Afgiftekantoor : Antwerpen X Erkenningnummer: P508727
Magazine voor slimme oplossingen
Bouw
Nr. 20 - december 2015
↘ VERENIGINGSNIEUWS
WERK Wordt 2-jarige master industrieel MET HEELuitgesteld? ingenieur JE HART MET JE BREIN Vlaanderen kan zich dat niet veroorloven.
De Vlaamse ondernemingen waarderen de toepassingsgerichte industrieel ingenieur. De integratie in de universiteiten in 2013 mag geen afbreuk doen aan dit waardevol ingenieursprofiel.
D EN BRENG BRUSSEL MEE IN VERVOERING
e OESO rapporteert dat Vlaanderen mee aan de top staat voor onderzoek. Qua patenten 7°plaats in de wereldranking, 1°op Europees vlak, 15% daarvan is geïnitieerd door de universiteiten. Wij zonnewagen Groep T creëren goede kennis maar nog te veel in uitgebreide bedrijfservaring mee te gesamenwerking met het buitenland. Met internationale context, de standaard voor ven. Een win-win voor alle partijen. Actudie kennis iets doen vraagt goeie recep- een ingenieursmaster. ele kennis vanuit het onderzoek vindt zijn toren in de bedrijven om die te valorise- Internationale studenten- en docentenmode MIVB stilstaan échtgoede achteruit gaan. weg naar de KMO’s, en concrete praktijk ren. Bij In onze KMO’sishebben we wel biliteit kan dan op gelijkwaardige basis Daarom we steeds op zoek naar probleemstellingen keren terug naar de ideeën maarzijn weinig onderzoekers. De ingenieuze georganiseerd worden. Vooral voor inkoideeënligt vanin ingenieurs die onsvan op het spoor docenten wat leidt tot nieuw onderzoek. uitdaging het faciliteren die juiste mende studenten uit een 2-jarige master houden. Mensen vandaag ingenial inzien hoe onze Groep T experimenteert al enkele jaren kennisoverdracht. De die industrieel is een 1-jarige master geen optie. voertuigen reisroute met uitdagende projecten voor geïntereseur speelt daarinen eenuw cruciale rol. er morgen Dezullen masterproef kan dan begroot worden uitzien. Ben jij er klaarisvoor om de MIVB vooruit te seerde studententeams zoals het Solar De studieduurverlenging een uitgelezen op 30 studiepunten wat overeenkomt met laten gaan? Want dat blijft toch de bedoeling van Race team en het CQS-team. Deze studenkans om het op valorisatie en kennistrans- de reële studiebelasting. Ook de vakinhoueen vervoersmaatschappij, niet? ten kiezen vrijwillig om hun 60-studiepunfer gerichte industrieel ingenieursprofiel delijke verdieping in de opleiding kan beten master over twee jaar uit te spreiden. te versterken en zo te vrijwaren voor de ter uitgewerkt worden met domeinspeciZo krijgen ze tijd voor een uitdagend protoekomst. Met een curriculum van 120 fieke vakken aangevuld met keuzevakken. ject en een bijkomend pakket aan keuzestudiepunten kunnen de opleidingen zich Tenslotte kan voldoende tijd uitgetrokken Beantwoord aan dit voor profiel? wij: uit het aanbod van de universiteivakken eindelijk profileren als volwaardige aca- jeworden een professionaliserings- enDan bieden • Burgerlijk industrieel ingenieur job competenties en een leuke bij de start van ten, wat hun demische ingenieursopleidingen in een ofinnovatieproject om de studenten een• Een verrijkende • Ambitieus werkomgeving hun carrière alleen maar ten goede komt. • Tweetalig NL/FR • Doorgroeimogelijkheden De noodzakelijke studieduuromvorming STAPPEN IN DE STUDIE OMVANG VERLENGING VASTGESTELD IN HET • Interesse voor innovatieve projecten • Een interessant loonpakket zal alle ingenieurs beter voorbereiden op ONDERWIJSDECREET XXI: • Management skills • Extralegale voordelen, waaronder het bedrijfsleven. Het dossier tweejarig • Zin om Brussel vooruit te zien gaan 35 verlofdagen curriculum mag niet meer uitgesteld wor• het gezamenlijk aanvraagdossier is op tijd (vóór 30 juni 2012) ingediend; den, in het belang van het KMO-weefsel in • de Erkenningscommissie buigt zich momenteel over het dossier; Vlaanderen. De curriculum hervorming is • vóór 1 december brengt de Erkenningscommissie haar advies uit; nodig zowel voor de economische als de • de Vlaamse Regering neemt vóór 1 december 2012 op basis van dat advies haar technologische bijdrage die de industrieel besluit. ingenieur als innovator in de maatschappij ↘ NUTTIGE LINK: speelt. De VIK zal bij de overheid blijven aandringen voor haar steun in dit dossier. Structuurdecreet met de laatste aanpassingen van het Onderwijsdecreet XXI http://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document. Ing. Paul Bertels MSc asp?docid=13425
WORD INGENIEUR BIJ DE MIVB.
Surf snel naar jobs.mivb.be gedelegeerd bestuurder ie-net en VIK
2 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
INHOUD ↙
09 10
12 06
08
10
12
Actua
Fotoverslag
DOSSIER
DOSSIER
Ontmoetings-
Innovatief gevel-
Sluisdeuren
isolatiesysteem
Deurganckdok
weekend
15
23
.28
35
ie-net ingenieurs-
DOSSIER
vereniging vzw
Activiteiten
Fotoverslag
Mechels station
SAVE THE DATE:
22/02
JONGEREN ONTMOETEN ONDERNEMERS BIJ IE-NET
ie-prijzen
krijgt facelift
COLOFON Adres van de redactie Desguinlei 214 2018 Antwerpen T 03 260 08 40 E-mail:
[email protected] of
[email protected] Verantwoordelijke uitgever Nancy Vercammen - Algemeen Directeur ie-net vzw Coördinatie en contact Karolien Van Wiele, ie-net
[email protected] T 03 260 08 58 Eindredactie Luc Vander Elst Redactieraad Jaak Blocken, Ivan Born, Alfons Calders, Bart Demol, Filip De Sutter, Niek Dobbels, Clement Noé, Frederik Ronsse, Guy Roymans, Luc Taerwe, Werner Vancayseele, Luc Vander Elst, Jos Vander Sloten, Hans Van Heghe, Johan Vyncke Vormgeving Decom nv ‘t Hofveld 6c4 1702 Groot-Bijgaarden T 02 325 64 64
[email protected] www.decom.be Druk Drukkerij De Bie Nijverheidsstraat 6 2570 Duffel T 03 480 04 55 www.debie.net Reclameregie Trevi nv Meerlaan 9 9620 Zottegem T 09 360 62 16
[email protected] december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 3
↘ VOORWOORD
1/1/2016: 1 vereniging voor alle ingenieurs
Beste, De jaarwende is meestal het moment bij uitstek waarop velen onder ons even de tijd nemen om terug te blikken op het afgelopen jaar en goede voornemens te maken voor 2016. 2015 was een jaar waarin werd getimmerd aan de voorbereidingen voor de start van een nieuwe ingenieursvereniging. Op vrijdag 18 december gaven de leden van KVIV, VIK en ie-net groen licht voor de oprichting van ‘ie-net ingenieursvereniging’. Vanaf 1 januari zijn alle ingenieurs verenigd in één vereniging. Een grote fusieoperatie tussen drie vzw’s brengt heel wat operationele uitdagingen met zich mee: zo evolueren we naar één personeelsstatuut, één boekhouding, één website, ... één contactpunt voor alle ingenieurs. 2016 wordt een jaar van verdere uitbouw van onze dienstverlening voor onze leden. Voor 2016 staan tal van projecten ingepland: de lancering van een online-ingenieursgids, restyling van de website, lancering van virtuele studiebeurs voor ingenieursopleidingen, Ingenieurscarrièredagen in Eindhoven, ie-net-jobdatings, infosessies met ondernemers, startbaanenquête, ... Ook 2015 was een jaar waarin tal van initiatieven werden genomen: lancering jobportaal, salarisenquête, ie-prijzen, Dag van de Wetenschap, speeddates, innovatiebeurs, uitbouw juridische dienst en loopbaanbegeleiding, ... Begin december hebt u een uitnodiging gekregen om uw lidmaatschap voor 2016 te vernieuwen. We hopen u alvast in 2016 als lid van ie-net-ingenieursvereniging welkom te mogen heten. Hierbij nodigen we u uit op de talrijke nieuwjaarsrecepties die onze regionale afdelingen voor u organiseren. Samen met het ie-net-team wensen we u en uw familie een fijn jaareinde en een gelukkig en gezond 2016 toe.
Nancy Vercammen Algemeen directeur
4 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
ACTUA ↙
STAAT EEN NIEUWE UITDAGING HOOG OP UW CHECKLIST? Vraag dan nu de Carrièregids aan op Knackcarrièregids.be
2015
CARRIÈREGIDS
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 5
↘ ACTUA OP ZOEK NAAR EEN MOOI GESCHENK? WAT DACHT JE VAN HET FOTOBOEK VAN INGENIEUR PAUL BULTEEL?
KLEDIJ WASSEN OP LAGE TEMPERATUREN LAAT BACTERIËN ONGEMOEID Bacteriën blijven ook na een wasbeurt op 30° C op het wasgoed zitten. Dat blijkt uit een studie aan de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van de UGent. Dat betekent evenwel niet dat er gevaar zou zijn voor de volksgezondheid. In de loop van de voorbije decennia is er een evolutie naar lagere wastemperaturen en mildere wasproducten. Tegenwoordig wordt vooral gewassen op 30° C en met wasmiddel zonder bleekmiddelen. Dat is goed voor het milieu, maar over de impact op bacteriën was tot nu toe minder bekend. Wetenschappers van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen onderzochten de wasmachines van vijf Vlaamse families. Ze wasten in normale huishoudwasmachines en gebruikten daarbij een mild wasprogramma (wolprogramma), op 30° C en een mild waspoeder (zonder bleekmiddel). Een proper stuk katoenen textiel werd mee gewassen met de gedragen kledij van de familie en werd nadien opnieuw onderzocht. Ook het water waarmee de wasmachine wast (influent) en het vuile water na het wasproces (effluent) werden onderzocht. Levende bacteriën op de lap stof én in het water De wetenschappers merkten een grote uitwisseling van bacteriën bij het influent, bij de wasmachine en bij de vuile was. De onderzoekers troffen op de gewassen lap een selectie van typische huid- en kledijbacteriën aan. Bepaalde bacteriën zijn namelijk meer dan andere geneigd om op textiel te blijven zitten. Het goede nieuws is dat er op de lap stof nagenoeg geen ziekteverwekkers of bacteriën uit uitwerpselen werden aangetroffen. De meeste van de teruggevonden bacteriën zijn bovendien zogenaamde commensale bacteriën voor de mens: ze leven in harmonie met de mens en berokkenen geen schade. In het effluent van de wasmachine werd een groot aantal levende bacteriën gevonden: tot 1 miljoen bacteriën per milliliter effluent. Dat aantal is vergelijkbaar of zelfs hoger dan het aantal levende bacteriën in het influent. In drie onderzochte gevallen werd voor het wassen gerecycleerd regenwater gebruikt, dat van nature een hoog aantal bacteriën bevat. Die typische waterbacteriën werden voornamelijk teruggevonden in het effluent, maar slechts in zeer lage hoeveelheden in het gewassen textiel. Kledij heeft een eigen microbioom én een eigen geur Kledingstukken vormen hun eigen microbioom (het geheel van microben/bacteriën), dat vergelijkbaar is met het microbioom van de menselijke huid. Dat microbioom kan onder de studieomstandigheden (lage temperatuur en mild wasmiddel) niet weggewassen worden in de wasmachine. Op zich is dat geen probleem, behalve wanneer er zich ziekteverwekkende of onwelriekende bacteriën nestelen in de kledij. Het probleem van lijfgeur rijst ook ter hoogte van de kledij. Na langdurig gebruik nestelen de geur-veroorzakende bacteriën zich in de kledij, die een geurtje krijgen, wanneer ze opnieuw gedragen worden. Dezelfde geurveroorzakende bacteriën blijven altijd aanwezig en kunnen niet uitgewassen worden. Het droogproces kan ervoor zorgen dat de bacteriën in het textiel gedegen worden geëlimineerd. De was ophangen in de zon is ook een goed idee, aangezien het uv-licht voor een extra eliminatie zorgt. 6 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
De voorbije twee jaar heeft hij de afvalstoffen van onze westerse samenleving en hun recyclage in beeld gebracht. Voor dat unieke project nam hij in België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk en Duitsland foto’s bij vijftig bedrijven, die actief bezig zijn met recyclage. Onze West-Europese regio is immers wereldleider in recyclage. De uitgeverij Hatje Cantz brengt ‘cycle & recycle’ uit als kunstfotoboek met een honderdtal foto’s. Doordat bij elke foto ook een verklarende nota hoort, is het boek niet alleen een visuele belevenis, maar is het ook inhoudelijk erg relevant. Paul Bulteel (www.paulbulteel.eu) is, na een loopbaan in de elektriciteitssector, actief als kunstfotograaf. Dat doet hij in het verlengde van een levenslange belangstelling voor kunst en fotografie. Het boek is beschikbaar vanaf januari 2016. Het kan in de boekhandel besteld worden met als referentie Hatje Cantz – Paul Bulteel – cycle & recycle - ISBN 9783-7757-4105-7.
ONDERZOEK MAAKT BREDE WAAIER AAN CHOCOLADESMAKEN MOGELIJK
Onderzoekers van VIB en KU Leuven hebben aangetoond dat de gisten die gebruikt worden om vanuit cacaobonen chocolade te maken, de smaak van de chocolade kunnen beïnvloeden. “De nieuwe varianten van gist die we genereerden, maken het mogelijk om een hele waaier aan chocoladesmaken te maken, zodat iedereen er eentje naar zijn zin vindt. Een beetje te vergelijken met wijn, thee en koffie”, zegt dr. Jan Steensels. De resultaten werden op 20 november gepubliceerd in ‘Applied and environmental microbiology’, een vaktijdschrift van de ‘American society for microbiology’.
FOTOVERSLAG REPAIR CAFÉ ↙
Dag van de Wetenschap
zondag 22 november
Repair Café bij ie-net: ingenieurs herstellen elektrische en mechanische apparaten Op zondag 22 november vond in het Ingenieurshuis het Repair Café plaats naar aanleiding van de Dag van de Wetenschap. In totaal hebben we 36 bezoekers gehad, die hun defecte apparaten binnenbrachten. Voor de herstelling konden we rekenen op de medewerking van vier ingenieurs en in 80% van de gevallen konden zij het toestel repareren! Ingenieurs houden zich niet alleen bezig met theoretische zaken die ver van je bed staan. Ook voor de herstelling van dagelijkse gebruiksvoorwerpen draaien ze hun hand niet om! 36 mensen brachten een bezoekje aan het ie-net Repair Café. Ze keerden tevreden terug naar huis. Onze herstellers bogen zich over stofzuigers, mixers, broodmachines, BORNEM een microgolfoven, stoomstrijkijzers, wafelijzers, een dvd-speler, een ta3.000 MEDEWERKERS blet, een computer, een smartphone, een versterker, een spelcomputer, WERELDWIJD 500een IN BORNEM lamp, ... OMZET ingenieurs-herstellers gaven graag een woordje uitleg en de men$ Onze
sen mochten helpen om hun toestellen open en dicht te vijzen. 50% MEDEWERKERS HEEFT XX JAAR DIENST
BORNEM
R&D BORNEM: TEAM 25 INGENIEURS
BORNEM 3.000 MEDEWERKERS WERELDWIJD 500 IN BORNEM
CLASS PEOPLE • INNOVATIVE PRODUCTS • GLOBAL REACH • CUSTOMER FOCUS • OUTSTANDING QUALITY
50% MEDEWERKERS HEEFT XX JAAR DIENST
R&D PROJECTINGENIEUR BORNEM
FUNCTIE-INHOUD & VERANTWOORDELIJKHEDEN
WAT HEEFT CAPSUGEL U CONCREET TE BIEDEN?
GEWENSTE KWALIFICATIES
1. Beheren van het R&D-project van initiatie tot implementatie in de productiesites (B, F, US, Mexico, China, ...)
BORNEM
2. Genereren, selecteren en uittesten van concepten
3. Begeleiden van mechanische ontwerpen, automatisatie, assemblage 4. Uitvoeren van testen, analyseren van resultaten, definiëren van vereiste acties, intern bespreken van bevindingen 5. Samenwerken met externe consultants en toeleveranciers
IR (ELEKTRO) MECHANICA, WERKTUIGBOUWKUNDE, ELEKTROTECHNIEK, …
5 JAAR ERVARING IN MACHINEBOUW, PRODUCTIEOMGEVING, …
KENNIS ENGELS
BEREID TOT SPORADISCH REIZEN
HANDS-ON HANDIG
2. Een financieel gezond, innovatief en vooruitstrevend bedrijf, dat in zijn sector wereldwijd tot de absolute top gerekend wordt
ANALYTISCH EXPERT
INFORMEREN, OVERLEGGEN OF TELEFONISCH SOLLICITEREN? zaterdag tussen 11 en 14.00 u. weekdagen tussen 9 en 10.00 u. ‘s avonds tussen 19 en 20.00 u.
mail:
[email protected] VMC Select bvba Jaarbeurslaan 17.11 3600 GENK
TEAMSPELER
1. Een uiterst boeiende functie in een technisch hoog opgeleid, stabiel en multidisciplinair team van ing’s, ir’s en dr’s
COMMUNICATIEVAARDIG
3. Een competitief salaris met uitgebreid pakket van bijkomende verzekeringen, compensaties en verlofdagen
ERKEND BUREAU VG. 686/B
OMZET $WORLD
BORNEM
CAPSUGEL BELGIUM NV, gevestigd in Bornem, is de absolute wereldmarktleider in de ontwikkeling, productie en verkoop van tweedelige capsules voor farmaceutische en health & nutrition-toepassingen. Capsugel levert de capsules vanuit zijn 11 productievestigingen wereldwijd. In Bornem specialiseert Capsugel zich in de fabricatie van lege gelatinecapsules. Hiervoor ontwikkelde het eigen Research & Development Center innovatieve machines die aan ultrahoge snelheid hoogkwalitatieve capsules produceren. Door een volcontinu productieproces, met tientallen productielijnen, worden op die manier dagelijks tientallen miljoenen capsules klantspecifiek geproduceerd en bedrukt met logo’s of tekst. Werken bij Capsugel is werken in een financieel kerngezond en innovatief bedrijf met veel opleidingsmogelijkheden. Wegens groei en uitbreiding is de R&D-afdeling - verantwoordelijk voor de ontwikkeling van alle MACHINEBOUW wereldwijd - op zoek naar een gedreven (m/v):
4. De mogelijkheid om in een eerste persoonlijk gesprek geheel vrijblijvend met het bedrijf kennis te maken
BEL PETER VLEESCHOUWERS OP 089 30 55 11 OF 0479 29 74 75 www.vmc-select.be www.capsugel.com Aanwerving exclusief begeleid door VMC Select
SHORTCUT RECRUITMENT
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 7
↘ ACTUA
ie-net-ontmoetingsweekend 17 & 18 oktober 2015 – Waterloo De traditie van het VIK-Kaderweekend werd in oktober 2015 voortgezet met een ie-net-ontmoetingsweekend in Waterloo voor alle actieve VIK-, KVIV- en ie-net-leden. Het weekend stond in het teken van veranderingsprocessen en de toekomstige uitbouw van de ie-net-ingenieursvereniging. Er was eveneens een attractief rand- en partnerprogramma.
ant-Brussel: Leden van het ie-net-eventteam Brab deelnemers te de om r klaa n staa Rit en Annelies, Lise l. Hote d Gran ontvangen in Martin’s
Ie-net: de weg vooruit... Algemeen directeur Nancy Vercammen licht toe hoe zij en haar team zich voorbereiden op een nieuw ie-net, met een klantgerichte organisatie en met een platform dat de missie van ie-net ten volle ondersteunt. Lunchtime... Start van het informele gedeelte van het weekend.
De eerste groep staat klaar voor de ‘Ontdekking van het slagveld’ met gids prof. em. E. Rooms.
Wilt u de jockey of de cowboy zijn van uw veranderingstraject? Changemanager Chantal Claes brengt in praktijk hoe je snel kunt inspelen op verandering, als zus Erna geblokkeerd zit in een file. Op een ludieke en interactieve manier zet ze de 10 opvattingen en misvattingen over veranderen en communicatie in de verf.
Een andere groep maakt een gevarieerde wandeling in de omgeving van Waterloo.
Dinnertime: Robrecht Paternoster, voorzitter ie-net Brabant-Brussel, dankt het eventteam o.l.v. Fred Ceusters (rechts) voor de organisatie van het weekend.
De inspanning wordt beloond met een lekker glas ‘Bier van Waterloo’ in Ferme MontSaint-Jean. Fondation Folon laat ons op een boeiende manier kennismaken met kunstenaar Jean-Michel Folon. 8 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
VERENIGINGSNIEUWS ↙
Wetenschapsquiz Van Mendeljev tot Mechelen 27 november - Technopolis ie-net jongeren, KVCV en ChemicAlumni organiseerden in samenwerking met Technopolis voor de 11de keer de grote wetenschapsquiz. Vanaf 18 uur was Technopolis speciaal geopend voor de deelnemers aan de quiz. Meer dan 300 deelnemers lieten hun hersenen kraken. De presentatie werd vakkundig verzorgd door Sabine Hagedoren.
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 9
↘ DOSSIER
KU Leuven test innovatief
gevelisolatiesysteem Levert Nieuwe Valk jaarlijkse besparing van 70.000 liter stookolie op ‘Holistisch Duurzaam Bouwen’ by engineers – Holdub – zo heet het project waarmee de faculteit Ingenieurswetenschappen duurzame technologische oplossingen wil aanreiken. De samenwerking tussen de departementen Werktuigkunde, Architectuur en Bouwkunde levert nu een geprefabriceerd gevelisolatiesysteem op waarmee een gebouw op een eenvoudige manier naar een passiefstandaard kan worden gebracht. Thesisstudente Astrid Tijskens bedacht het innovatieve systeem. Tekst: Luc Vander Elst
M
et het interdepartementaal onderzoeksproject Holdub wil de academische wereld verantwoordelijkheid opnemen in het duurzaamheidsverhaal, niet alleen door inhoudelijke discussies te organiseren, maar ook door technologische oplossingen aan te reiken. Professor Staf Roels: “We willen de kennis die onze faculteit ontwikkelt, ook ten dienste stellen van onze eigen universiteit. De oude universiteitsgebouwen voldoen helemaal niet meer aan de energienormen van vandaag. De vraag was hoe we die gebouwen tot een verantwoorde energiestandaard kunnen brengen.” Astrid Tijskens ontwikkelde voor haar thesis een renovatie- en isolatiesysteem met prefabelementen. Een demoproject is toegepast op het gebouw ‘Wiskunde’ op campus Arenberg. De technische diensten van de KU Leuven pikken het nu op voor de renovatie van de ‘nieuwe Valk’ de volgende jaren, ondertussen ook een oud gebouw. Astrid Tijskens: “Tegen de gevel komen holle houten prefabelementen met voorgemonteerde nieuwe ramen, ventilatie en zonwering. Na montage worden de oude ramen langs binnen uitgebroken en de raamopening wordt mooi afgewerkt tot tegen de nieuwe buitenschil. Daarna wordt in het prefabelement cellulose-isolatie ingeblazen. Aan de buitenkant wordt alles luchtdicht afgekleefd en afgewerkt met gevelbekleding.”
INNOVATIEF
Professor Roels: “Je kunt een gebouw zo van ongeïsoleerd zelfs naar een passief10 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
standaard brengen. Het systeem heeft veel voordelen. Je behoudt de betonstructuur en ook de capaciteit van het gebouw en je kunt een gebouw grondig renoveren en isoleren, terwijl het gebouw het grootste deel van de tijd gewoon in gebruik blijft.” Innovatief aan het systeem is dat het alles integreert: isolatie, zonwering, ventilatie, enz. Tijskens: “Het vernieuwende zit ook in de holle elementen, de volledige prefabricatie en het inspuiten, waardoor je je niet meer hoeft te bekommeren over de profileringen van een gevel. Profielverschillen worden automatisch uitgevlakt met de ingespoten isolatie.” Professor Roels: “Die isolatie zal dus op de ene plek dikker zijn dan op de andere. Interessant is ook dat je geen dure stellingen hoeft te bouwen, dat het gebouw op een paar dagen na volledig in gebruik kan blijven en dat de aanpassingen binnen zeer beperkt zijn. Allemaal elementen die de kostprijs drukken.”
DEMO
Het systeem werd een eerste keer gedemonstreerd aan gebouw 200 B op de Arenberg-campus, een typisch voorbeeld van een betonnen gebouw uit de jaren ’60. De voorbije jaren werd daar het energieverbruik en het besparingspotentieel van dat gebouw via verschillende eindwerken van de faculteit Ingenieurswetenschappen in kaart gebracht. De masterproef van Tijskens werd gebruikt om voor één kantoormodule een testopstelling uit te werken. Op basis daarvan zal men de
werkelijke verbetering kunnen vergelijken met de berekende voorspellingen.
ESTHETIEK
Op de ramen na blijft het oorspronkelijke gebouw zo goed als intact. Strippen of een renovatie tot op ruwbouwniveau horen er dus niet bij. Tijskens: “De prefabelementen worden vooraf op maat gemaakt en je kunt ze in heel wat situaties gebruiken, maar hoe eenvoudiger het volume, hoe eenvoudiger natuurlijk ook de prefabricatie van die elementen wordt.” Professor Roels: “In het buitenland bestaan er enkele demoprojecten, maar niet van het niveau zoals we het hier nu toepassen. Het is de eerste keer dat het in Vlaanderen wordt toegepast. Het systeem verandert wel de esthetiek van het gebouw, maar het voorkomt ook andere kosten, omdat het oude gebouw volledig wordt ingekapseld. Daardoor is er nadien bijvoorbeeld ook geen nood meer aan betonherstellingen, onderhoud, schilderwerk of schrijnwerkvernieuwing. Er is dan ook interesse van enkele commerciële spelers op de renovatiemarkt om het systeem voort te ontwikkelen en te commercialiseren.” Na het demoproject aan het gebouw Wiskunde wil de Technische dienst van de KU Leuven het systeem een eerste keer toepassen op de ‘nieuwe’ Valk in de Tiensestraat. Veerle De Meulenaer en Stefaan Saeys van de Technische dienst: “De Valk wordt een testcase. Het systeem zal er zichzelf
DOSSIER ↙
moeten bewijzen, maar het is wel veelbelovend. We hebben berekend dat het zichzelf terugverdient na 20 tot 25 jaar. Dat is heel voordelig voor een gevelsysteem. Na renovatie sparen we jaarlijks ongeveer 70.000 liter stookolie uit. Van de ervaringen met dit gebouw, de evaluatie ervan en de kosten en het terugverdieneffect zal afhangen of en welke gebouwen er nog volgen. Maar als je bedenkt hoeveel van dergelijke energieverslindende gebouwen uit de jaren ’60 en ’70 we aan de KU Leuven hebben en hoeveel gelijkaardige kantoorgebouwen er overal in ons land en elders staan, dan zit er wellicht wel muziek in het systeem.”
“Met de Valk, toch een zeer groot project in de Leuvense binnenstad, creëren we een referentieproject met grote visibiliteit en uitstraling.” “Buitenisolatie wordt weinig gedaan, omdat het duur is. Het Holdub-systeem kan daar verandering in brengen. Meestal beperken we ons tot vervanging van de ramen, maar dan heb je een terugverdientijd van 30-40 jaar. De Valk wordt een complex project. We kunnen het ons bijvoorbeeld niet veroorloven om die gebouwen te sluiten. De korte montagetijd van het nieuwe systeem werkt dan in het voordeel, maar we moeten de werken wellicht toch spreiden over twee zomervakanties.”
COMPLEX
VOORDELEN
De Technische dienst werkt nauw samen met de dienst Duurzaamheid van vicerector Malfliet.
Bij de Valk zit er nu nog enkel glas in de ramen. De betonstructuur moet worden hersteld, het schrijnwerk moet worden
Van links naar rechts: Het prefabelement wordt in zijn geheel aangeleverd en voor de bestaande muur geplaatst. Daarna wordt het luchtdicht gemaakt en afgewerkt.
vervangen met dubbel glas en zo meer. De kosten lopen heel hoog op en op het einde van de rit blijf je zitten met een oud gebouw dat nog altijd niet goed geïsoleerd is. “Met het nieuwe systeem is de kostprijs iets hoger, maar je spaart andere kosten uit en door de terugverdientijd inzake energie zou het rendabel moeten zijn. Een randopmerking is dat je de esthetiek van het gebouw verandert door het langs buiten in te pakken. Je pakt de ruwe betonarchitectuur in en dat geeft een heel ander uitzicht dan het oorspronkelijke gebouw.”
HET PRINCIPE Houten prefabelementen worden zonder isolatie tegen de gevel geplaatst. Ieder prefab-element steunt op het element eronder. Het onderste element steunt op stalen L-profielen, die het gewicht van de nieuwe gevel naar de bestaande funderingen overdragen. Voor renovatie is de U-waarde van de buitenmuren typisch in de grootteorde van 1 tot 3 W/m² K en het jaarlijks energieverbruik voor verwarming komt vaak boven de 300 kWh/m² vloeroppervlakte uit. Na renovatie wordt de U-waarde van de buitenmuren teruggebracht naar 0,15 W/m² K, de U-waarde van de ramen, inclusief het schrijnwerk naar 0,8 W/m² K, waardoor het jaarlijks energieverbruik voor verwarming tot minder dan de helft of een derde kan worden teruggebracht.
De bestaande ramen worden van binnenuit verwijderd. De raamopening wordt afgewerkt met een dampscherm, een laag rotswol om brandveiligheidsredenen en een kader van gipskarton en mdf. Daarna wordt de cellulose-isolatie van buitenaf ingeblazen. De luchtdichting wordt aan de buitenzijde gerealiseerd door alle inblaasgaten en voegen tussen de elementen luchtdicht af te kleven. Tot slot wordt de gevelbekleding geplaatst. Om de luchtkwaliteit in de kantoren te verbeteren, wordt een ventilatiesysteem geïntegreerd. De toevoer daarvoor komt via roosters boven de ramen in de kantoren. De afvoer via ventilatoren boven de ramen in de gang.
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 11
↘ DOSSIER
Sluisdeuren van Deurganckdok worden grootste ter wereld
Een knap ‘staaltje’ techniek Het consortium van Jan De Nul, de BAM-groep en het Franse Eiffage tekenden in 2011 een contract om op 53 maanden de grootste sluis ter wereld te bouwen bij het Deurganckdok in Antwerpen. Vier jaar zijn ondertussen verstreken en de sprint is ingezet naar de eindmeet die in maart 2016 moet worden gehaald. En misschien naar een plaatsje in het Guinness Book of World Records. We zoeken Eric Beyts, projectdirecteur van het consortium, op in de werfkeet van het Deurganckdok en duiken in het verhaal van de sluis en ... van haar enorme sluisdeuren. Auteur: An Rekkers
Eric Beyts: “Het project zelf, de hele constructie van de Deurganckdoksluis, vertegenwoordigt een bedrag van 300 miljoen euro. Verdeeld over de 53 geplande kalendermaanden, moesten we ongeveer 6 miljoen euro per maand realiseren. Het is vooral logistiek een moeilijk verhaal geweest door de grote hoeveelheden materiaal die moesten worden verwerkt: in de hele sluis zit er 750 000 m³ beton, 55 000 ton wapeningsstaal en 20 000 ton constructiestaal. Voor het beton bijvoorbeeld moesten we over twee jaar gespreid dagelijks gemiddeld 1 600 m³ beton storten. Dat wil zeggen dat je dagelijks meer dan 3 000 ton materiaal nodig hebt, steenslag, zand, ... Dat was een uitdaging voor iedereen, niet in het minst voor de leveranciers die alles uit de kast moesten halen om alles op tijd geleverd te krijgen.” 12 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
De sluis van het Deurganckdok is 500 meter lang. Bij de grootste sluis ter wereld horen uiteraard ook de grootste sluisdeuren. Elke deur is 70 meter lang, 27 meter hoog en 10 meter breed en weegt 2000 ton. Aan beide ingangen van de sluis bevinden zich telkens twee sluisdeuren in twee deurkamers. In gewoon bedrijf wordt er aan elke kant telkens maar één deur gebruikt om de sluis af te sluiten. De tweede deur is reserve, voor het geval er een deur defect geraakt, bijvoorbeeld door een aanvaring of door beschadiging. Op die manier kan het gebruik van de sluis permanent worden gegarandeerd.
SHANGHAI
De vier sluisdeuren werden geproduceerd door ZPMC - Shanghai Zhenhua Heavy Industry Co., Ltd. – in de Chinese havenstad Shanghai. Dat bedrijf verwerkt
ongeveer 1 miljoen ton staal per jaar en kon door de capaciteit en de grootsheid van de productie-unit de sluisdeuren in één stuk, op hun volledige grootte, fabriceren en leveren. Samen met de deuren werden ook twee bruggen voor het Deurganckdok geproduceerd. Het hele productieproces heeft ongeveer een jaar tot anderhalf jaar in beslag genomen. De volledige afwerking is in het Chinees bedrijf gebeurd, enkel de plaatsing moest nog in Antwerpen gebeuren. Het Chinese staalbedrijf leverde de vier deuren en de twee bruggen met een eigen, speciaal daarvoor uitgerust, afzinkbaar
De Deurganckdoksluis is 500 meter lang en 68 meter breed en is daarmee de grootste sluis ter wereld. Het versassen in de sluis duurt ongeveer 1 uur.
schip. Bij een afzinkbaar schip blijven de kajuit en de voorsteven boven water, het laadgedeelte ligt lager en gaat onder. Het schip dat de Deurganckdoklading verscheepte, lag vier meter onder water. Omdat elke sluisdeur vier ballastkamers heeft die vol lucht kunnen worden geblazen, konden de deuren drijven bij de losoperatie. Boven op de vier deuren werden de twee bruggen geplaatst, zodat het hele ‘staaltje’ drijvend naar Europa kon worden verscheept.
UITDAGING
Eric Beyts: “We hadden een overeenkomst met het Chinese staalbedrijf dat
het schip op zeven dagen moest worden gelost. We hebben daarvoor Sarens, een Belgisch bedrijf, aangesproken. Om de bruggen af te laden werd er een constructie onder gezet, de bruggen werden opgekrikt en zo op een ponton gereden. Dan werden de assen en de lagers van de bruggen gemonteerd, vooraleer die op hun definitieve plaats konden worden geïnstalleerd. Bij de montage van de bruggen zorgden vooral de kleine toleranties voor een bijzondere uitdaging. De assen werden met een krimppassing in de brug geplaatst. De as werd afgekoeld en de brug werd opgewarmd, zodat er een kleine speling van een halve millime-
ter ontstond om de as erin te brengen. Na het afkoelen van de brug en het opwarmen van de as zat die klem en stond de volledige constructie vast.” “Om de deuren te lossen werden ze rechts en links aan een ponton gehangen. Dan zijn we met de pontons over het schip weggevaren. We zijn door de Kallosluis gevaren, omdat we enkel toegang tot de sluis hadden via de haven. Het schip zelf dat de stukken leverde, kon niet door de Kallosluis, omdat de deuren dwars over het schip lagen en het geheel daardoor te breed werd. We hebben ze dan gelost in het Deurganckdok, omdat we daar december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 13
↘ DOSSIER
De lading moest op een week tijd worden gelost. Vanuit hun horizontale verschepingspositie werden de sluisdeuren gecontroleerd rechtopgezet en via een precisiepassing in de deurkamers geplaatst. Een afzinkbaar schip van het Chinees staalbedrijf ZMPC leverde de vier sluisdeuren en de twee bruggen in Antwerpen. Het laadgedeelte van het schip kan volledig ‘afzinken’ om de stukken te vervoeren.
ook de vereiste diepte hadden om af te zinken. Zelfs dan lukte dat enkel bij hoogtij. Anders was de diepte nog onvoldoende geweest. De deuren moesten vervolgens rechtgezet worden. Ze werden tegengehouden met grote drijvende kranen, omdat ze de neiging hadden om uit zichzelf recht te komen. Met de kranen konden we ze gecontroleerd doen rechtkomen. Het grootste huzarenstukje bleek het precisiewerk om de deuren in de deurkamers te plaatsen. Er was immers maar 7 cm speling om de bocht te nemen en de deur perfect in de opening te krijgen.”
SPOREN
De plaatsing van de sluisdeuren is momenteel volledig klaar. Nu blijft nog enkel de elektromechanische afbouw over. Aan de zijkant van de sluis bevinden zich vier deurkamers, waarin de deuren openschuiven op sporen. De deuren worden aangedreven met een elektromotor en worden open- en dichtgetrokken met een kabel. Vooraan wordt de deur op een onderrolwagen geplaatst, die op rails staat en zich permanent onder water bevindt. Op de onderrolwagen zit een pin, die in een gat in de deur past. Wanneer de deur over die pin valt, neemt die de wagon mee. Aan de achterzijde hangt de deur op aan een bovenrolwagen die wordt verbonden met een kabel die via een elektromotor de deur open- en dichttrekt. De bovenrolwagen staat permanent droog. Dat hele systeem wordt in het najaar van 2015 op punt gezet en zou tegen eind februari 2016 klaar moeten zijn. 14 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
De sluis zelf kan nooit meer worden droog gezet, maar de deurkamers kunnen met een schot worden afgesloten, zodat ze kunnen worden leeggepompt. De deuren komen dan droog te staan voor onderhouds- of herstellingswerken.
GROOT, GROTER, GROOTST
Met haar 500 meter lengte is de Deurganckdoksluis zo lang als een rij van 28 gelede bussen en de 68 meter breedte komt overeen met die van een snelweg met 19 rijstroken. Samen met de Berendrechtsluis in het noorden van de haven van Antwerpen, wordt de nieuwe sluis de grootste ter wereld. Ter vergelijking: op het Panamakanaal werd in 2015 het Gatún-sluizencomplex afgewerkt. Ook al zijn de afmetingen per sluis daar iets kleiner dan die van het Deurganckdok – 58 meter breed en 450 meter lang - , toch is de totale constructie bijna drie keer zo groot als die van Antwerpen. Drie aaneengesloten sluizen overbruggen er een hoogteverschil van 27 meter. De Panamese sluisdeuren, die zijn ontworpen door ingenieursbureau LV-groep uit Papendrecht, moeten bestand zijn tegen een enorme waterdruk, tegen eventuele botsingen van schepen en tegen aardbevingen. Ze zijn 31 meter hoog, ruim 57 meter breed, 10 meter dik en ze wegen per stuk drieduizend ton. De stalen sluisdeuren van het Deurganckdok hebben dus een geduchte concurrent voor een plaatsje in het Guinness Book of Records.
LEDENKATERN ↙
ie-prijzen
Salarisenquête
16 2015 in een notendop en planning in 2016
21
VIK-inboedel voor sociaal-pedagogisch project
18
20 Lid worden van ie-net ingenieursvereniging vzw
22 december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 15
↘ LEDENKATERN
ie-prijzen uitgereikt in station Antwerpen-Centraal
Talentvolle jonge ingenieurs Met vernieuwende accenten, zoals de uitreiking van bijkomende pers- en publieksprijzen, werden eind november de ie-prijzen voor jonge ingenieurs uitgereikt in station Antwerpen-Centraal. Wegens de terreurdreiging hadden enkelen van de 170 genodigden verstek laten gaan, maar dat zette geen domper op de feestelijke derde editie van dit event. Tekst: Wouter Peeters Foto’s: Stefan Dewickere
Niet minder dan 61 kandidaten stelden zich kandidaat om een ie-prijs in de wacht te slepen. De opdracht bestond erin om een samenvatting te maken van hun masterproef en om enkele vragen te beantwoorden over de maatschappelijke relevantie van hun eindwerk, het creatieve en innovatieve aspect ervan te verduidelijken en de toepassing in de praktijk. Een jury beoordeelde en selecteerde uiteindelijk 45 kandidaten in de categorieën burgerlijk, industrieel en bio-ingenieur.
POSTERTENTOONSTELLING
In haar welkomstwoord verduidelijkte Nancy Vercammen, algemeen directeur ie-net, dat er bij deze editie voor geopteerd werd om het event een meer publiek karakter te geven. Daarom stelden de 45 beste bio-, burgerlijk en industrieel ingenieurs hun werk aan de hand van een postertentoonstelling voor aan pendelaars en juryleden in station Antwerpen-Centraal. “Hun template zo begrijpelijk mogelijk voorstellen, was een uitdaging voor de jonge ingenieurs, omdat zij zo ook op hun communicatieve vaardigheden beoordeeld werden.”
ONDERNEMEND
“Heel wat ingenieurs zijn erg gedreven als student, maar beschikken daarnaast ook over ondernemersvaardigheden”, aldus Vercammen. “De uitdaging durven aangaan om student-ondernemer te worden is voor ie-net heel belangrijk.” Daarop reikte Ellen Cardon van het agentschap Ondernemen, de prijs ‘jonge ondernemende ingenieur’ uit aan Samuel Rieder. 16 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
De publieksprijs, waarvoor dit jaar een beroep op social media werd gedaan, werd met 1.168 ‘likes’ toegekend aan Audrey Cuvelier. Christian Smets, expert corporate recruitment, nam namens de NMBS, hoofdsponsor van ie-net, die uitreiking voor zijn rekening. Voor de eigenlijke uitreiking van de ie-prijzen was er een gastoptreden van Arnout Van Den Bossche, stand-up comedian en burgerlijk ingenieur. Hij amuseerde de aanwezigen met enkele miniconferences waarbij vooral echtgenotes, e-mailverkeer in een overheidsgebouw en het loopbaanverloop het moesten ontgelden.
AND THE WINNERS ARE
Ing. Joseph Neyens en Ing. Stefan Van den Bossche reikten de ie-prijzen van deze derde editie uit. Het podium zag er als volgt uit: BIO-INGENIEURS 1. Edith Oyen 2. Margaux Leemans 3. Delphine Prat BURGERLIJK INGENIEURS 1. Stijn Herregodts 2. Alexandra Bouriakova 3. Sidney Goossens INDUSTRIEEL INGENIEURS 1. Sanne Roegiers 2. Ashwin Schouten 3. Stijn Denis Sanne Roegiers won ook de persprijs, uitgereikt door Trends-journalist Roeland Byl.
Intra-articulaire drukmeting van het tibiofemorale kniegewricht Burgerlijk ingenieur Stijn Herregodts (25) uit Geraardsbergen: “Ik wil werken in een vakgebied waar ik echt het verschil kan maken en mensen kan helpen. Mijn ingenieursachtergrond is daar uitermate geschikt voor. Daarom gaat mijn doctoraat over het automatiseren en robotiseren van de chirurgische ingreep voor het vervangen van een kniegewricht. Naar verluidt falen er momenteel jaarlijks 15 miljoen knieën door artrose. Door de veroudering van de bevolking neemt dat aantal nog toe. De chirurgische ingreep gebeurt nu manueel. Het kniegewricht is vrij complex en heel wat patiënten herstellen niet volledig. Met robotica kan veel nauwkeuriger worden ingegrepen, zodat het kniegewricht functioneler werkt. Die technologie is niet nieuw, maar faalt nog op verschillende punten. Ik wil technologie ontwikkelen die de mankementen wegwerkt, altijd slaagt en betere prestaties garandeert. Enkele maanden geleden ben ik met mijn research gestart en het loopt vlot. Mijn doctoraat duurt 4 jaar en ik wil een significante bijdrage leveren aan dit researchproject.”
LEDENKATERN ↙
aangemoedigd
Ontwikkeling van een 5-assige 3D-printer Industrieel ingenieur Sanne Roegiers (26) uit Zelzate: “Ik studeerde af aan UGent waar ik nu doctoreer. Maar mijn thesisonderwerp is totaal anders dan mijn doctoraat. Dat laatste gaat over beeldverwerking. Via een bepaald computerprogramma analyseer ik de verschillende menselijke bewegingen. Op basis van die analyse wil ik een spel ontwikkelen dat bijvoorbeeld kinderen met obesitas stimuleert om meer en correct te bewegen. Idem dito voor ziekenhuispatiënten met een motorische aandoening, zodat zij niet enkel zouden oefenen onder kinesitherapie. Mijn thesis ging dan weer over het ontwerp van een 5-assige 3D-printer. De huidige generatie 3D-printers heeft enkele ernstige beperkingen. Om een overhangende structuur te printen moet bijvoorbeeld vooraf altijd een supportstructuur geprint worden, waarvan het overtollige materiaal weggesneden moet worden. Geïnspireerd door een 5-assige freesmachine, besloot ik om een 3D-printer met evenveel assen te ontwerpen én om die zo modulair mogelijk te maken, zodat de bestaande 3D-printers uitgebreid kunnen worden tot een 5-assig model. Dat heb ik mogelijk gemaakt door de software aan te passen en 2 extra bewegingsassen toe te voegen: rotatie rond de x-as en rotatie rond de z-as. Zo kun je bepalen waar de sterkte van het materiaal zich exact moet bevinden en kunnen overhangende structuren zonder support geprint worden. Winst in tijd en op materiaal. Mijn 3D-printer is een voordelig prototype om daarmee een proof of concept te geven. Maar de resultaten zijn veelbelovend: esthetischer en egaler. Ik wil mijn research voortzetten om mijn prototype nog te verbeteren, want ik hoop er een patent voor aan te vragen.”
Bekijk op p. 35 het fotoverslag van de ie-prijzen
Reologie van rationaal ontworpen peptidehydrogels Bio-ingenieur Edith Oyen (23) uit Mechelen: “Ik doe onderzoek naar peptidehydrogels om die te gebruiken voor gecontroleerde medicijnafgifte. Tijdens mijn thesisonderzoek heb ik een aantal peptides gesynthetiseerd en ontdekt dat sommige een gel konden vormen. De gevormde gels heb ik gekarakteriseerd met behulp van reometrie waarmee de rigiditeit bepaald wordt. Ik toonde aan dat een bepaalde gel met moleculen geladen kan worden en dat, ook na injectie, de eigenschappen van de gel behouden blijven. Die gel kan met medicijnen geladen worden, waarna die onderhuids geïnjecteerd wordt. Het innovatieve aspect is dat die hydrogel de werkbare stoffen van de medicijnen urenlang langzaam vrijgeeft. Het is mijn streefdoel om die vrijgave over enkele dagen te spreiden. Er bestaan al formuleringen voor gecontroleerde medicijnafgiften, maar dat zijn doorgaans implantaten die met een chirurgische ingreep onderhuids worden aangebracht en er nadien weer uit verwijderd moeten worden. De grote pluspunten van een met medicijnen verrijkte peptidegel is dat hij injecteerbaar is én dat peptides slechts een uit aminozuren opgebouwde keten zijn. Die natuurlijke bouwstenen worden in het lichaam afgebroken. Ik doctoreer over dat onderwerp en heb daarbij al een volgende stap gezet door een in-vitrobehandeling van muizen met en afgifte van morfine, verspreid over 24 uren. Ik hoop met die innovatieve ontwikkeling bedrijven te kunnen interesseren, want gecontroleerde medicinale afgifte is een hot topic.” december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 17
↘ LEDENKATERN
Salarisenquête 2015 In de 2de helft van 2015 organiseerde ie-net de ‘Salarisenquête’ bij de burgerlijk, bio- en industrieel ingenieurs, werkzaam in België als bediende in de privésector. 1121 ingenieurs vulden de vragenlijst online in. Onder hen 55,5% industrieel ingenieurs, 37% burgerlijk ingenieurs en 7,5% bio-ingenieurs. Tekst: Nancy Vercammen
Met deze enquête willen we niet alleen het loon, maar ook andere facetten van de verloning en de loopbaan in kaart brengen. Hieronder worden enkele resultaten kort toegelicht.
INGENIEUR KIEST VOOR BEDRIJFSWAGEN
In de tabel hieronder vindt u de 5 meest voorkomende extralegale voordelen die ingenieurs genieten. 13de maand (eindejaarspremie)
96,5%
Hospitalisatie-, ziekteverzekering
80,8%
Pensioenplan, groepsverzekering
79,4%
Maaltijdcheques
73,6%
Laptop of pc
66,6%
Slechts 1 op de 10 ingenieurs heeft inspraak in de samenstelling van zijn voordelenpakket. Als de ingenieur zelf zijn voordelenpakket mag samenstellen, dan verschilt dat sterk van wat hij nu krijgt. Bijna de helft kiest voor een bedrijfswagen als belangrijkste voordeel, 1 op 4 verkiest een 13de maand. Op de 2de plaats kiest 1 op 4 voor een tankkaart en 1 op 5 voor een bedrijfswagen. We kunnen dus concluderen dat de bedrijfswagen en bijbehorende tankkaart beschouwd worden als het meest interessante extralegale voordeel voor de ingenieur.
70% IS TEVREDEN OVER JOB
7 op 10 ingenieurs zijn tevreden over hun huidige job. Slechts 1 op 10 ingenieurs is totaal niet tevreden over zijn job. Beperkte doorgroeimogelijkheden, slecht management en geen waardering voor het werk zijn de belangrijkste redenen voor ontevredenheid.
25% IS GEÏNTERESSEERD IN EEN ANDERE WERKGEVER
67 % van de ingenieurs wil bij zijn huidige werkgever blijven, maar 30% hoopt te kunnen doorgroeien naar een hogere functie. 1 op 4 heeft de ambitie om te veranderen van werkgever. De resultaten van deze enquête zijn vanaf januari gratis beschikbaar voor leden. Bedrijven kunnen het rapport met de resultaten kopen. In tegenstelling tot de vorige jaren zal de salarisenquête voortaan jaarlijks worden georganiseerd i.p.v. 2-jaarlijks.
MODELEER MET COMSOL MULTIPHYSICS ®
BOUW SIMULATIE APPS
DEEL VIA COMSOL SERVER™
Van Model naar App naar Server
MAAK SIMULATIES TOEGANKELIJK VOOR IEDEREEN COMSOL Multiphysics® met de Application Builder maakt het mogelijk om een eigen interface te bouwen voor uw multifysische modellen. Maak gebruik van de COMSOL Server™ om uw applicaties wereldwijd te verspreiden naar collega’s en klanten. Meer over simulatie apps is te vinden op comsol.nl
© Copyright 2015 COMSOL. COMSOL, COMSOL Multiphysics, Capture the Concept, COMSOL Desktop, COMSOL Server, LiveLink, and Simulation for Everyone are either registered trademarks or trademarks of COMSOL AB. All other trademarks are the property of their respective owners, and COMSOL AB and its subsidiaries and products are not affiliated with, endorsed by, sponsored by, or supported by those trademark owners. For a list of such trademark owners, see www.comsol.com/trademarks
18 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
LEDENKATERN ↙
Juridisch advies Tekst: Ann Van Eycken, juridisch adviseur
EENHEIDSSTATUUT – OPZEGGING DOOR DE WERKGEVER
Vanaf 2014 werd het eenheidsstatuut ingevoerd waardoor arbeiders dezelfde rechten inzake opzegging kregen als bedienden. De nieuwe wet voorziet nu voor alle werknemers forfaitaire opzegtermijnen, uitgedrukt in weken daar waar voorheen een onderhandelingsruimte werd voorzien voor hogere bedienden (bepaald door de loonshoogte). Rechten verworven vóór 2014 worden eveneens forfaitair vastgeklikt. Het resultaat is aldus een optelsom van twee berekeningen (zie uitgebreid artikel – opzegtermijnen vanaf 2014). Ook de opzegging voor alle werknemers met het oog op pensionering wordt gelijkgesteld. Daarbij wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen de leeftijd voor en na 65 jaar. De maximum opzegtermijn die werkgevers moeten geven is 26 weken. De opzegtermijn die werkgevers van bedrijven in moeilijkheden of herstructuring in aanmerking moeten nemen, kan voor alle werknemers worden ingekort tot minimaal 26 weken. Bij langdurige arbeidsongeschiktheid kunnen voortaan in de eerste 6 maanden ongeschiktheid de normale regels van opzegging worden toegepast. Het aftrekken van het gewaarborgd maandloon kan enkel nog als een opzegtermijn wordt gegeven. Door het afschaffen van de proeftermijn kunnen arbeidscontracten van bepaalde duur nu wel opgezegd worden, maar dat kan enkel gedurende de eerste helft van het contract, beperkt tot de eerste 6 maanden.
OUDERSCHAPSVERLOF: KEUZE UIT TWEE SYSTEMEN
Dit verlof kan ofwel gekozen worden op basis van een cao of als een vorm van tijdskrediet. De voorwaarden en gevolgen
verschillen wel wat. Voor beide verloven bestaat een ontslagbescherming. Het ouderschapsverlof is als een recht vastgelegd in een bij Koninklijk Besluit bekrachtigde cao nr. 64, uitgevoerd op basis van een Europese Richtlijn. Sinds 2015 is er opnieuw een aanpassing gebeurd en wordt ze nu benoemd als cao 64 bis. Nieuw is dat het verlof wordt opgetrokken voor de zorg voor het kind tot 8 jaar; de duur van het verlof wordt opgetrokken tot 4 maanden en is bij onderling akkoord opsplitsbaar in kortere periodes of naar halftijds voor het dubbele van de tijd. Voor dat verlof wordt evenwel geen uitkering toegekend. Tevens kan het ouderschapsverlof opgenomen worden als een vorm van thematisch verlof in het kader van tijdskrediet. De maximumduur is 12 maanden (tijdskrediet zonder motief) en met een mogelijke verlenging van 36 maanden (met motief, als ouderschapsverlof), zodat de totale ouderschapsverlofperiode per loopbaan 48 maanden bedraagt voor de zorg voor een kind, jonger dan 8 jaar. Een bijkomende verlenging van 36 maanden kan worden genomen voor elk eventueel volgend kind, jonger dan 8 jaar. Het verlof kan worden genomen hetzij voltijds, hetzij deeltijds (1/2) hetzij voor 1/5. De werknemer met tijdskrediet wegens ouderschap kan onderbrekingsuitkeringen krijgen, als hij/zij minstens 5 jaar beroepsloopbaanervaring en minstens 2 jaar anciënniteit in de onderneming heeft.
januari 2015 werden ontslagen en die tegen 31 december 2016 de leeftijd van 60 jaar bereiken of 60 jaar worden op het einde van hun arbeidcontract. Ook wordt de voorwaarde van 58 jaar, 57 jaar en 56 jaar behouden tot eind december 2016, als er een cao is afgesloten door de Nationale Arbeidsraad. Dat geldt dus voor werknemers met een zwaar beroep of een lange loopbaan. Voor werknemers in ondernemingen in moeilijkheden of herstructurering blijft de minimumleeftijd tijdelijk 55 jaar, maar die zal geleidelijk worden opgetrokken tot 60 jaar.
LEEFTIJDSVOORWAARDE VOOR HET SWT
Dat is het verlof dat de werknemer krijgt om afwezig te zijn van het werk tijdens de opzegtermijn, ongeacht of de opzeg uitgaat van de werkgever of de werknemer. Het gaat niet om vakantie, maar om een toelating om op zoek te gaan naar nieuw werk. Het verlof bedraagt 1 dag per week voor de laatste 26 weken van de opzegtermijn en ½ dag per week voor de periode vóór de laatste 26 weken. In geval van outplacement is het verlof voor de hele opzegperiode 1 dag per week. Het verlof moet per week worden opgenomen en is dus niet cumuleerbaar.
Het SWT – stelsel voor werkloosheid met bedrijfstoeslag – is de sedert 2007 ingevoerde nieuwe benaming voor het voorheen geldende brugpensioen. De noodzaak om werknemers langer aan het werk te houden heeft vanaf 2015 opnieuw geleid tot een aanpassing van de leeftijdseisen. Voortaan is de algemene regel dat SWT maar mogelijk is vanaf de leeftijd van 62 jaar. Maar 60 jaar blijft als overgangsmaatregel bestaan voor werknemers die vóór
INGANG VAN DE OPZEGTERMIJN
Onder de oude wetgeving begon de opzegtermijn te lopen vanaf de eerste dag van de maand, die volgde op de kennisgeving van de opzegging. Met ingang van 1 januari 2014 vangt de opzegtermijn aan op de eerste maandag die volgt op de kennisgeving. De kennisgeving van de opzegging gebeurt op drie wijzen: • bij gewone brief voor afgifte aan de werkgever met duplicaat voor de werknemer waarop de handtekening door de werkgever dient vermeld; • bij aangetekende brief die uitwerking heeft de derde werkdag na datum van verzending; • bij deurwaardersexploot.
SOLLICITATIEVERLOF
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 19
↘ LEDENKATERN Jongeren met gedragsstoornis blij met modern kantoormeubilair
VIK-inboedel gaf boost aan sociaal-pedagogisch project Op weg naar één grote vzw werd ook het patrimoniumbeheer en de eigendomsstructuur herzien. Zo werd het VIK-huis in Wommelgem een tijd geleden verkocht en werken we voortaan vanuit één Ingenieurshuis in Antwerpen. Onder impuls van de seniorenwerking van de VIK werd het VIK-huis netjes leeggehaald en verhuisd. Als ingenieurs denken we niet alleen aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar ook aan maatschappelijk verantwoord verhuizen en opruimen. Heel wat materiaal van het voormalige VIK-huis kwam immers terecht bij een sociaalpedagogisch project van een school in Gent. Tekst: Luc Vander Elst
Catherine De Blaere is de bezielster van het project VOLT7, een nieuw project van het Orthopedisch Centrum Sint-Jozef in Gent. Het centrum begon bij het begin van het schooljaar met een project waar zogenaamde ‘OV1 type 3-jongeren’ terecht kunnen. Catherine De Blaere: “Het gaat om kinderen tussen 14 en 18 jaar met een emotionele of gedragsstoornis, maar die geen verstandelijke beperking hebben. Dat kunnen kinderen zijn met een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit of angst- en stemmingsstoornissen bijvoorbeeld. Meestal vallen die jongeren in andere scholen uit de boot en krijgen ze ook geen of weinig kansen in het buitengewoon secundair onderwijs, omdat ze heel veel problemen kunnen creëren. Met VOLT7 proberen we hen nieuwe kansen te geven.”
INTEGRATIE
VOLT7 probeert de jongeren een sociale vorming te geven die op termijn leidt naar integratie in een beschermd leefen/of werkmilieu. De focus ligt vooral 20 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
“Wij hebben tafels gekregen, stoelen, bureaustoelen, boekentassen, mappen, een koffiezet en zelfs een whiteboard. Daarmee konden we ons project starten met bijna nieuw materiaal. Voor onze werking was dat een enorme hulp. Wij hadden zeker niet de middelen om dat allemaal zelf aan te kopen. Als je met zo’n sociaal-pedagogisch project begint, dan gebeurt dat doorgaans met weinig of geen budget. Zonder de hulp van de VIK hadden we wellicht overal oud materiaal moeten proberen bijeen te schrapen. Nu zijn we gestart met beter materiaal en dat geeft altijd een boost voor zo’n project.”
WERKING
op de ontwikkeling van zelfredzaamheid, communicatieverbetering en sociale vorming van de leerlingen. “Met negen jongeren tussen 14 en 18 jaar zijn wij in september gestart in een apart huis bij de school. De naam ‘Volt’ geeft ook al aan dat zulke jongeren soms ook agressief kunnen zijn. En dat kan zich op allerlei manieren uiten. We zijn van start gegaan voor een proefproject van een schooljaar. Als het project slaagt, kan de werking wellicht worden voortgezet. We hadden een leegstaand huis en dankzij de Vlaamse Ingenieurskamer hebben we onze werking op korte tijd heel degelijk kunnen opbouwen. Bij vrienden kwam ons project eerder toevallig ter sprake. Dat kwam op een of andere manier de VIK ter ore en zo ging de bal aan het rollen.” Bij de verhuis van het VIK-huis zijn de vrijwilligers van VOLT7 tijdens hun vrije tijd in de zomervakantie een paar keer van Gent naar Wommelgem gereden om materiaal in te laden, dat anders wellicht was verloren gegaan voor de maatschappij.
VOLT7 probeert de negen jongeren een kader aan te reiken op het vlak van werk, vrije tijd en dagbesteding, zodat ze beter geresocialiseerd kunnen worden in de maatschappij. “Als ze op termijn ook werk kunnen vinden en uitzicht krijgen op een toekomst of eventueel nog kunnen terugkeren in het gewoon onderwijs, dan is ons opzet geslaagd. Dat is eigenlijk de bedoeling van ons project. Momenteel werken we in VOLT7 met drie voltijdse krachten. De leerlingen krijgen hier dagonderwijs. Sommigen verblijven in een leefgroep, anderen wonen nog bij hun ouders. Voor leerlingen die dit jaar 18 jaar worden, kijken we ook uit naar mogelijkheden om beschermd of zelfstandig te gaan wonen. Jongeren die geen thuis hebben, krijgen dan ook een soort huisvesting.”
DANK
“Wij hadden ons project uitgelegd en verteld welke noden we zoal hadden. Wij zijn van nul vertrokken en dan is alles welkom. We zijn de VIK heel dankbaar, want we hadden nooit op deze manier kunnen starten zonder het materiaal van de Vlaamse Ingenieurskamer. Het maakt het ook voor onze negen jongeren veel aangenamer. Zij kunnen nu gebruikmaken van degelijke kantoorstoelen in plaats van afgedankte gewone stoelen bijvoorbeeld. Het heeft ook de materiële zorgen van ons proefproject flink verminderd, zodat we ons volledig kunnen concentreren op de inhoudelijke werking.”
LEDENKATERN ↙
2015 in een notendop
• Lancering online jobbeursplatform www. jobs-ie-net.be met meer dan 400 bedrijven • I²R: trajectmodel voor werkzoekende ingenieurs ontwikkeld in opdracht van VDAB • Loopbaanbegeleidingsaanbod voor ingenieurs vernieuwd • Juridische dienstverlening uitgebreid naar alle ingenieurs: meer dan 50 ingenieurs maakten daarvan gebruik • Persoonlijk advies: voor meer dan 360 ingenieurs werd een persoonlijk advies aangereikt • De afdelingen en geledingen verzorgden iets meer dan 200 activiteiten in de regio’s • 118 opleidingsmodules en studiedagen werden aangeboden
DEELNAME AAN BEURZEN EN EVENTS • Jobbeurs De Nayer • Jobbeurs Speeddate ism UAntwerpen • Batibouw: gratis kaarten voor de leden en nocturne tijdens de professionele dagen • Havendag in Antwerpen • Innovatiebeurs in Gent • Dag van de Wetenschap • …
JUBILARISSENVIERING Infoavond Expat Life met eerste onlinemodule/opname Infoavond: Engineering a start-up: a careful start Salarisenquête Eretekens, Eliten van de arbeid Technopreneurship: project i.s.m. UGent en agentschap Ondernemen • Ontmoetingsweekend voor vrijwilligers in Waterloo • Installatie van het Vrijwilligerscafé: een ontmoetingsruimte voor vrijwilligers in het Ingenieurshuis: • • • • •
COMMUNICATIE • • • • • • •
Opstart nieuwsbrief voor actieve vrijwilligers Nieuwsbrief voor jongeren Gezamenlijke nieuwsbrief voor senioren Nieuwsbrief naar bedrijfsleden Wekelijkse algemene nieuwsbrief met 30.000 abonnees 17% meer websitebezoekers dan in 2014 5 ILYA’s
• 15/6 Ondertekening fusieovereenkomst door ie-net, VIK en KVIV • 29/6 Ondertekening van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst met de alumniverenigingen • 5/10 Ondertekening notariële akte “Fusievoorstel over voor-
genomen fusie door inbreng om niet van een algemeenheid overeenkomstig de procedure vermeld in artikel 58 van de vzw-wet”. • 18/12 De leden van VIK, KVIV en ie-net hebben tijdens de buitengewone algemene vergadering groen licht gegeven voor de oprichting van een nieuwe ingenieursvereniging die alle ingenieurs verenigt: ie-net ingenieursvereniging.
2016 INGENIEURSGIDS • Uitbouw studiedienst • Uitbreiding onlineplatform met een virtuele studiebeurs waarop de verschillende opleidingsinstellingen hun ingenieursopleidingen voorstellen, gericht naar laatstejaarsstudenten middelbaar onderwijs • Restyling van de website
STARTBAANENQUÊTE • Salarisenquête editie 2016
JUBILARISSENVIERING Infoavond: Intellectuele rechten in de arbeidsverhouding Jongerenforum Infoavond: Jongeren ontmoeten ondernemers Young Potential Weekend Dag van de Wetenschap Wetenschapsquiz Deelname aan de promotiezittingen ie-prijzen Ontmoetingsweekend voor vrijwilligers ie-netjobdating: bedrijven ontmoeten ingenieurs in het Ingenieurshuis • Deelname aan Batibouw: organisatie nocturnes • Co-organisator van Ingenieurs Carrièredagen 2016 in Eindhoven • • • • • • • • • •
EEN KLEINE GREEP UIT OPLEIDINGSAANBOD 2016 • • • • • • • • • •
Fellow Gerechtelijke Expertise (Praktijk) Bouwmanager Platdakspecialist Process safety Reliability engineering Grote infrastructuurwerken Energiebesparing in de procesindustrie Belgisch octrooirecht Chemische procesengineering Lijmtechniek & verbindingen
HOU OOK IN 2016 MET ILYA EN ONZE NIEUWSBRIEVEN DE VINGER AAN DE POLS! december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 21
↘ LEDENKATERN
IE-NET INGENIEURSVERENIGING
EEN WAAIER AAN VOORDELEN
LID WORDEN VAN EEN BRUISENDE VERENIGING, DIE ALLE INGENIEURS IN VLAANDEREN VERENIGT VERTEGENWOORDIGT BEZIELT
NG I G I EN R VE N EÉ VISIE N É E EÉN MISSIE EÉN EÉ BELEID NS TE M
STEUNT INFORMEERT PERMANENT VORMT OF INTENSIEF LAAT NETWERKEN?
DAT KAN! WORD LID VAN IE-NET INGENIEURSVERENIGING! ie-net ingenieursvereniging vzw Desguinlei 214 - 2018 Antwerpen 03 260 08 40 www.ie-net.be -
[email protected]
22 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
DOSSIER ↙
Grote bouwwerken bezorgen Mechelen weer ademruimte met ambitieus mobiliteitsplan
Mechelse stationsomgeving krijgt fantastische facelift
Op 5 mei 1835 reed de eerste trein op het Europees vasteland. Hij reed tussen Brussel en Mechelen en dat is dus meteen ook het oudste spoortraject op het Europees vasteland. Vandaag vinden in Mechelen grootscheepse werken plaats voor een totaalplaatje van om en bij de 400 miljoen euro. Je mag dat niet meer omrekenen, zegt men al eens, maar toch: 16 miljard oude Belgische frank. Een project waar we al eens een artikel kunnen aan wijden, zo dachten we. Tekst: Luc Vander Elst
“Aan de oorsprong van dit megaproject ligt eigenlijk de spoorwegbypass. Die was nodig, omdat de hogesnelheidstrein tegen 160 km per uur door Mechelen zou moeten kunnen rijden. Vandaag doet hij dat tegen 100 km per uur. Daar moest dus nieuwe spoorinfrastructuur voor worden aangelegd en van de gelegenheid heeft
men gebruikgemaakt om een groot, geïntegreerd mobiliteitsproject uit te werken, waarbij openbaar vervoer, gemotoriseerd verkeer, voetgangers, fietsers, handel, economie en leefbaarheid werden in beschouwing genomen. Niet alleen de mobiliteit in de Mechelse stationsomgeving moet er sterk op vooruitgaan, maar ook
op sociaaleconomisch vlak moet er beweging komen in de buurt. De mogelijkheden die de stationsomgeving biedt, zijn momenteel sterk onderbenut. Denk maar aan de kantoorruimte, de woonruimte, de toegankelijkheid of het sociale weefsel”, aldus Rudy Van Camp, communicatiecoördinator voor Mechelen in Beweging. december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 23
↘ DOSSIER
Aan het megaproject werken zowat alle grote Belgische aannemingsbedrijven mee.
MASTERPLAN
Het megaproject bevat dus een spoorwegbypass, maar ook een compleet nieuw bus- en treinstation, een Tangent die lokaal en doorgaand verkeer moet scheiden, een reusachtige ondergrondse parking, vernieuwende fiets- en voetpadeninfrastructuur en aparte busbanen. Met het oog daarop sloten de NMBS, Infrabel, het Agentschap Wegen en Verkeer, De Lijn en de stad Mechelen op 9 mei 2008 een samenwerkingsovereenkomst met een financieel plaatje van 254 miljoen euro, btw, studiekosten en kosten van de spoorbypass niet inbegrepen. De NMBS betaalt 27,7%, Infrabel 24,6%, de Vlaamse overheid 37,8%, De Lijn 5,7% en de stad Mechelen 4,2%. Eurostation werkte het volledige masterplan uit en neemt het projectmanagement op zich tijdens de uitvoering van het grootschalige project.
BYPASS
De hogesnelheidstrein tussen Parijs en Amsterdam zal niet de enige zijn die 24 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
gebruikmaakt van de nieuwe spoorwegbypass. Het dubbelspoor zal ook ingezet worden voor het Diaboloproject, de snelle verbinding met de luchthaven van Zaventem, en het maakt deel uit van het Gewestelijk Expres Net, waardoor vele duizenden pendelaars op een snelle manier van en naar Brussel moeten kunnen. Om de bypass te realiseren zijn er vier nieuwe spoorwegbruggen nodig. Waar mogelijk, zullen auto’s en treinen boven elkaar rijden om op die manier zuinig om te springen met de beschikbare ruimte. De betere spoorinfrastructuur zal de capaciteit van het station Mechelen dus sterk verhogen.
TANGENT
Tussen de afrit E19 Mechelen-Zuid en de N15 die Mechelen met het oosten verbindt, komt over een afstand van 2,5 km een ontsluitingsweg, de Tangent. Die moet er in de eerste plaats voor zorgen dat het doorgaand verkeer niet meer op de Mechelse ring vastsukkelt of zich vastrijdt in de stationsomgeving. De Tan-
gent biedt de mogelijkheid om het lokale verkeer te scheiden van het doorgaand verkeer en dat zal er onder meer voor zorgen dat de stadvesten tot de helft minder autoverkeer te slikken krijgen. Via de Tangent kun je ook rechtstreeks de nieuwe ondergrondse stationsparking inrijden. Pendelaars geraken zo heel vlot bij de perrons. Van Camp: “De Tangent wordt een weg met tweemaal twee rijvakken die van de E19 tot bij de Nekkerhal loopt. Over een afstand van 750 meter wordt hij ingetunneld. Dat wordt de allereerste tunnel voor Mechelen. De tunnel duikt onder het kanaal Leuven-Dijle en komt voorbij de stationsomgeving terug boven. Om technische en financiële redenen kunnen we de tunnel niet onder het kanaal doorboren, maar moeten we hem graven. Om het scheepvaartverkeer niet te hinderen moet dat in twee fases gebeuren: eerst tot halverwege het kanaal om daarna via de andere kant de verbinding te maken. Tegen maart volgend jaar moet het eerste deel klaar zijn.”
DOSSIER ↙ STATIONSGEBOUW
In Mechelen stappen vandaag per dag meer dan 21.000 reizigers op de trein. De verwachtingen zijn dat het pendelverkeer toeneemt en dat er over enkele jaren 30.000 reizigers opstappen in Mechelen. Om die aangroei op te vangen volstaan de extra sporen en de langere perrons als oplossing. Het station gaat van 10 naar 12 moderne en goed bereikbare perrons. Maar het station zelf moet de reizigers het nodige comfort kunnen bieden: snelle toegang tot de perrons via liften en roltrappen, een veelzijdige stationshal met een hedendaags travelcenter, ruimte voor evenementen en een gezonde mix van commercie en diensten. Het nieuwe station zal vrij transparant zijn en een geheel vormen met de pleinen aan beide zijden van het station. Van Camp: “Het nieuwe station is een ontwerp van de Eurostation-architecten Salvatore Bono en Brent Turchak. Ze lieten zich inspireren door de historische Vierendeelbruggen in de stationsomgeving. Het begeleidende studiebureau is Eurostation, dat al veel ervaring heeft met zulke projecten. In Antwerpen en Gent bijvoorbeeld werden dezelfde principes toegepast inzake projectmanagement en sturing. Maar in die steden moesten ze het station integreren in een beschermd gebouw. Het Mechels stationsgebouw dateert uit 1958. Het is niet beschermd en het is ook totaal niet meer functioneel. Het oude station gaat dus gefaseerd tegen de vlakte en we bouwen een volledig nieuw station. Wel zullen we enkele waardevolle elementen, zoals de grote mozaïek in de lokettenzaal, zoveel mogelijk integreren in het nieuwe gebouw.”
ONDERGRONDSE PARKING
De ondergrondse stationsparking zal 1.940 auto’s kunnen stallen. Naast een rechtstreekse toegang tot de stationshal en een ruime kiss&ride-zone komen er ook laadpalen voor elektrische wagens. Van Camp: “De ondergrondse parking is eenvoudig van structuur, maar immens qua oppervlakte: drie keer 20.000 m² boven elkaar. Overal is met het systeem van diepwanden gewerkt om de bemaling onder controle te houden. Technisch zijn daar toch wat hoogstandjes afgeleverd. Door de parking te beperken tot iets minder dan tweeduizend plaatsen hebben we gekozen voor een sturend beleid. Onze
verkeersstudie wees uit dat er nu elke dag ongeveer 1.350 auto’s in en rond de stationsomgeving staan. De prognose van de aangroei van het aantal treinreizigers van 21.000 naar 30.000 over tien jaar, mag niet gebeuren via autoverkeer. We blijven mikken op 1.350 autoplekken voor pendelaars in de parking. De rest is bedoeld voor bezoekers, personeel en voor andere ontwikkelingen. Nieuwe pendelaars zullen in voor- en natraject bij het station moeten geraken via het openbaar vervoer, te voet of met de fiets. Daarom komt er ook een volledig nieuw busstation en in de omgeving worden de busbanen zoveel mogelijk volledig apart aangelegd. Het is de beste reclame voor de bus, als hij jou in de file vlot voorbijrijdt.”
ANDERE VERVOERSMODI
Vandaag ligt het autobusknooppunt aan de stadskant van het station. Dat verhuist naar de achterkant van het station, de ‘Arsenaalkant’. De wijk ‘Arsenaal’ werd genoemd naar de spoorwegwerkplaatsen die zich aan die kant van het station bevinden. Daar komen ook een eigentijdse Lijnwinkel en comfortabele wachtzones. Aan de stadskant van het station blijft wel een halteplaats voor de Lijn behouden. “Voor fietsers en voetgangers wordt er ook heel wat nieuwe infrastructuur aangelegd. Zo komt er een brede en comfortabele doorgang voor bussen en fietsers onder de sporen. Parallel aan de Tangent komt er een compleet nieuwe fiets- en wandelverbinding. Die sluit enerzijds aan op de fietsostrade van Mechelen naar Antwerpen en anderzijds op de fietsostrade van Mechelen naar Brussel, die men nu begint aan te leggen. Het deel
Mechelen – Zemst wordt nu al uitgevoerd en dan kun je van Nekkerspoel fietsen tot aan Technopolis zonder dat één auto je pad kruist. Daarvoor werd een systeem uitgewerkt met fietsbruggen en –tunnels, dat soms erg ingenieus is. Boven de Leuvensesteenweg komt een ‘fietspuzzel’, enkel en alleen voor fietsers en voetgangers. Boven het autoverkeer zweeft een soort platform in de vorm van een X, waardoor er meer verbindingen mogelijk zijn. Dat platform heeft weinig steunpunten, is groot in oppervlakte en moet gebouwd worden, terwijl het verkeer eronder gewoon blijft rijden. Het vraagt technisch heel wat voorbereiding.”
LOODS VERPLAATST
De vernieuwde stationsomgeving wordt gebouwd op de plek waar ooit de eerste spoorweginfrastructuur van het land werd aangelegd. De omgeving is dus historisch waardevol. Het archeologisch onderzoek heeft de eerste spoorweginfrastructuur van net na 1835 helemaal kunnen in kaart brengen. Er werden ook heel wat funderingen van oorspronkelijke gebouwen gevonden. Maar het oudste spoorweggebouw op het Europees continent stond pal in het tracé van de Tangent. De spoorwegloods uit 1837 heeft een oppervlakte van 2500 m². Het gebouw is een beschermd monument en werd nu 34 meter opgeschoven. “Eurostation werkte daar een gedurfd plan voor uit en gaf zijn ingenieurs de opdracht om het gebouw in zijn geheel te verschuiven. Daar is twee jaar voorbereiding aan voorafgegaan, maar de eigenlijke verplaatsing heeft maar twee dagen geduurd. Het gebouw werd losgeDe Tangent moet het doorgaand verkeer kunnen scheiden van het lokale verkeer.
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 25
maakt van zijn funderingen. Er werd een 60 cm dikke, betonnen vloerplaat onder gegoten, waarop het oude gebouw werd bevestigd. De vloerplaat werd 20 cm gelift en met hydraulische duwers 34 meter verplaatst om daar het gebouw opnieuw te laten zakken.”
INKLEDING
Voor heel het traject van bijna drie kilometer is een landschapsplan opgesteld. De groene inkleding mag niet zomaar schaamgroen zijn. De voorwaarden zijn dat het biodivers zou zijn, streekeigen en zeer gemakkelijk te onderhouden. De hele buurt moet niet alleen inzake mobiliteit, maar ook inzake leefbaarheid en woonkwaliteit sprongen vooruit zetten. “De stationsbuurt leefde de laatste jaren opnieuw een beetje op, maar ze had decennialang een bedenkelijk imago. Alle meubelzaken waren verdwenen, de horeca slabakte, er was leegstand en het verval dreigde. Dit project heeft een hoog ambitieniveau op alle vlakken. Het autoverkeer moet weg uit de stationsbuurt en van de stadsvesten. Zo komt er ruimte voor een ‘boulevard’ van het station naar het centrum. Die laanverbinding moet een levendig handelslint worden. Fietsers, voetgangers en openbaar vervoer
krijgen er voorrang en de lanen worden op een aangename manier heraangelegd. De hele zone wordt veiliger en krijgt meer kwaliteit. Aan de andere kant van het station krijgt de bedrijvenregio Ragheno een facelift, waardoor ook daar ruime ontwikkelingsmogelijkheden ontstaan. Onder het station maken we een verbinding tussen de wat afgezonderde wijk achter het station en het stadscentrum, zodat ook daar de band met de stad wordt aangehaald.”
GIJS VANHEE
Ook streetart wordt geïntegreerd. Met Gijs Vanhee, tot voor kort Mechels stadskunstenaar, heeft de stad een bekende streetartartiest van eigen bodem. Vanhee wordt bij het project betrokken en zal zijn kunst integreren in het masterplan. Waar dat in een woonstraat gebeurt, wordt er altijd participatie gevraagd van de plaatselijke bevolking. Van Camp: “In heel het project is participatie heel belangrijk geweest. Met de procesbegeleiding, de actieve inbreng en participatie van de bevolking en de communicatie zijn we begonnen vier jaar voor de eerste spadesteek. We zijn met roadshows naar de verschillende wijken getrokken, hebben interactieve tentoon-
stellingen opgezet en zijn in discussie gegaan met de bevolking. Specialisten zoals mobiliteitsexperts, architecten en ingenieurs hebben de plannen vaak in kleine sessies van man tot man kunnen uitleggen. We zijn ook altijd heel open en eerlijk geweest over de mogelijke hinder en de mogelijke nadelen. Dat werd geapprecieerd. Twee maanden na de ondertekening van de overeenkomst in 2008 was er al een klankbordgroep opgericht en die heeft heel de tijd mee aan de ontwerptafel gezeten. Die klankbordgroep, waarin ook veel burgers zitten, komt maandelijks samen en krijgt de plannen te zien, nog voor de stuurgroep ze te zien krijgt. Daar zijn echt letterlijk zaken bijgestuurd. Hier is echt een draagvlak gecreëerd voor dit megaproject. Je hoort vaak zeggen dat zulke projecten in Vlaanderen niet meer mogelijk zijn, omdat men direct naar de Raad van State of naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen stapt. Welnu, voor dit gigantische project hebben we welgeteld 70 bezwaarschriften binnengekregen. Er is geen enkele klacht ingediend.”
INFOKANTOOR
Speciaal voor dit project opende Eurostation ook een kantoor in de stationsbuurt
Bij het ontwerp van het nieuwe station heeft men zich laten inspireren door de Mechelse vierendeelbruggen.
26 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
DOSSIER ↙
De werken lopen over een traject van ruim drie kilometer en zullen ongeveer tien jaar in beslag nemen.
in Mechelen. In dat Infopunt is de blikvanger een zes meter grote projectmaquette. Communicatieteam en projectmanagement proberen de ingewikkelde plannen zoveel mogelijk eenvoudig te verwoorden en te visualiseren met begrijpelijke 3Dtekeningen. Er is zelfs een stripverhaal over gemaakt. Ook over de hinder die de werken met zich zullen brengen, communiceert men open. Om de overlast tot een minimum te beperken werd een ‘minderhinderteam’ samengesteld, dat bepalingen uitwerkt om de overlast te beperken. Die bepalingen komen in de bestekken van de aannemers terecht. “Momenteel zal de verkeershinder nog wel meevallen, maar het moeilijkste jaar wordt 2017. Dan moet de nieuwe Tangent worden gekoppeld aan de bestaande wegenis. Op dat moment zullen er verschillende wegen gedeeltelijk onderbroken worden voor doorgaand verkeer. Maar die tijdelijke verkeerschaos moet leiden tot een veel vlottere en zuivere verkeersafwikkeling achteraf. Je kunt geen omelet maken zonder eieren te breken.”
KNELPUNTEN
“Zoals bij elk werk van deze omvang komen er altijd wel onverwachte knel-
punten om de hoek loeren. Die kunnen nog wat vertraging opleveren, maar we hopen dat te kunnen beperken. Tot nu toe hadden we vier grote uitdagingen. Heel de site van het Arsenaal was in 1944 bezet door de Duitsers. In de aanloop naar D-day zijn die centrale werkplaatsen zwaar gebombardeerd geweest. Daar zaten mogelijk nog bommen in de ondergrond. De grote graafwerken zijn daar dus zeer voorzichtig aangevat en daar hebben we al heel wat tijd mee verloren. Een tweede punt was dat er alleen al voor de stationsparking 450.000 m³ grond moest worden uitgegraven en weggevoerd. Die 30.000 vrachtwagens konden we niet allemaal in België kwijt en uiteindelijk is er 100.000 m³ naar Nederland afgevoerd. Een derde moeilijjkheid was dat er bij het uitgraven heel veel massieven in de ondergrond werden gevonden en die moesten allemaal eerst nog worden verwijderd. En tot slot werk je in de omgeving van treinverkeer. Die lijnen kun je niet tijdelijk opbreken en dat gaat altijd wat trager, want vaak kun je alleen maar ’s nachts of in het weekend werken. Wat ook speciaal is, is de stabiliteit bij spoorwegen. Als een hogesnelheidstrein een noodstop moet ma-
ken, dan creëert dat geweldige krachten, zeker als die op betonconstructies rijdt. Dat vergt intens rekenwerk.”
TIMING
In februari 2011 werd de stedenbouwkundige vergunning afgeleverd. De werken vingen aan in januari 2013. Ze zijn ingedeeld in verschillende loten en worden uitgevoerd door tijdelijke handelsverenigingen waarin zowat alle grote aannemers van ons land zijn vertegenwoordigd. “De parking is gegund. De NMBS is bouwheer en Eurostation studiebureau. Ook de spoorbypass en de Tangent zijn gegund. Daar is Infrabel bouwheer en Tuc-rail is het studiebureau. Die partners hebben natuurlijk veel ervaring in dit soort megaprojecten en brengen die tijdens hun projectmanagement dan ook ten volle in. Dat is zeker een meerwaarde voor het project.” In de nieuwe ondergrondse parking zouden in de zomer van 2017 de eerste auto’s moeten binnenrijden. De nieuwe ontsluitingsweg en de spoorbypass zijn normaal eind 2018 klaar. Voor het station zelf mikt men op 2024. december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 27
↘ IN DE KIJKER
Nieuwjaarsreceptie
Causerie met Mieke Van Gramberen
Vrouw en ingenieur
“Het belang van een innovatieve arbeidsorganisatie voor het leiderschap van morgen” In de huidige, snel veranderende economische omstandigheden zijn strategieën van enkele jaren geleden vaak snel achterhaald. Alleen bedrijven die veerkrachtig kunnen omgaan met uitdagingen vanuit hun omgeving hebben blijvend succes. Die nood aan wendbaarheid is een van onze belangrijkste uitdagingen.
↘ PRAKTISCH Maandag 18 januari 2016, 19.30 uur tot 22.30 uur Locatie nog niet bekend € Gratis; online inschrijven verplicht i ie-net.be/causerie
Abdij Grimbergen en Volkssterrenwacht MIRA Op slechts 12 km ten noorden van Brussel bleef Grimbergen met bijna 40.000 inwoners nog groen en landelijk. De gemeente bezit bovendien vele opmerkelijke, historische gebouwen waaronder een 12de-eeuwse norbertijnenabdij en natuurlijk de bekende Volkssterrenwacht M I R A. In de voormiddag brengen wij een bezoek aan de abdij en haar mooie barokke kerk, met prior Johan Goossens als gids. Gevolgd door een lunch in brasserie Het Fenikshof. In de namiddag zijn wij te gast in het MIRA, waar wij van specialisten-weerkundigen, alles vernemen over ons weer met natuurlijk een uitzonderlijke kijk op de hemel.
↘ PRAKTISCH Dinsdag 17 mei 2016. Grimbergen. Alle details komen tijdig op de website Senioren 28 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
(Vanaf deze editie chronologisch) ACTIVITEITEN ↙ 36ste AKOnieuwjaarsconcert
Het Antwerps Kultureel Overleg (AKO) is een koepelorganisatie van onze verschillende alumniverenigingen met een sterke traditie van 36 jaar. Tijdens het jaarlijks AKO-nieuwjaarsconcert kunt u iedereen ontmoeten in een aangename sfeer, opgeluisterd met muziek en een receptie. Een netwerkevent in traditionele stijl.
Zondag 10 januari 2016, 11 – 13.30 uur deSingel, Desguinlei 25, 2018 Antwerpen €€30 euro/volwassene, 5 euro/ persoon jonger dan 16 jaar ii ie-net.be/AKO2016
Brabant
Nieuwjaarsreceptie bij Securitas
Op zondag 10 januari 2016 zijn we te gast in de gebouwen van Securitas in Brussel. Er is kinderopvang tijdens de voordracht en de receptie. Achteraf (facultatieve) lunch in een restaurant in de buurt. Securitas is kennisleider inzake beveiliging. Het bedrijf werft continu ingenieurs aan om die groei te begeleiden. Zondag 10 januari 2016, 10 – 12.30 uur Hoofdzetel Securitas, Sint-Lendriksborre 4, 1120 Neder-overHeembeek €€Gratis voor leden, hun partner en kinderen; 25 euro/niet-lid €€Facultatieve lunch: 30 euro/persoon jonge leden van promoties 2011 – 2015; 45 euro/persoon voor andere leden en hun partner; 65 euro/niet-lid; 15 euro/ kind (tot 12 jaar) ii ie-net.be/securitas
Brabant
Laborelec & stichting Folon
Nieuwjaarsreceptie met bezoek aan ‘De brug van Vroenhoven’
Het museum vertelt het verhaal over het begin van de Tweede Wereldoorlog in België: de Duitse aanval in mei 1940 op de brug over het Albertkanaal in Vroenhoven en op het gebied eromheen, waaronder ook het Fort EbenEmael. Museumbezoek en een korte lezing over het brugbouwproject door projectleider ir. Sablon van nv de Scheepvaart. Zondag 17 januari 2016, 9.30 – 13.15 uur, optioneel lunch 13.30 - 15.30 uur De brug van Vroenhoven, Maastrichtersteenweg 212, 3770 Riemst €€Museumbezoek en receptie: ienet-leden/partner en kinderen: gratis; niet-leden: 35 euro/persoon, kinderen 15 euro/persoon €€Lunch (optioneel): ie-net-leden/ partner en niet-leden: 35 euro/ persoon, 15 euro/kind 6 - 18 jaar ii ie-net.be/vroenhoven
Limburg
In de voormiddag bekijken we de permanente tentoonstelling van de stichting Folon, een levendig museum met films, optische effecten en muziek. Na de lunch worden we ontvangen bij Laborelec in Linkebeek, een wereldwijd erkend laboratorium voor onderzoek, ondersteuning en ontwikkeling van elektriciteitsbedrijven. Donderdag 28 januari 2016
€€60 euro/persoon met bus, 55 euro/persoon eigen vervoer ii kviv.be/Laborelec
Senioren
Mechelen
Zondag 31 januari 2016, 09.30 – 13.00 uur Universiteitsforum UFO, Sint-Pietersnieuwstraat 33, 9000 Gent €€Gratis; inschrijven verplicht ii ie-net.be/ovl2016
Oost-Vlaanderen
Geautomatiseerde broodbakkerij
Kennismaking met een bakkersbedrijf dat enerzijds een familiale traditie voortzet, maar daarnaast ook tal van nieuwe concepten heeft uitgewerkt.
Aperitiefconcert KVIM
Zondag 24 januari 2016, 10.15 – 13.00 uur KU Leuven | Campus De Nayer, Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver €€gratis ii ie-net.be/kvim2016
2de gezamenlijke ‘Nieuwjaarshappening van de Oost-Vlaamse ingenieur’ met het koor Scala, gevolgd door een uitgebreide netwerkreceptie.
Oost-Vlaanderen
Zaterdag 30 januari 2016, 10 – 12.30 uur Bakkerij BroodNodig, Tervuursesteenweg 233, 1981 Hofstade €€10 euro voor leden KVIV/VIK en gezinsleden, 25 euro/niet-lid ii ie-net.be/broodnodig
KVIM/ie-net vzw organiseren hun 2de gezamenlijke aperitiefconcert op zondag 24 januari 2016. U bent van harte welkom!
Nieuwjaarshappening van de Oost-Vlaamse ingenieurs
Brabant
Galva Power Antwerpen
Galva Power is, met 8 divisies, marktleider voor thermisch verzinken en duplexsystemen, zoals poedercoaten of nalakken, in de Benelux. Een bedrijfspresentatie maakt ons meteen warm voor een uniek en geleid bezoek aan Galvo Power. Dinsdag 16 februari 2016, 19 – 21 uur Toekomstlaan 18, 2900 Schoten €€Gratis voor leden, 5 euro/persoon niet-leden ii ie-net.be/galva
Antwerpen december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 29
↘ ACTIVITEITEN (Vanaf deze editie chronologisch) Workshops: jouw spreekstem: onmisbare schakel in heldere communicatie
Je wil assertief zijn, duidelijk overkomen in vergaderingen en voor een publiek. Een zelfverzekerde, doorvoelde, krachtige spreekstem is een enorme troef om je boodschap over te brengen. Onder begeleiding van Hilde Breda leer je via praktische oefeningen je stem beter tot haar recht te laten komen. Woensdagen 17 & 24 februari, 2, 9 & 16 maart, telkens van 19.30 uur tot 22.00 uur Ingenieurshuis, Desguinlei 214, 2018 Antwerpen €€250 euro/lid ie-net; 300 euro/ niet-lid i ie-net.be/stemcoaching
Vrouw en ingenieur
Startdag peercoaching!
Kopen of huren?
Wil je een woning kopen? Of twijfel je nog tussen kopen of huren? Ie-net-jongeren nodigt je graag uit op een infoavond rond ‘kopen of huren’. Prof. Nancy Huyghebaert heeft het over de fiscale aftrekbaarheid van hypothecaire kredieten. Zij bespreekt de woonbonus, de toekomstige evolutie, de determinanten van de woningprijzen in België en de recente evolutie daarbij.
Ben jij een vrouwelijk ie-net-lid en wil je samen met een coach aan je persoonlijke ontwikkeling werken? Schrijf je dan zeker in voor ons peercoachingtraject! Met een 20tal duo’s doorlopen we een traject dat een jaar zal duren. We starten op 27 februari 2016 met een dag waarin je ondergedompeld wordt in de wereld van het coachen en waarbij je jouw peercoach ontmoet. Zaterdag 27 februari 2016 10.00 – 16.00 uur Ingenieurshuis, Desguinlei 214, 2018 Antwerpen €€75 euro/persoon ie-net leden i ie-net.be/peercoaching
Vrouw en ingenieur
Vlaams Verkeerscentrum
Donderdag 25 februari 2016 van 08.00 uur tot 17.00 uur €€65 euro/persoon €€Geen eigen vervoer mogelijk i ie-net.be/verkeerscentrum
Senioren
Dinsdag 8 maart 2016 Locatie: zie www.kviv.be/oostvlaanderen €€5 euro/persoon leden KVIV/VIK & familie
Oost-Vlaanderen
‘Expo: de Zesdaagse’
Vandaag is de Gentse Zesdaagse nog de enige in België. Het Huis van Alijn laat de hoogdagen van de Belgische zesdaagsen herleven. Zondag 6 maart 2016 Huis Van Alijn, Kraanlei 65, 9000 Gent i zie website http://aig.ugent.be
De zwarte bladzijde van ‘t Swart Schaep
Bij de stichting van VIK op 15 september 1989 stortte het gebouw ’t Swart Schaep in. We betreurden drie dodelijke slachtoffers van onze vereniging. Twee horeca-uitbaters richtten samen met VVTI en STI een steunfonds op. Een van de initiatieven was een benefiettheatervoorstelling door de Theatergroep Zeemanshuis onder leiding van Alex Van Haecke. Dat stuk ‘De rat van Sint-Andries’ wordt nu door datzelfde gezelschap hernomen! Vrijdag 26 februari 2016 20 – 22 uur €€12 euro/persoon i Ie-net.be/zeemanshuis
Kempen 30 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
Een reis langs Pluto en de rest van het zonnestelsel. Een overzicht van de recentste ontdekkingen en inzichten in ons zonnestelsel door prof. dr. M. Baes (UGent).
Donderdag 25 februari 2016, 19.00 – 21.30 uur Campus Heverlee, Aula de Tweede Hoofdwet, Thermotechnisch Instituut, Kasteelpark Arenberg 41, 3001 Heverlee €€Gratis; online inschrijven verplicht i ie-net.be/buyorrent
Jongeren
We kijken voor en achter de schermen van het Vlaams Verkeerscentrum, het Vlaams Tunnelcentrum. We zien hoe de Antwerpse politie de verkeerslichten afstemt, hoe cruciale installaties van het Vlaams Gewest bewaakt worden en nog veel meer. Na een lekkere en gezellige lunch bij Salons De Boeck begeleidt een ervaren gids ons naar de Shomre Hadas-synagoge, een beschermd monument.
Toen waren ze nog met acht
Reis naar Cuba (tot 7 of 10 mei) Oost-Vlaanderen
VIK Limburg zet zijn traditie van meer dan 30 jaar voort in 2016 met een bijzondere reis naar Cuba en nodigt u uit om met ons mee te reizen. De formule is ongewijzigd: alles inbegrepen, zelfs de fooien. Wij weten dat ook de reis in 2014 naar Corsica, net zoals de vorige, een bijzonder aangename ervaring is geweest. Maandag 25 april tot zaterdag 7 mei of dinsdag 10 mei 2016 Brussels Airport, 1930 Zaventem €€Prijzen, meer info http://groups. alkreizen.be/vikcuba i ie-net.be/cuba2016
Limburg
(Vanaf deze editie chronologisch) ACTIVITEITEN ↙ Fietsvierdaagse in Wurfeld
Naar jaarlijkse traditie, geïnitieerd binnen KVIV Gewest Antwerpen en nu gemeenschappelijk tussen de drie gewesten Limburg, VlaamsBrabant en Antwerpen, trekken we er weer op uit. Wij gaan fietsen langs de Maas in Vlaams Limburg en Nederlands Limburg met het gebruik van het fietsknooppuntennet. Donderdag 5 tot zondag 8 mei 2016 Kasteel Wurfeld, hotel-restaurant, Kapelweg 60, 3680 Maaseik €€350 euro/persoon tweepersoonskamer leden en gezin, 390 euro/niet-lid €€Voorschot van 100 euro/persoon te betalen ter bevestiging van de inschrijving ii ie-net.be/Wurfeld
Citygolf in Fort Liefkenshoek
In het prachtige historische kader van het Fort Liefkenshoek in Kallo spelen wij een parcours citygolf van 6 holes. Bij citygolf speelt men, in tegenstelling tot klassieke golf, niet naar een hole, maar naar een bestaand doel. Dat doel kan een standbeeld, zitbank, fontein, e.d. zijn. Na een golfinitiatie speelt men een vast parcours. Op het einde is de speler met het minst aantal slagen de winnaar. Golfervaring is absoluut geen vereiste. Zondag 22 mei 2016, 14 – 17 uur Fort Liefkenshoek Ketenislaan 4 (haven 1974) 9130 Kallo €€20 euro/persoon leden, 25 euro niet-leden ii Ie-net.be/fortliefkenshoek
Werfbezoek zwembad Kapermolen Hasselt
Op de Kapermolensite wordt vandaag hard gewerkt aan het nieuwe zwembad voor de stad Hasselt. Dat nieuwe zwembad zal een recreatieve en sportieve parel zijn voor het vernieuwde Kapermolenpark. Max. 25 deelnemers. Dinsdag 24 mei 2016, 18.30 – 21.30 uur Werfkantoren zwembadsite; ingang via Koning Boudewijnlaan, Hasselt €€Gratis voor ie-net-leden ii ie-net.be/zwembadhasselt
Brouwerij Dilewyns en algemene ledenvergadering
Bij brouwerij Dilewyns worden Vicaris Tripel, Generaal, Tripel/ gueuze, Winter en Quinto gebrouwen. We bezoeken de brouwerij en kunnen de bieren degusteren. Aansluitend heeft de statutaire ledenvergadering met de verkiezing van de bestuursfuncties van VIK regio Waasland plaats. Woensdag 2 juni 2016, 19 – 22 uur Brouwerij Dilewyns, Vlassenhout 5, 9200 Dendermonde €€10 euro/persoon leden, 15 euro niet-leden ii Ie-net.be/dilewyns
Waasland Antwerpen Brabant Limburg
Limburg
Waasland
Al die sluizen, bruggen, dokken en kades, kunnen die jou inspireren? Geen wereldhaven zonder topinfrastructuur. Met meer dan 10 grote projecten werken we aan de uitbouw van die infrastructuur. Werk jij mee om de haven nog vlotter toegankelijk te maken? Vind je inspiratie op www.portofantwerp.com/jobs
5
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 31
Puzzelaar 117 Hoofdvraag: DE WONDERBAARLIJKE KLOK Een kunstenaar heeft een prachtige klok ontworpen, maar ze is niet zo heel handig. Hij heeft de uurwijzer en de minutenwijzer namelijk even groot gemaakt! Dat vond hij mooi... Maar het is niet erg handig, omdat er nu tijdstippen zijn waarop we niet kunnen zeggen hoe laat het is.
Hoeveel zulke tijdstippen zijn er op een dag? Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden gaan we ontvangen? Mail uw antwoorden naar
[email protected] uiterlijk vier weken na verschijning van de Ilya. We hebben weer boekenbonnen met een totale waarde van 50 euro klaarliggen voor de winnaars.
Oplossing Puzzelaar116 ‘Het eierverfprobleem’
PERSONALIA
In de kansrekening zijn eigenlijk 4 standaardtelproblemen te onderscheiden van de variant ‘kies k elementen uit een verzameling van n’. Je hebt problemen met of zonder terugleggen en problemen waarin de volgorde wel of niet van belang is (geordend of ongeordend). Zie het schema hiernaast. Drie van de vier zijn veelbesproken. De vierde is ons eierverfprobleem.
• Paul Bouquet, burgerlijk bouwkundig ir. (UGent 1955), ° 5/11/1930, 29/9/2015
Overlijdens
Het probleem is op verschillende manieren op te lossen:
zonder terugleggen
met terugleggen
ongeordend
combinaties
?
geordend
permutaties
nk
1. Maak er een rij getallen van. Zet de vier kleuren verf in bakjes naast elkaar, en gooi de 7 eieren er willekeurig in. Een mogelijkheid staat hiernaast met het eindresultaat eronder. Maak er nu een rij enen en nullen van volgens het principe: een ei is een 0, een schot tussen twee bakjes is een 1. De tekening hiernaast zou de rij 0010110000 opleveren. Een willekeurige kleuring bestaat uit een rij van 3 enen en 7 nullen. Dus moeten we 3 plaatsen in een rij van 10 uitzoeken om een 1 neer te zetten. Dat kan op 10 nCr 3 = 120 manieren. Conclusie: de eieren zijn op 120 verschillende manieren te kleuren. In het algemeen dus (n + k - 1) nCr (k -1) Negentien inzendingen heb ik geteld, namelijk van Bart Laeremans, Zottegem (21); Dirk De Meutter, Heist-op-den-Berg (42); Eric Laermans, Wondelgem (17); Fredy van Uytvanghe, Aalst (17); Jacques Van den Broeck, Brussel (6); Jan Doornaert, Wondelgem (14); Jan Van den Berge, Kessel-Lo (29); Jan Vanrokeghem, Gent (21); Jody Putzeys, Scherpenheuvel (78); Johan Vanalme, Wevelgem (44); Koen Van Houtven, Booischot (26); Karin Willemans, Herent (51); Patrick Van Houtte, Lennik (32); Stan Ulens, Gent (31); Theo Renckens, Hamont (30); Theofiel Demets , Evergem (14); Wolfgang Ostes, Mechelen (15) en van de winnaars: Tim Lenaerts, Buisstraat 124, 2890 St-Amands (20) en Willy Maes uit 1547 Bever (20). Proficiat! Ing. Mebis Roland 32 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
• José Brien, burgerlijk elektrotechnisch werktuigkundig ir. (KU Leuven 1974), ° 24/3/1949, 17/11/2015 • Marc Roegies, burgerlijk bouwkundig ir. (UGent 1962), ° 10/12/1937, 23/10/2015 • Karel Beuckelaers, b.e.w.ir. (KU Leuven 1969), meldt het overlijden van zijn echtgenote Louisa Beuckelaers-Peeters, op 28 oktober 2015 ‘Ingenieur in beweging’ biedt zijn medeleven aan.
december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 33
↘ IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER JANUARI 2016
zo 10 11.00 zo 10 10.00 ma 18 19.30 di 19 09.30 woe 20 14.00 zo 24 10.15 di 26 16.00 do 28 09.00 do 28 za 30 10.00 zo 31 09.30
Feest Feest Feest Cursus Cursus Feest Cursus Cursus Sociaal Bedrijfsbezoek Feest
36ste AKO-nieuwjaarsconcert Antwerpen ie-net.be/ako2016 Nieuwjaarsreceptie ie-net/Brabant-Brussel Neder-over-Heembeek ie-net.be/securitas Nieuwjaarsreceptie LoMa Vrouw & Ir.: causerie met Mieke Van Gramberen ie-net.be/causerie Bouwmanager - 17de promotie Antwerpen ie-net.be/fbm2016 Planning en scheduling van onderhoudsactiviteiten Antwerpen ie-net.be/planonderhoud Aperitiefconcert KVIM / ie-net vzw Sint-Kateljne-Waver ie-net.be/kvim2016 Platdakspecialist - 9de editie Sint-Niklaas ie-net.be/platdak2016 Grote infrastructuurwerken Antwerpen ie-net.be/infra Laborelec & stichting Folon Linkebeek ie-net.be/Laborelec Geautomatiseerde broodbakkerij Hofstade ie-net.be/broodnodig Nieuwjaarshappening van de Oost-Vlaamse ingenieurs Gent ie-net.be/ovl2016
FEBRUARI 2016
di 2 09.00 vrij 12 14.00 zo 14 09.30 ma 15 14.00 woe 17 19.30 do 18 09.00 woe 24 19.30 do 25 do 25 13.00 do 25 19.00 za 27 10.00 ma 29 19.00
Cursus Cursus Feest Cursus Workshop Studiedag Workshop Sociaal Cursus Voordracht Workshop Cursus
Reach registratie deadline 2018 Process Safety Nieuwjaarsreceptie KVIV Limburg Piping en Engineering Jouw spreekstem Levensduurverlenging van constructies Jouw spreekstem Vlaams Verkeerscentrum + Shomre Hadas-synagoge Grote infrastructuurprojecten Kopen of huren? Startdag peercoaching Efficiënter onderhoud dankzij Hands On Tool Time (HOTT)
Antwerpen Antwerpen Riemst Antwerpen Antwerpen Studiedag Antwerpen Antwerpen Antwerpen Heverlee Antwerpen Antwerpen
ie-net.be/reachregistratie ie-net.be/processSafety ie-net.be/vroenhoven ie-net.be/pene ie-net.be/stemcoaching ie-net.be/levensduur ie-net.be/stemcoaching ie-net.be/verkeerscentrum ie-net.be/infrastructuur ie-net.be/buyorrent ie-net.be/peercoaching ie-net.be/hott
cursus Workshop Cursus Sociaal Cursus Voordracht Workshop Voordracht Cursus Workshop Cursus Cursus
Reliability engineering Jouw spreekstem Fellow in Gerechtelijke Expertise (Praktijk modules + jurering meesterproeven) Expo ‘De Zesdaagse’ Lijmtechniek anno 2016 Toen waren ze nog met acht Jouw spreekstem Wegen en doseren in een industriële omgeving Extended safety data sheet: lezen en interpreteren Jouw spreekstem Energiebesparing in de procesindustrie Belgisch octrooirecht en octrooipraktijk (3de editie)
Antwerpen Antwerpen Antwerpen Gent Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen Antwerpen
ie-net.be/reliability ie-net.be/stemcoaching ie-net.be/FGE-2015
ie-net.be/stemcoaching ie-net.be/weeggegevens ie-net.be/ESDS ie-net.be/stemcoaching ie-net.be/energiebesparing ie-net.be/belgischoctrooi2016
Cursus Reis
Chemische procesengineering Reis naar Cuba (tot 7 of 10 mei 2016)
Antwerpen Zaventem
ie-net.be/chemproces ie-net.be/cuba2016
Sportief Cursus Bezoek
Fietsvierdaagse in Wurfeld (van 5 mei t.e.m. 8 mei) Moderne smeertechnieken Werf zwembad Kapermolen
Maaseik Antwerpen Hasselt
ie-net.be/wurfeld www.ie-net.be/smeertechniek ie-net.be/zwembadhasselt
wo 1 13.00 ma 6 13.30 ma 6 09.00
Cursus Studiedag Cursus
Lean in maintenance Self-healing concrete Overdrukbeveiliging in de procesindustrie en veiligheidskleppen
Antwerpen Gent Antwerpen
www.ie-net.be/leanmaintenance ie-net.be/self www.ie-net.be/overdruk
Cursus Cursus
CE-machinerichtlijn Functionele veiligheid
Antwerpen Antwerpen
www.ie-net.be/machine www.ie-net.be/FunctVeilig
MAART 2016
woe 2 13.00 woe 2 19.30 Za 5 10.00 zo 6 di 8 14.00 di 8 woe 9 19.30 do 10 19.30 ma 14 09.00 woe 16 19.30 do 17 13.30 do 24 13.00
APRIl 2016 Vrij 15 13.00 ma 25 11.30
MEI 2016
do 5 14.00 woe 11 14.00 di 24 18.30
JUNI 2016
VOORJAAR 2016
34 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015
www.ie-net.be/lijm
IE-NET ↙
Ie-prijzen 2015 Donderdag 26 november 2015 - Centraal Station Antwerpen
Tijdens de rondgang van de professionele jury werden de individuele kandidaten beoordeeld op de presentatie van hun afstudeerproject en de manier waarop ze erover communiceerden.
De postertentoonstelling vond dit jaar plaats in de monumentale hal van het Centraal Station van Antwerpen.
De kandidaten kregen de kans om hun afstudeerproject voor te stellen aan passanten en bezoekers in het Centraal Station. Nancy Vercammen, algemeen directeur van ie-net: gastvrouw van het avondprogramma.
Stand-upcomedian en ingenieur Arnout Van Den Bossche zorgde voor de komische noot van de avond.
Na de postertentoonstelling konden de kandidaten genieten van een welverdiende lunch in Café Royal.
Juryvoorzitters ir. Stefan Van den Bossche en Ing. Joseph Neyens verzorgden de officiële prijsuitreiking.
Een groepsfoto met de laureaten van de ie-prijzen 2015.
De laureaten gaven nog wat nadere toelichting over hun winnend afstudeerproject tijdens hun interview na afloop van de uitreiking.
De ie-prijzen 2015 werden afgesloten met een netwerkdrink in het Café Royal.
Met dank aan onze sponsors:
en BOTEC en Umicore december 2015 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - 35
↘ WETENSCHAPSQUIZ
Vanwil Mendeljev tot Mechelen Je je hele leven met Sabine Hagedoren blijven groeien? Als voorproefje op de 11de editie van de wetenschapsquiz, test je wetenschapskennis, want de vragen zijn niet mis! En we zien je op 27 november in Technopolis!
1. Met welke term zou een psychiater deze toestand omschrijven?
4. Wat is ‘entomofagie’?
7. Volgens welke temperatuurschaal, Celsius of Fahrenheit, zal je het buiten het koudst hebben bij -40 graden?
5. Waarvoor staat de afkorting ‘pdf’? 2. Naar wie werd deze paddenstoelensoort genoemd?
8. Welke molecule in de hersenen is verantwoordelijk voor het verhogen van het zendbereik van autosleutels? 9. Welke alternatieve benaming voor mosterdgas verwijst naar de stad waarbij het gas tijdens WOI op grote schaal werd ingezet? 6. Wat is het tiende priemgetal?
3. Hoe zou je volgens Wave een iPhone in één minuut kunnen opladen?
Technieker of ingenieur? Ontdek tientallen nieuwe jobs in Doel. werkenbijelectrabel.be/doel
10. W elk zoogdier van Franquin heeft een lange handige staart?
Antwoorden: 1. Hallucinatie - 2. Spongebob Squarepants - 3. In de microgolfoven - 4. Het eten van insecten - 5. Portable document format - 6. 29 - 7. I, beide gevallen even koud - 8. H2O - 9. Yperiet (Ieper) – 10. Marsupilami 36 - Ingenieur in beweging - nr. 20 - december 2015