Agenda 1. Opening 2. Mededelingen 3. Vaststellen agenda 4. Insprekers 5. Presentatie stand van zaken Transitie Jeugdzorg 6. Rondvraag 7. Sluiting
1
Gesproken tekst G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dames en heren, excuses dat we iets te laat zijn begonnen. Dat hield verband met een andere vergadering hieraan voorafgaand. Ik.. zo gaat het beter? Ok. Ik heet u hartelijk welkom ook de aanwezigen op de tribune voor deze algemene raadscommissie. En verklaar graag deze vergadering voor geopend en wil dan graag met u naar punt twee van onze agenda." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De mededelingen. Ik kan u mededelen dat met kennisgeving afwezig zijn mevrouw Galama, de heer Van der Kolk, de heer Christians en de heer Deuring." E. van der Vlag (raadslid - PvdA): "Voorzitter, en de heer Kanter." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Wordt of is toegevoegd. Dank u." H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Voorzitter, meneer Gelling is er ook nog niet." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Nee, dat heb ik gezien." H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Misschien komt hij nog, je weet het maar nooit." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Maar ik heb even de namen van de mensen genoemd die zich hadden afgemeld. En volgens mij heeft ons geen afmelding....Meneer Kanter wel? Maar van de heer Gelling dacht ik niet. Maar we nemen de opmerking van u ter kennis geving aan mevrouw Hernamt." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dan wou ik graag met u overgaan naar punt drie van de agenda. Vaststellen van de agenda, ik weet niet of iemand van u daar…ik zie niks bewegen. Ok. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Insprekers hebben we niet. Nou dat gaat heel rap moet ik u zeggen." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dan zijn we aanbeland bij punt 5 van onze agenda. Ik denk eigenlijk wel het hoofdonderwerp van deze avond. Transitie jeugdzorg. Er zal zoals u heeft kunnen zien een presentatie worden gegeven. De presentatie wordt verzorgd, vanuit mijn positie gezien aan mijn rechterzijde, mevrouw Brongers. Ik kijk nu even naar de portefeuillehouder, ik weet niet of u voorafgaand aan
2
de presentatie van mevrouw Brongers nog een kleine woordje richting de raadsleden en de aanwezigen wenst te spreken, zoja, ik zie dat uw lampje brand, dus ik neem aan dat u daar gebruik van wenst te maken. " J. Hamster (Gemeenteraad): "Heel kort voorzitter. Ja hierbij de beloofde informatie over de decentralisatie jeugdzorg. Ik wil u graag informeren over wat de opdracht precies gaat zijn van Stadskanaal en u meenemen in het proces dat tot nu toe gevoerd is en het proces dat vanaf nu nog gevoerd zal moeten worden tot en na 1 januari 2015 waar ??? volledig verantwoordelijk zijn voor de jeugdzorg. Maar inhoudelijk gaat inderdaad Marjan Brongers de presentatie grotendeels verzorgen. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dat was hem? Ok. Dank u voor uw toelichting. Kijk ik nog even richting mevrouw Brongers. Aan u dan het woord voor wat betreft de inleiding. Wat heeft uw voorkeur, dat vraag ik maar even. Dat u tijdens de presentatie mogelijkerwijze ook gedurende wordt aangesproken en vragen worden gesteld, of zegt u bewaard u alstublieft de vragen tot dat de presentatie is afgelopen. Wat geniet uw voorkeur?" Mevrouw M. Brongers (): "Gewoon gedurende de presentatie." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Ok. Nou dat is duidelijk. Dan heeft u bij dezen het woord." Mevrouw M. Brongers (): "Dank u voorzitter. Goedenavond. Vanavond wil ik u graag meenemen zoals de wethouder al zei in de decentralisatie van de jeugdzorg. Er komt inderdaad heel wat op ons af. Maar voordat ik dat wil doen wil ik een nuancering aanbrengen, namelijk dat met overgrote deel van onze jeugd het gewoon goed gaat. Landelijk is het zo dat 85% van de jeugd niet in aanraking komt met jeugdzorg, dus geen structurele zorg of ondersteuning nodig heeft. Onlangs is hier in Groningen nog een rapport verschenen wat specifiek ook op ons gebied heeft ingezoomd en daaruit blijkt dat van het totaal slechts 20, nou ja slechts, maar 20% van de jeugdigen in aanraking komt met jeugdzorg. Is dus iets hoger dan het landelijk gemiddelde maar nog steeds 80% die dus daar geen ondersteuning bij behoeft. Dus dat u niet aan het eind van de avond denkt dat alle jeugdigen in Nederland op een of andere manier in aanraking zijn gekomen met jeugdzorg, dat is dus absoluut niet het geval. Maar toch zien we de laatste jaren een sterke groei van de jeugdzorg. Eigenlijk allerlei vormen van jeugdzorg laat een enorme stijging zien, met name de jeugd GGZ, heeft de laatste paar jaar een enorme stijging laten zien. En uiteraard is gekeken van wat zijn nou de oorzaken van die stijging. Nou dan zie je toch een aantal belangrijke thema’s voorbij komen. We zien dat eenvoudige opvoedvragen steeds sneller belanden in het professionele circuit. Daarnaast
3
inderdaad dat het systeem op dit moment heel erg aanbod gericht is. Als je even kijkt, even teruggaat naar het eerste punt; eenvoudige opvoedvragen, we zien inderdaad gewoon he ik heb een druk kind, ik heb problemen met mijn lastige puber, hoe pak ik dat aan. Zien we al vrij snel dat er een doorverwijzing plaatsvindt naar allerlei opvoedondersteuningsmaatregelen wat door professionals wordt uitgevoerd. Heeft ook te maken met het aanbod wat gewoon bij de instellingen aanwezig is. We hebben iets liggen, goh dat past wel, we bieden het aan, dus heel snel wordt die koppeling gelegd. Daarnaast inderdaad de toename van de labeling. Iedereen kent de discussies over de ADHD labeling op dit moment denk ik wel. Op dit moment zit in het systeem ingebakken dat je gewoon voor bepaalde zorgtrajecten een labeling moet hebben anders kom je er niet voor in aanmerking. Dus ook daarin zien we de afgelopen jaren een enorme stijging. En als laatste ook de vraag vanuit de ouders, we zien steeds meer ouders die inderdaad met de vraag komen hè er is iets met mijn kind kunt u het onderzoeken. Toevallig had ik vanmiddag nog een gesprek met een kinderpsycholoog die zei; ik stel tegenwoordig de vraag aan ouders die bij me komen wilt u gelijk een labeling of wilt u een diagnose, zo van sommige ouders willen heel snel richting het labelen van kinderen." G. Brongers-Roffel (raadslid - CDA): "Een aantal voorbeelden van eenvoudige opvoedvragen. Een druk kind, een lastige puber. Wat zijn dan geen eenvoudige opvoedvragen?" Mevrouw M. Brongers (): "Ja, dat is een mooie. Nou wat je ziet is dat bij heel veel leeftijdscategorieën hoort bepaald gedrag. Wat gewoon normaal is voor een kind en wat we zien is dat op dit moment een tendens is dat ook het normale gedrag wordt geproblematiseerd. Daar duid ik eigenlijk op. Ja? Goed het rijk heeft besloten om een stelsel wijziging door te voeren. Zij zien daarvoor dus inderdaad twee belangrijke redenen; allereerst de grote druk die dus is ontstaan op de gespecialiseerde zorg en daarnaast ook dat wij de laatste paar jaar hebben gezien dat er al ook een hele verkokerde manier van werken is binnen de jeugdzorg. Je hoort heel vaak bij multiproblem gezinnen zijn meerdere hulpverleners actief, maar ze weten van mekaar niet precies wat ze aan het doen zijn. Het idee van het rijk is inderdaad dat door alle jeugdzorg neer te leggen bij de gemeente en dus een regievoerder te hebben dat je in ieder geval die verkokering ook kunt terugdringen. Namelijk je dwingt de organisaties om met elkaar samen te werken. Het zogenaamde één gezin één plan, daar zullen we straks nog verder op inzoomen. En daarnaast is het idee dat we ook die druk op die gespecialiseerde zorg terug kunnen dringen en dit heeft met name te maken dat we gewoon als gemeente hopelijk sneller kunnen schakelen, sneller erbij kunnen zijn zodat minder kinderen doorgaan naar die gespecialiseerde zorg. Nou dan heb ik even voor u op een rijtje gezet wat er allemaal naar de gemeente toekomt. Dit zijn dus de taken die op dit moment door het rijk, zeker
4
door de provincie, worden opgepakt. Zoals ik al zei de jeugd GGZ is een hele belangrijke speler. Daarnaast hebben we nog het AMK, de kindertelefoon, ambulante en residentiele zorg, dan komen we al in het gedwongen kader; pleegzorg, de gesloten jeugdzorg, de jeugdreclassering, de bescherming en we krijgen ook de zorg voor de verstandelijk beperkten. En dat is een enorme hoop extra werk. Het was namelijk niet zo dat we nog niets deden in de jeugdzorg dit deden wij o.a. al, wij hadden de jeugdgezondheidszorg, hebben we nog steeds dat is eigenlijk wat de GGD doet. Het preventief jeugdbeleid, met name informatie, ondersteunen van, licht ambulante hulp, toeleidingenzorg in de coördinatie van zorg. In feite wat er op ons afkomt is in de totale ??? van zeer eenvoudige gewoon opvoedhulp en informatie, tot aan de zeer zware gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering maar ook de onder toezichtstellingen en de voogdij. En alles wat daar tussenin zit komt naar ons als gemeente toe. Even een momentje om het allemaal te laten bezinken. Nou hoe wordt dit geregeld, dit wordt geregeld door middel van de jeugdwet, de jeugdwet is op dit moment onderweg richting de Tweede Kamer. De bedoeling is dat die nog voor de zomer door de Tweede Kamer wordt behandeld. Daarna volgt uiteraard nog een traject richting de Eerste Kamer en als alles volgens planning verloopt zouden we eind dit jaar de nieuwe jeugdwet ook definitief moeten hebben. Wat houdt ie in….Dat houd in dat wij bestuurlijk verantwoordelijk worden voor de totale jeugdzorg en ook voor de middelen die naar ons toekomen. Via de meicirculaire van dit jaar hebben wij inmiddels indicatief een bedrag van 9,5 miljoen voor 2015 toebedeeld gekregen. En het idee van de wet is dat ie ingaat op 1-1-2015. Nou in het hele traject van de decentralisatie van de jeugdzorg hoort u steeds twee termen vallen, dat is de transitie en de transformatie. Transitie houdt eigenlijk de stelsel wijziging in, hè dus de overheveling van taken van het rijk naar de gemeente, maar deze komt met een korting van 15%. Even voor uw beeldvorming dat houdt in dat we vanaf 2017 een structurele bezuiniging van 450 miljoen euro wordt doorgevoerd. En dan de transformatie en dat is iets waar wij ons hier ook lokaal erg mee bezig houden, dat heeft met name te maken met dat wij op een andere manier de jeugdzorg, misschien moeten we het wel zorg voor jeugd gaan noemen i.p.v. jeugdzorg, gaan inrichten, een andere manier van kijken, andere manier van omgaan met gezinnen. Op dit moment is het b.v. zo dat de kinderen de focus hebben binnen de jeugdzorg, je zou dat breder moeten trekken, de totale leefomgeving bijvoorbeeld van het kind. Dus het is een hele andere manier van denken, kijken en ook handelen. Kom ik zo meteen nog wel verder op. " H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Mevrouw, mag ik wat vragen?" Mevrouw M. Brongers (): "Ja." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD):
5
"Mevrouw Hernamt." H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Als u dat gezamenlijk, of gaat preventief gaat werken, doet u dat in samenwerking met de jeugdzorg? Want nu komen al die taken naar de gemeente op en u zegt dat wij het anders gaan inrichten. Hoe gaat u dat doen?" Mevrouw M. Brongers (): "Nou, daar kom ik zo meteen nog even op terug." H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Oh, mooi, dank u wel." Mevrouw M. Brongers (): "Maar niet met een definitief antwoord, maar ik laat u wel even meekijken in waar we aan het denken zijn. Goed las je het hebt over de transformatie, nou volgens mij kent iedereen het driehoekje inmiddels wel de nul, de eerste en tweede lijn volgt, dat is toch eigenlijk de basis voor het denken ook over de inrichting van de jeugdzorg. Ik neem aan dat ik hem niet meer hoef uit te leggen want u heeft hem al een paar keer voorbij zien komen. Het idee is wel om het op een tweetal manieren te proberen aan te vliegen, allereerst is van onderop naar boven, dat betekend als je de nul de lijn gaat versterken en je zou dit plaatje gewoon een beetje doortekenen dat betekend dat de lijn van de eerste en de tweede omhoogschuiven, dus dat er minder jongeren in de eerste cq in de tweede lijn terecht komen. Aan de andere kant van boven naar beneden, dus wat je probeert is; zo kort mogelijk de jongeren die ondersteuning te bieden die ze nodig hebben, zodat ze zo snel mogelijk weer, nou ja, een niveau lager zeg maar kunnen en gaan. En uiteindelijk hopen we dat ze allemaal in de nulde lijn terecht komen, dat zal wel een utopie zijn. Veel gehoorde woorden die u tegen zult komen; civilsociety, zelfregie, eigen kracht, sociale netwerken, participatie eigenlijk draait het om al dat soort kernwoorden. Nou als ja dan kijkt naar de transformatie, wat ik al zei; wat je graag wilt bereiken is dat ook van onderop de lijnen opschuiven, daarvoor zul je dus die nulde lijn, dus die directe leefomgeving van die jongeren moeten versterken, en hopelijk vang je daarmee af dat een aantal jongeren doorschuiven naar die eerste lijn. Daarnaast zullen we de jeugdzorg veel meer lokaal gaan organiseren dan zit je dus al in die eerste lijn maar veel meer dus dicht bij de jongeren. Wat u ook regelmatig zult horen is één gezin, één plan, één regiseur, dus meer maatwerk. Dit heeft met name betrekking ook op gezinnen waar meerdere hulpverleners aanwezig zijn, daar meer de coördinatie op te voeren. En uiteraard uitgaan van de eigen kracht en verantwoordelijkheid, een andere manier van denken dus en kijken naar de zorg voor jeugd. " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Voorzitter?"
6
G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Meneer Pals." K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Hoe, hoe,,ja misschien komt u er nog weer op terug, directe leefomgeving jongeren versterken, maar wat stelt u zich daar bij voor. Ik bedoel als 80% van de jongelui tevreden en zijn met hun leventje dan blijkbaar en je concentreert je op 20% dus blijkbaar 80% van de leefomgeving is dan prima voor elkaar. Hoe moet ik mij dan bij die 20% en leefomgeving wat moet ik me daar bij voorstellen. " Mevrouw M. Brongers (): "Hun leefomgeving is inderdaad daadwerkelijk datgene waar de jongere mee in aanraking komt. ‘Dat kan zijn uiteraard de school maar het kan ook zijn zijn wijk waar ie in woont. De buurt waar die in woont, maar denk ook aan verenigingen die bepaalde een bepaald doel hebben. Wat je probeert is inderdaad dat een jongere zijn weg weet te vinden in die eigen omgeving om zijn, nou ja, datgene waar die tegen aanloopt, maar ook het gezin uiteraard, als je het hebt over een gezin met jonge kinderen dat ze ergens terecht kunnen waar ze ondersteuning krijgen en waar ze op die manier zeg maar hun eigen, nou ja, probleem of datgene waar ze tegen aan lopen kunnen oplossen. " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Ja, sorry dat ik er nog even op terug kom, maar ik bedoel daar staat de directe leefomgeving jongeren versterken dus dat duid erop dat u zich nog meer in wilt zetten voor ook voor die 80%? Of dat dat bijvoorbeeld heel, zo gauw 1 januari 2015, wordt heel Stadskanaal opnieuw ingekaderd, alle scholen worden bezocht alle wijken gaan we bij langs, alle ouders gaan we misschien screenen maar zover zal het wel niet gaan. Dat u denkt van daar komt dan een plan voor of dat u zegt daar zit een zwakke plek…ik kan me er eigenlijk weinig bij voorstellen maar… " Mevrouw M. Brongers (): "Ja, snap ik. Nee, wat je bijvoorbeeld ziet is nu, uit analyses blijkt inderdaad dat je gaat kijken naar bepaalde wijken waar is nou veel vraag naar jeugdzorg op dit moment. Je hebt wijken dat loopt goed, je hebt wijken daar zit wat meer zorg. Nou hoe is het daar georganiseerd, waar is behoefte aan. Is datgene ook aanwezig, maar denk ook aan de scholen, op dit moment hebben we natuurlijk ook de contacten met de scholen. Van kunnen we jullie ondersteunen om jongeren waarvan je het idee hebt die heeft extra ondersteuning nodig of gezinnen, kunnen wij daar iets mee doen. Dus het is heel erg, ik denk toch wel weer maatwerk waar je op terecht komt." H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Ik denk dat de meeste informatie van de scholen komt." Mevrouw M. Brongers ():
7
"Ja, je ziet inderdaad dat als je kijkt naar de signaleerdes, waar komen veel signalen weg, zijn natuurlijk de scholen. Die zien die kinderen dagelijks, dus dat kopt inderdaad. Dus een samenwerking ook in het kader van de transitie, passend onderwijs, ook daarin zullen we een duidelijke link moeten zoeken met elkaar. Dus het zal allemaal in elkaar moeten grijpen. Dat zal nog niet zo zijn op 1 januari 2015, maar we doen ons best om in ieder geval iets naar te leggen wat uit kan groeien tot inderdaad zo’n nou web waardoor je, ik hoop dat ik hier over een paar jaar sta en dat ik kan zeggen die 20% is 10% geworden. Nou, hoe hebben we nou in Groningen de decentralisatie van de jeugdzorg opgepakt, dat hebben wij samen met de 22 andere gemeenten gedaan en de provincie d.m.v. de routekaart, u wel bekend, deze routekaart bestaat uit 6 stappen. Wij hebben de eerste twee stappen inmiddels afgerond en we zijn op dit moment zitten we in de ontwerpfase dat de uitkomst van de eerste twee stappen is het benoemen van een negental thema’s zoals u die hier ziet staan. En zoals ik al zei; we zitten op dit moment in de ontwerpfase en dat betekend dat wij provinciaal deze thema’s met elkaar gaan uitwerken. Daar zullen werkgroepen voor geformeerd worden die dus inhoudelijk ook hier boddy aan zullen geven. Ik wil graag twee punten even voor u eruit halen. Eigenlijk een beetje in aansluiting op wat u zei meneer Pals, de basisvoorzieningen, dit zijn voorzieningen die voor een ieder eigenlijk algemeen toegankelijk zijn die ook zijn bedoeld inderdaad om die sociale cohesie te versterken en om ook de zelfredzaamheid van de burgers te versterken. Maar ook een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Dus die basisvoorziening is eigenlijk in relatie tot uw vraag zal een hele belangrijke worden. Wat ook een interessante is, is punt 7 de solidariteit, op dit moment zijn wij aan het kijken hoe het zit met de financiële risico’s die je loopt als gemeente. Aangezien met name die gespecialiseerde zorg, denk aan de gesloten inrichtingen, een hele hap uit je begroting kunnen nemen. Even voor indicatie, een plek in de gesloten inrichting wat nu Het Poortje is, of wat vroeger het Poortje was maar nog steeds het Poortje wordt genoemd en bekend is onder de naam Wilster in Groningen, kost al gauw 125 tot 150 duizend euro per jaar voor één kind. Dat zijn trajecten die wij niet kunnen beïnvloeden het zijn trajecten die door de rechter zijn opgelegd dus die zijn volledig uit, die staan buiten onze controle dus als je pech hebt als gemeente en je hebt en keer een groep kinderen. Nou ja ik zal u niet flauw maken maar u kunt zelf wel voorstellen wat dat inhoudt voor je budgeten " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Voorzitter." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Meneer Pals." K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Het gaat dan wel direct uit ons budget dus."
8
Mevrouw M. Brongers (): "Het gaat rechtstreeks ja, rechtstreeks uit ons budget. Wij moeten gewoon betalen als gemeente. Dus eigenlijk moet onze insteek zijn om te proberen te zorgen dat zo min mogelijk jongeren….Nou.. maar goed, terugkomend op die solidariteit. We zijn op dit moment aan het kijken met elkaar omdat alle gemeentes uiteraard dat risico onderkennen en eigenlijk ook niet zo goed weten wat er nou precies op ons afkomt en hoe groot het risico is om te kijken of we een vorm van solidariteit kunnen bedenken zodat wij zeg maar dat risico enigszins kunnen afdekken. Dus dat wordt nog wel een interessant werkgroepje denk ik. Dan even een, wil ik u even meenemen naar een doorkijkje op het lokale niveau. Allereerst even de organisatie van de zorg. Het idee is eigenlijk het model zoals u hier ziet, we hebben het dan onderverdeeld in basis zorg, flexibele zorg en de hoog gespecialiseerde zorg. Basiszorg is gewoon beschikbaar voor iedereen, laagdrempelig en vrij toegankelijk is gewoon ook op gemeente niveau georganiseerd hebben we gewoon hier in Stadskanaal. Flexibele zorg en daar komt al in de 10% van de wat ernstige problematiek, dat is dus zorg die niet geboden kan worden binnen die basiszorg en dan moet u inderdaad denken bijvoorbeeld aan die intensieve opvoedondersteuning. Ja en dan hebben we nog 5% dat is dus die hoog gespecialiseerde zorg, dat is de jeugdbescherming, jeugdreclassering, dat zijn eigenlijk die dure vormen van zorg waar ik het net met u over had. Nog even een kleine toelichting, de basiszorg, dus die 85% van de zorg, daarvan is het de bedoeling dat de gemeenten gewoon zelf gaan bepalen hoe ze die gaan inzetten. En ook in wat voor vorm ze het gaan inbedden in hun lokale structuur, dat mag iedere gemeente dus afzonderlijk gaan bepalen. De flexibele zorg, dat was het deel in blauw dat was die 10%, daarvan hebben we eigenlijk gezegd, het zal goed zijn om als " G. van der Heide-Van Asselt (raadslid - ChristenUnie): "Die gesloten afdeling komt dat straks hier dan ook? Willen ze dat hier dan ook.." Mevrouw M. Brongers (): "Het zou kunnen maar ik zou u adviseren om dat niet te doen." G. van der Heide-Van Asselt (raadslid - ChristenUnie): "Nee, nee" Mevrouw M. Brongers (): "Nee, ik kom daar zo op, trouwens in mijn presentatie nog even over te spreken. Mocht u dan nog een vraag hebben dan hoor ik het graag." Mevrouw M. Brongers (): "De flexibele zorg, de, die 10% daarvan hebben wij gezegd zou goed zijn om als gemeente dat gezamenlijk in te kopen. Waarbij we ook gezamenlijke beleidsdoelstellingen, waar grenst de kwaliteit etc., afspreken. Maar met name ook gezamenlijke prijsafspraken en daar zit hem denk ik
9
even de crux. Wat wij graag willen als gemeente is dat wij een stevige stem hebben ook richting de zorginstellingen. Je kunt dan wel zelf als gemeente je zorgpakketen samenstellen wat je nodig hebt maar we willen wel graag nou ja wat volume hebben richting de zorginstelling. Nou dan kom je bij de specialistisch.. " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Voorzitter." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Pals." K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Ik heb, ik…toen ik dit las, toen dacht ik van wij gaan van een provinciale organisatie naar een decentralisatie per gemeente nou ja we hopen straks naar 6 gemeenten dat maakt de zaak al wat eenvoudiger. Maar bijvoorbeeld dat die voorkeur voor die gezamenlijke inkopen door 23 gemeenten, maar er is nu toch al een vorm van gezamenlijke inkoop of is dat, ik bedoel dat kun je toch zo overnemen of…" Mevrouw M. Brongers (): "Ja, op dit moment is het zo dat de provincie inkoopt. Die, elk jaar laten ze bestek uitgaan en je kunt gewoon ze kunnen gewoon intekenen. In principe zou elke gemeente dat dus voor zichzelf moeten doen bij al die instellingen aparte vragen neerleggen en nou ja afspraken maken. Maar daarvan hebben wij gezegd van als je kijkt inderdaad naar dat je wel op lokaal niveau gewoon kunt dus ik kan wel zeg maar als Stadskanaal zegt ja maar ik heb behoefte aan dit en dit en dit soort zorg dat blijkt uit de geschiedenis dat blijkt uit de afname nu alleen we gaan wel met zijn allen in gesprek met die zorgaanbieders dus dat je juist om wat volume te krijgen we hebben natuurlijk hele kleine gemeentes we hebben centrumgemeente Groningen die natuurlijk een hele andere positie heeft. Daarnaast zit er ook wel een stuk efficiëntie in omdat uiteraard voor die zorginstellingen het heel lastig is met alle 23 gemeentes te praten en vanuit de 23 gemeentes heel lastig is met al die zorginstellingen 1 op 1 te praten. Dus het is een soort bundeling inderdaad van de krachten waarbij wel het lokale gewoon niet uit het oog verloren moet worden dat klopt." A. Maarsingh (raadslid - CDA): "...vragen aan u, ja ik heb de presentatie nog niet gelezen dan is het ook wat spannender. Maar als ik het dus goed begrijp is die 9,5 miljoen voor de provincie Groningen nu" Mevrouw M. Brongers (): "Nee, die is voor de gemeente als u het heeft over de 9,5 miljoen die ik net noemde voor 2015 dat is 9,5 miljoen euro die wij als gemeente Stadskanaal krijgen. En dan heb ik het alleen over de zorg die dus onze kant op komt want we krijgen uiteraard ook al budgeten om die andere jeugdgezondheidstaken uit te voeren. "
10
A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Dat is een heel groot bedrag, maar goed.." Mevrouw M. Brongers (): "Dat klinkt als een heel groot bedrag." A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Maar, wat, mijn vraag was dus eigenlijk; die verdeling is, ligt dus vast. Het bedrag ligt vast daar moet 15% op bezuinigd worden. Maar vraag is ook eigenlijk even; zo'n contract gebeurd dat bij inschrijving? Want de goedkoopste prijs kwaliteit verhouding is natuurlijk de beste. Dus als je alles centraal regelt weet je dan wel zeker dat...maar misschien staat het nog in de presentatie " Mevrouw M. Brongers (): "Als ik even op het eerste deel van uw vraag terug mag komen, in die 9,5 miljoen zit al de korting berekent dus het is niet zo, je moet geen en die 15% is waar we uiteindelijk op uit komen dus dat is vanaf 2017. Het is een gestaffelde korting, 2017 gaat ie dus volledig dan heb je dus die 450 miljoen wat ik zonet zei." A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Dat is die 9,5 miljoen." Mevrouw M. Brongers (): "Nee, het is in 2015 krijgen we 9,5 miljoen. U kunt dan niet 1 op 1 alle kortingen ervan aftrekken want ze komen, het rijk komt volgend met een nieuwe verdeelmodel. Wat positief dan wel negatief voor ons uit kan pakken voor 2016. Ze hebben nu nog de budgeten voor 2015 hebben ze berekend aan de hand van de historische cijfers dan komt er een nieuw verdeel model en dan hopen we dat we goed uitkomen. Maar goed ga alsjeblieft niet rekenen met die 9,5 miljoen en trek daar wat af want dan komen we niet uit voor 2016. " A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Ik reken helemaal niet, ik..Op een bedrag van 9,5 miljoen bij inschrijving, publieke inschrijving, dan is er heel veel geld te verdienen vandaag aan de dag." Mevrouw M. Brongers (): "Ja, ik kom daar zo nog even op terug." A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Soms zelfs halvering van bedragen hoor ik." Mevrouw M. Brongers (): "We zullen moeten, we zullen moeten aanbesteden, we zullen moeten aanbesteden. Maar ik kom daar zo nog even op terug, want een deel van dat budget ligt misschien ook al vast." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "Mag ik nog even erop reageren?"
11
Mevrouw M. Brongers (): "Jazeker." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Meneer Dijkstra." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "Dat punt van die verdeling, u zei in het begin van het verhaal dat er 20% percentage hier is qua wat zorg nodig heeft is 20%. En die verdeling zal dat qua gelden heeft dat wordt er rekening mee gehouden. Bedoelt u dat misschien dat verdeelmodel dat ze een bepaald moment ook rekening mee gaan houden dat nou bijvoorbeeld in andere deel van de provincie is het 15% hier is het 20%. " Mevrouw M. Brongers (): "Ja, wat ze aan het doen zijn is inderdaad eigenlijk nieuwe indicatoren meewegen om uiteindelijk tot een bepaald budget te komen het was de bedoeling om dat al voor 2015 rond te hebben alleen dat is niet gelukt ook omdat heel veel cijfers niet boven water kwamen dus het rijk nou ja ze waren niet op tijd klaar. Daarom hebben ze nu gezegd we doen het op basis van historische cijfers dus gewoon daadwerkelijk gebruik, nou dat komt dat is dan ok, maar het kan best zijn inderdaad dat met de nieuwe wegings factoren en ik weet niet exact welke ze gaan gebruiken, kan het positief dat ze het inderdaad meenemen, het ??? problematiek noem maar op, maar het kan ook negatief uitpakken omdat ik nu nog niet inzichtelijk heb welke wegings factoren ze meenemen. Ik hoop uiteraard op het eerste dat we wat meer geld hebben. Nou als je kijkt, kom ik even op het laatste deel, de specialistische zorg, dat is dus die zware zorg, jeugdbescherming, jeugdreclassering daarvan hebben we eigenlijk al gezegd dat zou je provinciaal op provinciale schaal moeten contracteren en zelfs misschien wel Noord-Nederland. En dan heb ik het dus over Groningen, Friesland, Drenthe. Bijvoorbeeld bureau jeugdzorg en het gedwongen kader van bureau jeugdzorg, even voor de duidelijkheid, dat is dus jeugdreclassering, jeugdbescherming daar wordt nu al naar gekeken omdat op Noord-Nederlandse schaal vorm te gaan geven. Nou als je dan kijkt naar die hoog gespecialiseerde zorg wat valt daar dan onder? Ja eigenlijk hoef ik niet dat rijtje denk ik op te noemen. Maar dat is inderdaad de zware, de zware jeugdzorg. Dan even de lokale invulling, uiteraard zijn wij ook al aan het nadenken over van ok als die basiszorg, die 85% uit het model, als die bij ons terecht komt hoe gaan we dat dan allemaal organiseren. Het idee is nu om ons centrum voor jeugd, gezin en veiligheid om die een spilfunctie te gaan geven. Daar zal de basiszorg bij belegd worden en ook de alle deskundigheid voor de lokale jeugdhulp zal daar ondergebracht moeten worden. Zoals u ziet heb ik even voor u op een rijtje gezet om welke taken het dan gaat die door het CNGV uitgevoerd zullen worden, daar staan uiteraard al een aantal tussen die zij op dit moment ook al doen, maar met name 4 en 5 is een verzwaring van hun
12
takenpakket dan heb ik het over de zorgcoördinatie en is ook over de zorg die aanvullend is op dat basispakket en dan heb ik het over die,dat blauwe kolom die 10%, maar daarnaast ook dat men deskundigheid moet hebben om die psychiatrische problematiek, maar ook van de verstandelijke beperking bij jeugdigen om die te onderkennen en ze door te geleiden naar de juiste zorg. Dat betekend in feite dat je inderdaad….Dat betekend inderdaad dat ons centrum voor jeugd, gezin en veiligheid gewoon een verzwaring van taken krijgt ook een uitbreiding van taken en dat we moeten kijken met elkaar of we die op een andere manier ook lokaal kunnen inzetten en invullen. Dus dat is wel een…iets waar we op dit moment mee bezig zijn, we zijn ook aan het kijken van welke kennis en kunde heb je dan nodig om dit soort zaken te kunnen ondervangen. " H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Gaat u dan in overleg met het GGZ, jeugd en veiligheid. Dan gaat u in conclaaf en u bedenkt dan een systeem hoe het beste gaat werken? Maar eigenlijk kunnen we nog niks, want niets is zeker als ik het zo begrijp." Mevrouw M. Brongers (): "Er zijn nog veel onduidelijkheden en de grootste onduidelijkheid is de jeugdwet zelf." H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Wat de...?" Mevrouw M. Brongers (): "De jeugd wet zelf, daarin wordt natuurlijk het een en ander geregeld. We kennen het concept alleen het moet nu nog door de Tweede en Eerste Kamer. Er is op dit moment een sterke lobby vanuit de jeugd GGZ om die eruit te halen uit de jeugd wet, of een deel daarvan zoals ik ook al heb laten zien in de presentatie zat een heel groot deel van de jeugdigen waar we nu mee te maken hebben. Dus ja er zijn inderdaad nog onduidelijkheden, aan de andere kant kunnen we al wel nadenken over de grove contouren en toewerken in daar naar de lokale invulling want alles wel gewoon zijn beslag krijgt ja dan is het zo 1 januari 2015, dus het klopt hoor er zitten wat, er zitten wat haken en ogen aan maar ik denk dat we deze… " H. Hernamt-Stomphorst (raadslid - GBS): "Erg veel onduidelijkheden zoals veel dingen, met deze club aan het bewind." Mevrouw M. Brongers (): "Daar laat ik mij niet over uit.....Dan even nog even richting uw raad, zoals ik al aangaf aan het begin van mijn presentatie bevinden wij ons op dit moment in de ontwerpfase van de routekaart de negen thema’s die opgesomd die zullen nu inhoudelijk verder worden uitgewerkt dus de komende maanden krijgen we het erg druk met elkaar uiteraard zult u op het moment dat er belangrijke ontwikkelingen zijn in deze ontwerpfase weer op deze manier worden meegenomen in het proces.
13
Zoals de planning nu is opgemaakt is het dat rond de jaarwisseling we hopelijk duidelijkheid hebben over het Groninger model dan heb ik het inderdaad over wat doen we in gezamenlijkheid wat doet iedere gemeente voor zich maar nog belangrijker over wat voor budgeten hebben wij het. Op het moment dat je al dus gespecialiseerde zorg gewoon met elkaar gaat inkopen ben je al een deel van je budget kwijt. Je moet op een gegeven moment wel weten over welke budgeten over welk deel van het budget je lokaal kunt beschikken. Daarmee ben ik aan het eind van mijn presentatie gekomen. Ik weet niet of er op dit moment nog vragen zijn of dat ik vragen niet goed beantwoord heb. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Dijkstra." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "Ik heb een vraag eigenlijk over in dit plaatje van je hebt hier in de gemeente Stadskanaal heb je grote christelijke bevolkingsgroep en ook andere bevolkingsgroepen, allerlei richtingen. In hoeverre wordt daar rekening mee gehouden is daar ook bijvoorbeeld als er vraag is bij een groep nou christenen bijvoorbeeld die bijvoorbeeld bepaalde problemen hebben of, nou wordt er dan ook wordt daar rekening mee gehouden is er ook een mogelijkheid om want je hebt natuurlijk landelijk werkende organisaties die dus ook op dat gebied gezinnen kunnen ondersteunen als er problemen zijn of ja kunt u daar iets over zeggen wat daar de bedoeling van is of hoe dat gaat." Mevrouw M. Brongers (): "Ja, op dit moment zijn een aantal landelijke werkende instellingen onder andere de William Schrikker groep bijvoorbeeld die zich op bepaalde doelgroepen ook richt op dit moment is het zo dat de provincie die inkoopt wij zijn natuurlijk aan het kijken zoals ik zonet al zei dan heb je echt over gespecialiseerde zorg om die ook in te gaan kopen. Ja en in hoeverre dan dat soort onderverdeling zover zijn we eigenlijk nog niet in het plaatje maar het is inderdaad zo dat je op dit moment dan dat soort organisaties hebt die specifiek voor bepaalde doelgroepen een bepaalde vraag ook ingezet kan worden dat klopt." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "Ok, dat wilde ik graag weten daar ben ik blij mee." Mevrouw M. Brongers (): "Mooi zo." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Meneer Pals, eerst mevrouw Van der Heide." G. van der Heide-Van Asselt (raadslid - ChristenUnie): "Ik had even een vraag over hoe zit het nu met bijvoorbeeld de NOVO en de Zijlen, die hebben de verstandelijk beperkte groepen al. Wordt dat ook veranderd of blijft dat zo."
14
Mevrouw M. Brongers (): "Nee, we zullen moeten gaan kijken hoe we al die organisaties kunnen inbedden en wat hun rol ook is en ze hebben natuurlijk allemaal hun eigen specialisme. Dat moet je ook zeker niet over boord gooien alleen we moeten wel even kijken met elkaar van hoe willen we het hoe wilt hebben wat voor model moet het zijn en wat voor kennis en kunde moeten we dan inderdaad erbij betrekken. Dus dan zullen zeker dat soort organisaties aan bod komen. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Mevrouw Woortman." C. Woortman-Oosting (raadslid - PvdA): "Ja, komen er ook meer mensen aan het werk of moeten er straks mensen uit dat je overal nieuwe banen creëert door dit. Dat is mijn vraag eigenlijk." Mevrouw M. Brongers (): "Ja, dat is een lastige." C. Woortman-Oosting (raadslid - PvdA): "Want er zijn nou heel veel mensen die met, bij NOVO en de Zijlen allemaal werken en ook in andere instellingen moeten die allemaal opnieuw solliciteren of hoe gaat dat nou straks of zijn die overtallig of " Mevrouw M. Brongers (): "Ja, nou als even in de situatie.. " C. Woortman-Oosting (raadslid - PvdA): "Want er veranderd veel met weinig geld straks." Mevrouw M. Brongers (): "Klopt, net minder geld zelfs." C. Woortman-Oosting (raadslid - PvdA): "Nou dat bedoel ik." Mevrouw M. Brongers (): "Wat je bijvoorbeeld even vanuit jeugdzorg redenerend bijvoorbeeld bij bureau jeugdzorg daar heb je het vrijwillig kader en dat is eigenlijk gewoon daar kun je terecht met al je opvoed vragen daar zit ook de toegang en je hebt het gedwongen kader. Wat wij nu al zien is omdat de provincie al de subsidie heeft opgezegd met ingang van 1 januari 2015 dat dat soort organisaties al wel aan het kijken zijn wat doen wij met het personeel wat met name op dit moment in het vrijwillig kader zit. Ze zijn dus nu al aan het kijken kunnen we die ook lokaal al ergens inbedden want ze hebben natuurlijk wel kennis, kunde, ervaring et cetera. Het idee is steeds geweest ook van de provincie dat die mensen inderdaad overgenomen zouden worden door de gemeente alleen we weten natuurlijk nog niet om hoeveel het gaat op wat voor manier en dat soort zaken dus ik durf geen
15
uitspraak te doen of het banen oplevert of kost. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Pals." K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Ja, ik heb nog even een vraag over naar aanleiding van de presentatie over kwaliteit en duidelijkheid. Ja, je gaat natuurlijk een hele transitie jeugdzorg tegemoet en we willen natuurlijk als overheid maar zeker als gemeente willen we natuurlijk ook kwaliteit hebben. Want ik bedoel per slot van rekening willen we kwaliteit aan onze burgers leveren. En mijn vraag is eigenlijk van bijvoorbeeld een jeugdzorg medewerker die daar zal ook gradaties zijn en diploma’s en in papieren ik heb er geen verstand van maar ik neem aan dat toch ook ergens voor geleerd hebben. Hoe ga je dat kwalitatief aanvliegen straks als gemeente, ik bedoel wil je de beste wil je de A of wil je de B of de C dat ik weet niet of je die kwalificaties wil spreken. Maar goed, nee ja maar er is wel een vraag en ook wel een zorg dat we goede zorg willen hebben. Dat is mijn eerste vraag. En die andere kant is, hoe wordt er gewerkt aan duidelijkheid, ik bedoel als ik de hele als ik de presentaties zie dan ja ik snap het best maar ik denk dat er denk ik van over wat hier een beetje komt van de organisatie als NOVO, de Zijlen, iedereen die een beetje betrokken is bij jeugd en bij jeugdzorg hoe komt daar ook nog een soort flyer voor of hoe vlieg je dat aan want de vraag die net werd gesteld blijven mensen aan het werk is natuurlijk al een hele prikkel en dat kan natuurlijk morgen al ja.ja…kan morgen al onrust veroorzaken. " Mevrouw M. Brongers (): "Ja, dat snap ik. Allereerst uw eerste vraag, over de kwaliteit. Er wordt vanuit het rijk gewoon heel veel kwaliteits eisen al gesteld. Er worden ook normen gewoon landelijk voor opgesteld waar gewoon een ieder zich aan moet voldoen. Wij hebben maar heel weinig beleidsvrijheid op dat gebied. We kunnen wel een aantal kwaliteits eisen opstellen, maar het wordt eigenlijk allemaal dicht geregeld vanuit Den Haag. Dus wat dat betreft wordt dat geregeld als je kijkt inderdaad naar de gespecialiseerde zorg dus de jeugdbescherming, de jeugdreclassering, daar komt ook een certificering voor, de overheid heeft wel gezegd van een ieder mag mee doen, juist omdat we marktwerking willen genereren maar dat betekent dat wij straks alleen maar contracten kunnen afsluiten met gecertificeerde instellingen. Dus wat dat betreft dat is uw vraag over kwaliteit, dan de vraag over hoe vlieg je het aan. Sowieso zijn wij inhoudelijk natuurlijk afhankelijk van de kennis en kunde van de instellingen ik bedoel je kunt je er iets bij voorstellen en je snapt de systematiek maar de inhoud en waar loop je tegen aan in de dagelijkse praktijk daarin moeten wij in overleg rond de tafel met de zorginstellingen die krijgen dus eigenlijk gedurende het traject al het een en ander mee omdat wij die gesprekken al voeren en met hun eigenlijk ook al wel aan het denken zijn van hoe zou je het nou het beste lokaal kunnen invullen. En uiteraard zal in het hele traject wat
16
straks vorm gaat krijgen ook richting de communicatie het een en ander gedaan moeten worden, ook richting dat soort organisaties. Maar u zult merken dat heel veel organisaties al heel ver zijn in hun denken in dat ze al weten waar wij mee bezig zijn wat onze denklijnen zijn dus wat dat betreft denk ik niet dat het noodzakelijk is om ze apart steeds te informeren maar goed dat is op dit moment mijn inschatting. " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "En misschien aanvullend even over die kwaliteit, op het moment dat hier ja het is altijd een beroerd voorbeeld om te noemen een exces plaats gaat vinden als de twee jongetjes die we laatst gezien hebben dan kunt u als raad vervolgens het college gaan bevragen en beoordelen of inderdaad de zorgverlening op dat moment de kwaliteit heeft gehad die niet alleen de inspectie eraan stelt maar die u er ook aan stelt dus zo concreet wordt het voor u als raadslid en voor ons als college om daar de verantwoordelijkheid voor te dragen. Dus het wordt wel iets om er van beide kanten op toe te zien van is de kwaliteit naar onze maatstaven groeit tenminste zorgverlening zoals wij die wensen ook uitgevoerd hebben. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Gelling." P. Gelling (raadslid - CDA): "Mevrouw Brongers, ik had nog een vraag u zie in het begin dat onze gemeente iets boven het landelijk gemiddelde zit. Ik denk dat de vraag misschien iets te vroeg is, maar is daar iets van compensatie voor een gemeente als de onze als we wat uit de pas lopen landelijk." Mevrouw M. Brongers (): "U bedoelt in geld." P. Gelling (raadslid - CDA): "Ja, uiteraard." Mevrouw M. Brongers (): "Zoals ik zonet al zei, op dit moment is het zo dat wij het budget voor 2015 is gelieerd aan de zorgvraag die er op dit moment is dus daadwerkelijk hoeveel wordt er nu gebruik van gemaakt. Dus dan is het eigenlijk één, zou het één op één moeten zijn. Vanaf 2016 komt er dus een nieuw verdeelsysteem. En ik heb op dit moment nog niet helder wat de wegingsfactoren zullen zijn. Ik hoop uiteraard dat het mee wordt genomen, wat ik al aan de heer Dijkstra aangaf, maar ik weet op dit moment niet zeker of het voor ons positief dan wel negatief gaat uitpakken." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Plieger." R. Plieger (fractievoorzitter - CDA): "In het begin ging het even over passend onderwijs en jeugdzorg, is dat, ervaar je dat als een
17
spanningsveld of als een, iets wat een bepaalde synergie van uit gaat. Kijk ik zal me het volgende kunnen voorstellen, een school voor het onderwijs is de gemeente dichterbij, dus als je problemen hebt je kunt ze misschien eerder kwijt bij een gemeente ik noem maar eens iets geks of een school kan , of nee een gemeente kan tegen een school of een organisatie als een school zeggen van zorg ervoor dat het kind passend onderwijs krijgt. Even simpel gesteld. Dan heb je toch eigenlijk een teveel misschien een conflict model. Hoe zie je dat zelf?" Mevrouw M. Brongers (): "Nou, wat je merkt is het onderwijs is natuurlijk heel erg bezig nu ook met de structuren opzetten, die samenwerkingsverbanden die ze moeten vorm gaan geven maar onderdeel is natuurlijk ook het zorgplan dat ze moeten hebben. Dat is ook een onderdeel wat ze met ons moeten overleggen en andersom moeten wij datgene wat wij hier met elkaar opzetten ook met hun overleggen. Wat ik merk op dit moment is dat wij nu al toenadering tot elkaar zoeken in die zin dat wij de gesprekken voeren met het onderwijs wat wij allemaal als gemeente te bieden hebben. Want eigenlijk hebben we al heel veel in huis, ook via ons CGV uiteraard en de lijnen die daar liggen. En we proberen dus zoveel mogelijk die samenwerking ook met het onderwijs op te zoeken omdat zij inderdaad ook een belangrijke signaleringsbron zijn. Waardoor we sneller kunnen schakelen waardoor we sneller dichterbij kunnen zijn. Ik moet eerlijk zeggen ik sta er iets verder vanaf omdat ik mijzelf niet bezig houdt met het passend onderwijs maar tot nu toe vanuit mijn visie loopt die samenwerking goed en heb ik nog niet het idee dat we lijnrecht tegenover elkaar staan maar meer dat we aan het zoeken zijn van hoe geven we dit nu vorm met elkaar. " J. Hamster (Gemeenteraad): "Gelukkig heeft de portefeuillehouder daar wel een beetje meer inzicht in want ik mag meedenken in de werkgroep die inderdaad naar dat ???? toewerkt. U weet de samenwerkingsverbanden worden provinciaal georganiseerd en we hebben als werkgroep met alle lagen van het onderwijs en drie wethouders waarvan ik er één was een plan opgesteld die wij in de stuurgroep jeugd komende week gaan bespreken waarin wij afgesproken hebben wat de basisthema’s zouden moeten zijn in zo’n overleg tussen scholen en gemeenten dan heb je het primair over een samenhangend onderwijs en ondersteunings- en hulpstructuur, dat is natuurlijk waarin wij elkaar vinden. Daarnaast de overgangen dat is dus een punt waarop de scholen en de gemeente elkaar zouden moeten vinden en de overgangen tussen PO, SO,VWO, MBO en HBO de praktische dingen voor ons als de consequenties voor het leerlingen vervoer en de consequenties voor onderwijs huisvesting, tegen gaan van tijdig school verlaten en de aansluiting onderwijs arbeidsmarkt. Dat zijn de zaken die wij in overleg binnen het passend onderwijs en de gemeenten zouden moeten aftikken dat zijn puur de onderwerp keuzes. Waar je natuurlijk wel mee te maken hebt is dat scholen nu ook een zorgplicht krijgen naast die van de gemeente. Dus dat eerste punt
18
is een afstemming tussen het onderwijs en de ondersteuning en de hulpstructuur wordt degene die het meest van belang is. Daarbij hebben we ook vastgesteld dat je op provinciaal niveau een basis onderwijsplan zullen bespreken en naar de regio’s toe en Stadskanaal/ Vlagtwedde is één zorgregio misschien weet u dat meer uitgewerkt gedetailleerd zorgplan zodat die beter aan kan sluiten op wat wij hier gemeentelijk regelen wat betreft de jeugdzorg. Dat is basis hoe wij dat overleg aan proberen te gaan." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Meneer Boen." F. Boen (raadslid - PvdA): "Ja, ik had ook nog even een vraag. Er moet behoorlijk wat bezuinigt worden daar gaat een half miljardje landelijk van het budget af, het moet 15% worden. Betekend dat dat de redenen waarom de kosten zo zijn gestegen de eenvoudige opvoedvragen aanbod gerichtheid toename labeling, laten we maar zeggen dat die zich vooral in die bezuinigingen aangesproken moeten voelen op laten we maar zeggen de wat lichtere gevallen. Want ik neem aan dat de wat zwaardere gevallen dat die nog steeds hulp nodig hebben maar dat men gewoon aan de onderkant in die brede basis begint om een aantal dingen maar eens niet meer aan te pakken en tegen de ouders te zeggen of andere instanties die daar over gaan probeer dit zelf maar op te lossen moet ik me dat er bij voorstellen?" Mevrouw M. Brongers (): "Daar komt het kort gezegd wel op neer. Het is…Licht waar licht kan en zwaar waar zwaar moet. We zullen altijd jongeren hebben die zul je toch in die zware trajecten moeten hebben jammer genoeg. De winst zou hem kunnen zitten inderdaad in dat je vragen die nu in het professionele circuit terecht komen gewoon in de nulde lijn kunt afhandelen, met elkaar. Met de sociale omgeving, met ons CJGV, met in ieder geval dat je zorgt dat dat soort zaken niet meer doorstromen automatisch naar de professionele zorg. Daar zou hem de winst in moeten zitten." F. Boen (raadslid - PvdA): "Maar dat betekend wel dat de gemeente daarin laten we maar zeggen duidelijk een stelling moeten gaan innemen, ik bedoel landelijk is men blijkbaar niet in staat om dat zo te reguleren dus dan ligt het op het bordje van de gemeente om ook duidelijk te maken aan ouders, aan kinderen en dergelijke van nou er gaat hier een andere wind waaien jullie moeten wat meer op jezelf passen. Is dat wat er ook nog van ons gevraagd wordt?" Mevrouw M. Brongers (): "Ja, het is eigenlijk tweeledig. Waar u nu een beetje aan refereert is de eigen kracht van inwoners daar zul je inderdaad op moeten blijven halen van dat wat iemand zelf kan moet ie ook zelf doen. Eventueel met ondersteuning van zijn sociale omgeving, dat is de ene kant. Aan de andere kant is
19
het idee omdat de jeugdzorg nu zo versnipperd is dat er niet goed regie op gevoerd kon worden, het kon wat uit de pas gaan lopen. Het idee is nu omdat het bij de gemeente is kunnen wij de voorwaarden stellen, kunnen wij de afspraken maken, kunnen wij ervoor zorgen dat één gezin, één plan, één regisseur al dat soort zaken dat dat beter vorm gaat krijgen. Waardoor hopelijk de looptijd korter wordt, dus wat ik al zei van boven naar beneden die driehoek dat je zo snel mogelijk weer terug gaat in lijnen naar beneden. Maar daarnaast hebben wij als gemeente denk ik ook een taak om die nulde lijn te versterken, want ik al zei zorgen dat de omgeving van die jongere zo is ingericht dat die in principe daar terecht kan tenzij..Nou ja, en dan kom je inderdaad in de jongeren die wel hulp nodig hebben die moet je natuurlijk ook hulp bieden." F. Boen (raadslid - PvdA): "Maar goed, ik denk dat dit wel maatregelen zijn die, nou laten we maar zeggen in de sfeer van wat kun je aan oplossingen bedenken voor problemen die men nu ervaart een rol kunnen spelen. Er was een paar weken geleden in het programma “boeken” een Belgische psychiater aan het woord en die trok door het land met allerlei lezingen over medicalisering en over problemen met de jeugd. En die begon zijn verhaal met een aantal vragen aan het publiek en nou dat turfde hij eens een beetje nou het bleek dat 90% van het publiek eigenlijk wel in een eerder stadium in aanmerking zou zijn gekomen voor wat extra hulp en ondersteuning er zat geen normaal persoon bij, bij wijze van spreken. Nou daar moeten we natuurlijk ook een slag in maken en de vraag is even of je dat alleen kunt door de financiering aan te passen of dat daar ook nog een inhoudelijk verhaal bij zou moeten horen. En hetzelfde komen wij ook tegen, de portefeuillehouder had het net over passend onderwijs daar vinden dat soort overwegingen ook plaats dus de vraag is even of dat ook nog, laten we maar zeggen, richting de burgers wordt medegedeeld op de een of andere manier, in het plan. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Ik zie het lampje van de portefeuillehouder branden." J. Hamster (Gemeenteraad): "Ja ik vraag me, volgens mij kan Marjan dit zelf ook beantwoorden. Maar Marjan heeft aan het begin van de presentatie een dia laten zien met aan aantal verklaringen waarom het, waarom de vraag naar jeugdzorg zo gegroeid is. Als ik naar Stadskanaal kijk en zie dat 11,5% van onze kinderen op enige wijze GGZ zorg krijgt dan denk van dat klopt niet. In elke, één op de negen oftewel in elke klas zitten drie kinderen met iets van GGZ. Dus misschien inderdaad hebben we teveel aanbod gehad, is er op dit moment teveel aanbod, ik moet niet in de verleden tijd gaan praten, is er teveel aanbod. En misschien is er te snel doorverwijzing dat zijn wel zaken waarop wij misschien winst kunnen boeken. En door inderdaad die nulde lijn te versterken en dus niet direct door te verwijzen en daardoor wel hetzelfde aanbod te houden maar minder snel dat aanbod ook
20
te laten benutten. Zouden we misschien heel wat winst kunnen boeken. Is dat een gedeelte van het antwoord waar u op hoopte? " F. Boen (raadslid - PvdA): "Nou ja mijn zorg die zit ook in laten we maar zeggen de mentaliteits omslag die er gevraagd gaat worden." Mevrouw M. Brongers (): "Als ik, mag ik daar op inhaken." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Natuurlijk." Mevrouw M. Brongers (): "Eigenlijk heeft u het over de transformatie. U vat eigenlijk nu samen dat we inderdaad op een andere manier moeten gaan kijken ook anders naar onze burgers toe. Meer in die eigen kracht, kijken wat er in de sociale omgeving in het netwerk gedaan kan worden zodat het niet zo snel wordt overgenomen door de professionals. Het is inderdaad een andere manier van kijken en ook voor denk ik voor onze inwoners even ja, het is een andere beleving dan wat ze altijd gewend waren. Ja, er was altijd hulp. En nu zullen ze eerder verwezen worden naar de eigen kracht de sociale omgeving, nou dan krijg je dat hele rijtje wat ik…de civilsociety, dan krijg je die hele..Dus het klopt hoor, het maar dat is een heel proces at hebben we niet klaar op 1januari 2015. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Dijkstra." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "ja, misschien even daar op aansluitend. Ik heb afgelopen week ook even ben ik er wat ingedoken. Er stond een leuk artikel in het binnenlands bestuur. Dat ging over dat sommige plaatsen werken met wijkteams, misschien hebt u daar iets van gelezen, maar dat leek me een heel mooi concept. Als je in een wijk gaat werken dat je elkaar, nou je hebt het net over netwerken, elkaar ondersteunen dus als je dat kunt organiseren maar dat is misschien voor latere orde." Mevrouw M. Brongers (): "Mag ik nog even kort reageren?" G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Plieger." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "jazeker." Mevrouw M. Brongers (): "Ik word ook gesouffleerd aan die kant. Met de mededeling dat doen wij. Wij zijn op dit moment
21
inderdaad met een pilot bezig om te kijken of, hoe dat werkt met zo’n wijkteam. Wat we ook nu hebben gedaan is we hebben gekeken op wijkniveau naar de cijfers zodat je op wijkniveau datgene kunt bieden wat daar waarschijnlijk nodig is moeten we allemaal nog uitzoeken en concreet maken. Maar het is inderdaad wel het idee dat je zo dicht mogelijk bij je burgers wil zijn en op het moment dat er problemen zich voor doen dat je zo snel mogelijk kunt schakelen met alle partijen die daarbij bij betrokken zijn. Dus dat idee dat zie je trouwens in heel Nederland hoor. Dat heeft allerlei namen; sociale teams en wijk teams en ik weet wat niet ze allemaal noemen maar het principe is overal hetzelfde namelijk dat je in die wijk zit dichtbij je inwoners. En het mooiste zou zijn dat afgestemd is op de problematiek in zo’n wijk maar goed dat is een slag die je nog moet maken." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "De heer Plieger." R. Plieger (fractievoorzitter - CDA): "Ja eigenlijk misschien wel een aanvulling hier ook op. Maar ik kom toch weer terug op het onderwijs, heeft ook mijn hart tenslotte. Ja het is gewoon zo. Kijk als gemeente probeer je een slag te maken als het gaat om o.a. WMO, als het gaat om, nou ja goed hoe benader je burgers hoe moet een burger ergens in staan. Kijk en dan kom ik weer bij passend onderwijs en bij het onderwijs, en ja hoe vinden daar ja ervaar je het ook zo dat daar ook die verandering plaats, genoeg plaatsvind als het gaat om hoe je, wij tegenwoordig ja als het ware met onze burger willen omgaan. Hoe wij ja, hoe moet ik het zeggen, de eigen kracht van burgers zoeken. Ik vind dat een beetje een groot woord, maar, iedereen weet waar we het over hebben. " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Wat vindt u zelf meneer Plieger?" G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Spreekt u nou als raadslid of als docent." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Hoe spreekt u nou?" R. Plieger (fractievoorzitter - CDA): "Ik ben van het type van aanpakken, dat weet je. Dat is geen probleem." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Nou daar reageer ik nu even niet op." R. Plieger (fractievoorzitter - CDA): "Maar het gaat mij gewoon om ook, waar het mij ook om gaat is kijk, eigenlijk moet ik hier misschien niets over vragen want ik zit in het onderwijs. Maar aan de andere kant dit is geen raadsvergadering, het is informeel. Nou niet helemaal informeel, het gaat ons toch om jeugdzorg.
22
En het is een enorme impact voor de gemeente, ja en ik ben benieuwd of de instanties elkaar er ook goed in kunnen vinden. Daar gaat het mij vooral om en of men op dezelfde manier naar die burger uiteindelijk kan kijken om samen vooruit te kunnen. " Mevrouw M. Brongers (): "Nou vanuit het onderwijs durf ik daar eigenlijk geen antwoord op te geven omdat ik daar niet.." J. Hamster (Gemeenteraad): "Daar leg je meteen de vinger op de zere plek. Want vanuit het onderwijs kunnen wij daar geen antwoord op geven. Wij hebben te maken met twee financieringsstromen, twee verwachtingen, twee controlerende instanties in ons geval is dat de raad en bij het onderwijs is dat de inspectie, maar dat is dus een verhaal van afstemmen verhaal van meenemen en dat dient inderdaad landelijk en breed te gebeuren in zo’n transitie. Ik kan op dit moment niet beoordelen of het onderwijs die slag gaat maakt of gaat maken. Het enigen wat wij kunnen beoordelen is gaat voor ons gevoel die aansluiting goed plaatsvinden. Gaan wij geen dubbel gaan wij geen los of naast van elkaar doen en dat is waar wij als gemeente op zullen moeten blijven kijken en het is aan u als docent om inderdaad samen met al uw collega’s om die omslag te gaan maken. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dat is helder." A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Voorzitter ik heb er geen verstand van dus.." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Oh, nu moeten we oppassen, nu moeten we oppassen" Mevrouw M. Brongers (): "Genoteerd." A. Maarsingh (raadslid - CDA): "Ik zit ook niet in het onderwijs soms moet je wel eens duidelijk zijn, vanuit alle sectoren trouwens, dat is mij dat blijft mij nog wel een beetje bij. Maar ik denk, heeft het nou ook een voordeel dat het naar de gemeente gaat. Dat is eigenlijk mijn vraag. Want dan zit u er toch dichterbij en dan hebt u er ook meer greep op en dan kunt u ook beter coördineren. En hè, ja praten enzo daar hou ik niet zo, ja dat moet je wel doen maar op een gegeven moment is het afgelopen dan is er in ieder geval één instantie die de zaak regelt..Nee, ik heb niet gezegd de zweep erover, ik heb gewoon gezegd soms moet je wel duidelijk zijn maar wat er een discussie is op dit moment in de samenleving wat gebeurd er wel allemaal in de diverse sectoren en wie heeft daar nog een beetje greep op. Nou u hebt er straks greep op, dus wat dat betreft als er een redelijke financiering komt en er zijn mensen die er redelijk verstand van hebben en er wordt een duidelijk beleid afgesproken dan is die 15% bezuiniging nou dan zijn er wel sectoren die meer moeten bezuinigen dus dat moet
23
kunnen. Maar goed wij wachten uw plan af. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Ik dank u wel meneer Maarsingh. De heer Pals u had ook nog een vraag." K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Ja, ik hoor heel veel onderwijs, onderwijs, onderwijs. Maar zijn er ook nog andere instanties die een beetje te maken hebben, jeugdzorg, ik denk sport of wat is u eigenlijk, want als u, als ik het even in een taart verdeel, zit u 80% van uw tijd bij scholen en 20% bij, ja hoe wordt dat ingedeeld, want ik bedoel jeugd gaat niet alleen naar school maar gaat overal naar toe. Ja, niet alleen naar school. " Mevrouw M. Brongers (): "Je hebt natuurlijk, als je kijkt naar je lokale structuur, heb je natuurlijk meerdere punten waar je jeugd tegenkomt. Jongeren op een consultatiebureau, consultatiebureau is uiteindelijk het eerste contact wat je als ouder hebt met instanties. Waar je ook opvoedondersteuning kunt krijgen of vragen kunt stellen dus daar begint het eigenlijk al. En dan hebben we onze peuterspeelzalen, we hebben de kinderopvang, scholen blijft toch wel een hele belangrijke omdat je daar dagelijks de kinderen meemaakt en ook de gezinnen vaak wel, hè de achtergrond van de gezinnen wel wat kent. Maar daarnaast inderdaad ook wat u zegt de sportverenigingen wat wij over het algemeen zien is waar komen de zorgmeldingen vandaan, dat zijn toch over het algemeen de scholen. Dat is toch dat blijft toch de belangrijkste plek zeg maar waar je de signalen kunt oppakken. Maar uiteindelijk, kinderen, ik bedoel in de buurt waar ze wonen de buren, de, ja er zijn overal mensen en organisaties die zeg maar zicht hebben hopelijk op het kind en bij zorgmeldingen ook tijdig aan de bel trekken. " K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Ik wil er nog een vraag bij stellen. Wat zijn nu de, want ja we krijgen dat die hele bups over ons heen, wat is, wat ziet u nu als overheid nu als de grootste kans die we krijgen nu in de toekomst. Want ik bedoel die hele transitie geeft ons ook wel een kans voor de gemeente en wat vindt u nou bijvoorbeeld een enorm speerpunt waar we zeggen van nou, blij dat we het krijgen, dat we het binnen onze eigen gemeente grenzen krijgen en mijn andere, wat ik nog even aan Lex wou vragen is, ik heb weinig over de WMO gehoord." Mevrouw M. Brongers (): "Dan had ik een andere presentatie denk ik moeten voorbereiden. Maar hè, even allereerst, wat was uw eerste vraag? Nog even heel kort." K. Pals (fractievoorzitter - D66): "Wat voor kansen, wat is nou de.." Mevrouw M. Brongers ():
24
"Nou eigenlijk is het wat de heer Maarsingh aangaf, ik denk dat inderdaad door dat wij alles in eigen hand krijgen kunnen we onze eigen structuur opleggen, maar ook de zorg coördinatie wat we nu zien wat wij, met name ook onze medewerkers van het centrum voor jeugd en gezin en veiligheid zien, is inderdaad dat die zorg coördinatie nog wel eens ontbreekt, dat er inderdaad veel instanties binnen een gezin, dan heb ik het echt wel over de wat zwaardere gevallen, veel gezinnen hebben dan ondersteuning van veel verschillende instellingen maar men weet van elkaar niet precies hoe het zit en niemand neemt ook de regie. Daar kun je als gemeente dus op instappen. En nou ja dat is een beetje in het kort uw betoog." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Ok. Eén vraag voor u, vanzelfsprekend meneer Boen." F. Boen (raadslid - PvdA): "Nou ja een opmerking, de heer Pals die zegt er wordt veel naar de scholen gekeken en nou het is natuurlijk zo dat een substantieel deel van de vrije tijd van leerling besteed wordt op school. Maar het is niet zo dat ze daar gedurende de hele dag verblijven. Dus de gemiddelde leerling die is 25 klokuren in de week op school en een week heeft 7 x 24 klokuren, dus tel maar na. Het kan gesignaleerd worden maar aan de andere kant, in trajecten, nou ja remediërend of herstellend optreden dat is voor scholen niet weggelegd. " G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dat was denk ik meer een aanvulling richting de heer Pals als ik dat juist constateer." J. Hamster (Gemeenteraad): "Nou misschien voorzitter mag ik daar kort op ingaan. Wij hebben al jaren de verwijsindexen lopen en daar komen, van veel verschillende instanties komen daar meldingen binnen als het gaat om jeugdzorg en inderdaad scholen zijn een belangrijke melder maar ook alle instanties die hier lokaal of op hoger niveau aan de gang zijn met jongeren als daar op enig niveau gevoel is van hier is iets aan de hand kan daar gemeld worden en dat is lang niet alleen bij scholen, bijvoorbeeld een Welstad als die ziet van; hé volgens ons gaat dat daar niet helemaal goed in dat gezin dan kan een Welstad melden, een GGD, een ieder kan dat doen. Huisartsen die willen dat nog niet maar die gaan dat vast wel een keer doen." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dank u wel heer Hamster. Meneer Dijkstra voor u de laatste vraag." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "Ja, ik had een vraag over het vervolg, besluitvorming, denkt u dat het voor de volgende raadsverkiezingen eventueel afgerond zou kunnen worden? Dat het dan geregeld is want" G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dan kijken we weer richting de portefeuillehouder."
25
J. Hamster (Gemeenteraad): "Nou, voor die van 2018 moet dat gelukt zijn. Nee, het is van zoveel factoren afhankelijk. Allereerst Tweede Kamer, Eerste Kamer en dat is op dit moment de belangrijkste hobbel. Ondertussen werken wij hard door met alle informatie op basis van de concept jeugdwet en alle informatie die er via de VNG en via de andere kanalen binnenkomt. Planning is nog steeds 1 januari 2015, wij zullen moeten gaan contracteren dus als het nog steeds 1 januari 2015 blijft nadat het behandeld is in beide Kamers dan zullen we ergens uiterlijk begin volgend jaar de contracten moeten gaan sluiten. Dus er zit kans in dat deze raad er nog over beslist en volgens mij werken wij nog steeds volgens die planning wat ik nu heel formeel zeg." O. Dijkstra (raadslid - ChristenUnie): "Fijn. En dan krijgen we dus wel binnenkort, of binnenkort niet, maar in verloop van het proces regelmatig eens even weer wat hier op tafel denk ik." J. Hamster (Gemeenteraad): "Als er aanleiding toe is dat u geïnformeerd dient te worden dan doe ik dat." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Loopt ook al bijna een raadsperiode mee. Goed, ik dank u mevrouw Brongers voor uw presentatie. En dan spreek ik maar even voor mezelf bij wijze van spreken, u bent voor wat mij betreft in ieder geval de meer dan in staat geweest om de onduidelijkheden die ik voor uw presentatie had in ieder geval om te zetten om aan te geven wat mogelijkerwijze toch de complexe dingen kijkend naar de toekomst zullen zijn die, aan ons, ook als raad denk ik op ons af zullen komen. En vanuit dat perspectief gezien wil ik u ook nogmaals bedanken voor de presentatie, ik dank u wel." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dan wil ik graag met uw instemming overgaan naar onze laatste agendapunt te weten de rondvraag. Ik kijk even in het rond, ik wil al uw namen wel graag noemen maar ik begin even bij de heer Gelling. Ik zie.. de heer Hekking ook niet. Ik kijk even naar de portefeuillehouders of die gebruik willen maken van de rondvraag, ook niet." G. Borgesius (fractievoorzitter - VVD): "Dan wil ik u hier allen hartelijk danken voor uw aanwezigheid ook de mensen op de tribune vanzelfsprekend en sluit ik bij dezen deze raadscommissie. Ik dank u wel [voorzitter klopt met hamer]."
26
