

1052 ‐‐ Sport

Informatieverstrekking sport


50

Verkenning

100

Totaal 1052 ‐‐ Sport

Peiling rondom oplading sport‐ nota

150


Arbeidsmarktmonitoring


50

Prognose WWB (herha‐ ling/onderhoud) Monitor Werk en Inkomen

Prognose

150

Monitor

100


75

Beleidsondersteuning Werk en Inkomen

0

13

75 1575

Re‐integratiemonitor

Monitor

200

Totaal 1061 ‐‐ Werk & Inkomen

575

1062 ‐‐ Openbare ruimte

Verkenning

100

Evaluatie

Draagvlakmeting nieuw afvalbe‐ leid Evaluatie Bel‐ & Herstellijn

130

Verkenning

50

Totaal 1062 ‐‐ Openbare ruimte

Dienstverlening Programma Openbare Ruimte

280

1063 ‐‐ Wijken

Ondersteuning wijkmanagement


200

WijkMonitor

Monitor

300

Totaal 1063 ‐‐ Wijken

500

1071 ‐‐ Cultuur

Monitoring activiteiten cultuur‐ participatie

Monitor

200


Totaal 1071 ‐‐ Cultuur

Ondersteuning programma cultuur

Alleen gemeentelijk hoofdrap‐ port, geen rapportages per podi‐ um (of in een stage‐opdracht)

250

1072 ‐‐ Mobiliteit

Evaluatie fiets‐parkeren

Evaluatie

200

Dienstverlening Mobiliteit


50

75

150

Totaal 1072 ‐‐ Mobiliteit

Studie gedragsbeïnvloeding Verkenning duurzame vervoerswijzen Inrichting statistische kennisbank Statistiek mobiliteit

475

1073 ‐‐ Onderwijs

Monitor onderwijs

Monitor

200

ondersteuning programma‐ uitwerking onderwijs Inventarisatie verzuim


100


50

Bijdrage beleidsthemaʹs onder‐ wijs: visie VMBO en Passend Onderwijs

Verkenning

150

500

Totaal 1073 ‐‐ Onderwijs

14

50

5 Bijlagen 5.1 Specificatie uren statistiek Programma

Naam onderzoeksproject

1043 ‐‐ Facilitaire diensten, statistiek

Dataproces: d controle

Uren 350

Dataproces: e presentatie Stadsgetallen

200

Dataproces: gebiedsindelingen

Dataproces: inzameling

250

Dataproces: Urban Audit / Benchmarks

100

Dataproces: vernieuwen

250

Dataproces: verwerking

600

Dataproces: wijkdeelgetallen

200

Infobeheer: organisatie datahuishouding

100

Infobeheer: toepassing hard‐/software

150

Infoverstrekking binnen gemeente

550

Infoverstrekking extern

350

Onderzoek en cijfers: onderhoud website

200

50

15

5.2 Niet geprogrammeerde onderzoeksbehoefte Programma

Naam onderzoeksproject

Type

Toelichting

1022 ‐‐ Klimaat & Energie

Ondersteuning EnergieOnline

Dienstverlening

Review Nijmegen‐West

Dienstverlening

Ondersteuning kwalitatieve informa‐ Dienstverlening tie Geluidkartering

Onderdeel ondersteuning programma Klimaat en Energie Onderdeel ondersteuning programma Klimaat en Energie Onderdeel ondersteuning programma Klimaat en Energie

Toepassing duurzame energie

Dienstverlening

1043 ‐‐ Facilitaire diensten

Monitoring jongerenaccommodaties

Incidenteel


Ondersteuning managementinforma‐ Dienstverlening tie en evaluatie CJG

infobehoefte pakken we in samenhang met overige vraagstukken doelgroepen sociaal beleid op.

Oriëntatie op decentralisatie Jeugd‐ Investering zorg

Oriëntatie op decentralisatie AWBZ

Investering

1063 ‐‐ Wijken

dooranalyse resultaten Wijkmonitor

Dienstverlening

1011 ‐‐ Dienstverlening & Burgerzaken

Evaluatie aanvraag omgevingsver‐ Incidenteel gunning

infobehoefte pakken we in samenhang met overige vraagstukken doelgroepen sociaal beleid op. infobehoefte pakken we in samenhang met overige vraagstukken doelgroepen sociaal beleid op. Ondergebracht in ondersteuning Wijkma‐ nagement algemeen. In 2012 daar 50 uren extra op begroot. Eventueel onderdeel algemene dienstverle‐ ningsmonitor

Klantenonderzoek steuning

1012 ‐‐ Veiligheid

Evaluatie straatcoaches

Incidenteel

Inzetten op evaluatie vanuit beleid

1013 ‐‐ Citymarketing & Externe betrekkingen 1031 ‐‐ Ruimte & Cultuurhis‐ torie 1032 ‐‐ Grondbeleid

Monitoring Project Life

Incidenteel

Subsidie nog niet zeker

Verleden Verbeeld (vervolgonder‐ Incidenteel zoek) Evaluatie herstructurering Willems‐ Incidenteel kwartier

(Te) snel na onderzoek 2011, verschil moge‐ lijk niet meetbaar in 2010 evaluatie Wolfskuil gehouden, evt. Portaal ondersteunen


Verkenning ondersteuning vrijwilli‐ Incidenteel gerswerk en mantelzorg

lage prioriteit opdrachtgever

Evaluatie regeling tijdelijk huisver‐ Incidenteel bod

Inzetten op beleidsmatige evaluatie, wel algemene ondersteuning O&S

Evaluatie SchoolsOUt

Incidenteel

Prioriteit onduidelijk


Recidive SHV

Incidenteel

Jongerenloket

Dienstverlening

Prioriteit onduidelijk. Aan opdracht van de raad is tegemoet gekomen, onderzoek minder noodzakelijk Heel kort na evaluatie en aanpassingen 2011. En als het gaat evaluatie van de (im‐ plementatie van) de beleidsaanpassingen, inzetten op evaluatie vanuit beleid zelf

1073 ‐‐ Onderwijs

Klantenoordeel Leerlingenvervoer

Incidenteel

1021 ‐‐ Wonen

woonbehoefte ouderen in 5 woonser‐ Incidenteel vicegebieden

Inkomensonder‐ Incidenteel

Onderdeel ondersteuning programma Klimaat en Energie Ondergebracht bij project overzicht en analyse wijkaccomodaties

Prioriteit onduidelijk

Prioriteit: geen aanleiding om te denken dat er veel mis is / weinig klachten Resultaten WoON vormen basis. Pas eind 2012 beschikbaar.

16

17

Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad. Collegevoorstel Openbaar. Onderwerp Onderzoeksprogramma O&S 2012

Recommend Documents