Algemene Beschouwingen 2015
Gemeente Montferland, november 2014
Inhoud
We gaan omdenken….! .............................................................................................................. 3 Maar is dit allemaal wel zo makkelijk….? .............................................................................. 3 Algemeen ..................................................................................................................................... 5 Programma 01 – Relatie inwoners en bestuur ....................................................................... 6 Programma 02 – Wonen ............................................................................................................. 7 Programma 03 – Beheer leefomgeving.................................................................................... 8 Programma 04 – Economie en toerisme.................................................................................. 9 Programma 05 – Leefbaarheid, veiligheid en cultuur .......................................................... 9 Programma 06 - Bevordering gezonde leefstijl ................................................................... 10 Programma 07 – Jeugd en onderwijs..................................................................................... 10 Programma 08 – Zorgzame samenleving ............................................................................... 11 Programma 09 – Werk en inkomen ........................................................................................ 11
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 2 van 11
We gaan omdenken….! We moeten denken in kansen in plaats van in problemen. We zeggen volmondig ‘ja’ tegen de realiteit en maken van onze problemen nieuwe feiten…. We moeten ons gaan focussen op wat we wel willen, en niet op dat wat we niet willen. Elk probleem is ons startpunt voor het nieuwe denken. We moeten stoppen met wat niet meer werkt. Dat wat goed gaat moeten we versterken of doorontwikkelen.
Maar is dit allemaal wel zo makkelijk….? De begroting van het bestaande beleid van Montferland laat voor de jaren 2015-2018 grote tekorten zien, variërend van 0,2 miljoen tot 1,9 miljoen EURO per jaar. Er zullen dus grote veranderingen nodig zijn om deze verwachte verliezen af te dekken. Daarvoor hebben we onder andere de kerntakendiscussie opgestart.
Wat moeten we blijven doen? Voorzieningenniveau in onze kernen handhaven of verbeteren Focus houden op de kwetsbare mensen in Montferland; Verenigingen ondersteunen; Gemeentelijke lasten laag houden; Onze jeugd weer een goede kans geven op werk en wonen; Lokale middelen lokaal besteden; De inwoners weer op de eerste plaats zetten! Sluiting scholen in onze kernen tegengaan; Vermindering aantal wethouders; Wachtgeldverplichtingen voormalige politici verminderen; Goede communicatie naar onze inwoners, vooral over zaken in hun nabije omgeving. Zorgen voor veilige fietsroutes naar de scholen.
Waar kunnen we mee stoppen; wat kan minder? Afbraakbeleid voorzieningen; Inhuur dure externe adviseurs verminderen; Geldverkwisting door o.a. veel te grote bedragen uit te geven aan moeilijk verkoopbare gronden/kavels; Huidige beleid van hogere lasten en minder voorzieningen moet veranderen.
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 3 van 11
Onze gemeente Montferland heeft nu de volgende problemen: Het aantal bijstandsgerechtigden, werklozen en Wsw’ers is gestegen naar ruim 2.000 inwoners; Het behoud van de basisscholen in alle kleine kernen is onzeker; De woningbouwprogramma’s in de kleine kernen zijn minimaal en brengen de leefbaarheid op termijn in gevaar; De gemeentelijke leningen zijn erg hoog en kunnen een groot risico geven voor onze inwoners als toekomstige rente- en aflossingsverplichtingen gaan ontstaan; Er is sprake van 3.700 klachten/meldingen per jaar met betrekking tot de openbare ruimte; 22% van de inwoners in Montferland voelt zich niet veilig; De waardering voor het verlenen van vergunningen is nog steeds 6,2. Er zal de komende periode meer focus moeten komen op problemen die onze inwoners direct raken zoals werk, wonen en leefbaarheid. Daarvoor is een bestuur met nieuw elan nodig. Denken in kansen en niet in problemen. Heb als bestuurder lef, neem risico en durf grenzen op te zoeken en indien nodig te overschrijden als dat in het belang van onze gemeente is. Lokaal Belang Montferland (LBM) wil de huidige basisscholen in de kernen open houden, het aantal bijstandsgerechtigden en werklozen terugdringen door deze mensen nuttig en gerespecteerd werk te laten doen. We moeten ook weer meer gaan bouwen in onze kernen. Betaalbaar en passend bij de wensen en de portemonnee van onze inwoners. We zullen hiervoor mooie locaties moeten gaan vinden. Een nieuwe bestuurlijke wind moet er waaien waarbij de inwoners op de eerste plaats komen met focus op de kwetsbare inwoners. Minder regels, meer vrijheid en lagere lasten. Lokaal Belang Montferland Gerrit van Lent Fractievoorzitter
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 4 van 11
Algemeen We leven in een tijd waarin de focus meer ligt op bezuinigen dan op onze inwoners. In de thuiszorg, in het onderwijs, maar ook in het bedrijfsleven is regelmatig sprake van onacceptabele situaties. We moeten bij besluiten goed nadenken over de effecten en de pijn die deze besluiten kunnen veroorzaken bij onze inwoners. De eerste focus moet liggen op een betaalbare en goed functionerende eigen organisatie. LBM stelt voor om de bezuinigingen op apparaatskosten (20 mio per jaar) in een periode van 4 jaar te verhogen naar 5-6 % per jaar. Dit is een minimale bezuiniging die veel ruimte geeft en relatief makkelijk is door te voeren in onze organisatie. Kwestie van goed managen. Momenteel wordt er zowel in Nederland als in Duitsland veel gesproken over de derde afrit van de A3 bij Emmerich. Het probleem – de al jaren geplande plaats van de afrit of de verlegde afrit bij de Budbergerstrasse – is ook onderwerp van gesprek bij de Landtag in Düsseldorf. LBM is van mening dat het College hier proactief mee bezig moet zijn. Voor een goede afvoer van de te verwachten verkeersstromen moet tijdig overleg plaatsvinden met de gemeente Oude IJsselstreek en vooral ook met de provincie Gelderland, ongeacht de toekomstige plaats van die geplande afrit.
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 5 van 11
Programma 01 – Relatie inwoners en bestuur Evenals in onze Algemene Beschouwingen 2014 vraagt LBM zich af wat het ambitieniveau van het College is met betrekking tot klantvriendelijkheid naar de burger. Gestreefd wordt naar verhoging van het aantal digitale producten (48) met 10%. Kunt u aangeven hoe vaak het afgelopen jaar een specifieke aanvraag digitaal is gedaan van welk product? Van welke digitale producten krijgen de inwoners het product automatisch toegestuurd? Welke producten betreft de uitbreiding van 10%? Zijn digitale producten goedkoper voor wat betreft de kostprijs van het product, of duurder? Er zijn echter ook veel nieuwe indicatoren gebruikt, waardoor een vergelijking van de streefwaarde t.o.v. voorgaande jaren niet mogelijk is. Met name de nieuwe indicator ‘tevredenheid wijk- en dorpsraden’ roept vragen op. Meerdere malen is gebleken dat de communicatie tussen gemeente en wijk-/dorpsraden niet optimaal functioneert, soms dusdanig slecht dat zelfs in de lokale media hier aandacht aan werd besteed. Verbetering van de genoemde communicatie zal een eerste taak van het nieuwe College moeten zijn. Hoe wilt u deze waarde objectief gaan meten? Waarom is een 7 in uw beleving al goed genoeg? Kunt u verder weergeven hoeveel voormalige wethouders in de afgelopen jaren vanuit onze gemeente betaald zijn geweest en wat dit heeft gekost? Een vertrekkend Collegelid heeft een sollicitatieplicht. Kunt u aangeven hoe dit proces intern begeleid wordt en hoe vaak er door vertrokken Collegeleden in de afgelopen jaren gesolliciteerd is op functies? 3.700 klachten/meldingen per jaar met betrekking tot de openbare ruimte is voor ons veel te veel. LBM wil graag zien dat het College dit aantal met een gericht actieplan sterk gaat verminderen. Uit een overzicht blijkt dat het streven is om het aantal gegronde klachten op 0 te stellen. Is dit een realistisch streven als gemiddeld 22% van de klachten gegrond is?
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 6 van 11
Programma 02 – Wonen Het is voor ons belangrijk dat de problemen van wateroverlast in onze kernen een eerste prioriteit krijgen bij het College in 2015. Wat is hier de status van? Welke plannen zijn hiervoor nog in ontwikkeling? Hoeveel heeft het College begroot voor het oplossen van de wateroverlastknelpunten in onze gemeente? De klantwaardering omgevingsvergunningen Bouwen van 6,2 is voor ons veel te laag. Hier zal nadere analyse op moeten plaatsvinden en er zullen verbetervoorstellen voor geïmplementeerd moeten worden. Waarom is dit kengetal na 2012 niet meer gemeten? Het College streeft naar een positief migratiesaldo (dus meer mensen naar Montferland dan uit Montferland). Kunt u de migratiesaldo van 2013 en 2014 (tot en met oktober) vermelden? Is het hieraan verbonden beleid voldoende effectief? Met andere woorden: wordt een positief migratiesaldo gerealiseerd? Het streven naar 70 woningen in Montferland oogt erg weinig. Dit is ongeveer 0,5 % van het totale woningbestand. Bent u niet van mening dat de leeftijd van de gemiddelde woningvoorraad in Montferland veel te hoog wordt? Dit kan leiden tot verpaupering, leegstand en energie onzuinige woningen. Moet er niet een beleid ontwikkeld worden waarin versneld oudere woningen worden vervangen door nieuwe woningen? Dit verhoogt het wooncomfort en de aantrekkelijkheid van de (kleinere) kernen. Hoe is de stand van zaken met betrekking tot de herontwikkeling van de Emmerikseweg en Villersgengske in ’s-Heerenberg? Hoe gaat het Masterplan centrum Didam eruit zien? Wat kost dit en wanneer is het klaar? Waarom is het klantentevredenheidscijfer voor aanvragen omgevingsvergunningen (6,2 in 2012) nog zo laag? Wat is er de afgelopen jaren gedaan om dit te verbeteren?
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 7 van 11
Programma 03 – Beheer leefomgeving LBM maakt zich zorgen over het gebrek aan succes van AGEM. Kunt u ons aangeven wat er allemaal wordt gedaan om dit succes toch te realiseren en wat dit kost? Is er een kans dat AGEM als een experiment moet worden beëindigd? Welke resultaten heeft AGEM geboekt en wat is de verwachting voor de komende twee jaren? Van de toezegging van vorig jaar om aandacht te schenken aan het beter gescheiden inzamelen van afval bij hoogbouw e.d. is – behoudens een brief aan betrokkenen niet veel terecht gekomen. Door alvast plastic bij hoogbouw elke twee weken in te zamelen, wordt tegemoet gekomen aan het plaatsgebrek bij betrokkenen. Vorig jaar is aangekondigd dat met een proef van ondergrondse verzamelcontainers zou worden gestart. Wat is de huidige stand van zaken? Huishoudelijk afval LBM blijft zich zorgen maken over het grote aantal huishoudens dat nooit of weinig de duobak aanbiedt. Steekproefsgewijs onderzoeken waar het afval van deze huishoudens blijft, is ons inziens noodzakelijk. Het streven van Welcom om ook in ’s-Heerenberg een repaircafé op te richten wordt door LBM van harte ondersteund. Weer een manier om het milieu te ontlasten! Busverbinding Doetinchem-Emmerich-Kleve-Nijmegen Omdat zowel de Euregio Rijn-Waal als de gemeente Oude IJsselstreek hier ook mee bezig zijn, is goed overleg en afstemming noodzakelijk. Openbare ruimte Alhoewel landbouwverkeer niet over de rondweg om Zeddam mag, zie je dat verkeer regelmatig toch op die weg. Als de provincie overgehaald kan worden om, na aanleg van steekhaventjes, het landbouwverkeer wel over die rondweg toe te laten, zou dat ook mogelijk moeten worden gemaakt op de binnenkort aan te leggen ontbrekende schakel. Voordeel is dan dat er niet nog een extra weg naast de ontbrekende schakel hoeft te worden aangelegd voor het landbouwverkeer. Hier wordt niet alleen veel gemeenschapsgeld mee bespaard, maar ook de natuur in dat gebied. LBM is van mening dat dit nog eens goed moet worden bekeken.
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 8 van 11
Programma 04 – Economie en toerisme Terecht wordt gesteld dat het toerisme voor onze gemeente een belangrijke economische drager is. Daarom is het een wijs besluit van het College om de toeristenbelasting in 2015 niet te verhogen. Het bedrijfsleven in Montferland betaalt al vele jaren een OZB bijdrage die tot de laagste in ons land behoort. LBM heeft aangegeven dat een gemiddelde heffing die 10% lager uitkomt dan het landelijk gemiddelde meer recht doet aan de solidariteit om onze gemeentelijke lasten te betalen. Vanuit het College wordt aangegeven dat aanvullende verhoging van deze OZB negatieve economische gevolgen heeft. Kunt u dit concreet maken? Is dit onderzocht, of is dit een opmerking uit de losse pols geweest? Juist in deze jaren, waarin het bedrijfsleven meeprofiteert van grotere projecten, is het redelijk deze belastingen tot onder het landelijk gemiddelde te verhogen. Of staan andere politieke belangen verhoging van de OZB voor bedrijven in de weg?
Programma 05 – Leefbaarheid, veiligheid en cultuur Uw antwoord op onze technische vraag met betrekking tot de beide politieposten vinden wij zorgelijk. LBM is van mening dat er alles aan gedaan moet worden om zowel in Didam als in ’s-Heerenberg minimaal een steunpunt van de politie te houden. 22% van onze inwoners voelt zich niet veilig in onze gemeente. Wat gaat u concreet doen om dit percentage te verlagen? Met de vermelde maatregelen verwacht LBM geen grote daling van dit percentage. Welke lessen heeft het College en de politie getrokken uit de 95 woninginbraken in 2013? LBM maakt zich grote zorgen over de ontwikkelingen bij de brandweer in Noord-Oost Gelderland. De gemeente Montferland moet er alles aan doen om beide posten met het huidige wagenpark in stand te houden.
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 9 van 11
Programma 06 - Bevordering gezonde leefstijl Kunt u aangeven in welke leeftijdscategorie de niet-sporters zitten en hoe het voorgestelde beleid tot sportbevordering hierop inspeelt? LBM is voorstander van het stimuleren van sport en – beweeggedrag door aanvullende subsidiëring van sportverenigingen. Nadrukkelijk moet de grotere groep ouderen hier gebruik van kunnen maken. Welke aanvullende financiële prikkels wil het College voorstellen om een verdere sportparticipatie te ondersteunen?
Programma 07 – Jeugd en onderwijs De skatebanen in Didam en ’s-Heerenberg zijn gerealiseerd en zijn een groot succes. LBM wil dat in onze kernen de huidige basisscholen openblijven. Dit is noodzakelijk voor de leefbaarheid in onze kernen, en voorwaarde voor toekomstige succesvolle nieuwbouw in deze kernen. In onze beleving zijn er op dit moment voldoende leerlingen en middelen en staat de kwaliteit van onderwijs niet ter discussie. Ook vanwege het ontbreken van veilige verkeersroutes naar andere scholen is het niet gewenst scholen te sluiten. LBM wil dat de aanvragen voor fusies van basisscholen eerst worden voorgelegd aan onze gemeenteraad ter bespreking.
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 10 van 11
Programma 08 – Zorgzame samenleving Er is sprake van een sterke toename van het aantal incidenten van huiselijk geweld (213 meldingen). Welke voorstellen doet het College om dit aantal te verminderen? LBM wil dat de nieuwe Participatiewet, Jeugdwet en WMO goed worden uitgevoerd, waarbij de focus moet liggen op de gebruiker van deze voorzieningen. Niemand mag in een onaanvaardbare thuissituatie terechtkomen door de overheveling van deze taken naar onze gemeente.
Programma 09 – Werk en inkomen Kunt u aangeven hoe het verloop van de geregistreerde werkeloosheid en arbeidsongeschiktheid in onze gemeente zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld met vermelding van leeftijdsklassen?
Lokaal Belang Montferland (LBM) - Algemene Beschouwingen 2015
blz. 11 van 11