Activiteitenverslag 2010
Juni 2011 - v.u. Luc Desomer, Communicatie en Externe relaties - Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle - Gedrukt op milieuvriendelijk papier.
Activiteitenverslag 2010
Verklarende woordenlijst AREI
Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties
CGC
Corporate Governance Comité
CGK
Contact gemeenten en grote klanten
CoDAM
Centrum voor openbaar domein Asset Management, vennootschap namens nutsoperatoren rond ‘minder hinder’ en ‘synergie’
CREG
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (= federale regulator)
DMS
MIG
Message Implementation Guide, beschrijft de communicatiestromen tussen marktspelers
PLC
Power Line Communication, datacommunicatie via laagspanningskabels
REG
Rationeel energiegebruik
SODV
Sociale openbaredienstverplichtingen, door de overheid opgelegde ondersteunende maatregelen voor klanten met betaalmoeilijkheden
VEA
Vlaams Energieagentschap
Distribution Management System, voor actief beheer van netten
VIA
DNB
VREG
Distributienetbeheerder
EAN-code
Vlaanderen In Actie Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt (= Vlaamse regulator)
European Article Numbering, elke aansluiting heeft een unieke identificatiecode van 18 cijfers
VVSG
EDLB
WKK
Energiediensten voor Lokale Besturen
Elia
Elia beheert het Belgische hoogspanningsnet (transportnetbeheerder elektriciteit)
EMTN
European Medium Term Note, modaliteiten rond uitgifte van Europese institutionele obligatieleningen
Fluxys
Beheert het Belgische hogedruknet voor aardgas (transportnetbeheerder aardgas)
GIPOD
Generiek Informatie Platform Openbaar Domein, uitwisselingplatform voor nutsbedrijven en openbare domeinbeheerders
GRB
Grootschalig Referentie Bestand
ICT
Informatie- en communicatietechnologie
KLIM
Kabel en Leiding Informatie Meldpunt
KLIP
Kabel- en Leidingen Informatie Portaal
LAC
Lokale Adviescommissie
Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten Warmtekrachtkoppeling, gezamenlijk opwekken van warmte en (elektrische) kracht
Opdrachthoudende vereniging
Activiteitenverslag 2010
Jaarvergadering 29 juni 2011
Activiteitenverslag Iverlek 2010
1
Inhoud Woord vooraf
4
Voorstelling van de distributienetbeheerder
7
Identiteit Contactmogelijkheden Deelnemers Distributiegebied Bestuur en toezicht
Verslag van de raad van bestuur
19
1. Marktwerking in 2010
22
Distributienettarieven tussentijds aangepast door gestegen milieubijdrage Bonus-malus 2009 Injectietarieven afgeschaft bij decreet Vernieuwde technische reglementen Aantal installaties hernieuwbare energie Aangepaste steunmaatregelen groene stroom Solidariseringsmechanisme opkoopkost certificaten zonnepanelen Online melden lokale productie Aansluitbaarheidsgraad aardgas Scheiding gereguleerde en niet-gereguleerde activiteiten Clearing House Einde ICT-stappenplan Federale ombudsdienst operationeel
2. Algemeen beleid Voorstel tot wijziging kapitaalstructuur Extranet Tevredenheidsenquête bestuurders Samenwerkingsovereenkomst koppelpunten distributienetten Volmachtverlening aan Eandis inzake bestellingen Samenaankoop elektriciteit en aardgas Retributiereglement verlengd Samenwerkingsovereenkomst Eandis-Aquafin inzake verplaatsingsdossiers Project GIPOD, stand van zaken Centrum voor openbaar Domein Asset Management (CoDAM) Rapportering kwaliteit dienstverlening
3. Iverlek als sociale leverancier Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen Onze contacten met de klanten Inningsmandaat voor verrekening tussen Vlaamse gemengde distributienetbeheerders
2
8 9 10 12 13
Activiteitenverslag Iverlek 2010
22 22 23 24 24 25 27 27 27 28 29 30 30
31 31 32 32 33 33 34 34 34 34 35 35
36 36 36 36
4. Rationeel energiegebruik (REG) en milieu Project EDLB REG-actieplan 2010 REG-actieplan 2011 Premies voor beschermde klanten Project dakisolatie sociale huisvestingmaatschappijen Nieuw pilootproject dakisolatie Vlaanderen Huishoudelijke energiescans Aardgasfonds REG-fonds Fluxys Forfaitprijzen onderhoud openbare verlichting LED in openbare verlichting Earth Hour en Nacht van de Duisternis
5. Investeringsprogramma’s Gerealiseerde investeringen in 2010 Budget 2011 Driejaarlijkse investeringsplannen
6. Eandis Slimme meters Slimme netten Uniforme klachtenprocedure Klantentevredenheid 2e aannemersprijs Eandis Elektrische voertuigen Uitgifte obligatielening Huis-aan-huisblad
38 38 39 41 42 42 43 44 44 45 46 46 46
47 47 48 48
49 49 50 50 50 51 51 52 52
7. Verslag van het Corporate Governance Comité
53
Beknopte jaarrekening
59
Inleiding Balans per 31 december 2010 Resultaten elektriciteit 2010 Resultaten aardgas 2010 Dividenden openbare deelnemers
60 61 62 63 64
(Uitgebreide financiële gegevens kan u terugvinden in het ‘Financieel verslag 2010’ dat samen met het activiteitenverslag het jaarverslag vormt en dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via ‘
[email protected]’).
Verklarende woordenlijst
Activiteitenverslag Iverlek 2010
3
Woord vooraf We willen ook inspelen op de macroeconomische omgeving waarin we actief zijn. Het gebruik van elektriciteit en aardgas is een basisrecht voor elke inwoner. We functioneren als sociale leverancier bij residentiële klanten die niet langer terechtkunnen bij een commerciële leverancier. We nemen die sociale opdracht ernstig en we willen de opbouw van dat sociale vangnet zo effectief mogelijk realiseren. Jammer genoeg stellen we vast dat de problematiek van de energiearmoede niet afneemt. Het aantal klanten bij de sociale leverancier blijft groeien. We zijn doordrongen van het grote maatschappelijke belang van de vangnetfunctie van de distributienetbeheerders. Voor wie het al moeilijk heeft, kan onze tussenkomst een heel verschil maken. Ik wil daarbij onderstrepen dat onze goede samenwerking met de OCMW’s en de Lokale Adviescommissies in onze steden en gemeenten in het verleden reeds haar nut heeft bewezen.
Geachte lezer, Graag blik ik terug op het voorbije jaar 2010. Zoals u in dit jaarverslag kunt lezen, was het een rijke oogst, met tal van successen en realisaties op diverse domeinen. We spelen in onze regio een cruciale rol in alles wat met de distributie van elektriciteit en aardgas te maken heeft. Op technisch vlak staan we aan de top van Europa. We behoren tot de besten qua betrouwbaarheid van de netten en de leveringszekerheid. We zetten alles in het werk om via ons distributiebedrijf Eandis een optimale dienstverlening aan onze klanten te garanderen, met bijzondere aandacht voor een goede bereikbaarheid, snelle interventies, kortere doorlooptijden van dossiers, minder hinder bij werken, en een doeltreffende klachtenbehandeling.
4
Activiteitenverslag Iverlek 2010
De promotie van rationeel energiegebruik (REG) via premies en advies is spectaculair te noemen. In 2010 hebben we ons opnieuw ten volle ingezet om het publiek verder te sensibiliseren voor rationeel energiegebruik. En de resultaten liegen er niet om. Het aantal premieaanvragen gaat nog steeds in stijgende lijn en ook de globale energiebesparing stijgt. Met het project ‘Energiediensten voor Lokale Besturen’ of kortweg EDLB, bieden we aan de gemeenten een operationele en financiële ondersteuning voor een actief energiemanagement. De gemeenten krijgen de kans om totaalprojecten rond energiebesparing te realiseren. Zo ondersteunen wij hen als partners in hun voorbeeldfunctie naar de bevolking. Het aantal nieuwe projecten voor lokale elektriciteitsproductie heeft de jongste jaren een vlucht genomen en er wordt verwacht dat die groei zich de komende jaren zal doorzetten.
Samen met Eandis stellen we alles in het werk om zoveel mogelijk decentrale producties aan te sluiten. Maar, onder welke vorm dan ook, hernieuwbare en decentraal geproduceerde energie hebben bij de netbeheerders verregaande technische en financiële consequenties. We willen het beleid van de Vlaamse regering faciliteren, maar we willen dat doordacht doen en meehelpen aan een duurzaam groeiscenario inzake groene stroom. Bij de burger is de jongste jaren meer en meer de perceptie gegroeid dat de distributienetbeheerders, naast hun technische verantwoordelijkheid voor netten en aansluitingen, ook zelf bevoegd zijn over heel wat ecologische en sociale aspecten van het energiebeleid. Dit is evenwel niet het geval. Bij deze opdrachten fungeren wij als doorgeefluik tussen de overheid en de eindgebruikers. De eerste maanden van 2011 werd veel aandacht besteed aan de tussentijdse herziening van de distributienettarieven. Dat was een gevolg van de onvoorziene groei en het succes van de REG-premies en de groenestroomcertificaten. Bij het vastleggen van de meerjarentarieven 2009-2012 was het namelijk onmogelijk te voorzien dat die maatschappelijke kosten zo spectaculair zouden stijgen zodat de vastgestelde tarieven niet meer in staat zouden zijn om die gestegen kosten te compenseren. Om te vermijden dat de extra kosten van deze eerste tariefperiode zouden leiden tot een nog grotere stijging van de tarieven in de periode 2013-2016, heeft de CREG een tussentijdse herziening goedgekeurd van de lopende meerjarentarieven met ingang van 1 april 2011. Voor alle duidelijkheid, het zijn dus niet de distributienetbeheerders of Eandis die de tarieven vastleggen en herschikken naar eigen goeddunken. Het is de federale regulator CREG die
erover waakt dat de tarieven van de distributienetbeheerders, de kostprijs van onze opdrachten reflecteren. We werken tegen kostprijs en doen permanent inspanningen om de doorgerekende kosten tot een minimum te beperken. De laatste jaren zijn de kosten waarop we zelf vat hebben (zoals de exploitatiekosten) dan ook gevoelig gedaald. Helaas moeten we ook kosten doorrekenen waarop we geen vat hebben. Onze dienstverlening evolueert, onze klanten vormen een permanente waardemeter voor onze werking. Competentie, dynamiek en motivatie zijn daartoe cruciaal. Ze zijn de motor voor onze dienstverlening, onze resultaten, onze toekomst. Ik wil graag de expertise en de gemotiveerdheid van de directie en de medewerkers van Eandis in hun job benadrukken. En ik wil ook graag het belang onderstrepen van de constructieve samenwerking met alle bestuurders en de deelnemers in onze opdrachthoudende vereniging en alle betrokken marktspelers. Daarvoor mijn oprecht en welgemeende dank aan al wie op een of andere manier zijn of haar steentje heeft bijgedragen tot de verwezenlijkingen, de initiatieven en de samenwerking in het voorbije jaar. Ik ben ervan overtuigd dat onze opdrachthoudende vereniging in en via een vruchtbare samenwerking tussen de overheid, de aandeelhouders en de vakbekwame medewerkers van Eandis, ook in de toekomst in koppositie zal blijven als één van de beste Europese netbeheerders. De maatschappij stelt zeer legitieme verwachtingen in ons en zal dat in de toekomst beslist verder blijven doen. Dit moet onze blijvende uitdaging zijn voor de toekomst.
Jef Marien Voorzitter
Activiteitenverslag Iverlek 2010
5
6
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Voorstelling van de distributienetbeheerder
Identiteit Benaming:
IVERLEK
Rechtsvorm:
Opdrachthoudende vereniging
Maatschappelijke zetel: Aarschotsesteenweg 58, 3012 Leuven - Wilsele Secretariaat:
Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
Oprichting:
Opgericht te Leuven op 29 maart 1982 na koninklijke machtiging van 14 december 1981 - Belgisch Staatsblad van 16 februari 1982.
Oprichtingsakte - Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 7 januari 1983, nr. 118-1.
Statuten:
Goedgekeurd bij ministerieel besluit van 5 november 1982 - Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 9 februari 1983, nr. 118-1.
Omzetting in opdrachthoudende vereniging door de algemene vergadering in buitengewone zitting van 5 november 2003.
Laatst gewijzigd door de buitengewone algemene vergadering van 17 december 2010 - Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 8 maart 2011, nr. 10008523 - Goedgekeurd bij ministerieel besluit van 31 maart 2011.
Ondernemingsnummer: BTW BE 0222.343.301
8
RPR Leuven
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Contactmogelijkheden Algemeen telefoonnummer 078 35 35 34 Vragen over : • nieuwe aansluitingen • verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters • de opneming van je meterstand • rationeel energiegebruik (REG) • budgetmeters en dienstverlening sociale leverancier Melden van klachten (bij voorkeur via www.eandis.be < Over Eandis< Opmerkingen of klachten melden) Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Storingen en defecten 7 dagen op 7 en 24 uur op 24.
078 35 35 00
Gasreuk 7 dagen op 7 en 24 uur op 24. Oproepen worden prioritair behandeld.
0800 65 0 65
Defecte straatlampen - www.straatlampen.be Adresgegevens van de paal doorgeven (via telefoon of website) Het defect wordt zo snel mogelijk hersteld.
0800 6 35 35
Doven en slechthorenden Gasreuk, storingen en defecten melden via sms-codebericht. Meer info op website www.eandis.be
0477 777 080
Ombudsdienst Heeft u een klacht over de dienstverlening van Eandis, neem dan eerst via de website of het algemeen nummer contact. Vindt u daar geen oplossing, dan kan u terecht bij de Ombudsdienst van Eandis. Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur U kan ook schrijven of mailen via de website : • Ombudsdienst Eandis, Postbus 60, 9090 Melle • www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst Eandis
0800 6 00 01
Klantenkantoren Halle: Louis Van Beverenstraat 27 Heist-op-den-Berg: Boudewijnlaan 20 Leuven: Aarschotsesteenweg 58 Mechelen: Elektriciteitsstraat 70 Websites www.iverlek.be
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag
www.eandis.be
Infrastructuurgebieden Leuven : Aarschotsesteenweg 58, 3012 Leuven-Wilsele Mechelen : Elektriciteitstraat 70, 2800 Mechelen Zenne-Dender : Groeneweg 5 B, 9320 Erembodegem Algemeen correspondentieadres Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
Activiteitenverslag Iverlek 2010
9
Deelnemers 52 gemeenten en Electrabel nv. Gemeenten
Elektriciteit
Gas
Aarschot
•
•
Asse
•
•
Beersel
•
•
Berlaar
•
•
Bertem
•
•
Bierbeek
•
•
Bonheiden
•
•
Boortmeerbeek
•
•
Bornem
•
•
Boutersem
•
•
Diest
10
•
Dilbeek
•
•
Drogenbos
•
•
Haacht
•
•
Halle
•
•
Heist-op-den-Berg
•
•
Herent
•
•
Herselt
•
•
Hoegaarden
•
•
Hoeilaart
•
•
Huldenberg
•
•
Hulshout
•
•
Kapelle-op-den-Bos
•
•
Keerbergen
•
•
Kortenberg
•
•
Kraainem
•
•
Lennik
•
•
Leuven
•
•
Liedekerke
•
•
Linkebeek
•
•
Londerzeel
•
•
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Gemeenten
Elektriciteit
Gas
Mechelen
•
•
Merchtem
•
•
Opwijk
•
•
Overijse
•
•
Putte
•
•
Puurs
•
•
Roosdaal
•
•
Rotselaar
•
•
Scherpenheuvel-Zichem
•
•
Sint-Amands
•
•
Sint-Genesius-Rode
•
•
Sint-Katelijne-Waver
•
•
Sint-Pieters-Leeuw
•
•
Ternat
•
•
Tervuren
•
•
Tienen
•
•
•
•
Tremelo
(1)
Wezenbeek-Oppem
•
•
Willebroek
•
•
Zaventem
•
•
Zemst
•
•
(1)
Tremelo: enkel deelgemeente Tremelo
Activiteitenverslag Iverlek 2010
11
Distributiegebied Volgens activiteit Berlaar Berlaar HeistSintPuurs HeistOp-DenSintKatelijneSint- PuursWillebroek Op-DenBerg Hulshout KatelijnePutte SintWaver Willebroek Amands Herselt Berg Hulshout Putte Amands Herselt Mechelen Waver Bonheiden Londerzeel Kapelle- Mechelen Bonheiden ScherpenheuvelKeerbergen Londerzeel Kapelleop-denScherpenheuvel- Diest KeerbergenTremelo op-denBos Aarschot Zichem Boortmeerbeek Tremelo Diest Bos Aarschot Zichem Zemst Boortmeerbeek Opwijk Zemst Haacht Rotselaar OpwijkMerchtem Haacht Rotselaar Merchtem Bornem Bornem
Asse Herent Asse Herent Kortenberg Ternat ZaventemKortenberg Leuven Liedekerke Ternat Zaventem Leuven Kraainem Dilbeek Liedekerke Roosdaal Boutersem Kraainem Dilbeek Wezembeek- Bertem Bertem Roosdaal Boutersem WezembeekOppem Bierbeek Oppem Bierbeek Lennik Tervuren Tienen Lennik SintTervuren Tienen Huldenberg Sint- Drogenbos PietersHoegaarden Drogenbos Huldenberg PietersLeeuw Hoegaarden Linkebeek Overijse Leeuw Linkebeek Hoeilaart Overijse Beersel Sint- Hoeilaart BeerselGenesiusSintGenesiusRode Halle Rode Halle
Aardgas Aardgas en en elektriciteit elektriciteit Uitsluitend Uitsluitend aardgas aardgas
Volgens infrastructuurgebied
12
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Bestuur en toezicht Raad van Bestuur Voorzitter
Jef Marien
Heist- op-den-Berg
Ondervoorzitters Jean Debrael André Sarens Louis Tobback
Beersel Electrabel Leuven
Leden
Pascal Brancart Electrabel Jenny Burms Electrabel Roger Castelein Herent Herman Claeys Roosdaal Mia Cools Bonheiden Geert Daems Hulshout Jean De Backer Ternat Raf De Blaiser Sint-Amands Christian De Groof Electrabel Miriam De Loose Electrabel Ellen De Vos Puurs Pieter Derveaux (tot 20.12.2010) Zaventem Emile Désiron Boutersem Michel Destexhe Wezembeek-Oppem Sophie Dutordoir Electrabel Edwin Fabri Asse Marc Florquin Diest Christian Geûens Sint-Genesius-Rode Karel Geys Mechelen Annemie Godts Electrabel Paul Goeminne Kortenberg Alex Heyvaert (vanaf 21.02.2011) Zemst Griet Heyvaert Electrabel Paul Jacobs (tot 31.12.2010) Haacht Olivier Joris Kraainem Rumold Lambrechts Electrabel Henri Loonbeek Bierbeek Frans Luyten Herselt Werner Mertens Rotselaar Gwen Meskens Opwijk Chantal Mostaert Merchtem Karel Muyshondt Willebroek
Sonie Oliviers Tienen Leo Peeters Kapelle-op-den-Bos Cédric Peetroons Drogenbos Paul Sedyn Linkebeek Johan Timmermans Mechelen Werner Timmermans Putte Willem Torry Hoegaarden Rita Triest Liedekerke Tamara Troucheau Halle Els Uytterhoeven Hoeilaart Michel Valkeniers Dilbeek Wendy Van Calster Boortmeerbeek Gerda Vandenplas Huldenberg Mil Van der Auwera Scherpenheuvel-Zichem Joel Vander Elst Tervuren Louis Van Hoof Keerbergen Ernest Vankelecom Lennik Marie-Thérèse Vankerkhove Aarschot Lieve Vanlinthout Sint-Pieters-Leeuw Maria Van Eyken (vanaf 21.02.2011) Haacht Luc Van Nuffel Electrabel Gerald Van Roey (vanaf 21.02.2011) Zaventem Louis Van Roost (tot 31.12.2010) Zemst Dirk Vansina Leuven Mark Verbruggen Londerzeel Luc Vercammen Sint-Katelijne-Waver Vital Vermijlen Bornem Eddy Verstappen Berlaar Leonard Vranckx Bertem Sven Willekens Overijse Marc Willems Tremelo
Leden met raadgevende stem Karel De Ridder Marc Honorez Marleen Verschaeren
Dilbeek Tienen Heist-op-den-Berg
Deskundige
Martin Verschelde
Secretaris
Virginia Geeraerts
Vertegenwoordiging Eandis Luc De Bruycker Luc Desomer Erwin Herzeel Jean Pierre Hollevoet Guy Peeters
Johan Smets (vanaf 24.01.2011) Rudy Van Beers Flor Vandekerckhove (tot 24.01.2011) Walter Van den Bossche Guido Van Doren
Activiteitenverslag Iverlek 2010
13
Directiecomité
Corporate governance comité
Voorzitter
Voorzitter
Ondervoorzitters
Ondervoorzitters
Pieter Derveaux (tot 20.12.2010) André Sarens Mil Van Der Auwera
Ellen De Vos Alex Heyvaert (vanaf 21.02.2011) Louis Van Roost (tot 31.12.2010)
Leden
Leden
Dirk Vansina
Jenny Burms Jean Debrael Emile Désiron Sophie Dutordoir Christian Geûens Rumold Lambrechts Jef Marien Johan Timmermans Werner Timmermans Louis Tobback Tamara Troucheau Michel Valkeniers Wendy Van Calster Lieve Vanlinthout Gerald Van Roey (vanaf 21.02.2011) Vital Vermijlen Sven Willekens
Jean Debrael
Geert Daems Marc Florquin Paul Goeminne Sonia Oliviers Leo Peeters Joël Vander Elst
Deskundige
Martin Verschelde
Secretaris
Jan Hermans
Vertegenwoordiging Eandis Frank Demeyer Jean-Pierre Swaelens
Deskundige
Martin Verschelde
Secretaris
Virginia Geeraerts
Vertegenwoordiging Eandis
Luc De Bruycker Luc Desomer Erwin Herzeel Jean Pierre Hollevoet Guy Peeters Johan Smets (vanaf 24.01.2011) Rudy Van Beers Flor Vandekerckhove (tot 24.01.2011) Walter Van den Bossche Guido Van Doren
14
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Commissaris Klynveld Peat Marwick Goerdeler Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door P.P. Berger
Regio A
Regio D
Voorzitter
Voorzitter
Michel Valkeniers
Pieter Derveaux (tot 20.12.2010) Gerald Van Roey (vanaf 21.02.2011)
Dilbeek
Zaventem
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Lucien Wauters
Pieter De Man
Sint-Pieters-Leeuw
Overijse
Leden Beersel Jean Debrael Eddy Deknopper Peter Meerts Jos Van Elslande Dilbeek Albert De Bot Georges De Vliegher Julien Sergoigne Danny Smagghe Drogenbos Cédric Peetroons Marie-Louise Wijns Lennik Piet Durang Ernest Vankelecom Liedekerke Marc Bronselaer Rita Triest Steven Van Linthout
Leden Linkebeek Paul Sedyn Roosdaal Herman Claeys Glenn Heyvaert Katrien Van Den Steen Sint-Genesius-Rode Christian Geûens Hugo Massagé Jean-Louis Roefs Sint-Pieters-Leeuw Ignace Blondeel Guy Jonville Luc Van Ruysevelt Lieve Vanlinthout Ternat Louis De Saeger Jean Dooms Frans Holsters
Bertem Dennis Holbrechts Leonard Vranckx Hoeilaart Bernard Lefever Els Uytterhoeven Jean-Paul Van Horenbeke André Vandenput Huldenberg Jos Lefever Gerda Vandenplas Kortenberg Paul Goeminne Paul Lebrun Willy Trappeniers Kraainem Dominique Houtart Olivier Joris Guillaume von Wintersdorff
Deskundige
Deskundige
Secretaris
Secretaris
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Johan Smets Kris Van Doren Flor Vandekerckhove (tot 24.01.2011)
Overijse Daniël De Kock Luk Stouffs Sven Willekens Tervuren Femke Taymans Jan Trappeniers Monica Van De Velde Joel Vander Elst Wezembeek-Oppem Jean-Pierre Butaye Christian Jaubert Marc Van Deuren Zaventem Walter Miseur Erik Rennen Luc Vander Elst
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Marc Franck Jozef Huyck Rudy Van Beers Jozef Vermeiren Filip Vos Koen Wouters
Activiteitenverslag Iverlek 2010
15
Regio Aarschot
Regio Haacht
Regio Halle-Merchtem
Voorzitter
Voorzitter
Voorzitter
Scherpenheuvel-Zichem
Boortmeerbeek
Halle
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Mil Van Der Auwera
Marc Florquin Diest
Wendy Van Calster
Louis Van Roost (tot 31.12.2010) Alex Heyvaert (vanaf 21.03.2011)
Tamara Troucheau
Mark Verbruggen Londerzeel
Zemst
Leden
Aarschot Emiel Broos Marie-Thérèse Vankerkhove Gerry Vranken René Wittemans Diest Johan Bellen Erwin Jennes Murat Celik Herselt Frans Luyten Hilde Van Reet Christiane Van Thielen Scherpenheuvel-Zichem Ursula Bervoets Willy Cortens Jos Lemmens Kris Peetermans
Boortmeerbeek Georges Devroey Reginald Steens Haacht Wim Blauwens Daniël Scheers Marie Van Eyken Keerbergen Wouter Boncquet Liliane Goyvaerts - De Weerdt Louis Van Hoof Tremelo Leo Van Win Diane Willems Marc Willems Zemst Juliaan Deleebeeck Louis Van Releghem Bob Van Steenbergen (tot 31.12.2010) Linda De Coster (vanaf 21.03.2011)
Leden
Asse Johan Berben Bertha Peeters Emiel Saerens Jo Verwimp Halle Kjell Bosmans Hans Carlier Anja Deridder Christophe Merckx Londerzeel Koen Moeyersons Maurice Verbelen Merchtem Vanessa Albrecht Chantal Mostaert Chris Van Den Bossche Opwijk Marijke De Vis Gwendolijn Meskens Paul Onselaere
Deskundige
Deskundige
Deskundige
Secretaris
Secretaris
Secretaris
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Marc Franck Jozef Huyck Rudy Van Beers Jozef Vermeiren Filip Vos Koen Wouters
16
Leden
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Michel Ceulemans Ivo Claes Karel Hermans (tot 30.04.2011) Ludwina Jacobs Freddy Van Den Bosch Guido Van Doren
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Johan Smets Kris Van Doren Flor Vandekerckhove (tot 24.01.2011)
Regio Heist-op-den-Berg
Regio Leuven
Regio Mechelen
Voorzitter
Voorzitter
Voorzitter
Putte
Leuven
Mechelen
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Berlaar
Leuven
Sint-Katelijne-Waver
Leden
Leden
Leden
Heist-op-den-Berg Anja Van Dyck Anja Van Loo Eric Verbist Carl Verelst Ilse Vermeulen
Herent Roger Castelein Chris Gielens Katrien Put
Mechelen Geert Bervoets Ferdinand Ongena Johan Pepermans Björn Siffer Jean-Marie Siscot
Werner Timmermans
Eddy Verstappen
Berlaar Jan Hendrickx Ronald Van Thienen
Hulshout Geert Daems Sabine Indekeu Putte Peter Gysbrechts Alfons Vekemans
Dirk Vansina
Etienne Bruggemans
Bierbeek Henri Loonbeek Mia Ombelet Veerle Van Cauwenberg
Leuven Marleen Demuynck Edmond Feyfer Diane Saelens Bert Smits Bieke Verlinden
Deskundige
Secretaris
Secretaris
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Virginia Geeraerts Michel Ceulemans Ivo Claes Karel Hermans (tot 30.04.2011) Ludwina Jacobs Freddy Van Den Bosch Guido Van Doren
Eddy Vercammen
Bonheiden Gerda Frans Jeannine Janssens Monique Ventôse
Sint-Katelijne-Waver Lily Cleymans Willy Van Looy Luc Vercammen
Rotselaar Werner Mertens Frank Staes André Van Aerschot
Deskundige
Martin Verschelde
Johan Timmermans
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Marc Franck Jozef Huyck Rudy Van Beers Jozef Vermeiren Filip Vos Koen Wouters
Deskundige
Martin Verschelde
Secretaris
Virginia Geeraerts
Vertegenwoordiging Eandis Michel Ceulemans Ivo Claes Karel Hermans (tot 30.04.2011) Ludwina Jacobs Freddy Van Den Bosch Guido Van Doren
Activiteitenverslag Iverlek 2010
17
Regio Tienen
Regio Willebroek
In Memoriam
Voorzitter
Voorzitter
Boutersem
Bornem
Ondervoorzitter
Ondervoorzitter
Hoegaarden
Willebroek
Leden
Leden
Op 5 oktober 2010 overleed François Steps. François was namens de gemeente Dilbeek lid van de Regionale Adviescomissie A sinds 5 november 2003. Met zijn overlijden is een waardevol en actief vertegenwoordiger in de werking van Iverlek weggevallen. De raad van bestuur van Iverlek biedt zijn oprechte deelneming aan zijn familie aan.
Emile Désiron
Willem Torry
Boutersem Günther Portaels Hoegaarden May Van Miert Tienen Victor Boeckaerts Armand Deldime Els Meerbergen Sonia Oliviers Hans Vandermolen
Vital Vermijlen
Karel Muyshondt
Bornem Tom Bongaerts Alfons De Strooper Etienne Kegels Kapelle-op-den-Bos Leo Peeters Jozef Van den Troost Puurs Ellen De Vos (tot 03.03.2011) Simon Pintens Lucie Selleslags (vanaf 21.03.2011) Nini Vivijs Sint-Amands Raf De Blaiser Erna Vingerhoets Willebroek Paul Delcloo Anita Moens Alfons Moortgat
Deskundige
Deskundige
Secretaris
Secretaris
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Marc Franck Jozef Huyck Rudy Van Beers Jozef Vermeiren Filip Vos Koen Wouters
18
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Martin Verschelde Virginia Geeraerts Michel Ceulemans Ivo Claes Karel Hermans (tot 30.04.2011) Ludwina Jacobs Freddy Van Den Bosch Guido Van Doren
Verslag van de raad van bestuur
Inleiding Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, hebben wij de eer u verslag uit te brengen over de activiteiten van Iverlek tijdens het boekjaar 2010. In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. In 2010 liep een eerste proefproject met slimme meters in Vlaanderen. De toenemende decentrale energieproductie noodzaakt zowel een verzwaring als een actief beheer van de distributienetten dat in twee richtingen op flexibele wijze moet kunnen worden aangestuurd. De eerste 4 300 elektronische verbruiksmeters werden geïnstalleerd in Leest en Hombeek (Mechelen). Het proefproject was bedoeld om de werking van de meters en de communicatie van de data degelijk uit te testen. De resultaten van dit proefproject geven aan dat de techniek om verbruiksgegevens van op afstand door te sturen, effectief werkt. Met de tweede fase van het onderzoeksproject, dat in 2011 is opgestart, zullen nog andere technieken worden uitgetest door zo’n 40 000 nieuwe meters te plaatsen, verspreid over welomschreven testgebieden. De Energie Diensten voor Lokale Besturen die einde 2009 werden opgestart, kenden hun verdere uitbouw in de loop van 2010.
20
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Aan gemeenten, OCMW’s en provincie worden begeleiding, coördinatie en financiële ondersteuning (d.i. prefinanciering) aangeboden inzake energiebeheer in gebouwen en openbare verlichting, teneinde energiebesparingen of projecten met hernieuwbare energie te stimuleren en te realiseren. De juridische basis van deze dienstverlening kwam tot stand na overleg met de vertegenwoordigers van de toezichthoudende overheid en vond deels uitwerking via een statutenwijziging die op de algemene vergadering van 17 december 2010 werd voorgelegd en op 8 maart 2011 gepubliceerd werd in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad. Einde 2010 heeft de Raad van Bestuur aandacht besteed aan een eerste voorstel in verband met de optimalisering van de kapitaalstructuur van Iverlek. Op 21 februari 2011 werd beslist over een kapitaaloperatie die zijn beslag moet krijgen op 30 juni 2011. Het gaat om een dubbele kapitaalbeweging, waarbij een kapitaalreductie door alle aandeelhouders gerealiseerd wordt, gevolgd door een kapitaalverhoging door de openbare besturen (in de vorm van een herinvestering van het aanvankelijk gereduceerde kapitaal). Door de opwaartse evolutie van de investeringen zal deze kapitaaloperatie op termijn resulteren in een hogere financiële vergoeding ten voordele van de gemeenten.
Een statutenwijziging wordt voorgelegd aan de algemene vergadering, tevens jaarvergadering, van 29 juni 2011. Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap. De vereniging heeft geen bijkantoren. Overeenkomstig de wettelijke voorschriften en artikel 16bis van de statuten heeft het Corporate Governance Comité (CGC) aan de Raad van Bestuur verslag uitgebracht over zijn opdrachten inzake het hem toevertrouwd mandaat met betrekking tot het werkingsjaar 2010. Het betreft een rapport zonder voorbehoud noch bezwaar. Verder verslag over de uitgevoerde werkzaamheden van het corporate governance comité vindt u in hoofdstuk 7 van het activiteitenverslag. Er is geen tegenstrijdigheid van belangen vastgesteld overeenkomstig voornoemd verslag van het CGC. Tevens leggen wij u de jaarrekening voor, namelijk de balans, de resultatenrekening met commentaar en de toelichting, afgesloten per 31 december 2010, en de winstverdeling. De balans sluit per 31 december 2010 af met een totaal van 1.539.727.652,63 euro ten opzichte
van een vergelijkbaar cijfer van 1.460.920.224,47 euro voor het boekjaar 2009. De volledige jaarrekening is opgenomen in het ‘Financieel verslag’ dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via ‘
[email protected]’. In de loop van 2010 stond Eandis ten behoeve van de distributienetbeheerders in voor de uitgifte van een obligatielening gericht op particuliere beleggers (‘retail’). De distributienetbeheerders, waaronder Iverlek, hadden zich binnen het kader van deze lening borg gesteld. In de eerste week van juni en in de laatste week van november werd respectievelijk 150 en 170 miljoen euro opgehaald. De eerste lening had een looptijd van 7 jaar en een bruto actuarieel rendement van 3,672 %. De tweede lening had een looptijd van 10 jaar en een bruto actuarieel rendement van 4,013 %. De vennootschap gebruikt geen afgeleide financiële instrumenten (‘derivaten’) op een wijze die van betekenis is voor de beoordeling van haar activa, passiva, financiële positie en resultaat.
De Raad van Bestuur 4 april 2011
Activiteitenverslag Iverlek 2010
21
1. Marktwerking 2010 Distributienettarieven tussentijds aangepast door gestegen milieubijdrage
Bonus-Malus 2009 De CREG heeft op 25 november 2010, na bespreking van het standpunt van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders op de hoorzitting van 4 november 2010, de definitieve beslissing inzake de bonus-malus 2009 kenbaar gemaakt. Na vermindering met 5.900 euro met betrekking tot de slopingen voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen, resulteert dit in een bonus uit de tarieven elektriciteit en aardgas toegepast tijdens het exploitatiejaar 2009.
Vanaf 1 april 2011 is het distributienettarief elektriciteit tussentijds aangepast ingevolge de aanzienlijke toename van de aangevraagde energiepremies en geïnstalleerde zonnepanelen, waarvan de kosten voor de groenestroomcertificaten door de netbeheerders worden gedragen. Het succes van die maatregelen was bij de start van de meerjarentarieven 2009-2012 niet voorspelbaar en heeft alle verwachtingen meer dan overtroffen. Daarom heeft de CREG een tussentijdse herziening van de tarieven goedgekeurd om de extra kosten ten belope van 543 miljoen euro te verrekenen. Het bedrag wordt evenredig gespreid over 2011 en 2012. Alle andere componenten van het distributienettarief, zoals de kosten voor de exploitatie van de netten, blijven ongewijzigd.
Samenstelling distributienettarief (in euro) 6,61
13,82
Openbaredienstverplichting 9,27 2,14
Beschermde klanten 100 kWh gratis
24,76
REG Openbare verlichting
19,45
85,83
53,91
WKK Exploitatiekosten
35,27
Afschrijven installaties Netto billijke vergoeding (voor het ingebrachte kapitaal) 0,08 46,82
40,47
Financiële lasten Overige kosten (netverliezen, projecten, slopingen, overdrachten,...)
22
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Injectietarieven afgeschaft bij decreet Hoewel in de periode 2003–2008 ook reeds injectietarieven werden toegepast door een aantal distributienetbeheerders, voorzagen de meeste distributienetbeheerders injectietarieven in hun tariefvoorstellen voor de regulatoire periode 2009-2012. Dit is het gevolg van het stijgende aantal decentrale producenten en de daarmee gepaard gaande belangrijke investeringskosten in het net. De bevoegde regulator (CREG) ondersteunde ten volle de allocatie van kosten die betrekking hebben op injectie aan de veroorzakers van kosten, in casu de decentrale producenten. Op 4 juni 2009 keurde de CREG de door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders ingediende meerjarentarieven – inclusief injectietarieven – goed, met toepassing vanaf 1 juli 2009.
Deze injectietarieven werden aangerekend voor de grote hernieuwbare energieproducenten met telegelezen meter, die elektriciteit op de distributienetten injecteren. Het injectietarief werd dus niet aangerekend voor decentrale productieprojecten van particulieren (bv. plaatsing van zonnepanelen). De invoering van het injectietarief werd door sommigen bekritiseerd omdat het een hinderpaal zou zijn voor de ontwikkeling van hernieuwbare energie.
In het voorjaar van 2010 werd door de CREG een werkgroep opgestart met deelname van vertegenwoordigers van alle regulatoren en van alle distributienetbeheerders. De CREG formuleerde aansluitend een advies waarbij een aanpassing van de injectietarieven mogelijk was op voorwaarde dat ook de aansluittarieven zouden worden aangepast. Mogelijke wijzigingen konden slechts vanaf 1 januari 2013 (start van de nieuwe meerjarentarieven 2013-2016) ingevoerd worden. In de plenaire zitting van het Vlaamse Parlement van 23 december 2010 werd inmiddels een decreet voor de afschaffing van de injectietarieven goedgekeurd. De afschaffing geldt niet alleen voor het distributienet, maar ook wanneer het hoogspanningsnet als plaatselijk vervoernet wordt ingezet. Vermits de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders de aanrekening van injectietarieven hebben voorzien in het meerjarentarief 20092012, zal er door deze decretale aanpassing een tekort aan inkomsten ontstaan dat wordt geschat op ongeveer 6 miljoen euro per jaar. Dit tekort zal moeten worden verrekend in een volgende regulatoire periode. Aan de CREG werd een verzoek gericht om de niet meer doorgerekende injectietarieven op basis van gewijzigde Vlaamse regelgeving te mogen behandelen als openbaredienstverplichting. De gederfde inkomsten zouden dan als niet-beheersbare kost via ‘overdracht’ voor aanrekening naar latere tariefjaren (tariefperiode 2013-2016) worden doorgeschoven. Om te vermijden dat deze opgespaarde kosten, samen met andere niet verwerkte aanrekeningen (bv. meerkost groenestroomcertificaten), de tarieven vanaf 2013 te zwaar zouden impacteren, werd aan de CREG gevraagd om deze overdracht van kosten vervroegd aan te rekenen.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
23
Vernieuwde Technische Reglementen De Technische Reglementen voor Elektriciteit en Gas vormen als het ware de bijbel voor de technische werking van het distributienetbeheer in Vlaanderen. Ze worden opgesteld door de VREG en bij Ministerieel Besluit goedgekeurd. Op 18 februari 2010 werden aangepaste versies van beide documenten van kracht. Eandis heeft namens de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders tijdens de consultatiefase een constructieve bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de beide aangepaste Technische Reglementen.
Aantal installaties hernieuwbare energie Het aantal nieuwe projecten voor lokale elektriciteitsproductie heeft de jongste jaren een vlucht genomen en er wordt verwacht dat deze groei zich de komende jaren zal doorzetten. In het derde
24
Activiteitenverslag Iverlek 2010
kwartaal van 2008 was er in het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders 324,1 MW aan decentrale productie op de distributienetten aangesloten. Het betrof dan voornamelijk windmolens, warmtekrachtkoppeling (WKK) en, toen nog eerder beperkt, zonnepanelen. Einde 2010 was er 1 067,8 MW aan decentraal productievermogen aangesloten, wat een verdrievoudiging is in twee jaar tijd. Het aandeel van de WKK’s verdubbelde, terwijl het aandeel van de zonnepanelen zelfs met factor 18 vermenigvuldigde. De decentrale productie-installaties die in 2008 reeds in dienst waren, produceerden toen 2 296 GWh of 8,2 % van wat in totaal via het distributienet werd vervoerd. Einde 2010 is deze productie opgelopen tot 3 704 GWh of 13,3 % van de elektriciteitsdistributie.
Injectieprojecten sedert de vrijmaking van de energiemarkt op het net van Iverlek Besteld
In dienst
Offerte
Totaal
21 994 kVA
184 329 kVA
17 489 kVA
223 812 kVA
Injectieprojecten volgens soort aan de hand van bovenvermeld totaal van de totaliteit van projecten ‘besteld, in dienst en geofferteerde’. WKK (stoom/diesel) Excl. Bio WKK
Wind/water turbines Incl; Bio WKK
Zonnepanelen
Totaal
66 660 kVA
53 500 kVA
103 652 kVA
223 812 kVA
Fotovoltaïsche cellen: realisaties onder 10 kW (installaties met terugdraaiende meter): installaties in dienst volgens publicatielijst VREG Aantal
Totaal kW
Gemiddelde kW/realisatie
13 992
59 788
4,3
Fotovoltaïsche cellen: realisaties boven 10 kW (installaties met aangepaste meetinstallatie, die zowel afname als injectie afzonderlijk meten) op basis van de totaliteit van projecten ‘besteld, in dienst en geofferteerde’. Aantal
Totaal kW
Gemiddelde kW/realisatie
118
43 864
371,7
Bovenvermelde resultaten tonen aan dat Eandis en de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders alles in het werk hebben gesteld om zoveel mogelijk installaties aan te sluiten. De vier grootste bronnen van decentrale productie zijn windmolens, WKK, WKK Bio en zonnepanelen. Zij nemen voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen 98 % van de decentrale productie voor hun rekening.
Aangepaste steunmaatregelen groene stroom Distributienetbeheerders zijn verplicht om de groenestroomcertificaten die hen worden aangeboden, op te kopen aan een vaste minimumprijs. Op 27 april 2011 besliste de Vlaamse regering om de steunmaatregelen voor hernieuwbare energie aan te passen. Daardoor zal onder meer de steun voor zonnepanelen de komende jaren versneld
omlaag gaan. Deze beslissing moet worden omgezet in een wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009. Uit analyse blijkt dat de mogelijke impact op het distributienettarief voor de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een vermindering van 50 miljoen euro per jaar kan bedragen ten opzichte van de huidige regelgeving. De voornaamste wijzigingen zijn de opsplitsing van de installaties tot 250 kW en boven 250 kW piekvermogen, de versnelde degressieve afbouw van de steun via de groenestroomcertificaten en de inkorting van de looptijd van de minimumsteun. In het verlengde van de wettelijke opkoopverplichting bij aanbieding van groenestroomcertificaten hebben de distributienetbeheerders, waaronder Iverlek, beslist dat jaarlijks de markt zal worden bevraagd om zo de beste voorwaarden voor verkoop te verkrijgen.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
25
Nieuwe regeling minimumsteun zonne-energie Indienstneming installatie
Oude wetgeving
Nieuw decreet
Nieuw decreet boven 250
Minimumsteun
tot 250 kW piekvermogen
kW piekvermogen
2010
350 (20 j)
01.01.2011 (20 j)
330
330
330
01.04.2011
330
330
330
01.07.2011
330
300
240
01.10.2011
330
270
150
01.01.2012
310
250
90
01.04.2012
310
230
90
01.07.2012
310
210
90
01.10.2012
310
210
90
01.01.2013
290 (15 j)
190 (15 j)
90
01.01.2014
250
150
90
01.01.2015
210
110
90
01.01.2016
170
90
90
01.01.2017
130
90
90
01.01.2018
90
90
90
Nieuwe regeling minimumsteun andere dan zonne-energie Techniek Windenergie in biomassa
Nieuwe regeling
90 euro
90 euro
100% recht op certificaten
70% recht op certificaten
Vergistingsinstallatie
90 euro
100 euro
WKK
27 euro
Bio-WKK
47 euro
Ombouw steenkoolcentrales op biomassa
26
Huidige regeling
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Hogere quota + hogere minimumsteun Hogere quota + hogere minimumsteun
Concreet betrof het in totaal 156 700 certificaten voor de periode 4 januari tot en met 20 augustus 2010, waarvan 29 900 voor Iverlek. Omdat de ontvangen prijsbiedingen sterk lager lagen dan het prijsniveau van de vorige verkoop, werd beslist om niet over te gaan tot verkoop. Daarop werd in december 2010 opnieuw beslist tot verkoop van de certificaten verworven in de periode 4 januari 2010 – 3 januari 2011. Voor Iverlek werden er 55 300 groenestroomcertificaten te koop aangeboden, waarvan 23 192 certificaten werden toegewezen.
2010 voor het eerst toegepast en heeft betrekking op de kosten die de netbeheerders in 2009 droegen, alles samen 45.659.214 euro. Op basis van het solidariseringsmechanisme dient Iverlek 6.997.122 euro te betalen voor de opkoopverplichting inzake groenestroom-certificaten terwijl in realiteit de kosten van de opgekochte certificaten voor Iverlek in 2009 5.952.089 euro bedragen. Het verschil van 1.045.034 euro dient door Iverlek betaald te worden.
Online melden lokale productie Om aanspraak te kunnen maken op groene stroomcertificaten, moet de installatie beantwoorden aan criteria vastgelegd door de VREG. De installatie moet ook vooraf worden gemeld aan de distributienetbeheerder. Sinds 4 maart 2010 kan dat vlot en snel via een nieuwe webtoepassing op de website van Eandis.
Solidariseringsmechanisme opkoopkost certificaten zonnepanelen Volgens artikels 7.1.6. en 7.1.7. van het Energiedecreet moeten de Vlaamse distributienetbeheerders de kosten verbonden aan de opkoopverplichting van groenestroomcertificaten onderling verdelen. Daartoe werd een solidariseringsmechanisme uitgewerkt waarbij de Vlaamse distributienetbeheerders jaarlijks onderling de meerkost van de opgekochte groenestroomcertificaten verrekenen in verhouding tot de hoeveelheid verdeelde elektriciteit van het vorige jaar. Het solidariseringsmechanisme tracht te vermijden dat afnemers in het ene netgebied meer moeten bijdragen voor groenestroomcertificaten en dus hogere tarieven moeten betalen dan afnemers in een ander gebied. Dit solidariseringsmechanisme werd in
Aansluitbaarheidsgraad aardgas Volgens het Energiedecreet moet het aardgasnet een aansluitbaarheidsgraad hebben van minstens 95 % in 2015 en 99 % in 2020. Het gaat hierbij om gebieden die in het gewestplan of ruimtelijk uitvoeringsplan de bestemming ‘woongebied’ hebben, met uitzondering van de
Activiteitenverslag Iverlek 2010
27
Vlaamse gemengde distributienetbeheerders gemiddeld 28 500 nieuwe aansluitingen genoteerd, waarvan ongeveer 10 000 in bestaande woningen. Het is nu de ambitie om jaarlijks minimum 5 000 woningen meer op het aardgasnet aan te sluiten. Daarom is een proefproject gestart rond prospectieactiviteiten dat voorziet in een directe benadering van de particulier of syndicus enerzijds en een sensibilisering via de aardgasinstallateurs anderzijds. Zij spelen immers een belangrijke rol in het beslissingsproces van de klant. woongebieden met landelijk karakter. In 2020 moet het aardgasnet een aansluitbaarheidsgraad hebben van minstens 95 % in alle woongebieden. Hiervoor moeten in bepaalde regio’s de nodige netuitbreidingen worden gerealiseerd, wat grote investeringen vergt. Om die investeringen maximaal te rentabiliseren, wil Iverlek de aansluitingsgraad verhogen door de klanten maximaal te stimuleren om over te schakelen op aardgas. Jaarlijks worden in het werkingsgebied van de
28
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Scheiding gereguleerde en niet-gereguleerde activiteiten De CREG heeft in een nota de principes vermeld voor de verwerking van de opbrengsten en kosten van de zogenaamde Research and Development-activiteiten (activiteiten voor onderzoek en ontwikkeling) in het kader van Smart Metering en Smart Grid, octrooi-opbrengsten buiten Vlaanderen en de activiteit Energiediensten voor Lokale Besturen (EDLB).
Daarbij geldt onder meer het onderscheid tussen gereguleerde en niet-gereguleerde activiteiten van de netbeheerders, waarbij de link met de exploitatie, het onderhoud en de ontwikkeling van de netinfrastructuur een determinerende factor is. Activiteiten van de netbeheerder die tot stand komen dankzij een link met de gereguleerde netactiviteit zijn per definitie gereguleerd. De gereguleerde en niet-gereguleerde activiteiten moeten duidelijk omschreven zijn en in afzonderlijke boekhoudingen worden opgenomen. Op basis van het neutraliteitsbeginsel mag de niet-gereguleerde activiteit geen aanvullende kosten of risico’s door de gereguleerde activiteit laten dragen. Zowel de directe als de indirecte kosten verbonden aan een activiteit moeten in beschouwing worden genomen. Er moeten specifieke en transparante verdeelsleutels voor elke kost worden opgesteld.
federaal Clearing House. Deze principes en afspraken werden gedetailleerd neergeschreven in een Memorandum of Understanding tussen de genoemde partijen. Zij zullen tegen midden 2015 ernaar streven om het Clearing House operationeel te maken. Andere betrokken partijen kunnen op een later tijdstip alsnog toetreden tot dit initiatief. Centraal staat de nood aan een gezamenlijk Clearing House; alle partijen delen deze nood. Daarvoor zouden er uniforme marktspelregels moeten komen, onder meer in de ontwikkeling van MIG-6. MIG (Message Implementation Guide) is een berichtenprotocol voor de geïnformatiseerde datacommunicatie tussen netbeheerders en leveranciers. Op dit ogenblik wordt gewerkt aan de versie MIG-5. MIG-6 zou in een volgende fase ook de introductie van smart metering moeten kunnen opvangen.
De CREG formuleert voor de opbrengsten en kosten van de genoemde activiteiten voor onderzoek en ontwikkeling een voorstel van toewijzingsmatrix. Met de CREG zijn de nodige afspraken gemaakt voor de verdere praktische invulling ervan, zodat nu duidelijk is welke kosten en opbrengsten in het distributienettarief mogen worden opgenomen en welke niet.
Clearing House 2010 bracht meer duidelijkheid over de plannen voor de oprichting van een Clearing House, zeg maar een centrale verrekenkamer voor alle data die tussen de marktpartijen op een vrije energiemarkt moeten circuleren, zoals verbruiksen adresgegevens of technische gegevens over de aansluiting en de opgestelde verbruiksmeters. Na diepgaande gesprekken tussen verschillende marktactoren bereikten Eandis, Infrax, Ores en Sibelga overeenstemming over de basisprincipes voor de oprichting van een
Activiteitenverslag Iverlek 2010
29
De verdere voorbereiding en concrete uitwerking van het Clearing House zal nog veel inspanningen vergen. Maar alleszins tonen de initiatiefnemers hiermee aan dat er hen veel aan gelegen is om een zo efficiënt mogelijk georganiseerde energiemarkt tot stand te brengen.
Einde ICT-stappenplan In het kader van het met de VREG afgesproken stappenplan rond de informatie- en communicatietechnologie (ICT) werden de laatste stappen gezet om te komen tot een volledige scheiding van de Electrabelsystemen, en bijgevolg de onafhankelijke werking van de informatica-applicaties van de netbeheerders en Eandis. Sinds 26 juni 2010 is de ICT-boedelscheiding definitief, waardoor de informatica-infrastructuur van Eandis volledig autonoom draait. Dit is 6 maanden vroeger dan wat door de VREG hieromtrent werd opgelegd.
Federale Ombudsdienst operationeel Sinds 21 januari 2010 is de federale ombudsdienst voor energie operationeel. Deze dienst moet klachten behandelen over de werking van de elektriciteits- en aardgasmarkt en moet bemiddelen in geschillen tussen eindafnemers en de sector. De federale ombudsdienst kan ook aanbevelingen formuleren. Wie een klacht heeft, moet eerst stappen ondernemen bij het betrokken elektriciteits- of gas-bedrijf. Pas als dat geen bevredigende oplossing oplevert, is een klacht bij de ombudsdienst mogelijk. Klachten kunnen schriftelijk worden overgemaakt: per brief, ter attentie van de Ombudsdienst Energie, Koningsstraat 47, 1000 Brussel, of per fax op het nummer 02 211 10 69. Klachten bevatten telkens de volledige persoonsgegevens en de bewijsstukken die noodzakelijk worden geacht voor de behandeling van het dossier.
30
Activiteitenverslag Iverlek 2010
2. Algemeen beleid Voorstel tot wijziging kapitaalstructuur Het voorstel tot optimalisatie van de kapitaalstructuur van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders sluit aan op het strategisch langetermijnplan inzake distributienetbeheer. Het houdt financieel/technisch een dubbele kapitaalbeweging in, namelijk een kapitaalreductie door alle aandeelhouders, gevolgd door een kapitaalverhoging door de openbare besturen (in de vorm van een herinvestering van het aanvankelijk gereduceerde kapitaal). Hierdoor wijzigt de kapitaalverhouding tussen enerzijds de deelnemers van de openbare sector en anderzijds de privédeelnemer. Dit leidt op termijn tot hogere financiële vergoedingen voor de openbare besturen. Het optimale rendement van het geïnvesteerde kapitaal in de distributiesector wordt voor alle partners bereikt als de financieringsverhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen
het dichtst aanleunt bij wat de CREG beschouwt als de ‘ideale’ verhouding, namelijk 33% Eigen Vermogen (inbreng van de deelnemers) en 67% Vreemd Vermogen (zoals bancaire leningen, obligaties, schuldfinanciering,…). Om dit optimum dichter te benaderen werd beslist om een dubbele kapitaalbeweging door te voeren waarbij de privédeelnemer Electrabel een gedeelte van zijn kapitaal terugneemt. Daardoor verhoogt het aandeel van de openbare besturen dat werd geïnvesteerd in de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. Een dergelijke kapitaalvermindering door de privédeelnemer past daarenboven in het scenario dat de Vlaamse decreetgever heeft uitgestippeld waarbij de aanwezigheid van een privédeelnemer in de aandeelhoudersstructuur van gemengde opdrachthoudende verenigingen uitdovend is.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
31
Door deze bepaling in het huidige Decreet Intergemeentelijke Samenwerking moet Electrabel als deelnemer van de gemengde distributienetbeheerders verdwijnen tegen ten laatste 2018. Dit dossier werd door de Raad van Bestuur van Iverlek goedgekeurd in zitting van 21 februari 2011. Indien aan alle voorwaarden wordt voldaan en de timing wordt gerespecteerd, wordt de volledige procedure van de dubbele kapitaalbeweging afgerond op de Algemene Vergadering van 29 juni 2011 met uitwerking op 30 juni 2011.
Extranet Sinds januari 2011 worden de documenten voor de vergaderingen van de bestuursorganen van Iverlek ook elektronisch ter beschikking gesteld via de website van Iverlek. Elke bestuurder heeft hiervoor in december 2010 een persoonlijke gebruikersnaam en paswoord ontvangen om op een veilige manier in te loggen op de website.
32
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Tevredenheidsenquête bestuurders In toepassing van het Corporate Governance Charter werd, op anonieme basis, een tevredenheidsonderzoek georganiseerd bij 267 bestuurders van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waarvan 63 voor Iverlek. De algemene responsgraad bedroeg 52,4 %. De enquête peilde naar de samenstelling van de Raad van Bestuur, de werking ervan, de informatieverstrekking, het takenpakket van de bestuurders en de werking van het secretariaat. De aanbevelingen die daaruit voortvloeien zijn : • De Raad van Bestuur is volgens een belangrijke groep te omvangrijk, maar toch hoeft de Raad niet te worden verkleind. • Er heerst weliswaar een ‘open’ debatcultuur maar toch is meer ruimte voor discussie gewenst. • Er worden te vaak documenten ter zitting bedeeld; de documentatie wordt beter op voorhand verstuurd, desnoods via een tweede zending. • Er is een belangrijke vraag naar meer opleiding van bestuurders bij een mandatenwissel. • De rol en de bevoegdheden van de Raad van Bestuur kunnen nog beter worden verduidelijkt.
Samenwerkingsovereenkomst koppelpunten distributienetten Er is een definitieve samenwerkingsovereenkomst tot stand gekomen tussen de gemengde en de zuivere Vlaamse distributienetbeheerders met betrekking tot de koppelpunten tussen de distributienetten elektriciteit en aardgas. Dat behelst de technische installaties bestemd voor de doorvoer van energie naar een andere distributienetbeheerder. Conform de Technische Reglementen distributie elektriciteit en aardgas werden afspraken vastgelegd op het vlak van eigendom, beheer en exploitatie van zowel bestaande als nieuwe toekomstige installaties, de kwaliteit van de spanning, het meten van het vermogen en/of verbruik, de gegevensuitwisseling en confidentialiteit in het kader van de marktwerking (meetgegevens) en de toepassings- en betalingsmodaliteiten in verband met het doorvoertarief. Ook werden
wederzijdse rechten, plichten en aansprakelijkheden vastgelegd. De betaling van de geleverde diensten wordt geregeld conform de geldende modaliteiten van de CREG.
Volmachtverlening aan Eandis inzake bestellingen De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders hebben volmacht verleend aan Eandis voor bestellingen (aanbesteding van werken, materialen en diensten) die kaderen binnen een goedgekeurde typelijst en binnen de eerdere beslissingen rond de uitbestede activiteiten. De volmacht ging in voege op 1 juli 2010. Hij werd in december 2010 herbevestigd voor het jaar 2011 door de Raad van Bestuur en in diezelfde maand bekrachtigd door de Buitengewone Algemene Vergadering. Deze volmacht wordt jaarlijks toegekend en geëvalueerd, is verlengbaar telkens voor een
Activiteitenverslag Iverlek 2010
33
periode van 1 jaar na gunstige evaluatie, steeds herroepbaar en slaat op de aanbesteding van werken, diensten en materialen binnen de ‘dagelijkse business’. Voor andere aanbestedingen (nieuwe projecten, …) blijft een expliciete goedkeuring van elke individuele distributienetbeheerder vereist. Deze werkwijze betekent een verkorting van de doorlooptijden door een solidaire organisatie en behandeling van de aanbestedingsdossiers. Ze vertegenwoordigt een besparing en verhoogt de flexibiliteit en slagkracht. De Toezichthoudende overheid en de VREG hebben hierover hun instemming gemeld.
Samenaankoop elektriciteit en aardgas Eandis heeft opnieuw bijstand verleend om een gezamenlijke aankoop voor elektriciteit en aardgas te organiseren voor de gebouwen, installaties en openbare verlichting van zowel de steden en gemeenten, de OCMW’s als de geïnteresseerde politiezones.
Retributiereglement verlengd Einde 2007 hebben de meeste steden en gemeenten van Iverlek een retributiereglement 2008-2009-2010 gestemd met betrekking tot de hinder ingevolge het gebruik van het openbaar domein naar aanleiding van werken aan nutsvoorzieningen. Het retributiereglement slaat op de sleufwerken die binnen de gemeente worden uitgevoerd evenals op een forfait voor kleine werken gebaseerd op het aantal leveringspunten op het grondgebied van de stad/gemeente. Aangezien het retributiereglement uitwerking heeft over een periode van drie jaar, werden de bedragen herberekend voor de jaren 2011, 2012 en 2013. Elke betrokken stad/gemeente heeft hierover een gemeenteraadsbesluit genomen.
34
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Samenwerkingsovereenkomst Eandis-Aquafin inzake verplaatsingsdossiers Voor de verplaatsing van leidingen en installaties op vraag van Aquafin ontvangt Eandis principieel een subsidie van 100 %. De initiële afhandeling van deze subsidiedossiers resulteerde in een aanzienlijke administratieve belasting en vaak in een vertraging van de financiële afhandeling. Eandis en Aquafin hebben daarom de bestaande werkwijzen geëvalueerd en een overlegplatform gecreëerd om die administratieve belasting te verminderen en meer eenvoudige werkwijzen uit te werken. Dat resulteerde in een samenwerkingsovereenkomst.
Project GIPOD, stand van zaken GIPOD (Generiek Informatie Platform Openbaar Domein) is een informatie-uitwisselingsplatform voor activiteiten en processen die zich afspelen binnen het openbaar domein in het Vlaamse gewest. Dat platform moet de informatieuitwisseling tussen de diverse nutsbedrijven (kabel- en leidingenbeheerders) en de openbare domeinbeheerders (gemeenten en gewestelijke overheid) efficiënter regelen door de koppeling van bestaande initiatieven (zoals Coördinatiepunt Wegenwerken, KLIP - Kabel en Leiding Informatie Portaal, GRB - Grootschalig Referentie Bestand, …) en de ontwikkeling van een
synergiemodule die deze organisaties in staat moet stellen om werken beter op elkaar af te stemmen en zo de synergie te verhogen. Onder meer de nutsbedrijven hebben zich reeds in 2008 geëngageerd om het GIPOD-platform te gebruiken en hun eigen systemen hierop af te stemmen. Hiertoe wordt een aantal procesanalyses uitgevoerd, gevolgd door technische analyses en een ontwikkelingsfase. De uitrol van het platform GIPOD is voorzien einde 2011.
Centrum voor openbaar Domein Asset Management (CoDAM) In het kader van ‘minder hinder’ en ‘synergie’ wordt gestreefd naar de integratie van alle netgebonden data. Een samenbundeling van de bestaande initiatieven zoals KLIP, GRB en GIPOD, alsook toekomstige uitwerkingen zoals IMKL (Informatie Model Kabels en Leidingen), moeten leiden tot het digitaal ter beschikking stellen van alle netdata.
Rapportering kwaliteit dienstverlening Iverlek heeft zowel voor elektriciteit als voor aardgas de rapportering over de kwaliteit van de dienstverlening 2009 aan de VREG overgemaakt. Het gaat om een jaarlijkse rapportering opgelegd door de Technische Reglementen Distributie Elektriciteit en Gas. Voor de activiteit elektriciteit bevat deze rapportering gegevens met betrekking tot het profiel van het net (identificatie, aantal netgebruikers en verdeelde elektriciteit en totale netlengte), de onbeschikbaarheden van de toegang tot het net op middenspanning en laagspanning, de spanningskwaliteit, de dienstverlening en de netverliezen. Voor de activiteit aardgas werden onder meer gegevens inzake de onderbrekingen van de toegang tot het distributienet, de druk, de kwaliteit van het aardgas, de calorische waarde en de dienstverlening overgemaakt.
Iverlek en de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders zijn uitgenodigd om deel te nemen aan de besprekingen tot oprichting van twee nieuwe vennootschappen: • het Intergemeentelijk Netinformatiecentrum (iNIC) als opdrachthoudende vereniging namens de steden en gemeenten; • het Centrum voor openbaar domein Asset Management (CoDAM) cvba als beherende/ uitvoerende vennootschap namens de nutsoperatoren. Het is de bedoeling om het CoDAM-initiatief zo ruim als mogelijk open te stellen voor alle nutsoperatoren en op een bindende wijze een dienstverlening aan te bieden aan alle operatoren en eventuele derden rond de coördinatie van planningen van werken, mogelijk uitgebreid met aanverwante dienstverlening zoals toezicht, studiewerk, gezamenlijke aanbesteding, veiligheidscoördinatie, signalisatie, communicatie rond de werken, …
Activiteitenverslag Iverlek 2010
35
3. Iverlek als sociale leverancier Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen Op 31 december 2010 telde Iverlek als sociale leverancier 9 652 toegangspunten elektriciteit en 7 013 voor aardgas. Van de opgestelde budgetmeters elektriciteit zijn er per 31 december 2010 voor Iverlek 5 182 actief en 4 644 niet-actief. Voor de budgetmeters aardgas, die sinds juni 2009 worden geplaatst, is dat 2 437 actief en 397 niet-actief. De opladingen van de budgetmeters gebeuren bij Iverlek voor 27,8 % via de klantenkantoren en voor 72,2 % via derden, zoals OCMW’s. Per oplaadbeurt werd per 31 december 2010 gemiddeld voor 59,30 euro opgeladen. In het voorbije jaar vonden 348 LAC-zittingen plaats en werden er 8 474 dossiers ingediend.
Onze contacten met de klanten Op het distributiegebied van Iverlek bezochten 35 185 klanten de klantenkantoren, hetzij gemiddeld ruim 2 932 per maand. De klantenkantoren beantwoorden duidelijk aan een behoefte van de klanten, waarbij persoonlijk contact op prijs wordt gesteld. 16,7 % van de bezoekers kwam voor een nieuwe aansluiting of de wijziging van een bestaande, 7,4 % kwam informatie inwinnen over REG en 64,9 % van de bezoeken had te maken met een sociale openbaredienstverlening. De overige 11 % waren bezoeken van uiteenlopende aard, gaande van algemene info tot specifieke info omtrent de marktwerking. Via de website van Eandis tellen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen maandelijks ongeveer 165 000 bezoeken. De meest geconsulteerde rubriek is ‘meterstanden doorgeven’, naast de REG-pagina’s en de rubriek Jobs. Telefonisch komen de eindgebruikers met ons in contact via het contactcentrum De Stroomlijn. De operatoren van De Stroomlijn behandelden in 2010 maar liefst 1,64 miljoen inkomende oproepen en dat is een record. Dat komt overeen met een gemiddelde van ongeveer 6 300 inkomende oproepen per weekdag. In 2009 bedroeg het overeenstemmend aantal oproepen nog 1,57 miljoen. Uit een tevredenheidsenquête bij wie De Stroomlijn gecontacteerd heeft, blijkt dat de klantvriendelijkheid van de medewerkers geapprecieerd wordt. Daarbij blijft de efficiëntie op een hoog peil.
Inningsmandaat voor verrekening tussen Vlaamse gemengde distributienetbeheerders Binnen de problematiek van het innen van schulden door de distributienetbeheerder als
36
Activiteitenverslag Iverlek 2010
sociale leverancier wordt momenteel voorzien dat schulden, die ontstaan zijn vóór de plaatsing/activering van een budgetmeter elektriciteit of aardgas, worden aangezuiverd via afhouding van in principe 5 euro per week op het krediet in de budgetmeter. Deze werkwijze wordt toegepast per energie door alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. In de praktijk is het vaak zo dat afnemers een historiek aan schulden hebben op verschillende leveringsadressen, vaak op het grondgebied van andere distributienetbeheerders. Daarom hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een voorstel geformuleerd om toelating te geven tot een wederzijds inningsmandaat tussen
de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, waardoor onderlinge inning van schulden mogelijk wordt. Met deze werkwijze zouden schulden die zijn ontstaan op voorgaande leveringsadressen binnen het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, op een zelfde manier kunnen worden aangezuiverd, via afhouding van een bedrag op het krediet in de budgetmeter. Het chronologieprincipe van aanzuivering blijft gehandhaafd, waarbij per energie de oudste schuld eerst wordt aangezuiverd. De afnemer krijgt een overzicht van zijn schulden per distributienetbeheerder die via het inningsmandaat aangezuiverd zullen worden.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
37
4. Rationeel energiegebruik (REG) en milieu Project EDLB Met het EDLB-aanbod (energiediensten voor lokale besturen) wensen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, binnen het statutair en regelgevend kader, in te spelen op de bestaande lokale en gemeentelijke behoeften inzake energiebesparing. Het programma van begeleiding, coördinatie en financiële ondersteuning moet het mogelijk maken om een reële energiebesparing te realiseren in de gemeentelijke gebouwen en infrastructuur. De juridische basis voor de EDLB-dienstverlening door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders kwam tot stand na overleg met de vertegenwoordigers van de Toezichthoudende overheid en de vertegenwoordigers van Eandis. Er werden twee systemen uitgewerkt in functie van de aanvrager. Naar de deelnemers van Iverlek toe gebeurt dit op basis van een passende beheersoverdracht. Hiervoor werd in de statuten een explicitering van de openbaredienstverplichting REG en een beperkte aanvulling inzake de inbreng doorgevoerd tijdens de Buitengewone Algemene Vergadering van december 2010. Voor lokale besturen die geen deelnemer zijn, zal Iverlek via een bevestiging van
38
Activiteitenverslag Iverlek 2010
een gemeenteraadsbesluit van een deelnemende gemeente in Iverlek, functioneren als opdrachtencentrale. Het uitgebreide aanbod wordt aangeboden aan de steden en gemeenten binnen het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en aan de provincies Oost- en West-Vlaanderen en Antwerpen. Het EDLB-aanbod focust op gebouwen, waaronder ook openbare ziekenhuizen, gemeentelijke sportinfrastructuur, e.d. van de voornoemde steden en gemeenten, provincies, autonome gemeentebedrijven, OCMW’s. Met dit initiatief willen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een antwoord bieden op bestaande behoeften van lokale besturen, zoals een verlaagde energiefactuur, het fungeren als voorbeeldfunctie, het actief tegengaan van klimaatopwarming en het voldoen aan de wettelijke verplichtingen. De openbare deelnemers van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders werden grondig geïnformeerd tijdens lokale infosessies in het voorjaar 2010 en via andere communicatiedragers. In 2010 werd gestart met het effectieve aanbod van de diensten.
In de steden en gemeenten van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, werd werk gemaakt van de installatie van een energieboekhouding zodat momenteel reeds 6 028 gebouwen worden opgevolgd. In 267 gebouwen werd het energieverbruik doorgelicht en bij 319 installaties werd een scan gemaakt voor onderhoud of verdere inventarisatie. Met 120 openbare besturen werden kaderovereenkomsten gesloten voor samenwerking, terwijl nog eens 103 overeenkomsten in de fase van onderhandeling zijn. Die kaderovereenkomsten leidden reeds tot 492 ondertekende contracten en nog eens 448 zijn in onderhandeling. Ze hebben vooral betrekking op stookplaatsrenovatie, relighting en het aanpassen of regelen van de verwarming.
REG-actieplan 2010 De besparingsdoelstelling werd vanaf 2010 opgetrokken tot globaal 3,5 % op het gezamenlijk elektrische eindverbruik 2008 van alle eindafnemers. Voor alle Vlaamse gemengde netbeheerders bedraagt deze besparingsdoelstelling 945 GWh, waarvan 183,7 GWh voor Iverlek.
worden gekozen voor een voortgangscontrolebezoek waarbij opnieuw energiebesparende investeringen kunnen worden uitgevoerd, of voor een begeleiding bij het plaatsen van dakisolatie en superisolerend glas; - het aantal uit te voeren energiescans (1 scan per 100 huishoudelijke elektriciteitsaansluitingen vanaf 2010 tegenover 1 per 200 in de periode 2007-2009). Voor 2010 werd een gemiddelde kost per bespaarde kWh voorzien van 0,0317 euro. Hierin is een gedeelte voorzien voor actieverplichtingen en sensibilisering. Gelet op de verhoogde doelstelling en rekening houdend met de banking (overdracht naar volgende jaren), kon de keuze worden gemaakt tussen het voeren van een REG-beleid gericht op continuïteit van de huidige premies of het afbouwen van de banking door het beleid te beperken tot het louter uitvoeren van de actieverplichtingen. Gelet op de maatschappelijke tendensen en de missie van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, werd voorgesteld om te kiezen voor een continu beleid.
Naar aanleiding van een wijziging aan het besluit van de Vlaamse regering van 2 maart 2007 ‘inzake de openbaredienstverplichtingen ter bevordering van het rationeel energiegebruik’ moest voor 2010 rekening worden gehouden met: - een verplicht aan te bieden premie voor dakisolatie voor huishoudelijke klanten (500 euro voor minimum 40 m² dakisolatie); de distributienetbeheerders staan niet in voor de uitbetaling van de premie, maar nemen wel een aantal administratieve taken van de Vlaamse overheid op zich; - de aanpassing van de definitie voor energiescans: naast de gewone energiescan kan
Activiteitenverslag Iverlek 2010
39
Actie Buitenzonwering Condenserende luchtverhitter Condenserende warmeluchtgenerator Dakisolatie Domotica in bestaande woning Domotica in nieuwbouw Energieboekhouding lokaal bestuur
Uitbetaald bedrag in euro
1.120
140.435,07
34
73.320,00
1
3.750,00
8.231
2.450.882,22
7
1.050,00
38
3.800,00
21
11.857,00
Energieboekhouding onderwijsinstellingen, gezondheids- en welzijnsvoorzieningen
386
0,00
E-peil
580
438.016,00
Frequentieomvormers
137
192.958,47
Gesloten luchtverhitter
28
29.013,60
Gestuurde ontdooiing bij koelinstallaties
9
23.251,50
HR motoren
6
1.200,40 10.830,00
Huishoudelijk ventilatiesysteem
72
Huishoudelijke aardgascondensatieketel in bestaand appartement ter vervanging van HR+ ketel
16
2.000,00
Huishoudelijke aardgascondensatieketel in bestaande woning ter vervanging van HR+ ketel
349
43.675,00
Huishoudelijke aardgascondensatieketel in nieuwbouwappartement
1
250,00
Huishoudelijke aardgascondensatieketel in nieuwbouwwoning
3
375,00
Huishoudelijke aardgascondensatieketel ter vervanging van oudere ketel
6.861
859.625,00
Huishoudelijke basisscan
4.278
0,00
Huishoudelijke opvolgscans
30
0,00
Huishoudelijke zonneboiler
437
238.761,13
Huishoudelijke zonneboiler in combinatie met ruimteverwarming
35
25.964,25
Kortingbon beschermde afnemers A+ koelkast
59
8.850,00
Kortingbon beschermde afnemers A++ koelkast
12
1.800,00
Kortingbon beschermde afnemers AAA wasmachine
62
9.300,00
Koudewarmteopslag
1
4.560,00
Muurisolatie
1.457
538.332,52
New lighting
14
10.959,46
New lighting kantoren Niet-huishoudelijk ventilatiesysteem met warmterecuperatie Niet-huishoudelijke condensatietechnieken
1
370,20
22
54.718,00
125
167.773,88
Niet-huishoudelijke zonneboiler
8
7.712,25
OV: vermogen uitschakelen gedurende bepaalde periode van de nacht
1
190,00
REG steun voortvloeiend uit een energieaudit of energiestudie
9
52.752,37
32
62.043,36
Relighting Standaard stralingstoestel Stralingstoestel 40% hogere stralingsvoet Superisolerende beglazing (1,3) ter vervanging van dubbel glas
3
2.952,00
28
92.600,00
1.131
142.254,18
682
108.328,05
Superisolerende beglazing (1,3) ter vervanging van enkel glas
8.142
1.216.300,32
Thermostaatkranen
1.850
91.843,00
41
35.558,50
36.360
7.160.212,71
Superisolerende beglazing (1,3) ter vervanging van dubbel glas of in nieuwbouw
Warmtepomp type bodem/water of water/water
Totaal
40
Aantal premies
Activiteitenverslag Iverlek 2010
De acties en premies om deze doelstellingen te kunnen halen, werden verdeeld over vier doelgroepen, namelijk residentiële afnemers, beschermde afnemers, ondernemingen en openbare besturen. De verschillende items uit het REG-actieplan kenden in 2010 een zeer goede respons. (zie p.40) Bij de huishoudelijke afnemers zijn de drie meest aangevraagde premies bestemd voor: - superisolerende beglazing - dakisolatie - aardgascondensatieketel Voor niet-huishoudelijke afnemers gingen de meeste premies naar aanvragen voor: - frequentieregeling - superisolerende beglazing - condensatieketel De premies voor dakisolatie, superisolerende beglazing en condensatieketel zijn goed voor 80 % van de premies.
REG-actieplan 2011 De besparingsdoelstelling wordt gehandhaafd op 3,5 % van het elektriciteitsverbruik van alle afnemers in 2009. Voor alle Vlaamse gemengde netbeheerders bedraagt die besparingsdoelstelling 901 GWh. Voor Iverlek bedraagt dit 176 GWh. Omwille van hun specifieke behoeften worden wel afzonderlijke acties naar de verschillende doelgroepen ontwikkeld. De klemtoon wordt gelegd op het verder zetten van het bestaande premieaanbod. Het REG-actieplan 2011 voorziet onder meer: • de verspreiding van informatiebrochures en individueel REG-advies voor huishoudelijke eindafnemers, • het uitvoeren van energiescans, • het beschikbaar stellen van afnamegegevens op schriftelijk verzoek van niet-huishoudelijke eindafnemers, • het opvolgen van de energieboekhouding voor onderwijsinstellingen en welzijns- en gezondheidsvoorzieningen, • sensibilisering en algemene informatieverspreiding afgestemd op de doelgroep, • speciale inspanningen voor verschillende doelgroepen (beschermde afnemers en lokale besturen), • samenwerking met sociale huisvesting maatschappijen en sociale verhuurkantoren, • ondersteuning van lokale besturen bij planning en implementatie van het lokale energiebeleid, • en de dakisolatiepremie voor huishoudelijke eindafnemers. Het REG-actieplan 2011 werd voor goedkeuring voorgelegd aan VEA (Vlaams Energieagentschap). De definitieve actiebeschrijvingen en premies zijn raadpleegbaar op de website van Eandis en in alle klantenkantoren van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
41
Project dakisolatie sociale huisvestingsmaatschappijen Naast de inspanningen van het REG-actieplan, wordt aandacht besteed aan extra maatregelen voor kansarme gezinnen, onder meer door de plaatsing van dakisolatie (10 euro/m²), aanvankelijk gepland bij ongeveer 2 500 sociale woningen onder beheer van sociale huisvestingmaatschappijen. Voor dit isolatieproject was in 2010 een bedrag van 1,5 miljoen euro voorbehouden. De distributienetbeheerders organiseren via Eandis, globale aanbestedingen voor aankoop van isolatiemateriaal. Het isolatiemateriaal wordt geleverd aan de sociale huisvestingsmaatschappijen voor de plaatsing ervan.
Premies voor beschermde klanten Voor beschermde klanten voorziet Eandis 20 % extra premie voor elke directe actie die voorzien is voor de residentiële afnemers. De valorisatie is dezelfde als voor de niet-beschermde afnemers. Sinds 2010 biedt Eandis aan beschermde afnemers een kortingbon van 150 euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast met A+ of A++ label of een energiezuinige wasmachine met AAA-label (of A+AA of A+AB). Deze acties werden bekend gemaakt via verschillende kanalen waar een grote groep beschermde klanten kan worden bereikt, namelijk via OCMW’s, LAC’s, enz. Op vraag zal de beschermde klant een kortingbon opgestuurd krijgen die geldig is in de elektrohandel. De korting wordt onmiddellijk verrekend aan de kassa. Jaarlijks worden ongeveer 5 000 premies uitbetaald aan beschermde klanten en worden gemiddeld 1 700 kortingbonnen verstuurd.
42
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Het beschikbare budget was, gezien het grote aantal aanvragen, ontoereikend. Meer dan 5 000 woningen werden ingeschreven voor dit project. Het werd herverdeeld in verhouding tot het aantal inschrijvingen en rekening houdend met het aantal woningen dat een sociale huisvestingsmaatschappij in beheer heeft. 8 van de 29 deelnemende sociale huisvestingmaatschappijen zijn reeds gestart met de plaatsing van de dakisolatie. De overige maatschappijen zitten in een opstartfase van effectieve uitvoering. In 2011 wordt opnieuw 1,5 miljoen euro gebudgetteerd voor een gelijkaardig isolatieproject met de sociale huisvestingmaatschappijen.
Wie zijn dak zelf isoleert, kan rekenen op een premie van de distributienetbeheerders van 2 €/m², of van 4 €/m² als er een vakman aan te pas komt. Sinds 1 januari 2009 geeft de Vlaamse regering daar bovenop nog een premie van maximaal 500 €. Bij mensen die traditioneel moeilijk worden bereikt door dit ondersteuningsbeleid en zo uit de boot dreigen te vallen, wordt een specifiek isolatieprogramma opgezet om te zorgen voor energiebesparing. In die context is begin 2011 een proefproject gestart voor de praktische en financiële uitvoering van de gratis dakisolatie van minstens 500 huurwoningen in Vlaanderen. Dit proefproject zal de Vlaamse regering de nodige ervaring geven om dergelijke programma’s uit te breiden.
Nieuw pilootproject dakisolatie in Vlaanderen Het energierenovatieprogramma van de Vlaamse regering streeft ernaar om alle woningen in Vlaanderen energiezuinig te maken. Daartoe heeft de Vlaamse regering de intentie dat tegen 2020 alle woningen ondermeer zijn uitgerust met dakisolatie.
De woningen zullen gekozen worden in het segment van de woningen op de private huurmarkt in de laagste huurcategorie. Dit is een bewuste keuze. De huurder-verhuurderproblematiek legt namelijk in vele gevallen een rem op de effectieve realisatie van energiebesparende investeringen vermits deze worden gedragen door de verhuurder en de besparing via de energiefactuur ten goede komt aan de huurder.
Aantal aanvragen dakisolatie 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000
Aantal aanvragen
10000
dakisolatie
5000 0
2006
2007
2008
2009
2010 voorlopig
Activiteitenverslag Iverlek 2010
43
Voor de selectie van adressen en woningen wordt samengewerkt met de OCMW’s van de gemeenten op het distributiegebied van Eandis. Uitgangspunt is de kennis van de OCMW’s van de lokale behoeften en de woonsituatie van hun klanten. Half december 2010 werden alle OCMW’s aangeschreven met de vraag hun medewerking te verlenen en opgave te doen van mogelijke adressen.
Tijdens een energiescan licht de scanner de bestaande energiesituatie van het gezin en het gebouw door. Er worden besparingstips gegeven en het gezin krijgt een meterkaart om het energieverbruik op te volgen. Tijdens het bezoek installeert de scanner meteen ook een spaarpakket met onder meer spaarlampen, spaardouchekop, radiatorfolie en buisisolatie.
De 500 woningen van het proefproject zullen worden verdeeld over de deelnemende OCMW’s. Eandis bezorgt de OCMW’s een lijst van de inwoners met een aardgasbudgetmeter, waaruit de OCMW’s kunnen kiezen. Er is ook een checklist opgesteld met criteria waaraan de woning dient te voldoen om in aanmerking te komen voor dit project.
Een energiescan is geslaagd wanneer de bewoner bewust wordt van de mogelijkheden om energie te besparen. Door de installatie van het spaarpakket alleen al kan een totale energiebesparing van gemiddeld 1 277 kWh worden gerealiseerd. Wijzigingen in het verbruiksgedrag kunnen bovendien nog een besparing opleveren van 5 à 15 % op jaarbasis. Voor 2010 werden bij Iverlek 4 308 energiescans uitgevoerd (exclusief eventueel saldo scans van 2009).
Na akkoord van de betrokken huurder zal Eandis alle verdere acties ondernemen om in die woning gratis dakisolatie te plaatsen. Er is overleg tussen Eandis en de OCMW’s over de weerhouden adressen en uitgevoerde projecten.
Huishoudelijke energiescans Op 2 maart 2007 keurde de Vlaamse regering een besluit goed dat de distributienetbeheerders een actieverplichting oplegt om, in samenwerking met de gemeenten, 40 605 energiescans uit te voeren bij huishoudelijke klanten in een periode van 3 jaar. In 2009 werd de doelstelling aangepast en bepaald op 1 energiescan per 200 huishoudelijke toegangspunten. Vanaf 2010 werd de verplichting verruimd en dient er één scan te worden uitgevoerd per 100 huishoudelijke toegangspunten op het elektriciteitsdistributienet op 1 oktober 2006. Elke gemeente bepaalt bij welke doelgroepen de energiescans in haar gemeente worden aangeboden. Ze bestaan in elk geval uit de huishoudelijke afnemers die door de netbeheerder worden beleverd en de beschermde afnemers.
44
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Aardgasfonds Naast het REG-actieplan bestaat er ook een REGaardgasfonds. Het bedrag daarvan wordt jaarlijks verdeeld over de aardgasnetbeheerders volgens het aardgasverbruik. Voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen is een budget voorzien van 10 000 euro voor sensibilisering, naast 4,6 miljoen euro voor het uitbetalen van premies.
REG-fonds Fluxys
Vanaf oktober 2005 werd vanuit de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders gestart met een actie om de residentiële eindafnemer een korting toe te kennen van 100 euro op de prijs voor een standaardaansluiting gas indien er voor de deur van de woning gewerkt wordt aan een gasuitbreiding of sanering. Deze korting werd vanaf 2007 omgezet in een gratis standaardaansluiting aardgas.
Sinds 2003 stelt Fluxys jaarlijks via Synergrid een fonds van 1,25 miljoen euro ter beschikking van alle Belgische distributienetbeheerders voor bevordering van rationeel energiegebruik. Na aftrek van de budgetten voor de nationale actie HR+ (300 000 euro in 2010) wordt het saldo verdeeld op basis van de door de distributienetbeheerder gedistribueerde hoeveelheden aardgas.
Om in regio’s met een lagere penetratiegraad aardgasaansluitingen (en dus mogelijk lagere hoeveelheden gedistribueerd aardgas) de actie ‘gratis standaardaansluiting gas’ niet in het gedrang te brengen, beslisten de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders om de budgetten van het REG-fonds Fluxys niet meer op te splitsen per distributienetbeheerder, maar
Er wordt voorgesteld om in 2011 met deze middelen een aantal premies verder te zetten, met name voor de vervanging van keukengeisers door keukengeisers met intrinsieke atmosfeerbeveiliging, de aardgaswasdroger, begeleiding bij vernieuwing van stookplaatsen en de plaatsing van CO-melders. Nieuw vanaf 2011 is de premie voor dataloggers.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
45
te beschouwen als één globaal budget binnen hun gezamenlijk distributiegebied om zo de aansluitingsgraad op de aardgasnetten van alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders te verhogen.
Forfaitprijzen onderhoud openbare verlichting In 2010 werden in het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders globaal 165 000 lampen preventief vervangen. Daarnaast worden jaarlijks gemiddeld 51 000 lampen vervangen die vroegtijdig defect gaan. De materialen voor de periodieke en preventieve vervanging van lampen, ballasten, starters en condensatoren van de openbare verlichting worden aan de gemeenten aangerekend op basis van jaarlijks vastgestelde forfaitaire eenheidsprijzen. De jaarlijkse verrekening van de totale kost per gemeente gebeurt op basis van de forfaitaire eenheidsprijzen en het aantal opgestelde lampen in de gemeente die onderworpen zijn aan periodieke lampvervanging. Kosten voor onderhoud die niet horen onder ‘periodieke lampvervanging’ en buiten het ‘standaard onderhoud’ vallen, worden per trimester aangerekend volgens de werkelijke kostprijs. Op basis van de geactualiseerde forfaitprijzen 2011 wordt de globale kost voor 2011 begroot op 3,49 miljoen euro.
46
Activiteitenverslag Iverlek 2010
LED in openbare verlichting In het kader van het rationeel omgaan met energie en het ‘ecologisch’ denken, zijn veel steden en gemeenten op zoek naar energiebesparingen. In die context is een onderzoek gebeurd op het niveau van Laborelec, in proefsites en verder studiewerk. De resultaten tonen aan dat vandaag een grootschalig gebruik van LED-technologie in openbare verlichting voorbarig is, maar duidelijk extra mogelijkheden biedt inzake baken- of monumentverlichting. De nadelen van de geteste generatie openbare verlichtingstoestellen liggen op het vlak van een te grote terugval in lichtsterkte, een niet optimale spiegelwerking en een te groot aantal defecten waardoor een optimale veiligheid op de weg nog onvoldoende gegarandeerd kan worden. Eandis blijft de evolutie op de voet volgen en zal ook in de toekomst proefsites opzetten voor bepaalde nieuwe types van openbare verlichting.
Earth Hour en Nacht van de Duisternis Sinds vorig jaar is er naast de Nacht van de Duisternis ook het initiatief Earth Hour ontwikkeld. Earth Hour ging in 2010 door op 27 maart. Iverlek besliste om voor Earth Hour een zelfde ondersteuning te geven voor het doven van de openbare verlichting zoals de vorige jaren voor de Nacht van de Duisternis. De organisatie van de Nacht van de Duisternis had haar evenement voor 2010 verschoven van maart naar 16 oktober 2010.
5. Investeringsprogramma’s Gerealiseerde investeringen in 2010 Iverlek investeerde in 2010 meer dan 135,9 miljoen euro. De gerealiseerde investeringsbegroting 2010 bedroeg 88,6 miljoen euro voor elektriciteit en 47,3 miljoen euro voor aardgas. Per activiteit zijn dit de gerealiseerde investeringen: ACTIVITEIT
BRUTO-INVESTERING (IN DUIZEND EURO)
Elektriciteit Transformatorstations
1.919,7
Middenspanningsnetten
25.030,1
Distributiecabines
15.012,2
Laagspanningsnetten
20.193,6
Openbare verlichtingsnetten
5.988,3
Laagspanningsaftakkingen
8.256,4
Meters
1.745,9
Gebouwen, voertuigen, apparatuur en diversen
6.529,0
Project slimme meters/netten + Clearing House
3.918,4
Totaal
88.593,7
Aardgas Stations
171,1
Middendruknetten
5.691,0
Distributiecabines
959,1
Lagedruknetten
24.221,5
Aftakkingen
14.093,7
Meters Diversen Project slimme meters Totaal Algemeen totaal
1.583,2 54,1 556,1 47.329,9 135.923,6
Activiteitenverslag Iverlek 2010
47
Budget 2011 Iverlek gaf goedkeuring aan het voorstel van investeringsbudget voor 2011, ten belope van bruto 148,4 miljoen euro.
Driejaarlijkse investeringsplannen In juni 2010 heeft Iverlek de investeringsplannen elektriciteit en aardgas 2011–2012–2013 besproken en ingediend bij de VREG. De driejaarlijkse investeringsplannen worden jaarlijks aangepast voor de volgende drie jaar. De VREG op zijn beurt analyseert deze investeringsplannen en beoordeelt of de distributienetbeheerders het nodige doen om te voldoen aan de hun opgelegde taken, zoals onder meer het voorzien van voldoende
48
Activiteitenverslag Iverlek 2010
capaciteit voor de distributie van elektriciteit en aardgas op het net. Wat betreft de beoordeling van het investeringsplan 2010-2012, ingediend in 2009, meldt de VREG dat Iverlek, mits uitvoering van de geplande investeringen, het nodige doet om te voldoen aan de taken, zoals bepaald in het Energiedecreet, onder voorbehoud van de analyse van de investeringen op de koppelingspunten van het transmissie- en distributienet voor wat elektriciteit betreft. Voor aardgas wenst de VREG dat bij toekomstige rapporteringen in de tabel met de belastingvoorspelling per ontvangstation bij de belasting ≥ 100 % wordt vermeld welke investering hiervoor gepland is of de reden op te geven waarom er geen investering nodig is.
6. Eandis
Slimme meters Slimme meters zijn digitale verbruiksmeters die communiceren in twee richtingen: van en naar de verbruiker, van op afstand en op elk gewenst moment. Er zijn slimme meters voor elektriciteit en voor aardgas. Dagelijkse uitlezingen zijn niet meer voldoende om tijdig de juiste acties te ondernemen. Er is nood aan communicatie in quasi ‘real time’ om een stabiel en bedrijfszeker netwerk te kunnen garanderen.
Met de tweede fase van het onderzoeksproject, dat in 2011 is opgestart, wil Eandis nog andere technieken uittesten door zo’n 40 000 nieuwe meters te plaatsen, verspreid over welomschreven testgebieden. Om praktijkervaring op te bouwen in alle omstandigheden, werd bij de selectie van de gebieden voor het pilootproject rekening gehouden met de gewenste diversiteit, bijvoorbeeld volgens bevolkingsdichtheid of type bebouwing
De slimme verbruiksmeters invoeren op grote schaal zal stap voor stap gebeuren. Eerst wil Eandis de haalbaarheid van de toegepaste technieken grondig onderzoeken. In 2010 liep een eerste proefproject met slimme meters in Vlaanderen. Het was een samenwerking tussen Eandis en Infrax. Daarbij werden de eerste 4 300 elektronische verbruiksmeters geïnstalleerd op het werkingsgebied van Eandis (Leest en Hombeek) en 300 op dat van Infrax. Het proefproject was bedoeld om de werking van de meters en de communicatie van de data degelijk uit te testen. De resultaten van dit proefproject geven aan dat de techniek om verbruiksgegevens van op afstand door te sturen, effectief werkt.
Activiteitenverslag Iverlek 2010
49
en bewoning. De gemeenten werden geselecteerd in overleg met de betrokken distributienetbeheerders en gemeentebesturen. Op basis van de opgebouwde kennis tijdens de onderzoeksprojecten zal de Vlaamse Overheid de voordelen voor de consument grondig evalueren en beslissen of de plaatsing van 5 miljoen slimme meters in Vlaanderen vanaf 2014 er komt of niet.
Slimme netten Door de toenemende hoeveelheden decentrale energieproductie kan een combinatie van verzwaring van het netwerk en het actief beheren van het netwerk een antwoord bieden op de uitdagingen rond een goede energiehuishouding op de elektriciteitsnetten. Naast de slimme meters, zal er in de toekomst behoefte zijn aan het slimme energienetwerk: volledig bidirectioneel, flexibel aanstuurbaar en aangepast op wijdverspreide decentrale productie onder vele vormen. Dit zal een ware revolutie teweegbrengen in het denken en werken rond de distributie van elektriciteit en aardgas. Eandis heeft daarom beslist actief te gaan deelnemen aan het platform ‘Smart Grid’ dat onder impuls van de Vlaamse overheid in het kader van het actieplan Vlaanderen In Actie (VIA) werd tot stand gebracht. Het opstellen van beleidsadviezen, kennisopbouw, het creëren van maatschappelijk overleg en het aanpassen van de marktprocessen werden als hoofddoelstellingen van het Smart Gridplatform naar voren geschoven. Het programma Slimme Netten voorziet voor het actief beheren van het net in een sturing van vraag en aanbod via het zogenaamde Distribution Management System (DMS). DMS vormt daarbij een basis voor het programma Slimme Netten. Aan de hand van dit systeem kan de
50
Activiteitenverslag Iverlek 2010
netinfrastructuur verder worden uitgebouwd. Het gebruik van DMS zal een actieve sturing en metingen mogelijk maken, met een positieve invloed op de kwaliteit en veiligheid.
Uniforme klachtenprocedure De manier waarop een bedrijf omgaat met klachten, zegt iets over de manier waarop het omgaat met de klanten. Uit klachten valt heel wat te leren. Een efficiënt klachtenbeheer leidt tot procesverbeteringen en zorgt voor een betere dienstverlening en communicatie. Eandis heeft in 2010 een nieuw, geharmoniseerd en klantgericht systeem van klachtenbeheer in gebruik genomen. Het systeem is gebaseerd op een hoge toegankelijkheid om klachten in te dienen, onder meer via de website, en een gestroomlijnd proces dat de snelheid waarmee klachten worden behandeld en de nodige empathie ten aanzien van de klanten moet garanderen. Een nieuwe centrale informaticatoepassing biedt hierbij ondersteuning en zorgt voor een uniforme registratie en behandeling. Voornamelijk de eerstelijnmedewerkers van De Stroomlijn, de klantenkantoren en de CGK’s (contacten gemeenten en grote klanten) zorgen voor de ontvangst van de klachten. Maar uiteraard zijn alle medewerkers van Eandis rechtstreeks en onrechtstreeks betrokken bij de analyse, de opvolging en de afsluiting van een klacht.
Klantentevredenheid Net als voor 2008 werd voor 2009 een extern onafhankelijk onderzoek gevoerd naar de tevredenheid van onze klanten. De resultaten werden in februari 2010 voorgesteld. Ze hebben betrekking op de klantgerichte processen (storingsbeheer, uitbetaling premies, plaatsen budgetmeters, metering, werken aan aansluitingen en investeringswerken) en dit bij 1 200 klanten (200 per proces). De resultaten zijn zeer goed en liggen volledig
in lijn met bestaande interne kwaliteitsmetingen. Gemiddeld wordt een tevredenheid gescoord van 91,3 %. De service in de klantenkantoren scoort 97 % en de tevredenheidsgraad over het callcenter De Stroomlijn bedraagt 90 %.
2e Aannemersprijs Eandis Op 29 mei 2010 werden voor de tweede maal de Gouden Handen voor ‘Werken voor klanten’ en ‘Werken aan het net’ uitgereikt in het kader van de ‘Aannemersprijs Eandis’. In de categorieën ‘Werken voor klanten’ en ‘Werken aan het net’ ontvingen telkens de drie aannemers met de beste scores een Gouden Hand voor vakbekwaamheid, veiligheid en kwaliteit. Naast de Gouden Handen kregen 29 aannemers een Zilveren Hand in de categorie ‘Werken voor klanten’ en 31 in de categorie ‘Werken aan het net’. Deze jaarlijkse prijs moet binnen de aannemerswereld de referentie worden voor kwalitatief en
veilig werken. Ook binnen de nutsbedrijven wil Eandis met deze award een waardemeter zijn voor het aanbesteden van werken. Eandis wil daarmee haar strikt beleid inzake kwaliteit, veiligheid en vakbekwaamheid bij het uitvoeren van werken onderstrepen.
Elektrische voertuigen Om de grootschalige introductie van elektrische voertuigen mogelijk te maken, moet aan een aantal randvoorwaarden voldaan zijn, onder meer op het vlak van de infrastructuur om deze wagens te kunnen opladen. Zo moet ook de impact van de oplading van dergelijke voertuigen via het laagspanningsnet van de distributienetbeheerders grondig worden bestudeerd. Om zelf alvast ervaring op te doen heeft Eandis beslist 10 elektrische voertuigen aan te kopen en deze gratis ter beschikking te stellen van carpoolers uit het eigen bedrijf. De oplaadpunten staan opgesteld op de terreinen van de Eandis-hoofd-
Activiteitenverslag Iverlek 2010
51
zetel in Melle. De ervaringen van Eandis zullen worden samengebracht met deze van andere projecten in Vlaanderen. Met dit project willen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis een duidelijk signaal geven dat zij de 20-20-20-doelstellingen ter harte nemen en daartoe concrete toekomstgerichte initiatieven ontwikkelen. Bovendien kadert dit binnen de acties die Eandis voert om de ecologische voetafdruk van het bedrijf en de medewerkers zo klein mogelijk
te houden. Een middel is de wagen delen met collega’s of zelfs met werknemers van andere bedrijven om de afstand woonst-werk te overbruggen. Carpoolen is sinds 1 januari 2010 bij Eandis gestructureerd georganiseerd.
Uitgifte obligatielening Om zijn omvangrijk programma van investeringen in de distributienetten voor elektriciteit en gas te financieren, heeft Eandis in juni en november 2010 telkens een obligatielening uitgegeven waarop particuliere beleggers konden intekenen. Beide inschrijvingsperiodes werden omwille van het succes vervroegd afgesloten. Zo werd respectievelijk 150 en 170 miljoen euro opgehaald. Momenteel loopt de procedure om een rating te verkrijgen bij agentschap Moody’s. Zo’n rating is een voorwaarde voor het opzetten van een EMTN-programma (European Medium Term Note), waardoor Europese institutionele obligatieleningen kunnen worden uitgegeven.
Huis-aan-huisblad Het Eandismagazine kwam in maart, juni en november alweer in meer dan 2,5 miljoen brievenbussen terecht. Naast energienormen en energiescans kregen vooral de thema’s ‘aansluiten op aardgas’, ‘verwarmen met aardgas’, ‘REG-premies’, ‘energie besparen’ en ‘verhuisregeling’ ruime aandacht. Marktonderzoek toont aan dat dit magazine duidelijk in de smaak valt en antwoorden geeft op vragen die bij de mensen leven.
52
Activiteitenverslag Iverlek 2010
7. Verslag Corporate Governance Comité In uitvoering van de bevoegdheden die het Vlaamse uitvoeringsbesluit van 19 november 2010 aan het Corporate Governance Comité opdraagt, rapporteert het Comité aan de Raad van Bestuur over de manier waarop hij zijn adviserende en controlerende taak heeft uitgevoerd. Dit rapport 2010 brengt een overzicht van de belangrijkste onderzoeksverrichtingen van het voorbije werkingsjaar en bevat de besluiten en/of aanbevelingen van het Comité.
niet voorzien, zouden ook bestuurders van andere aandeelhouderscategorieën van dit Comité deel kunnen uit maken. De enige voorwaarde is wel dat zij als ‘onafhankelijke’ bestuurder gekwalificeerd zijn, dit wil zeggen dat zij aan een aantal onafhankelijkheidsvereisten opgelegd door de Vlaamse regelgeving moeten beantwoorden. In de loop van 2010 wijzigde de samenstelling van het Comité niet en stelde het probleem van ‘onafhankelijkheid’ zich niet.
Belangenconflicten
Toezicht op naleving van wetgeving
Belangenconflicten tussen de aandeelhouders van de distributienetbeheerder of tussen de netbeheerder en de maatschappij Electrabel nv kunnen - indien zij zich voordoen - het voorwerp uitmaken van een onderzoek door het Corporate Governance Comité. Ook kan iedere onafhankelijke bestuurder of het managementcomité een onderzoek vorderen voor conflicten tussen de werkmaatschappij en de netbeheerder. In 2010 zijn geen belangenconflicten gesignaleerd.
In 2010 was de focus gericht op de belangrijkste bepalingen uit de nieuwe wet ter versterking van deugdelijk bestuur. De nieuwe wet voert o.m. de verplichting in voor genoteerde vennootschappen om in hun jaarverslag een verklaring op te nemen waarin zij de Corporate Governance code vermelden die zij toepassen. Daarnaast bevat die verklaring elke relevante informatie over de praktijken inzake deugdelijk bestuur. De verklaring beschrijft ook de belangrijkste kenmerken van de interne controle- en risicobeheerssystemen in verband met het proces van financiële verslaggeving. Omdat Eandis in haar eigen Corporate Governance Charter expliciet verwijst naar de Belgische Codes voor Corporate Governance zal ook zij zich houden aan deze formaliteiten. Voor de opdrachthoudende vereniging Iverlek gelden alleen de formaliteiten van het Vlaamse decreet van 6 juli 2001 houdende de intergemeentelijke samenwerking. Het Comité nam ook kennis van de beslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt (VREG) van 29 oktober 2009 met betrekking tot het verlenen van toestemming aan de Vlaamse gemengde netbeheerders waaronder Iverlek, om een beroep te doen op werkmaatschappij Eandis. De VREG gaf die toestemming niettegenstaande haar vaststelling dat het Eandis-filiaal De Stroomlijn (weliswaar alleen in uitzonderlijke crisissituaties) nog steeds een beroep deed op het callcenter N-Allo. Ook de diensten die Labo-
Onverenigbaarheden Naar aanleiding van de verkiezingen van juni 2010 voor de samenstelling van het federale parlement, onderzocht het CGC mogelijke onverenigbaarheden tussen het mandaat van bestuurder met het lidmaatschap van een wetgevende vergadering. De verkiezingsuitslagen hadden echter geen impact op de samenstelling van het bestuursorgaan van de DNB. Aan het lidmaatschap van het Corporate Governance Comité zijn een aantal specifieke voorwaarden verbonden. Vooreerst mogen de bestuurders die door de gemeenten voorgedragen worden, geen enkele functie of activiteit uitoefenen voor een producent, een invoerder van buitenlands aardgas, een houder van een leveringsvergunning of een tussenpersoon. Alle gemeentelijke bestuurders ondertekenen hiertoe bij het opnemen van hun mandaat een verklaring op erewoord. Hoewel de statuten van Iverlek dit
Activiteitenverslag Iverlek 2010
53
relec voor rekening van Eandis vervulde, moesten tegen 31 december 2010 overdragen zijn aan een nieuwe dienstverlener (na aanbesteding van deze opdracht). Het Corporate Governance Comité besloot dat deze vaststellingen voor de VREG geen belemmering vormden om toestemming te verlenen aan de netbeheerders om een beroep te doen op werkmaatschappij Eandis. Aan de opmerkingen van de VREG is intussen voldaan. Het aandeel van Laborelec werd in de loop van 2010 van de hand gedaan en in de callcenter activiteiten zijn intussen verschillende initiatieven ontwikkeld om De Stroomlijn verder te verzelfstandigen. Sinds 2010 zijn er nieuwe regels van toepassing volgens dewelke bepaalde leden van de federale Commissie voor de regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) hun opdracht van officier van de gerechtelijke politie kunnen uitvoeren. Deze personen zijn voortaan belast met het opsporen en vaststellen op het gehele Belgische grondgebied, van de inbreuken bedoeld door de elektriciteitswet en de gaswet. Tijdens zijn sessies analyseerde het Comité nog andere regelgeving die gebeurlijk de werking van de distributienetbeheerder of de werkmaatschappij Eandis kan impacteren. Het Comité besteedde daarbij aandacht aan zowel nieuwe federale als regionale wetgeving. Ook de beslissingen of adviezen van de regulatoren kregen de nodige aandacht. Dank zij deze monitoring kan het CGC de Raad van Bestuur een (redelijke) zekerheid bieden dat de DNB handelt volgens de wettelijke voorschriften, meer specifiek dat zij de bepalingen van het Vlaams energiedecreet en de uitvoeringsbesluiten naleeft.
Onderzoek van de rekeningen Het aandeel van de vaste activa in het balanstotaal steeg naar 88 %. Van de totale RABwaarde komt 59 % toe aan de activiteit elektriciteit en 41 % aan de activiteit gas. In de resultatenrekening 2009 vallen de kosten voor
54
Activiteitenverslag Iverlek 2010
openbare dienstverplichtingen op, zoals de gratis 100 kWh elektriciteit, de kosten voor REG-acties en de overnamekost voor groenestroomcertificaten. Na controle van de boekhoudkundige besluiten en ter afronding van het onderzoek van de rekeningen van het werkingsjaar 2009, kon het Comité aan de Raad van Bestuur een verslag bezorgen zonder enig voorbehoud of bezwaar. Het Comité verleende ook reeds een positief advies over de balans en de resultatenrekening per 30 juni 2010. Het had bijzondere aandacht voor de belangrijke hoeveelheden kWh die in het elektriciteitsnet geïnjecteerd werden als gevolg van de groeiende decentrale productie. Langs kostenzijde blijven ook in 2010 de openbare dienstverplichtingen een belangrijk aandachtspunt, meer bepaald de overnamekosten voor de groenestroomcertificaten die aanzienlijk oplopen.
Controle van het budget Na controle van de samenstellende elementen uit de investeringsbegroting 2009 moest het Comité eens te meer vaststellen dat de trend naar lagere reële investeringscijfers, die reeds was opgemerkt tijdens de beoordeling van de semesteriële rapportering 2009, zich ook voor het ganse jaar 2009 en – althans wat de gasactiviteit betreft - zelfs voor het eerste semester 2010 bevestigde. Daarom beval het CGC na die controle het management aan om voor de tweede jaarhelft 2010 de investeringsindicatoren met bijzondere aandacht te volgen.
Opvolging van de auditwerkzaamheden De missie van Interne Audit bestaat er in om op onafhankelijke en objectieve wijze de effectiviteit, de efficiëntie en de compliancy van het interne controlesysteem van Eandis te analyseren en te evalueren. Hiervoor worden de activiteiten van Eandis aan de hand van procesaudits, thema-audits of controle-audits onderzocht. De afdeling Audit ontwierp een systeem
gebaseerd op de standaarden van het Institute of Internal Auditors (IIA). Dit auditmodel is specifiek voor Eandis ontwikkeld. Het steunt op internationale referentiekaders en moet toelaten de efficiëntie en de doeltreffendheid van het risico- en controlebeheer of de maturiteit van de beleidsprocessen te evalueren. Het EandisAuditmodel onderzoekt 25 controleobjectieven om de maturiteit van een proces te kunnen bepalen. De Directie Corporate Governance baseert zich voor haar auditplanning 2009-2011 op de actuele proceslijst. Deze lijst bevat 31 auditeerbare eenheden die over een periode van 3 jaar geauditeerd worden. De afdeling Audit waakt er secuur over dat alle processen aan bod komen door ze systematisch te koppelen aan de lijst van auditeerbare eenheden. Als de proceslijst geactualiseerd wordt, zal de lijst van auditeerbare eenheden hierop worden afgestemd. Naast het auditeren van processen voert de afdeling Audit ook thema- en controle-audits uit. Bij deze audits wordt evenwel geen maturiteitsniveau bepaald. In uitvoering van de auditplanning onderzocht het Comité meerdere auditrapporten. Per audit nam het kennis van de scope, de bevindingen, de besluiten, de maturiteitsbepalingen, de eindevaluaties en de maatregelen ter correctie of verbetering van de proceswerking. In 2010 is er gerapporteerd over de procesaudits Talentbeheer, Werken aan aansluitingen en meterwerken, Beheer rapportering, Beheren van geldstromen, Verloning & industriële relaties, Algemene boekhouding, Beheer veiligheid, Aanpassen van een bestaande of bouwen van een nieuwe ICT-dienst, Capteren van een businessnood, Exploiteren van de E-, G- en OV-netten, Budget & controlling, Beheer van logistiek, Asset management en de (externe) ISO-audit.
Betrouwbaarheid van de financiële informatie Het bedrijfsrevisorenkantoor KPMG stipte in zijn jaarlijkse controle een aantal bijzondere aspec-
ten aan. Vermelden we alvast de onafhankelijkheidscontroles en –systemen, de audit van de interne controle en de aanbevelingen hierover. M.b.t. enkele boekhoudkundige en fiscaal gerelateerde zaken verstrekte de revisor advies aan de werkmaatschappij. Aan de federale regulator gaf de consultant uitleg bij zijn audit rond het slopen van installaties en de wijze waarop de netbeheerders dit boekhoudkundig verwerken. Daarnaast maakte hij verslagen ter gelegenheid van de uitkering van dividendvoorschotten en de audit van de jaarrekeningen. Tenslotte verleende de revisor de nodige attesten voor de ABV berekening. Op basis van deze controle en rapportering evalueerde het Comité in een eindconclusie de financiële informatie rond de jaarrekening van de DNB (boekjaar 2009) als betrouwbaar. Met haar (voorlopige) beslissing van 21 oktober 2010 over de saldi van het exploitatiejaar 2009 en naar aanleiding van haar verwerping van het bedrag aan gerapporteerde buitendienststellingen, vroeg de CREG aan de DNB om op het punt van de saldi van zowel de afschrijvingen als de billijke winstvergoeding, de rapportering aan te passen. De beslissing van de CREG kwam er na de uitvoering van een controleprogramma in meerdere stappen. Bij één van die stappen onderzocht de federale regulator de buitendienststellingen (slopingen). Hij had opmerkingen bij een rapport van KPMG Bedrijfsrevisoren dat opgemaakt was ter bevestiging van de waarde van de buitendienstgestelde materiële vaste activa en van de toegepaste methodiek. Op basis van het KPMG-rapport en op grond van zijn eigen bevindingen verwierp de CREG het bedrag aan gerapporteerde buitendienststellingen. Het Corporate Governance Comité werd over de aanpak van deze problematiek uitvoerig gebriefd en nam in die optiek ook kennis van het engagement van Eandis om de resultaten en de voortgang van het programma datakwaliteit in volledige transparantie aan de CREG mee te delen. Het CGC beval de diensten van de werkmaatschappij aan om het bestuursorgaan
Activiteitenverslag Iverlek 2010
55
op een omstandige wijze voor te lichten over de acties die de accuraatheid van de data moeten optimaliseren. Na analyse van de verschillende evoluties ten overstaan van het boekjaar 2008, bevestigde het Comité de allocatiecijfers voor 2009. Enkele dossiers kregen bijzondere aandacht o.a. de handel in groenestroomcertificaten. Daarnaast bestudeerde het Comité ook de verkoopcijfers voor het 1ste semester van het boekjaar 2010. Men stelde onder meer vast dat het aantal toegangspunten van de DNB voor wat haar leveringsactiviteiten betreft, in gevoelige mate steeg. Het Comité attesteerde voor beide energievormen de gemeten allocatiecijfers per klantengroep.
Organisatie interne controle en uitoefening van toezicht In de loop van 2010 nam het Comité akte van de verdere uitrol van het IRb-project in de domeinen Corporate Governance, Preventie en Bescherming, Human Resources en Asset Management. Het Comité besprak eveneens de verwachtingen voor 2011. Die bestaan er onder meer in om verder ondersteuning te bieden aan de uitgerolde procesdomeinen. Ook een aantal managementprojecten krijgt ondersteuning. Daarnaast zullen de eigen processen, met inbegrip van een kwaliteitscontrole op de zgn. Eandis Risico Identificatie Kaart of ERIK, geoptimaliseerd worden en moet een geschikte rapporteringstool uitgewerkt worden. Het CGC sprak met de verantwoordelijke diensten van Eandis af om op regelmatige tijdstippen deze IRb-rapporten te bespreken. Het CGC nam kennis van de vaststellingen en observaties van de directie Corporate Governance zoals weergegeven in haar rapportering 2009. Het Comité sloot zich volmondig aan bij de geformuleerde conclusies en analyses op het niveau van governance, compliancy, operaties en klantenservice. Op grond van zijn analyse en bij wijze van slotbeschouwing onderschreef het Comité de stelling dat de uitgevoerde onder-
56
Activiteitenverslag Iverlek 2010
zoeken uitwezen dat de beleving van deugdelijk bestuur in de werkmaatschappij voldoende hoog is en dat afwijkingen eerder uitzondering zijn. Na kennisname van de maatregelen genomen als gevolg van de aanbevelingen 2008 en gelet op de nieuwe aanbevelingen voor 2009, stemde het CGC in met een nieuwe richtlijn van de Ombudsdienst. Die richtlijn schrijft voor om bij de opmaak van de operationele processen proactief de klantverwachtingen in kaart te brengen en daarna – bij uitvoering – zeer actief met de klant te communiceren. In de praktijk houdt deze richtlijn in dat de focus moet liggen op informatie en communicatie, aandacht voor wachttijden en, bij de behandeling van schadedossiers, de aanname van een klantgerichte houding. Elk semester besprak en onderzocht het Comité de diverse kerncijfers van Eandis en van de gemengde distributienetbeheerders. Deze indicatoren zijn van diverse aard en rapporteren o.a. over de opvolging van budgetten, het realiseren van doorlooptijden, het controleren van de leveringsbetrouwbaarheid, het meten van klantentevredenheid of het opvolgen van klachten. In 2010 had het Comité bijzonder oog voor de kerncijfers over de realisatie van het investeringsbudget (CAPEX). De cumul van alle reële netto-investeringen valt sinds enkele jaren lager uit dan wat gebudgetteerd is. Dit duidt op een achterstand. Omdat de VREG op basis van de investeringsplannen moet oordelen of de distributienetbeheerder voor de energiedistributie op zijn grondgebied voldoende capaciteit aanhoudt, is het belangrijk om deze indicator van nabij op te volgen. Aan het management werd gevraagd om corrigerende en preventieve maatregelen ter verbetering van deze indicatoren voor te stellen.
Onderzoeksverrichtingen In 2010 analyseerde het CGC de vastgelegde tarieven voor de eerste regulatoire periode 2009-2012. Die tarieven konden nog geen rekening houden met de onvoorziene groei
van bepaalde kosten. Die zijn onder meer een gevolg van het ongekende succes van de groenestroomcertificaten en van de premies voor rationeel energiegebruik. In zijn conclusies onderschrijft het CGC de maatschappelijke verdienste van de Europese 20-20-20-doelstellingen en de vertaling ervan op Vlaams niveau in het raam van de openbaredienstverplichtingen. Maar het Comité uit tegelijkertijd zijn bekommernis voor de impact van de energiemaatregelen op het nettarief. Daarom ondersteunt het Comité de dringende oproep van de energiedistributiesector aan de federale en Vlaamse overheid, de regulatoren en alle (markt)actoren die in deze zaak betrokken zijn, om deze evolutie grondig te evalueren. Alleen zo kan een oplossing worden uitgewerkt om het effect van deze stijgende kosten tarifair en maatschappelijk aanvaardbaar te vertalen. De Raad van Bestuur van de DNB mandateerde het Uitvoerend Comité en de Raad van Bestuur van Eandis inzake bestellingen waarvoor de wetgeving op de overheidsopdrachten van toepassing is. Deze volmacht moet jaarlijks geëvalueerd worden en is na gunstige evaluatie verlengbaar, telkens voor een periode van 1 jaar. Volgens de gemaakte afspraken behouden de distributienetbeheerders ten allen tijde controle- en inzagerecht. Het Corporate Governance Comité kreeg de opdracht om deze volmachtverlening te evalueren en hierover te rapporteren aan de Raad van Bestuur. Dit zal voor de eerste keer gebeuren medio 2011. Dank zij de geleverde inspanningen voor de recuperatie van achterstallige verbruiksfacturen die dateren van vóór de vrijmaking van de energiemarkt werd in de periode 2004-2010 reeds een aanzienlijk bedrag naar de rekeningen van de onderscheiden netbeheerders overgeboekt. Na een eerste analyse sprak het Comité zijn waardering uit voor de inspanningen die de diensten van de werkmaatschappij hiervoor geleverd hebben. Op voorwaarde dat de kosten/baten verder opgevolgd worden, stemden de
leden in met de verdere inning van deze categorie schuldvorderingen. Het CGC bestudeerde het VREG-rapport nr. 2010-4 van 18 mei 2010 met betrekking tot de kwaliteit van de dienstverlening van de E-distributienetbeheerders in het Vlaamse Gewest in 2009 en concludeerde hier uit dat deze informatie een goeie indicatie geeft van de technische kwaliteit van het elektriciteitsnet. Het rapport is een synthese van de resultaten die de VREG van de Vlaamse DNB’s ontvangt. Het document laat ook toe om elke DNB ten aanzien van de andere DNB’s te positioneren. Het Comité besprak de aansluitbaarheidsgraad van het aardgasnet en van de afspraken die hieromtrent met de (Vlaamse) regulator en de overheid zijn gemaakt. De vaststelling is dat de huidige aansluitbaarheidsgraad van de DNB 93,9 % bedraagt en dat, op grond van de doelstellingen die door de Vlaamse overheid zijn gedefinieerd, de investeringen op schema zitten en dat de nodige budgetten zijn voorzien om de vooropgestelde normen voor aansluitbaarheid te halen. Het CGC verzocht de diensten van de werkmaatschappij om in deze aangelegenheid bijzondere aandacht te besteden aan een duidelijke communicatie met de netgebruikers. Als algemeen besluit stelt het Corporate Governance Comité dat inzake de hem toevertrouwde opdrachten voor het dienstjaar 2010 alle door hem gevraagde documenten, rechtvaardigingen en toelichting voor het uitvoeren van zijn onderzoeken en zijn toezicht ter beschikking werden gesteld. Het Corporate Governance Comité heeft geen kennis van verrichtingen of van beslissingen die strijdig zijn met de statuten of met de regelgeving. Bijgevolg maakt het Corporate Governance Comité geen enkel voorbehoud en formuleert het geen enkel bezwaar. Opgemaakt te Mechelen, op 23 maart 2011. Het Corporate Governance Comité van Iverlek
58
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Beknopte jaarrekening
Activiteitenverslag Iverlek 2010
59
Inleiding Ingevolge de volledige vrijmaking van de elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen op 1 juli 2003 werden de rekeningen gesplitst in een gereguleerde sector (netactiviteit) en een nietgereguleerde sector (Twin-activiteit: bevat naast de huidige niet gereguleerde activiteiten nog elementen daterend van vóór de vrijmaking). Via de verschillende rubrieken van de balans wordt een overzicht gegeven van de financiële toestand van onze opdrachthoudende vereniging op 31 december 2010, terwijl de resultatenrekening een inzicht geeft in de exploitatie van het afgelopen boekjaar. Als belangrijke gebeurtenis met betrekking tot het boekjaar 2010 kunnen wij verwijzen naar het proefproject “Slimme Meters” te Leest en Hombeek dat in 2011 en 2012 zal uitgebreid worden tot een pilootproject over gans Vlaanderen. Het globale resultaat per einde 2010 bedraagt 51.658.545,24 euro waarvan 29.600.119,58 euro voor de activiteit elektriciteit en 22.058.425,66 euro voor de activiteit gas. Vooreerst wordt de overgedragen winst van het vorig boekjaar, zijnde 12.583.180,07 euro (elektriciteit = 6.738.242,21; gas = 5.844.937,86) toegevoegd zodat het te bestemmen winstsaldo 64.241.725,31 euro bedraagt (elektriciteit = 36.338.361,79; gas = 27.903.363,52). Na de reeds vermelde verrichtingen wordt voorgesteld een bedrag van 15.008.465,39 euro terug toe te voegen aan de rubriek “Overgedragen winst” (elektriciteit = 7.974.888,04; gas = 7.033.577,35). Dit betreft voornamelijk een toevoeging ten bedrage van 10% van de billijke vergoeding, een dotatie ten bedrage van de delta werkelijkheid/budget met betrekking tot de beheersbare kosten voor het gedeelte
60
Activiteitenverslag Iverlek 2010
buiten indexering en een afname teneinde het voor 2010 toe te kennen dividend gelijk te stellen aan het eerder begrote dividend. Verder wordt eveneens voorgesteld een bedrag van 1.868.720,61 euro (elektriciteit = 1.400.604,99; gas = 468.115,62 euro) toe te voegen aan de beschikbare reserves. Dit bedrag bestaat voornamelijk uit de delta beheersbare kost uit het tarievendossier ten opzichte van het herziene budget ingevolge de indexering.
• Resultaat activiteit elektriciteit Uiteindelijk wordt aldus een uit te keren winst van 26.962.868,76 euro bekomen. Aan de openbare deelnemers wordt een dividend toegekend van 19.231.369,28 euro en aan de deelnemende maatschappij een dividend van 7.731.499,48 euro.
• Resultaat activiteit gas Voor de activiteit gas bedraagt de uit te keren winst 20.401.670,55 euro waarvan 14.511.471,74 euro toegewezen wordt aan de openbare deelnemers en 5.890.198,81 euro aan de deelnemende maatschappij. Deze uit te keren bedragen werden reeds gedeeltelijk in 2010 onder de vorm van een interim-dividend (43.410.264,46 euro) uitbetaald aan de deelnemers. Thans rest er nog een saldo van 3.954.274,85 euro dat zal ter beschikking gesteld worden van de deelnemers na de goedkeuring van de jaarrekening en de winstverdeling 2010 door de jaarvergadering van juni 2011. Meer details over de financiële gegevens van de jaarrekening zijn terug te vinden in het Financieel verslag 2010 dat op eenvoudig verzoek kan bekomen worden bij het secretariaat van Iverlek, op het e-mailadres:
[email protected].
Balans gegevens TOTAAL
1 539 728
(in 1000 euro)
1 539 728 9 168
1 460 920
3 954
1 460 920 3 989
overlopende rekeningen
3 972
nog te betalen dividenden
141 308 overlopende rekeningen en overige
128 965
vorderingen < 1 jr
46 666
vorderingen > 1 jr
6 658
153 793 159 387
schulden < 1 jr
484 943
schulden > 1 jr
243 504
herwaarderingsmeerwaarden
565 125
kapitaal + reserves + voorzieningen + overgedragen winst
58 536
4 850
560 011
236 448
vaste activa
1 278 631
1 335 034
576 354
Activa
2009
2010
2010
2009
Passiva
Activiteitenverslag Iverlek 2010
61
Resultaten elektriciteit 2010 Opbrengsten Tarieven voor aansluiting 1 590
(in 1000 euro)
Kosten + Dividend
Toekenning dividend
Tarieven voor aansluiting 1 812
Tarieven voor gebruik van het net 93 328 Tarieven voor gebruik van het net 123 179
Tarief voor openbare dienstverplichtingen 27 057
Tarief voor openbare dienstverplichtingen 27 057
Tarief gebruik transportnet 63 043
Tarief gebruik transportnet 63 043
Tarieven voor de ondersteunende diensten 12 596
Diverse toeslagen 10 122 Tarieven voor de ondersteunende diensten 12 596
Diverse toeslagen 10 122 Opbrengsten (twin)
594
Overgedragen resultaat vorig boekjaar 6 738 Onttrekking aan het eigen vermogen 127
62
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Over te dragen resultaat 7 975 Kosten (twin) 622 Toevoeging aan het eigen vermogen 1 528
Dividend 26 963
Openbare deelnemers 19 231 Deelnemende maatschappij 7 732
0
Resultaten aardgas 2010 Opbrengsten
(in 1000 euro)
Kosten + Dividend
Tarief voor aansluiting 551
Toekenning dividend
Tarief voor aansluiting) 179
Tarief voor gebruik van het net 45 501
Tarief voor gebruik van het net 67 176
Tarief voor openbare dienstverplichtingen 2 615
Diverse toeslagen 5 603
Kosten (twin)
Tarief voor openbare dienstverplichtingen 2 615
150
Over te dragen resultaat 7 033
Toevoeging aan het eigen vermogen 550
Diverse toeslagen 5 603 Openbare deelnemers 14 511 Opbrengsten (twin)
161
Overgedragen resultaat vorig boekjaar 5 845 Onttrekking aan het eigen vermogen 82
Dividend 20 402 Deelnemende maatschappij 5 891 0
Activiteitenverslag Iverlek 2010
63
Dividenden openbare deelnemers 2010 (in 1000 euro)
Elektriciteit
64
Gas
Aarschot Asse Beersel Berlaar Bertem Bierbeek Bonheiden Boortmeerbeek Bornem Boutersem Diest Dilbeek Drogenbos Haacht Halle Heist-Op-Den-Berg Herent Herselt Hoegaarden Hoeilaart Huldenberg Hulshout Kapelle-Op-Den-Bos Keerbergen Kortenberg Kraainem Lennik Leuven Liedekerke Linkebeek Londerzeel Mechelen Merchtem Opwijk Overijse Putte Puurs Roosdaal Rotselaar Scherpenheuvel-Zichem Sint-Amands Sint-Genesius-Rode Sint-Katelijne-Waver Sint-Pieters-Leeuw Ternat Tervuren Tienen Tremelo Wezembeek-Oppem Willebroek Zaventem Zemst
628 491 451 210 176 193 300 230 359 132 -664 102 276 610 777 352 306 132 195 193 196 153 236 344 218 182 1.662 206 84 322 1.484 280 205 500 315 311 207 313 475 131 324 398 597 296 379 673 163 206 456 732 406
268 362 351 151 85 59 161 69 322 67 267 621 138 61 615 371 230 72 89 155 49 71 95 35 280 248 61 1.811 101 100 132 1.753 122 84 345 132 257 79 92 118 108 305 279 506 151 355 617 45 223 475 742 226
TOTAAL GEMEENTEN
19.231
14.511
Activiteitenverslag Iverlek 2010
Totaal toegekend 2010 896 853 802 361 261 252 461 299 681 199 267 1.285 240 337 1.225 1.148 582 378 221 350 242 267 248 271 624 466 243 3.473 307 184 454 3.237 402 289 845 447 568 286 405 593 239 629 677 1.103 447 734 1.290 208 429 931 1.474 632
33.742
Saldo Interim Dividend uit te betalen 2010 06/2011 -823 73 -782 71 -735 67 -331 30 -239 22 -232 20 -425 36 -274 25 -624 57 -182 17 -246 21 -1.178 107 -220 20 -310 27 -1.123 102 -1.055 93 -535 47 -347 31 -203 18 -321 29 -223 19 -245 22 -228 20 -248 23 -574 50 -428 38 -223 20 -3.191 282 -281 26 -169 15 -416 38 -2.975 262 -369 33 -265 24 -776 69 -411 36 -521 47 -263 23 -372 33 -545 48 -219 20 -577 52 -622 55 -1.013 90 -410 37 -674 60 -1.185 105 -191 17 -393 36 -855 76 -1.353 121 -581 51
-30.981
2.761
Verklarende woordenlijst AREI
Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties
CGC
Corporate Governance Comité
CGK
Contact gemeenten en grote klanten
CoDAM
Centrum voor openbaar domein Asset Management, vennootschap namens nutsoperatoren rond ‘minder hinder’ en ‘synergie’
CREG
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (= federale regulator)
DMS
MIG
Message Implementation Guide, beschrijft de communicatiestromen tussen marktspelers
PLC
Power Line Communication, datacommunicatie via laagspanningskabels
REG
Rationeel energiegebruik
SODV
Sociale openbaredienstverplichtingen, door de overheid opgelegde ondersteunende maatregelen voor klanten met betaalmoeilijkheden
VEA
Vlaams Energieagentschap
Distribution Management System, voor actief beheer van netten
VIA
DNB
VREG
Distributienetbeheerder
EAN-code
Vlaanderen In Actie Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt (= Vlaamse regulator)
European Article Numbering, elke aansluiting heeft een unieke identificatiecode van 18 cijfers
VVSG
EDLB
WKK
Energiediensten voor Lokale Besturen
Elia
Elia beheert het Belgische hoogspanningsnet (transportnetbeheerder elektriciteit)
EMTN
European Medium Term Note, modaliteiten rond uitgifte van Europese institutionele obligatieleningen
Fluxys
Beheert het Belgische hogedruknet voor aardgas (transportnetbeheerder aardgas)
GIPOD
Generiek Informatie Platform Openbaar Domein, uitwisselingplatform voor nutsbedrijven en openbare domeinbeheerders
GRB
Grootschalig Referentie Bestand
ICT
Informatie- en communicatietechnologie
KLIM
Kabel en Leiding Informatie Meldpunt
KLIP
Kabel- en Leidingen Informatie Portaal
LAC
Lokale Adviescommissie
Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten Warmtekrachtkoppeling, gezamenlijk opwekken van warmte en (elektrische) kracht
Activiteitenverslag 2010
Juni 2011 - v.u. Luc Desomer, Communicatie en Externe relaties - Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle - Gedrukt op milieuvriendelijk papier.
Activiteitenverslag 2010