Algemene Beschouwingen 2015 -CDA Statenfractie Groningen-
24 juni 2015, alleen uitgesproken tekst is geldig
Voorzitter, Vandaag spreken wij over de voorjaarsnota. Traditioneel een moment waarbij we spreken over de koers van het college en de daarbij horende financiële foto. Vandaag hebben we daarop een uitzondering: we hebben een nieuw college dat ongeveer een week of acht in functie is. Dit college is nog volop bezig met het preciseren van de beleidslijnen en de voorgenomen programma’s en de financiële dekking die daarbij past. En daar hebben we het de afgelopen periode al vaak over gehad, onder andere bij de presentatie van het college-akkoord en bij de jaarrekening. De gedeputeerde van financiën heeft aangegeven dat hij voor het reces komt met zijn financiële dekking: wij zien daar met vertrouwen naar uit. Wat betreft de CDA Statenfractie gaan we op dat moment daarover de discussie aan. Ik wil daarom in deze speech aandacht besteden aan de onderligger en de inhoud van het coalitieakkoord, een maatschappelijke trend die wij waarnemen en de kansen die dit schept voor de Groningers. Ik noem dat voor het gemak maar even de nieuwe samenleving. De Nieuwe Samenleving Wij zien in de hele samenleving een trend die het best te duiden is door het woord transitie er op te plakken. We zien die transitie in tal van sectoren en op veel verschillende gebieden. Ik noem een paar voorbeelden. We zien bijvoorbeeld een energietransitie: we vergroenen en verduurzamen in een rap tempo. Termen als ‘energieneutraal’, ’smart grids’, ’14 procents bijtellingsauto’s’ en ‘terugleveren aan het net’ hoor je tegenwoordig vrijwel dagelijks. Auto’s zoals de volledig elektrische Tesla Model S zijn niet aan te slepen en elektrische fietsen, als alternatief vervoersmiddel voor auto en openbaar vervoer, gaan als warme broodjes over de toonbank. Het hoge tempo waarmee we vergroenen en verduurzamen is sterk bepaald door de mate van maatschappelijke draagvlak en acceptatie. Met andere woorden: consumenten zijn er klaar voor. 1. Algemene Beschouwing CDA
Dat was een paar jaar geleden toch ondenkbaar. We zien ook een transitie op economisch vlak. Consumenten, u en ik, gaan weer terug naar de basis. Zij willen verantwoorde producten waarvan herkomst en samenstelling bekend is. Liefst regionaal. Even in een tussenzin voorzitter: laten wij nou gewoon als Groningse Staten met elkaar afspreken met elkaar dat we zoveel mogelijk producten en diensten lokaal of regionaal afnemen. Gewoon mosterd bij de kroket van de Marne, een bankstel van Vesta en een borrel van Hooghoudt. Ik was bij de economische transitie. Banken als KNAB, Handelsbanken en Triodos zien hun klantenaantallen groeien in vergelijking met de traditionele banken. En ook onze eigen Groningse kredietunie is een voorbeeld van anders omgaan met invullen van een kapitaalbehoefte. Ook consumenten ondergaan een transitie: ze worden mondiger, beter geïnformeerd en zelfbewuster. Dat is het best te illustreren met een voorbeeld: een vriend van ons is huisarts: diagnose hoeft hij al bijna niet meer te stellen en behandelplannen worden vaak ook al meegebracht. Mensen hebben alles al bij elkaar gegoogeld Wat ik met deze voorbeelden wil zeggen is dat de maatschappij hard verandert. Dat vraagt van ons als politici om andere vormen van besturen. Daarmee maak ik de brug naar het collegeprogramma ‘vol vertrouwen’. Als je naast al deze ontwikkelingen in de Nederlandse en Groningse samenleving het collegeprogramma legt zie je elementen van deze maatschappelijke trend terug in het collegeprogramma. De onderstroom in het collegeprogramma Dit college heeft de intentie om meer bottom up te werken. Meer te werken vanuit een maatschappelijke behoefte en minder van bovenaf dingen wil regelen. Faciliteren is het woord wat je daarop kunt plakken. De politiek is er voor de burger en niet andersom. Ook heeft het college aangeven veel meer samen te willen gaan werken. Samenwerken met de maatschappelijke organisaties, met de Groninger burgers en natuurlijk met ons als Statenleden. Dat is volgens mij een prachtige kans. Ik ben me bewust van de positieve lading van deze belofte. Cynici zullen zeggen: ‘dat moeten we nog maar eens zien’. Maar het eenvoudige feit dat je dit als collegepartners benoemt, opneemt in je programma en dit breed verkondigd geeft ons echter wel vertrouwen. Natuurlijk zullen wij deze cultuurverandering kritisch volgen. Maar wij vinden dit een aantrekkelijke statement. Wat ons betreft is deze uitnodiging niet vrijblijvend maar een wederzijdse verantwoordelijkheid. Als CDA Statenfractie pakken wij dit op.
2. Algemene Beschouwing CDA
Ik hoop dat de andere fracties (coalitie én oppositie) dit ook oppakken. Wij zijn in elk geval benieuwd hoe dit uit gaat pakken.
3. Algemene Beschouwing CDA
De inhoud van het collegeprogramma Als we dan vervolgens verder inzoomen en kijken naar de inhoud van het programma dan zien wij mogelijkheden en kansen. Ik pak er een paar uit. Allereerst de gaswinning. Onder enorme maatschappelijke druk, en onder andere via de band van onze Tweede Kamerleden, is het volgende getal gevallen in wat weleens de gasbingo wordt genoemd: 30 (miljard kuub). Laten we die 30 voor het gemak maar even vasthouden. Dat is wat de CDA Fractie betreft een mooi begin, een eerste stap. Als CDA Statenfractie roepen wij echter nog geen BINGO. Dat doen we pas als nummer 12 zich aandient. De gaswinning heeft echter ook een andere kant. Er hangt een enorme zak met geld boven onze Provincie. En daar kunnen we invloed uitoefenen: laten wij nou samen zorgen dat we die zak met geld zo snel mogelijk bij onze inwoners krijgen. Geld dat via de facturen en loonstrookjes van Groningse werknemers en werkgevers getransformeerd moet worden in stenen, investeringen en besteedbaar inkomen. Inkomen dat snel weer terecht moet komen bij de bakker op de hoek en de fietsenmaker in ons dorp. De komst van de heer Alders als nationaal coördinator zien wij ook als positief. Deze bestuurlijke topper gaat voor ons aan de slag. Als ik dat uitspreek denk ik even aan afgelopen woensdag. Toen bespraken we in de commissie de organisatiestructuur van de nieuwe overheidsdienst. Wij zijn ontzettend blij dat de dienst er komt maar hebben nog wel onze vraagtekens bij de organisatiestructuur. Wij vragen ons af of deze –echt- daadkrachtig is en of deze echt zorgt voor het snel neerslaan van de centen in de regio. Hierbij vertrouwen wij op de ambitie en de energie van de heer Alders: hij heeft bewezen om los van structuren, agenda’s en belangen het verschil te kunnen maken. Ik daag hem dan ook uit om dat voor ons ook te gaan doen. Als tweede de revolverende fondsen. Een fonds voor leefbaarheid, een accommodatiefonds en een fonds voor ons MKB. Vooral die laatste vinden wij van groot belang. De bakker op de hoek, de startende makelaar in ons dorp en de energiecorporatie in oprichting voor zonne-energie krijgen hiermee een positieve impuls. Wij verwachten veel van deze fondsen. Vooral ook omdat we echt iets gaan doen met ons kapitaal. We wenden het direct aan voor onszelf, voor de Groninger samenleving. En zo moet het toch zijn. Als derde het werken aan de digitale infrastructuur.
4. Algemene Beschouwing CDA
Hier ligt een opgave en een kans. Als dit college het snel voor elkaar krijgt om iedereen te voorzien van een snel internet geeft dat een enorme economische boost aan onze provincie. Ook is het vestigingsklimaat daarmee een stuk aantrekkelijker en hiermee kunnen we bedrijvigheid in onze krimpgebieden stimuleren. Wij dagen het college uit om dit voor de volgende voorjaarsnota, dus in 2016, een forse stap verder te brengen. Kansen verzilveren: op naar 2019! Voorzitter. Als we deze drie sporen samenbrengen dan zijn wij als CDA Statenfractie van mening dat we de komende periode onze koers moeten vastklikken op een positieve koers en mindset Dat we samen aan de slag kunnen en moeten gaan. Dat we dat doen met positieve mindset zodat we Groningen samen een boost. Wij zien 2019 met vertrouwen tegemoet: er gaat niets boven Groningen!
Groningen, 23 juni 2015, CDA Statenfractie Groningen, Ronald Knegt | Het uitgesproken woord geldt
5. Algemene Beschouwing CDA