Alle hens aan dek en volle kracht vooruit

Nieuwsbrief Museum Vlaardingen

de

oktober 2012 jaargang 16 nummer 35

Alle hens aan dek en volle kracht vooruit Op het moment dat ik dit schrijf staan er twee voor de toekomst van ons museum cruciale gebeurtenissen in het centrum van de belangstelling; 1. Op 4 september heeft het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. vergaderd over de totale bijdrage aan Museum Vlaardingen en de condities waartegen deze beschikbaar wordt gesteld. 2. Op 13 september zou de gemeenteraad zijn fiat geven voor het overmaken van de € 1.500.000,- (minus de voorschotten die al zijn ontvangen), waarna wij met de architect en adviseurs met de volgende bouwfase (detailontwerp) verder zouden kunnen. Bovendien wordt er intussen gewerkt aan een nieuw organisatiemodel en de directievoering. Helaas heeft punt 2 vertraging opgelopen en staat nu de raadsvergadering van 25 oktober gepland als finaal beslissingsmoment. Dit betekent dat we op het afscheid van Arnoud van Aalst op 14 september helaas het glas nog niet hebben kunnen heffen om de nieuwe fase voor het museum te beklinken. Voor dit moment wil ik even niet verder gaan, want de planning van de vergunningen en de start van de bouw etc. gaan nog heel wat tijd kosten. Ook gezien de zaken die nog door en met de gemeente geregeld moeten worden, is het moeilijk om nu een planning neer te leggen. Hiervoor dus nog wat geduld, zoals we dit de afgelopen tien jaar ook gehad hebben. Ja, u leest het goed! Meer dan tien jaar heeft het tot op heden geduurd, want het is al een hele tijd geleden dat we bezig waren met het maken van een plan voor de nieuwbouw aan het Buizengat. Van

dat plan hebben we op aandringen van de gemeente afgezien, want men wilde ons als “trekker” gebruiken voor het nieuw te ontwikkelen gebied van het huidige museum. Daar is mee ingestemd op de voorwaarde dat dit met extra aandacht en urgentie door de gemeente mogelijk gemaakt zou worden. In de praktijk is het helaas anders gelopen. Als interim-directeur zal ik mij voornamelijk met de voorbereidingen van de verhuizing naar een tijdelijk onderkomen bezighouden. We zijn namelijk bezig met het opstellen van een verhuisplan. Om de kosten zo laag mogelijk te houden, gaan we zoveel mogelijk zelf doen, met ondersteuning van veel vrijwilligers. Professionele verhuizers zullen worden ingeschakeld voor adviezen t.a.v. het inpakken en de demontage en verplaatsing van grote objecten. Vrienden van Museum Vlaardingen kunnen zich aanmelden (per e-mail: vrien-

[email protected]) of telefonisch, om in de komende maanden ondersteuning te geven bij het inpakken en het verhuizen. De hoofdlijnen van de verhuisplannen en de bestemming(en) zullen op de website van het museum, www.museumvlaardingen.nl worden bijgehouden. Dit geldt ook voor de planning en andere belangrijke gebeurtenissen. In de komende tijd is uw steun en medewerking heel hard nodig. 25 oktober zal het keerpunt moeten zijn en daarna zullen woorden moeten worden omgezet in daden: bouwen aan een eenentwintigste-eeuws Museum Vlaardingen, waarin de geschiedenis van onze stad op een eigentijdse manier kan worden doorgegeven. Alle hens aan dek en volle kracht vooruit! Siem van der Marel, interim-directeur

1

Museum in beweging

2

Als grote gebeurtenissen zich aankondigen door heftige bewegingen vooraf, staat er nog het één en ander te gebeuren. De heftigste beweging in de afgelopen periode was natuurlijk het vertrek eind juli van directeur Arnoud van Aalst naar het Museum voor Communicatie in Den Haag. Siem van der Marel neemt zijn taak ad interim over. Een voor heel Vlaardingen erg heftige beweging was het vertrek van onze buurman Warmelo & Van der Drift naar Katwijk. Anders dan in de vorige Spil vermeld, sloot deze roemruchte Vlaardingse haringhandel begin juni al zijn (laatste) deuren op de Westhavenkade. Even was er nog de drukte rond het demonteren van productielijnen, daarna werd het erg stil op de kade… Terug dan naar het museum. Een volgende heftige beweging is de geplande verhuizing van de collectie. Die lijkt nu snel op ons af te komen. Problemen die opgelost moeten worden zijn onder andere: het vinden van één of meer vervangende locatie(s), het maken van een tijdsplan, de verpakking en het transport enz. enz. Al merkt u er van buitenaf weinig van, intern wordt daar achter de schermen druk aan gewerkt. In het museum zelf werd een project opgestart om onder meer de gehele kle-

dingcollectie versneld te controleren, te beschrijven, te verpakken en vooral te fotograferen. Dat laatste is vooral voor identificatie belangrijk. De vrijwilligsters Jannie Verboon, Co Hoogendijk, Gera van der Weijden en Hannie Baauw zijn er druk mee. Jannie Verboon brengt als voormalig ‘conservator kleding’ haar kennis in, Gera van der Weijden en Hannie Baauw identificeren en controleren de kleding en Co Hoogendijk zorgt ervoor dat alles netjes in een bestand komt. Leo Hoogendijk, jawel, de echtgenoot van Co, mag als enige heer tussen de dames verblijven, hij fotografeert namelijk alles. Dat doet hij vanaf een trapleer, hetgeen hem het aanzicht van ‘een veldheer

Klaar voor verhuizing, het stootvast verpakte model van de Tridens (I); het deksel aan de bovenkant is er voor de foto afgelaten. met zijn dames’ geeft. Een ander project dat is opgestart, is het uitrekenen, tekenen en vervaardigen van verpakkingen voor de zeer kwetsbare collectie modellen. Deze verpakkingen worden per model pas gemaakt door John Torenvlied. Het zijn er nogal wat, Het Hoogstadcomplex met op de voorgrond de voormalige stal; hier vinden o.a. de archeologische werkgroep Helinium en een depot van het Museum Vlaardingen onderdak.

dus hij kan vooruit. Bijgaand een foto van het onderzoeksvaartuig Tridens (I) in zijn nieuwe verpakking. Een wel zichtbare activiteit was het openstellen van het Moermanhuis op het complex Hoogstad. Ter gelegenheid van Open Monumentendag werd de voormalige praktijk van dr. Moerman éénmalig opengesteld voor het publiek. Vrijwilligsters gaven vooraf het pand een flinke schoonmaakbeurt. Piet Maat, Jan Bot en ondergetekende zorgden voor het verkassen van de nodige inventaris. Een instabiel glas-in-loodraam van fors formaat zorgde daarbij voor de nodige problemen; timmerman Piet bedacht en construeerde ter plekke een vernuftige hulpconstructie, zodat ook dit object nu op verantwoorde wijze verplaatst kan worden. En verder gaan alle routinewerkzaamheden in het museum gewoon door alsof er niets aan de hand is. Dat is het echter wel en wellicht in de volgende Spil meer daarover. Jan de Jonge, registrator

De voormalige praktijk van dr. Moerman werd t.g.v. Open Monumentendag éénmalig opengesteld voor publiek. Foto’s: Jan de Jonge

Schenking Warmelo & Van der Drift Nadat deze firma generaties lang in onze stad gevestigd is geweest, viel dit jaar het Vlaardingse doek voor haringhandel Warmelo & Van der Drift. De zaak is verhuisd naar Katwijk aan Zee, waar de productie wordt voortgezet in het bedrijf van Ouwehand. De museumcollectie is door het vertrek van de firma Warmelo & van der Drift verrijkt met een grote hoeveelheid uiteenlopende schilderijen, voorwerpen op het gebied van haringverwerking, relatiegeschenken, drukwerk, archivalia, (werk)kleding en grafiek, een verzameling die een beeld geeft van de geschiedenis van het bedrijf. Bijzonder herkenbaar zijn het gevelbord dat sinds het begin van de jaren ’80 aan de gevel hing en het reclamebord dat bij de entree van het kantoorgedeelte stond. Het geheel vormt een welkome aanvulling op de voorwerpen die het museum reeds van dit bedrijf bezat. Ten slotte kreeg het museum ook toestemming om in de laatste ‘bedrijvige’ weken alle productielijnen te fotograferen.

Michiel (links) en Roeland van der Drift tekenen de schenkingsakte in het voormalig kantoor van de firma Warmelo & Van der Drift aan de Westhavenkade 55 in Vlaardingen. Foto: Museum Vlaardingen

3

Lensveld opent nieuw pand, Museum deelt in de vreugde

Op 22 september opende Lensveld het nieuwe pand aan de Koggehaven en vierde dit uitgebreid met meer dan 800 gasten. Tijdens het officële gedeelte liet directeur Ton van Herk vertegenwoordigers van de TVM- schaatsploeg (Gerard Kemkers en Ireen Wüst) een cheque van € 25.000 aan burgemeester Bruinsma overhandigen, die deze cheque weer direct aan de directeur a.i. van Museum Vlaardingen moest doorgeven. Bovenop dit bedrag komen nog de donaties die de gasten hebben gedaan in plaats van een cadeau te schenken. Foto: Studio Dulfer

4

Machinefabriek Kreber steunt Museum Vlaardingen

Machinefabriek Kreber vierde op 7 september het 110-jarig bestaan. Directeur Kees Kreber wilde de banden tussen het familiebedrijf en Vlaardingen onderstrepen met het overhandigen van een aquarel van Leslie Gabriëlse en een cheque ter waarde van € 25.000 aan de voorzitter van de Raad van Toezicht voor de inrichting van het nieuwe museum. Foto: Studio Bauman

Kreber op stoom 1902-1938 Een familiebedrijf met oude banden Onlangs overhandigde Machinefabriek Kreber een mooie cheque aan Jaap Hoogendijk, voorzitter van de Raad van Toezicht van Museum Vlaardingen. Vanzelf komt dan de vraag op: zou Izaak

kregen. Op deze stoomlogger was de bekende Vlaardingse schipper Arie van Roon de schipper. Op 23 april 1925 liep de stoomlogger VL 190 Koningin Wilhelmina, van de Dog-

7 augustus 1909 vond de aanbesteding plaats van een nieuwe machinefabriek aan de Koningin Wilhelminahaven NZ. nr. 22. Op 28 maart 1914 volgde weer een uitbreiding, nu voor de aanbouw van een kantoor, magazijn en werkplaatsen. In 1903 werd I.A. Kreber voor de ‘hoofdelijke omslag’ aangeslagen voor een inkomen van ƒ 1000, in 1918 was dat al ƒ 18.500. Kreber was dus goed op stoom gekomen. Hij leverde stoommachines en stoomketels, in hoofdzaak voor stoomsleepboten. Hij liet de sleepboten bouwen in opdracht of voor eigen rekening. Machinefabriek Kreber heeft er zeker veel meer dan honderd laten bouwen met stoommachine merk Kreber en een aantal vaart nog heden in Europa rond.

Anthonie Kreber, de stichter van de machinefabriek, ooit geleverd hebben aan rederijen Hoogendijk/Doggermaatschappij? Wij dachten dat snel te vinden in een of ander gedenkboek over deze machinefabriek, die al 110 jaar bestaat. Maar dat bleek er niet te zijn. Dus zelf maar aan de slag gegaan. Resultaat: Machinefabriek I.A. Kreber leverde drie maal aan Hoogenijk. De VL 199 Martha Maria, bouwjaar 1902, van de Doggermaatschappij, kreeg in 1916 een opknapbeurt en ook een nieuwe stoommachine van 190 pk, geleverd door I.A. Kreber. De Doggermaatschappij heeft er niet lang plezier van gehad, want de Duitsers brachten het schip, samen met de VL 195 Prins Hendrik der Nederlanden van dezelfde maatschappij, op 7 mei 1917 met tijdbommen tot zinken. In 1924 kocht de Maatschappij Nommer Een (directie Hoogendijk) het stoomvrachtschip Vrede van de Matex en bouwde het weer om tot stoomlogger VL 199 Martha Maria. Het was in 1916 gebouwd voor de Visscherij Maatschappij Vlaardingen (V.M.V.) als stoomlogger VL 215 Betsy en had toen een stoommachine van 185 pk, merk Kreber, ge-

Advertentie in het haringboekje van 1903 germaatschappij van stapel. I.A Kreber had de 190 pk stoommachine geleverd. I.A. Kreber (1874-1938) kwam in 1902 naar Vlaardingen. In het haringboekje van 1903 vinden we al een advertentie van hem. Zijn werkplaats lag aan de Van Leyden Gaelstraat 7 en er was een magazijn aan de Westhavenkade 42. Op zaterdag

Ook sociaal en bestuurlijk heeft I.A. Kreber veel voor Vlaardingen betekend, in het bijzonder voor het nijverheidsonderwijs en de ambachtsschool. Hij overleed op donderdag 17 november 1938 in Schiedam, maar werd begraven op de Algemeene Begraafplaats te VlaardingerAmbacht op maandag 21 november van dat jaar. Jan P. van de Voort

Advertentie in de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 18 maart 1928

5

Onbestendig weer aan de Westhavenkade, maar VRIENDEN houden vast!!!! Tijdens een commissievergadering op het Stadhuis vertelde wethouder Jan Robberegt over de actuele situatie met betrekking tot de laatste ontwikkelingen bij Museum Vlaardingen. Er is goed overleg tussen het college, de ambtenaren, de directie van het museum en de leden van de Raad van Toezicht. Heel positief allemaal! Jaap Hoogendijk onderstreepte dit met een uitgebreide financiële onderbouwing van de exploitatie en Arnoud van Aalst gaf nog een toegift met een creatieve museale presentatie. Zo zou het museum er kunnen gaan uitzien!! Iedereen was vol lof en er kwamen felicitaties uit de zaal. Juist ook nu de verwezenlijking van de intentie om samen met de VVV/ANWBorganisatie een parel aan de stad toe te voegen, tot de mogelijkheden behoort. Spijtig genoeg moesten wij niet lang daar6

COMMISSIELEDEN GEVRAAGD In het komende jaar staan wij als vereniging voor nieuwe uitdagingen, zeker met het oog op de ontwikkelingen binnen het museum. Bestaande activiteiten willen wij als bestuur graag voortzetten en nieuwe aanpakken, maar wij willen daar de leden meer bij betrekken. Het zou goed zijn wanneer leden, binnen een aantal commissies, hun ideeën zouden inbrengen. Welke commissies vragen om ondersteuning? 1. Jaarboek NETwerk in een nieuwe opzet. 2. Binnenhalen nieuwe haring met de Balder in juni 2013. 3. Reünie oud- visserijpersoneel in juni 2013. 4. Activiteitenavonden 5. Verkeersbegeleiding (zie elders in deze Spil) 6. 25-jarig bestaan van onze Vereniging in 2013. Zie een commissie als een eenmalig project. Het hoeft u niet veel tijd te kosten. Uw inbreng wordt erg gewaardeerd. Meld u aan bij onze secretaris: Wil Hesse ([email protected]). Tom de Koning.

na vernemen dat Arnoud afscheid ging nemen als directeur. Vanaf deze plaats wil ik Jaap Hoogendijk, de voorzitter van onze Raad van Toezicht, namens de Vrienden van het Museum bedanken voor zijn enorme inzet. Ik denk dat zijn kwaliteiten, waaronder geduld en gentlemanlike optreden ertoe hebben geleid dat we nu zo ver gekomen zijn. Wij hebben allen veel geleerd van zijn aanpak: eerst heel goed nadenken voordat je iets doet en het dan helemaal goed doen en nooit half. Nu lees ik in de krant dat de VVD wederom met vragen komt. Weer vertraging. Het lijkt als jaren geleden: één stap vooruit, twee achteruit. Bij het schrijven van dit stuk verneem ik wederom van een korting voor het museum en vertraging bij de besluitvorming. Mijn hoop is nog

steeds gevestigd op een positief besluit van college en raad. Gelukkig gaan de Vrienden van het museum en de vrijwilligers achter de schermen gewoon door. Sterker nog, wij zoeken in de breedte naar uitbreiding van onze activiteiten en zijn als bestuur super gemotiveerd om die ’parel van Vlaardingen’ gerealiseerd te krijgen. In de afgelopen maanden is veel werk verzet door de Vrienden. Er komt een speciale avond waar wij met elkaar van gedachten wisselen over de toekomst van onze vereniging, binnen het nieuwe museumconcept (zie elders in deze Spil) Binnenkort vindt de uitreiking van de Hoogendijkprijs plaats. De grote verrassing wordt natuurlijk het nieuw uit te brengen BALDERboek ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Balder. Wij komen daar op een speciale wijze op terug. Zie voor meer informatie over dit bijzondere boek nevenstaande aankondiging. Tom de Koning, voorzitter VVMV

Getuigenproject in volle gang Alle plaatselijke media hebben begin 2012 ruim aandacht geschonken aan het project dat dit jaar in opdracht van Museum Vlaardingen wordt uitgevoerd. Historicus Klaas Kornaat bezoekt ruim honderd

Vlaardingers en legt hun ervaringen tijdens verschillende interviewsessies vast. Ook de visuele aspecten van de getuigenis (foto’s, dia’s, documenten, voorwerpen, correspondentie, drukwerk, etc.)

Boek over de geschiedenis van de zeillogger In het kader van het 100-jarig bestaan van het museumschip de Balder verschijnt in november een breed opgezet boekwerk over de geschiedenis van de zeillogger in Nederland in het algemeen en in Vlaardingen in het bijzonder. Rond 1870 werd de zeillogger, geïnspireerd door een Frans ontwerp, in Nederland geïntroduceerd. Het bleek het ideale schip voor de haringvangst, veel sneller en efficiënter dan de bestaande hoekers en andere traditionele vissersschepen. Vlaardingen was de leidende thuisbasis voor de loggers, hoewel later plaatsen als Maassluis, Scheveningen, Katwijk en IJmuiden ook een deel van de vangst voor zich opeisten.

Het boek, onder redactie van historicus Klaas Kornaat en steunend op de kennis van Peter Zuydgeest en Henk Brobbel, geeft een fascinerend overzicht van de opkomst en neergang van dit revolutionaire scheepstype. Het is met nadruk geen handboek vol techniek en vakjargon, maar een toegankelijk overzicht, met liefde voor het onderwerp gemaakt. Er werd geput uit alle belangrijke collecties op dit gebied. Voor het eerst verschijnen meer dan 300 foto’s en andere illustraties in full colour; een behoorlijk deel daarvan werd niet eerder gepubli-

De VL 116 ‘onder zeil’. Foto: collectie M.P. Zuydgeest ceerd. Naast schitterende beelden van de loggers zelf, aan de havenkade, op de werf of op volle zee, bevat het boek ook persoonlijke verhalen en thematische hoofdstukken over het leven van de bemanningen, de reders en haringhandelaren en de ontwikkelingen, waarbij hout werd vervangen door metaal en de zeilen werden voorbijgestreefd door motoren. Al met al een must voor elke liefhebber. 7

vormen onderdeel van de dossiers die uiteindelijk door het Stadsarchief worden beheerd en de basis kunnen vormen van onderzoek en exposities in de toekomst. De getuigen worden bovendien gefotografeerd door Jan Dulfer, zodat in meerdere opzichten een bijzondere serie portretten ontstaat. Zo wordt een ‘verhalenbank’ in tekst en beeld gevormd, een schatkamer voor de bestudering van het recente verleden van Vlaardingen. De ervaring van het afgelopen half jaar leert dat het project goed ontvangen wordt en verrassende zaken oplevert. Naast nieuwe gegevens en persoonlijke verhalen is het vooral de samenhang tussen alle getuigenissen die inzicht biedt in de plaatselijke historie. De individuele beleving krijgt het kader van de algemene aspecten van de stadsgeschiedenis. Hierbij nog maar eens de oproep voor bijdragen aan dit project. Klaas Kornaat interviewt mensen van zeer uiteenlopende achtergrond, leeftijd en ‘Vlaardings verleden’. Een ieder is welkom suggesties te geven, materiaal aan te leveren of een bijzonder verhaal te delen.

OPROEP: MELD U AAN OM GECERTIFICEERD VERKEERSBEGELEIDER TE WORDEN!

Het echtpaar Pontier in hun net geopende boekwinkel aan de Smalle Havenstraat (1949).

U kunt u opgeven via: [email protected] of bij het secretariaat: W. Hesse ([email protected])

Zoals u elders in deze Spil en in de plaatselijke media kunt lezen, is er momenteel veel te doen over de verkeersbegeleiding bij evenementen. Concreet betekent het voor ons dat de jarenlang toegepaste oplossing niet meer wordt geaccepteerd. Wij betreuren dit enorm en vinden het jammer voor onze uitstekende samenwerking met de Vlaardingse Reddingsbrigade. Uit overleg met de gemeente blijkt dat er voor ons drie mogelijkheden zijn: 1 Inhuren van professionele beveiligers 2 Gebruikmaken van beveiligers van instanties die wel worden geaccepteerd 3 Inzetten van eigen verkeersbegeleiders Een eenvoudig rekensommetje leert dat voor optie 1 onze portemonnee niet toereikend is. De tweede mogelijkheid is wel gunstiger, maar verhoogt nog steeds de kosten aanzienlijk. Dit maakt het voorbestaan van onze evenementen onzeker! Het aanstellen van eigen verkeersbegeleiders is veruit de beste en goedkoopste oplossing, al is het maar voor één jaarlijks evenement. Het werkt niet alleen kostenbesparend voor onszelf, maar wij zouden ook in aanmerking komen om onze gecertificeerde verkeersbegeleiders in te zetten bij derden. Dit uiteraard in overleg met onze vrijwilligers en tegen betaling ten gunste van onze verenigingskas. Als we kijken naar onze evenementen tot nu toe, dan hebben we een zestal begeleiders nodig per evenement. Nu is niet altijd iedere vrijwilliger beschikbaar en wie weet welke nieuwe evenementen er eventueel nog komen. Dus streven we naar een pool van tien gecertificeerde vrijwilligers. De kosten die verbonden zijn aan het behalen van het certificaat neemt de vereniging uiteraard voor haar rekening.

Hoe nu verder?

8

De termen ‘nieuw’, ‘vernieuwend’, ‘nieuwbouw’ enz. vormen een rode draad door de gehele editie van deze Spil. Iets is nieuw omdat het anders is dan we gewend zijn, omdat de omgeving die we waarnemen voortdurend aan verandering onderhevig is. Het één komt snel, het ander verdwijnt langzaam, alles verandert. Het is een wetmatigheid die zich aan ons opdringt en die we niet kunnen ontlopen. Veranderingen kunnen onze gemoedsrust soms verstoren, verlangens doen rijzen om het bekende, het vertrouwde vast te houden, te waarborgen, op te sluiten achter glas, achter museumdeuren. Maar ook dat verlangen is aan verandering onderhevig. We willen u, lid of geen lid van de Vrienden, uitnodigen om op 30 januari 2013 met elkaar van gedachten te wisselen over de toekomst van het museum, de samenwerking tussen het museum en de Vrienden en in het bijzonder over de activiteiten van de vrienden. Deze avond zal worden begeleid door socioloog en historicus Bert van Meggelen, directeur van MAATwerk, een bureau dat steden adviseert over het verband tussen cultuur in de ruimste zin van het woord en stedelijke ontwikkeling. Afhankelijk van de opkomst zal in kleine groepjes worden gebrainstormd over de bovengenoemde drie onderwerpen. Na iedere groepssessie zullen de thema’s plenair worden besproken. Het streven is om aan het eind van de avond een duidelijk herkenbaar en samenhangend beeld te krijgen van wat we willen realiseren en waarvoor we ons gaan inspannen. Zie voor nadere gegevens de Agenda (op pagina 16) en onze website. Arjan Oostveen

Binnenhalen ‘zilver van de zee’ in nieuw jasje Vol enthousiasme wordt in maart het draaiboek voor het binnenhalen van de nieuwe haring bekeken en waar nodig geactualiseerd. Over een aantal punten hoeven we ons geen zorgen te maken. De Stichting Zeillogger Balder is zeer meegaand als het erom gaat de ‘hoofdrolspeler’, de Balder, beschikbaar te stellen, Frans van de Akker staat ook met paard en sjees al maanden in de startblokken.

De vergunning zal ons niet worden verleend, tenzij we professionele beveiligers inhuren en door een erkend bedrijf een verkeersplan laten opstellen. Het is rond de klok van één uur op de dag voorafgaand aan het evenement als ons alsnog definitief de toestemming wordt verleend. De details zullen we u besparen, op de verkeersregeling komen wij nog terug (zie het artikel over beveiliging).

Dan komt, toch nog een beetje als een donderslag bij heldere hemel, het bericht “Warmelo gaat verhuizen...” Jeetje! Met weemoed bedenk je dan: daar gaat het laatste vleugje Vlaering van de Haering. Toch kleeft er voor ons een heel positief tintje aan. Warmelo en Van der Drift geeft blijk van de jarenlange trouwe vriendschap en schenkt in ieder geval voor dit jaar de haring. De intentie is om de komende jaren de verbintenis op deze wijze te blijven voortzetten!

Daar sta je dan. Op dat moment kun je pas officieel iedereen groen licht geven. Wij realiseren ons dat de aanloop onbedoeld een onprofessionele indruk achterlaat. Met maar één doel voor ogen wordt alle energie verzameld om de deadline te halen en alles op de rit te krijgen. Overdag wordt er hard gewerkt door het team van vrijwilligers om de kade in te richten en de Balder vaarklaar te krijgen. In de loop van de middag is de Balder en haar bemanning naar de buitenhaven gevaren. Na het door Ingrid Oostveen prima verzorgde avondeten gaat iedereen aan de slag. Omstreeks zeven uur staat de blaaskapel ‘De Haringkoppen’ bij de sluis om de Balder naar haar ligplaats te begeleiden. Dan is het zover, de zon schijnt, mensen stromen toe, het geeft de burger weer moed. Voor het museum staan ruim driehonderd bezoekers, in afwach-

De voorbereidingen gaan gestaag, stap voor stap, verder en dan… dat ene telefoontje van gemeente Vlaardingen op de donderdag voorafgaand aan het festijn. De Balder brengt de nieuwe haring, Balderbrood, Balderboterkoek en de vissersroman van Frank Hazenberg aan wal.

ting van de Balder met de nieuwe haring. Ondertussen is Shantykoor Vlaardingen ook begonnen ‘de haring naar de wal te zingen’. De Balder wordt voorafgegaan door de historische sleepboot ‘Interlude’ van Martin Speijer en voor de veiligheid op het water zorgt uiteraard de Vlaardingse Reddingsbrigade. Na het afmeren van de Balder komt schipper Van der Borden naar het voordek om zijn vangst aan te prijzen. Ook dit jaar weer wordt het publiek geïnformeerd door onze speaker Max Thurmer. Nieuw is dit jaar de interactie met het publiek, een knipoog naar het museum ‘nieuwe stijl’. Aan enkele bezoekers wordt gevraagd hun medewerking te verlenen bij het keuren van de haring. Spontaan meldt zich een geheel willekeurige ‘keurmeester’. Nadat hij enkele haringen heeft bekeken en verorberd, volgen dan uiteindelijk de verlossende woorden: “De haring is van goede kwaliteit en gefeliciteerd met deze goede vangst!” Onze burgemeester, de heer Bruinsma, kan het vaatje nieuwe haring met trots in ontvangst nemen. De Balder wordt gelost, nadat eerst het ook meegebrachte Balderbrood, de Balderboterkoek en de door Frank Hazenberg geschreven Vlaardingse roman over de haringlogger VL. 13 aan wal zijn gebracht Onder toeziend oog van een Oekraïense cameraploeg overhandigt Frank Hazenberg het eerste exemplaar van zijn boek aan de burgemeester. Deze stapt in de sjees om traditiegetrouw de haring te bezorgen bij ‘een goed doel’, dit jaar bij de Pameijerstichting op de Schiedamseweg. Inmiddels laten velen ‘het zilver’ zwemmen in goudgeel vocht en tot zeker half tien wordt er gezellig genoten en bijgepraat aan de kade. De volgende dag wordt de haring bezorgd op verschillende locaties in Vlaardingen, waar men zeer blij is met dit gebaar van de Vrienden van het Museum. De positieve reacties op het jaarlijkse evenement geven het vertrouwen dat de organisatoren op de goede weg zijn met de aanpassingen van het programma en dat er alle reden is de traditie in ere te houden, uiteraard zonder al te ingrijpende wijzigingen. Nieuwe haring, binnengehaald op een vernieuwde wijze met straks een ‘zo goed als nieuwe’ Balder? Op naar 2013! Arjan Oostveen

Reünie oud-visserijmedewerkers 2012 Zaterdag 23 juni jl. was het weer zover. Ruim voor tijd stonden de liefhebbers voor de deur van het museum. Voor de twaalfde keer al kwamen de reünisten bij elkaar. Oud-vissers, nettenboetsters en allen die op welke manier ook in de visserij hebben gewerkt, waren weer van harte welkom in het museum. Ze werden ontvangen door Gera van der Weijden, kregen koffie van Guusje Koldewijn en haalden hun haring- en drankbonnen bij Jan van Hemert. Gera houdt sinds twee jaar ons reünistenbestand precies bij, inclusief de e-mailadressen, voor het bestuur van belang bij de verzending van informatie in de toekomst. Belangrijk is ook dat onze leden zelf mutaties doorgeven, dan kunnen er geen misverstanden ontstaan. Na de koffie werd er een lekker borreltje ‘gekanteld’ en bij Joop Bijmolen een schuimend biertje getapt. De sfeer kwam er goed in vooral toen de zangers van shantykoor “De Vlaerdingse Maatjes”

hun opwachting maakten. Er werd uit volle borst meegezongen en… zelfs gedanst. Natuurlijk was er weer haring. Karel Schot en Jaap Pluimgraaff tekenden voor de uitgifte, met keurige plastic handschoenen. Vergezeld van de nodige grappen gingen de haringen over de toonbank. Alles ging schoon op !! Het was gezellig tot laat in de middag. Het was een dag ‘met een gouden randje’, want in de loop van de middag mocht onze penningmeester Siem van der Marel een fors bedrag in ontvangst nemen als gift voor de Vereniging Vrienden. Wij zijn de gulle gever erg dankbaar en hopen dat velen zijn goede voorbeeld zullen volgen. Samen, met bestuursleden, vrijwilligers en reünisten hadden wij weer een TOPdag.

9 Een stralende penningmeester dankt een gulle gever. Foto: Ernst Lohmann

Filmvertoning aan de kade Al enige tijd bestond het idee een filmweekend te organiseren. Hiervoor werd zelfs steun verkregen van het Deltaportfonds. Door allerlei omstandigheden is keer op keer het idee gestrand, tot 2 juni jongstleden.

diverse organisatoren. Wij achten deze contacten en overlegmomenten essentieel om onze evenementen voor de toekomst te behouden. Het heeft in ieder geval geleid tot een nieuw en bijzonder evenement: Filmvertoning aan de kade.

In de aanloop naar de loggerfestivals is er een aantal malen overleg geweest met de

Het is zaterdag 2 juni rond de klok van vijven. Het weer is wisselvallig en de

Vlaardingen en de Vlaardingers

Van de redacteur van de digitale krant Vlaardingen24 ontvingen we onlangs een mailtje met onderstaand verzoek, waaraan we uiteraard graag gevolg geven.

10

Stadgenoten, Ik richt mij tot u met een verzoek. U maakt deel uit van een organisatie die zich (exclusief) richt op het verleden van Vlaardingen. Vlaardingen24 begint zaterdag 1 september met een nieuwe historische serie. Die serie zal twee jaar lopen en gedurende die periode verschijnt er iedere dag een nieuwe anekdote uit het Vlaardingse verleden op de pagina ‘Historie’ van Vlaardingen24. Ik zal hieronder straks het verhaal plakken dat hierover zojuist op Vlaardingen24 is verschenen. Maar voordat ik dat doe, wil ik u vragen deze mail door te sturen naar iedereen uit uw netwerk waarvan u denkt/weet dat hij/zij interesse heeft in het verleden van de Haringstad… De leden van de Historische Vereniging, de Vrienden van Museum Vlaardingen, de Stichting Zeillogger Balder, het personeel en de vrijwilligers van het Stadsarchief en alle vrienden en familie met een historische interesse. Kortom: wie eigenlijk niet? Allereerst doet u daar mij een groot plezier mee, maar veel belangrijker dan dat… U doet er hen ongetwijfeld een groot plezier mee! Ik wil u bij voorbaat hartelijk danken voor uw moeite en wens u veel leesplezier. Mochten er vragen zijn over de plannen van Vlaardingen24, dan ben ik uiteraard altijd bereid die te beantwoorden. Mijn telefoonnummer en e-mailadres volgen hieronder. Met vriendelijke groet, Erik Meijer Castricumhoeve 9, 3137 RN Vlaardingen, 010 – 785 40 57, 06 – 40 101 238 [email protected], www.vlaardingen24.nl Vlaardingen24 laat vanaf zaterdag 1 september op een unieke manier het verleden van de Haringstad herleven. Vanaf die dag vindt u op de pagina ‘Historie’ iedere dag een nieuwe anekdote uit en over Vlaardingen en de Vlaardingers. De serie zal twee jaar lopen zodat u maar liefst 730 verhaaltjes en verhalen tegemoet kunt zien. Wat kunt u verwachten? Geen doorwrochte geschiedschrijving in ieder geval. Eerder een soort ‘geschiedschildering’. Geen grote thema’s uitputtend behandeld, maar losse anekdotes uit het verleden van de Haringstad. Soms kort, soms iets langer. Afwisselend hilarisch, verdrietig, verbijsterend of herkenbaar. Al die verhalen samen geven wel degelijk een beeld van de ‘couleur locale’ van onze stad in vroeger tijden en het wel en wee van haar inwoners. Verhalen als ‘De Balder onder vuur’, ‘Piet de Schreeuwer’, ‘Het woeden der witte troepen’, ‘Crime Passionel bij het station’, ‘De zonde in Vlaardingen’, ‘Een zeeman en een zeemannetje’ en ‘Het looze weeuwtje’ komen voorbij. Het zwaartepunt ligt op de eerste vier decennia van de 20e eeuw, maar ook anekdotes uit de 19e en een enkele uit de 18e eeuw passeren de revue. Wij bevelen de serie van harte aan bij iedereen die geïnteresseerd is in het Vlaardingse verleden. Eigenlijk mag geen enkele rechtgeaarde Vlaardinger deze serie missen.

bijeengekomen bestuursleden spreken elkaar moed in als het gaat over het naderende ‘binnenhalen van de haring’. De firma Speyer arriveert en plaatst marktkramen en bankjes op de kade. Gelukkig, het evenement begint een beetje vorm te krijgen en dat geeft de burger moed. Maar waar is Max????? O jee, een telefoontje leert ons dat we elkaar zijn misgelopen. Die Max Thurmer toch, altijd van goede wil en hulpvaardig.! Ook nu strijkt hij zijn hand over zijn hart en even later arriveert hij alsnog, onze kraanmachinist. Met inspanning van al onze krachten maken wij kennis met de arbeid van weleer. Het valt ons zwaar het zeil met behulp van de kadekraan op te takelen. Hèhè, het is gelukt en met een beroep op bijna vergeten padvindersvaardigheden wordt het zeil verder gespannen. Nieuwsgierige voorbijgangers vragen wat er gaat gebeuren en we komen erachter dat we geen erg hebben gehad in de voetbalwedstrijd op TV! De zon is weg, de sfeer zit er goed in en het filmen gaat beginnen. Het beoogde doel wordt bereikt: de verhalen over vroeger en ‘weet je wel?’ branden los. Een bezoekster, Friezin van afkomst, heeft een geweldige avond. Zij krijgt een privécollege van Frans Assenberg. Onze dank Frans, je hebt er een fan bij! Allen waren we het erover eens: dit was leuk! Jammer van de matige belangstelling, maar meteen wordt al besproken hoe het een volgende keer beter kan. “Hé jongens!”, horen we roepen. Het is Max, die de aandacht vraagt van een groepje langslopende jongelui. En jawel hoor, voor ze het zelf weten, staan ze te draaien aan dat enorme rad. Tja de meiden lachen natuurlijk en er is hilariteit alom. Zonde toch als je zulke dingen niet meemaakt! Arjan Oostveen

ATTENTIE! Vlak voor het ter perse gaan van deze Spil bereikte ons het bericht dat er op 15 november a.s. een bijeenkomst zal zijn in het museum, in het kader van de VISCUS-avonden. Vrienden en vrijwilligers zullen dan worden ‘bijgepraat’, o.a. door Jaap Hoogendijk, de voorzitter van de Raad van Toezicht, over de jongste ontwikkelingen rondom het museum. Aanvang 20.00 uur

Zeg me wie je Vrienden zijn...

De Zeearend omstreeks 1960 in de binnenhaven van Scheveningen. Foto: J. Bruinsma

Aan de oproep tijdens de ledenvergadering om als Vriend gebruik te maken van je netwerk om meer bekendheid te geven aan Museum Vlaardingen, heeft mevrouw TiemensIdzinga met succes gevolg gegeven. Met veel plezier en met hartelijke dank aan haar, ruimen we in deze Spil een plaatsje in voor bijgaande brief, waarin ze ons deelgenoot maakt van een bijzondere ervaring:

aan IV”, schipper Korving, ook van Rederij Van der Zwan, een vergelijkbare logger. Met vriendelijke groet, Pim Waldeck Ambassador of the Netherlands to the United Kingdom

De Balder-brochure maakt reis over zee

Tijdens één van mijn dienstreizen sprak ik de Nederlandse Ambassadeur in Londen, de heer P.W. Waldeck, en als vriend van het Museum Vlaardingen heb je het dan (natuurlijk) ook over het museum, maar zeker ook over de Balder. Dat ge-

sprekje kreeg een bijzondere wending, want gaandeweg ontstond er duidelijk meer en meer interesse voor de inmiddels genoemde brochure over de Balder. Uiteraard heeft een exemplaar van die brochure, na mijn terugkeer in Nederland, direct een reis over zee gemaakt, waarna een zeer meldenswaardige reactie vanuit Londen werd ontvangen die ik hier graag weergeef: Veel dank voor het toesturen van de brochure over de Balder, die ik met belangstelling heb gelezen. Ik ken het schip goed, toen het nog een vaste verschijning als “Zeearend” was in de haven van Scheveningen. Als jochie voer ik op Vlaggetjesdag een keer mee met de “Oce-

Hoogendijkprijs. Door de Vrienden van het Visserijmuseum is in 1992 de Hoogendijkprijs ingesteld. De prijs wordt eens per twee jaar - voor het eerst in 1993 - uitgereikt en bedraagt €1000. De prijs heeft ten doel het onderzoek naar de zeevisserijgeschiedenis van Nederland te bevorderen. De prijs wordt uitgeloofd voor een oorspronkelijke, nog niet gepubliceerde studie, in de vorm van een boek of tijdschriftartikel. Bij voorkeur berust de studie op onderzoek van primair historisch bronnenmateriaal, waartoe ook

originele voorwerpen en beeldmateriaal gerekend worden. Over de toekenning van de prijs beslist een jury. De jury rapporteert aan het bestuur van de Vereniging en motiveert in het rapport haar keuze. Afhankelijk van de inzendingen en het werk van de jury heeft het bestuur van de Vrienden een mogelijke uitreiking gepland op woensdag 21 november aanstaande. Houd onze website en de lokale kranten in de gaten!

Deze ervaring over het gebruik maken van mijn “netwerk” wil ik graag, met medeweten en medewerking van onze Nederlandse Ambassadeur in Londen, aan de lezers van de Spil kwijt. Met vriendelijke groet, Marja C. Tiemens-Idzinga De nu 100-jarige Balder als 50-jarige Zeearend op de helling bij A. de Jong N.V. Foto: M.P. Zuydgeest

11

‘TING’ VAN DE BALDER Van de voorzitter

Beste vrienden, 12

Na een zeer druk voorjaar voor de varende vrijwilligers, waarbij veel evenementen zijn bezocht, zijn we de zomer ingegaan en zijn de activiteiten even op een wat lager niveau terechtgekomen. Lopende zaken, waaronder het zeker stellen van de toegezegde subsidies en de technische voorbereiding van de restauratie, zijn ondanks de vakantieperiode wel doorgegaan. Hoewel het alweer enige tijd geleden is, willen we toch nog even aandacht schenken aan de fantastische donatie van het Rabocultuurfonds. Samen met nog twee andere vrijwilligersorganisaties was de Stichting Zeillogger Balder genomineerd voor de eindstrijd.

€5000, €7500 of 10.000 was er te verdienen. Het is €10.000 geworden. Een bedrag waar we als stichting heel veel nuttige dingen mee kunnen doen. Ook moet vermeld worden dat de sponsorcommissie, bestaande uit Gera van der Weijden en Karel Schot, naast dit succes nog enkele grote en minder grote bedragen - waarmee wij uiteraard ook zeer content zijn - heeft binnengehaald. In financiële zin is er nog een succes te melden. Het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o. heeft besloten de formule waarop de subsidie in eerste instantie was toegezegd, 50/50%, te wijzigen in 74/26%. Dit betekent dat bij een aangepaste begroting van ca. 1 miljoen euro de SZB 250.000 euro moet inbrengen. Dit moet,

mede gezien de successen van de sponsorcommissie, te realiseren zijn. Op het technische vlak wordt nu ook een aantal zaken concreet. Voorzichtig worden er nu bedragen bekend waar wij in de voorbereiding tot de restauratie rekening mee moeten houden. Ook het op elkaar afstemmen van de diverse werkzaamheden wordt in kaart gebracht. Het uit te besteden werk en het werk dat door onze vrijwilligers kan worden gedaan, moet op de juiste wijze en zodanig worden gecoördineerd dat dit vloeiend in elkaar overloopt. We zijn dan ook in afwachting van de beslissing naar welke werf de Balder zal gaan om de romp en het dek op professionele wijze te laten aanpakken, een belangrijk moment voor het bestuur. Enerzijds een afronding van de voorbereiding, maar anderzijds ook het nemen van een zeer belangrijke financiële beslissing, met de hieraan gekoppelde verantwoording, want er is geen weg meer terug. Een Balder zonder dek of masten is geen echte Balder meer en dat risico willen we uiteraard niet lopen. In september zal het bestuur in ieder geval over een groot aantal belangrijke zaken een principebesluit moeten gaan nemen. Uiteraard houden wij een ieder hiervan zo goed mogelijk op de hoogte. Tot slot is het verheugend dat wij kunnen melden dat onze burgemeester, Tjerk Bruinsma, beschermheer van de Stichting Zeillogger Balder is geworden. De burgemeester laat hiermee zien dat hij volledig achter de doelstelling van de stichting staat en zich, daar waar mogelijk, ook voor wil inzetten. Henk van Beek, voorzitter SZB. Contactgegevens.

Distilleerderij Van Toor en de Balder Distilleerderij Van Toor heeft de bekende Schelvispekel in een nostalgische kruik met speciale 100 jaar Balder opdruk in de Vlaardingse drankwinkels uitgezet. Bijzonder is, dat deze drank ter gelegenheid van de Balder Centennial Cruise aan boord van een tweetal zusterschepen van de Balder, de Gallant en de Iris, naar Great Yarmouth verscheept is en daar is geschonken op een receptie van het gemeentebestuur. Evenals bij het Balderbrood en de Balderboterkoek gaat een gedeelte van de verkoopprijs naar het Balderfonds. Een leuk idee voor een cadeau aan uzelf of aan uw vrienden?

Stichting Zeillogger Balder. Secretariaat: Johanna Naberkade 37 3137 TL Vlaardingen 010-4753235 [email protected] www.zeilloggerbalder.nl K.v.K. nr.: 24496005 Bankrek.nr.: ABN.AMRO 551907223 IBAN: NL 84 ABNA 0551907223 BIC: ABNANL2A ANBI nr. : 75810

De Balder in het nieuws Bijna is het algemene vaarseizoen afgelopen, maar voor de oude dame Balder was het laatste vaarmoment al begin juli. Wij kunnen terugkijken op een goed bezet voorjaar, bij vele activeiten waren wij weer zeer welkom. Voordat we ‘onder zeil’ konden gaan was er veel voorbereiding nodig, zoals het vaarklaar maken, het nazien van de motor etc. en natuurlijk de onvermijdelijke proefvaart. Wij startten met het uitzwaaien van de schepen die deelnamen aan de Balder Centennial Cruise. De Balder voer mee tot aan Hoek van Holland, waarna de rest van de vloot richting Great Yarmouth koerste. Bij Dordt in Stoom hadden wij een reprise, en bij de Spuidagen in Oud-Beijerland waren wij voor de eerste keer aanwezig. Bij Dordt in Stoom kregen wij de eer om bij de vlootschouw vooraan te mogen varen. De reden dat wij de vloot mochten aanvoeren was ons jubileumjaar. Er zijn niet veel varende schepen die 100 jaar geleden te water zijn gelaten. Gezien de matige zomer mogen wij over het weer bij de diverse evenementen niet klagen, de rondleiders hebben het zeker getroffen. De bemanning die

de Balder naar de evenementen bracht, had minder geluk, er was overal water, maar er kwam wel erg veel van boven. Dichter bij huis waren de meer reguliere evenementen: de Vrienden van Museum Vlaardingen organiseerden als vanouds weer het binnenhalen van de nieuwe haring, met dit jaar als extraatje het Balderbrood, de Balderboterkoek en de vissersroman van Frans Hazenberg. Maar de Balder eiste natuurlijk de hoofdrol op.

De Balder begeleidt de ‘zusterschepen’ Iris en Gallant, deelnemers aan de Balder Centennial Cruise, tot Hoek van Holland.

Bij de opening van het Loggerfestival komt de Balder uit een wolk van mist en vuur tevoorschijn.

13

Die dag moest er onverwacht nog geïmproviseerd worden. Maarten Bezuijen zou met zijn sleepboot Elisabeth de Balder begeleiden bij het binnenvaren en afmeren, zoals hij dit ook bij de BCC en Dordt in Stoom al had gedaan. Die middag overleed echter op tragische wijze de vrouw van Maarten. Martin Speijer van de Interlude werd benaderd om in te vallen en hij was daartoe onmiddellijk bereid.

14

chine en fakkels, kwam de Balder uit een wolk van mist en vuur tevoorschijn. Zoals gezegd waren de rondleiders dit seizoen ook druk bezet en aanwezig op alle evenementen. Zij werden ook ingezet bij een ingelast schoolproject, waren actief op de dag van de vrijwilligers van de Stichting Doen en op de personeelsdagen van het Lentizcollege. Wij schat-

ten het aantal bezoekers dit seizoen op meer dan 2000 en de geldton werd goed bedacht. Bert Otto, SZB evenementen en vrijwilligers. De rondleiders waren ook dit seizoen weer actief en alom aanwezig.

Altijd is er bij het organiseren van een evenement als het binnenhalen van de Balder veel last minutewerk en vraagt het veel improvisatievermogen van het team vrijwilligers. Zij staan echter altijd klaar en komen ook met de juiste oplossingen. Zo was het tot een dag voor de opening van het tiende loggerfestival niet helder wat er van ons werd verwacht, maar op de dag zelf was er helderheid en na een voedzame maaltijd voor de bemanning (verzorgd door Ger Colligon, nu ook bij de vrienden bekend als kok op de Gallant tijdens de BCC en bij het binnenhalen van de nieuwe haring) was het moment daar. Tegen tienen speelde de Balder de hoofdrol bij de openingsact van het festival. Begeleid door de Tarca met schipper Wim van Baalen en de Vlaardingse Reddingbrigade met aan boord een mistma-

VAN DE WERKVLOER Aan boord van de Balder zien we bijna altijd Piet en Leen aan het werk. Is het niet in de machinekamer, dan zijn ze wel aan dek bezig om dit zo goed mogelijk waterdicht te krijgen en te houden. Ook zijn ze druk aan de slag geweest met het onderhoud van de spil. Jan Verhoef is vaak op woensdag aanwezig en is dan druk in de weer om het grootzeil in topvorm te krijgen. Het lijkentouw is er weer geheel aangezet, met hulp van Jan Tump en Joop. Ook worden er slechte banen uit het zeil gehaald en door nieuwe vervangen. Een zwaar werk, maar gelukkig kunnen we nog steeds gebruik maken van de grote zaal in het museum. Dan zijn er de werkers op de werkplaats van de Balder. Deze ruimte is omgetoverd tot een prettige werkplek en er is ook voor de opslag van Balderspullen voldoende ruimte, die zeker broodnodig is wanneer straks het voor- en achteronder gedemonteerd moeten worden en alles ordelijk moet worden opgeslagen om later weer netjes

te kunnen worden ingetimmerd. De gaffel van het grootzeil ligt al een tijdje binnen. Jan van Santen en Piet hebben daar de zaag ingezet, zodat het slechte stuk vervangen kon worden. Sinds een paar weken is het nieuwe stuk er weer aangelijmd en wordt het in vorm geschaafd. Mar en Kees zijn druk bezig met het staalwerk voor de gaffel en ook met klein timmerwerk daarvoor de zijn ze aan de gang. Max en Marian hebben zich beziggehouden met de vlaggen van de Balder. Ze zijn gewassen, gestreken en de pavoiseerlijnen zijn weer klaar gemaakt voor …? Jan Tump is aan het werk geweest met het leegruimen van de Balder en het ordenen van touwen, zeilen en blokken. Voor het drooghouden van het schip duikt Leo steeds onder dek om de pompen te starten en ook zorgt hij ervoor dat het licht blijft branden, zowel aan boord als op de werkplekken. Sinds kort zijn we voorbereidingen aan het treffen om het binnentimmerwerk

uit de Balder te halen, Ted, Dick en Max zijn hiermee begonnen. Max maakt foto’s van de bestaande toestand en ondergetekende probeert er tekeningen van te maken. Zoals u ziet, is er veel te doen zo rondom de Balder. Bent u toevallig in de buurt, dan vinden wij het leuk u aan boord te ontmoeten en ook op de werkplaats bent u van harte welkom. Wij beginnen, op donderdag, met koffie in het museum en gaan ongeveer om tien uur aan het werk. Tot ziens bij de Balder! Jan Bot N.B. Bij de Jannen is steeds de achternaam vermeld, om ze uit elkaar te kunnen houden.

Tijdens de tocht naar de Spuidagen in OudBeijerland overhandigde bakker Hazenberg een cheque aan Balderschipper Frans de Bloois. Foto: Ernst Lohmann Vlaardingen werden benaderd. Deze campagne heeft tot nu toe de volgende resultaten opgeleverd: De SZB mocht €2.500 van het ANWBFonds ontvangen, het Deltaport Donatiefonds Vlaardingen schonk €1.000 en Embassy Logistic Services BV €100. Bakker Hazenberg, die de Balder ook een warm hart toedraagt, creëerde een speciaal Balderbrood en speciale Balderboterkoek. Van de opbrengst droeg hij een gedeelte af aan de stichting. Inmiddels mochten wij een cheque ontvangen ten bedrage van €250.

De SZB-Sponsorcommissie: Hoe het allemaal begon In augustus 2011 werden wij door de eigenaren van Restaurant De Elegast benaderd met de vraag eens na te denken over de mogelijkheid iets te organiseren ten behoeve van de restauratie van de Balder. Na het nodige denkwerk en diverse gesprekken kwamen wij in samenspraak met Jan van Geest en Geert Kuipers, de eigenaren van dit restaurant, tot het idee dat een aangeklede avond met als thema “Een Goed Diner” het moest gaan worden. De aankleding van de avond zou bestaan uit uit het geven van informatie over de diverse geschonken wijnen, muziek tijdens de inloop, informatie over Museum Vlaardingen, over de Balder, en over de Vlaardingse klederdracht. Verder stelde een aantal Vlaardingse kunstenaars stukken ter beschikking om te veilen. Het enthousiasme voor dit idee resulteerde uiteindelijk in twee avonden, met als resultaat een opbrengst van €16.000, een bedrag dat door toedoen van het IKV uiteindelijk uitkwam op een totaal van €17.500. Tijdens de kerstborrel van het museum werd een cheque overhandigd aan de voorzitter van de stichting. Dit succes bracht het bestuur van de

Stichting Zeillogger Balder ertoe ons te vragen eens na te denken over de vorming van een sponsorcommissie binnen hun organisatie. De eerste gesprekken vonden begin maart 2012 plaats en daarbij kwam het Rabobank Coöperatiefonds ter sprake. Deze bank stelt namelijk uit gegenereerde winst bedragen ter beschikking welke ten goede komen aan lokale initiatieven. De stichting heeft hiertoe een aanvraag gedaan en min of meer tegelijkertijd besloten ondergetekenden de vraag om de sponsorcommissie te vormen, te honoreren. Na het nodige lobbywerk van de sponsorcommissie, om op het project van de Balder te stemmen, werd de aanvraag, tezamen met die van twee andere goede doelen, genomineerd voor de prijsuitreiking in de Stadsgehoorzaal. Op 14 mei 2012 kregen de drie genomineerde stichtingen de gelegenheid hun doelstelling te presenteren tijdens de Raboledenbijeenkomst in de Stadsgehoorzaal Vlaardingen. Uiteindelijk kreeg de Balder de meeste stemmen. Dit leverde het mooie bedrag van €10.000 op. De sponsorcommissie ging verder met een enthousiaste campagne waarbij het bedrijfsleven en fondsen in en rondom

Toezeggingen werden ontvangen van het Ary van West Fonds en het De Groot Fonds. Het Ary van West Fonds beloofde een bedrag van €10.000 en het De Groot Fonds deed een toezegging van €50.000 in 2012 en €50.000in 2013. Een aantal bedrijven reageerde met de belofte bijdragen te leveren in de vorm van onderdelen en andere artikelen. Nu het ernaar uitziet dat de Balder binnenkort de scheepshelling opgaat voor het begin van de renovatie, verwachten wij dat meer uitstaande verzoeken positieve reacties zullen opleveren. Vanaf deze plek danken wij alle donateurs oprecht voor hun bijdragen. Natuurlijk kan de Balderstichting nog meer financiële steun gebruiken. Wij nodigen belangstellenden van harte uit hiertoe een bijdrage te leveren. Verder kunnen wij vermelden dat de SZB een ANBI-nummer heeft (75810), waardoor giften fiscaal aantrekkelijker zijn. De Stichting Zeillogger Balder dankt u bij voorbaat voor uw steun. Mocht u genegen zijn een bedrag te schenken waarvoor u een factuur wilt ontvangen, dan kunt u hiertoe met ons contact opnemen via e-mail k.p.schot@ kpnplanet.nl en/of geravanderweijden@ kpnmail.nl. Gera van der Weijden en Karel Schot, SZB-Sponsorcommissie

15

Museum Vlaardingen op reis BIBLIOTHEEK VLAARDINGEN (WAALSTRAAT 100) Very Important Vlaardingers. Beruchte en beroemde Vlaardingers. Wat hebben Gerard Callenburg, Astrid Kersseboom, Wouter Bos en Cornelis Moerman gemeen? Zij zijn allemaal in Vlaardingen geboren of woonachtig geweest. De lijst ‘Very Important Vlaardingers’ bevat natuurlijk veel meer namen. Nieuwsgierig? Bezoek dan de expositie in de Bibliotheek Vlaardingen, locatie Waalstraat. Te bezoeken gedurende openingstijden van de bibliotheek: ma/di/do 13.30-17.00, woensdag 10.30-17.00, vrijdag 13.3020.00 en zaterdag 10.30-15.00.

16

STADSGEHOORZAAL VLAARDINGEN Voor het voetlicht. Strijd in woord en daad. Wat hebben graaf Dirk III, Kniertje en de rederijkers met elkaar gemeen? Zij voerden, ieder op geheel eigen wijze strijd. Strijd, respectievelijk omwille

Agenda Museum Vlaardingen blijft tijdens de sluiting zichtbaar voor het publiek door de komende jaren op verschillende plaatsen in Vlaardingen delen van de collectie te tonen. Behalve met de bovengenoemde tentoonstellingen in de Bibliotheek en de Stadsgehoorzaal, is het museum ook nog aanwezig in het Delta Hotel met de expositie Haring en staal. 15 november 2012

VISCUS-avond

Zie ‘Attentie!’ op pagina 10. 21 november 2012

Uitreiking Hoogendijkprijs*

Aanvang: 20.00 uur 30 januari 2013

Brainwave-avond*

Zie ‘Hoe nu verder?’ op pagina 8. Gespreksleider: Bert van Meggelen. Aanvang: 19.30 uur * Plaats van de bijeenkomst is (onder voorbehoud) het museum. Zie t.z.t. de website: www.museumvlaardingen.nl/43-Nieuws

Astrid Kersseboom signeert ‘haar vitrine’ op de Very Important Vlaardingers tentoonstelling. Foto: W.C. den Breems van het hebben en houden van macht, van het bestaan en van de beheersing van de kunsten. In de expositie ‘Voor

het voetlicht’ in de Stadsgehoorzaal in Vlaardingen maakt de bezoeker kennis met genoemde hoofdrolspelers en hun betekenis. Te bezoeken gedurende openingstijden kassa: dinsdag t/m vrijdag 12.00 tot 15.00 uur.

MUSEUM VLAARDINGEN Bestuur Vereniging Vrienden Westhavenkade 53/54 3131 AG Vlaardingen

van Museum Vlaardingen

Telefoon: 010 - 434 87 22 E-mail: [email protected] Website: www.museumvlaardingen.nl

A.B.M. de Koning, voorzitter A. Otto, vice-voorzitter W.J. Hesse, secretaris S. van der Marel, penningmeester J. van Hemert A. Oostveen

Openingstijden: Wegens verbouwing is het museum vanaf 1 september 2010 gesloten.

Secretariaat: Leliestraat 17, 3135 XJ Vlaardingen E-mail: [email protected]

Colofon

De Spil verschijnt driemaal per jaar in een oplage van 1.000 exemplaren. Redactie: Jan van Hemert en Alex Poldervaart Vormgeving en druk: Stout Grafische Dienstverlening Aan dit nummer werkten mee: Henk van Beek, Jan Bot, Jan de Jonge, Tom de Koning, Siem van der Marel, Arjan Oostveen, Bert Otto, Karel Schot, Jan P. van de Voort, Gera van der Weijden. De Spil is een uitgave van de Vereniging Vrienden i.s.m. Museum Vlaardingen en de Stichting Zeillogger Balder. Redactie-adres: Westhavenkade 53/54, 3131 AG Vlaardingen ISSN 1387-1188

S pon sor s