Algemene Beschouwingen voorjaarsnota 2015
! !!
Het eerste jaar van deze raadsperiode zit erop. Het was een bewogen jaar vanwege grote veranderingen in de verantwoordelijkheden van de gemeente voor zowel het College maar zeker ook voor de ambtenaren. Een aantal inwoners heeft gemerkt dat veel taken direct bij de gemeente zijn komen te liggen.
!De gemeenteraad heeft de planningscyclus veranderd, zodat in de voorjaarsnota al
nadrukkelijk richting gegeven kan worden aan het college, om in het najaar de nieuwe begroting Constructief, Duidelijk en Ambitieus te kunnen presenteren. Voor ons ligt de voorjaarsnota, met daarin in een doorkijk naar de toekomst. Deze doorkijk is beperkt tot 2016 en wordt gedomineerd door de financiële gevolgen van de veranderingen in de zorg. Daarnaast blijkt er veel geld nodig voor verbeteringen in de organisatie. De veranderingen in het sociale domein zijn ingrijpend. De rijksoverheid heeft allerlei taken bij de gemeente neergelegd en diezelfde rijksoverheid eist dat er op de zorg flink bezuinigd wordt, omdat de gemeente effectiever zou kunnen werken. Het CDA heeft grote zorgen over de financiële ondoorzichtigheid. Op essentiële terreinen zijn er geen relevante cijfers bekend. En het laat zich aanzien dat de onderhandelingen met de zorgaanbieders niet zullen leiden tot ingrijpende besparingen.Het CDA staat pal voor kwetsbare inwoners die zorg nodig hebben: die zorg moet er zijn: nu en in de toekomst. Dat vereist een oerdegelijk financieel beleid. Het CDA geeft geen blanco cheques en het oormerken van bestemmingsreserves zal het CDA niet steunen.
!Het CDA wil dat de structurele uitgaven verminderen. Daarbij gaat het om de vraag wat de wettelijke kerntaken van de gemeente zijn. Dat betekent keuzes maken. Misschien wel pijnlijke keuzes maken. Het CDA heeft vorig jaar al een motie ingediend inzake de takendiscussie.
!Het CDA heeft behoefte aan meer transparantie als het gaat om de efficiëntie en effectiviteit
van de organisatie. We verwachten van het college een helder overzicht van de omvang van inhuur om essentiële functies te vervullen, waarin een duidelijke visie is op de toekomst en risico’s helder in beeld zijn gebracht In diverse programma’s van de voorjaarsnota geeft het college aan dat de Raad om een extra budget van 2 à 3 miljoen structureel zal worden verzocht voor de bedrijfsvoering. Dit extra geld zou ingezet moeten worden om meer ambtenaren aan te nemen, met name in overhead functies. De rekening voor die inzet wordt vervolgens bij de inwoners van De Ronde Venen gelegd, doormiddel van de verhoging van de OZB. Het CDA heeft hier grote moeite mee. De kanteling van het sociaal domein heeft als doel om zorg dichter bij de mensen te brengen, meer maatwerk te leveren en daarmee efficiënter te zorgen voor de zwakkeren in onze samenleving. Dit proces heeft tijd nodig en door leereffecten en inverdieneffecten zullen op termijn kosten bespaard kunnen worden. Door nu al extra geld beschikbaar te stellen voor het sociale domein wordt volgens het CDA de prikkel voor betere en efficiëntere zorg op voorhand weggenomen. Het CDA gaat hier niet in mee. Het college moet eerst overtuigend en op basis van harde cijfers aantonen dat het sociaal domein niet te financieren is zonder een verhoging van de OZB. Alleen voor „handen aan het bed” is CDA bereid om aan een verhoging van de OZB te denken. Ook de eventueel voorgestelde tijdelijkheid van de OZB verhoging baart het CDA grote zorgen. Tijdelijke belastingverhogingen hebben de zeer sterke neiging om permanente belastingen te worden. Als voorbeeld memoreren we “het kwartje van Kok”.
!
1 van 6
Algemene Beschouwingen voorjaarsnota 2015 Het CDA prijst het voornemen van het college om de gemeentelijke organisatie te verbeteren en slagvaardiger te maken. Het CDA vindt het echter opmerkelijk dat bij destijds de DUO discussie werd gesteld dat door juiste toepassing van de ICT allerlei efficiency voordelen zouden kunnen worden behaald. Voor het CDA was dat een belangrijke reden om voor de 1,9 miljoen euro extra budget voor ICT te stemmen. Uit de voorjaarsnota blijkt nu dat dit ICT budget gedeeltelijk wordt doorgeschoven naar 2016. Het CDA vraagt het college om eerst de ICT op orde te krijgen en de efficiency voordelen daarvan te realiseren alvorens om extra budget voor “handjes” te vragen. Het CDA bepleit aandacht voor enkele additionele aandachtspunten. Zo heeft de gemeente Hollands Kroon haar APV met 80% verminderd in combinatie met het opzetten van vrijwillige buurtcoaches. In plaats van het inzetten op meer handjes bij toezicht en handhaving, zou het college de vermindering van de APV en andere regelingen kunnen onderzoeken. Bijvoorbeeld de aanbevelingen van de commissie Rinnooy Kan. Hier wordt gepleit voor een meer en forser lokaal belastingbeleid waarbij kleine heffingen juist worden afgeschaft. Alvorens tot een eenzijdige belastingverhoging te komen, verwacht het CDA dat het college eerst een visie op deze aanbevelingen ontwikkelt. De vragen omtrent de activering van rente en waardering van de voorziening grondexploitaties – met de eventuele gevolgen daarvan voor de financiële middelen - staan nog open. Wanneer hebben hier een strategische sessie over? Het CDA is er geen voorstander van om voor ieder mogelijk financiële risico, potjes te vullen met bestemmingsreserves. Voor het opvangen van risico’s hebben we immers de algemene reserve. Het CDA stelt voor om eerst alle ingezette ontwikkelingen af te ronden en in de tussentijd eventuele tekorten te dekken uit de algemene reserve.
!
Kortom: • Het CDA heeft grote aarzelingen om op basis van de bestuursrapportage de mogelijke tekorten voor heel 2015 nu al volledig te dekken. • Het CDA ziet voorjaarsnota als richtinggevend document voor college.
! ! ! !
•
Het CDA is er voorstander van dat mogelijke tekorten betaald worden uit algemene reserve en niet uit bestemmingsreserves.
•
Het CDA wil voordat de organisatie wordt uitgebreid een takendiscussie wordt gevoerd over de niet-wettelijke taken.
•
Het CDA roept het college op om een heldere conceptvisie te ontwikkelen, gericht op de realisatie van een toekomst-bestendige organisatie, met intergemeentelijke samenwerking, op basis van gewone werkafspraken. Dus niet in een gemeenschappelijke regeling.
•
Het CDA roept het college op, om alle input, en adviezen vanuit de voorjaarsnota van het CDA en andere partijen, duidelijk en zichtbaar te verwerken in de begroting 2016.
2 van 6
Algemene Beschouwingen voorjaarsnota 2015 Programma 1 - Openbare orde en Veiligheid Voor het CDA is veiligheid een groot goed. Onze inwoners hebben recht op veiligheid en moeten zich veilig kunnen voelen. De wijkagent moet zichtbaar zijn op straat. Het CDA wil dat de landelijke doelstelling van 80% op straat ook in onze gemeente ruimschoots wordt gehaald en hoort van de portefeuillehouder graag welke aanvullende acties daarvoor nodig zijn. Het CDA gaat ervan uit dat college in het overleg met de politiek krachtig blijft inzetten op preventie van inbraak en diefstal in onze gemeente. Het CDA rekent erop dat de contacten met onze vrijwillige brandweer goed blijven. De brandweer zet zich belangeloos in voor onze veiligheid en mag daarom van ons blijvende steun verwachten. Het CDA verwacht van de portefeuillehouder een proactieve houding naar de raad waar het gaat om het dossier "operationele locaties brandweer", waarbij het CDA wil dat de raad ruimte krijgt om mee te denken.
!Programma 2 - Verkeer, Vervoer en Waterstaat
Het CDA constateert dat het "openbaar vervoer" “vanuit onze gemeente en naar onze gemeente” fragiel is. We maken ons er ernstige zorgen over dat het openbaar vervoer nog verder zal verslechten. Het CDA heeft al duidelijke vragen gesteld en zal hier op terugkomen. Het CDA is diep teleurgesteld over de inzet van het college op de nieuwe concessie van 2016. We kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat er in onvoldoende mate alert is ingespeeld.De gemeente liep achter de feiten aan. Het is gênant dat dit leidde tot een “welles-nietes” gedoe met de gedeputeerde. Hoe ziet de portefeuillehouder dit? Het CDA verwacht van het college continuering van een keiharde opstelling met betrekking tot "de Irenebrug Uithoorn". De manier waarop het college van Uithoorn en de Provincie Noord-Holland zaken doen, past ons niet en kan wat betreft het CDA niet door de beugel. We rekenen er op dat het college zich verzekert van de steun van ons eigen provinciebestuur. Wat is de actuele stand van zaken en wat is het perspectief? De doorstroming op N201 bij de aansluiting met de A2 vindt het CDA uitermate problematisch. Wij vragen het college nadrukkelijk om zelf ook, net zoals het CDA, proactief de dialoog aan te gaan met de provincie en andere overheidsinstanties om te komen tot een structurele verbetering van die situatie tijdens de spits. Vorig jaar hebben we daar ook al aandacht voor gevraagd. Het CDA heeft vorig jaar september al gevraag om het wegenbeheerplan inclusief prioritering van de wegen. Wethouder waar blijft u met het overzicht van het wegenbeheerplan. Waarom moet het allemaal zo lang duren? Programma 3 - Economische zaken Het CDA staat voor ondernemers ook in het Midden en Kleinbedrijf. Lokale ondernemers spelen een grote rol in de leefbaarheid van onze kernen voor zowel werkgelegenheid als de sociale cohesie. Daarom ziet het CDA graag dat er een duidelijke realistische visie met tijdsfasering komt over het bedrijfsleven in De Ronde Venen, gekoppeld aan de dorpskernen. Er ligt een grote uitdaging door de instroom in de WWB.
!
3 van 6
Algemene Beschouwingen voorjaarsnota 2015 Programma 4 - Onderwijs De vergrijzing van onze dorpen brengt uitdagingen met zich mee, bijvoorbeeld de krimp in het onderwijs. Reden te meer om ons te concentreren op het onderwijs dat er is. Zorgen voor goed onderwijs, is zorgen voor een goede toekomst voor onze jeugdige inwoners. Het CDA heeft altijd sterk gepleit voor grote aandacht voor het behalen van de startkwalificatie door alle jongeren. Wij zien nog weinig dat allerlei plannen echt daadwerkelijk resultaten opleveren. Zeker geldt dat in relatie tot de hoge kosten voor werkloosheid onder jongeren en het risico dat perspectief verloren gaat. Het CDA wil dat dit onderwerp hoge prioriteit krijgt van het college.
!Grote zorg baart de uitval van leerlingen vanwege de entreetoets, het bindend studieadvies is een voorbode voor uitval. Met het einde van het schooljaar in zicht is het belangrijk te weten om welke leerlingen het gaat en direct een effectief traject te starten om deze leerlingen naar het behalen van een startkwalificatie te begeleiden.
Het CDA is blij met initiatieven als Stichting Pallas en ziet graag dat er meer van deze stage/ werkplekken worden gerealiseerd in samenspraak met lokale ondernemers. Het CDA doet nogmaals dringende oproep aan het college om, in samenspraak / samenwerking met het bedrijfsleven te komen tot een techniekschool in De Ronde Venen. Programma 5 - Cultuur, Sport en Recreatie Amsterdam is vertrokken uit het recreatieschap en er lijkt zicht op een bijdrage van de provincie in het onderhoud van de legakkers. Het CDA wil een overzicht van de kosten die gemoeid zijn met het uittreden van Amsterdam uit het recreatieschap en wil dat de provincie direct betrokken wordt bij de verbetering van de recreatiemogelijkheden op en rond de Vinkeveense Plassen. Wat is hiervan de status en welke acties lopen er ?
!De harmonisatie van het sportaccommodatiebeleid is een feit De volgende stap is het
uitvoeren van vastgesteld beleid. Daarover heeft het CDA zorg: Wordt er wel echte voortgang geboekt en waaruit blijkt dat? De cultuurnota is vastgesteld. Welke concrete voordelen gaat dat de gemeente opleveren? Is de instelling van de werkgroep Cultuurfonds de beste keuze om nieuwe initiatieven te ondersteunen en hoe en wanneer wordt dat op succesvolle wijze zichtbaar? Het stimuleren van ondernemerschap in de kunst stimuleren wij van harte. Verenigingen dragen bij aan de sociale cohesie in de dorpen en de ontwikkelingen voor de kinderen zelf. Daarom vindt het CDA het essentieel dat kinderen lid kunnen zijn en blijven van een (sport) vereniging. Wij gaan er van uit dat alles gedaan wordt om de verenigingen zo goed mogelijk te ondersteunen na het vaststellen van het sportaccommodatiebeleid. Met klem willen wij benadrukken dat sport voor iedereen bereikbaar moet blijven, zeker in deze tijd een uitdaging voor veel ouders en kinderen.
!! !
4 van 6
Algemene Beschouwingen voorjaarsnota 2015 Programma 6 - Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening De transities in de WMO, Jeugdzorg en Participatiewet zijn een feit. Sinds begin 2015 proberen we er het beste van te maken. Voor het CDA zijn het ontbreken van relevant, actueel cijfermateriaal en van een goede monitoring een doorn in het oog. Wij realiseren ons dat het niet eenvoudig is om dit proces te doorlopen en dat het veel van de ambtenaren en wethouders vraagt. Maar wij zijn er ook van overtuigd dat een kleine organisatie als onze gemeente ook heel goed in staat is om juist hier een verschil te maken ten opzichte van grote gemeentes. Het is goed om te horen dat er zo weinig echte problemen zijn en dat indien zich problemen voordoen, de organisatie oplossingsgericht werkt. Maar de monitoring en inzicht in de kosten zijn van wezenlijk belang om er voor te zorgen dat er ook echt een transformatie plaatsvindt. De toegezegde nulmeting is nog steeds niet gerealiseerd. Hoe komt dat en wanneer gebeurt dat? Wij zijn zeer benieuwd naar de stappen die worden gezet om nu werkelijk de voordelen van de transities voor onze inwoners in beeld te krijgen. Doordat we geen inzicht hebben in de kosten is het voor ons onduidelijk waar we mogelijk uit de pas lopen en dat stelt ons voor een dilemma. Wij hebben steeds benadrukt dat wij alleen de OZB willen verhogen als de transities in het Sociale Domein uit de pas zouden gaan lopen. Harde cijfers ter onderbouwing hiervoor ontbreken Het lijkt er op dat het ICT systeem dat zou worden aangeleverd -de grootste boosdoener is. Hierdoor ontstaat een “kip-ei” discussie. Binnen de organisatie zien wij punten waar scherper aan de wind gezeild kan worden om kosten te besparen. Het CDA is voorstander van het nog breder inzetten van de servicepunten voor de toegang. De kosten voor de Participatiewet lijken moeilijk in de hand te houden en vormen een grote aanslag op het budget. Juist hier is veel winst te halen door extra inzet bij begeleiding naar werk. Concrete voorbeelden die niet leiden tot onnodige overhead maar „een aan de slag” mentaliteit. Ondernemerschap ook op het gemeentehuis!
!Het CDA is nog steeds van mening dat een ouderzorgplan waarin wonen, zorg en welzijn samengevoegd worden, een goed uitgangspunt vormt in onze sterk vergrijzende gemeente. !Waar het CDA zich grote zorgen over maakt, is de Jeugdzorg. Uit de eerste indicaties landelijk blijkt dat er nog weinig anders ten opzichte van vroeger en dat alleen de betaling anders loopt. Wat is de actuele stand in De Ronde Venen m.b.t. de veranderingen in de Jeugdzorg en worden er betere resultaten geboekt? Wij zien ambitie bij de uitvoering van de WWb en zouden dat graag ook duidelijk willen zien bij jeugdzorg. Hoe ziet de wethouder de huidige situatie en ontwikkelingen in perspectief?
Het aantal inwoners van onze gemeente dat te maken krijgt met armoede neemt toe. Binnen de WMO liggen kansen om door vroegsignalering schuldhulpverlening te voorkomen. Juist door inzet van vrijwilligers als budgetmaatjes zou een hoop ellende voorkomen kunnen worden. Hoe actief is de gemeente daarin? Dit brengt ons op de vrijwilligers in onze gemeente, het zijn er veel, iets om trots op te zijn. Veel mensen kijken om naar een ander, maar dat mag nooit vanzelfsprekend zijn. Taken van professionals zijn geen vrijwilligerstaken. Het mantelzorgcompliment zal verlichting geven aan deze zwaar belaste groep vrijwilligers. Het CDA is benieuwd hoe het met de uitvoering van dit plan staat.
!
5 van 6
Algemene Beschouwingen voorjaarsnota 2015 Programma 7 - Volksgezondheid, Milieu en Duurzaamheid Het CDA blijft bezorgd over de Omgevingsdienst regio Utrecht (ODRU). De omvangrijke overhead en het slecht besturen hebben ervoor gezorgd dat onze gemeente een aanzienlijke, extra afdracht moest doen. Het is schrijnend dat de financiële gevolgen van wanbestuur en wanbeleid bij een gemeenschappelijke regeling ten laste komen van onze inwoners. Het CDA gaat er van uit dat het college voldoet aan een proactieve informatieplicht naar onze raad over de ontwikkelingen die er bij de ODRU gaande zijn.
!Het bomenbeleid - groener dan nu - is een paar jaar actief. Wat het CDA betreft is het tijd
voor een evaluatie. We nodigen het college en de andere partijen graag uit om met ons te zoeken naar verbeteringen, zodat onze gemeente groener en nog mooier wordt.
!Programma 8 - Ruimtelijke Ordening en Huisvesting
Het CDA vindt dat de VTH-taken anders ingericht moet worden, zodat problemen nu en in de toekomst voorkomen kunnen worden. Het CDA wil dat er onderzoek komt om te kunnen bepalen of het niet gunstig is om die taken uit te besteden. Het CDA is blij met de toezegging van college om een onderzoek te starten naar het anders inrichten van de VTH-organisatie.
!Bouwen voor de eigen inwoners - vooral voor jongeren - en het bevorderen van
doorstroming zijn essentieel. In het Koopcentrum Mijdrecht staan veel activiteiten op stapel. Als CDA zien wij graag dat het college wel een alerte regievoerder is en blijft. Wat is de status van de plannen van de vastgoedonderneming Hoorne met de Lindeboom? Wanneer verwacht het college de officiële bouwaanvraag voor de supermarkt van Hoogvliet? Hoe zit het met mogelijke andere trekkers in de winkelstraat, zoals de Action.
!Het CDA doet m.b.t. de bouwactiviteiten in de dorpskern van Mijdrecht een klemmend
beroep op het college om onnodige en langdurige overlast te voorkomen. Welke sturing kan het college uitoefenen? Het CDA is verheugd dat de bouwprojecten "Het Meerbad”, “Winkelbuurt”, “Marickenzijde" gestart zijn. Lopen al deze programma’s nog op schema? Voor wat betreft Westerheul-4 heeft het CDA grote zorgen. Dat geldt vooral voor het nakomen van gemaakte afspraken van woningbouwcorporatie "GroenWest" en met het bouwbedrijf "Vink en Veenman”. Het CDA zal die uitkomsten van dat overleg kritisch volgen en vervolgens beoordelen of de uitkomsten acceptabel zijn. Wanneer kunnen wij deze verwachten? Programma 9 - Algemeen Bestuur en Kernenbeleid Het CDA wil dat er onderzocht wordt hoe er verder bezuinigd kan worden op de bedrijfsvoering. Minder onderzoeken maar vooral uitvoeren van de plannen, het verkleinen van de omvang van het ambtelijke apparaat en minder inhuur van externe “medewerkers”. Het CDA is een voorstander van het betrekken van een extern bedrijf bij het doorlichten van de ambtelijke organisatie. Dorpsvoorzieningen moeten zichzelf zoveel mogelijk op termijn staande kunnen houden. Dat betekent dat er kritisch en creatief gekeken moet worden naar de gemeentelijke kostenbijdrage aan de dorpshuizen. Zijn de huidige constructies goed passend in deze tijd en toekomstbestendig in financiële spankracht? Graag horen wij van het college hoe het college dat ziet en welke ontwikkelingen hier zijn. Programma 10 - Financiering en Algemene Dekkingsmiddelen Het CDA wil dat het financiële huishoudboekje op orde is en neemt medeverantwoordelijkheid om de gemeentelijke financiën op orde te brengen. De meerjarenbegroting moet sluitend zijn. Zoals eerder al is benadrukt: het CDA wil zo snel mogelijk een takendiscussie in de raad. Het CDA kijkt uit naar de begroting 2016 waarin het college de voorgestelde richtingen van het CDA, en andere partijen, mee zal nemen in de visie en de financiële onderbouwing daarvan.
!Het CDA wenst het college succes met de opdracht om onze gemeente zo goed mogelijk te besturen. Rest ons een woord van waardering voor de inzet van onze ambtenaren.
6 van 6