AFSCHEIDSSPEECH Uitgesproken op 21 oktober 2013 tijdens de raadsvergadering van de gemeente Tilburg Voorzitter, Afscheid nemen is tegen elkaar zeggen dat het goed was en verder reizen. Dat ga ik vanavond zeggen. Tegen u: - de raad, mijn 45 kritische en constructieve bazen; - het college, 7 fijne collega's door weer en wind; - de ambtelijke organisatie, zo'n 1800 verstandige, loyale adviseurs en hardwerkende uitvoerders; - en het handjevol vaste bezoekers op de publieke tribune, met hun eindeloos zitvlees en geduldig luisterend vermogen. Volgende week donderdag zeg ik dat weer, maar dan tegen de stad, tijdens een informeel afscheid. Het was goed en ik reis verder. GEMEENTERAAD Voorzitter, graag richt ik me als eerste tot de gemeenteraad. Ik heb in de raad altijd veel steun en kritisch meedenken ervaren. Een enkele keer kwam het tot een botsing, waarbij me de discussie over het realiseren van opvang voor prostituees het meeste is bijgebleven. Ik heb daar destijds veel van geleerd, en met mij de organisatie. Die opvang is er nooit gekomen. Helaas. Gelukkig heeft u in de jaren daarna de moed gehad om wel een aantal ándere maatschappelijk gevoelige voorzieningen te realiseren, zoals de medicinale heroïne in Zorgvlied (binnenkort bij Jan Wier) en de Skaeve Huse in Stappegoor (straks aan de Rueckertbaan).
Ik wil u oproepen u in de toekomst achter dit soort projecten te blijven opstellen en ze krachtig te steunen. Ook, of juist, deze groepen mensen, die liever niemand in z'n achtertuin heeft, vragen om onze verdraagzaamheid en solidariteit. Het siert een grote stad als Tilburg om geen van z'n inwoners links te laten liggen, en in de allergrootst mogelijke zorgvuldigheid besluiten te nemen over voorzieningen voor kwetsbare groepen. Voorzitter, staat u mij toe enkele over-mijn-graf-heen-regerende opmerkingen te maken. Over jeugdzorg, over de Spoorzone en over groen. Over de transitie jeugdzorg kan ik kort zijn, hoewel het een operatie is die in complexiteit, impact en budgettaire omvang z'n weerga niet kent. Dankzij de raadswerkgroep bent u goed aangesloten. Ik heb er vertrouwen in dat de vaststelling van het beleidskader door uw raad, begin 2014, soepel zal verlopen. Uw betrokkenheid en deskundigheid zullen u daarin leiden. De Spoorzone staat in de steigers. Of, om in de sfeer te blijven, de rails zijn gelegd, de trein staat klaar en kan gaan rijden. Vijf cri-de-coeurs van mijn kant. Zonder toelichting, want u weet uit de vele Spoorzonedebatten in deze raad precies hoe ik er in zit: 1. Waak voor teveel compactheid in het kerngebied. Blijf zorgen voor licht en lucht; 2. Maak het Van Gend & Loos-terrein groen; 3. Laat bestaande gebouwen maximaal staan. Sinds we de Spoorzone hebben geopend, tonen ze nog meer hun schoonheid; 4. Blijf hameren op de kwaliteit van de architectuur; 5. De stadscampus komt er, maar het is een oefening in geduld. Als laatste het groen in onze stad. Laat ik de vergelijking maken met Bernheze. Die gemeente is net iets groter dan Tilburg (2 km2 om precies te zijn), maar de verhouding rood-groen is, schat ik, precies omgekeerd aan de verhouding rood-groen in Tilburg. Bernheze is trots op het zijn van groene long. Tilburg mag trots zijn op het zijn van aantrekkelijke stad. Die stedelijkheid bestaat bij de gratie van robuust groen. Ik hoop dat u dat in ogenschouw neemt als u straks besluit over voortzetting van de Groene Mal.
ORGANISATIE Ik kom bij de organisatie. De gemeentesecretaris heeft mij, en het college, afgeleerd om te spreken over 'het ambtelijk apparaat'. Ik begrijp waarom. Onze organisatie is immers geen apparaat, geen machientje, waar je een muntje in gooit en dat dan als vanzelf begint te draaien, zonder na te denken. In onze organisatie lopen weldenkende mensen rond, met hart voor de zaak, die net zo veel en weinig fouten maken als college en raad en die net zo eigenwijs én loyaal zijn als de mensen waar ze voor werken. Ik heb in bijna acht jaar wethouderschap ervaren dat ik van de organisatie veel vertrouwen kreeg. Wellicht omdat ik dat ook gaf, wie zal het zeggen. Het was de afgelopen jaren met de reorganisatie niet eenvoudig. We zijn absoluut op de goede weg, dat zal straks ook blijken uit de evaluatie van Tilburg Transformeert. Laat ik er nog het volgende over zeggen. In een reorganisatie, in het bijzonder het politiek-ambtelijke samenspel, 'takes it two to tango'. Goed politiek-ambtelijk samenspel vraagt om een dans waarin helder is wie leidt, partners rolvast zijn, elkaar goed vasthouden, wederzijdse waardering hebben, snappen dat een dans samen ingestudeerd moet worden en beiden applaus ontvangen als de dans succesvol is uitgevoerd. Pas dan kan het publiek echt genieten. COLLEGE Beste collega's uit het college. Heerlijk om jullie toe te kunnen spreken zonder dat één van jullie me in de rede valt ;-). Hans Rube had het in zijn afscheidsartikel over '50 tinten grijs', toen hij het college probeerde te typeren. Ik heb het boek niet gelezen, maar ik beschouw deze omschrijving desondanks als een compliment. Saaie politiek is immers goede politiek.
Natuurlijk, we vormen een brede coalitie, waarin de kleuren wellicht soms wat minder uitgesproken zijn. Het is echter mijn stellige overtuiging dat deze grote en brede coalitie heeft geleid tot rust in de tent, meters maken in crisistijd en zichtbare aanwezigheid van Tilburg op regionaal en landelijk nivo. Ik wil jullie danken voor de samenwerking. We hebben altijd in goede sfeer elkaar flink de waarheid gezegd, elkaars nieren geproefd, gewikt en gewogen, stevig onderhandeld, dilemma's gedeeld, elkaar de maat genomen, afwegingen gemaakt, met elkaar meegedacht, compromissen gesloten en bovenal veel gelachen. Dank voor dat alles. RECHTSPOSITIE Graag zeg ik, bijna tot slot, iets over de rechtspositie van wethouders. Let op het woord: RECHTspositie. Via een onpersoonlijk persbericht ontving ik de vraag over een nogal persoonlijke kwestie, namelijk die van mijn collectief vastgestelde arbeidsvoorwaarden. Meer in het bijzonder ging het over de regeling die voorziet in een aanvulling op het salaris als het nieuwe salaris lager is dan het vorige. De oproep was of ik bereid ben daar afstand van te doen. Ik vind dat een buitengewoon onbeschofte, ja zelfs beledigende vraag. Beledigend omdat ik niemand nodig heb om deze afweging te maken. Dat kan ik prima zelf. Onbeschoft omdat iedereen die mij ook maar een beetje kent, weet dat ik over een scherp, eigen moreel kompas beschik. Toen ik destijds op de burgemeestersvacature in Bernheze solliciteerde, deed ik dat willens en wetens: - in de wetenschap dat burgemeester zijn van Bernheze een fantastisch mooi ambt is; - in de wetenschap dat deze functie voor mij een prachtige nieuwe stap betekent; - én in de wetenschap dat deze functie me - in financieel opzicht - minder oplevert dan de huidige.
Bovendien: ik werk voor mijn plezier en niet voor het geld. Ik krijg nu een mooi salaris en straks ook weer. Ik doe dus zonder moeite afstand van de aanvulling waar ik recht op heb. En voor de nieuwsgierigen onder ons, dat gaat om 613 euro en 5 cent bruto per maand, drie jaar lang. Met dank overigens aan het Brabants Dagblad die dat eerder al publiceerde. Dat scheelde mij een hoop uitzoekwerk! :-) Laat ik er tot slot nog één ding over zeggen. Het wordt hoog tijd dat het debat over de rechtspositie van wethouders eens op een gezonde en zakelijke manier gevoerd wordt: - op een neutraal moment, niet gekoppeld aan wiens vertrek dan ook; - en in een transparant debat waaraan iedereen meedoet, niet alleen de 'wrok-volksvertegenwoordigers' en 'jaloezie-politici' die zelf, zo bewijst een enkele casus uit het recente Tilburgse verleden, niet te beroerd zijn om uitgekiend en maximaal gebruik te maken van de door hen zo verfoeide regelingen. SLOT Voorzitter, laat ik vriendelijk eindigen, dat bent u van mij gewend. Ik heb tegen u gezegd dat het goed was en dat ik verder reis. De gebruikelijke gepersonaliseerde dankwoorden laat ik achterwege. Iedereen die een speciale plek in mijn hart heeft, weet dat. Dat blijft zo, daar gaat een naderend vertrek niets aan veranderen. M'n opvolger, Rodney Weterings, is beëdigd, die gaat over twee weken aan de slag. Ik had me geen betere opvolger kunnen wensen. Ik wens hem veel succes. U zult allen veel plezier hebben van zijn wijsheid en bestuurlijke ervaring.
Ik reis verder naar Bernheze, de gemeente waar ik stiekem een beetje verliefd op ben geworden en waarmee ik de relatie verder ga uitbouwen. Het doet me goed dat vertegenwoordigers uit raad, college en organisatie van Bernheze hier vanavond aanwezig zijn. Ze geven me het gevoel dat ik daar meer dan welkom ben, ik verheug me erop hun burgemeester te zijn. Tot slot, voorzitter, Het leukste Tilburgse relatiegeschenk om weg te geven, vond ik altijd de theedoek van het Textielmuseum, met daarop de tekst: 'als de stad eens afwas'. Deze stad is nooit af. Ik wens u allen veel succes 'm nog sterker, socialer en mooier te maken. Maar vanaf 1 november dus zonder mij. Dank! Marieke Moorman 21 oktober 2013