Algemene beschouwingen Voorjaarsnota 2014 Inleiding Uw raad heeft, analoog aan de behandeling van de begroting 2014, besloten de behandeling e in 1 termijn van de Voorjaarsnota 2014 schriftelijk af te doen. Daartoe heeft u per fractie de algemene beschouwingen ingediend. Vandaag hebben wij de reacties op deze algemene beschouwingen vastgesteld. Zoals wij in de inleiding van de VJN hebben vermeld zijn do or het late verschijnen van de Meicirculaire de gevolgen daarvan nog niet meegenomen in de Voorjaarsnota. Inmiddels is deze circulaire ontvangen. De financiële uitkomsten hiervan treft u in deze reactie op de algemene beschouwingen aan. Tevens geven wij u naar aanleiding van deze circulaire een nieuw overzicht van het meerjarenperspectief. Door de gevolgen van de Meicirculaire is de uitkomst van de begroting bijgesteld. Op voorstel van enkele fracties hebben wij eveneens de inflatiecorrectie bijgesteld van 2% naar 1%. Rekening houdende met deze aanpassingen bedraagt het nieuw geprognosticeerde begrotingstekort voor 2015 € 971.000. Wij zullen blijven streven naar een budgettair neutraal verloop van de decentralisaties. Bij de begroting 2015 zullen wij u uitvoerig informeren over de invoering van jeugdzorg, participatie en WMO 2015. Zoals wij u in de VJN hebben aangegeven zal gelet op het bijzondere karakter van dit jaar in verband met de gemeenteraadsverkiezingen enerzijds en de (financiële) uitdagingen anderzijds het zwaartepunt van de planning- en controlcyclus dit jaar meer komen te liggen bij de programmabegroting 2015. Tijdsdruk heeft ons daartoe genoodzaakt. Voor het jaar 2015 zullen wij u een concreet dekkingsvoorstel doen voor een sluitende begroting. In de Voorjaarsnota hebben wij een eerste aanzet gegeven voor de dekking van het verwacht tekort. Daarbij is zoveel mogelijk afbouw van bestaande voorzieningen ontzien. Wij wachten uw reactie op deze voorstellen af. Leeswijzer Hierna gaan wij eerst nader in op de meicirculaire 2014 en geven vervolgens inzicht in het gewijzigde meerjarenperspectief. Daarna vo lgen de reacties e portefeuillehouder op de algemene beschouwingen in 1 termijn.
van
het
College
per
Meicirculaire 2014 In de onlangs verschenen Voorjaarsnota 2014 hebben wij aangegeven dat in verband met het late tijdstip van verschijnen van de meicircula ire van het Rijk de informatie niet kon worden meegenomen in de nota. Wij hebben toegezegd u middels een separate brief op de hoogte te stellen van de financiële informatie uit deze circulaire. Wij hebben echter besloten om de informatie op te nemen in de beantwoording naar aanleiding van de algemene beschou wingen. Het Collegevoorstel (BW14.0341) ligt voor u ter inzage. Achtereenvolgens wordt ingegaan op het deelfonds sociaal domein en de uitkeringsjaren 2014 en 2015 en de gevolgen daarvan voor de gemeent ebegroting. De circulaire wordt aangemerkt als een van de meest belangrijke van de afgelopen decennia. Dat komt vooral door de instelling van het deelfonds sociaal domein als gevolg van de
1
3D(ecentralisatie) operatie. Het gemeentefonds krijgt daarmee in 2 015 een omvang van € 27,5 miljard en is daarmee de 4e post op de rijksbegroting geworden. Deelfonds sociaal domein Het belangrijkste item uit de meicirculaire is het deelfonds sociaal domein. Met ingang van 2015 worden gemeenten op grond van de Wmo 2015, de Jeugdw et en de Participatiewet integraal verantwoordelijk voor het sociaal domein. De decentralisaties gaan in 2015 gepaard met een toevoeging van € 10,4 miljard aan het gemeentefonds. Het aandeel voor gemeente Noordenveld hierin is € 15,4 miljoen. Hiertoe is het deelfonds sociaal domein in het leven geroepen, een tijdelijke bijzondere uitkeringsvariant binnen het gemeentefonds. De wet is tijdelijk en vervalt na drie jaar. Vanaf 2018 vallen de middelen uit het deelfonds geheel binnen de reguliere uitgangspunten van het gemeentefonds en de Financiële-verhoudingswet. Gemeenten mogen middelen uit het deelfonds alleen besteden binnen het sociaal domein. Gemeenten mogen zelf bepalen hoe deze middelen verdeeld worden over de taken die in de Jeugdwet en de Wmo 2015 aan gemeenten zijn toegekend en de taak voor gemeenten om participatievoorzieningen aan te bieden. Gemeenten krijgen de mogelijkheid om binnen de bestedingsvoorwaarde middelen te reserveren om schommelingen in de (zorg)vraag te kunnen opvangen. Hierna wordt achtereenvolgens ingegaan op de verdeling van het macrobudget van de Wmo 2015, jeugd en participatie. Wmo 2015 In 2015 worden de budgetten die samenhangen met de nieuwe taken behorend bij de Wmo 2015 verdeeld op grond van historische uitgaven. Dit betekent d at de budgetten worden gerelateerd aan een reconstructie van feitelijke uitgaven op gemeentelijk niveau. Januari 2014 is informatie van het ministerie ontvangen met een eerste voorlopige inzage in het macrobudget en de verdeling daarvan per gemeente. Mocht en we toen nog rekenen op een budget van € 5.636.000, door de actualisatie hiervan (gebaseerd op de data uit 2013) blijkt dat het budget substantieel lager uitvalt. In de bijlage bij de circulaire is vermeld dat Noordenveld voor 2015 een bedrag van € 4.573.000 tegemo et kan zien. Het verschil is onder andere een gevolg van het zorgakkoord waarin staat dat AWBZ -zorgzwaartepakket 4 niet overgaat naar de Wmo/gemeenten. De reductie op de taken resulteert in een reductie van het macrobudget. Daartegenover staat dat de effec ten van extramuralisering, volumegroei en loon- en prijsbijstelling aanleiding gaven tot het verhogen van het budget. Ook is het geschatte bedrag voor de eigen bijdragen (€ 179 miljoen) in mindering gebracht op het macrobudget. In 2016 wordt een objectief verdeelmodel ingevoerd. Dit model zal op korte termijn worden gepubliceerd. Bij de septembercirculaire 2014 wordt het objectieve verdeelmodel voor de verdeling van het budget 2016 definitief vastgesteld. Dat betekent dus dat voor de begroting 2015 de meerjarenraming nog niet bekend is en voorlopig zal moeten worden gebaseerd op het uitkeringsjaar 2015. Jeugd De verdeling van het beschikbare budget Jeugdwet 2015 vindt ook plaats op basis van historische gegevens over het gebruik van jeugdhulp op gemeenteli jk niveau (als bron zijn de cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau en Cebeon gebruikt). In een eerdere circulaire werd nog een indicatie gegeven van € 5.473.000. Inmiddels blijkt dat wij bij de actualisatie 8,8% meer budget ontvangen en wel € 5.956.0 00. Het gaat om een doeluitkering waarbij in
2
het regionaal transitie arrangement is overeengekomen dat extra gelden worden ingezet ten behoeve van de jeugdzorg. In 2016 wordt een objectief verdeelmodel ingevoerd. Naar verwachting zal dit december 2014 gereed zijn, waarna gemeenten worden geïnformeerd over het budget 2016. Bij de meerjarenraming zal dus voorlopig moeten worden uitgegaan van de raming 2015. Participatie Gemeenten ontvangen op dit moment van het Rijk budget om mensen met arbeidsvermogen naar werk toe te leiden: het Participatiebudget. Vanaf 1 januari 2015 gaat de Participatiewet in. Mensen met arbeidspotentieel kunnen dan niet meer de Wajong instromen en de Wsw wordt afgesloten voor nieuwe instroom. Vanaf 1 januari 2015 vallen de mensen met ee n arbeidsbeperking maar met arbeidsvermogen onder de verantwoordelijkheid van de gemeen ten. Als gevolg daarvan is vanaf 2015 een nieuw verdeelmodel noodzakelijk. Met de VNG is bestuurlijk overeenstemming bereikt over het nieuwe verdeelmodel Participatiebu dget. Momenteel worden deze afspraken doorgerekend. Het is helaas niet gelukt om het budget bij deze circulaire mee te nemen. Op 17 juni heeft staatssecretaris Klijnsma de indicatieve budgetten van het Participatiebudget 2015 openbaar gemaakt. In het Participatiebudget 2015 zijn budgetten Wsw (zittend bestand Wsw), het budget voor de nieuwe doelgroep van de Participatiewet en de bestaande re -integratiemiddelen voor de huidige doelgroep samengevoegd. Het uitgangspunt voor de verdeling van de middelen Wsw, is de per gemeente geschatte daling van het benodigde aantal arbeidsplaatsen op basis van de uitstroomkans van Sw- werknemers in betreffende gemeente. Hiermee wordt zo zorgvuldig mogelijk aangesloten bij het aantal zittende werknemers in de huidige WSW-organisatie die in komende jaren nog in dienst zijn bij een gemeente (via detachering) De middelen voor de nieuwe doelgroep worden verdeeld op basis van de historische instroom in de wachtlijst Wsw en in de werkregeling Wajong. De bedragen voor de nieuwe doel groep zijn in de overzichten samengevoegd met de middelen voor de huidige doelgroep. Voor de middelen die gemeenten krijgen voor de huidige doelgroep gaat een nieuw verdeelmodel gebruikt worden. Een nieuwe verdeling van middelen gaat altijd gepaard met plu ssen en minnen voor bepaalde gemeenten. Door een ingroeiperiode van drie jaar worden deze herverdeeleffecten geleidelijk doorgevoerd en hebben de gemeenten de mogelijkheid om zich aan de nieuwe omstandigheden aan te passen. In drie jaar tijd wordt het oude bedrag afgebouwd en het nieuwe opgebouwd. Zo geldt dat in het eerste jaar nog dat 75% van het budget op basis van het toegekende budget 2014 wordt verdeeld en 25% volgens het nieuwe model. De verdeling van de middelen voor de huidige doelgroep zal plaats vinden op basis van de factoren totale doelgroep, gemiddelde re -integratie-uitgaven per inwoner, bijstandsontvangers, lager opgeleiden en bereikbare banen. De verdeelmaatstaf bereikbare banen is verhoudingsgewijs gunstig voor gemeenten in regio’s met een zwakke arbeidsmarkt. Dit komt tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer, zoals neergelegd in de motie Kerstens c.s. Wel geldt voor alle gemeenten, conform het regeerakkoord, een algemene korting van 8% in 2015. Noordenveld ontvangt in totaal een budget van € 4.882.000. Verantwoording en monitoring Het ministerie stelt nadrukkelijk dat het College van burgemeester en wethouders over de besteding uitsluitend financiële verantwoording aflegt aan de gemeenteraad. Het Rijk vraagt
3
geen verantwoording over de rechtmatigheid van de besteding aan gemeenten. Wel zal het Rijk de uitvoering van taken van het sociaal domein 3D monitoren om de “sy steemverantwoordelijkheid van vakministers en fondsbeheerder te kunnen waarborgen”. Het Rijk ontvangt mede daartoe via het informatiesysteem “Informatie voor derden” (IV3) per gemeente informatie over de besteding van de middelen. Om aanvullende zekerheid te krijgen over de betrouwbaarheid van de Iv3-informatie over de bestedingen in het sociaal domein , wordt aan gemeenten gevraagd om bij de eerste Iv3-kwartaallevering in 2015 eenmalig een goedkeurend oordeel van de accountant over de juistheid en volledigheid van de conversie van producten naar functies en categorieën te leveren. Uitgaven Bij de primitieve begroting 2015 zullen de inkomsten en verwachte uitgaven van de decentralisaties moeten worden opgevoerd. Inmiddels is een eerste cijferopstelling ontvangen van het gemeentelijk transitieteam. Omdat het uitgangspunt van de gemeenteraad is dat de operatie budgettair neutraal verloopt zullen de uitgaven niet hoger mogen zijn dan de in de circulaire vermelde inkomsten. Bij de jaarrekening (2014) kan een eventueel saldo worden gereserveerd. In de aanbiedingsbrief bij de begroting 2015 zal ruim aandacht aan dit onderwerp worden besteed. Uitkeringsjaar 2014 Het accres (=groei) 2014 wordt, ten opzichte van de raming in de septembercirculaire 2013, (weer) neerwaarts bijgesteld. Ten opzichte van de septembercirculaire 2013 daalt de uitkeringsfactor met 10 punten (voor Noordenveld is dit € 19.000 per punt). Hier staat weer tegenover dat er middels enkele beleidsintensiveringen € 75.000 aan het gemeentefonds wordt toegevoegd. De integratie-uitkering Wmo maakt deel uit van de algemene uitkering. Een integratie-uitkering betreft de toevoeging van een (vaak) voormalige specifieke uitkering aan het gemeentefonds. Ten opzichte van de septembercirculaire 20 13 neemt de uitkering toe met € 90.000. Per saldo is er een klein nadelig effect op de gemeentebegroting van € 25.000. Uitkeringsjaar 2015 Accres algemene uitkering Vanaf 2015 is er sprake van een positieve bijstelling van het accres. Deze accreseffecten zijn het resultaat van een veelheid aan mutaties op de rijksbegroting. Integratie-uitkering Wmo De uitkering 2015 valt fors lager uit. Dit is vooral een gevolg van het in het Regeerakkoord opgenomen korting van € 975 miljoen op het budget voor huishoudelijke hulp. Deze korting is later verlaagd tot € 465 miljoen. Effect voor de gemeentebegroting 2015 De algemene uitkering (inclusief de integratie-uitkering Wmo) valt ten opzichte van de jaarschijf 2015 in de begroting 2014 € 1.543.000 lager uit. Hiervan is bij de Voorjaarsnota 2014 al deels melding gemaakt (gevolgen van septembercirculaire 2013 die structureel doorwerkt naar 2015 en verdere jaren) Daarnaast wordt het verschil voornamelijk veroorzaakt door de korting (40%) op de integratie-uitkering Wmo uit het Regeerakkoord (€ 650.000) Ook de uitname in verband met de verschuiving van het buitenonderhoud scholen naar de lumpsumvergoeding zorgt voor de sterke afname van de algemene uitkering 2015.
4
Meerjarenraming Op bladzijde 25 van de Voorjaarsnota is een doorkijkje gepresenteerd naar de begroting 2015-2017. Als gevolg van het verschijnen van de meicirculaire 2014 zijn de cijfers bijgesteld. Omdat de lagere algemene uitkering voor een groot deel wordt veroorzaakt door een grote korting van € 650.000 op de integratie-uitkering Wmo (oude taken) is deze vervolgens uit het overzicht gehaald. Immers, de raad heeft eerder aangegeven dat de korting wor dt doorberekend naar de Wmo-clienten. Als laatste hebben wij de eerder opgenomen inflatiecorrectie van 1% teruggedraaid. Uiteindelijk is het bij de Voorjaarsnota geprognosticeerde tekort op de begroting 2015 € 971.000. Op bl adzijde 26 en 27 van de Voorjaarsnota 2014 doen wij een aantal bezuinigingsvoorstellen tot een bedrag van (afgerond) € 800.000. Voor de dekking van het resterende tekort van € 171.000 zullen wij bij de begroting 2015 nadere dekkingsvoorstellen doen. Meerjarenperspectief per 1-1-2015 (bedragen in €) 2015
2016
2017
349.000
293.000
108.000
Gevolgen inflatiecorrectie Reeds opgenomen 2014
-1.470.000 843.000
-2.260.000 1.151.000
-3.072.000 1.462.000
Extra kabinetsbezuiniging Gevolgen herfstakkoord
-599.000 171.000
-599.000 190.000
-599.000 228.000
Overige ontwikkelingen: -bouwleges -grondexploitatie
-250.000 -177.000
-250.000 -177.000
-250.000 -177.000
Tekort bladzijde 25 Voorjaarsnota 2014
-1.133.000
-1.652.000
-2.300.000
Meicirculaire (extra)
-1.115.000 -2.248.000
-1.134.000 -2.786.000
-1.172.000 -3.472.000
Uittellen meicirculaire WMO
650.000 -1.598.000
650.000 -2.136.000
650.000 -2.822.000
1.470.000 -843.000 -971.000 800.000 -171.000
2.260.000 -1.151.000 -1.027.000 800.000 -227.000
3.072.000 -1.462.000 -1.212.000 800.000 -412.000
Meerjarenbegroting 2014-2017
Inflatiecorrectie weer naar 1%
Dekkingsvoorstellen bladzijde 26/27 (afgerond)
Door het aanpassen van de inflatiecorrectie dalen de extra belastinginkomsten en overige leges en opbrengsten, vermeld op bladzijde 27 van de Voorjaarsnota, met de helft (€ 63.500). Dit betekent concreet dat het tekort voor 2015, naar de huidige inzichten, maximaal € 234.500 (€ 171.000 plus € 63.500) bedraagt.
5
Algemene beschouwingen Voorjaarsnota 2014. Reactie met betrekking tot de portefeuille van wethouder Alssema op de politieke bijdragen van de fracties in 1 e termijn Bezuinigingen Door diverse fracties zijn vragen gesteld over de bij de Voorjaarsnota voorgestelde bezuinigingen. Men is onder andere benieuwd naar hoe het proces van de ombuigingen vorm krijgt en hoe de planning is met betrekking tot het betrekken van inwoners bij de begroting. Proces ombuigingen Een aantal fracties (onder andere ChristenUnie en D66) stelt de vraag of het College de inwoners bij het proces van de ombuigingen gaat betrekken . Wij gaan na de zomervakantie onze inwoners actief betrekken bij het vraagstuk van de ombuigingen. Een voorbereidingsgroep is aan het werk om dit proces verder in te richten en hiervoor een passende werkvorm te vinden. In dit proces wordt een koppeling g elegd tussen de kernwaarden uit ons visiedocument ”Noordenveld 20 25. Natuurlijk samen”, de rollen die de gemeentelijke overheid heeft naar haar inwoners toe en de producten en diensten die wij onze inwoners leveren. Wij vragen onze inwoners waar zij priori teit leggen als het gaat om de producten en diensten die de gemeente levert. Wij zijn van mening dat een uitspraak van inwoners hierover van groter belang is en ons meer oplevert in de discussie over ombuigingen dan een antwoord op de vraag hoe deze produc ten tot stand komen (scenariodenken) De vraag naar prioriteiten staat namelijk dichter bij de inwoners. Aan de hand van de prioriteitstelling door onze inwoners maken wij een vertaling waarbij wij de vier bekende scenario’s hanteren (faciliteren, uitbeste den, samenwerken, uitvoeren). Deze vertaling leidt tot voorstellen die wij bij de Voorjaarsnota 2015 aan uw raad voorleggen. Uw raad kan daarop een keuze maken welke producten en diensten van belang zijn en aangeven hoe deze producten en diensten tot stand komen. Voordat wij in gesprek gaan met onze inwoners zullen wij de nog te ontwikkelen werkvorm ook met u bespreken. Wij zetten het proces met onze inwoners breed in via inwonersbijeenkomsten maar ook met een enquête op internet en de inzet van social media. Het traject met de inwoners moet leiden tot een financieel gezond meerjaren perspectief. Daarbij blijven wij kritisch op de uitgaven en het niet meer dan nodig aanpassen van tarieven en staan wij voor een goed ondernemersklimaat en het daar waar mogelijk terugdringen van de werkloosheid. Wij waarderen de suggestie van de ChristenUnie om raadsbreed verkennende gesprekken te voeren, om zo gezamenlijk richting de begrotingsdiscussie in november alle mogelijkheden te bespreken, maar nemen hem niet over. Zoals gezegd starten we na de zomer met een traject waarin we met u en onze inwoners in gesprek gaan over de diensten en producten die wij als gemeente leveren. U mag van ons verwachten dat er continue wordt nagedacht over de toekomst. Daar staan we voor en beschouwen dat mede als onze opdracht. Dit doen we echter niet zonder de actualiteit uit het oog te verliezen. Wij menen met ons voornemen om met u en onze inwoners in gesprek te gaan een goede vorm te hebben gevonden om tot keuzes te komen die wij zoals gezegd bij de Voorjaarsnota 2015 aan u zullen voorleggen.
6
Onderbesteding budgetten Lijst Groen Noordenveld geeft aan: dat er in 2013 veel onderbesteding van budgetten heeft plaatsgevonden. Zij veronderstelt dat dat in 2014 en 2015 ongetwijfeld weer zo zal zijn. Zij vraagt aan het College om maatregelen uit te stellen en op die manier de begroting sluitend te krijgen. Tevens geeft zij aan dat volgens haar op de kosten van inhuur van externe adviseurs niet door het College wordt bezuinigd. Ook de fractie van GroenLinks vraagt zich af in hoeverre de voorgestelde efficiencyslag bedrijfsvoering (210.000) realistisch is. Er is nog geen onderbouwing. Kunt u hier meer duidelijkheid over geven? Het College is niet voornemens om noodzakelijke maatregelen uit te stell en, wat moet gebeuren gebeurt. De financiële onderbesteding van het afgelopen jaar had meerdere oorzaken. Een aanmerkelijk deel daarvan was voor ons niet beïnvloedbaar. Voor het deel dat wel beïnvloedbaar is, stellen wij nu voor om een bedrag van € 210.000 structureel te bezuinigen als efficiencyslag op de bedrijfsvoering. Hierin is zeker ook aandacht voor de post van de externe inhuur en inkoop. Wij hebben hier oog voor maar merken op dat we, juist vanwege flexibiliteit er de afgelopen jaren voor hebben gekozen om diensten in te kopen in plaats van het in dienst nemen van medewerkers met bepaalde kennis en vaardigheden. In dit bedrag is het punt van onderbesteding meegenomen. Opgemerkt wordt wel dat een van de oorzaken van onderbesteding mede is gelegen in het gegeven dat er soms geen ambtelijke capaciteit is om werk op te pakken. Wat moet gebeuren, zal ook worden opgepakt. Zoals het CDA stelt is er wel een ondergrens qua doelmatigheid van de bedrijfsvoering. Deze ondergrens wordt mede bepaald door het beroep dat er wordt gedaan op de ambtelijke organisatie. Wij zijn ons er van bewust dat er niet oneindig kan worden gesneden. Het gaat immers om regulier werk dat wordt uitgevoerd. Meer snijden is onder verder gelijkblijvende omstandigheden niet doenlijk. Korting WMO-budgetten De ChristenUnie vraagt het College: tijdens het eerstvolgende Transitie-overleg meer duidelijkheid te verschaffen over de flinke afname van de WMO -budgetten en de consequenties daarvan voor Noordenveld. Kan het College hierdoor nog steeds vasthouden aan uw voorgenomen korting op het budget van WMO voor 2015? Wij zullen u in een van de eerstvolgende bijeenkomsten van de fractiespecialisten bijpraten over de financiële ontwikkelingen binnen de drie decentralisaties. Wij zien al langere tijd een daling in de bestedingen van de Wmo-budgetten. Daarom hebben wij gemeend om de Wmo begroting neerwaarts bij te stellen. Wij benadrukken dat dit geen consequenties heeft voor het huidige voorzieningenniveau. Dat daarmee mogelijk financiële ruimte verdwijnt om de gevol gen van de decentralisaties op te vangen realiseren wij ons. Of dat het geval is , en zo ja in welke mate, kunnen wij op dit moment niet overzien. Onroerende Zaak Belasting (OZB) Lijst Groen Noordenveld vindt: dat een extra stijging van de OZB inwoners/bedrijven onnodig opzadelt met extra lasten. Verder zal er voor iedereen geen verdere verhoging dan die wegens inflatie mogen gelden.
7
Groen Links meent een tegenstrijdigheid te signaleren. Enerzijds (bladzijde 27) spreekt het College over een mogelijke OZB verhoging o de ombuigingen te kunnen realiseren, terwijl het College in de interne kaders aangeeft vast te willen houden aan het zojuist vastgestelde bestuursakkoord waarin staat dat de OZB in principe niet meer dan trendmatig wordt verhoogd (bladzijden 24 en 18). Onze vraag is dan ook: Waar houdt u aan vast? En welke (eventueel andere) alternatieven stelt u voor? Uitgangspunt van ons College is nog steeds om de stijging van de totale lastendruk voor 2015 te beperken tot een trendmatige verhoging. De OZB is hier onderdeel van. In het bestuursprogramma is aangegeven dat de OZB in principe niet meer dan trendmatig wordt verhoogd. Dit sluit een extra verhoging niet uit als dit een bijdrage moet leveren aan het totaal van maatregelen om de begroting 2015 sluitend te krijgen. Zoals u weet beschouwen we dit in samenhang met de totale belastingdruk waarin met name de afvalstoffenheffing en de rioolheffing van belang zijn. Hondenbelasting Lijst Groen Noordenveld voor de hondenbelasting die Noordenveld als enige Drentse gemeente nog heeft, te laten vervallen. Dat bespaart organisatiekosten en wat er dan nog aan opbrengst overblijft (zo’n € 50.000), kan gedekt worden vanuit minder externe inhuur, een vacaturestop en beperken tot kerntaken. Over 2013 hebben we een netto opbrengst aan hondenbelasting gerealiseerd van afger ond € 61.000. Hiermee is al rekening gehouden met de controlekosten naar aanleiding van de in 2013 gehouden controle op het hondenbestand. De controle houden we in principe twee jaarlijks. Het door u genoemde bedrag is dus hoger en zal voor 2015 van ongeve er dezelfde grootte zijn. De kosten in relatie tot de bruto opbrengst zijn te onderscheiden in personele kosten (16%) en controle/perceptiekosten (6%) De totale lasten omvatten dus 22% van de bruto opbrengst. Inkoopstrategie samenwerkingsverbanden sociaal domein De fractie van Gemeentebelangen vraagt het College: welke inkoopstrategie wordt er binnen de samenwerkingsverbanden in het sociaal domein gehanteerd? Hoe is besluitvorming daaromtrent tot stand gekomen? De gemeente Noordenveld zit voor de Jeugdzorg in het Drentse samenwerkingverband onder het RTA (Regionaal Transitie Arrangement). De contracten die hieronder worden afgesloten zullen voor maximaal de duur zijn van dit Arrangement (tot 1 januari 2017) Hier is gekozen voor een strategie om met een onderhandelingsprocedure contracten aan te gaan met de zorgaanbieders over de drie verschillende domeinen . Daarnaast worden er contracten aangegaan met diverse collectiviteiten waar met name kleine zelfstandigen in opereren. Voor de Awbz trekt de gemeente Noordenveld samen op met de gemeenten Assen, Tynaarlo, Midden-Drenthe en Aa en Hunze. Hier is onlangs een marktconsultatie uitgevoerd die o nder andere gaat bepalen hoe wij de markt op gaan. ICT De afgelopen jaren hebben wij gewerkt aan een mogelijke samenwerking van onder meer ICT met de gemeenten Assen, Aa en Hunze en Tynaarlo. Om die reden zijn een aantal projecten
8
enige tijd uitgesteld. Nu de samenwerking voor Noordenveld niet wordt voortgezet, zijn wij genoodzaakt de projecten zelfstandig uit te voeren. Dit is noodzakelijk om onze bedrijfsvoering te continueren en kwaliteit te kunnen blijven garanderen. Het gevolg hiervan is dat wij in de Voorjaarnota een aantal kredietvoorstellen hebben ingediend die vaak complex en vooral een sterk operationeel karakter hebben. Daarom kiezen wij er voor om u via deze beantwoording, op hoofdlijnen, te informeren. Wij stellen voor dat wij u periodiek op de hoogte stellen over de voortgang van de ICT-projecten. Hiermee zal een start worden gemaakt in de maand september. Belangrijk om op te merken is dat het beheerplan I nformatisering & Automatisering een uitwerking is van het Informatiebeleidsplan 2012 -2015. Gemeenschappelijke ICT-omgeving We werken niet meer mee aan een gemeenschappelijke ICT -omgeving. Dit betekent dat, mochten we later alsnog instappen, er weinig tot geen keuze is. ICT uitvoeringsplan Het beheerplan is inderdaad niet toegevoegd, maar is voor u als raad natuurlijk in te zien. De vier punten waar aan u refereert zijn binnen het beheerplan opgenomen als on derdeel van de fundering van de ICT-omgeving. De tweede fase van het begrotingsonderzoek heeft nog niet plaats gevonden. Overzicht huidige ICT ondersteuning Het genoemde beheerplan, de toetsing hiervan door de accountant en de kennis die we hebben van vergelijkbare trajecten bij (buur-)gemeenten, maakt dat we een duidelijk overzicht hebben van de werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd. Security Officer & Digid Samen met de gemeenten Assen, Aa en Hunze en Tynaarlo hebben we een Security Officer aangesteld. Het project Informatie-beveiliging wordt als één project voor de vier gemeenten opgepakt. De audit DigiD is een jaarlijks terugkerende audit, die vanuit Rijksoverheid gebudgetteerd is op € 5.000. De Security Officer regisseert vanuit zijn centrale rol op lokaal niveau de audit. Logius vervult deze rol landelijk voor de rijksoverheid . Controles BAG De genoemde automatische vergelijkingen voert Noordenveld uit. Wat uit die vergelijkingen echter niet is op te maken is of de geconstateerde nieuwbouw of v erbouw legaal of illegaal is. Alle vergunde verbouwingen en nieuwbouw hoeven niet gecontroleerd te worden indien het bebouwde oppervlakte niet afwijkt van de vergunning. Ten behoeve van de BAG is extra inzet van Handhaving noodzakelijk. Voor deze werving, maar ook voor andere vacatures die beschikbaar komen, kijken wij in eerste instantie actief naar de beschikbaarheid van geschikte kandidaten bij de ISD en Novatec. Office 2010 Naast de optie om opleidingen Office 2010 uit het Individueel Loopbaan Budget te bekostigen, hebben wij gekeken vanuit het perspectief om medewerkers een thuisversie van Office 2010 aan te bieden. Contractueel was dit helaas niet haalbaar. Daarnaast wordt het persoonlijke opleidingsbudget juist ingezet voor de persoonlijke vraag van uit de medewerker zelf.
9
Efficiëntere werkprocessen De ICT investeringen zijn onder andere bedoeld om de systemen in samenhang in te richten en er voor te zorgen dat de organisatie er goed mee kan en gaat werken. Dat betekent dat gegevens uit basisregistraties daar waar ze in het werkproces nodig zijn beschikbaar worden gemaakt, dat documenten in veel gevallen automatisch gegenereerd kunnen worden en er inzicht en overzicht in het verloop van processen ontstaat. Dat alles biedt de mogelijkheid om de dienstverlening te verbeteren, processen efficiënter in te richten en informatie beter te benutten. Om dit te realiseren wordt de komende periode het traject zaakgericht werken verder uitgevoerd, waarbij er vooral extra aandacht wordt besteed aan het goed organis eren van de processen met behulp van ICT. Privatisering sportvelden Meerdere fracties hebben vragen over de privatisering van de sportvelden Het CDA vraagt het College of de bezuinigingsmogelijkheden daarmee nu volledig uitgeput zijn. Blijft het College in overleg met de sportverenigingen wel aandacht vragen voor bezuinigingsalternatieven? Gemeentebelangen vraagt: Omdat ons uitgangspunt is dat afgesproken bezuinigingen taak stellend zijn (afspraak = afspraak), verzoeken wij het College ons aan te geven op welke wijze het tekort op deze taakstellende bezuiniging kan worden weggewerkt. Zijn er nog mogelijkheden om binnen de Portefeuille Sport middelen te vinden, zijn er wellicht nog andere creatieve oplossingen middels inzet van andere materialen of mensen o f hebben wellicht de betrokken sportverenigingen nog waardevolle suggesties voor het oplossen van dit probleem? De PvdA merkt op: Dat er sprake is van een nog niet gerealiseerde bezuiniging van € 29.500 op het onderhoud van de sportvelden. Er wordt gesteld dat dit bedrag ten laste komt van de structurele begrotingsruimte. We hebben begrepen dat het bedoeld is als een voorstel. Wel vragen wij ons af of het College zich voldoende heeft ingespannen om de oorspronkelijke doelstelling te halen. Samen met een afvaardiging van de verenigingen hebben we onderzocht of en zo ja hoe we aan de bezuinigingsopdracht zouden kunnen voldoen op basis van een win – win situatie: maximale besparing voor ons en minder kosten dan nu voor de verenigingen. De netto besparing van € 57.000 en de onderhoudsafspraken die we met de verenigingen hebben gemaakt zijn op dit moment het maximaal haalbare. Uiteraard blijven we zowel intern als met de verenigingen kijken naar bezuinigingsalternatieven. Vrijvallende kapitaallasten Het CDA vraagt: of er inzicht is in de omvang van de vrijvallende kapitaallasten in verband met vervangingsinvesteringen 2014-2016, waarvan nu al vaststaat dat die niet of pas later dan de economische vervangingsdatum worden afgedaan. Jaarlijks vindt er een beoordeling plaats of economisch afgeschreven activa moeten worden vervangen. Indien de technische staat het toelaat vindt op voorhand geen vervanging plaats. Wij gaan dus al zoveel mogelijk prudent om met vervanging van bedrijfsmiddelen.
Trap op trap af Gemeenschappelijke Regelingen (GR’s) / Samenwerkingen De fractie van het CDA heeft enkele vragen gesteld: de ‘samen de trap op, samen trap af’ systematiek die van toepassing is voor de uitgavenontwikkeling van gemeenschappelijke
10
regelingen. De fractie uit het vermoeden dat voor het samenwerkingsverband Regio Groningen Assen vanaf 2011 hiermee geen rekening is gehouden. Ook wil de fractie inzicht in de verrekening van dit principe in de jaarlijkse bijdragen aan GR’s en samenwerkings verbanden vanaf 2011. Ook wil de fractie een lijst van GR’s en verbonden partijen voor wie dit uitgangspunt geldt. In de Voorjaarsnota geven wij aan dat wij de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen koppelen aan de ontwikkeling van het gemeentefonds. Zowel voor de afgelopen jare n als de komende jaren geldt dat de accressen (groei) van het gemeentefonds minimaal tot nihil is (geweest). Wij hanteren dan ook voor kostenstijgingen voor verbonden par tijen (waaronder gemeenschappelijke regelingen) de nullijn. In de begroting is een overzicht opgenomen van de gemeenschappelijke regelingen en de verbonden partijen. De veronderstelling dat de Regio Groningen-Assen een van de verbonden partijen is, is onjuist. ‘De trap op trap af systematiek’ is derhalve dan ook niet zonder meer van toepassing.
11
Algemene beschouwingen Voorjaarsnota 2014. Reactie met betrekking tot de portefeuille van wethouder Kosters op de politieke bijdragen van de fracties in 1 e termijn Kroonvelden Meerder fracties stellen vragen over dit onderwerp. De VVD vraagt bijvoorbeeld: in hoeverre er plannen zijn met betrekking tot de ontwikkeling van een visie voor de gebiedsontwikkeling van de Kroonvelden en in hoeverre de bewoners daarbij worden betrokken? De ontwikkelingen die in het gebied spelen (en dat zijn er vele) . De oorspronkelijke woningbouwopgave is niet meer aan de orde. Desondanks zijn er nog vele ontwikkelingen in dit gebied die vragen om afstemming en samenhang. Zo kan een beoogde sportvoorziening strijdig zijn met gewenste woonlocaties en moeten ontwikkelingen zo rgvuldig landschappelijk worden ingepast. We organiseren een schetsschuit waarbij we ook gebruik maken van de door de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelde Toolbox Dorpsranden. Dit in samenwerking met de provincie Drenthe, de Dienst Landelijke Gebied en de Rijksuniversiteit. In een schetsschuit werkt de gemeente samen met omwonenden, inwonenden, gebruikers, eigenaren en andere belanghebbenden aan een visie op het gebied. De gedachte is dat de schetsschuit meerdere scenario’s voor het gebied schetst . Nog een vraag over de Kroonvelden van zowel D66 als Gemeente belangen; Voor een gebiedsvisie wordt een krediet gevraagd, is dit echt nodig? In onze beleving is een visie noodzakelijk. Daarnaast is het gebied in beeld om in het kader van nieuwe planontwikkeling te worden uitgewerkt. Het aangevraagde krediet van € 15.000 betreft een voorbereidingskrediet. Aan het eind van het jaar komen we bij uw raad terug voor een voorstel voor het vervolg met bijbehorende kredieten. Projectbureau Leek-Roden Een vraag van de PvdA met betrekking tot het projectbureau Leek-Roden. De PvdA vraagt zich af: of het mogelijk is de netto kosten voor de gemeente Noordenveld te verrekenen met projecten die in dat kader worden uitgevoerd. Daarnaast wil de PvdA graag weten hoe lang het bureau in zijn huidige vorm nog moet blijven bestaan? De kosten betreffen algemene, niet projectgebonden, kosten t en behoeve van de stuurgroep en de projectgroep. Ook zijn het geen subsidiabele kosten i n het kader van de bijdragen die worden geleverd door de provincies en / of de Regio Groningen -Assen. Doorberekening is daarom niet aan de orde, noch zal het er toe leiden dat deze kosten door derden worden gedekt. Ook de gemeente Leek berekent de kosten om dezelfde redenen niet door aan projecten en/of subsidies. Inzet van het projectbureau is volgend aan de ambities van beide gemeenten. Over deze ambities, de projecten die lopen en nieuwe onderwerpen, gaan wij komend najaar met het College van Leek in gesprek. Verkoop gronden Een vraag van het CDA met betrekking tot dit onderwerp: Het zogenoemde Jos Dijcker rapport helpt de gemeente bij het verkopen van overbodige gronden. Is het bedrag aan
12
incidentele baten (product 416) ruim of krap gesteld? Volgens het CDA zit er groeiend perspectief in dergelijke verkopen; ziet de Portefeuillehouder dat ook zo en in hoeverre gaat hij de verkopen van deze gronden actief bevorderen? Het bedrag aan incidentele baten is realistisch gesteld ten opzichte van de wetenschap van dit moment. De verkoop wordt al geruime tijd actief bevorderd. Wij gaan daarnaast actief aan de slag met de vastgoedportefeuille en komen hierop nader terug naar de raad. Wij zullen hierin ook de plannen met betrekking tot de locatie van de voormalige meester De Vriesschool verwerken. Ontwikkelingskosten Nieuw-Roden De fractie van de ChristenUnie vraagt zich af of: hun beeld klopt dat de (voorbereidings) kosten voor een goede en duurzame uitbreiding van Nieuw -Roden uiteindelijk ten laste komen van een grondexploitatie? Ja, het is gebruikelijk dat (voorbereidings)kosten, zodra een project doorgang gaat vinden, worden ondergebracht in een te openen grondexploitatie. Duurzaamheidambitie Vraag van de ChristenUnie: De IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) wees onlangs nog op de toename van CO2-uitstoot en de gevolgen daarvan. Hoe rijmt u uw duurzaamheidambities met deze ombuiging? In het bestuursprogramma 2014-2018 hebben wij ten aanzien van milieu en duurzaamheid aangegeven dat in het huidige beleid de mogelijkheden van kleinschalige energieopwekking en optimaal energiebeer worden gecombineerd. Niet a lleen bij gebouwen in gemeentelijke eigendom, maar ook bij dorpshuizen, musea, sportkantines en andere gebouwen van organisaties in Noordenveld die (mee) afhankelijk zijn van gemeentelijke subsidies. De motie voor de vorming van een fonds voor het stimuleren van initiatieven op dit gebied wordt dan ook uitgevoerd. Ook zullen wij onder meer het duurzaam - en levensloopbestendig bouwen bij nieuwbouw en verbouw stimuleren via regelgeving. Deze ambities dragen naar onze mening (ook) bij aan energiebesparing. Op basis van het voorgaande kan het separate budget energiebesparing naar onze mening komen te vervallen. Ontwikkelingen Albertsbaan De VVD vraagt: waar de bijdrage blijft van de gemeente Noordenveld aan de ontwikkeling van de Albertsbaan. Wanneer denkt het College met de aanpak van de Albertsbaan te beginnen? De ondernemers tasten in de buidel en stellen € 50.000 beschikbaar. De Provincie doet haar bijdrage, maar wat draagt gemeente Noordenveld bij? Momenteel zijn wij in gesprek met verschillende betrokken partije n en externe financiers om realisatie van de plannen, al dan niet gefaseerd, mogelijk te maken. Daarbij onderzoeken wij verschillende mogelijkheden qua financiering. Het is niet ongebruikelijk om op het moment dat een plan definitief vorm heeft gekregen de inzet van middelen (wellicht als co-financiering) te bepalen.
13
Algemene beschouwingen Voorjaarsnota 2014. Reactie met betrekking tot de portefeuille van wethouder Wekema op de politieke bijdragen van de fracties in 1 e termijn Leerlingenvervoer ChristenUnie: “Wij vragen ons bij de voortgang van de ombuigingen af of de belanghebbende ouders ook worden betrokken bij de kanteling van dit leerlingenvervoer”. Gebeurt dat ook? Wij zijn momenteel nog niet in gesprek met ouders van kinderen in het leerlingen -vervoer. Op dit moment werken we samen met de Westerkwartiergemeenten aan een nieuwe verordening Leerlingenvervoer. In die verordening ligt de nadruk op maatwerk en het uitgangspunt dat het kind zo zelfstandig mogelijk naar school reist. Ouders hebben hier nadr ukkelijk een eigen verantwoordelijkheid in, maar ook het netwerk rondom het kind kan een rol spelen. Wij leggen de verordening na de zomer voor aan het onderwijs. Gymlokalen en gym- en onderwijsvervoer Een vraag van de ChristenUnie met betrekking tot gymlokalen en een vraag van het CDA over het gymnastiekonderwijsvervoer: U sluit gymlokalen, maar de kosten van gymnastiekvervoer nemen toe. Is dit volgens u een causaal verband? En is dit anders te organiseren? Bij de beschouwing 2013 heeft het CDA gevraagd: Vindt het College het ook vreemd dat de kostenontwikkeling in het gymnastiekonderwijs-vervoer zo grillig is? Voor 2014 wordt een noodzakelijke verhoging voorzien van € 30.000. Kunnen de kosten Vervoer gymnastiekonderwijs niet worden verminderd? Volgens ons is kostencofinanciering (OPON) een te overwegen optie? De gemeente is verplicht om voldoende gymaccommodaties aan het onderwijs aan te bieden. Dit kan door of een gymlokaal te hebben dan wel leerlingen daar naar te vervoeren indien de afstand tussen schoolgebouw en gymaccommodatie groter is dan de in de verordening huisvesting onderwijs staat vermeld. Wij constateren dat het budget voor gymvervoer al jaren aan de krappe kant is begroot. Daarnaast kan het sluiten van gymaccommodaties het gevolg hebben dat leerlingen over een grotere afstand naar hun gymlessen moeten reizen en daarmee de afstandsgrens overschrijden, hetgeen tot extra leerlingenvervoer en hogere kosten kan leiden. Het sluiten van de school in Altena met ingang van augustus 2014 levert voo r dit jaar waarschijnlijk een meevaller van € 6.500 in 2014 en structureel een bedrag van € 15.000 met ingang van 2015. De suggestie om de schoolbesturen mee te laten betalen vinden wij sympathiek, maar is wettelijk niet toegestaan. Immers, de gymaccommodaties en het leerlingenvervoer daar heen zijn geregeld in de Wet op Primair Onderwijs en in onze huisvestingsverordening. Wel zijn wij van plan om te bekijken of het leerlingenvervoer naar gymaccommodaties opnieuw kan worden aanbesteed. Mogelijk dat hiermee een bezuiniging kan worden gerealiseerd.
14
Passend onderwijs Het CDA stelt een vraag over passend onderwijs: Daarnaast wordt door de invoering van het passend onderwijs een dringend beroep gedaan op scholen om goed samen te werken hierbij. Wij stellen vast dat het de rol is van de lokale overhe id om hierbij wel in eerste instantie vinger aan de pols te houden. Hoe ziet u dat? De fractie van Gemeentebelangen: heeft kennis genomen van de financiële aderlating ten
gevolge van de uitnames gerelateerd aan de overdracht van verantwoordelijkheid ten a anzien van onderhoud van de gebouwen naar de schoolbesturen. In het licht van het verschuiven van budgetten en verantwoordelijkheden naar schoolbesturen is het van belang de verantwoorde lijkheid dan ook daar neer te leggen en te laten. In de Voorjaarsnota (bladzijde 9) wordt gesproken over het passend onderwijs in termen van “theoretisch gezien verantwoordelijkheid van schoolbesturen dus geen directe financiële gevolgen voor gemeente.” Kan het College toelichting wat met de daaropvolgende zin in de Voorjaarsnota wordt bedoeld? “Genoemde uitdagingen voor gemeenten en scholen liggen vooral op het terrein van afstemming binnen het totale Sociale Domein.” Het Passend Onderwijs is primair de verantwoordelijkheid van het onderwijs zelf. Het ministerie van OCW heeft landelijk een aantal samenwerkingsverbanden (Swv) aangewezen waarbinnen het onderwijs moet samenwerken. Het Swv stelt een ondersteuningsplan op waarin ze vastlegt hoe de ondersteuning aan leerlingen met een zorgvraag wordt georga niseerd. Gemeenten en onderwijs hebben overleg over dit plan gevoerd. Dit heeft geresulteerd in een ontwikkelagenda met thema’s die zowel gemeente als onderwijs raken. Via het bestuurlijk AGO overleg (Afstemming Gemeenten Onderwijs) zijn wij als gemeente betrokken en wordt de voortgang bewaakt. Ook de PvdA heeft een vraag over passend onderwijs: Met ingang van het nieuwe schooljaar wordt de wet Passend Onderwijs van kracht. Voor die decentralisatie valt Noordenveld binnen de provincie Groningen. Een belangrijk onderdeel hier is de afstemming tussen onderwijs en jeugdzorg. Voor de jeugdzorg behoren wij nog steeds tot Drenthe. Op welke wijze draagt het College zorg voor een adequate afstemming tussen de Groningse en Drentse afspraken op deze terreinen? De verbinding tussen zorg en onderwijs wordt straks voor een belangrijk deel lokaal gelegd via de toegang tot de Jeugdzorg, het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Ons CJG heeft een aantal zorgroutes afgesproken met het lokale onderwijsveld. Daarnaast volgt een deel van onze jongeren onderwijs in Groningen en Assen. De verbinding zorg – onderwijs moet voor deze ‘buitenleerlingen’ verder vorm krijgen. In de bestuurlijke overleggen tussen onderwijs en gemeenten, in zowel Groningen als Drenthe is de verbinding zorg – onderwijs daarom een vast onderdeel op de ontwikkelagenda. Armoedebestrijding De ChristenUnie heeft onlangs gevraagd naar de stand van zaken rondom extra activiteiten in het kader van armoedebestrijding. Het Rijk heeft extra geld vrijgemaakt voor armoede bestrijding. Voor Noordenveld is € 85.000 via de Algemene Uitkering beschikbaar. Ons wordt uit de Voorjaarsnota 2014 duidelijk dat u een aantal zaken gaat doen. Echter u wijst ons erop
15
dat slechts nog maar € 35.000 beschikbaar is door uitputting van de post minimabeleid. Kunt u al uw plannen nog realiseren? Welke activiteiten gaat u niet meer doen? Noordenveld
voert
al
jaren
een
ruimhartig
minimabeleid.
In
2013
hebben
we
de
Meedoenregeling geïntroduceerd als opvolger van de minimaregeling. De nieuwe regeling is laagdrempelig en heeft specifiek aandacht voor schoolgaande kinderen. We zien nu dat het gebruik toeneemt. Daarnaast raakt de regeling sport - en cultuurfonds steeds beter bekend. Ook daar zien we nu een toename van het gebruik. Een deel van de extra middelen is daarom inderdaad ter dekking van de budgetoverschrijding. We willen de aanpak armoedeproblematiek versterken door meer in te zetten op preventie, informatie en advies (bijvoorbeeld een webwinkel) en betere samenwerking tussen partijen. Wij zijn van mening dat de resterende middelen daarvoor voldoende mogelijkheden bieden. We hopen nog dit jaar met een voorstel te komen om de webwinkel in te voeren. Doel van deze webwinkel is het toegankelijker maken van de voorzieningen vanuit het meedoenbeleid. Door middel van de webwinkel kunnen mensen eenvoudig bestellingen doen die door de gemeente dan betaald wordt aan de sport- of culturele verenigingen. Daarnaast is het de bedoeling om ook de lokale middenstand te betrekken bij de webwinkel. Door hun ook een plek te geven in de webwinkel kunnen inwoners die een beroep doen op de meedoenvoorzieningen rechtstreeks bijvoorbeeld school- of sportspullen bestellen. Doel is dat we gerichter middelen verstrekken die rechtsreeks ten goede komen aan kinderen uit gezinnen met een laag inkomen. Verlaging budget peuterspeelzalen De fractie van de ChristenUnie verzoekt om een toelichting op de verlaging van het budget peuterspeelzalen: Deze is wat ChristenUnie betreft op dit moment vrij 1 -dimensionaal Kunt u deze bezuiniging nader toelichten? Wij hebben met de Stichting Peuterspeelzalen in Noordenveld (SPiN) afgesproken dat de reservepositie van SPiN wordt afgebouwd in twee jaar naar een niveau dat voor instellingen van deze omvang realistisch is. Voor 2015 en 2016 ontstaat hierdoor ee n bezuiniging van € 15.500 per jaar. In 2016 gaan wij weer met SPiN in gesprek om te bekijken of de verwachte sterke ontgroening in Noordenveld zich ook doorvertaal t in de bezettingsgraden van de peuterspeelzalen. Participatiewet / WSW
Vraag van de PvdA: Op 1 januari aanstaande wordt de Participatiewet van kracht. Voor de behandeling van de Voorjaarsnota spreekt de raad nog over de samenwerking met de gemeenten in het Westerkwartier, en daarop zullen wij hier niet verder ingaan. Wij maken ons zorgen over de mogelijke situatie waarbij een groot gedeelte van de beschikbare middelen moet worden ingezet voor de verplichtingen die het gevolg zijn van de huidige wet op de sociale werkvoorziening. Dat kan er toe leiden dat er maar weinig middelen overblijven voor re-integratie. Het College schrijft dan: de keerzijde is dat met name de groep met een grote afstand tot de arbeidsmarkt maar zeer beperkt bediend kan worden. Voor ons is dat veel te kort door de bocht. Wij verwachten van het College een plan van aanpak waarin duidelijk wordt dat ook deze inwoners een kans krijgen op een (hernieuwde) start op de arbeidsmarkt.
16
De afgelopen jaren is het aantal bijstandsgerechtigden fors gestegen, gelijktijdig is het re integratiebudget bijna gehalveerd. We ontkomen daarom n iet aan het maken van keuzes. De ISD is in 2012 uit kostenoverwegingen gestart de re-integratieactiviteiten zoveel mogelijk in eigen beheer uit te voeren. Dat daarbij het zwaartepunt ligt bij de mensen die hoger op de participatielader staan vinden wij ver dedigbaar. Dat betekent overigens niet dat we voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt niets meer doen. De nadruk bij deze groep ligt echter veel meer op sociale activering en maatschappelijke participatie. In 2013 zijn we samen met de stichting Welzijn in Noordenveld gestart voor deze groep Participatie plaatsen te realiseren. Ook wordt deze groep steeds meer gestimuleerd vrijwilligerswerk in de eigen buurt te zoeken. Meerdere fracties vragen daarnaast naar een plan van aanpak. Wij kunnen ons dat goed voorstellen en willen na de zomer hier samen met u aan werken. Een plan van aanpak voor de gehele doelgroep met als doel om zoveel mogelijk mensen aan een betaalde baan te helpen. Twee vragen van het CDA over de participatiewet: De gevolgen van de Participatiewet voor Novatec zijn bekend. Niet duidelijk is hoe wordt omgegaan met die nieuwe mensen die niet meer in aanmerking komen voor een Wsw-plaats (Wsw verdwijnt). Om hoeveel mensen zal het gaan in Noordenveld en liggen daar al concrete plannen voor klaar? Het CDA heeft een bang vermoeden dat juist deze groep de wachtkamer moet gaan opzoeken, voor onbepaalde tijd. Ziet de Portefeuillehouder dat anders en zo ja, welke geruststelling kan hij bieden? Daarnaast vraagt het CDA ook: Wij moeten de vinger aan de pols houden waar het gaat om de inwerkingtreding van de Participatiewet per 1 januari 2015 en de gevolgen daarvan. Het doel om zoveel mogelijk mensen die onder de WWB (Wet Werk en Bijstand), WSW (Wet Sociale Werkvoorziening) en nieuwe Wajong (Wet arbeidsgehandicapten Jongeren) vallen, aan hoegenaamd regulier werk te helpen. Wij voorzien het risico dat een aantal mensen tussen de wal en het schip gaan vallen of in de wachtkamer terechtkomen. Op dit moment hebben wij nog niet helder op het netvlies hoe deze transitie in de praktijk gaat uitpakken. Ook niet in de zin van financiële risico’s voor de gemeente. Immers, volgens ons betekent het dat strak vasthouden aan het uitgangspunt dat voor re -integratie niet meer moet worden uitgegeven/gedaan dan aan rijksmiddelen beschikbaar is, juist tot een met deze transitie verbonden toename van niet-werkenden zal gaan leiden. Hoe ziet de portefeuillehouder dat? Wij kunnen uw ongerustheid over deze groep mensen goed voorstellen. Juist deze groep kwam in het verleden in aanmerking voor WSW/ Wajong en wordt in de nieuwe participatiewet als prioritaire doelgroep gezien. Voor deze doelgroep kan het instrument loonkostensubsidie worden ingezet. Daarnaast zijn er de garantiebanen juist ook voor deze groep bedoeld. Wij hebben er echter vertrouwen in dat we deze mensen naar passend werk kunnen leiden. Vooral ook omdat de nieuwe instroom beperkt in aantal zal blijven. Immers, mensen die nu onder de regelingen Wsw en Wajong vallen gaan niet mee naar de Participatiewet maar behouden hun rechten en plichten. De ISD becijfert dat de nieuwe instroom voor Noordenveld in 2015 bestaat uit circa 30 personen. In het Sociaal Akkoord hebben werkgevers en werknemers afgesproken om juist voor deze groep banen beschikbaar te stellen. De ISD heeft onder de Participatiewet de opdracht om in samenwerking met het (arbeidsmarktregio Groningen) deze groep te koppelen aan de garantiebanen.
Werkbedrijf
17
Bijdrage Novatec-bedrijfspanden Het CDA vraagt zich af: In hoeverre de Portefeuillehouder inmiddels op de hoogte is van de formele afwikkeling (‘transport akte van eigendomsoverdracht’) van de verkoop van twee Novatec-bedrijfspanden? Wat is volgens hem dan de hoogte van het verliesaandeel voor Noordenveld? Komt ten laste van algemene reserve begro tingsjaar 2014? De fractie van VVD vraagt of de extra afboeking ook verwerkt is in de Voorjaarsnota. Wij hebben als Noordenveld in het bestuursoverleg met betrekking tot de verkoop een afwijkend standpunt ingenomen. Wij waren van mening dat de verkoopprij s te laag was en opteerden voor een openbare verkoop. Het bestuur heeft echter bij meerderheid besloten de panden voor € 400.000 te verkopen aan de geïnteresseerde partij. Overigens zijn wij het er mee eens dat de verkoop van de panden past en noodzakelijk is in de herstructureringsopdracht van Novatec. De verkoop van de panden (aktepassering op vrijdag 20 juni 2014) betekent voor Noordenveld in 2014 een financiële tegenvaller van c irca € 300.000,-
18
Algemene beschouwingen Voorjaarsnota 2014. Reactie met betrekking tot de portefeuille van wethouder Auwema op de politieke bijdragen van de fracties in 1e termijn Verantwoordelijkheden/baten organisatie Rodermarkt De fractie van de VVD vraag zich af: in hoeverre overdracht van de baten aan een externe partij (marktgelden en pachtinkomsten kermis) gunstig is voor de gemeente? De VVD vraagt zich af: of door het overdragen van de baten (marktgelden en pachtinkomsten kermis) worden overgedragen aan een externe partij gunstig is voor de gemeente? Tegenover het verlies aan baten (marktgelden en pachtsom kermisterrein) staat voor de gemeente een besparing op onder andere kosten zoals: -personele kosten (onder andere opbouw en toezicht Rodermarkt) -inzet veearts en dierenverzorgers -kosten plaatsing toiletunit Albertsbaan -exportkeuringen Per saldo levert dit de gemeente een besparing op van circa € 6.500 op jaarbasis . Er bestaat geen onduidelijkheid over de financiële verantwoordelijkheden rond de Rodermarkt. Contractueel is vastgelegd wat de (financiële) verantwoordelijkheden zijn voor zo wel de Vereniging voor Volksvermaken als de gemeente. Ook de ChristenUnie heeft over dit onderwerp meerdere vragen: Wij staan achter het besluit om de Rodermarkt verder te verzelfstandigen. Dit bijzondere evenement is ook in goede handen bij de Vereniging Volksvermaken. Wat ons uit toelichting duidelijk wordt is dat lang nog niet alle (financiële) verantwoordelijkheden duidelijk zijn, en soms wel of soms niet zijn overgedragen. Ons bereikte berichten vanuit het Nederlandse Rode Kruis dat zij van het kastje naar de muur worden gestuurd over inzet bij de Rodermarkt. Dit lijkt ons niet de bedoeling. Erkent het College dat er verder moet worden gesproken over de verant woordelijkheden van de organisator van de Rodermarkt en afgenomen verantwoordelijkheden van de Gemeente hierbij? De gemeente is verantwoordelijk voor de veiligheid tijdens dit evenement en doet daarvoor sinds jaar en dag een beroep op het Rode Kruis. Naast het Rode Kruis w ordt tijdens de Rodermarktweek ook op bepaalde momenten een arts ingezet én een ambu -bike team. Uiteraard heeft de veiligheid tijdens de Rodermarkt topprioriteit, maar tegelijkertijd constateren we dat de bijbehorende kosten inmiddels sterk oplopen gepaard gaande met de roep (onder andere door Rode Kruis en politie) om nóg meer ambu-bikes in te zetten. Wij zien ons daardoor genoodzaakt de totale inzet van de medische ondersteuning, inclusief de rol van het Rode Kruis nog eens kritisch te bekijken. Wij betreuren de constatering dat hier mogelijk sprake is van een misverstand en zullen dit in een volgend overleg bespreken. Korting BOR / Novatec Het is de ChristenUnie opgevallen dat het College de extra korting binnen het gemeentefonds 1 op 1 wilt doorberekenen naar de gemeentelijke taakvelden. Dit zou een dubbele korting
19
betekenen op de BOR, vooral binnen het thema Infra, water en wegen. Is dit gezien de schouwrapportages in uw ogen verantwoord? De kosten voor de BOR zijn voor een substantieel deel afhankeli jk van de eisen/wensen die worden gesteld aan de inrichting, beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Vóór het vaststellen van de begroting 2015 ontvangt u van ons scenario’s over de BOR met daarbij dekkingsvoorstellen. Mogelijke bezuinigingsvoorstellen op de BOR zouden kunnen worden gerealiseerd door uitstel op onderhoud van onze infrastructuur. Uitstel van onderhoud kan op de lange termijn negatieve consequenties hebben. Deze aspecten worden in de uit te werken scenario’s meegenomen. Zoals in de nota is aangeven zou de werkelijke doorvertaling de korting op de clusteronderdelen naar de beleidsvelden plaatsvinden bij de opstelling van de begroting 2015. Het College wil dan ook een verband leggen met de andere bezuiniging, die op het organiseren van het beheer openbare ruimte / gebouwen. In de uitwerking zal dan niet alleen worden gekeken naar minder geld uitgeven, maar ook naar geld anders besteden, bijvoorbeeld door de extra inzet van mensen via de participatiewet. Op deze wijze willen wij het mogelijk maken om de kwaliteit te handhaven en toch kosten te besparen. Een ander spoor is het eventueel anders organiseren van de detachering van Novatec. Wij kunnen op dit moment nog niet helemaal overzien wat de personele en financiële consequenties zijn als de SW medewerkers in dienst zouden treden van de gemeente Noordenveld. Dit heeft grotendeels te maken met het feit dat wij verbonden zijn in de GR. Wij willen daarom de komende maanden gebruiken om dit te onderzoeken en verder uit te werken. Bij de behandeling van de begroting komen wij met een voorstel voor de inzet van de Novatec medewerkers. Meeliftprojecten De zogenaamde meeliftprojecten voor het gemeentelijk vervoers - en verkeersplan geven de fractie van de PvdA aanleiding tot een paar vragen: Het komt de fractie voor alsof hier een potje wordt gecreëerd zonder dat helder is waarvoor het geld nu feitelijk echt nodig is. Daar is de PvdA geen voorstander van. Daarom: is er een concrete planning met projecten die aan dit voorstel de grondslag ligt? Hoe ver staat het nu feitelijk met de invoering van de 30 en 60 km gebieden? En wat wordt bedoeld met het oplossen van knellende parkeerproblemen en oversteekproblemen voor voetgangers en fietsers? We zijn klaar met instellen van de 30 en 60 km -zones (letterlijk het plaatsen van de benodigde bebording). De inrichting is echter een zaak van de lange adem, het is onmogelijk en onbetaalbaar om de 30 km-zones direct goed in te richten, het gaat immers om bijna alle woonstraten binnen de bebouwde kommen. Onder goed inr ichten wordt verstaan dat de inrichting van de straat het gewenste effect afdwingt en de meeste weggebruikers automatisch niet (veel) harder dan 30 km/uur rijden. Afgesproken is daarom de 30 (en 60) km zones de komende jaren verder op te pakken. Door mee t e liften met onderhoudswerkzaamheden kan dit relatief goedkoop gebeuren en worden de kosten beperkt. De planning is dus voor een belangrijk deel gekoppeld aan de onderhoudswerkzaamheden. In dat kader worden ook bij overige infrastructurele werken kleine aanpassingen meegenomen.
20
Jaar van de Sport De fractie van de PvdA wil graag weten: hoe het staat met de uitvoering van het Jaar van de Sport. Dat is mede een initiatief van de fractie en de PvdA is benieuwd naar de voortgang. Het jaar van de Sport is nu halverwege. Dankzij de extra middelen konden we verschillende evenementen, zowel nieuwe als bestaande, van een impuls voorzien. Te denken valt aan een Glowballtoernooi, de Gezonde Avond4Daagse in Norg in de week van 23 juni, tennislessen voor specifieke doelgroepen en de Start van de Ronde van Drenthe. De komende maanden organiseren
we
onder
andere
nog
een
skeelerclinic,
een
Bossaballtraining,
een
informatieavond over werving van vrijwilligers en komt het eerste exemplaar uit van de krant Noordenveld Beweegt. Daarnaast onderzoeken we de mogelijkheden om verenigingen een duurzaamheidsscan van hun accommodatie aan te bieden.
21
Algemene beschouwingen Voorjaarsnota 2014. Reactie met betrekking tot de portefeuille van burgemeester Van der Laan op de politieke bijdragen van de fracties in 1e termijn Frictiekosten VRD en RUD Een aantal fracties heeft vragen gesteld over de tegemoetkoming in de frictiekosten voor de overgang van gemeentelijke taken naar de Regionale Uitvoering Dienst Drenthe (RUD) en de Veiligheidsregio Drenthe (VRD). Men wil van het College weten of in de gemeentelijke organisatie al maatregelen zijn genomen om structurele kosten te verlagen. Van de RUD en VRD worden eenmalige vergoedingen ontvangen voor frictiekosten. Daarnaast hebben de gemeenschappelijke regelingen de taakstelling om te bezuinigen binnen de eigen organisatie waardoor de gemeentelijke bijdrage aan de GR in meerjarenperspectief daalt. De afname van de gemeentelijke lasten compenseren deels de bij gemeente achterblijvende kosten van huisvesting, automatisering, personeel en dergelijke. In de meerjarenbegroting is een taakstelling opgenomen om te bezuinigen op de eigen organisatie. De afgelopen jaren is al fors gesneden in het personeelsbestand en de komende jaren zal de formatie verd er onder druk blijven staan als gevolg van bezuinigingen. Het is lastig om aanvullend te bezuinigen in de eigen organisatie zonder dat de dienstverlening aan de burger en het uitvoeren van wettelijke taken verder in het gedrang komt. Bij vrijvallende vacatures beoordelen wij of vervanging onvermijdelijk is dan wel dat deze een bijdrage kunnen leveren aan de taakstelling om structureel kosten te verlagen.
Inspanningsverplichting personeel Lijst Groen Noordenveld geeft aan: Vanaf 2013 geldt de extra inspanningsverplichting om in 2015 nog eens € 492.000 op personeel bezuinigd te hebben. Dit is niet in de Voorjaarsnota terug te vinden. Voer nu eindelijk een volledige vacaturestop in, met omscholing, geen gedwongen ontslagen en een goed sociaal statuut voor de m edewerkers in. Daarbij horen niet de bezuinigingen op personeelsvereniging en kerstpakketten die het vorige College heeft doorgevoerd. In moeilijke tijden zijn dergelijke zaken juist belangrijk om gemotiveerd personeel te houden. Een vacaturestop betekent zo’n € 450.000 besparing. In de Voorjaarsnota van 2012 is te lezen dat de doelstelling was om in 2015 de formatie met 28,61 FTE te hebben verlaagd tot 216,95 FTE. Ook is daar te lezen welke maatregelen daarvoor genomen waaronder een bezuiniging van € 492.000 door het verleanen van processen. Met andere woorden: de genoemde € 492.000 maakt onderdeel uit van een grotere personele bezuinigingsopdracht. In de jaarstukken 2013 meldden wij u dat de formatie op 1 januari 2014 is gedaald naar 216,24 FTE. Daarmee is de gestelde totale doelstelling gehaald en dus ook de genoemde € 492.000 als onderdeel daarvan. Voordracht Veenhuizen werelderfgoederenlijst Unesco /bijdrage OBV De fractie van de ChristenUnie: vraagt zich af in welke mate de kosten van het ontwikkeling sbureau 2015/2016 en de Unescovoordracht werelderfgoederenlijst voor rekening van de post eenmalige ruimte dienen te komen. Ten behoeve van de voorbereiding op de voordracht voor plaatsing van de Koloniën Weldadigheid op de Unesco Werelderfgoedlijst is ter dekking van de kosten over de periode
22
2015 tot en met 2018 een eenmalig budget benodigd van € 50.000. Voor het continueren van het Ontwikkelingsbureau Veenhuizen tot en met 31 december 2016 is voor de komende twee jaren een bedrag van € 50.000 per jaar benodigd. Het gaat hierbij dus niet om een structurele bijdrage. Gelet op het incidentele karakter van beide uitgaven kunnen deze kosten gedekt worden uit de beschikbare eenmalige ruimte. De VVD is
het niet eens
met het beschikbaar stellen van € 100.000 voor
het
ontwikkelingsbureau Veenhuizen. Er zou geen geld voor nieuw beleid worden uitgetrokken. Waarom zouden we er voor kiezen om in Veenhuizen steeds maar weer door te gaan met nieuwe projecten? Wij ervaren het als een teleurstelling dat wij er bij u niet in zijn geslaagd de meerwaarde van het ontwikkelingsbureau Veenhuizen aan te t onen, dit in tegenstelling tot andere fracties. De samenwerking tussen Gemeente, Rijk en Provincie via deze weg is niet alleen uniek (en kostenbesparend) maar heeft ook overigens zijn nut bewezen wat blijkt uit het niet sluiten van de PI 's in Veenhuizen en daarmee het behoud van werkgelegenheid. Democratische controle op samenwerkingsverbanden De fractie van Gemeentebelangen: vraagt het College hoe zij ervoor zorgt dat er voldoende democratische controle vanuit de raad op samenwerkingsverbanden kan worden uitgeoefend? In welke mate worden samenwerkingsverbanden op elkaar afgestemd, zodat versnippering niet leidt tot kwaliteitsverlies of verlies van bezuinigingsmogelijkheden (bijv oorbeeld ISD met Leek en in de toekomst Westerkwartier in combinatie met jeu gdsamenwerking binnen de provincie Drenthe)? Wij onderschrijven het belang van samenwerking op sommige terreinen. Juist door goed samen te werken kunnen we de zelfstandigheid, en de kwaliteit van onze dienstverlening, op een goed niveau behouden. Elk nieuw samenwerkingsverband wordt aan u als raad voorgelegd. Dit is bij uw besluit over de zelfstandige positie van Noordenveld bepaald. Bij dit besluit is de borging van democratische controle vanuit uw raad onderdeel. Ook afstemming van samenwerkingsverbanden komen in dat kader aan de orde. Opruimingskosten munitie Slokkert Het CDA: interpreteert de in de Voorjaarsnota opgenomen passage over de opruimingskosten munitie de Slokkert dat deze nog nacalculatorisch gedeclareerd worden bij het Rijk en daarmee een incidentele (90%?) baat in 2014 of 2015 vormt. Als die veronderstelling onjuist is, dan is de vraag of de compensatie al verdisconteerd is in de algemene uitkering 2014? In dat laatste geval is begrotingstechnisch inzake Munitie de Slokkert een ‘vergissing’ begaan?! Deze interpretatie is onjuist. Nu de vergoeding is opgenomen in de algemene uitkering kan, in weerwil van het verleden, niet meer worden gedeclareerd bij het Rijk en zal de gemeente dit uit eigen zak moeten bekostigen. Binnen de algemene uitkeri ng is geen voorziening voor dit soort (onvoorziene) werkzaamheden getroffen omdat wij de algemene uitkering beschouwen als algemeen dekkingsmiddel.
23
