Aan de Gemeenteraad
Raad
: 5 maart 2009
Status
: Besluitvormend
Punt no.
: 12
Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet en wijze van financiering IBA-project
Korte toelichting Op de agenda voor uw vergadering van 5 februari stond onder punt 10 het voorstel “Beschikbaarstellen krediet en wijze van financiering IBA-project”. Omdat de uitkomsten van de aanbesteding van het project, op 3 februari, niet tijdig konden worden verwerkt in het onderhavige voorstel, is besloten het voorstel opnieuw te agenderen voor uw vergadering van 5 maart. Het voorstel dat nu voorligt is gebaseerd op de uitkomsten van de aanbesteding. Om u het volledige beeld van het IBA-project in één voorstel te schetsen, is een deel van de tekst van het voorstel van 5 februari opnieuw in dit voorstel opgenomen.
Nadere toelichting Deelname aan het project. Op grond van eerdere inventarisaties van het buitengebied in het kader van het Gemeentelijk Riolerings Plan 2 (GRP) was er sprake van 904 percelen waar de lozing van huishoudelijk afvalwater nog niet gesaneerd was. Dat aantal van 904 is aanzienlijk gereduceerd. Die reductie wordt veroorzaakt door: 1. in de inventarisatie zat een aantal “panden” waarbij geen sprake is van lozing van huishoudelijk afvalwater, zoals een gebouwtje op een begraafplaats, ijsbaan, enkele sportkantines, en dergelijke; 2. een aantal panden is in de loop der tijd afgebroken, zoals bijvoorbeeld een aantal woningen aan de Betonwei; 3. een aantal percelen is in de afgelopen jaren aangesloten op de riolering (ca. 75) of voorzien van een IBA (21). In onderstaande tabel is dat schematisch weergegeven. Inventarisatie aantal percelen GRP II Start bij GRP II
904
Reeds aangesloten op riool
-75
Reeds aangesloten op IBA
-21
Overige bijstellingen
-10
Totaal in aanmerking voor IBA project 2009-2010
798
Resultaten van de inventarisatie Dit betekent, dat bij de inventarisatie van het IBA-project door BroosWater BV sprake is van 798 benaderde adressen. De percelen zijn, op grond van de gebiedsindeling door Wetterskip Fryslân, in een viertal categorieën ingedeeld, te weten: A. onder de gemeentelijke zorgplicht vallende percelen die op grond van het gemeentelijk beleid, moeten worden voorzien van een IBA klasse 2; V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 maart\word\12 - Financiering IBA-project.doc
Raad : 5 maart 2009 B. C.
D.
Punt no.: 12
Blad: 2
verspreid in het buitengebied in zeer kwetsbaar gebied gelegen percelen; ook hier is een IBA klasse 2 verplicht; percelen die liggen in niet kwetsbaar, vrij afstromend gebied; hier moet minimaal een Verbeterde Septictank (VST) worden geplaatst; een IBA klasse 2 (via de gemeente) is een vrijwillige optie; percelen die liggen in niet kwetsbaar, niet vrij afstromend gebied; hier hoeven tot 2015 geen extra maatregelen te worden getroffen, mits er nu een goed functionerende beerput met voorbezinkputje aanwezig is voor de lozing van het afvalwater; ook hier is een IBA klasse 2 (via de gemeente) een vrijwillige optie.
De uitgevoerde inventarisatie van BroosWater BV geeft de volgende uitkomsten: Aantal deelnemers Deelnemers IBA
296
Deelnemers aansluiting riolering
75
Spijtoptanten
30
Deelnemers IBA (reeds uitgevoerd in 2008) Totaal deelnemers
15 416
Aantal niet deelnemers Aantal niet deelnemers
382
Waarvan gereageerd
275
Waarvan niet gereageerd
107
Dit betekent dat 52% van de voor het project in aanmerking komende lozers heeft verklaard deel te nemen ( Hiervan zijn er 44% de uit categorie C en 29% uit categorie D). Samen met de percelen die al zijn aangesloten op de riolering of een IBA is na afronding van het IBA-project 60% van de 894 percelen in het buitengebied via de gemeente gesaneerd. Als we alleen aan de zorgplicht zouden hebben voldaan, zou dat percentage beduidend lager zijn uitgevallen: 29. Perceelseigenaren die zelf al een voorziening hebben getroffen (VST of IBA) zijn niet meegenomen in deze aantallen, omdat dat buiten het gezichtsveld van de gemeente is gebeurd. Wetterskip Fryslân gaat ook deze lozers in beeld brengen, zodat we dan een compleet beeld krijgen van de gesaneerde percelen in ons buitengebied. Financiële consequenties Vanwege van de uitkomsten van de aanbesteding ontstaat een geheel ander en financieel positiever beeld dan wij in het eerdere voorstel, gebaseerd op de besteksraming, hebben geschetst. Investeringsbedrag o.b.v. aanbesteding € 1,88 mln Geraamde (rest)investeringsbedrag € 1,23 mln --------------Tekort € 0,65 mln Voor de sanering van het buitengebied hebben de bewoners destijds, via de OZB, bijgedragen aan de reserve GRP buitengebied (besluit raad dd 19 december 1996 - ter inzage). Deze middelen zijn in de genoemde en hierna nader gespecificeerde reserve gestort. Dekkingsvariant 1 Conform de BBV voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten) en in de lijn met de dekkingswijze van het oorspronkelijk investeringkrediet worden de (extra) kapitaallasten berekend. Het gaat hier namelijk om een investering met economisch nut. Dergelijke investeringen moeten worden geactiveerd om vervolgens op af te schrijven, in plaats van het in één keer te dekken uit een reserve.
V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 maart\word\12 - Financiering IBA-project.doc
Raad : 5 maart 2009
Punt no.: 12
Blad: 3
In het oorspronkelijke voorstel werd uitgegaan van een onttrekking aan de reserve voor de extra exploitatielasten. Op basis van het onderstaande schema is te zien dat de geraamde opbrengst rioolheffing hoger is dan de geraamde kosten. Dit betekent dat er geen onttrekking aan de reserve hoeft plaats te vinden, maar dat er een voordelig saldo ontstaat. Dekkingsvariant 1 Extra afschrijvingslasten Beheer en onderhoud gemalen Beheer en onderhoud IBA's Vergoeding beheer en onderhoud (WSF) Opbrengst rioolrechten Saldi
2009 -98.869 0 0
2010 39.606 2.800 25.007
2011 37.186 4.200 37.510
2012 34.766 4.200 37.510
2013 32.346 4.200 37.510
0 -27.060 -125.928
-22.733 -73.834 -29.155
-34.100 -77.513 -32.717
-34.100 -79.751 -37.375
-34.100 -83.100 -43.144
Dit kan toegevoegd worden aan de reserve tariefegalisatie riolering. Om schommelingen in het tarief te voorkomen stellen wij voor om een eventuele tariefwijziging in relatie tot het GRP-3 te beoordelen, in plaats van het tarief nu op voorhand te verlagen als gevolg van de gunstige aanbesteding. In het raadsbesluit van 19 december 1996 is het rioolrecht gekoppeld aan de onroerende zaakbelasting met als uitgangspunt om minder draagkrachtigen te ontzien. Als gevolg van deze koppeling betalen aansluitingen die niet zijn aangesloten op de riolering mee voor de aanleg en instandhouding van het rioolstelsel. Daarom is een bestemmingsreserve ingesteld voor het gedeelte belastinginkomsten via de OZB dat van de percelen in het buitengebied is ontvangen. Deze reserve hoeft niet aangewend te worden ter dekking van de kosten van het IBA-project. De stand van de reserve bedraagt 42% neemt niet deel aan het project Restant reserve
€ 540.919 1 € 227.186 ------------€ 313.733
382 aansluitingen van de oorspronkelijke 904 (42%) nemen niet deel aan het project. Deze aansluitingen hebben meebetaald, doen niet mee en dus krijgen ze hun geld terug. Dit betekent een eenmalige teruggave van € 595 per aansluiting (saldo reserve € 227.186 / 382 niet deelnemers). Deze aansluitingen ontvangen van de gemeente een brief waarin wordt vermeld alle, bestaande en in de toekomst te verwachten verplichtingen om huishoudelijk afvalwater te lozen, voor rekening van de lozer zijn. De gemeente speelt hier dan geen rol meer in. Het saldo van de reserve kan aan de reserve tariefegalisatie riolering worden toegevoegd. Voordelen: - Deze methode is conform relevante wet- en regelgeving (BBV) en dus rechtmatig. - Deze variant komt ten gunste aan alle burgers in het buitengebied. Deelnemers aan het project hebben het voordeel in de vorm van een eigen bijdrage die beperkt heeft kunnen blijven tot € 1.000, mede door inzet van de bestemmingsreserve, en niet-deelnemers krijgen hun geld terug. Hiermee worden politieke afspraken uit het verleden nagekomen - Een verhoging van de tarieven als gevolg van de aanleg van riolering in het buitengebied wordt vermeden. Nadelen: - Het saldo van de reserve Tariefegalisatie riolering stijgt.
1
Stand per 1/1/2009 plus rentetoevoeging 2009.
V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 maart\word\12 - Financiering IBA-project.doc
Raad : 5 maart 2009
Punt no.: 12
Blad: 4
Dekkingsvariant 2 In tegenstelling tot de eerste variant wordt de investering niet geactiveerd maar in één keer gedekt uit de reserve. De bestemmingsreserve GRP buitengebied is op basis van de besteksramingen ontoereikend. Immers de extra raming van € 0,65 mln kan voor € 0,52 gedekt worden uit de daartoe ingestelde bestemmingsreserve. Het restantbedrag kan gedekt worden uit de reserve Tariefegalisatie riolering. Deze reserve wordt gevoed uit de voordelige saldi op riolering en is bedoeld om de tarieven te egaliseren. Het overzicht van de baten en lasten ziet er dan als volgt uit: Dekkingsvariant 2 Beheer en onderhoud gemalen Beheer en onderhoud IBA's Vergoeding beheer en onderhoud (WSF) Opbrengst rioolrechten Saldi
2009 0 0
2010 2.800 25.007
2011 4.200 37.510
2012 4.200 37.510
2013 4.200 37.510
0 -27.060 -27.060
-22.733 -73.834 -68.761
-34.100 -77.513 -69.903
-34.100 -79.751 -72.141
-34.100 -83.100 -75.490
Voordelen: - De politieke afspraken worden nagekomen, de gevormde bestemmingsreserve GRP Buitengebied wordt ingezet ter dekking van de kosten van het project. - Een verhoging van de tarieven als gevolg van de aanleg van riolering in het buitengebied wordt vermeden. Nadelen: - Deze methode is in strijd met het BBV. - De accountant ziet deze onttrekking ineens aan de reserve als onrechtmatig. Als richtlijn wordt 1% van de begroting genomen. De omzet van de begroting is circa € 55 mln. Een procent is € 550.000 Afdekking van € 0,65 mln. uit de reserve betekent een zeer groot risico dat er over boekjaar 2009 geen rechtmatigheidsverklaring wordt afgegeven. - De reserve Tariefegalisatie riolering wordt aangewend. Dit is niet overeenkomstig het doel van deze reserve. - Dekking van de investering uit de bestemmingsreserve GRP buitengebied komt niet ten gunste aan niet-deelnemers. - Het saldo van de reserve Tariefegalisatie riolering stijgt. Voorkeur De voor- en nadelen van de twee varianten afwegende geeft de meerderheid van het college de voorkeur aan dekkingsvariant 1. Voorstel Het college stelt u voor : conform de BBV voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten) en in de lijn met de dekkingswijze van het oorspronkelijk investeringkrediet de (extra) kapitaallasten te berekenen. Het gaat hier namelijk om een investering met economisch nut. Dergelijke investeringen moeten worden geactiveerd om vervolgens op af te schrijven, in plaats van het in één keer te dekken uit een reserve. een extra krediet van € 653.909 beschikbaar te stellen niet deelnemers aan het project, op grond van gemaakte afspraken, hun deel terug te geven de tarieven niet op voorhand te verlagen, maar in afwachting van GRP-3, het batig saldo toevoegen aan de reserve tariefegalisatie
V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 maart\word\12 - Financiering IBA-project.doc
Raad : 5 maart 2009
-
Punt no.: 12
Blad: 5
het saldo van de reserve tariefegalisatie buitengebied € 313.733 toe te voegen aan de reserve tariefegalisatie riolering.
Buitenpost, 17 februari 2009 het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen, secretaris,
burgemeester,
mr. E. van der Sluis
T.J. van der Zwan
Bijlagen Ter inzage
: conceptraadsbesluit : Raadsbesluit 19 december 1996 Notitie riolering BBV juli 2007 Begrotingswijziging dekkingsvariant 1 Ambtenaar : A.W. de Boer / Tj. Hoekstra Portefeuillehouder : P. van der Veen
V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 maart\word\12 - Financiering IBA-project.doc
Raadsbesluit De raad van de gemeente Achtkarspelen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders dd. 19 februari 2009, punt nr.: 12;
besluit:
-
-
conform de BBV voorschriften (Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten) en in de lijn met de dekkingswijze van het oorspronkelijk investeringkrediet de (extra) kapitaallasten te berekenen. Het gaat hier namelijk om een investering met economisch nut. Dergelijke investeringen moeten worden geactiveerd om vervolgens op af te schrijven, in plaats van het in één keer te dekken uit een reserve. een extra krediet van € 653.909 beschikbaar te stellen niet deelnemers aan het project, op grond van gemaakte afspraken, hun deel terug te geven de tarieven niet op voorhand te verlagen, maar in afwachting van GRP-3, het batig saldo toevoegen aan de reserve tariefegalisatie het saldo van de reserve tariefegalisatie buitengebied € 313.733 toe te voegen aan de reserve tariefegalisatie riolering.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Achtkarspelen van 5 maart 2009.
De griffier,
De voorzitter,
mr. R. van der Heide
T.J. van der Zwan
V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 maart\word\12 - Financiering IBA-project.doc
