Portfolio. Handleiding voor het maken van een portfolio

Portfolio Handleiding voor het maken van een portfolio

1

Colofon Titel:

Portfolio : Handleiding voor het maken van een portfolio

Redactie:

Marleen Goosen (COA, afdeling uitvoeringsbeleid) Astrid van der Wal (COA, afdeling communicatie) Anne Marie Mak (Nuffic) Annette de Brey (Vluchtelingenwerk Amsterdam) Cindy Geers (UAF) Elize de Bar (CWI) Joost Claassen (Kenniscentrum EVC), PIM tekst

Eindredactie:

Erik Kaemingk (Kenniscentrum EVC)

Vormgeving:

Evert van de Biezen (CINOP)

Bestelnummer: A00323 Bestellen:

Kenniscentrum EVC

Uitgave:

Kenniscentrum EVC, Utrecht Januari 2006 © Kenniscentrum EVC Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, of op welke andere wijze dan ook, zonder vooraf schriftelijke toestemming van de uitgever. Kopiëren van de kopieerbladen voor persoonlijk gebruik is toegestaan.

Godebaldkwartier 42 3511 DX Utrecht Postbus 19194 3501 DD Utrecht Tel.: (030) 637 47 11 Fax: (030) 636 04 13 www.kenniscentrumevc.nl [email protected]

2

Wat is een portfolio? In een portfolio geef je op een duidelijke manier inzicht in je eerdere leer- en werkervaringen. In je portfolio beschrijf je welke kennis en vaardigheden je geleerd hebt tijdens je opleiding en werk. Dit noemen wij competenties. Alle ervaringen waarvan je iets geleerd hebt kunnen belangrijk zijn voor je toekomst en het werk dat je wilt gaan doen.

Competenties zijn bepaalde kennis, vaardigheden en professioneel gedrag die iemand nodig heeft om een bepaald beroep uit te oefenen.

…competenties van een arts… Je bepaalt zelf welke ervaringen je belangrijk vindt om te beschrijven in je portfolio. In het portfolio beschrijf je ook waar je goed in bent en wat je graag wilt. Daarbij is het erg belangrijk dat je kunt reflecteren. Reflecteren betekent dat je je bij alles wat je doet afvraagt hoe het ging en wat je een volgende keer anders zou doen. Ook beschrijf je in je portfolio welk soort werk je in de toekomst wilt gaan doen en welke stappen je daarvoor gaat nemen. Je vult het portfolio dus zelf in.

Nog een kenmerk van een portfolio is dat het met je eigen ontwikkeling ‘meegroeit’. Dit betekent dat je het portfolio in de loop van de tijd steeds aanvult. Je kunt nieuwe ervaringen toevoegen. Op deze manier blijft het portfolio up-todate.

Waarom een portfolio? Je bent in Nederland terechtgekomen waar je gaat werken aan een nieuwe toekomst. Als je in Nederland mag blijven, moet je een baan zoeken. Misschien weet je niet of je in Nederland mag blijven. Toch kun je al nadenken over een beroep dat in veel landen gemakkelijk is uit te oefenen. Misschien weet je al welk soort werk je graag doet, of wil je hetzelfde soort werk doen als je in jouw eigen

3

land deed. Het werk dat je in je eigen land hebt gedaan kan anders zijn dan hoe dat werk in Nederland wordt uitgevoerd. Verschillen kunnen zijn: ·

het soort apparatuur waarmee wordt gewerkt;

·

de manier waarop wordt samengewerkt met collega’s;

·

de manier waarop een organisatie functioneert.

Er kunnen grote verschillen zijn tussen jouw beroep in je eigen land en in Nederland. Het portfolio is een overzichtelijk document waarin je al je leerervaringen beschrijft. Dit helpt om beter zicht te krijgen op je ervaring …verschillen overbruggen…

en wat er nog moet gebeuren om eventuele verschillen te overbruggen.

Door het lezen van het portfolio kunnen Nederlandse organisaties beter zicht krijgen op wat je kunt en wat je weet. Door het portfolio te maken weet je zelf ook beter wat je kunt, weet en wil.

Waarvoor kun je het portfolio gebruiken? Het is belangrijk dat mensen die jou helpen bij het vinden van een opleiding of werk het portfolio mogen lezen. Hierdoor krijgen zij een beter beeld van je achtergrond, het soort werk dat je in het verleden al hebt gedaan en wat je in de toekomst graag wilt doen. Denk bij het soort mensen voor wie het portfolio bedoeld is bijvoorbeeld aan trajectbegeleiders van het COA, de gemeente, het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), UAF, Vluchtelingenwerk, medewerkers van onderwijsinstellingen of eventueel mogelijke werkgevers.

Het portfolio kun je laten lezen door personen die je helpen bij het zoeken naar opleiding en werk. Dit geeft hen een goed beeld van jouw achtergrond.

4

Jij bent zelf de eigenaar van je portfolio. Dit betekent dat jij zelf beslist wie jouw portfolio mag lezen. Niemand anders mag jouw portfolio aan anderen geven om te lezen. Ook weet niet iedereen dat jij een portfolio hebt. Daarom moet je het portfolio zelf geven aan de mensen van wie jij graag wilt dat zij het portfolio lezen.

De handleiding bij het portfolio Deze map is een handleiding die je helpt bij het maken van jouw portfolio. In de map zitten verschillende onderdelen. Deze zijn gemakkelijk terug te vinden door de tabbladen. De eerste drie onderdelen zullen worden behandeld tijdens de portfoliocursus: 1.

Het portfolio

2.

Curriculum Vitae

3.

Persoonlijk OntwikkelingsPlan

In de handleiding wordt per deel uitgelegd wat het doel is en welk soort informatie je hier kunt beschrijven. Op de linkerpagina’s staan steeds aanwijzingen en tips voor het invullen. Op de rechterpagina’s staat een voorbeeld van hoe het portfolio kan worden ingevuld. Dit voorbeeld is van een niet echt bestaande persoon uit Iran. Het portfolio heeft al een duidelijke indeling. Hierdoor kun je je helemaal bezighouden met de inhoud.

Hoe kun je het portfolio maken? Je kunt het portfolio op twee manieren invullen: 1) Achter in de handleiding zit een apart mapje, met daarin een leeg portfolio. Deze kun je met pen invullen. 2) U kunt een leeg portfolio (Microsoft Word) vinden op de site van het Kenniscentrum EVC (www.kenniscentrumevc.nl) onder ‘Informatiebronnen’, ‘Beschrijving overzicht’ bij de beschrijving van deze map.

5

Het maken van het portfolio op de computer heeft een aantal voordelen. Ø Het document ziet er netjes getypt uit; Ø Je kunt gemakkelijk informatie toevoegen, verwijderen of wijzigen; Ø Je kunt de indeling van het portfolio gemakkelijk wijzigen; bijvoorbeeld door het weghalen van tabellen die je niet wilt invullen of door het toevoegen van tabellen waar jij dat wilt.

Door het portfolio op de computer te maken kun je later gemakkelijk informatie toevoegen, verwijderen of wijzigen.

Het maken van het portfolio op de computer heeft de voorkeur. Zorg er wel voor dat je steeds een kopie maakt van de laatst bijgewerkte versie van je portfolio (op een computer of op andere diskettes). Zo raak je je werk niet kwijt! Achter in de map vind je ook nog een handleiding bij het gebruik van de computer en het programma Microsoft Word. Hierin staan een aantal handige tips voor als je nog niet zoveel ervaring hebt met het werken met de computer.

Als je het portfolio met de pen invult, moet je tabellen kopiëren met het kopieerapparaat (bijvoorbeeld als je meerdere werkervaringen hebt, of meerdere talen kent). Het is slim om eerst in het klad je beschrijving te maken, en daarna netjes over te schrijven. Je portfolio ziet er dan netjes uit. Als je later je portfolio wilt aanpassen en/of verbeteren, dan kun je de lege invulbladen (gedownload van www.kenniscentrum.nl) uitprinten om ze opnieuw in te vullen.

Andere onderdelen in de map De volgende vier onderdelen in de map zijn bedoeld als hulpmiddelen om je voor te bereiden op de toekomst. Je kunt deze bijvoorbeeld bespreken met je trajectbegeleider of voor jezelf gebruiken. Deze onderdelen kunnen je helpen bij

6

het invullen en aanpassen van deel 2 van het portfolio, het Persoonlijk Ontwikkelings Plan. Dit zijn de volgende onderdelen: 4.

Mijn afspraken

5.

Mijn logboek

6.

Mijn netwerk

7.

Mijn sollicitaties

Mijn afspraken In dit onderdeel kun je al je afspraken met mensen die je kunnen helpen bij het realiseren van je toekomstplannen opschrijven. Dit kan bijvoorbeeld een afspraak zijn met je trajectbegeleider van COA, UAF, of Vluchtelingenwerk of een afspraak bij de gemeente of een onderwijsinstelling. Je kunt voor jezelf opschrijven wat het doel is van het gesprek, welke vragen je moet stellen en welk resultaat je wilt bereiken. Ook kun je na afloop van het gesprek opschrijven wat het resultaat is geweest. Dit is handig om jezelf voor te bereiden op een gesprek.

Het is handig om op te schrijven welke afspraken je hebt, hoe het gaat met je voorbereiding op studie of werk en welke mensen je kent.

Mijn logboek In het logboek schrijf je op hoe het gaat met de acties die je onderneemt om je voor te bereiden op jouw gewenste studie of werk. Ook kun je hier opschrijven wat je wilt doen om de resultaten te verbeteren. Hierdoor leer je nadenken over hoe het gaat met je voorbereiding op jouw gewenste studie of werk. Ook krijg je een goed overzicht van wat je nog moet doen. Het logboek is een hulpmiddel dat kan helpen om je Persoonlijk Ontwikkelings Plan steeds aan te passen. Ook kun je het logboek gebruiken tijdens gesprekken met je trajectbegeleider.

7

Mijn netwerk In dit onderdeel schrijf je de namen en adressen op van mensen die belangrijk kunnen zijn bij de voorbereiding op jouw gewenste studie of werk. Denk bijvoorbeeld aan mensen die je hebt gesproken of wilt gaan spreken over wat je wilt gaan doen. Dit kunnen contactpersonen zijn die werken bij een organisatie, waar je misschien kunt stagelopen of werken. Of mensen die het beroep hebben dat jij in de toekomst ook wilt doen. Zij kunnen jou vertellen over wat je nog moet doen om je doel te bereiken.

Mijn sollicitaties In dit onderdeel kun je voor jezelf opschrijven waar je solliciteert. Ook kun je hier opschrijven hoe de sollicitatie is gegaan en waarom. Door dit goed op te schrijven kun je leren van je eerdere sollicitatie-ervaring.

De laatste twee onderdelen in de cursusmap geven informatie: 8.

Diplomawaardering

9.

Computerhandleiding

Diplomawaardering Achter dit tabblad zit informatie over het aanvragen van een diplomawaardering. Dit is belangrijk om te doen als je in je eigen land een diploma hebt gehaald. In een diplomawaardering wordt jouw diploma vergeleken met het onderwijssysteem in Nederland. Dit kan helpen bij het kiezen van een opleiding of het zoeken van werk in Nederland.

Computerhandleiding Het laatste onderdeel in de map is een handleiding met tips voor het werken met de computer en het programma Microsoft Word. Dit is handig bij het invullen van het digitale portfolio.

Veel succes bij het maken van je portfolio! 8

1. Het Portfolio In het portfolio maak je een uitgebreid overzicht van al je leer- en werkervaringen. Dit geeft inzicht in jouw hele loopbaan, de dingen die je hebt geleerd en de dingen waar je goed in bent.

Basisgegevens Je basisgegevens kun je invullen in tabellen. Basisgegevens zijn: feitelijke gegevens over je identiteit, opleiding, werkervaring, talenkennis en computervaardigheden.

Beschrijvingen In het portfolio kun je jouw basisgegevens uitleggen door het maken van beschrijvingen. Hierin kun je vertellen wat je precies hebt geleerd tijdens je opleiding en wat je precies gedaan hebt tijdens je werk. Dit is zinvol om te doen omdat Nederlanders vaak niet weten hoe de context van leren en werken was in jouw land. Er kunnen grote verschillen zijn tussen jouw opleiding en een soortgelijke opleiding in Nederland. Ook de werkomgeving, taken en verantwoordelijkheden die horen bij een bepaald beroep kunnen heel verschillend zijn. De beschrijvingen geven Nederlandse lezers een beter beeld van de ervaringen die je hebt opgedaan en de manier waarop je gewend was te werken.

Documenten Het is belangrijk dat je de beschrijvingen in je portfolio zoveel mogelijk met documenten onderbouwt. Voor elk onderdeel vragen we je om aan te geven of je documenten in bezit hebt, en zo ja, welke dit dan zijn. Je kunt hierbij denken aan de volgende documenten: Opleiding

Diploma’s, vakkenoverzichten/cijferlijsten, bewijs van inschrijving bij de onderwijsinstelling, publicaties zoals stage- of afstudeerverslagen, een Internationale Diploma Waardering.

Werkervaring

Contracten, werkgeversverklaringen, aanbevelingsbrieven, beoordelingen, referenties of door jezelf gemaakte publicaties of producten.

Talenkennis en computervaardigheden

Certificaten, bewijzen van deelname aan cursussen.

In het laatste hoofdstuk van het portfolio geef je een overzicht van al jouw documenten. Hier kun je aangeven welke documenten je in bezit hebt en of je deze bij het portfolio doet.

9

Tips bij het maken van het portfolio: Kijk goed naar de instructies op het instructieblad (linkerpagina) en de voorbeelden op het invulblad (rechterpagina). Lees de computerhandleiding goed door om te leren hoe je het portfolio netjes kunt maken op de computer. Als je bepaalde tabellen niet invult, verwijder deze dan uit het document. Als je meer tabellen nodig hebt om al je ervaringen op te schrijven, kopieer dan de tabel. Als je niet weet hoe je dit moet doen: vraag het aan de cursusleider. Beschrijf je opleidingen en werkervaring in volgorde van tijd. Dus: je eerste ervaring het eerst, je laatste ervaring het laatst.

10

INHOUD PORTFOLIO 1. PERSOONLIJKE GEGEVENS

12

2. OPLEIDING

14

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

Basisonderwijs (primair) Middelbaar onderwijs (secundair) Vervolgonderwijs (tertiair) Eventuele stage/praktijkervaring tijdens de vervolgopleiding (tertiair) Gevolgde cursussen buiten Nederland Onderwijs in Nederland

14 16 18 20 22 24

3. WERKERVARING

26

4. TALEN

36

5. COMPUTERVAARDIGHEDEN

42

6. VAARDIGHEDEN EN KWALITEITEN

44

3.1 3.2 3.3

4.1 4.2 4.3

6.1 6.2 6.3 6.4

Betaalde werkervaring buiten Nederland Onbetaalde activiteiten buiten Nederland Ervaring in Nederland

Moedertaal/moedertalen Andere taal/talen Nederlandse taal

Technische vaardigheden Artistieke vaardigheden Sociale vaardigheden en kwaliteiten Organisatorische vaardigheden en kwaliteiten

7. DOCUMENTEN 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5

Identiteit Opleiding Werkervaring Talen Computervaardigheden

26 30 32

36 36 38

44 46 48 50

52 52 52 54 56 56

11

1.

Persoonlijke gegevens

Achternaam Meisjesnaam (indien gehuwd) Voornamen Roepnaam Geslacht Straat en huisnummer Postcode en woonplaats Land Telefoonnummer thuis Telefoonnummer mobiel E-mail-adres Nationaliteit Geboortedatum Geboorteplaats Geboorteland Burgerlijke staat Aantal kinderen Woonachtig in Nederland sinds Verblijfsstatus Documentnummer Geldig tot Sofi-nummer Werkvergunning Nederlands rijbewijs

12

Man / Vrouw

Gehuwd/ongehuwd/samenwonend

W-document / VBT asiel / VBT regulier / Asiel bepaalde tijd / Asiel onbepaalde tijd Tot welke datum heb je een verblijfsstatus? Ja / Nee Ja / Nee Indien Ja, geef aan welk type rijbewijs je hebt.

1.

Persoonlijke gegevens

Achternaam Meisjesnaam (indien gehuwd) Voornamen Roepnaam Geslacht Straat en huisnummer Postcode en woonplaats Land Telefoonnummer thuis Telefoonnummer mobiel E-mail-adres Nationaliteit Geboortedatum Geboorteplaats Geboorteland Burgerlijke staat Aantal kinderen Woonachtig in Nederland sinds Verblijfsstatus Documentnummer Geldig tot Sofi-nummer Werkvergunning Nederlands rijbewijs

Iranpour n.v.t. Kianoosh Kian Man Hafezdreef 21 2121 KI Utrecht Nederland 030 - 123 45 56 06 - 21120921 [email protected] Iraanse 21 maart 1975 Nishapur Iran Gehuwd 3 5 september 2001 Asiel Bepaalde Tijd D 3497601594 5 september 2005 193 393 404 2934 Ja Ja, rijbewijs B (auto)

13

2.

Opleiding

2.1

Basisonderwijs (primair)

Naam school Plaats Land Officiële duur van het onderwijs Begonnen met het onderwijs Klaar met het onderwijs

14

Aantal jaren Maand, jaar Maand, jaar

2.

Opleiding

2.1

Basisonderwijs (primair)

Naam school Plaats Land Officiële duur van het onderwijs Begonnen met het onderwijs Klaar met het onderwijs

Omar Khayyam Primary School Nishapur Iran 5 jaar September 1981 Juni 1986

15

2.2

Middelbaar onderwijs (secundair)

Lower secondary school / middle school / … (indien van toepassing) Naam school Plaats Land Officiële duur van het onderwijs Aantal jaren Begonnen met het onderwijs Maand, jaar Klaar met het onderwijs Maand, jaar Naam behaalde diploma Naam zoals die op jouw diploma staat Datum diploma-uitreiking Belangrijkste gevolgde vakken Wiskunde / Natuurkunde / Engels / Frans / Aardrijkskunde / Biologie / Economie / … Document in bezit? Soort document(en) Is diploma gewaardeerd? Resultaat van de waardering

Ja / nee Diploma / Certificaat / Bewijs van inschrijving / Cijferlijst / … Ja / nee Met welke opleiding van welk niveau in Nederland wordt jouw diploma vergeleken?

Higher secondary school / highschool / advanced level / … (indien van toepassing) Naam school Plaats Land Officiële duur van het onderwijs Aantal jaren Begonnen met het onderwijs Maand, jaar Klaar met het onderwijs Maand, jaar Naam behaalde diploma Naam zoals die op jouw diploma staat Datum diploma-uitreiking Belangrijkste gevolgde vakken Wiskunde / Natuurkunde / Engels / Frans / Aardrijkskunde / Biologie / Economie / … Document in bezit? Soort document(en) Is diploma gewaardeerd? Resultaat van de waardering

16

Ja / nee Diploma / Certificaat / Bewijs van inschrijving / Cijferlijst / … Ja / nee Met welke opleiding van welk niveau in Nederland wordt jouw diploma vergeleken?

2.2

Middelbaar onderwijs (secundair)

Lower secondary school Naam school Plaats Land Officiële duur van het onderwijs Begonnen met het onderwijs Klaar met het onderwijs Naam behaalde diploma Datum diploma-uitreiking Belangrijkste gevolgde vakken

Document in bezit? Soort document(en) Is diploma gewaardeerd? Resultaat van de waardering Higher secondary school Naam school Plaats Land Officiële duur van het onderwijs Begonnen met het onderwijs Klaar met het onderwijs Naam behaalde diploma Datum diploma-uitreiking Belangrijkste gevolgde vakken

Document in bezit? Soort document(en) Is diploma gewaardeerd? Resultaat van de waardering

Rahnamai Farid-od-Din Attar Nishapur Iran 3 jaar September 1986 Juni 1989 Certificate of general education of Rahnamai 12 juni 1989 Wiskunde, biologie, godsdienst, techniek, Perzisch, Engels, geschiedenis, geografie Nee n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Honarestan Saadi Mashad Iran 4 jaar September 1989 Juni 1993 Certificate of completion of Honarestan (technical vocational education) 25 juni 1993 Natuurkunde, Scheikunde, Wiskunde, Regel- en Meettechniek, Elektrotechniek, Technisch tekenen Schakelingen, Perzisch, Arabisch, Engels, Computerkunde, Godsdienst. Ja Diploma en cijferlijst Ja Het diploma is vergelijkbaar met 3 jaar middelbaar technisch onderwijs in een elektrotechnische richting.

17

2.3

Vervolgonderwijs (tertiair) (bijvoorbeeld beroepsonderwijs, hogeschool of universiteit)

Naam opleiding Naam onderwijsinstelling Plaats Land Officiële duur van de opleiding Begonnen met de opleiding Klaar met de opleiding Naam behaalde diploma Datum diploma-uitreiking Document in bezit? Soort document(en) Is diploma gewaardeerd? Resultaat van de waardering

Aantal jaren Maand, jaar Maand, jaar Naam zoals die op jouw diploma staat

Ja / nee Diploma / Vakkenoverzicht / Certificaat / Bewijs van inschrijving / … Ja / nee Met welke opleiding van welk niveau in Nederland wordt jouw diploma vergeleken?

Beschrijving van de vervolgopleiding Geef een korte beschrijving (maximaal 200 woorden) van de vervolgopleiding die je hebt gevolgd. Vertel over de volgende punten: - Structuur/opbouw van de opleiding - Globale inhoud (de belangrijkste vakken die je hebt gevolgd) - Manier waarop je kennismaakte met de beroepspraktijk (bijvoorbeeld een stage) - Manier waarop de opleiding werd afgesloten (heb je een eindexamen of eindopdracht moeten doen?)

Als je meer vervolgopleidingen hebt gevolgd, kopieer dan de tabel en vul deze ook in voor de andere opleidingen.

18

2.3

Vervolgonderwijs (tertiair)

Naam opleiding Naam onderwijsinstelling Plaats Land Officiële duur van de opleiding Begonnen met de opleiding Klaar met de opleiding Naam behaalde diploma Datum diploma-uitreiking

Kârdâni (associate degree) Elektrotechniek Kârdâni Ferdowsi Mashad Iran 2 jaar September 1993 Juni 1995 Associate degree Elektrotechniek 18 juni 1995

Document in bezit? Soort document(en) Is diploma gewaardeerd? Resultaat van de waardering

Ja Diploma en vakkenoverzicht Ja Het diploma is vergelijkbaar met 2 jaar Hoger Beroepsonderwijs in een Elektrotechnische richting

Beschrijving van de vervolgopleiding Deze 2 jarige opleiding is voornamelijk een praktische opleiding in de Elektrotechniek. Het eerste jaar kregen we 4 dagdelen per week praktijkles in ons practicumlokaal. De rest van de uren kregen we les in de theorie en achtergronden van de elektrotechniek. Het tweede jaar hadden we meer praktijklessen, ongeveer 6 dagdelen per week. Daarnaast bezochten we bedrijven in en buiten Mashad om kennis te maken met de praktijk van elektrotechnische bedrijven. Ook waren er regelmatig gastsprekers uit de praktijk. In het tweede jaar was er ook de mogelijkheid om een sub-specialisatie te kiezen. Belangrijke vakken waren: natuurkunde, wiskunde, computerkunde, installatietechniek, gereedschappen, elektrische velden, schakelingen, machinetechniek, analoge techniek, energieomzetting, meet- en regeltechniek en digitale techniek. In het laatste jaar heb ik 2 maanden een soort praktijkstage gelopen bij de elektriciteitscentrale van Mashad om kennis te maken met het proces van elektriciteitsopwekking. Aan het eind van elk jaar hadden we een groot theorie- en praktijkexamen. Daarnaast waren er aan het eind van een trimester kleinere examens. Enzovoort…

19

2.4

Eventuele stage/praktijkervaring tijdens de vervolgopleiding (tertiair)

Activiteit/functie Naam bedrijf/organisatie Plaats Land Begonnen met de stage Klaar met de stage Aantal uren per week Document in bezit? Soort document(en)

Naam van de functie/positie die je had tijdens de stage (bijvoorbeeld stagiair, assistent, medewerker, … ). Bedrijf/organisatie waar je de stage deed

Maand, jaar Maand, jaar

Ja / Nee Aanbevelingsbrief / Referentie / Stageverslag / …

Beschrijving van de organisatie en mijn taken Beschrijf hier wat voor soort organisatie het was waar je de praktijkervaring opdeed. Vertel ook welke werkzaamheden je deed. Besteed hierbij aandacht aan de volgende punten: 3. Wat was het voor soort organisatie? Wat waren de kerntaken en verantwoordelijkheden? Welk soort producten/diensten worden geleverd? 4. Welke taken had jij? Welke werkzaamheden voerde je zelfstandig uit, welke onder leiding van iemand anders, welke heb je geobserveerd? Had je ook eigen verantwoordelijkheden? 5. Wat zijn de belangrijkste dingen die je hebt geleerd tijdens deze praktijkperiode?

20

2.4

Eventuele stage/praktijkervaring tijdens de vervolgopleiding

Activiteit/functie Naam bedrijf/organisatie Plaats Land Begonnen met de stage Klaar met de stage Aantal uren per week

Stagiair Elektriciteitscentrale Niroghah toos Ferdowsi Mashad Iran April 1995 Juni 1995 24 uur

Document in bezit? Soort document(en)

Ja toegangspasje

Beschrijving van de organisatie en mijn taken Mijn oom werkte in deze elektriciteitscentrale als ingenieur. Hij stelde mij voor om 3 maanden onder zijn supervisie stage te lopen om kennis te maken met het proces van elektriciteitsopwekking. De centrale werkt als volgt: in de centrale wordt water verwarmd door het verbranden van aardolie. Hierdoor ontstaat stoom en deze wordt onder hoge druk in een turbine geperst. Hierdoor gaat een dynamo draaien en wordt elektriciteit geproduceerd. Via hoogspanningskabels werd de energie in en om Mashad verspreid. De diensten die de centrale levert bestaan voornamelijk uit het produceren van energie en het oplossen van storingen en defecten. Tijdens deze 3 maanden heb ik met mijn oom meegelopen en het proces van energieopwekking bestudeerd en hier een verslag over geschreven. Soms mocht ik eenvoudige storingen in eenvoudige machines onder supervisie van mijn oom repareren. Het belangrijkste dat ik heb geleerd tijdens deze periode is allereerst het hele proces van het produceren van energie. Daarnaast heb ik meer inzicht gekregen in welke bedrijven en instituten met dit proces te maken hebben. Enzovoort …

21

2.5

Gevolgde cursussen buiten Nederland

Naam cursus Naam organiserende instelling Periode dat ik de cursus volgde Omvang/duur Reden van mijn deelname


Datum, jaar – datum, jaar Uit hoeveel bijeenkomsten van hoeveel uur bestond de cursus? Volgde je deze cursus voor je werk of uit jezelf? Waarom?

Ja / Nee Diploma / Certificaat / Bewijs van deelname / …

Beschrijving van de cursus Geef een korte beschrijving (max. 100 woorden) van de cursus. Vertel over de volgende onderwerpen: - Wat was het onderwerp van de cursus? - Hoe was de opzet? - Wat heb je er van geleerd?

Als je meer cursussen buiten Nederland hebt gevolgd, kopieer dan de tabel en vul deze ook in.

22

2.5

Gevolgde cursussen buiten Nederland

Naam cursus Naam organiserende instelling Periode dat ik de cursus volgde Omvang/duur Reden van mijn deelname

Engels Shokoh te Mashad September – December 1996 3 uur per week Omdat ik plannen had om in Abadan bij een internationaal bedrijf te gaan werken.


Nee n.v.t.

Beschrijving van de cursus Gedurende 4 maanden heb ik elke donderdagavond engelse les gevolgd. De lessen bestonden uit dagelijkse conversatie, grammatica, vaktaal en lezen.

23

2.6

Onderwijs in Nederland

Naam opleiding/cursus Naam onderwijsinstelling Plaats Begonnen met het onderwijs Klaar met het onderwijs Aantal uren per week


Datum, jaar Datum, jaar Het aantal lesuren dat je gemiddeld per week had/heeft Ja / Nee Diploma / Certificaat / Bewijs van inschrijving / Cijferlijst / …

Beschrijving van de cursus Geef een korte beschrijving (max. 100 woorden) van de cursus. Vertel over de volgende onderwerpen: - Wat was het onderwerp van de cursus? - Hoe was de opzet? - Wat heb je er van geleerd?

Als je meer onderwijs in Nederland hebt gevolgd, kopieer dan de tabel en vul deze ook in.

24

2.6

Onderwijs in Nederland


Nederlands voor anderstaligen NT2 ROC Utrecht Utrecht September 2002 Ik ben nog bezig 16 uur per week


Ja Bewijs van inschrijving bij de opleiding Voortgangsrapport


Basis Computervaardigheden AZC Utrecht Utrecht Januari 2003 Maart 2003 16 uur per week


Ja Certificaat

25

3.

Werkervaring

3.1

Betaalde werkervaring buiten Nederland

Beroep/functie Naam bedrijf/organisatie Plaats Land Begonnen met de functie Gestopt met de functie Aantal uren per week Document in bezit? Soort document(en)


Ja / Nee Contract / Werkgeversverklaring / Aanbevelingsbrief / Referentie / Product / …

Beschrijving van de organisatie en mijn functie Geef hier informatie over de organisatie waar je hebt gewerkt en de functie die je hier had. Vertel over de volgende onderwerpen: - Wat was het voor soort organisatie? Hoeveel mensen werkten hier? Welke afdelingen waren er? Welk soort producten of diensten werden geleverd? - Waar in de organisatie werkte jij? Wat was jouw functie? - Welke taken en verantwoordelijkheden had jij? Beschrijf welke werkzaamheden je zelfstandig deed, welke in samenwerking met anderen en welke onder leiding van iemand anders. - Mocht je zelf beslissingen nemen? Zo ja, welk soort beslissingen waren dit? - Had je leidinggevende taken? Zo ja, wat hield dit precies in? - Met wie voerde je overleg? Waarover? Hoe vaak? Als je meer betaalde functies buiten Nederland hebt gehad, kopieer dan de tabel en vul deze ook in voor je andere functies.

26

3.

Werkervaring

3.1

Betaalde werkervaring buiten Nederland

Beroep/functie Naam bedrijf/organisatie Plaats Land Begonnen met de functie Gestopt met de functie Aantal uren per week

Elektromonteur Bahar Contractors (aannemer) Bojnoord Iran Juli 1995 Januari 1997 40 uur per week


Nee n.v.t.

Beschrijving van de organisatie en mijn functie Bahar Contractors is een aannemersbedrijf op het gebied van het installeren, onderhouden en repareren van elektriciteitsnetwerken en elektrotechnische installaties. Ze werken voornamelijk voor grotere industriële bedrijven. Toen ik er werkte, waren er 15 elektriciteits- en elektrotechnische medewerkers in dienst, waarvan 5 junior en 10 senior medewerkers. Daarnaast was er onze directeur, de heer Bahadouri, 2 secretaresses en 1 medewerker voor de planning en logistiek. De diensten werden vooral in de directe omgeving van Bojnoord, Sabzewar en Mashad geleverd. Mijn functie was het opsporen van storingen en het onderhouden van elektrotechnische installaties bij bedrijven in Mashad en Bojnoord. Het ging hier voornamelijk om meet- en regeltechnische installaties, schakelpanelen en verlichting. Het opsporen van storingen deed ik meestal alleen, soms onder leiding van mijn oudere collega en soms was ik zelf verantwoordelijk. Het hing er vanaf hoe complex de installatie was. Voor de minder complexe installaties mocht ik zelf beslissingen nemen en voor de meer complexere systemen moest ik overleg voeren met een senior medewerker. Als er elektriciteitsnetwerken gerepareerd moesten worden dan ging ik meestal met een collega het netwerk repareren. In het laatste jaar dat ik hier werkte was ik verantwoordelijk voor leerling-elektromonteurs. Ik leerde hun de basisreparatiewerkzaamheden en controleerde of zij hun werk goed deden. Elke eerste dag van de week hadden we met alle technische medewerkers overleg over de indeling van de komende week. Ook hielden we elkaar op de hoogte welke problemen er speelden. Enzovoort …

27

Betaalde werkervaring buiten Nederland - vervolg

28

Beroep/functie Naam bedrijf/organisatie Plaats Land Begonnen met de functie Gestopt met de functie Aantal uren per week

Elektromonteur & senior elektromonteur Firouz Mines Nishapur Iran Febr. 1997 Maart 2000 40 uur per week


Ja Aanbevelingsbrief, toegangspasje

Beschrijving van de organisatie en mijn functie Firouz Mines is een mijnbouwbedrijf in Nishapur dat het gesteente turquoise wint. In het gebied rond Nishapur wordt al meer dan duizend jaar turquoise gevonden. Het gesteente wordt gewonnen in de mijnen en wordt in Iran en in het buitenland gebruikt voor het maken van o.a. sieraden. Het bedrijf wint het gesteente en verkoopt het door aan tussenhandelaren. Op het moment dat ik hier werkte waren en meer dan 70 mensen in dienst. Er was o.a. een directeur, de heer Ardalanzadeh, 1 onderdirecteur, 2 directiesecretaresses, 3 administratief medewerkers, 3 logistiek medewerkers, 4 elektromonteurs en meer dan 30 mijnwerkers. Het eerste jaar werkte ik onder supervisie van iemand. Ik hield mij voornamelijk bezig met het aanleggen en afmonteren van installaties voor verlichting en meet- en regeltechniek in de mijnen. Bij complexe werkzaamheden werd er door mijn directe baas gecontroleerd. Na dit jaar was ik zelf verantwoordelijk voor het functioneren van een deel van de elektrotechnische installaties en nam ik zelfstandig beslissingen. Ik hield mij bezig met de licht- en transport installaties. Het ging hierbij om het onderhoud, het opsporen van storingen en het aanleggen en afmonteren hiervan. In het laatste jaar dat ik hier werkte heb ik leiding gegeven aan 2 elektromonteurs. Zij hielden zich bezig met het installeren van schakelkasten, aanleggen van kabels enzovoort. Ook voerden zij in mijn opdracht reparaties uit en was ik verantwoordelijk voor hun werkzaamheden. Als laatste heb ik een technische handleiding geschreven voor leerling-elektromonteurs. In het eerste jaar hadden we 2 keer per week overleg met de elektromonteurs om op de hoogte te blijven over hoe alles functioneert. Toen ik zelf leiding gaf aan 2 monteurs besprak ik met hen elke ochtend wat we gingen doen.

29

3.2

Onbetaalde activiteiten buiten Nederland (bijvoorbeeld onbetaald werk, klusjes, hulp aan familie of vrienden of hobby’s)

Activiteit en/of functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Land Begonnen met de activiteit Gestopt met de activiteit Aantal uren per week

Noem hier je activiteit of functie


Ja / Nee Aanbevelingsbrief / Referentie / Product / …


Beschrijving van de activiteit/functie Vertel hier kort op welke manier je met deze onbetaalde functie/activiteit bezig was. Als het gaat om klusjes, hulp aan familie of vrienden of een hobby, vertel dan: - Wat deed je precies en hoe? Voor wie deed je dit? Hoe vaak ongeveer? Als het gaat om onbetaald werk, vertel dan: - Deed je dit voor een organisatie? Wat was dit voor soort organisatie? Welk soort producten/diensten werden geleverd? - Waar in de organisatie werkte jij? Wat was jouw functie? - Welke taken en verantwoordelijkheden had jij? Beschrijf welke werkzaamheden je zelfstandig deed en welke in samenwerking met anderen. Als je meer onbetaalde activiteiten buiten Nederland hebt gedaan, kopieer dan de tabel en vul deze ook in voor je andere activiteiten.

30

3.2

Onbetaalde activiteiten buiten Nederland

Uw activiteit/functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Land Begonnen met de activiteit Gestopt met de activiteit Aantal uren per week

Technisch- en logistiek medewerker Aftab, een lokale welzijnsorganisatie


Nee n.v.t.

In de omgeving van Ghul Vardeh Iran Juni 2000 Augustus 2000 30 uur per week

Beschrijving van de activiteit/functie Tijdens deze periode werkte ik voor Aftab, een welzijnsorganisatie in Iran. Zij vangen Afghaanse vluchtelingen op in vluchtelingenkampen. Ik heb hier verschillende werkzaamheden gedaan zoals het inkopen en verspreiden van voedsel en dekens en het repareren van apparaten en vrachtwagens.

Uw activiteit/functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Land Periode dat ik hier werkte Aantal uren per week

Verzorging en ondersteuning van mijn vader Bij mijn ouders thuis


Nee n.v.t.

Cheshmeh-ye-Khan Iran April-juni 2000 Ongeveer 28 uur per week (4 uur per dag)

Beschrijving van de activiteit/functie Gedurende deze periode heb ik dagelijks mijn vader verzorgd die op dat moment ziek was. Ik hielp hem met aankleden en eten en ik las hem voor uit geschiedenisboeken. Daarnaast begeleidde ik hem tijdens gesprekken met de arts.

31

3.3

Ervaring in Nederland (bijvoorbeeld betaald of onbetaald werk, een stage, klusjes, hulp aan familie of vrienden of hobby’s)

Activiteit/functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Begonnen met de activiteit Gestopt met de activiteit Aantal uren per week Mijn motivatie Document in bezit? Soort document(en)

Maand, jaar Maand, jaar Het aantal uren dat je gemiddeld per week bezig was/bent met deze activiteit Waarom ben je dit werk/deze stage gaan doen? Ja / Nee Werkgeversverklaring / Aanbevelingsbrief / Referentie / Product / …

Beschrijving van de activiteit/functie Vertel hier op welke manier je met deze activiteit/functie bezig was of bent. Als het gaat om klusjes, hulp aan familie of vrienden of een hobby, vertel dan: · Wat deed je precies en hoe? Voor wie deed je dit? Hoe vaak ongeveer? Als het gaat om betaald of onbetaald werk of een stage, vertel dan: - Had je betaald of onbetaald werk of liep je stage? - Deed je dit voor een bedrijf of organisatie? Wat was dit voor soort organisatie? Welke afdelingen waren er? Welk soort producten/diensten werden geleverd? - Waar in de organisatie werkte jij? Wat was jouw functie? - Welke taken had jij? Beschrijf welke werkzaamheden je zelfstandig deed, welke onder leiding van iemand anders of welke je hebt geobserveerd. Had je ook eigen verantwoordelijkheden? - Had je een begeleider vanuit de organisatie? Hoe werd je begeleid? - Wat heb je geleerd tijdens het werk/de stage?

Als je al meer ervaringen in Nederland hebt opgedaan, kopieer dan de tabel en vul deze ook in voor je andere ervaringen.

32

3.3

Ervaring in Nederland

Activiteit/functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Begonnen met de activiteit Gestopt met de activiteit Aantal uren per week Mijn motivatie

Medewerker technische dienst (vrijwillig) Asielzoekerscentrum


Ja Aanbevelingsbrief

Utrecht December 2002 November 2003 8 uur per week Tijdens de periode in het AZC wilde ik graag mijn technische kennis inzetten.

Beschrijving van de activiteit/functie Ik hield mij vooral bezig met het repareren van kapotte lampen, airconditioners, ventilatoren, afzuigkappen enzovoort.

Activiteit/functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Begonnen met de activiteit Gestopt met de activiteit Aantal uren per week Mijn motivatie

Vrijwillig medewerker Voorlichting en Organisatie Iranians Worldwide


Ja Nieuwsbrief van Iranians Worldwide

Amsterdam December 2003 Ik doe dit nog steeds 8 uur per week Ik wil graag op de hoogte blijven van de situatie van Iraniërs en ik wil Iraanse landgenoten helpen hun weg te vinden in de Nederlandse samenleving

Beschrijving van de activiteit/functie Samen met andere leden organiseren we themabijeenkomsten voor Iraniërs in Nederland (bijvoorbeeld over de Nederlandse cultuur en samenleving, de situatie van Iran enzovoort). Daarnaast geef ik individuele voorlichting aan Iraniërs over de asielprocedure, de organisatie van de Nederlandse gezondheidszorg enzovoort. Ook zit ik in de redactie van de Nieuwsbrief van Iranians Worldwide.

33

Ervaring in Nederland - vervolg

34

Uw activiteit/functie Organisatie/plek waar ik dit deed Plaats Begonnen met de activiteit Gestopt met de activiteit Aantal uren per week

Het schrijven van gedichten Thuis in mijn vrije tijd


Ja Een zelf geschreven gedichtenbundel

Iran en Nederland 1997 Ik doe dit nog steeds Ongeveer 3 uur per week

Beschrijving van de activiteit/functie Het is mijn hobby om gedichten te schrijven. Mijn opa was een bekend dichter in de regio waar ik ben opgegroeid. Vanaf dat ik een klein kind was luisterde ik naar zijn gedichten. Na de middelbare school ben ik zelf ook gedichten gaan schrijven. Ik schrijf gedichten in mijn moedertaal (Farsi). Daarnaast probeer ik tegenwoordig gedichten te vertalen uit het Farsi naar het Nederlands.

35

4.

Talen

4.1

Moedertaal/moedertalen

Noem in de onderstaande tabel jouw moedertaal. Geef hierin ook aan hoe je niveau is voor de vijf onderdelen die links in de tabel worden genoemd. Taal: Naam van uw moedertaal Eigen inschatting: Uitstekend Goed Redelijk Nauwelijks Luisteren Lezen Schrijven Spreken Indien je meerdere moedertalen hebt, kopieer dan de taaltabel en vul deze in.

4.2

Andere taal/talen

Vul op dezelfde manier de onderstaande tabel in voor alle andere talen waar je kennis van hebt (aan de Nederlandse taal wordt in de volgende paragraaf apart aandacht besteed). Gebruik voor elke taal die je hier wilt noemen een nieuwe tabel. Taal: Naam van een andere taal die u spreekt Eigen inschatting: Uitstekend Goed Redelijk Nauwelijks Luisteren Lezen Schrijven Spreken Toelichting Beschrijf kort op welke manier je kennis van deze taal hebt gekregen. Heb je certificaten behaald? Vertel ook op welke manier je deze taal nu gebruikt.


Ja / Nee Diploma / Certificaat / Bewijs van deelname aan een taalcursus / Artikel dat je in deze taal hebt geschreven / …

Als je meer talen kent, kopieer dan de tabel en vul deze ook in voor de andere talen die je kent.

36

4.

Talen

4.1

Moedertaal/moedertalen

Taal:

Farsi

Eigen inschatting: Uitstekend Goed Luisteren XXXXXXXX Lezen XXXXXXXX Schrijven XXXXXXXX Spreken XXXXXXXX

4.2

Redelijk

Nauwelijks

Andere taal/talen

Taal:

Engels

Eigen inschatting: Uitstekend Goed Redelijk Nauwelijks Luisteren XXXXXXXX Lezen XXXXXXXX Schrijven XXXXXXXX Spreken XXXXXXXX Toelichting Tijdens mijn opleiding heb ik Engelse les gehad en ik heb later toen ik al werkte een cursus Engels gevolgd.


Nee N.v.t.

37

4.3

Nederlandse taal

Geef in de tabel aan wat jij zelf vindt van je niveau van de Nederlandse taal. Doe dit voor alle vier onderdelen die links in de tabel worden genoemd. Kruis het juiste vakje aan. Geef ook aan welk NT2-niveau je hebt bereikt voor de vier onderdelen die worden getoetst in het NT2-onderwijs. Als je het Staatsexamen NT2 al hebt behaald voor bepaalde onderdelen, schrijf dit dan op en noem ook de datum dat je geslaagd bent. Eigen inschatting: Uitstekend Goed Redelijk Nauwelijks Luisteren Lezen Schrijven Spreken Behaalde NT2-niveau Luisteren Niveau 1/Niveau 2/Niveau 3/ Niveau 4/Staatsexamen NT2 Indien je het Staatsexamen NT2 al hebt behaald, noem dan de datum waarop je bent geslaagd. Lezen Zie hierboven Schrijven Zie hierboven Spreken Zie hierboven Document in bezit? Soort document(en)

38

Ja / Nee Diploma / Certificaat / Bewijs van deelname aan een taalcursus / Document dat je in het Nederlands hebt geschreven / …

4.3

Nederlandse taal

Eigen inschatting: Luisteren Lezen Schrijven Spreken Behaalde NT2-niveau Luisteren Lezen Schrijven Spreken Document in bezit? Soort document(en)

Uitstekend

Goed

Redelijk XXXXXXXX X

Nauwelijks

XXXXXXXX XXXXXXXX XXXXXXXX Niveau 3 Staatsexamen NT2 behaald, op 27 november 2003 Staatsexamen NT2 behaald, op 27 november 2003 Niveau 4 Ja Certificaten van het Staatsexamen NT2 voor de onderdelen lezen en schrijven

39

Vertel hier op welke manier je de Nederlandse taal nu gebruikt. Vertel ook welke activiteiten je doet om je taalgebruik te verbeteren. Mijn gebruik van de Nederlandse taal:

Vertel hier hoe je de Nederlandse taal nu gebruikt in de dagelijkse praktijk. Denk aan de onderstaande vragen: - Lees je Nederlandse kranten/tijdschriften? Zo ja, welke en hoe vaak? - Ben je lid van een bibliotheek? Zo ja, wat voor soort boeken leen je? - Kijk je naar Nederlandse tv-zenders? Zo ja, wat voor soort programma’s? - Heb je Nederlands sprekende vrienden of kennissen? - Spreek je Nederlands met je partner en/of je kinderen? Wat ik moeilijk vind aan Beschrijf hier wat je moeilijk vindt aan de Nederlandse taal. de Nederlandse taal: Vertel ook hoe je hier mee omgaat.

Dingen die ik doe om mijn Nederlands taalgebruik te verbeteren:

Beschrijf hier wat je doet om jouw gebruik van de Nederlandse taal verder te verbeteren. Schrijf het hier ook op als je een Nederlandse taalcursus volgt.

Ik vind dat mijn Vertel hier of je denkt dat jouw Nederlandse taalniveau Nederlands taalniveau nu voldoende is om in Nederland te kunnen werken in jouw wel/niet voldoende is om gewenste werk. Licht je mening ook toe. in Nederland te kunnen werken omdat:

40

Mijn gebruik van de Nederlandse taal:

Wat ik moeilijk vind aan de Nederlandse taal:

Dingen die ik doe om mijn Nederlands taalgebruik te verbeteren: Ik vind dat mijn Nederlands taalniveau nu wel/niet voldoende is om in Nederland te kunnen werken omdat:

41

5.

Computervaardigheden

Voor veel beroepen is het belangrijk om goed met de computer te kunnen werken. Je kunt in je portfolio ook aangeven hoe goed je computervaardigheden zijn. Kruis in het juiste vakje aan hoe goed je bent in de computertoepassingen die links in de tabel worden genoemd. Als je met andere computerprogramma’s kunt werken die nog niet zijn genoemd kun je deze zelf toevoegen. Eigen inschatting Basisvaardigheden* Typevaardigheid Internet E-mail Microsoft Word Microsoft Excel Microsoft PowerPoint

Goed

Redelijk

Nauwelijks

Niet

* Onder basisvaardigheden wordt verstaan: het opstarten en afsluiten van de computer, het bedienen van de muis en het toetsenbord, het openen en sluiten van computerprogramma’s, het opslaan van documenten op de harde schijf en/of een diskette, het printen van documenten enzovoort. Document in bezit? Soort document(en)

42

Ja / Nee Diploma / Certificaat / Bewijs van deelname aan een computercursus / Product dat je met de computer hebt gemaakt / …

5.


Eigen inschatting Goed Redelijk Nauwelijks Niet Basisvaardigheden XXXXXXXX Typevaardigheid XXXXXXXX Internet XXXXXXXX E-mail XXXXXXXX Microsoft Word XXXXXXXX Microsoft Excel XXXXXXXX Microsoft PowerPoint XXXXXXXX


Ja Certificaat cursus basis computervaardigheden

43

6.

Vaardigheden en kwaliteiten

Vaardigheden en kwaliteiten zijn allebei dingen waar je heel goed in bent. Een vaardigheid is iets wat je goed hebt geleerd. Een kwaliteit is een (positieve) persoonlijke eigenschap die je hebt. Beschrijf in dit onderdeel van het portfolio jouw belangrijkste vaardigheden en kwaliteiten.

6.1

Technische vaardigheden

Technische vaardigheden komen goed van pas bij het oplossen van technische problemen of het werken met technische apparatuur. Beschrijf hier de technische vaardigheden die jij bezit. Vertel ook hoe en wanneer je deze vaardigheid (hebt) gebruikt. Probeer minimaal 3 dingen te noemen. Voorbeelden van technische vaardigheden: Ik kan goed… Hout bewerken, technische bouwtekeningen maken, metselen, schilderen, technische klusjes doen in huis, kleding naaien of breien, huishoudelijke apparaten repareren, auto’s repareren, agrarische machines bedienen, koeien melken, schapen slachten, werken met medische apparatuur, werken met de computer… enzovoort. Vaardigheid Hoe en wanneer ik deze vaardigheid gebruikt(e)

Vaardigheid Hoe en wanneer ik deze vaardigheid gebruikt(e)


44

6.1

Technische vaardigheden


Storingen opsporen in elektrotechnische installaties Zowel thuis als op mijn werk was ik hier vaak mee bezig. Op mijn werk was het een belangrijke taak om storingen zo goed mogelijk op te sporen en uit te zoeken wat de oorzaak hiervan was.


Auto’s repareren Vanaf dat ik een kind was repareerde ik altijd al met mijn oudere broer auto’s van familie en vrienden. Ook tijdens mijn werk voor Aftab heb ik veel auto’s gerepareerd. Ik kan vooral goed een startmotor repareren.


45

6.1

Artistieke vaardigheden

Artistieke vaardigheden zijn dingen waar je goed in bent op creatief of kunstzinnig gebied. Beschrijf hier jouw eventuele artistieke vaardigheden. Vertel ook hoe en wanneer je deze vaardigheid (hebt) gebruikt. Voorbeelden van artistieke vaardigheden: Ik kan goed… Tekenen, schilderen, beeldhouwen, boetseren, pottenbakken, hout snijden, fotograferen, koken, dansen, toneelspelen, uitbeelden, verhalen bedenken of vertellen of schrijven, gedichten schrijven, spelletjes bedenken, zingen, een muziekinstrument bespelen, … enzovoort. Vaardigheid Hoe en wanneer ik deze vaardigheid gebruikt(e)



46

6.2

Artistieke vaardigheden


Gedichten schrijven Na de middelbare school ben ik gedichten gaan schrijven en dat doe ik nu nog steeds. Mijn leven hier en mijn leven in Iran geven mij de inspiratie voor het schrijven van deze gedichten.


Koken Doordat wij een grote familie zijn en vaak veel mensen op bezoek hadden ben ik gewend om voor grote groepen te koken. Van te voren heb ik een goed beeld hoeveel ingrediënten ik nodig heb en ik ben vooral goed in het maken van Kebab en Kofteh Berenji.


47

6.3

Sociale vaardigheden en kwaliteiten

Sociale vaardigheden en kwaliteiten kunnen belangrijk zijn bij het omgaan of het samenwerken met andere mensen. Beschrijf hier jouw belangrijkste sociale vaardigheden en kwaliteiten. Geef ook een voorbeeld van een situatie waarin je deze vaardigheid of kwaliteit hebt gebruikt. Probeer 3 dingen te noemen. Voorbeelden van sociale vaardigheden: Ik kan goed… luisteren, relativeren, bemiddelen, onderhandelen, verkopen, anderen overtuigen, ‘nee’ zeggen, omgaan met kritiek, me inleven in anderen, anderen begeleiden, anderen aanmoedigen, leiding geven, nieuwe contacten leggen… enzovoort. Voorbeelden van sociale kwaliteiten: Ik ben… Spontaan, vriendelijk, enthousiast, optimistisch, humoristisch, zorgzaam, behulpzaam, eerlijk, belangstellend, respectvol, rustig, serieus, nuchter, betrouwbaar, zelfverzekerd, assertief, direct, openhartig, bedachtzaam, tactvol, bescheiden, geduldig, verdraagzaam, … enzovoort. Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e) Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e) Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e)

48

6.3

Sociale vaardigheden en kwaliteiten

Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e)

Optimistisch Ik ben iemand die altijd probeert positief te blijven. Ondanks de soms moeilijke perioden in mijn leven ben ik altijd optimistisch over de toekomst. Hierdoor heb ik in mijn leven al veel bereikt.


Mensen begeleiden Tijdens mijn werk als senior elektromonteur heb ik 2 junior elektromonteurs begeleid. Ik begeleidde hen bij de dagelijkse werkzaamheden en probeerde hen een zo goed mogelijke basis te geven om een goede elektromonteur te worden.


49

6.4

Organisatorische vaardigheden en kwaliteiten

Organisatorische vaardigheden en kwaliteiten zijn belangrijk bij het kunnen organiseren van je werkzaamheden. Beschrijf hier jouw belangrijkste vaardigheden en kwaliteiten die je gebruikt om te organiseren. Geef ook weer een voorbeeld van een situatie waarin je deze vaardigheid of kwaliteit hebt gebruikt. Probeer ook hier weer 3 dingen te noemen. Voorbeelden van organisatorische vaardigheden: Ik kan goed… Planmatig werken, prioriteiten stellen, delegeren, instructies geven, logisch denken, in grote lijnen denken, details opmerken, overzicht houden, tijd efficiënt gebruiken, een tijdsplanning maken, bedenken wat er gedaan moet worden, … enzovoort. Voorbeelden van organisatorische kwaliteiten: Ik ben… Doelgericht, analytisch, gedisciplineerd, consequent, systematisch, zorgvuldig, ordelijk, flexibel, praktisch, handig, zelfstandig, verantwoordelijk, initiatiefrijk, idealistisch, serieus, toegewijd, ijverig, doorzetter, vastberaden, oplettend, … enzovoort. Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e) Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e) Vaardigheid/kwaliteit Een situatie waarin ik deze vaardigheid/ kwaliteit gebruikt(e)

50

6.4

Organisatorische vaardigheden en kwaliteiten


Zelfstandig werken In mijn werk als elektromonteur moest ik vaak zelfstandig storingen opzoeken en repareren. Door mijn jarenlange ervaring heb ik geleerd om dit zelfstandig te doen en ook zelfstandig beslissingen te nemen bij complexe problemen.


Flexibel Ik kan mij gemakkelijk aanpassen aan nieuwe situaties. Ondanks dat ik in Iran ben opgegroeid en dus uit een heel andere cultuur kom, heb ik mij goed kunnen aanpassen aan de Nederlandse gewoontes en gebruiken.


51

7.

Documenten

Bij het beschrijven van je opleiding, werkervaring, talenkennis en computervaardigheden is steeds gevraagd of je documenten in bezit had. Kijk terug in het portfolio wat je hier hebt opgeschreven. Maak in dit deel van het portfolio een overzicht van al je documenten. Vertel per document of je het in bezit hebt. Zo ja, vertel dan of je het als bijlage bij het portfolio doet. Zo ja, geef het dan ook een bijlagenummer. Let op: het geeft niet als je maar weinig documenten hebt…

7.1

Identiteit

Paspoort Verblijfsvergunning in NL Sofi-nummer Uittreksel bevolkingsregister

7.2

In bezit? Opgenomen als bijlage? Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee

Bijlagenummer

Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee

Opleiding In bezit

Middelbaar onderwijs Diploma middelbare school (kopie)

Opgenomen als bijlage?

Vakkenoverzicht/cijferlijst

Ja/Nee Ja/Nee

Ja/Nee Ja/Nee

Vertaling diploma/vakkenoverzicht

Ja/Nee

Ja/Nee

Internationale Diploma Waardering

Ja/Nee

Ja/Nee

Diploma vervolgonderwijs (kopie) Vakkenoverzicht/cijferlijst Vertaling diploma/vakkenoverzicht Internationale Diploma Waardering Eventueel ander document [noem de naam] Gevolgde cursussen

Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee

Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee Ja/Nee

Typ hier de naam van het document/ de documenten die je in bezit hebt. Onderwijs in Nederland

Ja/Nee

Typ hier de naam van het document/ de documenten die je in bezit hebt.

Ja/Nee

Bijlagenummer

Eventueel ander document [noem de naam] Vervolgonderwijs

52

Ja/Nee

Ja/Nee

7.1

Identiteit In bezit

Paspoort Verblijfsvergunning in NL Sofi-nummer Uittreksel bevolkingsregister

7.2

Ja Ja Ja Ja

Opgenomen als Bijlagenummer bijlage? Ja Bijlage 1 Ja Bijlage 2 Nee, opvraagbaar Nee, opvraagbaar

Opleiding In bezit


Bijlagenummer

Middelbaar onderwijs Diploma middelbare school (kopie)

Ja

Nee, opvraagbaar

Vakkenoverzicht/cijferlijst

Ja

Nee, opvraagbaar

Vertaling diploma/vakkenoverzicht Internationale Diploma Waardering Hoger onderwijs

Ja Ja

Ja Ja

Bijlage 3 Bijlage 4

Diploma hoger onderwijs (kopie) Vakkenoverzicht/cijferlijst Vertaling diploma/vakkenoverzicht Internationale Diploma Waardering Toegangspasje stage Gevolgde cursussen /congressen

Ja Ja Ja Ja Ja

Nee Nee Ja Ja Nee, opvraagbaar

Bijlage 5 Bijlage 6

Ja Ja Ja

Ja Nee, opvraagbaar Ja

Onderwijs in Nederland Bewijs van inschrijving cursus Nederlands voor Anderstaligen NT2 Voortgangsrapport Certificaat cursus basis computervaardigheden

Bijlage 7 Bijlage 8

53

7.3

Werkervaring

Pas de linkertabel aan voor jouw situatie. Verander de koppen ‘functienaam’ in de functienamen die je in het portfolio hebt beschreven. Noem per functie welke documenten je in bezit hebt. Vertel ook of je deze als bijlage bij het portfolio doet. Zo ja, geef het dan ook een bijlagenummer. Doe dit op dezelfde manier als bij de vorige tabellen ‘identiteit’ en ‘opleiding’. In bezit


Betaalde werkervaring buiten Nederland Typ hier jouw 1e functienaam Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt.

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Typ hier jouw 2e functienaam Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt. Onbetaalde activiteiten buiten Nederland Typ hier de naam van jouw 1e functie/activiteit Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt. Typ hier de naam van jouw 2e functie/activiteit Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt. Ervaring in Nederland Typ hier de naam van jouw 1e functie/activiteit Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt. Typ hier de naam van jouw 1e functie/activiteit Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt.

54

Bijlagenummer

7.3

Werkervaring

In bezit


Betaalde werkervaring buiten Nederland Elektromonteur & Senior elektromonteur, Nishapur Aanbevelingsbrief

Ja

Nee, opvraagbaar

Toegangspasje

Ja

Nee, opvraagbaar

Ja

Ja

Ja

Nee, opvraagbaar

Ja

Nee, opvraagbaar

Bijlagenummer

Onbetaalde activiteiten buiten Nederland

Ervaring in Nederland Medewerker technische dienst, AZC Utrecht Aanbevelingsbrief Vrijwillig medewerker Voorlichting en organisatie, Iranians Worldwide Nieuwsbrief van Iranians Worldwide Schrijven van gedichten Een zelf geschreven gedichtenbundel

Bijlage 9

55

7.4

Talen

Pas ook hier de linkerrij aan voor jouw situatie. Verander de koppen ‘naam van je taal’ in de taal die je spreekt. Noem per taal welke documenten je in bezit hebt. Vertel ook of je ze als bijlage bij het portfolio doet. Zo ja, geef het dan ook een bijlagenummer. In bezit Typ hier de naam van je 1e taal Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt.


Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

Ja

Ja/Nee

In bezit

Opgenomen als bijlage? Ja/Nee

Bijlagenummer

Typ hier de naam van je 2e taal Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt. Enzovoort… Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt. Nederlands Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt.

7.5


Typ hier de naam van het document/de documenten die je in bezit hebt.

56

Ja

Bijlagenummer

7.4

Talen

In bezit Opgenomen als bijlage?

Bijlagenummer

Engels Nederlands Certificaten van het Staatsexamen NT2 voor de onderdelen lezen en schrijven Bewijs van inschrijving cursus Nederlands voor Anderstaligen NT2

7.5

Ja

Ja

Bijlage 10

Ja

Ja

Bijlage 7

In bezit

Opgenomen als bijlage? Ja

Bijlagenummer


Certificaat cursus basis computervaardigheden

Ja

Bijlage 8

57

58

2. Curriculum Vitae Zoals eerder is uitgelegd is het portfolio handig om door anderen te laten lezen. Zo krijgen zij een beter beeld van jouw achtergrond en het werk dat je in het verleden al hebt gedaan. Het portfolio is echter wel een uitgebreid document met veel pagina’s. Sommige mensen hebben geen tijd om dit allemaal door te lezen. Daarom is het handig om ook een korter document te hebben, waarin jouw ervaringen zijn samengevat. Het Curriculum Vitae is een korte samenvatting van je portfolio. Curriculum Vitae is een Latijns woord en betekent letterlijk: levensloop. Curriculum Vitae wordt vaak afgekort als CV. Als je wilt solliciteren is het in Nederland gebruikelijk om een sollicitatiebrief te schrijven, en daarbij ook je CV mee te sturen. Meer informatie over solliciteren kun je lezen in het onderdeel ‘mijn sollicitaties’. Het CV in dit onderdeel heeft een format dat binnen de Europese Unie wordt gebruikt. In het CV schrijf je alleen je belangrijkste basisgegevens op. Dit zijn een aantal persoonlijke gegevens, je werkervaring(en) en je gevolgde opleiding(en). Ook kun je je talenkennis en je vaardigheden en kwaliteiten opschrijven. Bij je werkervaring kun je in een paar regels samenvatten wat jouw belangrijkste taken en verantwoordelijkheden waren. Bij je opleiding kun je in een paar regels samenvatten welke vakken en beroepsvaardigheden je hebt geleerd. Het is echter vooral de bedoeling dat het CV een kort overzicht is, waarin geen uitgebreide beschrijvingen staan.

59

EUROPEES CURRICULUM VITAE MODEL

PERSOONSGEGEVENS Naam Adres

ACHTERNAAM, Voornamen Straat en huisnummer postcode en Plaats Land

Telefoon Fax E-mail Nationaliteit Geboortedatum

Dag, maand, jaar

WERKERVARING Noem eerst je laatst uitgeoefende functie. Noem daarna ook de andere functies die je hebt gehad. Voeg per functie een aparte tabel toe. • Data • Naam en adres van de werkgever

• Type onderneming of sector • Beroep of functie • Belangrijkste taken en verantwoordelijkheden

60

Maand, jaar – Maand, jaar Naam Straat en huisnummer Postcode, Plaats en Land Beschrijf kort (max. 2 regels) bij wat voor soort organisatie je werkte Noem kort (max. 4 regels) jouw belangrijkste taken en verantwoordelijkheden

EUROPEES CURRICULUM VITAE MODEL

PERSOONSGEGEVENS Naam Adres

Telefoon

Fax E-mail Nationaliteit Geboortedatum

IRANPOUR, KIANOOSH Hafezdreef 21 2121 KI Utrecht Nederland 020 – 123 45 67 of 06 – 211 209 21 [email protected] Iraanse 21 maart 1975

WERKERVARING • Data • Naam en adres van de werkgever • Type onderneming of sector • Beroep of functie • Belangrijkste taken en verantwoordelijkheden • Data • Naam en adres van de werkgever


• Data • Naam en adres van de werkgever


December 2002 – november 2003 COA Utrecht, Nederland Opvangcentrum Asielzoekers Medewerker technische dienst (vrijwillig) Reparatie van lampen, ventilatoren, airconditioners, afzuigkappen enzovoort.

Februari 1997 – maart 2000 Firouz Mines Industriezone Khazan Nishapur, Iran Mijnbouw Elektromonteur (1997) Senior Elektromonteur (1998-2000) 1997: - opsporen en repareren van storingen en defecten in elektrotechnische installaties (o.a. het verlichtings- en transportsysteem in de mijnen) - onderhoud plegen - aanleggen en afmonteren van de installaties 1998-2000: - leiding geven aan 2 elektromonteurs - verantwoordelijk voor het functioneren van bovengenoemde installaties Juli 1995 – januari 1997 Bahar Contractors Shah Jahan Street 21 Bojnoord, Iran Aannemersbedrijf Elektromonteur - opsporen van storingen en onderhouden van elektrotechnische installaties (meet- en regeltechniek, verlichting en schakelpanelen) - verantwoordelijk voor de begeleiding van leerling elektromonteurs

61

ONDERWIJS EN OPLEIDING Noem eerst je laatst gevolgde opleiding. Noem ook de andere opleidingen of cursussen die je hebt gedaan. Voeg per opleiding een aparte tabel toe. • Data • Naam en type instelling • Belangrijkste vakken/ beroepsvaardigheden • Behaald diploma • Eventueel: Niveau in Nederland (resultaat Diplomawaardering)

62

Maand, jaar – Maand, jaar Noem de belangrijkste vakken die je heeft gevolgd en de belangrijkste beroepsvaardigheden die je tijdens de opleiding hebt geleerd. Naam van het diploma

ONDERWIJS EN OPLEIDING • Data • Naam en type instelling • Belangrijkste vakken/ beroepsvaardigheden

• Behaald diploma • Eventueel: Niveau in Nederland (resultaat Diplomawaardering) • Data • Naam en type instelling • Belangrijkste vakken • Behaald diploma • Eventueel: Niveau in Nederland (resultaat Diplomawaardering)

September 1993 – juni 1995 Elektrotechniek. Beroepsopleiding Installatietechniek, meet- en regeltechniek, digitale techniek, machinetechniek, computerkunde, schakelingen, electrische velden. Stage: bij de elektriciteitscentrale van Mashad, Iran. Doel: inzicht verkrijgen in het proces van energieopwekking en het verrichten van kleine reparaties aan het elektriciteitsnet Associate degree in Elektrotechniek Diploma gewaardeerd als 2 jaar Hoger beroepsonderwijs in een elektrotechnische richting September 1986 – juni 1993 Rahnamai en Honarestan, middelbaar onderwijs Wiskunde, natuurkunde, regelen meettechniek, elektrotechniek, technisch tekenen, computerkunde, Perzisch, Engels Certificaat ter afronding van het middelbaar onderwijs

63

PERSOONLIJKE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

MOEDERTAAL

Noem je moedertaal

ANDERE TALEN

• Luistervaardigheid • Leesvaardigheid • Schrijfvaardigheid • Spreekvaardigheid

SOCIALE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

Noem taal Voeg per taal die je kent een aparte tabel toe. Noem je niveau: uitstekend / goed / basiskennis Noem je niveau: uitstekend / goed / basiskennis Noem je niveau: uitstekend / goed / basiskennis Noem je niveau: uitstekend / goed / basiskennis Geef een beschrijving van je sociale vaardigheden en kwaliteiten vermeld waar je deze hebt opgedaan.

Leven en werken met andere mensen, in een multiculturele omgeving, in functies waarbij communiceren belangrijk is en situaties waarin teamwork essentieel is (bijvoorbeeld cultuur en sport) enzovoort.

ORGANISATORISCHE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

Geef een beschrijving van je organisatorische vaardigheden en kwaliteiten en vermeld waar je deze hebt opgedaan.

Bijvoorbeeld coördinatie en leiding geven aan mensen, projecten, begrotingen; op het werk, in vrijwilligerswerk (bijvoorbeeld cultuur en sport) en thuis enzovoort.

TECHNISCHE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

Geef een beschrijving van je technische vaardigheden en vermeld waar je deze hebt opgedaan.

Werken met computers, specifieke apparatuur, machines enzovoort.

ARTISTIEKE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

Geef een beschrijving van je artistieke vaardigheden en vermeld waar je deze hebt opgedaan.

Muziek maken, tekenen, ontwerpen, schrijven enzovoort.

ANDERE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

Geef een beschrijving van je overige vaardigheden (die hierboven nog niet zijn genoemd) en vermeld waar je deze hebt opgedaan.

Niet eerder vermelde vaardigheden.

RIJBEWIJS

64

Ja/Nee. Indien Ja, geef aan welk type rijbewijs je hebt.

AANVULLENDE INFORMATIE

Vermeld hier andere belangrijke gegevens, zoals contactpersonen, referenties enzovoort.

BIJLAGEN

Noem hier welke bijlagen je meestuurt bij het CV. Voeg alleen de belangrijkste documenten toe.

PERSOONLIJKE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

MOEDERTAAL

Farsi

ANDERE TALEN • Luistervaardigheid • Leesvaardigheid • Schrijfvaardigheid • Spreekvaardigheid

SOCIALE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

ORGANISATORISCHE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

TECHNISCHE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

ARTISTIEKE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

ANDERE VAARDIGHEDEN EN COMPETENTIES

Engels Redelijk Goed Redelijk Goed Begeleiden/coachen van mensen: zowel in Nederland als in Iran heb ik ervaring met het begeleiden van mensen. Ik kan goed naar mensen luisteren en hen stimuleren te doen wat belangrijk is voor hen. Interculturele vaardigheden: ik werk samen binnen een team met medewerkers van verschillende nationaliteiten voor de organisatie Iranians Worldwide te Amsterdam. Systematisch: doordat ik in mijn werk met complexe problemen te maken heb gehad heb ik geleerd om systematisch te werk te gaan om zo het probleem zo goed mogelijk op te lossen.

Ik heb ruime ervaring met computers en het repareren van verschillende elektrotechnische installaties en apparatuur. Ik schrijf gedichten in mijn moedertaal (Farsi) en vertaal gedichten uit het Farsi naar het Nederlands.

Het schrijven van een handleiding voor leerlingelektromonteurs. Doordat ik ervaring had met het begeleiden van leerlingmonteurs/juniors was ik goed in staat om een handleiding te schrijven. Hobbies: Lezen, reizen, koken

RIJBEWIJS

B

BIJLAGEN

Diploma Elektrotechniek Aanbevelingsbrief van AZC Utrecht Nieuwsbrief Iranians Worldwide

65

66

3. Persoonlijk Ontwikkelings Plan Dit onderdeel in de cursusmap is bedoeld voor jezelf. Je leert hierdoor om na te denken over jouw toekomst en wat je moet doen om je hierop voor te bereiden. Je kunt opschrijven wat je leuk en belangrijk vind aan werk en welk soort werk je graag zou willen doen. Ook schrijf je op welke acties je wilt doen om je wens te realiseren. Het Persoonlijk Ontwikkelings Plan is handig om te gebruiken tijdens gesprekken met je trajectbegeleider. De trajectbegeleider kan je helpen bij het bedenken welke acties je het beste kunt doen. Ook kan de trajectbegeleider je misschien informatie of tips geven bij het uitvoeren van je acties. Het Persoonlijk Ontwikkelings Plan bestaat uit de volgende hoofdstukken: 1. Mijn mogelijkheden voor werk Eerst denk je na over jouw huidige situatie. Dit is belangrijk omdat de studie of het werk dat je in de toekomst wilt doen hier goed bij moet passen. In dit hoofdstuk kun je jouw situatie beschrijven. 2. Mijn wensen voor werk In dit hoofdstuk schrijf je op wat jij belangrijk vind aan werk. Je denkt na op welk gebied je interesses liggen en welk soort werkzaamheden jij leuk vindt. Om een antwoord te vinden op deze vragen kan het nodig zijn om informatie te zoeken over beroepen in Nederland. Dit kan bijvoorbeeld door: · Informatie zoeken over een bepaald beroep op het Internet · praten met iemand die een bepaald beroep heeft · een dag meedoen met iemand die een bepaald beroep heeft Tijdens de portfoliocursus wordt je begeleid bij het nadenken over deze vragen. Ook kan je trajectbegeleider je hierbij helpen. 3. Welk soort werk wil ik? In dit hoofdstuk schrijf je op welk werk je graag wilt gaan doen. Het is slim om ook na te denken over een tweede en derde keuze voor werk. Zo heb je nog een ander plan voor als het voorbereiden op jouw gewenste werk niet lukt. Zo heb je meer kans om snel werk te vinden. 4. Wat moet ik doen om mijn gewenste werk te kunnen doen? In het laatste hoofdstuk schrijf je op welke acties je gaat doen om jezelf voor te bereiden op het doen van jouw gewenste werk (of het werk van je tweede of derde keus). Ook kun je hier opschrijven hoe en wanneer je deze acties gaat doen. Hierdoor kun je afspraken maken met jezelf over de manier waarop je jezelf voorbereidt op de toekomst. Voorbeelden van acties die je kunt doen zijn bijvoorbeeld: · Behalen van het NT2-examen · Onderzoeken welk soort beroepen passen bij jouw ervaring · Onderzoeken of je geld ter beschikking hebt voor het volgen van een opleiding · Volgen van een sollicitatiecursus Het is best moeilijk om een goed actieplan te maken. Daarom wordt je hierbij geholpen tijdens de portfoliocursus. Na de portfoliocursus helpt je trajectbegeleider jou verder om het actieplan te maken en uit te voeren. Je kunt altijd bij je trajectbegeleider langs gaan voor informatie of hulp.

67

1.

Mijn mogelijkheden voor werk

Beschrijving van mijn huidige situatie Vertel hier over je huidige situatie. Het werk dat je wilt gaan doen moet hier zo goed mogelijk bij passen. Beschrijf jouw situatie door een antwoord te geven op de volgende vragen: - Heb je een verblijfsvergunning in Nederland gekregen? - Heb je een partner en/of kinderen? Is je partner in Nederland? Zijn je kinderen in Nederland? Wie neemt de zorg voor de kinderen op zich? - Heb je gezondheidsproblemen? - Kan je leeftijd een probleem zijn? - Welke mogelijkheden heb je om een (vervolg)opleiding te gaan volgen? Heb je voldoende geld ter beschikking om dit te kunnen betalen? - Hoeveel uren per week ben je beschikbaar om te werken en/of te studeren? - Hoever kun je reizen naar school of werk? Van welk vervoermiddel kun je gebruik maken?

68

1.

Mijn mogelijkheden voor werk

Beschrijving van mijn huidige situatie Ik ben getrouwd en wij hebben 3 kinderen. Onze oudste 2 kinderen zijn in Iran geboren. De jongste is een baby en is in Nederland geboren. Wij zorgen nu samen voor onze kinderen. Mijn vrouw was in Iran onderwijzeres op een basisschool. Zij zou graag in Nederland ook weer als onderwijzeres willen werken. Omdat wij allebei graag een cursus of opleiding zouden willen doen en/of graag willen gaan werken, weten we op dit moment niet hoe we opvang voor onze kinderen dan moeten regelen. Daarnaast hebben we zelf geen geld om deze cursus/opleiding te kunnen betalen. Ik denk niet dat mijn leeftijd een probleem zal zijn. Ik ben in 1975 geboren en voel mij nog jong. Ik kan dus nog heel lang werken. Gelukkig ben ik gezond en heb ik geen gezondheidsproblemen. Verder wonen wij in Utrecht en ben ik bereid te reizen voor werk of studie. Ik zou kunnen werken/studeren in het gebied dat ligt tussen Amsterdam, Den Haag, ’s-Hertogenbosch en Arnhem. Alles wat daarbuiten ligt is denk ik te ver. Wij hebben namelijk geen auto en moeten dus met het openbaar vervoer. Sinds kort hebben we een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd.

69

2.

Mijn wensen voor werk

Bij het kiezen van werk dat je graag wilt gaan doen is het belangrijk om eerst na te denken over een aantal vragen. Allereerst is het belangrijk om te ontdekken op welk gebied je interesses liggen. Ook is het belangrijk om er achter te komen welk soort werkzaamheden je leuk vind om te doen. Tot slot kunnen er ook dingen zijn die je belangrijk vind aan je werkomgeving. In dit onderdeel van het Persoonlijk Ontwikkelings Plan denk je na over een antwoord op deze vragen. Dit is belangrijk om te doen, zodat je werk kunt kiezen dat ook echt goed bij je past.

2.1

Waar liggen mijn interesses?

Schrijf op waar je interesses liggen. Probeer 3 dingen te noemen. Voorbeelden van interesse gebieden: Werk dat te maken heeft met… Gezondheidszorg, lichaamsverzorging, sport en recreatie, natuur, dieren, toerisme, voeding, landbouw, kleding, technische apparatuur, gebouwen, meubels, transport, boeken of kranten, televisie, computers, onderwijs, kinderopvang, wetgeving, politie, verzekering, belasting, kunst, wetenschap, werk, economie, … enzovoort. 1. 2. 3.

70

2.

Mijn wensen voor werk

2.1

Waar liggen mijn interesses?

1.

Iets met technische apparatuur

2.

Iets met gebouwen

3.

Iets met landbouw

71

2.2

Wat voor soort werkzaamheden vind ik leuk?

Schrijf op welk soort werkzaamheden je leuk vindt. Probeer ook hier weer 3 dingen te noemen. Voorbeelden van werkzaamheden: Ik vind het leuk om te… Helpen/verzorgen, bewegen/sporten, lesgeven, opvoeden, begeleiden/coachen, gesprekken voeren, informatie geven, ondernemen, verkopen, onderhandelen, bemiddelen, leiding geven, plannen/organiseren, adviseren, anderen motiveren, tuinieren, machines bedienen/besturen, bouwen/ produceren, repareren/monteren, transporteren, reizen, tekenen/ontwerpen/vormgeven, muziek maken, koken, verzamelen, problemen oplossen, onderzoeken, experimenteren, observeren, toezicht houden/controleren, informatie registeren/verwerken, ordenen, berekeningen maken, schrijven/rapporteren, lezen, … enzovoort. 1. 2. 3.

2.3

Wat vind ik belangrijk in mijn werk of werkomgeving?

Schrijf op wat je belangrijk vind in je werk of werkomgeving. Probeer ook hier 3 dingen op te schrijven. Voorbeelden zijn: Ik vind het belangrijk dat mijn werk … is/heeft Dichtbij huis, vaste werkplek, goed betaald, fulltime of parttime, regelmatige of onregelmatige werktijden, formele of informele sfeer, klein of groot bedrijf, commercieel of niet-commercieel, buiten of binnen, veel bewegen, op kantoor, leuke collega’s, duidelijke regels, duidelijk takenpakket, afwisselend, uitdagend, prestatiegericht, zinvol, samenwerking met collega’s, zelfstandige functie, zelf tijdsindeling kunnen bepalen, flexibiliteit, resultaatgericht, streven naar winst, werken onder (tijds)druk, verantwoordelijkheid dragen, leidinggevende functie, leerzaam, mogelijkheden voor scholing, goed worden in mijn vak, doorgroeimogelijkheden naar hogere functie, … enzovoort. 1. 2. 3.

72

2.2

Wat voor soort werkzaamheden vind ik leuk?

1.

Repareren / monteren

2.

Begeleiden van mensen

3.

Toezicht houden/controleren

2.3

Wat vind ik belangrijk in mijn werk of werkomgeving?

1.

Groot (industrieel) bedrijf

2.

Doorgroeimogelijkheden

3.

Vaste werkplek

73

3.

Welk soort werk wil ik?

In het vorige onderdeel heb je nagedacht over wat je belangrijk vind aan werk. In dit deel schrijf je op welk werk je graag zou willen doen. Dit is dus minder algemeen. Noem hier concreet een beroep of functie. Kijk goed of het beroep dat je hier opschrijft ook past bij jouw wensen voor werk. Omdat het misschien moeilijk kan zijn om je eerste keus voor werk te doen schrijf je ook een tweede en derde keus op. Beschrijving van het werk dat ik graag wil doen Mijn gewenste werk Schrijf hier op welk soort werk je in de toekomst graag wilt doen.

Problemen

Schrijf hier op waarom het moeilijk kan zijn om jouw gewenste werk te doen. Dit kan zijn vanwege persoonlijke redenen (bijvoorbeeld je leeftijd, hoe snel je Nederlands leert enzovoort) of vanwege andere redenen (opleidingsmogelijkheden, financiële middelen, … enzovoort).

Mijn tweede keuze

Schrijf hier op welk werk je tweede keuze is als je eerste keuze niet mogelijk is (dit werk moet je dus eerder kunnen doen).

Problemen

Schrijf hier op waarom het moeilijk kan zijn om het werk van je tweede keuze te doen. Denk weer aan persoonlijke redenen en andere redenen.

Als mijn gewenste werk Schrijf hier op welk werk je wilt doen als het werk van je eerste en en 2e keuze niet mogelijk tweede keuze niet mogelijk zijn. blijken te zijn

Problemen

74

Beschrijf hier waarom het moeilijk kan zijn om het werk van je derde keuze te doen. Denk weer aan persoonlijke redenen en andere redenen.

3.

Welk soort werk wil ik?

Beschrijving van het werk dat ik graag wil doen

Mijn gewenste werk

Elektromonteur

Problemen

Ik weet niet of mijn Iraanse diploma in Nederland voldoende is om als elektromonteur te kunnen werken. Als ik een opleiding zou moeten doen weet ik niet hoe ik dat moet betalen.

Mijn tweede keuze

Mensen begeleiden, bijvoorbeeld vluchtelingen.

Problemen

Ik heb hier niet de juiste diploma’s voor. Ik weet niet of iemand voor mij een opleiding zou willen betalen.

Als mijn gewenste beroep en 2e keuze niet mogelijk zijn

Problemen

75

4.

Wat moet ik doen om mijn gewenste werk te kunnen doen?

Doel:

Noem hier het doel waar je naar toe wilt werken (bijvoorbeeld uw gewenste werk).

Wat moet ik doen? En hoe? Onderzoek welke acties je moet doen of welke dingen je moet gaan leren om jouw doel te bereiken. Je kunt hier bijvoorbeeld achter komen door met mensen te praten of door informatie te zoeken op het Internet. Ook kun je vragen om een dagje mee te gaan naar het werk met iemand die jouw gewenste werk heeft. Zo zie je goed welke dingen je precies moet kunnen en wat je nog moet leren om dat werk te kunnen doen. Beschrijf hier de acties die je moet doen of de dingen die je nog moet leren. Schrijf voor elke actie ook op: - hoe je dit wilt gaan doen? - wanneer je dit bereikt wilt hebben? - Welke problemen er kunnen zijn? Doe dit voor alle acties die je moet doen om naar jouw doel toe te werken. Actie 1:

Noem hier de eerste actie die je moet doen om jouw doel te bereiken.

Hoe? Wanneer?

Vertel hier hoe je deze actie wilt gaan doen. Vertel hier wanneer je met deze actie wilt beginnen en wanneer je ermee klaar wilt zijn. Vertel hier welke problemen er kunnen zijn om met deze actie te beginnen of om het goed af te maken.

Problemen? Resultaat (als actie is gedaan)?

Beschrijf het resultaat. Is het doel door dit resultaat dichterbij gekomen?

Let op: je kunt op verschillende manieren aan een actie werken! Vertel hier hoe je deze actie nog meer wilt gaan doen. Hoe? Wanneer? Problemen? Resultaat (als actie is gedaan)?

Zie boven. Zie boven. Zie boven.

Actie 2:

Noem hier de tweede actie die je moet doen om jouw doel te bereiken.

Enzovoort… Kopieer de bovenstaande tabel zo vaak dat je voldoende ruimte hebt om alle acties die je wilt doen te beschrijven.

76

4.

Wat moet ik doen om mijn gewenste werk te kunnen doen?

Doel:

Werken als elektromonteur in Nederland

Actie 1:

Me oriënteren op het beroep van elektromonteur in Nederland.

Hoe?

Meelopen met iemand die werkt in deze sector. Een bedrijf waar ik contact mee wil zoeken is de Utrechtse elektriciteitsentrale

Wanneer?

Ik ga in Juni beginnen met het proberen te leggen van contact met de Utrechtse Elektriciteitscentrale. Voor eind augustus 2005 wil ik een dag hebben meegelopen. Op dit moment ken ik nog niemand die hier werkt. Ik moet nog contact proberen te leggen; ik hoop dat ik iemand vind met wie ik een dag kan meelopen.

Problemen?

Resultaat (als actie is gedaan)? Hoe?

Ik wil proberen of ik voor een tijdje onbetaald kan werken in een elektrotechnisch bedrijf

Wanneer?

Voor eind december 2005

Problemen?

Enzovoort…

Resultaat (als actie is gedaan)? Actie 2:

Slagen voor het Staatsexamen NT2

Hoe?

Enzovoort…

Wanneer? Problemen? Resultaat (als actie is gedaan)?

77

78

4. Mijn afspraken In dit onderdeel kun je al je afspraken met mensen die je kunnen helpen bij het realiseren van je toekomstplannen opschrijven. Dit kan bijvoorbeeld een afspraak zijn met je trajectbegeleider van COA, UAF, of Vluchtelingenwerk of een afspraak bij de gemeente of een onderwijsinstelling. Het is belangrijk om jezelf goed voor te bereiden op een gesprek. Door van te voren goed na te denken over wat je wilt bereiken is de kans groter dat het gesprek goed verloopt. Dit onderdeel is een hulpmiddel voor jezelf. Je kunt hier opschrijven: Ø wat het doel is van het gesprek Ø welke vragen je moet stellen Ø welk resultaat je wilt bereiken Ook is het slim om na afloop van het gesprek op te schrijven wat het resultaat is geweest. Zo kun je goed kijken of je tijdens het gesprek hebt bereikt wat je wilde. Ook kun je het later nog eens lezen, bijvoorbeeld bij de voorbereiding op een volgend gesprek met dezelfde persoon. Hier kunt je opschrijven: Ø welke informatie je tijdens het gesprek hebt gekregen Ø welke vervolgafspraken zijn gemaakt Ø de datum + tijd van een eventueel volgend gesprek

Kopieerblad Let op! Misschien heb je niet voldoende ruimte om al je afspraken op te schrijven. Achterin zitten een aantal bladzijden met invulvelden voor afspraken die je kunt kopiëren. Bewaar deze goed, en schrijf hier niet op, zodat je deze met het kopieerapparaat kunt kopiëren. Zo kun je zelf voldoende ruimte maken om al je afspraken steeds op te kunnen schrijven.

79

80

1

Afspraak Datum Gesprek met … Van (organisatie) … Telefoonnummer E-mail Doel van het gesprek

Vragen die ik moet stellen

Resultaat dat ik wil bereiken

Resultaat Informatie die ik heb gekregen

Welke vervolgafspraken zijn gemaakt?

Eventuele datum + tijd volgend gesprek

81

2







82

3







83

4







84

5







85

6







86

7







87

8







88

9







89

10 Afspraak Datum Gesprek met … Van (organisatie) … Telefoonnummer E-mail Doel van het gesprek






90

Kopieerblad

… Afspraak Datum Gesprek met … Van (organisatie) … Telefoonnummer E-mail Doel van het gesprek






91

Kopieerblad







92

Kopieerblad







93

94

5. Mijn logboek In het logboek schrijf je op hoe het gaat met de acties die je doet om je voor te bereiden op je gewenste werk. Ook kun je hier opschrijven wat je wilt doen om de resultaten te verbeteren. Zo leer je nadenken over hoe het gaat met je voorbereiding op jouw gewenste werk. Je krijgt zo een goed overzicht van wat je nog moet doen. Hierdoor krijg je meer grip op je situatie en is de kans dat je jouw gewenste werk straks ook kunt doen groter. Daarom is het handig om het logboek bij te houden. Het logboek is eigenlijk een soort dagboek. Je hoeft hier niet elke dag in te schrijven, maar het is wel handig om dit bijvoorbeeld één keer per maand te doen. Zo dwing je jezelf om af en toe na te denken over hoe het gaat. Je kunt in het logboek de volgende dingen opschrijven: Ø De datum Ø De actie(s) waar je mee bezig bent om je voor te bereiden op werk Ø Hoe het gaat met deze actie(s) en waarom Ø Wat je anders kunt doen om de resultaten van je actie(s) te verbeteren Ø De doelen die je in de komende tijd wilt bereiken Ø De datum dat je deze doelen bereikt wilt hebben Het logboek is een hulpmiddel dat kan helpen om je Persoonlijk Ontwikkelings Plan steeds aan te passen. Ook kun je het logboek gebruiken tijdens gesprekken met je trajectbegeleider.

Kopieerblad Let op! Het aantal pagina’s in het logboek is niet oneindig. Achterin zitten een aantal logboekbladzijden dat je kunt kopiëren. Bewaar deze goed, en schrijf hier niet op, zodat je deze met het kopieerapparaat kunt kopiëren. Zo kun je zelf voldoende ruimte maken om je logboek steeds bij te kunnen houden.

95

96

Datum vandaag Actie(s) waar ik mee bezig ben om me voor te bereiden op mijn gewenste werk Hoe gaat het hiermee? Ben ik tevreden? Zo niet, hoe komt dit?

Wat kan ik anders doen om de resultaten te verbeteren?

Nieuwe doelen voor de komende tijd

Datum dat ik deze doelen bereikt wil hebben

97





98





99





100





101





102





103





104

Kopieerblad Datum vandaag Actie(s) waar ik mee bezig ben om me voor te bereiden op mijn gewenste werk Hoe gaat het hiermee? Ben ik tevreden? Zo niet, hoe komt dit?




105

106

6. Mijn netwerk Bij het voorbereiden op je gewenste werk is het belangrijk om andere mensen te kennen. Andere mensen hebben informatie of ervaringen die jij niet hebt. Je kunt dus van andere mensen leren. Zij kunnen je helpen en tips geven over wat je het beste kunt doen om je voor te bereiden op je gewenste werk. De groep van mensen die je kent noemen we ook wel je netwerk. Natuurlijk heb je een netwerk niet zomaar. Een netwerk moet je opbouwen. Door steeds contact te maken met nieuwe mensen kan je netwerk groeien. In dit onderdeel kun je de namen, adressen en contactgegevens van mensen in je netwerk opschrijven. Ook kun je opschrijven hoe deze persoon je zou kunnen helpen bij je voorbereiding op werk. Je kunt bijvoorbeeld denken aan: · Mensen die je helpen bij de voorbereiding op studie of werk (bijvoorbeeld je trajectbegeleider van COA, Vluchtelingenwerk, UAF, de gemeente, sociale dienst, CWI, …); · Mensen die werken bij een onderwijsinstelling; · Mensen die werken bij een organisatie waar je misschien stage zou kunnen lopen of werken; · Mensen die jouw gewenste werk doen; · Andere mensen die je zouden kunnen helpen (bijvoorbeeld je vrienden, buren, of kennissen). Dit onderdeel is dus eigenlijk een soort adresboek. Hier kun je alle mensen die je nu al kent in opschrijven. Als je nieuwe mensen ontmoet die je zouden kunnen helpen schrijft je deze ook op. Zo houd je een goed overzicht en heb je altijd het telefoonnummer of e-mail-adres als je iemand om hulp wilt vragen.

Kopieerblad Let op! Misschien heb je niet voldoende ruimte om al je contactpersonen op te schrijven. Achterin zitten een aantal bladzijden met invulvelden voor contactpersonen die je kunt kopiëren. Bewaar deze goed, en schrijf hier niet op, zodat je deze met het kopieerapparaat kunt kopiëren. Zo kun je het onderdeel ‘mijn netwerk’ steeds uitbreiden.

107

108

Contactpersonen die mij helpen bij het voorbereiden op werk 1

Organisatie Naam Functie Adres Postcode + plaats Telefoonnummer E-mail Hoe kan deze persoon mij helpen?

2


3


109



2


3


110



2


3


111



2


3


112



2


3


113

Contactpersonen die mij helpen bij het voorbereiden op werk … Organisatie Naam Functie Adres Postcode + plaats Telefoonnummer E-mail Hoe kan deze persoon mij helpen?

… Organisatie Naam Functie Adres Postcode + plaats Telefoonnummer E-mail Hoe kan deze persoon mij helpen?


114




115




116




117




118




119

120

7. Mijn sollicitaties Het Portfolio en het CV zijn bedoeld om je eerdere leer- en werkervaring in op te schrijven. In het Persoonlijk Ontwikkelings Plan denk je na over welk soort werk je graag zou willen doen en welke acties je hiervoor moet doen. In het logboek kun je bijhouden hoe het gaat met je acties. Ook heb je gesprekken met mensen die kunnen helpen om je voor te bereiden op werk en bouw je een netwerk op van mensen die je hierbij kunnen helpen. Het hoofddoel van dit alles is echter dat je werk vindt dat bij je past.

Hoe solliciteer ik? Om werk te vinden in Nederland moet je solliciteren. Hiervoor moet je leren waar je vacatures kunt zoeken. Er zijn verschillende manieren om vacatures te zoeken, bijvoorbeeld in kranten of op internet. Op internet heb je speciale websites waar je vacatures kunt zoeken. Ook hebben veel bedrijven en instellingen een eigen website waar ze hun vacatures op zetten. Daarnaast kun je via je netwerk proberen mensen te vinden die jou kunnen helpen bij het vinden van vacatures. Als je een vacature hebt gevonden die bij je past, moet je het bedrijf/de organisatie laten weten dat jij geïnteresseerd bent in deze baan. In Nederland doe je dit door een sollicitatiebrief en je CV naar het bedrijf/de organisatie op te sturen. Zowel de sollicitatiebrief als het CV moeten kort en duidelijk zijn! In Deel 3 van de cursusmap heb je je eigen CV gemaakt. Dit CV kun je hier dus voor gebruiken. Naast een duidelijke CV is het maken van een goede sollicitatiebrief heel erg belangrijk. In een sollicitatiebrief schrijf je op: Welke ervaring en kennis jij hebt. Vertel waarom jij denkt dat je geschikt bent voor deze baan. Welke kwaliteiten en vaardigheden jij hebt om het werk goed te kunnen doen. Als je dit moeilijk vindt, kijk dan nog eens naar het deel in het portfolio waarin je hebt nagedacht over je eigen vaardigheden en kwaliteiten. Waarom je op de vacature solliciteert. Hierdoor laat je zien waarom jij deze baan interessant vindt. Een andere manier van solliciteren is het schrijven van een ‘open sollicitatiebrief’. Dit wordt in Nederland erg veel gedaan. Je schrijft dan niet als reactie op een vacature, maar stuurt zelf een sollicitatiebrief en CV naar een bedrijf of organisatie waar je graag zou willen werken.

Het sollicitatiegesprek Als het bedrijf/de organisatie na het lezen van jouw sollicitatiebrief en CV denkt dat jij geschikt zou kunnen zijn voor de baan zullen ze jou uitnodigen voor een sollicitatiegesprek. Tijdens dit gesprek willen zij met je kennismaken en onderzoeken of jij echt de meest geschikte persoon bent voor de baan. Men zal je vragen stellen over de onderwerpen in de sollicitatiebrief en het CV die je hebt gestuurd. Ook moet je je ervaring en kwaliteiten verder toelichten. Belangrijke vragen die tijdens een sollicitatiegesprek centraal staan zijn: · Waarom solliciteer je op de baan? · Waarom denk je dat je geschikt bent voor de baan? · Wat zijn jouw sterke kanten (vaardigheden en kwaliteiten)? Maar ook: waar ben je wat minder goed in? 121

Probeer je zo goed mogelijk voor te bereiden op een sollicitatiegesprek. Als je van te voren nadenkt over de vragen die men zou kunnen stellen kun je hier alvast een antwoord op bedenken. Dit maakt het makkelijker voor jezelf. Bedenk hierbij: Solliciteren kun je leren!

Informatie en vacatures op het Internet Meer gedetailleerde informatie over hoe je kunt solliciteren, kun je onder andere vinden op de volgende websites: www.solliciteren.pagina.nl www.uaf.nl www.cwinet.nl

Algemene website over solliciteren Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Centrum voor Werk en Inkomen

Een aantal websites waar vacatures op staan zijn de volgende: www.vacature.overzicht.nl www.werk.nl www.stepstone.nl www.monsterboard.nl www.jobtrack.nl www.jobnews.nl www.volkskrantbanen.nl www.vacaturekrant.nl

Website met links naar andere websites met vacatures Website met vacatures van het CWI Website met vacatures Website met vacatures Website met vacatures Website met vacatures Website met vacatures uit de Volkskrant Website met vacatures uit de Telegraaf (krant)

Het onderdeel ‘mijn sollicitaties’ Het is handig om voor jezelf op te schrijven waar je solliciteert en hoe dit is gegaan. Zo heb je hier zelf een goed overzicht van. Ook kun je leren van je eerdere sollicitatie-ervaring. Daarom kun je in dit onderdeel van de portfoliomap voor jezelf opschrijven: · De datum van je sollicitatie · De functie waarop je hebt gesolliciteerd · De organisatie waar je hebt gesolliciteerd en de contactpersoon · Hoe je hebt gesolliciteerd (bijvoorbeeld of je hebt gebeld of een sollicitatiebrief en CV hebt gestuurd) · Of je bent uitgenodigd voor een gesprek en hoe dit ging · Waarom je bent aangenomen of afgewezen · Wat je bij een volgende sollicitatie anders wilt doen. Vooral dit laatste is erg belangrijk. Door na te denken over wat er niet goed ging en hoe je dit de volgende keer beter kunt doen, leer je van je eigen ervaring. Hierdoor kun je de kans dat je bij de volgende sollicitatie wel wordt aangenomen, vergroten.

122

Kopieerblad Let op! Misschien heb je niet voldoende ruimte om al je sollicitaties op te schrijven. Achterin zitten een aantal bladzijden, dat je kunt kopiëren. Bewaar deze goed, en schrijf hier niet op, zodat je deze met het kopieerapparaat kunt kopiëren. Zo kun je zelf voldoende ruimte maken om al je sollicitaties op te kunnen schrijven.

123

1

Datum sollicitatie Functie waarop ik heb gesolliciteerd Organisatie Contactpersoon Telefoonnummer E-mail-adres Wijze van sollicitatie (brief, telefonisch, …)? Uitgenodigd voor een gesprek? Zo ja, hoe ging dit? Waarom aangenomen/ afgewezen? Wat wil ik de volgende keer anders doen?

2


124

3


4


125

5


6


126

7


8


127

Kopieerblad … Datum sollicitatie Functie waarop ik heb gesolliciteerd Organisatie Contactpersoon Telefoonnummer E-mail-adres Wijze van sollicitatie (brief, telefonisch, …)? Uitgenodigd voor een gesprek? Zo ja, hoe ging dit? Waarom aangenomen/ afgewezen? Wat wil ik de volgende keer anders doen?

… Datum sollicitatie Functie waarop ik heb gesolliciteerd Organisatie Contactpersoon Telefoonnummer E-mail-adres Wijze van sollicitatie (brief, telefonisch, …)? Uitgenodigd voor een gesprek? Zo ja, hoe ging dit? Waarom aangenomen/ afgewezen? Wat wil ik de volgende keer anders doen?

128



129



130

8. Diplomawaardering Als u in het bezit bent van een buitenlands diploma dan kunt u diplomawaardering aanvragen. In een diplomawaardering wordt uw buitenlandse diploma vergeleken met het onderwijssysteem in Nederland. Dit kan u helpen bij het kiezen van werk in Nederland.

Wat moet u doen om uw diploma te laten waarderen? Waar u moet zijn hangt af van wat u in Nederland wilt gaan doen. Daarom volgt hieronder een overzicht:

U heeft nog geen baan in Nederland: ·

· · ·

·

·

Als u nog geen baan heeft in Nederland kunt u een aanvraag voor diplomawaardering indienen bij het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) bij u in de buurt. U moet zich dan wel eerst inschrijven als werkzoekende bij het CWI. Om u te kunnen inschrijven als werkzoekende bij het CWI moet u de volgende documenten meenemen: o Geldige verblijfsvergunning. o Sofinummer. o Buitenlandse diploma’s (ook van vooropleidingen). o Cijferlijsten (indien u diplomawaardering wilt aanvragen). Als u nog niet weet wat u wilt gaan doen met uw buitenlandse diploma of u wilt het laten afhangen van de uitkomst van u waardering, dan kunt u ook terecht bij het DCWI bij u in de buurt. Het CWI betaalt de diplomawaardering. Als u met uw buitenlandse paspoort in Nederland wilt gaan werken in een berschermd beroep, dan moet u dit melden bij de instantie (vaak een ministerie) die over de toegang tot dat beroep gaat. Voorbeelden van beschermde beroepen zijn leraar, arts, tandarts, advocaat, brandweerofficier en fysiotherapeut. Meer informatie hierover kunt u vragen bij het CWI bij u in de buurt. Voor sommige beroepen is een diplomawaardering alleen niet voldoende. Om daadwerkelijk te kunnen werken in deze sector is het nodig om een beroepserkenningsprocedure te starten. Dit moet bijvoorbeeld als u wilt werken in de gezondheidszorg. Meer informatie hierover kunt u vinden op internet: www.beroepserkenning.nl. In sommige gevallen zijn hier extra kosten aan verbonden. Heeft u een verblijfsvergunning, maar nog geen officieel verblijfsdocument van de IND ontvangen? Dan moet u een zogenaamde artikel 9 brief van de IND meenemen naar het CWI. De artikel 9 brief is aan vragen bij het IND via telefoonnummer 0900-1234561.

131

U heeft een betaalde baan in Nederland: ·

U kunt zelf een diplomawaardering aanvragen bij de volgende instantie: Informatiecentrum DiplomaWaardering (IcDW) Postbus 7338 2701 AH Zoetermeer Telefoon: 079-3217930 Via de website van het IcDW kunt u een aanvraagformulier downloaden: www.idw.nl Het IcDW verzorgt de afhandeling van de aanvraag en stuurt deze door naar het juiste expertisecentrum. Er wordt nu met twee expertisecentra samengewerkt: het COLO en het NUFFIC. Het COLO doet waarderingen op lagere en middelbare beroepsonderwijsniveaus. De NUFFIC doet de waarderingen op HAVO, VWO, hogere en universitaire onderwijsniveaus. De kosten voor de diplomawaardering en de kosten van de vertaling van diploma’s moet u zelf betalen

U studeert of wilt gaan studeren in Nederland: ·

·

Als u in Nederland studeert of wilt gaan studeren, kunt u het beste aan de school vragen om diplomawaardering. Erkende reguliere scholen zijn bijvoorbeeld: een universiteit, een hogeschool, een school voor HAVO en ROC. De kosten voor de diplomawaardering worden betaald door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. U hoeft zelf dus niets te betalen voor de diplomawaardering. Wel kunnen de kosten voor de vertaling van uw diploma aan u berekend worden. Informeer dus voordat u de aanvraag indient bij de school wat de kosten precies zijn! Als u een opleiding volgt of wilt volgen aan een particuliere school dan moet de school of uzelf de kosten voor de diplomawaardering en vertaling betalen.

Heeft u nog meer vragen over diplomawaardering? Kijk dan op de website van het Informatiecentrum DiplomaWaardering (IcDW): www.idw.nl Of neem contact op met uw contactpersoon (casemanager) van het COA.

132

9. De vormgeving van het portfolio met behulp van de computer Handleiding in het gebruik van Microsoft Word, Windows en e-mail

133

In dit document worden computertoepassingen uitgelegd, die handig kunnen zijn om het portfolio op een duidelijke, overzichtelijke en gestructureerde manier vorm te geven. In de inhoudsopgave hieronder is aangegeven welke onderwerpen aan bod zullen komen.

INHOUDSOPGAVE 1 MICROSOFT WORD 1.1 Bestanden beginnen, openen en opslaan 1.2 Tekst selecteren 1.3 Tekst knippen of kopiëren en plakken 1.4 Acties ongedaan maken of herhalen 1.5 Een symbool invoegen 1.6 Paginanummering invoegen 1.7 Pagina-einde invoegen 1.8 Inhoudsopgave maken 1.9 Lettertype-opmaak 1.10 Alinea-opmaak 1.11 Opsommingstekens en nummering 1.12 De spellingscontrole instellen 1.13 Wijzigingen bijhouden, accepteren of negeren 1.14 Tabel invoegen, verwijderen of kopiëren 1.15 Kopjes gebruiken 1.16 De help-functie

135 137 137 138 138 139 140 140 141 143 144 145 146 147 149 149

2 WINDOWS 2.1 Een bestand zoeken 2.2 Een bestand kopiëren

151

3 E-MAIL

154

3.1

134

Een document bij een e-mail voegen

151 153

154

1

MICROSOFT WORD

1.1

Bestanden beginnen, openen en opslaan

Als je het programma Microsoft Word opstart wordt automatisch een nieuw bestand geopend. Als je zelf ook inderdaad een nieuw bestand wilt beginnen kun je hierin gewoon beginnen te werken. Sla dit bestand dan wel meteen op de computer op en geef het een voor jou herkenbare naam. Je kunt dit doen door in het menu voor de optie BESTAND te kiezen. Hier ga je vervolgens naar OPSLAAN ALS… In het invulveld ‘bestandsnaam’ kun je de naam van het bestand definiëren. Bovenin het dialoogvenster kun je in het veld ‘opslaan in’ kiezen in welke ‘map’ in de computer je het bestand wilt opbergen. Je kunt je keuze aan de computer kenbaar maken door rechts op het pijltje te klikken en vervolgens met de linker-muisknop de juiste map te selecteren (de geselecteerde map wordt donkerblauw).

Als je zelf een nieuw bestand wilt beginnen kun je dit doen door via BESTAND in het menu te kiezen voor de optie NIEUW…LEEG BESTAND. Een andere manier om een nieuw bestand te openen is door op het icoon

te klikken.

Zodra je een bestand een naam hebt gegeven en in een bepaalde map hebt opgeslagen kun je in het bestand gaan werken. Zorg er tijdens het werken wel voor dat je de laatste wijzigingen regelmatig opslaat. Dit kun je doen door in het menu via BESTAND te

135

kiezen voor de optie OPSLAAN. Een snellere manier om deze opdracht te geven is door op het icoon

te klikken.

Als je het programma Microsoft Word opstart en je wilt gaan werken met een reeds bestaand bestand kun je dit aan de computer kenbaar maken door in het menu via BESTAND te kiezen voor de optie OPENEN… In het veld ‘zoeken in’ bovenin het dialoogvenster kun je kiezen in welke map in de computer je wilt zoeken. Je kunt je keuze aan de computer kenbaar maken door rechts op het pijltje te klikken en vervolgens met de linker-muisknop op de juiste map te klikken (de geselecteerde map wordt donkerblauw). Door beneden in het venster op de knop ‘openen’ te klikken kun je de map openen. Op deze zelfde manier zoek je vervolgens binnen deze map verder naar de volgende map, net zo lang totdat je het juiste bestand hebt gevonden en kunt openen.

Je kunt ook op een snellere manier bij dit dialoogvenster komen door op het icoon te klikken. Ook kun je een bestaand bestand opslaan onder een nieuwe naam. Dit is handig als je verschillende versies van het document wilt bewaren. Dit kun je doen door vanuit het bestaande bestand te via BESTAND in het menu te kiezen voor de optie OPSLAAN ALS… De rest van de procedure is hetzelfde als hierboven beschreven. Let wel op dat je hierbij het bestand dus een andere naam moet geven dan het oorspronkelijke document!

136

1.2

Tekst selecteren

Om een tekst te kunnen bewerken (bijvoorbeeld verwijderen, het lettertype veranderen etc.) moet je de tekst eerst selecteren. Dit kun je doen door met de linker-muisknop te klikken op de plek waar je de selectie wilt laten beginnen. Vervolgens sleep je de muis (houdt hierbij de linker-muisknop ingedrukt) naar de plek waar je de selectie wilt laten ophouden. De geselecteerde tekst is op het scherm zwart gemarkeerd.

1.3

Tekst knippen of kopiëren en plakken

Als je tekst wilt verplaatsen kun je dit gemakkelijk doen door de functie ‘knippen’ (=verwijderen) en ‘plakken’(=invoegen). Selecteer de tekst die je wilt verplaatsen en kies via BEWERKEN in het menu voor de optie KNIPPEN. Na deze opdracht verdwijnt de tekst uit het bestand. De computer onthoudt deze tekst echter nog wel. Zet de cursor vervolgens op de plek in het document waar je de ‘uitgeknipte’ tekst wilt neerzetten. Kies dan via BEWERKEN in het menu voor de optie PLAKKEN. De tekst die je eerst had ‘geknipt’ verschijnt nu op deze plek weer in het document. Het is ook mogelijk dat je een tekst wilt kopiëren. Dit kun je doen door de betreffende tekst te selecteren (zie par. 1.2) en via BEWERKEN in het menu te kiezen voor de optie KOPIËREN. de tekst blijft dan in het bestand staan, maar wordt ook opgeslagen in het geheugen van de computer. Zet de cursor vervolgens op de plek in het document waar je de ‘gekopieerde’ tekst opnieuw wilt neerzetten. Kies dan via BEWERKEN in het menu voor de optie PLAKKEN. De gekopieerde tekst verschijnt dan op deze plek ook in het document. Je kunt de opdrachten ‘knippen’, ‘kopiëren’ en ‘plakken’ ook op een snellere manier uitvoeren door op de volgende icoontjes in de menubalk te klikken of de onderstaande toetscombinatie te gebruiken: Knippen:

of de toetscombinatie CRTL + X

Kopiëren:

of de toetscombinatie CRTL + C

Plakken:

of de toetscombinatie CRTL + V

Let er bij het uitvoeren van deze acties er wel op dat de computer alleen de laatst geknipte of gekopieerde tekst kan onthouden!

137

1.4

Acties ongedaan maken of herhalen

Het kan zijn dat je een bepaalde bewerking in je document bij nader inzien toch ongedaan wilt maken. Dit kan door via BEWERKEN in het menu te kiezen voor de optie ONGEDAAN MAKEN. Op deze zelfde manier kun je ook de dáárvoor uitgevoerde actie ongedaan maken enzovoort. Zo kun je als het ware terug gaan in de geschiedenis van het document naar de ‘staat’ van een X aantal bewerkingen geleden. Als je na het ongedaan maken van acties toch weer bedenkt en de ongedaan gemaakte acties toch opnieuw wilt toepassen kun je dit doen door via BEWERKEN in het menu te kiezen voor de optie HERHALEN. Je kunt de opdrachten ‘ongedaan maken’ en ‘herhalen’ ook op een snellere manier uitvoeren door op de volgende icoontjes in de menubalk te klikken of de onderstaande toetscombinatie te gebruiken: Ongedaan maken:

Met het pijltje rechts van het icoon kun je kiezen hoeveel van de laatste uitgevoerde bewerkingen je ongedaan wilt maken. Ook kun je met de toetscombinatie CRTL + Z de laatst uitgevoerde bewerking ongedaan maken.

Herhalen:

Met het pijltje rechts van het icoon kun je kiezen hoeveel van de ongedaan gemaakte bewerkingen je opnieuw wilt toepassen. Ook kun je de met toetscombinatie CRTL + Y de laatst ongedaan gemaakte bewerking opnieuw toepassen.

1.5

Een symbool invoegen

Het kan zijn dat je voor het schrijven van een tekst bepaalde speciale tekens nodig hebt die niet op het toetsenbord zitten, zoals é, ä, of ©. Deze staan in Microsoft Word in een speciaal bestand van ‘symbolen’. Als je zo’n speciaal teken in de tekst wilt invoegen moet je eerst de cursor op de plek zitten waar het teken moet komen te staan. Ga vervolgens naar INVOEGEN in het menu, en kies voor de optie SYMBOOL… Je krijgt dan het volgende scherm te zien:

138

Zoek in het dialoogvenster het symbool op dat je wilt invoegen en selecteer dit door er met de linker-muisknop op te klikken (het vakje van het betreffende symbool wordt dan donkerblauw). Klik vervolgens op de knop ‘invoegen’. Het symbool wordt dan in de tekst geplaatst. Als je nog meer symbolen wilt invoegen, herhaal dan de hierboven beschreven stappen. Als je geen symbolen meer wilt invoegen klik je op de knop ‘sluiten’. Het dialoogvenster verdwijnt dan, en je kunt weer gewoon verder gaan met tekstverwerken.

1.6

Paginanummering invoegen

Je kunt Microsoft Word zelf de pagina’s laten nummeren, zodat je dit niet handmatig hoeft te doen. Het voordeel hiervan is dat als je later nog tekst toevoegt, het programma er zelf voor zorgt dat het juiste paginanummer op de juiste plek blijft staan. Je kunt het programma de opdracht geven de pagina’s te nummeren door in het menu te kiezen voor INVOEGEN, en dan te kiezen voor de optie PAGINANUMMERS. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

139

In het dialoogvenster kun je nu aangeven of je de paginanummers onder of boven aan de pagina wilt neerzetten, en of je ze dan bijvoorbeeld links, rechts of in het midden wilt. In het kader ‘voorbeeld’ kun je weer zien hoe het er uit zal gaan zien volgens de keuzes die je hebt gemaakt.

1.7

Pagina-einde invoegen

Het wordt vaak duidelijk gevonden als een nieuw hoofdstuk van een document begint op een nieuwe pagina, ook al is de vorige pagina nog maar half vol geschreven. Je kunt Microsoft Word de opdracht geven om op een nieuwe pagina te beginnen door in de menubalk te gaan naar INVOEGEN en hier de optie EINDEMARKERING te kiezen. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

In dit dialoogvenster kun je aangeven dat je verder wilt gaan op een volgende pagina door het ‘type eindemarkering’ PAGINA-EINDE te selecteren. Nadat je op de OKbutton hebt geklikt wordt deze opdracht uitgevoerd. Je kunt de opdrachten ‘pagina-einde invoegen’ ook op een snellere manier uitvoeren door de toetscombinatie CRTL + ENTER te gebruiken.

1.8

Inhoudsopgave maken

Als je Microsoft Word de opdracht hebt gegeven om kopjes te gebruiken in de tekst (zie 1.15), dan kan het programma aan de hand van deze kopjes zelf een inhoudsopgave maken. Om dit te doen ga je met de cursor eerst op de plek in het document staan waar je de inhoudsopgave wilt invoegen (dit is meestal aan het begin van het document). Vervolgens ga je in de menubalk naar INVOEGEN en vervolgens kies je voor de optie INDEX EN INHOUDSOPGAVE. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

140

In dit venster kun je bij het venster ‘opmaak’ zelf bepalen welke lay-out de inhoudsopgave moet krijgen. In het venster ‘afdrukvoorbeeld’ is weergegeven hoe dit er uit zal gaan zien. Door op de OK-button te klikken wordt de inhoudsopgave ingevoegd. Als je later nog wijzigingen maakt in de titel-kopjes in je document kun je de inhoudsopgave aanpassen door met de rechter-muisknop op de inhoudsopgave te klikken, en dan te kiezen voor de optie ‘veld bijwerken’. De inhoudsopgave wordt dan aangepast.

1.9

Lettertype-opmaak

Met lettertype-opmaak kun je zelf de vormgeving van tekst bepalen. Je kunt hiermee veranderingen maken in onder andere: Lettertype

e

Punt n

Vet Cursief

Onderstrepen Kleur

Keuze uit diverse lettertypes Grootte van de letter Vet weergeven van tekst Letters worden schuin weergegeven Keuze uit geen onderstreping, enkele of dubbele lijn Keuze uit kleuren (Je hebt wel een kleurenprinter nodig om de tekst in kleur af te kunnen drukken) 141

Om wijzigingen te maken in de lettertype-opmaak moet je eerst de tekst die je wilt opmaken selecteren. Vervolgens ga je naar OPMAAK in de menubalk en kies je voor de optie LETTERTYPE. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

In dit dialoogvenster kun je nu aangeven hoe je de geselecteerde tekst wilt vormgeven. In het kader ‘voorbeeld’ kun je zien hoe de tekst er uit zal gaan zien volgens de opmaakkeuzes die je hebt gemaakt. Je kunt de lettertype-opmaak ook op een snellere manier bewerken door op de volgende icoontjes in de menubalk te klikken of de onderstaande toetscombinatie te gebruiken: Lettertype:

Door op het pijltje rechts van het icoon te klikken kun je bekijken welke lettertypes je kunt gebruiken. Je kunt je keuze voor een bepaald lettertype kenbaar maken door hier met de linkermuisknop op te klikken.

Letterpunt:

Door op het pijltje rechts van het icoon te klikken kun je bekijken welke letterpunten (groottes) je kunt gebruiken. Je kunt je

142

keuze voor een bepaald letterpunt kenbaar maken door hier met de linker-muisknop op te klikken. Vet:

of de toetscombinatie CRTL + B

Cursief:

of de toetscombinatie CRTL + I

Onderstreept:

of de toetscombinatie CRTL + U

1.10 Alinea-opmaak Met alinea-opmaak kun je bepalen hoe de lay-out van de pagina er uit moet komen te zien. Om wijzigingen te maken in de alinea-opmaak moet je eerst de tekst die je wilt opmaken selecteren (zie par. 1.2). Vervolgens ga je naar OPMAAK in de menubalk en kies je voor de optie ALINEA. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

In dit dialoogvenster kun je nu aangeven hoe je de geselecteerde tekst wilt vormgeven. In het kader ‘voorbeeld’ kun je zien hoe de tekst er uit zal gaan zien volgens de opmaakkeuzes die je hebt gemaakt.

143

In het veld ‘uitlijnen’ kun je aangeven of de kantlijn van je tekst links recht moet zijn (links), rechts recht moet zijn (rechts), in het midden van de pagina moet staan (centreren), of zowel links als rechts een rechte kantlijn moet hebben (uitvullen). In het veld ‘inspringen’ kun je aangeven met hoeveel centimeter je de tekst links en/of rechts, gerekend vanaf de kantlijn, wilt laten inspringen. In het veld ‘afstand’ kun je aangeven wat de afstand tussen de regels van je tekstdocument moet zijn. Het ‘uitlijnen’ kun je ook op een snellere manier doen door op de volgende icoontjes in de menubalk te klikken: Links: Centreren:

De tekst heeft links een rechte kantlijn

Rechts:

De tekst heeft rechts een rechte kantlijn

Uitvullen:

De tekst heeft zowel links als rechts een rechte kantlijn

De tekst heeft geen rechte kantlijnen, maar staat in het midden

1.11 Opsommingstekens en nummering Soms gebruik je in tekst een opsomming, die voor de overzichtelijkheid beter weergegeven zou kunnen worden in een lijst. Voor zo’n geval kun je Microsoft Word de opdracht geven om opsommingstekens (bijvoorbeeld punten of streepjes) of nummering te gebruiken. Hiervoor moet je eerst de tekst selecteren (zie par. 1.2), waarvoor je de tekens wilt plaatsen. Vervolgens ga je in de menubalk naar OPMAAK, waarna je kiest voor de optie OPSOMMINGSTEKENS EN NUMMERING. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien (deze staat nu op het tabblad ‘opsommingstekens’):

144

In het dialoogvenster kun je nu kiezen welk opsommingsteken je wilt gebruiken door er op te klikken. Als je in plaats van opsommingstekens nummering wilt gebruiken klik je bovenin het dialoogvenster op het tabblad ‘nummers’. Vervolgens kun je kiezen voor het type nummering dat je wilt gebruiken door er op te klikken. Als je het juiste type opsommingsteken of nummering hebt ingesteld kun je vervolgens de functie ‘opsommingstekens’ of ‘nummering’ ook gebruiken door op de volgende iconen in het menu te klikken: Nummers:

de laatst ingestelde nummering wordt gebruikt.

Opsommingstekens:

het laatst ingestelde opsommingsteken wordt gebruikt.

1.12 De spellingscontrole instellen In Microsoft Word is het ook mogelijk om tijdens het schrijven automatisch je taalgebruik en spelling te laten controleren. Natuurlijk kan dit alleen als het ‘woordenboek’ in de taal waarin je schrijft is geïnstalleerd op de computer. Op de meeste computers in Nederland is de Nederlandse en Engelse taal wel geïnstalleerd. Je kunt de computer de opdracht geven om je spelling te controleren door via EXTRA in het menu te kiezen voor de optie TAAL, en vervolgens voor de optie TAAL INSTELLEN. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

In dit dialoogvenster kun je aangeven in welke taal de computer moet controleren (dit is dus de taal waarin je schrijft). Je kunt de taal waarin je schrijft kenbaar maken aan de computer door hier met de linker-muisknop op te klikken (de naam van de taal wordt 145

dan donkerblauw). Vervolgens klik je op de OK-knop. Vervolgens sluit het dialoogvenster. De computer controleert het taalgebruik in de tekst die je schrijft dan volgens de ingestelde taal. Als de computer een spellingsfout waarneemt laat hij dit weten door het woord met een rode, kronkellijn te onderstrepen. Je kunt vervolgens kijken welke suggesties ter verbetering van het woord de computer geeft door met de rechter-muisknop op het woord te klikken. Er verschijnt dan een dialoogvenster in beeld, waarin de computer suggesties ter verbetering geeft. Als je bijvoorbeeld ‘volgene’ hebt geschreven, komt de computer met de volgende suggesties ter verbetering:

Afhankelijk van de context van de zin kun je nu zelf kiezen voor de juiste correctie van het woord, door hier met de linker-muisknop op te klikken (het woord wordt dan donkerblauw). De computer wijzigt het oorspronkelijk geschreven woord dan in het geselecteerde correctie-woord.

1.13 Wijzigingen bijhouden, accepteren of negeren Het is in Microsoft Word ook mogelijk om de wijzigingen die je in een tekst aanbrengt automatisch te markeren. Dit is vooral handig bij het geven van commentaar, aanvullingen of suggesties ter verbetering op een stuk dat iemand anders geschreven heeft. Deze functie kan ingeschakeld worden door via EXTRA in het menu te kiezen voor de optie WIJZIGINGEN BIJHOUDEN en dan WIJZIGINGEN MARKEREN. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

146

Je kunt de functie ‘wijzigingen markeren’ inschakelen door het vakje ‘wijzigingen bijhouden tijdens bewerken’ aan te vinken (dit doe je door hier met de linker-muis knop op te klikken) en vervolgens op de OK-knop te klikken. Alle wijzigingen die je vervolgens in de tekst aanbrengt worden gemarkeerd: Nieuw ingevoegde tekst wordt in een andere kleur aangegeven en onderstreept. Verwijderde tekst wordt . Je kunt de functie ‘wijzigingen markeren’ weer uitschakelen door opnieuw het dialoogscherm op te vragen volgens de hiervoor beschreven stappen, en weer in het vakje ‘wijzigingen bijhouden tijdens bewerken’ te klikken. Het vinkje wordt dan verwijderd, wat betekend dat de functie staat uitgeschakeld. Als iemand anders de functie ‘wijzigingen bijhouden’ heeft gebruikt in jouw tekst kun je de wijzigingen accepteren of negeren. Dit kan door met de rechter-muisknop op de wijziging te klikken. Het volgende dialoogvenster verschijnt dan in beeld:

In dit venster kun je aangeven of je de betreffende wijziging wilt accepteren: je klikt dan met de linker-muisknop op de optie ‘wijziging accepteren’, of negeren: in dit geval klik je met de linker-muisknop op de optie ‘wijziging negeren’. Ook kun je via dit dialoogvenster de functie wijzigingen bijhouden aan- of uitzetten door op de optie ‘wijzigingen bijhouden’ te klikken. Als het icoontje links van de tekst ingedrukt is staat de functie ingeschakeld.

1.14 Tabel invoegen, verwijderen of kopiëren Soms is het handig om bepaalde tekst weer te geven in een tabel, zodat de presentatie goed overzichtelijk is voor de lezer. Je kunt een tabel invoegen door via TABEL in het menu te kiezen voor de optie INVOEGEN en dan TABEL. Je krijgt dan het volgende dialoogvenster te zien:

147

In het dialoogvenster kun je in de witte velden aangeven hoeveel kolommen (verticale rijen) en rijen (horizontale rijen) je in de tabel wilt weergeven. Nadat je op de OK-button hebt geklikt wordt de tabel in het document ingevoegd. Voordat je in de tabel kunt gaan typen moet je eerst klikken op de plek waar je tekst wilt plaatsen, daarna kun je beginnen met typen. Als je later toch nog een extra rij of kolom wilt invoegen kun je dit doen door via TABEL in het menu te kiezen voor de optie INVOEGEN en dan KOLOMMEN LINKS of RECHTS of RIJEN BOVEN of ONDER. Als je later de tabel, een rij of kolom wilt verwijderen kan dit ook. Je moet dan eerst het gedeelte van de tabel dat je wilt verwijderen selecteren (zie par. 1.2). Vervolgens kies je via TABEL in het menu voor de optie VERWIJDEREN en dan TABEL, als je de hele tabel wilt verwijderen; KOLOMMEN als je één of meerdere kolommen wilt verwijderen; RIJEN als je één of meerdere rijen wilt verwijderen; of CELLEN als je één of meerdere cellen (vakjes) wilt verwijderen. Ook is het mogelijk om een bestaande tabel te kopiëren. Hiervoor moet je de bestaande tabel selecteren (zie par. 1.2). Vervolgens kun je deze kopiëren volgens dezelfde stappen zoals beschreven in paragraaf 1.3. De vormgeving van de tabel kun je wijzigen door via TABEL te kiezen voor de optie TABELGALERIE. Hier kun je een keuze maken uit een groot aantal verschillende opmaak-typen voor een tabel.

148

1.15 Kopjes gebruiken Om een duidelijke structuur in een tekst aan te brengen is het handig om gebruik te maken van titelkopjes. Je kunt in Microsoft Word de opdracht geven een titel een bepaald lettertype en lay-out te geven. Dit kun je doen door eerst de betreffende tekst te selecteren (zie par. 1.2). Vervolgens kun je in de opmaak-werkbalk (onder het menu) aangeven hoe de vormgeving van dit kopje er uit moet komen te zien:

Microsof Word heeft zelf een standaard lay-out gegeven aan Kop 1, kop 2 en kop 3. Deze kunt zelf veranderen als u wilt door in de menubalk op Opmaak te klikken en vervolgens te kiezen voor Opmaakprofiel. U krijgt dan een hele lijst met opmaakprofielen op uw scherm en selecteer het profiel dat u wilt veranderen, bijvoorbeeld Kop 1. Vervolgens klikt u op Wijzigen, daarna Opmaak en u kiest wat u wilt veranderen, bijvoorbeeld Lettertype. In het venster dat op uw beeld verschijnt kunt u veranderingen aanbrengen in het lettertype, de puntgrootte van het lettertype, of u het vetgedrukt of cursief wilt hebben, enzovoorts (zie voorgaande sectie). Als u tevreden bent over de veranderingen drukt u op de OK-buttom, het venster lettertype-opmaak sluit. U kunt eventueel nog andere wijzigingen aanbrengen, bijvoorbeeld in de alineaopmaak, door weer op opmaak te klikken. Zo niet, dan klikt u nogmaals op de OKbutton en vervolgens op Toepassen. Door op Toepassen te klikken veranderd Microsoft zijn standaard opmaakprofiel, als u gewoon op Sluiten drukt veranderd er niets.

1.16 De help-functie Als je een bepaalde tekstbewerking in Microsoft Word wilt doen, waarvan je niet weet hoe het moet kun je het programma zelf om hulp vragen. Hiervoor is een speciale ‘helpfunctie’ in het programma opgenomen. Je kunt deze inschakelen door via HELP in het menu te kiezen voor de optie MICROSOFT WORD HELP. Het volgende dialoogvenster verschijnt dan in beeld: 149

In het witte invulveld onderin het dialoogvenster kun je een trefwoord invullen dat kenmerkend is voor je vraag. Door vervolgens op de ‘zoeken’-knop te klikken gaat het help-programma op zoek naar het antwoord op je vraag.

150

2

WINDOWS

2.1

Een bestand zoeken

Als je wilt zoeken waar je een bestaand bestand hebt opgeslagen kan dit gemakkelijk via WINDOWS VERKENNER. Een snelle manier om hier te komen is door met de rechtermuisknop op de ‘start’-knop beneden in het windows-scherm te klikken. Vervolgens kies je voor de optie VERKENNEN. Het volgende dialoogscherm verschijnt dan in beeld:

In het linkerveld zie je de geheugen-schijven en mappen die op de computer staan. In het rechterveld zie je de ‘inhoud’ van de aan de linkerkant geselecteerde map of geheugen-schijf. Je kunt het zoekproces beginnen door in het linkerveld dubbel te klikken op de geheugen-schijf waarbinnen je wilt zoeken. In het rechterveld krijg je de ‘inhoud’ van de geselecteerde geheugen-schijf of map te zien. Vervolgens klik je weer dubbel op de map in het linkerveld waarbinnen je verder wilt zoeken. In het rechterveld verschijnt weer de

151

inhoud van de geselecteerde map. Hiermee ga je door totdat je het document hebt gevonden waarnaar je op zoek was. Binnen de geheugen-schijf DEZE COMPUTER vind je alle verschillende geheugenschijven te zien die op de computer waarop je werkt aanwezig zijn. Vervolgens kies je op welke geheugenschijf je wilt zoeken. De twee belangrijkste zijn: 3,5-inch diskette (A:) de harde schijf (C:)

dit is de diskette die in het diskette-station zit; en dit is het geheugen van de computer zelf.

Op deze geheugenschijven kun je zelf mappen aanmaken of documenten opslaan. Onthoud goed op welke plek je een document hebt opgeslagen. Via het dialoogscherm VERKENNEN kun je door de geheugen-schijven en mappen ‘bladeren’ en het betreffende document opzoeken.

152

2.2

Een bestand kopiëren

Om een bestand te kopiëren van de ene geheugen-schijf (bijvoorbeeld de harde schijf van de computer) naar de andere geheugen-schijf (bijvoorbeeld een diskette) kun je ook gemakkelijk MICROSOFT VERKENNER gebruiken. Open het dialoogscherm ‘verkennen’ op dezelfde manier zoals in de vorige paragraaf is beschreven. Zoek via dit dialoogscherm eerst het document op dat je wilt kopiëren (de lijst met documenten die de links geselecteerde map bevat verschijnt in het rechterveld van het dialoogscherm). Selecteer vervolgens in het rechterveld het gewenste document door er met de linker-muisknop op de klikken, en sleep (houdt de muisknop hierbij ingedrukt) het naar de geheugen-schijf of de map waar je het naartoe wilt kopiëren in het linkerveld. Zie voor een voorbeeld het onderstaande dialoogscherm:

153

3

E-MAIL

3.1

Een document bij een e-mail voegen

In vrijwel alle e-mail-programma’s is het mogelijk om een document als bijlage met een e-mail mee te sturen. Je kunt het programma laten weten dat je dit wilt door te zoeken naar een optie INVOEGEN BESTAND… of ATTACH FILE… of iets dergelijks. Ook kun je vaak op een snellere manier de opdracht geven om een bestand bij de voegen via een icoontje. Hiervoor wordt vaak een paperclip gebruikt, zoals bijvoorbeeld in de programma’s Microsoft Outlook of Microsoft Outlook Express: Als je via de menu-balk of via een icoontje de opdracht tot het invoegen vaneen bestand gevonden hebt verschijnt in de regel een dialoogvenster waarin je een document kunt opzoeken en selecteren. In Microsoft Outlook of Microsoft Outlook Express ziet dat er als volgt uit:

In dit venster selecteer je het juiste document. Door vervolgens op de knop ‘openen’ te klikken wordt het document als bijlage bij de e-mail gevoegd. In e-mail-programma’s via internet (zoals bijvoorbeeld Hotmail, Yahoo enzovoort) moet je na het selecteren van de optie ‘bestand invoegen’ of ‘attach’ vaak ook nog op een knop ‘bladeren’ klikken voordat je een dialoogvenster te zien krijgt waar je het document kunt selecteren.

154

Portfolio. Handleiding voor het maken van een portfolio

Recommend Documents