FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BESTEK OVERHEIDSOPDRACHT VOOR DIENSTEN
“TOEGANG TOT MOBILITEIT VOOR INTERNE EN EXTERNE GEBRUIKERS”
ALGEMENE OFFERTEAANVRAAG Datum van de zitting voor de opening van de offertes: Op 3 oktober 2011 om 10u
Modificaties op 26/08/2011 1. I.16 : Datum van de zitting voor de opening van de offertes 2. II.6.5 : 3 kantoorplaatsen 3. III.1.1.4, III.1.2.1, III.1.3.1 : schemas en afbeeldingen 4. Bijlage E – Inventaris 5. Inhoudsopgave
Blz.1
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Inhoudsopgave I. ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN .................................................................................................... 5 I.1 VOORWERP EN BESCHRIJVING VAN DE OPDRACHT : ÉÉN ENKEL LOT MET DRIE LUIKEN ............................ 5 I.1.1 Algemene context van de opdracht ......................................................................................... 5 I.1.2 Specifieke context van de opdracht ......................................................................................... 5 I.1.3 Luiken van de opdracht ........................................................................................................... 6 I.2 IDENTITEIT VAN DE OPDRACHTGEVER .................................................................................................. 7 I.3 GEBRUIK DOOR ANDERE FEDERALE AANBESTEDENDE OVERHEDEN ....................................................... 7 I.4 VERTROUWELIJKHEIDSCLAUSULE ....................................................................................................... 8 I.5 W IJZE VAN GUNNEN ........................................................................................................................... 8 I.6 PROCEDURE VOOR LATERE ONDERHANDELINGEN ................................................................................ 8 I.7 PRIJSOPGAVE .................................................................................................................................... 8 I.8 LOOPTIJD VAN DE OPDRACHT ............................................................................................................. 9 I.9 INFORMATIESESSIE ............................................................................................................................ 9 I.10 VORM EN INHOUD VAN DE OFFERTE................................................................................................. 10 I.11 TIJDELIJKE VERENIGINGEN ............................................................................................................. 11 I.12 VRIJE VARIANTEN........................................................................................................................... 12 I.13 OPTIES.......................................................................................................................................... 12 I.14 GESTANDDOENINGSTERMIJN .......................................................................................................... 12 I.15 INDIENEN VAN DE OFFERTE ............................................................................................................. 12 I.16 OPENING VAN DE OFFERTES ........................................................................................................... 13 I.17 PROCEDURE VAN GUNNING VAN DE OPDRACHT ................................................................................ 14 I.17.1 Kwalitatieve selectiecriteria.................................................................................................. 14 I.17.2 Regelmatigheid van de offertes ........................................................................................... 17 I.17.3 Gunningscriteria ................................................................................................................... 17 II. CONTRACTUELE BEPALINGEN .................................................................................................... 19 II.1 KENNISGEVING VAN DE GUNNING VAN DE OPDRACHT ........................................................................ 19 II.2 DE BESTELBON EN HAAR MODALITEITEN ........................................................................................... 20 II.3 LEIDEND AMBTENAAR ...................................................................................................................... 20 II.4 BORGTOCHT ................................................................................................................................... 21 II.5 LEVERBAARHEID VAN HET VOORGESTELDE SYSTEEM ........................................................................ 22 II.6 UITVOERING VAN DE OPDRACHT ...................................................................................................... 22 II.6.1 Clausule betreffende de technologische evolutie................................................................. 22 II.6.2 Plaats van uitvoering en specifieke bepalingen ................................................................... 22 II.6.3 Personeel van de opdrachtnemer ........................................................................................ 23 II.6.4 Onderaannemers.................................................................................................................. 25 II.6.5 Middelen die ter beschikking worden gesteld door de FOD Financiën ................................ 25 II.6.6 Te respecteren normen en standaarden .............................................................................. 26 II.6.7 Veranderingsbeheer ( “change management” ) ................................................................... 27 II.6.8 Bijzondere verbintenissen betreffende verkregen informatie ............................................... 28 II.6.9 Aansprakelijkheden .............................................................................................................. 29 II.7 OPVOLGING VAN DE UITGEVOERDE DIENSTEN EN CONTROLE DOOR DERDEN....................................... 30 II.7.1 Opvolging van de goede uitvoering van de opdracht ........................................................... 30 II.7.2 Controle door derden ........................................................................................................... 30 II.8 BEOORDELING VAN DE UITGEVOERDE DIENSTEN EN CONTROLEWERKZAAMHEDEN .............................. 31 II.9 VOORLOPIGE OPLEVERING .............................................................................................................. 31 II.10 GARANTIE .................................................................................................................................... 32 II.11 DEFINITIEVE OPLEVERING .............................................................................................................. 32 II.12 OPLEVERINGSMODALITEITEN EN -KOSTEN ...................................................................................... 33 II.13 EIGENDOM VAN DE ONTWIKKELDE SOFTWARE ................................................................................. 33 II.14 DEPONERING BIJ EEN ESCROW AGENT ........................................................................................... 34 II.15 FACTURATIE, BETALING EN PRIJSHERZIENING ................................................................................. 35 II.15.1 Facturatie en betaling ......................................................................................................... 35 II.15.2 Prijsherziening .................................................................................................................... 36 II.15.3 Clausule van meest begunstigde klant............................................................................... 36 II.16 PUBLICITEIT - REFERENTIES........................................................................................................... 37
Blz.2
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.17 LAATTIJDIGE LEVERINGEN ............................................................................................................. 37 II.18 VERWEERMIDDELEN VAN DE ADMINISTRATIE - GESCHILLEN ............................................................. 37 III. TECHNISCHE BEPALINGEN ......................................................................................................... 39 III.1 CONTEXT, VOORWERP EN ALGEMENE VEREISTEN VAN DE OPDRACHT................................................ 39 III.1.1 Overzicht van het voorwerp van de opdracht : één enkel lot met drie luiken ..................... 39 III.1.2 Belangrijke strategische evoluties : IaaS, PaaS en offline.................................................. 44 III.1.3 Algemene vereisten met betrekking tot de voorgestelde oplossing ................................... 45 III.1.4 Vereisten met betrekking tot de componenten van het ecosysteem van de mobiliteit ....... 51 III.1.5 Algemene vereisten met betrekking tot de uitvoering van de oplossing............................. 57 III.2 LUIK 1 : INSTALLATIE VAN EEN PLATFORM VOOR BEDRIJFSMOBILITEIT ............................................... 61 III.2.1 Subluik 1.1 – Infrastructuur voor ingebruikneming van mobiliteit. ...................................... 61 III.2.2 Subluik 1.2 – Installatie van een platform met mobiele toepassingen ................................ 64 III.2.3 Subluik 1.3 – Mobilisatie van de werkruimte van de ambtenaar ........................................ 72 III.3 LUIK 2 : INVOERING VAN NOODZAKELIJKE AANVULLENDE DIENSTEN BIJ HET PLATFORM ...................... 75 III.3.1 Subluik 2.1 – Integratie van het platform in het bestaande................................................. 75 III.3.2 Subluik 2.2 – Creatie van een referentiekader voor mobiliteit ............................................ 76 III.3.3 Subluik 2.3 - Change management en competentiebeheer ............................................... 79 III.4 LUIK 3 : REALISATIE VAN EEN PILOOTPROJECT ................................................................................ 82 IV. DEEL D : BIJLAGEN....................................................................................................................... 83 BIJLAGE A : OFFERTEFORMULIER .................................................................................................. 83 BIJLAGE B : CURRICULUM VITAE .................................................................................................... 85 BIJLAGE C : REFERENTIEMODEL ................................................................................................... 87 BIJLAGE D : VRAAG EN ANTWOORD FORMULIER ....................................................................... 88 BIJLAGE E : INVENTARIS................................................................................................................... 89 BTW-tarief: % .............................................................................................................................. 89 Model van prijstabel voor de infrastructuurservice (IaaS) – Pt III.2.1.2 ......................................... 89 Model van prijstabel voor de platformservice (PaaS) – Pt III.2.1.1 ................................................ 90 Model van prijstabel voor de software............................................................................................ 92 Model van prijstabel voor overblijvende prestaties ........................................................................ 92 Model van prijstabel voor de opleidingen ....................................................................................... 93 Prijstabel voor de prijzen van het personeel .................................................................................. 93 BIJLAGE F : PROJECTBEHEER EN METHODOLOGIE .................................................................... 94 BIJLAGE G : BEKNOPTE BESCHRIJVING VAN DE PROFIELEN ................................................... 99 Projectleider ................................................................................................................................... 99 Architect ......................................................................................................................................... 99 Application Analyst ......................................................................................................................... 99 Application Designer ...................................................................................................................... 99 Ontwikkelaar ................................................................................................................................. 100 Specialist Databases .................................................................................................................... 100 Tester ........................................................................................................................................... 100 Systeemspecialist......................................................................................................................... 101 Trainer .......................................................................................................................................... 101 BIJLAGE H : DOCUMENTATIE ......................................................................................................... 102 BIJLAGE I : TECHNISCHE SUPPORT VIA TELEFOON – SERVICEDESK – ITIL.......................... 103 BIJLAGE J : BESCHRIJVING VAN HET PILOOTPROJECT ........................................................... 105 Functionele behoefte van het pilootproject .................................................................................. 105 Patrimoniuminformatie ................................................................................................................. 105 Algemene informatie .................................................................................................................... 105 Context en niet-functionele vereisten ........................................................................................... 106
Blz.3
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Ontwerper Naam: Stafdienst ICT Adres: Koning Albert II-laan 33 bus 95 te 1030 Brussel Contactpersoon: Tshitshi Kia Ntoni Telefoon: 0257/6.58.09 Fax: 0257/9.68.01 E-mail:
[email protected] Toepasselijke reglementering 1. Wet van 24 december 1993 (BS van 22-01-1994) betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten, en latere wijzigingen. 2. Koninklijk besluit van 8 januari 1996 (BS van 26-01-1996) betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten en de concessies voor openbare werken, en latere wijzigingen. 3. Koninklijk besluit van 26 september 1996 (BS van 18-10-1996) tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten en van de concessies voor openbare werken, alsmede de bijlage bij dit koninklijk besluit betreffende de algemene aannemingsvoorwaarden, en latere wijzigingen.
Betreffende documenten eigen aan de opdrachtgever: • • •
•
Onderhavig bestek. De berichten inzake de opdracht en de berichten van wijziging, aangekondigd of gepubliceerd in het Bulletin der Aanbestedingen en het Publicatieblad van de Europese Unie, die in het algemeen betrekking hebben op overheidsopdrachten. De aangebrachte verduidelijkingen naar aanleiding van de infosessie (gestelde vragen en door de aanbestedende overheid verstrekte antwoorden). Deze verduidelijkingen maken integraal deel uit van de contractvoorwaarden en de inschrijver wordt verondersteld er kennis van te hebben genomen en er rekening mee te hebben gehouden bij de opstelling van zijn offerte. Documenten waarnaar de aanbestedende overheid binnen het bestek verwijst.
Betreffende documenten eigen aan de inschrijver: • •
De offerte van de inschrijver. De verduidelijkingen en verbintenissen die door de FOD Financiën worden aanvaard en die als aanvulling op de offerte gelden (met dezelfde referentie) naar aanleiding van vragen en verzoeken om opheldering.
Blz.4
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
I. Administratieve bepalingen Dit eerste deel heeft betrekking op de regeling tot gunning van een overheidsopdracht tot de opdrachtnemer is aangesteld. De bepalingen die vervat zijn in dit deel, hebben betrekking op de wet van 24 december 1993 en het koninklijk besluit van 8 januari 1996 en latere wijzigingen.
I.1 Voorwerp en beschrijving van de opdracht : één enkel lot met drie luiken Voorwerp van deze diensten: Toegang tot mobiliteit voor interne en externe gebruikers. Plaats van dienstverlening: Stafdienst ICT Het betreft een opdracht van diensten.
I.1.1 Algemene context van de opdracht De modernisering van de ICT-diensten van de FOD Financiën werd tot dusver tot stand gebracht in een context waarin de mobiele informatica marginaal bleef. Er waren hoofdzakelijk vaste terminals en verbindingen. De klassieke personal computers (Desktop of Laptop) vertegenwoordigden het belangrijkste type van toegangsmedium, en de netwerk- en internetverbindingen gingen doorgaans langs de kabel. Aan de hand van diensten die toegankelijk waren via het internet en de pc’s, realiseerden we een optimale dekking met een geringe kostprijs voor de gebruikers. Ondertussen is er een sterke diversificatie opgetreden in de typologie van de terminals die toegang bieden tot toepassingsservices, en in de modaliteiten voor netwerk- en internetverbinding. Naast de traditionele pc’s kwamen er andere terminals. Vandaag kan men een heuse explosie van mobiliteit meemaken die niet alleen een impact heeft op de terminals, maar ook op de modaliteiten volgens dewelke de gebruikers er gebruik van maken, alsook op de types van netwerkconnectiviteit. Daarbij bestaat overigens een convergentie tussen data, spraak en beeld. Tegelijkertijd worden de grenzen die waakten over specifieke functionaliteiten, verdeeld over verschillende types van terminals, steeds minder duidelijk. Deze evolutie geeft aanleiding tot digitale convergentie, multimodaliteit en multifunctionaliteit, temidden van een grote variëteit aan (types van) terminals. Smart (intelligent, elegant) is de Engelse term die wordt gehanteerd om deze convergente, multifuncionele en multimodale digitale terminals te kwalificeren.
I.1.2 Specifieke context van de opdracht De FOD Financiën wil de modernisering van de diensten verderzetten en wil daarbij voortaan in zijn strategie de vereisten, de verplichtingen, de mogelijkheden en de opportuniteiten opnemen, die de huidige evolutie belichamen in de hierboven beschreven digitale maatschappij. In dit kader bestaat de missie van deze overheidsopdracht, in overeenstemming met de verwachtingen en de behoeften van de gebruikers van vandaag, uit de creatie van de nodige voorwaarden voor om •
Aanbieden van een informatica-omgeving en –tools waarmee onze ambtenaren efficiënt kunnen werken en samenwerken ongeacht de lokalisering ;
•
Verlenen van een optimale en beveiligde toegang tot onze informaticatoepassingen en – services voor onze medewerkers en onze klanten ongeacht de (het) gebruikte (type van) computerterminal (in het bijzonder met integratie van de revolutie van de mobiele terminals) en ongeacht de wijze van toegang, enz…
Blz.5
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Zijn taak zal erin bestaan verschillende aspecten van onze ICT af te stemmen op de huidige graad van evolutie van de digitale maatschappij. Deze afstemming betreft met name de modaliteiten en de context voor de terbeschikkingstelling en het gebruik van de toepassingsservices. Het project moet alle noodzakelijke voorwaarden creëren om roaming, mobiliteit en openheid te ondersteunen: 1. Roaming, mobiliteit en openheid voor onze interne en externe gebruikers via een optimale, doeltreffende en efficiënte toegang tot onze services en toepassingen aan de hand van uiteenlopende types (met name mobiele) computerterminals en netwerkverbindingen (met name GPRS, 3G, 4G, LTE, Wifi, enz.) waarmee ze er vandaag toegang toe kunnen krijgen; 2. Roaming en mobiliteit voor onze interne gebruikers alsook de efficiëntie en de effectiviteit van hun activiteiten en hun samenwerking ondanks de versnippering van verschillende vestigingen van onze diensten en in verschillende werksituaties buiten onze kantoren – met name in het kader van opdrachten bij onze klanten of op het terrein; 3. Een betere doeltreffendheid en betere prestaties voor onze gebruikers door in onze informaticaservices de nieuwe normen en opportuniteiten te integreren die de nieuwe digitale convergentie met zich meebrengt, en die een efficiënter (gedeeld) gebruik van de voorzieningen mogelijk maken in combinatie met meer flexibele gebruiksmodaliteiten.
I.1.3 Luiken van de opdracht Deze overheidsopdracht omvat één enkel lot met drie luiken, met de bedoeling om: 1. een geïntegreerd, compleet en toereikend platform te leveren en te installeren om de bedrijfsmobiliteit te ondersteunen; 2. de noodzakelijke aanvullende services te voorzien en door te voeren om het platform met succes te integreren, over te nemen en te benutten ; 3. een pilootproject te realiseren om de eerste twee luiken technisch en functioneel te valideren en de benutting van hun resultaten te illustreren.
Het eerste luik – het platform van de mobiliteit - omvat drie subluiken : 1. een client-infrastructuur, bestaande uit mobiele terminals voor de testing en een compleet serverplatform voor de hosting van de mobiele toepassingen, beide in servicevorm (Infrastructure/Platform as a Service : IaaS/PaaS) ; 2. een softwarepakket of –bundel om de ontwikkeling en de terbeschikkingstelling van mobiele toepassingen en services te ondersteunen, alsook de mobilisering van bestaande toepassingen en services; 3. een gedetailleerde studie en een oplossing voor de roaming van de profielen, de dossiers/documenten, voorkeuren van de gebruikers – een van de specifieke aspecten met betrekking tot de mobiele toegang van de ambtenaar. De roaming zal in het raam van deze opdracht worden ingevoerd voor een beperkt aantal gebruikers, later te bepalen. De basislevering voor het platform omvat: •
de terbeschikkingstelling van de licenties en gebruikscontracten,
•
en indien van toepassing, de bijbehorende services voor de analyse van de verschillen en overlappen met de bestaande systemen,, de installatie, de configuratie, de aanpassing op maat, de inwerkingstelling, het onderhoud van de verschillende componenten van het platform, de opleiding en de begeleiding van het personeel van de FOD Financiën. Blz.6
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Het tweede luik van het voorwerp van deze opdracht – aanvullende services – omvat alle services die weliswaar niet wezenlijk te zijn voor de installatie van het platform op zich, maar die niettemin noodzakelijk en onontbeerlijk zijn met het oog op een succesvolle integratie in het bestaande, acceptatie, exploitatie en bestendiging te midden van de ICT-normen en bij de verschillende interne en externe betrokkenen . In dit kader moet de aannemer services voor advies, realisatie, opleiding en assistentie bij de realisatie voorzien voor de volgende drie subluiken: 1. de integratie van het platform in het bestaande; 2. de invoering van enerzijds een architecturaal, technologisch en referentiekader, en anderzijds een referentiesysteem voor mobiele services;
organisatorisch
3. de invoering of de terbeschikkingstelling van de middelen voor het beheer van de veranderingen via a. de opbouw van een kennisbestand, b. sensibiliseringsacties, en c. een aanbod van opleidingen inzake alle aspecten van het platform, zijn integratie in het bestaande en het referentiekader dat het platform begeleidt.
Het derde luik heeft betrekking op een pilootproject dat moet worden uitgevoerd tijdens de hele duur van de uitvoering van de opdracht. Het moet de mogelijkheid bieden om de exploitatie van alle aspecten van deze opdracht te valideren en te illustreren in elke uitvoeringsfase.
De beschrijving van het pilootproject is in bijlage J van dit bestek opgenomen.
I.2 Identiteit van de opdrachtgever Federale Overheidsdienst Financiën Stafdienst ICT Koning Albert II-laan 33 bus 95 1030 Brussel
I.3 Gebruik door andere federale aanbestedende overheden De FOD Financiën is de aanbestedende overheid die bevoegd is voor de supervisie en de controle over de opdracht. In het kader van deze opdracht en in overeenstemming met artikel 2, 4° van de wet van 15 juni 2006, kunnen andere federale aanbestedende overheden of federale overheidsbedrijven evenwel verwijzen naar de voorwaarden van deze opdracht om tegemoet te komen aan eventuele behoeften, zonder hiertoe te moeten terugvallen op de mededinging. Bijgevolg moet men, telkens er melding wordt gemaakt van de « FOD Financiën » in deze tekst, daadwerkelijk lezen « FOD Financiën » voor alles wat betreft de gunning of eraan voorafgaat, of « FOD Financiën of een andere federale aanbestedende overheid of een federaal overheidsbedrijf » voor alles wat de uitvoering betreft.
Blz.7
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
I.4 Vertrouwelijkheidsclausule Door de offerte in te dienen wordt de inschrijver automatisch gebonden aan volgende clausule: De persoon of personen die optreden als gevolmachtigde(n) en die de offerte elektronisch ondertekend heeft/hebben, garandeert/garanderen de vertrouwelijkheid van de gegevens en van de resultaten van hun verwerking die worden verkregen in het kader van de opdracht beschreven in dit bestek. Er geldt tevens dat deze gegevens en de resultaten van hun verwerking: • enkel en alleen gebruikt zullen worden indien zij strikt noodzakelijk zijn voor de realisatie van het voorwerp van de opdracht, • niet verspreid noch gekopieerd zullen worden, • niet langer bewaard zullen worden dan wat strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van de opdracht.
I.5 Wijze van gunnen De opdracht wordt gegund bij wijze van de algemene offerteaanvraag. In toepassing van artikel 18 van de wet van 24 december 1993 met betrekking tot overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten van werken, leveringen en diensten kan de aanbestedende overheid ofwel verzaken aan de toewijzing van de opdracht, ofwel de procedure overdoen, zo nodig volgens een andere methode.
I.6 Procedure voor latere onderhandelingen In overeenstemming met het artikel 17, § 2, 2°, b v an de wet van 24 december 1993 betreffende overheidsopdrachten, behoudt de aanbestedende overheid zich het recht voor om middels een procedure voor onderhandeling zonder publiciteit gedurende een periode van maximaal drie jaar na het afsluiten van onderhavig contract, aan de inschrijver die de eerste opdracht kreeg, een opdracht van nieuwe diensten toe te wijzen die bestaan uit een herhaling van diensten die gelijkaardig zijn aan de diensten die in onderhavig bestek staan beschreven.
I.7 Prijsopgave De opdracht wordt beschouwd als een gemengde opdracht. De gemengde opdracht is een opdracht waarvan de prijzen vastgesteld worden volgens de verschillende wijzen bepaald in de leden 2 tot 4 van artikel 86 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996. Alle in het formulier “inventaris” vermelde prijzen moeten verplicht worden uitgedrukt in euro. De inschrijver zal in zijn offerte de prijzen specificeren van alle onderdelen van de offerte. Daartoe zal hij de inventaris invullen die als bijlage aan het bestek wordt voorzien (bijlage “inventaris”). De prijzen worden vermeld met alle kosten inbegrepen maar zonder BTW. Het gebruik van het model “inventaris”, zoals is bijgevoegd in het bestek is verplicht. Het niet gebruiken van dit model kan leiden tot uitsluiting van de offerte. Met prijzen die op een andere plaats dan deel 2 van de offerte worden vermeld, zal geen rekening worden gehouden.
Blz.8
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
I.8 Looptijd van de opdracht De opdracht heeft een looptijd van 4 jaar die een aanvang neemt op datum van verzending van de eerste bestelbon. Deze periode kan, op vraag van de aanbestedende overheid, met 2 keer één jaar worden verlengd onder dezelfde voorwaarden en volgens dezelfde modaliteiten als het basiscontract. De opdrachtnemer blijft dus contractueel gebonden gedurende de termijn van de initiële looptijd, vermeerderd met de eventuele verlengingen.
I.9 Informatiesessie Gezien de complexiteit van de opdracht heeft de aanbestedende overheid besloten om een eenmalige infosessie te organiseren ten behoeve van kandidaat-inschrijvers. Na afloop van deze infosessie zal er op geen enkele van de gestelde vragen meer worden geantwoord, dit om alle kandidaat-inschrijvers op gelijke voet te behandelen. Er zal uitsluitend worden geantwoord op schriftelijke vragen die uiterlijk op 18 augustus 2011 werden ingediend via het vraag en antwoord formulier in bijlage opgenomen in dit bestek (zie “bijlage: vraag en antwoord formulier”). Deze vragen mogen uitsluitend via e-mail worden ingediend, in een spreadsheetbestand als bijlage, op het email adres
[email protected]. Deze infosessie zal plaatsvinden op 22 augustus 2011 om 10u. op dit adres: FOD Financiën Koning Albert II laan 33 1030 Brussel. C5. Zaal Mandarijn. Alle vragen moeten verplicht de nodige referenties naar het bijzondere bestek bevatten, zodat een snel antwoord wordt vergemakkelijkt (bijvoorbeeld Deel A, punt 1.1, paragraaf 1, pagina 1). Gelieve tevens de taal van het door u gebruikte bijzondere bestek te vermelden (de paginering kan verschillen naargelang de taal). Tijdens deze infosessie zal er een kort overzicht worden gepresenteerd van het voorwerp van de opdracht. De antwoorden op de tijdig ingediende vragen zullen verbaal worden verstrekt tijdens de infosessie en zullen vervolgens worden gepubliceerd op de internetsite van de FOD Financiën. Aan geïnteresseerde ondernemingen wordt gevraagd om zich voorafgaandelijk bekend te maken via een e-mail naar het adres
[email protected] en om de naam en de functie mee te delen van de persoon (personen) die zal (zullen) worden afgevaardigd naar de infosessie. Om organisatorische redenen worden er per geïnteresseerde onderneming maximaal twee personen toegelaten. De FOD Financiën houdt zich het recht voor om personen die niet 24 uur vooraf kenbaar gemaakt zijn te weigeren voor deelname aan de infosessie. Indien de geïnteresseerde ondernemingen onvolkomenheden, onduidelijkheden, enz. opmerken in het bijzondere bestek, worden ze uitgenodigd om dit schriftelijk te laten weten vóór de infosessie, en dit volgens dezelfde modaliteiten als voor het versturen van de vragen. De FOD Financiën hecht bijzonder veel belang aan de gelijke behandeling van de inschrijvers en stelt de specificaties van zijn besteken op in het licht van die bekommernis. Indien een geïnteresseerde firma desondanks meent dat haar kansen worden verminderd of tot nul worden herleid, door bepaalde specificaties uit onderhavig bestek, wordt ze verzocht om dit schriftelijk mee te delen, uiterlijk tijdens de infosessie. Zo nodig zal de FOD, indien hij dit noodzakelijk acht, het bestek aanpassen om er rekening mee te houden.
Blz.9
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
I.10 Vorm en inhoud van de offerte De inschrijver is gehouden tot het gebruik van het offerteformulier zoals hieronder gespecifieerd. Indien evenwel andere formulieren worden gebruikt, is hij verplicht om op elk document de overeenstemming te bekrachtigen met het offerteformulier dat bij het bestek is gevoegd (Art. 89 van het KB van 8 januari 1996). De offerte en de bijlagen bij het offerteformulier worden opgesteld in het Nederlands of het Frans. De inschrijver moet aangeven welke taal er moet worden gebruikt voor de interpretatie van het contract, met name het Nederlands of het Frans. Met de indiening van zijn offerte verzaakt de inschrijver automatisch aan zijn eigen algemene of bijzondere verkoopvoorwaarden, ook als deze zouden voorkomen op één of meer bijlagen van zijn offerte. De inschrijvers zijn gehouden zich expliciet te verbinden tot het naleven van alle administratieve en contractuele bepalingen van onderhavig bestek. Elk voorbehoud of gebrek aan verbintenis inzake één van deze bepalingen kan leiden tot de onregelmatigheid van de offerte.
Voor wat betreft de structuur van de offerte: De offerte van de inschrijver zal verplicht voorgesteld worden volgens onderstaand: Deel 1 – Administratief gedeelte A. Offerteformulier (model: zie hieronder) B. Volmachten van de mandatarissen C. Kwalitatieve selectie
Uitsluitingscriteria
Criterium betreffende de economische en financiële middelen van de inschrijver
Technische capaciteit
D. Informatie betreffende de onderaannemers (indien van toepassing) Deel 2 – Financieel gedeelte De prijstabel : de kosten detailleren en samenvatten (model: zie hieronder) Deel 3 – Technisch voorstel De offerte volgt de structuur van deel III van het bestek Deel 4 – Verplichte bijlagen Bijlage 1: Referenties van recent uitgevoerde projecten zowel in de privé- als in de openbare sector (model: zie hieronder) Bijlage 2: Curriculum Vitae (model: zie hieronder) Deel 5 – Specifieke bijlagen Bijlage A, B, C, … : Bijlagen die de inschrijver nuttig acht om bij te voegen. Elk voorstel van de inschrijver dat niet de door de aanbestedende overheid opgelegde structuur volgt, kan als onregelmatig worden beschouwd. Het Deel 3 - technisch voorstel mag geen enkele administratieve indicatie en/of prijsaanduiding bevatten. Met welke administratieve indicatie of prijsaanduiding dan ook die voorkomt in een ander gedeelte dan deel 2, wordt geen rekening gehouden. Er wordt gevraagd van het aantal aangeboden files tot een minimum te herleiden. Zo kunnen bv. afzonderlijke files gegroepeerd worden tot grotere documenten. Het is tevens belangrijk dat door middel van een nummering een duidelijke volgorde van de files wordt aangegeven, zodat de structuur
Blz.10
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
van de offerte duidelijk blijft. Tevens wordt er gevraagd dat binnen elke file de pagina’s van een ononderbroken nummering voorzien worden. Betreffende de gevolmachtigden: Elke offerte die wordt ingediend door gevolmachtigden, moet vermelden in naam van welke entiteit de gevolmachtigden handelen. Degene die de offerte elektronisch heeft ondertekend, moet op de datum van ondertekening de bevoegdheid hebben om de volmachtgever te verbinden tot het totaalbedrag van de offerte. De gevolmachtigden voegen bij de offerte een elektronische kopie van de authentieke of onderhandse akte die hen de machtiging verleent. Ze moeten eveneens het nummer vermelden van de bijlage bij het Belgisch Staatsblad waarin de bewuste mandaten werden gepubliceerd.
Betreffende de onderaannemers: Elk beroep op onderaannemers moet duidelijk vermeld zijn in de offerte van de inschrijver. Hij moet het type contractuele relatie beschrijven dat hem met elk van zijn onderaannemers bindt. De naam en het adres van de onderaannemers worden bij de offerte gevoegd, met vermelding van het deel/de delen van de opdracht die door elke onderaannemer zal/zullen worden uitgevoerd. De onderaannemers moeten bovendien voldoen aan de « uitsluitingscriteria » vermeld in het punt « procedure van gunning van de opdracht ». De inschrijver moet bij zijn offerte alle inlichtingen voegen waarmee de situatie van elk van zijn onderaannemers gecontroleerd kan worden.
Betreffende documenten van technische inslag De documenten van technische inslag (Geen publicitaire brochures !) die bij de offerte in deel 5 specifieke bijlagen worden gevoegd, kunnen worden opgemaakt in het Engels indien er geen vertaling van zou bestaan in de taal van de offerte, andere talen zijn niet toegelaten.
Te gebruiken formulieren (in bijlage opgenomen in dit bestek): • • • •
Het offerteformulier: zie “bijlage: offerteformulier” Het formulier prijstabel: zie “bijlage: inventaris” Het formulier voor de referenties: zie “bijlage: referentiemodel” Het formulier curriculum vitae: zie “bijlage: curriculum vitae”
I.11 Tijdelijke verenigingen De overhandiging van een offerte vanwege een tijdelijke vereniging is toegestaan. Het offerteformulier (zie het dat formulier in bijlage is opgenomen in dit bestek: “bijlage: offerteformulier”) wordt in dat geval ingevuld en ondertekend door alle leden van de tijdelijke vereniging of door één of meerdere leden die volgens de regels zijn gemachtigd om alle leden van de tijdelijke vereniging te vertegenwoordigen (het bewijs van die volmacht moet in dat geval worden voorgelegd). Elk lid van de tijdelijke vereniging moet voldoen aan de uitsluitingscriteria verder in voorliggend document beschreven.
Blz.11
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De evaluatie van de economische, financiële en technische capaciteit geschiedt voor de tijdelijke vereniging en niet voor elk van de leden afzonderlijk. Elk lid van de tijdelijke vereniging wordt hoofdelijk verantwoordelijk gehouden voor alle verplichtingen die resulteren uit onderhavige aanbesteding.
I.12 Vrije varianten Vrije varianten worden niet toegestaan.
I.13 Opties “Vrije optie” voorstellen is niet toegestaan.
I.14 Gestanddoeningstermijn De inschrijvers zijn door hun offerte gebonden gedurende een termijn van 240 kalenderdagen, te rekenen vanaf de dag die volgt op de datum van de opening van de offertes.
I.15 Indienen van de offerte In het kader van deze opdracht verplicht de aanbestedende overheid het gebruik van elektronische middelen voor het indienen van de offerte. Indien blijkt dat bepaalde documenten niet of uiterst moeilijk via elektronische middelen kunnen worden aangemaakt, mogen deze documenten op papier worden bezorgd vóór de opening van de offertes. Met het gebruik van documenten op papier moet de aanbestedende overheid zich voorafgaandelijk akkoord verklaren. Dit akkoord moet op het volgende adres worden aangevraagd: FOD Financiën Stafdienst ICT – Cel Overheidsopdrachten Koning Albert II-laan 33 bus 95 1030 Brussel E-mail:
[email protected] Om te verhelpen aan sommige problemen die zich kunnen voordoen bij de overlegging, de ontvangst of de opening van met elektronische middelen ingediende aanvragen om deelneming of offertes geeft de aanbestedende overheid aan de inschrijver de toestemming om zowel een offerte, overgelegd met elektronische middelen, in te dienen als een veiligheidskopie, opgesteld met elektronische middelen of op papier. Deze veiligheidskopie wordt in een definitief gesloten envelop gestoken waarop duidelijk “veiligheidskopie” wordt vermeld en wordt binnen de opgelegde ontvangsttermijn ingediend. Deze kopie mag enkel worden geopend ingeval van een tekortkoming bij de overlegging, de ontvangst of de opening van de met elektronische middelen overgelegde aanvraag om deelneming of offerte. Ze vervangt in dat geval definitief het met elektronische middelen overgelegd stuk. Voor wat betreft de indiening zelf:
Blz.12
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Vóór de opening worden elektronische offertes ingediend via de e-tendering internetsite https://eten.publicprocurement.be/ die de naleving waarborgt van de voorwaarden van artikel 81 ter van het KB van 8 januari 1996. Er dient opgemerkt te worden dat het versturen van een offerte per e-mail niet aan bovenstaande voorwaarden voldoet. Daarom wordt het niet toegestaan op deze wijze een offerte in te dienen. Onafgezien van eventuele toegestane varianten, mag iedere inschrijver slechts één offerte indienen per opdracht. De offerte moet bij de aanbestedende overheid toekomen vóór de uiterste ontvangstdatum van de offertes. Door zijn offerte via elektronische middelen in te dienen, aanvaardt de inschrijver dat de gegevens die voortvloeien uit de werking van het ontvangstsysteem van zijn offerte worden geregistreerd. (Artikel 81 quinquies van het KB van 8 januari 1996). Er wordt op gewezen dat een ondertekening dient te gebeuren via elektronische ondertekening, een gescande handgeschreven handtekening wordt niet aanzien als een aanvaardbare ondertekening. Indien nodig worden de gevraagde attesten gescand om ze bij de offerte te voegen. Meer informatie kan worden teruggevonden op volgende website: http://www.publicprocurement.be Of via de e-procurement helpdesk: • •
NL: Peter Christiaens, 02 790 52 58,
[email protected] FR: Liza Torossian, 02 790 52 66,
[email protected]
Indien een inschrijver een reeds ingediende offerte wenst te wijzigen of in te trekken: Dit moet gebeuren conform de bepalingen in artikel 105 van het KB van 8 januari 1996. De wijziging of intrekking van een reeds ingediende offerte kan via elektronische middelen die voldoen aan artikel 81 ter van het KB van 8 januari 1996. Om een reeds ingediende offerte te wijzigen of in te trekken, is een schriftelijke verklaring vereist, die door de inschrijver of zijn gemachtigde behoorlijk is ondertekend. Het voorwerp en de draagwijdte van de wijzigingen moeten, op straffe van nietigheid van de offerte nauwkeurig vermeld worden. De intrekking moet onvoorwaardelijk zijn. De intrekking kan ook per telegram of telefax worden medegedeeld voor zover zij bij de voorzitter van de zitting voor het openen van de offertes toekomt alvorens hij de zitting opent.
I.16 Opening van de offertes De openbare zitting waarin de elektronische offertes worden geopend zal plaatsvinden op 3 oktober 2011 om 10u. op het volgende adres: FOD Financiën NORTH GALAXY Koning Albert II-laan, 33 1030 Brussel C5. Kleine zaal
Blz.13
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
I.17 Procedure van gunning van de opdracht I.17.1 Kwalitatieve selectiecriteria Administratieve vereenvoudiging Door eenvoudig deel te nemen aan de procedure tot gunning van een overheidsopdracht verklaart de inschrijver dat hij zich niet in een van de uitsluitingsgevallen bevindt als bedoeld in de artikelen 17, 43 en 69 van het koninklijk besluit van 8 januari 1996 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten, en de concessies voor openbare werken. De aanbestedende overheid onderzoekt de juistheid van de impliciete verklaring op erewoord in hoofde van de inschrijver wiens offerte als beste gerangschikt is. Daartoe vraagt zij de betrokken inschrijver via de snelste middelen en binnen de termijn die zij aanduidt, de inlichtingen of documenten te leveren die toelaten zijn persoonlijke toestand na te gaan, en dat vóór elke beslissing over de toewijzing van de opdracht. Deze inlichtingen zullen echter door de aanbestedende overheid zelf via elektronische middelen bij de gegevensbeheerders worden opgevraagd, indien deze via deze middelen kosteloos toegankelijk zijn. Een inschrijver kan van de deelname aan een opdracht worden uitgesloten indien bij dit nazicht zou blijken dat de verklaring op erewoord niet overeenstemt met zijn persoonlijke toestand op de uiterste datum voor de ontvangst van de aanvragen tot deelneming bij beperkte procedure of onderhandelingsprocedure met bekendmaking of op de uiterste datum voor de ontvangst van de offertes bij open procedure. Een regularisatie a posteriori is hoe dan ook onmogelijk. Een dergelijke uitsluiting is eveneens mogelijk indien tijdens het verloop van de procedure zou blijken dat de persoonlijke toestand van de kandidaat of van de inschrijver niet meer in overeenstemming is met de verklaring op erewoord. In deze beide hypothesen maakt de aanbestedende overheid een gecorrigeerde rangschikking op, rekening houdend met de mogelijke weerslag van het verwijderen van de aanvraag tot deelneming of de offerte van de uitgesloten kandidaat of inschrijver, met name ingeval van toepassing van de bepalingen betreffende het natrekken van abnormale prijzen van artikel 110, § 4, van het koninklijk besluit van 8 januari 1996. De aanbestedende overheid zal de opdracht vervolgens kunnen toewijzen aan de inschrijver wiens offerte onmiddellijk na deze van de uitgesloten inschrijver is gerangschikt, na ten aanzien van hem eveneens deze bepalingen te hebben toegepast.
I.17.1.1 Uitsluitingscriteria Eerste criterium van uitsluiting. §.1.
De Belgische inschrijver die personeel in dienst heeft dat is onderworpen aan de wet van 27 juni 1969 tot herziening van het wetsbesluit van 28 december 1944 betreffende de sociale zekerheid van de werknemers, moet vóór de limietdatum voor de ontvangst van de offertes in regel zijn met met de bijdragen in het kader van de sociale zekerheid. De aanbestedende overheid zal die informatie rechtstreeks opvragen via het elektronisch loket. Is in regel met de toepassing van onderhavig artikel, de inschrijver die volgens de stand van zaken uiterlijk op de dag vóór de limietdatum voor de ontvangst van de offertes: 1°
2°
aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid alle vereiste aangiften heeft overgemaakt tot en met de aangiften betreffende het voorlaatste trimester dat is verstreken ten opzichte van de limietdatum voor de ontvangst van de offertes en voor de bedoelde aangiften geen achterstallige bijdragen voor een bedrag van meer dan 2.500 euro is verschuldigd, tenzij hij voor de bewuste schulden betalingstermijnen heeft verkregen die hij strikt naleeft.
Blz.14
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Maar ook al ligt het achterstallige bedrag aan bijdragen hoger dan 2.500 euro, toch zal de inschrijver als zijnde in regel worden beschouwd indien hij vóór de beslissing om de opdracht toe te wijzen, kan aantonen dat hij op de dag waarop het attest zijn situatie vaststelt, tegenover een aanbestedende overheid in de zin van artikel 4, §1 en § 2, 1° tot en met 8° en 10° van de wet, of tegenover een publieke ondernemi ng in de zin van artikel 26 van dezelfde wet, één of meer gegarandeerde, invorderbare schuldvorderingen bezit die vrij zijn van elke verbintenis tegenover derden, en dit voor een bedrag dat, op 2.500 euro na, minstens gelijk is aan het bedrag waarvoor hij te laat is met de betaling van zijn bijdragen.
§ 2.
De buitenlandse inschrijver moet volgende zaken bij zijn offerte voegen of aan de aanbestedende overheid overleggen vóór de limietdatum voor de ontvangst van de offertes: 1°
een attest, afgegeven door de bevoegde overheid, dat bevestigt dat hij volgens de stand van zaken uiterlijk op de dag vóór de limietdatum voor de ontvangst van de offertes, op die datum in regel is met zijn verplichtingen aangaande de betaling van de bijdragen voor de sociale zekerheid volgens de wettelijke bepalingen van het land waar hij is gevestigd. Wanneer een dergelijk document niet wordt afgegeven in het betrokken land, kan het worden vervangen door een verklaring onder ede of door een plechtige verklaring die door de geïnteresseerde partij is afgelegd voor een gerechtelijke of administratieve autoriteit, een notaris of een gekwalificeerde professionele instelling van het bewuste land;
2°
§.3.
een attest in overeenstemming met § 1, indien hi j personeel in dienst heeft dat is onderworpen aan de wet van 27 juni 1969 tot herziening van het wetsbesluit van 28 december 1944 betreffende de sociale zekerheid van de werknemers.
De aanbestedende overheid kan in eender welk stadium van de procedure en via alle middelen die ze nuttig acht informeren naar de situatie van elke inschrijver inzake de betaling van de bijdragen voor de sociale zekerheid.
Tweede criterium van uitsluiting. De inschrijver mag zich niet in een van de volgende situaties bevinden: 1°
zich bevinden in een staat van faillissement of vereffening, zijn activiteiten hebben stopgezet of een gerechtelijk akkoord hebben bekomen, of zich bevinden in elke andere vergelijkbare situatie die het resultaat is van een soortgelijke procedure die in de nationale wet- en regelgeving voorkomt;
2°
een faillissements verklaring hebben ingediend, een vereffeningsprocedure hebben opgestart of een gerechtelijk akkoord hebben aangevraagd of een soortgelijke procedure hebben lopen die in de nationale wet- en regelgeving voorkomt.
Voor de Belgische inschrijvers zal de aanbestedende overheid die informatie rechtstreeks opvragen via het elektronisch loket. Voor buitenlandse inschrijvers moet het attest afkomstig zijn van de bevoegde administratieve instelling van het betrokken land; bij gebrek daaraan moet de inschrijver een verklaring op erewoord verstrekken, gecertificeerd door een notaris of door een gerechtelijke of administratieve autoriteit. Derde criterium van uitsluiting. De inschrijver moet zijn verplichtingen inzake de directe belastingen en de BTW zijn nagekomen. De Belgische inschrijver voegt bij zijn offerte een recent attest 276C2 (dat maximaal zes maanden oud is, gerekend vanaf de datum van de opening van de offertes) van de Administratie der Directe Belastingen, en een recent attest (dat maximaal zes maanden oud is, gerekend vanaf de datum van
Blz.15
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
de opening van de offertes) van de Administratie van de BTW, waaronder hij valt, dat hij in orde is inzake zijn verplichtingen tegenover de voornoemde administraties. De buitenlandse inschrijver voegt bij zijn offerte één of meer recente attesten (maximaal zes maanden oud, gerekend vanaf de datum van de opening van de offertes) die afkomstig zijn van de bevoegde administratie(s) van zijn land, betreffende de inning van de directe belastingen en de BTW (of van taksen die in zijn land de BTW vervangen), met de vermelding dat hij in orde is voor wat betreft zijn verplichtingen tegenover de voornoemde administratie(s). Indien dit attest of deze attesten niet worden afgeleverd in zijn land, is het voldoende dat hij een verklaring op zijn woord van eer toevoegt, gecertificeerd door een notaris of door een gerechtelijke of administratieve autoriteit van zijn land.
I.17.1.2 Criterium betreffende de economische en financiële middelen van de inschrijver De inschrijver levert het bewijs van zijn economische en financiële draagkracht door middel van zijn omzet betreffende de activiteiten waarop de opdracht betrekking heeft en gerealiseerd in de laatste drie boekjaren.
I.17.1.3 Criteria betreffende de technische capaciteit van de inschrijver Eerste criterium betreffende de technische capaciteit van de inschrijver. De inschrijver moet de realisatie van ten minste 1 gelijkaardig(e) project(en) aantonen, en dit voor een groep van een vergelijkbaar aantal interne gebruikers (projecten die zijn uitgevoerd binnen het bedrijf van de inschrijver of binnen het bedrijf/de bedrijven van de onderaannemer(s), zijn in dit verband uitgesloten). Hiertoe voorziet hij in een lijst van de belangrijkste opdrachten, door de inschrijver uitgevoerd in de loop van de 3 laatste jaren, alsook van de analoge projecten die hij in dezelfde periode heeft gerealiseerd, naast de openbare en privé-instanties voor wie ze waren bestemd. Indien het om diensten aan publieke overheden gaat, wordt het bewijs geleverd door certificaten die zijn uitgeschreven of ondertekend door de bevoegde overheid. Indien het om diensten aan privépersonen gaat, worden de prestaties door de betrokkenen gecertificeerd; bij gebrek daaraan kan de inschrijver zijn prestaties zelf voor uitgevoerd verklaren. De inschrijver zal per referentie ook de datum, het totaalbedrag van de opdracht en de gegevens van een contactpersoon binnen de betrokken onderneming of organisatie vermelden. Het gebruik van het model “referentiemodel” (zie addenda aan het bestek: referentiemodel) is vereist voor de presentatie van de referenties. Tweede criterium betreffende de technische capaciteit van de inschrijver. De inschrijver zal de ISO- en andere certificaten in zijn bezit vermelden. De aanbestedende overheid wenst dat de inschrijver in het bezit is van een ISO-certificaat van het type 9000 (9001 of 9002) of gelijkaardig De aanbestedende overheid wenst dat alle onderaannemers eveneens een ISOcertificaat van het type 9000 (9001 of 9002) of gelijkaardig zouden bezitten voor de activiteiten die aan hen worden uitbesteed. Derde criterium betreffende de technische capaciteiten van de inschrijver. De inschrijver zal melding maken van elk beroep op onderaanneming, met aanduiding van het gedeelte van de opdracht dat zal worden uitbesteed, naast de naam van de onderaannemers in kwestie.
Blz.16
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
I.17.2 Regelmatigheid van de offertes De offertes van de geselecteerde inschrijvers zullen worden gecontroleerd op hun regelmatigheid, in overeenstemming met de artikels 89 en volgende van het koninklijke besluit van 8 januari 1996 en met de beschikkingen in dit bestek, zoals hierboven beschreven. De onregelmatig bevonden offertes worden uitgesloten. Elk voorstel zal worden onderzocht om te verzekeren dat het in overeenstemming is met de gestelde behoeften. Indien wordt vastgesteld dat er aan een bepaalde behoefte niet wordt beantwoord, kan de offerte als zijnde onregelmatig worden beschouwd. De in de offerte van de inschrijver voorgestelde oplossing moet voldoen aan de technische behoeften die kunnen worden teruggevonden in dit bestek. Elk financieel of prijsvoorstel dat niet volledig is, dat contradicties of significante onjuistheden bevat of dat de eisen inzake de voorstelling van de kostprijs zoals die worden geformuleerd in dit bestek, niet respecteert, kan onregelmatig worden bevonden. Enkel regelmatig bevonden offertes worden in overweging genomen voor een toetsing aan de onderstaande criteria van gunning.
I.17.3 Gunningscriteria De keuze van de meest voordelige offerte zal door de FOD Financiën gemaakt worden op basis van de gegevens en de inlichtingen die door de inschrijver bij zijn offerte worden gevoegd en op basis van de hierna beschreven criteria. De gunning zal geschieden op basis van de meest interessante regelmatige offerte, rekening houdend met de onderstaande criteria. De inschrijver zal bij zijn offerte alle noodzakelijke inlichtingen voegen voor de evaluatie van zijn offerte in het licht van de toewijzingscriteria en hun eventuele subcriteria, zoals hieronder gedetailleerd. Alle criteria (en eventuele subcriteria) krijgen een weegcoëfficiënt waarmee de verkregen score zal worden vermenigvuldigd. De hieronder vermelde criteria zijn de enige die gehanteerd zullen worden voor de keuze tussen de offertes. 1. Prijs [35 %] Dit criterium zal worden geëvalueerd op basis van de informatie, die door de inschrijver wordt verstrekt in de prijstabel. 2. Visie, strategie en plan van aanpak [15%] Dit criterium zal worden geëvalueerd op basis van de informatie, die door de inschrijver wordt verstrekt als antwoord op de vragen en de verwachtingen van het subhoofdstuk Context, voorwerp en algemene vereisten van de opdracht , met uitzondering van de gedeelten waarvan de evaluatie wordt gedekt door een ander criterium. De aandacht van de inschrijver wordt vooral gevestigd op het gedeelte Visie, strategie, plan van aanpak : overzicht 3. Volledigheid, geschiktheid en meerwaarde van de oplossing [20 %] Dit criterium zal hoofdzakelijk worden geëvalueerd op basis van de informatie, die door de inschrijver wordt verstrekt als antwoord op de vragen en de verwachtingen van subhoofdstuk Luik 1 : Installatie van een platform voor bedrijfsmobiliteit . • •
Platform (10%) Gemak van uitvoering van de oplossing (10%)
Blz.17
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
4. Competentie, ervaring en geschiktheid van het personeel [10%] Dit criterium zal hoofdzakelijk worden geëvalueerd op basis van de informatie, die door de inschrijver wordt verstrekt als antwoord op de vragen en de verwachtingen van subhoofdstuk Luik 2 : Invoering van noodzakelijke aanvullende diensten bij het platform en op basis van de cv’s. • •
Relevante ervaring en cv (5%) Aanvullende diensten (5%)
De inschrijver moet erop toezien dat er binnen het door hem voorgestelde projectteam een reële, beproefde expertise aanwezig is inzake de mobiele toepassingen en oplossingen, die in lijn is met de ontwikkelingen op dat gebied. Deze expertise, vergezeld van de nodige relevante en beproefde ervaring met een grootschalig project met betrekking tot mobiliteit, is verplicht voor de mensen die de rollen van architect en designer op zich nemen. De architect moet bovendien een reële ervaring hebben met het gebruik van oplossingen van het type IaaS et PaaS. De offerte mag niet afwijken van deze verplichting. Expertise en ervaring worden als erg relevant beschouwd in het licht van het voorwerp en de doelstellingen van dit bestek.
5. Piloot [10%] 6. SLA [5%] Dit criterium zal worden geëvalueerd op basis van de informatie, die door de inschrijver wordt verstrekt als antwoord op de vragen en de verwachtingen van het gedeelte SLA 7. Kwaliteit van de offerte (5%) Het criterium « Prijs » zal als volgt worden afgewogen:
Pr P = Pmax × min Pr offerte waarbij: • • • •
Prmin = laagste prijs van de regelmatig bevonden offertes waarmee rekening gehouden wordt voor de toewijzing van de opdracht Profferte = prijs van de offerte P = punten toegekend aan het criterium « Prijs » Pmax = maximale weging van het criterium « Prijs »
Het bepalen van de eindscore verloopt als volgt: De waarderingscijfers voor de bovenvermelde gunningscriteria, met inbegrip van de prijs, zullen worden opgeteld. De opdracht zal worden toegewezen aan de inschrijver die de hoogste eindscore behaalt.
Blz.18
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II. Contractuele bepalingen Dit tweede deel regelt de procedure die betrekking heeft op de uitvoering van de opdracht. Voor zover er niet van afgeweken wordt, is het koninklijk besluit van 26 september 1996 en latere wijzigingen tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten en van de concessies voor openbare werken van toepassing, alsmede de bepalingen van de bijlage bij dit koninklijk besluit betreffende de algemene aannemingsvoorwaarden, en latere wijzigingen.
II.1 Kennisgeving van de gunning van de opdracht Overeenkomstig artikel 65/8 van de Wet d.d. 23 december 2009 (Wet tot invoeging van een nieuw boek betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen in de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten), doet de aanbestedende instantie, onmiddellijk na het nemen van de gunningsbeslissing kennisgeving van : Uittreksel uit §1: 1° aan elke niet-geselecteerde inschrijver, de mo tieven voor zijn niet-selectie, in de vorm van een uittreksel van de gemotiveerde beslissing; 2° aan elke inschrijver van wie de offerte onrege lmatig is bevonden, de motieven voor de wering, in de vorm van een uittreksel van de gemotiveerde beslissing; 3° aan elke inschrijver van wie de offerte niet i s gekozen en aan de gekozen inschrijver, de gemotiveerde beslissing. De in het eerste lid bedoelde kennisgeving omvat in voorkomend geval eveneens : 1° de nauwkeurige vermelding van de exacte duur v an de termijn bedoeld in artikel 65/11, eerste lid; 2° de aanbeveling om de aanbestedende instantie b innen diezelfde termijn per telefax, e-mail of een ander elektronisch middel te verwittigen indien de belanghebbende een vordering tot schorsing indient overeenkomstig artikel 65/11; 3° het telefaxnummer of het elektronisch adres wa arnaar de in artikel 65/11, derde lid, bedoelde verwittiging kan worden verzonden. De aanbestedende instantie doet deze kennisgeving onverwijld per telefax of e-mail of een ander elektronisch middel, alsook, dezelfde dag, bij aangetekende brief. § 2: De in § 1 bedoelde kennisgeving doet geen enkele contractuele verbintenis ontstaan ten aanzien van de gekozen inschrijver en schorst de termijn tijdens dewelke de inschrijvers gebonden blijven door hun offerte, voor zover een dergelijke termijn en artikel 65/11 toepasselijk zijn. Voor alle voor die opdracht ingediende offertes eindigt de schorsing van de bedoelde termijn : 1° indien geen vordering tot schorsing is ingeste ld als bedoeld in artikel 65/11, tweede lid, de laatste dag van de termijn bedoeld in artikel 65/11, eerste lid; 2° indien een vordering tot schorsing is ingestel d als bedoeld in artikel 65/11, tweede lid, de dag waarop de in artikel 65/15 bedoelde verhaalinstantie een beslissing heeft genomen; 3° in elk geval ten laatste vijfenveertig dagen n a de in paragraaf 1 bedoelde kennisgeving.
Blz.19
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Bepaalde inlichtingen mogen niet gecommuniceerd worden wanneer hun verspreiding de toepassing van de wet in de weg staat, ingaat tegen het openbare nut, schade berokkent aan de gewettigde commerciële belangen van openbare of privé-ondernemingen of een eerlijke concurrentie tussen bedrijven onmogelijk maakt.
II.2 De bestelbon en haar modaliteiten De bestelbon is geadresseerd aan de opdrachtnemer, en dit ofwel via een aangetekend schrijven, ofwel per fax, ofwel via elk ander medium waarmee de verzendingsdatum absoluut zeker kan worden vastgesteld. De correspondentie naar aanleiding van de bestelbon (en van de uitvoering van de diensten) volgt dezelfde regels als die voor de verzending van de bestelbon, telkens een partij zichzelf een bewijs van haar interventie wenst te bezorgen. Zo de bestelbon na afloop van de termijn van twee werkdagen wordt ontvangen, kan de leveringstermijn worden verlengd pro rata van de vertraging, die werd vastgesteld voor de ontvangst van de bestelbon, en dit na een schriftelijk en gerechtvaardigd verzoek vanwege de opdrachtnemer. Indien de bestellende dienst na een onderzoek van het schriftelijke verzoek van de opdrachtnemer meent dat dit laatste geheel of gedeeltelijk is gegrond, zal hij schriftelijk meedelen welke verlenging van de termijn er wordt aanvaard. In het geval van een duidelijk niet correct of niet volledig opgemaakte bestelbon die elke uitvoering van de bestelling onmogelijk maakt, zal de opdrachtnemer de besteller hiervan onmiddellijk schriftelijk op de hoogte brengen zodat er een oplossing wordt gevonden om een normale uitvoering van de bestelling mogelijk te maken. Indien nodig vraagt de opdrachtnemer om een verlenging van de uitvoeringstermijn van de diensten onder dezelfde voorwaarden als die voorzien in het geval van een laattijdige ontvangst van de bestelbon. In elk geval zijn klachten aangaande de bestelbon niet meer ontvankelijk indien ze niet werden ingediend binnen 15 kalenderdagen te rekenen vanaf de eerste dag die volgt op de dag waarop de opdrachtnemer de bestelbon heeft ontvangen.
II.3 Leidend ambtenaar De leiding over de uitvoering van de diensten zal gebeuren door de leidend ambtenaar: Naam: de heer Louis Collet Adres: Stafdienst ICT, Koning Albert II-laan 33 bus 95 te 1030 Brussel Telefoon: 0257/6.41.92 Fax: 0257/9.68.01 E-mail:
[email protected] Het toezicht op de uitvoering van de diensten zal gebeuren door: Naam: de heer Tshitshi Kia Ntoni Adres: Stafdienst ICT, Koning Albert II-laan 33 bus 95 te 1030 Brussel Telefoon: 0257/65809 Fax: 0257/9.68.01 E-mail:
[email protected]
Blz.20
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.4 Borgtocht De borgtocht bedraagt 5% van het totaalbedrag, excl. btw, van de opdracht. Het aldus bekomen bedrag wordt afgerond naar het hoger gelegen tiental euro. De borgtocht kan overeenkomstig de wettelijke en reglementaire bepalingen hetzij in contanten, hetzij in overheidsfondsen, hetzij in de vorm van een collectieve borgtocht worden gesteld. De borgtocht kan eveneens worden gesteld in de vorm van een garantie die wordt verleend door een kredietinstelling die voldoet aan de bepalingen van de wet van 22 maart 1993 op het statuut van en het toezicht op de kredietinstellingen of door een verzekeringsonderneming die voldoet aan de bepalingen van de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen en erkend voor de tak 15 (borgtocht). Binnen dertig kalenderdagen na de dag waarop de opdracht werd afgesloten, moet de aannemer een bewijs leveren van de samenstelling van een borgtocht door zichzelf of door een derde, op een van de volgende manieren: 1° wanneer het gaat om een borgstelling in speciën , door middel van de overschrijving van het bedrag op de postchequerekening van de Deposito- en Consignatiekas (PR nr. 679-200409979, IBAN: BE58 6792 0040 9979, BIC: PCHQBEBB) of van een openbare instelling die een functie vervult die gelijkaardig is aan die van de genoemde Kas, hierna genoemd openbare instelling die een gelijkaardige functie vervult. 2° wanneer het openbare fondsen betreft, door het deponeren ervan in handen van de kassier van de staat op de zetel van de Nationale Bank in Brussel of in een van de agentschappen ervan op het platteland, voor rekening van de Deposito- en Consignatiekas of van een openbare instelling die een gelijkaardige functie vervult; 3° wanneer het een collectieve borgtocht betreft, d oor het deponeren door een vennootschap die deze activiteit rechtsgeldig vervult van een akte van hoofdelijke borgtocht bij de Deposito- en Consignatiekas of bij een openbare instelling die een gelijkaardige functie vervult; 4° wanneer het een garantie betreft, door de akte v an verbintenis van de kredietinstelling of van de verzekeringsonderneming. Dat bewijs wordt naargelang het geval geleverd door de overlegging aan de aanbestedende overheid: 1° ofwel van het reçu van deponering van de Deposit o- en Consignatiekas of van een openbare instelling die een gelijkaardige functie vervult; 2° ofwel het debetbericht van de kredietinstelling of van de verzekeringsonderneming; 3° ofwel de erkenning van deponering die is uitgere ikt door de kassier van de staat of door een openbare instelling die een gelijkaardige functie vervult; 4° ofwel het origineel van de akte van hoofdelijke borgtocht, geviseerd door de Deposito- en Consignatiekas of door een openbare instelling die een gelijkaardige functie vervult; 5° ofwel het origineel van de akte van verbintenis, opgesteld door de kredietinstelling of de verzekeringsonderneming die een garantie verleent. Deze documenten, ondertekend door de bewaargever, geven aan ten bate van wie de borgtocht wordt gesteld, de nauwkeurige bestemming ervan door de beknopte vermelding van het voorwerp van de opdracht en van de referentie van het bijzonder bestek, alsook de naam, voornaam en het volledige adres van de opdrachtnemer en eventueel van de derde die de deponering voor rekening heeft gedaan, met de vermelding van “geldschieter” of “lasthebber”, naargelang het geval. Als het bewijs van de borgstelling niet binnen de gestelde termijn is geleverd, wordt er een boete toegepast. De afwezigheid van een borgstelling kan leiden tot de verbreking van het contract. De hierboven genoemde termijn van dertig kalenderdagen wordt geschorst tijdens de sluitingsperiode van de onderneming van de opdrachtnemer voor de dagen van de betaalde jaarlijkse vakantie en de
Blz.21
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
inhaalrustdagen waarin reglementair of in een algemeen verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomst wordt voorzien. Het bewijs van de borgstelling moet worden verstuurd naar het volgende adres: FOD Financiën Stafdienst B&CG Afdeling Vastleggingen van de Stafdiensten Koning Albert II-laan 33 – Bus 785 1030 Brussel De borgstelling wordt op uitdrukkelijk verzoek van de opdrachtnemer vrijgegeven na de definitieve oplevering.
II.5 Leverbaarheid van het voorgestelde systeem De eventuele apparatuur, de systeemsoftware (behalve de specifieke onderdelen die worden ontwikkeld in de loop van het project) en de voorgestelde applicatieprogramma's moeten officiëel commercieel beschikbaar en leverbaar zijn bij het indienen van de offerte. Hun eventuele onderhoud moet eveneens beschikbaar zijn (het kan dus niet gaan over β-versies van de software, pre-releases, enz. …).
II.6 Uitvoering van de opdracht II.6.1 Clausule betreffende de technologische evolutie Indien er zich voor het verstrijken van de leveringstermijn een meer geavanceerde technologische evolutie zou voordoen op het gebied van software/hardware, hetzij inzake prestatievermogen, hetzij inzake functiemogelijkheden, zonder dat de prijs hierdoor zou worden verhoogd, is de opdrachtnemer verplicht om de aanbestedende overheid hiervan op de hoogte te brengen en een dergelijke vervanging voor te stellen. In dat geval staat het de aanbestedende overheid vrij om het voorstel al dan niet te aanvaarden.
II.6.2 Plaats van uitvoering en specifieke bepalingen II.6.2.1 De uitvoering van de diensten De uitvoering van de opdracht zal voornamelijk plaatsvinden bij de Stafdienst ICT . Indien er gedurende bepaalde periodes op andere locaties zou moeten worden gewerkt, worden de verplaatsingskosten in principe niet terugbetaald door de FOD Financiën. Een deel van de opdracht kan ook worden gepresteerd in de lokalen van de opdrachtnemer, indien deze werkzaamheden niet elders kunnen worden gepresteerd of indien de FOD Financiën daar een specifiek voordeel uit haalt. Met het oog op een optimale samenwerking met de personeelsleden van de FOD Financiën, moet het personeel van de opdrachtnemer dat prestaties verzorgt binnen de gebouwen van de FOD Financiën, zoveel mogelijk hetzelfde werkschema aanhouden als de collega’s van Financiën. Onder normale kantooruren worden verstaan alle werkdagen van maandag tot vrijdag, van 07u30 tot 18u00, volgens de variabele uurregeling die bij de FOD Financiën van kracht is. De data van 2 november, en de periode tussen kerstdag en Nieuwjaar worden net als de eerste werkdag van het jaar door de FOD
Blz.22
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Financiën beschouwd als feestdagen. Er worden ook verplichte "bruggen" voorzien die elk jaar zullen worden meegedeeld.
II.6.2.2 Leveringen Leveringen en installatie De opdrachtnemer moet aan de FOD Financiën alle noodzakelijke inlichtingen en faciliteiten verstrekken met het oog op de controle van de voorbereiding en de uitvoering van de leveringen. Er kan geen enkele levering geschieden zonder dat de geadresseerde dienst minstens vier werkdagen vóór de datum van verzending van de goederen of van installatie van de software schriftelijk op de hoogte werd gebracht, behoudens tegenbericht van de aanbestedende overheid. De uitrusting (software) zal door de opdrachtnemer worden geleverd en geïnstalleerd in overeenstemming met een gedetailleerde kalender die in gezamenlijk overleg te bepalen is na de kennisgeving van de toewijzing van de opdracht. De lokalen voor de installatie zullen door de FOD Financiën worden klaargemaakt in overeenstemming met de voorschriften die staan beschreven in de offerte die door de opdrachtnemer wordt overhandigd. Technische specificaties De leveringen en diensten moeten in alle opzichten overeenstemmen met de plannen, documenten en thema’s die van toepassing zijn op deze opdracht. Zelfs bij gebrek aan een contractuele technische specificatie moeten de leveringen en diensten voldoen aan alle vereisten en regels van een goede uitvoering. Verpakkingen Eventuele verpakkingen blijven het eigendom van de opdrachtnemer en moeten binnen tien dagen na de levering door hem worden opgehaald. Na het verstrijken van deze termijn heeft de Administratie het recht deze op kosten van de opdrachtnemer terug te sturen. Het materieel zal van zijn verpakking ontdaan worden in lokalen aangeduid door de aanbestedende overheid en dit volgens haar instructies.
Locatie De leveringen zullen gebeuren op : FOD Financiën Stafdienst ICT Koning Albert II laan 33 1030 Brussel
II.6.3 Personeel van de opdrachtnemer 1
Voor deze opdracht zal de opdrachtnemer een projectleider aanduiden (in het kader van PMfin ook omschreven als de "externe projectcoördinator") die hem zal vertegenwoordigen in zijn contacten met de FOD Financiën. Het personeel van de opdrachtnemer dat zal worden ingezet om de opdracht te realiseren, moet:
1
unieke projectmethodologie van de FOD Financiën gebaseerd op de internationaal erkende methodologie Prince2
Blz.23
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
• •
•
Ref.: ICT/INF/MOB
over de nodige ervaring beschikken in het kader van de voorgestelde oplossing of vergelijkbare oplossingen; in staat zijn om alle noodzakelijke teksten, verslagen, samenvattingen, enz. te begrijpen die door beide partijen in het kader van onderhavige opdracht worden gebruikt of geproduceerd, en dit zowel in het Nederlands als in het Frans. Over voldoende mondelinge en schriftelijke kennis beschikken om te kunnen communiceren in het Nederlands of in het Frans, en indien mogelijk in beide talen door elkaar; de projectverantwoordelijke moet bovendien mondeling kunnen communiceren in het Nederlands en in het Frans. De dienst voor assistentie en technische ondersteuning moet bovendien vlot kunnen communiceren in beide talen.
Het personeel van de opdrachtnemer moet voldoen aan alle wettelijke bepalingen die in België gelden aangaande immigratie en werkvergunning. De opdrachtnemer staat tegenover de FOD Financiën borg voor elke schade in het algemeen die de FOD Financiën zou kunnen ondervinden ten gevolge van de niet-naleving van de wettelijke bepalingen ter zake door de opdrachtnemer of zijn personeelsleden. De opdrachtnemer moet beschikken over voldoende personeel met de nodige en geschikte kennis voor de uitvoering van de taken. Het betrokken personeel moet eveneens beschikken over voldoende kennis van de instrumenten die in het kader van het project worden gebruikt. De opdrachtnemers moeten in staat zijn om onmiddellijk tegemoet te komen aan de behoeften die ingevolge de gunning van de opdracht zullen ontstaan. Het projectteam dat door de opdrachtnemer ter beschikking wordt gesteld, moet voldoende zijn met het oog op een goede uitvoering van de opdrachten die hem worden toevertrouwd. Het personeel dat wordt ingezet voor de uitvoering van de opdracht moet hetzelfde zijn als het in de offerte voorgestelde personeel. Desgevallend zal het personeel dat ter beschikking wordt gesteld voor de uitvoering een gelijkwaardig niveau en gelijkwaardige ervaring bezitten. De FOD Financiën moet akkoord gaan met de samenstelling van het team dat wordt voorgesteld voor het project. De opdrachtnemer garandeert voor de volledige duur van de opdracht de stabiliteit van de personen die worden belast met de uitvoering van onderhavige opdracht. In de loop van de uitvoering zal de opdrachtnemer geen wijzigingen aanbrengen in de samenstelling van het projectteam zonder voorafgaande toestemming van de FOD Financiën. De FOD Financiën kan de onmiddellijke vervanging eisen van een of meer personen van het projectteam van de opdrachtnemer indien hij meent dat hun kwalificaties of hun prestaties de goede uitvoering van de opdracht in het gedrang brengen. De wijziging dient plaats te vinden binnen 20 werkdagen na het verzoek vanwege de FOD Financiën en dient kosteloos te geschieden, te rekenen vanaf de kennisgeving van het incident aan de inschrijver.
De inschrijvers voegen bij hun offerte de curricula vitae (volgens het “curriculum vitae”-model) van de medewerkers die worden belast met de uitvoering van de opdracht. De offerte moet een duidelijk voorstel bevatten voor de daadwerkelijke samenstelling van het projectteam en het type van de profielen die zullen meewerken aan de uitvoering van de opdracht. Een bepaald aantal personen kan worden voorgesteld volgens profiel, maar de inschrijver moet aangeven hoeveel en welke personeelsleden deel zullen uitmaken van het daadwerkelijke projectteam. De lijst met voorgestelde personeelsleden (effectieve en eventuele plaatsvervangers) zal worden beschouwd als een exhaustieve lijst van alle personeelsleden die in aanmerking komen om deel uit te maken van het projectteam.
Blz.24
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.6.4 Onderaannemers De opdrachtnemer zal de volledige verantwoordelijkheid op zich nemen inzake de levering van alle producten en diensten in het kader van deze opdracht. Het beroep op onderaannemers ontslaat de opdrachtnemer niet van zijn verantwoordelijkheden inzake het leveren van de prestaties die verwacht worden in het kader van de opdracht. Bij een wijziging van onderaannemer voor de offerte zal de opdrachtnemer de FOD Financiën op de hoogte brengen, die zijn akkoord moet geven alvorens de opdrachtnemer tot deze wijziging kan overgaan. Het feit dat de opdrachtnemer het geheel of een gedeelte van zijn verbintenissen aan derden toevertrouwt, ontslaat hem niet van zijn verantwoordelijkheid tegenover de FOD Financiën. Deze laatste erkent geen enkele contractuele band met die derden.
II.6.5 Middelen die ter beschikking worden gesteld door de FOD Financiën II.6.5.1 Technische middelen De opdrachtnemer stelt aan zijn personeelsleden al het nodige materiaal ter beschikking met het oog op de uitvoering van hun opdracht (draagbare computer, enz.). Er geldt dat de FOD Financiën aan de personeelsleden van de opdrachtnemer tijdens hun opdracht maximaal 3 kantoorplaatsen tegelijk ter beschikking stelt van het type « shared desk », zonder kasten. Het personeel van de opdrachtnemer krijgt indien nodig een beperkte toegang tot het netwerk van de FOD Financiën, naast een emailadres. De FOD Financiën beschikt niet over parkeerplaatsen voor het personeel van de opdrachtnemer. De FOD Financiën zal geen enkele aanpassing verrichten aan de werkposten van de personeelsleden van de opdrachtnemer met het oog op hun goede werking binnen de infrastructuur van de FOD Financiën. De opdrachtnemer kan in geen geval overgaan tot een wijziging, verstoring of overbelasting van de infrastructuur van de FOD via de toevoeging van werkposten voor zijn personeel in deze infrastructuur, behalve voor wat rechtstreeks is gekoppeld aan de ontwikkeling van de betrokken toepassing. De opdrachtnemer is geheel verantwoordelijk voor de bescherming van de bewuste werkposten tegen virussen en voor het beheer van de posten. Hij zal prioritair gebruik maken van de tools die door de FOD Financiën ter beschikking worden gesteld. In het geval dat er andere softwareprogramma’s zouden moeten worden gebruikt in het kader van het project, zal dat gebruik, na aanvaarding door de stuurgroep, onder de verantwoordelijkheid van de opdrachtnemer vallen en zal de kostprijs van dat gebruik vervat liggen in de prijs van de diensten. Het personeel van de opdrachtnemer moet de interne procedures en de reglementen betreffende het gebruik van en de toegang tot de ter beschikking gestelde middelen naleven, en kan geen toevoeging of wijziging vragen voor wat betreft de werkomgeving van de aanbestedende overheid. Als bepaalde gebreken in de logistieke ondersteuning de dienstverlening in het gedrang zouden brengen, moet er een beroep worden gedaan op de arbitragemogelijkheden die beschreven staan in punt “Verweermiddelen van de administratie – Geschillen” vooraleer men zijn toevlucht neemt tot een rechtsgeding.
Blz.25
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.6.5.2 Taken van de medewerkers van de FOD Financiën De medewerkers van de FOD Financiën nemen deel aan het/de project(en) voor wat betreft: • • • • • •
de definitie van de inhoud van het/elk project; de participatie in de keuze van oplossingen: architectuur, enz.; het valideren van documenten voor de realisatie: specificatiedossiers, realisatiedossiers, aanvaardingsdossier, testdossier, gebruikershandleidingen, handleidingen voor maintenance, enz.; de relatieve kwaliteitscontroles, onder meer controle van overeenstemming van documentatie met realisatie, van respect voor normen inzake documentatie en programmering, enz.; indien van toepassing: de verplichte deelname aan testen voor technische en functionele oplevering, of het nu gaat om functioneringstesten, om integratietesten of om testen inzake de algemene werking; de logistieke ondersteuning van de realisatieteams, voor wat betreft het ter beschikking stellen van de noodzakelijke technische middelen met het oog op de realisatie, al naargelang wat er in gezamenlijk overleg werd bepaald.
De realisatie zal stap na stap van zeer nabij worden opgevolgd door medewerkers van de FOD Financiën, die, met de nodige hulp van de opdrachtnemer, zullen worden belast met het het bewaken (en indien nodig definiëren) van de normen en standaarden op het vlak van (waar van toepassing) architectuur, implementeringsregels, werkprocedures, documentatie, programmering, enz. Ze dienen er ook op toe te zien dat de normen strikt worden nageleefd, zodat kan worden gegarandeerd dat de geïmplementeerde oplossingen nadien integraal en zonder specifieke problemen kunnen worden overgenomen door de FOD Financiën.
II.6.6 Te respecteren normen en standaarden De realisatieteams die door de opdrachtnemer aan de FOD Financiën ter beschikking worden gesteld, zullen de methodes en de standaarden toepassen die door de FOD Financiën worden gespecificeerd of die met zijn akkoord worden gekozen. Deze standaarden hebben minimaal betrekking op: • • • • • •
technische standaarden voor software; de methode van projectbeheer (PMFin, unieke projectmethodologie van de FOD Financiën gebaseerd op de internationaal erkende methodologie Prince2); het verzorgen van de documentatie; de regels voor de programmering (opmaak, codestructuren, commentaren, afspraken inzake naamgeving, ontwikkelingsstandaarden conform ICT-fundamenten, inbegrepen Open Standaarden, enz.); de beheersregels, ingesteld door de beheersdiensten van de besturingsomgevingen; de procedures voor de kwaliteitsgarantie.
Alle door de FOD Financiën gehanteerde standaarden zijn terug te vinden in een verklarend document, beschikbaar op http://minfin.fgov.be/portail1/nl/cadrenl.htm (onder ”ICT en informaticaplan”) en http://minfin.fgov.be/portail1/fr/cadrefr.htm (onder “ICT et plans informatiques”). Elke verwijzing die wordt gemaakt naar om het even welke standaard of methodologie in dit bestek, is afhankelijk van de exacte beschrijving in het officiële document op deze site. Alleen het tactisch comité is binnen de FOD Financiën bevoegd om standaarden en methodologieën te wijzigen of toe te voegen. Als de opdrachtnemer nood heeft aan goedkeuring van een nieuwe standaard, zal hij een verzoek moeten indienen bij het tactisch comité en zich geheel moeten onderwerpen aan diens beslissing.
Blz.26
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.6.7 Veranderingsbeheer ( “change management” ) Algemeen Op elk ogenblik, tijdens de uitvoering van de overeenkomst, kan de FOD Financiën aan de opdrachtnemer voorstellen om het even welk aspect van de uitvoering van de opdracht, onder andere de inhoud van de diensten, te wijzigen, uit te breiden of te beperken (“wijzigingsvoorstel”, in PMFin request for change). Activiteiten of aspecten die de opdrachtnemer bij het indienen van zijn offerte geanticipeerd of voorzien kon hebben of die er redelijkerwijze deel van uitmaken, zijn in de uitvoering van de overeenkomst inbegrepen en zullen dan ook niet het voorwerp kunnen zijn van een wijzigingsvoorstel. De opdrachtnemer zal zijn goedkeuring van een wijzigingsvoorstel van de FOD Financiën niet weigeren indien de beoogde wijziging een vermindering van de kosten of volumes met zich meebrengt. Totdat een wijzigingsvoorstel door de partijen formeel goedgekeurd (ook in de stuurgroep) is en tenzij de partijen schriftelijk anders overeengekomen zijn, zal de opdrachtnemer de opdracht blijven uitvoeren alsof er geen wijzigingsvoorstel voorligt. De opdrachtnemer zal als enige aansprakelijk zijn voor om het even welke schade of verlies die voortvloeien uit de uitvoering van een wijziging waartoe de FOD Financiën niet zijn voorafgaande schriftelijke toestemming heeft gegeven.
Modaliteiten De opdrachtnemer verzekert dat hij steeds over de nodige mensen en middelen zal beschikken om wijzigingen uit te voeren. Een wijziging kan enkel aanleiding geven tot een prijsaanpassing indien deze een materiële en bewezen meerkost voor de opdrachtnemer inhoudt. De opdrachtnemer zal geen bijkomende kosten aanrekenen voor zijn studie of voorbereiding van rapportering over een wijzigingsvoorstel.
Procedure Onverminderd de artikelen 7 en 8 van het Koninklijk besluit van 26 september 1996 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten, zal een wijziging van de overeenkomst slechts bindend zijn indien zij voorgesteld, behandeld en goedgekeurd wordt in overeenstemming met deze bepaling. Indien een partij wijzigingen wenst aan te brengen aan de overeenkomst, zal het de andere partij schriftelijk de details van deze wijziging overmaken. Indien FOD Financiën een wijziging voorstelt, zal de opdrachtnemer binnen een redelijke termijn, maar zonder bijkomende kosten, een schatting overmaken aan FOD Financiën van de verwachte tijd die nodig is voor de implementatie van de wijziging en het verwachte effect van deze wijziging op de opdracht. Indien FOD Financiën beslist om deze wijziging niet door te voeren, zal er geen wijziging aangebracht worden aan de overeenkomst. Indien FOD Financiën deze wijziging wenst door te voeren, en indien beide partijen het wijzigingsvoorstel aanvaarden, zullen zij gezamenlijk de wijziging en de gevolgen en aanvaardingsmodaliteiten van deze wijziging omschrijven in een door hen ondertekende “bijlage aan het contract”. De opdrachtnemer zal de overeengekomen wijziging onmiddellijk uitvoeren in overeenstemming met de wat in deze bijlage overeengekomen is. Indien de opdrachtnemer een wijziging aanvraagt, zal FOD Financiën haar toestemming niet onredelijk weigeren of uitstellen. Indien de twee partijen het wijzigingsvoorstel goedkeuren, zullen zij gezamenlijk de wijziging en de gevolgen en aanvaardingsmodaliteiten van deze wijziging omschrijven in een door hen ondertekende “aanhangsel aan het contract”. De opdrachtnemer zal de overeengekomen wijziging onmiddellijk uitvoeren in overeenstemming met de wat in deze bijlage overeengekomen is.
Blz.27
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.6.8 Bijzondere verbintenissen betreffende verkregen informatie Alle resultaten en verslagen die door de opdrachtnemer worden geproduceerd tijdens de uitvoering van deze opdracht, vormen de eigendom van de aanbestedende overheid en mogen niet worden gepubliceerd of gecommuniceerd aan derden, tenzij na de schriftelijke toelating vanwege de aanbestedende overheid. De uitvoerder van de diensten en zijn medewerkers zijn gebonden aan een zwijgplicht betreffende de informatie waarvan ze bij de uitvoering van deze opdracht kennis zullen nemen. Deze informatie kan in geen geval worden gecommuniceerd aan derden zonder de schriftelijke toelating van de aanbestedende overheid. De opdrachtnemer mag deze opdracht evenwel als referentie vermelden. Alle inlichtingen waarvan de personeelsleden van de opdrachtnemer kennis zullen nemen in het kader van de opdracht, alle documenten die hen worden toevertrouwd, alle vergaderingen waaraan ze deelnemen, worden als strikt vertrouwelijk beschouwd. De informatie in kwestie: • •
•
kan worden vastgelegd op eender welke informatiedrager, zoals papier, film, magneetband, schijf, diskette, geïntegreerde montage, enz.; kan mondeling aan de opdrachtnemer worden verstrekt, via een demonstratie en/of via overdracht van een informatiedrager met de gewenste informatie; de informatie kan ook aan de opdrachtnemer ter kennis worden gebracht ter gelegenheid van de uitvoering van onderhavige opdracht of van een taak die hem in het kader van onderhavige opdracht door de FOD Financiën wordt toevertrouwd; kan bijvoorbeeld geheel of gedeeltelijk bestaan uit studies, handleidingen, ontwerpplannen, fabricageplannen, technische beschrijvingen, detailplannen, functionele specificaties, procedures, computerprogramma’s, uitvoerbare codes, berekeningen, enz.
De opdrachtnemer verbindt zich tot geheimhouding, zowel tijdens als na de uitvoering van de opdracht, van alle vertrouwelijke gegevens, van welke aard ook, die hem zullen worden meegedeeld of waarvan hij in de loop van zijn opdracht kennis zal nemen. De opdrachtnemer garandeert dat zijn personeel en zijn onderaannemers de vertrouwelijkheid van de gegevens zullen respecteren. Hij verbindt zich ertoe geen vertrouwelijke gegevens te verstrekken aan derden, inbegrepen eventuele filialen en andere ondernemingen die met de opdrachtnemer zijn geassocieerd. Hij zal aan zijn personeelsleden en aan die van zijn onderaannemers die rechtstreeks bij de opdracht zijn betrokken, enkel de gegevens bekendmaken die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van hun taken in het kader van onderhavige opdracht. De hierboven genoemde verplichtingen zijn niet van toepassing op informatie van de FOD Financiën: • • • •
waarvan de opdrachtnemer op een voor de FOD Financiën aanvaardbare wijze kan aantonen dat ze reeds in zijn bezit was op het moment dat ze hem voor het eerst door de FOD Financiën werd meegedeeld; die, op het moment dat ze bekend was bij de FOD Financiën, reeds openbaar was; die, nadat ze bekend was bij de FOD Financiën, openbaar werd gemaakt op een andere wijze dan door toedoen van de opdrachtnemer; of die de opdrachtnemer van een derde heeft verkregen die te goeder trouw beschikte over de informatie van de FOD Financiën en die was gemachtigd om deze mee te delen aan de opdrachtnemer.
De opdrachtnemer verbindt zich ertoe: •
om het geheel of een gedeelte van de informatie van de FOD Financiën niet te kopiëren, indien deze zich bevindt op een drager die hem door de FOD Financiën ter beschikking werd gesteld;
Blz.28
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
•
Ref.: ICT/INF/MOB
om anderzijds het geheel of een gedeelte van de informatie van de FOD Financiën niet vast te leggen op een informatiedrager, behalve voor de uitvoering van taken die hem door de FOD Financiën werden opgelegd en voor zover dit noodzakelijk is.
Alle informatie die door de FOD Financiën aan de opdrachtnemer ter beschikking wordt gesteld, en elke informatiedrager met informatie van de FOD Financiën, die aan de opdrachtnemer door de FOD Financiën wordt toevertrouwd, blijven de integrale eigendom van de FOD Financiën. Ook indien de opdrachtnemer deze informatie, of een deel ervan, heeft gekopieerd of vastgelegd, blijft deze informatie de integrale eigendom is van de FOD Financiën. De FOD Financiën behoudt op elk moment het recht om de opdrachtnemer te verzoeken om het geheel of een gedeelte van de informatiedragers waarop de opdrachtnemer de informatie van de FOD Financiën heeft opgeslagen, terug te bezorgen. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe de gevraagde dragers onmiddellijk terug te bezorgen zonder ze te kopiëren. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe om na afloop van de uitvoering van de opdracht zonder verwijl aan de FOD Financiën alle informatiedragers terug te bezorgen die informatie van de FOD Financiën bevatten en die aan de opdrachtnemer ter beschikking werden gesteld met het oog op de uitvoering van de opdracht, voor zover deze informatiedragers nog niet eerder werden terugbezorgd aan de FOD Financiën. Alle informatie van de FOD Financiën blijft de eigendom van de FOD Financiën. Door informatie ter beschikking te stellen verleent de FOD Financiën aan de opdrachtnemer geen enkel licentierecht, expliciet noch impliciet, op patenten, auteursrechten of andere intellectuele rechten. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe om zich te onthouden van alle industriële toepassingen van de informatie van de FOD Financiën en om die informatie voor geen andere doeleinden te gebruiken dan voor de uitvoering van onderhavige opdracht of van een taak die hem door de FOD Financiën werd toevertrouwd in het kader van onderhavige opdracht. De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor alle schade waarvan de FOD Financiën het slachtoffer zou zijn ten gevolge van het niet respecteren door de opdrachtnemer zelf of door leden van zijn personeel van de verplichtingen die hem worden opgelegd krachtens onderhavig artikel.
II.6.9 Aansprakelijkheden Aansprakelijkheid Leveringen De leverancier is aansprakelijk voor zijn leveringen tot op het ogenblik dat de levering gecontroleerd is, behalve wanneer het verlies of de beschadiging in de magazijnen van de bestemmeling te wijten zijn aan feiten of omstandigheden die zijn bedoeld in artikel 16 van het Algemeen Bestek.
Aansprakelijkheid Diensten De opdrachtnemer draagt de volle aansprakelijkheid voor de fouten en nalatigheden die in de verleende diensten voorkomen, inzonderheid in de studies, de berekeningen, de plannen of in alle andere ter uitvoering van de opdracht door hem voorgelegde stukken. De opdrachtnemer vrijwaart de aanbestedende overheid bovendien tegen elke schadevergoeding die deze aan derden verschuldigd is op grond van zijn vertraging of in gebreke blijven. De opdrachtnemer verzekert dat alle diensten die dienen te worden uitgevoerd in het kader van de overeenkomst, worden uitgevoerd conform de beste professionele normen, met inachtneming van de voorziene termijnen, en door voldoende onderlegde en kundig personeel.
Blz.29
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor het kwaliteitsniveau van de uitgevoerde prestaties en verbindt zich ertoe alles in het werk te stellen om de doelstellingen van zijn taak in het kader van de uitvoering van de opdracht te verwezenlijken. De opdrachtnemer is in alle gevallen verantwoordelijk, op basis van artikel 1384 van het Burgerlijk Wetboek, voor feiten, gepleegd door leden van zijn personeel die een band hebben met de activiteiten die worden uitgeoefend voor de FOD Financiën.
II.7 Opvolging van de uitgevoerde diensten en controle door derden II.7.1 Opvolging van de goede uitvoering van de opdracht De FOD Financiën heeft het recht om permanent toezicht te houden op de leveringen en de diensten die worden uitgevoerd door het team dat bij de uitvoering van de opdracht betrokken is. Het uitvoerende team moet aan de vertegenwoordigers van de FOD Financiën alle nodige inlichtingen en faciliteiten verstrekken met het oog op de vervulling van deze taak. De plannen, specificaties, dossiers, enz. worden in het kader van deze opdracht opgesteld door het personeel van de opdrachtnemer. Ze moeten door de FOD Financiën worden goedgekeurd vóór de uitvoering. De FOD Financiën beschikt over een termijn van 30 kalenderdagen om deze documenten goed te keuren of om opmerkingen te formuleren. Indien er opmerkingen zijn, moeten de betrokken documenten voldoende worden gecorrigeerd vóór de uitvoering, zonder dat deze verbeteringen een herziening van de geplande uitvoeringstermijn tot gevolg hebben, tenzij de opmerkingen het gevolg zouden zijn van nieuwe eisen vanwege de FOD Financiën. Elke overschrijding van de geplande termijn voor de aanvaarding van een document leidt, op verzoek van de betrokken opdrachtnemer, tot een verlenging van de uitvoeringstermijn. Het feit dat een vertraging kan worden toegeschreven aan de FOD Financiën ontslaat de opdrachtnemer niet van de verplichting om toe te zien op de beperking van de gevolgen. De opdrachtnemer kan zich niet beroepen op het feit dat deze controle wordt uitgevoerd, met de bedoeling zich te onttrekken van zijn verantwoordelijkheid wanneer de leveringen of prestaties worden geweigerd omwille van gebreken van welke aard ook en wanneer daaruit een verlenging van de uitvoeringstermijn voortvloeit.
II.7.2 Controle door derden Met het oog op de evaluatie van de uitgevoerde diensten en de opvolging van het project kan de aanbestedende overheid een beroep doen op een derde partij. De opdrachtnemer is verplicht samen te werken met de derde partij en haar alle nodige informatie te verstrekken met het oog op een goed verloop van deze controleactiviteiten. In dit kader wenst de FOD Financiën de offerte van de opdrachtnemer ter beschikking te stellen van interne en externe medewerkers van de FOD Financiën die belast zijn met de evaluatie en de controle. De inschrijvers moeten duidelijk aangeven welke gedeelten van hun offerte niet ter beschikking gesteld kunnen worden van personen buiten de FOD Financiën die belast zijn met de evaluatie en de controle. Als de inschrijver geen enkele beslissing dienaangaande neemt in zijn offerte zal dit worden geïnterpreteerd als een afwezigheid van beperkingen van zijnentwege in het kader van de “controle door derden”, waarbij zijn offerte integraal ter beschikking kan worden gesteld van personen van buitenaf die belast zijn met de evaluatie en de controle.
Blz.30
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
II.8 Beoordeling van controlewerkzaamheden
Ref.: ICT/INF/MOB
de
uitgevoerde
diensten
en
De FOD Financiën zal overgaan tot een volledige controle van de constitutieve voorzieningen binnen elk van de realisatiefases zoals die werden bepaald in de kalender voor de realisatie van het project, en dit binnen 30 kalenderdagen volgend op de bekendmaking door de opdrachtnemer van hun voltooiing. De controles hebben betrekking op de geschiktheid en de goede werking van de uitrustingen. De controle van de geschiktheid heeft tot doel vast te stellen of de uitrustingen beantwoorden aan de hoeveelheden en de specificaties die door de FOD Financiën werden opgelegd. De controle van de goede werking heeft tot doel vast te stellen of de installaties een goede werking kunnen garanderen onder normale bedrijfsomstandigheden (met andere woorden, of de installaties voldoen op het vlak van de vooraf bepaalde diensten). De controlewerkzaamheden omvatten (waar van toepassing) met name: • • • • •
het vaststellen dat de leveringen en de bijbehorende diensten wel degelijk werden uitgevoerd; het nagaan of alle functievoorzieningen operationeel zijn en alle parameters daarbij werden ingesteld; het controleren van de capaciteiten op het vlak van prestatievermogen, veiligheid, stevigheid, belasting, …; het eventueel installeren van “testtools” om de eerder vermelde controlewerkzaamheden te kunnen uitvoeren; het controleren van de levering van de documentatie.
Wanneer de uitrustingen binnen de gestelde termijnen blijken te voldoen aan de hiertoe voorziene controles worden ze aanzien als geschikt en goed werkend. Het tijdsschema van de controlewerkzaamheden worden in gezamenlijk overleg bepaald. Indien tijdens de controlewerkzaamheden niet of slechts gedeeltelijk wordt tegemoetgekomen aan het prestatievermogen en/of de functiemogelijkheden die in het bestek worden gevraagd en/of die in de offerte en in eventuele aanvullende documenten worden aangekondigd, verbindt de opdrachtnemer zich ertoe om voor eigen rekening de nodige verbeteringen of wijzigingen aan te brengen, of om het geheel of een gedeelte van de softwarevoorzieningen te vervangen door de levering van een conforme voorziening, en dit binnen 30 kalenderdagen volgend op de datum van het proces-verbaal dat de vaststelling doet van de onmogelijkheid om de voorlopige oplevering af te kondigen. Na die termijn behoudt de FOD Financiën zich het recht voor om de boetes voor vertraging toe te passen. In deze veronderstelling moeten alle opleveringstesten opnieuw worden uitgevoerd, nadat de opdrachtnemer de nodige wijzigingen, aanvullingen of vervangingen heeft doorgevoerd. Indien de uitrustingen niet geschikt en goed werkend worden bevonden zijn binnen de vooropgestelde termijnen, kan de FOD Financiën: •
•
ofwel de ambtshalve opgelegde maatregelen toepassen die voorzien worden in artikel 66 van het algemeen bestek, als bijlage voorzien bij het K.B. van 26 september 1996, dat de algemene regels bepaalt voor de uitvoering van overheidsopdrachten en voor concessies van openbare werken; ofwel bijzondere schikkingen treffen met de opdrachtnemer.
II.9 Voorlopige oplevering Na afloop van de met succes verrichte controlewerkzaamheden zal de FOD Financiën een proces verbaal opstellen van voorlopige oplevering van de uitrustingen die in de bewuste controle aan bod komen. Het proces-verbaal van voorlopige oplevering zal door beide partijen worden ondertekend.
Blz.31
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
In het geval dat de diensten die het voorwerp van de opdracht uitmaken, bestaan uit louter intellectuele prestaties, zoals studies, analyses, consultancy-verslagen, enz., wordt de voorlopige oplevering beschouwd als de definitieve oplevering.
II.10 Garantie In dit gedeelte verwijst het begrip ‘element’ naar elke methodologie, uitrusting of software, en in uitbreiding alles waar garantie en/of onderhoud op toepasbaar is, en, die ontwikkeld/geleverd werd door de opdrachtnemer en deel uitmaakt van deze opdracht. De garantietermijn van elk element is bepaald op minstens één jaar, te rekenen vanaf de datum van de voorlopige oplevering. Als elementen defect zijn, als functies en/of prestaties en/of het respect voor de SLA (Service Level Agreement – afspraak over het niveau van de services), voorgeschreven in het bestek of aangekondigd in de offerte van de opdrachtnemer, niet of slechts gedeeltelijk bevredigend zijn, in de mate dat de gebreken niet het gevolg zijn van een abnormaal gebruik van de elementen, verbindt de opdrachtnemer zich ertoe voor eigen rekening de noodzakelijke herstellingen of correcties uit te voeren of om zo nodig de defecte elementen te vervangen binnen de termijnen, vermeld in de specificaties van de SLA. De volledige garantietermijn is van toepassing op de te vervangen elementen. Tijdens de garantieperiodes zijn de sancties met betrekking tot de SLA van toepassing. Bij een niet-beschikbaarheid van de oplossing tijdens de garantieperiode, zal deze laatste worden verlengd met een termijn die gelijk is aan die van de onbeschikbaarheid. De garantie dekt met name : • de herstelling of de vervanging ter plaatse van defecte elementen • de correctie van parameters • de duur van de gepresteerde werkzaamheden • de verplaatsingen van het personeel van de opdrachtnemer. De inschrijver moet erop toezien de elementen te actualiseren tijdens de garantieperiode. Deze actualisering heeft zowel betrekking op eventuele ‘correcties’ als op de evoluties van het geïnstalleerde element.
II.11 Definitieve oplevering De definitieve oplevering zal worden afgekondigd op verzoek van de opdrachtnemer na het verstrijken van de garantieperiode en minstens één jaar na de voorlopige oplevering van het laatste onderdeel, voor zover de FOD Financiën tijdens deze periode geen klachten heeft geformuleerd aangaande de goede werking. In dit laatste geval zal de definitieve oplevering worden uitgesteld tot het moment waarop het systeem op correcte wijze zal hebben gefunctioneerd gedurende een ononderbroken periode van één jaar. De definitieve oplevering zal worden vastgelegd in een proces-verbaal dat wordt ondertekend door de opdrachtnemer en door de FOD Financiën. De FOD Financiën beschikt over een termijn van 15 kalenderdagen, te rekenen vanaf het verzoek van de opdrachtnemer, om het proces-verbaal van aanvaarding op te stellen dat de toestemming voor de oplevering verleent. Geen enkele betaling is voorzien bij definitieve oplevering.
Blz.32
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.12 Opleveringsmodaliteiten en -kosten Opleveringsmodaliteiten De diensten zullen nauwlettend worden opgevolgd in de loop van hun uitvoering en dit door één of meer vertegenwoordigers van de aanbestedende overheid. Opleveringskosten Alle kosten die te maken hebben met de levering en met de voorlopige en/of definitieve oplevering(en), zijn ten laste van de opdrachtnemer.
II.13 Eigendom van de ontwikkelde software Intellectuele eigendom De intellectuele en industriële eigendomsrechten betreffende met name de tekeningen, modellen, werken en/of literaire documenten (duurzaam geregistreerd of in machinetaal), rapporten, programma’s en databanken, evenals de methodes, de knowhow, de concepten en andere ontwikkelingen waarvan FOD Financiën eigenaar of licentiehouder is, blijven toebehoren aan FOD Financiën in haar hoedanigheid van eigenaar of licentiehouder (hierna de”intellectuele eigendom van de Administratie” genoemd). Alle intellectuele eigendomsrechten die voortvloeien uit een wijziging of aanpassing van de intellectuele eigendom van de Administratie, komen automatisch toe aan FOD Financiën. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe om elke wijziging of aanpassing zorgvuldig te documenteren. Elke documentatie, in welke vorm ook, betreffende deze wijzigingen of aanpassingen van de intellectuele eigendom van de Administratie, wordt beschouwd als een wezenlijk deel van deze eigendom. De intellectuele en industriële eigendomsrechten betreffende met name de tekeningen, modellen, werken en/of literaire documenten (duurzaam geregistreerd of in machinetaal), rapporten, programma’s en databanken, evenals de methodes, de knowhow, de concepten en andere ontwikkelingen die de opdrachtnemer, en/of de aannemer(s) aangesteld door de opdrachtnemer, creëert (creëren) in het kader van de uitvoering van de opdracht, worden hierna “specifieke ontwikkelingen” genoemd. De intellectuele en industriële eigendomsrechten betreffende met name de tekeningen, modellen, werken en/of literaire documenten (duurzaam geregistreerd of in machinetaal), rapporten, programma’s en databanken, evenals de methodes, de knowhow, de concepten en andere ontwikkelingen die de opdrachtnemer gebruikt in het kader van de uitvoering van de opdracht en die eigendom zijn van de opdrachtnemer en/of de aannemer(s) aangesteld door de opdrachtnemer, of die eigendom zijn van derden, worden hierna “andere onderdelen” genoemd. Onmiddellijk na de creatie van de “specifieke ontwikkelingen”, verwerft FOD Financiën er de volle en exclusieve eigendom van. Indien nodig en om FOD Financiën het recht te verlenen om de specifieke ontwikkelingen te gebruiken, aan te passen, te (laten) onderhouden (door derden) en/of te reproduceren, verbindt de opdrachtnemer zich ertoe en/of verklaart hij bij machte te zijn om FOD Financiën, voor de andere onderdelen die tijdens en na de uitvoering van de opdracht worden gebruikt, een niet-exclusieve, overdraagbare, universele, onherroepelijke en voor een sublicentie in aanmerking komende licentie te verlenen voor de duur van de wettelijke bescherming van de intellectuele eigendomsrechten, met het oog op het gebruik, de wijziging en de reproductie van de andere onderdelen.
Blz.33
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De opdrachtnemer zal de specifieke ontwikkelingen, op welke manier ook, niet voor andere doeleinden dan de uitvoering van onderhavige opdracht gebruiken zonder het voorafgaande, schriftelijke en uitdrukkelijke akkoord van FOD Financiën; hij zal er tevens op toezien dat zijn werknemers, agenten en aannemers eveneens zijn gebonden aan deze verplichting. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe om de documentatie (met inbegrip van alle afdoende technische specificaties) en, voor software, tevens de broncode van de specifieke ontwikkelingen in de vorm van een bruikbare ontwikkelings- en productieomgeving ter beschikking te stellen van FOD Financiën en ze permanent up-to-date te houden zonder meerkost voor FOD Financiën. De vergoeding die FOD Financiën betaalt voor de dienstverlening, omvat de vergoedingen voor de overdracht of het gebruiksrecht van deze intellectuele eigendomsrechten. Garanties De opdrachtnemer onthoudt zich ervan om, waar ook ter wereld, het intellectuele eigendomsrecht van de specifieke ontwikkelingen op te eisen of te beweren er recht op te hebben, op welke manier ook, of om er een octrooi of elke andere gelijkaardige bescherming voor aan te vragen. Hij zal er op toezien dat zijn werknemers, agenten en aannemers eveneens zijn gebonden aan deze verplichting. De opdrachtnemer garandeert dat hij alle rechten en alle vergunningen bezit die nodig zijn om de hiervoor beschreven intellectuele eigendomsrechten over te dragen of om er een gebruikslicentie voor te verlenen. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe om FOD Financiën alle nodige bijstand te verlenen, de nodige formaliteiten te vervullen en alle nodige stappen te ondernemen om de geldigheid van de overdracht van de voornoemde rechten te garanderen en aan te tonen. De opdrachtnemer verbindt zich ertoe en verklaart bij machte te zijn om deze verplichting te doen naleven door zijn werknemers, aangestelden en eventuele aannemers. De opdrachtnemer zal FOD Financiën informeren over alle andere onderdelen die worden gebruikt tijdens de dienstverlening. De opdrachtnemer garandeert dat de rechten verleend op de specifieke ontwikkelingen en de andere onderdelen geen afbreuk doen aan de intellectuele en andere rechten van een derde. Indien een derde een rechtszaak aanspant op grond van een vermeende schending van het intellectueel eigendomsrecht of een ander recht van deze derde door om het even welke persoon na de levering of het gebruik van de diensten, zal de opdrachtnemer, bij het eerste verzoek van FOD Financiën, alle mogelijke inlichtingen verstrekken, evenals elke hulp en bijstand (met name de vrijwillige tussenkomst in een procedure bij het eerste verzoek van FOD Financiën) verlenen, zodat FOD Financiën haar verweer daadwerkelijk en doeltreffend zal kunnen organiseren. Alle kosten die voortvloeien uit een dergelijke beschuldiging (met inbegrip van de advocaatkosten) zijn voor rekening van de opdrachtnemer. Indien FOD Financiën, als gevolg van een dergelijke rechtszaak, een boete en/of schadevergoeding en intresten verschuldigd is, zal de opdrachtnemer deze voor zijn rekening nemen. Indien, als gevolg van een dergelijke rechtszaak, de diensten niet meer met succes kunnen worden verleend, of als een verleende dienst niet meer met succes kan blijven bestaan, dan zal de opdrachtnemer, na overleg met FOD Financiën, deze dienst(en) op zijn kosten herstellen. Onverminderd de verplichting voor de opdrachtnemer om de informatie over onderhavige opdracht en de vertrouwelijke informatie geheim te houden, heeft de opdrachtnemer het recht om de knowhow of de ervaring die hij heeft verworven in het kader van de uitvoering van de opdracht opnieuw te gebruiken voor andere doeleinden dan voor de uitvoering van de opdracht.
II.14 Deponering bij een Escrow agent In het kader van de uitvoering van deze opdracht en de transitiemaatregelen zal de opdrachtnemer uiterlijk 30 dagen na ondertekening van het proces-verbaal van voorlopige oplevering de specifieke ontwikkelingen, alsook nadien elke wijziging of update daarvan en de bijhorende technische
Blz.34
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
documentatie (het “gedeponeerd materiaal” genoemd) in de vorm van een bruikbare ontwikkelingsomgeving ten behoeve van De FOD Financiën deponeren bij een escrow agent. Na de ondertekening van de overeenkomst zal de opdrachtnemer, zo vlug als redelijkerwijze mogelijk is, de FOD Financiën informeren omtrent de specifieke ontwikkelingen afkomstig van derden die worden gebruikt om de diensten te leveren. In onderling overleg met de FOD Financiën zal alsdan worden bepaald welke maatregelen genomen moeten worden en welke bijkomende garanties desgevallend van deze derden gevraagd moeten worden om zich van de continuïteit van het gebruiksrecht van deze specifieke ontwikkelingen als een onderdeel van de diensten te verzekeren en dit zowel tijdens de uitvoering van deze opdracht als met het oog op een eventuele transitie. Voor zover de noodzaak daartoe redelijkerwijze zou blijken, zal de opdrachtnemer zijn samenwerking verlenen om van deze derden te bekomen dat zij de broncode van de specifieke ontwikkelingen die voor de levering van de diensten gebruikt worden, deponeren bij de escrow agent onder dezelfde voorwaarden als beschreven in dit artikel. De opdrachtnemer is volledig verantwoordelijk voor het neerleggen van het gedeponeerd materiaal. De opdrachtnemer ziet erop toe dat de versie van het gedeponeerd materiaal die de escrow agent bij zich houdt, steeds volledig en up-to-date is en in de vorm van een bruikbare ontwikkelingsomgeving. De FOD Financiën heeft het recht om steeds de inhoud van het gedeponeerd materiaal te laten verifiëren. De vergoeding die de overheid betaalt voor de levering van de diensten omvat de diensten van de escrow agent en de kosten verbonden aan de creatie en het neerleggen van het gedeponeerd materiaal.
II.15 Facturatie, betaling en prijsherziening II.15.1 Facturatie en betaling Voor zover de aanbestedende overheid in het bezit is van een geldig en correct opgestelde factuur (met vermelding van de BTW en van het nummer van de overeenkomstige bestelbon), samen met de notulen van voorlopige oplevering, verloopt de procedure als volgt: • • •
voor leveringen en diensten wordt elk verschuldigd bedrag gefactureerd bij de voorlopige oplevering. Voorschotten zijn niet mogelijk; betalingen voor reeds geleverde en aanvaarde leveringen en diensten mogen slechts achteraf worden uitgevoerd; periodieke betalingen met betrekking tot het onderhoud worden gefactureerd op jaarbasis. Licentierechten worden jaarlijks gefactureerd in het begin van de termijn; kosten met betrekking tot (aanvullende/ondersteunende) diensten gepresteerd na de voorlopige oplevering kunnen worden gefactureerd zodra ze zijn voltooid en aanvaard (PV met timesheet van de prestaties).
De factuur dient te worden opgesteld in euro. De opdrachtnemer stuurt zijn facturen (in twee exemplaren) naar het volgende adres: FOD Financiën Centrale facturatiedienst Koning Albert II-laan 33 – Bus 788 1030 Brussel De betaling vindt plaats binnen 50 kalenderdagen te rekenen vanaf de ontvangst van de factuur. De verwijlinteresten zullen worden berekend in overeenstemming met artikel 15, §4 van de algemene aannemingsvoorwaarden.
Blz.35
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
II.15.2 Prijsherziening Voor leveringen wordt geen prijsherziening toegestaan. Voor diensten is een prijsherziening mogelijk. De regels voor herziening zijn als volgt:
De prijzen kunnen jaarlijks worden herzien.
De opdrachtnemer vraagt elk jaar de prijsherziening aan door middel van een aangetekend schrijven gericht aan de Aanbestedende Overheid, Stafdienst B&CG, Afdeling Vastleggingen van de Stafdiensten, Koning Albert II-laan bus 785, 1030 Brussel.
De prijsherziening gaat in op: o
o
de jaardag van de kennisgeving van de gunning van de opdracht als de opdrachtnemer de aanvraag tot herziening vóór deze datum heeft verzonden. De prijsherziening heeft enkel betrekking op de diensten die effectief na de jaardag van de gunning van de opdracht gepresteerd zijn; de eerste dag van de maand volgend op de verzending van het aangetekend schrijven als de opdrachtnemer een of meer jaardagen heeft laten voorbijgaan. De prijsherziening heeft enkel betrekking op de diensten die effectief na voormelde eerste dag van de maand gepresteerd zijn (opgelet: de opdrachtnemer moet een nieuwe aanvraag indienen voor de herziening van de prijzen van de diensten die na de eerstvolgende jaardag zullen worden gepresteerd).
De prijsherziening wordt berekend aan de hand van de volgende formule:
S P = P0 * 0,8 * + 0.2 S0 waarbij: P = herziene prijs P0 = initiële prijs S0 = loonindex AGORIA (alleen voor Belgische opdrachtnemers; buitenlandse opdrachtnemers moeten een analoge index voorstellen) – nationaal gemiddelde, sociale lasten inbegrepen, voor contracten vanaf 11/07/1981, van toepassing in de maand die aan de opening van de offertes voorafgaat. S= zoals S0 hiervoor, maar van toepassing in de maand die de jaardag van de notificatie van de gunning van de opdracht voorafgaat
Voor de indexen, zie: http://www.agoria.be
De aanbestedende overheid behoudt zich het recht voor om de prijzen te herzien bij dalende index. In dat geval volgt de herziening de bovenstaande regels, behalve dat het aangetekend schrijven uitgaat van de aanbestedende overheid.
II.15.3 Clausule van meest begunstigde klant De opdrachtnemer zal de FOD Financiën beschouwen als zijn meest begunstigde klant. Indien de opdracht loopt over meerdere jaren, zal de opdrachtnemer vanaf het tweede jaar van de uitvoering van de overeenkomst, jaarlijks de prijzen aanpassen voor deze opdracht, door de laagste prijzen toe te passen die hij voor soortgelijke prestaties aanbiedt aan andere klanten in België, voor zover deze laagste prijzen lager zijn dan de eenheidsprijzen geldend bij het begin van de opdracht.
Blz.36
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De verklaringen hierover door de opdrachtnemer die bepalend zijn voor het nakomen van deze verplichting, zullen kunnen geverifieerd worden in de boeken van de opdrachtnemer door een auditor, betaald door de FOD Financiën, tijdens de kantooruren en zonder verplaatsing van de relevante documenten. De auditor zal zich beperken tot het certifiëren of niet certifiëren van de relevante gegevens. Indien de auditor besluit tot niet certificatie zal de opdrachtnemer over 30 kalenderdagen beschikken om de prijzen aan te passen. Deze aanpassing van de prijzen kan één keer per jaar gebeuren.
II.16 Publiciteit - referenties Door de opdrachtnemer noch door zijn onderaannemers mag geen enkele mededeling, persbericht, informatief onderzoeksrapport en/of gelijkaardige publieke mededeling betreffende het project worden gepubliceerd zonder de voorafgaandelijke schriftelijke toelating van een bevoegde vertegenwoordiger van de FOD Financiën.
II.17 Laattijdige leveringen De opdrachtnemer kan zich beroepen op nalatigheden, vertragingen of welke feiten dan ook die hij aan de aanbestedende overheid of haar personeel ten laste legt en die voor hem oorzaak zouden zijn van een vertraging en/of een nadeel, met het oog op het verkrijgen van een verlenging van de uitvoeringstermijnen, herziening of verbreking van de opdracht en/of schadevergoeding. De aanbestedende overheid kan zich beroepen op nalatigheden, vertragingen of welke feiten dan ook die hij aan de opdrachtnemer of zijn personeel ten laste legt en die voor hem oorzaak zouden zijn van een vertraging en/of een nadeel, met het oog op het verkrijgen van een herziening of verbreking van de opdracht en/of schadevergoeding. Onder voorbehoud van de bepalingen betreffende de ambtshalve voorziene maatregelen in de artikelen 20, 66 en 75 van de Algemene Aannemingsvoorwaarden, en indien de levering van een bepaalde fase drie maanden na de overeengekomen datum van uitvoering niet heeft plaatsgevonden, en indien de opdrachtnemer in de tussentijd geen verlenging van de leveringstermijn heeft verkregen, behoudt de administratie zich het recht voor om te verzaken aan de opdracht (zie art. 9, KB van 26 september 1996). In deze context moet de levering worden beschouwd als een levering van goederen en diensten.
II.18 Verweermiddelen van de administratie - Geschillen De verweermiddelen van de FOD Financiën zijn die welke zijn voorzien in de artikelen 20 en 75 van het Algemene Bestek (in bijlage van het koninklijk besluit van 26 september 1996). De opdracht moet worden uitgewerkt, opgevat en uitgevoerd in overeenstemming met het Belgisch recht. De partijen verbinden zich ertoe om hun verplichtingen te goeder trouw na te komen en om samen te werken met het oog op het welslagen van de operatie. De geschillen inzake de verplichtingen die resulteren uit de beschikkingen die de opdracht bepalen, moeten in overleg worden geregeld.
Blz.37
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
•
De partijen moeten proberen, vooraleer hun toevlucht te nemen tot andere middelen, de zaak in der minne te regelen. Daartoe zal de meest gerede partij de andere partij per eenvoudig aangetekend schrijven de slechte uitvoering van het contract betekenen. Indien mogelijk zal er een oplossing bij deze kennisgeving worden gevoegd. De andere partij beschikt dan over een termijn van 15 dagen, te rekenen vanaf de verzending van de aangetekende brief, om de ontvangst ervan te bevestigen en akkoord te gaan met de voorgestelde oplossing.
•
Bij gebrek aan een akkoord en alvorens een rechtszaak aan te spannen, zullen de partijen proberen om een compromis te vinden middels onderhandelingen die worden aangevat zodra is gebleken dat de zaak niet in der minne kan worden geregeld. De onderhandelingen zullen plaatsvinden op het adres vermeld in het punt « leidend ambtenaar » van deel II in aanwezigheid van de personen die daartoe door beide partijen zijn aangeduid. Behoudens andere afspraken zullen de onderhandelingen de duur van 30 kalenderdagen, te rekenen vanaf de eerste aangetekende brief, niet mogen overschrijden.
Alle geschillen aangaande de uitvoering van deze opdracht zullen exclusief worden beslecht door de bevoegde rechtbanken van het gerechtelijke arrondissement van Brussel. De voertaal is het Nederlands of het Frans. De aanbestedende overheid is in geen geval verantwoordelijk voor schade, toegebracht aan personen of goederen, die het rechtstreekse of onrechtstreekse gevolg is van de activiteiten die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van deze opdracht. De uitvoerder van de diensten stelt zich garant tegenover de aanbestedende overheid voor alle claims van schadevergoedingen en interesten die door derden tegenover haar in dit kader worden geuit.
Blz.38
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III. Technische bepalingen III.1 Context, voorwerp en algemene vereisten van de opdracht III.1.1 Overzicht van het voorwerp van de opdracht : één enkel lot met drie luiken III.1.1.1 Algemene context van de opdracht De modernisering van de ICT-diensten van de FOD Financiën werd tot dusver tot stand gebracht in een context waarin de mobiele informatica marginaal bleef. Er waren hoofdzakelijk vaste terminals en verbindingen. De klassieke personal computers (Desktop of Laptop) vertegenwoordigden het belangrijkste type van toegangsmedium, en de netwerk- en internetverbindingen gingen doorgaans langs de kabel. Aan de hand van diensten die toegankelijk waren via het internet en de pc’s, realiseerden we een optimale dekking met een geringe kostprijs voor de gebruikers. Ondertussen is er een sterke diversificatie opgetreden in de typologie van de terminals die toegang bieden tot toepassingsservices, en in de modaliteiten voor netwerk- en internetverbinding. Naast de traditionele pc’s kwamen er andere terminals. Vandaag kan men een heuse explosie van mobiliteit meemaken die niet alleen een impact heeft op de terminals, maar ook op de modaliteiten volgens dewelke de gebruikers er gebruik van maken, alsook op de types van netwerkconnectiviteit. Daarbij bestaat overigens een convergentie tussen data, spraak en beeld. Tegelijkertijd worden de grenzen die waakten over specifieke functionaliteiten, verdeeld over verschillende types van terminals, steeds minder duidelijk. Deze evolutie geeft aanleiding tot digitale convergentie, multimodaliteit en multifunctionaliteit, temidden van een grote variëteit aan (types van) terminals. Smart (intelligent, elegant) is de Engelse term die wordt gehanteerd om deze convergente, multifuncionele en multimodale digitale terminals te kwalificeren.
III.1.1.2 Specifieke context van de opdracht De FOD Financiën wil de modernisering van de diensten verderzetten en wil daarbij voortaan in zijn strategie de vereisten, de verplichtingen, de mogelijkheden en de opportuniteiten opnemen, die de huidige evolutie belichamen in de hierboven beschreven digitale maatschappij. In dit kader bestaat de missie van deze overheidsopdracht, in overeenstemming met de verwachtingen en de behoeften van de gebruikers van vandaag, uit de creatie van de nodige voorwaarden voor het blijvend •
Aanbieden van een informatica-omgeving en –tools waarmee onze ambtenaren efficiënt kunnen werken en samenwerken ongeacht de lokalisering;
•
Verlenen van een optimale en beveiligde toegang tot onze informaticatoepassingen en – services voor onze medewerkers en onze klanten ongeacht de (het) gebruikte (type van) computerterminal (in het bijzonder met integratie van de revolutie van de mobiele terminals)en ongeacht de wijze van toegang, enz
Blz.39
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Zijn taak zal erin bestaan verschillende aspecten van onze ICT af te stemmen op de huidige graad van evolutie van de digitale maatschappij. Deze afstemming betreft met name de modaliteiten en de context voor de terbeschikkingstelling en het gebruik van de toepassingsservices. Het project moet alle noodzakelijke voorwaarden creëren om roaming, mobiliteit en openheid te ondersteunen: 1. Roaming, mobiliteit en openheid voor onze interne en externe gebruikers via een optimale, krachtige en efficiënte toegang tot onze services en toepassingen aan de hand van uiteenlopende types (met name mobiele) computerterminals en netwerkverbindingen (met name GPRS, 3G, 4G, LTE, Wifi, enz.) waarmee ze er vandaag toegang toe kunnen krijgen; 2. Roaming en mobiliteit voor onze interne gebruikers alsook de efficiëntie en de effectiviteit van hun activiteiten en hun samenwerking ondanks de versnippering van verschillende vestigingen van onze diensten en in verschillende werksituaties buiten onze kantoren – met name in het kader van opdrachten bij onze klanten of op het terrein; 3. Een betere doeltreffendheid en betere prestaties voor onze gebruikers door in onze informaticaservices de nieuwe normen en opportuniteiten te integreren die de nieuwe digitale convergentie met zich meebrengt, en die een efficiënter (gedeeld) gebruik van de voorzieningen mogelijk maken in combinatie met meer flexibele gebruiksmodaliteiten.
III.1.1.3 Voorwerp van de opdracht : één enkel lot met drie luiken Deze overheidsopdracht omvat één enkel lot met drie luiken, met de bedoeling om: 1. een geïntegreerd, compleet en toereikend platform te leveren en te installeren om de bedrijfsmobiliteit te ondersteunen; 2. de noodzakelijke aanvullende services te voorzien en door te voeren om het platform met succes te integreren, over te nemen en te benutten ; 3. een pilootproject te realiseren om de eerste twee luiken technisch en functioneel te valideren en de benutting van hun resultaten te illustreren.
Het eerste luik – het platform van de mobiliteit - omvat drie subluiken : 1. een client-infrastructuur, bestaande uit mobiele terminals voor de testing en een compleet serverplatform voor de hosting van de mobiele toepassingen, beide in servicevorm (Infrastructure/Platform as a Service : IaaS/PaaS) ; 2. een softwarepakket of –bundel om de ontwikkeling en de terbeschikkingstellling van mobiele toepassingen en services te ondersteunen, alsook de mobiliserig van bestaande toepassingen en services; 3. een gedetailleerde studie en een oplossing voor de roaming van de profielen, de dossiers/documenten, voorkeuren van de gebruikers – een van de specifieke aspecten met betrekking tot de mobiele toegang van de ambtenaar. De roaming zal in het raam van deze opdracht worden ingevoerd voor een beperkt aantal gebruikers, later te bepalen. De basislevering voor het platform van de mobiliteit omvat: •
de terbeschikkingstelling van de licenties en gebruikscontracten,
•
en indien van toepassing, de bijbehorende services voor de analyse van de verschillen en overlappen met de bestaande systemen, de installatie, de configuratie, de aanpassing
Blz.40
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
op maat, de inwerkingstelling, het onderhoud van de verschillende componenten van het platform, de opleiding en de begeleiding van het personeel van de FOD Financiën.
Het tweede luik van het voorwerp van deze opdracht – aanvullende services – omvat alle services die weliswaar niet wezenlijk te zijn voor de installatie van het platform op zich, maar die niettemin noodzakelijk en onontbeerlijk zijn met het oog op een succesvolle integratie in het bestaande, acceptatie, exploitatie en bestendiging te midden van de ICT-normen en bij de verschillende interne en externe betrokkenen. In dit kader moet de aannemer services voor advies, realisatie, opleiding en assistentie bij de realisatie voorzien voor de volgende drie subluiken: 1. de integratie van het platform in het bestaande; 2. de invoering van enerzijds een architecturaal, technologisch en referentiekader, en anderzijds een referentiesysteem voor mobiele services;
organisatorisch
3. de invoering of de terbeschikkingstelling van de middelen voor het beheer van de veranderingen via a. de opbouw van een kennisbestand, b. sensibiliseringsacties, en c. een aanbod van opleidingen inzake alle aspecten van het platform, zijn integratie in het bestaande en het referentiekader dat het platform begeleidt. Het aanpassen van de processen en bestaande oplossing gebeurt in samenwerking met de verschillende eenheden van de FOD Financiën, verantwoordelijk voor de verschillende aspecten gedekt door deze overeenkomst, of met de klanten van de services van het nieuwe voorgestelde platform. De informatie rond de verschillende processen en eenheden, die een wederkerige of eenzijdige impact hebben op deze openbare aanbesteding, wordt gegeven in het hoofdstuk rond de integratie met het bestaande. De opdrachtnemer zal zich zodanig organiseren of betrokken zijn bij deze samenwerking, om op een efficiënte manier rekening te houden met alles wat nodig is voor een geslaagde implementatie van het platform en voor de aanpassing van de processen en de begeleidende organisatie, en dit met respect voor de organisatorische verdeling van de verantwoordelijkheden tussen de eenheden of projecten. Dit volgens het subsidiariteitsprincipe.
Het derde luik heeft betrekking op een pilootproject dat moet worden uitgevoerd tijdens de hele duur van de uitvoering van de opdracht. Het moet de mogelijkheid bieden om de exploitatie van alle aspecten van deze opdracht te valideren en te illustreren in elke uitvoeringsfase.
De beschrijving van het pilootproject is in bijlage J van dit bestek opgenomen.
Blz.41
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.1.4 Globale Product Breakdown Structure (PBS) Hierna volgt een overzicht van de PBS met betrekking tot deze opdracht.
Blz.42
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De FOD Financiën vestigt de aandacht van de inschrijver op het feit dat hij in de prijs van zijn offerte alle kosten moet opnemen met betrekking tot alle producten en alle eisen van dit bestek. De verschillende kosten moeten exclusief worden verdeeld over de verschillende posten van de inventaris, in overeenstemming met de verschillende prijsmodellen, en dit naar het beste oordeel van de inschrijver. Er mag geen enkele extra kostprijs worden voorgesteld.
III.1.1.5 Gekende uitsluitingen Het voorwerp van deze overheidsopdracht heeft geen betrekking op •
De levering van client-infrastructuren, die worden gebruikt door eindgebruikers buiten de FOD Financiën (behalve de testen Infrastruur) ;
•
De levering van client-infrastructuren, die worden gebruikt door personeelsleden van de FOD Financiën (behalve de testen Infrastruur);
•
De intekening op een abonnement bij een telefoonoperator of een mobiele netwerkleverancier of een mobiele internet provider;
•
De installatie van een mobiel netwerk;
•
De invoering van een oplossing voor tele-aanwezigheid en tele-samenwerking.
Blz.43
eindgebruikers-
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.2 Belangrijke strategische evoluties : IaaS, PaaS en offline In het kader van deze overheidsopdracht maakt de FOD Financiën een begin met de openstelling voor twee soorten aspecten die tot dusver geen expliciet deel uitmaakten van de strategie voor de modernisering van de ICT-diensten en waarvoor de opdracht momenteel in een fase van maturiteit is beland. Het gaat hier enerzijds om Informatica “as a Service” (IaaS/PaaS) en anderzijds om de ondersteuning van de niet-verbonden modus voor onze webtoepassingen (offline web application). Deze beide aspecten omvatten eisen die moeten worden toegelicht en in acht genomen, met name bij de invoering van het referentiekader voor de mobiliteit, dat aan bod komt in het tweede luik van deze opdracht. De inschrijver moet in zijn offerte de eisen detailleren met betrekking tot deze beide aspecten die vanuit zijn oogpunt van toepassing zijn op deze opdracht. Hij moet ook de aandachts- en beslissingspunten detailleren die volgens hem noodzakelijk zijn om de uitvoering ervan bij de FOD Financiën tot een succes te maken.
III.1.2.1 Openstelling voor oplossingen van de type IaaS et PaaS Het voorwerp van het mogelijke beroep op Cloud Computing in het kader van deze opdracht wordt gedetailleerd in de gedeelten Platform (server) voor ingebruikneming : PaaS-oplossing en Clientinfrastructuur (mobiele terminals) voor de testing : IaaS-oplossing.
Aan de hand van de volgende twee illustraties kan men het onderscheid leren kennen dat de FOD maakt tussen IaaS en PaaS. Het gaat uitsluitend om illustraties. Met name de opsomming van componenten van verschillende modellen, getoond in de tweede illustratie, heeft geen bindende waarde. Er zijn verschillende composities mogelijk.
Blz.44
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.2.2 Bruikbare toepassingen in niet-verbonden modus De hier beoogde webtoepassingen die bruikbaar zijn in niet-verbonden modus, zijn degene die hoofdzakelijk zijn gebouwd op basis van nieuwe functionaliteiten die HTML5 met zich meebrengt voor het beheer van tegelijkertijd de cache van de toepassing en duurzaamheidsmechanismen aan de zijde van de client. De inschrijver mag rechtmatig aanvullingen voorzien voor deze technologische basissokkel, maar hij mag er niet van afwijken. De eisen voor de ondersteuning van de niet-verbonden modus in het kader van de overheidsopdracht worden gedefinieerd in het gedeelte Webtoepassingen die in niet-verbonden modus kunnen worden gebruikt .
III.1.3 Algemene
vereisten
met
betrekking
tot
de
voorgestelde
oplossing Naast vereisten die voortvloeien uit de beide strategische evoluties, aangehaald in het voorgaande gedeelte, moet de in het kader van deze overheidsopdracht ingevoerde oplossing de hierna volgende algemene eisen respecteren. Deze definiëren een minimaal generiek geheel dat in essentie moet worden gerespecteerd door verschillende componenten van de oplossing, elk volgens zijn eigen specificiteiten. In dit opzicht zijn ze noch toereikend, noch exclusief aanvullingen. Met name de specifieke eisen met betrekking tot elk luik, de uitvoering van de oplossing en de verschillende componenten van het ecosysteem van de mobiliteit worden verderop afzonderlijk beschreven. De inschrijver moet in zijn offerte zijn standpunt detailleren ten aanzien van deze eisen en hun inachtneming in de door hem voorgestelde oplossing. Hij moet de eventuele aanvullingen voorzien die hij noodzakelijk acht voor het realiseren van de doelstellingen van deze opdracht. Maar hij moet erop toezien dat de coherentie en de consistentie van het geheel en de eenvoud van de oplossing worden gegarandeerd. Dezelfde aanbeveling is van toepassing voor de andere types van vereisten die verderop worden geformuleerd.
Blz.45
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.3.1 Vier mobiliteitsstandpunten Deze overheidsopdracht beoogt de mobiliteit vanuit vier standpunten : mobiliteit van de gebruikers, mobiliteit van services en toepassingen, mobiliteit van de terminals en platformen, en mobiliteit van de netwerken.
Mobiliteit van de gebruikers
Vanuit het oogpunt van de gebruikers gaat het erom de continuïteit van de toegang tot onze services en toepassingen te verzekeren wanneer de gebruikers zich in een mobiele situatie bevinden. De situaties waarin de gebruikers zogenaamd mobiel zijn, omvatten niet noodzakelijk een beroep op mobiele terminals en platformen, noch het gebruik van mobiele netwerkverbindingen. In het bijzonder wenst de FOD Financiën een oplossing voor de ondersteuning van de roaming van de gebruikersprofielen (persoonlijk dossier, voorkeuren, enz.) voor de ambtenaren van de FOD Financiën, die kunnen worden gebruikt van de ene terminal op de andere, of van de ene netwerkverbinding op de andere; zonder dat de terminal en de verbinding noodzakelijkerwijze mobiel zijn.
Blz.46
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Mobiliteit van de terminals Vanuit het oogpunt van de terminals bestrijkt deze opdracht tegelijkertijd de mobiele en nietmobiele terminals. De niet-mobiele terminals zijn hierin ook begrepen, met name om te voldoen aan de mobiliteitsbehoeften van de gebruikers én de services. Het criterium voor opname van een terminaltype is de mogelijkheid om er toegang mee te krijgen tot online of offline webcontent en/of om er lokaal toepassingen in gebruik te nemen, die werden ontwikkeld met gebruikmaking van webtechnologieën, met name HTML, CSS en Javascript, en/of om er één van de ondersteunde toepassings- of servicetypes mee te gebruiken.
De volgende illustratie geeft enkele voorbeelden van mobiele terminals.
Blz.47
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Mobiliteit van de netwerkverbindingen Vanuit het oogpunt van de netwerkverbindingen bestrijkt deze opdracht tegelijk de mobiele en niet-mobiele netwerken. De niet-mobiele netwerken zijn hierin begrepen, met name om te voldoen aan de mobiliteitsbehoeften van de gebruikers én de services. Het criterium voor opname van een netwerktype is de mogelijkheid om er toegang mee te krijgen tot webcontent en webtoepassingen, of om beschikbaar te zijn op minstens één van de in aanmerking genomen terminaltypes.
Blz.48
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Mobiliteit van de services/toepassingen Vanuit het oogpunt van de services en toepassingen bestrijkt dit bestek toepassingen en services die worden voorzien om te voldoen aan de roamingbehoeften enerzijds, en degene die werden ontwikkeld met gebruikmaking van webstandaarden en –technologieën anderzijds: 1. toepassingen en services bedoeld om in gebruik te worden genomen op mobiele platformen en terminals 2. toepassingen en services waartoe men toegang krijgt via webbrowsers 3. autonome webtoepassingen, zogenaamde widgets Zoals men kan zien in de onderstaande illustratie, wordt de mobiliteit van de services en toepassingen opgevat in de zin van de alomtegenwoordigheid van hun uitvoering doorheen de uiteenlopende platformen, modaliteiten van terbeschikkingstelling en mogelijke gebruikscontexten.
Blz.49
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.3.2 Garantie van een universele toegang tot de services Het platform moet de uitvoering van de toepassingen en services mogelijk maken die toegankelijk zijn voor een zo groot mogelijk aantal potentiële gebruikers. Als de op basis van het voorgestelde platform ontwikkelde oplossingen een specifieke uitvoeringsomgeving aan client-zijde vergen, moet de aannemer erop toezien dat dit de gebruikers buiten de FOD Financiën tot niets verplicht en dat de uitvoering en het onderhoud ervan op de clientterminals transparant zijn, zo niet minstens alledaags voor de gebruikers die niet over specifieke computerkennis beschikken. De FOD vestigt de aandacht van de inschrijver op de potentiële universaliteit van de toegang tot de mobiele toepassingen en services voor twee gebruikerscategorieën. De eerste categorie omvat de interne gebruikers bij de FOD Financiën. Ze kan tot 33.000 ambtenaren tellen (van wie 600 bij ICT) waarbij de dienstverleners moeten worden gevoegd die werken voor de FOD Financiën. De tweede categorie bestrijkt alle gebruikers die op een gegeven moment geen ambtenaren van de FOD Financiën zijn of als zodanig optreden. Deze categorie telt potentieel minstens alle Belgische burgers. Deze vereiste van universaliteit brengt met name met zich mee dat de verschillende componenten van de oplossing, voorgesteld door de inschrijver, berusten op open standaarden, regels voor goede praktijken en een basis die wordt gedeeld en erkend door het merendeel van de actoren binnen het bewuste vakterrein. De inschrijver moet deze verschillende elementen zorgvuldig detailleren waar ze relevant en van toepassing zijn voor zijn oplossing of één van de componenten ervan.
III.1.3.3 Onafhankelijkheid
ten
opzichte
van
de
verschillende
contexten Om deze doelstelling te halen, moet het platform de invoering van toepassingen en services mogelijk maken, die operationeel zijn doorheen sterk uiteenlopende terminals en netwerken. Dit moet eenvoudig en met minimale inspanningen kunnen worden gerealiseerd zonder dat het nodig is er verschillende versies van te ontwikkelen, waarbij elke versie specifiek is gebouwd op basis van wat eigen is aan elk platform, terminal of type van netwerkverbinding. De FOD beschouwt als functioneel [- kwaliteitsniveau 1] een service of toepassing die in de context van een bepaalde terminal en een bepaald netwerk de gebruiker de kans biedt om de functionele service, die hij/zij geacht wordt te leveren, integraal te realiseren. Voor dit eerste kwaliteitsniveau is de service of de toepassing niet noodzakelijk aangepast aan de specificiteiten of karakteristieken van de terminal of het netwerk, noch benutten ze speciale capaciteiten die deze bezitten. De aannemer moet steeds kwaliteitsniveau 1 aanbieden, behoudens uitzonderingen die formeel worden toegestaan door de FOD Financiën.
III.1.3.4 Aanpassing van de services op basis van de karakteristieken
van de context Niettemin moet het platform de kans bieden om de toepassingen en services te optimaliseren of te personaliseren, door mechanismen voor aanpassing te voorzien op basis van •
De karakteristieken van de terminals (hardware, os, browsers, input/output, enz.),
•
De karakteristieken van de netwerkverbindingen (vast/mobiel, opgegeven/reële bandbreedte, permanente/onderbroken verbinding, verandering van verbinding, online/offline, enz.)
Blz.50
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
•
Ref.: ICT/INF/MOB
En de karakteristieken van de gebruikers (voorkeuren, behoeften aan toegankelijkheid, lokalisering, lidmaatschap van sociale netwerken, enz.).
Deze aanpassingen kunnen manueel en automatisch zijn, en ze kunnen plaatsvinden op develop time, build time of runtime. Wanneer ze plaatsvinden op runtime, kunnen ze zowel op de client als op de server worden doorgevoerd. De aanpassing moet de mogelijkheid bieden om optimale toepassingen of services te verkrijgen. Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen twee types van optimalisering. Een eerste type dekt een meer generieke optimalisering. Deze kan ofwel betrekking hebben op alle types of klassen van terminals of netwerken, ofwel op een bepaalde subgroep, en kan rekening houden met de karakteristieken en de personalisatie per gebruiker, los van het platform. Dit is - kwaliteitsniveau 2. Het andere optimaliseringsniveau - kwaliteitsniveau 3 – wordt bereikt wanneer de aanpassing de specifieke capaciteiten van een (erg specifiek type van) terminal en/of platform en/of netwerk benut en tevens de aspecten die te maken hebben met de gebruiker, in overweging neemt. De aannemer moet ook kwaliteitsniveau 2 verzekeren op basis van een strategie en een dekkingsplan die formeel werden afgesproken met de FOD Financiën. De aannemer draagt de verantwoordelijkheid om deze plannen en strategie te laten valideren en ze te laten evolueren. De FOD Financiën kan op pragmatische wijze gerichte en punctuele verzoeken om een optimalisering van kwaliteitsniveau 3 doen. De inschrijver moet zijn strategie detailleren naast de aandachtspunten en criteria die in overweging moeten worden genomen in het dekkings- en optimaliseringsplan.
III.1.3.5 Write once, run or deploy anywhere Het platform moet mechanismen en tools bieden die de mogelijkheid voorzien om op uiteenlopende platformen een toepassing of service in gebruik te nemen en uit te voeren, die in één keer werd ontwikkeld, waarbij het platform zich automatisch ontfermt over de nodige aanpassingen op develop time, buildtime of runtime, met name op basis van mechanismen voor detectie van capaciteiten of karakteristieken van de context. Bovendien moet voorrang worden gegeven aan oplossingen voor roaming, die een eenvoudige en niet-herhaalde uitvoering inhouden in functie van de verschillende platformen.
III.1.3.6 Test, test, test, test De variëteit aan terminals, platformen, modaliteiten, contexten voor terbeschikkingstelling en gebruik, en de veiligheidsrisico’s die te maken hebben met mobiliteit, … brengen de invoering met zich mee van een extreem rigoureus testbeleid en -praktijk. Maar de realisatie ervan moet een eenvoudige aanwending mogelijk maken, met name door de terbeschikkingstelling van assistenten (80/20), guidelines en automatische systemen die zijn ingebouwd in de ontwikkelingstools, de processen voor inwerkingstelling en de platformen voor terbeschikkingstelling. Om een efficiënt gebruik van de resultaten van de verschillende testmedia mogelijk te maken, moet de aannemer erop toezien middelen en/of tools te voorzien waarmee men een geconsolideerde en complete kijk kan bekomen op de kwaliteit van de geleverde producten en de kwaliteitsverbetering van de verschillende processen.
III.1.4 Vereisten
met
betrekking
tot
de
componenten
van
het
ecosysteem van de mobiliteit Alle aspecten en componenten van het ecosysteem van de mobiliteit moeten in acht worden genomen. Het platform moet de kans bieden om makkelijk en efficiënt om te gaan met de uitdagingen die ze stellen, en om te profiteren van de opportuniteiten die ze bieden voor de invoering van
Blz.51
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
toepassingen en services die overeenstemmen met de uiteenlopende verwachtingen van de gebruikers. De inschrijver moet de manier uitleggen waarop het door hem voorgestelde platform de kans biedt om alle aspecten en componenten van het ecosysteem van de mobiliteit in acht te nemen, naast de tools en faciliteiten die het platform hiertoe biedt.
III.1.4.1 De mobiele operatoren •
De aannemer moet een platform en mobiele oplossingen voorzien die agnostisch zijn ten aanzien van de operatoren.
•
De FOD Financiën kan vragen dat een service wordt geoptimaliseerd door voordeel te halen uit de specificiteiten van een mobiele telefoonoperator of een groep van operatoren
•
De aannemer moet verzekeren en garanderen dat de generieke oplossingen, ingevoerd voor het grote publiek, onafhankelijk zijn van de telefoonoperatoren. In principe mogen externe klanten van de mobiele diensten van de aannemer niet worden verplicht om zich te abonneren bij een specifieke operator, bij wijze van voorwaarde voor toegang tot de service.
•
Toch kan de FOD Financiën ervoor kiezen om een bepaalde service slechts te verlenen via een bepaalde groep van operatoren. Een dergelijke keuze moet formeel worden betekend aan de aannemer.
•
De aannemer moet erop toezien om te testen of de mobiele services, ter beschikking gesteld van de gebruikers, correct werken, en dit minstens over de netwerken van de drie grootste Belgische mobiele telefoonoperatoren, momenteel Proximus, Mobistar en Base.
•
De aannemer moet mechanismen voorzien waarmee de gebruiker van een mobiele service kan worden geïnformeerd dat er een door de operator aangerekende kostprijs van toepassing is, wanneer dit toepasselijk en mogelijk is.
•
Deze overheidsopdracht heeft geen betrekking op de intekening op een abonnement bij een operator.
III.1.4.2 De netwerken •
De aannemer moet in staat zijn om mobiele services te verlenen die in aanmerking komen om correct te functioneren over alle soorten toepasselijke mobiele netwerken, ongeacht de normen en protocollen: 1. mobiel telefoonnetwerk op basis van de tweede generatie 2. WI-FI-netwerken 3. Bluetooth-netwerken 4. Wi-max
•
De aannemer moet in staat zijn om mobiele services te verlenen die in aanmerking komen om correct te functioneren over vaste netwerken.
•
De aannemer moet in staat zijn om mobiele services te verlenen die zowel een verandering als een verlies van netwerkverbindingen tolereren.
•
De aannemer moet in staat zijn om mobiele services te verlenen die in aanmerking komen om zich aan te passen aan de (theoretische en reële) karakteristieken van het type van de gebruikte netwerken, om een betere servicekwaliteit te garanderen.
Blz.52
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.4.3 De terminals en de besturingssystemen De FOD Financiën wil de best mogelijke dekking verzekeren van alle gebruikers van zijn diensten. Dat is het basisprincipe dat richting geeft aan de definitie van de infrastructuurtypes die de gebruikers kunnen hanteren in hun interactie met de diensten van de FOD Financiën. Er worden twee gevallen onderscheiden naargelang de eindgebruikers intern of extern zijn aan en de FOD Financiën.
III.1.4.4 Ondersteunde client-infrastructuur voor de eindgebruikers
buiten de FOD Financiën •
De eindgebruikers buiten de FOD Financiën gebruiken naar alle waarschijnlijkheid sterk uiteenlopende terminals voor hun interactie met de administratie en voor de toegang tot de verschillende diensten die de FOD Financiën hen ter beschikking stelt.
•
Sommige services of modaliteiten voor interactie kunnen onbeschikbaar zijn op bepaalde terminals, omwille van intrinsieke beperkingen van die terminals. Ook andere factoren, zoals bijvoorbeeld het netwerk, kunnen overigens een bepaalde invloed hebben op de beschikbaarheid en/of de kwaliteit van de services die de gebruikers kunnen gebruiken in bepaalde contexten.
•
In principe moeten het platform en de op basis daarvan voorzien oplossingen alle infrastructurele mogelijkheden ondersteunen die kunnen worden gebruikt door de burgers voor de interactie met de administratie en de hen ter beschikking gestelde computerservices en -toepassingen. A priori is er geen enkele uitsluitingsmaatregel actueel.
•
De FOD Financiën kan echter op eigen initiatief of op basis van een gemotiveerd en geargumenteerd verzoek van de aannemer de uitsluiting toestaan van één of andere mogelijke situatie van client-infrastructuur. In zo’n geval moet de aannemer efficiënte mechanismen voorzien om de gebruikers proactief te informeren en onnodige pogingen van hun kant te voorkomen.
De inschrijver moet uitleggen hoe hij de onafhankelijkheid ten aanzien van de client-infrastructuren wil ondersteunen. •
De aannemer moet in overleg met de FOD Financiën criteria bepalen naast een logica voor de eventuele uitsluiting van bepaalde mogelijke client-infrastructuren. Deze definitie moet erop gericht zijn om de beide aspecten, namelijk enerzijds de maximalisering van de dekking van de potentiële gebruikers en anderzijds de beste verhouding tussen kostprijs en voordeel van deze dekking, onlosmakelijk en optimaal met elkaar te verbinden. De aannemer moet er een regelmatige update van verzekeren, met name op basis van de evolutie van de clientinfrastructuren op de markt.
Welke regels en logica voor de eventuele uitsluiting van bepaalde infrastructuren stelt de inschrijver voor om een optimale overeenstemming te verzekeren tussen de maximale dekking van de gebruikers en de verhouding kostprijs/winst van deze dekking?
III.1.4.5 Ondersteunde client-infrastructuur voor de eindgebruikers
binnen de FOD Financiën Hetzelfde principe van onafhankelijkheid ten opzichte van de client-infrastructuren is hier van toepassing. Sommige gebruikers van deze categorie kunnen inderdaad gebruikmaken van een clientinfrastructuur die niet wordt geleverd door de FOD Financiën. In de meeste gevallen wordt de gebruikte infrastructuur geleverd door de FOD Financiën die er de juiste kennis over bezit. •
In het geval van de door de FOD Financiën ter beschikking gestelde infrastructuur moet de aannemer in staat zijn om bijkomende services te verlenen die kenmerkend zijn voor de
Blz.53
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
bedrijfsmobiliteit. Hij zou met name in staat moeten zijn om een eventueel gecentraliseerde service te voorzien voor 1. het beheer, 2. de update, 3. de traceerbaarheid, 4. de beveiliging van de terminals en de vertrouwelijke informatie die ze bevatten. •
Zo nodig moeten de verschillende beschikbare services voor de door de FOD geleverde client-infrastructuren worden geoptimaliseerd zodat ze zo goed mogelijk zijn aangepast aan de specificiteiten van de terminals die de FOD Financiën ter beschikking stelt van zijn personeel. Het platform moet mechanismen voorzien die deze optimalisering vergemakkelijken. De aannemer moet geval per geval de opportuniteit van een dergelijke optimalisering beoordelen, in samenspraak met de FOD Financiën die uiteindelijk al dan niet de toelating moet geven.
Welke services met betrekking tot de infrastructuren zijn begrepen in of worden ondersteund door de globale oplossing die de inschrijver voorstelt ; welke zijn wezenlijk voor het platform en hoe worden de andere erin geïntegreerd?
III.1.4.6 SDK’s en platformen voor ontwikkeling van toepassingen De FOD Financiën kiest de webtechnologieën voor de ontwikkeling van mobiele toepassingen. Vier redenen verantwoorden die keuze: 1. de onafhankelijkheid en de interoperabiliteit die ze verschaffen en garanderen over alle uiteenlopende terminals heen. 2. de eenvoud van hun uitvoering 3. hun meerwaarde 4. de universaliteit van hun gebruik. De aannemer moet een oplossing voorzien die de kans biedt om zo nodig native functionaliteiten van de terminals te gebruiken doorheen alle webtechnologieën. De aannemer moet de mogelijkheid garanderen om zo nodig verschillende SDK’s te gebruiken voor de productie van native toepassingen op basis van webtechnologieën. De inschrijver moet de ondersteunde SDK’s en de middelen vermelden die hij aanbeveelt om eventueel specifieke karakteristieken te benutten van de mobiele platformen over de webtechnologieën heen. Hij moet uitleg geven over zijn standpunt ten aanzien van deze benadering en moet er de voor- en de nadelen van formuleren, alsook de risico’s die dit zou kunnen inhouden.
III.1.4.7 De browsers De aannemer moet een strategie definiëren die de kans biedt om een optimale support te verzekeren van de verschillende browsers, zodat een universele en transparante toegang tot de toepassingen kan worden gegarandeerd voor alle gebruikers. Deze strategie moet evolutief zijn en moet regelmatig worden herzien zodat ze oordeelkundig gelijke tred houdt met de evolutie van de terminals en de browsers. De aannemer moet erop toezien dat hij een formele validering van de strategie voor ondersteuning van de browsers bekomt vanwege de FOD Financiën. De inschrijver moet zijn benadering en zijn strategie detailleren voor de ondersteuning van de browsers voor de diverse betrokken mobiele en niet-mobiele platformen.
Blz.54
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.4.8 De standaarden, normen, de referentiesystemen voor de
architectuur en de goede praktijken De standaarden, technologieën en regels voor goede praktijken van W3C, ECMA (javascript/Ecmascript), OASIS, WAC, OMA en OWASP moeten de basis vormen van het referentiekader voor de oplossingen die de aannemer moet voorstellen. Het gaat om een basisreferentie die de inschrijver vrij kan aanvullen voor zover hij de coherentie van het geheel van oplossingen vrijwaart naast de eenvoud van hun uitvoering, hun open karakter, de niet noodzakelijke non-duplicatie van het bestaande en het hergebruik van de bestaande competenties daar waar dit de strategische efficiëntie en effectiviteit kan garanderen. De keuze van javascript-libraries en andere standaarden en technologieën die de aannemer als noodzakelijk beschouwt, moet formeel worden gevalideerd door de FOD Financiën, op basis van volledige en gedetailleerde informatie van de aannemer. Ze moeten bovendien voldoen aan de volgende vier criteria: 1. de onafhankelijkheid en de interoperabiliteit die ze verschaffen en garanderen over alle uiteenlopende terminals en platformen heen. 2. de eenvoud van hun uitvoering 3. hun meerwaarde 4. de universaliteit van hun gebruik De inschrijver moet de elementen van dit referentiekader vermelden die hij relevant acht voor de ontwikkeling van mobiele toepassingen, zoals aanbevolen in dit bijzonder bestek.
III.1.4.9 De toepassingstypes De aannemer moet de volgende toepassingstypes ondersteunen: •
Webtoepassingen 1. Klassieke webtoepassingen (bruikbaar op de traditionele pc’s), 2. Mobiele webtoepassingen (te gebruiken op de nieuwe mobiele terminals), 3. Smart web (te gebruiken op de andere zogenaamde intelligente types van terminals, in het bijzonder op de nieuwe televisietoestellen die zijn aangesloten op het internet, smart-tv, connected-tv), 4. Offline webtoepassingen, 5. Widgets (toepassingen, ontwikkeld met webtechnologieën, verpakt in een .zipbestand en in gebruik genomen en uitgevoerd op de terminal, met mogelijkheid van toegang tot lokale of remote voorzieningen) ;
•
Native toepassingen (ontwikkeld op basis van native technologieën die specifiek zijn voor een terminal) ;
•
Hybride toepassingen (voornamelijk ontwikkeld op basis van webtechnologieën, maar waarvan de html-, css-, javascript-, images- en dergelijke voorzieningen zijn ingebouwd in een samengesteld programma dat specifiek is voor het platform of de terminal die ze uitvoert buiten een browser) ;
•
Webservices ;
•
SMS/MMS
De inschrijver moet erop letten dat de competenties en de ervaring van het door hem voorgestelde personeel op het vlak van de verschillende toepassingstypes goed naar voren komen. Hij moet de voor- en de nadelen van elk type vermelden, de context waarin het gebruik van een type of een geheel van types meer geschikt is, en de strategie die hij wil toepassen om de naleving te verzekeren van het principe « develop once, run, build or deploy anywhere » ondanks de diversiteit van de toepassingstypes en platformen.
Blz.55
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.4.10 De Application Stores De « application stores » (appstore) vormen gecentraliseerde ruimtes aan de hand waarvan men de externe certificatie, de visibiliteit en de ontdekbaarheid van de toepassingen en services kan verzekeren en bevorderen. Ze bieden tevens de kans om de gebruikers te bereiken zonder dat die expliciet of doelbewust op zoek zijn naar de toepassingen van Financiën. Maar de FOD Financiën wil dit kanaal voor het aanbieden van de toepassingen koppelen aan de invoering van een eigen referentiesysteem (zie gedeelte III.3.2.2 Invoering van een referentiesysteem voor mobiele services bij de FOD Financiën ) dat een uniek toegangspunt biedt tot alle mobiele services. De beschrijving van de services in dit referentiesysteem moet verplicht verwijzingen bevatten naar de beschrijvingen van dezelfde services in de verschillende Appstores en vice versa. De inschrijver moet zijn visie en zijn supportplan inzake de appstores detailleren naast de services die hij in dit verband voorziet.
III.1.4.11 De gebruikers •
De aannemer moet een platform en mobiele oplossingen voorzien die kunnen worden aangepast aan de karakteristieken van de gebruikers, en die hen personalisatiefuncties bieden.
•
De personalisatie dekt met name de mogelijkheden 1. om persoonlijke voorkeuren op te geven voor de gebruikersinterface van de toepassing of de service ; 2. om de functionaliteiten van de toepassingen aan te passen; 3. om selecties te maken met betrekking tot de benutte capaciteiten van de terminal; 4. om een standaardmodaliteit te bepalen wanneer er meerdere bestaan; 5. om selecties te maken met betrekking tot de netwerkconnectiviteit, enz.
•
De aannemer moet een platform en mobiele oplossingen voorzien die functies voor het beheer van de toegankelijkheid bieden. In dit geval beantwoordt de personalisatie minder aan een eenvoudige bereidheid tot aanpassing aan de voorkeuren van de gebruiker maar vormt ze integendeel een noodzaak om de gebruiker de mogelijkheid te bieden te interageren met de toepassing of de service. De aannemer moet er rekening mee houden dat sommige gebruikers gebruik kunnen maken van specifieke terminals voor toegankelijkheid, om toegang te krijgen tot de verschillende services.
•
Het platform en de mobiele oplossingen moeten een meertalige support bieden. Ze moeten in het bijzonder een vlotte support mogelijk maken in het Nederlands, het Frans, het Duits en het Engels.
•
Het platform en de mobiele oplossingen moeten het hergebruik mogelijk maken van de personalisatiekeuzes die de gebruiker voorheen heeft gemaakt.
•
Het platform moet mechanismen voorzien die de kans biedt om de geleverde services aan te passen op basis van de personalisatiekeuzes van de gebruikers. Ze moeten tevens een aanpassing van de toepassingen en services mogelijk maken op basis van andere karakteristieken, gekoppeld aan de gebruiker, zoals bijvoorbeeld de lokalisering, daar waar dit toepasselijk en relevant is.
•
De gebruikers gebruiken steeds vaker het internet in het kader van sociale netwerken. Het platform moet faciliteiten bieden voor de invoering van mechanismen waarmee de gebruikers kunnen interageren met de sociale netwerken en kunnen communiceren op basis van mobiele services of toepassingen.
Blz.56
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De inschrijver moet uitleg geven over de manier waarop het platform dat hij voorstelt, de kans biedt om rekening te houden met al deze verwachtingen, alsook over de tools en faciliteiten die het platform hiervoor biedt. Hij moet dezelfde oefening maken betreffende de oplossing voor roaming van de profielen.
III.1.5 Algemene vereisten met betrekking tot de uitvoering van de oplossing III.1.5.1 Expliciet
en rechtstreeks antwoord op de vragen en
verwachtingen van dit bestek De inschrijver wordt verzocht om expliciet te antwoorden op de vragen en verwachtingen, geformuleerd in de verschillende gedeelten van dit bijzonder bestek. Met name het gebruik van bijlagen, zoals brochures, artikels, … mag in geen geval een vrijstelling of vervanging vormen van de rechtstreekse antwoorden op de eisen van dit bijzonder bestek. Deze documenten zullen enkel worden beschouwd als documenten met een aanvullende informatie op de inlichtingen die worden verduidelijkt in de offerte, en ze zullen deze niet vervangen voor de evaluatie van de offerte. Er mogen evenwel bijlagen worden gebruikt om belangrijke informatie te presenteren die niet wordt voorzien in dit bijzonder bestek en/of die de inschrijver wil communiceren aan de FOD Financiën. De inschrijver wordt dan verzocht om een verwijzing naar deze bijlage te vermelden.
III.1.5.2 Visie, strategie, plan van aanpak : overzicht Naast antwoorden op de specifieke vragen en verwachtingen die de verschillende gedeelten van dit bestek formuleren jegens de inschrijver, moet deze laatste in zijn offerte 1. een algehele presentatie voorzien • van zijn inzicht in het voorwerp, de context en de inzet van deze overheidsopdracht • van de visie, de strategische denkrichtingen en de grote krachtlijnen voor interventie die de oplossing in de door hem voorgestelde offerte definiëren, • van het plan van aanpak dat hij voorstelt, • van de menselijke, softwarematige, architecturale, methodologische en organisatorische middelen die hij wil inzetten; • van de risico’s ; 2. de nodige uitleg en een verantwoording geven over de troeven van zijn offerte die er een geschikt en afdoend antwoord van maken om alle doelstellingen van deze opdracht te halen, 3. de indicatoren detailleren die hij voorstelt om de tijdens de uitvoering van deze opdracht behaalde resultaten te evalueren, alsook de modaliteiten voor hun toepassing.
III.1.5.3 Beschrijving van de softwareoplossingen In zijn offerte moet de inschrijver een verantwoording en een gedetailleerde beschrijving in de vorm van een componentendiagram geven van het volledige geheel van de noodzakelijke softwareelementen die hij voorstelt. Een roadmap inzake de voorziene evoluties is gewenst. Voor elke van de voorgestelde software-elementen moet de inschrijver met name melding maken van: • De benaming van het product + de versie • De ondersteunde OS • De beschrijving van het product en de behoefte waaraan het beantwoordt, met vermelding van de referenties naar dit bijzonder bestek
Blz.57
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.5.4 Beleid van licenties, onderhoud en update De FOD Financiën is gehecht aan de rationalisatie en de vereenvoudiging van het beheer van de licenties. Hij wenst dus licentie-/onderhoudscontracten af te sluiten van lange duur (4 jaar) en van het type « concurrent user », dat wil zeggen contracten die het gebruik van de aangekochte software mogelijk maken door zowel zijn intern personeel als zijn externe dienstverleners binnen de begrenzingen van het aantal beschikbare licenties, zonder echter te zijn gebonden aan werkposten, specifieke servers of gebruikers op naam. De initiële licentie wordt één keer aangekocht voor het hele eerste jaar en alleen het onderhoud kan nadien worden gefactureerd. Het onderhoud van licenties moet alle upgrades omvatten, met inbegrip van de upgrades die als « major » worden gekwalificeerd door de aannemer. Dit heeft betrekking op het hele softwareaanbod (basissoftware en uitbreidingen). De FOD Financiën zal als enige bevoegd zijn om te beslissen of hij een upgrade al dan niet realiseert en dit geheel of gedeeltelijk. Bij een wijziging van de packaging (bundeling van verschillende softwares die gezamenlijk worden verkocht) van het softwareaanbod van de inschrijver, mag deze nieuwe packaging niet worden opgelegd aan de FOD Financiën om functionaliteiten weg te nemen waarvan hij reeds kon genieten. Net zo min mag aan de FOD Financiën een prijsverhoging worden opgelegd omdat de nieuwe packaging nieuwe functionaliteiten bevat waarvoor de FOD Financiën geen belangstelling heeft.
III.1.5.5 Beleid inzake gebruik van de IaaS- en PaaS-services Dezelfde eisen inzake rationalisatie en vereenvoudiging zijn van toepassing op de contracten voor het gebruik van de oplossingen met infrastructuren of platformen in de vorm van hostingservice. Ze moeten mogelijkheden bieden voor een verbintenis van lange duur met een garantie van de meest gunstige prijs. Daarnaast moeten ze het niet-nominatieve gebruik van de services mogelijk maken en het onderhoud van de inhoud van de aangekochte services verzekeren, zowel bij een update als bij een repackaging van het serviceaanbod. Bovendien eist de FOD Financiën te kunnen genieten van een facturatiebeleid met een globale forfaitaire kostprijs die de verschillende specifieke kosten en eventuele gebruiksprofielen dekt, zolang de rationalisatie en de vereenvoudiging worden gegarandeerd. Dit beleid moet de kans bieden om een transparante prijsvergelijking te maken voor de voorgestelde services « Infrastructuur » of « Platform As A Service » (IaaS, PaaS). Er wordt dus geëist om het principe van de « flat fee » na te volgen : een vaste prijs per service, eventueel gewijzigd in functie van een beperkt aantal aparte profielen. Deze prijs wordt bepaald met behulp van een gedetailleerd kostprijsmodel dat de inschrijver in detail beschrijft in zijn offerte. Jaarlijks zal een herevaluatie van de prijs mogelijk zijn als de opdracht of het gemiddelde gebruiksprofiel is geëvolueerd. Deze herevaluatie zal gebeuren op basis van een benchmarkingstudie. Het kostprijsmodel moet zodanig worden gedetailleerd dat er een evaluatie kan gebeuren op basis van gebruiksprofielen en de marktprijs. De inschrijver legt uit hoe het model zich aanpast aan de evolutie van de markt. Een derde partij, die onafhankelijk is van de FOD Financiën, kan worden gevraagd om deze studie uit te voeren. Deze zal de prijs-kwaliteitverhouding evalueren ten opzichte van de bestaande marktprijzen. Voorafgaand aan de benchmarking moeten de reikwijdte van de studie, de onafhankelijke derde partij en de planning van de studie worden goedgekeurd door de aannemer. Bijgevolg moeten de resultaten van de studie worden geaccepteerd door de beide partijen.
Blz.58
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.1.5.6 Competentie, ervaring en geschiktheid van het personeel van
de aannemer De inschrijver moet erop toezien dat er binnen het door hem voorgestelde projectteam een reële en beproefde expertise aanwezig is met betrekking tot de mobiele toepassingen en oplossingen die in lijn is met de ontwikkelingen op dit vlak. Deze expertise, vergezeld van een relevante en beproefde ervaring met betrekking tot een grootschalig mobiliteitsproject, is verplicht voor de mensen die de rol van architect en designer op zich zullen nemen. De architect moet bovendien een reële ervaring bezitten in het gebruik van oplossingen van het type IaaS en PaaS. De offerte mag niet afwijken van deze verplichting. Expertise en ervaring worden als relevant beschouwd in het licht van het voorwerp en de doelstellingen van dit bestek. Voor al het personeel dat de inschrijver voorstelt, moet hij een cv op naam toevoegen dat conform is met het model van ‘curriculum vitae’ in bijlage. Het voorgestelde personeel moet minstens de verschillende profielen omvatten die in bijlage worden gedefinieerd. Er moet een volledige opgave van de functies en verantwoordelijkheden worden voorzien van elke persoon van wie hij het cv voorlegt. De offerte moet een schematisch overzicht en een organogram bevatten van het voorgestelde team. De administratie behoudt zich het recht voor om een evaluatiegesprek te voeren met alle mensen die de inschrijver voorstelt om deel uit te maken van het projectteam. Na de aanvang van de uitvoering van de opdracht kan de administratie de onmiddellijke vervanging eisen van één of meer technici als ze meent dat hun kwalificaties of hun dienstverlening de goede uitvoering van de opdracht in het gedrang brengen, of als ze niet in overeenstemming zijn met de eisen, geformuleerd in de beschrijving van het profiel voor de functie. De modaliteiten voor die vervanging worden vastgelegd in deel 1 van dit bestek.
III.1.5.7 Fasering en uitvoering van het project De FOD Financiën geeft de voorkeur aan een gefaseerde implementering en een herhaalde benadering met tussenstappen. De inschrijver moet een globaal plan voorleggen dat alle aspecten van deze opdracht bestrijkt. De aannemer moet de details van verschillende sequenties en/of herhalingen laten valideren door het stuurcomité. Na de aanvang van elk van de fases moet de aannemer de inhoud en de doelstellingen, de duur en de evaluatiecriteria van de fase ter validatie voorleggen aan de FOD Financiën. De FOD Financiën kan de aanvang van de volgende fase laten afhangen van de acceptatie van de resultaten van de voorafgaande fase. De inschrijver moet erop toezien dat hij in zijn globaal plan een classificatie van de activiteiten opneemt in functie van de volgende generieke doelstellingen: implementering, integratie, optimalisering en exploitatie. Deze doelstellingen definiëren vier gezichtspunten op basis waarvan de verschillende activiteiten voor de uitvoering van de oplossing in perspectief kunnen worden geplaatst of worden gefilterd, zowel in hun definitie als hun aaneenschakeling of parallellisering. De activiteiten voor de implementering van de oplossing concentreren zich op de voorbereiding en de uitvoering van de oplossing waarbij maximaal abstractie wordt gemaakt van de zorgen die te maken hebben met haar integratie in het bestaande, haar optimalisering of haar exploitatie. De drie andere gezichtspunten herintroduceren de punten van zorg en de activiteiten waarop het eerste gezichtspunt niet het accent legt. In het bijzonder moet het plan voor de realisatie van het pilootproject minstens fases en/of herhalingen omvatten die expliciet zijn gericht op de vier generieke doelstellingen : implementering, integratie, optimalisering en exploitatie.
Blz.59
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Het projectplan kan bij wijze van aanvangsfase werken met een voorbereidende fase die het personeel van de aannemer de kans moet bieden kennis te nemen van het bestaande en van de context van hun werk. Deze fase mag niet langer duren dan een kalendermaand. De implementering van het platform moet zodanig worden voorzien dat een eerste versie van de piloot, die niet noodzakelijk aspecten voor de integratie in het bestaande omvat, leverbaar is binnen zes maanden volgend op de aanvang van het project. De levenscyclus van het project moet zodanig worden georganiseerd dat er gemiddeld om de drie maanden tastbare resultaten kunnen worden afgeleverd.
III.1.5.8 SLA De FOD Financiën vraagt de inschrijver om een gedetailleerde beschrijving te voorzien van de serviceniveaus die hij contractueel wil garanderen voor zijn geleverde oplossingen en services en dit met betrekking tot de verschillende aspecten van elk van de luiken van deze overheidsopdracht. Deze beschrijving moet onder meer expliciete verbintenissen bevatten inzake de beschikbaarheid van zijn personeel, de maximale termijnen voor interventie, reparatie, oplossing en herstel van het serviceniveau bij incidenten, problemen of pannes, het niveau van beschikbaarheid voor de services die niet kunnen worden gebruikt in de niet-verbonden modus, de responstijd en het verbruik van de voorzieningen, daar waar deze prestatie-indicatoren van toepassing zijn. De inschrijver mag ook een SLA voorstellen voor andere punten die hij relevant acht. De inschrijver moet ook de toepasselijke boetes definiëren in het geval van niet-naleving van de serviceniveaus, de voorwaarden waaronder deze boetes van toepassing zijn, en de tools en mechanismen voor evaluatie. De verstrekte informatie zal worden gebruikt voor de evaluatie van het criterium « SLA». De FOD heeft drie prioriteitsniveaus erkend: • Prioriteit 1 (incident dat als blokkerend wordt beschouwd) : houdt in dat een deel van het systeem niet werkt. Het incident moet binnen 24 uur in handen worden genomen. • Prioriteit 2 (incident dat als hinderlijk wordt beschouwd) : het incident veroorzaakt een vertraging bij de gebruikers en moet in handen worden genomen na de oplossing van een incident van categorie 1. Het incident moet worden aangepakt binnen 72 uur. • Prioriteit 3 (incident dat als onbeduidend wordt beschouwd) : het incident heeft geen significante gevolgen voor de productie en de gebruikers, maar is niettemin niet in overeenstemming met de afgesproken functionaliteiten. Het incident moet worden aangepakt na de oplossing van incidenten van categorie 2. De toepasselijke definitieve SLA’s moeten worden geformaliseerd en overeengekomen bij de aanvang van het project. Met de openstelling voor oplossingen van het type IaaS en PaaS bestaat het doel erin minstens een beschikbaarheid van 99,95% te verzekeren alsook een niveau van servicekwaliteit en tevredenheid van de gebruikers dat hoger ligt dan wat momenteel wordt bekomen.
III.1.5.9 Bijkomende assistentie De inschrijver moet 200 dagen/man van bijkomende assistentie voorstellen voor de volle duur van het contract zonder verplichting van de besteling voor de FOD Financiën. Als het contract wordt verlengd, worden daar 50 dagen/man per bijkomend jaar aan toegevoegd. Naargelang de behoeften kan de FOD Financiën een beroep doen op een bijkomende assistentie per dag/man. De assistentie zal worden gefactureerd in functie van het verbruik. Deze assistentie moet de uitbreidingen bestrijken die zullen worden gerealiseerd op verzoek van de FOD Financiën na de ingebruikneming van de componenten van het platform of het pilootproject of ter aanvulling op de gevraagde studie. De dagen/man moeten in principe alles bestrijken wat noodzakelijk wordt geacht in het kader van de gevraagde uitbreidingen. De opgeleverde uitvoeringen volgens het stelsel van de bijkomende assistentie moeten worden opgenomen in de garantie voor de volle duur van het contract, alsook in het eventuele latere onderhoud, en dit zonder bijkomende kosten.
Blz.60
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.2 Luik 1 : Installatie van een platform voor bedrijfsmobiliteit Met de installatie van een geïntegreerd platform ter ondersteuning van de bedrijfsmobiliteit ambieert de FOD een doelstelling van • vereenvoudiging, • minimalisering, • rationalisering van de noodzakelijke inspanningen voor de installatie en het beheer van de aspecten die te maken hebben met de bedrijfsmobiliteit voor de toepassingsservices en de gebruikers. Het mobiliteitsplatform omvat drie subluiken : 1. een client-infrastructuur, bestaande uit mobiele terminals voor de testing en een volledig serverplatform voor de hosting van de mobiele toepassingen, beide in servicevorm (Infrastructure/Platform as a Service : IaaS/PaaS) ; 2. een softwarepakket of –bundel ter ondersteuning van de ontwikkeling en de terbeschikkingstelling van mobiele toepassingen en services alsook de mobilisering van bestaande toepassingen en services; 3. een gedetailleerde studie en een oplossing voor de roaming van de profielen, de dossiers/documenten, de voorkeuren van de gebruikers – één van de specifieke aspecten met betrekking tot de mobiele toegang van de ambtenaar. De roaming moet in het raam van deze opdracht worden ingevoerd voor een beperkt aantal gebruikers, dat later te bepalen is. De basislevering voor het platform omvat: •
de terbeschikkingstelling van de licenties en gebruikscontracten,
•
en indien van toepassing, de bijbehorende services voor de analyse van de verschillen en overlappen met de bestaande systemen,,de installatie, de configuratie, de aanpassing op maat, de inwerkingstelling, het onderhoud van de verschillende componenten van het platform, de opleiding en de begeleiding van het personeel van de FOD Financiën.
III.2.1 Subluik 1.1 – Infrastructuur voor ingebruikneming van mobiliteit. Binnen de FOD Financiën duidt de « ingebruikneming » op het traject dat elk informaticaproject moet volgen vanaf zijn ontwikkeling tot zijn exploitatie. Dit verloopt in drie grote fases, te weten de ontwikkeling, de testing en de productie. Met deze drie fases stemt respectievelijk een logische toewijzing van de beschikbare hardware-infrastructuur en softwareplatformen overeen (Application server, Web servers, databases, enz. Zie document ABB voor meer details). Deze logische verdeling wordt ‘omgeving’ genoemd. Er bestaan dus drie logische omgevingen die elk overeenstemmen met een fase van ingebruikneming: ontwikkelingsomgeving, testomgeving en productieomgeving,. Deze omgevingen worden gecentraliseerd, onderling gedeeld en gebruikt door de verschillende betrokken teams en dit gedurende de hele levenscyclus van de informaticaprojecten. Deze infrastructuur wordt ingezet on premises en omvat momenteel geen mobiele en/of intelligente terminals. Er moeten twee behoeften met betrekking tot de infrastructuur worden onderscheiden in het kader van deze opdracht: 1. de terbeschikkingstelling van een platform voor ingebruikneming en uitvoering van de mobiele toepassingen/services;
Blz.61
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
2. de terbeschikkingstelling van een infrastructuur met de nodige mobiele en intelligente terminals om de reële tests met betrekking tot deze nieuwe terminaltypes te professionaliseren. Er is een oplossing van het type IaaS/PaaS vereist voor beide.
III.2.1.1 Platform (server) voor ingebruikneming : PaaS-oplossing Zoals eerder vermeld, stelt de FOD Financiën zich voortaan open voor oplossingen van het type IaaS en PaaS. In het kader van deze opdracht kan de inschrijver het gebruik van een oplossing van het type PaaS voorstellen voor de hosting van de toepassingen. Onder oplossing van het type PaaS verstaat de FOD een oplossing die hem de kans biedt om het gebruik van de services van een compleet platform voor terbeschikkingstelling aan te schaffen, dat wil zeggen een platform voor ingebruikneming en uitvoering van onze toepassingen. Deze oplossing moet de nodige hardware-infrastructuur en alle nodige softwarecomponenten omvatten voor de goede werking van de toepassingen. De inschrijver moet een gedetailleerde beschrijving geven van de hardware-infrastructuur en van alle elementen van het softwareplatform (OS, applicatieserver, webserver, databases) die noodzakelijk zijn voor het geheel van de oplossing die hij voorstelt in het kader van deze overheidsopdracht. Wat het beheer betreft, zal de enige verantwoordelijkheid van de FOD zich beperken tot het a. leveren, inzetten en configureren van de toepassingen, b. organiseren van de gegevens in de aangeboden beheerssystemen van de gegevens of opslagvoorzieningen, c. gebruiken van de middelen voor samenwerking, communicatie of onderlinge applicatiecompositie en bedrijfsintegratie (veiligheid, messaging, connectiviteit, enz), d. controlleren de cohabitatie van de leverende PaaS-oplossing met de in house beschikbare infrastructuur en platform; e. en het gebruiken van de ter beschikking gestelde tools voor het beheren en monitoren van het toepassingspark en de gegevens, geïnstalleerd binnen het PaaS. Het beheer van al wat niet specifiek is voor de toepassingen en gegevens van de FOD Financiën is de verantwoordelijkheid van de dienstverlener.
De PaaS-oplossing moet alle gebruikelijke karakteristieken bieden van een platform voor de uitvoering van bedrijfstoepassingen, met name veiligheid, capaciteit voor toename van belasting, fouttolerantie, oplossingen voor een gestandaardiseerde integratie voor heterogene systemen, en gebruiksgemak.
Vereisten voor de bedrijfsintegratie en de cohabitatie van het huidige platform en het PaaS De gegevens worden gehost op het huidige centrale platform dat in house beschikbaar is (RDC en Filenet) en er zal gebruik worden gemaakt van de huidige oplossing voor veiligheidsbeheer met het oog op de authenticatie, de autorisaties van de gebruikers en de auditlogs (IAM). Toch moet de aannemer de cohabitatie van de twee platformen zodanig organiseren dat de continuïteit van de service en van het correcte prestatieniveau bij een defect van de centrale systemen in house wordt gegarandeerd. Het PaaS-platform moet services en faciliteiten verschaffen die de mogelijkheid bieden om de toepassingen die er in gebruik worden genomen, te integreren en onder elkaar te laten communiceren en verbindingen aangaan, alsook met de toepassingen of voorzieningen, die worden ingezet op het huidige platform van de FOD Financiën.
Blz.62
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Deze aspecten bevatten gegevensoverdracht, opslag en de volumetrie. De bedrijfintegratie is ook inbegrepen
Vereisten voor de veiligheid en de juridische aspecten In het geval van een oplossing van het type PaaS moeten, net zoals bij IaaS dat zal worden beschreven in het volgende gedeelte, minstens alle veiligheidsregels en kwaliteits- en prestatie-eisen, als standaard gedefinieerd bij de FOD Financiën, worden nageleefd. De aannemer moet zich trouwens vergewissen dat de voorwaarden voor de hosting van zijn service de toepassing van alle richtlijnen en wettelijke bepalingen garanderen waaraan de FOD Financiën is onderworpen inzake het gebruik van elektronische middelen en de inzameling en de aanwending van persoonlijke informatie. De inschrijver moet uitleggen hoe aan deze vereisten wordt voldaan in de door hem voorgestelde oplossing, zowel voor PaaS als voor IaaS.
III.2.1.2 Client-infrastructuur (mobiele terminals) voor de testing :
IaaS-oplossing De aannemer moet een infrastructuur en alle bijbehorende services leveren waarmee alle behoeften op het vlak van tests, diagnose, supervisie en kwaliteitscontrole van de toepassingen op mobiele en intelligente terminals integraal en effectief kunnen worden gedekt. Deze infrastructuur moet uitbreidbaar zijn en regelmatig worden geüpdatet in functie van de komst van nieuwe terminals op de markt. Gezien de diversiteit, de verbrokkeling en de extreme volatiliteit die vandaag heersen op het gebied van mobiele infrastructuren en platformen, staat de FOD Financiën open voor een oplossing van het type « Infrastructure as as service » (IAAS). •
Deze infrastructuur moet bestaan uit reële terminals en niet uit simulators of emulators. Hij moet niet noodzakelijk pc’s bevatten (Desktop en Laptop). Deze laatste zijn reeds beschikbaar en voorzien door de bestaande infrastructuur. De terminals moeten zich in een netwerk bevinden.
•
Het geheel van deze infrastructuur moet op afstand toegankelijk en beheersbaar zijn via een geschikte client-interface. Deze client-interface moet beschikbaar zijn voor de webbrowsers en moet kunnen worden geïntegreerd in de tools voor ontwikkeling, testing, supervisie en diagnose. Hij moet de exploitatie op afstand mogelijk maken van alle functionaliteiten en karakteristieken van de terminals.
•
Zo nodig moet de mogelijkheid bestaan om gebruik te maken van de beschikbare terminals over de netwerken van de operatoren, daar waar dit van toepassing is en binnen de grenzen van wat mogelijk en redelijk is. Minimaal moeten de netwerken van de mobiele telefoonoperatoren worden ondersteund. De terminals moeten ook bruikbaar zijn over netwerken zonder operatoren, zoals wifi, daar waar dit van toepassing is en binnen de grenzen van wat mogelijk is.
•
De aannemer moet alle nodige tools voorzien die een makkelijk, gebruiksvriendelijk, effectief en doeltreffend gebruik, monitoring en beheer van deze omgeving garanderen voor alle betrokkenen.
•
Zo nodig moet de aannemer de integratie van deze nieuwe infrastructuur verzekeren in de standaardtools die momenteel worden benut voor de ontwikkeling van de toepassingen en voor het beheer van de omgevingen. Op basis van hun courante werkinstrumenten met name 1. moeten de ontwikkelaars en testers in staat zijn om er toepassingen in gebruik te nemen, te interageren met die toepassingen, ze te superviseren, te diagnosticeren, te beheren ; 2. moeten de systeembeheerders en de omgevingsbeheerders in staat zijn om er de gebruikelijke taken uit te voeren in het kader van hun functie.
Blz.63
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
•
De aannemer moet de integratie van deze omgeving in de nieuwe keten voor levering van de toepassingen verzekeren, die wordt ingericht in het kader van de convergentie van de FUP- en ITIL- processen en -methodologieën.
•
De aannemer moet alles leveren wat noodzakelijk is opdat deze omgeving zou kunnen worden gebruikt in het kader van manuele en automatische functionele en technische tests. In het bijzonder moet ze worden geïntegreerd in de standaardtools die bij de FOD Financiën worden gehanteerd voor de performantietests
•
De aannemer moet alle personeelsleden van de FOD Financiën de nodige opleidingen en begeleiding bieden 1. om de nodige kennis en competenties te verwerven voor het gebruik en het beheer van deze omgeving; 2. om doeltreffend te kunnen werken in het kader van of met deze omgeving ; 3. om in staat te zijn om hun collega’s makkelijk en efficiënt op te leiden.
III.2.2 Subluik
1.2
–
Installatie
van
een
platform
met
mobiele
toepassingen De aannemer moet een platform en alle bijbehorende services leveren en installeren die de mogelijkheid bieden voor het aanpakken van de hele levenscyclus van de mobiele bedrijfstoepassingen (MEAP) en de componenten van het ecosysteem van de mobiliteit. Hij moet alle nodige informatie verschaffen voor een optimale benutting van dit platform : documentatie, guidelines, tips en trucs, enz. Deze informatie moet worden opgenomen in het in te richten kennisbestand (zie III.3.3.1 hieronder). De aannemer moet de personeelsleden van de FOD Financiën de nodige opleidingen en begeleiding bieden •
om de nodige kennis en competenties te verwerven voor het gebruik en het beheer van deze omgeving;
•
om doeltreffend te kunnen werken in het kader van of met deze omgeving ;
•
om in staat te zijn om hun collega’s makkelijk en efficiënt op te leiden.
De FOD wenst de installatie van een softwareoplossing en van services die een efficiënte uitvoering mogelijk maken van alle nodige activiteiten voor de diverse betrokken functies in de loop van de hele levenscyclus van de mobiele toepassingen : • •
De inschrijver moet een gedetailleerde beschrijving geven van de betrokken activiteiten en functies. Hij moet uitleg geven over de manier waarop het door hem voorgestelde platform de kans biedt om daar rekening mee te houden, naast de tools en de faciliteiten die zijn platform biedt voor de verschillende functies en activiteiten.
De aannemer moet een platform voorzien en realiseren waarmee mobiele toepassingen kunnen worden ontwikkeld, geleverd, in gebruik genomen, beheerd en beveiligd, zoals begrepen volgens de vier eerder gedefinieerde gezichtspunten. Dit platform moet tevens faciliteiten bieden voor de evaluatie van de bestaande toepassingen en hun modernisering, zodat ze « mobile aware » kunnen worden gemaakt, zonder dat ze tegen elke prijs moeten worden herschreven; dit moet gebeuren in een benadering van toekomstgerichte continuïteit die de investeringen uit het verleden valoriseert en de benodigde inspanningen tot het strikt noodzakelijke minimum beperkt. De aannemer mag een gebruiksklare firmware voorstellen of een geïntegreerd softwarepakket op maat om specifiek te voldoen aan de behoeften van de FOD Financiën. In alle gevallen maakt het werk voor de integratie van eventuele verschillende modules met het oog op de samenstelling van een eengemaakt softwarepakket geen deel uit van deze opdracht : het is er een basisvoorwaarde voor.
Blz.64
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De aandacht van de inschrijver wordt speciaal gevestigd op het feit dat hij in zijn offerte alle noodzakelijke informatie moet verschaffen waarmee zijn MEAP-voorstel correct kan worden beoordeeld. De meerwaarde van de voorgestelde oplossing zal worden beoordeeld met inachtneming van het al dan niet aanwezig zijn en de inhoud van de volgende functionaliteiten:
III.2.2.1 Geïntegreerde ontwikkelingsomgeving Het platform moet een geïntegreerde ontwikkelingsomgeving bieden. Deze omgeving moet minstens een integratie bieden met het Eclipse-platform dat momenteel wordt gebruikt bij de FOD Financiën; het moet minstens kunnen worden gebruikt op pc (windows en Mac) en moet idealiter editors van het type what-you-see-is-what-you-get (WYSIWYG), templates van toepassingscomponenten en complete prototypes van toepassingen bieden. •
De omgeving moet assistants bieden die het ontwikkelingswerk vergemakkelijken en/of automatiseren inzake 1. de creatie van alle nodige voorzieningen om mobiele toepassingen samen te stellen; 2. de creatie van verschillende ondersteunde toepassingstypes, zoals eerder gedefinieerd; 3. de creatie van toepassingen via hergebruik, conversie, ontbinding of samenstelling van reeds bestaande voorzieningen; 4. de aanpassing van een toepassing of van haar componenten om de gebruikerservaring, de functionaliteiten of de performanties te verbeteren op basis van de karakteristieken van een verschillende context voor terbeschikkingstelling of toegang tot de service, enz.
•
De aspecten die in acht zullen worden genomen voor de evaluatie van de meerwaarde van het IDE-aspect betreffen met name de (automatische of manuele) hulp bij de creatie en aanpassing: 1. van de gebruikersinterface:lay-out, stijl, interactie, navigatie 2. van de inhoud van de toepassingen: tekst, grafieken, beelden, audiovoorzieningen, video of rich media 3. van de businesslogica ; 4. van de bedrijfsintegratie (integratie van gegevens(bronnen) ; integratie in veiligheidsoplossingen, enz) ; 5. van de configuraties voor verschillende programmeerbare elementen; en de hulp bij de invoering van alternatieven voor een of andere voorziening, wanneer een tekortkoming in de technische functionaliteiten van een servicecontext (terminal + os + browser, netwerk of gebruiker) die vereisen om de functionele continuïteit te verzekeren.
Om de beoordeling ervan mogelijk te maken, moet de inschrijver erop toezien alle relevante informatie te verstrekken in de antwoorden op de vragen, gesteld in de volgende subgedeelten.
Tools voor debugging De inschrijver moet de specifieke tools detailleren voor de diagnose van toepassingen die zijn opgenomen in of worden ondersteund door het platform. Hij moet verduidelijken of ze een diagnose mogelijk maken met betrekking tot de servers en/of de clients, de terminals, OS en SDK’s die ze ondersteunen. Gezien de diversiteit van de gedekte terminals, platformen en contexten voor terbeschikkingstelling wenst de FOD zijn voordeel te kunnen doen met tools waarmee de activiteiten kunnen worden geautomatiseerd en vereenvoudigd. De inschrijver moet de voorziene mogelijkheden vermelden voor hulp bij de creatie en het beheer van de diagnosecode, en hij moet vermelden of de eventuele aanmaak van code de overdraagbaarheid garandeert, en welke platformen worden gedekt door die overdraagbaarheid.
Blz.65
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Ondersteuning van het beheer en de veiligheid van de toepassingen en de terminals De inschrijver moet de mogelijkheden detailleren voor het beheer van alle aspecten van de ingebruikneming van de bedrijfsmobiliteit en moet vermelden of deze zijn vervat in het platform of erin kunnen worden opgenomen. In het bijzonder moet hij vermelden of en hoe het platform de volgende functionaliteiten mogelijk maakt : • het beheer en de update van de toepassingen; • het beheer en de update van de aspecten die te maken hebben met de veiligheid van de toepassingen en de terminals ; • het beheer en de update van de capaciteiten of karakteristieken van de terminals; • mechanismen voor de beveiliging van de toepassingen en de lokale gegevens. In dit kader moet hij de capaciteiten en karakteristieken preciseren die worden gedekt, alsook de platformen (met name terminals + OS + browsers) die worden ondersteund. De inschrijver moet met name vermelden of en hoe het door hem voorgestelde platform de kans biedt om tegemoet te komen aan de uitdagingen van de beveiliging van de mobiele informatica, zoals die met name geïdentificeerd zijn door ENISA, en om zich te schikken naar de industriestandaarden, met name die van de OWASP. Met het oog op een vergemakkelijking van de uitvoering van beveiligde oplossingen, moet de inschrijver melding maken van de tools voor inspectie en correctie van de zwakke plekken op het gebied van de beveiliging voor de ondersteunde mobiele services.
Ondersteuning van de integratie van bedrijfstoepassingen De inschrijver moet vermelden of er faciliteiten worden voorzien voor de creatie van heterogene toepassingen, en hij moet deze desgevallend detailleren. Deze faciliteiten kunnen met name betrekking hebben op: • tools, interfaces, connectors voor de integratie in verschillende gegevensbronnen, veiligheidsmodules • tools, assistants voor de creatie en het gebruik van webservices, enz.
Ondersteuning van de integratie in sociale netwerken en optimalisering van de aanwezigheid op het internet De gebruikers maken van de aangeboden toepassingen en services gebruik in contexten waarin de interactie en de communicatie in het kader van sociale netwerken steeds meer aanwezig zijn. De inschrijver moet de voorziene mogelijkheden en faciliteiten aangeven voor de creatie van toepassingen waarmee de gebruikers kunnen communiceren en interageren in het kader van sociale netwerken. Hij moet ook de voorziene mogelijkheden en faciliteiten uitleggen voor de optimalisering van de visibiliteit en de doorverwijzing van de services en toepassingen door zoekmachines.
Ondersteuning van rijke services en verrijkte realiteit Het paradigma van de « verrijkte realiteit » maakt het voortaan mogelijk om toepassingen en services uit te voeren die in hoge mate zijn aan te passen aan de behoeften van de gebruikers. De inschrijver moet de voorziene mogelijkheden en faciliteiten detailleren voor de creatie en samenstelling: • van toepassingen die het paradigma van de verrijkte realiteit integreren •
van hubs met heterogene services of toepassingen,
•
en voor de ondersteuning van heterogene transacties.
Blz.66
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Terminals,
platformen,
Ref.: ICT/INF/MOB
netwerkconnectiviteit,
ondersteunde
modaliteiten Welke (types van) terminals, welke OS, welke SDK’s, welke browsers, netwerkconnectiviteit worden ondersteund? Worden offline webtoepassingen ondersteund ? Welke databases worden ondersteund? Welke mechanismen voor synchronisatie en kennisgeving worden ondersteund? Verloopt deze ondersteuning over verschillende platformen en terminals heen? Welke standaarden, mechanismen en tools voor aanpassing worden voorzien of ondersteund? Welke voorzieningen, mechanismen en standaarden worden ondersteund voor de detectie van de theoretische en reële capaciteiten en karakteristieken van de terminals en de netwerken, en voor de aanpassing « at runtime » ? Welke databases of informatiebronnen met betrekking tot de karakteristieken en de capaciteiten van de terminals worden ondersteund? Welke mogelijkheden en faciliteiten worden voorzien voor de ondersteuning van de aanpassing en de personalisatie van de toepassingen en services op basis van de karakteristieken van de gebruikers? Welke tools zijn beschikbaar om de ondersteuning van de toegankelijkheid voor mindervalide gebruikers te bevorderen? Welke toegankelijkheidsnormen worden ondersteund? Welke mechanismen en faciliteiten voor optimalisering en minimalisering van de code worden ondersteund?
Toepassingen, templates, prototypes inbegrepen Integreert het platform vooraf gebundelde mobiele toepassingen ? Voorziet het templates, prototypes voor de ontwikkeling van componenten of toepassingen?
Architecturale
flexibiliteit,
uitbreidbaarheid
en
evolutiepotentieel Biedt het platform de kans voor overdraagbaarheid of ingebruikneming van de toepassingen over verschillende platformen en terminals heen via een eenvoudige configuratie of repackaging zonder noodzaak om opnieuw te coderen? Welke mechanismen garanderen de uitbreidbaarheid en het evolutiepotentieel van de toepassingen en het platform ? Zijn dit gestandaardiseerde mechanismen die doorgaans worden gebruikt of zijn ze proprietary?
API’s, standaarden en ondersteunde regels voor goede praktijken Welke API’s, standaarden en goede praktijken op het vlak van web, web mobile en integratie van bedrijfstoepassingen (met name de familie van de WS*-standaarden) worden ondersteund ? Welke worden geïmplementeerd in en door het platform? Worden HTML5 en CSS3 reeds ondersteund ? Wat zit vandaag vervat in die ondersteuning? Wat is de strategie voor de evolutie van de ondersteuning van deze nog niet gefinaliseerde standaarden, waarvan de implementeringen steeds veelvoudiger worden? Welke Javascript-libraries zijn erin vervat of worden ondersteund? Hoe maken ze een vlottere uitvoering mogelijk van mobiele toepassingen van een betere kwaliteit ?
Om deze kwaliteit van de toepassingen te valideren en te controleren, is in deze overheidsopdracht een geheel van eisen met betrekking tot de testing voorzien. Ze worden verderop gedetailleerd.
Blz.67
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.2.2.2 Testtools De aannemer moet tools voorzien die de testing, diagnose, monitoring en kwaliteitscontrole van de mobiele toepassingen mogelijk maken. Dit gedeelte wordt gezien als een aspect van de MEAP. Het kan er intrinsiek voor zijn of het kan er harmonieus en doeltreffend in worden opgenomen. De verschillende testoplossingen moeten op pc en Mac kunnen worden gebruikt.
Test met de tools voor validering van de webtoepassingen De FOD Financiën heeft ervoor gekozen webtechnologieën te gebruiken als basis van het platform voor de ontwikkeling van de mobiele toepassingen. De webtechnologieën bieden beter dan andere platformen de mogelijkheid om een reële, universele dekking van de terminals en modaliteiten te verzekeren. Om de universaliteit van toegang tot de toepassingen daadwerkelijk te garanderen, moeten ze de standaarden en de goede praktijken van het web respecteren, zoals met name gedefinieerd door W3C, ECMA, WAC, OMA. Om een controle van de conformiteit van de toepassingen met deze standaarden mogelijk te maken, moet de aannemer in de ontwikkelings- en testomgevingen tools voor validering toepassen. •
De opdracht voor de invoering van valideringstools bestaat uit 1. het installeren (indien van toepassing) 2. het integreren in de tools en processen voor ontwikkeling en testing 3. het opleiden in hun gebruik 4. het creëren van een kennisbestand
•
Minstens de volgende tools moeten tot stand worden gebracht 1. W3C MobileOK Checker 2. W3C CSS Validator 3. W3C HTML Validator 4. W3C Link Checker 5. MobiReady testing tool (http://mobiready.com)
•
De validering op basis van deze tools vormt een minimaal kwaliteitsniveau dat noodzakelijk maar niet toereikend is, en dat enkel geldig is binnen de limieten van de technologische aspecten die elk van de tools respectievelijk bestrijkt. Ze mag niet worden ingeroepen als een afdoend bewijs van de kwaliteit van het geheel van een toepassing.
De inschrijver moet uitleggen of en hoe deze tools worden voorzien of ondersteund door zijn oplossing.
Test met simulators van mobiele terminals De aannemer is verplicht om in zijn oplossing de ondersteuning van simulators te voorzien. •
De inschrijver moet uitleggen hoe hij van plan is de ondersteuning te voorzien voor de verschillende mogelijkheden om gebruik te maken van simulators. Hij moet de verschillende services detailleren die zijn begrepen in zijn serviceaanbod.
•
De inschrijver moet de lijst met beschikbare simulators detailleren waarvan de ondersteuning is begrepen in zijn offerte.
•
De inschrijver moet uitleggen hoe de aandacht voor de evolutie van de simulators is opgenomen in zijn offerte.
•
De inschrijver moet uitleggen hoe de verschillende ondersteunde simulators zullen worden geïntegreerd in de ontwikkelingsomgeving.
Blz.68
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Test met emulators van mobiele terminals Net zoals de simulators, bieden de emulators de mogelijkheid om de toepassingen te testen ten opzichte van de beoogde terminals of contexten, zonder een ingebruikneming met de reële contexten en terminals. Dit biedt met name de kans om het gebruik van de testinfrastructuur te rationaliseren (zie het gedeelte III.2.1.2 Client-infrastructuur (mobiele terminals) voor de testing : IaaSoplossing). •
De inschrijver moet uitleggen hoe hij van plan is de ondersteuning te voorzien voor de verschillende mogelijkheden om gebruik te maken van emulators. Hij moet de verschillende services detailleren die zijn begrepen in zijn serviceaanbod.
•
De inschrijver moet de lijst met beschikbare emulators detailleren waarvan de ondersteuning is begrepen in zijn offerte.
•
De inschrijver moet uitleggen hoe de aandacht voor de evolutie van de emulators is opgenomen in zijn offerte.
•
De inschrijver moet uitleggen hoe de verschillende ondersteunde emulators zullen worden geïntegreerd in de ontwikkelingsomgeving.
.
Test met reële terminals •
De aannemer moet de nodige tools en services voorzien om gebruik te maken van de gevraagde infrastructuur met mobiele terminals (zie het gedeelte III.2.1.2 Clientinfrastructuur (mobiele terminals) voor de testing : IaaS-oplossing) voor de testing, de diagnose, de monitoring en de kwaliteitscontrole van alle toepassingen. Hij moet de bijbehorende tools en services detailleren die hij voorstelt.
•
Deze oplossing voor tests met betrekking tot de mobiele terminals moet het ook mogelijk maken om bijkomende terminals te gebruiken die niet zijn begrepen in de infrastructuuroplossing.
•
De voorgestelde tools moeten niet noodzakelijk redundant zijn ten opzichte van het bestaande. Daar waar het hergebruik (met of zonder aanpassing) van bestaande tools de kans biedt om dezelfde dekking en servicekwaliteit te bereiken als met de invoering van nieuwe tools, moet hieraan de voorkeur worden gegeven. Aan de hand van het hergebruik van het bestaande wil de FOD Financiën zijn vroegere investeringen zoveel mogelijk strategisch valoriseren en de reeds verworven competenties optimaal te gelde maken. De inschrijver mag een oplossing voorstellen die nieuwe en oude tools combineert.
•
De inschrijver moet uitleggen hoe hij de integratie van deze oplossing in de bestaande tools en services wil realiseren.
•
De oplossing moet een manueel en automatisch gebruik mogelijk maken.
•
De oplossing moet de kans bieden om alle ondersteunde types van mobiele toepassingen te bestrijken, ongeacht de terminal, het besturingssysteem of het mobiele netwerk.
•
De oplossing moet kunnen worden aangepast aan de verschillende gebruiksmodaliteiten van de toepassingen en moet de kans bieden om de uiteenlopende karakteristieken van de terminals te benutten.
•
De oplossing moet faciliteiten bieden voor het grafisch (WYSIWIG) of via een script- of programmeertaal creëren van herhaalbare scenario’s.
Blz.69
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
•
De oplossing moet reporting-faciliteiten bieden. Deze rapporten moeten personaliseerbaar zijn, zowel in hun structuur en inhoud, als in hun formaten en distributiewijze. Het moet mogelijk zijn om er screenshots in op te nemen.
•
De oplossing moet mogelijkheden en faciliteiten bieden voor integratie in het build-systeem.
Test van zwakke plekken in de beveiliging van de mobiele toepassingen De aannemer moet tools opnemen in het platform of ondersteunen waarmee de zwakke plekken van de mobiele toepassingen kunnen worden gecontroleerd. Deze tools moeten beschikbaar kunnen zijn ofwel als standaardcomponenten of bijkomende modules van de geïntegreerde ontwikkelingsomgeving, ofwel als autonome toepassingen op pc en Mac, ofwel als uitbreidingen van webbrowsers, ofwel als een webtoepassing De inschrijver moet de lijst met ondersteunde tools vermelden.
III.2.2.3 Webtoepassingen die in niet-verbonden modus kunnen
worden gebruikt
Motivatie De eis om ondersteuning van de niet-verbonden modus voor onze webtoepassingen wordt gemotiveerd door drie verwachte voordelen : •
De gebruiker de kans bieden om te blijven interageren met onze webtoepassingen in het geval van een onbeschikbaarheid of een onderbreking van de netwerkverbinding ongeacht de reden ervan (verlies van signaal, vrijwillige afmelding door de gebruiker, defect van onze infrastructuur, enz). In het bijzonder moet, wanneer de gebruiker zijn mobiele verbinding verliest, de mogelijkheid om hem een zekere mate van toegang tot de service te blijven verzekeren, te verkiezen zijn boven een abrupte onderbreking van elke service.
•
Een betere gebruikerservaring en een verbetering van de snelheid voor het uploaden van de toepassingen mogelijk maken: de voorzieningen die lokaal verborgen zijn worden sneller geüpload op de client dan degene die op afstand beschikbaar zijn op de server. Als bijvoorbeeld style sheets of afbeeldingen worden gedeeld door meerdere pagina’s, vragen ze meer tijd voor het uploaden voor de eerste pagina en worden ze nadien lokaal verborgen. Zo moeten ze niet langer worden gedownload van de server bij de toegang tot de andere pagina’s, wat een zekere tijdwinst bij het uploaden zal opleveren.
•
Bijdragen aan een minimalisering van de belasting op de servers en een verlichting van het verkeer over het netwerk dankzij het nieuwe gestandaardiseerde mechanisme voor beheer van de cache voor de webtoepassingen, waarmee een pagina of voorziening slechts kan worden geüpload als de versie op de server recenter is dan de versie die lokaal is verborgen.
Blz.70
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Serviceniveau
Ref.: ICT/INF/MOB
en
beschikbare
functionaliteit
in
niet-
verbonden modus Omwille van de verwachte voordelen die werden opgesomd in het vorige gedeelte, moeten de mogelijkheden om lokale voorzieningen op de clients te gebruiken, optimaal worden benut, zolang dat mogelijk is en kan worden verantwoord in het licht van het evenwicht tussen de kostprijs en het reële voordeel van de uitvoering. Er zouden ook andere eisen in acht moeten worden genomen, zoals de gebruikte schijfruimte voor de cache of de lokale databases, de aard van de gegevens of de verwerkingen, en van de functionele vereisten. In bepaalde gevallen zou slechts een deel van de online functionaliteiten van de toepassing beschikbaar kunnen zijn in de niet-verbonden modus. De aannemer moet in overleg met de FOD Financiën een strategie invoeren voor het beheer van de connectiviteit met het oog op het tegemoetkomen aan deze vragen en de diverse implicaties en eisen die resulteren uit de ondersteuning van de niet-verbonden modus.
Onafhankelijkheid ten aanzien van de « delivery context » Een overgrote meerderheid van de services of toepassingen die de FOD Financiën levert, is toegankelijk via een webbrowser. De gebruiker heeft dus een waaier aan uiteenlopende keuzes en kan er rechtmatig meerdere tegelijkertijd gebruiken. De FOD Financiën adviseert in dit verband dat de toepassing van de niet-verbonden modus een transparant en consistent gebruik mogelijk maakt voor de gebruiker doorheen de veelvoudige contexten voor toegang tot de service (browser, terminal, enz.). Wanneer deze support berust op functionaliteiten van de webbrowser, moet zijn realisatie de kans bieden om het ontbreken van deze functionaliteiten of de verschillende uitvoering ervan door (sommige versies van) bepaalde browsers op correcte wijze te beheren. Zo nodig kunnen er vervangingsmechanismen worden ingericht, als de FOD Financiën dit noodzakelijk acht. In elk geval adviseert de FOD Financiën om gebruik te maken van de momenteel beschikbare standaarden voor de realisatie van de ondersteuning van de niet-verbonden modus voor de webtoepassingen, met name Web SQL Database, Web Storage, Offline Web Application of Web Application cache. Er kunnen aanvullende mechanismen worden ingezet met het oog op de eventuele inachtneming van aspecten die onvoldoende of niet worden gedekt door het huidige statuut van de W3C-standaarden. Maar deze aanvulling moet worden verantwoord, moet een reële meerwaarde bieden, moet de kwaliteit van de gebruikerservaring en de vlotte uitvoering vrijwaren, en moet de architecturale openheid en evolutiemogelijkheden garanderen.
Implicatie voor
de veiligheid, de
vertrouwelijkheid, de
proportionaliteit De gegevens en voorzieningen van de toepassing die lokaal beschikbaar zijn, kunnen een vertrouwelijke en/of veiligheidswaarde hebben. In het geval van de ambtenaren van de FOD Financiën of mensen die zijn gevolmachtigd om op te treden uit naam van derden, kan het zijn dat deze gegevens geen betrekking hebben op de gebruiker. In elk geval moet het mogelijk zijn om de gebruiker te verwittigen van het bestaan van deze lokale kopie, ofwel diens voorafgaande instemming te bekomen. Het zou trouwens mogelijk moeten zijn om de duur ervan voor de gebruiker of het systeem te beheren, ofwel op transparante wijze voor de gebruiker, ofwel via een expliciete manuele configuratie of actie door de gebruiker of een beheerder of het systeem zelf. Tot slot is het niet uitgesloten dat het in bepaalde specifieke gevallen nodig is om lokale gegevens te coderen. Een ander aspect met betrekking tot de veiligheid betreft de evolutie van de toegangsrechten tussen het moment van de caching en het moment van gebruik van de gegevens in niet-verbonden modus. De gebruiker kan zijn autorisaties zijn kwijtgespeeld op het moment waarop hij toegang heeft tot gegevens of functionaliteiten in niet-verbonden modus. De oplossing voor deze problematiek is niet
Blz.71
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
uitsluitend technisch en moet expliciet worden aangepakt door de aannemer in het raam van de realisatie van een referentiekader voor de mobiliteit, voorzien in het tweede luik van deze opdracht. De realisatie van de ondersteuning van de niet-verbonden modus moet dus worden bekeken met inachtneming van de eisen inzake veiligheid, respect voor de persoonlijke levenssfeer en proportionaliteit.
Implicatie voor het beheer van de wijze van interactie en synchronisatie De aannemer moet in zijn implementering van de ondersteuning van de niet-verbonden modus twee types van connectiviteitsbeheer ondersteunen: modaal en niet-modaal. Het modale beheer van de niet-verbonden modus moet de gebruiker in staat stellen om de verbinding en/of synchronisatie met de server expliciet te beheren. Het niet-modale beheer beheert de afmelding en de synchronisatie op transparante wijze voor de gebruiker. De aannemer moet mechanismen invoeren waarmee de gebruiker expliciet kan worden ingelicht over de toegang in of de overschakeling naar de nietverbonden modus, alsook over de implicaties die het modale beheer voor hem inhoudt. Elke situatie waarin het modale en/of niet-modale beheer van toepassing is, zal uitdrukkelijk worden gekozen door de FOD Financiën op basis van informatie die door de aannemer wordt verduidelijkt.
III.2.2.4 Specifieke uitvoeringsomgeving De FOD eist geen installatie van een specifieke uitvoeringsomgeving. Maar het staat de aannemer vrij om er een voor te stellen in zijn oplossing als deze een echte meerwaarde vormt en de universaliteit van toegang tot de toepassingen en services niet in het gedrang brengt. Is een specifieke uitvoeringsomgeving noodzakelijk voor de toepassingen? Is ze noodzakelijk aan serverzijde, aan clientzijde ? Is dit gratis en transparant voor de gebruikers ? Kunnen de toepassingen functioneren buiten deze omgeving ? Is ze overdraagbaar ? Naar welke platformen ? Welke voordelen brengt ze met zich meer? De FOD vestigt de aandacht van de inschrijver op de potentiële universaliteit van toegang tot de mobiele toepassingen en services voor twee categorieën van gebruikers. De eerste categorie omvat de interne gebruikers bij de FOD Financiën. Ze kan tot 33.000 ambtenaren tellen (van wie 600 bij ICT) bij wie de dienstverleners moeten worden gerekend die werken voor de FOD Financiën. De tweede categorie bestrijkt alle gebruikers die op een bepaald moment geen ambtenaren van de FOD Financiën zijn of niet als dusdanig optreden. Deze categorie telt potentieel minstens alle Belgische burgers. De FOD Financiën zal de voorkeur geven aan oplossingen die de beste universaliteit van toegang bieden op het vlak van gebruikskosten. Als de ontwikkelde of geleverde oplossingen op basis van het voorgestelde platform met name een specifieke uitvoeringsomgeving aan clientzijde vereisen, moet de aannemer erop toezien dat dit niets kost voor de gebruikers buiten de FOD Financiën en dat de uitvoering en het onderhoud ervan op de clientterminals transparant verlopen, zo niet minstens eenvoudig zijn voor de gebruikers die geen bijzondere computerkennis bezitten.
III.2.3 Subluik 1.3 – Mobilisatie van de werkruimte van de ambtenaar De werkruimte omvat onder meer aspecten die specifiek zijn voor elke ambtenaar, elektronische tools of hulpinstrumenten die samenwerking en businesstoepassingen mogelijk maken en eraan bijdragen. Dit aspect van deze opdracht heeft geen betrekking op de levering van het eventueel noodzakelijke materiaal voor de ondersteuning van de mobilisatie van de werkruimte. Dit is met name het geval voor zalen voor videoconferenties, camera’s, telefoontoestellen, enz.
Blz.72
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
III.2.3.1 Roaming van profielen en documenten/dossiers van de gebruiker De ambtenaren van de FOD Financiën zijn verdeeld over vele honderden sites. Naast die versnippering van werkplekken vervullen sommige ambtenaren opdrachten buiten de infrastructuren van de FOD Financiën. Dat is met name het geval voor de mobiele brigades van de douaniers, voor sommige medewerkers van de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie en de Domeinen die werken op het terrein, en voor fiscale specialisten of inspecteurs die punctueel worden ingezet voor controletaken binnen bedrijven. In samenhang met de mogelijkheid van thuiswerk vergen deze verschillende gevallen dat er in de mate van het mogelijke voor de ambtenaren omstandigheden worden gecreëerd waarin ze hun persoonlijke elektronische werkplek hebben, ongeacht de plaats van verbinding en de gebruikte terminal. De mobilisatie van wat specifiek is voor de gebruiker in zijn werkruimte moet de alomtegenwoordigheid van de toegang tot die ruimte garanderen, en dit op transparante en eenvoudige wijze. De aannemer moet een oplossing invoeren voor het creëren, beheren en mogelijk maken van reizende gebruikersprofielen (persoonlijke of gedeelde documenten en dossiers, voorkeuren, enz.) voor de ambtenaren van de FOD Financiën, die kunnen worden gebruikt van de ene terminal op de andere, en het ene netwerk op het andere, zonder dat de terminal en de verbinding noodzakelijkerwijze mobiel zijn. Deze roaming van het gebruikersprofiel moet minstens gelden voor de pc’s met Windows XP of 7 en verlopen via LAN, WLAN, VPN of 3G. Maar vooraf moet de aannemer een inventaris opmaken van het bestaande en moet hij de problematiek in zijn geheel toelichten zodat hij alles in acht neemt wat technisch noodzakelijk is voor een optimale roaming, ook in het kader van « desk sharing ». De inschrijver moet een globale forfaitaire prijs geven voor de realisatie van deze studie. Hij moet ook zijn plan van aanpak beschrijven en de methodologie die hij wil hanteren, naast de verschillende aspecten die zullen worden meegenomen in zijn eindrapport. Tot slot moet hij zijn troeven en zijn technische capaciteit toelichten om dit luik van de opdracht tot een goed einde te brengen. In de offerte mag reeds een eerste schets van deze studie worden geformuleerd. De inschrijver moet in zijn offerte een oplossing voor de roaming van de profielen voorstellen. Deze oplossing moet worden verfijnd en eventueel aangepast op basis van de resultaten van de studie. De inschrijver moet de verschillende open standaarden beschrijven die door zijn oplossing worden ondersteund, alsook de gegarandeerde mogelijkheden voor integratie en interoperabiliteit. Hij moet de complementariteiten en redundanties beschrijven met componenten die eventueel reeds aanwezig zijn binnen de infrastructuur en/of de ICT-standaarden van de FOD Financiën. De aannemer moet helpen bij de keuze van de pilootgebruikers. Deze keuze moet zodanig gebeuren dat alle representatieve gebruiksscenario’s worden gedekt.
III.2.3.2 Mobilisatie van businesstoepassingen De FOD Financiën wenst een betere bruikbaarheid in mobiele situaties van de businesstoepassingen die aan de ambtenaren tijdens hun dagelijkse werkzaamheden ter beschikking worden gesteld. Een groot aantal van deze nieuwe toepassingen werd in house ontwikkeld op basis van webtechnologieën en JAVA, en in een context waarin mobiele platformen en mobiele gebruikssituaties nog niet zo relevant waren als vandaag. Gezien de huidige mobiliteitsbehoeften en om de efficiëntie en de effectiviteit van de ambtenaren te verbeteren, moeten de businesstoepassingen desgevallend • kunnen worden gebruikt op uiteenlopende platformen, waaronder de nieuwe mobiele platformen, • kunnen worden gebruikt met uiteenlopende soorten netwerkverbindingen, en moeten ze op transparante wijze voor de gebruiker de verandering van deze verbindingstypes (LAN, WLAN, 3G, GPRS, enz.) in de loop van het gebruik ondersteunen, • zich aanpassen aan een gebruik in niet-verbonden modus (offline) en een efficiënte en/of transparante aandacht voor de synchronisaties mogelijk maken.
Blz.73
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Het platform voor mobiele bedrijfstoepassingen vormt het kader dat een antwoord moet mogelijk maken op deze behoeften aan mobilisatie van de businesstoepassingen, eventueel met gebruikmaking van de elementen, gedefinieerd in het referentiekader dat wordt besteld in het tweede luik van deze opdracht (zie hieronder LuikLuik 2 : Invoering van noodzakelijke aanvullende diensten bij het platform ). De inschrijver moet in zijn offerte de verschillende functionaliteiten van het door hem voorgestelde platform detailleren die de mogelijkheid bieden om te voorzien in deze behoefte aan een eventuele mobilisatie van bestaande businesstoepassingen. Hij moet uitleg geven over de verschillende methodes voor mogelijke aanpassingen die zijn oplossing ondersteunt: aanpassing at buildtime, develop, runtime, via een proxy of native viewer, enz. Hij moet de aandachtspunten en de verschillende aspecten toelichten die in acht moeten worden genomen bij de keuze en de uitvoering van de mobilisatie van bestaande toepassingen. Hij moet aantonen dat het voorgestelde team de nodige capaciteiten bezit om de mobilisatie van bestaande toepassingen zo nodig efficiënt en snel tot stand te brengen.
Blz.74
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
Réf.: ICT/INF/MOB
III.3 Luik 2 : Invoering van noodzakelijke aanvullende diensten bij het platform De komst en de evolutie van de mobiele informatica heeft een weerslag op en transformeert alle aspecten van de informatica zoals die tot voor kort bestond. Voortaan slaat mobiliteit op meer dan één enkele sector van de informatica en de digitale maatschappij in het algemeen. Ze vormt een nieuw, allesomvattend perspectief op basis waarvan het hele ecosysteem wordt herbekeken en getransformeerd. De vernieuwingen op dit vlak doen binnen het digitale ecosysteem nieuwe aspecten en problematieken verschijnen die meerdere categorieën van betrokkenen bij elkaar brengen: operators, netwerken, terminals, platformen, besturingssystemen, toepassingsplatformen, toepassingen, services, gebruikers, normen en standaarden, guidelines. De mobiliteit vertegenwoordigt vandaag een belangrijke bron van vernieuwing in informatica. Deze evolutie leidt bijgevolg tot de noodzaak om traditionele computervaardigheden om te vormen en er nieuwe te verwerven. Deze realiteit rechtvaardigt dat er meerdere complementaire oplossingen en activiteiten noodzakelijk zijn in het kader van deze opdracht, naast de invoering van het platform. Ze moeten de mogelijkheid bieden om: 1. het welslagen te verzekeren van de invoering van het platform en zijn integratie in het bestaande; 2. bij te dragen aan de afstemming van het bestaande op de uitdagingen van de transformatie die de mobiliteit met zich meebrengt, 3. de bewustwording te bevorderen van de actuele uitdagingen en opportuniteiten van de mobiliteit, alsook van het steeds doorslaggevender aandeel dat ze opeist binnen het digitale ecosysteem; 4. de vertrouwdheid en de betrokkenheid van de verschillende actoren te bevorderen bij de nieuwe moderniseringsactiviteiten die door de intensieve opmars van de mobiliteit worden veroorzaakt.
III.3.1 Subluik 2.1 – Integratie van het platform in het bestaande Deze overheidsopdracht heeft onder meer als voorwerp de invoering van nieuwe tools, standaarden en competenties om de mogelijkheid te bieden efficiënt om te gaan met de actuele uitdagingen van de bedrijfsmobiliteit binnen de FOD Financiën. Toch wenst de FOD Financiën te steunen op het bestaande, zolang dit laatste van toepassing is en strategisch niet contraproductief wordt. In dit kader moet de aannemer gebruik maken van, voor de integratie zorgen van of interageren met verschillende componenten van de architectuur en verschillende services, voorzien door projecten of kenniscentra die reeds bestaan of in uitvoering zijn. De aannemer moet in zijn samenwerking met de andere teams het standpunt van de mobiliteit aanreiken en moet helpen bij de vaststelling van de punten waarvoor evoluties of aanpassingen noodzakelijk zijn om het welslagen van het project te verzekeren. De informatie over deze verschillende elementen is online beschikbaar. Het is mogelijk dat er recentere versies van de documenten of de informatie waarnaar hier wordt verwezen, beschikbaar zijn op het moment dat de inschrijver ze raadpleegt. De aannemer wordt verzocht om daar in dat geval de voorkeur aan te geven. De inschrijver moet zijn visie en zijn benadering inzake deze integratieopdracht uiteenzetten. Hij moet de aandachtspunten en de risico’s detailleren waarmee men rekening moet houden. Hij moet een globale forfaitaire prijs geven voor dit subluik.
P. 75
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
Réf.: ICT/INF/MOB
III.3.1.1 Architectural Building Blocks (ABB) en ICT-fundamenten http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/downloads/fondements/ArchitectureBuildingBlocks23032011Nl.pd f http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/modernisation/ict.htm#B http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/modernisation/ict.htm#C
III.3.1.2 ICT-plannen en managementplannen http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/modernisation/management-plan.htm http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/modernisation/ict.htm#A
III.3.1.3 Lijsten met actuele en voorbije overheidsopdrachten http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/assignments/index.htm
III.3.2 Subluik 2.2 – Creatie van een referentiekader voor mobiliteit De inschrijver moet zijn visie en zijn benadering voor deze opdracht uiteenzetten. Hij moet de in acht te nemen aandachtspunten en risico’s detailleren. Hij moet een globale forfaitaire prijs geven voor de realisatie van dit subluik.
III.3.2.1 Invoering
van
een
architecturaal,
technologisch
en
organisatorisch referentiekader
Regels en procedures voor het beheer van de mobiliteit Momenteel bestaat een geheel van regels die het gebruik van de informaticamiddelen omkaderen, waaronder met name de deontologische code …. De aannemer moet een evaluatie maken van de mogelijkheid om ze aan te passen met het oog op een correcte inachtneming van de specifieke aspecten van de mobiliteit. Hij moet voorstellen voor eventuele aanpassingen formuleren. In het bijzonder legt de mobiliteit van de ambtenaren de nadruk op de juridische en de beveiligingsproblematiek van het respect voor de persoonlijke levenssfeer, de vertrouwelijkheid van informatie, de proportionaliteit en de bescherming van gevoelige gegevens die lokaal worden bewaard op de terminals. De aannemer moet interageren met alle betrokken actoren binnen de FOD Financiën om deze vragen te verhelderen en er richtlijnen uit te distilleren. De interne commissie voor het respect voor de persoonlijke levenssfeer is één van die actoren. De aannemer moet helpen bij de definitie van aspecten met betrekking tot de veiligheid om de bedrijfsmobiliteit te bevorderen.
Referentie-architectuur,
regels
voor
goede
praktijken,
toepassingstemplates De aannemer moet alle noodzakelijke referenties voorzien om de invoering van mobiele toepassingen te omkaderen en te vergemakkelijken. Hij moet onder meer het volgende voorzien:
P. 76
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
Réf.: ICT/INF/MOB
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden voor de invoering van toepassingen die zowel onafhankelijk van als aanpasbaar aan de terminals zijn, de netwerkcapaciteiten, de karakteristieken van de gebruikers en de reële gebruikscontexten ;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake de architectuur;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake het design, de ontwikkeling, de testing, de diagnose en de monitoring van de toepassingen;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake de problematiek van de veiligheid ;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake de verschillende mobiele platformen;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake de ondersteuning van webbrowsers en het gebruik van uitbreidingen ;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake de optimalisering en de beveiliging van de toepassingen;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden voor een efficiënte en transparante cohabitatie en/of integratie van de mobiele toepassingen en de bestaande toepassingen ;
•
Aanbevelingen, best practices en voorbeelden inzake de mechanismen en oplossingen waarmee men makkelijk het hoofd kan bieden aan de diversiteit, de fragmentatie en de volatiliteit van de mobiele platformen;
•
Aanbevelingen, best practices, tools en voorbeelden inzake mechanismen en oplossingen voor de optimalisering en de kwaliteitscontrole van de mobiele toepassingen ;
•
Aanbevelingen, best practices, tools en voorbeelden inzake mechanismen en oplossingen voor de optimalisering en de controle van de zwakke plekken op veiligheidsgebied voor de bedrijfsmobiliteit;
•
Faq’s en ad-hocinformatie voor de ondersteuning van de gebruikers.
Grafisch referentiecharter voor mobiele toepassingen De aannemer moet een adaptief grafisch charter voorstellen voor de mobiele toepassingen. Dit charter moet in het bijzonder een efficiënte aanpassing mogelijk maken aan de karakteristieken van verschillende terminaltypes waarmee de gebruikers de mobiele toepassingen en services kunnen gebruiken in een mobiele situatie. Het moet voldoen aan drie kwaliteitsniveaus: •
Het grafisch charter moet garanderen dat de toepassingen functioneel zijn op alle terminaltypes, voor alle modaliteiten van netwerkverbindingen en in de niet-verbonden modus;
•
Het grafisch charter moet een generieke optimalisering van de toepassingen bieden op alle platformen en netwerken, en moet de mogelijkheid bieden om rekening te houden met karakteristieken en keuzes van gebruikers;
•
Het grafisch charter moet specifieke optimaliseringen vergemakkelijken die zijn gericht op bepaalde platformen en modaliteiten die moeten worden bepaald in overleg met de aannemer.
De aannemer moet een evaluatie maken van het grafisch charter dat momenteel wordt gebruikt voor de toepassingen op pc, dit om vast te stellen of het de capaciteit heeft om correct te functioneren op de nieuwe mobiele platformen en over verschillende mobiele netwerken. Op basis van deze evaluatie
P. 77
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
Réf.: ICT/INF/MOB
moet de aannemer de punten vermelden waarvoor verbeteringen ofwel noodzakelijk, ofwel gewenst zijn om minstens kwaliteitsniveau 1 te verzekeren : functionele toepassingen. De inschrijver moet zijn visie detailleren inzake een grafisch charter dat is aangepast aan de uitdagingen, de vereisten en de opportuniteiten van de mobiliteit, en dat tegelijk onafhankelijkheid en aanpasbaarheid ten aanzien van de terminals, de netwerkkarakteristieken en de behoeften van de gebruikers verzekert in al hun diversiteit. Hij moet de standaarden en best practices vermelden die hij contractueel wil ondersteunen, alsook zijn plan van aanpak voor de eerder genoemde taken.
Methodologische aspecten en processen In het raam van zijn moderniseringsinspanningen heeft de FOD Financiën goede marktpraktijken ingevoerd. De invoering van sommige ervan is al verder gevorderd dan die van andere : Projectbeheer : PMFin, een aangepaste versie van PRINCE2 Beheer van de cyclus voor softwareontwikkeling: FUP, een aangepaste versie van RUP Beheer van IT-services : ITIL Beheer van functionele tests : T-Map / Test Competence Center Performance Test Center : belast met het valideren van de performanties van de toepassingen, ter beschikking gesteld van de gebruikers, en met het invoeren van een efficiënt proces voor het beheer en de uitvoering van performantietests Convergentie FUP-ITIL : met de bedoeling de inwerkingstelling van de toepassingen te automatiseren en te industrialiseren door de invoering van een toolchain voor de ingebruikneming van de toepassingen, gebaseerd op de combinatie Maven2 / Hudson / Artifactory Project SPI-CMMI : beoogt de beheersing van de ontwikkelingsprocessen om de kwaliteit van de geleverde toepassingen te verbeteren en de testmethodologie in te voeren. CoBIT : beoogt de afstemming van de ICT-strategie op de behoeften van de business. De aannemer moet interageren met deze actoren om de nodige aanpassingen te bepalen en door te voeren ter verzekering van de geschiktheid ten aanzien van de uitdagingen en specificiteiten van de bedrijfsmobiliteit. De inschrijver moet zijn visie en zijn benadering formuleren inzake de methodologische aspecten en de processen die te maken hebben met de invoering en het beheer van de bedrijfsmobiliteit. Hij moet uitleggen hoe deze aspecten worden meegenomen en ondersteund in de verschillende tools, gerealiseerd in het kader van deze opdracht, of in de ICT-standaarden van de FOD Financiën. Hij moet de aandachtspunten in zijn benadering vermelden in de context van de FOD Financiën en hij moet zijn troeven aantonen om dit deel van de opdracht te realiseren.
Update van het document ABB De aannemer moet geschikte beschrijvingen voorzien van de standaarden en componenten, ingevoerd in het kader van deze opdracht, en dit om de update van een ABB-document mogelijk te maken in samenspraak met de FOD Financiën.
P. 78
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
Réf.: ICT/INF/MOB
III.3.2.2 Invoering van een referentiesysteem voor mobiele services
bij de FOD Financiën Om een betere zichtbaarheid van de door de FOD Financiën verleende mobiele services te verzekeren, moet de aannemer een gecentraliseerd en dynamisch referentiesysteem inrichten dat door alle gebruikers kan worden benut. De aannemer moet een implementering van dit referentiesysteem voorstellen, door in zijn concept rekening te houden met de diverse, reeds beschikbare tools. Zoals eerder vermeld, moet dit referentiesysteem worden gesynchroniseerd met de beschrijvingen van de services en toepassingen in de « application stores ». Er moeten daarbij aan weerskanten kruiselingse pointers worden geïnstalleerd. De inschrijver moet zijn visie en zijn aanpak vermelden.
III.3.3 Subluik 2.3 - Change management en competentiebeheer De komst en de evolutie van de mobiele informatica heeft een weerslag op en transformeert alle aspecten van de informatica zoals die tot voor kort werd toegepast. Voortaan duidt mobiliteit niet langer op één enkele sector van de informatica en de digitale maatschappij in het algemeen. Ze vormt integendeel een nieuw, allesomvattend perspectief op basis waarvan het hele ecosysteem wordt herbekeken en getransformeerd. De vernieuwingen op dit vlak doen binnen het digitale ecosysteem nieuwe aspecten en problematieken verschijnen die meerdere categorieën van betrokkenen bij elkaar brengen: operators, netwerken, terminals, platformen, besturingssystemen, toepassingsplatformen, toepassingen, services, gebruikers, normen en standaarden, guidelines. De mobiliteit vertegenwoordigt vandaag een belangrijke bron van vernieuwing in informatica. Deze evolutie leidt bijgevolg tot de noodzaak om traditionele computervaardigheden om te vormen en er nieuwe te verwerven. Om aan deze uitdaging tegemoet te komen en in het kader van change management wil de FOD Financiën beschikken over: 1. een evolutief kennisbestand met betrekking tot de volledige oplossing die wordt doorgevoerd in het raam van deze overheidsopdracht, en 2. mogelijkheden voor de opleiding, indien nodig, van verschillende actoren, profielen of functies die zijn betrokken bij de invoering van de mobiele oplossingen.
III.3.3.1 Uitbouw van een evolutief kennisbestand Dit kennisbestand moet de documentatie en informatie omvatten – of daarnaar verwijzen – over alles wat te maken heeft met de problematiek van de mobiele informatica bij de FOD Financiën, gezien vanuit het standpunt van alle actoren die erbij zijn betrokken of er de invloed van ondergaan. De aannemer is niet verplicht om er aspecten in op te nemen die niet meteen te maken hebben met de bij de FOD Financiën ingevoerde oplossingen. Het bestand moet op incrementele, evolutieve, federatieve en collaboratieve wijze worden opgebouwd. Het moet de gebruikers de mogelijkheid bieden om er toegang toe te krijgen via views. Deze views moeten de gebruikers de kans bieden om er de zichtbare inhoud van aan te passen op basis van filters, gebruikersprofielen, sleutelwoorden en metagegevens die vooraf door het systeem worden bepaald of vrij worden gekozen. Bij wijze van onvolledige illustratie moet de inhoud van het bestand onder meer het volgende omvatten:
P. 79
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
• • • • •
Réf.: ICT/INF/MOB
de documentatie en/of de referenties naar de documentatie van alle componenten van de hardware-, software- en architecturale oplossingen, en van de doorgevoerde processen om de mobiliteit te ondersteunen; de catalogus en het kadaster van die verschillende elementen; cursussen, handleidingen, presentaties, enz; de volledige documentatie van de in het kader van deze opdracht voorgestelde oplossing; de documentatie en de faq’s om de ondersteuning van de eindgebruikers te verzekeren, enz.
Het moet worden voorzien in het Nederlands, het Frans en het Duits. Het Engels zal eveneens worden aanvaard voor de technische documentatie. De hele documentatie moet gratis up-to-date worden gehouden gedurende de periodes van garantie en onderhoud. De FOD Financiën kan de handleidingen kopiëren voor interne verspreiding. De inschrijver moet beschrijven hoe hij dit kennisbestand wil realiseren en welke methode hij zal gebruiken om de documentatie up-to-date te houden.
III.3.3.2 Opleidingsaanbod De inschrijver moet een opleidingsaanbod voorstellen met betrekking tot het platform en alle aspecten van de doorgevoerde oplossing. Het moet alle functies en alle activiteiten bestrijken die worden geïdentificeerd in de lijst met profielen waarvoor de inschrijver cv’s moet voorleggen. Het moet bovendien het profiel voor ondersteuning van de gebruikers dekken (HelpDesk). De FOD Financiën kan deze opleidingen naargelang de behoeften bestellen tijdens de volle duur van de opdracht; deze bestelling kan betrekking hebben op het geheel of een gedeelte van de opleidingen en kan in één keer of meerdere keren worden geplaatst. De aannemer moet garanderen dat deze opleidingen zijn aangepast aan het expertiseniveau van de cursisten: junior, senior. Hij moet het nodige cursusmateriaal voorzien. De aannemer moet zich ervan vergewissen dat de cursisten in staat zijn om op hun beurt opleidingen te verzorgen: Train the trainer. In dit verband behoudt de FOD Financiën zich het recht voor om de door de aannemer geleverde cursusmaterialen te gebruiken, te hergebruiken en te kopiëren. Voor elk van de opleidingen moet de inschrijver de gebruikte methodologie, de strategie, het plan en een gedetailleerde beschrijving voorzien met omvatting van: de lijst met activiteiten, de termijnen, de profielen van de dienstverleners, de inspanning in mandagen, en de methode voor evaluatie van de prestaties. De opleiding moet bij voorkeur ter plaatse plaatsvinden in de lokalen van de FOD Financiën in Brussel, met de samenwerking van de ICT Academy. In de mate van het mogelijke kan daarbij gebruik worden gemaakt van oplossingen voor tele-aanwezigheid en telesamenwerking, beschikbaar bij de FOD Financiën tijdens de uitvoering van deze opdracht. De prestaties moeten worden geleverd in het Nederlands en het Frans, in de taal van de (groep) cursisten. Uitzonderlijk kan de FOD het gebruik van cursusmateriaal in het Engels toestaan. De aannemer moet dit telkens aanvragen.
III.3.3.3 Sensibilisering De inschrijver moet ook een aanbod met sensibiliseringssessies voorstellen, bedoeld voor de projectleiders van Business en ICT. Deze sensibilisering moet de volgende doelstellingen hebben • bevorderen van de bewustwording van de uitdagingen van de mobiliteit vandaag de dag en van het steeds doorslaggevender aandeel dat ze opeist binnen het digitale ecosysteem; • stimuleren van een begin van reflectie over de mogelijkheden om voordeel te halen uit de nieuwe mogelijkheden die door de mobiliteit worden geboden; P. 80
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
•
Réf.: ICT/INF/MOB
bevorderen van de vertrouwdheid en de betrokkenheid van de verschillende actoren ten aanzien van de nieuwe moderniseringsactiviteiten, die door de opmars van de mobiliteit worden teweeggebracht.
De eisen met betrekking tot de modaliteiten voor bestelling en het gebruik van talen en cursussen, zoals die werden geformuleerd voor de opleidingen, zijn eveneens van toepassing op de sensibiliseringssessies.
P. 81
SERVICE PUBLIC FÉDÉRAL FINANCES
Réf.: ICT/INF/MOB
III.4 Luik 3 : Realisatie van een pilootproject De aannemer moet een pilootproject realiseren waarmee alle aspecten van de voorgestelde oplossing kunnen worden gevalideerd, en waarmee een voorbeeld van realisatie kan worden gegeven om de evolutie naar de mobiele services en toepassingen te bevorderen.
In bijlage van dit bijzonder bestek is een eerste beschrijving van zijn project voorzien.
De inschrijver moet een globale forfaitaire prijs geven voor de realisatie van dit luik van de opdracht. De aannemer moet alle kosten in mandagen op zich nemen om het succes van het pilootproject te garanderen. Hij moet ook zijn plan van aanpak beschrijven en hij moet uitleg geven over zijn troeven en technische capaciteiten om dit deel van de opdracht met succes tot een goed einde te brengen.
P. 82
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
IV. Deel D : Bijlagen BIJLAGE A : OFFERTEFORMULIER Voorwerp van de inschrijving : « Toegang tot mobiliteit voor interne en externe gebruikers » Bestek : « Toegang tot mobiliteit voor interne en externe gebruikers » Identificatie van de inschrijver: Onderneming Firmanaam of benaming : Juridische vorm : Nationaliteit : Maatschappelijke zetel Straat : Plaats : Land : Telefoonnummer : Faxnummer : BTW-nummer : Ondernemingsnummer :
Nr : Postcode :
Bus :
en voor dewelke DeHeer/Mevrouw
(naam) (functie)
gedomicilieerd op het adres : (straat) (postcode en gemeente) (land) Bij goedkeuring van deze offerte zal de borgstelling worden gevormd volgens de voorwaarden en termijnen, beschreven in dit bijzonder bestek. De betalingsinstelling van de aanbestedende overheid zal de verschuldigde sommen voldoen via storting of overschrijving Op het rekeningnummer : IBAN-code BIC-code Voor de interpretatie van het contract wordt als taal
het Nederlands/Frans
Blz. 83
gekozen.
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Alle briefwisseling betreffende de gunning en de uitvoering van de opdracht dient naar het volgende adres te worden verzonden: Contactpersoon : Telefoon : Fax : E-mail : Postadres : Bij deze aanvaard ik/aanvaard ik niet (schrappen wat niet past) het gebruik van elektronische communicatiemiddelen (e-mail) voor de correspondentie met de aanbestedende overheid in het kader van onderhavige opdracht.
Geldigheidsduur van de inschrijving Deze inschrijving blijft geldig tot: ……………………………………. (minimaal 240 dagen)
Verbind ik mij om in overeenstemming met de bepalingen van onderhavig bestek, de prestaties/leveringen uit te voeren die gedetailleerd worden opgesomd in de prijstabellen die bij onderhavige inschrijving zijn gevoegd, en dit in overeenstemming met de tarieven die erin worden vermeld.
Gedaan:
te
op
De inschrijver of de gevolmachtigde: (naam) (functie)
Blz. 84
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Bijlage B : curriculum vitae NB : het gebruik van dit model is verplicht. De inschrijver moet bij het invullen van de CV’s erop toezien dat de namen van de personen voluit worden geschreven en ook de behaalde diploma’s en onderwijsinstellingen waar deze behaald werden, duidelijk moeten worden beschreven. De aanbestedende overheid verbindt zich ertoe deze gegevens met uiterste discretie te zullen behandelen en ze enkel te gebruiken voor het beoordelen van de offerte. De aanbestedende overheid houdt zich het recht voor om CV’s, die niet op deze manier werden ingevuld als onvoldoende te beschouwen, en bijgevolg niet in rekening te nemen bij de evaluatie van de offerte. Indien de vermelde diploma’s niet in overeenstemming zijn met de behaalde diploma’s, houdt de aanbestedende overheid zich het recht voor om de offerte uit te sluiten.
Naam
……………………………………………………
Functie in onderhavig project
…………………………………………………… …………………………………………………… ……………………………………………………
Beschrijving van de relevantie van de voorgestelde persoon binnen deze opdracht: De inschrijver dient hierbij in zo gedetailleerd mogelijk aan te tonen dat het voorgestelde profiel zijn nut zal hebben bij deze opdracht. Opleidingen: Humaniora of gelijkwaardig: • diploma behaald op (datum)
……………………………………………………
Niet universitair hoger onderwijs (eventueel meerdere malen te herhalen): • Titel …………………………………………………… • Diploma behaald op (datum) …………………………………………………… • Aan de instelling …………………………………………………… Universitair hoger onderwijs (eventueel meerdere malen te herhalen): • Titel …………………………………………………… • Diploma behaald op (datum) …………………………………………………… • Aan de instelling …………………………………………………… Professionele ervaring: Bij de inschrijver: •
•
• •
Huidige functie o Titel …………………………………………………… o Functieomschrijving …………………………………………………… o Sinds …………………………………………………… Voorgaande functie (eventueel meerdere malen te herhalen) o Titel …………………………………………………… o Functieomschrijving …………………………………………………… Van ……….…..……… tot …………..………. Betrokken bij volgende projecten, opgenomen in addendum « referentiemodel » (project en functie) …………………………………………………… …………………………………………………… Betrokken bij andere grote projecten (naam, klant en vervulde functie) …………………………………………………… …………………………………………………… Blz. 85
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Bij maximaal 3 andere bedrijven (maximaal 3x te herhalen): • functie …………………………………………………… Van ……….…..……… Technische vaardigheden: • Hardware • -
Software Besturingssystemen Databases Programmeertalen Kantoortoepassingen Andere (specifiëren)
tot …………..……….
…………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… …………………………………………………… ……………………………………………………
Andere vaardigheden: • Op het vlak van management …………………………………………………… • Op het vlak van consultancy …………………………………………………… • Andere (enkel indien relevant) …………………………………………………… Talenkennis: • Frans
begrijpend - actief - passief (schrappen wat niet past) …………………………………………………… Nederlands begrijpend - actief - passief (schrappen wat niet past) commentaar …………………………………………………… Engels begrijpend - actief - passief (schrappen wat niet past) commentaar …………………………………………………… Andere (enkel indien relevant) …………………………………………………… commentaar
• • •
Blz. 86
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Bijlage C : Referentiemodel 1. Naam van het project 2. Naam van de onderneming …………………………… 4. Naam van een contactpersoon …………………………… 6. Toepassingsgebied van de ontwikkeling of het project …………………………… 8. Aanvangsdatum (fase per fase) - …………………………… - …………………………… 10. Budget (EUR) …………………………… 11. Lijst en korte beschrijving van rol en aandeel van eventuele onderaannemers 12. Complexiteit
13. Lijst en korte beschrijving van de bronsystemen 14. Lijst en korte beschrijving van de systemen voor de realisatie van het project 15. Projectbeheer
16. Lijst van aan project toegewezen profielen; (TOTAAL) aantal personen en mandagen voor integrale project
……………………………………………………………………. 3. Bedrijfssector ……………………………………………………………………. 5. Contactgegevens ……………………………………………………………………. 7. Beoogde doelstellingen
……………………………………………………………………. 9. Einddatum …………………… A. Hardware …………………… A.Naam onderneming(en) ……………………
B. Software …………………… B. Aandeel in opdracht
C. Services …………………… C. Vakkennis
……………………
……………………
<< Aantal gebruikers, aantal IT-systemen zonder pc’s (aantal mainframes, mini’s en servers) / … >> ……………………………………………………………………. A. Hardware B. Software C.Ontwikkelingsomgeving …………………… A. Hardware
…………………… B. Software
…………………… C.Ontwikkelingsomgeving
……………………
……………………
……………………
Tool / methode ……………………………………………………………………. Profiel 1 Profiel 2 Profiel 3 ……………………
……………………
……………………
Profiel 4
Profiel 5
Profiel …
……………………
……………………
……………………
Blz. 87
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Bijlage D : Vraag en antwoord formulier Opmerking: Indien de vraag niet aan een paragraaf kan gekoppeld worden, wordt in de eerste kolom “algemeen” vermeld. paragraaf paginanr. taal
Vraag
Blz. 88
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BIJLAGE E : INVENTARIS “ TOEGANG TOT MOBILITEIT VOOR INTERNE EN EXTERNE GEBRUIKERS ”
De voorstelling van de in de offerte vermelde prijzen moet op straffe van nietigverklaring worden ingedeeld volgens de onderstaande tabellen. Met prijzen die op een andere plaats worden vermeld, wordt geen rekening gehouden. In geval van afwijkingen tussen onderhavige inventaris en een gedetailleerde inventaris van de inschrijver, zullen uitsluitend de prijzen van de inventaris, die in bijlage van dit bijzonder bestek worden voorzien, in aanmerking worden genomen.
BTW-tarief:
%
Model van prijstabel voor de infrastructuurservice (IaaS) – Pt III.2.1.2 Dit model van prijstabel vermeldt de geconsolideerde forfaitaire kosten voor het gebruik van IaaS voor de testen op de nieuwe terminals. De vermelde prijzen moeten alle aan te rekenen deelkosten omvatten, zoals bijvoorbeeld het eventuele abonnement,.enz. Items Totaal maandelijks verbruik van 200 uur (3) verspreid over de eenheden, ongeacht de terminal (2) Basislevering Pt I.1.1.3 luik 1 – jaar 1 (1) Basislevering Pt I.1.1.3 luik 1 – volgende jaren, per jaar (1) (2)
Globale prijs n/a n/a n/a n/a n/a n/a
Eenheid 1 gebruiker 10 gebruikers 25 gebruikers 50 gebruikers 100 gebruikers Onderneming n/a
Eenheidsprijs
n/a
n/a
n/a
(1) De basislevering zal omvatten: het verlenen van de service en de gebruikersovereenkomsten, en indien van toepassing, aanverwante diensten voor de analyse van de afwijkingen en overlappingen met het bestaande systeem, de installatie, de configuratie, de aanpassing op maat, het in productie brengen, het onderhoud van de verschillende onderdelen van de service, training en coaching van het FOD Financiën personeel. (2) De daaropvolgende jaren zullen niet besteld worden indien FOD Financiën beslist niet verder te gaan met het gebruik van de services. (3) De 200h zal daarom worden toegewezen aan gebruikers genoemd in kolom 3. Als er meer uren beschikbaar zijn kan FOD Financiën de service meermaals bestellen, maar telkens per 200 uur
Blz. 89
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Model van prijstabel voor de platformservice (PaaS) – Pt III.2.1.1 De modellen van prijstabellen hieronder bestrijken de verschillende in acht te nemen aspecten voor de inwerkingstelling van de platformservice.
Prijstabel per verwerkingsinstantie Beschrijving van de eenheid Totaal Minimumopslag geheugen van de eenheid (3) 1 GHz 768 MB 250 GB 1,6 GHz 1,75 GB 250 GB 2 x 1,6 GHz 3,5 GB 250 GB 4 x 1,6 GHz 7 GB 250 GB 8 x 1,6 GHz 14 GB 250 GB Centrale unit(4)
Prijs / uur in dienst (Euros) (1)
Maandelijks forfait (Euros) (2)
Jaarlijks forfait (Euros) (2)
(1) De prijs per uur in dienst is de prijs die zal worden toegepast voor de duur van de beschikbaarheid van de service, als er geen forfaitair tarief wordt gekozen door de FOD Financiën (2) Forfaits: FOD Financiën zal de mogelijkheid hebben om te kiezen voor een maandelijks forfait of een jaarlijks forfait. In dit geval, komt het forfait met de respectievelijk dienstverlening gedurende de betrokken periode (1 maand of 1 jaar) overeen . De maanden zijn kalendermaanden. (3) De minimale opslagcapaciteit van een eenheid: de inschrijver zal meer opslagruimte aanbieden zonder extra kosten, indien dit nodig blijkt met betrekking tot de technologieën die zij aanbiedt. (4) De centrale verwerkingseenheid: uitgedrukt in aantal CPU-cores en kloksnelheid.
Prijstabel voor de opslag (schijfruimte) NB : De vermelde prijzen voor de gestructureerde opslag moeten de kosten omvatten die te maken hebben met de database-instanties.
Type van opslag Niet gestructureerd
Prijs/gigabyte/m aand (1)
Maandelijks forfait (2) Prijs maandelijks Inbegrepen forfeit (Euros) volume (GB)
100 300 500 1000 Per bijkomende 250 GB, boven de 1000 GB 100 300 500 1000 Per bijkomende 250 GB, boven de 1000 GB
n/a n/a n/a n/a
Gestructureerd n/a n/a n/a n/a
Jaarlijks forfait (2) Prijs Inbegrepen jaarlijks volume forfait (GB) (Euros) 100 300 500 1000 Per bijkomende 250 GB, boven de 1000 GB 100 300 500 1000 Per bijkomende 250 GB, boven de 1000 GB
(1) De prijs die zal worden toegepast als er geen forfait besteld werd door de FOD Financiën. De gefactureerde ruimte voor één maand zal de maximaal gebruikte ruimte zijn voor de maand in kwestie. De maanden zijn kalendermaanden. (2) Forfaits : FOD Financiën kan kiezen voor een maandelijks of jaarlijks forfait. In dit geval zal de beschikbare ruimte deze zijn die aangegeven wordt in de kolom « inbegrepen volume ».De forfaits zijn niet cumuleerbaar. De maanden zijn kalendermaanden
Blz. 90
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Prijstabel voor de gegevensoverdracht (bandbreedte)
Type van overdracht
Prijs/gigabyte/ maand (1)
Inkomende data n/a n/a n/a n/a n/a
Uitgaande data n/a n/a n/a n/a n/a
Maandelijks forfait (2) Prijs Inbegrepen maandelijks volume forfait (GB) (Euros) 1 100 5000 1000 10000 Per bijkomende 100 GB, boven de 1000 GB 1 100 5000 1000 10000 Per bijkomende 100 GB, boven de 1000 GB
Jaarlijks forfait (2) Prijs jaarlijks Inbegrepen forfait volume (Euros) (GB) 1 100 5000 1000 10000 Per bijkomende 100 GB, boven de 1000 GB 1 100 5000 1000 10000 Per bijkomende 100 GB, boven de 1000 GB
(1) De prijs die zal worden toegepast als er geen forfait besteld werd door de FOD Financiën. De maanden zijn kalendermaanden. (2) Forfaits : FOD Financiën kan kiezen voor een maandelijks of jaarlijks forfait. In dit geval zal het maximaal getransfereerde volume dit zijn zoals aangegeven wordt in de kolom « inbegrepen volume ». De forfaits zijn niet cumuleerbaar. De maanden zijn kalendermaanden
Prijstabel voor het aantal transacties Prijs/100.000 Transacties (1)
Prijs maandelijks forfait (Euros) (2)
Prijs jaarlijks forfait (Euros) (2)
(1) Prijs voor het aangegeven aantal transacties. Maandelijks gefactureerd op basis van het aantal transacties, per vermeld bloknummer. Een transactie is een request naar het PaaS-platform. (2) Forfaits : le FOD Financiën kan kiezen voor een maandelijks of jaarlijks forfait. De forfaits zijn niet cumuleerbaar. De maanden zijn kalendermaanden
Prijstabel voor de services voor bedrijfsintegratie Deze tabel omvat alle kosten met betrekking tot de aspecten, beschreven in het gedeelte over de « Vereisten voor de bedrijfsintegratie en de cohabitatie van het huidige platform en het PaaS » en die niet elders in aanmerking worden genomen. De FOD Financiën zal hetzij maandelijks, hetzij jaarlijks kunnen bestellen. Maandelijks forfait (Euros)
Jaarlijks forfait (Euros)
Blz. 91
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Model van prijstabel voor de software Dit model van de prijstabel zal worden gebruikt voor de in de oplossing voorgestelde software packages, met betrekking op de ontwikkeling en het beheer van het platform. De prijs (waarborg inbegrepen) moet het mogelijk maken om alle licentiekosten te dekken. De inschrijver moet een gedetailleerde lijst voorzien van de software inbegrepen in deze globale licentie. De standaard software van de FOD Financiën, waarvoor reeds een (site)-licentie voorhanden is, hoeft hierna niet beschreven te worden. Items Een globale licentie voor alle software (interne of externe gebruikers) (1)
Globale prijs
Eenheid
n/a n/a n/a n/a n/a n/a
Basislevering Pt III.1.1.3 luik 1– ste 1 jaar (2) Basislevering Pt III.1.1.3 luik 1 – volgende jaren (2) (3)
Eenheidsprijs jaarlijks onderhoud (4)
Eenheidsprijs
1 gebruiker 10 gebruikers 25 gebruikers 50 gebruikers 100 gebruikers onderneming n/a
n/a
n/a
n/a
n/a
n/a
(1) De gebruikers zijn zowel intern als extern. Wat de externe gebruikers betreft gaat het om het gebruik van software uitsluitend voor taken voor de FOD Financiën, binnen zijn kantoren (intern) of extern. (2) De basislevering zal omvatten: het beschikbaar stellen van licenties en gebruikersrechten, en indien van toepassing, aanverwante diensten voor de analyse van de afwijkingen en overlappingen met het bestaande systeem, de installatie, de configuratie, de aanpassing op maat, het in productie brengen, het onderhoud van de verschillende softwarecomponenten, training en coaching van het FOD Financiën personeel. (3) De daaropvolgende jaren zullen niet besteld worden indien FOD Financiën beslist niet verder te gaan met het gebruik van de services. (4) Het jaarlijks onderhoud zal factureerbaar zijn vanaf het eerste jaar.
Model van prijstabel voor overblijvende prestaties Luik Platform
Subluik Roaming profielen
Aanvullende services
Integratie met het bestaande Referentiekader
Kennisbeheer
Pilootproject
n/a
Studie
Item
Globale prijs n/a
Eenheidsprijs n/a
n/a
n/a
n/a
Architectuur, standaarden, processen, methodologie, style sheet Referentiesysteem voor mobiele services Basiskennis Sensibilisatie
n/a
n/a
n/a
n/a
n/a Sessie per groep n/a
n/a
n/a
n/a
Blz. 92
Eenheid
n/a
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Model van prijstabel voor de opleidingen NB : Verschillende opleidingen kunnen afzonderlijk voor een groep van een tiental deelnemers worden aangevraagd. Profiel/Functie
Prijs per sessie Junior
Senior
Project Manager Architect Applicatie Analist Applicatie Ontwerper Ontwikkelaar Specialist Databases Tester Systeemdeskundige Help Desk
Prijstabel voor de prijzen van het personeel NB : De verschillende profielen kunnen per dag bepaald worden. Zij moeten beschikbaar zijn voor snelle tussenkomst ter plaatse. Profiel/Functie Project Manager Architect Applicatie Analist Applicatie Ontwerper Ontwikkelaar Specialist Databases Tester Systeemdeskundige Vorminggevende Generiek profiel voor de aanvullende hulp
Prijs man/dag
Blz. 93
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BIJLAGE F : Projectbeheer en methodologie Projectbeheer en methodologie PMFin De aannemer moet een beroep doen op PMFin, onze methodologie en procedure voor het beheer van projecten. PMFin is de unieke standaardmethodologie voor projecten bij de FOD Financiën. Ze berust op de internationale Prince 2-norm. De methodologie stoelt op de projecttool ProjectMaster.
Blz. 94
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
PID De inschrijver wordt verzocht om een ‘Project initiation document’ (PID) voor te leggen dat een samenvatting biedt van de belangrijkste taken die de realisatie van het project moeten mogelijk maken. Dit document vormt voor ons een product, een werkeenheid binnen ons eigen PID.
Het Project Initiation Document voldoet aan minimale vereisten : •
Beschrijving van de context van het project, definitie van het project, zijn doelstellingen, zijn uitgebreidheid
•
Een solide en goed ondersteunde PBS (‘project breakdown structure’): producten, beschrijving, kwaliteits- en acceptatiecriteria
•
Een volledige WBS (‘work breakdown structure’), een gedetailleerde en realistische projectplanning met ijkpunten (GANTT) en de duur van de verschillende fases, subfases, activiteiten en taken, de per fase in te zetten (financiële, menselijke en andere) middelen. Deze planning moet up-to-date worden gehouden.
•
Gedetailleerde analyse van de risico’s met definitie van de maatregelen voor de beheersing ervan
•
Voorstel van projectstructuur, rekening houdend met de functies, beschreven in dit hoofdstuk
•
Correlaties met andere projecten
•
Kwaliteitsplan
•
Communicatieplan (met aspecten van ‘change management’)
•
Rapporten en opvolging van de uitvoering (situatie en vooruitgang)
Na de ‘kick-offmeeting’ word het PID gefinaliseerd, vervolledigd en tot slot ter validering voorgelegd aan het stuurcomité, sponsor inbegrepen. De inschrijver moet zijn structuur en zijn capaciteiten voor de organisatie van professionele services beschrijven: geboden services, geografisch bereik, niveau en kwaliteiten van het personeel. Het plan moet de taken, hun duur en het aantal betrokken personen specificeren voor elke (deel van een) fase. Het plan moet ook de verwachte medewerking vanwege het personeel van de FOD Financiën detailleren. Na de gunning van het project moet de inschrijver een PID en een volledig en gedetailleerd projectplan opmaken, die hij moet presenteren aan de structuur voor het beheer van het project van de FOD Financiën. De formele goedkeuring van het genoemde PID (projectplanning inbegrepen) door het stuurcomité is onontbeerlijk vooraleer een volgende fase wordt aangevat. Het is aan de inschrijver om toe te zien op het actualiseren van het PID tijdens de volle duur van het project. Elke aanpassing van het projectplan moet formeel worden goedgekeurd door het stuurcomité. Het PID van de inschrijver zal voor ons eigen PID een bron van informatie vormen ten aanzien van de producten en werkeenheiden waarvoor de inschrijver zorg zal dragen.
•
Governancestructuren
Alle projecten worden aangestuurd en beheerd binnen de structuren voor projectbeheer van de FOD Financiën. Deze worden weergegeven in het volgende schema: Blz. 95
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Projectleider Elke project van de FOD Financiën wordt geleid door een interne projectleider (business). Deze wordt benoemd door de Sponsor, in overleg met het stuurcomité. De inschrijver moet zijn eigen externe projectcoördinator aanstellen (externe projectleider). Deze en de projectleider dragen de volle verantwoordelijkheid voor de goede uitvoering van het project. Stuurcomité Het stuurcomité bezit ruime bevoegdheden: het bewaakt de scope en de doelstellingen van het project, keurt het PID en het gedetailleerde projectplan alsook al hun aanpassingen goed, superviseert de vooruitgang van het project, bevestigt de acceptatie van de deliverables (producten, gedeeltelijke leveringen), evalueert de kwaliteit van de deel- en de eindproducten, en spreekt zich uit over alle betwistingen en/of problemen die worden voorgelegd door de projectleider. Het houdt zich bezig met alle contractuele, administratieve en technische aspecten van de uitvoering van de opdracht (garantie, respect voor de SLA’s, kwaliteit van de uitvoering, enz.). Hiertoe moeten de projectleider en de externe projectcoördinator regelmatig verslag uitbrengen bij het stuurcomité : situatie, vooruitgang, risico’s en problemen … Het stuurcomité omvat de sponsor, een senior profiel van de inschrijver, de projectleider en de externe projectcoördinator, naast een vertegenwoordiger van de gebruikers. Er kunnen ook andere personen worden uitgenodigd, met name de operationele PMO, de ICTprojectcoördinator, de verantwoordelijke van het ‘work package’ of mensen die werken rond specifieke aspecten van het project. •
Projectteam
Het projectteam bestaat uit verschillende (interne en externe) profielen, die allen verslag uitbrengen bij de verantwoordelijke van hun werkeenheid (‘work package’) of bij de projectleider. Idealiter maken de volgende functies deel uit van het team: ICT-projectcoördinator (die de link met de stafdienst ICT verzekert), change coordinator (belast met het beheer van veranderingen) (P&O en Communicatie), externe coördinator (contractant).
Blz. 96
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
•
Ref.: ICT/INF/MOB
Operationele PMO
De operationele PMO kan de projectleider helpen bij het beheren en beheersen van het project, het toepassen van de PMFin-methodologie, het hanteren van de projecttool ProjectMaster, en het opmaken van de rapporten voor het stuurcomité of het directiecomité. ‘Kick-offmeetng’ Binnen een maximale termijn van 6 weken volgend op de gunning van de opdracht moeten de aannemer en de FOD Financiën een eerste vergadering van het stuurcomité houden, kick-offmeeting genaamd. Deze vergadering markeert de officiële aanvang van het project. Als dit onvermijdelijk blijkt in het licht van het bestek zal men in de loop van deze eerste ontmoeting het PID bestuderen, de samenstelling van de teams en hun professionele competenties presenteren, de agenda van de rapporteringsvergaderingen en de vergaderingen van het stuurcomité voorstellen, de modaliteiten voor het projectbeheer en de planning van de realisatie van de opdracht bespreken, uitleg geven over de principes van de SLA, enz. Een document, in twee exemplaren opgemaakt door de aannemer en gevalideerd door de aanbestedende overheid, bekrachtigt officieel de aanvang van het project zodra de kick-offmeeting heeft plaatsgevonden. •
Vergadering van het stuurcomité
Vanaf de kick-offmeeting bepaalt het eerste stuurcomité de datum van zijn volgende vergaderingen, in principe eenmaal per maand. De sponsor of de projectleider kan altijd een stuurcomité bijeenroepen buiten de vastgelegde data.
Andere vergaderingen Eenmaal per week ontmoet de projectleider het projectteam en maakt hij een rapport op dat de stand van zaken van het project beschrijft. Dit rapport wordt verdeeld onder de belangrijkste betrokkenen (te bepalen tijdens de kick-off).
Kwaliteit Het PID reserveert veel plaats voor de kwaliteit. In het PID legt de inschrijver uit hoe hij de kwaliteit wil bewaken. De FOD Financiën kan trouwens aan het QUAC (Quality Assurance Control Comité) een bijkomende controle vragen van de naleving van de normen en de standaarden. Een kwaliteitscontrole door derden maakt eveneens deel uit van de mogelijkheden.
Rapporten Naar aanleiding van de hierboven beoogde vergaderingen, alsook op afgesproken momenten, moet de aannemer de nodige rapporten opstellen met betrekking tot de gemobiliseerde middelen (personeel, methodes, hardware, software), de vooruitgang van het project, de stand van zaken … Periodiek, met name eenmaal per maand, moet de aannemer volgens een kalender, die in gezamenlijk overleg werd bepaald tijdens de kick-offmeeting, een compleet rapport opmaken over de vordering van het project (situatie van elke realisatiefase) bestemd voor het stuurcomité. Het rapport moet de eventuele problemen en voorgestelde oplossingen aanhalen.
Blz. 97
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De aannemer moet ook coördinatie- en werkrapporten opmaken over de vordering van het project (situatie van elke realisatiefase), de eventuele problemen en de voorgestelde oplossingen. De vergaderingen moeten punctueel plaatsvinden op verzoek van de partijen. Het ritme van deze ontmoetingen zal afhangen van de vooruitgang van de projectfases. De plaats van de vergaderingen zal door de FOD Financiën worden bepaald samen met de data. De inschrijver en de door hem aangestelde projectcoördinator moeten aan de projectleider alle noodzakelijke informatie ter beschikking stellen voor de supervisie van het reële verloop van de activiteiten van de inschrijver en de situatie ten opzichte van de planning. Deze rapportering, bedoeld voor de projectleider, moet een wekelijkse frequentie aanhouden, op basis van een situatie, weergegeven in het Gantt-schema van het project, en aangevuld met een bondige schriftelijke beschrijving van de belangrijkste punten, de eventuele problemen en hun rechtzetting. Alle details van de rapporteringsmodaliteiten moeten bij de aanvang van het project worden gecommuniceerd. Alle aspecten met betrekking tot de fundamenten (planning, risico’s, kwaliteit, oplevering, personeel) moeten eerst worden aangekaart binnen het projectteam. Als de projectleider dat nodig acht, moeten de problemen aan het stuurcomité worden voorgelegd ter bestudering en deliberatie. Elke maand moet de projectleider aan het stuurcomité een maandelijks rapport over de vooruitgang van het project overhandigen.
Beheer van veranderingen (zie ook Deel II, Beheer van veranderingen (request for change)) Elke verandering (scope, beoogde resultaten/producten, planning, budgetten) in het project moet het voorwerp vormen van een verzoek om verandering, met opgave van de reden en de impact van de verandering. Het stuurcomité evalueert de gegrondheid en de opportuniteit van de beoogde verandering. Het kan zich laten bijstaan door de (operationele) PMO en/of een (externe) specialist. Het formele akkoord van de leidinggevende ambtenaar vormt een voorwaarde voor de uitvoering van de beoogde veranderingen. Desgevallend moet de aannemer het PID actualiseren.
Blz. 98
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BIJLAGE G : Beknopte beschrijving van de profielen Projectleider De projectleider beheert het team en coördineert de uitvoering van alle activiteiten van het project. Hij beheert de werkdruk van het team, stelt de planning op en beheert de aan het project toegekende budgetten. Hij heeft een totaalkijk op het project, de realisaties, de correlaties met de andere projecten en de diverse factoren van de interne en externe context bij de FOD Financiën. Hij fungeert als interface en contactpunt voor de verschillende actoren met wie het project moet interageren. In dit opzicht verschaft hij aan de projectleden alle nodig informatie om de coherentie van het geheel te handhaven. Ten aanzien van de buitenwereld beheert hij het communicatieplan en vulgariseert hij de inhoud van de realisaties.
Architect De architect is belast met het garanderen van de coherentie tussen de verschillende disciplines. Hij is in het bijzonder verantwoordelijk voor de conformiteit tussen de technische architectuur van de ICT-toepassing (op het vlak van de belangrijkste componenten en de relaties die voor de eenmaking zorgen), de functionele behoeften en de andere behoeften. Hij kent de voordelen en de nadelen van de beschikbare technologieën en standaarden, alsook hun mogelijkheden. In dit licht is hij in staat om de beste technologische keuze te maken om te voldoen aan de eisen, vooropgesteld in het kader van de standaarden van de FOD Financiën. Meer specifiek moet hij in het kader van deze opdracht een erg goede en beproefde beheersing hebben van de componenten van het ecosysteem van de mobiliteit, de trends die zich momenteel aftekenen op dit gebied, de verschillende standaarden, en de guidelines en best practices die er van toepassing zijn; hij moet ook een reële ervaring kunnen aantonen met de realisatie van minstens één grootschalig project op het vlak van mobiliteit.De architect moet bovendien een reële ervaring hebben inzake het gebruik van oplossingen van de types IaaS en PaaS.
Application Analyst Analyseert de behoeften op het vlak van gebruikersinterface en componenten van de toepassing Bepaalt de termijnen Definieert de acceptatiecriteria Werkt het functionele testplan uit Bepaalt de impact op de bestaande systemen en identificeert de problemen Schrijft de definitieve functionele analyse uit in samenhang met Business en ICT Werkt het toepassingsproject uit in samenhang met Business en ICT Werkt het infrastructuurproject uit in samenhang met Business en ICT Werkt een gedetailleerd acceptatieplan uit Stelt het evaluatieteam samen Gaat na of de gedefinieerde oplossing compatibel is met de geïntegreerde omgeving waarvoor ze is ontworpen Verzamelt en analyseert de opmerkingen van de gebruikers; stelt verbeteringen voor Stelt de functionele documentatie en de handleidingen op Voert een plan voor ingebruikneming uit in samenhang met Business en ICT
Application Designer Analyseert de behoeften op het vlak van gebruikersinterface en componenten van de toepassing Bepaalt de impact op de bestaande systemen en identificeert de problemen Schrijft de definitieve functionele analyse uit in samenhang met Business en ICT Realiseert de modellering volgens de standaardmethodologie Blz. 99
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Bepaalt de impact op de exploitatie, de architectuur en de levering van de services Definieert de bestandstypes en de gebruikte bestanden Definieert de technische vereisten Gebruik en evaluatie van de lijst met componenten en standaardmodules Bereidt een gedetailleerde studie van de toepassing voor Werkt een gedetailleerd programmeer- en testplan uit Realiseert de studie van de toepassing in samenhang met Business en ICT Vergelijkt de infrastructurele en toepassingsaspecten van de nieuwe toepassing met het bestaande Verzamelt de testgegevens Werkt een gedetailleerd plan voor de integratietests uit Hij moet een reële expertise en een beproefde ervaring bezitten inzake de realisatie van de gebruikersinterface voor mobiele toepassingen en oplossingen, en hij moet minstens hebben deelgenomen aan één groot project in het licht van het voorwerp van dit bestek.
Ontwikkelaar Analyse van de studie Programmering Controle van de integriteit van de componenten van de toepassing Test van de programma’s Documentatie en publicatie van de programma’s Onderhoud van de programma’s Documentatie van de programma’s Programmering van de packages Diagnose en keuze van de methode voor oplossing Opbouw, evaluatie en integratie van de oplossing Interactie met de databases Bekrachtiging van de oplossing
Specialist Databases Creatie van een relationele databasestructuur Respect voor de RDC-standaarden Creatie van de structuur in DB2 Respect voor de normalisering van een database Implementering van de scenario’s voor uploading van de gegevens en definitie van de planning met ICT Operations
Tester
Werkt een gedetailleerd testplan uit Verzamelt de te gebruiken testgegevens Test de componenten Test de logische gehelen Test de volledige toepassingen Test de gebruikte infrastructuur Bestudeert de resultaten Maakt een testrapport op Realiseert een gedetailleerde planning voor de integratietests
Blz. 100
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Systeemspecialist Hij zal verantwoordelijk zijn voor de aspecten van administratie of systeemengineering van het voorgestelde platform. In dit licht zal hij met name bevoegd zijn voor de installatie, de programmering, het onderhoud, de actualisering, de evolutie, de back-up, het herstel, de planning, de supervisie, het advies, en de support binnen de limieten van wat vervat zit in het voorgestelde platform voor de ondersteuning van de mobiliteit. Hij moet bovendien zo nodig interageren met de systeembeheerders en –ingenieurs van de verschillende systemen, vervat in de ICT-standaarden, zowel bij de publicatie van dit bestek als tijdens de uitvoering van de opdracht. Deze interacties kunnen met name plaatsvinden met het team van ICT-Operations (verantwoordelijk voor de gecentraliseerde en onderling gedeelde hardware-infrastructuur, voor verschillende omgevingen, servers, enz.), het team Netwerken, het team IAM, RDC (Relational Data Center), het team FUP-Itil, het team voor ontwikkelingsondersteuning (SupDev), enz.
Trainer Belast met het verzekeren van de opleidingen in samenwerking met de ICT-Academy. Deze laatste is de eenheid binnen de ICT-afdeling van de FOD Financiën die is belast met de interne opleidingen van de ICT-medewerkers. De cursussen worden gegeven in de taal van de deelnemers en worden (bijna altijd) georganiseerd in de lokalen van North Galaxy, Koning Albert II-laan 33, 1030 Brussel. In het kader van deze opdracht kan er gebruik worden gemaakt van de bestaande oplossingen voor teleaanwezigheid en telesamenwerking om de opleidingen op afstand te verzorgen. De ICT Academy biedt de volgende diensten aan voor de organisatie van opleidingen: • Beheer en revisie van de “NEEVA”-catalogus met beschikbare opleidingen; • Logistieke ondersteuning door de terbeschikkingstelling van opleidingslokalen, projectors en pc’s voor de deelnemers ; • Praktische organisatie van de cursussen: uitnodigen van de deelnemers, bijhouden van aanwezigheidslijsten, beheren van de kalender, kopiëren van didactisch materiaal, enz. De trainer moet de verschillende opleidingstrajecten definiëren, het nodige didactische materiaal uitwerken en/of leveren (cursussen, presentaties, enz.) en toezien op de realisatie van de prestaties en de doelstellingen inzake opleiding en coaching, gedefinieerd in dit bijzonder bestek. Men verwacht van de trainer een perfecte beheersing van de taal waarin de cursussen worden gegeven, alsook een beproefde pedagogische en didactische bekwaamheid.
Blz. 101
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BIJLAGE H : Documentatie De aannemer moet aan de FOD Financiën alle noodzakelijke technische documentatie overhandigen voor het gebruik en het beheer van het systeem, in het Nederlands en in het Frans. Andere talen worden niet toegestaan. De documentatie moet meer bepaald de technische handleidingen bevatten die de karakteristieken en regels voor het gebruik van de hardware en de software beschrijven die deel uitmaken van het project, met een gedetailleerde uiteenzetting van het volledige systeem alsook verduidelijkingen over de verschillende subsystemen en hun relaties. De offerte moet preciseren op welke mediatypes de documentatie moet worden bezorgd (papier, cd-rom), naast de standaardhoeveelheden en de voorwaarden waaronder bijkomende exemplaren kunnen worden besteld. Er moet verplicht een elektronische versie worden geleverd. De inschrijver wordt verzocht zijn methode voor het actualiseren van de documentatie uit te leggen. De FOD Financiën kan de handleidingen kopiëren met het oog op interne verspreiding.
Blz. 102
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BIJLAGE I : Technische support via telefoon – servicedesk – ITIL De hieronder gevraagde service moet op werkdagen worden verzekerd van 7.30 tot 18.00 uur. De FOD Financiën stelt een servicedesk ter beschikking van alle eindgebruikers. De servicedesk verzekert de behandeling van alle soorten oproepen. De inschrijver moet een helpdesk van de tweede lijn inrichten om de problemen op te vangen die te maken hebben met de niet-functionering of de slechte werking van de toepassing waarvoor de aannemer verantwoordelijk is, en dit tijdens de volle duur van het project. Alle oproepen die de servicedesk niet op afstand kan oplossen, worden afgeleid naar deze helpdesk. In eerste instantie moet deze helpdesk toegankelijk zijn voor de servicedesk van de FOD Financiën, die zich zal ontfermen over alle mogelijke interventies die zijn uit te voeren met betrekking tot de te onderhouden software. De door de aannemer voorgestelde services moeten worden geïntroduceerd met respect voor de ITILmethodologie, toegepast binnen de FOD Financiën. Dit houdt met name in dat het beheer van incidenten, problemen, veranderingen, enz. in overeenstemming moet zijn met de geldende methodes binnen de FOD Financiën. De eerste lijn zal toezien op het onderscheid tussen de infrastructurele en de toepassingsincidenten. De communicatie tussen de eerste en de tweede lijn wordt beschreven door de inschrijver. Ze moet de eerste lijn in staat stellen om de gebruiker in contact te brengen met de tweede lijn, als de eerste lijn vermoedt dat het gesignaleerde incident een interventie ter plaatse zal vergen of een communicatie tussen de tweede lijn en de gebruiker. In zijn offerte vermeldt de inschrijver hoe hij de ITIL-normen wil toepassen in het raam van zijn taken, en hoe hij de nodige kennis gaat verwerven met het oog op de integratie in de bestaande processen. De transmissie van de oproepen tussen de servicedesk van de FOD Financiën en de helpdesk van de tweede lijn die de aannemer moet inrichten, moet minstens via de volgende kanalen verlopen:
Telefoon en e-mail ter beschikking van de operators van de servicedesk van de FOD Financiën. Automatisch of halfautomatisch, door de tool van de FOD Financiën (HP OpenView) te koppelen aan de tool, gebruikt door de servicemanager voor het beheer en de opvolging van de oproepen. De inschrijver moet in zijn offerte de door hem ondersteunde kanalen uitleggen. Hij moet met name preciseren:
De middelen waarover de Administratie zal beschikken om de status van de open oproepen op elk moment na te gaan. De middelen waarover de Administratie zal beschikken om de naleving van de SLA’s te controleren. De manier waarop hij voorstelt om de beide tools eventueel te synchroniseren (FOD Financiën en inschrijver). De rapporten die hij aan de FOD Financiën zal overmaken voor de opvolging van de servicekwaliteit. De eventuele methode voor het op afstand oplossen van bepaalde functioneringsproblemen.
De inschrijver moet ook een feedback naar de servicedesk voorzien in verband met de oproepen die naar hem werden doorgestuurd; anders gezegd, hij moet de servicedesk op de hoogte brengen van het gevolg dat hij aan die oproepen heeft gegeven, via een vooraf aangekondigd kanaal, dat de opvolging van de oproepen mogelijk maakt. De inschrijver moet uitleg geven over de service, rekening houdend met alle hier aangehaalde punten. Hij moet ook de andere services verlenen die hij noodzakelijk acht. Elke wijziging aan het systeem leidt tot de voorziening van een geheel van broncodes en documentatie dat moet worden opgenomen in het systeem voor versiebeheer van de FOD Financiën. Wijzigingen kunnen pas worden doorgevoerd na het akkoord van de FOD Financiën.
Blz. 103
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
De aannemer moet alle nodige informatie overmaken aan de CMDB (configuration management database), volgens de door de FOD Financiën opgelegde procedures. Deze procedures zullen worden meegedeeld na de gunning van de opdracht. Ze kunnen veranderen in de loop van het contract. De FOD Financiën vestigt de aandacht van de inschrijvers op het grote belang dat wordt gehecht aan de bewaking van de integriteit van de CMDB. In hun offertes moeten de inschrijvers duidelijk de maatregelen preciseren die ze in dit verband voorstellen.
Blz. 104
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
BIJLAGE J : Beschrijving van het pilootproject Functionele behoefte van het pilootproject Het pilootproject beoogt de realisatie van een mobiele toepassingsservice die de interne (ambtenaren) en externe (natuurlijke en/of rechtspersonen) gebruikers in staat stelt om toegang te krijgen tot • hoofdzakelijk patrimoniuminformatie die afkomstig is van de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie ; • en in de tweede plaats algemene informatie over verschillende diensten van de FOD Financiën.
Patrimoniuminformatie De gebruikers moeten toegang kunnen krijgen tot de volgende anonieme informatie: • • • • • • • •
Gemiddelde prijs van verkoop van goederen Gemiddeld kadastraal inkomen Het percentage van de onroerende voorheffing Gemiddelde huurprijs Gemiddelde oppervlakte van gebouwen Gemiddelde oppervlakte van percelen Gemiddelde leeftijd van goederen Percentage van goederen in functie van bepaalde criteria, enz.
Deze informatie moet betrekking hebben op een lokalisering en een omtrek die eventueel worden gekozen door de gebruiker. De toepasselijke standaardomtrek bedraagt 50 m zoals dat het geval is voor uittreksels uit kadastrale perceelplannen. Er kunnen bijkomende beschrijvingen worden gegeven om de types van goederen te kunnen verfijnen die worden meegenomen in de evaluatie, bijvoorbeeld de minimale of maximale oppervlakte van het perceel of het gebouw of het type van de goederen (huis, appartement), het aantal kamers, het onderscheid appartement/ woning, enz. De plaatsbepaling moet bij voorkeur gebeuren via geolokalisering. Maar ze kan ook tot stand komen op basis van input van de gebruiker, met name om het geval van terminals te dekken die niet beschikken over sensoren voor geolokalisering, en gevallen waarin de gebruiker deze evaluatie wenst te bekomen voor een plaats die verschilt van de plek waar hij zich bevindt. Het gebruik van een cartografische service voor de opzoeking van een plaats moet mogelijk zijn. De gebruikers moet op niet-anonieme wijze • De kadastrale informatie kunnen raadplegen van de goederen waarvan ze eigenaar zijn, en • Toegang krijgen tot simulaties voor de berekening van de onroerende voorheffing.
Algemene informatie De gebruikers moeten toegang kunnen krijgen tot nuttige informatie om verschillende diensten en kantoren van de FOD Financiën te contacteren: • Het meest nabije kantoor vinden en/of het kantoor dat bevoegd is voor een bepaalde materie; • Het situeren op de kaart; • Een weg ernaartoe bepalen; • De openingsuren, enz. De contactgegevens moeten met name functionaliteiten bieden voor: • Click to call of meer in het algemeen click-to-contact; • Het delen met vrienden, enz. Blz. 105
FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN
Ref.: ICT/INF/MOB
Context en niet-functionele vereisten Het pilootproject moet de kans bieden om alle aspecten van de voorgestelde oplossing technisch en functioneel te valideren voor de eerste twee luiken van de opdracht. De inschrijver moet uitleggen hoe hij tot deze kwalificatie gaat komen aan de hand van het resultaat van het pilootproject en zijn benadering voor de realisatie. Bij wijze van informatie moet het pilootproject: • Worden opgevat volgens de vier gezichtspunten van de mobiliteit; • Een universele toegang garanderen; • Onafhankelijk zijn van de gebruikscontexten, dat wil zeggen functioneel zijn over de uiteenlopende terminals, platformen en netwerken heen; • Aanpasbaar zijn op basis van specificiteiten van de gebruikscontexten; • Bruikbaar zijn in niet-verbonden modus; • De eisen realiseren met betrekking tot de componenten van het ecosysteem van de mobiliteit; • Geïntegreerd worden in het bestaande (met name voor de gegevensbronnen en de veiligheid) ; • Een gepast grafisch charter invoeren; • De gedefinieerde SLA’s halen, enz. De inschrijver moet overigens uitleggen hoe de realisatie van het pilootproject • Zal tot stand komen volgens het principe « write once, build or run anywhere »; • De kans zal bieden om het referentiekader uit te werken; • De kwaliteitsverzekering en –controle zal garanderen aan de hand van guidelines en tests. De aandacht van de inschrijver wordt tot slot gevestigd op het feit dat de FOD ook veel belang hecht aan het gemak van de uitvoering. In dit licht moet het beroep op tools en assistants voor automatisering van een deel van het realisatiewerk worden aangetoond door het pilootproject. De FOD beoogt duidelijk de regel van 80/20, waarbij het merendeel van het werk (80%) wordt geautomatiseerd door de tools en de rest in handen wordt genomen door de verschillende betrokken personen.
Blz. 106