ACT TO MOVE… het belang van activatie
1. INLEIDING
Chronische pijn verandert je hele leven Zorgt voor verminderde activiteit & vermindering van zinvolle dag invulling Patiënten doorlopen vele onderzoeken zonder gewenst resultaat of zonder voldoende geïnformeerd te worden over mogelijke alternatieven. Patiënten worden vaak van het kastje naar de muur gestuurd
Patiënten hebben vaak verschillende therapieën gevolgd zonder verbetering van de pijnklachten “Het doet me pijn niet te zijn, wie ik moet zijn, wie ik wil zijn”
2. DOELSTELLINGEN THERAPIE
Pijnvermindering is geen primair behandeldoel meer. Voor elke patiënt wordt een individueel behandelplan opgesteld. Dit behandelplan bevat volgende aspecten: Mentaliteitsverandering Activering Pacing
Zoektocht naar ‘kant-en-klare oplossing voor de pijn’ loslaten Empowerment - Positieve bekrachtiging Arbeidsreïntegratie- of heroriëntatie
3. MULTI- INTERDISCIPLINAIRE WERKING Anesthesist- algoloog en revalidatiearts Pijnverpleegkundigen (neuro-)Psycholoog
Kinesitherapeut: gegradeerd programma uitwerken volgens voorschrift Ergotherapeut: inventarisatie van mogelijkheden en beperkingen op vlak van werken/ wonen/ vrije- tijd en sociale situatie, assessment, educatie, advisering van hulpmiddelen/ aanpassingen naar de thuis- of werksituatie toe, enz. Sociale dienst
4. ALGEMENE METHODIEK REVALIDATIE
Educatie (vragenlijsten: DRI, CSI, Tampa)
Leren minderen Leren luisteren naar lichaam Aanpassingen- en/ of hulpmiddelen aanreiken Activeren: • • •
Graded activity Pacing Graded exposure
Aanleren van ademhalings- en relaxatietechnieken Doorverwijzing
5. DEFINITIE
GRADED ACTIVITY Het is een cognitief- gedragsmatige therapie die een stapsgewijze en begeleide heropname van dagelijkse activiteiten voorop stelt, afgestemd op de mogelijkheden van de patiënt, gericht op participatie en re-integratie in de maatschappij.
6. GRADED ACTIVITY, voor welke doelgroep Patiënten met een verminderd activiteitenniveau ; Patiënten met een verminderde bewegingskwaliteit in gewrichten of ledematen ; Patiënten die discrepantie vertonen in wat zij aangeven, en wat testresultaten op basis van lichamelijk onderzoek aangeven ;
Patiënten met a-specifieke klachten ; Patiënten met recidiverende lage rugklachten ;
Patiënten die niet over het vermogen beschikken met hun klachten om te gaan, die de controle verloren zijn, en daardoor weinig zelfvertrouwen hebben ; Patiënten met disfunctionele opvattingen over pijn en bewegen.
7. GRADED ACTIVITY METHODIEK
PIJNCONTINGENT
TIJDSCONTINGENT
voorbeeld
8. GRADUELE OPNAME VAN ACTIVITEITEN OP MAAT VD PATIËNT
9. PRAKTISCHE UITWERKING APRA REVALIATIE
Inhoud therapie: aerobe training, spiegeltherapie,…
Bepalen doelstellingen: therapie en thuisprogramma Schema uitwerken om de bepaalde fysieke oefening of activiteit op te bouwen Bepalen startniveau en uitbreidings schema Evaluatie
Duur therapie: max 48 sessies verspreid over 5 à 6 maanden, evaluatie na 2 maanden Frequentie: 2x/week
10. CASUS Man 38j, getrouwd, 2 kinderen Diagnose: FBSS met chronische Lumbo- ischias re indeukings# L1,L2; musculofacettaire cervico-brachialgie re tgv discushernia C5-C6. Werkloos, werkte voordien als zelfstandig electrieker Patiënt is zeer prestatiegericht, professionele ambities Reeds rugschool gevolgd in het verleden pijntoename bij lang zitten, staan, >1u wandelen Doelen: 1. Zijn echtgenote opnieuw ten volle mee kunnen helpen in het huishouden 2. Zelfstandigheid verhogen in dagelijkse zelfzorg 3. Tuin kunnen onderhouden 4. Sociale contacten in de hondenschool hernemen 5. Werk hervatten 6. Sportactiviteiten uitbreiden (wandelen, fietsen) 7. Meer actief kunnen spelen met zijn kinderen
10. CASUS
Welk behandeltraject zou je voorstellen?
10. CASUS psycho-educatie bij neuropsychologe bij start sociale dienst i.f.v. werkheroriëntering (in 2de fase) Revalidatie (Ergotherapie/kinesitherapie) 1. Intake: DRI- Tampa- neurocom – CSI – BTE – COPM – pijn- en slaapeducatie. 2. 1ste fase: kine: Start matoefeningen (stabilisatie oefeningen), begeleid+ aerobe training. Opbouw volgens graded activity principe+ houdingsadvies, proprioceptie Ergo: terug gezien i.f.v. ergonomielessen, time- en activiteitenmanagement 3x (activiteitendagboek ingevuld, advies rond hulpmiddelen voor zelfzorg en aanpassingen in de thuis en vrijetijdssituatie om energie te doseren.
3. Evaluatie 4. 2de fase: Opstarten Tergumed, progressief oefeningen opbouwen, ergonomielessen 5. Eindevaluatie Resultaten: DRI 60%-56%, Tampa bewegingsangst- bewegingsangst vrijwel afwezig, Vas: 8/10 5/10, neurocom: positieve evolutie. Patiënt voelt verbetering, kan meer activiteiten zonder pijn uitvoeren, kan terug meehelpen in huishouden/ zorg voor kinderen/zelfzorg, gaat bewuster om met activiteiten overdag
TRAIN THE BRAIN TO TREAT THE PAIN
•
• •
• • • •
•
•
J. Bart Staal, PT, PhD; Hynek Hlobil, MD; Jos W.R. Twisk, PhD; Tjabe Smid, PhD; Albère J.A. Köke, PT, MSc; and Willem van Mechelen, MD, PhD, Graded Activity for Low Back Pain in Occupational Health Care, Annals of Internal Medicine, 2004;140:77-84 Van der Steen et al., Graded exposure en graded activity, een verschil? Issue 2002;2:8-9 Hout ven den JHC, Vlaeyen JWS, Houben RMA et al. The effects of falure feedback and pain related fear on pain report. Pain tolerance, and pain avoidance in chronic low back pain patiënts. Pain 2001;92:247-257 Luciana G Mcedo, Jane Latimer, Chris G Maher et al., Motor control or graded activity exercises for chronisc low back pain? A randomised controlled trial, BMC Musculoskeletal Disorders 2008, 9:65 Bart Morlion, Kolet janssen, wanneer de pijn blijft, kwaliteitsvol leven ondanks Chronische pijn, Acco 2012 Jo Nijs; C. Paul van Wilgen, Als pijn chronisch wordt: Revalidatie van patiënten met chronische pijn, 2009, pg88134. Ingalill Lindström, RPT; Carl Öhlund, MD; Claes, Eek, BSc; Leif Wallin, MD PhD; Lars- Erik Peterson, Bsc; Alf Nachemson, MD, PhD. Mobility, strength, and fitness after a graded activity program for patients wirh subacute low back pain. Spine, 1992, volume17, nr.6, pg 641-652. Ingalill Lindström; Carl öhlund; Claes Eek; Leif Wallin; Lars- Erik Peterson; Wilbert E Fordyce; Alf L Nachemson. The effect of graded activity on patients with subacute low back pain: A randomized prospective clinical study with an operant-conditioning behavorial approach. Physical Therapy, volume 72, nr. 4, april 1992, pg. 279-290. Linnenkamp, M.; Klock, E. Eindexamenopdracht A-specifieke rugklachten: Graded Activity versus Graded Exposure. 2006, 6 mei.
