Algemeen bestuur Vergadering Agendapunt Onderwerp
14 april 2016 4 Mededelingen
1. Per 1 januari 2016 is Groesbeek ‘Berg en Dal’ geworden. Per 1 januari 2015 heeft een herindeling plaatsgevonden van de voormalige gemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek. In het jaar 2015 heeft deze gemeente de naam Groesbeek gedragen. De nieuwe gemeenteraad heeft een nieuwe naam voor deze gemeente vastgesteld, te weten Berg en Dal. Dat betekent dat de naam van de gemeente Groesbeek per 1 januari 2016 veranderd is in Berg en Dal. Ter kennisname is een brief hierover van de gemeente bijgevoegd. 2. Jaarverslag externe klachtencommissie GGD Gelderland-Zuid Ter kennisname is het jaarverslag 2015 bijgevoegd van de externe klachtencommissie van de GGD Gelderland-Zuid. 3. Monitoringsrapportage Wijchen In opdracht van de gemeente Wijchen voert de GGD vanaf 2015 de uitvoeringsregie op de lokale toegangspoort (sociale wijkteams) en monitort de GGD de inzet van mensen en middelen, het aantal klantcontacten, verwijzingen (wie verwijst en naar wie?), beschikkingen, klanttevredenheid, etc. Zie de bijlage voor de rapportage 2015 en de inzichten die dit voor Wijchen oplevert. Door de combinatie van uitvoeringsregie én monitoringfunctie, is een korte feedback-loop naar de professionals ontstaan, wat voor een kortcyclisch leerproces zorgt. 4. Planning van GGD Gelderland-Zuid voor de Elektronische gegevensoverdracht JGZ. Sinds 1 juli 2010 zijn de gemeenten op basis van de Wpg verplicht om te zorgen dat de jeugdgezondheidszorg bij het vastleggen van cliëntgegevens gebruik maakt van digitale dossiers. Bij het werken met digitale dossiers hoort uit het oogpunt van veiligheid en kwaliteit ook, dat de dossiers digitaal worden overgedragen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het Landelijk Schakelpunt (LSP). Tevens is afgesproken het LSP te gebruiken voor de elektronische uitwisseling van gegevens tussen JGZ en RIVM over Rijksvaccinatieprogramma en hielprik. Op 15 januari jl. hebben alle wethouders met jeugdgezondheidszorg in hun pakket een brief ontvangen van staatssecretaris Van Rijn over de elektronische gegevensoverdracht in de JGZ (zie bijlage), waarin verzocht werd om zo snel mogelijk aan te sluiten bij het LSP en JGZ te vragen om de planning toe te sturen wanneer zij aangesloten zijn op het LSP. GGD Gelderland-Zuid is druk bezig met het mogelijk maken van deze elektronische gegevensoverdracht en streeft naar aansluiting bij het LSP voor het eind van dit jaar. We werken daarbij samen met Topicus, de leverancier van het digitaal dossier JGZ. De afdeling JGZ van GGD Gelderland-Zuid heeft een plan van aanpak ontwikkeld (zie bijlage) om aangesloten te zijn bij het LSP, zowel voor het gebruik van dossieroverdracht als voor RIVM-uitwisseling. Dit plan van aanpak werkt toe naar een aansluiting met het LSP per december 2016. 5. Klantwaarderingsonderzoek: Gemeenteambtenaren waarderen de GGD met een 7,1 Medio 2015 heeft GGD Gelderland-Zuid onderzoek gedaan naar de ervaringen van de 17 gemeenten, waaraan ondersteuning wordt geboden op het gebied van publieke gezondheid. Voor dit onderzoek zijn benaderd de ambtenaren volksgezondheid, jeugd, welzijn, veiligheid, onderwijs. Het doel van het onderzoek is/was drieërlei: Inzicht verkrijgen in de mate van tevredenheid over de dienstverlening van de GGD. Horen wat de verwachtingen en wensen zijn. Vaststellen waarin de GGD de dienstverlening zou kunnen verbeteren. Het onderzoek heeft bestaan uit een online enquête gevolgd met een face to face contact.
Uit de online enquête blijkt het volgende: De ervaringen met de GGD-brede producten wordt gemiddeld met een 7,1 gewaardeerd; Het gemiddelde van de ervaringen c.q. ontvangen reacties op de afdelingsspecifieke vragen is 7,3. De samenvatting van het klantwaarderingsonderzoek is bijgevoegd. 6. Bestuurlijke bijeenkomst over infectieziektebestrijding Op 5 februari jl. vond de jaarlijkse bestuurlijke bijeenkomst plaats van GHOR Gelderland-Zuid. Dit jaar waren hiervoor naast de leden van het Algemeen Bestuur van de VRGZ en de ketenpartners ook de leden van het AB van GGD Gelderland-Zuid uitgenodigd. Het onderwerp van 2016 betrof de infectieziektebestrijding. Tijdens de goedbezochte bijeenkomst is stil gestaan bij de historische context van de infectieziektebestrijding, de ontwikkelingen op dit gebied en is nader ingegaan op de bestuurlijke verantwoordelijkheden op infectieziektegebied. De opzet waarbij zowel de leden van het AB van de VRGZ als van de GGD aanwezig waren, werd zeer gewaardeerd. Bijgevoegd is een kort overzicht van de bestuurlijke verantwoordelijkheden bij een infectieziektecrisis, de presentatie zoals verzorgd door twee infectieziekteartsen van de GGD en de infographic over de infectieziektebestrijding GGD Gelderland-Zuid 2015, zoals die is uitgereikt tijdens de bestuurlijke bijeenkomst. 7. Onderzoeksrapport ‘Naar een toekomstbestendige en proactieve infectieziektebestrijding’ Bijgevoegd is het onderzoeksrapport ‘Naar een toekomstbestendige en proactieve infectieziektebestrijding’. Dit rapport is op 16 februari jl. aangeboden aan de Minister van VWS. Het rapport beschrijft de resultaten van het onderzoek van GGD GHOR Nederland naar de infectieziektebestrijding bij GGD'en in Nederland. Het onderzoek concludeert dat GGD’en zich met succes richten op de bestrijding van infectieziekten, maar dat er ook kwetsbaarheden zijn. De conclusies zijn in lijn met onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in 2015 ‘Infectieziekte- en tuberculosebestrijding bij GGD’en op orde, maar kwetsbaar’. De kwetsbaarheden betreffen proactieve taken, zoals netwerkvorming, innovatie en onderzoek, die minder aandacht krijgen dan nodig is. Het advies is onder andere dat ontwikkelingen op infectieziektegebied, zoals zoönosen (van dier op mens overdraagbare infectieziekten), antibioticaresistentie (ABR) en opkomende nieuwe infectieziekten in de komende jaren verdergaande inzet vragen. In het algemeen scoort GGD Gelderland-Zuid relatief goed in het onderzoek. Dat was ook al het geval in het genoemde IGZ-onderzoek. GGD Gelderland-Zuid werkt samen met betreffende gemeenten en andere partners aan het organiseren van zorgvuldige infectieziekte- en TBC-bestrijding in de opvang van asielzoekers, zoals op Heumensoord. Tevens onderkent de GGD het grote belang om veel extra aandacht te besteden aan zoönosen en ABR omdat deze bedreigingen op het gebied van de publieke gezondheid grote maatschappelijke consequenties hebben. Op het gebied van de zoönosen werkt de GGD samen met veel partners aan het tot stand brengen van een ‘One health’ netwerk, waarin onder andere (publieke) gezondheidszorg en de veterinaire sector samenwerken, bijvoorbeeld om snelle signalering van een zoönose te borgen waardoor tijdig maatregelen kunnen worden genomen om besmetting van inwoners in Gelderland-Zuid te voorkomen. Op het gebied van de ABR bouwt de GGD samen met ziekenhuizen, verpleeghuizen etc. aan een infectiepreventie-netwerk in Gelderland-Zuid met als doel om de antibioticaresistentie te bestrijden. Dat doet de GGD in lijn met het VWS-beleid op dit gebied; de Minister van VWS heeft ABR tot één van de speerpunten van het lopende Nederlandse EU-voorzitterschap benoemd. Vanwege het belang van dit onderwerp heeft de GGD de ontwikkeling van infectiepreventie / ABR gekozen als een van de vernieuwende en verbindende producten in het kader van de GGD-meerjarenstrategie 2016-2019 (zie hiervoor agendapunt 7).
8. Jaarverslag Academische werkplaats Amphi Ter informatie is het jaarverslag over 2015 toegevoegd over de werkzaamheden van de academische werkplaats Integraal Gezondheidsbeleid en Infectieziektebestrijding, waar de GGD in participeert bij/met Eerstelijnsgeneeskunde van Radboudumc.
9. Gehonoreerde opdrachten Gezond Leven. Voor 2016 bedraagt de acquisitiedoelstelling van de GGD € 247.000. De GGD verwacht in 2016 onder andere extra opbrengsten m.b.t. Publieke Gezondheid Asielzoekers (gefinancierd door COA), opbrengsten in het kader van infectieziektebestrijding/ABR, verzuimbegeleiding ROC (JGZ). In het eerste kwartaal 2016 is op het gebied van Gezond Leven een aantal projecten gehonoreerd. Deze worden onderstaand belicht. a. Centrumgemeente Nijmegen heeft het plan voor Ouderen in Veilige Handen voor de periode 2016-2018 goedgekeurd. Jaarlijks is er € 88.500,- beschikbaar om ouderenmishandeling tegen te gaan. Het project wordt uitgevoerd door Gezond Leven, Veilig Thuis en een groot aantal partners uit de regio (vrijwilligers, thuiszorg, GGZ, Maatschappelijke werk, Moviera). Een ouderenpanel doet mee en geeft advies. b. SchoolsOUT heeft bij de gemeente Nijmegen haar plannen voor de jaren 2016-2018 ingediend om sociale veiligheid op het terrein van seksuele diversiteit en homovriendelijkheid te bevorderen. Jaarlijks blijft de subsidie van € 116.000,- beschikbaar. Dit wordt betaald vanuit de onderwijs-begroting van de gemeente. c. Vanuit de Jeugdimpuls is een bedrag van € 36.800,- beschikbaar gekomen voor het onderwijs in Gelderland Zuid om samen met de Gezonde school-adviseurs toe te werken naar het themacertifikaat Gezonde School. 46 Scholen hebben zich aangemeld om hieraan mee te doen. Daarnaast gaan Gezonde school-adviseurs voor € 3920,- 6 locaties van het voortgezet onderwijs begeleiden bij het realiseren van een rookvrij schoolterrein. d. Met de Gelderse Sportfederatie (GSF) heeft de GGD zich tot gemeenten gewend in Rivierenland om de activiteiten van Aangepast Sporten te kunnen voorzetten. Zeven gemeenten willen in een vervolg investeren. Met de GSF is afgesproken dat op detacheringsbasis voor ongeveer 12 uur in de week werkzaamheden worden voortgezet. Daar is een bedrag van rond de € 24.000,mee gemoeid. e. Met de gemeente Tiel en de woningbouwvereniging in Tiel wordt een klein onderzoek uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in specifieke Tielse aspecten van beginnende schuldenproblematiek. Dit wordt o.a. uitgevoerd door een epidemioloog samen met Bijzondere Zorg in Rivierenland voor € 5.000,-. f. Bij Fonds Nuts Ohra werkt de afdeling Gezond Leven mee aan twee projecten waar een aanvraag voor een 2e fase is ingediend. Samen met de academische werkplaats Amphi heeft de GGD het project Gezond Leven in Wijchen Noord ingediend. In Rivierenland is de GGD partner van een ROC-project rondom laaggeletterdheid in Tiel. Eind april wordt duidelijk of beide projecten gehonoreerd worden. Het gaat om projecten van 3½ jaar, tot eind 2019 voor ieder € 375.000,10. Bijdrage vanuit de GGD aan het Nationaal Congres Volksgezondheid GGD Gelderland-Zuid levert een behoorlijke bijdrage aan het komende Nationale Congres Volksgezondheid, dat op 7 en 8 april in de doelen in Rotterdam gehouden wordt. Op de eerste dag zal Bert Frings een pitch geven over de aanpak van vluchtelingenproblematiek in Nijmegen, waarna Bert en Moniek Pieters een workshop over dit thema zullen leiden. Daarnaast worden de volgende workshops en presentaties gegeven vanuit: GGD Gezond Leven: Transformatie-experiment: van systeemwereld naar leefwereld; gedeeld eigenaarschap met burgers van gezondheidsbevordering; mondelinge presentatie door Nancy Albertz en Bas Vosbeek Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden; posterpresentatie door Jose Keetelaar. Gezondheid en leefstijl van adolescenten op praktijk- en speciaal onderwijs, vergeleken met regulier onderwijs (Jeugdmonitor); mondelinge presentatie door Marlene vd Star. AMPHI Integraal Gezondheidsbeleid: ‘AWPG: Versterken van de samenwerking tussen huisarts, jeugdarts en wijkteams in de regio’s Den Haag, Hollands Midden, Gelderland-Midden en Gelderland-Zuid’, een workshop samen met AWPG Zuid Holland. ‘Onderzoek naar integraal wijkgericht werken: methoden, uitdagingen en opbrengsten’, een symposium met meerdere presentaties. ‘AWPG: Hoe realiseer je een verbinding tussen de zorg-, sport-, en beweegsector?”, workshop. 11. Heumensoord De kosten die door de GGD in 2015 zijn gemaakt voor Heumensoord in het kader van de publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA) waren hoger dan de standaard vergoeding die de GGD
hiervoor ontving van het COA via GGD GHOR Nederland. Reden hiervoor was onder andere dat er veel kosten zijn gemaakt bij de voorbereiding en het opstarten van Heumensoord. Zoals eerder is aangegeven, heeft de GGD deze meerkosten bij het COA in rekening gebracht. Inmiddels is van het COA bericht ontvangen dat deze meerkosten worden vergoed. In de jaarrekening 2015 was hier al van uitgegaan (zie agendapunt 5.1). Verwacht wordt dat de standaard vergoeding in 2016 wel toereikend zal zijn. Zoals bekend is, zal Heumensoord op 2 mei a.s. zijn afgebouwd; de PGA-activiteiten van de GGD voor Heumensoord zullen dan ook worden beëindigd. 12. Toezicht Wmo: jaarverslag 2015 en werkplan 2016 Bijgevoegd is het jaarverslag 2015 van het Wmo-Toezicht. Het jaarverslag biedt een overzicht van de meest opvallende uitkomsten van de ontvangen meldingen en de pilot-toezichtbezoeken. De activiteiten in het kader van de ontwikkeling van het Wmo-toezicht zijn niet uitgebreid beschreven, omdat die al in de AB-vergadering van oktober 2015 aan de orde zijn geweest. Tevens is bijgevoegd het conceptwerkplan 2016, waarin een overzicht wordt gegeven van de geplande signaal- en risicogestuurde toezichtbezoeken. Conform het besluit van het AB zijn alle aanbieders waarover in 2015 en 2016 signalen zijn ontvangen, opgenomen in het werkplan. Alle nieuw gecontracteerde aanbieders die sinds 2014 voor het eerst Wmo-aanbod uitvoeren, zijn eveneens opgenomen, evenals de aanbieders die reeds onder toezicht stonden van andere landelijke inspecties. De uitvoering van het Wmo-toezicht moet goed aansluiten op de monitoring van de afdeling contractmanagement en inkoop van de gemeenten. Het Wmo-toezicht opereert vanuit een onafhankelijke positie en is meer bevoegd om diepgaand, zowel aangekondigd als onaangekondigd onderzoek te doen. GGD Gelderland-Zuid heeft maandelijks overleg met het Regionaal OndersteuningsBureau (ROBRijk van Nijmegen) en is ook in overleg met het regionale contractmanagement van Rivierenland over periodieke afstemming. Op casusniveau (aanbieders) worden signalen uitgewisseld en afgestemd over de aanpak van nader onderzoek. Voorkomen moet worden dat werkzaamheden elkaar overlappen. Kwaliteitstoezicht en monitoring op basis van de contractvoorwaarden kunnen elkaar versterken en aanvullen. De komende periode wordt het beleid in gezamenlijkheid verder vormgegeven. Op 6 juni a.s. wordt een congres georganiseerd voor alle wethouders met een verantwoordelijkheid binnen het sociaal domein. Het Wmo-toezicht van GGD Gelderland-Zuid verzorgt samen met het Samenwerkend Toezicht Jeugd een workshop: “Leren van Calamiteiten 2”. 13. Films project ‘Ouderen in veilige handen’ De films ‘Van signaleren naar bespreken; vrijwilligers in gesprek met ouderen migranten’ worden ter vergadering uitgereikt. Deze set korte films is één van de resultaten uit het project ‘Ouderen in veilige handen Gelderland-Zuid’. De films helpen vrijwilligers en trainers die te maken hebben met migrantenouderen om het gesprek aan te gaan over lastige onderwerpen, zoals ontspoorde mantelzorg, financiële uitbuiting en verwaarlozing. De USB-stick bevat een trailer, de vier filmcasussen en de bijbehorende handleiding als pdf. De films zijn ook online te bekijken via www.veiligthuisgelderlandzuid.nl en zijn toegevoegd aan de landelijke kennisbank aanpak ouderenmishandeling van het ministerie van VWS. Verschillende organisaties hebben dit project de afgelopen jaren uitgevoerd: GGD Gelderland-Zuid, Moviera, ouderenorganisaties en zorg- en welzijnsorganisaties. Samen hebben zij gewerkt aan de aanpak van ouderenmishandeling in de regio Gelderland-Zuid. 14. Wijziging Gemeenschappelijke Regeling (GR) GGD Gelderland-Zuid. Eind 2015 is aan de colleges en raden voorgesteld om de gemeenschappelijke regeling GGD Gelderland-Zuid op een aantal onderdelen te wijzigen. Het wijzigen van de gemeenschappelijke regeling was noodzakelijk om te voldoen aan de recent gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen. Uit de besluiten van de gemeenten, die wij inmiddels hebben ontvangen, is gebleken dat inmiddels (ruimschoots) meer dan 2/3 van het aantal gemeenten heeft ingestemd met het voorstel. Daarmee kan worden vastgesteld dat is ingestemd met de wijzigingen. Als alle besluiten binnen zijn, zal publicatie plaatsvinden en treedt de gewijzigde gemeenschappelijke regeling in werking per 1 januari 2016.
15. Landelijke nota gezondheidsbeleid 2016 – 2019 4 December stuurde het Kabinet de landelijke nota gezondheidsbeleid naar de Tweede Kamer. In de nota (lees: Kamerbrief, zie bijlage) staan geen grote beleidswijzigingen; het Kabinet kondigt aan het huidige beleid met kracht voort te zetten. De nota is mede gebaseerd op de uitkomsten van de VTV-2014 van het RIVM en de verkenning jeugdgezondheid van RIVM en NCJ. Op grond van de Wpg brengen ook gemeenten vierjaarlijks hun nota volksgezondheid uit, die toegesneden is op lokale behoeften en mogelijkheden. Daarnaast is het ook de bedoeling dat de gemeentelijke nota’s invulling geven aan het landelijk kader, dat beschreven is in de landelijke nota gezondheidsbeleid. 16. “Preventie raakt lelijk uitgekleed”; nut en noodzaak van de GGD Een verslaggever van het opinieweekblad ‘De groene Amsterdammer’ heeft een week meegelopen bij GGD Noord- en Oost Gelderland. Het bijgaande artikel van 7 januari 2016 is daarvan het resultaat.
