Aanbieding van de programmabegroting. 3

2011 Inhoudsopgave 2014 Aanbieding van de programmabegroting…………………………………………………………………….

3

Deel 1 – Begroting De programma’s 1. Bestuur en veiligheid…………….. …………………………………………………………………….. 2. Ruimtelijke ontwikkeling…. …………………………………………………………………………….. 3. Ruimtelijk beheer………………… …………………………………………………………………….. 4. Werk en inkomen………………………… …………………………………………………………….. 5. Maatschappelijke ondersteuning... ……………………………………………………………………. 6. Samenleving……………………………………………………………………………………………… 7. Financiering……………………………………. ………………………………………………………..

9 19 29 41 47 55 63

De paragrafen A. Lokale heffingen………………………………………………………………………………………… 73 B. Weerstandsvermogen………………………….………………………………………………………. 79 C. Onderhoud kapitaalgoederen ……………………………...….……………………………………… 85 D. Financiering …………………………………………………………………………………………….. 89 E. Bedrijfsvoering ……………………………………………………………………..…………………... 93 F. Verbonden partijen …………………………………………………………………………………….. 99 G. Grondbeleid …………………………………………………………………………………………….. 109 H. Rechtmatigheid…………………………………………………………………………………………. 111 Deel 2 – Financiële overzichten Totaaloverzicht van de lasten en baten per programma in 2011…………………………………………

115

Saldobepaling en saldobestemming in 2011………………………………………………………………

117

De meerjarige uitkomst van alle programma’s………………………. ……………………………………

119

Bijlagen 1. De relatie tussen de programma’s en de producten………. ……………………………………… 2. Investeringen.…………. ………………………………………………………………………………. 3. Verbonden partijen…………. ………………………………………………………………………… 4. Reserves en voorzieningen…………. ……………………………………………………………….. 5. Begrippenlijst …………………………………………………………………………………………... 6. Inventarisatie samenwerkingsverbanden……………………………………………………………. 7. Het verschil in uitkomst met de begroting 2010…………………………………………………….. 8. In de begroting 2011 opgenomen nieuw beleid…………………………………………………….. 9. Effecten versobering en fasering…………………………..…………………………………………. 10. Financiële uitgangspunten begroting 2011………………………………………………………….. 11. Groslijst denkrichtingen………………………………………………………………………………... 12. Financiële doorrekening middellange termijn 2011-2024…………………………………………..

Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

123 125 127 129 131 139 141 143 145 147 149 151

1

Programmabegroting 2011-2014 Kenmerk : BR 10.002/GA Vastgesteld : bij B&W besluit BW10.0330/GA van 21 september 2010

2


2011 Aanbieding van de programmabegroting 2011-2014 2014 “Van Rood/Groen naar Duurzaam Blauw”. Aan de leden van de gemeenteraad, Voor u ligt de programmabegroting 2011, inclusief het meerjarig financieel perspectief voor de jaren 2012 tot en met 2014. Duurzaam blauw, wat betekent dat? Met de programmabegroting 2011-2014 wordt de eerste begroting behandeld onder verantwoordelijkheid van het huidige college. De verkiezing in maart 2010 heeft tot een college geleid van het blauw van de VVD in samenwerking met het duurzaamheidkarakter van het IPV. Deze samenwerking heeft tot een nieuw bestuursakkoord geleid. Dit bestuursakkoord is verder uitgewerkt in een collegeakkoord. Dit collegeakkoord is de basis voor de teksten die u bij de 7 programma’s in de nu voorliggende programmabegroting zult aantreffen. De uitdaging van het college zit niet alleen in vernieuwde uitgangspunten van plaatselijk beleid. Wat het vorige college ook al heeft uitgestraald is dat er slecht financieel weer op komst is. Dit beeld is alleen nog maar versterkt sinds de behandeling van de begroting 2010. Dit gegeven dwingt de gemeente ertoe op tijd maatregelen te treffen zodat de begrotingen jaarlijks sluitend blijven. Zoals elk jaar wordt van de gemeenteraad bij de behandeling van de begroting gevraagd alleen de eerstvolgende jaarschijf vast te stellen en niet de jaarschijven erna. Deze moeten meer worden gezien als een richting waarin wordt gedacht. Meer dan ooit zal echter de begroting van het komende jaar in het teken staan van blijvende sluitende begrotingen in de jaren erna. De begroting zal duurzaam gezond moeten blijven! Financieel perspectief Het is gelukt om voor 2011 u een sluitende begroting te presenteren. Wat hierbinnen aan nieuw beleid is opgenomen kunt u in bijlage 8 teruglezen. Vervolgens kunt u in bijlage 9 lezen welke versoberingen wij in de begroting voorstellen. In dit overzicht van voorgenomen versoberingen is ook de lijst van besparingen opgenomen die al onderdeel uit maakte van de unaniem vastgestelde begroting 2010. Naast een sluitende begroting voor 2011 presenteren wij, op basis van de ontwikkeling van het bestaande en nieuwe beleid, ook een sluitend meerjarenperspectief (inclusief versoberingvoorstellen). Aanvullend op dit meerjarenperspectief moet nog rekening worden gehouden met een te verwachten korting op de uitkering uit het gemeentefonds. Deze korting is nog gebaseerd op een aanname. Deze aanname is gebaseerd op de algemene informatie die vlak voor de zomer van 2010 beschikbaar kwam via de bekendmaking van de verslagen van de diverse ambtelijke werkgroepen op rijksniveau. Op basis van die documenten is af te leiden dat Brummen rekening moet houden met een korting die oploopt tot een structureel bedrag van € 1.700.000 per 2015. Van deze verwachting uitgaande en van de nadrukkelijke wens om het centrumplan Eerbeek een impuls te geven, ontstaat er een structureel tekort op de begroting van, oplopend, 1.2 miljoen (zie bijlage 12). Voor het oplossen van dit tekort heeft het college in bijlage 11 een alfabetisch gerangschikte groslijst samengesteld van denkrichtingen voor mogelijke bezuinigingstaakstellingen. Deze denkrichtingen kunnen voldoende opleveren om een structureel sluitende begroting te blijven houden. Hoe het sluitend hebben van de jaren 2011, 2012 en 2013 zich verhoudt tot de verwachting zoals deze was neergelegd in de schijf 2011-2013 bij de programmabegroting 2010-2013 wordt in bijlage 7 nader geanalyseerd. Het huidige inzicht in de jaren 2011 - 2014 is cijfermatig in het volgende model weergegeven. Dit model e start met het totaal aan bestaand beleid (1 regel). Daarna volgt de toevoeging aan bestemmingsreserves (regel 2) en de onttrekking aan de bestemmingsreserves (regel 3). Vervolgens wordt het totaal aan nieuw beleid zichtbaar (regel 4). In regel 5 is het totaal van de effecten van de versobering en faseringsmaatre-


3

gelen opgenomen. Regel 6 geeft het totaalresultaat weer. Hieruit blijkt dat er op basis van bestaand en nieuw beleid sprake is van een structureel begrotingsoverschot. Dit overschot wordt vervolgens ingezet ter gedeeltelijke dekking van de te verwachten korting op het gemeentefonds, die in regel 7 is opgenomen. Bedragen x € 1.000

2011 V/N

2012 V/N

2013 V/N

2014 V/N

Uitkomst op basis van bestaand beleid voor bestemming

294

N

887

N

1.479

N

1.302

N

1

Voorgestelde toevoeging aan reserves, bestaand beleid *

293

N

456

N

319

N

269

N

2

Voorgestelde onttrekking aan reserves, bestaand beleid *

-806

V

-1.193

V

-1.265

V

-640

V

3

Uitkomst op basis van bestaand beleid na bestemming

-219

V

150

N

533

N

931

N

311

N

188

N

323

N

347

N

92

N

338

N

856

N

1.278

N

-557

V

-1.329

V

-1.465

V

-1.889

V

5

-465

V

-991

V

-609

V

-611

V

6

425

N

850

N

1.275

N

7

8

Effect voorgesteld nieuw beleid Uitkomst op basis van bestaand en nieuw beleid Resultaat versoberen en faseren Begrotingsuitkomst inclusief versoberen en faseren Te verwachten korting op gemeentefonds vanaf 2012

Uitkomst/Taakstelling inclusief korting gemeentefonds * Specificatie toevoeging aan reserves voor bestaand beleid Bestemmingsreserve Brummen digitaal Algemene vrije reserve voor tekort riolen 2009 Reseve toerisme en recreatie Storting in reserve structuurplan spelen Storting in reserve vervanging speeltoestellen

-465

V

-566

V

241

N

664

N

145 72

N N

50 26 293

N N N

140 72 168 50 26 456

N N N N N N

72 168 50 29 319

N N N N N

71 168 0 30 269

N N V N N

-39 -68 -48

V V V

-39 -31 -48 -83 -12 -570 -35 -39 -56 -276 -66 -10 -1.265

V V V V V V V V V V V V V

V

V V V V V V V V V

V V V V V V V V V V V V V

-39

-133 -30 -67 -13 -76 -126 -67 -139 -806

-39 -68 -48 -91 -12 -173 -73 -92 -76 -276 -85 -160 -1.193

-48 -83 -12 -145

V V V V

-27 0 -276 0 -10 -640

V V V V V V

* Specificatie inzet reserves voor bestaand beleid Bestemmingsreserve de Hazenberg Besluit woninggebonden subsidies BWS Commerciele tarieven bouwgrondexploitatie (AVR) Reseve toerisme en recreatie Onderhoud fietspaden Integraal Huisvestingsplan Onderwijs Structuurplan Spelen Inzet vervangingsreserve speeltoestellen Inzet bestemmingsreserve Ligt op Groen Inzet Bestemmingsreserve WMO Inzet reserve duurzaamheidsprojecten Inzet bestemmingsreserve Brummen digitaal

Het positieve saldo 2011 wordt toegevoegd aan de algemene vrije reserve AVR. Risico’s Hoe zorgvuldig de begroting elk jaar ook wordt voorbereid, er blijven altijd nog bepaalde risico’s die in de praktijk voor verstoring van het financiële beeld kunnen zorgen. Onderstaand volgen een aantal aan te wijzen risico’s, die dus geen van allen al in bovenstaande financieel overzicht zijn verwerkt: 1. 4e stap korting gemeentefonds. Zoals bij financieel perspectief al is aangegeven is dit eigenlijk meer dan een risico. Brummen moet rekening houden met een totaal korting van circa € 1.700.000, waarvan tot en met 2014 nog maar € 1.275.000 (regel 7 in voorstaand financieel overzicht) is ingeboekt. Het risico is daarmee te bepalen op € 425.000.

4


4

2. Indirecte bezuinigingen door hogere overheden. Hiervoor is een te verwachten rechtstreekse ingreep in de hoogte van het gemeentefonds aangehaald. Daarnaast kijken zowel het rijk als de provincie naar andere bezuinigingsmogelijkheden, die het functioneren van de gemeente indirect kunnen gaan beïnvloeden. 3. Centrum Plan Eerbeek (CPE). Het college staat nadrukkelijk een opwaardering van het centrum van Eerbeek voor ogen. Hoe, wat en wanneer is nu nog niet aan te geven. In de plannen wordt nog steeds uitgegaan van een structureel niveau van € 244.00 vanaf 2015. De benodigde structurele middelen tot en met 2014 ter grootte van € 170.000 zijn al in deze begroting meegenomen. 4. IJsselsprong. Op het moment van schrijven van de aanbiedingsbrief bij de begroting 2011 is er nog geen duidelijk beeld of van Brummen nog financiële bijdragen gevraagd gaan worden. Zodra er meer duidelijkheid is over onze financiële bijdrage, zal dit met de gemeenteraad gecommuniceerd worden. Als het om incidentele middelen zou gaan is dekking uit de algemene vrije reserve een optie. 5. Bouwgrondexploitaties. Duidelijk is dat de woningbouw onder druk staat. De nieuwste berekeningen laten per saldo nog een winstgevende lijn zien, die wel lager is dan eerdere verwachtingen met daarbinnen toenemende onzekerheid. 6. Weerstandsvermogen. Elk jaar zal bekeken worden of het niveau van het weerstandsvermogen nog voldoet aan de daaraan te stellen eisen. Eventuele aanvullingen zal vanuit de algemene vrije reserve moeten worden gedekt. Een punt van aandacht is op voorhand de hoogte van de legesopbrengst in het algemeen en die van de bouwleges in het bijzonder. Op dit moment wordt het weerstandsvermogen nog voldoende geacht. Overzicht herkomst van de baten 2011.

Huren en pachten 2% Leges en rechten en overig 7% Reserves 2% Rioolrechten 6%

Afvalstoffenheffing 6% Rente en dividenden 2%

Algemene uitkering 48%

Belastingen 9%

Doeluitkeringen 18%

Het voorgaande diagram geeft nog eens aan hoe afhankelijk Brummen is van rijksmiddelen (66%) en hoe gering de mogelijkheden zijn om een gemeentelijk inkomstenbeleid te voeren. Dit maakt ook duidelijk waarom een korting op het gemeentefonds zo hard doorwerkt in de begroting van Brummen. Als college zijn wij bij het oplossen van dit financiële probleem bewust niet gaan zoeken in het laten stijgen van de overige inkomstenbronnen, maar door besparingen aan de uitgavenkant van de begroting. De enige uit-


5

zondering hierop is de verhoging van de toeristenbelasting. Het college kiest er dus niet voor om het OZB-tarief te laten stijgen bovenop het inflatiepercentage, dit conform het collegeakkoord 2010-2014. Vormgeving In de basis is de vormgeving gelijk aan eerdere jaren. Daarbinnen is elk programma wel aangevuld met het element duurzaamheid en veerkracht. Ook is per programma een overzicht van de versoberingmaatregelen opgenomen. Tot slot: De gemeente Brummen wordt gedwongen financieel een forse stap terug te doen. Hoe teleurstellend dit gegeven ook is, dit college ziet er een grote uitdaging in. Het is een aanleiding om zaken in een nieuw perspectief te zien. Opnieuw afvragen wat de rol is van de gemeente in de maatschappij. En deze rol op een sociaal rechtvaardige, betaalbare en vooral duurzame wijze in te vullen. Waarbij wij een beroep doen op het meewerkend vermogen van onze inwoners, zowel qua beleidsvorming als qua uitvoering. Graag zien wij de reacties op de nu voorliggende begroting voor 2011 met haar meerjarenperspectief tegemoet. Hierbij zijn reacties die alleen neerkomen op nee, nee en nee niet aan het college besteed. Alternatieven zijn echter van harte welkom! De gemeente Brummen is van ons allemaal!

Brummen, september 2010 Burgemeester en wethouders

6


De programma’s


7

8


2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014

Portefeuillehouder:

N.E. Joosten

Korte omschrijving van het programma Het programma bevat het bestuur van de gemeente, de externe dienstverlening, de informatievoorziening en rechtsbescherming. Daarnaast omvat het programma de verantwoordelijkheid van de gemeente op het vlak van de integrale veiligheid, zoals de openbare orde, de brandweer en rampenbestrijding.

Wat is onze visie In onze visie is de gemeente service- en persoonsgericht. Klachten en bezwaren worden voorkomen door direct in overleg te treden met bezwaarmakers. Burgers hebben een grote rol bij de totstandkoming van beleid en de uitvoering daarvan. Op het gebied van openbare orde en veiligheid staat de overheid garant voor de basisveiligheid. Iedereen moet veilig zijn en zich veilig kunnen voelen. Bij activiteiten die door de samenleving zelf worden geïnitieerd mag echter ook een verantwoordelijkheid van die initiatiefnemers worden gevraagd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan handhaving van de openbare orde en veiligheid bij evenementen. Integriteit en zorgvuldigheid zijn hierbij basiswaarden. Deze visie vertaalt zich in de volgende uitgangspunten: 1. De gemeente dient de samenleving met toewijding en professionaliteit. Burgers, bedrijven en maatschappelijke instellingen hebben op een eenvoudige en klantgerichte wijze toegang tot de gemeentelijke dienstverlening. De gemeente respecteert de privacy van burgers. 2. De gemeente betrekt burgers en andere belanghebbenden op passende wijze bij besluitvorming, bij belangrijke beleidsontwikkelingen en bij de uitvoering en externe (co)financiering van taken. Integriteit, openheid en samenwerken, kenmerken elk proces van burgerparticipatie. Dit zorgt voor Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

9

2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 duurzame verankering van gemeentelijk beleid in de samenleving. Korte lijnen bevorderen ook de slagvaardigheid van de gemeente. 3. De gemeente communiceert op professionele wijze. Eigentijdse communicatiemiddelen faciliteren de interactie tussen gemeente en samenleving. 4. De openbare orde wordt effectief gehandhaafd en criminaliteit wordt effectief voorkomen en bestreden.

Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van de dienstverlening:  Toewijding kenmerkt de werkcultuur van de gemeente.  De gemeentelijke dienstverlening voldoet aan de Europese, landelijke, provinciale, regionale en bestuurlijk vastgelegde (of nog vast te leggen) prestatie-eisen.  De gemeente biedt toegang tot dienstverlening via balie, telefoon, brief, e-mail, internet, spreekuur en afspraak. Burgers, bedrijven en instellingen kunnen kiezen via welk contactkanaal zij met de gemeente zaken doen.  De gemeente treedt op als één concern en stuurt burgers, bedrijven en instellingen niet van het kastje naar de muur.  Burgers, bedrijven en instellingen hoeven gegevens maar één keer aan te leveren en kunnen gebruik maken van proactieve diensten.  Burgers, bedrijven en instellingen kunnen gemakkelijk te weten komen hoe de gemeente werkt (transparantie). De gemeente houdt belanghebbenden op de hoogte van het verloop van procedures.  De gemeente maakt inzichtelijk wat zij van burgers weet en gebruikt de gegevens van burgers niet zonder hun toestemming. Ten aanzien van de burgerparticipatie:  Het aantal burgers dat betrokken is bij openbare besluitvorming en bij belangrijke gemeentelijke beleidsontwikkelingen is toegenomen. Dit blijkt zowel uit de aanwezigheid van burgers bij vergaderingen en bijeenkomsten als uit de mate van inspraak en correspondentie.  De gemeente heeft gehoor gegeven aan inspraak door beleid en uitvoering goed af te stemmen op de redelijke wensen en verwachtingen van de samenleving. Vice versa heeft goede communicatie ertoe bijgedragen dat belanghebbenden hun wensen en verwachtingen ook afstemmen op de reële capaciteiten van de gemeente.  Nog meer dan in het verleden zijn burgers, wijken adviesraden, belangenorganisaties, bedrijven en 'civil society' betrokken bij de uitvoering en financiering van gemeentelijk beleid.  De gemeente hanteert integriteit, openheid en samenwerking als kwaliteitscriteria voor processen van burgerparticipatie. Ten aanzien van de communicatie:  De gemeente communiceert helder, bondig, waarheidsgetrouw en met respect.  De kaders van het (geactualiseerde) gemeentelijke communicatiebeleidsplan zijn richtinggevend in de dagelijkse praktijk.  De gemeente heeft burgers goed op hoofdlijnen geïnformeerd over gemeentelijke diensten en besluiten.  De gemeente heeft burgers in de gelegenheid gesteld om op eigen initiatief aanvullende (vooral digitale) informatie bij de gemeente op te halen.  Het digitale loket is goed bekend bij de burger. Een groeiend percentage klantcontacten verloopt via dit loket.  De gemeente voldoet aan de landelijke webrichtlijnen voor aanbod van diensten via internet.  De gemeentelijke website voldoet aan de verwachtingen van bezoekers anno nu. De website fungeert niet alleen als etalage en dienstenloket, maar faciliteert ook de samenwerking tussen gemeente en samenleving in het kader van burgerparticipatie.

10


2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 Ten aanzien van de rampenbestrijding en hulpverlening:  De rampenbestrijding goed is georganiseerd en geoefend.  De brandweer adequate middelen en scholing heeft om haar belangrijke taak goed uit te voeren.  De brandweer maar ook bijvoorbeeld ambulancediensten voldoen aan de bestuurlijk vastgelegde prestatie-eisen. Ten aanzien van de openbare orde:  De politie voldoet aan de bestuurlijk vastgelegde (of nog vast te leggen) prestatie-eisen.  Het jaarlijks aantal gerapporteerde incidenten van vandalisme, diefstal en andere schendingen van wet en regelgeving in de gemeente een dalende trend vertoont.  De gemeente en politie beproefde middelen inzetten om harddrugshandel en -gebruik te voorkomen en te bestrijden.  De gemeente professioneel en efficiënt erop toeziet dat weten regelgeving in de gemeente worden nageleefd.  Het evenementenbeleid meer dan voorheen koerst op de eigen verantwoordelijkheid van organisatoren voor de openbare orde.  Burgers in onze gemeente veilig zijn en zich veilig voelen.

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Communicatiebeleidsnota 2004 Deze nota biedt de grondslagen van het gemeentelijk beleid op het gebied van communicatie naar inwoners, partners en vertegenwoordigers van bedrijven, organisaties en belangenbehartigers. De nota wordt in 2009 tegen het licht gehouden en waar nodig vindt een herijking plaats. De gevolgen van het project elektronische gemeente worden hierbij vanzelfsprekend meegenomen. Realisatieplan Brummen Digitaal, een passende ambitie op E-dienstverlening In het realisatieplan is vastgesteld hoe in de periode 2008-2012 de verdere invoering van de (elektronische) dienstverlening in Brummen wordt vormgegeven. Dit houdt in dat de komende jaren gefaseerd de plaatselijke vertaling gerealiseerd wordt van het landelijke programma ‘Andere Overheid’. In 2010 is een herziening op de projecten 2010-2012 vastgesteld. Nota over de bestrijding van misbruik en oneigenlijk gebruik Deze nota is vastgesteld door de gemeenteraad op 26 oktober 2006 en heeft tot doel misbruik en oneigenlijk gebruik van de gemeentelijke regelingen van de gemeente Brummen tegen te gaan. Algemene Plaatselijke Verordening Een belangrijk instrument van de gemeenteraad waarin de plaatselijke zaken zijn geregeld die de wettelijke basis vormen voor een gericht handhavingsbeleid op onder meer het vlak van de openbare orde en veiligheid. Indien nodig wordt deze verordening jaarlijks geactualiseerd. Wet Bescherming Persoonsgegevens Mede als gevolg van de Gemeentelijke Basis Administratie heeft de gemeente een grote verantwoordelijkheid in het beschermen van de persoonlijke gegevens van inwoners. Het recht van inwoners op een goede bescherming van zijn of haar privacy ligt vast in de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Wet Publiekrechtelijke Beperkingen Deze wet regelt de bescherming van de burger bij de aanschaf van een onroerende zaak. De gemeente heeft verantwoordelijkheid voor juiste en volledige informatie in het kadaster. Verordening brandveiligheid en hulpverlening Deze lokale verordening regelt de organisatie van de gemeentelijke brandweer. Via de Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland conformeren wij ons aan regelingen over het beheer van de meldkamer, de regionale Regeling Operationele Leiding, het optreden bij gevaarlijke stoffen e.d. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

11

2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 Veiligheidsscan Eind 2009 heeft er een veiligheidsmonitor plaatsgevonden. De uitkomsten van veiligheidsmonitor worden nadrukkelijk betrokken bij het maken van (nieuwe) keuzes op het gebied van (sociale) veiligheid. Veiligheid houdt echter niet op bij de gemeentegrenzen. Daarom wordt het plaatselijke beleid geplaatst binnen het regionale beleid. Deze veiligheidsmonitor vindt eenmaal in de vier jaar plaats en maakt het mogelijk dat de veiligheid in de gemeente Brummen met soortgelijke gemeenten vergeleken kan worden. Crisisplan en rampenbestrijdingsplan Met ingang van 1 oktober 2010 is de Wet Rampen en Zware Ongevallen (WRZO) vervangen door de Wet Veiligheidsregio’s (Wvr). Op grond van de Wvr is het college van burgemeester en wethoudershouders onder andere belast met de organisatie van de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Deze bevoegdheid is overgedragen aan de Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland. De Veiligheidsregio draagt zorg voor het voorbereiden van onder andere de rampenbestrijding en de crisisbeheersing. In het kader van de voorbereiding moet de Veiligheidsregio een drietal plannen opstellen, te weten een beleidsplan, een risicoprofiel en een crisisplan. Het laatst genoemde plan vervangt het oude rampenplan. Naast voren genoemde plannen stelt de Veiligheidsregio, gelet op het Besluit Veiligheidsregio’s, rampbestrijdingsplannen op. Rampbestrijdingsplannen worden vastgesteld voor elke ramp of zwaar ongeval waarvan de plaats, de aard en de gevolgen voorzienbaar zijn. Zo zullen er onder andere rampbestrijdingsplannen worden gemaakt voor LPG-stations en Dijkringen.

Situatieschets Elektronische dienstverlening De elektronische dienstverlening wordt stapsgewijs kwalitatief verbeterd. De pilot met DigiD is omgezet naar het aanbieden van het digitale loket via de Stichting Gemgids. Binnen dit samenwerkingsverband worden producten gezamenlijk verder ontwikkeld. Ook zijn wettelijk verplichte aansluitingen op landelijke voorzieningen gerealiseerd. Op ons eigen digitale loket zijn de aanvraagformulieren van de verschillende gemeentelijke producten te downloaden. Daarnaast is actuele informatie beschikbaar over alle producten en diensten die de gemeente levert, lokaal beleid en regelgeving en gemeentelijke informatie via publicatie van de GemeenteThuis. “Goede regels handhaven” In 2009 kwamen meerdere ontwikkelingen samen die op het gebied van het handhaven kunnen zorgen voor een praktische invulling aan de visie van het bestuur: goede regels moeten worden gehandhaafd, slagvaardigheid, draagvlak in de gemeente en effectmetingen gebaseerd op indicatoren. Allereerst worden er vanuit de Wet Administratieve Bepalingen Omgevingsvergunning (WABO) en regelgeving op het gebied van het omgevingsrecht hogere kwaliteitseisen gesteld aan de handhaving. Op basis van een gemeentebrede toezichtanalyse moeten wij onze prioriteiten aangeven. Concreet zullen er doelen worden aangegeven en op basis van indicatoren zullen de resultaten worden geëvalueerd en zo nodig de doelen, strategie of middelen worden bijgesteld. De opzet is vergelijkbaar met de professionalisering van de handhaving op milieugebied. Er zal onderzocht worden of het, gezien de hoge kwaliteitseisen, niet efficiënter en effectiever is om alle toezicht- en handhavingstaken van de gemeente onder te brengen bij het team handhaving. Dit overigens mede ingegeven door de één loketgedachte. Begin 2011 zal deze efficiencyslag voltooid te zijn. Wet Dwangsom Eveneens is er de ontwikkeling vanuit de Wet dwangsom, waardoor er mogelijk vergoedingen verschuldigd zijn op het moment dat niet op tijd wordt beschikt op verzoeken om handhaving. Brandweer De brandweer is in heel Nederland sterk in beweging. Door het inwerkingtreden van de Wet veiligheidsregio’s (Wvr) wordt de Veiligheidsregio vanaf 1 januari verantwoordelijk voor uitvoering van de brandweerzorg in onze gemeente. Voor uitlopend op de Wvr heeft de minister de samenwerking gestimuleerd met aparte subsidies. Onder andere onze veiligheidsregio VNOG heeft een convenant met de minister ondertekend en subsidie ontvangen. Mede door de ontvangen subsidie heeft Brummen samen met Lochem en Zutphen, vooruitlopend op het landelijke traject, een koers ingezet die uiteindelijk

12


2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 heeft geleidt tot de vorming van een brandweer IJsselstreek. De brandweer IJsselstreek werkt al onder de vlag van de veiligheidsregio maar aangestuurd door onze eigen burgemeesters. Inmiddels werken we al op diverse gebieden nauw samen met Zutphen en Lochem en zijn er aantoonbare voordelen te noemen (bijvoorbeeld aanschaf gezamenlijk materiaal, kennisdeling, gezamenlijk inkoop oefenfaciliteiten, uitwisseling van instructeurs, etc). De samenwerking van de korpsen zal verder moeten worden uitgewerkt. Rampenbestrijding De rampenbestrijding is in heel Nederland sterk in beweging. Zo is op 1 oktober 2010 de Wet Veiligheidsregio’s in werking getreden. Zowel van de operationele diensten (politie, brandweer en GHOR) als van de gemeenten wordt regionale samenwerking verwacht. Dit houdt in dat iedere gemeente op gelijk opleidings- en uitvoeringsniveau moet komen te staan. De tot nu toe vrijwillige samenwerking krijgt door deze wet een verplichtend karakter. Hoewel de Veiligheidsregio belast is met de organisatie van de rampenbestrijding en crisisbeheersing wordt er nog veel inzet van de individuele gemeenten gevraagd. Zo moeten vertegenwoordigers van gemeenten de bouwstenen voor de op te stellen plannen aandragen. Vervolgens moeten de vastgestelde plannen lokaal worden uitgewerkt waarbij de regionale samenwerking niet uit het oog mag worden verloren. Integrale Veiligheid In 2007 is de Kadernotitie integraal veiligheidsbeleid in de gemeente Brummen 2007 – 2010 vastgesteld. In 2009 heeft de evaluatie van genoemd plan plaatsgevonden. Uit de evaluatie is een aantal verbeterpunten naar voren gekomen. De verbeterpunten uit de evaluatie en de uitkomst veiligheidsmonitor worden gebruikt als input voor het in 2011 vast te stellen Integraal Veiligheidsplan. Dit plan vervangt de eerder genoemde Kadernotitie. In augustus 2010 is de tweede kamer een wetsvoorstel aangeboden in verband met versteviging van de regierol van de gemeente ten aanzien van het lokaal veiligheidsbeleid. Het wetvoorstel verplicht de gemeenteraad om vier jaarlijks een integraal veiligheidsplan vast te stellen. In het plan moet staan wat de gemeente zelf doet en wat zij van andere organisaties en instellingen verwacht. Daarnaast wordt de gezagspositie van de burgemeester voor het lokale veiligheidsbeleid verstrekt door het toevoegen van de zorgplicht. De burgemeester kan partijen bewegen alsnog mee te werken en stimuleren dat het integrale veiligheidsplan wordt uitgevoerd.

Beleidsontwikkelingen Integrale veiligheid De regievoering over het plaatselijke veiligheidsbeleid ligt steeds meer bij de gemeenten. De regievoering houdt onder andere in dat er eens in de vier jaar een Integraal Veiligheidsplan moet worden vastgesteld. In dit plan moeten de afspraken voor de eerste vier jaar tot uitdrukking komen met daarbij van wie welke bijdrage daarin gevraagd wordt. In 2010 zal er een nieuw Integraal Veiligheidsplan worden opgesteld. NOG-Veiligerhuis In 2011 blijven we investeren in het NOG-Veiligerhuis waardoor er betere regionale afstemming ontstaat en de voorgang van processen in beeld kunnen worden gebracht en gehouden. (Elektronische) dienstverlening Het landelijke actieprogramma Andere Overheid heeft tot doel de (gemeentelijke) overheid beter en efficiënter te laten werken. Een van de ambitielijnen van het programma is dat de publieke dienstverlening van de overheid moet verbeteren. Doelstelling van het kabinet is dat een groot deel van de totale publieke dienstverlening via het internet moet kunnen verlopen. De uitwerking zal niet alleen voor de burger maar ook in de (interne) bedrijfsvoering grote wijzigingen tot gevolg hebben. Het digitaal ontsluiten van informatie is hierbij van groot belang. Brandweer Zoals al bij de situatieschets is geschreven kunnen we de samenwerking met de korpsen Lochem en Zutphen verder moeten uitgewerkt. In die periode moet duidelijk worden hoe onze brandweertaak de


13

2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 komende jaren uitgevoerd maar vooral aangestuurd zal worden en hoe de eigen bestuurlijke aansturing geborgd blijf. Rampenbestrijding Zoals in de situatieschets al is aangegeven verwachten we 2011 grote veranderingen. Na de invoering van de Wet Veiligheidsregio’s zal de rampenbestrijding regionaal worden opgepakt. De veiligheidsregio zal hierin het initiatief nemen. Zo gaan we regionaal kijken of de gemeentelijke taken gezamenlijk kunnen worden opgepakt. Het doel hierbij is dat gemeenten efficiënter en kwalitatief beter kunnen functioneren bij een ramp of groot ongeval. De regionale aansturing op het gebied van rampenbestrijding zal niet inhouden dat de individuele gemeenten minder werk in het kader van de rampenbestrijding hebben.

Duurzaamheid en veerkracht   

 



Preventie, schadebeperking en hulpverlening vormen het begin van een veerkrachtige respons op ramp en tegenspoed. Wanneer mensen de gemeente ervaren als een prettige plek om te wonen, te werken en te verblijven, dan draagt dit duurzaam bij aan hun welzijn. Wanneer mensen zich veilig voelen, verhoogt dit bovendien hun persoonlijke weerstandsvermogen en creativiteit. Handhaving van de openbare orde vergroot ook het wederzijdse sociale vertrouwen binnen de gemeente. Dit is een kernelement van duurzame relaties. Sociaal vertrouwen is bovendien essentieel voor een eerlijk en snel proces op weg naar een samenleving waarin we duurzaam omgaan met energie en grondstoffen. Gemeentelijke dienstverlening ondersteunt onder andere de persoonlijke veerkracht van burgers. Bij vergunningverlening voor evenementen kan de gemeente naast veiligheidsvoorwaarden ook duurzaamheidsvoorwaarden stellen. Burgerparticipatie verhoogt het gevoel van betrokkenheid binnen de gemeente, waardoor mensen de uitdagingen op weg naar een meer toekomstvatbare samenleving slagvaardiger zullen aanpakken. Idem dito voor goede communicatie tussen gemeente en samenleving. Digitalisering vermindert bovendien het papiergebruik en het aantal autoritten naar de balie.

Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van investeringen en kosten: Ten aanzien van bestuurlijke aangelegenheden: Vergoeding excursies/feesten De gemeentelijke budgetten voor excursies en bijeenkomsten worden gehalveerd. Dit betekent dat sommige activiteiten niet meer jaarlijks kunnen plaatsvinden. Regelingen voor andere activiteiten worden aangepast onder het motto 'meer met minder'. Regionale samenwerking De gemeente opereert in diverse samenwerkingsverbanden. Deze samenwerkingsvormen zijn nuttig en noodzakelijk, maar vragen ook om een gemeentelijke bijdrage. Het gemeentebestuur maakt zich sterk om de bijdragen van de kosten aan deze samenwerkingsvormen met tien procent te verlagen. Denk hierbij aan het lidmaatschap van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de kosten voor samenwerking binnen de Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland (VNOG) en de Regio Stedendriehoek. Het bestaande budget om te participeren in regioprojecten wordt gehalveerd. Internationale contacten De gemeente Brummen heeft met twee buitenlandse steden een vriendschapsband. Deze relaties worden niet verbroken. Wel zal, gelet op de financiële noodzaak tot het stellen van prioriteiten, het budget tot een minimum worden beperkt. Dit betekent dat uitwisselingsprogramma’s niet langer gesubsidieerd

14


2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 worden. Slechts voor een bijzondere ontvangst of activiteit is incidenteel budget beschikbaar. De subsidie aan de stichting Brummen-Krotoszyn wordt gefaseerd beëindigd. Bestuurlijke representatie De gemeente is al sinds jaar en dag uiterst sober ten aanzien van uitgaven voor representatie, werkbijeenkomsten, ontvangsten en evenementen voor burgers en de gemeentelijke organisatie (denk aan de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie). Desondanks verlangt het college ook op dit vlak een bijdrage. Uitgangspunt is wel dat de kwaliteit van de te organiseren bijeenkomsten in essentie wordt behouden. Deelname van het bestuur aan congressen en trainingen wordt tot een minimum beperkt. Ten aanzien van voorlichting en communicatie: Werkbudget relatiegeschenken Bij contacten met externe relaties is het van belang om als gemeente een herkenbare identiteit uit te stralen, gastvrijheid te zijn en dankbaarheid te tonen. Het budget voor relatiegeschenken en deelname aan relatieactiviteiten wordt daarom wel gehandhaafd, maar gezien de noodzaak tot bezuinigen met 25 procent verlaagd. Synergie van dienstverlening In de nabije toekomst wordt gewerkt vanuit één centrale balie publieksservice, die gevestigd is in de locatie van het huidige gemeentehuis. Hier kan de burger terecht voor alle gemeentelijke producten en diensten. In de andere kernen van de gemeente wordt gezocht naar synergie met dienstverlening door externe partijen. Zie ook programma 7 in relatie tot de digitalisering. Voorlichting en communicatie Aanpassing van de informatievoorziening via GemeenteThuis Alle wettelijke publicaties moeten via een huis-en-huisblad gecommuniceerd worden. GemeenteThuis is daarvoor een belangrijk communicatiemiddel met een groot bereik. Verder is het wenselijk om highlights over gemeentelijke besluiten, diensten en activiteiten met burgers en andere belanghebbenden te delen. Voor deze optionele functie wordt www.brummen.nl het aangewezen kanaal. Verder wordt het aantal aparte themakaternen verlaagd. Door deze wijzigingen wordt bespaard op de productie- en publicatiekosten voor GemeenteThuis. Dit leidt tot een structurele kostenreductie vanaf 2011. Versoberen burgerjaarverslag De burgemeester is wettelijk verplicht om jaarlijks een burgerjaarverslag op te stellen. Hiervoor gelden geen vormvereisten. Het jaarverslag wordt voortaan digitaal gepubliceerd, met een beperkt aantal schriftelijke exemplaren. Dit levert vanaf 2011 een beperkte structurele bezuiniging op. Stopzetten klanttevredenheidsonderzoek Het driejaarlijks klanttevredenheidsonderzoek wordt niet langer uitgevoerd. Het hiervoor beschikbare budget wordt afgeschaft. Digitale dienstverlening Uitbreiding van het digitale dienstenloket kan leiden tot besparing op het antwoord geven door ambtenaren. Dekking voor toeristische brochure uit verhoging toeristenbelasting Om de gemeente Brummen naar externe doelgroepen en potentiële toeristen goed voor het voetlicht te brengen, is een promotiebrochure ontwikkeld. In de begroting was tot nu toe vierjaarlijks budget opgenomen om deze brochure te actualiseren en te herdrukken. Het college heeft besloten om deze kosten te dekken uit de nieuw te vormen reserve voor recreatie en toerisme. Deze wordt gevoed met een deel van de opbrengst van de toeristenbelasting (zie programma 7).


15


Wat gaan we doen in 2011 Vergroten (gevoel van) veiligheid Overlast gevende jongeren en hun ouders/verzorgers worden aangesproken op hun gedrag. Vandalisme dient bestreden te worden door een lik-op-stukbeleid. Zo zullen bijvoorbeeld vandalen de aangerichte schade zelf moeten betalen. Het regionaal Crisisplan wordt ten minste eenmaal per vier jaar geactualiseerd. Daarnaast wordt het crisisplan jaarlijks geoefend. Het gemeentebestuur zet zich ervoor in dat de genormeerde aanrijtijden voor ambulances en brandweer gerealiseerd kunnen worden. Burgers worden gestimuleerd in het oefenen van het gebruikmaken van AED’s (Automatische Externe Defibrilators). Brandweer Het brandweerkorps heeft een grote verantwoordelijkheid. Om haar belangrijke taak goed te kunnen (blijven) uitvoeren moet ervoor gezorgd worden dat het de brandweerlieden niet ontbreekt aan adequate middelen en scholing. Om aan de toenemende kwaliteitseisen te kunnen blijven voldoen is ons korps op gegaan in een intergemeentelijk brandweercluster. Daarin behoudt de gemeente voor haar basisbrandweertaken een grote mate van autonomie. Integrale handhaving De handhaving van gemeentelijke regels zal maximaal integraal plaatsvinden. Dat betekent dat gemeentelijke controleurs in een controle alle verschillende wetten en regels in ogenschouw nemen. Dit heeft voor zowel de partij waarbij controle/handhaving plaatsvindt als voor de gemeente grote voordelen (in een keer goed). Waar nodig vinden controles in samenhang met de politie en eventuele andere instanties plaats. Voor milieutaken zal samenwerking worden gezocht in regionale uitvoeringsdiensten. Afhankelijk van de te kiezen werkwijze en organisatievorm kunnen ook overige handhavingstaken in zo’n uitvoeringsdienst worden ondergebracht. Burgerparticipatie verder borgen en periodiek evalueren De werkwijze zoals verwoord in de kadernotitie ‘Samen Beter’ (burgerparticipatie) wordt verder uitgezet en doorontwikkeld. De voortgang hiervan wordt door een werkgroep bewaakt en waar nodig worden verbeterslagen doorgevoerd. In samenspraak met inwoners en vertegenwoordigers van wijken adviesraden wordt vervolgens de nieuwe werkwijze geëvalueerd. Herijken van het communicatiebeleid Het huidige communicatiebeleid dateert uit 2004. Gelet op de ontwikkelingen die op ons afkomen (denk hierbij bijvoorbeeld aan de vergaande digitalisering, actief burgerschap in relatie tot de rol van de overheid en veranderingen in het medialandschap) is een actualisatie (herijking) van deze nota wenselijk. Doel is het beschikken over een heldere en actuele visie over de wijze waarop de gemeente communiceert met burgers en vertegenwoordigers van bedrijven, organisaties en instellingen. Nieuwe website In samenhang met de ontwikkelingen binnen het project ‘Brummen Digitaal’ wordt de huidige website vernieuwd zodat het een adequate basis is voor het beschikbaar stellen van meer informatie. Dit leidt ook tot een toename van de mogelijkheden om gemeentelijke diensten via internet af te nemen. Belangrijk uitgangspunt hierbij is dat zoveel mogelijk wordt voldaan aan de landelijke webrichtlijnen, maar ook aan de verwachtingen die bezoekers anno nu stellen aan een gemeentelijke website. Evenementenbeleid Er zal evenementenbeleid worden ontwikkeld waarin enerzijds aandacht is voor de toeristisch-recreatieve en economische belangen. Anderzijds bevat dit beleid de kaders die betrekking hebben op regels op het gebied van openbare orde en veiligheid. Bij evenementen wordt meer dan voorheen de nadruk gelegd op de eigen verantwoordelijkheid van organisatoren voor de beveiliging en bewaking van het evenement en de directe omgeving.

16


2011 Programma 1 – Bestuur en Veiligheid 2014 Dienstverlening In de nabije toekomst wordt gewerkt vanuit één centrale balie publieksservice, die gekoppeld is aan de locatie van het gemeentehuis. Hier kan de burger terecht voor alle gemeentelijke producten en diensten. In de andere kernen van de gemeente wordt geen loketfunctie met een beperkte dienstverlening aangeboden. De gemaakte keuze om voor de ondersteunende voorzieningen op het gebied van zorg, welzijn en inkomen aan te sluiten bij de welzijnsinstellingen blijft gehandhaafd. Deze voorziening blijft ook in de toekomst zowel in de kernen Brummen als Eerbeek beschikbaar. Wanneer een gebouw met geïntegreerde maatschappelijke dienstverlening wordt gerealiseerd, zullen deze loketten daar hun plek in krijgen. Hieraan gekoppeld worden informatiepunten ingericht waar de algemene gemeentelijke informatie (folders, aankondigingen) te vinden is. Dit kan worden uitgebreid met de mogelijkheid om ter plekke toegang te bieden tot het digitale loket van de gemeente Brummen. Het digitale loket wordt verder ontwikkeld tot een volwaardige vervanger van het fysieke loket. Daar waar mogelijk worden producten digitaal aangeboden. In steeds meer gevallen zijn we als gemeente verplicht om de digitale dienst aan te bieden.

Wat mag het kosten Programma 1 - Bestuur en Veiligheid bedragen x € 1.000

Lasten Incidenteel

Jaarrekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2009 2010 2011 2012 2013 2014

€ 862

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel (incl. organisatie)

€ 4.198

€ 4.504

€ 4.767

€ 4.655

€ 4.658

€ 4.755

Totale lasten (excl. bestemming)

€ 5.060

€ 4.504

€ 4.767

€ 4.655

€ 4.658

€ 4.755

Baten Incidenteel

€0

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 574

€ 445

€ 495

€ 503

€ 507

€ 520

Totale baten (excl. bestemming)

€ 574

€ 445

€ 495

€ 503

€ 507

€ 520

Saldo excl. bestemmingen

€ 4.486

€ 4.059

€ 4.272

€ 4.152

€ 4.151

€ 4.235

Bestemmingen Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves

€0 €0

€0 €0

€0 €0

€0 €8

€0 €0

€0 €0

Bestemmingen per saldo

€0

€0

€0

-€ 8

€0

€0

€ 4.486

€ 4.059

€ 4.272

€ 4.144

€ 4.151

€ 4.235

Saldo incl. bestemmingen

Productinformatie: Bij het programma horen de volgende producten van het college van burgemeester en wethouders. De bedragen betreffen de saldi na bestemming.


17


Producten x € 1.000

Begroting 2010 Lasten Baten Saldo


Bestuurlijke aangelegenheden Voorlichting en promotie Klachten en bezwaren Burgerzaken Openbare orde Integraal veiligheidsbeleid Brandweer en rampenbestrijding

€ 1.783 € 407 € 210 € 586 € 288 € 104 € 1.126

€ 34 €0 €0 € 350 € 32 €0 € 29

€ 1.749 € 407 € 210 € 236 € 256 € 104 € 1.097

€ 1.852 € 407 € 241 € 619 € 347 € 100 € 1.201

€ 83 €0 €0 € 349 € 32 €0 € 31

€ 1.769 € 407 € 241 € 270 € 315 € 100 € 1.170

Totaal bestuur en veiligheid

€ 4.504

€ 445

€ 4.059

€ 4.767

€ 495

€ 4.272

18


2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014

Portefeuillehouder:

L.M. van Wensveen en J.A.C.M. Elbers

Korte omschrijving van het programma Het programma omvat het adviseren over, ordenen, ontwikkelen, bepalen en inrichten van de ruimtelijke omgeving van de gemeente voor wonen en werken. Ook de plattelandsontwikkeling van het buitengebied van de gemeente valt onder dit programma, inclusief toerisme en recreatie.

Wat is onze visie 1. In de gemeente Brummen is voldoende betaalbaar en toegankelijk vastgoed voor toekomstbestendig wonen en werken in een dorpse en groene omgeving. 2. De gemeente Brummen bewaakt, stimuleert en draagt bij aan een aantrekkelijke en duurzame inrichting en ontwikkeling van de buitenruimte in het landelijke gebied, in de kernen en op de bedrijventerreinen. 3. De gemeente Brummen is een unieke en gastvrije plek voor duurzame recreatie en toerisme in een dorpse en groene omgeving. 4. In de gemeente Brummen wordt het algemeen belang van een aangename ruimtelijke omgeving met een hoge ecologische en cultuurhistorische waarde goed gewaarborgd. 5. In de gemeente Brummen werken bouwers, ontwikkelaars en de gemeente met respect voor sociale, ecologische en cultuurhistorische waarden.


19

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van het vastgoed:  In de gemeente Brummen zijn woningbouwplannen gerealiseerd met daarin opgenomen goedkope en duurzaam bewoonbare huur- en koopwoningen. Deze woningbouw heeft tevens gezorgd voor ecologische en landschappelijke meerwaarde in de woonkernen en in het buitengebied.  Nieuw vastgoed in de wijken Elzenbos en Lombok-Zuid en in het centrum van Eerbeek komt tegemoet aan de plaatselijke vraag naar passende en duurzame huisvesting.  De gemeente heeft prestatieafspraken gemaakt met de woningstichtingen, de provincie en overige gemeenten in Regio Stedendriehoek die aansluiten bij een toekomstbestendige woonvisie.  In de gemeente Brummen is duurzaam maatschappelijk vastgoed en duurzame bedrijfshuisvesting voor ondernemers gerealiseerd, c.q., is de bestaande voorraad duurzaam verbeterd. Ten aanzien van de ruimtelijke ordening:  In het centrum van Eerbeek is een integraal proces van vernieuwing in gang gezet , waardoor het centrum gezelliger wordt, beter functioneert en duurzaam gedrag stimuleert. Deze ontwikkeling zorgt tevens voor ecologische en cultuurhistorische meerwaarde in de kern van Eerbeek. Bedrijven, instellingen en burgers dragen bij aan dit proces.  In het centrum van Brummen kan incidentele ruimtelijke ontwikkeling en inrichting plaatsvinden op basis van een maatschappelijk gesteunde structuurvisie. Deze visie specificeert: o dat het marktplein multifunctioneel inzetbaar blijft, maar gezelliger kan worden ingericht; o dat elk ontwikkelingsproject in het centrum van Brummen zorgt voor sociale, ecologische en cultuurhistorische meerwaarde. Bedrijven, instellingen en burgers dragen dit proces van ontwikkeling.  Bij de voorbereidingen en uitvoering van de werkzaamheden rondom de IJsselsprong (dijkverleggingen, rondwegen, gebiedsontwikkeling en versterking ecologische infrastructuur) heeft de gemeente veerkrachtig en innovatief antwoord geboden op moeilijkheden en mogelijkheden, met name voor bewoners, bedrijven en ecosystemen in het projectgebied.  De eerste ontwikkelingen in lijn met een nieuwe structuurvisie voor de buitenruimte in het landelijk gebied, de kernen en de bedrijventerreinen zijn op gang gebracht. Burgers, instellingen en bedrijven hebben bijgedragen aan dit proces. De ontwikkelingen zorgen voor ecologische, cultuurhistorische en economische meerwaarde.  Op de bedrijventerreinen is voldoende ruimte beschikbaar om lokale bedrijven te laten groeien. Ten aanzien van recreatie en toerisme:   

De gemeente heeft de ontwikkeling gestimuleerd van voorzieningen voor duurzame recreatie en toerisme die de groene identiteit van de gemeente versterken. De gemeente heeft duurzaam ondernemerschap in de recreatieve en toeristische sector gestimuleerd. De gemeente Brummen heeft de recreatieve en toeristische waarden van ons mooie gebied gepromoot volgens een strategisch plan van aanpak. Brummen heeft zichzelf duidelijk herkenbaar in de markt gezet als een unieke en gastvrije plek voor duurzame recreatie en toerisme in een groene en dorpse omgeving.

Ten aanzien van de werkprocessen in programma 2:  

20

De gemeente Brummen heeft op professionele wijze gezorgd voor navolging van weten regelgeving op het gebied van bouw en ruimtelijke ontwikkeling. Nieuwe regelgeving is tijdig, doelmatig en doeltreffend doorgevoerd in de werkprocessen van de gemeentelijke organisatie. De gemeente Brummen heeft ruimtelijke structuurvisies en een woonvisie opgesteld voor het hele gebied. Samen met de sociaal-economische structuurvisie (zie programma 5) vormen deze beleidsdocumenten een maatschappelijk gedragen kader voor integrale toetsing van ruimtelijke ontwikkeling en bouw in de gemeente. De deelvisies zijn goed op elkaar afgestemd, met inachtneming van sociale, economische en ecologische waarden en trends. In de deelvisies is Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014



 

versnipperd bestaand beleid voor plattelandsontwikkeling, duurzame ontwikkeling en toerisme bijelkaargebracht. Na vaststelling van de visies is de uitvoering daadwerkelijk in gang gezet. De gemeente heeft zich gehouden aan de operationele richtlijnen van het masterplan ‘Duurzame woonen leefomgeving Brummen’ uit 2007. De ambitie op hoofdlijnen van dit masterplan is ten aanzien van de operationele richtlijnen in 2012 geactualiseerd in een nieuw convenant met marktpartijen. De raad is jaarlijks in de gelegenheid gesteld om alle grondexploitaties van de gemeente te evalueren en de strategische kaders te herijken. Burgerparticipatie en externe fondsenwerving zijn structureel geïntegreerd in de werkprocessen rondom duurzaam bouwen, ruimtelijke ontwikkeling en recreatie en toerisme in de gemeente Brummen.

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Wet Ruimtelijke Ordening Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening in werking getreden. De wet is fundamenteel herzien. Kern is de zwaardere rol van de raad in het kaderstellend beleid binnen de gemeente, nieuwe bevoegdheden van andere overheden, ontwikkelingsplanologie en het bestemmingsplan als belangrijkste instrument voor gemeentelijk planologisch beleid. Belangrijk onderdeel vormt het onderdeel over de grondexploitaties, bekend als de zogenaamde Grexwet. De artikelen bieden de gemeente meer mogelijkheden om actief grondbeleid te voeren. Nota Grondbeleid Brummen, sturen om te kunnen bouwen (2006) Met het vaststellen van deze nota werd een aanzet gegeven voor het voeren van een actief grondbeleid in onze gemeente. In 2011 wordt deze nota geactualiseerd, waarbij geanticipeerd wordt op de gemeentelijke ambities. Ruimtelijke Ontwikkeling Visie (Ligt Op Groen, raad september 2006) De gemeenteraad heeft in dit beleidsdocument zijn woonvisie voor de dorpen en de kleine kernen binnen de gemeente weergegeven. De visie is ook een belangrijke pijler voor het beleid voor de recreatieve sector en daarmee voor het plattelandsbeleid van de gemeente. Streekplan Gelderland Het streekplan bevat de provinciale beleidsuitgangspunten voor de ruimtelijke inrichting van Gelderland. Het gemeentelijke beleid wordt getoetst aan het streekplan. In 2009 zijn diverse streekplanuitwerkingen vastgesteld, die voor de gemeente Brummen de leidraad vormen voor het op te stellen lokale beleid. Kwalitatief Woon Programma (KWP) Het Kwalitatief Woonprogramma (KWP) is een regionaal woonprogramma dat de regionale woonopgave bevat. De afzonderlijke gemeenten hebben de taak om, in regionaal verband en waar mogelijk samen met de woningcorporaties, de regionale woonopgave te realiseren. Jaarlijks worden de lokale woonprogramma's afgestemd op het provinciale referentieprogramma dat voor de regio als richtsnoer fungeert. De woningbouwlocaties Lombok en Elzenbos zijn een resultante van het KWP 2 en de ruimtelijke structuurvisie “Ligt op Groen”. In 2010 wordt het nieuwe KWP 3 vastgesteld. Intergemeentelijke Structuurvisie IJsselsprong Brummen heeft op dit ingrijpende onderwerp haar inbreng in het regionale standpunt over de gevolgen van het rijksbeleid “Ruimte voor de rivier” gehad. Met de definitieve besluitvorming zal in het verdere beleid rekening moeten worden gehouden. Regionaal Uitvoering Programma Stedendriehoek De Regio Stedendriehoek heeft visies opgesteld onder andere op het gebied van ruimtelijke, economische en sociale ontwikkeling. Daaraan gekoppeld worden Regionale Uitvoeringsprogramma’s gemaakt voor concrete projecten die, onder meer met support van de provincies Gelderland en Overijssel, worden gerealiseerd. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

21

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 Situatieschets Elzenbos en Lombok Inmiddels worden de eerste ca 135 woningen in de Elzenbos gebouwd. Het bestemmingsplan Elzenbos. (circa 735 woningen) is onlangs in werking getreden en dient als basis voor de te verlenen bouwvergunningen voor de komende fases. Ook voor de Lombok geldt dat een begin is gemaakt met de bouw van de eerste 100 woningen. Ook voor dit plangebied is een bestemmingsplan in werking getreden om de bouw van ca 400 woningen op de lange termijn planologisch vast te leggen. IJsselsprong Eind 2010 wordt bekend op welke wijze de maatregelen in het kader van “Ruimte voor de rivier” worden uitgevoerd. De inzet van de gemeente zal nodig zijn in de toekomstige projectorganisatie. Inbreidingslocaties Van belang is ook om de mogelijkheid om in de bestaande kernen in te breiden optimaal te benutten. Hierdoor wordt voorkomen dat er een beslag wordt gelegd op locaties in het buitengebied. In de programmering en de uitvoering moet er aandacht zijn voor de bestaande ruimtelijke kwaliteiten waarbij de inbreidingen moeten aansluiten. Eind 2008 heeft de raad heldere kaders gesteld voor de beoordeling van inbreidingslocaties. Kwalitatief Woningbouw Programma (KWP) De voorbereiding voor een bijstelling van KWP2 is gestart. Een woningmarktonderzoek is in uitvoering. Het proces met regio en provincie is recent gestart om tot een nieuw KWP3 te komen. Het KWP3 is van belang voor de tweejaarlijkse monitoring van de realisatie van de woningvoorraad in de regio. In het totstandkomingproces is het van belang dat de lokale woningbouwbehoefte van de gemeente Brummen een plek krijgt. De nieuwe woningbouwprognoses voor de regio kunnen aanleiding geven voor een herziening van de toegekende taakstellingen in KWP2. Centrumplan Eerbeek Door de bedrijfsverplaatsingen van Machinefabriek Eerbeek en transportbedrijf Burgers Logistics is een aanzienlijk deel van het centrumgebied van Eerbeek vrijgekomen. Dit biedt een uitstekende kans om het dorpscentrum van Eerbeek te herstructureren tot een goed functionerend en aantrekkelijk winkel-, woonen verblijfsgebied (zonder de buiten het centrumgebied gelegen winkelconcentraties uit het oog te verliezen). De herstructurering van het centrumgebied biedt een kans een duurzame overgangszone te creëren tussen beide functies. Eind 2009 heeft de raad de structuurvisie voor het centrum van Eerbeek vastgesteld en besloten een samenwerkingsovereenkomst aan te gaan met de drie participerende marktpartijen Bouwfonds, Rotij en de Woningstichting Eerbeek. Bedoeling is om eind 2010 met de eerste fysieke ingrepen in het centrum van Eerbeek te starten. Centrumplan Brummen In het najaar van 2009 is gestart met het opstellen van een centrumplan voor de kern Brummen. Aandachtspunten zijn een goede afronding van het centrumgebied en het vergroten van de dynamiek van het centrum van Brummen door detailhandel en horeca te centreren rond het Marktplein. Eind 2010 worden elementaire keuzes gemaakt met alle betrokken actoren in Brummen ten aanzien van de ontwikkelingsrichting van het centrum van Brummen. Februari 2011 dient het Masterplan voor het centrum door de raad te worden vastgesteld waarna gefaseerde realisatie door de markt opgepakt kan gaan worden. De bouw van een scholencluster op de plaats van de huidige Julianaschool in het kader van het Integraal Huisvesting Plan (IHP) kan een vertrekpunt vormen. Burgerparticipatie blijft een leidend principe binnen het totale proces. Economisch beleid Het vastgestelde regionale economische beleid en de Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie (ROV Ligt op Groen) bevatten beleidsuitgangspunten voor de gemeente Brummen. De activiteiten in 2010 en 2011 zijn erop gericht om uitvoering te geven aan het vastgestelde beleid. Mogelijk komen regionale projecten aan de orde waarvoor een bijdrage van Brummen wordt gevraagd.

22


2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 Uitvoeringsprogramma Ligt op Groen In 2009 is het Uitvoeringsprogramma Ligt op Groen(titel: Schop in de Grond) vastgesteld. Het uitvoeringsprogramma bevat de projectmatige uitwerkingen van de beleidsuitgangspunten uit de Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie (ROV) voor plattelandsontwikkeling, recreatie en toerisme. De financiële dekking voor de projecten komt uit het Ligt op Groen fonds. Dit fonds wordt gevuld uit bijdragen uit woningbouwplannen. Momenteel werkt de gemeente aan een integrale structuurvisie voor de buitenruimte. Hierin wordt al het bestaande sectorale beleid van de gemeente en andere overheden verwerkt te worden, inclusief het (geactualiseerde) Uitvoeringsprogramma Ligt op Groen. Grondexploitaties De Meerjaren Prognose Grondexploitaties 2010 (MPG-2010), geeft inzicht in de financiële resultaten van het grondbeleid. In deze MPG zijn de beleidsdoelen en – kaders van de Nota Grondbeleid financieel vertaald. De MPG wordt jaarlijks uitgebracht tegelijk met de jaarrekening en voorafgaand aan de Kadernota. Op basis van de MOG wordt de grondexploitaties geactualiseerd en worden eventueel middelen ingezet vanuit de bestemmingsreserve “Risico’s bouwexploitaties”. Regionale samenwerking Binnen programma 2 participeert de gemeente Brummen in regionale overleggen op het gebied van o.a. volkshuisvesting, duurzaam bouwen, recreatie en toerisme en IJsselsprong. . Burgerparticipatie Bij het opstellen van gemeentelijk beleid en plannen is het van belang om burgers, maatschappelijke instellingen en andere belanghebbenden zo vroeg mogelijk in het proces te betrekken. Het wederzijds erkennen van de belangen en het bestaansrecht is een belangrijke pijler voor de succesfactor van de plannen. Dit betekent dat de partners in projecten gelijkwaardig zijn. Openheid, transparantie vertrouwen zijn sleutelwoorden. In de komende jaren zal aan de manier van burgerparticipatie in ruimtelijke projecten ruimschoots aandacht worden besteed. Het Centrumplan Eerbeek is daarin een belangrijk pilot gebleken. Ontwikkelingsgericht werken Tot 2009 ging de gemeente Brummen voornamelijk beheersmatig te werk op het gebied van ruimtelijke ordening. Sindsdien zijn belangrijke stappen gezet om meer ontwikkelingsgericht te gaan werken aan verbetering van ruimtelijke kwaliteit. Pro actief is hierbij een kernbegrip. De gemeente richt de blik naar buiten, identificeert kansen, zoekt naar allianties met externe partijen, werkt vanuit de klant en pioniert in ontwikkelingsconcepten. Deze werkwijze zal in de komende jaren verder geprofessionaliseerd worden. Actualisering bestemmingsplannen In 2009 en 2010 is met veel inzet gewerkt aan de wettelijk verplichte actualisering en digitalisering van de verouderde bestemmingsplannen. De nieuwe bestemmingsplannen voor de kommen Brummen en Eerbeek en het buitengebied zijn in 2009 door de raad vastgesteld. In 2010/2011 volgt de vaststelling van de bestemmingsplannen Eerbeek Zuid, Kleine kernen en Hazenberg-Rhienderen. Woonvisie Brummen Gelet op het nieuwe KWP 3 en de diverse krimpscenario’s die thans in omloop zijn geeft de gemeente Brummen momenteel veel aandacht aan haar volkshuisvestelijke taak. Eind 2010 wordt een integrale woonvisie met een meerjarig perspectief opgesteld. Met deze visie is de gemeente in staat lange termijn beleid te voeren ten aanzien van soort, locatie en aantallen woningen. Prestatieafspraken met de woningcorporaties In het voorjaar van 2008 heeft de gemeente met de woningcorporaties een convenant gesloten met daarin opgenomen enkele prestatieafspraken. Er is toen afgesproken dat in de loop van 2010 de globale prestatieafspraken nader worden uitgewerkt tot concrete doelstellingen met betrekking tot woningaantallen, programma en fasering. Door de fusie van de Woningstichting Eerbeek met de Woningstichting Loenen is dit proces enigszins vertraagd. In 2011 dienen de nieuwe prestatieafspraken te zijn gemaakt. Het door het gemeentebestuur vastgestelde masterplan Wijs met Groen en Grijs wordt bij de prestatieafspraken betrokken. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

23

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 Beleidsontwikkelingen Invoeren van nieuwe weten regelgeving in de bestaande werkprocessen. Een (verdere) ordentelijke invoering van nieuwe weten regelgeving zal in 2011 veel tijd vergen. Met name de volgende wetten en regels vragen om aanpassing van gemeentelijke werkprocessen en p;roducten: - Wet ruimtelijke ordening (inclusief de Grondexploitatiewet); - Wet Administratieve Bepalingen Omgevingsvergunning (WABO); - Wet Geluidhinder; - Bouwstoffenbesluit; - Activiteitenbesluit; - Gebruiksbesluit; - Wet gemeentelijke watertaken; - Monumentenwet.

Duurzaamheid en veerkracht In de afgelopen jaren is in de gemeente Brummen al een begin gemaakt met het inzetten van een nieuwe koers op weg naar een meer toekomstbestendige lokale samenleving. Het bestuursakkoord sluit aan bij deze koerswijziging en vraagt om meer integrale aandacht voor zowel de ecologische als de sociale en economische aspecten van de weg vooruit. Het collegeprogramma biedt een integraal plan van aanpak. De doelen en activiteiten van Programma 2 dragen als volgt bij aan het totaalplaatje van duurzame ontwikkeling en veerkracht in de gemeente Brummen: 

In de gemeente Brummen staat het programma ruimtelijke ontwikkeling voor duurzame ontwikkeling die de sociale, economische en ecologische veerkracht van de gemeente versterkt. De integrale toekomstvisie wordt daarbij leidend.



Projecten die duidelijk van belang zijn voor de veerkracht van de gemeente krijgen prioriteit in uitvoeringsprogramma's (zie de selectiecriteria voor gemeentelijke taken in het collegeprogramma).



Alle programmaonderdelen worden standaard op duurzaamheid gescreend en geëvalueerd, zowel wat betreft de werkprocessen als wat betreft de uitkomsten (gepland en ongepland). Daarbij wordt niet gestreefd naar een meetcultuur, wel naar nuchterheid, vertrouwen en inventiviteit.



Successen op de weg naar een duurzame woon-, werken leefomgeving in de gemeente Brummen worden erkend en periodiek gevierd.

Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van kosten en investeringen: Doorberekening van (personele kosten) aan RO-projecten Kosten die nu in de reguliere begroting zitten zijn kritisch bekeken en worden doorberekend aan projecten. Taakstelling voor budgetten Personele kosten vallen onder de genoemde loonsomstop in programma 7. Vermindering, fasering en vereenvoudiging van taken Een aantal niet-wettelijke projecten, waarmee al rekening was gehouden in de planning van programma 2, zal de gemeente niet uitgevoeren. (De mogelijkheid voor een jachthaven wordt bijvoorbeeld niet

24


2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 onderzocht.) Dit levert een besparing op ten opzichte van de programmabegroting 2010-13. Andere taken worden minder frequent uitgevoerd. Projecten binnen het Centrumplan Brummen kunnen door onafhankelijke marktpartijen worden gerealiseerd. De afdeling Ruimte onderzoekt of de totstandkoming van bestemmingsplannen vereenvoudigd kan worden. Burgerparticipatie en externe fondsenwerving De gemeente verwelkomt burgerparticipatie en externe fondsenwerving voor de projecten in de uitvoeringsprogramma's van programma 2. Dit levert zowel qua uren als qua middelen besparing voor de gemeente. Tegelijkerheid vergroot het de maatschappelijke betokkenheid bij gemeentelijke projecten. De gemeente zal het maatschappelijk middenveld in Brummen uitnodigen om een stichting met ANBI-status op te richten, die als platform kan dienen voor vrijwilligersinzet en fondsenwerving voor gemeentelijke uitvoeringsprogramma's. Koppeling van incidentele Ligt op Groen-investeringen aan alternatieve structurele financiering Bij de selectie en uitvoering van groenversterkende projecten met incidentele financiering uit het Ligt op Groen-fonds wordt zo nodig actief gezocht naar dekkende financiering voor structurele vervolgkosten. Deze financiering kan zowel uit een passende bestemmingsreserve als uit externe bronnen komen. Hiervoor wordt standaard een businesscase opgesteld. Structurele meerwaarde uit verhoging van de toeristenbelasting Voor structurele kosten i.v.m. goedgekeurde projecten op het gebied van recreatie en toerisme wordt een bestemmingsreserve gecreëerd. Deze wordt jaarlijks gevoed met een bedrag gelijk aan 50 procent van de meerwaarde uit de geplande verhoging van de toeristenbelasting (Zie programma 7). Voor incidentele kosten i.v.m. deze projecten komt het Ligt op Groen-fonds nog steeds in aanmerking.

Wat gaan we doen in 2011 Ten aanzien van het vastgoed:  De gemeente zal de ruimtelijke structuurvisies en de woonvisie verwerken in de richtlijnen voor het verlenen van bouwvergunningen, (ver)bouwsubsidies en leningen voor starters en voor particuliere duurzaamheidinvesteringen.  De gemeente zal een digitaal loket instellen voor informatie rondom duurzaam bouwen en wonen. Burgers worden betrokken bij het onderhoud van dit loket.  De gemeente zal medewerking verlenen aan initiatieven voor particulier collectief opdrachtgeverschap die aansluiten bij de woonvisie (bijvoorbeeld geschakelde woningbouw, centraal wonen, duo-wonen, cohousing, woongroep, leefgemeenschap). Mogelijkheden voor particulier collectief opdrachtgeverschap worden ook meegenomen bij het opstellen of herzien van samenwerkingsovereenkomsten rond grote ontwikkelingsprojecten. De gemeente verleent medewerking aan particulier-collectieve projecten op basis van kostenverhaal..  Het gemeentelijke projectteam zal de ontwikkeling van de wijken Elzenbos en Lombok-Zuid begeleiden, waaronder het gefaseerd bouwen woonrijp maken van gronden, het toezicht houden op de bouw en de inrichting van de openbare ruimte, het actualiseren van de onderliggende grondexploitaties en het bewaken van het daarmee verbonden financiële risico voor de gemeente.  Op basis van de woonvisie zal de gemeente in 2011 nieuwe prestatieafspraken maken met de woningstichtingen. De gemeente trekt het proces.  De gemeente zal het realiseren van maatschappelijk vastgoed en bedrijfshuisvesting voor ondernemers stimuleren via de netwerkactiviteiten van de gemeentelijke bedrijfscontact functionaris. De functionaris polst ook de wenselijkheid van gebieden met een multifunctionele woonen werkbestemming voor een gunstig vestigingsklimaat. Ten aanzien van de ruimtelijke ordening:  De gemeente zal de uitvoering van de structuurvisie Centrumplan Eerbeek regisseren. De gemeente zal een bestemmingsplan voor het centrum van Eerbeek in procedure brengen om in 2013 in werking te kunnen treden. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

25

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014  



De structuurvisie Centrumplan Brummen wordt afgerond en in 2011 ter vaststelling aan de raad aangeboden. De gemeente zal vervolgens een bestemmingsplan voor het centrum van Brummen in procedure brengen om in 2013 in werking te kunnen treden. . Bij de voorbereidingen en uitvoering van de werkzaamheden rondom de IJsselsprong zal de gemeente actief naar vervangende (woon en werk)ruimte zoeken voor bewoners en bedrijven in het projectgebied. De gemeente zal beleidsmatig goed afstemmen met het waterschap Veluwe, de gemeentes Zutphen en Voorst, de provincie en Rijkswaterstaat. De gebiedskennis van burgers die het projectgebied goed kennen, wordt meegenomen via participatiemogelijkheden. Eind 2010 zal de gemeente een nota van uitgangspunten opstellen voor het bestemmingsplan ‘Dijkverleggingen’ (Cortenoever, Tichelbeeksewaard en Voorsterklei). De gemeente zal ontwikkelingen in lijn met de nieuwe structuurvisie voor de buitenruimte verwelkomen en (kostendekkend) regisseren. Burgers, instellingen en bedrijven worden uitgenodigd om bij te dragen aan dit proces.

Ten aanzien van recreatie en toerisme:  De gemeente zal het realiseren van (binnen het beleid passende) voorzieningen voor recreatie en toerisme stimuleren via het gemeentelijke communicatiebeleid en via de netwerkactiviteiten van de gemeentelijke medewerker voor toerisme en de bedrijfscontactfunctionaris.  De gemeente zal actief zoeken naar subsidies en andere externe geldbronnen voor recreatieve projecten die aansluiten bij het Ligt op Groen uitvoeringsprogramma 'De Schop in de Grond'.  De gemeente zal duurzaam ondernemerschap in de recreatieve en toeristische sector stimuleren via de netwerkactiviteiten van de bedrijfscontactfunctionaris.  In aansluiting op het nieuwe communicatiebeleid zal de gemeente een plan van aanpak formuleren voor het promoten van de recreatieve en toeristische waarden van de gemeente Brummen. De gemeente zal onder andere een herkenbaar merk ontwikkelen, waarmee Brummen in de markt wordt gezet als een unieke en gastvrije plek voor duurzame recreatie en toerisme in een groene en dorpse omgeving. Het communicatieteam trekt dit initiatief.  Voor het uitgeven van vergunningen aan ondernemers op recreatieve locaties zal de gemeente kwaliteitseisen opstellen die goed aansluiten bij het ruimtelijk beleid.  In samenwerking met de stichting Landschapbeheer Gelderland zal de gemeente in 2011-12 twee nieuwe klompenpaden realiseren. Deze zullen aansluiten op bestaande toeristische wandelroutes binnen en buiten de gemeente.  In het kader van de herinrichting van Cortenoever zal de gemeente de mogelijkheid onderzoeken van een toeristisch fietspad dat de Piepenbeltweg integreert met het behoud van kwetsbare natuurwaarden in de omgeving (het Ganzenei). Ten aanzien van de werkprocessen in programma 2: 

Bestemming Met het oog op wettelijke verplichtingen zal de gemeente erop toezien dat bestemmingsplannen tijdig worden geactualiseerd en gedigitaliseerd.



Vergunningen, regelgeving en handhaving De Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) wordt per 1 oktober 2010 ingevoerd. Ook in 2011 zal de gemeente zich inspannen voor een goede integratie in de werkprocessen van de betrokken afdelingen. De gemeente zal zich inspannen voor beperking en transparantie van regelgeving. Tegelijkertijd zal toepassing en handhaving professioneel plaatsvinden, zonder aanzien des persoons.



26

Structuurvisie voor de buitenruimte Samen met betrokken partijen zal de gemeente in 2011 een ruimtelijke structuurvisie opstellen voor de buitenruimte in het landelijk gebied, in de kernen en op de bedrijventerreinen. De gemeente zal dit proces regisseren en aansluiten op bestaand beleid. De beoogde visie mondt uit in een beleidskoers met uitvoeringsprogramma's. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 

Woonvisie Samen met betrokken actoren zal de gemeente een woonvisie opstellen voor de middellange en lange termijn. Deze zal aansluiten bij de resultaten van het regionale woningbehoefteonderzoek uit 2010 en bij de structuurvisie voor de buitenruimte.



Operationalisering van visies Nieuwe visies zullen zo snel mogelijk na vaststelling operationeel worden gemaakt in de werkprocessen van de gemeente.Bij het opstellen van nieuwe samenwerkingsovereenkomsten met marktpartijen en bij het actualiseren of herijken van bestaande samenwerkingsovereenkomsten zal de gemeente uitgaan van de integrale toekomstvisie, bestaande uit de ruimtelijke structuurvisies, de woonvisie en de sociaal-economische structuurvisie.



Duurzame woonen leefomgeving Bij het opstellen van nieuwe visies zal de gemeente tegelijkertijd de ambities op hoofdlijnen van het masterplan ‘Duurzame woonen leefomgeving in Brummen’ (2007) verder specificeren en actualiseren. De geactualiseerde projectenlijst van dit masterplan wordt geïntegreerd in de uitvoeringsprogramma's van alle nieuwe visies. De gemeente zal zich inspannen om de operationele richtlijnen van het (geactualiseerde) masterplan ‘Duurzame woonen leefomgeving Brummen’ te volgen. Deze richtlijnen worden in 2012 geactualiseerd in een nieuw convenant met bouwondernemingen. De gemeente trekt dit proces.



Meerjarenprognose Grondexploitaties De gemeente gaat per 2011 de Meerjarenprognose Grondexploitaties (MPG) invoeren.



Burgerparticipatie en externe fondsenwerving De gemeente zal zich blijven inspannen om burgerparticipatie structureel te integreren in de werkprocessen rondom duurzaam bouwen, ruimtelijke ontwikkeling en recreatie en toerisme in de gemeente Brummen. De gemeente zal externe fondsenwerving voor uitvoering van de projecten in programma 2 verwelkomen. De gemeente zal de samenleving uitnodigen tot het oprichten van een stichting met ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling) die gekoppeld is aan gemeentelijke uitvoeringsprogramma's.


27

2011 Programma 2 –Ruimtelijke Ontwikkeling 2014 Wat mag het kosten Programma 2 - Ruimtelijke Ontwikkeling Jaarrekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2009 2010 2011 2012 2013 2014

bedragen x € 1.000

Lasten Incidenteel

€ 173

€ 178

€0

€0

€0

€0


€ 6.030

€ 4.549

€ 3.637

€ 3.556

€ 3.416

€ 3.296


€ 6.203

€ 4.727

€ 3.637

€ 3.556

€ 3.416

€ 3.296

Baten Incidenteel

€ 1.169

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 4.780

€ 2.990

€ 2.008

€ 1.890

€ 1.739

€ 1.724


€ 5.949

€ 2.990

€ 2.008

€ 1.890

€ 1.739

€ 1.724


€ 254

€ 1.737

€ 1.629

€ 1.666

€ 1.677

€ 1.572


€ 372 € 621

€ 70 € 201

€ 76 € 224

€ 76 € 392

€ 79 € 244

€ 29 € 110

-€ 249

-€ 131

-€ 148

-€ 316

-€ 165

-€ 81

€5

€ 1.606

€ 1.481

€ 1.350

€ 1.512

€ 1.491

Bestemmingen per saldo Saldo incl. bestemmingen




Ruimtelijke Ordening Volkshuisvestingsbeleid Bouw- en woningtoezicht Bouwgrondexploitatie Plattelandsontwikkeling Economie

€ 1.272 € 978 € 736 € 1.063 € 671 € 78

€ 230 € 1.012 € 682 € 1.047 € 201 € 19

€ 1.042 -€ 34 € 53 € 16 € 470 € 59

€ 961 € 467 € 723 € 833 € 655 € 74

€ 82 € 472 € 687 € 817 € 156 € 19

€ 879 -€ 5 € 36 € 16 € 499 € 55

Totaal ruimtelijke ontwikkeling

€ 4.798

€ 3.191

€ 1.606

€ 3.713

€ 2.233

€ 1.480

28



2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014

Portefeuillehouder:

J.A.C.M. Elbers en L.M. van Wensveen

Korte omschrijving van het programma Het programma bevat het beheer en onderhoud van de infrastructuur in de openbare ruimte in de gemeente. Dit is inclusief de zorg voor het milieu, het openbaar groen en de inzameling en afvoer van huishoudelijk afval. Ook de zorg voor monumenten en gedenktekens valt binnen dit programma, alsmede het streekarchief.

Wat is onze visie 1. Mooie landschappen, een schoon milieu en veerkrachtige ecosystemen kenmerken de gemeente Brummen. Mede dankzij een minimum aan verkeersborden heeft Brummen de uitstraling van een openhartige gemeente. 2. Openbare groenvoorzieningen en wegen, het watersysteem, de rioleringen en gemeentelijke gebouwen verkeren in goede staat en zijn toekomstbestendig. 3. Monumenten, archeologische waarden en cultuurhistorische elementen in het landschap worden met zorg beschermd. 4. De gemeente beschikt over representatieve begraafplaatsen met voldoende begraafcapaciteit voor de toekomst. 5. In Brummen kan men veilig deelnemen aan het verkeer, ook kwetsbare verkeersdeelnemers. Ook dieren zijn veilig. 6. De verlichting van gemeentelijke wegen en fietspaden is energie-efficiënt afgestemd met behoud van de verkeersveiligheid en de sociale veiligheid. De openbare verlichting heeft zo min mogelijk impact op de biodiversiteit en op het cultuurhistorische karakter van het landschap. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

29

2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 7. Er is weinig verkeershinder in de kernen en in het buitengebied. 8. Afvalwater, vaste afvalstromen en zwerfafval worden tot een minimum beperkt en veilig afgevoerd. De Brummense afvalstromen worden waar mogelijk regionaal en duurzaam verwerkt tot bruikbare producten en energie. 9. In de gemeente is infrastructuur aanwezig voor de plaatselijke productie en distributie van duurzame brandstof en energie. 10. De gemeentelijke organisatie heeft een toekomstbestendige werkomgeving, die een goede organisatiecultuur bevordert.

Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van het groenbeheer:  De inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte hebben bijgedragen aan de verduurzaming van het leefklimaat en de ecosystemen in de gemeente Brummen.  De gemeente heeft voldaan aan de vastgestelde (beeld)kwaliteit bij het onderhoud van de openbare ruimte en van gemeentelijke eigendommen.  De gemeente Brummen heeft voldaan aan alle wettelijke veiligheidseisen met betrekking tot de inrichting van de openbare ruimte. Ten aanzien van het monumentenbeheer:  Monumenten, archeologische waarden en cultuurhistorische elementen in het landschap zijn volgens wettelijke normen beschermd. Particulieren, bedrijven en instellingen kunnen eenvoudig te weten komen waar de monumenten en archeologische locaties van de gemeente zich bevinden en welke zorgplicht op deze locaties geldt. Ten aanzien van het beheer van de infrastructuur:  Wegen, fietsen voetpaden en bruggen in de gemeente Brummen zijn volgens wettelijke normen onderhouden. Ten aanzien van het milieubeheer:  De gemeente heeft voldaan aan alle wettelijke normen op het gebied van milieubeheer. Milieuproblemen zijn in afstemming met de betrokkenen zo goed mogelijk opgelost of duurzaam beheersbaar gemaakt.  In de gemeente hebben duurzame ontwikkelingen plaatsgevonden op het gebied van bodem, wateren geluidsbeheer. Ontwikkelingen op het gebied van ruimtelijke ordening zijn afgestemd op deze duurzame koers. Lokale burgers, bedrijven en instellingen zijn meer betrokken bij de zorg voor een goed milieu en bij de ontwikkeling van infrastructuur voor duurzame energieproductie en - distributie.  De gemeente heeft voldaan aan de doelstelling en basisinspanning van het Gemeentelijk Rioleringsplan  De gemeente heeft voldaan aan de doelstelling en basisinspanning van het Afvalbeleidsplan. Afval van Brummense huishoudens, instellingen, bedrijven en openbare ruimtes is doelmatig gescheiden. Een groter percentage van de afvalstromen (inclusief afvalwater) is lokaal en duurzaam verwerkt tot bruikbare producten en energie. De hoeveelheid restafval is verder afgenomen. Ten aanzien van het vastgoedbeheer:  De gemeentelijke huisvesting voldoet aan de wettelijke eisen (o.a. ARBO en brandveiligheid).

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Landschapsbeleidsplan (raad mei 2008) In dit plan wordt de basis gelegd voor de uitvoering van het landschapsbeleid van de gemeente. Samen met de ruimtelijke ontwikkelingsvisie ‘Ligt op groen” geeft het de kaders aan voor de ontwikkeling van het Brummens buitengebied.

30


2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 Milieu Uitvoerings Programma Het programma geeft een overzicht van activiteiten die de gemeente Brummen in de periode 2008 - 2011 wil uitvoeren om het milieu in Brummen e.o. te beschermen en te verbeteren. Monumentenverordening 2007 Hierin zijn eisen en voorwaarden opgenomen die verbonden zijn aan gemeentelijke monumenten. Ook wordt de voorbescherming geregeld voor panden of zaken waarvan de procedure tot plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst is begonnen. Verder wordt de zorg voor archeologische waarden benoemd. Wet op de Lijkbezorging Deze wet vormt het wettelijke kader voor de gemeentelijke taak ten aanzien van begraven en begraafplaatsen. Groenstructuurplan Brummen (april 2003) In dit plan is het inrichting- en onderhoudsniveau van het openbaar groen voor de kern Brummen bepaald. Bovendien is aangegeven welke groenstructuren belangrijk zijn voor de kwaliteit van de kern en welke groenstructuren verbeterd dienen te worden ten einde de (groen-)kwaliteit te verbeteren. Groenstructuurplan Eerbeek (november 2003) In dit plan is het inrichting- en onderhoudsniveau van het openbaar groen voor de kern Eerbeek bepaald. Bovendien is aangegeven welke groenstructuren belangrijk zijn voor de kwaliteit van de kern en welke groenstructuren verbeterd dienen te worden ten einde de (groen-)kwaliteit te verbeteren. Bosplan Eerbeek (november 2003) Voor het beheer van de gemeentelijke bossen is in dit plan een lange termijn visie opgesteld. Aangegeven is welke beheermaatregelen uitgevoerd dienen te worden om het gewenste gevarieerde en natuurlijke bosbeeld te verkrijgen. Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) Plan voor het hebben en in stand houden van een rioleringsstelsel waardoor afvalwater van burgers en bedrijven in overeenstemming met wettelijke milieueisen wordt ingezameld en getransporteerd. Uitgangspunten zijn het verminderen van lozing hemelwater op gemengde stelsels en terugbrengen van overstorten op oppervlakte water waardoor de emissies naar oppervlaktewater aan de wettelijke normen voldoen. Recente wetswijzigingen hebben dit takenpakket uitgebreid met de zorg voor het doelmatig inzamelen en verwerken van hemelwater en het tegengaan van grondwateroverlast. Beheersplan bruggen (2009) Preventief onderhoud van bruggen op basis van draagkrachtberekeningen en inspecties om een goede en veilige brugverbinding te behouden. Beleid- en beheersplan openbare verlichting (2009-2013) Aanbrengen en onderhouden van openbare verlichting om te zorgen voor een verkeer- en sociaal veilige verlichting van openbare gemeentelijke wegen en fietspaden. Uitvoering conform de normen van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV). Wegenbeheersplan Onderhoud van wegen, fiets en voetpaden in overeenstemming met de normen van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond, water en wegenbouw en de verkeerstechniek (CROW). Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan Het gemeentelijke verkeersbeleid is vastgelegd in het Verkeersstructuurplan (1997). In 2010 is een start gemaakt met het actualiseren van het GVVP. Verkeersveiligheidsplan Aanbrengen van verkeersvoorzieningen waardoor de verkeersveiligheid voldoet aan het principe duurzaam en veilig. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

31

2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 Duurzame woonen leefomgeving in Brummen Plan, gericht op een duurzame woonen leefomgeving waarbij meer kwaliteit en comfort samengaan met een minimaal energiegebruik en een verminderde milieubelasting. Oriëntatienota Archeologie In de oriëntatienota wordt, op hoofdlijnen, aangegeven hoe omgegaan kan worden met archeologische waarden in de gemeente en welk beleid hiervoor kan worden ontwikkeld. Dit beleid richt zich op de opgave de cultuurhistorische betekenis van onze ruimtelijke omgeving meer herkenbaar te maken. Waterplan Het Waterplan gaat in op het gronden oppervlaktewatersysteem en de riolering, welke binnen acht watergerelateerde thema's worden behandeld. Hierbij worden de knelpunten, ontwikkelingen, maar ook ste kansen op watergebied waar de gemeente in de 21 eeuw mee wordt geconfronteerd aangegeven.

Situatieschets Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) De gemeente Brummen is wettelijk verplicht een actueel Basis Riolerings Plan (BRP) en een verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan (vGRP) te hebben. Deze plannen leiden uiteindelijk tot een rioolheffing voor onze inwoners. In 2010 is een vGRP voor de planperiode 2011-2016 opgesteld. Benchmark riolering De gemeente Brummen heeft deelgenomen aan de benchmark rioleringszorg. Benchmarking maakt het mogelijk de werkwijzen van organisaties te vergelijken en is daarmee een hulpmiddel om het eigen functioneren te verbeteren en daarmee de rioleringszorg te professionaliseren. Uit de eerste resultaten van het onderzoek is naar voren gekomen dat de gemeente, qua uitvoering gemiddeld scoort. Op het gebied “inzicht in toestand en functioneren” is de score minder dan gemiddeld en op het aandachtgebied “afhandelen meldingen en klachten” beter dan gemiddeld. Wegen Onderhoud van wegen, fiets en voetpaden in overeenstemming met de normen van het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond, water en wegenbouw en de verkeerstechniek (CROW), op basis van een twee jaarlijkse weginspectie. In 2009 is de twee-jaarlijkse inspectie uitgevoerd, op basis waarvan de begroting en planning voor 2011 e.v. is opgesteld. Verkeer en openbare verlichting Het beleid- en beheersplan openbare verlichting is in 2009 geactualiseerd en vastgesteld. Het beleidsplan is aangepast op basis van nieuwe weten regelgeving. In het hieruit voortvloeiende eheerplan is, op straatniveau, uitgewerkt welke aanpassing/onderhoud moet worden uitgevoerd en het benodigde budget voor de periode 2009-2013. Het beleidsplan zal eens per 5 jaar worden herzien. De in het beleidsplan opgenomen bedragen worden jaarlijks geactualiseerd. Monumenten en oudheidkunde Op basis van de Monumentenverordening heeft aanwijzing van een tweetal panden als gemeentelijk monument plaatsgevonden en vindt verdere inventarisatie plaats van potentieel nieuwe monumenten. Er is een "zakboekje" ontwikkeld dat gebruikt kan worden bij een tocht langs de fietsknooppunten in Brummen, waarin een aantal belangrijke monumenten worden beschreven. Er wordt een eerste aanzet gemaakt voor het tot stand komen van een complete monumentengids voor de gehele gemeente. Op basis van een archeologische verwachtingen- en beleidsadvieskaart, wordt een gemeentelijk archeologisch beleid ontwikkeld. Dit beleid geeft duidelijkheid over vragen als bijvoorbeeld "hoe koppel je archeologie aan ruimtelijke ordening?, hoe regel je bijvoorbeeld dubbelstemmingen?, Wat leg je vast in een verordening en wat niet?, is een paraplubestemmingsplan een uitkomst?, kun je ook ondergrenzen stellen aan de onderzoeksplicht?, wat moet bewaard blijven aan interessante vondsten? en kan je dat als gemeente zelf bepalen?

32


2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 Ligt op Groen Het Uitvoeringsprogramma “Schop in de grond”is de projectmatige uitwerking van de beleidsuitgangspunten van de, in 2006, vastgestelde Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie (ROV). Het Uitvoeringsprogramma bevat onder andere projecten die voortkomen uit het Waterplan en het Landschapsbeleidsplan. (Mede)financiering geschiedt vanuit het fonds Ligt op Groen. Afvalverwijdering In de hele gemeente wordt het huisvuil gescheiden ingezameld (Groente Fruit Tuin, restafval & papier). Eind 2009 is gestart met de inzameling van kunststoffen. Het effect van de inzameling wordt in 2010 geëvalueerd. Hierbij wordt de landelijke systematiek gehanteerd, waardoor vergelijking mogelijk is. Milieu In programma 3 wordt uitvoering gegeven aan het vastgestelde Geluidbeleidsplan waarin onder andere de gewenste geluidkwaliteit in de gemeente is vastgelegd en het ontheffingenbeleid vorm heeft gekregen. Er wordt uitvoering gegeven aan het Waterplan, waarin, binnen acht thema’s, watergerelateerde onderwerpen worden behandeld. Hierbij gaat het onder andere om het tegengaan van wateroverlast en verdroging, maar ook om het verbeteren van de gronden oppervlaktewaterkwaliteit en mogelijkheden van natuurontwikkeling. Ook het (herziene) uitvoeringsplan “Duurzame woonen leefomgeving” (zie programma 2) is relevant voor de activiteiten in programma 3. In de herziene versie heeft het Kyoto Protocol, dat door Nederland is ondertekend en gericht is op emissie reductie van broeikasgassen, ook in Brummen meer inhoud en uitwerking gekregen. Openbaar groen Het onderhoud van de groenvoorzieningen wordt uitbesteed op basis van beeldkwaliteit. Aan de hand van het door het Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond, water en wegenbouw en de verkeerstechniek (CROW) opgestelde beeldmeetlatten voor de openbare ruimte zijn beeldbestekken opgesteld die voor meerdere jaren (openbaar) zijn aanbesteed. Het openbaar groen wordt in 2011 op Bniveau onderhouden. Lijkbezorging In Brummen is het braakliggende terrein grenzend aan de begraafplaats aan de Voorsterweg ingericht als begraafplaats om op korte termijn voldoende begraafmogelijkheid te houden. De begraafplaatsen worden op A-kwaliteit onderhouden.

Beleidsontwikkelingen Begraafcapaciteit begraafplaatsen Om voldoende begraafcapaciteit te houden op de gemeentelijke begraafplaatsen wordt het in 2007 gestarte onderzoek naar de belangstelling voor oude graven voortgezet. Ingezet wordt op ruiming van graven waarvoor geen belangstelling meer bestaat om zo, op termijn, voldoende begraafcapaciteit te houden op de bestaande begraafplaatsen. Riolering Op 1 januari 2008 is de Wet gemeentelijke watertaken in werking getreden. De nieuwe wetgeving stelt de gemeente beter in staat een bijdrage te leveren aan de aanpak van watervraagstukken in bebouwd gebied. In de oude wetgeving bestond de gemeentelijke zorgplicht uit doelmatige inzameling en transport van afvalwater. De nieuwe wetgeving vervangt deze zorgplicht door: - een zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater. Stedelijk afvalwater is in de nieuwe terminologie huishoudelijk afvalwater en al het andere water dat daarmee eventueel gemengd wordt; - een zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater dat de perceelseigenaar niet redelijkerwijs zelf kan verwerken. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

33

2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 Beheersplan Bruggen De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer van drie (niet meer beweegbare) bruggen over het Apeldoorns kanaal. De bruggen zijn in 1998 in eigendom aan de gemeente overgedragen door Rijkswaterstaat. In het najaar van 2008 is op basis van een draagkrachtberekening geconstateerd dat de Eerbeeksebrug, Hallsebrug en Coldenhovensebrug aanzienlijk minder draagkracht hebben dan de aangeduide aslastbeperking van 10 ton. Direct zijn maatregelen genomen door tijdelijke hulpbruggen op de Hallsebrug en naast de Eerbeeksebrug te plaatsen. De Coldenhovensebrug is met bebording nog afgesloten voor vracht- en landbouwverkeer. Voor de huur van de noodbruggen is een overeenkomst gesloten voor 2 jaar t/m 2010. In 2010 wordt een nader onderzoek verricht naar de functie van de bruggen. In combinatie met het nieuw vast te stellen gemeentelijk verkeer en vervoer plan (GVVP) moet dit het beeld op leveren op basis waarvan structurele besluiten genomen kunnen worden. Het in 2008 vastgestelde bruggenbeheersplan 2009-2013 voldoet niet meer vanwege de veranderde situatie. Op basis van een checklist in het beheerplan en met advies van een gespecialiseerd adviesbureau wordt jaarlijks een onderhoudsprogramma op maat opgesteld, passend bij de tijdelijke situatie en met borging van de veiligheid.

Duurzaamheid en veerkracht In de afgelopen jaren is in de gemeente Brummen al een begin gemaakt met het inzetten van een nieuwe koers op weg naar een meer toekomstbestendige lokale samenleving. Het bestuursakkoord sluit aan bij deze koerswijziging en vraagt om meer integrale aandacht voor zowel de ecologische als de sociale en economische aspecten van de weg vooruit. Het collegeprogramma biedt een integraal plan van aanpak. De doelen en activiteiten van programma 3 dragen als volgt bij aan het totaalplaatje van duurzame ontwikkeling en veerkracht in de gemeente Brummen: 

Inrichting en onderhoud van de openbare ruimte Via de inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte werkt de gemeente aan een duurzaam leefklimaat dat bijdraagt aan welzijn en welvaart van mensen die in de gemeente Brummen wonen, werken en recreëren. Ook vee en huisdieren varen wel bij goed beheer van de openbare ruimte. Door toepassing van voortschrijdend inzicht op het gebied van ecologisch groenbeheer en wegbeheer neemt de biodiversiteit toe en worden de Brummense ecosystemen veerkrachtiger.



Respect voor het milieu Het Milieu Uitvoerings Programma van de gemeente legt een gemeenschappelijke fundering voor duurzame omgang met bodem, water, lucht, grondstoffen en energie. De (digitale) milieu-atlas van de regio Stedendriehoek zal burgers, bedrijven en instellingen essentiële en actuele informatie verschaffen voor duurzame omgang met het milieu.



Afval 2030 Het gemeentelijke afvalbeleid is gericht op het verminderen van de hoeveelheid ongescheiden restafval en grof vuil per inwoner per jaar. Daarnaast is BerkelMilieu actief op zoek naar mogelijkheden om te komen tot vermindering van de CO2-uitstoot tijdens hun processen om zo bij te dragen aan de klimaatsdoelstellingen. Voor de vermindering van de hoeveelheid restafval lopen er acties op vier aandachtgebieden:   

34

Communicatie: gedragsondersteunende en beïnvloedende communicatie (campagne afvalvrij en educatie); Preventie: voorkomen van afval in de productie en consumptie (BerkelMilieu participeert in de pilot van het ministerie van VROM voor de preventie van voedselverspilling, waarbij bijvoorbeeld getracht wordt verspilling te voorkomen en het milieu minder te belasten); Bronscheiding: inzameling van nuttige deelstromen zo dicht mogelijk bij de burger; Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 



Ketenbeheer: optimalisatie in de keten van inzameling, bewerking en eindverwerking van alle afval- en nuttige deelstromen (onderzoek naar 'nabijscheiding' in combinatie met bronscheiding en recycling);

Dimmen of LED-verlichting Om aan milieu- en besparingsdoelstellingen te voldoen, zal de gemeente de openbare verlichting meer dan voorheen dimmen op bepaalde plaatsen en uren van de dag en nacht. In 2008 heeft de gemeente een proef uitgevoerd om de toepassing van de LED (Light Emitting Diode) voor de openbare verlichting te bekijken. Conclusie van dit onderzoek is dat met behulp van LED een verdichting van het aantal lichtmasten nodig is voor het realiseren van de benodigde verlichtingskwaliteit. Ondanks deze energiebesparing (30%) is er momenteel geen terugverdientijd te realiseren binnen de levensduur van 25 jaar van een LED-armatuur. De gemeente zal investering in LED-verlichting overwegen wanneer de technologie uit de kinderschoenen is gegroeid en het rendement beter wordt.



Infrastructuur voor duurzame energie In 2010 zijn in het buitengebied tien oplaadpunten voor elektrische fietsen door burgers gerealiseerd. Deze aanwinst op het gebied van duurzame infrastructuur was het resultaat van samenwerking met de Stichting Rustpunt. Binnen de gemeente zullen in deze bestuursperiode ook een aantal oplaadpunten voor elektrische auto’s worden gerealiseerd. Binnen de regio Stedendriehoek zal de gemeente verder werken aan lopende projecten voor de plaatselijke productie en distributie van duurzame brandstof en energie (o.a. Duurzaam Water Eerbeek).



Riolering De gemeentelijke ambitie is gericht op het schoonhouden van schoon hemelwater en, waar mogelijk, gescheiden afvoeren van hemelwater en afvalwater. Als uitgangspunt geldt dat bij het afkoppelen van bestaande verharding meegelift wordt met andere projecten (bijvoorbeeld rioolvervangingen, herbestratingen en herstructureringen). Bij nieuw verhard oppervlak wordt gestreefd naar het volledig niet aankoppelen.

Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van kosten en investeringen: Toepassing van verantwoordelijksheidsladder In het programma beheer zit de zorg voor onze directe omgeving. Waar mogelijk zal deze zorg in de toekomst niet meer door de gemeente maar door anderen (burgers, bedrijven, instellingen) worden geleverd. Na een overbruggingsperiode zullen deze beheertaken dan niet meer drukken op de gemeentelijke begroting. Bezuiniging op uitgaven voor beheer De budgetten voor beheer dat door de gemeente zelf wordt uitgevoerd of aanbesteed worden met vijf procent teruggeschroefd. In eerste instantie wordt gekeken of taken met behoud van kwaliteit efficiënter kunnen worden uitgevoerd. Wanneer onderhoudscontracten aflopen, zal de gemeente nagaan of het beter is dat sommige taken weer in eigen beheer worden genomen. Er wordt ook extra scherp aanbesteed. Indien nodig, wordt bezuinigd op de kwaliteit zonder dat de veiligheid daardoor in gevaar komt. Voor groenbeheer is met ingang van 2010 de beeldkwaliteit teruggebracht naar B-niveau. (Dit kan overigens goed zijn voor de biodiversiteit en voor de bodemkwaliteit.) Ook de storting in het wegenfonds zal met vijf procent worden verminderd.


35

2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 Fasering en combinatie van werkzaamheden De gemeente zal voorlopig geen nieuwe groenstructuurplannen maken. Wel kan de gemeente voortschrijdend inzicht op het gebied van ecologisch groenbeheer in de praktijk al toepassen. Werkzaamheden voor groenbeheer worden zo veel mogelijk gecombineerd met wegbeheer (efficiencyslag). Aanpassing plannen gemeentehuis en -werf Door gemeentehuis en -werf op hun huidige plek te verbouwen, wordt bespaard op de investering en exploitatie. Taakstelling voor budget wegen De storting in het wegenfonds krijgt een taakstelling van vijf procent voor 2011 en een nader te bepalen percentage voor 2012, 2013 en 2014. Dit percentage zal de uitkomst zijn van een studie naar de relatie tussen kwaliteit en veiligheid.

Wat gaan we doen in 2011 Ten aanzien van het groenbeheer: 

Onderhoud groenvoorzieningen Het onderhoud van de groenvoorzieningen wordt uitbesteed op basis van beeldkwaliteit. De beeldbestekken zijn opgesteld en voor meerdere jaren (openbaar) aanbesteed. Het openbaar groen wordt in 2011 op B-niveau onderhouden. Bij nieuwe aanbestedingen zal de gemeente op geschikte locaties de ecologische kwaliteit van de groenvoorziening zwaarder laten wegen.



Veiligheid van de inrichting van de openbare ruimte De gemeente zal de veiligheid van openbare speeltoestellen controleren. De veiligheid rondom hoge bomen in de openbare ruimte wordt gecontroleerd met behulp van een Virtual Tree Assessment (VTA).



Onderzoek begraafplaatsen Eerbeek en Brummen Om voldoende begraafcapaciteit te houden op de gemeentelijke begraafplaatsen wordt het in 2007 begonnen onderzoek naar de belangstelling voor oude graven in 2011 voortgezet. Ingezet wordt op ruiming van graven waarvoor geen belangstelling meer bestaat om zo (op termijn) voldoende begraafcapaciteit te houden op de bestaande begraafplaatsen.

Ten aanzien van het monumentenbeheer: 

Toezicht Het gemeentelijke team handhaving zal erop toezien dat monumenten, archeologische waarden en cultuurhistorische elementen in het landschap worden beschermd volgens de normen van de landelijke wetgeving en van de plaatselijke Monumentenverordening 2007.



Inventarisatie De gemeente zal de inventarisatie van potentiële gemeentelijke monumenten voortzetten en zo nodig voorbescherming regelen. Om te zorgen dat particulieren, bedrijven en instellingen eenvoudig te weten kunnen komen waar de gemeentelijke monumenten en archeologische locaties zich bevinden en welke zorgplicht op deze locaties geldt, zal de gemeente een (digitale) monumentengids en een archeologische kaart publiceren (in samenwerking met de regio Stedendriehoek).

36


2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 Ten aanzien van het beheer van de infrastructuur: 

Onderhoud van wegen, fietsen voetpaden in overeenstemming met landelijke normen Op basis van de tweejaarlijkse inspectie wordt de begroting en planning voor 2011 opgesteld. Hierin zijn asfaltonderhoud, herstraat en andere werkzaamheden opgenomen. Een overzicht van geplande onderhouds en herstel werkzaamheden is te vinden in paragraaf C- Onderhoud kapitaalgoederen. Onderzocht wordt of bestaande onderhoudsinvesteringen kunnen worden teruggebracht met behoud van de verkeersveiligheid. De gemeente zal onderzoeken of bestaande onderhoudsinvesteringen gefaseerd kunnen worden teruggebracht met behoud van de verkeersveiligheid.



Reconstructie Arnhemse- en Zutphensestraat In 2011 wordt de tweede fase van de reconstructie aan de Arnhemse- en Zutphensestraat uitgevoerd. Het betreft het gedeelte van de Arnhemsestraat. De reconstructie zal zowel de veiligheid als de beeldkwaliteit verbeteren.



Kanaalbruggen De gemeente zal in 2011 onderzoek doen naar mogelijke vervanging van de kanaalbruggen. Het onderzoek gaat uit van twee kaders: - de (beoogde) functie van de bruggen volgens het vast te stellen gemeentelijk verkeer- en vervoerplan (GVVP) - de toekomstige bevaarbaarheid. Binnen deze kaders wordt dan een zo sober mogelijke variant gekozen. De mogelijke vervanging van de bruggen zal niet eerder dan in 2012 plaatsvinden.



Verlichting Het beleid- en beheersplan openbare verlichting is in 2009 geactualiseerd en vastgesteld voor de periode 2009-2013. In het hieruit voortvloeiende beheerplan is (op straatniveau) uitgewerkt welke aanpassing/onderhoud moet worden uitgevoerd. In 2011 gaat het om vervanging van masten en armaturen van een deel van de straatverlichting.



Verkeersborden De gemeente zal zich in 2011 inspannen om de hoeveelheid verkeersborden terug te brengen. Veel van de huidige borden zijn over enkele jaren aan einde van hun levensduur. Wanneer bestaande borden het einde van hun levensduur hebben bereikt, wordt de noodzaak van vervanging kritisch bekeken.

Ten aanzien van het milieubeheer: 

Kwaliteit van de omgeving (bodem, water, lucht, geluid en licht) De gemeente zal de werkzaamheden uitvoeren die in het jaarlijks vastgestelde Milieu Uitvoerings Programma worden benoemd. Dit programma wordt in 2011 geactualiseerd. Vooral het beheer van de geluidzones rond het spoor en om het industrieterrein Eerbeek-Zuid zal in deze bestuursperiode extra aandacht vragen (Geluidbeleidsplan). Verder wordt in 2011 uitvoering gegeven aan werkzaamheden in het kader van het Waterplan. Samen met andere gemeentes in de regio Stedendriehoek zal de gemeente in 2011 de productie voortzetten van een (digitale) milieuatlas. Dit interactieve instrument zal burgers, bedrijven, instellingen en gemeentelijke medewerkers actuele en integrale informatie verschaffen over de kwaliteit van het milieu in Brummen.



Duurzame ontwikkeling Bij het beheren van de kwaliteit van de buitenruimte zal de gemeente zich inspannen om mogelijkheden voor duurzame verbetering van het milieu te identificeren. Richtlijnen voor duurzame ontwikkeling zijn al opgenomen in een aantal gemeentelijke beleidsdocumenten en Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

37

2011 Programma 3 – Ruimtelijk Beheer 2014 zullen als uitgangspunt dienen (o.a. het Waterplan biedt richtlijnen voor de ontwikkeling van een toekomstbestendig leefmilieu). Het uitvoeringsplan 'Duurzame woonen leefomgeving' biedt houvast voor milieubewuste ontwikkeling van de gebouwde omgeving. 

Riolering De gemeente zal de projecten uitvoeren die in het Basisrioleringsplan en het Gemeentelijk Rioleringsplan voor 2011 worden benoemd. Het betreft renovatie en vervangingen, verbetermaatregelen en onderzoeken. Bijvoorbeeld het voorbereiden van het afkoppelen van hemelwater van 3,1 hectare in Eerbeek. Een overzicht van de werkzaamheden is opgenomen in paragraaf C – Onderhoud kapitaalgoederen.



Afval In de hele gemeente wordt in 2011 groente-, fruit- en tuinafval, restafval en oud papier ingezameld. Ook de centrale inzameling van glas, blik, sappakken, textiel en kunststoffen wordt voorgezet. In samenspraak met Berkel Milieu zal de gemeente in 2011 een Afvalbeleidsplan opstellen. Daarin worden de mogelijkheden voor verdere vermindering van de hoeveelheid restafval meegenomen (conform de ambitie en visie van Afval 2030). Educatie en doelgroepgerichte communicatie kunnen als middelen worden ingezet om bewoners te stimuleren afval aan de bron te scheiden. In het kader van het regionale project 'Duurzaam water Eerbeek' zal de gemeente in 2011 samen met marktpartijen (onder andere. Berke lMilieu, de papierindustrie, Industriewater Eerbeek en lokale agrariërs) onderzoeken hoe een groter percentage van de Brummense afvalstromen lokaal en duurzaam verwerkt kan worden tot bruikbare producten en energie

Ten aanzien van het vastgoedbeheer: 

Gemeentehuis In 2011 zal de gemeente verder onderzoeken welke onderdelen van het gemeentehuis moeten worden gerenoveerd c.q. moeten worden vervangen om te voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen. Indien vervanging aan de orde is, zal hiervoor naar tijdelijke en/of systeembouw worden gekeken.

Ten aanzien van de werkprocessen van programma 3 in het algemeen:

38



Regionale samenwerking Voor taken binnen programma 3 zal de gemeente samenwerking zoeken met andere gemeentes Indien duidelijk is dat werkzaamheden daardoor doelmatiger en doeltreffender kunnen worden uitgevoerd. De gemeente Brummen zal bij deze beoordeling selectief te werk gaan en onderscheid maken tussen: - uitvoering van taken (bijvoorbeeld intergemeentelijke samenwerking, regionale expertdienst, regionale uitvoeringsdienst); - kwaliteitsmanagement (bijvoorbeeld intergemeentelijke afstemming van werkprocessen, regionale franchiseformule); - bestuurlijke verantwoordelijkheid (bijvoorbeeld over laten aan het regiobestuur of aan de provincie).



Burgerparticipatie De gemeente zal particulieren en instellingen gerichter gaan betrekken bij het uitvoeren van werkzaamheden rondom groenbeheer, landschapsbeheer en milieubeheer (de zogenaamde 'groen-blauwe diensten'). Ook bij het inzamelen van hoogwaardig gescheiden afval kunnen inwoners een grotere rol spelen. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland


Wat mag het kosten Programma 3 - Ruimtelijk Beheer bedragen x € 1.000

Lasten Incidenteel


€ 287

€0

€ 122

€0

€ 75

€ 80


€ 7.790

€ 8.136

€ 8.323

€ 8.645

€ 8.735

€ 8.777


€ 8.077

€ 8.136

€ 8.445

€ 8.645

€ 8.810

€ 8.857

Baten Incidenteel

€0

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 4.514

€ 4.423

€ 4.789

€ 5.068

€ 5.205

€ 5.304


€ 4.514

€ 4.423

€ 4.789

€ 5.068

€ 5.205

€ 5.304


€ 3.563

€ 3.713

€ 3.656

€ 3.577

€ 3.605

€ 3.553


€0 €0

€0 € 60

€ 72 € 200

€ 72 € 97

€ 72 € 77

€ 72 € 12


€0

-€ 60

-€ 128

-€ 25

-€ 5

€ 60

€ 3.563

€ 3.653

€ 3.528

€ 3.552

€ 3.600

€ 3.613






Rioleringen Wegen Verkeer en openbaar vervoer Monumenten en oudheidkunde Afvalverwijdering Milieu Openbaar groen Lijkbezorging

€ 1.936 € 1.473 € 352 € 177 € 1.815 € 562 € 1.601 € 220

€ 2.144 €7 € 34 €0 € 2.124 € 62 € 14 € 97

-€ 207 € 1.465 € 318 € 177 -€ 309 € 500 € 1.587 € 123

€ 2.242 € 1.585 € 375 € 194 € 1.847 € 541 € 1.530 € 203

€ 2.480 € 141 € 34 €0 € 2.152 € 69 € 14 € 99

-€ 238 € 1.444 € 341 € 194 -€ 305 € 472 € 1.516 € 104

Totaal ruimtelijk beheer

€ 8.136

€ 4.482

€ 3.654

€ 8.517

€ 4.989

€ 3.528


39


40


2011 Programma 4 – Werk en Inkomen 2014

Portefeuillehouder:

F.L.J. Bruning

Korte omschrijving van het programma Het programma omvat de onderdelen arbeidsmarktbeleid, sociale voorzieningen, vreemdelingenbeleid en participatiebeleid.

Wat is onze visie 1. Binnen de mogelijkheden van de gemeente stellen we de bestaande werkgelegenheid veilig. 2. Het realiseren van lokale arbeidsintensieve en ecologisch extensieve werkgelegenheid. 3. Mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben ondersteunen we om deze afstand te overbruggen, of we bieden de mogelijkheid aan het maatschappelijk verkeer deel te nemen. Het doel hiervan is gewone arbeid of participatie in de maatschappij. 4. Mensen met lage inkomens ondersteunen we door middel van de individuele bijzondere bijstand en minimaregelingen. 5. Aan ouderen, chronisch zieken, gezinnen of alleenstaanden met jonge kinderen in de Brummense samenleving geven we extra aandacht. 6. De ontwikkeling en integratie van nieuwkomers in onze gemeente op de arbeidsmarkt en in de Brummense samenleving ondersteunen we. 7. De in de gemeente gevestigde bedrijven kunnen groeien.


41

2011 Programma 4 – Werk en Inkomen 2014

Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van de werkgelegenheid:  De gemeente kent naast de prominente Eerbeekse papierindustrie, die aan veel inwoners werk geeft een vestigingsbeleid van meer diversiteit in kleine en middelgrote bedrijven.  Passend binnen de Brummense leefomgeving is kleinschalige, milieuvriendelijke bedrijvigheid, zowel agrarisch als op het gebied van toerisme en recreatie is gerealiseerd. Ten aanzien van de arbeidsparticipatie:  De uitvoering door de gemeente Apeldoorn van de Wet Werk en Bijstand en de Wet Inburgering wordt volgens de nu geldende afspraken uitgevoerd.  De gemeente kent lokaal gerichte dienstverlening, deze is toegankelijk voor alle inwoners. De evaluatie van het uitbesteden van de sociale dienst aan de gemeente Apeldoorn is uitgevoerd.  Het beleid over het participatiebudget, Om de middelen van het rijk voor de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand is het beleid voor het participatiebudget vastgesteld. De integratiemiddelen en de educatiegelden zijn doeltreffend en doelmatig ingezet. Ten aanzien van de minima:  Aan de sociaal zwakkeren in onze samenleving is de nodige aandacht geschonken. Het huidige Brummense wettelijke minimabeleid is gehandhaafd.  Inspanningen zijn verricht om mensen te begeleiden. Behalve de financiële component van het minimabeleid is meedoen in de maatschappij het belangrijkste uitgangspunt. Ten aanzien van de integratie:  Iedere inwoner van de gemeente is veilig in Brummen, wordt geaccepteerd en doet volwaardig mee aan de samenleving.  Gelijkwaardigheid voor etnische en religieuze verschillen tussen groepen in de gemeente is uitgangspunt.

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Wet werk en bijstand (Wwb) Deze wetgeving vormt de basis voor de gemeentelijke taak om mensen in de bijstand naar werk toe te leiden. Tegelijkertijd vormt deze wet de basis voor het verstrekken van bijstand aan mensen die nog niet (voldoende) naar werk kunnen worden toegeleid. De gemeentelijke uitvoeringswijze ligt vast in diverse lokale verordeningen en beleidsnota’s, te weten: - Maatregelenverordening - Reïntegratieverordening - Minimabeleid - Terugvordering en verhaal Daarnaast wordt aan de hand van de verordening Cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand de cliëntenparticipatie vormgegeven. Wet Investeren in Jongeren (WIJ) Met de nieuwe wet WIJ die op 1 oktober 2009 is ingegaan, is de bijstand voor jongeren tot 27 jaar afgeschaft. Daarvoor in de plaats krijgen jongeren een leerwerkrecht. Gemeenten hebben de plicht om jongeren die zich melden een aanbod te doen. Bij acceptatie van het aanbod kan de gemeente, indien noodzakelijk, een inkomensvoorziening verstrekken vergelijkbaar met de huidige bijstandsnorm. Inkomensvoorzieningen ouderen en gedeeltelijke arbeidsongeschikte werkloze werknemers (Ioaw), Inkomensvoorzieningen ouderen en gedeeltelijke arbeidsongeschikte zelfstandigen (Ioaz) en Bijstandbesluit zelfstandigen (Bz) Deze wetten hebben de rechten op bijstand van speciale doelgroepen geregeld.

42


2011 Programma 4 – Werk en Inkomen 2014 Wet op de sociale werkvoorziening (Wsw) De Wet sociale werkvoorziening regelt de bevoegdheden van de gemeente ten aanzien van de sociale werkvoorziening. De gemeente heeft deze vertaald naar een voorzetting van werkwijze via Delta. De geldstroom loopt, budgettair neutraal, via de gemeente. Gemeenschappelijke regeling werkvoorzieningschap Wsw Samen met enkele regio gemeenten neemt Brummen deel in de gemeenschappelijke regeling Delta. Mede hierdoor zijn vanaf 1-1-2008 de geplaatste wsw-ers uit onze gemeente niet in een loondienstverhouding met de gemeente terechtgekomen maar bij Delta en andere Wsw-instellingen gebleven. Individuele voor- en nadelen in de uitvoering per gemeente kan via deze constructie met de deelnemende gemeenten verrekend worden. Wet inburgering (Wi) Deze wet vormt de basis voor de gemeentelijke taak om nieuw- en oudkomers zo goed mogelijk te laten inburgeren met een zo maximaal mogelijke inzet van betrokkenen. Wet participatiebudget (Wp) Per 1 januari 2009 zijn met deze nieuwe wet de gemeentelijke middelen voor volwasseneneducatie, inburgering en reïntegratie gebundeld in het participatiebudget. Wet stimulering arbeidsparticipatie (Wstap) Deze nieuwe wet regelt dat werkgevers onder bepaalde voorwaarden loonkostensubsidie kunnen krijgen als zij mensen in dienst nemen die moeilijk aan werk kunnen komen. De subsidie is maximaal 50% van het minimumloon. Daarnaast is in deze wet opgenomen dat mensen met een uitkering die moeilijk aan de slag kunnen komen, werkervaring op kunnen doen met behoud van hun uitkering. Dit zijn de zogeheten participatieplaatsen.

Situatieschets Arbeidsmarktbeleid In regionaal verband wordt het arbeidsmarktbeleid voorbereid en uitgevoerd door het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid (RPA) Stedendriehoek. Momenteel wordt onder andere uitvoering gegeven aan het project Leren en Werken Stedendriehoek, dat aansluiting nastreeft tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Tevens is een regionaal actieplan jeugdwerkeloosheid Stedendriehoek in uitvoering. Met de gemeente Apeldoorn is een overeenkomst afgesloten inzake werkgeversbenadering. Doel hiervan is baanopeningen te krijgen waarop onder andere mensen met een uitkering geplaatst kunnen worden. Aanvullend op de werkzaamheden van Apeldoorn zijn afspraken gemaakt met Delta en een extern bureau om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt te begeleiden. Ook zijn met een extern bureau afspraken gemaakt om de nog resterende mensen die een gesubsidieerde arbeidsplaats vervullen (oude ID- en banenpool plaatsen) te begeleiden. De sociale werkvoorziening wordt uitgevoerd door Delta. Sociale voorzieningen Er heerst een economische recessie. We zien dit terug in de toenemende werkloosheid. Het aantal uitkeringen is sterk toegenomen. Vanuit het arbeidsmarktbeleid en het reïntegratiebeleid wordt extra ingezet op het creëren, behouden en toeleiden van en naar werk. De verstrekking en mutaties van uitkeringen levensonderhoud Wwb, WIJ, Ioaw, Ioaz en Bz aan inwoners van Brummen wordt uitgevoerd door de gemeente Apeldoorn. Per activiteit zijn afspraken over kwaliteit gemaakt. Apeldoorn hanteert voor de Brummense inwoners dezelfde kwaliteitsnormen als voor de Apeldoornse inwoners. Drie maal per jaar wordt door middel van managementinformatie gerapporteerd over de behaalde resultaten. Aan de werkzaamheden van Apeldoorn ligt een uitvoeringsovereenkomst ten grondslag. Deze overeenkomst loopt tot 2013. De gemeente Apeldoorn voert ook het Brummense minimabeleid uit. Dit betreft de afhandeling en betaling van individuele bijzondere bijstand en specifieke minimaregelingen. Brummense inwoners kunnen voor een aanvraag van bijzondere bijstand of een minimaregeling ook terecht bij het loket “Wegwijs” in Brummen en Eerbeek. De Schuldhulpverlening wordt uitgevoerd in een Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

43

2011 Programma 4 – Werk en Inkomen 2014 samenwerkingsverband tussen de gemeente, Stichting Welzijn Brummen en de Stadsbank Apeldoorn. Het loket BAC (Budget Adviescentrum) is ondergebracht in het Wmo loket “Wegwijs”. Het Brummense minimabeleid is geëvalueerd en wordt momenteel geïmplementeerd. Vreemdelingenbeleid De Wet inburgering wordt uitgevoerd door de gemeente Apeldoorn. Er is hiertoe een uitvoeringsprogramma inburgering opgesteld. Er wordt op korte termijn een nieuw uitvoeringsprogramma opgesteld, mede vanwege de wijzigingen van onder andere de financieringssystematiek van de Wet inburgering. De woonbegeleiding van de nieuwkomers vindt plaats door de Stichting Welzijn Brummen. Ook in 2011 zal de gemeente Brummen een wettelijke taak hebben in het huisvesten van nieuwe statushouders.

Beleidsontwikkelingen Verwacht wordt dat komende jaren de nodige veranderingen gaan plaatsvinden in de sociale zekerheid. Hoe dit precies uitpekt zal moeten worden afgewacht. Zodra daar duidelijkheid over bestaat zal hierop geanticipeerd moeten worden. Rond de schuldhulpverlening is eveneens wetgeving in ontwikkeling. Hiertoe zal een verordening moeten worden vastgesteld. In de wetgeving wordt naar verwachting specifieke aandacht gevraagd voor jongeren en minima. Een motie hiertoe roept op tot specifieke beleidsvorming. Hoe dit geconcretiseerd wordt, wordt afgewacht. Het huidige minimabeleid is overigens al voor een deel specifiek gericht op jongeren. De nieuwe Wet participatiebudget(Wp) biedt gemeenten de mogelijkheid om participatiemiddelen in te zetten voor alle burgers die ondersteuning nodig hebben in de Nederlandse samenleving. De achterliggende wetten blijven wel van kracht. Er rusten derhalve verplichtingen op de bestedingen van de middelen. 2009 en 2010 zijn als overgangsjaren gehanteerd. Eind 2010 zal hiertoe een visie worden vastgesteld. Het participatiebudget kan ook ingezet worden voor extra begeleiding van jongeren om bijvoorbeeld alsnog een starterskwalificatie te behalen.

Duurzaamheid en veerkracht In de afgelopen jaren is in de gemeente Brummen een begin gemaakt met het inzetten van een nieuwe koers op weg naar een meer toekomstbestendige lokale samenleving. Het bestuursakkoord sluit aan bij deze koerswijziging en vraagt om meer integrale aandacht voor zowel de ecologische als de sociale en economische aspecten van de weg vooruit. Het collegeprogramma biedt een integraal plan van aanpak. De doelen en activiteiten van programma 4 dragen als volgt bij aan het totale beeld van duurzame ontwikkeling en veerkracht in de gemeente Brummen:    

44

We zetten in op lokale, kleinschalige, milieuvriendelijke bedrijvigheid en distributie om de veerkracht van de lokale arbeidsmarkt te vergroten. De gemeente zet zich vooral in voor arbeidsintensieve en milieu-extensieve werkgelegenheid. Bij reïntegratie naar de arbeidsmarkt streven we naar duurzame uitstroom, daarmee voorkomen we het fenomeen draaideurklanten. De kracht van het individu is uitgangpunt. De veerkracht van de mensen wordt hierbij vergroot. We kijken naar mogelijkheden om het WMO loket, het centrum voor Jeugd en Gezin te integreren in de gemeente om daarmee persoonlijke en lokale betrokkenheid te genereren.


2011 Programma 4 – Werk en Inkomen 2014 Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van kosten en investeringen. Arbeidsmarkt Daar waar mogelijk worden kosten op inzet tot reïntegratie en participatie ten laste gebracht van het participatiegeld. Verwacht wordt dat hierdoor middelen elders uit de begroting vrijvallen. De werkeloosheid wordt teruggedrongen door inzet op arbeidsintensieve en lokaal georiënteerde bedrijvigheid. Sociale uitkeringen Voortzetting en daar waar mogelijk intensivering van inzet op reïntegratie en werkgeversbenadering. Hierdoor is het beroep op het tien procent gemeentelijk eigen risico bij de uitkeringsverstrekking niet of minder nodig. Heroverwegen samenwerking met Apeldoorn De uitbesteding van de uitvoering van de sociale dienst aan gemeente Apeldoorn wordt in 2011 geëvalueerd. Indien de samenwerking in stand blijft, dan wordt een reductie van de kosten toegepast op de uitbesteding van minimaal vijf procent. Indien vanuit het rijk verdergaande bezuinigingen wordt opgelegd, wordt dit integraal door belast naar de samenwerking met Apeldoorn.

Wat gaan we doen in 2011 Uitvoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB), Wet Inburgering (WI), Wet investeren in jongeren en de Wet participatiebudget en evaluatie  Gemeente Apeldoorn voert op basis van een contract de werkzaamheden voor deze wetgeving uit. Hierover vindt periodiek overleg en afstemming plaats.  Het contract loopt tot 2013. In 2011 wordt de uitbesteding aan Apeldoorn geëvalueerd. Maximaal bereik van het minimabeleid  Er zal de nodige aandacht worden geschonken aan de sociaal zwakkeren in onze samenleving.  Er wordt maximaal ingezet op het wettelijk minimabeleid voor diegenen die daarvan afhankelijk zijn.  Van uitkeringsgerechtigden wordt echter geëist dat zij, indien daartoe geschikt, zo snel mogelijk weer participeren in het arbeidsproces. Dit kan ook door b.v. vrijwilligerswerk te gaan doen.  Op nieuwe wetgeving zoals de uitwerking van de motie Spekman/Blanksma (Preventie en bestrijding van stille armoede en sociale uitsluiting) zal worden geanticipeerd.  Eind 2010 dan wel begin 2011 wordt, afhankelijk van besluitvorming in de eerste kamer, een verordening of beleidsnotitie schuldhulpverlening vastgesteld  In 2012 zal het minimabeleid worden beoordeeld op het effect van maatschappelijke participatie en inkomenspolitiek. Benutten van mogelijkheden toetreding op de arbeidsmarkt  Met het te ontwikkelen en vast te stellen nieuwe participatiebeleid is integrale aandacht voor verbetering van de mogelijkheden voor toetreding van de arbeidsmarkt.  We streven naar op de persoon afgestemde participatietrajecten. Daarvoor hebben we toetsbare afspraken met de gemeente Apeldoorn Benutten verruiming wettelijke mogelijkheden arbeidsmarktbeleid  We volgen de wijzigingen in wetgeving waarmee mogelijkheden voor het arbeidsmarktbeleid worden verruimd. Dit past in het streven naar een duurzame veerkrachtige gemeente.


45

2011 Programma 4 – Werk en Inkomen 2014 Wat mag het kosten Programma 4 - Werk en Inkomen bedragen x € 1.000

Lasten Incidenteel


€ 62

€0

€0

€0

€0

€0


€ 7.706

€ 6.360

€ 6.794

€ 6.786

€ 6.746

€ 6.746


€ 7.768

€ 6.360

€ 6.794

€ 6.786

€ 6.746

€ 6.746

Baten Incidenteel

€0

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 6.543

€ 5.050

€ 5.444

€ 5.444

€ 5.444

€ 5.444


€ 6.543

€ 5.050

€ 5.444

€ 5.444

€ 5.444

€ 5.444


€ 1.225

€ 1.310

€ 1.350

€ 1.342

€ 1.302

€ 1.302


€0 €0

€0 €0

€0 €0

€0 €0

€0 €0

€0 €0


€0

€0

€0

€0

€0

€0

€ 1.225

€ 1.310

€ 1.350

€ 1.342

€ 1.302

€ 1.302


Productinformatie: Bij het programma horen de volgende producten van het college van burgemeester en wethouders. De bedragen betreffen de saldi na bestemming. Producten x € 1.000



Arbeidsmarktbeleid Sociale voorzieningen

€ 3.500 € 2.860

€ 3.326 € 1.724

€ 174 € 1.137

€ 3.340 € 3.454

€ 3.196 € 2.248

€ 144 € 1.206

Totaal werk en inkomen

€ 6.360

€ 5.050

€ 1.311

€ 6.794

€ 5.444

€ 1.350

46


2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014

Portefeuillehouder:

F.L.J. Bruning

Korte omschrijving van het programma Het programma omvat alle activiteiten die te maken hebben met de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Hierbij kan onder andere worden gedacht aan activiteiten op het gebied van de deelname aan het maatschappelijk verkeer, voorzieningen voor mensen met een beperking, de maatschappelijke opvang en preventieve ondersteuning van jeugdigen.

Wat is onze visie We willen bereiken dat voorkomen wordt dat mensen (meer) zorg nodig hebben, dat actieve deelname van inwoners aan de samenleving bevorderd wordt en dat mensen keuzevrijheid en betrokkenheid op het gebied van zorgen dienstverlening hebben. Concreet willen we in willekeurige volgorde bereiken: 1. 2. 3. 4.

Inwoners nemen meer initiatieven en hebben eigen verantwoordelijkheid voor hun leefomgeving. Er is een toegankelijk en laagdrempelig informatiepunt voor jongeren en ouders. Er is goede samenwerking tussen bijvoorbeeld schoolarts, maatschappelijk werk en scholen. Dienstverlening en dorpen en kernen is behouden dankzij ambulante dienstverlening en digitale producten en diensten. 5. Mantelzorgers en vrijwilligers zijn in staat een kwalitatieve bijdrage te leveren aan hun eigen leefomgeving of die van anderen. 6. Mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en mensen met een psychosociaal probleem nemen deel in en aan het maatschappelijk verkeer.


47

2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014 7. De gemeente kent een goed voorzieningenpakket waar mensen op basis van indicatie gebruik van kunnen maken. Voor het leveren van de voorzieningen worden gespecialiseerde partijen ingeschakeld. De voorziening is betaalbaar en laagdrempelig. 8. Er is een goede samenhang met voorzieningen vanuit de Awbz en bijvoorbeeld Welzijnsvoorzieningen. Voorzieningen sluiten zoveel mogelijk aan op de vraag van de klant. 9. Matschappelijke opvang en verslavingszorgbeleid wordt in regionaal verband (en deels lokaal) uitgevoerd en wordt ondersteund.

Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van de aandachtsterreinen van de WMO  Individuele verstrekkingen zijn gedaan binnen de geldende termijnen en kaders en afgestemd op de persoonlijke noden van de aanvragen.  Er zijn gelijke kansen voor jongeren in de gemeente. Jeugd en jongeren worden actief betrokken bij het ontwikkelen van beleid voor hun leeftijdgroep.  Nieuwe stappen zijn gezet in de verbetering van de ketenaanpak wonen, zorg en welzijn.  Er is een sociale economische structuurvisie voor de komende jaren waarbij een verbinding tot stand gekomen is tussen wonen, welzijn en zorg.  Risicogedrag is voorkomen door informatie, vroegtijdige signalering en ondersteuning van jongeren en ouders.  Het integraal loket voor informatie en advies over zorg, welzijn, inkomen en wonen waarin alle ketenpartijen samenwerken is voortgezet  De gemeentelijke regie voor jeugdbeleid is ketengeoriënteerd.  Samen met de Jeugdgezondheidszorg is een belangrijke bijdrage geleverd aan het opgroeien van kinderen. Dit is gebeurd door met de Stichting Welzijn Brummen afspraken te maken over ondersteuning van jongeren en hun ouders bij de opvoeding.

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Wet maatschappelijke ondersteuning Deze wet stelt de kaders waaraan de uitvoering moet voldoen. In deze wet is in negen prestatievelden omschreven wat de gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Kadernota Wet maatschappelijke ondersteuning In deze nota worden op lokaal niveau de inhoudelijke beleidsuitgangspunten van de wet uitgewerkt. De uitgangspunten reiken over meerdere jaren. Vierjarennota Wet maatschappelijke ondersteuning Deze nota is in 2009 vastgesteld. De nota gaat in op de samenhang van de verschillende prestatievelden van de Wmo, bouwt voort op de Kadernota en geeft waar mogelijk de lijnen voor meerdere jaren aan, voor zover de kadernota daar niet in voorziet. Jaarlijks wordt een uitvoeringsplan opgesteld/bijgesteld. Nota mantelzorgondersteuning 2008 - 2012 gemeente Brummen Deze nota is onderdeel van de vierjarennota en is een uitwerking van dat onderwerp uit de kadernota. Masterplan Wijs met Groen en Grijs In dit masterplan wordt een integrale visie op wonen, zorg en welzijn gegeven. Verordening maatschappelijke ondersteuning De verordening bevat regels met betrekking tot de verstrekking van individuele voorzieningen in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Wet Tijdelijk Huisverbod Deze wet maakt het mogelijk om bij huiselijk geweld mensen een tijdelijk huisverbod op te leggen.

48


2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014 Welzijnsbestekken In de jaarlijkse welzijnsbestekken is de productvraag uitgewerkt voor Stichting Welzijn Brummen op basis van de prestatievelden genoemd in de Wet maatschappelijke ondersteuning. Binnen de kaders van een raamovereenkomst tot 2014 worden subsidieovereenkomsten afgesloten. De evaluatie van het welzijnsbeleid, door de raad vastgesteld in 2009 Nota Jeugdbeleid In december 2008 is de kadernota jeugd 2008-2011 “opvoeden doe je met het hele dorp” vastgesteld, met als missie ‘het kind centraal’. De thema’s voor de komende jaren zijn: opvoeding, onderwijs, omgeving, veiligheid en gemeentelijke regie. De realisatie en doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd is hierbij één van de belangrijkste prioriteiten (zie ook programma 6). Er is een uitvoeringsplan vastgesteld in 2010.

Situatieschets Sociale samenhang en leefbaarheid Met de wijkraden en de Wmo-raad wordt periodiek overleg gevoerd over kwesties rond ondersteuning en leefbaarheid. Er zijn wijkcontact functionarissen aangesteld. Er wordt geparticipeerd in stedendriehoek verband met betrekking tot projecten sociale veiligheid. De Swb voert de coördinatie uit van de re-integratie van ex-gedetineerden en veelplegers in de maatschappij. De Stichting Welzijn Brummen heeft een belangrijke rol bij het verbeteren van de sociale samenhang en de leefbaarheid in de gemeente Brummen. Hierover zijn concrete afspraken gemaakt in het contract met de instelling. De SWB heeft hiertoe diverse activiteiten georganiseerd waaronder buurtbemiddeling. Er heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de bekendheid van de producten van de Welzijnsinstelling. Het beleid rondom welzijnssubsidie is geëvalueerd. Met de welzijnsinstelling en in samenhang met veiligheid en handhaving zijn extra afspraken gemaakt op het terrein van preventie van overlast van jongeren. Wijs met Groen en Grijs In de samenwerking “Wijs met groen en grijs” vindt taakafstemming plaats tussen wonen, welzijn en zorginstellingen. Door middel van samenwerkingsprojecten wordt de efficiency vergroot en neemt de leefbaarheid toe. Er is een bestuurlijk platform waar zaken worden afgestemd en gestuurd. De pilots met betrekking tot buurtverkenning en ketenteam worden onder gebracht als reguliere werkzaamheden. De buurtverkenners rol wordt een integrale taak van het loket Wegwijs. Aanzetten om tot een sociale structuurvisie te komen zijn gezet. Preventieve ondersteuning jeugd In stedendriehoek verband wordt gewerkt aan projecten in het kader van Kansen voor jeugd. In 2008 en 2009 hebben we het jeugdbeleid geëvalueerd en nieuw beleid vastgesteld, dit beleid is vertaald naar een concreet uitvoeringsplan. Het offensief om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan wordt indien mogelijk voortgezet. De SWB organiseert diverse activiteiten voor kinderen, tieners en jongeren. Daarbij is ook samenwerking gezocht met de buitenschoolse opvang. De SWB is in 2006 begonnen met het project ‘home start’ om problemen met kinderen te voorkomen. Het project is inmiddels voortgezet onder de naam ‘family focus’. Er is een gevarieerd aanbod van jeugdactiviteiten in elke dorpskern en voor alle leeftijdsgroepen Er is een sluitend aanbod aan opvoedingsondersteuning, waaronder een opvoedingsspreekuur en een Zorgadviesteam. Er is een aantrekkelijk aanbod aan activiteiten voor buitenschoolse opvang. Er is een structuurplan speelvoorzieningen vastgesteld en er worden jaarlijkse uitvoeringsplannen opgesteld.


49

2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014 Informatie, advies en cliëntondersteuning Het Wmo loket Wegwijs heeft een loket in Eerbeek en Brummen. De werkwijze is geëvalueerd. Dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen om de afstemming tussen gemeente en Swb te verbeteren en om de werkprocessen te versnellen. In het loket is ook de entree van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) ondergebracht, evenals het BudgetAdviescentrum (BAC). Op deze wijze is een integraal breed loket ontstaan waar mensen terecht kunnen met alle vragen op het terrein Wonen, Welzijn, Zorg en Inkomen Het loket zal steeds meer buiten de deur gaan werken, zodat niet iedereen meer naar het loket hoeft toe te komen. Ook digitaal wordt een en ander beter toegankelijk gemaakt. Zo is de gemeente aangesloten bij Regelhulp.nl. Vanuit dit loket vindt ook cliëntondersteuning plaats. Ondersteuning mantelzorg en vrijwilligers Eind 2007 is het mantelzorgbeleid voor de komende vier jaar vastgesteld. De Stichting Welzijn Brummen heeft een ondersteuningspunt mantelzorg opgericht. In dit ondersteuningspunt vindt afstemming plaats met andere welzijnsactiviteiten, bijvoorbeeld in de wijk. Het werk van de mantelzorger is vaak onzichtbaar, waardoor de hulpbehoefte van de mantelzorger zelf niet altijd bekend is. Om te bepalen welke en hoeveel ondersteuning nodig is, heeft de Wmo-raad Brummen in 2008 en 2009 onderzoek gedaan naar de aard en omvang van de mantelzorg in onze gemeente. Mede hierdoor is ene beter beeld ontstaan van de situatie. De vrijwilligerscentrale van de Stichting Welzijn Brummen heeft een herkenbare uitstraling gekregen. De website is verbeterd en het vacatureaanbod wordt op diverse locaties in de gemeente verspreid om vrijwilligers te werven. Deelname maatschappelijk verkeer Er zijn tal van initiatieven om iedereen maximaal mee te laten doen in de gemeente Brummen. Zoals de buurtbus, sport- en recreatieactiviteiten voor specifieke doelgroepen, sociale activering, schuldhulpverlening, maaltijdvoorziening, personenalarmering en begeleiding bij zelfstandig wonen. Ook dankzij bijvoorbeeld sociale werkvoorziening en arbeidsreïntegratie blijven mensen meedoen in de maatschappij De Stichting Welzijn Brummen voert op basis van gemaakte contractafspraken diverse activiteiten uit op het terrein van sociaal cultureel werk. Voorzieningen voor mensen met een beperking We hebben indicatiestellers ofwel klantmanagers Wmo opgeleid, die werken met criteria op basis van landelijke protocollen. Bij complexe aanvragen of een combinatie van Awbz (Algemene wet bijzonder ziektekosten) - en Wmo-voorzieningen roepen we de hulp in van externe deskundigen. De herziening van de Awbz, waardoor veel mensen niet meer geïndiceerd zijn voor ondersteunende begeleiding heeft er toe geleid dat een beleidsnotitie is voorbereid die eind 2010 wordt vastgesteld. Kern van die notitie is dat middels met name collectieve voorzieningen zoveel mogelijk de ontstane problematiek wordt opgepakt. Onduidelijk is nog wat het nieuwe kabinet gaat doen met de verdere afbouw van de Awbz. Daarop zal worden geanticipeerd. Er vindt begeleiding en opvang van ouderen plaats. Maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg Bij maatschappelijke zorg gaat het om een combinatie van problemen op geestelijk, lichamelijk en sociaal vlak. De hulpverlening moet dan ook door verschillende instellingen samen worden aangepakt. In Stedendriehoek verband worden projecten voorbereid die een regionale dekking vereisen. Apeldoorn zet als centrumgemeente de beleidslijnen uit. Deze projecten worden doorvertaald naar de lokale situatie. Een goed voorbeeld is het samenwerkingsconvenant voor de Ketenaanpak Huiselijk Geweld. Binnen deze ketenaanpak werkt de gemeente Brummen nauw samen met Apeldoorn, Epe, Heerde, Voorst, Zutphen en Lochem. Zo hebben we een gezamenlijke Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld gerealiseerd. Bij de uitvoering van ons beleid rondom de aanpak van huiselijk geweld houden we rekening met de nieuwe Wet Tijdelijk Huisverbod. Lokaal is crisiscoördinatie aanwezig. Met een aantal ketenpartners doen we mee aan een pilot “Ketenregistratie”. Hierbij wordt huiselijk geweld op dezelfde manier geregistreerd en de verschillende registratiesystemen gekoppeld. Als iemand bij verschillende instellingen bekend is, krijgt één van hen de regie over de hulpverlening. Zo voorkomen we dat instantie langs elkaar heen werken.

50


2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014 Het Regionaal Kompas Oost-Veluwe speelt een belangrijke rol op de terreinen maatschappelijke opvang, geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg. Verschillende organisaties en de regiogemeenten zijn intensief betrokken. Er is een regionaal meldpunt van kindermishandeling.

Beleidsontwikkelingen Wet maatschappelijke ondersteuning De per 1 januari 2010 ingevoerde wijzigingen van de Wmo zijn in 2010 doorgevoerd. De wijzigingen in de Awbz met betrekking tot ondersteunende begeleiding zijn deels vervangen door de zogeheten pakketmaatregelen. Afhankelijk van het nieuwe kabinet zullen verdere aanpassingen van de Awbz plaatsvinden en zullen taken in het kader van de Wmo toenemen. Centra voor Jeugd en Gezin In regionaal verband is een concept voor Centra voor Jeugd en Gezin ontwikkeld. De lokale visie is inmiddels vastgesteld. Dit heeft ertoe geleid dat in Brummen en in Eerbeek een loket CJG is. Komende tijd wordt het CJG verder doorontwikkeld.

Duurzaamheid en veerkracht In de afgelopen jaren is in de gemeente Brummen al een begin gemaakt met het inzetten van een nieuwe koers op weg naar een meer toekomstbestendige lokale samenleving. Het bestuursakkoord sluit aan bij deze koerswijziging en vraagt om meer integrale aandacht voor zowel de ecologische als de sociale en economische aspecten van de weg vooruit. Het collegeprogramma biedt een integraal plan van aanpak. De doelen en activiteiten van programma 5 dragen als volgt bij aan het totale beeld van duurzame ontwikkeling en veerkracht in de gemeente Brummen:  

Op het terrein van maatschappelijke ondersteuning staat duurzaamheid in voorzieningen en in leefbaarheid centraal. Daar waar collectieve en preventieve voorzieningen en maatregelen worden genomen zijn deze gebaseerd op een duurzame maatschappij. De te treffen maatregelen, met het oog op de verdere verschraling van de Awbz-voorzieningen en de daardoor noodzakelijke (collectieve) voorzieningen en maatregelen die lokaal genomen moeten worden, vragen een grote veerkracht. Immers met minder geld zullen meer voorzieningen getroffen moeten worden. De gemeente zet in op het vergroten van de veerkracht van burgers, zodat ze zelf meer kunnen oppakken. Hierdoor ontstaat meer betrokkenheid. Dit zit op één lijn met het principe van de burgermaatschappij of ‘civil society’. Dit is een aanduiding van organisaties of instituties buiten de sfeer van de overheid, de markt en de verbanden van familie en vrienden.

Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van kosten en investeringen. Niet toepassen indexering budgetsubsidies vanaf 2012 plus taakstelling vijf procent Vanwege het doorberekenen van bezuinigingen vanuit Den Haag wordt binnen dit programma de subsidie aan de SWB niet langer geïndexeerd vanaf 2012. Daarbovenop zal een taakstelling van 5% worden toegepast. Hiertoe worden keuzes gemaakt over de af te nemen taken van de SWB. Hierbij wordt het preventieve jeugdbeleid zoveel mogelijk ontzien.


51

2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014 Herijking inzet middelen Middelen die bestemd zijn voor voorzieningen in het kader van Maatschappelijke Ondersteuning zullen daarvoor gereserveerd blijven en ingezet worden. Uitgangspunt is dat voorzieningen en preventiebeleid in het kader van de Wmo op het huidige niveau blijven. Ook het beleid van het toepassen van de verantwoordelijkheidsladder zal bij ontwikkelingen op het gebied van de Wmo voortgezet worden. Er wordt zoveel mogelijk ingezet op collectieve voorzieningen indien na toepassing van de verantwoordelijkheidsladder het een gemeentelijke voorziening wordt. Wel zal nagegaan worden in hoeverre voorzieningen die nu op een andere wijze dan via de nieuwe middelen vanuit de Wmo bekostigd worden, voortaan ten laste gebracht kunnen worden van de nieuwe middelen Wmo. Met als gevolg snellere benutting van de bestemmingsreserve, maar besparing van middelen uit de reguliere begroting. Hierbij zal ook kritisch gekeken worden naar inzet van middelen binnen het taakveld ‘welzijn’. Mogelijk leidt dat tot verschuiving van middelen. In 2010 wordt een vergelijkbare situatie doorgevoerd voor de grote woningaanpassingen. Nu worden deze nog ten laste gebracht van de middelen voor woonvoorzieningen, vanaf 2011 komen deze ten laste van de nieuwe middelen Wmo. Herbeoordeling eigen bijdrage en eigen betalingssystematiek In 2011 wordt nagegaan of individuele voorzieningen van de Wmo meer begrensd kunnen worden voor mensen met hoge inkomens. Verwacht wordt dat hiermee vanaf 2012 middelen bespaard kunnen worden en de verwachte toename van gebruik van individuele voorzieningen enigszins beperkt kan worden.

Wat gaan we doen in 2011 Ten aanzien van de 'zorgbehoevenden':  Mensen die zorg nodig hebben zijn in beeld bij hulpverleningsinstellingen in de gemeente Brummen.  De zorg die mensen nodig hebben is maximaal afgestemd op de behoeften van zorgvragers. Ten aanzien van de uitvoering Wmo  De WMO verordening wordt aangepast aan de actuele situatie.  Veranderingen in wetgeving worden adequaat aangepakt en vertaald in concrete besluiten en beleidsregels.  De gemeente heeft de opdracht de beperkingen van burgers te compenseren. Het is aan ons dit compensatiebeginsel vorm te geven. Dat vraagt om een nieuwe werkwijze, een kanteling in denken en doen. Daarvoor gaan we samen met cliënten op zoek naar nieuwe mogelijkheden om diensten en voorzieningen, welzijn en zorg en collectief en individueel aanbod in samenhang aan te bieden.  De vierjarennota’s Wmo en Volksgezondheid worden uitgevoerd en geactualiseerd. Ten aanzien van de dienstverlening  Het team WMO blijft op de hoogte van ontwikkeling, speelt daar op in, weet wat mensen nodig hebben.  Wmo-loket Wegwijs heeft een dienstverlenende taak. De uitgangspunten van de kanteling zoals hierboven beschreven, zijn daarbij leidend. Ten aanzien van het Centrum voor Jeugd en Gezin  Het Centrum voor Jeugd en Gezin wordt verder doorontwikkeld. Een coördinator is aangesteld. Mogelijk gaat hierbij ook de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg over naar de gemeenten. Hierop zal worden geanticipeerd.  Aan burgers wordt een goede voorlichting gegeven over gezonde levenswijzen en schadelijke effecten van alcohol-, drugs en nicotinegebruik. De jeugd heeft daarbij onze speciale aandacht. Er is een gerichte aanpak van jongeren met opgroeiproblemen.

52


2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014 Ten aanzien van de integrale samenwerking tussen verschillende beleidsterreinen  De prestatievelden hangen nauw met elkaar samen. Maar ook is er samenhang met ruimtelijke en fysieke ontwikkelingen. Hierbij wordt afstemming en samenwerking gezocht. Dit zal onder andere zijn weerklank vinden in het komen tot een sociaal- economische structuurvisie.

Wat mag het kosten Programma 5 - Maatschappelijke Ondersteuning Jaarrekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2009 2010 2011 2012 2013 2014 bedragen x € 1.000 Lasten Incidenteel

€0

€0

€0

€0

€0

€0


€ 4.317

€ 4.338

€ 4.487

€ 4.532

€ 4.532

€ 4.532


€ 4.317

€ 4.338

€ 4.487

€ 4.532

€ 4.532

€ 4.532

Baten Incidenteel

€0

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 291

€ 303

€ 303

€ 303

€ 303

€ 303


€ 291

€ 303

€ 303

€ 303

€ 303

€ 303


€ 4.026

€ 4.035

€ 4.184

€ 4.229

€ 4.229

€ 4.229


€ 389 € 25

€ 100 €0

€0 € 126

€0 € 276

€0 € 276

€0 € 276


€ 364

€ 100

-€ 126

-€ 276

-€ 276

-€ 276

€ 4.390

€ 4.135

€ 4.058

€ 3.953

€ 3.953

€ 3.953


Productinformatie Bij het programma horen de volgende producten van het college van burgemeester en wethouders. De bedragen betreffen de saldi na bestemming.




Sociale samenhang en leefbaarheid Preventieve ondersteuning jeugdigen Informatie, advies en clientenondersteuning Ondersteuning mantelzorg en vrijwilliers Deelname aan het maatschappelijk verkeer Voorzieningen voor mensen met een beperking Maatschappelijke opvang

€ 88 € 157 €5 € 108 € 376 € 3.533 € 170

€0 €0 €0 €0 €0 € 303 €0

€ 88 € 157 €5 € 108 € 376 € 3.230 € 170

€ 97 € 162 € 17 € 86 € 389 € 3.561 € 176

€0 €0 € 12 €0 €0 € 417 €0

€ 97 € 162 €5 € 86 € 389 € 3.144 € 176

Totaal maatschappelijke ondersteuning

€ 4.437

€ 303

€ 4.134

€ 4.488

€ 429

€ 4.059


53

2011 Programma 5 – Maatschappelijke Ondersteuning 2014

54


2011 Programma 6 - Samenleving 2014

Portefeuillehouder:

G.J. Verver-Drenth en F.L.J. Bruning

Korte omschrijving van het programma Het programma omvat onderwerpen als onderwijsbeleid en -beheer, leerplicht en leerlingenvervoer. Daarnaast zijn ook opgenomen sport, cultuur, het bibliotheekwerk, het muziekonderwijs, de amateuristische kunstbeoefening en de gezondheidszorg.

Wat is onze visie 1. Er is constructieve samenwerking met en tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. Onze kinderen krijgen les in goede schoolgebouwen die gerealiseerd zijn in overleg met de schoolbesturen. 2. Er is een harmonisatie van kwalitatief goede voorschoolse opvang. Ieder kind heeft gelijke kansen voor een goede toekomst. 3. Er is een optimale aansluiting tussen het jeugdbeleid, inclusief jeugdgezondheidszorg, onderwijsbeleid, sport en veiligheidsbeleid. 4. Er zijn kwalitatief hoogwaardige sportaccommodaties die zo laagdrempelig mogelijk zijn voor jongeren. 5. De bibliotheekvoorziening is multifunctioneel – een combinatie van een grotendeels digitale informatiebank, een digitaal uitleenpunt van boeken en een gezellige openbare leesplek met kranten en tijdschriften. Boeken worden nog maar beperkt aangeboden. 6. De gemeente heeft kwalitatief goede culturele voorzieningen, zoals de culturele stichting en amateurkunst. De mix van culturele voorzieningen draagt bij aan de kwaliteit van leven voor de plaatselijke bevolking, stimuleert de plaatselijke economie en draagt bij aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

55

2011 Programma 6 - Samenleving 2014 7. We geven uitvoering aan de preventieve zorg binnen de kaders van de Wet publieke gezondheid (Wpg).

Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van het onderwijs, sport en cultuur.  We geven uitvoering aan een geactualiseerd Integraal Huisvestingsplan. Hierbij is de aansluiting bij het tempo van de ontwikkeling van de wijken Lombok-Zuid en Elzenbos uitgangspunt. De renovatie van de basisscholen in Hall en Empe is met voorrang uitgevoerd.  De samenwerking tussen het openbaar en bijzonder onderwijs is constructief met waardering voor elkaars positie en overtuiging.  Er is sprake van betaalbare en kwalitatief goede voorschoolse en naschoolse opvang zoveel mogelijk gecombineerd met het basisonderwijs. Kinderdagverblijven en peuterspeelzalen werken samen om de basisschool van adequate informatie te voorzien met betrekking tot de voortgang in de ontwikkeling van het kind.  De uitvoering van het jeugdbeleid vindt plaats volgens het vastgestelde uitvoeringsprogramma.  Jongeren worden optimaal betrokken bij het uitvoeringsprogramma. Hiervoor is samenwerking met het jongerenwerk van de Stichting Welzijn Brummen onontbeerlijk.  Nieuw sportbeleid is vastgesteld waarin de toegang tot de sportvoorzieningen voor jongeren laagdrempelig is.  De bibliotheekvoorziening is, ondanks de bezuinigingen, veerkrachtig gebleven door een nog multifunctioneler programma.

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Wet op het Primair Onderwijs Op basis van deze wet voert de gemeente haar taken uit in het kader van het basisonderwijs. Gemeentelijk onderwijsachterstanden plan 2007 – 2010 In dit plan wordt de wijze waarop binnen de gemeente aan onderwijsachterstanden wordt gedaan, vastgesteld. Vanaf 2011 zal een nieuw plan gaan gelden. Statuten Stichting Archipel De uitvoeringstaken van de gemeente voor het openbare basisonderwijs zijn volledig overgedragen aan de Stichting Archipel. In de statuten liggen zaken als het indienen van begroting en jaarstukken vast. Aan de hand van deze stukken kan de raad zijn controlerende rol invullen. Verordening Leerlingenvervoer Deze verordening vormt de basis voor de (uitbestede) uitvoering van de taak die bij de gemeente ligt ten aanzien van een verantwoord vervoer van kinderen uit de gemeente Brummen, die tot een bepaalde doelgroep behoren van en naar school. Kwaliteitsimpuls leerplicht/schoolverlatersoffensief Het belang van het terugdringen en voorkomen van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten wordt door het college onderkend. In 2007 is besloten om de uitvoering van de leerplicht over te dragen aan de gemeente Apeldoorn. Binnen de Sociale Pijler wordt uitvoering gegeven aan het Schoolverlateroffensief stedendriehoek (SOS). Dit krijgt in 2011 een vervolg. Momenteel wordt gewerkt aan een nieuw sociaal contract voor de stedendriehoek.

56


2011 Programma 6 - Samenleving 2014 Wet speciaal onderwijs en Voorgezet speciaal onderwijs In Brummen is De Lans, een school voor voortgezet speciaal onderwijs gevestigd. De verantwoordelijkheden die de gemeente hierbij heeft, zijn op genoemde wet gebaseerd. Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Een grote rol die de gemeente speelt bij het beleidsveld onderwijs betreft de huisvesting van de scholen. De bevoegdheden van de gemeente zijn in de genoemde verordening uitgewerkt. In het Integraal Huisvesting Plan zijn nieuwe lijnen uitgezet voor het invullen van deze gemeentelijke taak. Eind 2010 wordt de verordening geactualiseerd. Ontwikkeling Brede School In 2009 is de pilot Brede School Brummen geëvalueerd. Besloten is de Brede School Gedachte te betrekken bij de uitwerking van de ambitiedocumenten IHP, en naschoolse activiteiten te laten bekostigen door onderwijs, opvanginstellingen en ouders. Organisatieontwerp ‘op weg naar de basisbibliotheek Brummen/Voorst’ In dit organisatieontwerp is de basis gelegd voor de financiering van de bibliotheek. Een uitwerking hiervan is vastgelegd in het “Convenant basisbibliotheek Brummen/Voorst 2007 tot en met 2010”. In 2010 zijn de voorbereidingen gestart voor een nieuw convenant. Lokale Educatieve Agenda In de lokale educatieve agenda (vastgesteld in 2009 en een looptijd tot 2013) hebben gemeente en schoolbesturen afspraken gemaakt over gezamenlijke beleidsthema’s. Er zijn vier verplichte onderwerpen (segregatie, integratie, onderwijsachterstanden en aansluiting Voortgezet Onderwijs). Tarievennota sportaccommodaties In 2007 is de Tarievennota sportaccommodaties vastgesteld. Deze nota vormt de basis voor de verdeling van de kosten van deze accommodaties tussen de gemeente en de gebruikers. Wet kinderopvang De Wet kinderopvang geeft ouders meer mogelijkheden om arbeid en zorg te combineren. De wet regelt de kwaliteit en het toezicht daarop en de financiering van de kinderopvang. De gemeente is verantwoordelijk voor toezicht op de kwaliteit van de opvang. Momenteel wordt aan nieuwe wetgeving gewerkt, de Wet OKE (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie). Deze Wet streeft harmonisatie binnen de voorschoolse opvang na. Nota Ouderen in Brummen In deze nota is de situatie van de ouderen nu en in de naaste toekomst weergegeven. Deze nota is daarmee de basis voor bestaand beleid. Hierbij wordt ook naar de mogelijkheden die het provinciale beleid biedt voor deze groep inwoners gekeken. Verder is er een Masterplan Wijs met Groen en Grijs opgesteld. (Zie ook programma 5) Nota Jeugdbeleid In december 2008 is de kadernota jeugd 2008-2011 “opvoeden doe je met het hele dorp” vastgesteld, met als missie ‘het kind centraal’. De thema’s voor de komende jaren zijn: opvoeding, onderwijs, omgeving, veiligheid en gemeentelijke regie. De doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin is hierbij één van de belangrijkste prioriteiten (zie ook programma 5). Wet publieke gezondheid (Wpg) In deze wet zijn de taken en verantwoordelijkheden van de gemeente ten aanzien van collectieve preventie op het gebied van volksgezondheid vastgelegd. Deze wet vervangt de vroegere Wet collectieve preventie volksgezondheid. Ook de infectieziektewet en de Quarantainewet zijn hierin opgenomen. De gemeente brengt de hieruit voortvloeiende werkzaamheden over het algemeen onder bij de GGD. Nieuw onderdeel in de Wpg heeft betrekking op de jeugdgezondheidszorg. Het gata om de verplichte digitalisering van de patiëntendossiers bij de jeugdgezondheidszorg


57

2011 Programma 6 - Samenleving 2014 Gemeenschappelijke regeling GGD Gelre IJssel Via de gemeenschappelijke regeling geeft Brummen invulling aan haar beleid ten aanzien van de preventieve openbare volksgezondheidszorg in samenwerking met vele andere gemeenten. Het gaat dan om vaste taken. Incidentele taken zijn, buiten de reguliere financiering van de GGD om, mogelijk. Algemene subsidieverordening gemeente Brummen In 2009 is een nieuwe, organisatiebrede, algemene subsidieverordening vastgesteld. Ten behoeve van de subsidieverstrekking voor sociaal culturele activiteiten/welzijnsactiviteiten zijn beleidsregels vastgesteld. Toe te kennen en toegekende subsidies worden via afgesproken procedures op rechtmatigheid getoetst.

Situatieschets Onderwijs als bevoegd gezag De uitvoeringstaken van de gemeente voor het openbare basisonderwijs zijn volledig overgedragen aan de Stichting Archipel. Jaarlijks wordt een begroting en rekening vastgesteld. Lokaal onderwijs(huisvestings)beleid In het Integraal Huisvesting Plan zijn nieuwe lijnen uitgezet voor het invullen van de gemeentelijke taak op het gebied van onderwijshuisvesting. Hierover vindt overleg plaats met de schoolbesturen. Het periodiek overleg met het onderwijs is ingebed in de regiestructuur jeugd-onderwijs-veiligheid. Er is een onderwijsachterstandenbeleid vastgesteld. Leerplicht en leerlingenvervoer De uitvoering van de leerplicht is uitbesteed aan de gemeente Apeldoorn. De afhandeling van aanvragen van het leerlingenvervoer en het informeren van aanvragers is uitbesteed aan de gemeente Zutphen. Het leerlingenvervoer wordt uitgevoerd door Deto/Betuwe-express. In 2011 is een nieuwe aanbesteding. Volwasseneneducatie Dit is overgeheveld naar programma 4 en is daar onderdeel van het participatiefonds. Kinderopvang De gemeente voert de wettelijke taak uit met betrekking tot het kinderopvangregister en handhaving van de kwaliteit van voorzieningen. Ook gastouderschap wordt beoordeeld op kwaliteit en wordt geregistreerd. De instellingen voor kinderopvang en peuterspeelzalen zijn in de vorm van een werkmaatschappij samengegaan in de Stichting Kinderopvang Brummen-Eerbeek (SKBE). Afstemming tussen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang moet uitgewerkt worden, mede in relatie tot de nieuwe Wet OKE. Naschoolse opvang maakt deel uit van de brede schoolontwikkeling. Bibliotheek en media Er is een organisatieontwerp en convenant vastgesteld. De bibliotheek heeft een visie op haar ontwikkeling mede in relatie tot de huisvestingsbehoefte in beeld gebracht. Subsidiëring gebeurt op basis van de subsidieverordening en beleidsregels. De huisvesting van de bibliotheek is onderwerp van aandacht en wordt betrokken bij de ontwikkeling van Kulturhusen. De lokale omroep RTV Veluwezoom ontvangt een instandhoudingsubsidie. Subsidiëring gebeurt op basis van de subsidieverordening en beleidsregels. Voor wat betreft de Stichting Programmaraad Oost-Gelderland wordt aangesloten bij de ontwikkelingen in regionaal verband. Subsidiëring gebeurt op basis van de subsidieverordening en beleidsregels. Muziekonderwijs en kunsteducatie Er heeft (samen met de gemeente Rheden) een aanbesteding plaatsgevonden voor het muziekonderwijs. Er heeft gunning plaatsgevonden aan muziekschool Allegra.

58


2011 Programma 6 - Samenleving 2014 Kunsteducatie wordt verzorgd door de Culturele Stichting. Subsidiëring gebeurt op basis van de subsidieverordening en beleidsregels. Amateurkunst en overig cultuur Brummen heeft een rijk verenigingsleven met orkesten, zangkoren, een toneelvereniging, Oranjeverenigingen en dergelijke. Hierin speelt de Culturele stichting een belangrijke rol. Subsidiëring gebeurt op basis van de subsidieverordening en beleidsregels. Sport In 2007 is de Tarievennota sportaccommodaties vastgesteld. Deze nota vormt de basis voor de verdeling van de kosten van deze accommodaties tussen de gemeente en de gebruikers. Met gebruikers zijn huurovereenkomsten afgesloten. Een nieuwe sportnota is in 2010 voorbereid. Welzijnsaccommodaties De Stichting Welzijn Brummen is eigenaar van de accommodaties “Plein 5” in Brummen en “Tjark Riks” in Eerbeek. Er wordt gewerkt aan een aanvullende haalbaarheidsstudie met betrekking tot het Kulturhus in Eerbeek. Integraal ouderenwerk Er wordt uitvoering gegeven aan de nota ouderen in Brummen. Er wordt een vervolg voorbereid voor het masterplan Wijs met Groen en Grijs. Jeugd- en jongerenwerk In december 2008 is de kadernota jeugd 2008-2011 “opvoeden doe je met het hele dorp” vastgesteld, met als missie ‘het kind centraal’. De thema’s voor de komende jaren zijn: opvoeding, onderwijs, omgeving, veiligheid en gemeentelijke regie. De doorontwikkeling van het gestarte Centrum voor Jeugd is hierbij één van de belangrijkste prioriteiten. (Zie ook programma 5) De Stichting Welzijn Brummen heeft een actieve rol in het organiseren van jeugdactiviteiten. Ook het beheer van de Jongeren Ontmoeting Centra (JOC’s) is een taak die bij de Stichting Welzijn Brummen is ondergebracht (zie ook programma 5). Gezondheidszorg Er wordt uitvoering gegeven aan de meerjarennota lokaal gezondheidsbeleid. De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Gelre IJssel wordt gefinancierd via de gemeenschappelijke regeling.

Beleidsontwikkelingen In 2010 vindt een herijking van het Integraal Huisvestingsplan plaats, waarmee ingehaakt wordt op de gewijzigde leerlingen aantallen, naar voren halen van aanpassing van huisvesting in de kleine kernen en verwerking van de gevolgen van de vast te stellen nieuwe huisvestingsverordening. Ontwikkelingen in de gezondheidszorg moeten worden afgewacht. In 2011 vindt een nieuwe aanbesteding plaats voor het vervoerscontract leerlingenvervoer. De uitvoering van de komende Wet OKE wordt voorbereidt. Er is een visie op de Kinderopvang in de maak. Mogelijkheden van het inzetten van combinatiefuncties wordt onderzocht. Hier ligt ook een link met de nieuwe sportnota.

Duurzaamheid en veerkracht In de afgelopen jaren is in de gemeente Brummen al een begin gemaakt met het inzetten van een nieuwe koers op weg naar een meer toekomstbestendige lokale samenleving. Het bestuursakkoord sluit aan bij


59

2011 Programma 6 - Samenleving 2014 deze koerswijziging en vraagt om meer integrale aandacht voor zowel de ecologische als de sociale en economische aspecten van de weg vooruit. Het collegeprogramma biedt een integraal plan van aanpak. De doelen en activiteiten van programma 6 dragen als volgt bij aan het totaalbeeld van duurzame ontwikkeling en veerkracht in de gemeente Brummen:    

Het komen tot een sociaal-economische structuurvisie is een voorbeeld van het in beeld brengen van de langere termijnbehoefte aan sociale infrastructuur. Het integraal huisvestingsplan is er op gericht om op de langere termijn schommelingen in het leerlingenaantal op te vangen. Preventief beleid is er op gericht om dure voorzieningen op termijn te voorkomen, maar ook om mensen gezonder en actiever te houden. Een energiezuinig en gezond binnenklimaat is uitgangspunt voor alle te realiseren verbouwingen, nieuwbouw en aanpassingen binnen programma 6.

Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van kosten en investeringen. Actualisering Integraal Huisvestingsplan Onderwijs Actualisering integraal huisvestingsplan basisonderwijs waarbij aanpassing plaatsvindt aan het tempo van de woningbouw Lombok-Zuid en Elzenbos. De renovatie van de basisscholen in Hall en Empe wordt met voorrang uitgevoerd. De actualisering, inclusief de uitwerking van de geactualiseerde verordening onderwijshuisvesting, moet er toe leiden dat er geen hogere investeringen nodig zijn dan nu in de begroting zijn opgenomen. Dit betekent geen nieuw geld voor nieuw beleid plus een eerdere en betere realisatie van de renovatie van scholen in de kleine kernen. De realisatie van de onderwijsclusters zal gefaseerd worden. Vervallen budget oud- en nieuwfeest Het organiseren van een oud- en nieuwfeest wordt op basis van het toepassen van de verantwoordelijkheidsladder niet langer gesubsidieerd. Vaststellen nadere criteria subsidiebeleid Het vaststellen van de nadere criteria van het subsidiebeleid moet er toe leiden dat het subsidiebeleid meer volgens de verantwoordelijkheidsladder wordt ingezet. Vervallen waarderingssubsidies vanaf 2011 Waarderingssubsidies zijn niet nodig voor het instandhouden van de organisatie. Gelet op de bezuinigingstaakstelling is het niet langer verantwoord deze waarderingen te verstrekken. Besparing op schoolbegeleiding Gelet op het doorvertalen van de bezuinigingen op onze subsidieontvangers zal dit leiden tot een beperking van de gemeentelijke subsidie op de schoolbegeleiding. Taakstelling inkoop muziekonderwijs Het muziekonderwijs wordt ingekocht. Door het muziekonderwijs van twee naar één uur per week te brengen kan hierop een bezuiniging plaatsvinden vanaf 2012. Harmonisatie voorschoolse opvang mede in kader Wet OKE. De Wet OKE streeft een harmonisatie na van de voorschoolse opvang. Door onder andere de financieringsstructuur aan te passen van met name de peuteropvang kan dit leiden tot een aanzienlijke bezuiniging.

60


2011 Programma 6 - Samenleving 2014 Aanvullende haalbaarheidsstudie Kulturhus Eerbeek De aanvullende haalbaarheidsstudie van een Kulturhus in Eerbeek moet leiden tot een financiering waarbij geen gemeentelijke subsidie nodig is. Het Kulturhus Eerbeek wordt daarmee dan voor de gemeente kostenneutraal gerealiseerd. Niet toepassen indexering budgetsubsidies vanaf 2012 plus taakstelling van vijf procent Binnen dit programma heeft dit naast de peuteropvang ook gevolgen voor de bibliotheek en Rhiederoord Zwem- en Sportplezier. Het kan leiden tot het moeten sluiten van een volwaardige bibliotheekvestiging. Voor Rhienderoord Zwem- en Sportplezier wordt verwacht dat de te verwachten hogere inkomsten van de stichting en mogelijke energiemaatregelen afdoende zijn om deze taakstelling te kunnen realiseren. Doorvertaling bezuiniging naar gemeenschappelijke regeling GGD De doorvertaling van de rijksbezuinigingen leidt vooralsnog tot een taakstellende bezuiniging op de GGD van vijf procent. De GGD bereidt momenteel bezuinigingsopties voor die de gevolgen van een bezuiniging inzichtelijk maken.

Wat gaan we doen in 2011 Uitvoering van het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs  Uitvoeren van de bestuursovereenkomsten die per cluster worden opgesteld volgens het geactualiseerde Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP). Harmonisatie voorschoolse kinderopvang  Mede op basis van de Wet OKE (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie) invulling geven aan de harmonisatie van de voorschoolse opvang. Leerlingenvervoer  Aanbesteding leerlingenvervoer Uitvoering geven aan het uitvoeringsplan jeugdbeleid  Uitvoering geven aan de kadernota jeugdbeleid door een uitvoeringsplan.  Regie voeren volgens het regiemodel jeugd-onderwijs-veiligheid.  In 2012 vindt de evaluatie van het jeugdbeleid en het opstellen van een nieuwe kadernota plaats. Hierbij is maximaal overleg met jongeren. Ten aanzien van de Stimulering van sport en cultuur  Bevorderen van actieve sportparticipatie voor zoveel mogelijk burgers met nadruk op jongeren. Om dit te bereiken wordt een nieuw sportbeleid vastgesteld en uitgevoerd.  Sportverenigingen, scholen en buitenschoolse opvang nauw laten samenwerken en ondersteunen.  Het stimuleren van vrijwilligerswerk.  Faciliteren van cultuuruitingen in de gemeente – openstaan m.b.t. vergunningen, kunstenaarsmarkt, atelierdagen en andere culturele evenementen.  Het muziekonderwijs wordt opnieuw aanbesteed. Op basis van een aanvullende haalbaarheidsstudie stimuleren we dat gemeenschappelijke huisvesting van welzijnsaccommodaties en aanverwante functies gefaciliteerd worden. Toepassen subsidiebeleid  Actieve ondersteuning van het verenigingsleven, vanwege het feit dat zij een bindmiddel in de samenleving zijn. Dit door het subsidiebeleid op basis van aangepaste criteria. Versobering en fasering  In overleg gaan met bibliotheek en zwembad/sportzaal over de gevolgen van de voorgenomen bezuiniging en hier invulling aangeven. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

61

2011 Programma 6 - Samenleving 2014   

Nieuwe criteria opstellen ten behoeve van het subsidiebeleid Op basis van een aanvullende haalbaarheidsstudie stimuleren we dat gemeenschappelijke huisvesting van welzijnsaccommodaties en aanverwante functies gefaciliteerd worden. Doorvertalen rijksbezuinigingen op de GGD.

Wat mag het kosten Programma 6 - Samenleving Jaarrekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2009 2010 2011 2012 2013 2014

bedragen x € 1.000

Lasten Incidenteel

€ 119

€ 30

€ 30

€ 174

€ 570

€ 145


€ 6.037

€ 5.719

€ 5.591

€ 5.394

€ 5.599

€ 5.621


€ 6.156

€ 5.749

€ 5.621

€ 5.568

€ 6.169

€ 5.766

Baten Incidenteel

€0

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 1.580

€ 1.206

€ 1.125

€ 1.013

€ 1.020

€ 1.038


€ 1.580

€ 1.206

€ 1.125

€ 1.013

€ 1.020

€ 1.038


€ 4.576

€ 4.543

€ 4.496

€ 4.555

€ 5.149

€ 4.728

€0 € 53

€0 € 69

€0 € 69

€0 € 213

€0 € 609

€0 € 184

-€ 53

-€ 69

-€ 69

-€ 213

-€ 609

-€ 184

€ 4.523

€ 4.474

€ 4.427

€ 4.342

€ 4.540

€ 4.544

Bestemmingen Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Bestemmingen per saldo Saldo incl. bestemmingen





Onderwijs als bevoegd gezag Lokaal onderwijsbeleid Leerplicht en leerlingenvervoer Kinderopvang Bibliotheek en media Muziekonderwijs en kunsteducatie Amateurkunst en overige cultuur Sport Welzijnsaccommodaties Integraal ouderenwerk Jeugd- en jongerenwerk Gezondheidszorg

€0 € 1.661 € 445 € 199 € 451 € 149 € 72 € 1.497 € 241 € 154 € 108 € 770

€0 € 255 €1 €0 €0 €0 €0 € 526 € 141 €0 €0 € 352

€0 € 1.407 € 444 € 199 € 451 € 149 € 72 € 971 € 101 € 154 € 108 € 418

€0 € 1.589 € 505 € 219 € 455 € 143 € 66 € 1.458 € 162 € 144 € 102 € 778

€0 € 190 €1 €0 €0 €0 €0 € 514 € 127 €0 €0 € 362

€0 € 1.400 € 504 € 219 € 455 € 143 € 66 € 944 € 35 € 144 € 102 € 415

Totaal samenleving

€ 5.747

€ 1.275

€ 4.474

€ 5.621

€ 1.194

€ 4.427

62


2011 Programma 7 – Financiering 2014

Portefeuillehouder:

J.A.C.M. Elbers

Korte omschrijving van het programma De dekking van de lasten van het voorzieningenniveau in onze gemeente wordt voor een groot deel gevonden in dit programma. Het gaat dan vooral om de onroerende-zaak belastingen en de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Deze middelen hebben, in tegenstelling tot heffingen als de rioolrechten of de afvalstoffenheffing, geen vooraf bestemd bestedingsdoel. Ze zijn dus niet geoormerkt. Verder zijn in dit programma opgenomen de lasten van een aantal ondersteunende functies en de documentaire en financiële informatievoorziening.

Wat is onze visie 1. Jaarlijks begrotingsevenwicht, zonder (structurele) inzet van de algemene vrije reserve. 2. De door de gemeente te maken en gemaakte kosten worden geheel kostendekkend aan de gebruiker of aanvrager doorberekend. 3. Enkel indien alle besparingsmogelijkheden zijn uitgeput of onaanvaardbare maatschappelijke gevolgen zich voordoen, kan verhoging van de OZB-tarieven boven inflatiecorrectie worden overwogen. 4. De financiële risico's van de grondexploitaties zijn adequaat gedekt vanuit de eigen reserve.

Wanneer zijn we tevreden Ten aanzien van een sluitende begroting:  Jaarlijks wordt een sluitende begroting gepresenteerd, waarin bijbehorende risico’s worden afgedekt.  Wanneer alle tarieven in een groeipad naar 2014 kostendekkend worden gemaakt.  Een eventuele stijging van de OZB-tarieven mag niet leiden tot ongewenste lastenverzwaring voor de burger. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

63

2011 Programma 7 – Financiering 2014 Ten aanzien van het risicomanagement:  De gemeente heeft de financiële risico's van de grondexploitaties goed in beeld en onder controle.

Relevante vastgestelde (beleids)documenten Gemeentewet Deze wet regelt onder anderen de taakverdeling tussen de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. Ook op het gebied van de gemeentelijke financiën en belastingen zijn in deze wet de nodige voorschriften opgenomen. Verordening artikel 212 Gemeentewet Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, het financieel beheer en de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Brummen. Verordening artikel 213 Gemeentewet De raad stelt bij verordening regels vast voor de controle op het financiële beheer en op de inrichting van de financiële organisatie. Deze verordening waarborgt dat de rechtmatigheid van het financiële beheer en van de inrichting van de financiële organisatie wordt getoetst. Verordening artikel 213a Gemeentewet Verordening voor periodiek onderzoek door het college naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur, van de gemeente Brummen. Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten De Gemeentewet en de Provinciewet schrijven voor dat elke gemeente en elke provincie jaarlijks begrotings- en verantwoordingsstukken moet opstellen. Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bevat de regelgeving daarvoor. Financiële Verhoudingswet Deze wet bevat regels over de financiële verhouding tussen het Rijk en de gemeenten, onder andere over het Gemeentefonds en de specifieke uitkeringen. Wet Financiering Decentrale Overheden (FiDo) Deze wet bevat instrumenten die de risico’s beperken die gemeenten lopen bij lenen en beleggen. De risico’s van lenen worden beperkt doordat gemeenten zich moeten houden aan de zogeheten kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De limiet zorgt ervoor dat er niet te veel kortlopende leningen worden aangetrokken; de renterisiconorm zorgt voor spreiding in de langlopende leningen. Treasury Statuut Op basis van de wet Financiering Decentrale Overheden heeft de gemeente de verplichting om een treasury-statuut op te stellen. Het statuut bevat regels over het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op: de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De ontwikkelingen op dit terrein worden jaarlijks weergegeven in de verplichte paragraaf D bij de programmabegroting. Nota Reserves en Voorzieningen In de financiële verordening gemeente Brummen is opgenomen dat het college periodiek de nota reserves en voorzieningen actualiseert en ter vaststelling aan de raad aanbiedt. In 2007 is dat voor het laatst gebeurd. De nota geeft inzicht in de omvang en de bestemming van de diverse fondsen. Nota Investerings- en afschrijvingsbeleid Deze nota geeft een volledig en samenhangend overzicht van het beleid rond investeringen en afschrijvingen, inclusief de manier van rentetoerekening. De nota werd in 2007 voor het laatst geactualiseerd.

64


2011 Programma 7 – Financiering 2014 Nota Weerstandsvermogen In de nota weerstandsvermogen wordt weergegeven in welke mate de gemeente Brummen in staat is middelen vrij te maken om grotere tegenvallers op te vangen, zonder dat dit direct betekent dat het beleid aangepast moet worden. In 2008 is deze nota geactualiseerd. Verder wordt jaarlijks in de verplichte bijlage B bij de programmabegroting de stand van zaken weergegeven. Diverse belastingverordeningen Via deze verordeningen worden de heffing en invordering van diversen belastingen en rechten geregeld, onder andere waar het gaat om de heffingsgrondslag, belastingplicht en tariefstelling.

Situatieschets Het gemeentelijke beleid ten aanzien van belastingen en rechten Redenerend vanuit het uitgangspunt van “de gebruiker betaalt” wordt bij de afvalstoffenheffing en de rioolrechten uitgegaan van 100% kostendekking. Dit uitgangspunt wordt meerjarig bekeken in die zin dat bij beide heffingen wordt gewerkt met egalisatievoorzieningen. Overschotten of tekorten ten opzichte van de 100% kostendekking worden jaarlijks met deze voorzieningen verrekend. Voor de jaarlijkse tariefsstijging OZB binnen onze gemeente is het indexeringscijfer voor de consumentenprijsindices (CPI) over het jaarvak juli vorig jaar – juni lopend jaar van belang. Dit percentage komt voor 2009-2010 uit op 0,8 %. De landelijke macronorm voor de gemiddelde stijging van de OZB Vanaf 2008 heeft het Rijk een macronorm voor de OZB ingesteld. Deze norm is de maximaal wenselijk geachte gemiddelde landelijke stijging van de opbrengst. Als de gemiddelde landelijke stijging boven deze norm uitkomt dan kan het Rijk ingrijpen via een verlaging van het volume van het gemeentefonds. Deze afspraak zal in 2010 worden geëvalueerd. De macronorm voor 2011 is vastgesteld op een percentage van 3,5%. De nieuwe vrijheid die er voor gemeenten vanaf 2008 is bij het vaststellen van de OZB-tarieven betekent een financieel risico voor onze gemeente. Als namelijk blijkt dat de gemiddelde landelijke stijging van de tarieven boven de macronorm uitkomt dan kan er een korting volgen op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Brummen zal dan ook mee betalen aan deze korting, terwijl de eigen opbrengst beperkt is gebleven tot de inflatiecorrectie. Het accres in het gemeentefonds Op basis van een bestuurlijke afspraak tussen de rijksoverheid en de gemeenten, via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), groeit of krimpt het gemeentefonds op basis van de ontwikkeling van de netto gecorrigeerde rijksuitgaven. Deze groei of krimp wordt het accres genoemd. Het rijk noemt deze systematiek “samen de trap op en af” . In april 2009 hebben het Rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) afspraken gemaakt over de gevolgen van de economische situatie. Een van de belangrijkste afspraken is dat de normeringsystematiek tot en met 2011 buiten werking wordt gesteld. In plaats daarvan krijgen gemeenten in deze jaren een vast accres dat niet wordt nagecalculeerd. Dit betekent dat ook de systematiek van de “behoedzaamheidsreserve” buiten werking wordt gesteld. De accressen zien er op basis van de bestuurlijke afspraak als volgt uit: 2009 € 866 miljoen 2010 € 75 miljoen 2011 € 74 miljoen 2012 n.n.b. 2013 n.n.b. 2014 n.n.b. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

65

2011 Programma 7 – Financiering 2014 De afspraak is dat na 2011 in principe de normeringsystematiek opnieuw wordt ingevoerd, tenzij uit gedegen evaluatie blijkt dat betrokken partijen daar anders over denken.

Beleidsontwikkelingen Jaarlijkse herziening van de WOZ-waarde. (Wet Onroerende Zaken) Bij het opleggen aan de aanslagen 2011 zal worden uitgegaan van de nieuwe waardepeildatum 1 januari 2010. Deze peildatum wordt jaarlijks aangepast. De mogelijke korting op het Gemeentefonds vanaf 2012 Op 1 april 2010 heeft het demissionaire Kabinet de rapporten van de 20 werkgroepen “Brede Heroverwegingen” aangeboden aan de Tweede Kamer. Deze rapporten bevatten tal van varianten waarmee op twintig beleidsvelden bespaard kan worden. Het kabinet heeft de rapporten laten opstellen om politieke keuzes voor te bereiden waarmee de overheidsfinanciën in de komende jaren weer op orde kunnen worden gebracht. In de brief aan de Tweede Kamer wordt aangegeven dat het “oude” Kabinet niet inhoudelijk op de voorstellen zal reageren. De rapporten worden daarom nu betrokken bij de besprekingen rondom de vorming van het nieuwe Kabinet. Een van de werkgroep was de werkgroep Openbaar bestuur die een tweetal varianten heeft gepresenteerd voor de toekomst van het openbaar bestuur in Nederland, te weten: variant A – Geen middenbestuur, wel grote gemeenten; variant B - Grootschalig herindelen, versterkte focus middenbestuur. De rijkswerkgroep heeft zich gerealiseerd dat de beschreven varianten, mocht hiertoe worden besloten, de nodige invoeringstijd zullen vergen. Vandaar dat ook is gekeken naar maatregelen die de komende jaren kunnen worden doorgevoerde zonder dat grootschalige verandering noodzakelijk zijn, maar wel al kunnen bijdragen het toekomstperspectief dichterbij te brengen. Een van de mogelijkheden op de kortere termijn is aanpassing van de financiële verhouding tussen rijk en gemeenten. Een aantal elementen uit het rapport van de werkgroep Hieronder een viertal onderwerpen zoals ze in het rapport van de werkgroep zijn opgenomen. 1. Verschuiving van belastingcapaciteit van rijk naar gemeenten Op dit moment is het grootste deel van de middelen van gemeenten afkomstig van het rijk. Burgers en bedrijven hebben wel de baten van gemeentelijk beleid, maar voelen onvoldoende de directe lasten van gemeentelijke belastingheffing. Onder deze omstandigheden is geen sprake van een gezonde democratische afweging tussen kosten en baten op lokaal niveau. Dit probleem kan worden verkleind door het belastinggebied van gemeenten te vergroten (vgl. Boorsma e.a. 2004). De democratische afweging op lokaal niveau wordt versterkt als de geheven belasting herkenbaar en voelbaar is en door iedere burger en bedrijf moet worden opgebracht. Op dit moment wordt bijvoorbeeld geen gemeentelijke belasting betaald door burgers zonder koopwoning en geen provinciale belasting door burgers zonder auto. Om dit niet tot lastenverzwaring te laten leiden, moeten tegelijkertijd de rijksuitgaven aan gemeenten en de rijksbelastingen of de provinciale belastingen worden verlaagd. Om te voorkomen dat bezuinigingen op het gemeente- en provinciefonds worden afgewenteld op de burger via een lastenverhoging, kan worden overwogen om het decentraal belastinggebied al dan niet tijdelijk te maximeren. De werkgroep vindt dat het belastinggebied van gemeenten moet worden vergroot. Zeker in geval van decentralisatie moet het gemeentelijk belastinggebied een stevige bufferfunctie kunnen vervullen. Dat geldt ook voor het belastinggebied van provincies. Naar het oordeel van de werkgroep is het belastinggebied van de provincies voor het vervullen van een bufferfunctie momenteel te omvangrijk.

66


2011 Programma 7 – Financiering 2014 2. Verminderen specifieke uitkeringen en beter toepassen decentralisatie-uitkering Globale kaderstelling door het rijk betekent ook minder sturing via de financiële verhouding. Dit leidt tot het afschaffen van specifieke uitkeringen als stimulerings- en innovatieregelingen voor decentrale overheden. Wanneer het rijk extra resultaten verwacht van decentrale overheden, worden deze globaal voorgeschreven en wordt het geld in beginsel in het algemene fonds gestort. De toezicht en controle van het rijk via de specifieke uitkeringen wordt hierdoor verminderd. Zolang er geen duidelijke regeling of voorziening is die specifieke uitkeringen schrapt of onmogelijk maakt, is het van belang in de overgangsfase de resterende specifieke uitkeringen aan strikte voorwaarden te binden. Alle specifieke uitkeringen, met inbegrip van de eenmalige uitkeringen, worden bij AMvB vastgesteld, hebben een gemaximeerde looptijd van drie jaar of minder en bevatten niet meer eisen aan decentrale overheden dan zijn opgenomen in de wet. Een ondergrens aan specifieke uitkeringen van vijf euro per inwoner en minimaal vijf miljoen euro per gemeente of provincie draagt bij aan het terugbrengen van het aantal specifieke uitkeringen. Onder dit bedrag kan nauwelijks van nationaal belang worden gesproken. Het vorige kabinet heeft getracht het aantal specifieke uitkeringen terug te dringen door het invoeren van de decentralisatie-uitkering. Vaak worden decentralisatie-uitkeringen nu omhangen met aanvraagprocedures, convenanten en verplichte cofinanciering. Dit beperkt de bestedingsvrijheid van de decentralisatie-uitkering en zorgt voor een onduidelijke verdeling van verantwoordelijkheden. Soms neemt het rijk zelfs verantwoordelijkheden over van gemeenten. Bij globale rijkssturing kan deze detailsturing vervallen. De decentralisatie-uitkeringen moeten daarvoor ontdaan worden van convenanten en uitgebreide aanvraagprocedures. Dit maakt een betere afweging op lokaal niveau mogelijk en dringt de verantwoordingslasten terug. Ook kan worden overwogen de decentralisatie-uitkering af te schaffen. Daardoor wordt het rijk gedwongen om verantwoordelijkheden duidelijk te beleggen. 3. Verevenen overige eigen middelen In de financiële verhouding wordt een situatie nagestreefd waarin iedere gemeente of provincie een gelijkwaardig voorzieningenniveau kan realiseren bij een gelijke lastendruk. Dit streven wordt onder meer belemmerd door onderlinge verschillen in de omvang en de groei van de overige eigen middelen (rente, dividend, grondbedrijf e.d.). De wensgroep vindt dat deze opbrengsten verevend moeten worden, om daarmee de gewenste eindsituatie beter te kunnen bereiken. 4. Afschaffen getrapt financieel toezicht Het rijk houdt toezicht op de financiële huishouding van provincies, die op hun beurt weer toezichthouder zijn voor gemeenten. Aangezien gemeenten onderling via artikel 12 Fvw garant staan voor elkaars financiële huishouding kan het toezicht ook onderling worden geregeld. Primair vindt toezicht echter plaats door Raden en Staten. Het getrapt financieel toezicht kan worden afgeschaft. De eerste stap kan het overbrengen van de huidige rijksrol naar de provincies zijn, inclusief de uitvoering van artikel 12 Fvw. De gevolgen voor de algemene uitkering De maatregelen van de werkgroep die in de vorige paragraaf zijn opgenomen, leiden tot besparingen. Op dit moment kan niet worden aangegeven welke maatregelen, hoeveel opleveren. Daarom is gekozen voor een aantal algemene besparingsvoorstellen in het kader van het gemeentefonds. De taakstelling die de werkgroep nu in beeld heeft gebracht ziet er als volgt uit: Bedragen x 1 mln. Bijstelling gemeentefonds

2012 425

2013 850

2014 1.275

2015 1.700

De mogelijke gevolgen voor de Brummense begroting Op het moment dat de voorbereiding van de programmabegroting 2011-2014 is afgesloten, is er nog geen zekerheid over het al of niet doorgaan van de maatregelen die door de werkgroep worden voorgesteld. Toch houden we in de begroting tot en met 2014 al rekening met het teruglopen van de inkomsten uit het gemeentefonds voor een totaal bedrag van € 1.275.000. Versoberings en faseringsvoorstellen zijn mede gebaseerd op deze terugloop.


67

2011 Programma 7 – Financiering 2014 Duurzaamheid en veerkracht In de afgelopen jaren is in de gemeente Brummen al een begin gemaakt met het inzetten van een nieuwe koers op weg naar een meer toekomstbestendige lokale samenleving. Het bestuursakkoord sluit aan bij deze koerswijziging en vraagt om meer integrale aandacht voor zowel de ecologische als de sociale en economische aspecten van de weg vooruit. Het collegeprogramma biedt een integraal plan van aanpak. De doelen en activiteiten van programma 7 dragen als volgt bij aan het totaalplaatje van duurzame ontwikkeling en veerkracht in de gemeente Brummen: 

Wij streven ernaar in 2015 honderd procent duurzaam in te kopen. De eerste stap is vast te stellen hoe we dit gaan meten. Vervolgens wordt een nulmeting uitgevoerd. Ten slotte worden in alle inkoop- en aanbestedingstrajecten kwaliteitseisen m.b.t. duurzaamheid opgenomen.  De gemeente streeft naar eerlijke handel. In dit kader willen we een Fair Trade gemeente worden.

 

Het nieuw-voor-oud beleid bewaakt de financiële veerkracht van de gemeente. Digitalisering van de bedrijfsvoering vermindert het papiergebruik.

Versobering en fasering Op basis van de in de inleiding weergegeven afwegingen heeft het college de volgende keuzes gemaakt om te komen tot versobering dan wel faseringen van kosten en investeringen. Synergie van loketfuncties in Eerbeek De gemeentelijke dependance in Eerbeek heeft zowel een praktische als een symbolische waarde voor de bewoners van deze grote kern in de gemeente Brummen. Dankzij de digitalisering van de gemeente, kunnen alle burgers, bedrijven en instellingen steeds meer diensten gemakkelijk digitaal afnemen. Het omzetten naar een digitaal servicepunt levert een besparing op. Voor gratis digitale toegang tot de gemeentelijke dienstverlening zoekt de gemeente in Eerbeek naar aanknopingspunten met andere sociale voorzieningen. Bevriezen indexering loonsom De bevriezing van de totale loonsom (vast + flexibel personeel) betekent dat bij wijziging van de bezetting van de ambtelijke organisatie continue beoordeeld wordt of en hoe capaciteit ingezet gaat worden. Dit betekent doorlopend keuzes maken in het takenpakket dat moet worden uitgevoerd. Maar ook door een steeds strakker inkoopbeleid voor extern personeel mogelijkheden scheppen om met minder financiële middelen meer capaciteit in te huren. Door de bevriezing al in 2011 door te voeren en die middelen in 2011 in te zetten voor opleiding en training wordt een flexibele inzet van capaciteit bevorderd. Verhogen tarieven OZB In de keuze om de lasten van het bezuinigingsdoel dat is opgelegd door het rijk door te vertalen naar concrete bezuinigingen voor organisatie, instellingen en burgers, is verhoging van de OZB-tarieven na 2011 een mogelijk scenario. Het college ziet verhoging van de OZB-tarieven echter als laatste redmiddel (na het toepassen van de verantwoordelijkheidladder en de doeltreffendheid- en doelmatigheidstoets). Verhogen tarieven toeristenbelasting naar niveau nationaal gemiddelde Gezien de huidige bezuinigingen is verhoging van de toeristenbelasting een reëel scenario. In vergelijking met andere gemeentes is de toeristenbelasting in de gemeente Brummen momenteel bescheiden. Het college stelt een verhoging van € 0,65 naar € 1,35 per persoon per overnachting voor. De financiële onderbouwing wordt transparant gepresenteerd en met de betrokken actoren in de gemeente besproken. De verhoging levert een structurele meeropbrengst op. Vijftig procent van deze meeropbrengst (dus € 0,35 per overnachting) zal worden gereserveerd voor het ontwikkelen van recreatieve en toeristische projecten in samenspraak met de toeristische sector.

68


2011 Programma 7 – Financiering 2014 Wat gaan we doen in 2011 Nieuw-voor-oud. Dit principe wordt strak gehanteerd. Plannen voor nieuw beleid bevatten altijd een bezuiniging/opbrengst elders, zodat een sluitende dekking mogelijk is. Procesmanagement Een nieuwe werkwijze wordt opgezet voor het organisatiebreed inzetten van procesmanagement om efficiencywinst te behalen in het uitvoeren van de reguliere werkprocessen. Digitalisering werkprocessen In 2011 worden verschillende nu nog fysieke werkstromen verder gedigitaliseerd. Organisatiebreed wordt gewerkt met digitale dossiers. De inkomende poststukken (die worden gearchiveerd en geregistreerd), worden enkel nog digitaal verspreid naar de ambtenaar ter afhandeling. Ten slotte wordt de interne factuurafhandeling volledig gedigitaliseerd. Duurzaam inkopen De wijze waarop de ambitie ten aanzien van duurzaam inkopen wordt gemeten wordt vastgesteld. Ook wordt een 0-meting uitgevoerd.

Wat mag het kosten Financiering bedragen x € 1.000

Lasten Incidenteel


€0

€0

€0

€0

€0

€0


€ 2.568

€ 1.445

€ 1.242

€ 1.393

€ 1.520

€ 1.472


€ 2.568

€ 1.445

€ 1.242

€ 1.393

€ 1.520

€ 1.472

Baten Incidenteel

€ 605

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 21.841

€ 20.564

€ 20.779

€ 20.742

€ 20.447

€ 20.056


€ 22.446

€ 20.564

€ 20.779

€ 20.742

€ 20.447

€ 20.056

Saldo excl. bestemmingen Bestemmingen Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Bestemmingen per saldo Saldo incl. bestemmingen

-€ 19.878 -€ 19.119 -€ 19.537 -€ 19.349 -€ 18.927 -€ 18.584

€ 155 € 125

€ 150 € 266

€ 145 € 188

€ 308 € 208

€ 168 € 58

€ 168 € 58

€ 30

-€ 116

-€ 43

€ 100

€ 110

€ 110

-€ 19.848 -€ 19.235 -€ 19.580 -€ 19.249 -€ 18.817 -€ 18.474

Productinformatie: Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

69

2011 Programma 7 – Financiering 2014

Bij het programma horen de volgende producten van het college van burgemeester en wethouders. De bedragen betreffen de saldi na bestemming.




Financieringen en beleggingen Belastingen Algemene uitkering Organisatiebeleid Beleidsinstrumentarium Documentaire informatievoorziening Financiele informatievoorziening Stelposten Kostenplaatsen Afdelingskosten Begrotingsuitkomst

-€ 1.680 € 318 €6 € 97 € 654 € 812 € 594 € 567 € 238 -€ 39 € 27

€ 180 -€ 1.860 € 3.183 -€ 2.865 € 17.155 -€ 17.149 €0 € 97 €0 € 654 €2 € 810 € 25 € 569 € 95 € 472 € 191 € 47 €0 -€ 39 €0 € 27

-€ 1.690 € 312 €7 € 104 € 649 € 812 € 566 € 359 € 243 -€ 2 € 27

€ 175 -€ 1.865 € 3.256 -€ 2.943 € 17.285 -€ 17.278 €0 € 104 €0 € 649 €2 € 810 € 25 € 541 € 88 € 271 € 137 € 107 €0 -€ 2 €0 € 27

€ 1.594

€ 20.831 -€ 19.237

€ 1.387

€ 20.968 -€ 19.579

Totaal financiering

70


De paragrafen


71

72


2011 Paragraaf A – Lokale heffingen 2014 De inhoud van deze paragraaf In deze paragraaf worden de beleidslijnen beschreven die van belang zijn voor de gemeentelijke belastingen en heffingen. De redactionele en technische wijzigingen van de belastingverordeningen worden in de jaarlijkse, afzonderlijke, raadsvoorstellen nader toegelicht. De onroerende-zaak belastingen (OZB) De wettelijke bepalingen ten aanzien van de tarieven Na het afschaffen van de gebruikersheffing van de OZB voor woningen in 2006 waren de drie daarna nog resterende OZB-tarieven wettelijk gemaximeerd. Deze maximering bestond uit een tweetal maatregelen, te weten: 1. Maximering van de tarieven in absolute zin en 2. Maximering van de stijging van de tarieven voorzover deze een bepaalde drempel te boven gingen. Tegenover deze maximering stond het vervallen van de wettelijke begrenzing tussen het gebruikers- en eigenarentarief van zowel woning als niet-woningen. Maximaal mocht het tarief voor eigenaren 125% van het gebruikerstarief bedragen. Deze bepaling verviel met ingang van 2006. In het bestuursakkoord dat in 2007 tussen het Rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is afgesloten zijn afspraken vastgelegd over de limitering van de OZB-grondslagen. De hier bovengenoemde limitering is per 1 januari 2008 geschrapt. VNG en kabinet zijn het er over eens dat dit niet mag leiden tot een onevenredige stijging van de collectieve lastendruk. In verband hiermee is voor 2008 een macronorm van 3,75% ingesteld, zijnde de maximaal wenselijk geachte gemiddelde landelijke stijging van de opbrengst. Als de gemiddelde landelijke stijging boven deze norm uitkomt dan kan het Rijk ingrijpen via een verlaging van het volume van het gemeentefonds. Deze afspraak zal in 2010 worden geëvalueerd. Op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft het rijk geconstateerd dat de norm van 3,75% in 2008 met 0,15%, ofwel € 6 miljoen is overschreden. Besloten is dit bedrag in 2008 niet te korten op het Gemeentefonds maar mee te tellen bij de beoordeling van de opbrengstontwikkeling over 2009. De macronorm voor 2009 is vastgesteld op een percentage van 6,11%. Voor 2010 in de norm gesteld op 4,30% en voor 2011 komt de norm uit op 3,5%. Met het van jaar op jaar lager uitvallen van de macronorm neemt de kans dat de norm landelijk overschreden gaat worden toe. Hierbij zorgt de te verwachten algemene korting op het gemeentefonds voor extra druk op het handhaven van de OZB-norm. Het risico van korting op het gemeentefonds door overschrijding van de landelijke norm wordt hierdoor steeds realistischer. Het beleid van de gemeenteraad van Brummen Via het Bestuursakkoord 2010-2014 is het bestaande beleid van alleen inflatiecorrectie bij de tarieven herbevestigd. Voor de jaarlijkse tariefsstijging OZB binnen onze gemeente is het indexeringscijfer voor de consumentenprijsindices (CPI) over het jaarvak juli vorig jaar – juni lopend jaar van belang. Dit percentage komt voor 2009-2010 uit op 0,8%. De Onroerende Zaakbelastingen als percentage van de waarde Vanaf 2009 worden de onroerende zaakbelastingen (OZB) geheven als een percentage van de WOZwaarde van de betreffende onroerende zaken. Eenzelfde systematiek als bij de berekening van het huurwaardeforfait bij de inkomstenbelasting. Bij de vaststelling van de percentages voor 2011 zal rekening worden gehouden met de verschuiving van de waardepeildatum van 1 januari 2009 naar 1 januari 2010.


73

Onroerende-zaakbelastingen Netto gerealiseerde cq. te realiseren opbrengst, inclusief jaarlijks accres Het jaarlijkse accres dat in bovenstaande opbrengst is opgenomen * Inflatiecorrectie op basis ontwikkeling CPI. Voorgesteld inflatiepercentage Woningen, eigenarenheffing in % Niet-woningen, gebruikersheffing in % Niet-woningen, eigenarenheffing in %

2009 €

2.668.071

€

40.000 1,9% 1,9% 0,075 % 0,115 % 0,145 %

2010

2011

€ 2.851.622

€ 2.924.435

€

25.000 2,3% 2,3% 0,0765 % 0,117% 0,148%

€ 50.000 0,8% 0,8% 0,0771 % 0,118 % 0,149 %

* De stijging van het accres 2011 met € 50.000 is voor € 25.000 het gevolg van de bouwactiviteiten Lombok/Elzenbos. De andere € 25.000 komt voort uit stijging van de WOZ-waarde vanwege aan- en verbouwactiviteiten bij bestaande panden.

De toeristenbelasting Bepalend voor de hoogte van de aanslagen toeristenbelasting is het aantal overnachtingen door personen die niet in onze gemeente woonachtig zijn en het tarief per overnachting. Sinds 2008 is het tarief € 0,65 per overnachting. Gezien het hoge toeristische niveau in Brummen en gelet op het lage tarief in vergelijking met veel andere gemeenten is nu in het meerjarig perspectief een verhoging van het tarief opgenomen naar € 1,35 vanaf 2012. De verhoging wordt voor de helft ingezet voor extra activiteiten in het kader van recreatie en toerisme, in samenspraak met de branche. De totale opbrengst wordt vanaf 2012 geraamd op een bedrag van € 654.000. De woonforensenbelasting De belasting wordt geheven van personen die een tweede woning in onze gemeente bezitten. Grondslag voor de heffing is de WOZ-waarde van het betreffende pand. Via een promillage van deze waarde wordt de hoogte van de aanslag bepaald. Het promillage voor 2010 is vastgesteld op 2,48 promille. Bij raadsbesluit van 22 mei 2003, nr. 6 is besloten om met ingang van het belastingjaar 2003 het aanslagbedrag aan een maximum te koppelen. Voor 2010 is het maximum vastgesteld op € 1.355. Voor 2011 is een inflatiecorrectie met 0.8 % voorzien. Vanwege de ontwikkeling van de WOZ-waarde wordt het promillage verhoogd tot 2,49 promille. Het maximumbedrag 2011 neemt toe tot € 1.365. De totale opbrengt van deze belasting blijft voor 2011 geraamd op € 12.000. De afvalstoffenheffing Beleidsuitgangspunt is 100% dekking van de relevante kosten. Dekkingstekorten of –overschotten worden aan het eind van het jaar verrekend met de voorziening afvalstoffenheffing. Hierbij mag de voorziening op geen enkel moment negatief staan conform de uitleg van de begrotingsvoorschriften zoals die ten tijde van het opmaken van de jaarstukken 2009 nader is bepaald. In 2009 kon een bedrag van bijna € 54.000 aan de voorziening worden toegevoegd. Mede hierdoor bedroeg de stand van de voorziening per 1 januari 2010 ruim € 605.000. Rekening houdend met het positieve saldo van de voorziening en met de tariefstijging met 2% in 2010 is nu de situatie ontstaan dat vanaf 2011 een verdere tariefstijging achterwege kan blijven. Dit onder voorbehoud van de evaluatie rondom de kunststoffeninzameling. In de berekeningen voor 2011 is al wel rekening gehouden met een teruglopend aantal aanbiedingen vanwege de gescheiden inzameling van kunststoffen.

74


Afvalstoffenheffing

Werkelijk 2009

Gerealiseerde cq. te realiseren opbrengst via tarieven Vast recht per perceel per maand of een deel daarvan Container hoogbouw 30 liter voor restafval Container hoogbouw 60 liter voor restafval Een container van 80 liter bestemd voor restafval Een container van 140 liter bestemd voor restafval Een container van 240 liter bestemd voor restafval Een container van 80 liter bestemd voor gft-afval Een container van 140 liter bestemd voor gft-afval Procentuele stijging tov. het voorgaande jaar.

€ 1.991.274 € 10,62 € 0,84 € 1,59 € 2,42 € 3,82 € 6,16 € 1,80 € 2,89 1,00 %

Begroot 2010 € € € € € € € € €

1.972.625 11,14* 0,90 1,70 2,58* 4,09* 6,61* 1,84 2,95 2,00 %

Begroot 2011 € 1.972.625 € 11,14 € 0,90 € 1,70 € 2,58 € 4,09 € 6,61 € 1,84 € 2,95 0,00 %

* inclusief ca. 6% vanwege inzameling kunststoffen

De rioolheffing Net als bij de afvalstoffenheffing wordt ook bij de rioolrechten het beleidsuitgangspunt 100% kostendekkendheid gehanteerd. Ook hier wordt met een voorziening gewerkt, die op geen enkel moment negatief mag staan. Dit was in eerste instantie per 31 december 2009 wel het geval voor een bedrag van € 287.247. Dit tekort is bij de jaarstukken 2009 volledig aangevuld vanuit de algemene vrije reserve (AVR). Bij het bepalen van het tarief rioolrechten vanaf 2011 zal met het terugbetalen van de € 287.427 aan de AVR rekening moeten worden gehouden. Bij de tariefberekening wordt van een terugbetaling gespreid over 4 jaar uitgegaan. Eind september neemt de gemeenteraad een besluit over het vernieuwde Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) en worden de financiële gevolgen duidelijk. Met de effecten hiervan op de kosten van de riolering en daarmee op de hoogte van het tarief rioolrechten is in de berekeningen al rekening gehouden. Rioolheffing

Werkelijk 2009

Gerealiseerde cq. te realiseren opbrengst via tarieven Aantal m3 waterverbruik voor heffing Vastrecht per rioolaansluiting obv. 10.500 aansluitingen Variabel tarief per m3 waterverbruik Procentuele stijging variabel tarief tov. het voorgaande jaar.

Begroot 2010

Begroot 2011

€ 1,90

€ 2,02

€ 2.476.555 900.000 m3 € 42,-€ 2,27

10,50%

6,30 %

12,40 %

€ 1.959.944 € 2.125.109 1.054.365 m3 1.052.000 m3

Het beleidsuitgangspunt van 100% kostendekkendheid Hiervoor is al ingegaan op het beleidsuitgangspunt van 100% kostendekking bij zowel de afvalstoffenheffing en de rioolrechten. Ook na de inwerkingtreding van het btw-compensatiefonds (BCF) mag de gecompenseerde btw. als kostencomponent worden meegeteld bij de bepaling van de hoogte van de rioolrechten. Dit vanwege het feit dat deze btw. ook weer is gekort op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Financieel ontstaat bij beide heffingen het volgende begrotingsbeeld: Onderdeel Berekende heffing voor de gebruikers, inclusief btw. Aandeel btw. in bovenstaande heffing Heffing exclusief btw. Relevante kosten exclusief btw. Over/onderdekking te verrekenen met de voorziening

Afvalstoffenheffing € 1.972.625 € 305.239 € 1.667.386 € 1.814.571 -/- € 147.185


Rioolrechten € 2.476.555 € 238.154 € 2.238.401 € 2.181.215 € 57.186

75

Marktgelden De kosten van de wekelijkse markt in de kern Eerbeek moeten voor 100% gedekt worden via de tarieven. Op basis van de tariefstelling 2010 wordt in 2011 ruim 43% van de kosten gedekt. Marktgelden

Werkelijk 2009

Gerealiseerde cq. te realiseren opbrengst Tarief per strekkende meter frontbreedte Minimum heffing

€

Begroot 2010

17.675 € 1,75 € 5,25

Begroot 2011

€ 18.915 € 1,80 € 5,40

€ 18.915 € 1,80 € 5,40

Leges Om de opbrengst inflatiebestendig te houden worden de tarieven jaarlijks aangepast met de inflatie in Nederland. Bij de ramingen voor 2011 is rekening gehouden met een inflatiecorrectie van 0,8%. Opbrengst leges

Werkelijk 2009

Rijks- en gemeentelijke leges productgroep burgerzaken Leges naturalisaties Leges burgerlijke stand Leges obv. de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Leges bouwmeldingen en –vergunningen Leges gebruiksvergunningen van gebouwen

€ € € € € €

Begroot 2010

333.026 4.024 46.172 16.155 1.421.223 3.341

€ € € € € €

303.849 5.484 40.945 13.229 682.069 2.000

Begroot 2011 € € € € € €

300.397 7.202 41.392 14.115 687.026 2.000

De raming 2011 is nog op basis van de huidige opbouw van de legesverordening. Deze opbouw wordt herijkt waarbij zowel de kostenopbouw als de manier waarop de 100% kostendekkendheid wordt bepaald bekeken wordt. Begrafenisrechten Om de opbrengst inflatiebestendig te houden worden de tarieven jaarlijks aangepast met de inflatie in Nederland. Bij de ramingen voor 2011 is rekening gehouden met een inflatiecorrectie van 0,8%. Opbrengst leges

Werkelijk 2009

Gerealiseerde cq. te realiseren opbrengst

€

74.165

Begroot 2010 €

97.175

Begroot 2011 €

98.604

Het kwijtscheldingsbeleid Gemeenten hebben de mogelijkheid om in individuele gevallen belastingvorderingen kwijt te schelden als belastingplichtigen niet in staat zijn te betalen. Met het raadsbesluit van 29 april 2004 nr. 8 is het gemeentelijke minimabeleid opnieuw opgezet. Een consequentie van dit beleid is dat er in Brummen niet gekozen is voor het voeren van kwijtscheldingbeleid. De lokale lastendruk Met het weergeven van de lastendruk wordt beoogd aan te geven met welke belastingaanslag een gemiddeld huishouden in onze gemeente te maken krijgt. Hierbij worden een aantal algemene heffingen meegerekend, te weten de onroerende zaakbelastingen, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Het gemeentelijke beleid richt zich niet op de ontwikkeling van de lastendruk van een individuele gezinshuishouding, maar veel meer op de samenstellende delen van de lastenontwikkeling. Bij de afvalstoffenheffing en de rioolrechten is 100% kostendekking uitgangspunt en bij de onroerende-zaakbelastingen de inflatiecorrectie. De aanslag die op basis daarvan ontstaat is dan puur een resultaat en geen onderwerp waarop wordt gestuurd.

76


Daarnaast is het zo dat het berekenen van een belastingaanslag in praktische zin wordt bemoeilijkt omdat er geen gemiddeld huishouden bestaat. De gezinnen kunnen de hoogte van hun aanslag zelf mede bepalen door hun gedrag aan te passen. Het waterverbruik, de keuze voor een bepaalde containeromvang en het aanbieden daarvan ter lediging zijn hierbij heel bepalend. Om een berekening te kunnen maken moeten de volgende gegevens bekend zijn: a. b. c. d. e.

Wat is de Woz-waarde van de woning waarin het gezin woont; Is het gezin eigenaar van de woning; Welke containergrootte heeft het gezin voor het restafval en hoe vaak wordt deze aan de weg gezet; Welke containergrootte heeft het gezin voor het gft-afval en hoe vaak wordt deze aan de weg gezet; Wat is het waterverbruik van het gezin.

Uit het voorafgaande blijkt dat er niet zonder meer een gemiddelde aanslag kan worden berekend en zeker geen aanslag die iets zegt over de lastendruk voor de inwoners van onze gemeente. Hooguit kan een arbitraire aanslag in de tijd gezien als statistisch materiaal worden gebruikt. Zo berekent de provincie Gelderland jaarlijks de lastendruk op basis van een aantal eigen uitgangspunten. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) heeft weer andere uitgangspunten en dus uitkomsten. In de Nota Gemeentefinanciën die de Provincie Gelderland jaarlijks uitbrengt stond onze gemeente in 2006 nog bovenaan de lijst als het gaat om de belastingdruk voor huishoudens die eigenaar/bewoner van een pand zijn. Inmiddels zijn we gezakt naar een elfde plaats in 2009. De provincie hanteert bij het samenstellen van de lijst andere uitgangspunten dan wij in onze berekeningen aanhouden en komt daardoor uiteraard tot andere uitkomsten. Wat verder in de vergelijking meespeelt zijn de verschillen in tariefstructuur en –opbouw tussen de diverse gemeenten in Gelderland. Is er sprake van gedifferentieerde tarieven (Diftar) bij de afvalstoffenheffing of niet, wordt er gewerkt met containers of plastic zakken. Wie wordt op welke wijze belast bij de rioolrechten: de eigenaar, de gebruiker, beiden en voor welk bedrag, een vast bedrag of een bedrag per m3, met of zonder schijventarief, al dan niet progressief. Uitgedrukt in een bedrag per inwoner bedraagt de gemiddelde belastingdruk 2010 in Gelderland € 345 (2009 € 336, 2008 € 323). Onze gemeente zit met € 330 (2009 € 314 en 2008 € 306) onder het gemiddelde. Zoals in deze paragraaf al eerder duidelijk is gemaakt richt ons beleid zich niet op de ontwikkeling van de lokale lastendruk zelf. Het overzicht dat hieronder wordt gepresenteerd is daarom arbitrair en gebaseerd op de volgende uitgangspunten/berekeningsfactoren: a. Een gezin bestaande uit 4 personen, met een waterverbruik van 150 m3 totaal; b. Gehanteerde WOZ-waarden: 2009- € 260.000 peildatum 1-1-2008 (1-1-2007 plus 1,5%); 2010- € 261.000 peildatum 1-1-2009 (1-1-2008 plus 0,55%); 2011- € 261.000 peildatum 1-1-2010 (ongewijzigd t.o.v. 1.1.2009) Het gezin is eigenaar/bewoner; c. Het gezin heeft een container voor groenafval met een inhoud van 140 liter en biedt deze container per jaar 6 maal ter lediging aan; d. Het gezin heeft een container voor restafval met een inhoud van 240 liter en biedt deze container per jaar 16 maal ter lediging aan. e. 100% kostendekkend tarief bij zowel rioolrechten als afvalstoffenheffing. Op basis van deze uitgangspunten ontstaat het volgende lokale kostenplaatje:


77

De Brummense Lokale Lasten Monitor Onderdeel Rioolheffing: 150 m3 waterverbruik Rioolheffing: vastrecht vanaf 2011 OZB-aanslag eigenaren gedeelte: schijven van € 2.500,-- , vanaf 2009 in % Afvalstoffenheffing: vastrecht 12 maanden Afvalstoffenheffing: groene container 140 liter, 6 maal per jaar ledigen Afvalstoffenheffing: grijze container 240 liter, 16 maal per jaar ledigen Totale aanslag Procentuele stijging/ daling tov. het voorgaande jaar

€

2009 285,00

2010 € 303,00

195,00 127,44 17,34 98,56 723,34 6,08%

€ 199,67 € 133,68 € 17,70 € 105,76 € 759,81 5,04 %

€ € € € €

2011 € 340,50 € 42,-€ 201,23 € 133,68 € 17,70 € 105,76 € 840,87 10,67 %

De hoge stijging van de bijdrage van de Brummense inwoners wordt bijna uitsluitend veroorzaakt door de ontwikkeling bij de rioolheffing. Zie voor achtergronden hiervan het onderdeel rioolrechten op een van de vorige pagina’s.

78


2011 Paragraaf B – Weerstandsvermogen 2014 De inhoud van deze paragraaf Deze paragraaf gaat in op het weerstandsvermogen van de gemeente Brummen. Bij het weerstandsvermogen gaat het om de mate waarin de gemeente Brummen in staat is om middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te vangen, zonder dat dit direct betekent dat het beleid omgegooid moet worden. Het weerstandsvermogen van een gemeente geeft de relatie weer tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s die, onvoldoende afgedekt zijn en die van wezenlijke betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. De weerstandscapaciteit Er bestaat geen eenduidige definitie van de weerstandscapaciteit. Een vrij algemeen gehanteerde definitie is: de middelen die kunnen worden ingezet om niet begrote kosten (tegenvallers) op te vangen. Daarbij kan worden uitgegaan van een enge en een ruime interpretatie. In de nota weerstandsvermogen (door de raad vastgesteld eind 2008) staat dat we in Brummen uitgaan van de zogenaamde enge definitie van de weerstandscapaciteit. Het verschil tussen beiden zit vooral in de snelle beschikbaarheid van de middelen en de vraag of het beleid moet worden aangepast. In onderstaande tabel wordt dit zichtbaar gemaakt: Omschrijving Algemene reserves (inclusief weerstandsreserve) Bestemmingsreserves Stelpost onvoorzien Flexibiliteit van de begroting Stille reserves (niet direct beschikbaar) Onbenutte belastingcapaciteit (vraagt beleidswijziging)

Eng X X X X

Ruim X X X X X X

Dit betekent dat bijvoorbeeld de zogenaamde stille reserves en onbenutte belastingcapaciteit niet worden meegenomen bij de berekening van de weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit van onze gemeente bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Algemene reserves De algemene reserves van de gemeente Brummen bestaan uit de volgende onderdelen en bedragen (prognose per 01-01-2011):  

Weerstandsreserve € 3.345.000 Algemene vrije reserve € 3.567.000 Totaal € 6.912.000

Weerstandsreserve Het bedrag is alleen bedoeld als weerstandscapaciteit om risico’s te kunnen afdekken. Het is te beschouwen als een soort ijzeren voorraad. De reserve is op dit moment dus een onderdeel van de totale capaciteit om risico’s op te vangen. Algemene vrije reserve De algemene vrije reserve bedraagt per begin 2011 naar verwachting € 3.567.000. Het inzetten van deze reserve (en overigens al het eigen vermogen), leidt op termijn tot hogere financieringskosten. Beide hierboven genoemde reserves worden aangemerkt als inzetbaar om niet begrote uitgaven op te vangen, en maken dus tevens onderdeel uit van de totale weerstandscapaciteit.


79

2. De jaarlijks in de begroting opgenomen stelpost voor onvoorziene uitgaven Op basis van artikel 189 lid 2 van de Gemeentewet is het verplicht om een bedrag voor onvoorziene uitgaven in de begroting op te nemen. De begrotingsvoorschriften (BBV 2004) laten gemeenten de vrijheid om per programma een bedrag op te nemen of hiervoor een centrale stelpost aan te wijzen. Onze gemeente heeft altijd voor de laatste mogelijkheid gekozen omdat hiermee het meeste recht wordt gedaan aan het karakter van de stelpost als buffer om daarmee onvoorziene ontwikkelingen binnen de totale begroting op te kunnen vangen. Bij het inzetten van de stelpost wordt een strikte begrotingsdiscipline gehanteerd, waardoor alleen een beroep op de stelpost kan worden gedaan als er sprake is van de zogenaamde drie O’s. Alleen onderwerpen die onvoorzien, onafwendbaar en onuitstelbaar zijn komen voor incidentele dekking in aanmerking. Voor 2011 is het bedrag van € 27.227 opgevoerd binnen het onderdeel financiering en algemene dekkingsmiddelen. 3. Flexibiliteit van de begroting Tot de weerstandscapaciteit wordt ook gerekend de flexibiliteit van de begroting. Dat wil zeggen of de gemeente Brummen in staat is om snel haar inkomsten- en uitgavenpatroon aan te passen. Door de diverse doorlichtingen in de afgelopen jaren en de bezuinigingstaakstellingen die naar verwachting op de gemeente Brummen afkomen is de rek hieruit. Het kunnen doen van minder uitgaven zal dan ook leiden tot een beperking in het takenpakket. 4. Aanwezige stille reserves Van een stille reserve is sprake wanneer de actuele waarde van een bezitting hoger is dan de boekwaarde die op de gemeentelijke balans is opgenomen. Omdat gemeenten deze hogere waarde niet op de balans mogen opnemen ontstaat daardoor een overwaarde die stille reserve wordt genoemd. In de nota weerstandsvermogen is als uitgangspunt genomen om deze reserves niet mee te rekenen om reden dat de stille reserves niet direct te verzilveren zijn. 5. De onbenutte belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit zijn de extra structurele middelen die gegenereerd kunnen worden door de gemeentelijke belastingen en heffingen (OZB, reinigingsrechten, afvalstoffenheffing, rioolrechten en leges) te verhogen. Voor de heffingen zijn overigens regels gesteld: de tarieven mogen maximaal kostendekkend zijn in meerjarenperspectief. In paragraaf A – Lokale heffingen van de programmabegroting is het beleid ten aanzien van de belastingen en rechten uiteengezet. Uitgangspunt bij de leges en heffingen zijn kostendekkende tarieven. Dit geldt ook voor de afvalstoffenheffing en de rioolrechten. Hierin zit geen ruimte die de weerstandscapaciteit vergroot. Voor de OZB is de capaciteit te berekenen door de maximale belastingtarieven te vergelijken met de belastingtarieven in de gemeente Brummen. Voor de maximale belastingtarieven is gebruik gemaakt van de normen voor “een redelijk peil van de eigen heffingen” bij het zogenaamde artikel 12 beleid zoals genoemd in de circulaire Gemeentefonds. Uitgaande van deze maximale tarieven en de voorgestelde Brummense tarieven 2011 kan een onbenutte belastingcapaciteit worden berekend van ca. € 800.000. Deze bedragen zijn niet meegenomen bij het bepalen van de weerstandscapaciteit van de gemeente Brummen. Reden: wijziging van OZB-tarieven vraagt om een beleidswijziging van de Raad. Totaaloverzicht van de weerstandscapaciteit van de gemeente Brummen De weerstandscapaciteit De weerstandsreserve De algemene vrije reserve Stelpost voor onvoorzien

80

In de exploitatie

In het vermogen € 3.345.000 € 3.567.000

€ 27.227


De financiële risico’s Uitkeringen van de Rijksoverheid De jaarlijks terugkerende uitgaven belopen in Brummen in 2011 zo’n € 35 miljoen. Hiervan wordt zo’n 66% door de rijksoverheid bekostigd via de algemene uitkering uit het gemeentefonds en tal van doeluitkeringen. Hoewel de bestedingsvrijheid van deze middelen steeds groter wordt nemen ook de financiële risico’s toe. De hoogte van de algemene uitkering bijvoorbeeld is in principe gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksbegroting en heeft dus geen directe relatie met de ontwikkeling in gemeenteland. Als gevolg van de economische crisis heeft de rijksoverheid in april 2009 afspraken gemaakt met de VNG. over de toename van de algemene uitkering (het accres) in de komende jaren. Een van de belangrijkste afspraken is dat de normeringsystematiek (samen de trap op en af) tot en met 2011 buiten werking wordt gesteld. In plaats daarvan krijgen gemeenten in deze jaren een vast accres dat niet wordt nagecalculeerd. Dit betekent dat ook de systematiek van de “behoedzaamheidsreserve” buiten werking wordt gesteld. In de loop van 2011, als een nieuw kabinet is aangetreden, zal duidelijk moeten worden in hoeverre het systeem van samen de trap op en af vanaf 2012 weer in ere zal worden hersteld. Op basis van informatie die de staatssecretaris van Binnenlandse zaken in juli aan de Tweede Kamer heeft verstrekt is in het meerjarig perspectief bij de begroting voor 2012 en 2013 geen rekening gehouden met een stijging van de uitkering vanwege een accres. Vanuit het rijk zijn daarnaast signalen afgegeven over kortingen op de uitkering uit het gemeentefonds en mogelijk op doeluitkeringen. Hierbij worden kortingen genoemd van ca. 10% (is ca. € 1.700.000). Op dit moment (augustus 2010) is hierover echter nog geen duidelijkheid. De berekening van de algemene uitkering 2011 en volgende jaren is mede gebaseerd op de gegevens van de zogenaamde junicirculaire. De berekeningsfactoren die het rijk heeft gehanteerd dateren in een aantal gevallen uit oudere jaren. Zodra via het CBS nieuwe gegevens beschikbaar komen, worden deze verwerkt. Welk financieel effect dit voor de Brummense uitkering met zich mee zal brengen is nu nog niet te zeggen. De behoedzaamheidsreserve in de algemene uitkering uit het gemeentefonds Elk jaar in maart wordt het gemeentefonds accres over het voorgaande jaar “afgerekend”. Op basis van de uitkomsten van de Rijksrekening moeten gemeenten dan terugbetalen of krijgen alsnog een bedrag uitgekeerd. Om de verrekening mogelijk te maken houdt het rijk elk jaar op voorhand een bedrag van ruim € 208 miljoen buiten de verdeling. Dit bedrag wordt de behoedzaamheidsreserve genoemd. Op basis van de rijksrekening wordt dan later gekeken of gemeenten dit bedrag alsnog geheel of gedeeltelijk krijgen uitgekeerd, of dat er moet worden terugbetaald. Zoals hierboven al is opgemerkt is deze systematiek, in ieder geval tot en met 2011, buiten werking gesteld. Decentralisatiemaatregelen Dit soort maatregelen gaat in de regel gepaard met het opheffen van een doeluitkering en het storten van het historische rijksbudget in de algemene uitkering. Vaak onder gelijkmatige korting van het budget vanwege een voorgecalculeerde efficiencywinst. Bij dit soort maatregelen is het de vraag of deze winst ook werkelijk kan worden behaald, maar dat niet alleen. Ook de overheveling van doel- naar algemene uitkering gaat vaak gepaard met herverdeelverschillen. Hiermee wordt bedoeld dat het bedrag dat via de algemene uitkering wordt verkregen niet gelijk is aan de vervallen doeluitkering. Als stationaire gemeente wil dat nog wel eens negatief uitpakken. In het jaar 2007 is de WMO gedecentraliseerd, in het jaar 2008 de WSW. Open-eind regelingen (zoals de WMO) Hierbij gaat het om de uitvoering van regelingen die op zich uiteraard wel gebudgetteerd zijn, maar die op basis van aanvragen worden besteed. De gemeente heeft bij open-eind regelingen vaak wel een bepaalde beleidsvrijheid, maar gaande een begrotingsjaar blijft de mate waarin de beschikbare budgetten moeten worden aangesproken heel sterk afhankelijk van het aantal aanvragen. Een voorbeeld hiervan is de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in 2007.


81

Uitvoering grote projecten De gemeente Brummen heeft diverse lokale ambities (onder meer op het terrein van woningbouw, natuur- en landschapsontwikkeling, werkgelegenheid en onderwijs) die tot grotere projecten leiden c.q. zullen leiden. In een dergelijke omgeving bestaan er voor de grotere projecten risico’s waarbij niet direct inzichtelijk is welke risico’s er zijn en van welke omvang. Rehabilitatie van wegen In de wegenbudgetten welke via de voorziening wegenonderhoud worden gefinancierd is geen rekening gehouden met rehabilitatie van wegen. Met rehabilitatie wordt de complete heraanleg van een weg bedoeld. Door onder meer een goed niveau van dagelijks en groot onderhoud is het de afgelopen 30 jaar niet voorgekomen dat een weg compleet moest worden gerehabiliteerd. Door de jaarlijkse inspectie van alle wegen kan hiertoe een risico-inschatting voor de komende vijf jaren worden gemaakt waardoor een mogelijke situatie van rehabilitatie al in een vroegtijdig stadium bekend is. Daarom is ervoor gekozen om rehabilitatie niet als bedrag in het weerstandsvermogen op te nemen. Mocht zich toch een situatie van rehabilitatie voordoen dan zullen de financiële gevolgen daarvan via de conceptprogrammabegroting in beeld gebracht worden. Grondexploitaties In 2005 is door de raad besloten tot een actieve grondpolitiek. In 2010 zijn er de volgende in exploitatie genomen grondexploitaties: Lombok in Eerbeek en Elzenbos in Brummen. Voor de risico’s voortvloeiend uit een actieve grondpolitiek vanuit de algemene reserve een bedrag afgezonderd van € 1.000.000 en als bestemmingsreserve opgenomen. Deze reservering is op dit moment (augustus 2010) voldoende om mogelijke risico’s op te vangen. Ruimtelijke ordening en claims De afgelopen jaren is gebleken dat de claimgevoeligheid op het gebied van ruimtelijke ordening zoals planschade, verstrekte informatie en ook handhaving toeneemt. Dit is een landelijk beeld dat ook aan de gemeente Brummen niet voorbij gaat. Het verwerven van eigen inkomsten Het bestaande beleid ten aanzien van belastingen en heffingen betekent, dat de mogelijkheden om de eigen inkomsten van de gemeente te vergroten, vrij beperkt zijn. De gemeente kan dan alleen maar inkomsten genereren door bijvoorbeeld winsten uit verkoop van bouwgronden of bezittingen. Garanties en leningen Brummen heeft in het verleden voor uiteenlopende zaken garanties afgegeven. Het ging daarbij om onder andere hypotheekgaranties, garanties voor verstrekte leningen aan stichtingen en andere instellingen. De hypotheekgaranties zijn ondergebracht bij de Nationale Hypotheek Garantie. Op dit moment staat de gemeente nog garant voor enkele leningen voor Stichting Kinderopvang en de woningstichtingen Eerbeek en Brummen. De gemeente vervult hierbij grotendeels een zogenaamde achtervangfunctie. Nieuwe leningen worden niet meer via de gemeente Brummen afgesloten. In 2002 is door de raad het principebesluit genomen om als gemeente garant te staan voor hypothecaire leningen van personeelsleden. Onder welke condities de gemeente borg staat voor de aflossingen renteverplichtingen is vastgelegd in de overeenkomst met de HVO (Hypotheekvormen Voor Overheidspersoneel). De risico’s zijn door middel van de voorwaarden ingeperkt. Zoals al bij de jaarstukken van 2008 is aangegeven is het de gemeenten inmiddels verboden om door te gaan met deze vorm van garantstelling. Bestaande gevallen blijven wel doorlopen maar er worden geen nieuwe garantstellingen meer aangegaan. Deelnemingen en beleggingen De gemeente Brummen heeft geen (risicovolle) beleggingen uitstaan. Daarnaast is er een aantal deelnemingen dat (zeker gezien de boekwaarde) in deze context niet noemenswaardig is. Hierbij gaat het om bijvoorbeeld aandelen Bank Nederlandse Gemeenten.

82


Grote calamiteiten Een grote ramp binnen de gemeente Brummen is niet geheel ondenkbeeldig. Hierbij valt te denken aan een natuurramp, treinongeluk als ook aan bijvoorbeeld de vuurwerkramp in Enschede en de dijkdoorbraak in Wilnis. De hiermee gemoeid gaande kosten zijn moeilijk te becijferen. Hierbij is aansluiting gezocht bij het artikel 12 beleid uit de Financiële verhoudingswet. Deze wet gaat uit van 2-6% van de algemene uitkering inclusief OZB-capaciteit voor het totale weerstandsvermogen. Omgang met onderdekking op structureel weerstandsvermogen Voor het structurele weerstandsvermogen is een onderdekking becijferd van € 80.000. Deze onderdekking laten bestaan is niet gewenst. Hierbij is dan ook gekomen tot de volgende benaderingswijze. Indien alle structurele risico’s zich gelijktijdig voordoen is het gezien de onderdekking niet mogelijk om dit in één jaar op te lossen. Hiervoor zijn meerdere jaren nodig om dit om te buigen. Aangenomen wordt echter dat het mogelijk moet zijn om in drie jaar deze onderdekking in de begroting op te vangen. Deze onderdekking kan dan via een toevoeging aan het incidenteel weerstandsvermogen worden opgevangen voor een bedrag van € 240.000 (is drie jaar voor € 80.000 per jaar). Bedrijfsvoeringsrisico’s De risico’s met betrekking tot de interne bedrijfsvoering worden beheerst door binnen de organisatie op stelselmatige wijze het inzicht in de bedrijfsprocessen te onderhouden. Het gaat daarbij niet alleen om processen die om een financiële verantwoording leiden, maar ook om het minimaliseren van bestuurlijk juridische risico’s. In de paragraaf bedrijfsvoering wordt hierop nader ingegaan. Balansrisico’s (risico’s op eigendommen) Afschrijvingsbeleid Op 25 januari 2007 heeft de gemeenteraad de laatste vernieuwde versie van de nota investerings en afschrijvingsbeleid vastgesteld. Dit is een instrument dat zorgt voor een eenduidige behandeling van gemeentelijke investeringen. De nota bakent kaders af waarbinnen het college van burgemeester en wethouders en het ambtelijk apparaat dienen om te gaan met investeringen en afschrijvingen. Hierdoor is tevens een fundament gelegd om te voldoen aan het bij verordening vaststellen van uitgangspunten voor het financieel beleid (art. 212 Gemeentewet). Actualiteit beheersplannen Het onderdeel onderhoud kapitaalgoederen geeft de beschikbaarheid en actualiteit aan van de beheersplannen. De actualiteit is van belang om een betrouwbaar en volledig overzicht te krijgen van de aanwezige kapitaalgoederen en de mogelijke risico’s. Naast de (technische) actualiteit van de beheerplannen is het van belang dat het beheerplan ook actueel (financieel) vertaald is in de (meerjaren)begroting. Dit kan direct zijn, of indirect via een voorziening (wegen/riolen/onderhoud gebouwen). De voorziening wegen en riolen zullen elk jaar worden getoetst op toereikendheid op langere termijn. Hierbij zal onder meer rekening worden gehouden met de uitkomsten van het onderzoek naar het wegenonderhoud in de toekomst. Verzekeringen De gemeente heeft diverse verzekeringen afgesloten. Het gaat daarbij om een Wettelijk Aansprakelijkheidverzekering (W.A.) voor een bedrag van maximaal € 2.500.000 per gebeurtenis voor personen- en zaakschade gelimiteerd tot een bedrag van € 5.000.000 per jaar en maximaal € 500.000 per gebeurtenis voor vermogensschade. Ook is zowel voor handelingen van ambtenaren als leden van het college van burgemeester en wethouders een rechtsbijstandverzekering afgesloten. De gebouwen zijn verzekerd op herbouwwaarde (de kosten die nodig zijn om het gebouw op technisch gelijkwaardige wijze te herbouwen, op dezelfde plaats en met dezelfde bestemming onmiddellijk na de gebeurtenis). De inventaris is verzekerd op basis van vervangingswaarde. Daarnaast zijn er onder meer de volgende verzekeringen:  Wagenpark- en materiaalverzekering voor gemeentelijke voertuigen en de brandweervoertuigen  Fraudeverzekering (verzekerde som € 250.000)  Ongevallenverzekering Brandweer  Transportverzekering Brandweer t.b.v. losse apparatuur


83

Conclusies De risico’s waar onze gemeente mee geconfronteerd kan worden zijn naar onze mening te overzien en voor een deel redelijk te kwantificeren. De middelen om deze risico’s op te kunnen vangen achten wij in voldoende mate aanwezig. Jaarlijks vindt een inventarisatie van alle risico’s plaats die de gemeente Brummen loopt (risicomanagement). Het totaalbedrag voor het weerstandsvermogen is hierdoor in 2010 met € 216.000 verlaagd, ten gunste van de algemene vrije reserve.

84


2011 Paragraaf C – Onderhoud kapitaalgoederen 2014 De inhoud van deze paragraaf In deze paragraaf gaan wij in op het beleidskader en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties met betrekking tot de ‘grotere’ kapitaalgoederen van de gemeente. Hierbij moeten we denken aan de kosten van aanleg en instandhouding van wegen, riolering, water, groen en gebouwen. Een groot deel van het ‘vermogen’ van onze gemeente bestaat uit het bezit van wegen, groenvoorzieningen, rioleringen, gebouwen en aanverwante zaken. Een zorgvuldig beheer en onderhoud hiervan is dan ook van wezenlijk belang. Een tweede, wellicht nog belangrijker aspect, is dat de kwaliteit van het openbaar gebied door de inwoners vaak het meest intensief beleefd wordt. Zwerfvuil, hondenpoep, loszittende stoeptegels, boomwortels, slecht onderhouden schoolgebouwen, moeilijk toegankelijke gemeentelijke gebouwen: deze onderwerpen in de directe omgeving raken de inwoners direct en hier hebben zij vaak een eigen en duidelijke mening over. De kosten van instandhouding worden berekend aan de hand van onderhoudsplannen (de beheersplannen), voor wegen, groen, riolering en gebouwen. Onderhoudskosten maken een wezenlijk deel van de uitgaven uit en zijn maar ten dele beïnvloedbaar via het maken van keuze in het niveau van onderhoud. Om het onderhoudsniveau en de kosten daarvan vast te kunnen stellen is in het kader van de verordening 212, Uitgangspunten financieel beleid en beheer, in artikel 18 kapitaalgoederen, besloten dat er een nota onderhoud openbare ruimte moet worden opgesteld en vastgesteld. In september 2007 is het Beheerkwaliteitsplan Gemeente Brummen opgesteld. In dit plan is de kwaliteit van het beheer van de openbare voorzieningen geanalyseerd en meetbaar gemaakt. Het vastgestelde kwaliteitsniveau is het toetsingskader voor bestuur, inwoners en medewerkers. De te onderhouden kapitaalgoederen Het onderhoud van de wegen Vanaf 2001 wordt elk jaar een bedrag toegevoegd aan de voorziening onderhoud wegen. Uit deze voorziening worden het klein periodiek onderhoud van de asfalt- en elementenverhardingen bekostigd en ook de oppervlaktebehandelingen. Voor het wegonderhoud wordt voor het jaar 2011 een bedrag van ruim € 469.000 aan de voorziening toegevoegd. Op basis van een twee jaarlijkse inspectie wordt het in de praktijk benodigde krediet bepaald op basis van onderhoudstoestand van de weg op dat moment. In 2009 is een technisch financiële doorkijk gemaakt voor de eerstkomende jaren waarbij budgetten in beeld zijn gebracht voor de gewenste beeldkwaliteit van de bestrating/wegen. In 2011 wordt wederom de onderhoudstoestand in beeld gebracht middels een inspectie.

Asfaltonderhoud, herstraat en andere werkzaamheden aan wegen en fietspaden in 2011 Diverse herstraatwerken, geheel of gedeeltelijk, rijbaan of trottoir Nieuwe deklaag asfalt Coldenhovenseweg, den Broekweg, Hoenweg, Loubergweg, Nobelstraat, Smeestraat Reparaties asfalt deklaag Bronkhorsterweg, de Pothof, Ganzekolk, Gelders Hoofd, Kerkweg, Stationstraat Herstraatwerkzaamheden Wethouder Sandersstraat, Hogenenk, de Hilde, de Wimme Herinrichting Arnhemsestraat Maatregelen GVVP(?) Vervanging straatverlichting, masten Vervanging straatverlichting, armaturen


85

Bruggenbeheer In het najaar van 2008 is op basis van een draagkrachtberekening geconstateerd dat de Eerbeeksebrug, Hallsebrug en Coldenhovensebrug aanzienlijk minder draagkracht hebben dan de aangeduide aslastbeperking van 10 ton. Direct zijn maatregelen genomen door tijdelijke hulpbruggen op de Hallsebrug en naast de Eerbeeksebrug te plaatsen. De Coldenhovensebrug is met bebording nog afgesloten voor vracht- en landbouwverkeer. Voor de huur van de noodbruggen is een overeenkomst gesloten voor 2 jaar t/m 2010. In 2010/2011 wordt een nader onderzoek verricht naar de functie van de bruggen. In combinatie met het nieuw vast te stellen gemeentelijk verkeer en vervoer plan (GVVP) moet dit het beeld opleveren op basis waarvan structurele besluiten genomen kunnen worden. In het meerjarenperspectief van de begroting is financieel nog uitgegaan van verlenging van de huurperiode. De mogelijke vervanging van de bruggen zal niet eerder dan in 2012 kunnen gebeuren. Het in 2009 vastgestelde bruggenbeheerplan voldoet niet meer vanwege de veranderde situatie. Op basis van de checklist in het beheerplan en met advies van een gespecialiseerd adviesbureau is eind 2010 levensduurverlengend onderhoud uitgevoerd, passende bij de tijdelijke situatie en met borging van de veiligheid. De openbare straatverlichting In het vastgestelde beleidsprogramma Openbare Verlichting 2009-2018 (OV) wordt aandacht besteed aan LED (light emitting diode) verlichting. In 2008 is de gemeente een proef gestart om de toepassing van LED voor de openbare verlichting te bekijken. Conclusie van dit onderzoek is dat met behulp van LED een verdichting van het aantal lichtmasten nodig is om de benodigde verlichtingskwaliteit te halen. In de proefsituatie levert het een energiebesparing van ca 30% op. Ondanks deze energiebesparing is vanwege de hoge investering geen terugverdientijd te realiseren binnen de levensduur van 25 jaar van het LED-armatuur. De ontwikkelingen rondom LED worden, ook in 2011, nauwlettend in de gaten houden, mede door hierover contact te onderhouden met de gemeente Apeldoorn. Verdere investeringen zullen pas plaatsvinden als het rendement van de beschikbare systemen is vergroot waardoor investeren meer rendabel wordt. Het beheerplan Openbare Verlichting 2011-2015 laat zien, op basis van het beleidsplan, waar vervanging of onderhoud nodig is. Het regulier onderhoud is in regionaal verband aanbesteedt voor een maximale duur van 4 jaar. Uiterlijk 1 januari 2012 zal een nieuw contract zijn afgesloten met een nieuwe marktpartij. De voorbereiding hiervan zal in 2011 worden opgepakt, gewenst is om dit wederom in regionaal verband te doen. De rioleringsstelsels in de gemeente Voor dagelijks onderhoud aan de rioolgemalen en correctief onderhoud zijn binnen de exploitatiebegroting jaarlijkse budgetten beschikbaar. Voor toekomstige renovaties van rioolstelsels is een voorziening beschikbaar die jaarlijks wordt gevoed ten laste van de exploitatiebegroting. In 2011 wordt ruim € 718.000 in deze voorziening gestort. De storting is gebaseerd op gegevens uit het betreffende beheersplan en wordt jaarlijks aangepast. Op 1 januari 2008 is de Wet gemeentelijke watertaken in werking getreden. De nieuwe wetgeving stelt de gemeente beter in staat een bijdrage te leveren aan de aanpak van watervraagstukken in bebouwd gebied. In de oude wetgeving bestond de gemeentelijke zorgplicht uit doelmatige inzameling en transport van afvalwater. De nieuwe wetgeving vervangt deze zorgplicht door: - een zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater. Stedelijk afvalwater is in de nieuwe terminologie huishoudelijk afvalwater en al het andere water wat daarmee eventueel gemengd wordt; - een zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater dat de perceelseigenaar niet redelijkerwijs zelf kan verwerken. In 2010 is verbreed Gemeentelijk rioleringsplan vastgesteld. Met de verbreding wordt de verankering van gemeentelijke watertaken geïntegreerd in het rioleringsplan. Uitbreiding van de bergingscapaciteit en het uitvoeren van verbetermaatregelen van het bestaande rioolstelsel wordt gedaan op basis van het vastgestelde verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP). Noodzakelijke investeringen worden meerjarig ingepland en de kapitaallasten komen ten laste van de exploitatiebegroting. Het huidige geldende GRP is vastgesteld in 2010 en heeft een looptijd van 5 jaar.

86


De kosten voor het rioolstelsel worden voor 100% gedekt door de rioolrechten waarbij zoveel mogelijk het principe “de vervuiler betaalt” wordt gehanteerd. De heffing wordt uitgevoerd door waterbedrijf Vitens die voor het verbruik van elke m3 water een opslag hanteert. De afgelopen jaren is een daling in het waterverbruik waarneembaar. Hierdoor is in 2009 de voorziening negatief komen te staan. Om dit risico in de toekomst zoveel mogelijk uit te sluiten wordt een klein gedeelte van de heffing als vast recht geïnd. In 2011 zullen onderzoeken plaatsvinden om de bekostigingssystematiek en de aansluitverordening te verbeteren. Daarnaast zal ook het gemeentelijk afkoppelbeleid worden aangescherpt door een nieuw afkoppelplan op te stellen. Rioolwerkzaamheden in 2011 Renovatie en vervanging Vervanging elektromechanische installatie van 5 rioolgemalen Vervanging persleiding Voorsterweg Ombouwen gescheiden stelsel Lombok Rioolvervangingen Verbeteringsmaatregelen Rioolvergroting Oude Meengatstraat en Meengatstraat Milieumaatregelen (I van V) Afkoppelen (I van X) Afkoppelen bedrijventerrein Rhienderen Sanering huidige overstort vanwege verplaatsen overstort Elzenbos Onderzoeken Voortgangsrapportage Bekostigingssystematiek Aansluitverordening Onderzoek hemelwater Lombok Opstellen afkoppelplan Onderzoek foutieve aansluitingen

€ 153.497 € 2.500 € 8.000 € 718.312 € 600.000 € 50.000 € 310.000 Investering uit voorgaande GRP cyclus Benodigde inbreng vanuit GRP in nieuwbouwexploitatie € 2.500 € 10.000 € 7.500 € 5.000 € 15.000 € 5.000

Het onderhoud van bermen en sloten Voor het onderhoud van bermen en sloten die bij de gemeente in beheer zijn, is binnen de exploitatiebegroting een jaarlijks budget opgenomen. Voor het jaar 2011 gaat het om een bedrag van ruim € 133.500, inclusief toegerekende kosten van de ambtelijke organisatie. In 2009/2010 is het bermen slotenbeheerplan geactualiseerd met het oog op invoering van een gedifferentieerd maaibeheer ten gunste van de ontwikkeling van waardevolle vegetaties in de bermen en sloten. Vanuit financiële overwegingen is besloten geen uitvoering te geven aan deze plannen en het oude klepelbeheer van de bermen en het uitmaaien van de bermsloten voort te zetten. In augustus 2010 is het onderhoud van de bermen en sloten middels een europese aanbesteding meerjarig uitbesteed. In dit bestek is opgenomen dat de uitvoer van de werkzaamheden plaats vindt volgens de Gedragscode bestendig beheer groenvoorzieningen. Dit geeft garanties voor het behoud van beschermde soorten in het beheergebied. Het openbaar groen in de gemeente Het inrichtingsniveau en het onderhoud van het openbaar groen in de gemeente heeft haar basis in het beleid zoals dat is vastgesteld in de groenstructuurplannen. De groenstructuurplannen voor de kernen Brummen en Eerbeek zijn in 2003 door de gemeenteraad vastgesteld. Het onderhoud wordt sinds 2008 uitgevoerd op basis van beeldkwaliteit. Om financiële redenen is de differentiatie in onderhoudniveau’s in de wijken (centra op een hoger onderhoudsniveau), zoals opgenomen in de groenstructuurplannen, teruggedraaid en worden alle plantsoenen op een gelijk niveau onderhouden (B-kwaliteit), Om dezelfde reden zijn projecten uit de groenstructuurplannen tot nader order uitgesteld. Het groenonderhoud op de begraafplaatsen Naast het onderhoud van de groenvoorzieningen in de kernen en dorpen worden werkzaamheden verricht op de begraafplaatsen in de gemeente. Op de begraafplaatsen zijn veel oude graven aanwezig waarvan geen rechthebbenden (meer) bekend zijn. In 2007 is gestart met een onderzoek naar de recht-


87

hebbenden op delen van de begraafplaatsen om te bekijken of er extra begraafcapaciteit gecreëerd kan worden door het ruimen van graven en om de graven weer onderhouden te krijgen. In 2009 is een tweede onderzoeksgebied in Eerbeek opgepakt en in 2010 de begraafplaats in Hall. In 2010 is de uitbreiding van de begraafplaats in Brummen gereed gekomen en is daar begraafcapaciteit tot ca 2025 gerealiseerd. In Eerbeek en Hall moeten de lopende onderzoeken leiden tot ruiming van graven in 2015 waardoor op deze begraafplaatsen ook begaven mogelijk blijft. Het onderhoudsniveau op de begraafplaatsen is per 2009 verhoogd (A-niveau) en is een opwaardering van het uiterlijk van de begraafplaatsen gestart. Het onderhoud van gemeentelijke gebouwen Er kunnen een aantal soorten onderhoud worden onderscheiden: 

 

Dagelijks onderhoud dat tot doel heeft om het gebouw en de installaties in een toestand te houden die voor de dagelijkse functievervulling noodzakelijk is. Voor dit kleinschalige onderhoud, vaak in de vorm van aanschaf van klein materiaal, zijn in de exploitatiebegroting jaarlijkse bedragen opgenomen; Periodiek onderhoud waarbij in de regel geen vernieuwing plaatsvindt, zoals bijvoorbeeld binnenschilderwerk Dit betreft terugkerend onderhoud met een zekere cyclus; Groot onderhoud, waarbij veelal onderdelen van het gebouw of de installaties moeten worden vervangen (zoals vernieuwing van het dak of vervanging van de cv-installatie).

Voor periodiek- en groot onderhoud is een voorziening beschikbaar die jaarlijks wordt gevoed ten laste van de exploitatiebegroting. Hiermee is in 2011 een bedrag gemoeid van ruim € 262.500. Uit de voorziening moet het onderhoud worden bekostigd van alle gebouwen die bij de gemeente in eigendom zijn. Op dit moment is het voor een aantal gemeentelijke gebouwen nog niet duidelijk hoe we om zullen gaan met de instandhouding dan is bekend dat ze op korte termijn afgestoten gaan worden. Het onderhoud aan deze gebouwen bestaat op dit moment alleen uit de allerhoogst noodzakelijke reparaties en vervangingen. Het onderhoud van schoolgebouwen is uitgezonderd. Het dagelijks onderhoud valt onder de schoolbesturen. Het periodiek- en groot onderhoud verloopt via de huisvestingsverordening voor het onderwijs. Budgetten die hiervoor nodig zijn worden jaarlijks aangevraagd en via de lijst investeringen op de begroting gebracht. Herijking reserves en voorzieningen Voor alle kapitaalgoederen waarbij voor het onderhoud en/of renovatie wordt gewerkt met een voorziening geldt dat de toereikendheid jaarlijks getoetst moet worden aan het beleid dat is vastgelegd in de notitie reserves en voorzieningen. Als uitvloeisel van het opstellen van de programmarekening over 2007 is dit uitgevoerd in het kader van het opstellen van de programmabegroting 2009-2012. Actualiteit van beheersen beleidsplannen Actueel Beheersplan Beheersplan gebouwen ja Beheersplan wegen Ja Beheersplan riolen Ja Beheersplan groenvoorzieningen nee Beheerplan openbare verlichting 2011 Beleidsplannen Groenstructuurplan Brummen april 2003 Groenstructuurplan Eerbeek nov. 2003 Landschapsbeleidsplan Mei 2008 Beleidsplan openbare verlichting Ja Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) Ja

88

Financiële gevolgen verwerkt Ja Ja Ja Ja Ja Ja, echter grotendeels teruggedraaid Ja, echter grotendeels teruggedraaid Ja op het huidige niveau Ja Ja


2011 Paragraaf D – Financiering 2014 Algemeen De uitgangspunten van de Wet Financiering Decentrale Overheden (FIDO) zijn het bevorderen van een solide financiering en kredietwaardigheid van de decentrale overheden en het beheersen van renterisico’s. Om dit te bereiken worden in de Wet FIDO diverse regels gesteld. Randvoorwaarden Het aangaan van leningen en het uitzetten van middelen is alleen toegestaan voor de uitoefening van de publieke taak. Uitzetting van tijdelijk overtollige middelen moet een voorzichtig karakter hebben en mag niet gericht zijn op het genereren van extra inkomsten door het lopen van overmatige risico’s. Uit deze beide randvoorwaarden komt naar voren dat bankieren, zoals bijvoorbeeld het bewust aantrekken van gelden om deze uit te lenen met als doel het genereren van inkomen, niet is geoorloofd. Activiteiten op het gebied van Treasury In het treasury-statuut is vastgelegd op welke wijze geldstromen en financiële vermogenswaarden en de hieraan verbonden risico’s worden beheerst. Het treasury-statuut is eind 2009 geactualiseerd. Bij het aantrekken van (vaste) geldleningen wordt, overeenkomstig het statuut, rekening gehouden met de nodige functiescheiding. Voor het tijdig aantrekken of uitzetten van middelen (vooral voor de lange termijn) is een liquiditeitenplanning van belang. In de liquiditeitsplanning wordt van elke investeringen inkomensstroom de invloed op de liquiditeiten geraamd om zodoende een goed inzicht te verkrijgen in de geldstromen. Het ligt in de bedoeling om voor 2011 (het eerste begrotingsjaar) per kwartaal zo’n planning te maken en voor de vijf jaar erna, voorlopig op jaarbasis. Om een laag risicoprofiel te hebben en te houden wordt ook aandacht besteed aan een zogenaamde rentevisie, die aan moet geven wat de verwachte renteontwikkelingen op korte, middellange en lange termijn zijn. Deze rentevisie is belangrijk voor een anticiperend en actief financieringsbeleid (versneld of vertraagd aantrekken van financieringsmiddelen). Dit uiteraard in samenhang met de liquiditeitsplanning. Kenmerkend voor de renteontwikkeling is dat deze zich lastig laat voorspellen, op dit onderdeel sluiten wij in principe aan bij de visie van de BNG. Risicobeheer Met betrekking tot het risicobeheer geldt dat de gemeente geen leningen of garanties aan derden verstrekt uit hoofde van haar publieke taak. De gemeente kan wel middelen uitzetten uit hoofde van de Treasury-functie. Deze uitzettingen hebben dan een voorzichtig karakter en zijn niet gericht op het genereren van inkomsten door het lopen van overmatig risico. Het voorzichtige karakter van uitzettingen wordt gewaarborgd door regels zoals opgenomen in het Treasurystatuut en de Wet FIDO: - het kopen van aandelen en derivaten is niet toegestaan - kasgeldlimiet en renterisiconorm mogen niet worden overschreden. Wet FIDO Renterisiconorm Het doel van de renterisiconorm is het beheersen van het renterisico bij herfinanciering De renterisiconorm houdt in, dat de leningen waarvoor in dat jaar het rentepercentage wordt herzien, niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Kasgeldlimiet De bewaking van de kasgeldlimiet is in het kader van het reguliere begrotingstoezicht geplaatst. De informatie over de kasgeldlimiet wordt opgenomen in de financieringsparagraaf bij de begroting en het jaarverslag. Verzoeken om een ontheffing, bij een overschrijding van de kasgeldlimiet van langer dan twee kwartalen, moet bij de toezichthouder worden ingediend.


89

Gemeentefinanciering Financieringen voor een periode van één jaar en langer worden alleen aangetrokken ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. De financiering met externe financieringsmiddelen wordt zoveel mogelijk beperkt door primair de beschikbare interne financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen) te gebruiken om het renteresultaat te optimaliseren. Toegestane instrumenten bij het aantrekken van financieringen zijn uitsluitend onderhandse leningen. Er worden offertes opgevraagd bij minimaal 3 instellingen alvorens een lening wordt aangetrokken. Eén offerte wordt in ieder geval bij de NV Bank Nederlandse Gemeenten gevraagd. De huidige leningenportefeuille bestaat uit leningen aangegaan met de NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), de Nederlandse Waterschapsbank en het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) in Heerlen. Vervroegde aflossingen komt bijna niet meer voor, omdat al geruime tijd in de leningsvoorwaarden is opgenomen dat vervroegde aflossing niet is toegestaan. Ook is en wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot tussentijdse renteaanpassing van geldleningen, mits dit financiële voordelen voor de gemeente oplevert. Natuurlijk kan ook de geldgever op moment van renteaanpassing gebruik maken van het recht om de rente aan te passen. Dit is afhankelijk van de leningsvoorwaarden. Kasbeheer De behoefte aan extra geldmiddelen wordt zoveel mogelijk beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau op elkaar af te stemmen. Hierbij wordt erop toegezien dat de liquiditeitspositie voldoende is om te garanderen dat de verplichtingen tijdig worden nagekomen. Het betalingsverkeer wordt vrijwel uitsluitend elektronisch uitgevoerd bij de NV Bank Nederlandse Gemeenten. Toegestane instrumenten bij het aantrekken van kortlopende middelen zijn daggeld, kasgeldleningen en kredietlimiet op rekening-courant. Bij het uitzetten van gelden voor een periode korter dan één jaar zijn dit rekening-courant, daggeld en deposito’s. De gemeentelijke kaspositie verandert per dag. Om de saldi optimaal te beheren wordt gebruik gemaakt van het pakket voor geïntegreerde dienstverlening op het terrein van betalingsverkeer en kredietverlening van de NV Bank Nederlandse Gemeenten. De zogenoemde “ Raamovereenkomst met de BNG”. Op basis van dit arrangement trekt de bank voor de gemeente daggelden aan bij een schuld in rekeningcourant en de bank zet voor ons zichtdeposito’s uit bij een tegoed in rekening-courant. Het voordeel hiervan is dat de tarieven van daggeld en zichtdeposito’s gunstiger zijn dan de tarieven voor rekeningcourant. Kasgeldlimiet Wettelijk is er een maximum gesteld aan het bedrag van de netto vlottende schuld van gemeenten. Dit maximum wordt de kasgeldlimiet genoemd. De vlottende schuld mag deze limiet niet overschrijden. De kasgeldlimiet is sinds 1 januari 2003 vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal bij aanvang van het dienstjaar. In geld betekent dit voor 2011 een limiet van afgerond € 3.0 miljoen. De gemiddelde netto vlottende schuld blijft hier naar verwachting elk kwartaal onder, zodat aan de kasgeldlimiet wordt voldaan. Bij een eventuele overschrijding van de kasgeldlimiet dient een vaste geldlening te worden aangetrokken. Wanneer de overschrijding gedurende langere periode dan 2 kwartalen wordt verwacht, moet er een verzoek om ontheffing worden ingediend bij de toezichthouder. Bij onze liquiditeitsplanning werken we ernaar te allen tijde binnen de norm te blijven. Het saldo van de Economisch Monetaire Unie (EMU) Het EMU saldo is het verschil tussen de inkomsten en uitgaven van de overheid op kasbasis. Op basis van de geldende regelgeving wordt het EMU-saldo vanaf 2008 weergegeven over zowel het vorige, het lopende als het eerstvolgende begrotingsjaar. Het EMU-saldo is het saldo van de collectieve sector als het gaat om bestedingen en ontvangsten. Het is het totale begrotingstekort dan wel -overschot van alle Nederlandse overheden en de sociale fondsen. De benadering van het begrotingstekort is een andere dan in gemeenteland gebruikelijk is. Dit heeft vooral te maken met het verschil in boekhoudmethode tussen de rijks- en de gemeentelijke overheid. Het rijk hanteert het kasstelsel terwijl gemeenten verplicht zijn te werken met het stelsel van lasten en baten. Meestal wordt het EMU-saldo weergegeven in procenten van het bruto binnenlands product (BBP). Gemeenten zijn verplicht via de begroting inzicht te geven in het EMU-saldo van het vorige jaar, het begrotingsjaar en het jaar daarna.

90


Jaar 2010…………………………….. 2011…………………………..... 2012……………………………..

EMU-saldo Brummen -/- € 929.000 -/- € 938.000 -/- € 1.145.000

Rente-risiconorm Het doel hiervan is om tot een zodanige opbouw van de leningenportefeuille te komen dat het renterisico uit hoofde van rente-aanpassing en herfinanciering van leningen in voldoende mate wordt beperkt. Indien een leningenportefeuille gelijkmatig is opgebouwd, zal ook het renterisico over de vaste schuld in de tijd gelijkmatig zijn verspreid. De geldleningen die zijn afgesloten ten behoeve van de gemeente hebben rentepercentages die variëren van 3,85 % tot 5,85 %. De gemiddelde rente die in 2011 moet worden betaald over het totaal van de afgesloten gemeentelijke leningen bedraagt 4,16 %. Ten aanzien van de toetsing aan de renterisiconorm kan gesteld worden dat we ruim binnen de norm van 20% blijven. Financieringsbehoefte in 2011 In 2011 verwachten wij de volgende mutaties in onze leningenportefeuille, waarbij o.a. rekening gehouden is met het investeringsniveau in 2011 Onderdeel

1 januari

Leningen tbv. de gemeente Leningen tbv. ws. Brummen Leningen tbv. ws. Eerbeek Lening tbv. S.W.B.

Opname

Aflossing

31 december

€ € € €

28.985.152 2.454.835 5.672.253 462.466

€ € € €

3.150.668 758.016 3.312.596 10.886

€ € € €

25.834.484 1.696.819 2.359.657 451.580

Totalen €

37.574.706

€

7.232.166 €

30.342.540

In 2011 wordt geen specifieke opname van leningen voorzien. Wel is een stelpost van € 100.000 opgenomen voor rente, mocht het onverhoopt toch nodig zijn om financieringsmiddelen aan te trekken. Verder moeten leningen worden afgelost, welke zijn doorgeleend aan de woningstichtingen. De woningstichtingen zullen de leningen ook gaan aflossen. Wanneer zij al tot herfinanciering wensen over te gaan, zullen zij dit doen met borging van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting ( CFV ) . Specifieke ontwikkelingen t.a.v. woningbouw De hierboven geschetste situatie is van toepassing voor de reguliere activiteiten in de gemeente Brummen. De komende jaren doet zich de situatie voor dat er, op de schaal van Brummen, relatief veel gebouwd mag worden. Het ontwikkelen van deze locaties vraagt om een behoorlijke voorfinanciering. Ondanks de korte periode van voorfinanciering mag dit volgens de wet FIDO niet met zogenaamd kort geld worden gefinancierd. Ook het treasurybeleid bij de ontwikkeling van bouwlocaties is gericht op een optimaal renteresultaat. Er is een zodanige financiering afgesloten in de vorm van een vaste geldlening, dat deze lening zo goed mogelijk de financieringsbehoefte volgt. Eenzelfde situatie kan zich voor gaan doen bij de realisatie van het Centrumplan Eerbeek. Wanneer de gemeente als financier zou gaan optreden, wat op dit moment nog niet zeker is, ook dan zal gekozen worden voor een financiering op maat, waarbij binnen de regelgeving van de Wet FIDO gebleven zal worden.


91

92


2011 Paragraaf E – Bedrijfsvoering 2014 Algemeen In deze paragraaf wordt op hoofdlijnen inzicht gegeven in de verschillende aspecten van bedrijfsvoering en de kosten die hiermee gepaard gaan. Om beter inzichtelijk te maken hoe de kosten bedrijfsvoering zijn opgebouwd, presenteren wij de totaalkosten van de afzonderlijke onderdelen. Financieel gezien worden de totale lasten en baten van de bedrijfsvoering uitgesplitst naar de onderliggende bestuurlijke producten, De formele autorisatie van deze budgetten plaats via het vaststellen van het totaal van de programma’s. Om u een voorbeeld te geven, de personeelslasten zoals in deze paragraaf genoemd, worden via een urenregistratie toegerekend aan verschillende producten. Deze producten maken op hun beurt onderdeel uit van een programma. Door het vaststellen van de programma’s autoriseert u daarmee indirect het personeelsbudget. 1. Personeel en organisatie Raad Bij wet is vastgelegd dat een gemeente van de omvang van Brummen 19 raadsleden kent. In Brummen zijn deze 19 leden verdeeld over 4 verschillende partijen. De raad wordt bij de uitvoering van zijn taken ondersteund door een eigen ambtelijk apparaat: de griffie. De griffie bestaat uit de griffier en een ondersteunend medewerker. College Het college bestaat sinds de verkiezingen van 2010, naast de burgemeester, uit 4 parttime wethouders. Als gevolg daarvan is de formatie van de wethouders teruggebracht van 3,0 fte naar 2,75 fte. Het college wordt bij de uitvoering van al haar taken ondersteund door een ambtelijke organisatie. De burgemeester De burgemeester is voorzitter van zowel de raad als van het college. Daarnaast zijn bij wet taken op het gebied van openbare orde en veiligheid specifiek bij de functionaris burgemeester neergelegd. De ambtelijke organisatie De ambtelijke organisatie functioneert op basis van het bedrijfsvoeringconcept van integraal management in een platte organisatie. Hierbij worden bevoegdheden en verantwoordelijkheden zo ver mogelijk in de organisatie gemandateerd en gedelegeerd.


93

De inrichting en omvang van de organisatie ziet er per 1 januari 2011 als volgt uit: Gemeenteraad

19 zetels

Griffie 1,36 fte.

College van burgemeester en wethouders 3,75 fte

Gemeentesecretaris 1,00 fte.

Afdeling Samenleving Manager 1,0 fte.

Afdeling Beheer Manager 1,0 fte.

Afdeling Ruimte Manager 1,0 fte.

Team Beleid

Team Groenbeheer

Team VROM

7,17 fte.

7,50 fte.

10,08 fte.

Afdeling Staf Manager 1,0 fte.

Afdeling Services Manager 1,0 fte.

Team Planning en Control

4,80 fte.

Team Belastingen

4,14 fte.

Brandweer

Team Brummen (vrijwilliers) Team Eerbeek (vrijwilliers)

Team Publieksservices

Team Civiele Werken

7,14 fte.

7,67 fte.

Team W.m.o.

4,78 fte.

Team Frontoffice en Vergunningen

Team Personeel en Organisatie

10,60 fte.

4,17 fte.

Buitendienst

Team Handhaving

15,53 fte.

7,89 fte.

Team Financieel Beleid

Team Informatisering en Automatisering

3,00 fte.

6,00 fte.

Team Bestuursondersteuning

Team Facilitaire en Documentaire Zaken

4,41 fte.

Team Communicatie

2,67 fte.

94


Team Financieel Beheer

7,37 fte.

11,61 fte.

De ontwikkeling van de formatie ziet er in de komende jaren als volgt uit: Omschrijving Gemeentesecretaris Griffie Brandweer Samenleving Ruimte Beheer Services Staf Totaal 1 2

31.12.2009 1,00 1,36 1,00 20,09 32,46 31,70 30,12 20,05 137,78

1.1.2011 1,00 1,36

1.1.2012 1,00 1,36

1.1.2013 1,00 1,36

1.1.2014 1,00 1,36

20,09 29,57 31,70 29,49 20,05 133,26

20,09 29,57 31,70 29,49 20,05 133,26

20,09 29,57 31,70 29,49 20,05 133,26

1

20,09 29,57 2 31,70 30,12 20,05 133,89

per 1 juli 2010 over naar de Regio. per 1 januari 2011 is het project Ligt op groen afgerond

Bij het ontstaan van vacatures wordt altijd kritisch bekeken of invulling op dezelfde wijze noodzakelijk is of dat het takenpakket van de betreffende medewerker op andere wijze kan worden ingevuld. Verder geldt dat voor geplande formatie-inkrimping in principe gebruik wordt gemaakt van natuurlijke momenten. Met andere woorden, in die gevallen wordt getracht gedwongen ontslag te voorkomen. In de onderstaande tabel zijn de personeelslasten en overige kerncijfers over de organisatie opgenomen. Onderdeel Loonsom van de ambtelijke organisatie Aantal personeelsleden afdelingen Percentage mannen in dienst Percentage vrouwen in dienst Ziekteverzuimpercentage, totaal (excl zwangerschap) Uitstroom Instroom

Werkelijk 2009 € 7.295.576 154 51% 49% 4,58% 11 personen 19 personen

Raming 2010 € 7.823.467 157 54% 46% 4,5% 10 personen 10 personen

Raming 2011 € 7.635.129 151 50% 50% 4,3% 9 personen 6 personen

Raming 2010 incl LOG en brandweer Raming 2011 incl 2 mnd LOG Raming 2011 wordt bevroren op niveau 2010. Het verschil tussen de werkelijke kosten 2009 en de raming 2010 wordt oa. veroorzaakt door vacatureruimte 2009 en de afschaffing van de pseudo ww-premies

De raming 2011 is gebaseerd op de CAO 2009-2011. Daarbij is rekening gehouden met een verhoging van de eindejaarsuitkering in 2011 met 0,5% en een salarisverhoging per 1 januari 2011 van 0,5%. Verder is er mogelijk sprake van een extra structurele verhoging van 1% per 1 januari 2011. Deze laatste verhoging is echter afhankelijk gesteld van te bereiken overeenstemming over een nog op te stellen leidraad over noodzakelijke veranderingen van de gemeentelijke organisatie in het licht van de kabinetsplannen en de financiële situatie van de sector. Met deze laatste verhoging is in de begroting nog geen rekening gehouden. Hetzelfde geldt voor de tijdelijke verhoging van de pensioenpremie per 1 augustus 2010. Voorgenomen bevriezing budgetten personeel, organisatie ontwikkeling. Over het totaal van de kosten van vast en flexibel personeel is afgesproken deze budgetten te bevriezen. Budgettair zijn de budgetten voor intern en extern personeel niet vergelijkbare grootheden. Begrotingstechnisch is daarom bij de raming van de personeelskosten uitgegaan van de reëel te verwachten loonsom. De besparingstarget die is opgenomen als gevolg van het niet indexeren is wel gebaseerd op de autonome groei van de loonsom, uitgaande van gelijkblijvende formatie. In de loonkostenanalyse zal gerapporteerd worden hoe de target is ingevuld. In de begroting 2010 is een taakstelling op overhead, ingaande 2011, opgenomen. Een wijziging van de organisatiestructuur, met als doel te komen tot invulling van deze bezuinigingsmaatregel, is in voorbereiding. De uitgangspunten zoals deze voorheen golden voor de organisatie, blijven leidend bij de aanpas-


95

sing. De organisatie blijft plat, compact en flexibel, met taakverantwoordelijke medewerkers. Beleid en uitvoering blijven dicht op elkaar opereren. Het wijzigingsvoorstel is gepresenteerd aan B&W en medewerkers, een klankbordronde is gaande, waarna een definitief plan zal worden gemaakt en de formele besluitvorming (B&W en OR) plaats kan vinden. Het streven is om 1-1-2011 de organisatiewijziging te implementeren. Naast de loonkosten is er nog een aantal overige personeelslasten, deze zijn als volgt uit te splitsen: Onderdeel HRM en organisatiebeleid (o.a. secundaire arbeidsvoorwaarden, budget ziekteverzuim) Personeelsontwikkeling en mobiliteit (opleidingen, seminars etc.) Arbeidsomstandigheden (aanpassen werkplekken, contract Arbo-dienst, etc.) Organisatie (Ondernemingsraad, verbetertrajecten, juridische ondersteuning, pers admin) Werving en selectie Totaal

Werkelijk 2009 € 79.000 *

Raming 2010 € 211.000

Raming 2011 € 204.000

€ 174.000

€ 167.000

€ 190.000

€ 68.000

€

€

€ 37.000

€ 56.000

€ 131.000 1

€ 39.000 € 397.000

€ 50.000 € 528.000

€ 50.000 € 619.000

44.000

44.000

* De budgetten voor vervanging van ziek personeel en overwerk worden besteed via de afdelingskostenplaatsen, maar worden op begrotingsbasis geraamd op de kostenplaats algemene personele kosten. In totaal gaat het hierbij om een bedrag van ruim € 119.000. 1) Incl. incidenteel budget voor optimaliseren werkprocessen en stroomlijnen bedrijfsvoering. 2. Informatisering & Automatisering De organisatie wordt bij de uitvoering van de primaire, ondersteunende en sturende processen ondersteund door het taakveld Informatisering en Automatisering (I&A). Informatisering omvat de advisering en procesmatige ondersteuning voor wat betreft het stroomlijnen van alle (gemeentelijke)informatiestromen. De automatisering betreft de (technische) facilitering en ondersteuning van de eindgebruikers en preventief zorgdragen dat de geautomatiseerde hulpmiddelen (werkplek, applicaties, netwerken) functioneren conform vastgestelde afspraken met betrekking tot beschikbaarheid, continuïteit en integriteit. Om de stabiliteit van software en hardware te kunnen garanderen wordt een actief beheer en vervangingsbeleid gevoerd. De software wordt waar nodig aangepast aan veranderende werkwijzen en regelgeving. Hardware wordt volgens een vaste cyclus vervangen. In 2011 moet het overgrote deel van de werkplekken worden vervangen. Deze zijn nu ruim zes jaar oud en er is steeds meer uitval van deze werkplekken. Naast deze inhoudelijke ontwikkelingen wordt er actief op gestuurd dat op een veilige manier met gegevens wordt omgegaan. Deze moeten te allen tijde beschikbaar zijn voor daarvoor bevoegde personen. Om dat te garanderen wordt gewerkt met een informatie beveiligingsplan waarmee o.a. de uitwijk is geregeld in het geval van calamiteiten. In dit informatie beveiligingsplan zijn ook gedragregels opgenomen voor wat betreft de gebruikmaking van de ICT voorzieningen. De komende jaren staat de ontwikkeling op het gebied van de informatisering voornamelijk in het teken van de eisen gesteld vanuit het programma Andere Overheid en de verdere ontwikkeling van de (elektronische) dienstverlening. Aan gemeenten worden steeds meer eisen gesteld ten aanzien van de wijze waarop zij haar gegevens beheert en beschikbaar stelt. De landelijke overheid stimuleert allerlei initiatieven die een betere toegankelijkheid van overheidsinformatie tot doel hebben zoals meer transparante, proactieve en klantgerichte dienstverlening. De koppeling van gegevensbestanden is tegenwoordig een must. Elektronische dienstverlening is steeds gewoner. Technologische ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. De landelijke overheid komt met regelingen waaraan we ons als organisatie dienen te conformeren. Van bepaalde gegevensverzamelingen berust het eigenaarschap al bij de gemeentelijke organisatie zoals de Basisregistraties GBA en Adressen en Gebouwen. Ook zijn wij verplicht aan te slui-

96


ten op buitengemeentelijke basisregistraties. De achterliggende gedachte is dat inwoners, bedrijven en instellingen in de toekomst hun gegevens nog maar éénmaal hoeven te verstrekken en dat de betrokken overheden er voor zorgen dat deze gegevens meervoudig gebruikt kunnen worden. Een groot deel van deze ontwikkelingen is ondergebracht bij het programma Brummen Digitaal. Binnen het programma Brummen Digitaal is een belangrijk ontwikkelpunt de verdere digitalisering van de documentenstroom. Hoewel we als gemeente alle documenten momenteel al digitaliseren, wordt hier in de werkprocessen nog onvoldoende meerwaarde uit gehaald. Juist door de processen verder te optimaliseren, gebruikmakend van de mogelijkheden die digitalisering ons biedt, kunnen optimalisatie van de bedrijfsvoering en verbetering van de dienstverlening hand in hand gaan. Deze ontwikkelingen vormen de basis voor de verdere ontwikkeling van de (elektronische) dienstverlening, zoals opgenomen in programma 1. De kosten die voortkomen uit het beheer, de vervanging en ontwikkeling van de informatisering & automatisering (exclusief toegerekende uren) kunnen als volgt worden weergegeven:

Onderdeel Onderhoud, licenties, kapitaallasten etc. Project Brummen digitaal

Werkelijk 2009 € 569.000 € 155.000

Raming 2010 € 890.000 € 150.000

Raming 2011 € 963.000 € 145.000

3. Huisvesting - Renovatie gemeentehuis en gemeentewerf Gemeentehuis en -werf blijven op hun huidige loactie(s). Beiden zullen zoveel mogelijk worden gerenoveerd. Uitgangspunten bij de mate van renovatie/vervanging is dat er invulling gegeven wordt aan: - goed werkgeverschap (onder andere het voldoen aan de ARBO-eisen) - duurzaamheid en flexibiliteit - functionaliteit (met name het dienstverleningsconcept) Als vervanging aan de orde is zal hiervoor modulatie het uitgangspunt zijn. De jaarlijkse exploitatiekosten zijn bepalend voor de mate van renovatie en/of vervanging. Uit nader onderzoek moet nog blijken wat dit voor het gemeentehuis gaat betekenen. Realisatie van de renovatie vindt plaats binnen het reeds gereserveerde krediet in de begroting. Op de gemeentewerf in Brummen wordt alleen de binnenruimte heringedeeld, opslagloodsen vervangen en een kleine loods toegevoegd. De werf in Eerbeek zal bij verdere uitbreiding van de Lombok sluiten. De zoutopslag in Eerbeek komt hierdoor te vervallen. De opslag aan de Arnhemsenstraat blijft in gebruik als buitenopslag, deze moet worden heringericht en is de gewenste locatie voor de zoutopslag. Door gebruikmaking van eigen gronden wordt aankoop van grond op De Hazenberg overbodig. Dit levert een besparing op. De huidige lasten van de huisvesting kunnen uitgesplitst worden in: Onderdeel Huisvesting bestuursdienst en dependance, inclusief villa (o.a. onderhoudskosten, kapitaallasten van investeringen, elektra/gas/water, schoonmaakkosten) Werkplaatsen buitendienst (o.a. onderhoudskosten, kapitaallasten van investeringen, elektra/gas/water, schoonmaakkosten) Totaal

Werkelijk 2009

Raming 2010

Raming 2011

€ 575.000 1

€ 650.000

€ 660.000

€ 73.000 2

€ 171.000

€ 140.000

€ 648.000

€ 821.000

€ 800.000

1) incl kosten van locatieonderzoek en geen kap lasten nieuwbouw 2) geen kap lasten nieuwbouw


97

4. Overige kosten personeel en organisatie Naast de drie grotere kostenposten zijn er nog een aantal andere activiteiten en middelen die ten dienste staan aan de organisatie. Hiervan is de uitsplitsing als volgt: Onderdeel

Werkelijk 2009

Ingebruikgeving huisvesting (o.a. meubilair, kantoormachines, inventaris, consumptievoorzieningen, etc.) Overige kantoorbenodigdheden (Abonnementen, portokosten, telefoonkosten, etc.) Verzekeringen en waterschapslasten Totaal

Raming 2010

Raming 2011

€ 83.000

€ 110.000

€ 107.000

€ 186.000

€ 189.000

€ 187.000

€ 132.000 € 401.000

€ 126.000 € 425.000

€ 139.000 € 433.000

5. Planning & Control cyclus Aan de raad worden verschillende instrumenten aangeboden waarmee de zij in staat wordt gesteld haar sturende en controlerende taak uit te voeren. Via onder andere de kadernota en de programmabegroting kan zij periodiek beleidsinhoudelijke en financiële beleidsafwegingen op hoofdlijnen maken. Van het college wordt verantwoording gevraagd over de uitvoering van het vastgestelde beleid via de bestuursrapportages en de jaarstukken. Interne monitoring van de bedrijfsvoering vindt plaats via evaluaties en controles. Hierbij worden onder andere de uitkomsten van de onderzoeken door de rekenkamercommissie betrokken.

98


2011 Paragraaf F – Verbonden Partijen 2014

Algemeen Deze paragraaf gaat in op de doelstellingen, activiteiten en de mate van de financiële betrokkenheid van de samenwerkingsverbanden, waarin onze gemeente deelneemt en verder een bepaalde bestuurlijke invloed kan uitoefenen. In de begrotingsvoorschriften 2004 wordt hiervoor het begrip “verbonden partijen” gehanteerd. Hieronder wordt verstaan het aangaan van banden met (verbonden) derde partijen om daarmee het publieke belang te behartigen. De voorschriften 2004 geven aan dat in de begroting in een aparte paragraaf tenminste aandacht moet worden geschonken aan de visie, welke onze gemeente heeft op de verbonden partijen in relatie tot de uitvoering van de gemeentelijke doelstellingen. Wat willen we met deze partijen? Hoe past de uitvoering van de taken binnen onze gemeentelijke programma’s? Hoe dragen zij bij aan het uitvoeren van het door de gemeente gewenste beleid? Ook moeten de beleidsvoornemens van de partijen zelf aan de orde komen. De begrotingsvoorschriften definieerden een verbonden partij als een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan dat de gemeente zeggenschap heeft, hetzij via een vertegenwoordiging in het bestuur of via stemrecht. Het financiële belang is het bedrag dat aan de verbonden partij ter beschikking is gesteld en dat niet verhaalbaar is, of het bedrag waarvoor de gemeente aansprakelijk is als de verbonden partij failliet gaat of haar verplichtingen niet kan nakomen. De indeling in soorten verbonden partijen is conform Paragraaf F bij de jaarstukken 2009. Ten opzichte van die paragraaf is nu de relatie met de brandweercluster IJsselstreek toegevoegd. Bij de jaarstukken 2009 werd verder al gesproken over de voorgenomen participatie van de gemeente in het centrumplan Eerbeek. Dit heeft tot nu toe echter nog geen formele status gekregen, reden waarom hierover nog niets in de nu voorliggende Paragraaf F is opgenomen. De verbonden partijen van onze gemeente Uitgaande van de definitie van verbonden partijen in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) heeft onze gemeente de volgende verbonden partijen: I – Deelname in vennootschappen; 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Bank Nederlandse Gemeenten; Vereniging Nederlandse Gemeenten; Berkel Milieu; Waterbedrijf Vitens; NUON/Vattenfalls; VAM/ESSENT/RWE.

II – Deelname in gemeenschappelijke regelingen 7a 7b 8. 9.

Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG); Brandweer cluster IJselstreek Regio Stedendriehoek; Sociaal Werkvoorzieningsschap Regio Zutphen;


99

10. Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre IJssel; III – Overige samenwerkingsvormen 11. 12. 13. 14. 15. 16.

Regionaal Archief Zutphen; Regiotaxi Gelderse Vallei; Stichting Archipel; Bestuursacademie Stichting BANN; PPS constructie Lombok II Eerbeek Recreatiegemeenschap Veluwe

Informatie per verbonden partij 1. N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), opgericht in 1914 en gevestigd in Den Haag, is de bank van de overheid en voor het maatschappelijk belang. De BNG voorziet in zo goedkoop mogelijke financiële dienstverlening en biedt zo toegevoegde waarde aan haar aandeelhouders en de Nederlandse publieke sector. Volgens de statuten is de BNG 'bankier ten dienste van overheden', zoals gemeenten, provincies, gemeenschappelijke regelingen, politieregio's en met overheden verbonden instellingen en bedrijven op het terrein van volkshuisvesting, openbaar nut, onderwijs en gezondheidszorg. De missie en de strategie van de BNG zijn vertaald in de volgende strategische doelstellingen: a. Behoud van substantiële marktaandelen in de Nederlandse publieke sector en semi-publieke domein. b. Behalen van een redelijk rendement voor aandeelhouders. Voorwaardenscheppend hiervoor zijn het handhaven van de excellente kredietwaardigheid, het behoud van een scherpe inkooppositie en het realiseren van klantenpartnerschap op een zo effectief en efficiënt mogelijk wijze. De gemeente Brummen heeft zeggenschap in de BNG via het stemrecht op aandelen die de gemeente in bezit heeft. Het financiële belang De gemeente bezit 702 aandelen van € 2,50 per stuk, wat een waarde van € 1.755 vertegenwoordigt. Dit aantal is 0,00144% van het totaal aantal aandelen dat de BNG heeft uitgegeven. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Gelet op de manier waarop de BNG opereert is er voor de gemeente Brummen als aandeelhouder geen reden het beleid aan te passen. Ontwikkelingen Geen specifieke ontwikkelingen. 2. Vereniging Nederlandse Gemeenten Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Belangenbehartiging van alle gemeenten bij andere overheden. Tweede Kamer, Kabinet en maatschappelijke organisaties zijn belangrijke gesprekspartners. Dienstverlening: advisering aan alle leden over actuele ontwikkelingen (pro actief) en advisering aan individuele leden (op verzoek). De platformfunctie wordt uitgeoefend via de VNG-commissies, Provinciale afdelingen, congressen, studiedagen en ledenraadplegingen. Management en medewerkers van de VNG overleggen regelmatig met besluitvoorbereiders van departementen en provincies. Zo vindt in een vroeg stadium beïnvloeding, in voor gemeenten gunstige zin, van weten regelgeving plaats. Deze belangenbehartiging zet zich voort in het gehele proces van besluitvorming bij de rijksoverheid en provincies. De VNG initieert bestuurlijk overleg waarbij een delegatie van

100


VNG-bestuurders en directieleden onderhandelt namens de gemeenten met ministers en staatssecretarissen. De VNG-belangenbehartiging richt zich ook op Tweede en Eerste Kamer en belangrijke maatschappelijke organisaties. Het financiële belang De bijdrage van onze gemeente wordt in 2011 geraamd op € 30.123, met daarnaast een bijdrage aan de VNG, afdeling Gelderland van € 1.050. De definitieve hoogte van de financiële bijdrage (contributie) wordt in de Buitengewone Algemene Leden Vergadering van 12 novembe2010 door de leden van het VNG bepaald. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Van het VNG zal gevraagd worden ook een steentje bij te dragen in de forse bezuinigingstaakstelling waarmee de gemeenten en dus ook Brummen worden geconfronteerd voor de jaren vanaf 2012. Verder zal Brummen blijven letten bij de taakinvulling van het VNG in relatie tot de soms tegengestelde belangen van grote gemeente versus kleinere gemeenten. Ontwikkelingen Geen specifieke ontwikkelingen behoudens wat onder beleidsvoornemens vermeld staat. 3. Berkel Milieu Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Berkel Milieu NV verzorgt de inzameling en verwerking van al het huishoudelijk afval voor de gemeenten Brummen, Bronckhorst (gebied Vorden), Lochem, Zutphen en nu ook Doesburg. Niet alleen de lediging van groene en grijze containers, maar ook de inzameling en verwerking van onder meer papier, glas, chemisch afval, snoeiafval en grof huishoudelijk afval. Sinds december 2009 worden de kunststoffen separaat ingezameld. Verder houdt Berkel Milieu NV zich ook actief bezig met ongediertebestrijding en beheert de afvalbrengpunten in Brummen, Lochem en Zutphen. Het financiële belang De gemeente is aandeelhouder van Berkel Milieu. De deelname van de gemeente in de vennootschap is gebaseerd op het aantal huisaansluitingen in onze gemeente waar Berkel Milieu huishoudelijk afval inzamelt. Per 100 huisaansluitingen heeft de gemeente recht op 1 aandeel van € 453,78. De gemeente heeft per eind 2009 82 aandelen in bezit met een tegenwaarde van afgerond € 37.210. Op basis van een jaarlijkse dienstverleningsovereenkomst wordt de hoogte van de bijdrage van onze gemeente bepaald. In 2011 gaat het daarbij om een bedrag van afgerond € 1.463.000. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Ontwikkelingen Zoals in Paragraaf F bij de jaarstukken 2009 al is aangegeven is Berkel een personele unie aangegaan met Circulus op het niveau van de raad van commissarissen. Op het uitvoerend niveau wordt door beide partijen zoveel mogelijk samengewerkt. 4. Waterbedrijf Vitens Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd De vennootschap heeft ten doel de uitoefening van een publiek (drink)waterbedrijf, daaronder begrepen de winning, productie, transpost, verkoop en distributie van water en het verrichten van alles wat met de publieke waterwinning verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn in de ruime zin van het woord. Het financiële belang Tot en met 2005 was de gemeente aandeelhouder via het in bezit hebben van zowel gewone- als preferente aandelen. Op 26 januari 2006 besloot de gemeenteraad de preferente aandelen aan het waterbedrijf te verkopen voor een bedrag van € 1.432.200. Om de aankoop te financieren heeft Vitens op het-


101

zelfde moment een zogenaamde “achtergestelde” lening van de gemeente ontvangen. Deze lening, die in een tijdsbestek van 15 jaar wordt afgelost, levert een jaarlijkse rentebate op van rond de 5,12%. Voor 2011 wordt met een percentage van 5,50% rekening gehouden. Hierdoor wordt rekening gehouden met rentebaten in 2011 van € 57.748. Na de verkoop van de preferente aandelen heeft de gemeente alleen nog “gewone” aandelen in bezit. Het jaarlijkse dividend wordt al jaren op € 26.000 geraamd. In 2008 en 2009 was het dividend beduidend hoger (€ 64.500 resp. € 61.000). Met de raming van € 26.000 is er sprake van een potentieel positief risico in de begroting 2011. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Ontwikkelingen Geen specifieke ontwikkelingen. 5. NUON/Vattenfalls Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd De verbondenheid met de NUON beperkt zich tot een achtergestelde lening waarover Brummen een jaarlijkse rente ontvangt van € 84.666. Door deze vorm van verbondenheid met Nuon is de relatie van Brummen met NUON een die te omschrijven is als die van een belegging van Brummen in NUON. Het financiële belang De jaarlijkse rente is het resultaat van 10% over de uitstaande belegging van afgerond € 847.000. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifiek beleid geformuleerd. Ontwikkelingen Zoals in paragraaf F bij de jaarstukken 2009 al is aangegeven blijft het recht van Brummen op de 10% over de achtergestelde lening in tact ook nu de verkoop van NUON aan Vattenfalls een feit is geworden. 6. VAM/ESSENT/RWE Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd De gemeenten in de Regio Stedendriehoek hebben in het verleden bijgedragen in het kapitaalfonds (ruim 28 miljoen) waaruit de VAMIJ C.V. gefinancierd is. DE VAMIJ is later opgegaan in ESSENT. De afspraak is gemaakt dat de gemeenten de bijdragen in 2016 terugkrijgen, waarbij rekening is gehouden met een jaarlijkse rentevergoeding. Hierdoor komt het bedrag dat Brummen terugkrijgt in 2010 uit op € 172.938. Het financiële belang Het financiële belang van Brummen met wat nu ESSENT is, is eenmalig van aard en wordt conform afspraak in 2016 beëindigd door de terugbetaling van de eerder genoemde € 172.938. Dit bedrag zal in 2016 leiden tot een eenmalige bate die dan conform bestaand beleid toegevoegd zal worden aan de Algemene Vrije Reserve van de gemeente. Het eenmalige bedrag wordt daarmee niet betrokken bij het sluitend maken van het exploitatiejaar 2016 van de gemeente. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Ontwikkelingen Ook ESSENT is betrokken bij ontwikkelingen op het vlak van overnames in de energiesector. Het financiële belang van Brummen zal hierbij betrokken worden.

102


7a. Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG) Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Op grond van de bepalingen in de Brandweerwet 1985 is de regio belast met de regionale (verlengd lokale) brandweertaken. Hieraan wordt invulling gegeven door de samenwerking van verschillende diensten en besturen. Er wordt samengewerkt op het gebied van: - brandweerzorg; - rampenbestrijding; - crisisbeheersing; - geneeskundige hulpverlening bij rampen; - handhaving van openbare orde en veiligheid. Het financiële belang De gemeentelijke bijdrage aan de regio is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. De bijdrage 2011 staat geraamd voor € 208.175 voor het brandweergedeelte. Voor het onderdeel geneeskundige hulp bij rampen is de bijdrage op € 11.749 geraamd.. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Ontwikkelingen In december 2004 hebben de burgemeesters van de gemeenten Brummen en Zutphen de brandweer opdracht gegeven een nieuwe vorm van samenwerking uit te werken. Het onderzoek heeft geresulteerd in een samenwerkingsfilosofie verwoord in het visiedocument “Brandweercluster IJsselstreek” van december 2005. De gemeente Lochem heeft zich daarna geconformeerd aan dit visiedocument. Deze ontwikkeling heeft uiteindelijk geleid tot een specifieke verbonden partij situatie, die vanaf 2011 apart in Paragraaf F zal worden beschreven. Aan de VNOG is verteld dat ook van hun een bijdrage gevraagd zal worden in de problematiek van sterk teruglopende inkomsten bij de gemeenten. 7b Brandweercluster IJsselstreek Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Op basis van het visiedocument zoals dat bij 7a onder “ontwikkelingen”staat aangegeven hebben de burgemeesters en de gemeentesecretarissen van de drie gemeenten in september 2006 besloten om gezamenlijk de gemeentelijke basis brandweerzorg vorm te geven binnen één brandweerorganisatie, genaamd “Brandweer IJsselstreek”. De uitwerking hiervan is dat vanaf half 2010 de brandweerzorg in de drie deelnemende gemeenten (Lochem, Zutphen en Brummen) bij de nieuwe brandweercluster is neergelegd. Bij het gehele proces geldt dat zorgvuldigheid voor snelheid gaat. Dit gelet op de omvang van het project. Het financiële belang. In de begroting van Brummen van 2011 is afgerond € 631.000 aan lasten opgenomen die gespreid in de komende tijd onder de vlag van de nieuwe brandweercluster komen te liggen. Dit is dan het aandeel van Brummen in de cluster voor professioneel personeel, voor de vrijwilligers en voor het benodigde materieel. Binnen de € 631.000 is ook een bedrag van afgerond € 70.000 opgenomen die een gevolg zijn van de overheadkosten die de nieuwe cluster zal moeten dragen. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Het beleid is erop gericht om de nieuwe cluster zo optimaal mogelijk voorbereid te hebben op de huidige taken en de onvermijdelijke incidentele situaties. Ook moet de cluster veranderingen die mogelijk vanuit rijksniveau komen moeten kunnen oppakken. Bij alles blijft de zorgvuldigheid voorop staan. Ontwikkelingen Ook van de cluster zal een bijdrage gevraagd worden in de problematiek van sterk teruglopende inkomsten bij de gemeenten.


103

8.Regio Stedendriehoek Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Het Bureau Stedendriehoek coördineert, faciliteert en communiceert de samenwerking tussen de gemeenten binnen de Stedendriehoek. Daarnaast biedt ze ambtelijke ondersteuning aan de Regioraad en Dagelijks Bestuur van de regio. Het bureau heeft tevens communicatielijnen op alle niveau’s tussen bestuurders, uitvoerders en bevolking. Vanuit deze taken is Bureau Stedendriehoek verantwoordelijk voor diverse publicaties zoals het Jaarverslag Stedendriehoek en de Agenda Stedendriehoek. Het Bureau Stedendriehoek heeft een beperkt aantal vaste formatieplaatsen voor communicatie, lobby, Europese subsidies en bestuursondersteuning. Andere inhoudelijke activiteiten ten behoeve van de Stedendriehoek worden verricht door gedetacheerde medewerkers uit de deelnemende gemeenten Het financiële belang De gemeentelijke bijdrage aan de regio is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. Voor 2011 is een bijdrage geraamd van € 55.665. Daarnaast kent de begroting een stelpost van € 30.000 voor bijdragen vanuit Brummen voor allerlei incidentele regionale activiteiten. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Ontwikkelingen Ook de regio Stedendriehoek zal rekening moeten houden met het leveren van een bijdrage in de financiële problematiek bij gemeenten als gevolg van de sterk teruglopende inkomsten. Keuzes zullen bij meerderheid van stemmen binnen de regio genomen moeten worden. 9. Sociaal Werkvoorzieningsschap Regio Zutphen (Delta) Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Het Werkvoorzieningsschap Regio Zutphen is een gemeenschappelijke regeling van de gemeenten Bronckhorst, Brummen, Lochem, Voorst en Zutphen, die uitvoering geeft aan de Wet Sociale Werkvoorziening. In dit werkgebied wordt werk geboden aan zo'n 1.000 medewerkers met een arbeidshandicap. De handicap kan verstandelijk, lichamelijk of psychisch zijn. Er wordt gezorgd voor werk, arbeidsontwikkeling van het individu en de bevordering van de geschiktheid van mensen voor de reguliere arbeidsmarkt. Het financiële belang Het financieel beleid van Delta is gericht op een sluitende exploitatie zonder een bijdrage van de deelnemende gemeenten. Bedrijfseconomische risico’s moeten afgedekt zijn door adequate reserves en voorzieningen. Er is een zodanige algemene reserve dat tegenvallers tot op zekere hoogte kunnen worden opgevangen. De bijdrage van de deelnemende gemeenten blijft beperkt tot een bijdrage in de bestuurskosten. Het aandeel van Brummen in het totaalbedrag van afgerond € 70.000 is € 9.500. Daarnaast ontvangen de gemeenten sinds 2008 de rijksbijdrage voor de werkvoorziening. Voor de eerste 5 jaar, dus tot en met 2012, is de afspraak gemaakt dat de gemeente het gehele bedrag aan rijksbijdrage doorsluit naar Delta. In 2011 gaat het naar verwachting om een bedrag van circa € 2.319.000. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Nog nadrukkelijker het werkvoorzieningschap zien als instrument binnen het totale re-integratiebeleid. Ontwikkelingen Er zal binnen Delta rekening gehouden moeten worden met kortingen vanuit het rijk, hetzij rechtstreeks bij de rijksvergoeding voor werkvoorzieningschappen, hetzij via een bijdrage in de sterk teruglopende inkomsten van de gemeenten.

104


10. Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre IJssel. Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd GGD Gelre-IJssel is per 1.1.2005 ontstaan uit de GGD Achterhoek en GGD Regio Stedendriehoek. De GGD Gelre-IJssel stelt zich tot doel het bevorderen en beschermen van de gezondheid van de bevolking van de regio, met speciale aandacht voor jeugd en risicogroepen. De GGD wil zich profileren als een herkenbare en laagdrempelige organisatie en als een leverancier van betrouwbare en vakkundige zorg aan haar klanten. Inmiddels zijn de Noord-West Veluwe gemeenten ook aangesloten. Het financiële belang De bijdrage van onze gemeente bedraagt in 2011 € 306.009. Dit betreft de bijdrage voor de kosten die conform afspraak via een bijdrage per inwoner over de deelnemende gemeenten verdeeld worden. Daarnaast heeft de GGD nog producten die op basis van afname met de vragende gemeenten worden afgerekend. Beleidsvoornemens gemeente Brummen De wethouders volksgezondheid van de 15 gemeenten zijn automatisch lid van het Algemeen Bestuur van de GGD. Daarnaast is het AB-lidmaatschap van de GGD Gelre-IJssel gekoppeld aan het DBlidmaatschap van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (m.u.v de Noordveluwse vertegenwoordiger). Daarbij is de bestuurlijke afspraak gemaakt dat de DB-leden van de Veiligheidsregio tevens lid van het DB van de GGD zijn. Ontwikkelingen De gemeente Deventer is via de Regio Stedendriehoek nu nog lid van Gelre IJssel, maar zal gaan overstappen naar GGD IJsselland. De gemeente Heerde maakt de omgekeerde stap, Hattem blijft vooralsnog bij IJsselland. Deze verschuivingen betekenen dat de kosten van Gelre IJssel over minder inwoners verdeeld kunnen worden. Om te voorkomen dat de overblijvende gemeenten meer per inwoner moeten gaan betalen, is afgesproken dat Gelre IJssel dusdanige maatregelen treft dat verhoogde inwonerbijdrage achterwege kan blijven. Daarnaast zal ook van Gelre IJssel een bijdrage gevraagd worden in de problematiek van sterk teruglopende inkomsten bij de deelnemende gemeenten. Scenario´s hiertoe worden door Gelre IJssel nader uitgewerkt. 11. Regionaal Archief Zutphen. Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd. Het Stads- en Streekarchief Zutphen is volledig verzelfstandigd en heet nu Regionaal Archief Zutphen. Dit bedrijf levert voor Brummen meters archiefruimte. Het financiële belang Sinds de verzelfstandiging tot Regionaal Archief Zutphen is de relatie vanuit de gemeente te zien als een inkooprelatie, waarbij er vanuit inkoopcriteria er zich geen alternatief voordoet. In de begroting 2011 wordt rekening gehouden met een beschikbaar budget van € 50.000. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens Ontwikkelingen Geen specifieke ontwikkelingen.


105

12. Regiotaxi Gelderse Vallei. Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd. Deze regiotaxi dienst verzorgt, als gevolg van een nieuwe aanbesteding, vanaf 2010 het vervoer van deur-tot-deur voor de regio’s Achterhoek, Rivierenland, IJsselstreek en De Vallei. Naast de deelnemende gemeenten is ook de provincie partner. Het financiële belang Het financiële aandeel van Brummen heeft betrekking op het vervoer van inwoners van Brummen op basis van de Wet Voorzieningen Gehandicapten (WVG, onderdeel van de Wet Maatschappelijk Ondersteuning, Wmo). In de begroting 2011 is voor dit doel € 100.855 aan budget beschikbaar. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens Ontwikkelingen De provincie heroverweegt haar rol bij onder andere het openbaar vervoer. Dit kan leiden tot mogelijk een lagere bijdrage vanuit de provincie. Daarnaast worden de gemeenten zelf ook geconfronteerd met fors teruglopende inkomsten. 13. Stichting Archipel Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Stichting Archipel behartigt vanaf 1 januari 2006 de belangen van het openbaar onderwijs in de gemeenten Brummen, Voorst en Zutphen, 25 scholen met in totaal 4200 leerlingen en 430 medewerkers. Het financiële belang De stichting voert de taak van bevoegd gezag uit en ontvangt hiervoor doeluitkeringen van het rijk. Binnen deze doeluitkeringen moeten alle kosten worden opgevangen. Aanspraak op een (jaarlijkse) bijdrage van de gemeente Brummen kan hierbij niet worden gemaakt. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens. Via het Integraal Huisvesting Plan onderwijs IHP van maart 2008 wordt gewerkt aan verbeterde schoolgebouwen die ook een gunstig effect moeten hebben op de exploitatielasten van de diverse schoolbesturen en daarmee ook voor Archipel. Ontwikkelingen Sinds enige tijd is een duidelijke afname van het aantal leerlingen op de scholen die onder Archipel vallen waar te nemen. Dit heeft inmiddels al geleid tot het verminderen van het aantal medewerkers. Of andere maatregelen nog nodig zijn is in onderzoek. Brummen is samen met Voorst en Zutphen uiteindelijk aanspreekbaar op eventuele tekorten van Archipel. Dit moet zeker vorkomen worden, mede gezien de sterk teruglopende inkomsten bij de gemeenten zelf. 14. Bestuursacademie stichting BANN Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd Het openbaar lichaam heeft tot taak de behartiging van het bestuursdienstonderwijs in Nederland. Het financiële belang Per 1.10.2002 zijn de Bestuursacademie Noord-Nederland (BANN) en de Bestuursacademie OostNederland (BAON) samengevoegd en verzelfstandigd in de Bestuursacademie Oost- en NoordNederland (BAONN). Bij die gelegenheid is besloten om de Gemeenschappelijke regeling van de BANN te wijzigen in een garantievoorziening voor verplichtingen jegens het voorheen ambtelijk aangestelde personeel. Op 1 april 2004 is de BAONN gefuseerd met de Bestuursacademie West Nederland tot de Bestuursacademie Nederland. In 2011 wordt rekening gehouden met een bijdrage in het garantiefonds van € 3.000.

106


Beleidsvoornemens gemeente Brummen Niet van toepassing Ontwikkelingen Geen specifieke ontwikkelingen 15. PPS constructie Lombok II Eerbeek. Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd. Voor het eerst heeft de gemeente de uitvoering van complex in de bouwgrondexploitatie uitgewerkt via een PPS-constructie, dus samen met een marktpartij. Hierbij gaat het om Rotij Grondontwikkeling Oost BV. Het aandeel van de gemeente in het exploitatieresultaat is 36%. Het financiële belang Bij de laatste doorrekening van het bouwcomplex komt de verwachten winst voor de gemeente nog uit op ruim € 1.000.000. Daarnaast wordt vanuit de ontwikkeling van de Lombok nog een bijdrage van ruim € 1.200.000 in de bestemmingsreserve Ligt op Groen. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Op dit moment zijn er geen voornemens die anders zijn dan de door de gemeenteraad vastgestelde uitgangspunten. Binnen de bestaande voornemens is er ook de mogelijkheid om te kijken of het gemeentelijk aandeel eenmalig afgekocht is te krijgen. Ontwikkelingen Sinds enige tijd is duidelijk geworden dat de woningmarkt als geheel onder forse druk staat. Het is nu niet te overzien tot welke mogelijke voorstellen richting de gemeenteraad deze situatie zou kunnen leiden. 16. Recreatiegemeenschap Veluwe. Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd. Deze gemeenschappelijke regeling behartigde de belangen van de deelnemende gemeenten, waaronder Brummen, voor de recreatieve en toeristische ontwikkelingen binnen het betreffende gebied. Het schap is aandeelhouder van de RGV Holding BV en van RGV Onroerend Goed B.V. Per 2010 is de gemeenschappelijke regeling RGV opgeheven. De private taken zijn ondergebracht in een Holding, de publieke taken zijn teruggegeven aan de gemeenten. Het financiële belang Als aandeelhouder van de holding heeft Brummen een beperkt belang. De aandelen mogen na 5 jaar verhandeld worden. Beleidsvoornemens gemeente Brummen Geen specifieke beleidsvoornemens richting het schap. Toerisme is wel speerpunt van beleid. Ontwikkelingen De per 2010 overgedragen publieke taken betreft voor Brummen het renoveren en verder onderhouden van een aantal recreatieve fietspaden op het grondgebied van de gemeente Brummen. Brummen heeft hiertoe een eenmalige afkoopsom van de voormalige gemeenschappelijke regeling RGV ontvangen.


107

108


2011 Paragraaf G – Grondbeleid 2014

Visie op het grondbeleid in relatie tot de realisatie van de doelstellingen van de programma’s die zijn opgenomen in de begroting Door de gemeenteraad zijn voorbereidingskredieten verstrekt voor onderstaande woningbouwprojecten.  Lombok: ongeveer 300 woningen;  Elzenbos: ongeveer 700 woningen;  Centrumplan Eerbeek: ongeveer 190 woningen. Aanduiding van de wijze waarop de gemeente het grondbeleid uitvoert Woningbouw In de Nota Ruimte en in het Streekplan Gelderland is ruimte geboden om woningbouw te realiseren in de gemeente Brummen. Daarom is in 2006 gestart met het voeren van een actieve grondpolitiek. Door de gemeenteraad is daartoe in de raadsvergadering van 26 januari 2006 ingestemd met de nota “grondbeleid Brummen, sturen om te kunnen bouwen”. Daarbij zijn de fondsen Bovenwijkse voorzieningen, Volkshuisvesting/Starterslening en “Ligt op groen” ingesteld. In hoofdstuk 9 van de nota Grondbeleid Brummen zijn de financiële aspecten van het Grondbeleid benadrukt en zijn de doelen van de fondsen beschreven. Binnen de regio Stedendriehoek is afgesproken dat in onze gemeente op basis van het Kwalitatief Woonprogramma (KWP2, 2005) 1.818 woningen tot en met 2014 gebouwd mogen worden. In het sociale segment zal 60% worden gerealiseerd en in de vrije sector 40%. In het KWP2 is aangegeven dat vooral voor de doelgroepen ouderen, starters en jonge gezinnen wordt gebouwd. In 2010 wordt gewerkt aan de verdere uitwerking van KWP3. In de nota Grondbeleid Brummen zijn in hoofdstuk 2 Strategisch Grondbezit nut en noodzaak beschreven van het hebben van grondeigendommen op strategische plekken. Door grond in gemeentebezit te hebben wordt een positie verkregen die het ontwikkelaars bijna onmogelijk maakt geheel zelfstandig tot planrealisatie over te gaan. Om een grondpositie te verkrijgen wordt waar nodig de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg) en de Onteigeningswet ingezet. Naast de grondposities is er met de invoering van de Wet ruimtelijke ordening (Wro, ingevoerd op 1 juli 2008) een nieuwe mogelijkheid voor gemeentes ontstaan om invloed uit te oefenen op de gebiedsontwikkeling. Voor de invoering van de Wro kon de gemeente alleen eisen stellen passend binnen de regels omtrent het bestemmingsplan. Na de invoering van de Wro kan de gemeente naast de eisen in het bestemmingsplan ook kwaliteiteisen, eisen ten aanzien van de woningcategorieën (sociale huurwoningen, sociale koopwoningen en particulier opdrachtgeverschap) en eisen ten aanzien van de uitvoering stellen in de anterieure/ posterieure overeenkomst (privaatrechtelijk) en/ of exploitatieplan (publiekrechtelijk). Inzet gemeentegrond Voor de realisatie van het Masterplan voor het centrum van Eerbeek is samenwerking gezocht met marktpartijen. Onderdeel van de nog nader aan te geven afspraken is de inbreng van gemeentelijke eigendommen in de grondexploitatie.


109

Binnen grondcomplexen Woningbouw Op dit moment wordt gewerkt aan initiatieven op woningbouwgebied die genoemd zijn in de Ruimtelijke ontwikkelingsvisie 2002. Met deze zogenaamde pijplijnplannen is destijds al een start gemaakt. Bij deze plannen is ook gemeentelijk grondbezit betrokken. In de raadsvergadering van 31 mei 2007 heeft het college een ingediende motie om de gebieden Koppelenburg-Zuid, Pastorietuin en Engelenburgerlaan aan een review te onderwerpen, overgenomen. Voor deze gebieden zijn inmiddels nieuwe plannen gemaakt. In 2011 zullen deze plannen nader worden uitgewerkt. Voor de complexen Elzenbos en Lombok heeft de gemeenteraad in 2010 de geactualiseerde grondexploitatie vastgesteld. De complexen zijn nu in exploitatie. Andere grondcomplexen zijn nog niet in exploitatie omdat daarvoor de bestemmingsplannen nog niet zijn gewijzigd en er nog geen vastgestelde grondexploitatie is. Deze gronden worden geadministreerd onder Complexen niet in Exploitatie en zijn bedoeld voor toekomstige woningbouw- en bedrijvencomplexen of kunnen dienen voor natuur- en boscompensatie als dat noodzakelijk is ten gevolge van het in exploitatie nemen van complexen. Actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie Het grondcomplex Brummen-Zuid, waarin de plannen Koppelenburg-Zuid en Pastorietuin worden geadministreerd, heeft een boekwaarde van ruim € 790.000 (1-1-2010). Zodra de plannen nader zijn uitgewerkt, kan in een financiële vertaling van dit complex aangegeven worden of de boekwaarde kan worden weggewerkt. Voor de complexen Elzenbos en Lombok wordt een positief resultaat verwacht. Onderbouwing van de geraamde winstneming Het beleid is om alleen bij het afsluiten van een bouwgrondcomplex de eventuele winst te “nemen”. Aan tussentijdse winstneming wordt daarom niet gedaan. Er wordt geen winstneming voorzien. Beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s van de grondzaken Bij de complexen Hungeling en Knoevenoordstraat heeft in 2007 een afwaardering van de boekwaarde plaatsgevonden. In totaal ging het daarbij om een bedrag van € 365.850. Dit bedrag, zijnde het verschil tussen de aankoopwaarde en de verkoopwaarde werd als een risico aangemerkt en is daarom ten laste gebracht van de gevormde risicoreserve van € 1.000.000. Bij het vaststellen van de jaarrekening 2009 is besloten om de stand van de risicoreserve weer naar het oorspronkelijke niveau te brengen, dit ter dekking van risico’s die op dit moment nog niet worden voorzien. De boekwaarde van de overige gronden niet in exploitatie is vooralsnog niet zodanig dat bij het in exploitatie nemen daarvan geen kostendekkendheid wordt verkregen. Daarom is hiervoor geen verliesvoorziening getroffen. Afhankelijk van de bouwmogelijkheden die de komende jaren aan onze gemeente worden toegekend zal een toetsing aan de hand van de provinciale richtlijnen gedaan worden naar de gewenste oppervlakte aan voorraad gronden binnen de administratie van de grondexploitatie. Een eventueel aanwezig overschot zal dan binnen de algemene begroting geadministreerd worden. Daarnaast wordt opgemerkt, dat mocht er sprake zijn van een negatieve grondexploitatie de bestemmingsreserve kan worden ingezet. Bij de grondexploitatie in de huidige vorm is er sprake van een mogelijk risico of onzekerheid. Door diverse vooronderzoeken, marktvolging en monitoring van de grondexploitatie vindt risicobeperking plaats.

110


2011 Paragraaf H – Rechtmatigheid 2014 Inleiding In artikel 9 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is voorgeschreven dat paragrafen vooral “de beleidslijnen met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten” bevatten. De paragraaf Rechtmatigheid behoort niet tot de verplicht voorgeschreven paragrafen. De gemeente Brummen hecht echter veel waarde aan het rechtmatig handelen. Om dit te benadrukken wordt een afzonderlijke paragraaf voor rechtmatigheid gehanteerd. Rechtmatigheid, waar gaat het over? Rechtmatigheid is niet nieuw en bestaat al zeer lange tijd. Wat nog niet zo lang bestaat is dat sinds 2004 de extern accountant in zijn verklaring bij de gemeentelijke jaarrekening een afzonderlijk oordeel geeft over de rechtmatigheid van baten, lasten en balansmutaties in de jaarrekening. Kort gezegd gaat het erom dat een oordeel wordt gegeven over de financiële gevolgen van het nakomen van de weten regelgeving op zowel landelijk als gemeentelijk niveau. Daarnaast geeft de accountant een oordeel over de getrouwheid van de jaarrekening. Conform artikel 212 Gemeentewet heeft de raad de uitgangspunten vastgesteld van het financiële beleid, het financiële beheer en de inrichting van de financiële organisatie. In het bijzonder moet worden voldaan aan eisen van rechtmatigheid, verantwoording en controle. Rechtmatigheid is dus een verantwoordelijkheid van het college, opgedragen door de raad. Het college zal hiertoe ondermeer het normenkader opstellen als onderdeel van het controleprotocol voor de accountantscontrole. In dit normenkader wordt aangegeven welke weten regelgeving van belang is. Als basis voor het normenkader wordt er intern met een database gewerkt waarin alle verordeningen zijn opgenomen zodat op elk willekeurig moment inzicht bestaat in welke verordeningen actueel zijn. Al deze verordeningen zijn uiteraard ook op internet beschikbaar via de site van de gemeente Brummen. Voor het normenkader is naast de externe weten regelgeving ook de interne regelgeving, zoals vastgelegd in onder meer verordeningen en college- en raadsbesluiten, van belang. Het normenkader geeft de reikwijdte weer voor onder meer de rechtmatigheidtoetsing door de accountant. De raad stelt dit controleprotocol, inclusief normenkader, vast. Rechtmatigheid, wat te doen? Om ook voor de jaren na 2009 in control te zijn en een goedkeurende accountantsverklaring te kunnen ontvangen wordt het volgende gedaan. Verordeningen die nieuw gemaakt dan wel geactualiseerd zijn worden intern getoetst op rechtmatigheidsaspecten. Dit kan onder andere inhouden dat te gedetailleerde bepalingen worden geschrapt en dat de handhaafbaarheid wordt getoetst. Interne controles worden uitgevoerd om invulling te geven aan het planning en control proces (zie ook paragraaf E. Bedrijfsvoering). Binnen deze interne controles wordt expliciet aandacht geschonken aan rechtmatigheidsaspecten. Hierbij zal ook aandacht geschonken worden aan misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O). Onderwerpen die hierbij in ieder geval aan de orde komen zijn inkoop en aanbesteding, verstrekte subsidies, WWB en WMO. Indien nodig zullen procesbeschrijvingen worden aangepast. Jaarlijks wordt een controleprotocol gemaakt waarin onder meer is aangegeven met welke diepgang en op welke (rechtmatigheids)aspecten de accountant haar werkzaamheden zal uitvoeren.


111

112


Financiële overzichten


113

114


2011 Totaaloverzicht van de lasten en baten per programma in 2011 2014 Hieronder een overzicht van de uitkomsten per programma. Voor een juist inzicht in de begrotingspositie wordt een onderscheid gemaakt in het resultaat voor bestemming (exclusief de mutaties in reserve) en het resultaat na bestemming (inclusief de mutaties in reserves).

Programma

Lasten

Voor bestemming Baten

Saldo

Bestemmingsvoorstellen Lasten Baten Saldo

Saldo na bestemming

1. Bestuur en Veiligheid

€ 4.767

€ 495

€ 4.272

€0

€0

€0

€ 4.272

2. Ruimtelijke Ontwikkeling

€ 3.637

€ 2.008

€ 1.629

€ 76

€ 224

-€ 148

€ 1.481

3. Ruimtelijk Beheer

€ 8.445

€ 4.789

€ 3.656

€ 72

€ 200

-€ 128

€ 3.528

4. Werk en Inkomen

€ 6.794

€ 5.444

€ 1.350

€0

€0

€0

€ 1.350

5. Maatschappelijke Ondersteuning

€ 4.487

€ 303

€ 4.184

€0

€ 126

-€ 126

€ 4.058

6. Samenleving

€ 5.621

€ 1.125

€ 4.496

€0

€ 69

-€ 69

€ 4.427

Financiering

€ 1.242

€ 20.779

-€ 19.537

€ 145

€ 188

-€ 43

-€ 19.580

€ 34.993

€ 34.943

€ 50

€ 292

€ 807

-€ 515

-€ 465

TOTALEN


115

116


2011 Saldobepaling en saldobestemming in 2011 2014 Het resultaat van de begroting komt tot stand nadat alle lasten en baten (uitgaven en inkomsten) van de programma’s en het overzicht van financierings- en algemene dekkingsmiddelen zijn verwerkt. Hierbij kan een onderscheid worden gemaakt in een tweetal groepen: a. Lasten en baten die voortkomen uit het normale bestedingspatroon van de gemeente; b. Lasten en baten die te maken hebben met buitengewone ontwikkelingen. Het saldo na verwerking van de onderdelen a en b wordt het resultaat voor bestemming genoemd. Vervolgens wordt in onderdeel c een overzicht gegeven van de voorgestelde onttrekkingen en toevoegingen aan reserves. Indien hiermee wordt ingestemd ontstaat na verwerking van deze mutaties het uiteindelijke saldo van de begroting. Dit bedrag wordt dan verrekend met de algemene reserve. A. Saldo van de begroting 2011 , exclusief buitengewone baten en lasten en voor bestemming B. Buitengewone lasten Incidentele kosten afboeking boekwaarden onderwijs Kosten twee fietspaden cf. afspraak met RGV Totaal buitengewone lasten B. Buitengewone baten

-€ 104 V

€ 30 € 122 € 152 N €0

Totaal buitengewone baten

€0 V

Begrotingssaldo, inclusief buitengewone baten en lasten en voor bestemming

€ 48 N

C. Voorgestelde onttrek k ingen aan reserves tgv. de exploitatie Bestemmingsreserve de Hazenberg Besluit woninggebonden subsidies BWS Onderhoud fietspaden Integraal Huisvestingsplan Onderwijs Structuurplan Spelen Inzet vervangingsreserve speeltoestellen Inzet bestemmingsreserve Ligt op Groen Inzet Bestemmingsreserve WMO Inzet reserve duurzaamheidsprojecten Inzet bestemmingsreserve Brummen digitaal

-€ 39 -€ 68 -€ 133 -€ 30 -€ 67 -€ 13 -€ 76 -€ 126 -€ 67 -€ 139

Totaal onttrekkingen aan bestemmingsreserves Uit algemene reserve vanwege commerciele tarieven bouwgrondexploitatie

-€ 758 V -€ 48

Totaal onttrekkingen aan algemene reserve

-€ 48 V

C. Voorgestelde toevoegingen aan reserves tlv. de exploitatie Bestemmingsreserve Brummen digitaal Algemene vrije reserve voor tekort riolen 2009 Storting in reserve structuurplan spelen Storting in reserve vervanging speeltoestellen Totaal toevoegingen aan reserves Saldo exploitatie-begroting na bestemming


€ 145 € 72 € 50 € 26 € 293 N -€ 465 V

117

118


2011 De meerjarige uitkomsten van alle programma’s 2014 In onderstaande tabel een totaaloverzicht van de uitkomsten voor en na bestemming in de verschillende jaren, inclusief inzicht in de incidentele baten en lasten. Het saldo na bestemming komt ten laste of ten gunste van de algemene vrije reserve. Totalen van alle programma's bedragen x € 1.000


Lasten Incidenteel

€ 1.503

€ 208

€ 152

€ 174

€ 645

€ 225


€ 38.646

€ 35.050

€ 34.841

€ 34.962

€ 35.208

€ 35.200


€ 40.149

€ 35.258

€ 34.993

€ 35.136

€ 35.853

€ 35.425

Baten Incidenteel

€ 1.774

€0

€0

€0

€0

€0

Structureel

€ 40.123

€ 34.981

€ 34.943

€ 34.964

€ 34.665

€ 34.390


€ 41.897

€ 34.981

€ 34.943

€ 34.964

€ 34.665

€ 34.390


-€ 1.748

€ 277

€ 50

€ 172

€ 1.188

€ 1.035

€ 916 € 824

€ 320 € 597

€ 292 € 807

€ 455 € 1.193

€ 318 € 1.265

€ 269 € 640

€ 92

-€ 277

-€ 515

-€ 738

-€ 947

-€ 371

-€ 1.656

€0

-€ 465

-€ 566

€ 241

€ 664

voordelig

nihil

voordelig

voordelig

nadelig

nadelig

Bestemmingen Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves Bestemmingen per saldo Saldo incl. bestemmingen

Toelichting op de regel incidentele lasten: 2009: € 1.503 betreft: € 862 voorziening wethouders, € 287 voorziening rioolrechten, € 105 voorziening onderhoud schoolgebouwen, € 62 voorziening dubieuze debiteuren, € 173 Ligt op Groen en € 14 IHP. 2010: € 208 betreft: € 30 eenmalige afboeking IHP en € 178 eenmalige kosten Ligt op Groen. 2011: € 152 betreft: € 30 eenmalige afboeking IHP en € 122 eenmalige kosten twee fietspaden. 2012: € 174 betreft: volledig een eenmalige afboeking IHP. 2013: € 645 betreft: € 570 eenmalige afboeking IHP en € 75 eenmalige kosten bomen Kanaalweg. 2014: € 225 betreft: € 145 eenmalige afboeking IHP en € 80 eenmalige kosten groenstructuurplannen.


119

Toelichting op de regel incidentele baten: 2009: € 1.774 betreft: € 997 afwikkeling van een bouwcomplex, € 172 opbrengst eenmalige verkoop, € 200 eenmalige afwikkeling IZA en € 405 vrijval vijftal voorzieningen.

120


Bijlagen


121

122


2011 Bijlage 1: De relatie tussen de programma’s en de bestuurlijke producten

2014 In de programmabegroting zijn alle gemeentelijke activiteiten in hun samenhang geclusterd in programma’s. Deze programma’s zijn beschreven op het niveau van de gemeenteraad. Daaronder liggen de bestuurlijke producten op het niveau van het college van burgemeester en wethouders. De onderstaande tabel geeft de relatie weer tussen de niveaus in Brummen.

Nr.

Niveau gemeenteraad Titel van het programma

Niveau college van B&W Bestuurlijk product

Portefeuille

1

Bestuur en Veiligheid

Bestuurlijke aangelegenheden Voorlichting en communicatie Klachten en bezwaren Burgerzaken Openbare orde Integraal veiligheidsbeleid Brandweer en rampenbestrijding

2

Ruimtelijke Ontwikkeling

Ruimtelijke ordening Volkshuisvestingsbeleid Bouw- en woningtoezicht Bouwgrondexploitatie Plattelandsontwikkeling Economie

LvW LvW LvW BE LvW BE

3

Ruimtelijk Beheer

Rioleringen Wegen Verkeer en openbaar vervoer Monumenten en oudheidkunde Afvalverwijdering Milieu Openbaar groen Lijkbezorging

BE BE BE LvW BE LvW BE NJ

4

Werk en Inkomen

Arbeidsmarktbeleid Sociale voorzieningen

FB FB

5

Maatschappelijke Ondersteuning

Sociale Samenhang en Leefbaarheid Preventieve ondersteuning Jeugd. Informatie, advies en cliëntenondersteuning Ondersteuning mantelzorg en vrijwilligers Deelname maatschappelijk verkeer Voorzieningen voor mensen met een beperking Maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg

FB FB FB FB FB FB

Onderwijs als bevoegd gezag Lokaal onderwijsbeleid Leerplicht en leerlingenvervoer Kinderopvang

GV GV GV GV

6

Samenleving


NJ NJ NJ NJ NJ NJ NJ

FB

123

Nr.

7

Niveau gemeenteraad Titel van het programma

Niveau college van B&W Bestuurlijk product

Vervolg programma 6

Bibliotheek en media Muziekonderwijs Amateurkunst en overige cultuur Sport Welzijnsaccommodaties Integraal ouderenwerk Jeugd- en jongerenwerk Gezondheidszorg

FB GV FB GV FB FB FB GV

Financiering

Financiering en beleggingen Belastingen Algemene uitkering gemeentefonds Organisatiebeleid Beleidsinstrumentarium Documentaire informatievoorziening Financiële informatievoorziening Stelposten Afdelingskosten Kostenplaatsen Begrotingsuitkomst

BE BE BE BE BE BE BE Alle BE BE BE

Portefeuillehouders: NJ FB BE LvW GV

124

Portefeuille

N.E. Joosten, burgemeester F.L.J. Bruning, wethouder J.A.C.M. Elbers , wethouder L.M. van Wensveen, wethouder G.J. Verver-Drenth, wethouder


2011 Bijlage 2: Investeringen 2011

2014 Via het raadsbesluit van 25 januari 2007 heeft de gemeenteraad een geactualiseerde versie van de “Investerings- en afschrijvingsbeleid” vastgesteld In deze nota zijn formele kaders vastgelegd waardoor er op een eenduidige manier met gemeentelijke investeringen wordt omgegaan. De kaders hebben te maken met de keuzes op het gebied van o.a. investeringsbevoegdheden, waarderingsgrondslagen, afschrijvingsmethodieken, afschrijvingstermijnen e.d. Via de vaststelling van de nota is het beleid rond het vaststellen en vrijgeven van investeringsbudgetten bepaald. In principe worden alle budgetten via de begroting vastgesteld en vrijgegeven, tenzij de gemeenteraad aangeeft dat er nog een aanvullende onderbouwing noodzakelijk is voordat tot vrijgave kan worden overgegaan. Omschrijving programa en investering

Afs. term. U/V Hoofdsom

Rente

Afschrijving

Lasten

Bedragen x € 1.000

Programma 1 - Bestuur en veiligheid Vervangen Brandweerauto

15 ann.

V

€ 290

€7

€ 13

€ 21

Programma 2 - Ruimtelijke ontwikkeling Centrumplan Eerbeek, infrastructuur 2011

20 ann.

V

€ 175

€9

€5

€ 14

Programma 3 - Ruimtelijk Beheer Vervanging 1 rioolgemaal Vervanging 5 drukrioleringsunits Vervanging masten 60% Vervanging masten 40%

15 20 40 40

ann. ann. ann. ann.

V V V V

€ 16 € 14 € 106 € 48

€ € € €

€ € € €

Programma 6 - Samenleving Projectkosten IHP Gevolgen nieuwe huisvestingsverordening Gevolgen nieuwe huisvestingsverordening Renovatie veld EHTC

40 40 20 15

ann. ann. ann. ann.

U U U V

€ 140 € 1.226 € 33 € 15

Programma 7 - Financiering Vervanging Meubilair Vervanging Thin Clients en beeldschermen Vervanging Backupserver. loaders, sysyteemprogr. Vervanging Beheersapplicatie gevolgen stroomlijn Software Brummen Digitaal

10 ann. 6 ann. 4 ann. 4 ann. 5 ann.

V V V V U

€ 92 € 120 € 21 € 66 € 40

0 0 3 1

1 0 1 1

€ € € €

1 1 4 3

€4 € 31 €1 €0

€1 € 10 €1 €1

€5 € 41 €2 €1

€ € € € €

2 3 1 2 1

€7 € 18 €5 € 15 €7

€ 10 € 21 €5 € 17 €8

€ 65

€ 86

€ 154

U = uitbreiding V = vervanging Totaal

€ 2.402


125

126


2011 Bijlage 3: Verbonden Partijen

2014 De inhoud van deze bijlage Het overzicht bevat een lijst van de gemeenschappelijke regelingen waaraan de gemeente Brummen deelneemt. Naast de naam van de regeling is vermeld welk financieel beslag wordt gelegd op begrotingsmiddelen. Naam en doelstelling

Financieel beslag



Regio Stedendriehoek, programma 1.

€

55.655



Veiligheidsregio Noord – en Oost Gelderland, programma 1

€

208.175



Idem, onderdeel GHOR

€

11.749



Brandweercluster IJsselstreek, programma 1

€

630.824



Berkel Milieu, programma 3

€

1.462.722



Samenwerkingsovereenkomst Regionaal Archief Zutphen, programma 3

€

50.000



Sociaal Werkvoorzieningsschap Regio Zutphen, programma 4

€

2.328.629



GGD- Gelre IJssel, programma 6

€

306.009



Regiotaxi Gelderse Vallei, programma 6

€

100.055


127

128


2011 Bijlage 4: Reserves en Voorzieningen

2014 Algemeen Het beleid rond reserves en voorzieningen wordt gevoerd en geëvalueerd via de Nota Reserves en Voorzieningen. Op basis van artikel 12.3 van de “verordening uitgangspunten financieel beleid en beheer” (artikel 212 Gemeentewet) wordt deze nota periodiek geactualiseerd. Elke reserve en voorziening wordt dan opnieuw beoordeeld op onderdelen als relevantie, toereikendheid en toekomstige inzetbaarheid. Op basis van de bevindingen worden voorstellen gedaan. De laatste nota is door de gemeenteraad in november 2007 vastgesteld. De volgende evaluatie staat gepland voor 2011. Hierna wordt een overzicht gegeven van de geraamde ontwikkeling van de reserves en voorzieningen in de komende jaren, alles maal € 1.000. Aard van de reserve/voorziening

Saldo 01-01-10

Algemene reserves Weerstandsreserve Algemene vrije reserve

Saldo 01-01-11

Saldo 01-01-12

Saldo 01-01-13

Saldo 01-01-14

Saldo 01-01-15

€ 3.561 € 3.469

€ 3.345 € 3.547

€ 3.345 € 3.887

€ 3.345 € 4.476

€ 3.345 € 4.259

€ 3.345 € 3.666

€ 7.030

€ 6.892

€ 7.232

€ 7.821

€ 7.604

€ 7.011

€0 €0 €0 € 66 € 300 € 385 € 156 € 2.955 € 233 € 572 € 1.000 € 1.240 € 89 € 48 € 108 € 141 € 19 €0

€ 298 €0 €0 € 66 € 240 € 207 € 82 € 2.900 € 166 € 533 € 1.000 € 1.568 € 89 € 48 € 104 € 141 € 19 €0

€ 165 €0 €0 € 49 € 173 € 132 € 87 € 2.870 € 98 € 494 € 1.000 € 1.442 € 89 € 48 € 117 €0 €0 €0

€ 153 € 85 €0 € 26 € 88 € 56 € 68 € 2.697 € 31 € 455 € 1.000 € 1.166 € 89 € 48 € 51 €0 €0 €0

€ 141 € 170 €0 € 41 € 22 €0 € 57 € 2.127 €0 € 416 € 1.000 € 890 € 89 € 48 € 40 €0 €0 €0

€ 129 € 255 €0 € 41 € 22 €0 € 46 € 1.982 €0 € 377 € 1.000 € 614 € 89 €0 € 42 €0 €0 €0

Totaal bestemmingsreserves

€ 7.312

€ 7.461

€ 6.764

€ 6.013

€ 5.041

€ 4.597

Totaal eigen vermogen

€ 14.342

€ 14.353

€ 13.996

€ 13.834

€ 12.645

€ 11.608

Totaal algemene reserves Bestemmingsreserves Onderhoud rijwielpaden Toerisme en recreatie Bovenwijkse voorzieningen Structuurplan spelen Duurzaamheidsprojecten Ligt op Groen Brummen Digitaal Integraal Huisvesting Plan Volkshuisvesting Reconstructie sportpark de Hazenberg Risico's grondexploitatie Wet Maatschappelijke Ondersteuning Renovatie monumenten Statushouders Speelwerktuigen Gemeentedeel VVE/GOA Elektronisch Kind Dossier Egalisatiereserve projecten


129

Aard van de reserve/voorziening

Saldo 01-01-10

Saldo 01-01-11

Saldo 01-01-12

Saldo 01-01-13

Saldo 01-01-14

Saldo 01-01-14

Voorzieningen Verplichtingen, verliezen, risico's Participatiebeleid Compensatie bosgrond (Pillo Pak) Restant BeckerSon Pensioenaanspraken wethouders Voorziening "Opkamer" Ecowal Kollergang Ringlaan Bijdrage stichting OBO Instandhouding Oliemolen Eerbeek

Onderhoud egalisatie Onderhoud gemeentelijke gebouwen Onderhoud onderwijsgebouwen Wegenonderhoud Rioolrenovaties Rioolheffing Afvalstoffenheffing

Totaal vreemd vermogen

ALGEMEEN TOTAAL

130

€ 142 € 34 € 125 € 1.480 € 44 €2 € 58 € 65 €5

€ 142 € 34 € 125 € 1.469 €0 €0 € 58 €0 €5

€ 142 € 34 € 125 € 1.489 €0 €0 €0 €0 €5

€ 142 €0 €0 € 1.510 €0 €0 €0 €0 €5

€ 142 €0 €0 € 1.510 €0 €0 €0 €0 €0

€ 142 €0 €0 € 1.510 €0 €0 €0 €0 €0

€ 1.955

€ 1.833

€ 1.795

€ 1.657

€ 1.652

€ 1.652

€ 1.037 € 126 € 1.245 € 148 €0 € 606

€ 906 € 156 € 1.124 € 235 €0 € 574

€ 827 € 148 € 880 €0 € 57 € 427

€ 728 € 171 € 1.003 €0 €9 € 340

€ 770 € 196 € 940 €0 €3 € 240

€ 823 € 209 € 736 €0 € 18 € 125

€ 3.162

€ 2.995

€ 2.339

€ 2.251

€ 2.149

€ 1.911

€ 5.117

€ 4.828

€ 4.134

€ 3.908

€ 3.801

€ 3.563

€ 19.459

€ 19.181

€ 18.130

€ 17.742

€ 16.446

€ 15.171


2011 Bijlage 5: Begrippenlijst

2014 Deze begrippenlijst geeft voor een aantal begrippen een omschrijving. Accres………………………………... De toe- of afname van een budget. Het begrip wordt vaak gebruikt bij de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Activeren…………………………….. Het opnemen van investeringen op de balans. Dit houdt in dat de waarde van activa bij het vermogen van de gemeente wordt opgeteld. Op deze manier is goed te zien dat de gemeente de tot haar beschikking staande gelden heeft gebruikt voor waardevolle activa. Afdelingsrapportage………………… Periodieke rapportage waarin de afdelingsmanager aan de gemeentesecretaris rapporteert over de voortgang van de uitvoering van de productie, mede in relatie tot de besteding van de budgetten. Afschrijven…………………………… Dit is het boekhoudkundig laten zien dat de boekwaarde van activa in de loop van de tijd afneemt. Afvalstoffenheffing………………….. Zie onder retributies. Algemene uitkering…………………. Algemene middelen die gemeenten van het rijk ontvangen uit het gemeentefonds. De middelen staan ter vrije beschikking van de gemeente. Balans………………………………... Onderdeel van de jaarrekening. De balans geeft een overzicht van de bezittingen (activa) en het eigen- en vreemd vermogen (passiva) van de gemeente. Baten en lasten (stelsel van)………. Een begrotingssysteem van baten en lasten houdt in dat alle ontvangsten en uitgaven worden toegerekend aan het begrotingsjaar waarop zij betrekking hebben. Behoedzaamheidsreserve…………. Een begrip dat wordt gebruikt bij de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Bedoeld wordt het bedrag dat in eerste instantie tijdens het uitkeringsjaar niet aan de gemeenten wordt uitbetaald. Landelijk gaat het om een bedrag van € 208 miljoen. Op basis van de rijksrekening wordt na afloop van het uitkeringsjaar de algemene uitkering nagecalculeerd en wordt zo nodig alsnog (een deel van) de reserve uitbetaald. Vanaf 2009 is de systematiek (tijdelijk) buiten werking gesteld omdat er tot en met 2011 niet wordt nagecalculeerd. Besluit begroting en verantwoording Betreft de voorschriften waaraan de inrichting van de gemeentelijke provincies en gemeenten (BBV)…... begroting en jaarrekening vanaf 2004 moet voldoen. Op 17 januari 2003 werden de voorschriften vastgesteld. Jaarlijks wordt beoordeeld of doorgevoerde aanpassingen in de voorschriften tot aanpassingen in de begroting en/of jaarstukken moet leiden. Zo zijn in 2008 wijzigingen in de opbouw van de balans doorgevoerd. Begroting…………………………….. Een begroting geeft aan welke beleidsvoornemens de gemeente heeft, hoeveel middelen daarmee gemoeid zijn en uit welke bronnen die middelen afkomstig zijn. Het “Besluit begroting en verant-


131

woording provincies en gemeenten” BBV2004 onderscheidt een beleidsbegroting en een financiële begroting. Via de beschrijving van de programma’s en de paragrafen wordt aan beide documenten invulling gegeven. Belastingen………………………….. Heffingen door overheidsinstanties zonder direct aanwijsbare tegenprestatie van deze instanties. De middelen kunnen vrij worden ingezet. Beleidsmarges………………………. De mate waarin de gemeente vrij of gebonden is bij de uitvoering van een bepaalde taak. Bestuurlijk belang…………………… Een gemeente heeft een bestuurlijk belang wanneer ze zitting heeft in het bestuur van de derde rechtspersoon of als ze stemrecht heeft. Bestuursrapportages (Burap)……… In deze rapportages legt het college van b&w. lopende een begrotingsjaar verantwoording af aan de gemeenteraad over de voortgang van de geplande activiteiten in samenhang met de besteding van de middelen. Boekwaarde…………………………. Is de boekhoudkundige waarde van een actief op de balans. Brutering……………………………... Het ramen van zowel inkomsten als uitgaven. Dit in tegenstelling van een eerdere situatie waarbij alleen het saldo werd geraamd. Bruto Binnenlands Product………… Het totale inkomen dat door productie in Nederland is gevormd. Het is daarmee gelijk aan de som van de toegevoegde waarden van alle bedrijfstakken. Inclusief afschrijvingen. BTW Compensatie Fonds (BCF)….. Uit dit fonds krijgen gemeenten in veel gevallen de betaalde Btw op uitgaven terug. Het fonds is gevoed door verlaging van de Algemene Uitkering van het gemeentefonds. Dit fonds is door het rijk ingesteld om uitbesteding van taken te bevorderen. Categoriale indeling………………… Een categoriale indeling is een indeling van baten en lasten naar kostensoorten zoals salarissen, rente en belastingen. In de voorschriften, die vanaf 2004 gelden, is opgenomen dat gemeenten de begroting in een apart document omzetten naar categorieën. Dit document moet naar de Provincie en het CBS. worden gestuurd. De categoriale indeling wordt bij ministeriele beschikking (6 februari 2003) vastgesteld. Centrum voor werk en Inkomen…… Landelijk netwerk van plekken waar werkzoekenden en mensen die een uitkering willen aanvragen terecht kunnen. De Brummense inwoners moeten hiervoor naar de locatie Apeldoorn. Collectief Ambtenaren RegleLandelijk vastgesteld kader (CAR) en uitvoeringsafspraken (UWO) ment(CAR) / Uitvoeringsovereentussen werkgevers en werknemers bij gemeenten met betrekking komst (UWO)………………………... tot primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Convenant…………………………… Privaatrechtelijke overeenkomst. Dekken……………………………….. Er voor zorgen dat de gevolgen voor de exploitatiebegroting van een bepaalde uitgaaf kunnen worden opgevangen. Als voorbeeld de aankoop van een woning vanuit de thuissituatie: De aankoop wordt gefinancierd/betaald uit een afgesloten hypothecaire lening. De maandelijkse rente en aflossing wordt gedekt uit

132


het maandsalaris. Deregulering……….......................... Het vereenvoudigen of afschaffen van ingewikkelde regels of procedures. Derivaten…………………………….. Financiële derivaten zijn beleggingsinstrumenten die hun waarde ontlenen aan de waarde van een ander goed, zoals aandelen en olie. Het andere goed wordt in het jargon de onderliggende waarde genoemd. De voornaamste soorten derivaten zijn opties, futures, swaps en forwards. Men gebruikt financiële derivaten om risico's te verkleinen of juist te speculeren. Diftar………………………………….. Tariefsdifferentiatie bij bijvoorbeeld de afvalstoffenheffing. Doelstelling………………………….. Het beoogde eindresultaat bij de uitvoering van het werk. Dualisme…………………………….. Het ontvlechten van de rollen binnen het gemeentebestuur. De gemeenteraad en het college zijn hierbij twee aparte organen, met hun eigen rol, verantwoordelijkheid en samenstelling. De raad is kaderstellend en controlerend, het college uitvoerend en beherend. Exploitatiebegroting………………… De begroting van jaarlijks terugkerende lasten en baten. Financieel belang…………………… De gemeente heeft een financieel belang als de middelen die ter beschikking zijn gesteld verloren gaan in het geval van faillissement van de verbonden partij (een derde rechtspersoon) en/of als de financiële problemen bij de verbonden partij op de gemeente kunnen worden verhaald. Financieren………………………….. Zorgen voor voldoende geldmiddelen op de bank om betalingen te kunnen doen. Financieren kan gebeuren uit eigen middelen, bijvoorbeeld belastingopbrengsten, of uit leningen die zijn afgesloten. Frictiekosten……….......................... Eenmalige of tijdelijke kosten die gemaakt moeten worden, vaak als gevolg van reorganisaties of verlagingen van het structureel uitgavenniveau in een begroting. Functie (functionele indeling)……… Een functie is een eenheid waarin de begroting en de jaarstukken worden onderverdeeld volgens de begrotingsvoorschriften. De voorschiften 2004 laten de indeling van de begroting en rekening vrij als het gaat om de programma- en productenbegroting. Er wordt wel geëist dat de gemeente de begroting in een apart document omzet naar functies. Dit document moet naar de Provincie en het CBS worden gestuurd. De functionele indeling wordt bij minsteriele beschikking (6 februari 2003) vastgesteld. Gemeentelijke basisadministratie Betreft basisgegevens van alle inwoners van Nederland. De gevan bevolkingsgegevens…………… meenten zijn voor een correcte administratie verantwoordelijk. Gebundelde Doel Uitkering………... Betreft een samenvoeging van een aantal aparte subsidiestromen van het rijk richting de gemeenten, die samen een bepaald doel beogen. Het is daarmee niet vrij besteedbaar zoals het geld dat gemeenten krijgen uit het gemeentefonds. Human Resource Management…… De juiste werkne(e)m(st)er op de juiste werkplek. Incentive……………………………... Aanmoedigingspremie.


133

Inflatiecorrectie……………………… Aanpassing van belastingtarieven aan de geldontwaarding. In Brummen gebruiken we bij het opstellen van de jaarlijkse begroting het Consumenten Prijs Index van het CBS. Informatie Model Ruimtelijke Orde- Dit model wordt gebruikt om voor grondexploitatieplannen financieel ning…………………………………… inzicht te kunnen krijgen in de mogelijke kosten en opbrengsten bij een grondexploitatieplan. Instituut Nederlandse kwaliteitsDe kwaliteit van de werkwijzen binnen Brummen zijn in het recente zorg…………………………………... verleden via modellen van dit instituut in beeld gebracht en basis geweest voor doorgevoerde verbeteringen. Integraal Huisvestingsplan………… Wordt in Brummen gebruikt om het in maart 2008 door de gemeenteraad vastgesteld totaalplan voor de huisvesting van het onderwijs binnen de gemeente aan te duiden. Interactieve beleidsvorming……….. Definitie van de Pröpper en Steenbeek: Een manier van beleidsontwikkeling waarbij de overheid in een zo vroeg mogelijk stadium inwoners, maatschappelijke organisaties, bedrijven en/of andere overheden bij het beleid betrekt om in een wisselwerking en/of samenwerking met hen tot de voorbereiding/bepaling/uitvoering en/of evaluatie van het beleid te komen. Investeren……………………………. Geld in zaken (activa) steken die een waarde hebben die voor meerdere jaren van toepassing is. Hoeveel jaar ligt vast in de gemeentelijke nota investeringen afschrijvingsbeleid. Jaarrekening………………………… De jaarrekening is de tegenhanger van de financiële begroting. In de jaarrekening wordt ingegaan op de realisaties in het afgelopen begrotingsjaar en vormt een onderdeel van de jaarstukken. De jaarrekening bestaat uit: 1. de programmarekening met toelichting en 2. de balans met toelichting. Jaarverslag………………………….. Het jaarverslag is de tegenhanger van de programmabegroting en gaat met name in op de uitkomsten van de programma’s in het afgelopen begrotingsjaar. Het jaarverslag is een onderdeel van de jaarstukken en bestaat uit: 1. de programmaverantwoording; 2. de verantwoording in de verplichte paragrafen, en 3. niet verplichte bijlagen met aanvullende informatie. Jaarstukken………………………….. De jaarstukken zijn het Total aan jaarrekening en jaarverslag. Kapitaallasten……………………….. Dit zijn de terugkerende lasten op de jaarlijkse begroting van investeringen. De kapitaallasten bestaan uit rente en afschrijving. Kengetallen………………………….. Verhoudingscijfers waarmee de effectiviteit en/of efficiency gemeten kunnen worden. Kredieten…………………………….. Betreft het door de raad goedgekeurde totaalbedrag waarmee een voorgenomen investering mag worden verkregen. Lastendruk…………………………… De regelmatig terugkerende geldelijke verplichtingen in de vorm van belastingen en rechten. Leges……………….......................... Rechten die worden geheven voor beschikkingen, afschriften van stukken, contracten enz.

134


Loonkosten………………………….. Het aandeel van de lonen in de productiekosten. Meerjaren Prognose Grondexploita- Overzicht waarin systematisch de financiële resultaten van het ties……………………………………. grondbeleid in beeld worden gebracht. De MPG. wordt jaarlijks uitgebracht. Milieu Uitvoering Programma……… In dit programma legt Brummen haar beleid voor 4 jaar vast op het gebied van het milieu. Nul-groei……………………………... Het stopzetten of verminderen van de groei van een budget. Onderuitputting……………………… Het op voorhand in de begroting rekening houden met het feit dat de inkomsten/uitgaven zullen gaan meevallen en daardoor voordelen ontstaan. Hiervoor wordt dan een stelpost in de begroting opgenomen. In Brummen wordt deze systematiek niet gehanteerd. Onroerende Zaak Belastingen…….. Belangrijkste jaarlijkse inkomstenbron voor de gemeente waarvan de toegepaste tarieven gebaseerd zijn op eigen beleid. Oormerken…………………………... Financiële middelen beschikbaar stellen voor een specifiek doel. Openbare geestelijke Directe hulpverlening (waaronder crisisinterventie, maatschappelijGezondheidszorg…………………… ke opvang), preventie en zorg voor mensen met een verhoogd risico (o.a. signalering, screening en beleidsadvisering), verslavingszorg(inclusief vangnetfunctie), algemeen maatschappelijk werk (gedeeltelijk). Overzicht van baten en lasten…….. Is een onderdeel van de financiële begroting en geeft een overzicht van alle baten en lasten die in een programma zijn opgenomen. Paragrafen…………………………… Paragrafen zijn verplichte dwarsdoorsnede van zowel de begroting als het jaarverslag op specifieke aspecten. Hierbij gaat het om de beleidslijnen van beheersmatige aspecten die van belang zijn, financieel, politiek of anderszins. Prestatie……………………………… Meetbaar resultaat/output van de per product ingezette beschikbaar gestelde (financiële) middelen. Preventief toezicht………………….. De Gemeentewet maakt onderscheid tussen preventief (voorafgaand) toezicht en repressief toezicht (toezicht achteraf). Uitgangspunt van de wet is terughoudendheid. Dit betekent dat repressief toezicht regel is en preventief toezicht de uitzondering. Het gevolg van preventief toezicht is dat de begroting en de daarop betrekking hebbende begrotingswijzigingen voorafgaand aan de uitvoering goedgekeurd moeten worden door Gedeputeerde Staten. In 2008 (brief provincie 21.7.2008, 08.002979) hebben de provincies en het rijk een nieuw, per 1.1.2009 ingaande, toetsingskader vastgesteld. De essentie van de verandering is dat als een gemeente niet voldoet aan de uiterste inzenddatum van begroting (voor 15 november) en jaarstukken (voor 15 juli) preventief toezicht direct van toepassing wordt en dat die gemeente vervolgens met steekhoudende argumenten moet komen om alsnog onder het repressieve toezicht te kunnen vallen. Product………………………………. Een product is het resultaat van samenhangende activiteiten en is meetbaar gemaakt in tijd, geld, kwantiteit en, waar mogelijk, kwaliteit. In de nieuwe voorschriften wordt dit begrip ruim geïnterpre-


135

teerd. Het kan gaan om: een te realiseren voorziening, een dienst, een goed of een activiteit. Programma………………………….. Een samenhangend geheel van producten, activiteiten en geldmiddelen, gericht op het bereiken van vooraf bepaalde maatschappelijke effecten. De voorschriften 2004 gaan uit van een onderverdeling van de begroting in programma’s. De gemeente is vrij in de keuze van het aantal en de inhoud van de programma’s. Programmaplan……………………... Dit plan behandelt per programma expliciet de maatschappelijke effecten en de wijze deze effecten worden nagestreefd. Dit wordt gedaan aan de hand van de volgende drie vragen: Wat willen we? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Reinigingsrechten…………………... Zie onder retributies. Repressief toezicht…………………. Zie preventief toezicht. Begrotingswijzigingen behoeven alleen ter kennisgeving te worden ingezonden. Reserve……………………………… Afgezonderd vermogensbestanddeel vrij aanwendbaar. Een reserve behoort tot het eigen vermogen van de gemeente. Resultaat…………………………….. Dit betreft het verschil tussen de werkelijke lasten en baten in enig jaar. Dit wordt altijd is vastgesteld (resultaatbepaling) en daarna bestemd (resultaatbestemming). Retributies…………………………… Heffingen waar een direct aanwijsbare tegenprestatie van de overheid aan de individuele (betalende) burger tegenover staat. Met deze heffingen mag geen winst worden gemaakt. Voorbeelden: Afvalstoffenheffing en rioolrechten. Risico………………………………… Een kans op een bepaalde gebeurtenis met een bepaald gevolg. Risicomanagement…………………. Het systematisch nemen van beslissingen die gericht zijn op het voorkomen of verkleinen van de nadelige effecten die risico’s met zich mee kunnen brengen. Stelpost…………….......................... Geraamde lasten en/of baten in een begroting die nog nader verbijzonderd moeten worden. Taak………………………………….. Een afgebakend gebied van werk. Taakomschrijving…………………… Totaal van acties, gericht op het bereiken van beoogd doel. Taakstelling………………………….. Het stellen of zich stellen van een bepaalde taak. Tariefdifferentiatie…………………... Het hanteren van verschillende tarieven bij eenzelfde heffing. Verbonden partij…………………….. Een derde rechtspersoon waarbij de gemeente een bestuurlijk- en financieel belang heeft. Voorziening………………………….. Afgezonderd vermogensbestanddeel niet vrij aanwendbaar. Een voorziening behoort tot het vreemd vermogen van de gemeente. Voorziening wordt gevormd wegens: 1. verplichtingen, verliezen en risico’s, 2. onderhoud kapitaalgoederen. Sinds 2009 vallen de door derden beklemde gelden (ontvangen gelden van derden met een afrekeningsregime) niet meer onder voorziening. Wachtgeld………….......................... Een uitkering die een ambtenaar ontvangt bij eervol ontslag niet op

136


eigen verzoek. Weerstandcapaciteit………………... De geldmiddelen die kunnen worden ingezet om tegenvallers op te vangen. Weerstandsvermogen……………… Bij het weerstandsvermogen gaat het om het vermogen om risico’s te kunnen opvangen, zodat het afgesproken takenpakket toch onverkort kan worden uitgevoerd. Zorgverbreding……………………… Verruiming van de maatregelen die tot een betere zorg leiden voor bepaalde groepen in de samenleving.


137

138


2011 Bijlage 6: Inventarisatie samenwerkingsverbanden gemeente

2014 Dit overzicht geeft een beeld van de samenwerking tussen Brummen en anderen partijen, meestal andere gemeenten.                                       

Activerium: Centrum Werk en Inkomen, standplaats Apeldoorn. Ammoniak Reductieplan: Heerde, Epe, Apeldoorn, Voorst, Brummen. Archief: Regionaal Archief Zutphen. Archipel: Zie openbaar basisonderwijs. Berkel Milieu. Bibliotheekwerk samen met Voorst en Provincie. Binnensportaccommodatie: Zie Rhienderoord. Bodem: bijdrage aan Gelderse Bodemraad. Brandweercluster IJsselstreek (Brummen, Lochem en Zutphen. Cultuurbeleid. Uitvoering door de plaatselijke Culturele Stichting. DIVOSA (landelijke organisatie van directeuren van sociale diensten) overleg. Brummen behoort tot de DIVOSA-regio Noord-West-Veluwe, waarin 11 gemeenten zijn ondergebracht:(Harderwijk, Putten, Ermelo, Nunspeet, Oldebroek, Elburg, Epe, Heerde, Voorst, Apeldoorn, Brummen). Doprsraden: zie Wijkraden Geluid: oude Regio Stedendriehoek. Gemeenschappelijke Gezondheids Dienst Gelre IJssel. Gemeente: belangenbehartiging via Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) Handhavingsoverleg, agrarisch overleg, bodemoverleg en overleg over het bouwstoffenbesluit: intergemeentelijke samenwerking tussen Zutphen, Voorst, Twello, Gorssel, Warnsveld, Ruurlo, Hengelo (Gld) en Vorden. Inkoopoverleg: Renkum, Rheden, Doesburg en Rozendaal. Inkoop samenwerking Stedendriehoek. Jeugdgezondheidszorg: uitvoering door Stichting Thuiszorg en werkgroep IJS Maatwerk. Werkgebied subregionaal. Tevens zijn ZorgAdviesTeams (ZAT) operationeel. Jeugdzorg, Platform regiogemeenten/provincie/ bureau Jeugdzorg. Kermis: uitvoering door Stichting Kermis Brummen/Hall. Kinderopvang: kwaliteitszorg: uitvoering door GGD Gelre IJssel. Ook voor peuteropvang. Landschappelijke inrichting van het buitengebied: Overleg over en onderzoek naar landschappelijke inrichting van het buitengebied is met Apeldoorn, Voorst, Epe, Heerde en Rheden. Leerlingenvervoer, uitbesteed aan Zutphen. Leerplicht, uitbesteed aan Apeldoorn. Onderwijs: Bestuurlijk afstemmingsoverleg Deventer, Apeldoorn en Zutphen. Openbaar basisonderwijs: Via stichting Archipel met gemeenten Voorst en Zutphen. Ouderenbeleid, Platform Regiovisie. PPS-constructie: Lombok Eerbeek met ROTIJ. Programmaraad Gelderland Oost. Radio en Televisie:Uitvoering van plaatselijk werkveld door RTV Veluwezoom. Reconstructie Veluwe (commissie). Recreatiegemeenschap Veluwe. Regio Stedendriehoek. Regiotaxi: Gelderse Vallei (Collectief Vraagafhankelijk Vervoer). Rhienderoord. Exploitatie binnensportaccommodatie door Stichting Rhienderoord Zwem & Sportplezier. Riolering: overleg over bundeling mogelijkheden onderhoud aan rioolpompen met gemeente Voorst en Olst-Wijhe. Schoolbegeleiding:IJselgroep Educatieve Dienstverlening en Begeleidingsdienst voor Vrije Scholen. Sociale recherche: uitvoering door Apeldoorn.


139

                     

Spoor: gemeenten langs de Noordtak Betuweroute. Stadsbank Apeldoorn. Stedendriehoek 2030. Toerisme: Stichting Toerisme Veluwe. Toerisme: Apeldoorn onderhoud fietsknooppunten. Toerisme: Veluws Bureau voor Toerisme Toerisme: VVV Veluwe IJsselvallei Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland. Verenfonds met gemeente Bronckhorst ten aanzien van het Bronkhorsterveer. Verkeerszaken: vier keer per jaar overleg met de gemeenten, politie, 3VO, provincie en Rijkswaterstaat in de regio Stedendriehoek. Gezamenlijk worden acties op touw gezet, subsidies aangevraagd etc. Onregelmatig overleg met gemeente Voorst over wegonderhoud en openbare verlichting. Volwasseneneducatie: Uitvoering door ROC Aventus VVC-Oost: Bevorderen efficiënte verkeers- en vervoersbewegingen in Oost Nederland. Waardevol cultuurlandschap (WCL): in het kader van inrichting WCL is er overleg met Rheden en Apeldoorn. Dit WCL-overleg is een initiatief van de gemeente. Werkvoorziening: uitvoering door Delta voor regio Zutphen. WIK (wettelijke regeling kunstenaars): uitvoering door Apeldoorn WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning): beleidsafstemming en gezamenlijke inkoop gemeenten binnen Stedendriehoek. Idem: uitvoering welzijnsdeel door Stichting Welzijn Brummen. WWB (Wet Werk en Bijstand): Uitvoering door Apeldoorn. Woning Stichting Brummen. (prestatieafspraken). Woning Stichting Eerbeek/Loenen (prestatieafspraken). Wijkraden: uitvoering van bepaalde taken op wijkniveau. Fungeren als vast communicatie platform voor de bewoners met gemeente. IJsselsprong: regionale gemeenten in kader landelijk project Ruimte voor de Rivier.

140


2011 Bijlage 7: Het verschil in uitkomst met de begroting 2010

2014 Deze bijlage geeft het verschil aan tussen enerzijds de geraamde uitkomsten voor 2011 tot en met 2013 bij de vaststelling van de programmabegroting 2010 in november 2009 en anderzijds de uitkomsten voor 2011 tot en met 2013 op basis van de nu voorliggende programmabegroting 2011. De specificatie geeft de grootste wijzigingen aan en is opgebouwd per programma. Uitkomst begrotingsontwikkeling x € 1.000

2011

2012

2013

-/- is voordelig +/+ is nadelig

Uitkomst conform blz.5 Programmabegroting 2010 - november 2009 Uitkomst programmabegroting 2011-2014 - september 2010 Verbetering/verslechtering Waarvan ambtelijk e ureninzet Ontwik k eling k osten/baten van derden

31 -465 -496 -101 -395

45 -566 -611 -101 -510

220 241 21 -101 122

Hoofdoorzak en van dit verschil zijn: Hogere kosten vm. Bestuurders Minder budget excursies, bijeenkomsten, representatie Minder budget internationale contacten Minder budget projecten in de regio Minder budget voorlichting Dienstverleningsovereenkomst brandweercluster IJsselstreek Kosten personeel brandweercluster IJsselstreek ipv. ambtelijk personeel Hogere kosten model oefenplan brandweer 2011 Overige verschillen programma 1 Totaal programma 1

90 -15 -7 -15 -10 72 65 25 6 211

132 -15 -10 -15 -18 72 65

141 -15 -10 -15 -2 72 65

28 239

29 265

20 14

0 37 25 13 -623 -283 -73 -9 -913

0 157 25 23 -753 -552 -73 -7 -1.180

-25 59 -12 -82 30 -32 14 -28 2 15 -16 -75

-25 59 -12 -97 36 -41 14 -12 13

Park t Goor Centrumplan Eerbeek, kapitaallasten infrastructuur Ander verloop structuurplan spelen Hoger nadelig saldo bouwen woningtoezicht Volkshuisvesting technisch verschil. In programma 7 omgekeerd verschil Bouwgrondexploitatie technisch verschil, in programma 7 omgekeerd Kosten klompenpaden cq. inzet reserve toerisme voor bestaande actviteiten Overige verschillen programma 2 Totaal programma 2 Lagere storting in voorziening wegen Meerkosten vanwege vervanging 3 bruggen in 2012 Onderhoud fietspaden deels uit reserve rijwielpaden Ander verloop toerekening kosten aan rioolrechten (vooral BTW element) Idem voor afvalstoffenheffing Lagere kosten verkeer c.a. vooral door minder investering buitenruimte Bhoele Hogere kosten oudheidkunde door archeologiekosten en oud archief Minder kosten groen en milieu Ontwikkeling bij kosten en baten lijkbezorging Verwijderen grafzerken begraafplaatsen 2012 Overige verschillen programma wo. Inflatie Totaal programma 3


2 -515 -150 10 11 -608 -25 -12 -17 11 -8 18 -27 0 -15 -75

-19 -84

141

Uitkomst begrotingsontwikkeling x € 1.000

2011

Ontwikkeling kosten arbeidsmarkt inclusief versoberen Ontwikkeling kosten sociale voorzieningen inclusief versoberen Overige verschillen programma 4 Totaal programma 4

2012

2013

-27 70 0 43

-12 59 0 47

-15 8 0 -7

-189

Totaal programma 5

3 1 -185

-239 -30 -22 1 -290

-239 -30 -22 1 -290

Kostenontwikkeling cultuur c.a. incl. versoberen Kostenontwikkeling gezondheidszorg incl versoberen Ander schema IHP, inclusief versoberingsvoorstel Kostenontwikkeling kinderopvang/peuterwerk incl versoberen Kostenontwikkeling leerlingenvervoer Kostenontwikkeling sport Kostenontwikkeling welzijnsaccommodatie Overige verschillen programma 6 Totaal programma 6

-15 -5 76 15 46 -3 -41 8 81

-57 -24 -9 -35 46 -28 -39 7 -139

-75 -30 57 -35 46 -32 -37 4 -102

Ontwikkeling kostenplaatsen/stelposten incl. versoberen Stelpost korting gemeentefonds 2012-2015 Doorwerking hogere uitkering gemeentefonds voorgaande jaren Lagere inflatiecorrectie OZB 2011-2013 Hogere opbrengst toeristenbelasting Loonsomstop al vanaf 2011 Loonstopvoordeel voor extra vorming tbv flexibeler inzet personeel Volkshuisvesting technisch verschil. In programma 2 omgekeerd verschil Bouwgrondexploitatie technisch verschil, in programma 2 omgekeerd Reserveren extra opbrengst toeristenbelasting Overige ontwikkeling financiering Overige verschillen programma 7 Totaal programma 7

-69

-71 425 -367 93 -336 -23 12 623 283 168 -179 -6 622

63 850 -439 142 -336 -23 12 753 552 168 -217 -6 1.519

239 -913 -75 47 -290 -139 622 -1 -510

265 -1.180 -84 -7 -290 -102 1.519 1 122

Meer kosten dekken uit WMO-reserve incl versoberen Hogere eigen bijdragen bij WRV-voorzieningen Ontwikkeling kosten subsidies inclusief versoberen Overige verschillen programma 5

-306 46 -23 23 515 150 -192 -6 138

Recapitulatie Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4 Programma 5 Programma 6 Programma 7 Afronding Totaal vergelijking

142


211 -608 -75 43 -185 81 138 -395

2011 Bijlage 8: In de begroting 2011 opgenomen nieuw beleid

2014 In het volgende overzicht is aangegeven welk nieuw beleid voorgesteld wordt om in de periode 20112014 uit te voeren dan wel op te starten. De budgetten die in de jaarschijf 2011 zijn opgenomen worden via de vaststelling van deze begroting geautoriseerd. Budgetontwikkelingen die starten in de jaren 2012 t/m 2014 worden pas geautoriseerd via vaststelling van de programmabegrotingen voor deze jaren.

Nr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

+ is k osten - is opbrengsten, bedragen x € 1.000 Centrumplan Eerbeek, kapitaallasten infrastructuur Renovatie buitenruimte de Bhoele 2012, € 100.000, 15 jaar afschrijving Groenproject Loenenseweg in relatie tot uitvoering VVP Versterken groen nevenstructuur Brummen Versterken groenstructuur ontmoetingsplekken Renovatie bomen begraafplaats Brummen Project bomen wijkontsluitingswegen Eerbeek Opwaarderen park 't Goor Medewerkers tevredenheidsonderzoek in 2012 Aandeel in dienstverleningsovereenkomst brandweercluster IJsselstreek Invliegen luchtfoto's Structuurvisie buitengebied Ontwikkelen archeologische verwachtingskaart en beleidsadvieskaart Aandeel kosten regioarcheoloog 2011-2013 Structurele ondersteuning bij stimuleren van sportactiviteiten Optimalisatie werkprocessen, stroomlijnen bedrijfsvoering

Totaal wensenlijst/nieuw beleid 2011-2014


2011 2012 2013 2014 14 0 0 0 0 0 0 20 0 72 25 50 4 11 40 75

37 7 0 11 4 0 0 0 7 72 0 0 4 6 40 0

157 10 0 0 0 9 0 0 0 72 25 0 4 6 40 0

170 10 33 0 0 0 18 0 0 72 0 0 4 0 40 0

311

188

323

347

143

144


2011 Bijlage 9: Effecten versobering en fasering

2014 bedragen weergegeven in € waarbij -/- bedragen lagere kosten of hogere inkomsten aangeven

Nr

Onderwerp

1 Excursies en bijeenkomsten: halveren vanaf 2011: Eindejaarsbijeenkomst personeel Afscheid en jubilea Activiteiten personeel per afdeling Raadsexcursies Nieuwjaarsbijeenkomst burgers/bedrijven/instellingen 2 Bestuurlijke representatie: - 10% 3 Taakstelling op budget gemeenteraad 4 Internationale contacten: 4a Stichting Krotoszyn, gefaseerd stopzetten, 2011 50%, vanaf 2012 100% 4b Te ontvangen en te bezoeken relaties 5 Stedendriehoek 5% vanaf 2012 6 Budget projecten in de regio: 6a Verlaging budget projecten in de regio 6b Verdere halvering. 7 VNOG 5% vanaf 2012 8 VNG 5% vanaf 2012 9 Voorlichting: 9a minder budget relatiegeschenken 9b minder budget gemeentethuis 9c minder budget burgerjaarverslag 9d toeristische folder in 2012 9e toeirstische folder uit bestemmingsreserve toeirsme en recreatie 9f Geen klanttevredenheidsonderzoek meer, ook niet in vorm burgerpanel Totaal programma 1

1a 1b 1c 1d 1e

2011

2012

2013

2014

-1.031 -4.984 -3.768 -1.446 -1.386 -2.700 -9.000

-1.031 -4.984 -3.768 -1.446 -1.386 -2.700 -9.000

-1.031 -4.984 -3.768 -1.446 -1.386 -2.700 -9.000

-1.031 -4.984 -3.768 -1.446 -1.386 -2.700 -9.000

-3.830 -2.731

-7.661 -2.300 -2.783

-7.661 -2.731 -2.783

-7.661 -2.300 -2.783

-10.000 -15.000

-10.000 -15.000 -10.400 -1.559

-10.000 -15.000 -10.400 -1.559

-10.000 -15.000 -10.400 -1.559

-2.000 -6.000 -2.000

-2.000 -6.000 -2.000

-2.000 -6.000 -2.000

-8.300 -74.176

-2.000 -6.000 -2.000 8.250 -8.250 -8.300 -92.318

-8.300 -92.749

-8.300 -92.318

0

-83.106 -83.106

-83.106 -83.106

-83.106 -83.106

-60.000 -20.000 -25.000 -105.000

-60.000 -20.000 -25.000 -105.000

-60.000 -20.000 -25.000 -105.000

-60.000 -20.000 -25.000 -105.000

-26.938 -50.000

-26.938 -50.000

-76.938

-76.938

-26.938 -50.000 -40.000 -116.938

-26.938 -50.000 -40.000 -116.938

-50.000

-50.000 -50.000 -30.000

-50.000

-130.000

-50.000 -50.000 -30.000 -43.000 -173.000

-50.000 -50.000 -30.000 -43.000 -173.000

10 Inzet reserve toerisme en recreatie voor bestaande toeristische activ. Totaal programma 2 11 Verlaging budget onderhoud groen 12 Verlaging budget onderhoud bermen en sloten 13 Lagere storting in het wegenfonds Totaal programma 3 14 Herijking werkdeel 15 Intensivering reintegratie 16 Lagere kosten uitbesteding aan Apeldoorn 5% Totaal programma 4 17 18 19 20

WMO-gelden breder inzetten Grote woningaanpassing meer tlv WMO-gelden Meer eigen bijdragen bij WRV-voorzieningen Taakstelling SWB 5% Totaal programma 5


145

Nr

Onderwerp

2011

21 22 22a 22b 23 24 25 26 27 28

Nadere criteria subsidiebeleid (waaronder met betrekking tot wijkraden) Taakstelling 5% op budgetsubsidies: Bibliotheek Rhienderoord Stopzetten oud en nieuwfeest Bhoele Stopzetten waarderingssubsidies Niet meer indexeren overige subsidies wo. budgetsubsidies vanaf 2012 GGD 5% vanaf 2012 Onderwijs huisvesting. Verlaging m2 prijs met € 50 Onderwijs huisvesting. Vanaf circa 2020 budgettair neutraal 29 Verlaging budget schoolbegeleiding 30 Harmonisatie voorschoolseopvang Samengaan KDV en PSZ. 31 Muziekonderwijs van 2 naar 1 uur en minder naar muziekverenigingen Totaal programma 6 32 33 34 35 36 37 38 39 40

Digitaal loket Eerbeek vanaf 2011 Verlaging investeringsniveau gemeentehuis en -werf met € 500.000 Taakstelling op stijging loonkosten Opbrengst loonsomstop vanaf 2011 (deels) voor extra kosten opleiding Taakstelling op overhead Doorberekening (personele kosten) aan RO-projecten Niet meer indexeren budgetten kosten van derden vanaf 2012 Toeristenbelasting verhogen tot € 1,35. Voeding bestemmingsreserve toerisme en recreatie (50% van 39) Totaal programma 7 Totaal Totaal afgerond op € 1.000

146

-8.000 -39.000

-98.592 -20.000

-165.592 -15.000 pm -23.000 23.000 -50.000 -20.000

-85.000

2012

2013

2014

-25.000

-25.000

-25.000

-21.500 -28.500 -8.000 -39.000 -20.000 -15.300 -15.000 -247.959

-21.500 -28.500 -8.000 -39.000 -43.000 -15.300 -15.000 -156.997

-21.500 -28.500 -8.000 -39.000 -66.000 -15.300 -30.000 -442.436

-20.000 -50.000 -14.500 -504.759

-20.000 -50.000 -35.000 -457.297

-20.000 -50.000 -35.000 -780.736

-15.000 pm -63.000 12.000 -50.000 -20.000 -33.000 -336.000 168.000 -337.000

-15.000 pm -138.000 12.000 -50.000 -20.000 -58.000 -336.000 168.000 -437.000

-15.000 pm -214.000 12.000 -50.000 -20.000 -83.000 -336.000 168.000 -538.000

-556.706 -1.329.121 -1.465.090 -1.889.098 -557 -1.329 -1.465 -1.889


2011 Bijlage 10 - Uitgangspunten begroting

2014 De inhoud van deze bijlage Hieronder staan in tabelvorm de financiële uitgangspunten die zijn gehanteerd bij het opstellen van de programmabegroting. Uitgangspunten Uitgaven

Programmabegroting 2011-2014

Prijsstijging 2011 (inflatie)

0,8% bij die budgetten waar dat aan de orde is. Sommige andere budgetten zijn taakstellend of hebben een ander prijsverloop, bijvoorbeeld op basis van (meerjarige) afspraken. Op basis van de meest recente gegevens over het verloop van de gemeentelijke bijdrage. De raming 2011 is gebaseerd op de CAO 2009-2011. Voor de jaren 2012 t/m 2014 is uitgegaan van een jaarlijkse loonontwikkeling met 1%. Op basis van de staat van activa en het meerjareninvesteringsplan vanuit de meerjarenbegroting 2011-2014 die in het voorjaar is opgesteld. Op basis van de leningenportefeuille 2010 verhoogd met een jaarlijkse stelpost van € 100.000 voor rente van nog aan te trekken leningen. Aan nieuwe activa wordt op begrotingsbasis 5% rente toegerekend. Hierover wordt geen rente berekend.

Gemeenschappelijke regelingen Salarissen

Kapitaallasten

Rentelasten

Rente over activa Eigen financieringsmiddelen Opbrengsten Onroerende zaakbelastingen

Toeristenbelasting Woonforensenbelasting Rioolrechten Afvalstoffenheffing Grafrechten Marktgelden Leges Rente verstrekte leningen

Jaarlijkse inflatiecorrectie met 0,8%. Daarnaast jaarlijks een opbrengststijging van € 25.000 vanwege verbouwactiviteiten etc. en een opbrengststijging van € 25.000 vanwege bouwactiviteiten in de uitbreidingswijken Elzenbos en Lombok. Tarief per overnachting € 0,65. 2,49 promille van de WOZ waarde met een maximum van € 1.366. Kostendekkend. Kostendekkend. Inflatiecorrectie met 0,8%. Beleidsmatig uitgangspunt is 100% kostendekking. In de praktijk wordt dit percentage niet bereikt. Beleidsmatig uitgangspunt is 100% kostendekking. Op basis van de bestaande leningenportefeuille.

Overige uitgangspunten Onvoorziene uitgaven Prijspeil meerjarenperspectief

€ 27.227. 0,8% bij die budgetten waar dat aan de orde is. Sommige andere budgetten zijn taakstellend of hebben een ander prijsverloop, bijvoorbeeld op basis van (meerjarige) afspraken. Vanaf 2012 worden de meeste in- en externe budgetten niet meer verhoogd met inflatie. Dit omdat de gemeente vanaf dat jaar hiervoor ook niet meer wordt gecompenseerd via de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Algemene uitkering gemeentefonds Op basis van de circulaire van 9 juni 2010. Gemeente Brummen – Provincie Gelderland

147

Uitgangspunten Eenheden algemene uitkering Aantal inwoners Aantal woonruimten

Behoedzaamheidreserve

148

Programmabegroting 2011-2014 Op basis van meest recente uitkeringsspecificatie van 16 juli 2010. Voor de berekening van de algemene uitkering is uitgegaan van een inwoneraantal van 21.152 voor de jaren 2011 t/m 2014. Voor de berekening van de algemene uitkering is uitgegaan van de volgende aantallen: 2011 – 9.592 2012 – 9.792 2013 – 9.942 2014 – 10.092 Systematiek op dit moment buiten werking gesteld.


2011 Bijlage 11 – Groslijst denkrichtingen

2014 In deze bijlage bij de programmabegroting 2011-2014 worden, in alfabetische volgorde, de denkrichtingen voor het oplossen van het te verwachten structurele tekort op de gemeentebegroting weergegeven. Het woord denkrichtingen geeft aan dat dit overzicht niet de oplossing van de te verwachten financiële problemen is, maar wel potentiële onderwerpen aangeeft waarover, volgens het college, principiële keuzes te overwegen zijn. Het woord alfabetisch geeft aan dat het overzicht in willekeurige volgorde wordt gepresenteerd.            

Ambtelijke organisatie. Afbouw formatie op basis van reductie takenpakket. Belasting verhoging. Bovenop de jaarlijkse stijging van de OZB-tarieven met het inflatiepercentage maximaal 5% extra verhoging. Bibliotheekwerk: Subsidievermindering. Bij uitwerking aan mogelijke alternatieven vanuit de samenleving medewerking verlenen. Centrumplan Eerbeek. Impuls in het centrum versoberen. Huisvesting gemeentehuis. Verdere verlaging van het oorspronkelijke investeringbedrag van € 6 miljoen. Huisvesting onderwijs (IHP). Nieuwbouwplannen sterk faseren. Inhuur externen. Maximaal beperken. Bevorderen multi-functionelere inzet eigen personeel. Muziekonderwijs. Inkoop stoppen. Nieuw beleid. Vanuit het principe pas op de plaats geen nieuw beleid meer dat tot gemeentelijke lasten leidt. Rhienderoord: Subsidievermindering. Sportcomplex Hazenberg. Vergaande privatisering richting Sportclub Brummen. Stichting Welzijn Brummen. Subsidievermindering door reductie takenpakket.


149

150


Ontwikkeling exploitatie beleid onderdelen, +/+ is nadelig -/- is voordelig

cijfers x € 1.000 Totaal 2010

1 Uitkom s t program m abegroting 2011-2014 2 Te verwachten korting op het gem eentfonds vanaf 2012 3 Aanvullend effect projecten op de exploitatiebegroting

4 5 6 7

Projecten in uitvoering Grondexploitatie de Lom bok PPS Grondexploitatie de Lom bok, deel gem eente Grondexploitatie de Elzenbos Integraal Huis ves tings plan Onderwijs IHP

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

BIJLAGE 12

2020

2021

2022

2023

2024

-112

-465

-991

-609

-611

-611

-611

-611

-611

-611

-611

-611

-611

-611

-611

19.550

0

0

425

850

1.275

1.700

1.700

1.700

1.700

1.700

1.700

1.700

1.700

1.700

1.700

740

0

0

0

0

0

74

74

74

74

74

74

74

74

74

74

-112

-465

-566

241

664

1.163

1.163

1.163

1.163

1.163

1.163

1.163

1.163

1.163

1.163

Totaal

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

2024

-2.481 -973 -4.210 -39

55

30

173

570

145

873

298

612

-2.994

-4.210 199

0

0

0

0

0

0 0 2.633

0 0 1.893

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

0 0 74

Nog niet vastgestelde projecten Kulturhus Eerbeek Kulturhus Brum m en Centrum plan Brum m en IJs s els prong Indus trieterrein de Hazenberg

0 0 0 0 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

0 0 0 nnb. 0

Totale effecten van de projecten

-5.070

1.948

30

173

570

145

-2.507

372

686

-2.920

-3.937

74

74

74

74

74

-740

0

0

0

0

0

-74

-74

-74

-74

-74

-74

-74

-74

-74

-74

-5.810

1.948

30

173

570

145

-2.581

298

612

-2.994

-4.011

0

0

0

0

0

V astgestelde projecten 8 Nieuwbouw gem eentehuis in Eerbeek (aanvullend) 9 Gem eentewerf in Brum m en (aanvullend) 10 Centrum plan Eerbeek

11 12 13 14 15

2012

-8.898

A Aanvullende taakstelling na versobering en fasering Ontwikkeling exploitatie diverse specifieke projecten onderdelen, +/+ is nadelig -/- is voordelig

financiële doorrekening middellange termijn (2011 - 2024) 2011

Structuele effecten van projecten naar onderdeel A Overbrenging s tructurele effecten van projecten naar A B Totaal incidentele effecten van de projecten A+B Saldo begroting voor verrekening met bestemmingsreserves

-2.481 -973

1.836 -435 -393 811 809 -1.418 1.461 1.775 -1.831 -2.848 1.163 1.163 1.163 1.163 1.163 nadeel voordeel voordeel nadeel nadeel voordeel nadeel nadeel oordeel oordeel nadeel nadeel nadeel nadeel nadeel

Ontwikkeling algemene en bestemmingsreserves per einde van elk jaar Saldo weers tandres erve Saldi bes tem m ings res erves Stand algem ene vrije res erve per 1 januari Uitkom s t exploitatiebegroting Overige m utaties Saldo algemene vrije reserve per 31 december 16 Totaal algem ene en bes tem m ings res erves

2010 3.345 7.461

2011 3.345 6.764

2012 3.345 6.086

2013 3.345 5.187

2014 3.345 4.816

2015 3.345 3.800

2016 3.345 2.881

2017 3.345 2.124

2018 3.345 2.041

2019 3.345 4.449

2020 3.345 3.366

2021 3.345 2.783

2022 3.345 2.200

2023 3.345 1.617

3.469 -1.836 41 1.674 over 12.480 2010

1.674 435 20 2.129 over 12.238 2011

2.129 2.719 2.501 393 -811 -809 197 593 183 2.719 2.501 1.875 over over over 12.150 11.033 10.036 2012 2013 2014

1.875 1.418 30 3.323 over 10.468 2015

3.323 -1.461 217 2.079 over 8.305 2016

2.079 -1.775 531 835 over 6.304 2017

835 1.831 -54 2.612 over 7.998 2018

2.612 2.848 -3.744 1.716 over 9.510 2019

1.716 553 -610 -1.773 -2.936 -1.163 -1.163 -1.163 -1.163 -1.163 0 0 0 0 0 553 -610 -1.773 -2.936 -4.099 over tekort tekort tekort tekort 7.264 5.518 3.772 2.026 603 2020 2021 2022 2023 2024

151 Gemeente Brummen – Provincie Gelderland – Bijlage 12

2024 3.345 1.357

152 Gemeente Brummen – Provincie Gelderland – Bijlage 12

Aanbieding van de programmabegroting. 3

Recommend Documents