Pagina 1 Speech
Aftrap Economische Agenda tijdens het werkbezoek aan de Waarderpolder op 6 juni 2008
Als eerste wil ik de gemeente Haarlem alsmede het Haarlemse bedrijfsleven bedanken voor de uitnodiging op dit bijna eeuw oude bedrijventerrein de Waarderpolder. Een bedrijventerrein ook dat het levende bewijs is dat hoge leeftijd gepaard kan gaan met vitaliteit. En een bedrijventerrein ook waar goed zichtbaar is wat de inzet op de provinciale beleidspeerpunten als kenniseconomie en het herstructureren van bedrijventerreinen kan opleveren. Vandaar dat ik hier ook de aftrap verricht van de Economische beleidsagenda 2008‐2011. Dames en heren, de Randstad is één van de grootste economische stedelijke regioʹs in de Europese Unie. Alleen Parijs, Londen en Milaan zijn groter. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Met een bruto binnenlands product van 235 miljard euro laat de randstad de eerstvolgende, de Vlaamse Ruit met 170 miljard euro, ruim achter zich. Hieruit blijkt dat we er economisch gezien goed voor staan. Ook de voorgaande presentatie over de Waarderpolder bevestigt dat beeld. We moeten nu echter niet achterover gaan leunen. Zo blijkt dat uit dezelfde cijfers van het CBS dat we qua economische groei tot de middenmoot behoren en de economieën van Dublin, Stockholm en Kopenhagen bijvoorbeeld veel harder groeien. Ook hebben we hier veel last van de dure euro voor onze export. We moeten ons dus blijven inspannen om onze economische groei te behouden én te versterken. In de Economische beleidsagenda 2008‐2011 staan de hoofdlijnen van wat we daar als provincie de komende vier jaar voor gaan doen. Kansen benutten en krachten bundelen is daarbij de kern van onze aanpak. Dat doen we door de komende 4 jaar 50 miljoen euro te investeren in Regionale Economische Samenwerkingsverbanden (o.a. RES’en en ontwikkelingsbedrijf), het opknappen van bedrijventerreinen, innovatie bij het midden en kleinbedrijf en het benutten van de economische potenties van het water (WED).
Pagina 2
Ik noem het Ontwikkelingsbedrijf Noord‐Holland‐Noord en de Regionaal Economische Samenwerkingsverbanden (Ressen) in de regio’s IJmond, Gooi&Vecht, Zaanstreek‐Waterland en Zuid‐ Kennemerland. Deze Ressen zijn recent door mij aangescherpt voor wat betreft ambities en te maken keuzes. Ik ben hierover ook in gesprek met de bestuurders uit deze regio. Succesvol beleid uit de afgelopen periode zetten we ook de komende vier jaar voort. Zo gaan we met volle kracht door met onze succesvolle regelingen Herstructurering en Innovatief Ruimtegebruik op Bedrijventerreinen (HIRB) en Water als Economische Drager (WED). De afgelopen periode is met het WED 22,7 miljard euro geïnvesteerd. Er is bijvoorbeeld geld gestoken in nieuwe voorzieningen voor de riviercruisevaart. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de markt voor de cruisevaart sterk groeit. In 2004 –2007 was de regeling HIRB een groot succes. De doelstelling om 1000 ha te herstructureren is ruimschoots gehaald: 1.048 ha is geherstructureerd. Ook is ruim 15 procent van de middelen ingezet voor duurzame maatregelen (doelstelling was 10 procent). In totaal leverden de herstructureringsprojecten 130 ha nieuw uitgeefbaar terrein op. Overigens heeft de Waarderpolder een flinke bijdrage geleverd aan het succes van de HIRB‐regeling. Onze bijdrage van 2,2 miljoen aan het opknappen van de Waarderpolder heeft een flinke kwaliteitsimpuls aan het gebied gegeven. In het vervolg van HIRB krijgen duurzaamheid, herstructurering en zorgvuldig ruimtegebruik wederom een centrale plek. Zo blijft duurzaamheid het leidend principe voor de uitwerking van de verschillende programma’s. Om de economische groei in Noord‐Holland te versterken, is het tevens van belang om onze internationale concurrentiepositie te verbeteren. Het innovatievermogen van het bedrijfsleven is hiertoe de sleutel. In het project Kansenkanon hebben we de afgelopen 3 jaar samen met Syntens successen geboekt en we hebben veel MKB’ers een steuntje in de rug kunnen geven bij het uitvoeren van hun innovatieve concepten, ook op de Waarderpolder.
Pagina 3
We zetten Kansenkanon dan ook graag voort als Kansenkanon II. Inmiddels is duidelijk dat onze provinciale bijdrage opgeschaald wordt met een bijdrage uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Een belangrijke bijdrage, want hierdoor is ook de samenwerking met de Amsterdamse regio voor de komende jaren verzekerd. Innovatie is het gevolg van het toepassen van kennis en creativiteit. Het is dus van belang dat de Noord‐Hollandse economie zich blijft ontwikkelen als kenniseconomie. Naast Kansenkanon II zetten we hiertoe bijvoorbeeld ook projecten van ‘Pieken in de Delta Noordvleugel’ in. Hiermee stimuleren we kansrijke sectoren als Life Sciences, innovatieve logistiek & handel en de creatieve industrie, een sector die ook hier in de Waarderpolder sterk in opkomst is. Krachtig, in balans. Dat motto van ons collegeprogramma is ook duidelijk terug te vinden in deze beleidsagenda. We streven naar een evenwichtige economische ontwikkeling voor de gehele provincie. Voor Noord‐Holland Noord richten we ons daarbij op groei van binnenuit. Voor Noord‐Holland Zuid ligt het accent op het verbeteren van de internationale concurrentiepositie. Economische ontwikkelingen gaan snel en de toekomst laat zich lastig voorspellen. Daarom moet een agenda ook ruimte bieden om in te spelen op de actualiteit. Sterker nog: ik zoek met mijn werkbezoeken de ondernemers op om blijvend aansluiting te houden bij de kansen en behoeften van ondernemers. Een aantal van deze ondernemers komt ook zelf aan het woord in deze uitgave en zijn bij de totstandkoming van deze agenda nadrukkelijk betrokken geweest. Tenslotte roep ik u op om samen, met kracht, de uitvoering van deze agenda ter hand te nemen. Symbolisch zou ik dan ook de eerste exemplaren van de economische agenda willen overhandigen aan de belangrijkste partners bij het uitvoeren van de agenda: Bernt Schneiders als vertegenwoordiger van de gemeente en aan de heer Dick Veldmaat als vertegenwoordiger van het bedrijfsleven. Als aardigheidje daarbij bied ik een houten puzzeltje aan dat symbool staat voor het puzzelen met de ruimte en creativiteit dat hier op de Waarderpolder met succes wordt toegepast. Ook de rol van het provinciaal bestuur is vaak een kwestie van puzzelen.
Pagina 4
•
Bijlage: Artikel over Waarderpolder uit het NH-Kwartaalblad
Facelift voor een honderdjarige Bedrijventerrein De Waarderpolder in Haarlem is al een eerbiedwaardige dame van honderd jaar. Maar nu wordt zij toch grondig gefacelift. Overheid en bedrijfsleven sloegen de handen ineen om het oude industrieterrein om te vormen tot modern bedrijvenpark. ‘Subsidiëring door de provincie heeft hierbij een vliegwieleffect.’ “De samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven verloopt goed. Daar zijn wij blij om. Je hoort ondernemers vaak mopperen op de overheid, maar dit mag ook wel eens gezegd worden”, aldus Dick Veldmaat, voorzitter van de Industrie Kring Haarlemmermeer (IKH). “We werken gezamenlijk aan een goed functionerend, duurzaam, bereikbaar en veilig bedrijventerrein. Daarvoor hebben gemeente en bedrijfsleven in 2004 het Convenant Waarderpolder ondertekend. We weten dus dat alle neuzen dezelfde kant op staan.” Diverse bedrijvigheid Met 160 hectare en circa zevenhonderd bedrijven is de Waarderpolder het enige grote bedrijventerrein in Zuid‐Kennemerland. Het is goed voor zo’n 13.000 banen: bijna eenderde van de werkgelegenheid bij het bedrijfsleven in Haarlem. Van oudsher is er veel industrie, denk aan Droste, Figee, grafische industrie en metaalbedrijven. Maar in de loop van de tijd is de Waarderpolder uitgegroeid tot een terrein met zeer diverse bedrijvigheid: van internationaal opererende bedrijven tot kleine ambachtelijke bedrijfjes. Ook de creatieve sector is in opkomst. Masterplan “Nieuwe tijden vragen om een nieuw bedrijvenpark”, aldus Ruud Meijer, programmamanager Waarderpolder bij de gemeente Haarlem. “Een aantal jaren geleden zijn we gestart met een grondige herstructurering. Wij hebben het gehele bedrijventerrein tegen het licht gehouden een aanpassingen gezocht op het gebied van bereikbaarheid, efficiënt grondgebruik, veiligheid en duurzaamheid. Hieruit is een Masterplan voortgevloeid dat wij nu stap voor stap uitvoeren.” Officieel loopt de uitvoering nog tot 2012. Voor onderdelen hiervan heeft de Waarderpolder subsidie ontvangen van de provincie vanuit de regeling Herstructurering en Intelligent Ruimtegebruik Bedrijventerreinen (HIRB), in totaal voor 2,2 miljoen euro. “Dat heeft echt een vliegwieleffect. De herstructurering heeft daardoor een nieuwe dynamiek gekregen”, aldus Dick Veldmaat. Ruimtewinst Er zijn al goede resultaten geboekt. Door hoogbouw, parkeren op het dak, aanpassingen van de infrastructuur en herschikking van gebouwen en opslag is 35 ha ruimtewinst behaald. Ook is met succes parkmanagement ingevoerd. Dit regelt zaken als het dagelijks beheer op het terrein, de bewegwijzering, gezamenlijke inkoop van energie en collectieve afvalinzameling. Veldmaat: “Als een van de eerste bedrijventerreinen in Nederland hebben wij collectieve beveiliging ingevoerd, in goede samenwerking met de politie. De criminaliteit is sterk gedaald en mensen voelen zich hier weer veilig.” Polderborrel
Pagina 5 De Polderborrel en Gluren bij de Buren zijn succesvolle projecten die samenwerking en innovatie stimuleren. Op de maandelijkse Polderborrel kunnen ondernemers elkaar ontmoeten en netwerken. In Gluren bij de Buren geven ondernemers elkaar rondleidingen in hun bedrijf en vertellen over hun successen. Hieruit zijn al diverse samenwerkingsvormen geboren. Verder hebben al z’n tweehonderd bedrijven deelgenomen aan het Kansenkanon: een innovatieprogramma van de provincie voor het MKB rond verschillende thema’s zoals logistiek, export en p&o. Veldmaat: “Bij al deze activiteiten gaat het erom bedrijven met elkaar in contact te brengen zodat ze zaken kunnen combineren, elkaar kunnen versterken of aanvullen. Dit is innovatie in de praktijk. En dat werkt goed!” Vleeswaren Ook rond het thema duurzaamheid worden netwerkbijeenkomsten georganiseerd. “Bedrijven wisselen hier ervaringen uit”, zegt Ruud Meijer van de gemeente. “De voortrekkers hebben een voorbeeldfunctie voor de anderen. We zijn bijvoorbeeld heel trots op vleeswarenfabriek Sandbergen. In hun nieuwe gebouw hebben ze een revolutionair koelsysteem toegepast. Ook doen ze onderzoek naar het gebruik van het afgescheiden vet als biobrandstof. Ze hebben daarbij samenwerking gezocht met hun buurman, afvalbedrijf Spaarnelanden. Dat zijn bijzonder interessante ontwikkelingen. Het is echt niet zo dat bedrijven hun maatschappelijke verantwoordelijkheid niet nemen. Maar ze moeten er wel het voordeel van zien en voldoende ondersteuning krijgen.” HIRB groot succes De ruimte in Noord‐Holland is schaars. Vandaar dat de provincie in 2004 de deelverordening Herstructurering en Intelligent Ruimtegebruik Bedrijventerreinen (HIRB) heeft ingevoerd. Door herstructurering van bedrijventerreinen kan de aanleg van nieuwe terreinen zoveel mogelijk worden beperkt. Bijkomende doelstellingen zijn het bevorderen van duurzaamheid en innovatie. In 2004 –2007 was de regeling een groot succes. De doelstelling om 1000 ha te herstructureren is ruimschoots gehaald: 1.048 ha is geherstructureerd. Ook is ruim 15 procent van de middelen ingezet voor duurzame maatregelen (doelstelling was 10 procent). In totaal leverden de herstructureringsprojecten 130 ha nieuw uitgeefbaar terrein op. De HIRB wordt de komende vier jaar met enige aanpassingen voortgezet. De doelstelling van 1000 ha herstructurering is vervallen omdat deze in de praktijk de subsidiëring van kleinere bedrijventerreinen in de weg staat. Nieuwe voorwaarden voor subsidiëring zijn duurzaam beheer en regionale samenwerking bij de aanpak. Voor de komende vier jaar is 16 miljoen euro beschikbaar. Op 23 juni wordt de nieuwe deelverordening HIRB 2008‐2011 door Provinciale Staten vastgesteld. Aanvragen voor de eerste tender kunnen vóór 15 augustus worden ingediend bij de Sector Subsidies van de Provincie Noord‐ Holland. Meer info: www.noord‐holland.nl onder kopje Subsidieloket.