Academische & beroepsvaardigheden: het portfolio

Academische & beroepsvaardigheden: het portfolio

Blokboek Portfolio 3.0 Academisch jaar 2010-2011 Faculteit der Psychologie en Neurowetenschappen Universiteit Maastricht

2010-2011

3

1.1 Inhoudsopgave Academische & beroepsvaardigheden: het portfolio 1.1 Inhoudsopgave 1.2 Blokplanningsgroep voor het portfolio onderwijs 2 Achtergrond 2.1 Verder werken aan je portfolio 2.2 Toekomst na je bachelor 2.3 Curriculum Vitae en sollicitatiebrief 2.4 Quick Career Advice Gratis workshop bij Career Services 2.5 Eindgesprek 2.6 Je portfolio in de toekomst 2.7 Competenties 2.8 Competentievoorkeur 3 Praktische zaken 3.1 De portfolioweek 3.2 Het portfolio aanpassen 3.3 Profielgesprekken Ruilen van groepje Groepje verplaatsen 3.4 Aanwezigheid en beoordeling Inhaalopdrachten 3.5 Het portfolio bijwerken Taal Bewijsmateriaal Studie voortgang: voortgangstoetsen Portfolio inleveren Portfolio checklist 3.6 Referenties 4 Handleiding profielgesprekken 4.1 Voorbereiding 4.2 Het gesprek 4.3 Verslag

1 3 3 4 4 4 5 5 5 6 6 6 7 8 8 9 9 9 10 10 10 10 11 11 11 13 13 13 14 14 14 15

1.2 Blokplanningsgroep voor het portfolio onderwijs Gjalt-Jorn Peters (coördinator)
Universiteitssingel 5, kamer 3.015


[email protected]

 84508

Michael Capalbo
Universiteitssingel 40, kamer 4.741


[email protected]

 84037

Marieke Mur
Universiteitssingel 40, kamer 4.777


[email protected]

 84522

4

Blokboek portfolio 3.0

2 Achtergrond 2.1 Verder werken aan je portfolio Een jaar geleden heb je je portfolio gemaakt. Dit heb je besproken met een medestudent tijdens je profielgesprek, en je hebt het besproken met een medewerker tijdens je portfoliogesprek. Nu is het tijd je portfolio weer bij te werken, en ditmaal verschuift de focus iets van je competentieontwikkeling naar je ontwikkeling na je bachelor en daarna. De aandacht ligt dus iets minder op hoe het nu met je gaat en wat je nu wil, maar meer op wat je in de toekomst wil en hoe je daar komt. Dit jaar zijn er bovendien minimaal twee momenten waarop je aan je portfolio moet werken. In deze portfolioweek update je je portfolio met de ervaringen die je in het afgelopen jaar hebt opgedaan. Vervolgens update je je portfolio voor je eindgesprek met je medewerker. Dit eindgesprek vindt aan het einde van je bachelor plaats, in mei of juni, of, als je je keuzeonderwijs in het buitenland doet en daar wat langer blijft, eventueel zelfs nog begin juli. Houdt er wel rekening mee dat als je je Master niet hier in Maastricht doet, het kan zijn dat de opleiding waar je je Master doet het bewijs van je afstuderen in augustus wil hebben, en het duurt ongeveer twee weken nadat je laatste aftekeningen binnen zijn voordat je afstuderen is verwerkt. Als je aan ziet komen dat je in de problemen komt, neem dan zo snel mogelijk contact op met AskPsychology en met de medewerker waarmee je je eindgesprek zal voeren, zodat jullie alvast de tijd en dag van je eindgesprek kunnen plannen in juli (ja, dàt is pas vooruit denken) of zelfs augustus, en zodat de examenadministratie er van op de hoogte is dat je tegen die tijd snelle verwerking van die aftekening nodig hebt. Je medewerker zal je aftekening dan individueel doorgeven aan de examenadministratie.

2.2 Toekomst na je bachelor Gedurende dit jaar, het laatste jaar van je bachelor-opleiding psychologie, zul je regelmatig aan je portfolio willen werken. Vooral in relatie tot de eindtermen van de opleiding maar ook gericht op hoe je je toekomst als afgestudeerd psycholoog ziet. Wellicht kun je beargumenten waarom je gekozen hebt voor hetzij de cognitieve, hetzij de biologische richting. Daarnaast is dit ook een moment om na te denken over je toekomst: Wat wil je gaan doen na je bachelor? Een master, hier of elders, buitenland-ervaring opdoen, gaan werken? Denk eens na over je interesses tot nu toe tijdens je studie, wat lag jou heel goed, wat vond je moeilijker maar toch een uitdaging om je in te ontwikkelen? Reflecteer hierop in je portfolio. Breid hiervoor het kopje ‘Wat wil ik’ bovenaan in deel 1, ‘Persoonlijke uitgangspunten’, verder uit. Ga hieronder in op de studiekeuzes die je gemaakt hebt en gaat maken, en vooral op jouw ideeën voor je toekomst na je studie. Als je hier nog geen duidelijk beeld van hebt, is het goed om hier actief mee aan de slag te gaan: bekijk bedrijven en instanties en hun vacatures op internet, praat met medestudenten, vrienden en ouders hierover. Probeer je een beeld te vormen op welk gebied je werkzaam wilt zijn en beschrijf dit zo concreet mogelijk. Hoe eerder je tijdens je studie hierover nadenkt, hoe beter je in staat bent om keuzes te maken voor studievakken en hoe gerichter je relevante ervaringen (mogelijk ook buiten je studie) kunt opdoen.

2010-2011

5

Op deze manier kan de inhoud van je portfolio je bovendien helpen bij het selecteren van het keuzeonderwijs dat je in jaar 3 zou willen gaan volgen. Je kunt dit keuze-onderwijs immers inzetten om lacunes in je competenties bij te werken, zodat je na je bachelor meer kans maakt op de master of baan die je wilt doen.

2.3 Curriculum Vitae en sollicitatiebrief Een portfolio is het perfecte startpunt voor het maken van een Curriculum Vitae (CV). Als het goed is staan in je portfolio alle gegevens die je nodig hebt om in een CV te zetten. De zelfreflectie heeft je hopelijk geholpen bij het achterhalen van je zwakke en sterke punten en hopelijk heb je ook een beter beeld van wat je wilt gaan doen. Daarom zullen we dit jaar bijzondere aandacht hebben voor het maken of verbeteren van je CV. Nu je in de buurt komt van het einde van je bachelor en daarmee ook in de buurt komt van je master wordt dit extra relevant. Niet alleen zul je voor de baan die je hopelijk krijgt na je opleiding moeten solliciteren, er zijn ook verschillende master opleidingen die dit vragen. Daarom ga je een sollicitatie brief schrijven voor een baan of masteropleiding. Om dit te kunnen doen moet je eerst de volgende opdracht uitvoeren. Zoek informatiebronnen op over een sector van de arbeidsmarkt die je aanspreekt. Zoek vervolgens drie vacatures binnen deze sector die je interessant vindt. Ben je van plan om een masteropleiding te doen dan mag je ook twee masteropleidingen en twee vacatures opzoeken. Bedenk waarom je deze vacatures/masters hebt gekozen en wat de verschillen en overeenkomsten zijn tussen je keuzes (en reflecteer hierop). Pas nu zo je CV aan dat deze geschikt is om op te sturen naar een van deze vacatures/masters. Schrijf bovendien een sollicatiebrief voor dezelfde positie en voeg deze beide toe aan je portfolio. Een goede plek om te beginnen met zoeken is de website van de UM Career Services: http://maastrichtuniversity.nl/web/main/sitewide/ssc/careerservices.htm.

2.4 Quick Career Advice Omdat het zo belangrijk is dat je een goed cv een goede sollicitatiebrief kunt maken, geven medewerkers van Career Services je individueel tips over je cv en sollicitatiebrief. Dit gebeurt tijdens het (verplichte) Quick Career Advice (QCA). Dit duurt ongeveer een kwartiertje, en kun je zelf inplannen. Om te voorkomen dat ze te veel studenten tegelijkertijd moeten verwerken, kun je je inplannen voor een timeslot op http://selfreflection.eu/qca. Je kunt daar aangeven in welke maand je je QCA wil doen. Als je een timeslot hebt gekozen, neem dan contact op met Career Services (bel +31 043 388 5388, mail met een aantal voorgestelde data/tijden naar [email protected], ga langs bij het SSC op de Bonnefantenstraat 2, of zie http://www.maastrichtuniversity.nl/careerservices). Stuur een week van te voren je sollicitatiebrief en je CV (dit kan naar [email protected]). Je hoeft niet per sé je CV & sollicitatiebrief zoals je die in de portfolioweek maakt te sturen: als je inmiddels een relevantere vacature of master hebt gevonden, kun je die ook gebruiken. Career Services tekent je vervolgens af.

Gratis workshop bij Career Services Om je te helpen te oriënteren na je bachelor, biedt de faculteit je een gratis workshop bij Career Services aan. En als je je master hier doet, mag het sowieso nog een keer tijdens je master. Deze workshops zijn:

Workshops in voorbereiding op de arbeidsmarkt • Discover your competences • Networking & Personal branding

6

Blokboek portfolio 3.0

• • • • • • •

Job Interview Looking for work around the globe CV & Letter of application Assessment training (mailbox & roleplay) Assessment training (psychological test & group discussion) Employment contract & negotiations Entrepreneurship

Workshops over je studie • Does my study fit me well? • How to choose a new Bachelor? • Choose your Master Een vollediger overzicht staat op http://www.ssc.unimaas.nl/careerservices/content/Agenda/Agenda.asp, en daar kun je je ook inschrijven.

2.5 Eindgesprek Een compleet portfolio kun je zien als eindproduct van je bachelor-opleiding. Het geeft een goed beeld van het soort psycholoog dat je geworden bent en van de competenties waarover je beschikt. Om jouw ontwikkeling en zelfreflecties nog eens onder de loep te nemen en je ideeën over je toekomst helder te krijgen, zul je ter afsluiting van je bacheloropleiding aan de hand van je portfolio met een van de stafleden een eindgesprek hebben. Tijdens dit gesprek evalueren jullie samen je ontwikkeling en het resultaat van je studieloopbaan aan de faculteit der Psychologie. Ter voorbereiding op dit gesprek vul je je portfolio aan met je reflecties op het derde studiejaar, en lever je dit bijgewerkte portfolio 5 werkdagen van te voren als hardcopy in bij die medewerker. Als je zelf niet in de gelegenheid bent je portfolio te printen en af te leveren, spreek dan af dat een medestudent dit voor je doet. Je medewerker is dezelfde als je vorig jaar had (dat lijstje staat op http://eleum.unimaas.nl). Je levert je bijgewerkte portfolio ook in op http://selfreflection.eu/submit.

2.6 Je portfolio in de toekomst Als je na je bacheloropleiding een masteropleiding gaat volgen, hier of elders, kun je je portfolio verder uitbreiden. Of je gebruikt (delen uit) je portfolio om je te presenteren aan stageverlenende instellingen, vervolg-opleidingen of potentiële werkgevers. Je kunt het portfolio ook beschouwen als startpunt voor het verloop van je carrière: Je portfolio geeft aan waar je op dit moment staat en waar je heen wilt. Door het bijhouden van je portfolio verplicht je jezelf van tijd tot tijd stil te staan bij je ontwikkeling, en op die manier een moment van reflectie in te bouwen. Dit stelt je in staat om jezelf bewust bij te sturen. Hiermee kun je bijvoorbeeld voorkomen je dat je op een gegeven moment wakker wordt en je realiseert dat je werk doet wat je eigenlijk helemaal niet leuk vindt.

2.7 Competenties Tegen de tijd dat je de faculteit gaat verlaten, beschik je over een mix van competenties waarmee je bent voorbereid op de arbeidsmarkt. Onder competenties verstaan we algemene bekwaamheden (combinaties van kennis, vaardigheden en attituden) die je nodig hebt om een functie op adequate wijze uit te voeren. De competenties die je je gedurende de studie eigen maakt, kunnen worden verdeeld in vakinhoudelijke

2010-2011

7

en academische competenties. De vakinhoudelijke competenties hebben betrekking op het gebied van de disciplinair-wetenschappelijke kennis, in dit geval de psychologie. Academische competenties staan los van het vakgebied en omvatten drie elementen: het vermogen om te redeneren, het vermogen tot oordeelsvorming en het vermogen tot communiceren. Zoals opgemerkt, word je als psycholoog opgeleid voor een veelheid aan functies. Het is dan ook moeilijk te bepalen hoe de ideale competentiemix eruit ziet. Sterker nog, er bestaat geen ideale competentiemix van een afgestudeerde psycholoog. Robert Roe, een vooraanstaande arbeids- en organisatiepsycholoog, beschrijft dit in zijn artikel “What makes a competent psychologist?” (Roe, 2002). Dit artikel slaat op jou, wanneer je je bachelor hebt afgerond, dus het is de moeite waard om het te lezen.

2.8 Competentievoorkeur Je hebt in de loop van je studie ervaring opgedaan met veel verschillende deelgebieden en vaardigheden binnen de psychologie. Je weet wat je interessant vindt, waar je goed in bent, en wat jouw werkwijze is. Naar aanleiding daarvan heb je wellicht al nagedacht over wat je na je bachelor wilt gaan doen, naar wat voor soort baan je toe wilt werken (iets waarover je reflecteert onder het kopje ‘Wat wil ik’). Probeer in het licht van deze overwegingen aan te geven welke competenties jij belangrijk vindt om te ontwikkelen, om over te beschikken. Welke competenties zijn voor jou het meest waardevol? De keuze kan voortkomen uit je toekomstperspectief, uit persoonlijke voorkeur of kan samenhangen met je persoonlijke sterke en zwakke kanten. Vervolgens ben je toe aan de reflectie en sterkte/zwakte analyse. Dit is het moment om de leerdoelen die je jezelf vorig jaar rond deze tijd hebt gesteld erbij te halen en je per leerdoel af te vragen of je het bereikt hebt. Het antwoord kan “ja” of “nee” zijn. Als het antwoord “ja” is, wat zegt dat dan over jou? Als het antwoord “nee” is, probeer dan aan te geven wat volgens jou de redenen zijn waarom je het leerdoel niet hebt gehaald. Indien je geen “ja”of “nee” kunt antwoorden, vraag je dan af of je leerdoel SMART was en formuleer het opnieuw. Aan de hand van je reflectie en je sterkte/zwakte analyse zul je nieuwe leerdoelen formuleren voor het komend jaar.

8

Blokboek portfolio 3.0

3 Praktische zaken 3.1 De portfolioweek Tijdens het blok Portfolio 2.0 werk je zelfstandig aan je portfolio. In het openingscollege op maandag (11:00, Blauwe Zaal Uns50 (0.402)) wordt uitgelegd wat je precies moet doen. Daarna kun je beginnen met het aanpassen van je portfolio (hoewel dat ervoor ook al mag natuurlijk). Op dinsdag heb je de hele dag tot je beschikking om je portfolio bij te werken en je voor te bereiden op het maken van een CV en sollicatiebrief door naar drie of vier vacatures/masteropleidingen te zoeken. Op woensdag kun je verder werken aan je portfolio, en heb je bovendien het werkcollege (13:30, Blauwe Zaal Uns50 (0.402)). In dit werkcollege zal aandacht zijn voor hoe je een cv en sollicitatiebrief maakt. Voor de deadline van 16:00 mail je je portfolio naar je gesprekspartner en observator voor het profielgesprek (zie “Profielgesprekken” op pagina 9). Jij krijgt dus ook het portfolio van twee andere studenten toegestuurd. Woensdagmiddag of donderdag, in elk geval vóór je profielgesprek, lees je die portfolio’s goed door, en daarna voer je je profielgesprek (de ruimte die hiervoor is gereserveerd staat in MyUM en op http://eleum.unimaas.nl). Hoe dit precies moet staat in de handleiding voor het profielgesprek: deze staat achterin dit blokboek. Je krijgt vervolgens het profielformulier dat over jou is ingevuld. De informatie op dit formulier neem je als bewijsmateriaal over in je portfolio. Het formulier zelf lever je voor dinsdag 16:00 in bij de blokcoördinator (er staat een doos voor de deur van zijn kamer, 3de verdieping Uns5). Vervolgens heb je nog uiterlijk tot de deadline van vrijdag 16:00 de tijd om je portfolio aan te passen aan de hand van dit gesprek. Dan maak je er een PDF van (zie “Portfolio inleveren” op pagina 13) en lever je het in op http://selfrelfection.eu/submit. Als je je portfolio hebt ingeleverd ben je voorlopig klaar. In mei neemt je medewerker (dezelfde als van je Portfoliogesprek tijdens Portfolio 2.0) contact met je op om je uit te leggen hoe je je bij hem/haar kunt inplannen voor je Eindgesprek. Tijdens dit gesprek worden je portfolio en je ervaringen met de doelen die je jezelf hebt gesteld besproken, maar de nadruk ligt op wat je na je bachelor wilt gaan doen. Tegen die tijd lever je je portfolio uiterlijk 5 werkdagen van te voren als hardcopy in bij die medewerker. Als je zelf niet in de gelegenheid bent je portfolio te printen en af te leveren, spreek dan af dat een medestudent dit voor je doet. In het computerlandschap zijn de volgende zalen op de volgende tijden voor jou (en de andere tweedeen derdejaars studenten die aan hun portfolio’s werken) gereserveerd: Maandag 6 september Dinsdag 7 september Dinsdag 7 september Dinsdag 7 september Dinsdag 7 september Dinsdag 7 september Dinsdag 7 september Woensdag 8 september Woensdag 8 september Woensdag 8 september Woensdag 8 september Donderdag 9 september

13:30 - 17:30 16:30 - 17:30 09:00 - 13:00 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:30 09:00 - 17:00

Room 7 (40 mensen) Room 7 (40 mensen) Room 4 (40 mensen) Room 5 (40 mensen) Room 6 (12 mensen) Room 8 (12 mensen) Room 9 (12 mensen) Room 5 (12 mensen) Room 6 (12 mensen) Room 8 (12 mensen) Room 9 (12 mensen) Room 5 (12 mensen)

2010-2011

Donderdag 9 september Donderdag 9 september

9

09:00 - 17:30 09:00 - 17:30

Room 6 (12 mensen) Room 8 (12 mensen)

3.2 Het portfolio aanpassen Tijdens de komende week werk je zelfstandig aan je portfolio. Omdat je hier vorig jaar al een begin mee hebt gemaakt, zul je dat portfolio nu gaan bijwerken met het afgelopen studiejaar. Je begint met het invullen van het studie-overzicht van jaar 2 en eventueel van de programma-onderdelen uit jaar 1 die je nog open had staan. Denk na over welke blokken je het afgelopen jaar voor je eigen ontwikkeling en leren als heel positief hebt ervaren (interessant, productief, leerzaam, etc.) en welke onderdelen juist heel negatief. In de paragraaf ‘Ervaringen’ kun je die zaken omschrijven. Laat de blokken die wat dit betreft voor jou persoonlijk weinig erboven- of onderuit staken, weg uit dit deel; reflecteer alleen op de blokken die voor jou betekenis hebben. Doe dit zoveel mogelijk met behulp van concrete voorbeelden van ervaringen en gebeurtenissen (feedback van anderen, situaties in de groep, leermomenten waarvan je je bewust was, etc.). Vervolgens kun je aan de hand van deze informatie je competentie-ontwikkeling in kaart brengen: aan welke competenties heb je het afgelopen jaar gewerkt? Zijn er competenties bij die in jaar 1 van de studie niet aan bod zijn gekomen? Probeer je mening over de ontwikkeling van je competenties daar waar mogelijk te ondersteunen met bewijsmateriaal. Vul verder de grafiek met VGT-scores aan. Hoe dit werkt staat uitgebreid beschreven in sectie “Studie voortgang: voortgangstoetsen” op pagina 11. Tot slot moet je de informatie op je profielgesprekkenformulier overtypen. Het formulier is dit jaar veranderd, en het nieuwe formulier staat op http://eleum.unimaas.nl, dus in je portfolio kun je het oude formulier vervangen door deze nieuwe.

3.3 Profielgesprekken In de portfolioweek bespreek je je portfolio met een andere student. Een derde student observeert en vult het profielformulier in. Op MyUM staan de groepsoverzichten waar je kunt zien met wie je samen een profielgroepje vormt. Je stuurt jouw portfolio naar beide studenten. Tijdens het profielgesprek is één van de studenten je gesprekspartner, en de andere je observator. Jullie vervullen elk elke rol één keer. Je voert dit profielgesprek volgens de handleiding die achterin dit blokboek staat. Je vult de uitkomsten in op het profielformulier dat op Eleum staat. Vergeet dus niet om dat te printen en mee te nemen! Als jullie klaar zijn, heeft iedereen dus een ingevuld profielformulier. De gegevens op dit formulier type je vervolgens over als bewijsmateriaal in je portfolio (een Word-file met die pagina staat op http://eleum.unimaas.nl). Vervolgens lever je het formulier zelf in bij de blokcoördinator (er staat een doos voor zijn kamerdeur). Deze formulieren worden gebruikt voor de aanwezigheidsregistratie. Zorg dus dat je id-nummer goed leesbaar is, en vergeet niet je handtekening onderaan het formulier te plaatsen! Omdat het portfolio over jou gaat als persoon, zullen er vaak persoonlijke dingen staan. Daarom blijft alles wat er tijdens dit gesprek wordt gezegd, tussen de studenten die aanwezig zijn. En daarom moet je de portfolio’s die je medestudenten je e-mailden, en alle kopieën, verwijderen. Als je één of meerdere hardcopy versies hebt, moet je die teruggeven aan de student tijdens het profielgesprek.

Ruilen van groepje Als je voor het profielgesprek bent ingedeeld in een groepje op een onhandig tijdstip voor jou, mag je ruilen met een andere student, als die andere student het daar ook mee eens is. Jullie moeten dan wel allebei je medestudenten op de hoogte stellen natuurlijk. Omdat de registratie via de id-nummers en handtekeningen op de profielgesprek-formulieren gaat, wordt dit automatisch correct verwerkt. Jullie moeten wel, ter controle, allebei apart een mailtje sturen naar [email protected], met cc’s naar elkaar en alle vier de andere betrokken studenten. Daar moeten dus twee mailtjes aankomen waar in elk mailtje dezelfde 5 mensen worden ge-cc-ed.

10

Blokboek portfolio 3.0

Groepje verplaatsen Als alle drie leden van een groepje het eens kunnen worden over een andere datum/tijd en plaats, kun je het groepje ook verhuizen naar een andere datum/tijd en plaats. Je kunt je portfoliogesprek alleen op de donderdag en vrijdag van de portfolioweek voeren. Zorg wel dat je het profielgesprek ruim voor de deadline voor het inleveren van je portfolio (de vrijdag van de portfolioweek, 16:00) doet, want je hebt nog tijd nodig om de inhoud van het formulier over te typen in je portfolio, en om je portfolio aan te passen aan de hand van de reacties tijdens het portfoliogesprek. Als jullie een andere datum/tijd en plaats hebben afgesproken, dan moeten jullie alle drie apart een mail vanaf je UM account sturen naar [email protected] waarom je meldt in welk groepje je zit, wat je oude tijd en lokatie was, en wat je nieuwe datum, tijd en lokatie wordt.

3.4 Aanwezigheid en beoordeling Er zijn dit blok maar vijf momenten dat je ergens aanwezig móét zijn: tijdens de eerste week zijn er de blokopening, het werkcollege, en het profielgesprek, in juni (in periode 3.6) je eindgesprek, en wanneer je dat zelf inplant je Quick Career Advice (QCA). Het zelfstandig aan je portfolio werken mag je dus doen waar je wilt. Voor die vijf onderdelen waar je wel aanwezig moet zijn, geldt een aanwezigheidsplicht van 100%. Als je niet voldoet aan de aanwezigheidsplicht, kun je een inhaalopdracht maken: zie hieronder. Het portfolioblok wordt pas helemaal afgetekend als je Eindgesprek is afgetekend. Je kunt geen inhaalopdracht maken voor het Eindgesprek; als je dat mist, moet je het volgend jaar opnieuw lopen. Al deze af te tekenen onderdelen verschijnen in MyUM onder de kopjes ‘Attendance’, ‘Participation’, ‘Skills’ en ‘Portfolio’. Onder deze kopjes zitten de aftekeningen voor de volgende onderdelen: Attendance: Aanwezigheid tijdens de blokopening én het werkcollege; Participation: Voldoende aftekening voor het profielgesprek; Skills: Aanwezigheid tijdens het Quick Career Advice; Portfolio: Inlevering van het portfolio én aanwezigheid bij het Eindgesprek.

Inhaalopdrachten De inhaalopdrachten staan op Eleum, en kun je dus zelf downloaden en maken. Je kunt je inhaalopdrachten als PDF inleveren op http://selfreflection.eu/submit. De deadline voor de inhaalopdrachten is 1 januari 2011, behalve voor de inhaalopdracht voor het QCA: die kun je inleveren tot 1 juli 2011.

3.5 Het portfolio bijwerken Je aanvullingen hoeven niet lang te zijn. Als jij een sectie kunt invullen in drie zinnen, dan is dat prima. Net als met al het schrijven geldt voor portfolio’s natuurlijk ook dat het veel moeilijker is om alles te zeggen in drie zinnen dan in meer, maar als je dat kunt, is dat geen enkel probleem. Je hoeft ook geen antwoord te hebben op alle vragen. Het zou kunnen dat je bijvoorbeeld nog geen idee hebt wat je eigenlijk met je studie wil. Het is nadrukkelijk wél de bedoeling dat je overal over nadenkt. Als je bijvoorbeeld geen idee hebt wat je wil doen met je studie, dan kun je reflecteren op je keuze, kijken welke dingen je sowieso níét wilt doen, welke opties je allemaal wel leuk lijken, welke andere studies je eventueel zou overwegen, et cetera. Vul dus nooit maar wat in om antwoord te geven op een vraag: als je echt helemaal niets weet is het altijd beter om dat te zeggen dan om iets te bedenken. Realiseer je echter wel dat de docenten tijdens het Portfoliogesprek heel goed onderscheid kunnen maken tussen mensen die oprecht zeggen iets niet te weten, en mensen die niet de moeite nemen om ergens over na te denken.

2010-2011

11

Taal Je mag je portfolio in het Nederlands of in het Engels bijwerken1.

Bewijsmateriaal Je moet je evaluaties en reflecties ondersteunen met bewijsmateriaal. Verwijs hiernaar in je portfolio waar dit relevant is. Een voorbeeld van bewijsmateriaal kan simpelweg een cijfer zijn dat je voor een bepaald blok haalde. Een ander voorbeeld is een verslag, of een beoordeling van een presentatie, of zelfs de handout van een presentatie. Bewijsmateriaal kan ook iets heel anders zijn, bijvoorbeeld een lijstje van baantjes die je hebt gehad, of de beschrijving van een ervaring die je had. Als je bewijsmateriaal hebt dat je niet digitaal hebt, kun je dat inscannen in het computerlandschap of in de UB. De handleiding voor de scanners liggen bij de scanners. Deze documenten kun je dan combineren met de rest van je portfolio met de Document Converter. Deze staat op http://doc2pdf.unimaas.nl. Er staat een optie ‘Merge PDF documents’ waarmee je PDFs kunt samenvoegen.

Studie voortgang: voortgangstoetsen Het is de bedoeling dat je ook visueel in kaart brengt hoe je voortgang door de studie was. Dit doe je door je eigen VGT-scores in een grafiekje te zetten. Als je je VGT-scores niet meer hebt, kun je die vinden op Eleum, in de organization ‘Students Faculty of Psychology and Neuroscience’ (links op ‘Voortgangstoets’ drukken, dan staat onderaan een mapje met de VGT-scores van de laatste drie jaar). De bestanden zijn PDFs, waaruit je niet kunt kopieren of printen. Je moet je gegevens dus even overtypen. Om jezelf te vinden kun je op F-f drukken (search) en je id-nummer zoeken (zonder de ‘i’!). Je voert je gegevens als volgt in in de grafiek. Eerste dubbelklik je op de grafiek.. Word gaat dan naar ‘grafiek-edit-mode’, en opent automatisch de tabel met de getallen die in die grafiek zichtbaar zijn: Ten overvloede, dus niet in het Duits, Frans, Limburgs, Spaans, Italiaans, Pools, en zelfs niet in het Fries . .. 1

12

Blokboek portfolio 3.0

Je kunt daar dan voor de eerste, tweede, en derde VGT in je eerste jaar de algemene minimum scores, maximum scores, en gemiddelden invullen. Bovendien kun je jouw eigen scores invullen. Soms opent Word die ‘Datasheet’ niet automatisch. Dan kun je dit zelf doen door, nadat je de grafiek hebt geopend door er op te dubbelklikken, op de grafiek (op een wit gedeelte) te rechtsklikken, en dan op ‘Datasheet’ te klikken:

Als je wilt, is er ook nog een andere manier om een grafiek in Word te veranderen. Dit is door gebruik te maken van het iets krachtigere Microsoft Graph. Dit is een onderdeel van Microsoft Office dat niet op alle computers standaard is geïnstalleerd (maar vaak wel). Als je je grafiek in Microsoft Graph wilt openen, kun je op de grafiek rechtsklikken, dan ‘Chart Object’ selecteren, en dan ‘Open’:

Dan krijg je dit scherm te zien, waarin je dus ook je datasheet en de grafiek kunt aanpassen:

2010-2011

13

Portfolio inleveren Overigens moet je je portfolio altijd als PDF inleveren. De reden is dat op dit moment de universiteit alleen Microsoft Office 2003 ondersteunt. Ondertussen hebben steeds meer studenten al Office 2007, en niet alle medewerkes hebben de converter geïnstalleerd. Bovendien mag je je portfolio ook best in OpenOffice.org of met Google Documents maken als je wilt (of met Notepad, mocht je dat toevallig prettig vinden). Andere studenten (en eventueel medewerkers) zijn echter niet altijd in staat om deze verschillende formaten te openen. PDF (portable document format) is een platform- en software onafhankelijk formaat waar bijna iedereen bekend mee is. Je kunt je portfolio omzetten naar een PDF via de Document Converter op http://doc2pdf.unimaas.nl (zie pagina 10), of door een speciaal programma te installeren. Een voorbeeld van zo’n programma is het open source programma PDF Creator, dat gedownload kan worden op http://pdfforge.org/products/pdfcreator. Andere voorbeelden zijn CutePDF, een freeware programma dat gedownload kan worden op http://cutepdf.com, en PDF Redirect, ook een freeware programma dat gedownload kan worden op http://exp-systems.com. Lever je portfolio in op http://selfreflection.eu/submit.

Portfolio checklist Hier een checklist om te controleren voordat je je portfolio inlevert.          

Heb je bij alle secties iets zinnigs ingevuld, of uitgelegd waarom er niets zinnigs te zeggen valt? Heb je je beweringen ondersteund met bewijsmateriaal? Heb je de cijfertabel ingevuld? Heb je de VGT grafieken ingevuld met jouw gegevens? Heb je minimaal vijf sterktes en/of zwaktes geformuleerd in de sterkte/zwakte analyse? Heb je SMART doelen geformuleerd? Heb je de informatie op je profielgesprekkenformulier ingevoerd? Zit het CV bij het portfolio? Zit de sollicitatiebrief bij het portfolio? Is je volledige portfolio één PDF zodat je het op http://selfreflection.eu/submit in kunt leveren?

3.6 Referenties Roe, R. A. (2002). What Makes a Competent Psychologist? European Psychologist, 7, 192-202.

14

Blokboek portfolio 3.0

4 Handleiding profielgesprekken Tijdens het profielgesprek bespreek je het portfolio van een medestudent met die medestudent. De belangrijkste conclusies van dit gesprek worden ingevoerd op het evaluatieformulier. Je bent met z’n drieën, en er vinden dus drie gesprekken plaats. Tijdens elk gesprek is één van jullie ‘student’, een ander is gesprekspartner, en de laatste is observator. De observator maakt aantekeningen op het formulier, dat op http://eleum.unimaas.nl staat in Course Material, en dat je dus van te voren moet printen. Tijdens dit gesprek bespreek je elkaars portfolio’s met elkaar. Het gaat hierbij om de zelfreflectie. De meeste mensen kunnen wat dat betreft nog wel iets bijleren. Houd hier dus rekening mee terwijl je de portfolio’s leest: wees alert op de mate waarin mensen nadenken over wat ze opschrijven.

4.1 Voorbereiding Als voorbereiding op het gesprek bestudeer je allebei de portfolio’s die je toegestuurd krijgt. Maak hierbij aantekeningen. Let op of alles wat terug moet komen, ook terugkomt. Als een portfolio perfect is, dus als er een goede beschrijving wordt gegeven van wat de persoon wil, wie hij/zij is, welke competenties hij/zij bezit, welke competenties hij/zij nog wil behalen, hoe hij/zij dat wil gaan doen, en met welke SMART doelen, en als alles consistent is, ben je hier snel mee klaar. Dit is echter bijna nooit het geval. Als je het idee hebt dat een portfolio compleet is, dus dat er niets meer te verbeteren is, is de waarschijnlijker dat je niet goed genoeg hebt opgelet dan dat je zo’n zeldzaam portfolio te pakken hebt. Zelfreflectie is nu eenmaal lastig, en iets dat je moet leren. Als je het portfolio hebt gelezen, heb je dan een duidelijk beeld van wat de student wil, en hoe hij/zij dat gaat bereiken? Zonee, ga dan na wat er ontbreekt. Denk er aan dat alle beweringen ondersteund moeten worden door bewijsmateriaal. Beoordeel tot slot de SMART doelen van de student. Check of de doelen echt Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden zijn (zie hierboven). Zou jij, met dat SMART doel, een idee hebben hoe het te bereiken? Zonee, wat is er mis met het SMART doel?

4.2 Het gesprek Het gesprek dat de gesprekspartner met de student gaat voeren, wordt gevoerd op basis van gelijkwaardigheid: je voert samen het gesprek, het is niet de bedoeling dat jij als gesprekspartner de student ondervraagt. Daarnaast wordt het gesprek gevoerd op basis van vertrouwen: alles wat besproken wordt blijft onder jullie drieën. Deel dit in de inleiding van het gesprek expliciet aan de student mee. Ga vervolgens apart in op de twee hierboven genoemde onderdelen. Stel de zaken die jou zijn opgevallen aan de orde. Andersom, als jouw portfolio besproken wordt, kun je gerust vragen stellen aan je gesprekspartner over wat hij/zij van bepaalde onderdelen vond, of zaken aan de orde stellen die je moeilijk vond om op te reflecteren. Let wel: wat jullie gaan bespreken is het functioneren van de student en niet het maken van het portfolio zelf. Ga het dus niet hebben over de problemen van de student bij het samenstellen van het portfolio. Ideeën voor vragen die je aan elkaar kunt stellen zijn bijvoorbeeld (dit zijn natuurlijk maar wat voorbeelden):

2010-2011

• • • • • • • •

15

Wat zijn je goede kanten? Wat zijn je minder goede kanten? Hoe komt dat? Wat kan je er aan doen? Denk je dat dat haalbaar is voor jezelf? Zie je obstakels? Hoe zou je hier mee om kunnen gaan? Wat zou er kunnen gebeuren waardoor je je doelen niet haalt?

Omdat het portfolio over jou gaat als persoon, zullen er vaak persoonlijke dingen staan. Daarom blijft alles wat er tijdens dit gesprek wordt gezegd, tussen de studenten die aanwezig zijn. En daarom moet je de portfolio’s die je medestudenten je e-mailden, en alle kopieën, verwijderen. Als je één of meerdere hardcopy versies hebt, moet je die teruggeven aan de student tijdens het profielgesprek.

4.3 Verslag De derde persoon die bij het gesprek aanwezig is, de observator, doet verslag van het profielgesprek. Het formulier wordt ondertekend door de beide gesprekspartners. De student met wie je het gesprek hebt gevoerd krijgt daarnaast de gelegenheid in het verslag een aantekening over jou als gesprekspartner te laten opnemen. Dit formulier staat op http://eleum.unimaas.nl (bij Course Material, mapje “Evaluatieformulier profielgesprek”). Vervolgens type je de tekst op het verslag over in je portfolio. Hiervoor staat een Word-file op Eleum (bij het Evaluatieformulier zelf), waarvan je de inhoud over kunt nemen in je portfolio (je kunt het oude lege profielgesprekkenformulier dus vervangen). Vervolgens lever je de papieren versie van het verslag in bij de blokcoördinator (er staat een doos voor zijn kamer) voor dinsdag 16:00. Zorg dat jullie id-nummers goed leesbaar zijn, en dat jullie het verslag alle drie ondertekend hebben: dit verslag wordt namelijk gebruikt als aanwezigheidsregistratie.