AAN TAFEL MET DE RELIGIES Over sex en politiek praat men niet aan tafel maar godsdienst en cultuur liggen op je bord (L.A.) Eten is te belangrijk om niet serieus genomen te worden. Niet alleen in zijn bereiding en in de zorg die eraan besteed wordt, maar omdat het één van de waardevolste rituelen van het menselijk bestaan blijft. Een maaltijd is haast religieus. Als eenmaal de kerken leeggelopen zijn, waar anders dan aan tafel kun je nog brood breken met gelijkgestemden, een communio creëren en samen ervaren? Tijd nemen om te genieten, te praten, te delen? (Yves Desmet) Normen en waarden terug in het onderwijs: Eten wat de pot schaft, halal of niet, geen kind dat het merkt (Cynicus)
Uitgangspunt Hoe praat je met (deeltijdse) jongeren over godsdienst? (leerplan, verschillende doelen en ASPV Aan-Zet: Uit overtuiging) Oplossing Eten en drinken gaan er altijd in en daarmee verleiden we ze tot een gesprek, opzoekwerk, … Praktisch Mits betaling van een waarborg van 200 euro en een huur van 5 euro per schooldag of 20 euro per schoolweek kan je onze 6 koelboxen ontlenen. Voor de weekends rekenen we niets aan. De waarborg heeft tot doel het eventuele totale verlies van de boxen ten gevolge van brand, diefstal, ongeval e.d. te dekken zodat we ze opnieuw kunnen samenstellen. De huur dient om het verbruiksmateriaal aan te vullen (bekers met deksel, rietjes, theelichtjes, wierook) De boxen bevatten geen bederfbare waren, gelieve er ook geen in achter te laten als je ze terugbrengt. Je zal dus zelf de nodige ingrediënten moeten aankopen. Er is per godsdienst één koelbox met info en materiaal. Dus één voor elk, christenen, joden, moslims, hindoes, boeddhisten. Daarnaast is er een algemene box met gezamenlijk materiaal (CD, achtergrondinformatie en handleidingen, ...) Het is de bedoeling dat er ook werkelijk een maaltijd bereid wordt, het is dus interessant als je over een keuken kan beschikken, anders moet je een campingvuurtje voorzien. Verloop Dek een zeskantige tafel (of zet meerdere tafels in een zeshoek) met tafelkleed, servetten, theelichtjes, kaarsen, bestek zodat het er feestelijk uit ziet. Zet op 5 plaatsen een religieus voorwerp maar nog geen bord, de zesde plaats is voor de begeleider en daar staat het in elkaar gestapelde kijkmenu: kleinste balkje onderin, zodat alleen het aperitief te zien is. Verdeel de jongeren in 5 groepen en geef ze willekeurig een bord, ondersteboven, zodat ze een religieus symbool bedeeld krijgen. Ze moeten zich dan aan tafel zetten bij het voorwerp dat overeenkomt met hun symbool en noteren op hun antwoordblad de namen van de groepsleden en de godsdienst. Achtereenvolgens krijgen ze smaakbekers, geurpotten, tastzakjes, hoortestjes en het kijkmenu. Ze noteren wat ze proeven, ruiken, voelen, horen en zien en koppelen dat aan de overeenkomstige godsdienst. Bij het opbouwen van het kijkmenu wordt verwezen naar de spijswetten van de verschillende godsdiensten. Een project van CLW Don Bosco Wilrijk- 1
AAN TAFEL MET DE RELIGIES Daarna moeten ze hun overeenkomstige koelbox onderzoeken naar iets wat er NIET in thuis hoort. Op die manier hebben ze (hopelijk) alles aandachtig bekeken. Overloop met hen de infobladen en laat ze mekaar daarover informeren. Tenslotte proberen we van elke godsdienst één recept of drank te kiezen om een volledige maaltijd te bereiden: voorgerecht, soep, hoofdschotel, dessert en drank horen dus bij verschillende godsdiensten. Eigen recepten van jongeren of begeleiders kunnen uiteraard ook! Als je niet over een keuken kan beschikken moet het met een campingvuurtje en wat kookmateriaal haalbaar zijn in je leslokaal te blijven, dat is al enkele malen getest. Inhoud van de boxen De algemene box bevat achtergrondinformatie, boeken, brochures, foto’s, een cd met de muziek, de borden met symbolen, het kijkmenu, bekers en deksels, wierook, rietjes, theelichtjes, ... en een cd met alle teksten en foto’s zodat je zelf nog teksten kan afdrukken of integreren in je eigen materiaal. De verschillende godsdienstboxen bevatten elk een set inlegbladen met een vaste structuur: algemene informatie – cijfermateriaal – gebruiken en regels – feesten – voedselvoorschriften – recepten – kruiswoordraadsel – wat past waarbij? Daarnaast bevat elke box minimaal 2 typische voorwerpen, een daarvan wordt op de tafel gezet, het andere gaat in het tastzakje Doen en waarnemen - praktisch Gedekte tafel voor 5 (spelers – groepen) … kaarsen, een voorwerp per godsdienst, het kijkmenu (in elkaar geschoven), smaakbekers, geurpotten, tastzakjes, cd-speler De deelnemers krijgen per groep een bord waarin een symbool staat afgedrukt. Ze noteren de bijbehorende godsdienst op hun antwoordblad en zetten zich op de overeenkomstige plaats aan tafel. Deel 1 Smaakbekers Iedere deelnemer krijgt een rietje (één bepaalde kleur per godsdienst). Ze noteren op het antwoordblad welke drank ze geproefd hebben en bij welke godsdienst die volgens hen hoort. Na de laatste beker onmiddellijk overlopen en (laten) vertellen waarom die drank bij die godsdienst past. Vb: C: (alcoholvrije) wijn - H: melk - J: druivensap - B: water - M: muntthee Deel 2 Geurpotten Elke deelnemer mag aan een geurpot ruiken. Ze noteren wat er volgens hen in zit en bij welke godsdienst dat hoort. De bekers worden doorgegeven tot ieder aan de 5 bekers heeft geroken en dan is er weer feedback en verklaring. Vb: C: wierook - H: garam masala – J: dille - B: sojasaus - M: munt Deel 3 Hoortestjes Er worden 5 fragmenten van één minuut afgespeeld en de deelnemers noteren in volgorde bij welke godsdienst die muziek hoort, hier volstaat een opsomming van de juiste antwoorden. Er staat op de CD ook een mix van alle soorten religieuze muziek door elkaar. Die kan als achtergrondmuziek gebruikt worden tijdens de andere opdrachten. Een project van CLW Don Bosco Wilrijk- 2
AAN TAFEL MET DE RELIGIES Deel 4 Tastzakjes Er worden 5 zwarte zakjes doorgegeven die een typisch voorwerp bevatten. De deelnemers noteren op hun blad wat er volgens hen in zit en bij welke godsdienst het hoort. Als alle zakjes betast zijn, worden ze geopend en is er weer een duidingsmoment. Vb: C: kruisbeeld – H: shiva – J: keppel – B: boeddha – M: gebedskraal Deel 5 Kijkmenu Er worden 5 foto’s van gerechten getoond, de ingrediënten staan er ook bij. De deelnemers noteren of ze vanuit hun godsdienst dat gerecht mogen eten: Cocktail: bevat enkel vruchtensappen, geen alcohol, mag door iedereen gedronken worden Voorgerecht: bevat kikkererwten uit blik – moslims mogen geen groenten uit blik eten Soep: bevat knoflook en uien - hindoes gebruiken geen knoflook of uien of andere producten die de zintuigen zouden prikkelen Hoofdgerecht: bevat lamsbout – hindoes en boeddhisten kunnen vegetariërs zijn en mogen dan geen vlees eten, rundvlees is sowieso verboden voor hindoes Dessert: bevat melk en eieren - joden mogen geen melkproducten met dierlijke combineren in één maaltijd (lamsbout gegeten, dus geen zuiveldessert) Deel 6 Onderzoek van de boxen De deelnemers moeten nu hun box onderzoeken naar iets wat er niet in thuis hoort. Het idee is dat ze op die manier alles goed bekijken. Ze worden uitgenodigd om de infofiches te lezen. Daaruit kunnen ze afleiden wat er niet in hun koelbox hoort en daarna kunnen de groepen verslag uitbrengen aan elkaar. Je kan ingrediënten en/of voorwerpen mixen, vb: vlees en melk samen in de Joodse koelbox, alcohol of vlees in de boeddhistische, ui of look in de hindoeistische, ... Deel 7 We bereiden een maaltijd De deelnemers krijgen de recepten (of zoeken ze onder begeleiding) en de ingrediëntenlijst om een volledige maaltijd te bereiden. De bedoeling is iets representatief uit elke godsdienst klaar te maken: voorgerecht, soep, hoofdschotel, dessert, drank komen uit de verschillende boxen. De deelnemers mogen zelf kiezen (afhankelijk van de ingrediënten, eventueel gaan we samen winkelen). We voorzien een keuken of een campingvuurtje, materiaal, ingrediënten Bijgevoegde recepten: Boeddhistische monnikensoep – Phoolaura (gele spliterwtenballetjes) – Aziatisch tofuslaatje Hindoe: daal van rode linzen – Phal kã halvã (vruchtenversnapering) Joods: gefillte fish – latkes (aardappelkoekjes) Christenen: Vlaamse pannenkoeken - paasnestje Moslim: salade van kekererwten – harira (soep) – muntthee – baklava - amandelbolletjes Mogelijke andere verwerkingsopdrachten Welke zijn de grote feesten bij iedere godsdienst en wat houdt dat in? Hoe worden de grote momenten uit het leven gevierd in de verschillende godsdiensten: geboorte, volwassenheid, huwelijk, dood, ... Op welke boeken steunt het geloof? Welke kledij is er typisch? Heeft elke godsdienst een gebedskraal? (paternoster, ...) Een project van CLW Don Bosco Wilrijk- 3
AAN TAFEL MET DE RELIGIES Evaluatie Naam: Organisatie: Adres: Tel en e-mail: Periode van ontlening: Christenen Klasnaam
J
M
Moslims J
Andere M
J
M
Totaal
Algemene beoordeling van het project: ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Gevonden fouten: ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Suggesties naar verdere uitwerking van het project: ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Tips om met dit materiaal te werken: ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
Een project van CLW Don Bosco Wilrijk- 4
AAN TAFEL MET DE RELIGIES Groepsleden: Godsdienst: SMAAKBEKERS
Wat we proeven
Hoort bij volgende godsdienst
Wat we ruiken
Hoort bij volgende godsdienst
Wat we horen
Hoort bij volgende godsdienst
Wat we voelen
Hoort bij volgende godsdienst
1 2 3 4 5 GEURPOTTEN
1 2 3 4 5 HOORTESTJES
1 2 3 4 5 TASTZAKJES
1 2 3 4 5 Een project van CLW Don Bosco Wilrijk- 5
AAN TAFEL MET DE RELIGIES KIJKMENU
Ingrediënten
Toegelaten
Pistachesiroop, amandelsiroop, limoensap, passievruchtsap, frambozensap, muntblad, rode bessen, stukje ananas
JA / NEEN
Gekookte, ontvliesde kikkererwten uit blik, tarwebloem, komijnpoeder, koriander, sesamzaak, peper en zout
JA / NEEN
Soep
Knoflook, uien, olijfolie, citroensap, meel, zwarte peper, zeezout, peterselie, sesam, geraspte kaas, volkorenbaguette
JA / NEEN
Hoofdgerecht
Lamsbout, peper en zout, knoflook, rozemarijn, paprika's, aubergine, courgette, tomaten
JA / NEEN
Volle melk, vanillepeul, eierdooiers, suiker
JA / NEEN
Drank Voorgerecht
Dessert ONS MENU
....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
Een project van CLW Don Bosco Wilrijk- 6