Activiteitenverslag 2010 Stichting MeanderOmnium
Stichting Meander Zeist
rding Opstapje Driebergen
Stichting MeanderOmnium Postbus 153 3700 AD ZEIST Laan van Vollenhove 1014 3706 AH ZEIST telefoon : 030-6940400 e-mail :
[email protected] internet : www.meanderomnium.nl
Activiteitenverslag 2010
2
INHOUDSOPGAVE 1. Sector Jeugd 1.1 Speel-o-theek 1.2 Peuterspeelzalen/Voorscholen 1.2.1 Reguliere speelzalen 1.2.2 VVE peuterspeelzalen/Voorscholen 1.2.3 Extra V.V.E. groep 1.2.4 Extra zorg 1.2.5 Kwaliteit 1.2.6 Doorgeleiding 1.3 Ouderparticipatie 1.3.1 Opstap en Opstapje 1.3.2 V.V.E. Thuis 1.3.3 Overstap 1.4 KLAC (Kinder Lees en Activiteiten Centrum) 1.5 Jeugdwerk in de wijk 1.5.1 Verandering in werkwijze 1.5.2 Meer samenwerken 1.5.3 Sport- en speelblikken 1.5.4 Versterking van preventie en eigen kracht 1.6 Brede scholen Zeist 1.6.1 Brede school Basisbreed 1.6.2 Brede school De Schilden 1.7 Speerpunten van de sector jeugd in 2011
2.
Sector Jongeren 2.1 Poppodium De Peppel 2.2 Jongerenparticipatie 2.3 Wijkgericht jongerenwerk 2.3.1 Bijzondere activiteiten in 2010 2.4 Projecten in het kader van Sociale Overlast & Fysieke Verloedering 2.4.1 Extra Outreachend Jeugd- en Jongerenopbouwwerkers Zeist-West 2.4.2 Trajectbegeleiding ROC-stagiaires 2.4.3 Marokkaanse vaders & zonen 2.4.4 Flexibel jongerenwerk 2.5 Pilot Vijverkwartier 2.6 Aandachtspunten Jongerenwerk 2011 en later
3.
5 6 6 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 10 10 10 11 11 11 11 11 12
13 14 14 16 17 17 17 18 18 20 22
Sector Volwassenen en specifieke projecten 3.1 Opbouwwerk 3.1.1 Flexibele uren Opbouwwerk 3.1.2 0-meting Opbouwwerk 3.1.3 Vogelwijk 3.1.4 Aandachtspunten Opbouwwerk 2011 3.2 Vrouwenopbouwwerk 3.2.1 Voortburgeren 3.2.2 Aandachtspunten Vrouwenopbouwwerk 2011 3.3 Buurtbemiddeling 3.4 Wijkinloophuis Kerckebosch
Activiteitenverslag 2010
3
23 24 24 24 25 25 25 26 26 27
3.5 Steunpunt Vrijwilligerswerk 3.5.1 Advies projecten in de wijk 3.5.2 Werkbezoeken Maatschappelijke Organisaties/Advies op Maat 3.5.3 Deskundigheidsbevordering 3.5.4 Digitale bemiddeling 3.5.5. Openstelling Vrijwilligersbalie (Informatiepunt) 3.5.6 Project NLDoet 3.5.7 Project Senioren Voor 3.5.8 Maatschappelijke Stages 3.6 Dag van de Dialoog 3.7 Sector Volwassenen in 2011
4.
Sector Ouderen 4.1 Steunpunt Mantelzorg 4.2 Wijksteunpunten 4.3 Belbussen en Maaltijden aan huis 4.4 Servicepunt, bezoekjes, particulier vervoer, administratie, boodschappen 4.5 Netwerkoverleg gezamenlijke Ouderenbonden 4.6 Rijvaardigheidstesten 4.7 Project Wijkservicepunt Noord 4.8 75+ huisbezoek 4.9 Zomerschool 4.10 Steunpunt Eenzaamheid 4.11 Thuishulp Netwerk 4.12 Nationale Ouderendag 4.13 Bewegen Valt Goed 4.14 Wijk voor de wijk 4.15 Onderzoek naar behoefte aan welzijnsactiviteiten voor Licht Verstandelijk Gehandicapten in de gemeente Zeist 4.16 Sector Ouderen in 2011
5.
28 28 28 29 29 29 30 30 30 31 32
33 35 36 37 37 37 37 38 39 39 39 40 40 40 41 42
Sector Beheer en Organisatie 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
Wijkcentrum ’t Hollebloc Wijkcentrum ’t Noorderpunt Wijksteunpunt Brinkhove Wijksteunpunt Pelita Speeltuinbeheer 5.5.1 Speeltuin Griffensteijn en Kindervreugd 5.5.2 Vijverkwartier 5.6 Opstelling Jongerencentrum De Kameel 5.7 Sector Beheer en organisatie in 2011
Activiteitenverslag 2010
4
43 43 44 45 45 45 45 46 46
1.
SECTOR JEUGD
Vanuit de sector Jeugd hebben 90 medewerkers (beroepkrachten, vrijwilligers en stagiaires) contact met een groot aantal kinderen (0 tot 13 jaar) in Zeist en hun ouders rondom diverse onderwerpen en activiteiten. Deze medewerkers ondersteunen en begeleiden kinderen en hun ouders met diverse programma’s met als doel alle kinderen optimale mogelijkheden te geven om zich te ontwikkelen. Het aanbod is laagdrempelig en passend bij de doelgroep. Het aanbod is gericht op preventie, educatie en ondersteuning van kinderen en hun ouders. Het streven is om een doorgaand aanbod te leveren voor alle leeftijdscategorieën. De activiteiten vinden Zeist breed plaats. Drie wijken krijgen daarbij extra aandacht omdat daar relatief meer gezinnen met kinderen wonen die een extra steuntje nodig hebben. Deze wijken zijn Kerckebosch, Zeist-West en Zeist-Noord. De contacten die er zijn variëren naar gelang het doel van de ontmoeting. De medewerkers werken dichtbij de doelgroepen en werken outreachend, dat wil zeggen overal waar nodig. Het aanbod is gericht op een doorgaande lijn passend bij de ontwikkelingsfases van het kind. Daarnaast wordt ingestoken op ondersteuning van zowel de kinderen als hun ouders, zodat er meer blijvend resultaat bereikt wordt. In 2010 is actie ondernomen om sterkere afstemming en verbinding te krijgen met het onderwijs in onder meer de brede scholen en de Voor en Vroeg schoolse Educatie (V.V.E) doorgaande lijn. De verbinding met partners in de zorg en hulpverlening is versterkt doordat MeanderOmnium een kernpartner is geworden in het nieuw opgerichte Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) in Zeist. Er is in 2010 flink geïnvesteerd in de deskundigheid van de medewerkers. Alle medewerkers hebben een training gevolgd voor signalering van kindermishandeling en gespreksvoering met ouders. Vanuit alle werksoorten van de sector jeugd is er actief deelgenomen aan het opzetten van het Centrum voor Jeugd en Gezin en was men bij alle “roadshows” van het CJG aanwezig.
1.1
Speel-o-theek
Speel-o-theek (SOT) “De Gelaarsde Kat” heeft tot doel kinderen in aanraking te laten komen met divers en kwalitatief goed speelgoed zodat hun ontwikkeling gestimuleerd wordt. De activiteiten van de SOT richten zich enerzijds op uitleen van het speelgoed en anderzijds op het geven van voorlichting en ondersteuning aan ouders hoe zij kunnen samenspelen met hun kind. In 2010 is er sprake van een toename van het aantal leden en bezoekers. In 2009 waren er 64 leden. Dit is gestegen in 2010 naar ruim 95 leden. Jaarlijks komen 500 bezoekers over de drempel. Er is een extra openingsmoment op een middag gerealiseerd. Ook is er extra aandacht besteed aan de doelgroepouders, die daardoor steeds beter bereikt worden. De SOT heeft duidelijk een rol in de doorgaande lijn voor ouders met kinderen van 0 tot 2 jaar; er wordt regelmatig verwezen naar de peuterspeelzaal en Opstapje. De koffie-/inloopochtend waar voorlichting en ondersteuning aan ouders wordt geboden is een laagdrempelige plek geworden waar ouders komen om met hun kind te spelen. Hier worden peuteractiviteiten georganiseerd.
Activiteitenverslag 2010
5
Dit jaar was een gezamenlijke activiteit met MEE, “de speel je mee ochtend”, waarbij kinderen met en zonder beperking met elkaar in contact konden komen. Er was veel belangstelling voor. Er is een start gemaakt om meer themagericht te werken om zo klanten op ideeën te brengen en zo te komen tot uitbreiding van hun speelgoedkeuze. Daarnaast wordt er bewust verdieping gecreëerd door de pedagogische waarde van het speelgoed te beschrijven. De SOT draait goed dankzij een goed opgeleide coördinator die een team van 20 vrijwilligers aanstuurt. De vrijwilligersinzet wordt steeds belangrijker om de speel-o-theek goed te kunnen laten functioneren. Er is gestart om de vrijwilligerstaken meer te differentiëren zodat verschillende vrijwilligers een positieve bijdrage kunnen leveren. De Gelaarsde Kat is lid van de Nederlandse Vereniging van Speel-o-theken in Nederland en heeft voor deze vereniging een presentatie gehouden voor de regio. De speel-o-theek neemt een belangrijke plek in het in 2011 geopende inlooppunt van de front office van het Centrum voor Jeugd en Gezin in Zeist.
1.2
Peuterspeelzalen/Voorscholen
1.2.1 Reguliere peuterspeelzalen In Zeist heeft MeanderOmnium op drie locaties reguliere peuterspeelzaalgroepen. De peuters op deze peuterspeelzalen komen één of meer dagdelen per week en leren en spelen samen met andere kinderen. Hierdoor ontwikkelen peuters zich spelenderwijs en wordt de stap naar de basisschool kleiner.
De gemiddelde bezettingsgraad op deze peuterspeelzalen was ruim 80%. In totaal hebben 230 peuters deelgenomen. Dit is een lichte stijging in verhouding tot 2009. Er is op een paar locaties echter een terugloop te zien op enkele dagdelen. Redenen hiervoor zijn: één plek van een peuterspeelzaal wordt als niet prettig ervaren, sommige ouders hebben moeite met de hoogte van de eigen ouderbijdrage en andere ouders verkiezen andere opvang voor hun kind. Daarnaast is er een groep ouders die bewust kiest voor een plek op de peuterspeelzaal voor hun kind. Deze groep weet ook goed de peuterspeelzalen te vinden. Op één locatie is met een extra dagdeel gestart. Er is een toename merkbaar van peuters die specifieke zorg behoeven. Ienie Mienie ‘t Lokomotiefje ‘t Klompje
Activiteitenverslag 2010
Zeist-Noord Den Dolder Zeist-West
9 dagdelen open 6 dagdelen open 6 dagdelen open
6
5 groepen 3 groepen 3 groepen
1.2.2 V.V.E. peuterspeelzalen/ Voorscholen Op drie locaties heeft MeanderOmnium V.V.E. peuterspeelzalen ofwel voorscholen. Op deze voorscholen worden de peuters intensief begeleid met het landelijk erkende programma Piramide. De peuters komen minimaal drie of vier dagdelen per week en volgen op deze dagdelen dit programma. De peuterleidsters zijn allen opgeleid volgens de Piramidemethode of volgen hier een cursus voor. De gemiddelde bezettingsgraad op de voorscholen was 93%. In totaal hebben 158 peuters aan een V.V.E. programma deelgenomen. Dit is een stijging van 16% ten opzichte van 2009. De ouders zijn bekend met onze peuterspeelzalen: 60% van de ouders wisten zelf de peuterspeelzaal te vinden. 40 % van de V.V.E. peuters werden verwezen door onder andere het consultatiebureau van VitrasCMD en Bureau Jeugdzorg. 1.2.3 Extra V.V.E. groep De extra V.V.E. groep (De Stampertjes) is in 2009 geopend in Zeist-West in het wijkcentrum ‘t Hollebloc. Deze extra groep biedt het V.V.E. programma piramide gedurende 10 uur per week aan. Deze extra groep zat in 2010 vol. Op Dreef De Trip/Slofje De Kameleon De Stampertjes
Zeist-Noord Zeist-West Zeist-Noord Zeist-Noord
10 dagdelen 8 dagdelen 4 dagdelen 3 dagdelen/10 uur
2 groepen 2 groepen 1 groep 1 groep
1.2.4 Extra zorg Er is sprake van een toename van het aantal peuters met extra zorg. Eén op de drie peuters heeft extra zorg nodig. Er worden meer peuters verwezen met (sociale) problemen. Dat is een verzwaring van taken bij de peuterleidsters. Intern willen we de leidsters meer ondersteunen in het omgaan hiermee door een intern begeleidster in te zetten. Hiervoor is een subsidieaanvraag bij de gemeente Zeist gedaan. 1.2.5 Kwaliteit De V.V. E. leidsters hebben een V.V.E. Opfriscursus Piramide gevolgd. Hierdoor werd hun deskundigheid vergroot rondom toetsing en nieuwe materialen. Een senior leidster heeft in 2010 de opleiding van trainer Piramide met succes gevolgd. Zij zal de kwaliteit van de V.V.E. binnen de organisatie (desgewenst extern) borgen.
Activiteitenverslag 2010
7
1.2.6 Doorgeleiding Er is steeds meer sprake van een warme overdracht als peuters naar het primair onderwijs gaan. Per school zijn hier andere afspraken overgemaakt per locatie. Er zijn afstemmingsafspraken gemaakt met het consultatiebureau en de ouderparticipatie programma ’s V.V.E. Thuis en Opstapje. Er zijn in de brede scholen gesprekken geweest met de kinderopvang over hoe samen te werken. Er is over en weer bij elkaar in de groepen gekeken. In 2011 zal dit een vervolg krijgen.
1.3
Ouderparticipatie
1.3.1 Opstap en Opstapje Met de spel- en leerprogramma’s Opstapje en Opstap werden veel gezinnen bereikt in Zeist. In totaal hebben dit jaar 72 gezinnen met succes aan de programma’s deelgenomen. Dit is een toename van 12% in vergelijking met 2009. Opvallend is de grote spreiding van de gezinnen over de gemeente Zeist. Uit Zeist-West komen nog steeds de meeste gezinnen maar er komen steeds meer deelnemers uit Zeist-Noord en Kerckebosch. Naast de groepinstructies zijn er huisbezoeken bij de gezinnen afgelegd en is er overleg met de leerkrachten of peuterleidsters geweest over hoe de kinderen zo optimaal mogelijk vanuit diverse invalshoeken ondersteund kunnen worden. Er zijn diverse themabijeenkomsten in samenwerking met VitrasCMD voor de ouders gehouden over preventieve onderwerpen. De vaders kregen wederom extra aandacht in de vorm van vaderactiviteiten en voorlichting. Hiervoor is aansluiting gezocht bij het landelijk programma MAN 2.0 van het Oranje Fonds. Het project Vaderparticipatie in Zeist is hieruit voortgekomen en gaat in 2011 van start.
Speerpunt in 2010 was om een doorgaande V.V.E. lijn te realiseren met de diverse ouderparticipatie programma’s. Na de pilots van V.V.E. Thuis en Overstap kon hier een start mee gemaakt worden. Uit het Opstapteam wordt deelgenomen aan het Netwerk 12-. De rol van het Opstapteam werd verbreed door aansluiting bij de front office van het CJG Zeist. Hierdoor kunnen de Opstapbegeleidsters fungeren als een intermediair tussen de doelgroep en andere organisaties. Het Opstapteam heeft in 2010 een tweedaagse training gedragswerk gevolgd. 1.3.2 V.V.E. Thuis In schooljaar 2009-2010 is gestart met een pilot van het programma V.V.E. Thuis voor ouders met kinderen op een V.V.E. peuterspeelzaal. Het programma verbindt wat de peuters leren op de V.V.E. peuterspeelzaal met de ontwikkeling van kennis en vaardigheden van de ouders. Ouders van peuters van drie jaar worden door de peuterleidsters gestimuleerd om deel te nemen aan de V.V.E. Thuis groep.
Activiteitenverslag 2010
8
Het was een geslaagde pilot. Het enthousiasme voor het programma vanuit de ouders was overweldigend. Ouders beoordeelden de pilot gemiddeld met een 9. Ze gaven aan dat hun kind thuis meer praat, meer woordbegrip heeft en langere zinnen kan maken. Ouders vonden het prettig om zelf te leren hoe hun kind goed te kunnen ondersteunen. Er is gestart op vier locaties met open V.V.E. Thuis groepen. Na de zomervakantie is de pilot voortgezet. In totaal hebben 42 gezinnen deelgenomen. De wisselwerking met de peuterspeelzalen was positief en aanvullend. Voor ouders die meer ondersteuning nodig hadden werd verwezen naar het programma Opstapje. In 2011 zal een voorzet gemaakt worden om V.V.E. Thuis als vast onderdeel aan te bieden aan ouders van kinderen met een V.V.E. plek in Zeist. 1.3.3 Overstap In schooljaar 2009-2010 is er gestart met een pilot Overstap. Vanuit het basisonderwijs en het Opstapprogramma kwam de vraag voor ondersteuning van kinderen en ouders van groep 3 op de basisschool. De pilot Overstap is bedoeld voor ouders van kinderen uit Zeist-West die moeite hebben met taal en schrijven. Het programma Overstap sluit direct aan bij de methode “Veilig leren lezen” die de meeste basisscholen gebruiken. Er zijn drie Overstapgroepen van start gegaan op drie basisscholen. De pilot was een succes. Er hebben 13 gezinnen deelgenomen. Ouders geven aan dat ze vooruitgang zien bij hun kinderen. Ook waren de basisscholen positief over het programma. Na de zomervakantie is de pilot voorgezet en is het aantal gezinnen dat deelnam verdubbeld. Ruim 44% van de deelnemende gezinnen komt van de basisschool De Koppel. Deze “zwarte” basisschool heeft moeite om ouders te laten participeren. In Zeist-West zijn er vanuit het KLAC taal-speelgroepen voor kinderen uit groep 3 van de basisscholen die moeite hebben met taal. In 2010 is er aansluiting gezocht met deze groep. In 2011 zal onderzocht worden hoe beide programma’s elkaar kunnen versterken zodat ouders en kinderen een afgestemde ondersteuning krijgen. Ook zal onderzocht worden of het programma Overstap bij andere V.V.E. basisscholen in Zeist mogelijk is. MeanderOmnium biedt met de programma´s Opstapje, V.V.E. Thuis, Opstap en Overstap een doorgaande V.V.E. leerlijn voor de ouders. Dit complete aanbod sluit aan bij de behoeften van de ouders en zorgt voor de verbinding met de leerlijn van de kinderen waardoor het effect verdubbelt.
1.4
KLAC ( Kinder Lees en Activiteiten Centrum)
Het KLAC bestaat uit twee onderdelen. In het ochtend-KLAC worden groepen van het basisonderwijs in Zeist-West door ervaren vrijwilligers voorgelicht over thema’s en boeken en kunnen de kinderen kijken in de Bibliobus. In 2010 namen veel kinderen hieraan deel: ongeveer 400 kinderen vanuit 17 groepen van de basisscholen in Zeist-West. In het middag-KLAC zijn er op twee middagen taalspeelgroepen voor kinderen met een taal-leerachterstand uit groep 3. In elke groep zaten rond de 10 kinderen. De kinderen leren in deze groep op spelende wijze leuke dingen met taal te doen. De methode die gebruikt wordt in de taal- speelgroep is ontwikkeld door de KLAC-coördinator en enkele studenten van de Hogeschool Utrecht, afdeling Pedagogiek. Om de aantal weken werd er gewerkt met een ander thema, uitgewerkt in een kern.
Activiteitenverslag 2010
9
In 2010 is er een klankbordgroep opgericht om directe afstemming te hebben met de drie basisscholen. In deze klankbordgroep, die twee maal per jaar bijeen komt, namen de intern begeleiders van de basisscholen deel, de coördinator van het KLAC en een medewerker van Overstap. Er werd inhoudelijk over het materiaal afgestemd maar ook over de werving en de proeflessen op de scholen. Er is geïnvesteerd in de kwaliteit van de lessen. Voor elke kern is er een nieuwsbrief ontwikkeld. Deze kregen de kinderen mee naar huis en deze werden ook besproken in de Overstapgroepen. In 2011 is het plan om de verbinding met de Overstapgroepen te verstevigen door een gezamenlijke intake met ouders en kind te laten plaatsvinden.
1.5
Jeugdwerk in de wijk
1.5.1 Verandering in werkwijze Het jeugdwerk heeft in 2010 een grote verandering ondergaan. De verandering is dat er specifiek vraaggericht en outreachend gewerkt ging worden. De nadruk van het nieuwe jeugdwerk is aansluiting zoeken met jeugdigen en hen passende preventie in de vorm van korte projecten aan te bieden. Daarnaast zijn er een aantal wekelijkse vaste inloopmomenten in drie wijken in Zeist waarbij kinderen welkom zijn om te komen spelen, praten in een veilige , gezellige en ongedwongen sfeer. Deze (spel)inloop activiteiten hadden soms een thema, zoals een kookcafé, kids for fun en sportclinics. Activiteiten waar minder behoefte naar was zijn gestopt, onder andere de huiswerkbegeleiding in Kerckebosch. Hierdoor werd tijd gecreëerd om meer outreachend te gaan werken. Samen met de jongerenwerker en opbouwwerker uit de wijk is meer samenwerking gezocht en zijn actief jeugdigen op straat benaderd. In Zeist-West was er een goed lopende meidengroep. Er stonden 27 meiden ingeschreven. Met de meiden werden veel gezellige dingen gedaan maar er werd ook gekeken naar signalen van zorg. Opvallend waren pestgedrag naar elkaar toe en loverboyproblematiek. 1.5.2 Meer samenwerken Er is actief de samenwerking gezocht met partners in de wijk. In Kerckebosch is er nauwe samenwerking aangegaan met BSO Sterrenbos. In Zeist-West is er aansluiting gezocht met de brede school Basisbreed om een passend aanbod op te zetten voor de jeugd. Dit project, Sportbreed, bood diverse sporten aan voor jonge kinderen en oudere kinderen. Er was een hoge opkomst. In Zeist-Noord is gestart met samenwerking rondom huiswerkbegeleiding met de basisschool de Op Dreef, Kerk en Samenleving en Samen voor Zeist. Het doel was om een huiswerkondersteuning voor jeugdigen uit de wijk aan te bieden. In de herfstvakantie 2010 heeft het jeugdwerk specifieke activiteiten georganiseerd in het kader van “De week van de armoede in Zeist” in samenwerking met de voedselbank, Sportservice en de Kunstexpress. Dit is prima verlopen. De deelname aan het REGG platform is gestopt omdat het effect voor de doelgroep minimaal was. In samenwerking met Indigo en de GGD heeft opnieuw een “Piep zei de muis” groep met veel succes gedraaid.
Activiteitenverslag 2010
10
1.5.3 Sport- en speelblikken In twee wijken werden wekelijks de speelblikken geopend. Hier werd gretig gebruik van gemaakt. Alleen al in Zeist-Noord staan 144 kinderen ingeschreven. De jeugdwerkers hebben te weinig tijd om de speelblikken frequent te openen. Dit is een gemiste kans. Daarom is er een plan geschreven om een de sport- en speelblikken een nieuwe impuls te geven. Dit plan ligt ter beoordeling bij de gemeente Zeist. 1.5.4 Versterking van preventie en eigen kracht In 2011 zal er geïnvesteerd worden in de versterking van preventieve programma’s voor de jeugd. Veel kinderen met gedragsproblemen komen af op de jeugdwerkactiviteiten. Dit vergt een andere benadering van de groep en een andere invulling van de groepsbegeleiding. Samenwerking met andere partners is hierbij essentieel om kwaliteit te kunnen bieden. Er ligt een plan klaar voor het opzetten van een TV caféproject waar kinderen hun eigen reportage maken met als doel hun wensen en problemen onder de aandacht te brengen. Het uitgangspunt hierbij is de eigen kracht van het kind te versterken. Ook zal er onderzocht worden of een leerlingwijkraad haalbaar is om op te zetten.
1.6
Brede scholen Zeist
In Zeist zijn er twee brede scholen: Basisbreed in Zeist-West en De Schilden in Den Dolder. De twee brede schoolcoördinatoren leiden elk een brede school. De coördinatoren zijn het spin in de web, nemen initiatief en bewaken de voortgang van het proces. Daarnaast coördineren zij het naschoolse aanbod. In 2010 is wederom een activiteitensubsidie toegekend om tot meer kwalitatieve activiteiten op de brede scholen te kunnen komen. 1.6.1 Brede school Basisbreed De brede school coördinator heeft ingezet op vergroting van het draagvlak bij de medewerkers van de deelnemende partners. Er is gestart met vier werkgroepen om diverse onderwerpen beter te kunnen afstemmen: sport, natuur, kunst&cultuur en zorg/pedagogische visie. Via het thema zorg is een traject ingezet om te komen tot een gezamenlijke pedagogische visie binnen- en buitenschools. Het project Kunstcarrousel, om kunst en cultuur meer te verbinden met en rond school, is met veel succes uitgevoerd en zal in 2011 vervolgd worden. Extra aandacht was er voor kinderen met extra zorg. De coördinator heeft ingezet op goede informatievoorziening in de wijk door middel van een programmakrant en een wijkkalender. Er is gestart met het organiseren van sportactiviteiten voor hangjeugd in samenwerking met het jeugdwerk. Het naschools aanbod was zeer divers: van body-clapping tot een thema-avond over faalangst voor ouders. In totaal zijn 23 naschoolse projecten georganiseerd. Meestal was de deelname goed: in 2010 hebben 197 kinderen deelgenomen aan de activiteiten. In 2011 zal een vervolg gegeven worden aan de pedagogische visie en een tweede Kunstcarrousel. Ook zal er extra aandacht zijn voor natuur in en om de school. 1.6.2 Brede school De Schilden 2010 is een actief jaar geweest in de brede school De Schilden. Het cadeau bij de opening van de wethouder heeft, begin van het jaar, geleid tot een spetterende voorstelling van het project Schoolrevu. Alle kinderen hebben deelgenomen. Het project Vreedzame school is het tweede jaar ingegaan en kinderen zijn opleid tot mediator. Ouders zijn hierover voorgelicht. De samenwerking tussen de partners is versterkt. Er is samengewerkt om een doorgaande lijn te creëren binnen de brede school en een communicatie- en organisatieplan voor De Schilden te maken.
Activiteitenverslag 2010
11
Daarnaast is er een gevarieerd naschools aanbod van 20 projecten geweest gericht op talentontwikkeling van de kinderen. Van kinderyoga tot digitaal fotograferen. De belangstelling hiervoor was groot. In 2010 hebben 195 kinderen deelgenomen aan de activiteiten. Gelet op het enthousiasme van de kernparticipanten en de wijze waarop met de andere partners (zoals de bibliotheek, muziekschool, Werkschuit en DOSC) werkrelaties worden aangegaan, kan gesteld worden dat er sprake is van een geslaagde ontwikkeling van de brede school in Den Dolder. In 2011 gaat De Schilden ook deelnemen met het succesvolle project de Kunstcarrousel en wordt er ingezet op voortzetting en versterking van de ingezette verbindingen tussen de partners.
1.7
Speerpunten van de sector jeugd in 2011
In 2011 zal de sector jeugd zich op de volgende speerpunten richten: Het ontwikkelen en uitvoeren van passende preventieprojecten voor de jeugd. Uitgaan van de eigen kracht van het kind en mogelijkheden creëren voor kinderparticipatie. Ongeacht bezuinigingen, effectief blijven werken en ook maatwerk blijven leveren. Actief (eventueel met drang) organiseren van ondersteuning voor kinderen en hun ouders. Blijven inzetten op de kwaliteit van de medewerkers/vrijwilligers en de geboden diensten. Waar mogelijk wordt samengewerkt met andere organisaties om meer kwaliteit te bieden. Sturing geven bij medewerkers op de kernwaarden: positief handelen, deskundigheid en toegankelijk zijn. Organisatorisch zal in 2011 de sector Jeugd worden samengevoegd met de sector Jongeren in het cluster Jeugd en Gezin.
Activiteitenverslag 2010
12
2.
SECTOR JONGEREN
De sector jongeren heeft een mooi jaar achter de rug waarbij succesvol jongerenwerk een waardevolle output heeft geleverd richting de Zeister samenleving. Podium De Peppel is volledig verbouwd, vernieuwd en heropend.
2.1
Podium De Peppel
In 2009 kreeg MeanderOmnium te horen dat een asbestsanering noodzakelijk was, ondanks dat deze asbest wel weggewerkt was in het gebouw. Dit is voor De Peppel aanleiding geweest om de zaken grondig aan te pakken en het gebouw volledig aan te passen aan wensen, die in het verleden niet mogelijk waren. Dit is gebeurd in nauwe en prettige samenwerking met de afdeling Vastgoed van de gemeente Zeist. Het podium is naar de achterzijde van het gebouw verplaatst, waardoor nu één grote zaal gecreëerd kan worden. Middels een schuifwand kunnen dit ook twee zalen worden. Een volledig nieuwe aankleding en fris interieur hebben ertoe geleid dat Podium De Peppel een geheel nieuw profiel heeft gekregen: vernieuwd, mooi en uitnodigend. Dit is ook terug te vinden in de PR en de inhoud van het werk van Podium De Peppel. Voorheen was het Pop- & Cultuurpodium “De Peppel”, dat is het nog steeds op vrijdagavonden (en na de zomer van 2011 op de uitgaansavond: zaterdag). De rest van de week wil De Peppel een Podium zijn voor alle Zeister initiatiefnemers. Podium De Peppel zal naast het eigen aanbod vooral Zeister initiatiefnemers faciliteren en ondersteunen om culturele, maatschappelijke en sociale activiteiten vorm te geven. Daarbij is er specifieke gerichte aandacht voor jeugd en jongeren. En er komt extra aandacht voor bewoners van het centrum van Zeist; juist zij kunnen gebruik maken van de faciliteiten van de nieuwe Peppel. Inmiddels worden jongeren die soms overlast veroorzaken in het centrum (van AH tot Jumbo) binnengehaald tijdens het scholierencafé. Naast de genoemde vernieuwingen heeft de PR en het logo een nieuwe frisse uitstraling gekregen. In 2010 heeft van januari tot september de verbouwing plaatsgevonden. Dit is voor de medewerkers, zowel de professionals als de vele vrijwilligers, een enorme klus geweest. Maar het resultaat is naar tevredenheid; De Peppel heeft alleen maar positieve reacties ontvangen. In deze periode heeft “Peppel-op-locatie” plaatsgevonden: op diverse locaties zijn activiteiten neergezet. Daarbij is gebruik gemaakt van de Zeister Muziekschool, De Werkschuit (Kindertheater), P’Art, de Horeca (café De Druppel), scholen en andere locaties. Deze activiteiten hebben met wisselend succes plaatsgevonden. Het bleek moeilijk om publiek te interesseren en/of op de juiste locatie te krijgen. Het is aldus geen concept dat De Peppel veelvuldig voort zal zetten: een herkenbaar gebouw is van belang. Anderzijds is De Peppel in die periode door “Peppel-op-locatie” wel zichtbaar gebleven en is de meerwaarde een hele prettige samenwerking met partners geweest. In juni heeft De Peppel een grote bijdrage geleverd aan de organisatie en uitvoering van het Up2You-jongerenfestival. Op 4 september is De Peppel heropend met een groots feest. De activiteiten zijn weer gestart: oefenruimtes voor bands, muzikale cursussen & workshops, (jongeren)expositie; Project Verstandelijk Gehandicapten, Popkollektief, Jamsessies, Scholierencafé, Kindertheater en Popconcerten met nationaal erkende bands, maar ook regionaal en lokaal talent. Ook de activiteiten in samenwerking met partners als de Muziekschool, Werkschuit, Bibliotheek, scholen (w.o. CKV Kunstendagen), Utrechtse podia, Slottuintheater hebben weer plaatsgevonden.
Activiteitenverslag 2010
13
Meteen bleken de activiteiten succesvol. De concerten werden zelfs flink beter bezocht dan voor de verbouwing. Het nieuwe elan is duidelijk en snel overgeslagen naar de bezoekers. Bezoekers, die al jaren niet geweest waren kwamen terug, in combinatie met nieuwe bezoekers.
2.2
Jongerenparticipatie
Voor het project Jongerenparticipatie is vanuit de gemeente Zeist geen concrete inhoudelijke opdracht ontvangen. Dit project is in 2010 dan ook niet uitgevoerd. Voor 2011 is het door de gemeente Zeist niet opgenomen in de beschikking.
2.3
Wijkgericht Jongerenwerk
Het Wijkgericht Jongerenwerk heeft een zeer succesvol jaar achter de rug. Dit is een gevolg van de reguliere, gerichte en stabiele inzet van het inmiddels ervaren Zeister Jongerenwerkteam in combinatie met een zeer goede samenwerking met de Jongerenaanpak-partners en de extra inzet die gepleegd kon worden in het kader van het project Sociale Overlast & Fysieke Verloedering. Het jongerenwerk van MeanderOmnium verzorgt inmiddels 10 jaar continu en stabiel jongerenwerk voor de gemeente Zeist. Zij is duidelijk verankerd in de Zeister buurten waar dat nodig is. Het jongerenwerk kent -zo goed als- alle jongeren “van de straat” in deze buurten. Van anonimiteit is vrijwel geen sprake. De JongerenBusZ staat wekelijks op tien verschillende plekken in Zeist: Kerckebosch (2x, tieners en jongeren), MaMeJoh-buurt, Griffensteijn, Nijenheim, Bosplein/Staatsliedenkwartier, Vollenhove, Vrijheidsplein en de Vogelwijk (kinderen/ tieners en jongeren) is een herkenbare mobiel jongerencentrum geworden in die buurten. De flexibiliteit van de JongerenBusZ zit hem dan ook vooral in het feit dat hij iedere dag (middag en avond) ergens anders ingezet kan worden. Door de jaren heen is gebleken dat de genoemde buurten de plekken zijn waar de JongerenBusZ het hardst nodig is. Overigens veelal ook bij gebrek van andere geschikte jongerenwerklocaties. Incidenteel wordt een JongerenBusZ-activiteit afgerond en op een nieuwe locatie ingezet.
Activiteitenverslag 2010
14
Het sportjongerenwerk vindt plaats voor groepen jongeren uit Zeist-West, Zeist-Noord en Kerckebosch. De sportactiviteiten zijn gericht op de wat pittigere jongeren en dienen naast ontspanning, beweging en uitlaatklep, vooral om informeel met jongeren in contact te komen en vertrouwen te winnen. Naast de wekelijkse activiteiten vinden regelmatig extra incidentele activiteiten plaats waaronder de Zeist-Cup, waarvoor het jongerenwerk het leeuwendeel van de uitvoering en de overgrote deel van de teams levert. Verder zijn er toernooien (o.a. in de Galgenwaard) en andere incidentele sportactiviteiten. De sportactiviteiten vinden plaats in sporthallen en –zalen en rond de zomer wordt af en toe gebruik gemaakt van de VoetbalPlaza van Saestum.
Zowel de JongerenBusZ als het sportjongerenwerk zijn een middel om met jongeren in contact te treden, hun vertrouwen te winnen en zaken bespreekbaar te maken, waaronder overlastsituaties. Belangrijk doel is om problemen te signaleren en jongeren, op tijd, door te verwijzen naar de (jeugd)hulpverlening. Juist de “jongeren van de straat” missen die aansluiting veelal. Het feit dat de outreachend jongerenwerker van VitrasCMD regelmatig op deze jongerenwerkactiviteiten verschijnt wordt als meerwaarde ervaren. Het jongerenwerk participeert in het (jeugdverlening) netwerk 12+ en onderhoudt een veelvoud aan contacten met relevante partners. Middels locatiegebonden jongerenwerk worden jongeren op locatie in buurten diverse activiteiten geboden. Ze kunnen terecht voor inloop, spel, informatie en voorlichting. Specifiek jongerenwerk als meidenwerk en huiswerkbegeleiding zijn in 2010 uitgebreid en vinden nu plaats in zowel ZeistWest als in Zeist-Noord. Hiermee wordt thematisch aandacht gegeven aan specifieke doelgroepen. Het jongerenwerk heeft contact gehad met alle wijkteams c.q. wijkmanagers. In Zeist-Noord heeft het jongerenwerk een bijdrage geleverd aan jongerenvoorzieningen waaronder de invulling van het waterwingebied in samenspraak met jongeren. Daarnaast is de JOP bij het Vijverkwartier geopend, ook hierbij zijn jongeren betrokken geweest. In Vollenhove is er aansluiting bij de ontwikkeling van het buurtplan en heeft extra toezicht plaatsgevonden in het park (Op Dreef). In het centrum is dit ook het geval, maar dan specifiek vanuit Flexibel Jongerenwerk. In Kerckebosch is het project Zorgeloos Wonen, met extra jongerenwerk, gestart. In Zeist-West is vooral extra inzet gepleegd vanuit de projecten SO&FV. De jongeren van de VOP Zeist-West hebben ondersteuning gekregen door, onder andere, het jongerenwerk. Ook in Den Dolder en Austerlitz verzorgd MeanderOmnium het jongerenwerk. In Den Dolder gebeurt dit vooral in en vanuit het jongerencentrum De Kameel. Hier vinden doordeweeks dagelijks activiteiten plaats voor jongeren.
Activiteitenverslag 2010
15
In Austerlitz vinden wekelijks de activiteiten plaats in het Dorpshuis. In Den Dolder is DJOIN de samenwerkingspartner. Het jongerenwerk is regelmatig ambulant op straat te vinden om contacten te onderhouden en jongeren aan te spreken. Ook geven de jongerenwerkers informatie en advies aan zowel bewoners als jongeren. 2.3.1 Bijzondere activiteiten in 2010 Tijdens vakanties zijn extra jongerenwerkactiviteiten gecreëerd. In de eerste week van de zomervakantie hebben wederom Zomerworkshops plaatsgevonden op het Koppelveld. Het jongerenwerk heeft verschillende bijdragen geleverd tijdens wijkfeesten en wijkinitiatieven. Aan het eind van het jaar zijn een twintigtal jongerenwerkers en ROC-stagiaires (jongerenwerkers in opleiding) tussen Kerst en Oud & Nieuw de straat opgegaan om te controleren en jongeren aan te spreken op vuurwerkoverlast (en -gevaar). Naast meerdere complimenten van partners en buurtbewoners, wijzen cijfers uit dat het in die periode relatief rustiger is geweest dan andere jaren.
Middels de Zeister integrale jongerenaanpak worden groepen (straat)jongeren in beeld gebracht. De directe partners die dit doen zijn jongerenwerk, politie (medewerker Bijzondere Doelgroepen / wijkagenten) en de outreachend jeugdhulpverlener onder leiding van een gemeentelijke coördinator. Verschil met (enkel) de Beke-shortlist-methodiek, waarbij de politie criminele, overlastgevende en hinderlijke jongerengroepen in beeld brengt, is dat het niet alleen om handhaving gaat, maar dat jongeren ook naar de (jeugd)hulpverlening worden begeleid en perspectief wordt geboden, bijvoorbeeld via leerwerktrajecten. Deze Zeister integrale jongerenaanpak blijkt succesvol: de criminaliteit daalt (politiecijfers van 2010: -13%), de jongerenoverlast daalt nog harder (politiecijfers van 2010: -34%) en er zijn minder problemen in buurt en op straat (uit ervaring van het jongerenwerk zelf en anderen, maar ook vanuit de veiligheidsmonitor: de veiligheidsbeving is 0,2 % beter geworden(in 2009 van 6,4 naar 6,6). We verwachten dat de cijfers over 2010 nog beter zullen zijn. Het is in grote delen van Zeist veel rustiger qua jongerenoverlast dan in het verleden. Daarbij mag wel aangetekend worden dat een kleine groep Marokkaanse jongeren zich nog steeds manifesteert in Zeist-West. Deze groep heeft de volle aandacht. Voor het overige neemt de overlast van Marokkaanse jongeren af.
Activiteitenverslag 2010
16
In het centrum manifesteert zich een steeds grotere groep overwegend autochtone jongeren op straat. De overlast valt wel mee, maar bewoners en ouderen kunnen zich er aan ergeren of het als bedreigend ervaren. Potentieel gaat het om groepen jongeren die overlastgroepen kunnen worden. Ook hier wordt extra aandacht aan besteedt. De afgesproken resultaten in de offerte 2010 zijn over het geheel ruimschoots behaald. Hier en daar zijn aanpassingen gedaan binnen resultaatverwachtingen.
2.4
Projecten in het kader van Sociale Overlast & Fysieke Verloedering
Het jongerenwerk heeft de visie dat de jongerenproblematiek specifiek met Marokkaanse jongeren alleen opgelost kan worden als de Marokkaanse gemeenschap daar een essentiële rol in vervult. Daarom zijn vanuit het jeugd- en jongerenwerk een 4-tal projecten geformuleerd, die in 2010 ingezet zijn en (in samenwerking met de ketenpartners) in belangrijke mate hebben bijgedragen aan de positieve ontwikkelingen in de criminaliteitcijfers (-13%) en de vermindering van de jongerenoverlast (-34%). Dit betreft cijfers van de politie over 2010. Het gaat daarbij om de volgende projecten: 2.4.1 Extra Outreachend Jeugd- & Jongerenopbouwwerkers Zeist-West De extra outreachend jeugdwerker heeft ervaring in een handhavingfunctie en de outreachend jongerenwerker is zeer bekend met, en heeft veel invloed binnen, de Marokkaanse gemeenschap. Hiermee is gekozen voor een onorthodoxe aanpak die elders in Nederland zeer waarschijnlijk niet plaatsvindt. Deze professionals zijn van groot belang bij de aanpak van de problematiek in ZeistWest. Beiden hebben veel contact met partners in de wijk, waaronder de opbouwwerker, de wijkmanager, de wijkagent/adviseur Bijzondere Doelgroepen. Zij richten zich specifiek op de plekken waar veel jeugdigen komen: de voetbalkooi, de speeltuin, Winkelcentrum De Clomp, flats 40 / 90, Nijenheim, etc. Kinderen en jongeren worden direct aangesproken. Er is samenwerking met de beheerders van de flats. De outreachend jongerenwerker heeft geregeld contact met Marokkaanse vaders en de moskee. Ook zit hij wekelijks rond de tafel met aantal “overlastjongeren”. Ook met hun vaders is contact. Op de basisscholen is voorlichting gegeven. Zowel de outreachend jeugdwerker als de outreachend jongerenwerker zijn aanspreekpunt en stroomlijnen zaken in de buurt. Zij zijn, samen met de partners, belangrijk in het terugbrengen van de jeugd- en jongerenoverlast in Zeist-West en de borging daarvan. 2.4.2 Trajectbegeleiding ROC-stagiaires In het kader van leer-werk-trajecten biedt MeanderOmnium stages aan Marokkaans-Nederlandse jongeren. Het gaat daarbij veelal om jongeren die al ergens in een handhavingtraject hebben gezeten en/of zelf in een problematische situatie verkeren en/of moeilijk een stageplaats kunnen vinden. Het zijn ROC-stagiaires van alle niveaus. Deze jongeren leren, onder toezicht, het vak van Sociaal Cultureel Werker. Uiteindelijk blijken zij vaak ook rolmodel te worden voor andere Marokkaanse (straat)jongeren. Zij geven het goede voorbeeld en spreken zowel tijdens als na de stage jongeren aan op gedrag. In het jaar 2010 (9 maanden, april t/m december) hebben dertien jongeren, die een ROC-opleiding volgden, deelgenomen aan het traject. De deelnemers moesten tussen 8 en 24 uur stage lopen per week, voor een duur van drie maanden, zes maanden of een heel schooljaar. De deelnemers volgen de opleiding Helpende Zorg en Welzijn (niveau 1 of 2) of de opleiding Sociaal Cultureel Werk (niveau 3 en 4). Eén volgt het ATC (arbeidstrainingscentrum).
Activiteitenverslag 2010
17
In de loop van het jaar 2010 hebben vier jongeren hun stage bij het jongerenwerk positief afgerond en twee moesten helaas vroegtijdig stoppen. Eenmaal omdat hij een andere richting koos en eenmaal omdat er teveel schoolverzuim was (terwijl hij wel op zijn stage kwam). Eind 2010 waren nog zeven stagiaires actief bij het jongerenwerk en zij volgen allen een opleiding op ROC-niveau. 2.4.3 Marokkaanse vaders & zonen De Marokkaanse gemeenschap wordt empowered en gefaciliteerd om zelf het heft in handen te nemen. Onderdelen zijn een cursus “Beter omgaan met Pubers” (3de ronde, waardoor inmiddels ca. 45 Marokkaanse vaders (we gaan richting de 10%) hebben deelgenomen) en empowerment van jongeren. Het (kostendekkend) faciliteren van zaalvoetbal, met daarbij de vraag of jonge vaders mee willen werken op het moment dat er incidenten plaats zouden vinden, is ook onderdeel. Verder is contact gelegd om te komen tot zwemlessen voor Marokkaanse vaders, zodat zij kunnen recreëren met hun zoons en het contact daardoor verbeterd. Een website is ontwikkeld voor communicatie en voorlichting binnen de gemeenschap. Discussies en workshops zijn opgezet. Een groep jonge vaders ontwikkelt activiteiten. Zij willen ook de straat op gaan. Dit gebeurde onder andere tussen Kerst en Oud&Nieuw. Een aantal jonge vaders zijn betrokken bij het project Buur(t) in Beeld. Twee keer zijn in 2010 (alle) Marokkaanse initiatiefnemers bijeen geroepen om wat meer lijn te krijgen in het totaalaanbod en te bekijken of gezamenlijke initiatieven ontwikkeld kunnen worden. 2.4.4 Flexibel Jongerenwerk Flexibel Jongerenwerk wordt ingezet na nauwe afstemming met de wijkteams en na beoordeling door het wijkregieteam. In 2010 is extra inzet gepleegd in: totaal 533 uren. In het centrum is inzet gepleegd rond de Jumbo. Samen met de bedrijfsleider, scholen, politie en andere betrokkenen zijn regels opgesteld, is extra gecontroleerd en zijn afspraken gemaakt. Onderdeel daarvan was uiteraard het contact met de jongeren zelf. In het najaar is vastgesteld dat de jongerenoverlast zover was afgenomen dat de partners tot het voorjaar niet meer bijeen hoefden te komen. Inzet: 80 uren.
In het centrum is, in het najaar, ingezet op de jongerengroepen rond AH en de (Voor) Heuvel. De jongerengroepen zijn in kaart gebracht en toegeleid naar De Peppel. Tevens is een quick scan gerealiseerd van het gehele gebied van Bethaniëpark tot het Slot Zeist. Jongerengroepen, die op verschillende tijden (ook uitgaan) op verschillende locaties (o.a. parken) verblijven worden geanalyseerd, zodat vervolgens voor een nadere aanpak gekozen kan worden. Dit loopt door in 2011. Inzet: 100 uren (AH); 50 uren Quick Scan.
In Brugakker lopen mogelijkerwijs rechts-extremistisch jongeren rond. Dit kan leiden tot polarisatie op het moment dat een confrontatie gezocht wordt met allochtone/ Marokkaanse jongeren. Daarom wordt uitgezocht in welke mate er sprake is van extremistische uitingen. Het kan zeer goed gaan om speels (puber)gedrag en baldadigheid, maar het kan ook meer zijn. Dat wordt uitgezocht. Deze opdracht is gestart in 2010 maar loopt door in 2011. Inzet: 80 uren.
In Zeist-Noord is op verzoek van wijkagenten/wijkmanager (opnieuw) gekeken of er nog anonieme tiener- en jongerengroepen rond lopen in Vollenhove en Verzetwijk, die niet bekend zouden zijn bij het jongerenwerk en potentieel overlast zouden kunnen veroorzaken of aansluiting zouden kunnen zoeken bij oudere criminele jongeren. Beiden zaken bleken niet het geval. Het jongerenwerk heeft de groepen voldoende in beeld. Rond de Sumatralaan is extra inzet gepleegd rond jongerengroepen die af en toe overlast veroorzaken. In de toekomst gaan zij gebruik maken, en liefst daar ook een oogje in het zeil houden, in het nieuwe waterwingebied. Daar worden zij op voorbereid en getraind. Inzet totaal: 170 uren.
Activiteitenverslag 2010
18
Tenslotte hebben jongerenwerkers, in samenwerking met de ROC-stagiaires en enkele Marokkaanse vaders, extra toezicht gehouden in de periode tussen Kerst en Oud&Nieuw. Inzet: 53 uren.
Het Flexibel Jongerenwerk is een prettige en effectieve methode gebleken om samen met de wijkteams tot nadere tijdelijke extra inzet te komen en gericht problemen met jongerenoverlast aan te pakken. In 2010 is 5 keer om tijdelijke , extra inzet gevraagd. In 4 gevallen is dit gebeurd in samenspraak met de wijkmanager. In het geval Kerst en Oud&Nieuw kwam de vraag vanuit de politie en de gemeente. De inzet heeft 1x in West; 1x in Noord (3 onderdelen) en 2 x in het Centrum plaatsgevonden. Dit correspondeert met het volgende: in Zeist-West is veel extra inzet reeds vormgegeven middels projecten binnen SO&FV. In Den Dolder is reeds (voldoende) geïnvesteerd in extra jongerenwerk in jongerencentrum De Kameel. In Kerckebosch vindt het project Zorgeloos Wonen plaats waardoor via de provincie extra ruimte is gecreëerd. Logisch gevolg is dat vanuit Flexibel Jongerenwerk vooral aandacht gegeven is aan Zeist-Noord en het Centrum. Juist in het centrum is Flexibel Jongerenwerk een effectief middel omdat het vaak gaat om interventies op overlastsituaties, waarbij de jongeren niet per definitie uit het centrum zelf komen. Dit maakt vast aanbod moeilijker. Het wijkteam Centrum geeft aan dat zij het van groot belang vindt dat extra (tijdelijk) jongerenwerk in het Centrum blijft. MeanderOmnium kan dit onderschrijven: het centrum is het opkomende gebied in Zeist (met overigens vooral autochtone jongeren); terwijl het in de wijken relatief rustiger wordt. In Zeist-Noord was er in 2010 extra jongerenwerk middels de Pilot Vijverkwartier. Dit is inmiddels door de gemeente stopgezet. Het wijkteam Noord geeft aan dat zij extra jongerenwerk blijvend noodzakelijk vindt. MeanderOmnium kan zich hierin vinden, zeker nadat Vijverkwartier gestopt is. In 2011 is extra aandacht voor Austerlitz zinvol. Zeker in de periode rond Oud&Nieuw. De gevraagde inzet is door het wijkregieteam in alle gevallen goedgekeurd, soms na verduidelijking of een herformulering. Het wijkregieteam heeft zich positief uitgelaten over het instrument Flexibel Jongerenwerk. In alle gevallen is uitvoering gegeven aan de invulling van het tijdelijk, extra, flexibele jongerenwerk. De meeste projectonderdelen zijn afgerond. Een tweetal onderdelen lopen nog door in 2011: Brugakker en Centrum (AH, Pleinen). In beide gevallen is het personeel hiervoor reeds in 2010 ingekocht. Daarmee is de volledige urencapaciteit en budget ingezet. Inzet middelen Sociale Overlast & Fysieke Verloedering
2010
2010 naar 2011/ 2012
Vastgesteld in de gemeenteraad, mail O.Vos, d.d. 24-02-2010
Overheveling (verklaring zie onder)
Budget
€
Trajectbegeleding ROC-stagiaires Outreachend jeugdwerk Outreachend jongerenwerk Flexibel Jongerenwerk Marokaanse vaders & Zonen (voor 2 jaar, 2 x € 21.000,-)
31.500 (start 1 april 2010) 43.500(start 1 september 2010) 26.000 (start 1 mei 2010) 42.000 42.000
Sub-totaal Projecten Welzijn (MeanderOmnium)
185.000
€ -7.875 -29.000 -8.667
(2012)
-21.000
(2011)
(2012) (2012)
-66.542
Het project Marokkaanse vaders & zonen is gefinancierd voor 2 jaar en loopt aldus door in 2011. Door de late beschikking zijn een drietal projecten gedurende het jaar gestart, hierdoor blijft budget over dat overgeheveld kan worden. Dit budget (€ 45.542,-) kan in 2012 aangewend worden. De projecten SO&FV van MeanderOmnium zijn integraal onderdeel van de Zeister Integrale Jongerenaanpak, zoals we die in Zeist reeds enige jaren kennen.
Activiteitenverslag 2010
19
Zeist is met deze aanpak, zo blijkt uit onder andere cijfers van de politie, aantoonbaar succesvol. Het feit dat nu ook de Marokkaanse gemeenschap zelf meer rol krijgt in de aanpak, maakt dat de aanpak ook op de langere termijn succesvol kan zijn. Zeist is, in tegenstelling tot veel andere gemeenten, met subsidie voor de aanpak van de Marokkaans-Nederlandse jongerenproblematiek wel succesvol. Sterker, Zeist kan een voorbeeld worden hoe deze problematiek in een middelgrote gemeente aangepakt dient te worden. Daarbij is het van groot belang dat Zeist zich vast blijft bijten in de materie en niet meer los laat.
2.5
Pilot Vijverkwartier
MeanderOmnium had naar aanleiding van de nota “Bruisend Hart” bij de gemeente een projectaanvraag ingediend voor jeugdwerk, jongerenwerk, opbouwwerk en beheer voor het Vijverkwartier en omgeving (Staatsliedenkwartier). Doel daarbij was, in het kort (zie verder de nota “Bruisend Hart”, MeanderOmnium 30-11-2009), om binnen de buurt Staatsliedenkwartier - met als centraal punt het gebouw Vijverkwartier - met een multidisciplinair team een doorgaande lijn neer te zetten, waarbij het gezin als uitgangspunt genomen wordt. De projectaanvraag is door de gemeente gedeeltelijk toegekend. Het jeugdwerk en het extra jongerenwerk werden gehonoreerd. Het opbouwwerk is afgewezen. Het extra opbouwwerk dat in 2009 gestalte had gekregen werd per 31-12-2009 stopgezet. Het Beheer is in een latere fase toegekend. De beschikking voor het Jeugdwerk en Jongerenwerk is eind februari 2010 ontvangen. Afspraak tussen gemeente en MeanderOmnium is dat geen werkzaamheden worden gestart zonder beschikking. Dit laatste heeft een vlotte start van het project in de weg gestaan. Bovendien was door het wegvallen van het Opbouwwerk de doorgaande lijn niet gegarandeerd en was er (tijdelijk) gebrek aan coördinatie, omdat deze rol juist bij de opbouwwerker lag. Gedurende het gehele jaar heeft MeanderOmnium omtrent de resultaatsverwachtingen verschillende signalen gekregen vanuit verschillende ambtenaren van de gemeente. Dit is voor MeanderOmnium reden geweest om een overleg te vragen met de verschillende ambtenaren (Jeugdbeleid, Wijkgericht Werken (opbouwwerk), Speeltuinbeheer, Wijkbeheer). Dit overleg is er ondanks meerdere verzoeken niet gekomen. Hierdoor is onduidelijkheid blijven bestaan over resultaatverwachtingen. Deze liepen uiteen van: het realiseren van het plan “Bruisend Hart”; een gebouw dat door MeanderOmnium wordt beheerd, maar qua activiteiten ingevuld wordt door bewoners, die daarbij ondersteund dienen te worden; het gebouw moet zo snel mogelijk (weer) door de bewoners worden beheerd en qua activiteiten ingevuld; het gebouw moet het centrale punt in de wijk zijn waar de verschillende (MeanderOmnium)disciplines, bewoners en wijkteam hun activiteiten kunnen uitvoeren. De eindconclusie van de gemeente, eind 2010, is dat de pilot stopt, waarvan enkel het jeugdwerk en jongerenwerk nog deel uitmaakten. Het beheer wordt voortgezet in 2011. Overigens is ook het basisgedeelte van het jongerenwerk (locatiegebonden Jongerenwerk Vijverkwartier) uit de offerte 2011 geschrapt. Begin 2010 wordt er nog vanuit gegaan dat er een groep bewoners is die zelfstandig actief wil zijn in en om het gebouw. Gedurende het jaar blijkt dat niet het geval te zijn. Dit afgezien van een aantal ouders, die geworven worden voor de (grotere) activiteiten van het jeugd- en jongerenwerk.
Activiteitenverslag 2010
20
Ondanks de onduidelijkheden is hard gewerkt om van het Vijverkwartier een succes te maken. Het is mede daarom jammer dat de pilot is beëindigd. Na de trage start, gebrek aan opbouwwerk, invulling van personeel, is, mede op aandringen van de gemeente veel werk verricht vanaf maart. De uren van het eerste kwartaal zijn ingezet om de boel vlot te trekken en snel en goed in te vullen. Jeugd- en Jongerenwerkactiviteiten zijn neergezet. Medio 2010 draaiden 2 jongerenwerkactiviteiten; 2 kinderwerkactiviteiten en 1 gezamenlijke tieneractiviteit in het gebouw. Daarnaast waren er verschillende happenings en evenementen. Op 12 juni heeft een wijkfeest plaatsgevonden, waarbij de verschillende gebruikers, waaronder het jeugd- en jongerenwerk, zich presenteerden. Buurtbewoners hielpen mee of waren belangstellende tijdens de vele activiteiten (voetbaltoernooi, kinderbingo, workshops djembé voor kinderen en “Actief in de Wijk voor Volwassenen”, muziekoptreden) in en om het gebouw. Het geheel eindigde met een Halal-barbecue. Op 30 juni is de naast het gebouw gelegen JOP Vijverkwartier feestelijk geopend door wethouder Varkevisser. Onderdeel waren een graffiti-workshop, optredens van rappers en een dance-act. Tevens is een voetbaltoernooi gehouden ter inwijding van de vernieuwde voetbalkooi aan het Bosplein. Het jongerenwerk is nauw betrokken geweest bij de creatie en de opening van de JOP. Jongeren zijn daar nadrukkelijk bij betrokken geweest. Op 29 september is een open dag gehouden met wederom tal van activiteiten, maar vooral presentaties van de activiteiten. Daarbij ging het zowel om de activiteiten van het jeugdwerk en jongerenwerk als om andere gebruikers, een overzicht: Maandag: - nog geen reguliere activiteiten
Dinsdag: - Bingo, ouderen, bewonersinitiatief, 12.00-16.15 uur - Spelinloop, 7-12 jaar, jeugdwerk, 16.45-18.00 uur - Jongereninloop, 15-23 jaar, jongerenwerk, 19.00-22.00 uur
Woensdag: - Spelinloop (thema), 7-12 jaar, jeugdwerk, 13.00-14.30 uur - Jongereninloop, 15-23 jaar, jongerenwerk, 19.00-22.00 uur
Donderdag: - Inloop, 10-14 jaar, jeugdwerk/jongerenwerk, 15.00-18.00 uur
Vrijdag en zaterdag (en doordeweeks als er geen vaste activiteiten zijn): - (incidentele) verhuur (w.o. de kleindierenfokkersvereniging, Afghaanse vereniging, Stichting Musis,de gemeente Zeist en anderen)
Zondag: - Huiswerkbegeleiding, 8+ jaar, vrijwilligster, 11.00-14.00 uur, (3x per maand, 1x per maand naar WSP noord). Incidentele ondersteuning door medewerkers van MeanderOmnium. - Lord of the Rings, vrijwilliger, vrijdag t/m zondag, 1x per maand Op een aantal wisselende dagen hebben activiteiten vanuit het Moedercentrum (vrouwenwerk) plaatsgevonden. Het jeugd- en jongerenwerk hebben de werkwijzen op elkaar af afgestemd, om in elk geval te zorgen dat er een doorgaande lijn was van ca. 4 t/m 23 jaar. Groepen uit Staatsliedenkwartier/ Zeist-Noord zijn in beeld. Deze gezamenlijke werkwijze van het jeugd- en jongerenwerk wordt in 2011 voortgezet en uitgebreid.
Activiteitenverslag 2010
21
Met het wijkteam zijn diverse zaken afgestemd. Met de (buurman) BIGA-groep is contact geweest in verband met overlast, vandalisme en zwerfvuil, waarvan overigens niet duidelijk is geworden wie de veroorzakers zijn geweest. Een suggestie om het jeugdwerk extra cachet te geven door het Speelblik naar het Vijverkwartier te verplaatsen heeft geen gevolg gekregen omdat door het wijkteam en jeugdwerk getwijfeld werd over de veiligheid (een weg oversteken). Bovendien zou er dan minder te doen zijn op het Bosplein. Mede hierdoor is het Vijverkwartier niet het centrale punt geworden voor het jeugdwerk in Staatsliedenkwartier. Inzet van vrijwilligers/bewoners was dan makkelijker geweest. Eind 2010 is het gebouw flink opgeknapt middels een fysieke investering. Acties zijn uitgevoerd op basis van het door de gemeente opgestelde Meerjaren Onderhoudsplan. De activiteiten van Beheer worden beschreven in paragraaf 5.5.2 op pagina 45. In 2010 hebben 155 activiteiten plaatsgevonden vanuit het jeugd- & jongerenwerk in het Vijverkwartier waarbij ca. 1.700 deelnemers de activiteiten van het jeugd- en jongerenwerk bezochten. Het jeugdwerk heeft een bereik van ca. 30 unieke jeugdigen uit Staatsliedenkwartier. Het jongerenwerk kent ca. 50 unieke jongeren, deze komen met name uit Staatsliedenkwartier, maar ook uit Vollenhove en Verzetswijk. Verder zijn in 2010 in totaal 4.164 bezoekers in het gebouw geweest, naast de bezoekers van de jeugd- en jongerenwerkactiviteiten van MeanderOmnium zelf. MeanderOmnium heeft 412 uren verzorgd binnen de Pilot Vijverkwartier, hiermee is voldaan aan de opdracht om 400 uren in te zetten.
2.6
Aandachtspunten Jongerenwerk 2011 en later
Het convenant Jongerenaanpak is eind 2010 afgelopen. Het jongerenwerk van MeanderOmnium heeft altijd al aangegeven dat het oplossen van de jongerenproblematiek in Zeist, zeker waar het de jongerenproblematiek met Marokkaans-Nederlands jongeren betreft, een kwestie is van “volhouden, vastbijten en niet meer loslaten”. Het loslaten van de Zeister Integrale Jongerenaanpak kan het effect hebben dat we in de tijd worden teruggeworpen. Een korting op de subsidie rond WMO-gelden op het jongerenwerk is afgewend en doorgeschoven. Eind 2012 lopen de subsidies rond Sociale Overlast & Fysieke Verloedering af. De jongerenwerkproducten binnen dit project zijn waardevol gebleken. Bekeken moet worden hoe en op welke wijze deze voort te zetten zijn. Dit geldt overigens ook voor een aantal onderdelen, die geen betrekking hebben op MeanderOmnium. De outreachend jeugdhulpverlener en de adviseur Bijzondere Doelgroepen zijn onmisbare brugfuncties. Ontbrekende schakels in de totale keten van de jongerenaanpak tot en met 2010, zijn een goed functionerend Leerwerkbedrijf en ACT (Compact)team. En, heel belangrijk, de realisatie van de VOP Zeist-West.
Activiteitenverslag 2010
22
3.
Sector Volwassenen en specifieke projecten
De sector stond in 2010 in het teken van vernieuwing en ontwikkeling: het Opbouwwerk heeft een dienstenboek ontwikkeld dat zichtbaar maakt waar het Opbouwwerk zich op richt. Het Steunpunt vrijwilligerswerk en het onderdeel Maatschappelijke Stages zijn samengevoegd en werken als één team verder onder de naam ViaVia (Vrijwillig in actie). Daarnaast is er veel aandacht geweest voor de samenwerking in de 5 wijken in Zeist (o.a. wijkgericht werken en Zorgeloos Wonen) en zijn diverse projecten tot stand gekomen en uitgevoerd met andere partners, zoals NLDoet en de Dag van de Dialoog. De resultaatverwachtingen uit het bestek van 2010 zijn behaald. Resultaten van onze diensten zijn zijn soms lastig tastbaar en zichtbaar te maken. In dit hoofdstuk worden de resultaten van de inspanningen vanuit sector volwassenen concreet benoemd, met een vooruitblik naar 2011.
3.1
Opbouwwerk
Het Opbouwwerk is in 5 wijken actief geweest binnen het wijkgericht werken. De opbouwwerkers zijn actief betrokken geweest bij de totstandkoming van de woonbelevingskaart door bewoners te werven en wanneer mogelijk aanwezig te zijn bij de focusgroepen. Deze informatie wordt nu gebruikt voor het benaderen en bereiken van bewoners in bepaalde buurten. Daarnaast is er door de opbouwwerkers input geleverd voor het wijknieuws en meegewerkt aan het realiseren van het Jaar van de Schoonmaak. De inzet met betrekking tot de wijkschouwen was per wijk verschillend. In de contacten met bewoners(groepen) is aandacht besteed aan de werkwijze van het wijkteam en zijn bewoners gestimuleerd gebruik te maken van het spreekuur of de mogelijkheid om meldingen te doen. Het Opbouwwerk heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de wijkanalyse door inbreng van informatie uit eigen wijkanalyses en informatie over sociaal maatschappelijke thema’s die spelen in de wijk of buurten. De opbouwwerkers hebben actief deelgenomen aan bijeenkomsten en vergaderingen van het wijkteam. Door het ondersteunen van bewoners- en initiatiefgroepen zijn diverse wijkinitiatieven tot stand gekomen en hebben bewoners, georganiseerd in commissies, zich ingezet voor de leefomgeving in de buurt. Een overzicht van de wijkinitiatieven is bekend bij wijkgericht werken. In 2010 is gestart om vanuit het Opbouwwerk de verantwoordelijkheid voor de buurtactiviteiten en het functioneren van bewonerscommissie meer terug te leggen bij de bewoners; zij kunnen ondersteuning krijgen op een meer coachende manier. De opbouwwerker kan hen adviseren en kennis en vaardigheden aanleren om hun eigen activiteit of commissie tot stand te brengen. Het zelforganiserend vermogen wordt versterkt. Binnen het wijkgericht werken is dit als speerpunt opgenomen in 2011.
Activiteitenverslag 2010
23
In het kader van de 0-meting van het Opbouwwerk zijn alle bewonersorganisaties benaderd en is hard gewerkt om de adressenlijsten centraal up to date te krijgen. Dit blijft moeilijk omdat er veel wisselingen plaatsvinden die niet doorgegeven worden aan het Opbouwwerk. Ook wordt gesignaleerd dat er minder bewonerscommissies actief zijn en bewoners meer participeren in initiatiefgroepen. Per wijk is in kaart gebracht welke initiatiefgroepen actief zijn. Het team Opbouwwerk heeft een checklijst ontwikkeld die gebruikt wordt wanneer zij 2 keer per jaar (telefonisch) contact opnemen met de bewonersgroepen om de gegevens te controleren. Hierdoor kunnen diverse onderwerpen aangekaart worden om zorg te dragen dat het Opbouwwerk weet wat er speelt bij de verschillende bewonersgroepen in de wijk. In het wijkteam vervullen de opbouwwerkers de accountfunctie vanuit MeanderOmnium; zij brengen signalen in vanuit bijvoorbeeld Jeugdwerk of Ouderenwerk en spelen vragen vanuit de wijken intern door aan de betreffende werksoorten. Door regelmatig intern overleg te initiëren is de samenwerking en afstemming tussen werkers vanuit MeanderOmnium verbeterd en de link met de wijkteam geborgd. Komend jaar zal de integrale aanpak en wijkvisie vanuit welzijn nader vorm gaan krijgen. 3.1.1 Flexibele uren Opbouwwerk De flexibele uren Opbouwwerk zijn in 2010 voor diverse acties in Zeist-Noord ingezet. In het eerste deel van 2010 voor de realisatie van de plannen in buurtgebouw Vijverkwartier, waar bewoners ondersteund zijn om activiteiten te organiseren en samen te werken met de medewerkers van MeanderOmnium. In de tweede helft van 2010 is het Opbouwwerk actief betrokken geweest bij het mobiel terras dat georganiseerd is vanuit Wijkservicepunt Noord om meer bewoners te betrekken bij dit wijkservicepunt en het wijkteam onder de aandacht te brengen van bewoners die niet bekend waren hiermee. 3.1.2 0-meting Opbouwwerk In 2009 is gestart met een 0-meting van het Opbouwwerk waarmee de tevredenheid over het Opbouwwerk is gemeten. De respons onder de bewonersorganisaties en partnerorganisaties was in eerste instantie laag waardoor de onderzoeker veel tijd nodig heeft gehad om meer respons te krijgen. Het onderzoek is om die reden pas in oktober 2010 afgerond en heeft veel informatie opgeleverd om tot een goed verbetertraject te komen. De ondervraagden hebben aangegeven veel belang te hechten aan het Opbouwwerk maar hebben een aantal kritiekpunten op het huidig aanbod gegeven. Het Opbouwwerk is onvoldoende zichtbaar in de wijken, de opdracht en prioritering van de werkzaamheden zijn niet helder. Ook zijn verbeterpunten aangedragen voor de houding en toerusting van de Opbouwwerkers om de juiste ondersteuning te kunnen bieden aan bewoners(groepen) en signalen in de wijk om te zetten in acties. De aanbevelingen uit het onderzoek zijn overgenomen en uitgezet in een intensief verbetertraject. In 2010 heeft dit al geleid tot een dienstenboek dat in 2011 als uitgangspunt zal dienen voor de werkplannen per wijk. MeanderOmnium is voornemens om dit onderzoek in 2012 te herhalen om te bekijken of de klanttevredenheid verbeterd is. 3.1.3 Vogelwijk Het Opbouwwerk heeft zich ingezet voor het bevorderen van de sociale cohesie en leefbaarheid tussen de oude en nieuwe bewoners van Vogelwijk. Door het ondersteunen van de bewonersgroepen zijn diverse initiatieven gerealiseerd (bv.viering St Maarten, schaatsbaan in de winter) en is bemiddeld wanneer er onrust was in de buurt. Het onderhouden van de contacten met sleutelfiguren in de wijk en regelmatig aanwezig zijn de buurt waren hierbij van essentieel belang. Daarnaast zijn in 2010 de voorbereidende werkzaamheden verricht voor de start van project Tijd Voor Elkaar (stimulans om bewoners actief te maken in de buurt door vanuit hun talenten activiteiten of burenhulp te ontplooien). Activiteitenverslag 2010
24
Onder andere een bijeenkomst voor professionals en buurtbewoners, training professionals in de wijk, ontwikkelen PR-materiaal en opzet website en het werven van stagiaires. Om in 2011 Tijd Voor Elkaar goed van de grond te krijgen is alle inzet van het extra Opbouwwerk nodig. Om vanuit een meer repressieve vorm van Opbouwwerk de onrust en communicatie tussen bewoners en instanties te verbeteren zal het flexibel Opbouwwerk ingezet worden in 2011. 3.1.4
3.2
Aandachtspunten Opbouwwerk 2011 Zichtbaarheid van het Opbouwwerk vergroten door partners te informeren over onze inzet en resultaten in de wijk en pro-actief in de wijk aanwezig te zijn. Richten op zelforganiserend vermogen van bewoners en aansluiten op hun eigen kracht en mogelijkheden (Welzijn Nieuwe Stijl). Uitbreiden van instrumenten en methodieken die de Opbouwwerkers in kunnen zetten in de wijken. Gebruik van social media verder uitwerken, daarbij aansluiten bij de ontwikkelingen binnen het wijkgericht werken. Integrale aanpak vanuit MeanderOmnium in de wijken versterken en extra aandacht voor de realisatie van buurtplannen.
Vrouwenopbouwwerk
In 2010 is er vanuit het vrouwenopbouwwerk een divers aanbod geweest aan activiteiten in 3 wijken (Noord, West en Oost): inloopmiddagen Zeist-West, fietsles (2 groepen), themabijeenkomsten (o.a. Sociale Raadslieden, gezondheid, Kleur bekend) waar gemiddeld 8 tot 10 vrouwen hebben deelgenomen. Daarnaast zijn een aantal grotere activiteiten georganiseerd: wijkfeest Noord (MoederCentrum trekker samen met Kerk en Samenleving), afsluitingsfeest seizoen, 8 maart viering, winterontmoeting (i.s.m. bewoners Geroflat) waar ontmoeting centraal staat en vrouwen de mogelijkheid krijgen om te participeren op verschillende manieren: meehelpen met de plannen, voorbereiding en/of uitvoering of als deelneemster. In overleg met Sportservice zijn de goedlopende sportactiviteiten vanuit het vrouwenwerk aan hen overgedragen, zodat vrouwen weer een stap verder komen op de participatieladder door deelname aan het algemene aanbod vanuit Sportservice. Allochtone vrouwen worden toegeleid naar hen. In samenwerking met Indigo is de cursus ‘Beter bewegen dan moe’ georganiseerd in Zeist-West waaraan 20 vrouwen hebben deelgenomen (8 bijeenkomsten), waardoor vrouwen zich meer bewust zijn geworden van het belang van bewegen en de relatie van psychosomatische klachten en (geestelijke) gezondheid. Ook de voorlichting over ‘Kleur bekend’ trok veel vrouwen (22). Het netwerk Noord is onder leiding van het vrouwenwerk 4 keer bijeengekomen om met elkaar verdere samenwerking en afstemming te krijgen over het bereiken en aansluiten bij de allochtone doelgroep in Vollenhove. Een andere belangrijke taak van het vrouwenwerk is advies en toeleiding waarbij gebruik gemaakt wordt van een breed netwerk (o.a. ROC, Stichting MEE, RSD, Empowerteam, wijkteam). 3.2.1 Voortburgeren In 2010 is een pilot uitgevoerd met de methodiek Voortburgeren: 5 wegwijzers (vrouwen die zelf zijn ingeburgerd) hebben totaal 25 vrouwen in een groepje van 5 begeleid om meer deel te gaan nemen aan de samenleving.
Activiteitenverslag 2010
25
Er wordt aangesloten bij de ontwikkeling en interesse van de vrouwen, zij bepalen met elkaar de onderwerpen en leren dat verder inburgeren noodzakelijk. Niet alleen voor henzelf, maar ook voor hun gezin en de omgeving. De deelnemers waren enthousiast, zij zijn allen een stapje verder gekomen. Drie wegwijzers hebben aangegeven er een vervolg aan te willen geven; 1 groep heeft besloten maandelijks bijeen te blijven komen. Algemene resultaat is dat de maatschappelijke participatie van allochtone vrouwen en hun betrokkenheid bij scholen en opvoeding vooruit is gegaan. Ook is er meer aandacht bij deze vrouwen voor de arbeidsmarkt maar door onvoldoende taalbeheersing, opleiding of ervaring wordt de stap niet altijd gezet.
3.2.2
3.3
Aandachtspunten Vrouwenopbouwwerk 2011 Methodiek Voortburgeren wordt ingebed in het basisaanbod om vrouwen te activeren. Ondersteuning van en samenwerking met zelforganisaties. Er zijn steeds meer allochtone gezinnen die in krappe financiële situatie verkeren, wat leidt tot sociaal isolement. Hen betrekken bij de samenleving. Emancipatie bevorderen van jonge allochtone vrouwen die door schooluitval weinig toekomstperspectief hebben. Veel verschillende organisaties met uiteenlopend aanbod zijn gericht op de allochtone doelgroep; meer afstemming, samenwerking en ketenbenadering is nodig waarbij de gemeente de regierol neemt.
Buurtbemiddeling
In 2010 zijn er in totaal 82 meldingen geweest; 41 door de woningbouwcorporaties (verdubbeling ten opzichte van 2009), 21 door zelfverwijzing en 11 door de politie. Deze cijfers geven aan dat zowel politie als woningbouwcorporaties ontlast zijn van meerdere gevallen van burenoverlast. Dit jaar bestond buurtbemiddeling 5 jaar; het is gevierd met alle partners en bemiddelaars. De dienst heeft zijn bestaansrecht bewezen: het aantal aanmeldingen stijgt sinds de start van het project in 2006: 55, 2007: 58, 2008: 71, 2009: 78 en nu 82 aanmeldingen. Bij 53 meldingen heeft het in 2010 geleid tot een oplossing van de problematiek of heeft buurtbemiddeling er een positieve bijdrage aan geleverd. Dit komt overeen met landelijke benchmarkgegevens van buurtbemiddeling. Buurtbemiddeling levert een bijdrage aan de zelfredzaamheid en empowerment van de burgers om burenoverlast op te lossen. Ook draagt het bij aan de sociale cohesie in de buurt en de maatschappelijke participatie. Activiteitenverslag 2010
26
De inzet van het deskundige team van 17 buurtbemiddelaars is essentieel voor de kwaliteit van de dienstverlening. Zij krijgen naast een basistraining een goed aanbod op het gebied van deskundigheidsbevordering en intervisie. Daarnaast besteedt de coördinator veel aandacht aan de PR en communicatie, netwerkontwikkeling en samenwerkingsafspraken tussen verwijzers. Aandachtspunten Buurtbemiddeling 2011: Financiële mogelijkheden zoeken voor voortzetting na 2011. Signalen van collectieve problemen terugkoppelen naar verwijzers (bijvoorbeeld gehorigheid bepaalde woningen, instroom multi-problem gezinnen in buurt). Blijvende aandacht informatievoorziening verwijzers en afspraken om gegevens van doorverwijzingen te melden bij coördinator zodat initiatief niet bij melder ligt.
3.4
Wijkinloophuis Kerckebosch
In het Wijkinloophuis ligt de nadruk op ontmoeting, activering en participatie. Laagdrempeligheid is daarbij van belang. Laagdrempelig betekent een plek dichtbij de wijkbewoner, een vertrouwde plek. Maar ook een plek die makkelijk toegankelijk is. De ontmoetingen hebben als doel het voorkomen van eenzaamheid en het vergroten van het zelfvertrouwen en het zelfbeeld. Dit gebeurt tijdens de inloop , de gezamenlijke maaltijden en voorlichtingsbijeenkomsten. De inloop heeft tevens een signaalfunctie. Kwetsbare wijkbewoners worden ondersteund in praktische zin maar ook psychosociaal. Hierbij wordt uitgegaan van de presentietheorie. Dit betekent dat begeleiding wordt geboden die gestoeld is op de relatie waarin mensen geholpen, geëerd, gekend en gezien worden. De mens staat centraal. Tijdens de spreekuren is met veel verschillende wijkbewoners contact. Deze bewoners hadden zeer uiteenlopende hulp- en zorgvragen: praktische hulp zoals invullen papieren (66x), vragen zorgverlening/opvoeding/juridisch advies (28x), psychosociale ondersteuning/sociale begeleiding (232x). Andere vragen worden doorgespeeld naar de hulpverlening of zorg (47x). Het inloophuis vormt hierdoor een brug tussen de wijkbewoner en de hulp- en zorginstanties. Het Wijkinloophuis activeert wijkbewoners door bepaalde activiteiten te organiseren. Er wordt van uitgegaan dat iedere wijkbewoner een bijdrage kan leveren en deze wil en kan inzetten. Zo wordt de zelfredzaamheid vergroot en kunnen wijkbewoners participeren. Hen wordt het gevoel gegeven dat ze erbij horen, er toe doen. Belangrijk is aan te sluiten bij de (on)mogelijkheden van de wijkbewoner. Ook tijdens de spreekuren is dit een uitgangspunt. Dit jaar vonden een aantal vaste activiteiten wekelijks of maandelijks plaats, zoals computerles (activering), diverse voorlichtingsbijeenkomsten (herstructurering, landelijke verkiezingen, OVchipkaart), 55+ maaltijden, wereldgerechten (ontmoeting). Ook zijn er extra activiteiten (paaslunch, kerstdiner, Taichi in BZO) georganiseerd. Belangrijk hierbij is dat men aansluit bij de vraag die er vanuit de wijk komt. Vanuit de signalen dat bewoners zich onveilig voelden door een golf van inbraken heeft het wijkteam in het inloophuis informatie gegeven. Door wijzigingen in de thuiszorg ontstond onrust; de PvdA heeft hierover informatie gegeven. Ook het signaal dat het WMO-loket te ver weg is voor een aantal bewoners heeft ertoe geleid dat WMO-loket spreekuur houdt in het Wijkinloophuis. Activiteitenverslag 2010
27
Daarnaast zijn er ondersteunende activiteiten voor mensen die het financieel moeilijk hebben: voedselbank, kledingzaak, brood uitdelen. Het Wijkinloophuis is een belangrijke partner bij de realisatie van bepaalde wijkinitiatieven (burendag, wijkfeest) en projecten (Dag van de Dialoog, 1001-kracht). Kortom het Wijkinloophuis Kerckebosch heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan ontmoeting in de wijk waarbij achterstandsgroepen op diverse terreinen zijn ondersteund. Aandachtspunten Wijkinloophuis Kerckebosch 2011: Vieren 1e lustrum (mei 2011). Duidelijke PR over de nut en noodzaak van het Wijkinloophuis (zeker in komende herstructureringsfase), mede om voortgang na 2011 te bewerkstelligen. Klussendienst (activeringspilot0. In kader van Welzijn Nieuwe Stijl (Zorgeloos Wonen) wordt in 2011 meer gewerkt vanuit de kracht van de bewoners en zullen kansen of problemen in de wijk integraal opgepakt worden. Samenwerking met het Ouderenwerk en Vrouwenopbouwwerk (mogelijk gemaakt vanuit Zorgeloos Wonen) is hierin nieuw.
3.5
Steunpunt vrijwilligerswerk
Het Steunpunt Vrijwilligerswerk en Maatschappelijke Stagemakelaars zijn in 2010 samengevoegd in ViaVia Vrijwillig in Actie. Hierdoor kan het dienstenaanbod beter aansluiten op de vele maatschappelijke ontwikkelingen en nog beter verankerd worden in de Zeister samenleving. De nieuwe naam, een kleurrijk logo en een frisse huisstijl ondersteunen ons doel om er voor nog meer mensen en organisaties te kunnen zijn. 3.5.1 Advies projecten in de wijk In 2010 is er vervolg gegeven aan het advies aan projecten in de wijk. In gesprek met de opbouwwerkers in de wijken is verder verkend welke behoeften zij signaleren omtrent vrijwillige inzet. Signalen bleken: Vrijwilligersorganisaties werken wijkoverkoepelend. Buurtinitiatieven zijn gebaat zijn bij ondersteuning, maar vinden daarin gehoor bij de opbouwwerker. De Opbouwwerker signaleert voor ViaVia welke behoefte er is in de wijk, vervolgens biedt ViaVia haar specifieke diensten aan. Bij alle betrokkenen is behoefte aan een overzicht van (vrijwillige) hulpdiensten die er in Zeist voor verschillende doelgroepen beschikbaar zijn. Er is een aanzet gegeven voor een helder overzicht; de wens bestaat dit ook digitaal te kunnen maken. Vacatures plaatsen in het wijknieuws bleek lastig te zijn aangezien het digitale systeem niet is toegerust op wijkspecifieke zoekfuncties. In de evaluatie en mogelijkheden van het digitale systeem wordt dit punt meegenomen. Aandachtspunten voor 2011 zijn de samenwerking met het Opbouwwerk in de wijken nader vormgeven en het (verder) ontwikkelen van een digitaal overzicht (vrijwillige) hulpdiensten in de wijken. 3.5.2 Werkbezoeken Maatschappelijke Organisaties/Advies op Maat 15 organisaties zijn proactief en reactief bezocht voor advies op maat. De meest voorkomende onderwerpen zijn: werving van vrijwilligers en vormgeven aan vrijwilligersbeleid. De reacties van de organisaties zijn zeer positief en zij komen vaak terug met meer vragen. Er wordt een toename geconstateerd in het aantal vragen voor advies (resultaat opdracht is 15 i.p.v. 10 werkbezoeken). Daarnaast zijn er veel vragen op het gebied van communicatie, fondsenwerving en faciliteiten.
Activiteitenverslag 2010
28
Om invulling te geven aan deze vragen wordt een “expertisebank” opgezet van inwoners op vrijwillige basis. Er kan een flinke toename aan ondersteuningsvragen verwacht worden vanuit de cultuur-, natuuren zorgsectoren ten gevolge van bezuinigingen. Aandachtspunt voor 2011 is hoe in te springen op verwachte toename aan ondersteuningsvragen. 3.5.3 Deskundigheidsbevordering Er zijn drie goedbezochte en geëvalueerde workshops gehouden (Werving, Binden & Boeien en Communicatie). Daarnaast zijn twee netwerkbijeenkomsten gehouden (thema’s: In Veilige Handen, Stichting HIP. 1001 Kracht ging niet door). De bijeenkomsten hebben ook een signaleringsfunctie en de feedback wordt aan de gemeente teruggekoppeld. Aandachtspunt voor 2011 is de doelgroep voor deze netwerkbijeenkomsten te verbreden. 3.5.4 Digitale bemiddeling Er is veel gebruik gemaakt van de digitale vacaturebank (www.zeist.vrijwilligersgids.nl). In totaal is de website bijna 4.000 maal bezocht. Ook organisaties weten over het algemeen de website goed te vinden. Vrijwilligers Totaal aantal vrijwilligers ingeschreven in vrijwilligersgids Nieuwe inschrijvingen vrijwilligers Ingeschreven vrijwilligers bemiddeld Oriëntatie
Aantal 363 224 178 205
Organisaties en vacatures Nieuw ingeschreven organisaties Oriëntatie
Aantal 17 13
Totaal vacatures Nieuwe vacatures aangemeld
416 174
Er is een signaal van ingeschreven potentiële vrijwilligers dat het aanbod van vacatures eenzijdig wordt gevonden. Gewenst zijn flexibele vacatures en vacatures op HBO-niveau. Vaak is de wens geuit om in het systeem te kunnen zoeken naar een vacature in je directe buurt. Vanuit enkele organisaties is het signaal gekomen dat zij de vacaturebank niet meer gebruiken omdat er geen reactie op is gekomen. Aandachtspunt 2011 is het analyseren van de huidige functionaliteit van de vacaturebank en mogelijkheden voor verbetering/uitbreiding te onderzoeken. Ook de mogelijkheid tot buurtgerichte vacatures en flexibele inzet worden hierin meegenomen. 3.5.5 Openstelling Vrijwilligersbalie (Informatiepunt) Dit jaar is de vrijwilligersbalie aan de Voorheuvel drie middagen in de week opengesteld. In totaal zijn er 7 vrijwilligers en 2 stagiaires die de balie bemensen en ervoor zorgen dat de digitale vacaturebank draaiende wordt gehouden. Het hele administratieve proces wordt door de vrijwilligers verricht.
Activiteitenverslag 2010
29
In vergelijking met de afgelopen jaren is duidelijk te zien dat het aantal bezoekers terugloopt. Er wordt meer gebruik gemaakt van de digitale mogelijkheden. Vooral op donderdag wordt nauwelijks gebruik gemaakt van de inloopfunctie. Vrijwilligersbalie
Aantal contacten 285 174 156
Bezoek Telefonisch Email / website
In het soort bezoekers is ook een duidelijke toename merkbaar van mensen die specifieke begeleiding nodig hebben. Vooral de groepen psychiatrische patiënten, re-integreerders en mensen met een beperking, komen steeds meer langs. De bezetting van de balie is hier niet of nauwelijks op toegerust. In 2011 zal een analyse gemaakt worden van de openingstijden en de diensten van de vrijwilligersbalie (ook in vergelijking met collega vrijwilligerssteunpunten) in het kader van verbetering/uitbreiding. 3.5.6 Project NL Doet NLDoet is zeer succesvol verlopen. 43 organisaties hebben 53 klussen aangemeld die door 645 vrijwilligers zijn geklaard. Er zijn 2.274 vrijwillige uren geleverd (ruim 200 aan de organisatie van het project). Organisaties signaleren een behoefde aan structurele invulling voor “flexibele inzet”. 3.5.7 Project Senioren Voor Eén keer in de twee jaar worden inwoners van Zeist in de leeftijdsgroep van 63 -64 jaar uitgenodigd voor een bijeenkomst waar maatschappelijke organisaties zich kunnen profileren om vrijwilligers te werven. Senioren Voor heeft zich bewezen als een succesvolle methode om gericht de doelgroep ouderen te motiveren en bemiddelen naar vrijwilligerswerk. Wij concluderen uit dit project dat een doelgroepgerichte werving meer concrete bemiddelingen oplevert dan algemene wervingsactiviteiten (bijv. Talentenmarkt). 3.5.8 Maatschappelijke Stages In 2010 heeft Meanderomnium voor vijf middelbare scholen de maatschappelijke stages gecoördineerd voor ruim 1.000 leerlingen door middel van blokstages, buitenschoolse lintstages, projectstages en actiedagen. Projecten zijn verder ontwikkeld en ingezet, zoals de adoptie van een natuurgebied, Mas-NextDoor en de dag van de vermiste kinderen. Contactpersonen bij 92 uiteenlopende maatschappelijke organisaties in Zeist zijn betrokken bij de uitvoering van de maatschappelijke stages voor 5 middelbare scholen in Zeist. Drie scholen doen mee in de pilot voor het digitale vacature systeem Stagerage. Deze pilot zal aan het einde van het schooljaar geëvalueerd worden om te beoordelen of voortzetting en uitbreiding hiervan wenselijk is. In voortzetting op de pilot MasKracht voor de regio Zuidoost Utrecht is er een samenwerkingsvorm opgezet met de stagemakelaars in de gemeenten Utrechtse Heuvelrug en Wijk bij Duurstede. Activiteitenverslag 2010
30
De doelstelling van 2011 is het verbreden van de stagebemiddeling naar een brede maatschappelijke makelaars functie en de regionale samenwerking voortzetten door te streven naar een nieuw convenant met de steunpunten, scholen en gemeenten van Zeist, De Bilt, Utrechtse Heuvelrug en Wijk bij Duurstede.
3.6
Dag van de Dialoog
Met de Dag van de Dialoog willen de gemeente Zeist en MeanderOmnium de verbinding tussen de bewoners van de gemeente Zeist bevorderen. Het doel van de Dag van de Dialoog is mensen met elkaar in gesprek te laten komen, naar elkaar te laten luisteren, en na te laten denken over wat zij zelf kunnen bijdragen aan de leefbaarheid in hun eigen omgeving. MeanderOmnium sluit aan bij het landelijke initiatief ‘Week van de Dialoog’. We hebben de landelijk beproefde methodiek (onderzoek Universiteit van A’dam) gebruikt, hebben twee deskundige trainers laten deelnemen aan de landelijke training en er is gezorgd dat de gesprekleiders een gerichte training hebben gekregen. De organisatoren van de dialoogtafels zijn goed voorgelicht en waar nodig individueel ondersteund bij de organisatie van een dialoogtafel. 21 organisaties in Zeist boden ruimte voor 20 dialoogtafels. De aard van deze organisaties was uiteenlopend: 6 bedrijven, 2 zorginstellingen, 4 culturele organisaties, 3 organisaties op gebied van religie/levensbeschouwing, 4 organisaties/afdelingen op gebied van welzijn / maatschappelijke dienstverlening, 1 woningbouwvereniging, 1 sportvereniging. Van de 21 organisatie zijn er 4 met een doelgroep die voor een zeer belangrijk deel uit allochtone inwoners van Zeist bestaat. Er zijn 2 inspiratiebijeenkomsten geweest waar 16 personen van 14 organisaties aan hebben deelgenomen. Twee inwoners van Zeist hebben de train-de-trainer opleiding van Nederland in Dialoog gevolgd en hebben samen twee trainingen voor aan 20 gespreksleiders gegeven. Deze gespreksleiders zijn mensen die in Zeist wonen of werken. In totaal hebben 69 mensen die in Zeist wonen of werken meegedaan aan een dialooggesprek. De 9 dialooggesprekken vonden plaats op 4 november 2010 tussen 9.30 uur en 22.00 uur in 4 van de 5 wijken in Zeist (Zeist-West: 4, Centrum: 2, Zeist-Noord: 1; Zeist-Oost: 2).
De resultaten voor een eerste jaar zijn positief. Met name het betrekken van diverse organisaties en bedrijven bij de uitvoering ging makkelijk. Ook de aanmeldingen voor gespreks-leider liep goed. Deelnemers en organisaties waren na afloop erg enthousiast over de uitvoering en het effect. Bij de slotavond hebben 8 organisaties of mensen op persoonlijke titel zich aangemeld om zich in 2011 in te willen zetten voor een vervolg. Het aantal deelnemers aan de tafels was echter minder dan verwacht, waardoor niet alle tafels doorgang hebben gehad. De werving van deelnemers vraagt extra inspanningen op het gebied van PR en communicatie en inzet van de diverse netwerken in de wijken.
Activiteitenverslag 2010
31
Het gevormde platform wil zich graag inzetten om de Dag van de Dialoog in 2011 weer mogelijk te maken, omdat men de methodiek een goed antwoord vindt op de verharding die plaatsvindt in de samenleving en mensen op een leuke wijze weer echt in gesprek met elkaar laat gaan. Ook zullen de dialoogtafels bijdragen aan de inzet van burgers om zich medeverantwoordelijk te voelen voor de samenleving en om daar naar eigen talent of vermogen een bijdrage aan te leveren. Aandachtspunten voor 2011: platform formeren, werkgroep PR en communicatie en fondsenwerving, invoeren ambassadeurschap platform en wervingsplicht meewerkende organisaties.
3.7
Sector Volwassenen in 2011
Bij de diverse onderdelen is aangeven waar de focus in 2011 op zal liggen. In grote lijnen zullen de diensten verder ontwikkeld en vernieuwd worden om aan te kunnen sluiten op vragen in de samenleving. Door de komende bezuinigingen zal er vanuit verschillende sectoren nog meer een beroep gedaan worden op vrijwillige inzet om bijvoorbeeld bepaalde zorg te kunnen bieden of (sociale) projecten in de wijk te kunnen realiseren. Daarnaast zal voor het oplossen of voorkomen van maatschappelijke problemen nog meer gewerkt moeten worden vanuit een integrale aanpak binnen en buiten onze organisatie, waarbij de (kwetsbare) bewoners uitgangspunt zijn. Medewerkers zullen werken vanuit de kracht van de bewoners , gericht op het versterken van het zelforganiserend vermogen van mensen. Organisatorisch zal in 2011 de sector Volwassenen worden samengevoegd met de sector Ouderen in het cluster Maatschappelijke Participatie.
Activiteitenverslag 2010
32
4.
Sector Ouderen
In 2010 zijn er een aantal accenten gelegd in de sector Ouderen: 1. Het leggen van verbinding tussen Zorg en Welzijn 2. Het aanboren van nieuwe doelgroepen (allochtone ouderen: zie Steunpunt Mantelzorg) 3. Onderzoek doen naar nieuwe ontwikkelingen (zie mantelzorg en LVG project) Deze accenten zijn op verschillende niveaus gelegd, zowel op uitvoerend als op managementniveau. In de uitvoering zijn het vooral de ouderenconsulenten (wijksteunpunten Eldorado en Pelita) die de verbinding hebben gelegd tussen Zorg en Welzijn. Zij hebben signalen opgevangen, opgevolgd en hun activiteiten daaraan aangepast. Zowel in Pelita als Eldorado waren de gevolgen van de AWBZ-maatregel merkbaar en hebben de ouderenconsulenten hierop ingespeeld. Er is een zichtbaar grotere behoefte aan ondersteuning en begeleiding bij ouderen die zelfstandig wonen. Op management niveau is de verbinding gelegd door plaats te nemen in de stuurgroep Ketenaanpak Dementie, de stuurgroep Gezamenlijke Beoordeling en het deelnemen aan de klankbordgroep van het Verweij Jonkers Instituut. Het Verweij Jonkers Instituut doet onderzoek naar hoe een gemeente bijtijds kwetsbare ouderen op kan sporen en hier beleid op kan formuleren. Het Steunpunt Mantelzorg heeft in 2010 onder andere in samenwerking met Alleato en Kleur Bekend, als speerpunt gehad om allochtone ouderen te bereiken en inzicht te krijgen in de vraag die er onder deze groep bestaat. Het doel is om deze activiteiten uit te zetten en te verbreden door de hele sector en bij voorkeur door alle sectoren van MeanderOmnium heen. Daarnaast hebben zij de samenwerking met Altrecht opgezocht (zie 4.1 Mantelzorg). Een belangrijke ontwikkeling werd gevormd door het onderzoek naar nieuwe ontwikkelingen en dan met name naar de vraag hoe we bijzondere doelgroepen een plaats kunnen geven in het reguliere welzijnswerk. In samenwerking met Stichting De Paraplu, ondersteund door De Wilg en de gemeente, is hiertoe in november 2010 een onderzoek opgestart naar de behoefte van mensen met een Licht Verstandelijke Handicap (LVG) naar welzijnsactiviteiten. Parallel hieraan liep het opzetten van een netwerk van organisaties die met deze doelgroep werken om op deze manier de diensten voor deze doelgroep te borgen in de gemeente Zeist. Dit netwerk is in 2010 opgestart en begin 2011 is er een convenant ondertekend ter samenwerking. De ingezette beweging blijkt te passen bij de ontwikkelingen in de maatschappij, waarbij uit cijfers blijkt dat de behoefte aan zorg bij zelfstandig wonen steeds groter wordt (de maatregelen die genomen worden in de AWBZ: (ondersteuning voor een grote groep LVG-ers lijkt te worden afgeschaft en de AWBZ maatregel voor ouderen). Het ligt dus ook in de lijn dat de sector Ouderen deze ontwikkelingen doorzet en verder uit gaat bouwen.
4.1
Steunpunt Mantelzorg
Opvallend is de toegenomen bekendheid van het steunpunt dat zich uit in het aantal nieuwe inschrijvingen van mantelzorgers. In 2010 hebben zich 96 nieuwe mantelzorgers ingeschreven waarmee het totaal in kaart gebrachte mantelzorgers (dat wil zeggen met NAW gegevens) op 264 komt. In samenwerking met Kleur Bekend, dat onder leiding staat van Alleato, is geprobeerd de allochtone doelgroep beter te bereiken. Het Steunpunt Mantelzorg neemt deel aan de begeleidingscommissie van Kleur Bekend en is aanwezig geweest op bijeenkomsten die gehouden werden voor de doelgroep.
Activiteitenverslag 2010
33
Daarnaast heeft het Steunpunt twee vrijwilligers aangenomen (een Turkse vrijwilligster en een Marokkaanse vrijwilligster) die het steunpunt ondersteunen bij het in contact komen met de doelgroep en met het voeren van gesprekken waarbij het feit dat deze vrijwilligsters de taal van herkomst spreken een groot voordeel is. De Marokkaanse vrijwilligster is ook aanwezig op de spreekuren die het Steunpunt in Wijkservicepunt Noord houdt. Opvallend is dat het ondanks dit toch heel lastig blijft om de doelgroep te bereiken. Het begrip ´mantelzorg´ blijkt in deze doelgroep nog moeilijker te zijn dan in de autochtone groep. Het is zo gewoon om voor elkaar te zorgen dat mensen zich zelf niet herkennen als mantelzorger. Doel voor 2011 is om dit verder uit te werken. Hiervoor zijn inmiddels twee allochtone stagiaires aangenomen die het project gaan versterken. Zoals gebruikelijk is er een groot aantal activiteiten georganiseerd. Deze activiteiten zijn gericht op informatie en voorlichting maar ook op contact en ontspanning. Aan de activiteiten wordt volop deelgenomen. Voor het eerst is dit jaar een weekend weg georganiseerd voor mantelzorgers (respijtzorg). Aan dit weekend hebben 5 mensen deelgenomen. Voor een deel van deze mensen heeft het Steunpunt vervangende zorg geregeld tijdens dit weekend. Een behoefte die groot blijkt en die ook een dilemma vormt voor mantelzorgers, zoals ook terugkerend blijkt in het Respijtnetwerk. De Dag van de Mantelzorg is dit jaar voor het eerst in samenwerking met andere organisaties in Zeist georganiseerd (ontmoetingscentrum Vitras, Stichting Alzheimer). Daarnaast zijn bedrijven en organisaties zoals de Rabobank, PGGM, Handje Helpen, Mezzo, Gemeente Zeist, betrokken bij de inhoud op de dag zelf en namen zij deel aan de paneldiscussie. De Dag van de Mantelzorg heeft enorm veel publiciteit gegenereerd wat zichtbaar werd in het aantal nieuwe aanmeldingen van mantelzorgers in die periode. Aan de dag zelf hebben ongeveer 150 mantelzorgers deelgenomen. Nieuw was ook de inzet van Maatschappelijke stages. Een klas eerstejaars leerlingen van het Christelijk Lyceum heeft op die dag ondersteuning verleend. Voorafgaand aan de dag heeft het Steunpunt een bezoek gebracht aan de klas om met de leerlingen over het onderwerp mantelzorg te praten. In 2010 waren bij de bezoekdiensten 34 vrijwilligers actief die bezoeken aflegden bij mensen die behoefte hebben aan contact en/of ondersteuning. Een deel van deze bezoeken stond in het teken van het bieden van respijt aan de mantelzorger zodat deze even de tijd had om iets voor zich zelf te doen. De vrijwilligers leggen gemiddeld één bezoek per week af en besteden een dagdeel aan dit bezoek. Sommige vrijwilligers bezoeken meerdere mensen. De medewerkers van het Steunpunt zelf hebben 58 huisbezoeken afgelegd in verband met de bezoekdiensten. Deze bezoeken golden intake, evaluaties en koppelingsgesprekken. Nieuw is de inzet van Maatschappelijke stages. Twee jongeren bezoeken samen een oudere vrouw. Voor beide partijen blijkt dit enorm veel plezier op te leveren. Doel is om dit in 2011 verder uit te bouwen.
Activiteitenverslag 2010
34
In 2011 wordt ook bekeken of we alle vormen van bezoekdiensten die in de sector ouderen bestaan (onder andere bij het Servicepunt, het Steunpunt Eenzaamheid en de 75+ bezoeken) kunnen centraliseren. Doel hiervan is het voorkomen van verwarring bij deelnemers, vrijwilligers en de ons omringende organisaties en daarnaast om vrijwilligers gerichter in te kunnen zetten èn om signalen op één plek samen te kunnen brengen en deze zodoende effectiever op te kunnen volgen. Er zijn twee netwerkbijeenkomsten gehouden van het Respijtnetwerk. Omdat het lastig blijkt om dit onderwerp goed vorm te geven is de regioadviseur van Mezzo gevraagd om het netwerk te ondersteunen. Doel van het netwerk is om een beter respijtaanbod te creëren en om gezamenlijk het aanbod af te stemmen. In 2011 zal er een nieuwe landelijke website in de lucht zijn: www.respijtwijzer.nl. Het netwerk zal dit kenbaar gaan maken onder professionals en heeft hiertoe een werkgroep in het leven geroepen. Bij elk contact met mantelzorgers hebben de medewerkers voorlichting gegeven over ShareCare. Verder is een ruime hoeveelheid flyers verspreid. ShareCare zelf draagt zorg voor de flyers. Vanwege een fout logo op de flyers en de onderhandelingen die de gemeente hierover moest voeren met ShareCare heeft die verspreiding een tijd stil gelegen. Het resultaat van de voorlichting was teleurstellend. In 2010 zijn 21 nieuwe zorgsites geopend en er hebben zich 94 leden aangemeld. Er is gewerkt aan de bouw van een nieuwe website, www.mantelzorgzeist.nl, die al deels in de lucht is. Nieuwe belettering is geplaatst op de ramen van het Steunpunt, artikelen geplaatst in de Nieuwsbode, op websites van RTV Utrecht en Slotstad nieuws en er is een enorme publiciteitscampagne gevoerd rondom de Dag van de mantelzorg. Verder is een twitteraccount aangemaakt (met inmiddels 21 followers). Het resultaat is zichtbaar in een opvallend toegenomen aantal spontane bezoeken van mantelzorgers aan het Steunpunt en aan het aantal gestegen inschrijvingen (96). Voor het Ontwikkelen van nieuwe diensten heeft het steunpunt onderzoek gedaan naar hoe jonge mantelzorgers bereikt kunnen worden. Er zijn contacten gelegd op scholen en er zijn gesprekken geweest met andere organisaties. Met name de scholen gaven aan dat jonge mantelzorgers vaak meer nodig hebben dan alleen ondersteuning (bijvoorbeeld hulpverlening). De scholen verwijzen jongeren goed door. Voor het Steunpunt Mantelzorg reden om dit onderwerp even te laten rusten. Voor Mantelzorgers van ouderen met psychiatrische problematiek heeft het steunpunt, in samenwerking met Altrecht, een aanvraag geschreven waarin de behoefte van deze groep zal worden onderzocht om vervolgens op basis daarvan een ‘stepped care’ programma te ontwikkelen t.b.v. secundaire preventie. Het unieke van dit project is dat we op dit vlak zorg en welzijn structureler willen laten samenwerken en kijken hoe we elkaar kunnen versterken. Nuts Ohra heeft deze aanvraag toegekend; de gemeente Zeist niet. Toch zetten we dit project door, en proberen in 2011 bij andere fondsen geld te werven.
4.2
Wijksteunpunten
Opvallend is het grote aantal bewoners van de seniorenwoningen die grenzen aan de wijksteunpunten die extra zorg en ondersteuning nodig hebben. Bij Pelita in Den Dolder zijn dat er zes en in alle zes die gevallen is dat het resultaat van de AWBZ maatregel. Hierdoor hebben mensen geen indicatie meer voor het mee-eten op de dagopvang van Charim. De uitvoerend medewerker lost dit nu pragmatisch op en heeft een aparte eetgroep gemaakt van deze groep. In de praktijk blijkt deze groep erg veel tijd en aandacht te vergen. In 2011 wordt onderzocht of dit ook anders kan en wat daarvoor nodig is. Activiteitenverslag 2010
35
Bij Eldorado beslaat de groep zo’n tien mensen. In het seniorencomplex daar worden twee van de drie woningen toegewezen aan mensen die zorg nodig hebben. Deze zorg krijgen mensen ook maar soms is de zorg niet voldoende en met regelmaat is de zorg niet aanwezig wanneer er ‘crisis’ is. Op die momenten schiet de consulent te hulp. Verder organiseert zij het contact met thuiszorg, vrijwilligers en mantelzorgers. Bij een aantal mensen moest vooral structuur in de dag geboden worden en aanwezigheid op moeilijke momenten. Deze momenten hadden meestal te maken met rouw en verlies en eenzaamheid. Op Brinkhove is het grote aantal deelnemers bij incidentele activiteiten opvallend. Het zomeravond concert werd bijvoorbeeld bezocht door 80 mensen. Met name aan de voorlichting over de OV chipkaart blijkt grote behoefte te bestaan. Per keer schrijven zich zo’n 120 mensen hiervoor in. In 2010 zijn er ongeveer 9.000 bezoekerscontacten geweest in Brinkhove. In alle wijksteunpunten draaien cursussen en activiteiten zeer goed en zijn de ruimtes en de zalen (overdag) continu in gebruik. Een verdere uitbreiding van activiteiten is dus niet mogelijk gezien de capaciteit.
4.3
Belbussen en Maaltijden aan huis
Zowel de Belbussen als de Maaltijden aan huis hebben een goed jaar achter de rug. Er werden 26.236 koelvers maaltijden geleverd (in 2009 26.178 maaltijden) en 4.209 warme maaltijden. Een nieuwe service wordt gevormd door de “proefpakketten”: 5 maaltijden tegen gereduceerd tarief om kennis te maken met de Maaltijden aan huis-service. Hiervan werd 19 keer gebruik gemaakt. Voor het grote aantal vrijwilligers (chauffeurs die de maaltijden bezorgen) werden vrijwilligersbijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten hadden thema’s als: voeding, signalering en het uitwisselen van ervaringen.
In 2010 hebben de belbussen in totaal 12.392 ritten gemaakt (dat is een stijging van 200 ritten ten opzichte van 2009). Er zijn 3 vrijwilligersbijeenkomsten georganiseerd waarbij thema’s als signalering en vrijwilligersbeleid aan de orde kwamen. Verder is de jaarlijkse verplichte rijvaardigheidstest gehouden: 1 chauffeur is niet geslaagd voor de test, de anderen slaagden allemaal. Twee leerlingen van het R.O.C. hebben stage gelopen bij de bussen. De jongeren vinden het contact met de ouderen leuk en dat geldt ook andersom. Een goede combinatie! Via een re-integratietraject zijn twee mensen geplaatst bij de bussen.
Activiteitenverslag 2010
36
Op het gebied van signalering is het opvallend dat signalen vooral te maken hebben met gezondheid en ziekte en minder met eenzaamheid. Zowel bij de maaltijden als bij de bussen wordt vaak het signaal opgevangen dat iemand ziek is en zorg behoeft. Dit signaal wordt altijd opgevolgd, ofwel door contactpersonen in te schakelen, of bijvoorbeeld het steunpunt mantelzorg, of wel door direct zorg te regelen. In 2011 wordt onderzocht in hoeverre de samenwerking met het Steunpunt Mantelzorg uitgebreid kan worden. Bijvoorbeeld door de contactvrijwilligers van de maaltijden onder te brengen bij het Steunpunt om zo directer signalen op te kunnen vangen en op te volgen.
4.4
Servicepunt, bezoekjes, particulier vervoer, administratie, boodschappen
In 2010 is in totaal ruim 3.000 uur besteed aan de genoemde diensten. Dit is vergelijkbaar met 2009. Opvallend is dat het aantal bezoekjes van deze bezoekdienst is afgenomen. Dit komt omdat het grootste deel hiervan is overgenomen door het Steunpunt Mantelzorg. Doel voor 2011 is om te onderzoeken of deze bezoekdienst helemaal ondergebracht kan worden bij het Steunpunt Mantelzorg. Verder is per 1 januari 2011 een coördinator aangesteld. Doel is om de vrijwilligers beter te begeleiden, meer vrijwilligers te werven en zo het aantal diensten te kunnen uitbreiden.
4.5
Netwerkoverleg gezamenlijke Ouderenbonden
Dit overleg vindt elk kwartaal plaats. Doel is het uitwisselen van informatie en kennis en het afstemmen van beleid. Verder wordt samengewerkt bijvoorbeeld in het maken van publiciteit en het geven van presentaties op wederzijdse bijeenkomsten. Het overleg is uitermate vruchtbaar en wordt door alle partijen bijzonder gewaardeerd.
4.6
Rijvaardigheidstesten
Wanneer rijschool Van Drie rijvaardigheidstesten organiseert in samenwerking met VVN doet de consulent van Pelita daarvoor de administratie en de organisatie. Zij is hierin dus afhankelijk van de andere partijen. Omdat er geen testen door Van Drie zijn georganiseerd heeft de consulent hierop geen eenheden kunnen schrijven. Dit is besproken met de accountmanager en in plaats van de rijvaardigheidstesten zijn lessen over gebruik van scootmobiels georganiseerd.
4.7
Project Wijkservicepunt Noord
In januari 2010 is Wijkservicepunt Noord van start gegaan. Dit is een samenwerkingsverband van Abrona, MeanderOmnium, De Kombinatie, Gemeente Zeist en Charim. De start van WSP Noord ging niet onopgemerkt voorbij. In praktijk bleken aangelegde werkstructuren niet handig voor uitvoerend medewerkers, bijvoorbeeld de financiële administratie die bij Charim ondergebracht was. Hierdoor waren medewerkers te veel tijd kwijt aan praktische zaken als bijvoorbeeld geld op nemen en geld afstorten. Voor de coördinator betekende dit dat er veel tijd en aandacht besteed moest worden aan niet voorziene praktische zaken en daarnaast aan begeleiding en coachen van de uitvoerend medewerkers. De aangestelde coördinator besloot vrij snel dat deze functie niet geschikt voor haar was en gaf haar functie terug. Door het jaar heen is door MeanderOmnium veel extra inzet gedaan, onder andere 3 maanden 8 uur in de week sociaal cultureel werk, ter ondersteuning van de welzijnswerker van Charim, vanaf december 3 dagdelen per week inzet van beroepskracht tijdens activiteiten èn de inzet van een ‘zwaargewicht’ interim-coördinator na het vertrek van de eerste coördinator. Activiteitenverslag 2010
37
Tijdens het jaar zijn door het projectbestuur verschillende stappen ondernomen om het project vlot te trekken. Een teamdag werd georganiseerd. Hieruit volgde het herformuleren van missie en visie, een voorstel voor een andere organisatiestructuur en een bijbehorend stappenplan. Aan het eind van het jaar 2010 is de financiële administratie van het project ondergebracht bij MeanderOmnium en is een algemeen coördinator aangesteld die ook de coördinatie van het lunchcafé onder zijn hoede heeft zodat hij 36 uur per week aanwezig is wat de continuïteit van het project bevordert.
4.8
75+ huisbezoek
Het 75+ project bestaat uit het bezoeken van mensen in de gemeente Zeist die zelfstandig wonen en 75 jaar geworden zijn. Tijdens het bezoek ontvangen zij informatie over welzijnsdiensten, zorg en wonen. Het doel is dat dit preventief werkt, met andere woorden: dat mensen geïnformeerd zijn over allerhande diensten vóórdat zij deze nodig hebben. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met de gemeente. In verband met privacywetgeving moeten zij immers de mensen aanschrijven. Wanneer mensen toestemming geven tot het doorgeven van hun gegevens en te kennen geven een bezoek te willen ontvangen worden deze gegevens door de gemeente doorgegeven aan de medewerkers van het 75+ huisbezoekproject. In 2010 zijn 127 bezoeken afgelegd en ruim 150 pakketten bezorgd. Nog eens 10 mensen hadden aangegeven alleen een pakket te willen ontvangen maar zijn bij de bezorging daarvan alsnog bezocht. De 75-jarigen in Zeist zijn nog erg actief. Zij lopen en fietsen nog regelmatig. Ook rijden er veel mensen nog auto of maken gebruik van het openbaar vervoer. Opvallend is dat de meeste ouderen niet blijken te weten dat ze voor huishoudelijke hulp terecht kunnen bij het WMO-loket. Daarnaast is opvallend dat ouderen aangeven dat ze veel contacten hebben maar toch het gevoel hebben in de steek gelaten te zijn door hun omgeving, iets wat lijkt te duiden op het ervaren van eenzaamheid. Op basis daarvan is de vragenlijst aangepast en wordt nu verder doorgevraagd naar gevoelens van eenzaamheid. Er wordt nauw samengewerkt met GGD Midden Nederland. Cijfers worden daar aangeleverd en geregistreerd en verwerkt tot landelijke resultaten. GGD Midden Nederland organiseerde ook een themabijeenkomst ‘Gezond ouder worden’. De vrijwilligers die de 75-jarigen bezoeken zijn, in het kader van deskundigheidsbevordering, voor deze themadag uitgenodigd en hebben deze ook bijgewoond. Alle vrijwilligers van het project volgen een aangepaste training tot vrijwillig ouderenadviseur voor zij zelfstandig bezoeken af gaan leggen. De eerste maanden van 2010 was bij de gemeente de organisatie van ondersteunende activiteiten niet goed geregeld. In februari en maart werden kaarten niet verstuurd en gegevens werden onjuist aangeleverd. Vaak was het onduidelijk wie hier over aangesproken kon worden. Dit alles leidde tot heel veel extra werk voor de medewerkers van het 75+ project waardoor meer uren dan geoffreerd moesten worden ingezet en er minder bezoeken konden worden afgelegd dan verwacht. Overigens blijkt ook dat het aantal mensen dat bezocht wil worden lager is dan eerder verwacht werd. In 2011 moeten samenwerkingsafspraken verbeterd worden. Verder is het plan om te onderzoeken hoe het komt dat het aantal allochtone 75-jarigen zo laag ligt en wanneer we een piek zouden kunnen verwachten zodat we daar alvast op kunnen anticiperen. Mogelijk is het nog beter om allochtone ouderen op een vroegere leeftijd te bezoeken. Opvallend is dat ruim een kwart van de mensen in het jaar voordat ze bezocht zijn één of meer keer gevallen is, 63% hiervan heeft hierbij letsel opgelopen. Verder geeft twee derde aan niet op de hoogte te zijn van het bestaan van het WMOloket. Van de 75-plussers die belast is met mantelzorg (18%) geeft 41% aan zich enigszins tot zwaar belast te voelen.42% van de 75-plussers geeft aan zich eenzaam te voelen.
Activiteitenverslag 2010
38
4.9
Zomerschool
Tijdens de zomer wordt 10 dagen lang de Zomerschool georganiseerd. Elke dag heeft een thema en binnen dit thema wordt een excursie georganiseerd over het algemeen voorafgegaan of gevolgd door een lezing. De Zomerschool is gericht op ouderen die zichzelf willen (blijven) ontwikkelen. Voor de zomer wordt gekozen omdat familie en vrienden dan vaak op vakantie zijn en ouderen een gevoel van eenzaamheid ervaren. Er waren dit jaar totaal 197 deelnemers verdeeld over 10 dagen. Bij een groot aantal dagen was er sprake van overaanmelding. Zeker 60 mensen wilden zich inschrijven voor een dag die al vol zat. Gezien de beschikbare tijd is 10 tot 11 dagen wel het maximum dat haalbaar is. Alle dagen van de Zomerschool zijn maximaal volgeboekt met deelnemers.
4.10
Steunpunt Eenzaamheid
Het doel van het Steunpunt Eenzaamheid is het uitwisselen en oppakken van signalen van eenzaamheid bij inwoners van de gemeente Zeist. Dit gebeurt door gebruik te maken van de korte lijnen die ontwikkeld zijn. Belangrijk uitgangspunt is het ondersteunen en informeren van mantelzorgers, vrijwilligers, professionals en de omgeving van diegene die te maken heeft met signalen van eenzaamheid. Steunpunt Eenzaamheid richt zich op alle inwoners van Zeist, met specifieke aandacht voor de groep 55+ers. In 2010 is het Steunpunt Eenzaamheid 7 maal bij elkaar gekomen. Tijdens dit overleg werden nieuwe meldingen (17) besproken en eerdere meldingen gevolgd. Het netwerk is twee keer bijeengekomen. Gezamenlijk werd een (goed bezochte) winterbijeenkomst en een najaarsbijeenkomst georganiseerd. Doel voor 2011 is het opstellen van een convenant dat door de samenwerkende organisaties ondertekent zal worden. Daarnaast moet bekeken worden of de bezoeken ondergebracht kunnen worden bij het Steunpunt Mantelzorg. Onderzocht zal ook worden of het onderwerp Eenzaamheid apart ondergebracht moet worden in een project of dat het zinvoller en effectiever is om het onderwerp thematisch in te bedden bij de verschillende organisaties èn bij de verschillende onderdelen en sectoren van MeanderOmnium.
4.11
Thuishulp Netwerk
Doelstelling van het Netwerk Thuishulp is: - het versterken imago van de vrijwillige thuishulp; - het ondersteuning in de thuissituatie, zodat mensen thuis kunnen blijven wonen; - het gezamenlijk naar buiten treden en zich als netwerk presenteren naar de samenleving. De afgevaardigden van de deelnemende organisaties komen minimaal twee keer per jaar bij elkaar om informatie uit te wisselen over elkaars organisaties, veranderingen, vernieuwingen en trends in het beleid. In 2010 zijn er twee netwerkbijeenkomsten georganiseerd. Op 17 september is de jaarlijkse Themadag georganiseerd. Voor deze dag zijn alle vrijwilligers die werkzaam zijn in de thuiszorg uitgenodigd. Er is dit keer gekozen voor een begeleide wandeling (door gidsen van ‘t Gilde)in en rond het centrum van Zeist, met aansluitend een lunch in de Slotkelder. Ruim 80 vrijwilligers hebben aan deze dag deelgenomen. De dag kan als zeer geslaagd worden gezien. Voor de organisatie van deze dag is een werkgroep geformeerd. De coördinatie lag bij MeanderOmnium. De werkgroep is 6 x bij elkaar geweest.
Activiteitenverslag 2010
39
4.12
Nationale Ouderendag
Elk jaar op 1 oktober is de Nationale Ouderendag. Deze wordt georganiseerd door een particuliere initiatiefnemer in samenwerking met MeanderOmnium. Vroeg in het jaar is al begonnen met de voorbereidingen waaraan diverse organisaties meededen, zoals de Kombinatie, Charim, WSP Noord, Samen voor Zeist en de Ouderenbonden. Het thema was dit jaar ‘Bewegen in Zeist’. Op verschillende locaties zijn wensbomen neergezet waarin ouderen hun wens, op een kaartje geschreven, konden ophangen. Doel was om alle wensen te vervullen. Naast het vervullen van de wensen zijn uitjes georganiseerd zoals een bezoek aan de dierentuin (tegen laag tarief), een autotocht en een theatervoorstelling. De dag werd groots geopend in Figi. Dit jaar zijn met veel succes leerlingen via de Maatschappelijke stages in gezet. De combinatie van oud en jong is een prachtige combinatie. Uit de reacties van ouderen na de ouderendag zelf bleek dat zij vaak vooral vertelden over het plezier van het contact met de leerlingen op die dag waarbij de activiteit zelf maar bijzaak bleek. Enorm veel bedrijven en middenstanders uit Zeist en directe omgeving hebben de dag gesteund door sponsoring, het leveren van producten, of het leveren van diensten.
4.13
Bewegen Valt Goed
Dit is een project dat de gezondheid van allochtone vrouwen bevordert door middel van bewegings- en gezondheidslessen. In 2010 is de kick-off voor de nieuwe groepen gecombineerd met de Nationale Ouderendag en heeft plaats gevonden in het weekend dat volgde op de Nationale Ouderendag. Aan de kick-off hebben 71 dames/meisjes deelgenomen. De 45+ers uit deze groep zijn uitgenodigd deel te nemen aan Bewegen Valt Goed. Een groep van 12 dames heeft zich aangemeld voor Bewegen Valt Goed voor een cursus van 8 weken. Het project is betaald vanuit MeanderOmnium, voor de kick-off is tevens een beroep gedaan op het budget van de nationale Ouderendag. Stichting Sportservice Zeist heeft middelen ontvangen van MeanderOmnium om de groep na het 8 weken durende project door te kunnen laten sporten. Wat maakt dat tot het einde van het jaar er middelen beschikbaar zijn om de groep te laten sporten. De deelnemers betalen een eigen bijdrage. Insteek is om de activiteit door de groei van deelnemers binnen de groep op termijn kostendekkend te laten draaien en wellicht onder te brengen bij bijvoorbeeld D.O.S.C., mits de vereniging daar open voor staat.
4.14
Wijk voor de wijk
(tot september 2010 gefinancierd door MeanderOmnium, daarna uit budget Zorgeloos Wonen)
Het project Wijk voor de wijk/Burenhulp vindt plaats in de wijk Zeist- Oost: Kerckebosch en Hoge Dennen. Het is een project voor en door buurtbewoners. Buurtbewoners die eenmalig of meerdere keren hulp nodig hebben, kunnen de coördinator bellen en zij zoekt dan een vrijwilliger, die aan deze hulpvraag kan voldoen. Het gaat om niet-medische hulp De meeste hulpvragen zijn eenmalig, maar "komen wel steeds terug". Als er meerdere keren hulp nodig is en zelfs meerdere keren per week, zal de hulp maximaal 3 maanden duren. Is het na die periode nog nodig dat de hulp doorgaat, wordt er een nieuwe hulpgever gezocht, tenzij de huidige vrijwilliger inmiddels zo'n goede band met de hulpvrager heeft, dat zij/hij door wil gaan met dit contact. Er zijn inmiddels enkele contacten ontstaan, die na die 3 maanden doorgegaan zijn en soms zelfs vriendschappen geworden zijn. Voor zover de coördinator weet, zijn er nu 10 koppels die zonder haar tussenkomst de contacten regelen. De meeste hulpvragen komen direct van de cliënt, maar er komen ook hulpvragen via de ouderenconsulenten, steunpunt mantelzorg, Wijkinloophuis Kerckebosch, maatschappelijk werk en het Servicepunt van MeanderOmnium.
Activiteitenverslag 2010
40
De leeftijd van de vrijwilligers varieert tussen de 28 en 77 jaar. De gemiddelde leeftijd is 59 jaar. Het is een succesvol jaar geweest voor Wijk voor de wijk/Burenhulp. Er zijn dit jaar 116 aanvragen geweest, samengesteld uit 62 verschillende hulpvragen. In totaal is er 346 x hulp gegeven. Verder zijn er dit jaar enkele vrijwilligers gestopt, maar een veelvoud hiervan heeft zich juist aangemeld, zodat er nu 36 vrijwilligers zijn. Dit komt mede door het Activerend Buurtonderzoek, waar diverse mensen hebben aangegeven wel burenhulp te willen geven.
4.15
Onderzoek naar behoefte aan welzijnsactiviteiten voor Licht Verstandelijk Gehandicapten in de gemeente Zeist (wel gesubsidieerd door de gemeente maar niet in offerte opgenomen)
In samenwerking met Stichting de Paraplu en op verzoek van de gemeente Zeist, is er eind 2010 begonnen met een onderzoek naar de behoefte aan welzijnsactiviteiten onder Licht Verstandelijk Gehandicapten in de gemeente Zeist. Doel van dit onderzoek: 1. De opbouw van een adressenbestand van Licht Verstandelijk Gehandicapten én inzicht in de vindplaatsen in de gemeente Zeist. 2. Het ontwikkelen van een activiteitenplan voor een gevarieerd aanbod van welzijnsactiviteiten dat aansluit bij de wensen en de behoeften van licht verstandelijke gehandicapten in de gemeente Zeist. Het onderzoek is uitgevoerd van 1 november 2010 tot en met 15 maart 2011. In totaal zijn er 69 licht verstandelijk gehandicapten geïnterviewd in de leeftijd van 15 tot 65 jaar die zelfstandig, begeleid zelfstandig, (of in een woonvoorziening) wonen, werken of naar school gaan in de gemeente Zeist. Van de 69 deelnemers behoorden 31 deelnemers tot de leeftijdsgroep 15 t/m 18 jaar, en 38 deelnemers in de categorie van 18 t/m 64 jaar. Resultaten onderzoek Onder de jongeren blijkt de behoefte aan ontmoeting groot. Zij hebben behoefte aan facilitering voor het ontmoeten van vrienden, zoals een eigen hangplek/ buurthuis waarin dat kan zonder overlast te bezorgen. Een deel van de jongeren heeft behoefte aan meer vrijetijdsactiviteiten. Ook bij deze groep zijn de wensen voornamelijk gericht op recreatie en ontmoeting. Om aan deze wensen te voldoen zou het inzetten van het Jongerenwerk van MeanderOmnium geschikt zijn. Ook bij de volwassenen ligt de nadruk van de wensen vooral op het ontmoeten van anderen. Met name bij de volwassenen in de onderzochte groep blijkt de eenzaamheid groot. Naast wensen op het gebied van sport, recreatie, bowlen, zwemmen en dansen blijkt de behoefte aan een ontmoetingsclub het grootst. Wel is belangrijk dat de activiteiten goed bereikbaar zijn. Liefst per voet of per fiets. Een aantal aanbevelingen uit het onderzoek: - Het is wenselijk om het aanbod van vrijetijdsactiviteiten dicht bij huis uit te breiden in de gemeente Zeist. - Het is wenselijk om een coördinator aan te stellen die dit project kan opzetten en kan organiseren en die er zorg voor draagt dat de activiteiten geborgd worden binnen de bestaande locaties. - Inzet van Jongerenwerk van MeanderOmnium voor de groep jongeren. - Voor de volwassenen het organiseren van activiteiten op het gebied van ontmoeting, recreatie en sport waarbij de activiteiten ook doorgang vinden in de vakanties. Het rapport is in maart 2011 gepresenteerd aan de wethouder. Het activiteitenplan ligt klaar en de belangrijkste voorbereidingen zijn getroffen. We hopen in 2011 in overleg met de gemeente de middelen te krijgen om uitvoering te kunnen geven aan het activiteitenplan, in samenwerking met Stichting de Paraplu.
Activiteitenverslag 2010
41
4.16
Sector Ouderen in 2011
De sector Ouderen zal in 2011 nauwer samen gaan werken met de sector Volwassenen. Het steunpunt Mantelzorg zal de kern van de sector gaan vormen waar alle diensten van de sector verbonden en de signalen verzameld worden zodat we deze nog nauwkeuriger uit kunnen zetten op de juiste plaatsen. De lijn die is ingezet op het gebied van de verbinding tussen Zorg en Welzijn zal verder uitgebouwd worden onder andere door een nauwere samenwerking aan te gaan met (huis)artsen en paramedici. Het integraal werken, waar een start mee is gemaakt in 2010, wordt verder uitgebouwd èn uitgedragen.
Activiteitenverslag 2010
42
5.
SECTOR BEHEER EN ORGANISATIE
Beheer accommodaties 2010 De doelstelling van de inzet van beheer bij een achttal accommodaties in Zeist en Den Dolder: Versterking van sociale cohesie en het stimuleren en faciliteren van ontmoeting samen met vrijwilligers in de wijk. Bevorderen van zelfredzaamheid en van onderlinge contacten bij de doelgroep volwassenen en ouderen. Stimuleren van ontmoetingsactiviteiten voor de doelgroep jeugd en jongeren. Het aanbod van MeanderOmnium in relatie tot deze doelstelling is: De openstelling van multifunctionele accommodaties en het laagdrempelig beschikbaar stellen van ruimten aan maatschappelijke organisaties (clubs, verenigingen etc.) en buurtinitiatieven. Waarbij toezicht in en om het gebouw en het bewaken van de veiligheid van bezoekers een belangrijk onderdeel van de taak van een beheerder is. Samenwerking met buurtbewoners en andere vrijwilligers bij het professioneel beheren en exploiteren van accommodaties. De praktische uitvoering Het professioneel beheer is uitgevoerd door een team van elf beheerders die in het bezit zijn van een BedrijfsHulpVerlenings-diploma (inclusief EHBO, brandpreventie en ontruimingsinstructie) en indien noodzakelijk een certificaat Sociale Hygiëne. Het beheer wordt zoveel mogelijk aangevuld met vrijwilligers bijvoorbeeld die fungeren als sleuteladres. Vrijwilligers die structureel ingezet worden bij het beheer van ruimten tijdens activiteiten beschikken ook over een BHV, EHBO en/of Sociale Hygiëne diploma.
5.1
Wijkcentrum ’t Hollebloc
Wijkcentrum ’t Hollebloc is gedurende het gehele jaar op werkdagen open van 08.30 tot 17.00 uur, maar is echter in de zomer- en kerstvakantie gesloten. Van de inloop in de ontmoetingsruimte wordt vooral gebruik gemaakt door buurtbewoners, zoals Marokkaanse mannen die komen dammen en bezoekers van het spreekuur van het wijkteam. Zowel tijdens als buiten de openingstijden van ’t Hollebloc kunnen maatschappelijke organisaties en individuele burgers gebruik maken van één van de ruimtes. De gemiddelde huurprijs per dagdeel per ruimte ligt rond de € 50,- afhankelijk van de grootte van de zaal. Er zijn 13 vaste groepen/verenigingen waar MeanderOmnium structureel onderdak aan biedt en 10 clubs die regelmatig terugkeerden gedurende het jaar. Daarnaast is er 28 keer ten behoeve van een eenmalige festiviteit of bijeenkomst ruimte verhuurd. Vaste gebruikers van ’t Hollebloc zijn: Yoga (Borg), Denksport (5 aangesloten bridgeverenigingen), Caesartherapie, Biljartclub, Sacred Dance, Clompion Schaakvereniging, Noumenon Spiritueel, Fotoclub De Essentie, Fabius opleidingen, Bridge Zeist-West, Fotobond Utrecht-Gooi, Tafeltennis, Cursus Italiaans, Rialto Zeist, Schrikker jeugdreclassering, Winkeliersvereniging De Clomp, Musis, Moskee, PvdA, Huurdersvereniging Flat Nijenheim, GGD, Stichting Denken en Doen (werk voor elkaar), gemeente Zeist.
Activiteitenverslag 2010
43
Tijdens de openstelling zijn er 25.741 bezoekers geweest, naast de deelnemers aan activiteiten georganiseerd door MeanderOmnium in het wijkcentrum. Buiten de openstelling zijn er 17.505 bezoekers geregistreerd. De activiteiten die door MeanderOmnium zelf georganiseerd worden in ’t Hollebloc zijn vooral gericht op de doelgroep jeugd en jongeren. Er waren 3 vaste vrijwilligers betrokken bij het beheer van ’t Hollebloc. MeanderOmnium is vanuit de initiatiefgroep en daarna het gebruikersoverleg nauw betrokken bij de ontwikkeling van de nieuwe MFA De Clomp. Met alle toekomstige gebruikers wordt zo goed mogelijk geanticipeerd op de ontwikkeling van het welzijnswerk in Zeist-West in relatie tot de ruimte behoefte die daaruit voortvloeit.
5.2
Wijkcentrum ‘t Noorderpunt
Wijkcentrum ’t Noorderpunt is op werkdagen open van 08.30 tot 17.00 uur. ’t Noorderpunt fungeert daarnaast als Centraal Bureau van MeanderOmnium waar, naast het managementteam, de afdeling financiën bereikbaar is voor klanten. Vanwege de aanwezigheid van, naast een beheerder, diverse andere medewerkers is het mogelijk de openstelling vrijwel het hele jaar door te realiseren. Er wordt weinig gebruik gemaakt van de inloopfunctie door buurtbewoners. Zowel tijdens als buiten de openingstijden van ’t Noorderpunt kunnen maatschappelijke organisaties en individuele burgers gebruik maken van één van de ruimtes. De gemiddelde huurprijs per dagdeel per ruimte ligt rond de € 50,- afhankelijk van de grootte van de zaal. Er zijn 12 vaste groepen/verenigingen waar MeanderOmnium structureel onderdak aan biedt en 8 clubs die regelmatig terugkeerden gedurende het jaar. Daarnaast is er 42 keer ten behoeve van een eenmalige festiviteit of bijeenkomst ruimte verhuurd. Vaste gebruikers van ’t Noorderpunt zijn: Zumba, Bunga Melati, Tai Chi, Bridgeclub Vollenhove, Stichtse Bridge Vereniging, GGD, Trombosedienst, Schilderclub, Noumenon spiritueel, Buikdans, Olieverfclub, Kroon Bedrijfshulpverlening, Dansles kinderen, Amerpoort, Gemeente Zeist (verkiezingen), GGD (inentingsrondes), Kwintes, PvdA , Altrecht, Indigo. Tijdens de openstelling zijn er 22.166 bezoekers geweest, naast de deelnemers aan activiteiten georganiseerd door MeanderOmnium in het wijkcentrum. Buiten de openstelling waren dit 12.108 bezoekers. Er waren 2 vaste vrijwilligers betrokken bij het beheer van ’t Noorderpunt.
5.3
Wijksteunpunt Brinkhove
Wijksteunpunt Brinkhove is op werkdagen open van 09.00 tot 16.00 uur. In de zomervakantieperiode was het steunpunt alleen open voor specifieke groepen die zelf het beheer konden verzorgen. Zowel tijdens als buiten de openingstijden van Brinkhove kunnen maatschappelijke organisaties en individuele burgers gebruik maken van één van de ruimtes. De huurprijs per dagdeel per ruimte is € 37,50. In totaal zijn er 6.556 bezoekers geweest tijdens de openstelling of deelnemers aan bijeenkomsten buiten de openstelling. Deelnemers aan MeanderOmnium activiteiten zijn niet meegerekend omdat deze bij die activiteit geregistreerd zijn. Bij Brinkhove wordt vooral gebruik gemaakt van ambulant beheer en ruimtegebruik waarbij vrijwilligers zelf verantwoordelijk zijn voor het beheer. Er zijn op dit moment 10 vrijwilligers actief betrokken bij het beheer van Brinkhove. Activiteitenverslag 2010
44
In 2010 heeft er intensief overleg plaatsgevonden tussen MeanderOmnium en De Kombinatie met de huurdercommissie van Brinkhove in verband met geluidsoverlast bij bewoners van het complex. Dit heeft ertoe geleid dat een aantal gebruikers van de ruimte in de avonduren verplaatst zijn naar een andere locatie.
5.4
Wijksteunpunt Pelita
Wijksteunpunt Pelita is van maandag tot en met donderdag van 09.00 tot 16.00 uur en op vrijdag van 09.00 tot 14.00 uur open. In sommige vakantie periodes was het steunpunt alleen open voor specifieke groepen die zelf het beheer konden verzorgen. Zowel tijdens als buiten de openingstijden van Pelita kunnen maatschappelijke organisaties en individuele burgers gebruik maken van één van de ruimtes. Vooral bewoners van het complex maken hier gebruik van. De huurprijs per dagdeel per ruimte is € 37,50. Bewoners van het complex krijgen korting. In totaal zijn er 6.583 bezoekers geweest tijdens de openstelling of deelnemers aan bijeenkomsten buiten de openstelling. Deelnemers aan MeanderOmnium activiteiten zijn niet meegerekend omdat deze bij die activiteit geregistreerd zijn. Bij Pelita wordt het beheer buiten de openstelling vaak door vrijwilligers of de gebruiker zelf gedaan. De beheerder van MeanderOmnium combineert het beheer van het wijksteunpunt met het huismeesterschap voor bewoners van het complex. Deze dienst levert MeanderOmnium in opdracht van de Seyster Veste.
5.5
Speeltuinbeheer
5.5.1 Speeltuin Griffensteijn en Kindervreugd Beide speeltuinen worden geëxploiteerd door een speeltuinvereniging met een vrijwillig bestuur. MeanderOmnium levert een beheerder zodat de speeltuinen op werkdagen met toezicht geopend kunnen zijn tussen 09.00 en 17.00 uur. Een van de bestuursleden zorgt voor de dagelijkse aansturing van de beheerder. Door extra inzet van de vrijwilligers van het bestuur bij Kindervreugd was het mogelijk om de openstelling te verruimen en het gebouw ook nog regelmatig beschikbaar te stellen aan maatschappelijke organisaties. 5.5.2 Vijverkwartier Het gebouw en de buitenruimte zijn met inzet vanuit de gemeente en de beheerder van MeanderOmnium verder op orde gebracht. Acties zijn uitgevoerd op basis van het door de gemeente opgestelde Meerjaren Onderhoudsplan. In het voorjaar is er met hulp van de beheerder en een stagiaire een wijkfeest georganiseerd en de opening van het JOP gevierd. Er is een groot deel van het jaar onderdak geboden aan jongerenwerkactiviteiten op twee avonden in de week en een kinderwerkactiviteit op één middag in de week. Zowel maatschappelijke organisaties en individuele burgers kunnen gebruik maken van één van de ruimtes in Vijverkwartier. De huurprijs per dagdeel voor de grote ruimte is € 37,50. Er zijn 7 vaste groepen/ verenigingen waar MeanderOmnium structureel onderdak aan biedt. Daarnaast is het gebouw 37 keer verhuurd ten behoeve van een eenmalige festiviteit of bijeenkomst.
Activiteitenverslag 2010
45
Vaste gebruikers van het Vijverkwartier zijn: Huiswerkbegeleiding op zondag, Bingo, Lord of the Rings, Afghaanse Stichting, Stichting Musis Gemeente Zeist, Kleindierfokkerij.
Er zijn in 2010 in totaal 4.164 bezoekers in het gebouw geweest buiten de activiteiten van MeanderOmnium zelf. Er waren 2 vaste vrijwilligers betrokken bij het beheer, hierdoor was het mogelijk meer eenheden te leveren dan oorspronkelijk gepland waren. Het beheer van het Vijverkwartier is onderdeel van de pilot Vijverkwartier, paragraaf 2.5, blz. 20.
5.6
Openstelling Jongerencentrum De Kameel
Naast de openstelling op een aantal middagen na schooltijd blijkt er in Den Dolder behoefte te zijn aan ruimte voor maatschappelijke organisaties. De beheerder heeft met organisaties afspraken gemaakt en bijeenkomsten zo goed mogelijk op elkaar afgestemd zodat het gebouw optimaal benut wordt. Vanwege de onzekerheid over de beschikbaarheid van het gebouw in de komende jaren blijkt het lastig structurele afspraken te maken met verenigingen. Eind 2010 zijn er drie vaste gebruikers naast de activiteiten van het jongerenwerk en vrijwilligersorganisatie DJOIN. Er is 8 keer ruimte verhuurd in het kader van incidentele bijeenkomsten. Vaste gebruikers van De Kameel zijn: Yoga, Mindfullness en Atelier Den Dolder. Er zijn 710 bezoekers geregistreerd, naast de deelnemers aan activiteiten van MeanderOmnium en DJOIN. Er is frequent contact tussen de beheerder en de directe buren van het gebouw om het gevoel van overlast zoveel mogelijk te beperken. En er zijn diverse vrijwilligers betrokken bij het onderhoud van het buitenterrein.
5.7
Sector Beheer en Organisatie in 2011
In het algemeen maken wij ons zorgen over de toename van de huisvestingskosten die wij moeten maken om onze dienstverlening laagdrempelig in de wijken aan te kunnen bieden. In relatie tot de toekomstige bezuinigingen zullen wij stappen moeten ondernemen om deze kosten terug te dringen, eventueel door huisvesting af te stoten en diensten meer centraal aan te gaan bieden. Beheerders zullen in 2011 nog meer aansluiten bij de buurt- en wijkinitiatieven die ontstaan, al of niet gestimuleerd door MeanderOmniumcollega’s, in de nabijheid van één van de locaties.
Activiteitenverslag 2010
46
Het doel is om elke locatie met een passende basis van professioneel beheer (zoals veiligheid, toezicht en de technische staat van het gebouw en de installaties) steeds meer onderdeel van de buurt of wijk te laten zijn waar ook bewoners en leden van verenigingen een verantwoordelijkheid krijgen als vrijwilliger. Dit betekent een verschuiving in de taken van de beheerder, maar ook het besef bij de gebruikers dat zij zelf een bijdrage kunnen hebben in het optimaal benutten van ruimten. Wijkcentrum ’t Hollebloc wordt vanaf maart 2011 aangevuld met het inlooppunt van het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) Zeist. Dit maakt het aanbod voor de burger van Zeist nog completer met een informatie- en adviesfunctie. Daarnaast draagt dit fysieke inlooppunt bij aan de samenwerking met andere partners die betrokken zijn bij het concept van het CJG. Het gebruikersoverleg dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van de nieuwe MFA De Clomp zal intensief voortgezet worden. Uiteindelijk zal, anticiperend op diverse ontwikkelingen, het gebouw zo goed mogelijk moeten aansluiten bij de eisen die er na oplevering aan de ruimten gesteld zullen worden door gebruikers. Dit zal ook nog binnen de financiële kaders van de verschillende betrokken partijen moeten vallen. MeanderOmnium zal in 2011 voor het Wijkcentrum ’t Noorderpunt een onderzoek uitvoeren naar de functie en de behoeften in relatie tot de kosten van beheer en exploitatie van dit gebouw. Het speeltuinbeheer bij Griffensteijn is per 1 januari 2011 gestopt. De speeltuin vereniging is opgeheven en het gebouw zal gesloopt worden. Met het bestuur van Kindervreugd zijn nieuwe afspraken gemaakt om de aansturing van de beheerder nog beter te laten verlopen maar vooral ook het contact tussen het bestuur en MeanderOmnium te optimaliseren. Vijverkwartier biedt vanaf maart 2011 structureel 3 dagdelen onderdak aan de scoutinggroep De Sleutels. Verder zal actie ondernomen worden om de beschikbare dagdelen een bestemming te geven die goed aansluit bij de andere gebruikers van het gebouw en/of de behoefte van de buurtbewoners.
Activiteitenverslag 2010
47
Activiteitenverslag 2010
48