De economische kracht van Almere Strategische Economische Agenda 2015-2019
2
Voorwoord Koester wat je hebt. Dat is mijn credo als het gaat om het bestaande bedrijfsleven in Almere. Onze stad heeft een divers bedrijvenlandschap dat bestaat uit veel hardwerkende ondernemers en bedrijven die vernieuwing aanjagen en zorgen voor welvaart en werkgelegenheid. Samen vormen zij de economische motor van Almere. Om de economische vitaliteit in Almere te versterken en verder te verbreden, heb ik afgelopen maanden gesproken met verschillende ondernemers in de stad, andere overheden in onze regio, diverse netwerkorganisaties en de gemeenteraad. Het resultaat ligt voor u; de economische agenda 2015-2019. In deze agenda staan onze activiteiten voor de komende jaren, die we samen met andere partijen uitvoeren. We hanteren daarbij als uitgangspunt dat we als overheid ondernemers faciliteren en stimuleren hun dromen waar te maken samen met andere ondernemers en partijen in en om de stad. Ons motto is: ‘wat werkt, daar gaan we mee door, als het niet werkt, dan stoppen we ermee’. Ik ben gemotiveerd om onze ingezette koers verder voort te zetten met als belangrijkste drijfveer om het vestigingsklimaat van onze stad te optimaliseren. Want ook al scheppen we als overheid geen banen, we moeten het voor bedrijven zo aantrekkelijk en makkelijk mogelijk maken om verder te kunnen groeien en zich in onze stad te vestigen. Daarin hoort ook het verscherpen en door ontwikkelen van onze clusters. Deze geven we inhoud en vorm aan hand van maatschappelijke vraagstukken. De inbreng van bedrijven, onderwijs- en onderzoekinstellingen en andere relevante uitvoeringsorganisaties in de regio zijn daarin essentieel, met name als het gaat om het versterken van de economische structuur in Almere. Almere staat hierin niet op zichzelf. We zijn onderdeel van een grotere regio, waarin we de komende jaren een duidelijker profiel kunnen neerzetten en de samenwerking kunnen verstevigen als het gaat om het aanjagen van economische vernieuwing en het aantrekken van nieuwe bedrijven. Als wethouder ben ik ongelofelijk trots op de ondernemersgeest in onze stad. Voor de komende jaren is het onze uitdaging om de economie in Almere verder te versterken zodat alle ondernemers kunnen doen waar ze goed in zijn: ondernemen! Wethouder Mark Pol, Economische ontwikkeling
3
DE TIEN ECONOMISCHE SPEERPUNTEN In de economische agenda 2015-2019 staan onze programmalijnen en speerpunten voor de komende jaren. Deze sluiten aan op de hoofdlijnen van de economische agenda. Gebruik makend van de kracht van de stad en de kracht van Almere in de regio willen we het excellent gastheerschap verbreden en de clusteraanpak doorontwikkelen om het bedrijvenlandschap te versterken. We hanteren daarbij als uitgangspunt dat we als overheid ondernemers faciliteren en stimuleren hun dromen waar te maken.
Onze programmalijnen zijn: 1. We werken aan het excellent gastheerschap door op excellente wijze te blijven werken aan het faciliteren van bestaande en nieuwe bedrijven. 2. We stimuleren nieuwe kansen en mogelijkheden die ondernemers zien. 3. Als er knelpunten zijn die ondernemers signaleren, dan spannen wij ons in om het op te lossen. 4. Ook continueren wij onze dienstverlening aan ondernemers via ons ondernemersplein. 5. Wij zetten ons in voor heldere en soepele toepassing van regelgeving 6. Wij gaan door met de cultuurverandering van de gemeentelijke organisatie. 7. Voor de clusteraanpak ontwikkelen we de aanjaagkracht van de Economic Development Board Almere door naar EDBA 2.0 als buitenboordmotor van bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid. 8. Tenslotte willen we de economie en het economisch beleid van Almere monitoren om vinger aan de pols te houden.
4
De tien economische speerpunten:
1 Het versterken en als gewenst het opzetten van de samenwerking tussen aanspreekpunten van de gemeente en ondernemers op de bedrijven terreinen, centrumlocaties of branchegewijs.
2 Het contact houden met en afleggen van bedrijfsbezoeken aan bedrijven in Almere om tijdig in te kunnen spelen op nieuwe bedrijfs ontwikkelingen.
3 Het versterken van de focusgebieden met specifieke interventies samen met ondernemers (met name Buitenvaart en de centra van Stad, Haven en Buiten).
4 Het ondersteunen bij de oprichting van zogenoemde Bedrijfsinvesteringszones waar ondernemers samenwerken om hun werklocatie te versterken via compensatie van de onroerende zakenbelasting.
5 Het organiseren van en aansluiten bij (nationale) handelsmissies voor ondernemers uit Almere, die gebruik kunnen maken van de netwerken van de gemeente, samen met het regionale samenwerkingsverband Amsterdaminbusiness.
6 Het vormgeven van een financieringsfaciliteit voor het innovatieve midden- en kleinbedrijf samen met andere overheden in de Noordelijke Randstad.
7 Het verder uitbouwen en promoten van het kennis- en expertisecentrum voor bedrijfs financiering, een stageservicepunt voor leerlingen van het beroepsonderwijs en het werkgeversserviceteam.
8 Het evalueren en herijken van aanbestedings beleid vanuit de mogelijkheden om lokale en regionale ondernemers er meer bij te betrekken (‘Kansen zonder voorrang’), duurzaamheid te vergroten en de arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te verbeteren (‘social return on investment’).
9 Voor de clusteraanpak ontwikkelen we de aanjaagkracht van de Economic Development Board Almere door naar EDBA 2.0. Met onder meer een programmatische aanpak voor maatschappelijke vraagstukken, gericht op gezonde jeugd, energieneutrale + afvalloze stad en verbonden stad en ontwikkelen van open innovatieplatforms als vliegwiel. Dit gebeurt met een duidelijke inbreng van bedrijven en onderwijs- en onderzoekinstellingen en samen met andere relevante uitvoeringsorganisaties in de regio gericht op economische structuur versterking in Almere.
10 Het meten van de tevredenheid van onder nemers in Almere, gericht op de dienstverlening van de gemeente aan ondernemers en op het ondernemersklimaat in Almere voor onder nemers.
5
“Onze identiteit uitdragen is essentieel voor economie in Almere” “Almere is een hartelijke pionier; innovatief, gedurfd, jong en anders. Dat is volgens mij de kracht van onze stad, juist ook op economisch gebied. Deze kwaliteiten onderscheiden ons van andere Nederlandse steden en moet Almere nog prominenter met haar value propositie - in de regio, landelijk en internationaal - op de kaart te zetten. Zodat bedrijven weten wat Almere definieert en ondernemers te bieden heeft. Almere kan het verschil maken door op het gebied van innovatie nauwer samen te werken met bewoners, ondernemers, kennis instellingen en de gemeenteraad. Maar ook een herkenbare agenda en door de gemeente collectieve inzet op marketinggebied zijn onmisbaar. Het imago van onze stad, onze identiteit bepalen en uitdragen is van cruciaal belang voor de economie in Almere.” Harry van Dorenmalen, algemeen directeur IBM Nederland/ board lid Amsterdam Economic Board
6
INLEIDING Het college van Almere heeft in haar coalitie-akkoord ‘De kracht van Almere’ (2014) een strategische economische agenda aangekondigd. In december 2014 zijn de hoofdlijnen van de economische agenda vastgesteld. Gebruik makend van de kracht van de stad en de kracht van Almere in de regio worden het excellent gastheerschap verbreed en de clusteraanpak doorontwikkeld. Dit document is het uitvoerings programma, dat samen met de hoofdlijnennotitie de economische agenda voor de periode 2015-2019 vormt. Hierin zijn programmalijnen en speerpunten voor de uitvoering van het excellent gastheerschap en de clusteraanpak opgenomen. Voor de clusteraanpak wordt de Economic Development Board Almere (afgekort EDBA) als buitenboordmotor van bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid doorontwikkeld. Economische kracht is van belang voor de vitaliteit van de stad. Als stip op de horizon voor Almere zien wij een gezonde economie met een eigen identiteit, voldoende werk voor bewoners in en rondom Almere, krachtige economische activiteiten in de stad en een duidelijke positie in de Noordelijke Randstad. Het zijn vooral de ondernemers en initiatiefnemers in en om de stad zelf, die de economische kracht vorm geven. De versterking van het bedrijvenlandschap zien wij dan ook als doel van het economisch beleid. Als gemeente willen we ruimte bieden aan nieuwe initiatieven en werken daarbij samen met initiatiefnemers als facilitator, stimulator of klant die meewerkt aan de lancering van nieuwe producten (‘launching customer’). Ontwikkelruimte voor ondernemers en onderwijs zijn voorwaarden scheppend voor een vitale economie van de stad. In de aanloop naar deze uitvoeringagenda zijn er consultaties met partners in en om de stad over het excellent gastheerschap en de clusteraanpak geweest. Ook heeft de portefeuillehouder bedrijfsbezoeken afgelegd, waarbij signalen over de gewenste uitvoering zijn verkregen. Daarnaast is een essay over de economie en het beleid van Almere opgesteld.
“Omslag in samenwerking centrum” “De OVSA is erg positief op de manier waarop we de afgelopen paar jaar, maar vooral ook dit moment met de gemeente en andere partners in de stad samenwerken. Er is echt een omslag gekomen in de strikte regie van de gemeente op de stad naar een open en laagdrempelige manier van samenwerken. Dat is voor ondernemers in het centrum erg belangrijk. Zo zijn we vanaf dag één actief betrokken geweest bij de totstandkoming van deze economische agenda. Maar ook hebben wij in gezamenlijkheid een marketingvisie voor het centrum ontwikkeld, die dagelijks vanuit de ondernemers maar ook binnen het stadhuis uitgedragen wordt. En ook in de plannen rond de Floriade zijn we nog steeds betrokken. In een gezamenlijk convenant onderstrepen we het belang en de mogelijkheden van het centrum in aanloop naar en tijdens dit evenement. De neuzen staan echt dezelfde kant op.” Martin Ort, voorzitter Ondernemers Vereniging Stadscentrum Almere
7
“Krachten bundelen voor regionale groei” “De provincie Flevoland en de gemeente Almere vinden en versterken elkaar op een aantal economische thema’s. We trekken samen op in bovenregionale netwerken zoals de Noordvleugel en MRA. De aantrekkelijkheid van Flevoland en Almere voor bestaande en nieuwe bedrijven wordt met excellent gastheerschap verstevigd. Als overheden, bedrijven en kennisinstellingen moeten we de krachten bundelen voor regionale groei. Vooral ook richting het MKB, dat immers de kurk is waar de Flevolandse economie op drijft.” Gedeputeerde Jan-Nico Appelman, provincie Flevoland
8
AMBITIE: STIP OP DE HORIZON Het lange termijn toekomstperspectief van Almere is gericht op de ontwikkeling van een evenwichtige en aantrekkelijke stad waar het prettig is om te wonen, te werken en te recreëren. Almere is een evenwichtige stad met een diverse bevolking en goede voorzieningen op het gebied van cultuur, onderwijs, sport en werkgelegenheid. Almere is daarmee aantrekkelijk voor de doelgroepen die naar de Noordvleugel trekken. Dit betekent een stad met circa 60.000 nieuwe woningen (vanaf 2010) en een forse groei van het aantal arbeidsplaatsen. De uitbreiding van Almere draagt bij aan de leefomgeving in de Noordvleugel en biedt daarmee kansen voor de versterking van de hele Randstad. Almere maakt deel uit van de economische topregio Noordvleugel. Ook het toekomstperspectief voor de Noordvleugel is gericht op een internationaal concurrerende regio, die aantrekkelijk is voor innovatieve bedrijven en hun personeel. Dit vraagt om een aantrekkelijk vestigingsmilieu met sterke economische sectoren en goede connectiviteit en netwerken binnen de regio en met andere regio’s. De belangrijkste economische centra in de driehoek Amsterdam-Almere-Utrecht zijn goed met elkaar verknoopt. De strategie voor het toekomstperspectief van Almere richt zich op het doorontwikkelen van de eigenheid van Almere en de complementariteit van de stad in de context van de Noordvleugel. We willen hiervoor kansen benutten samen met ondernemers, initiatiefnemers en organisaties, die de drijvende kracht van Almere vormen. Daarnaast willen we de eigenheid van Almere verder ontwikkelen langs de programmalijnen van ‘Growing Green Almere: een gezonde en groene stad’ en ‘Innovatief Almere met ruimte voor het nieuwe pionieren’. De hoofdlijnen van de economische agenda sluiten goed hierop aan. Gebruik makend van de kracht van de stad en de kracht van Almere in de regio willen we het excellent gastheerschap verbreden (gericht op de eigenheid van Almere) en de clusteraanpak doorontwikkelen (gericht op de complementariteit van Almere in de regio) om het bestaande bedrijvenlandschap te versterken. Met het excellent gastheerschap faciliteren we ondernemers/initiatiefnemers met uitmuntende dienstverlening van de gemeente. Met de clusteraanpak stimuleren we vernieuwing door middel van samenwerking tussen ondernemers, onderwijs- en onderzoekinstellingen en overheden.
9
“Meer verbindingen onderwijs en bedrijfsleven” “Als grote internationale onderneming met een afzetmarkt door het gehele land, is Almere een goede vestigingslocatie. De gunstige centrale ligging en goede bereikbaarheid, deed ons besluiten om in Almere neer te strijken. Als onderneming vind ik de komst van het Hoger Onderwijs naar onze stad een groot pluspunt. Het maakt de stad meer divers en maakt het ook voor het bedrijfsleven interessanter om zich in deze stad te vestigen. Verbindingen leggen tussen onderwijs en ondernemingen, mag wat mij betreft meer gebeuren. Zelf hebben wij op dit moment twee studenten Windesheim in huis. Van hun frisse blik en kennis, plukken wij vruchten.” Martin Ykema, algemeen directeur Grundfos
10
Context van Almere en de regio De metropoolregio Amsterdam en nog breder de Noordvleugel van de Randstad hoort tot de internationale top in Europa. De economie van de metropoolregio Amsterdam laat de krimp van 2009 en 2012 achter zich. De economische groei is echter aarzelend en langzaam in vergelijking met andere metropolen in Europa. Ondanks het herstel van de economische groei is de vraag naar werknemers beperkt mede vanwege de voortdurende stijging van de arbeidsproductiviteit. Dit laatste komt tot stand mede dankzij de vernieuwde diensten en producten, die ondernemers op de markt brengen. Almere is onderdeel van dit stedelijk netwerk. Dat is te zien aan waar Almeerders werken, waar Almeerse bedrijven hun personeel en werk aantrekken en waar de Almeerders vandaan komen. Van de Almeerse werkzame beroepsbevolking werkt meer dan de helft in de eigen stad en ongeveer een-derde in de metropoolregio Amsterdam. Andersom komt een kwart van de werknemers voor het werk in Almere. Helaas heeft ook Almere de afgelopen jaren te maken gehad met een ongunstige economische ontwikkeling en oplopende werkloosheid. De economische dynamiek in Almere met veel startende ondernemers, verhuizingen en faillissementen is de afgelopen jaren turbulent geweest. Het aantal startende ondernemers is fors toegenomen. Dit versterkt het karakter van Almere als stad van het midden- en kleinbedrijf. Van de 16.000 ondernemingen zijn er 10.000 zelfstandigen (zonder personeel) en 150 ondernemingen en instellingen met meer dan 50 werknemers in dienst.
11
“Onderwijs sluit aan bij ambities Floriade” “De Floriade is een markante economische aanjager voor onze stad. Een evenement dat in aanloop veel doet voor het innovatieve en groene profiel van onze stad en fungeert als een belangrijke banenmotor voor de komende jaren. Als agrarische hogeschool bewegen we mee in de ambities van de Floriade door kennisontwikkeling en opleidingen aan te laten sluiten en toegepast onderzoek te doen naar de thema’s die centraal staan in aanloop naar en tijdens het evenement. De samenwerking met de gemeente en bedrijven die door innovatie gedreven zijn, zijn hierin essentieel.” Wil Bekkering, algemeen directeur CAH Vilentum Almere
12
PROGRAMMAlijnen In deze economische agenda 2015-2019 staan onze activiteiten voor de komende jaren, die we samen met andere partijen uitvoeren. We hanteren daarbij als uitgangspunt dat we als overheid ondernemers faciliteren en stimuleren hun dromen waar te maken samen met andere ondernemers en partijen in en om de stad. We werken vanuit het credo ‘wat werkt, daar gaan we mee door, als het niet werkt, dan stoppen we ermee’.
Verbreden van excellent gastheerschap
1. We blijven werken aan het faciliteren van bestaande en nieuwe bedrijven door: • Het versterken en indien gewenst het opzetten van de samenwerking tussen aanspreekpunten van de gemeente en ondernemers op de bedrijventerreinen, centrumlocaties of branchegewijs. Dit kan door aan te sluiten op bestaande bedrijfskringen op bedrijventerreinen respectievelijk een platform met winkeliers en winkeleigenaren en een stichting met ondernemers uit de vrijetijdssector in Almere. Op de Buitenvaart starten we als eerste van het versterken van de samenwerking tussen partijen. • Het contact houden met gevestigde bedrijven in Almere om tijdig in te kunnen spelen op nieuwe bedrijfsontwikkelingen. De bedrijfsbezoeken worden afgelegd door het college van B en W (vier x per jaar), de wethouder EZ (wekelijks) en door de medewerkers van Economische Zaken (naar behoefte van de ondernemers). • Het versterken van de focusgebieden met specifieke interventies uit het economisch beleid samen met ondernemers (met name Buitenvaart en de centra van Stad, Haven en Buiten). • Het ondersteunen van de oprichting van zogenoemde Bedrijfsinvesteringszones waar ondernemers samenwerken om hun werklocatie te versterken via compensatie van de onroerende zakenbelasting. Een voorbeeld hiervan is bedrijventerrein de Vaart samen met ondernemers op de Vaart. Hierin trekken wij op met de Vereniging Bedrijfskring Almere en de provincie Flevoland. • Het organiseren van en aansluiten bij (landelijke) handelsmissies met ondernemers uit Almere, die gebruik kunnen maken van de netwerken van de gemeente. Dit doen we samen met het regionale samenwerkingsverband Amsterdaminbusiness, waaraan de gemeenten Amsterdam, Almere, Amstelveen en Haarlemmermeer deelnemen. • Het uitvoeren van het business-to-business marketingplan ‘Almere houdt van jou’ samen met ondernemers (ondernemers als ambassadeurs voor Almere) en in regionaal verband met I Amsterdam.
13
2. We stimuleren nieuwe kansen en mogelijkheden die ondernemers zien door: • De economische kracht van Almere bepaalt de mogelijkheid om onze ambitie waar te maken. Het zijn vooral de ondernemers en initiatiefnemers in en om de stad zelf, die de economische kracht van de stad vorm geven. Als gemeente kunnen wij daarin helpen. Elke initiatiefnemer vraagt maatwerk van de overheid in haar rol als facilitator en soms als stimulator of zelfs ‘launching customer’. • Het verkennen en helpen van kansrijke initiatieven van startende ondernemers uit de stad, waaronder het ondernemerschap en kleinschalige wijkeconomie (‘civic economy’). • Extra inzet op huisvesting van ondernemers in Almere in de markten van vrijetijd, logistiek en handel, big data, circulaire economie, luchthaven Lelystad en thema’s van de Floriade (voedsel, gezondheid, het groene welbevinden en energie) samen met partijen in de regio, waaronder de Ontwikkelingsmaatschappij AlmereLelystad Airport. • Inspelen op de vraag van de (vastgoed)markt en het mogelijk maken van bestemmingsverruiming van leegstaande (kantoor)gebouwen. • Het onderzoeken van de mogelijkheden van een containerterminal, indien marktpartijen hiervoor concrete interesse hebben.
“Oog voor lokale ondernemer” “We mogen in Almere meer trots uitdragen voor de stad die we economisch zijn. We hebben hier veel grote ondernemingen, denk aan HG en Grundfos die ook op de Europese markt flink aan de weg timmeren. Daarnaast zijn we een stad zonder historie en dat biedt bedrijven mogelijkheden om iets nieuws en anders te doen. Het bedrijfsleven in Almere, maar ook de gemeente mag met dit verhaal meer en vaker naar buiten treden. Als voorzitter van de VBA en ondernemer in deze stad vind ik het daarnaast belangrijk dat de gemeente oog heeft en houdt voor lokale ondernemers. Niet alleen in woord, maar vooral ook in daden naast haar faciliterende rol. Wat mij betreft dient het aanbestedingsbeleid verbreed te worden met een lokale tender. Zodat Almeerse ondernemers de kansen krijgen, die zij verdienen.” Hans Marsé, voorzitter Vereniging Bedrijfskring Almere (VBA)
14
3. Als er knelpunten zijn, die ondernemers signaleren dan spannen wij ons in om het op te lossen door: • Op het terrein van onderwijs en arbeidsmarkt het stimuleren en uitbreiden van innovatieve werk- en leermogelijkheden, uitbreiden van stageplaatsen en banen voor kwetsbare groepen door initiatieven te faciliteren met hulp van gemeentelijke aanjaaggelden. • Het opstellen van een gezamenlijke aanpak voor een betere aansluiting van onderwijs en arbeidsmarkt samen met partners uit onderwijs en bedrijfsleven in de stad. Zo kunnen concrete experimenten met ‘levenslang leren’ tot stand komen. • Het enthousiasmeren van ondernemers en onderwijsinstellingen in Almere om talenten voor banen in kansrijke sectoren op te leiden en om te scholen samen met ondernemers en onderwijsinstellingen in de Metropoolregio Amsterdam. • Op het terrein van financiering een financieringsfaciliteit voor het innovatieve midden- en kleinbedrijf vorm te geven samen met andere overheden in de Noordelijke Randstad. Deze faciliteit voorziet in een mogelijkheid om financiering te verlenen, die de private sector zoals banken niet verstrekken aan het innovatieve middenen kleinbedrijf.
15
“Blij met stempel Focusgebied” “Glastuinbouwgebied de Buitenvaart is kort geleden bestempeld als focusgebied voor de gemeente Almere. Daar zijn wij als tuinders in het gebied erg blij mee, alhoewel ik daar wel een kanttekening bij wil plaatsen. Want als de gemeente de afgelopen jaren meer oog voor de tuinbouwsector had gehad, was het benoemen tot focusgebied nu niet nodig. Desalniettemin zijn we blij met de aandacht die het gebied nu krijgt. We hebben goed contact met de gemeente, zowel met het bestuur, de afdeling economische ontwikkeling en onze contacten vanuit het gebiedskantoor Almere Buiten. We hopen dat dit contact op korte termijn flink wat vruchten gaat afwerpen als het gaat om energie, aansluiting om het warmtenet van Almere Stad en dat er letterlijk vaart komt in het activeren van het bestemmingsplan Buitenvaart.” Hans Goudriaan, voorzitter LTO Noord Glaskracht afdeling Almere
16
4. Wij continueren onze dienstverlening aan ondernemers via ons ondernemersplein door: • Het verder uitbouwen en promoten van het kennis- en expertisecentrum voor bedrijfsfinanciering, een stageservicepunt voor leerlingen van het beroepsonderwijs en het werkgeversserviceteam. In het expertise centrum voor bedrijfsfinanciering adviseren we over gezonde financiering van ondernemersplannen samen met financierende organisaties in en om de stad. Het stage-servicepunt koppelt het aanbod van stage leerlingen met de vraag van ondernemers. Het werkgeversserviceteam verbindt werkzoekenden met werkgevers. • Het voor ondernemers mogelijk maken om 24 uur per dag 7 dagen in de week klachten te melden op de website van de gemeente en het vervolg van deze klachten te monitoren. Onder het motto: ‘Ik onderneem en ik kom er niet doorheen’, richten wij een aparte website in, waar ondernemers terecht kunnen op het moment dat zij vast lijken te lopen binnen de gemeentelijke dienstverlening. • Het organiseren van bijeenkomsten voor specifieke groepen ondernemers en het stimuleren van netwerken met ondernemers, als het nog in de beginfase verkeert. • Waar nodig te adviseren en faciliteren ten behoeve van de vele ZZP‘ers in de stad. • Het vernieuwen van de jaarlijkse Ondernemersprijs voor de Almeerse Ondernemer van het Jaar.
5. We zetten ons in voor heldere en soepele toepassing van regelgeving door: • Het evalueren en herijken van aanbestedingsbeleid vanuit de mogelijkheden om lokale en regionale onder nemers er meer bij te betrekken (‘Kansen zonder voorrang’), duurzaamheid te vergroten en de arbeids participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te verbeteren (‘social return on investment’). • Het verkennen van de mogelijkheden om als stad nog meer vergunningvrij voor ondernemers te worden. In 2016 wordt een ‘quick-scan vergunningsvrij’ gepresenteerd die samen met ondernemers wordt opgesteld. • Het verbreden van het ondernemingsdossier naar meerdere groepen ondernemers. Het ondernemings dossier stelt een ondernemer in staat om informatie uit de eigen bedrijfsvoering eenmalig beschikbaar te stellen aan overheden zoals toezichthouders en vergunningverleners. • Aanpassing en verruiming van het huidige beleidskader over werklocaties in de stad (de Gemeentelijke Visie op het Vestigingsbeleid) in afstemming met ondernemend Almere en partijen in de regio. • Het opstellen van een praktisch stimuleringskader voor toerisme & recreatie samen met ondernemers uit de stad.
17
6. We gaan door met de cultuurverandering van de gemeentelijke organisatie, gericht op: • Het adequaat en vlot bedienen van ondernemers met snelle en ‘to-the-point’ dienstverlening in de haarvaten van de gemeentelijke organisatie. Daarbij nemen we klachten serieus en gaan het gesprek aan met ondernemers om onze dienstverlening te verbeteren. Ook intensiveren we de interne samenwerking rondom het vestigingsproces. • Vinger aan de pols houden op het proces van aantrekken en vestigen van initiatieven met behulp van een nieuw goed functionerend klant-volg-systeem.
“Handelsmissie met overheid opent deuren ” “Een aantal maanden geleden ben ik samen met andere bedrijven door de gemeente uitgenodigd om deel te nemen aan een handelsmissie naar China. Een goed initiatief van de gemeente en provincie waar MKB-ers met internationale ambitie echt veel aan hebben. De overheid heeft in China veel statuur en opent deuren die je als eenling niet snel zal openen. Daarnaast is het optreden als collectief; een regio erg positief. De faciliterende rol die de gemeente hierin oppakt, is erg belangrijk voor ondernemers. Het biedt kansen en mogelijkheden die je alleen niet voor elkaar krijgt.” Robert van de Vegte, ondernemer
18
Doorontwikkelen van clusteraanpak In 2010 is de EDBA opgericht om het advies van Wim Meijer ‘Economisch offensief Almere’ uit te voeren samen met belanghebbende ondernemers, onderwijs- en onderzoekinstellingen en overheden en bijgestaan door een kleine uitvoeringsorganisatie. Het economisch offensief was gericht op de ontwikkeling van vijf economische clusters (Health, wellness & life sciences, ICT&media, commerce&logistics, duurzaam bouwen & gebiedsontwikkeling en Lelystad Airport) en drie randvoorwaardelijke ontwikkelingslijnen (beter benutten van ondernemerschap, versterken kennispositie en marketing van de economische identiteit). De EDBA heeft als aanjager deze clusters en ontwikkelingslijnen opgepakt met onder meer een investeringsfonds voor kansrijke initiatieven.
7. Voor de clusteraanpak ontwikkelen we de aanjaagkracht van de Economic Development Board Almere door naar EDBA 2.0 als buitenboordmotor van bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid. De EDBA gaat werken aan: • Vanaf 2016 stopt de EDBA 2.0 met het verstrekken van achtergestelde leningen en bouwt de EDBA 2.0 het investeringsfonds af. • Een programmatische aanpak voor maatschappelijke vraagstukken, gericht op gezonde jeugd (health), energieneutrale - en afvalloze stad(circulaire economie) en verbonden stad(big data). • Het doorontwikkelen van open innovatieplatforms als vliegwiel (zoals Big Data Value Center, Gezondheid- en welzijnsinstituut Almere, Kenniscentrum voor stedelijke grondstoffen). • Een duidelijke inbreng van bedrijven + onderwijs- en onderzoekinstellingen (zoals TNO) zodat vernieuwing tot stand komt. • in afstemming met en uitgevoerd samen met andere relevante uitvoeringsorganisaties in de regio (zoals Amsterdam Economic Board, Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland, en Economic Board Utrecht) • gericht op economische structuurversterking in Almere.
19
“Verscherpen van clusters heeft aanzuigende werking” “De economie is niet iets wat op zichzelf staat. De economie in onze stad is afhankelijk van mondiale, nationale en regionale ontwikkelingen. Waar een stad en gemeente wel kan beïnvloeden, is het creëren van een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Daar is de laatste jaren gelukkig steeds meer aandacht voor. Niet alleen binnen onze gemeentegrenzen maar ook binnen de Metropoolregio Amsterdam, waarin wij een belangrijke en onderscheidende positie innemen. Almere geeft letterlijk ruimte aan ondernemers en is door haar goede bereikbaarheid, vooral op logistiek gebied, een gunstige vestigingsplaats in de regio. Ik pleit voor een versterking van ons economisch profiel binnen de regio. Door het scherper inzetten op clusters, bepaalde type bedrijven actief te benaderen en goede aanbiedingen te doen – denk aan onder andere Big Data of de creatieve sector of aan de Floriade gerelateerde ondernemingen – krijgt Almere een aanzuigende werking op bedrijven uit deze sectoren. Daarmee wordt het in de toekomst vanzelfsprekend dat die bedrijven binnen de Metropoolregio in Almere landen.” Arthur Bouvy, Rabobank Almere
20
8. Om de vinger aan de pols te houden willen we de economie en het economisch beleid van Almere monitoren door: • Het meten van de tevredenheid van ondernemers in Almere, gericht op de dienstverlening van de gemeente aan ondernemers en op het ondernemersklimaat in Almere voor ondernemers (bijv. via een ondernemers panel). • Het jaarlijks organiseren van de Economische Verkenningen Almere om een beeld van de ontwikkelingen van de economie in en om Almere te verkrijgen. • Het jaarlijks actualiseren van het programma Economie via de programmabegroting en jaarlijks verantwoorden ervan via de programmarekening. • Het actueel houden van de kwaliteitskaarten van de bedrijventerreinen. • Het jaarlijks consulteren van ondernemend Almere om actuele ontwikkelingen en de voortgang van de economische agenda te bespreken. Met dit uitvoeringsprogramma werken we verder aan de versterking van het bedrijvenlandschap van gevestigde en nieuwe bedrijven in en om Almere. We zetten het excellent gastheerschap en de clusteraanpak voort. Dat willen we samen met ondernemers uit de stad en met partijen in de regio uitvoeren.
21
