INFORMATIEMEMORANDUM
7- jarige OBLIGATIELENING van 10,5 miljoen euro. Rente 4,4% per jaar (effectief 4,5%).
Minimale participatie 100.000 euro. Rente wordt 4 maal per jaar uitgekeerd, elk kwartaal 1,1%. Optimale zekerheid door eerste hypotheek op het totale complex.
De obligatielening wordt uitgegeven door de “Stichting obligatiehouders CREMATORIUM DUIN & BOLLENSTREEK”. Het betreft 105 participaties genummerd 1 t/m 105 van elk 100.000,- euro. Uiterlijke stortingsdatum 1 April a.s. tegen uitgiftekoers van 100%.
Bel voor meer informatie Harry Mens 0252-419135 / 06-54771577
INFORMATIEMEMORANDUM
Lisse, Februari 2015
In 2015 zal er een nieuw en uiterst modern crematorium gebouwd worden in de Duin & Bollenstreek aan de Achterweg-Zuid 62 te Lisse. De totaal hiervoor benodigde financiering bedraagt 10,5 miljoen euro. Deelname aan de obligatielening kan vanaf 100.000,- euro. Het betreft een 7-jarige obligatielening, tegen nominale waarde, met een rente van 4,4%. De obligatiehouders krijgen ter zekerheid een eerste hypotheekrecht. De obligatiehouders hebben tevens een borgstelling van de aandeelhouders van Crematorium Duin & Bollenstreek B.V. ter hoogte van een gezamenlijk bedrag van EUR 2 miljoen welke mede wordt gegarandeerd door de uiteindelijke natuurlijke personen achter de aandeelhoudende vennootschappen (zie bijlage 1). Het crematorium met alle aanhorigheden is turn-key getaxeerd op 12,66 miljoen euro door RICS makelaar ir. J.P.M.M. Lardinois (register taxateur) (zie bijlage 2).
Het bestuur van de Stichting Obligatiehouders Crematorium Duin & Bollenstreek bestaat uit drs Arend Jan Boekestijn en dhr Eduard Schaepman. Voor de CV’s van de bestuursleden zie bijlage 3.
1
INFORMATIEMEMORANDUM
Bijzondere bepalingen:
Stortingsdatum van de lening is uiterlijk 1 april 2015 op de rekening Stichting Derdengelden van notaris Schrama uit Sassenheim. De stortingen op de betreffende rekening kunnen alleen worden aangewend ten behoeve van de financiering, de bouw, inrichting en verdere toebehoren van het betreffende crematorium. Betalingen via deze rekening behoeven te allen tijde de handtekening van de notaris alsmede een schriftelijk akkoord van de voorzitter van de Stichting.
De rente zal aan het einde van elk kwartaal, voor de eerste maal op 1 juli 2015, aan de participanten worden uitgekeerd.
Indien een van de obligatiehouders gedurende de 7-jarige looptijd van de lening komt te overlijden en de in de boedel gerechtigde de lening niet wenst te continueren is Crematorium Duin & Bollenstreek B.V. bereid, met maximaal 5 obligaties van 100.000,euro per jaar, de lening terug te betalen.
Het Crematorium Duin & Bollenstreek B.V. is gerechtigd om, indien gewenst, maximaal 5 obligaties van 100.000,- euro per jaar aan obligatiehouders af te lossen welke keuze wordt bepaald bij loting ten overstaan van de notaris en het Stichtingsbestuur.
Bij gehele of gedeeltelijke aflossing aan de obligatiehouders wordt te allen tijde de uitgiftekoers van 100.000,- euro gehanteerd, uiteraard vermeerderd met eventueel verschuldigde rente.
2
INFORMATIEMEMORANDUM 1. ALGEMEEN 1.1 Inleiding Het idee om een crematorium op te richten is ontstaan door de vele gesprekken die de heer Mens voerde met de heer Hein Swinkels. De heer Swinkels had op dat moment 7 crematoria in bezit en was voortdurend op zoek naar nieuwe locaties voor crematoria. De werking van een crematorium, de uitdagingen en mogelijke opbrengsten zijn veelvuldig met deze kenner besproken. Daarop besloot de heer Mens zich te gaan verdiepen in de wereld van de crematoria. Hij nam o.a. contact op met de heer Nico Willemsen van De Facultatieven, een autoriteit op het gebied van crematies. Deze bevestigde dat de behoefte aan crematoria nog steeds erg groot is en qua marktverwachting alleen nog maar groter zou worden. Een leemte in het aanbod werd gevonden in het Duin- en Bollenstreekgebied tussen Haarlem en Leiden, onder de natuurlijke barrière van de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder. Na de dood van de heer Swinkels was er veel animo voor de overname van zijn 7 crematoria. Deze zijn dan ook in een zeer korte periode verkocht aan Dela. De gretigheid waarmee de grote partijen Dela, Monuta en Yarden zich op deze opportunity stortten, vergrootte de aanwezige interesse van de heer Mens. Een consultatie van circa 30 uitvaartverzorgers in het werkgebied bevestigde de behoefte voor een nieuw, “ander” en “onafhankelijk” crematorium. Er heerst onvrede onder deze grote (en groeiende) groep uitvaartverzorgers die zich beperkt voelt door de grote invloed van de drie eerder genoemde grote partijen Dela, Monuta, Yarden en hun crematoria. De uitvaartverzorgers hebben zeer beperkt invloed op de planning en kunnen daardoor hun eigen klanten niet naar behoren helpen. Voornoemde redenen hebben ertoe geleid dat de heer Mens het gesprek is aangegaan met wethouder Brekelmans van de gemeente Lisse. Vanwege de roots van de heer Mens en door de “centrum”-functie welke Lisse vervult in de Bollenstreek (tussen Haarlem en Leiden) en de leemte in dat geografische gebied, is gekozen voor de gemeente Lisse. De wethouder was direct enthousiast over de plannen van de heer Mens en wees hem op een agrarisch bedrijf dat 2 hectare grond wilde verkopen. Hij is vervolgens in contact getreden met het bedrijf en heeft uiteindelijk een deal kunnen maken voor de aankoop van de twee hectare grond met opstallen. De provincie had reeds aangegeven dat deze, in het kader van het maatschappelijk belang, een dergelijk initiatief voor een nieuw crematorium zou ondersteunen. De enige voorwaarde van de provincie was een verklaring van de omringende gemeenten dat zij geen concrete plannen hadden om ook te komen met een crematorium. Ter voorbereiding op deze gesprekken is er een schetsplan gemaakt en voorgelegd. Geen van de gemeenten had bezwaar en uiteindelijk is het voorstel unaniem, zonder bezwaarschriften aangenomen.
3
INFORMATIEMEMORANDUM
Parallel aan het formele traject werd het bouwplan ontwikkeld en zijn diverse partijen reeds bij het project betrokken zoals aannemers en geschikt personeel. Al snel ontwikkelde hij, samen met de heren Elshove en Mol, een strategie waarmee zij een groot onderscheidend vermogen hebben t.o.v. de concurrenten, de eerder genoemde Dela, Monuta en Yarden, namelijk de kwaliteit van de uitvaart voor familie, nabestaanden en uitvaartverzorgers: -
Meer tijd voor, tijdens en na de dienst zodat familie en vrienden in alle rust afscheid kunnen nemen; Focus op 4 crematies per dag op de beste tijden (tussen 11.00 en 17.00). Dus niet gedwongen heel vroeg; Een modern en bijzonder gebouw met hoogwaardige afwerking, zowel binnen als buiten; Catering en service op elk gewenst niveau; Flexibiliteit zoals deze industrie nog niet kent. Speciale wensen, bijvoorbeeld crematies in de avond of op zaterdag, worden gerealiseerd; Transparant kostenniveau.
Om bovengenoemde uitgangspunten te realiseren is het crematorium geschikt gemaakt voor twee crematies tegelijk waarbij er twee afzonderlijke ontvangstruimtes zijn, twee familiekamers en twee aula’s. Bij samenvoeging van de aula’s ontstaat een ruimte voor zeer grote groepen. Bovendien zijn er vier suites, waar nabestaanden de overledene kunnen opbaren en 24 uur per dag kunnen bezoeken. 1.2 Prognoses Door Horlings Accountants en Belastingadviseurs zijn diverse financiële prognoses opgesteld: De prognoses 2016 op maandbasis: - Exploitatieprognose; - Liquiditeitsprognose; - Balansprognose. Voorts zijn de resultatenrekeningen voor 2016, 2017 en 2018 opgesteld welke als bijlage 4 zijn toegevoegd. De bevindingen van de in dit Informatiememorandum geformuleerde financiële uitgangspunten en de cijfermatige onderbouwing voor de prognoses opgesteld door de initiatiefnemers zijn op haalbaarheid getoetst. NB: Voor het jaar 2016 dient bij de prognoses en resultatenrekeningen, afhankelijk van het moment van oplevering van het crematorium en het exacte moment van de start van de exploitatie, naar een pro rato deel van het jaar gekeken te worden.
4
INFORMATIEMEMORANDUM 1.3 Exploitatiescenario’s Door de initiatiefnemers is gekozen om de prognoses te baseren op zowel een worstcase scenario om zodoende de levensvatbaarheid aan te tonen van het gekozen business concept als op een managementcase scenario om een realistisch beeld te geven van de mogelijk te behalen rendementen. In de worstcase scenario’s voor de jaren 2016, 2017 en 2018 is uitgegaan van respectievelijk 604, 610 en 616 crematies per jaar. De groei is zeer conservatief ingeschat op basis van een marginale groei van het sterftecijfer en een marginale groei van het aantal crematies. Er is derhalve geen rekening gehouden met de opbouw van de naamsbekendheid, positionering in de markt en andere kenmerkende positieve eigenschappen van Crematorium Duin- en Bollenstreek. Op basis van voornoemde aantallen crematies wordt voor 2016 een omzet begroot van 1.953.984 euro met een EBT (Earnings Before Tax: winst voor belasting) van 144.651 euro. Op basis van de toename in het aantal crematies wordt een bestendige groei begroot van omzet en resultaat in 2017 en 2018. Tevens is er dus een managementcase uitgewerkt in het businessplan, welke als basis heeft gediend voor de financiële bespiegelingen. Deze uitwerking wordt toegevoegd als bijlage 5 en dient voor de initiatiefnemers als uitdagende casus waar het nieuwe management op zal gaan sturen. In de managementcase voor de jaren 2016, 2017 en 2018 is uitgegaan van respectievelijk 973, 982 en 992 crematies per jaar. Op basis van voornoemde aantallen crematies wordt voor 2016 een omzet begroot van 3.147.655 euro met een EBT van 1.055.096 euro.
5
INFORMATIEMEMORANDUM 2. SITUATIE-ANALYSE 2.1 De externe omgeving op macro niveau In paragraaf 2.1.1 wordt ingegaan op de markt van de crematoria met een uiteenzetting omtrent de belangrijkste kenmerken, trends, kansen en bedreigingen. In de subparagrafen wordt ingegaan op de geprognosticeerde bevolkingssamenstelling i.c.m. de vergrijzing en sterftecijfers voor de komende decennia. Subparagraaf 2.1.3 omschrijft kort de markt van de uitvaartverzorgers en de te verwerken sterfgevallen per uitvaartverzorger per provincie. In de volgende paragraaf wordt ingezoomd op het doelgebied en randgemeenten van Crematorium Duin- en Bollenstreek om het potentieel aantal crematies te analyseren. In paragraaf 2.1.5 is een uiteenzetting gegeven over de onafhankelijke uitvaartverzorgers en de toezeggingen die zijn gedaan over het aantal crematies die het crematorium per jaar gaat ontvangen. Vervolgens wordt paragraaf 2.1.6 een survey beschreven waarin de validatie wordt gegeven voor het theoretisch kader en de uitgangspunten hiervan. In de laatste subparagraaf worden de cijfers uit de voorgaande paragrafen gecombineerd om een onder- en bovengrens aan te geven voor het aantal crematies dat uitgevoerd kan worden door Crematorium Duin- en Bollenstreek.
2.1.1 De crematoria De markt van de crematoria is voornamelijk in handen van de drie grote spelers op het gebied van uitvaartverzorging, te weten Yarden, Monuta en Dela. Deze partijen hebben de gehele keten in handen van uitvaartverzekeringen, tot aangesloten uitvaartverzorgers, eigen begraafplaatsen en crematoria. Deze partijen zijn kapitaalkrachtig en op zoek naar uitbreidingsmogelijkheden om de landelijke dekking vorm te geven. Trends: Overnames in de branche; Modernisering van het internetkanaal; Verbreding dienstenpakket; Modernisering van gebouwen. Kansen en bedreigingen: Alternatieve vormen van uitvaart; Strengere eisen aan uitstoot van de ovens; Demografische ontwikkeling; Ontkerkelijking. Perspectief: Al langer stijgt het percentage crematies ten opzichte van het aantal begrafenissen. Op dit moment kiest 63% voor crematie en de verwachting is dat dit zal stijgen tot minimaal 75% op basis van de kwartaalcijfers 2014 van de landelijke vereniging van crematoria. Hierdoor zal de vraag naar crematoria de komende jaren verder toenemen waardoor veel dynamiek wordt verwacht in de overname-markt als ook in het invullen van de geografische “blind spots” binnen Nederland. 6
INFORMATIEMEMORANDUM
De mogelijkheden van internet hebben ook voor de uitvaartbranche gevolgen. Momenteel wordt internet in deze branche voornamelijk gebruikt als medium om (toekomstige) klanten van informatie te voorzien. Het online regelen van een uitvaart, waarbij nabestaanden stap voor stap door alle aandachtspunten van een uitvaart worden geleid wordt verder doorontwikkeld. In dit geval komt er dus geen uitvaartverzorger meer bij de nabestaanden thuis om de uitvaart te bespreken, al blijft er wel de mogelijkheid bestaan om een uitvaartverzorger in te schakelen op het moment dat nabestaanden online vastlopen.
2.1.2 Demografische bevolkingssamenstelling Nederland In onderstaande figuren is de bevolkingsopbouw per decennium opgenomen vanaf 2011. De figuren geven aan dat de toekomstige ontwikkelingen een duidelijke groei laten zien van de vergrijzing. Deze prognosecijfers zijn afkomstig uit de ‘Regionale prognose 2009-2040”, een gezamenlijk product van het PBL en het CBS. De cijfers zijn gebaseerd op veronderstellingen over de toekomstige ontwikkelingen van regionale verschillen in geboorte, sterfte, buitenlandse migratie, (binnenlandse) verhuizingen en huishoudensdynamiek. De naoorlogse babyboom generatie, geboren tussen 1945 en 1960, leeft steeds langer. De generaties die na deze babyboomers zijn gekomen, zijn kleiner in aantal (ontgroening) en daarmee verandert de bevolkings’piramide’ qua vorm steeds meer in een bevolkings’kolom’, waarin een groot deel van de mensen zich in de hogere leeftijdsgroepen bevindt (figuur 1). Naast deze vergrijzing en ontgroening heeft migratie een duidelijke invloed op de bevolkingssamenstelling. Figuur 1. Bevolkingspiramide in 2008 en 2040 (Bron: CPB 2010)
Bovendien verwacht het CBS voor de komende decennia een groei van de Nederlandse bevolking met ruim 1 miljoen personen. De groei van de Nederlandse bevolking is vooral te vinden in de toename van het aantal ouderen 65+ers. Het aantal kinderen en jeugdigen (0-20 jaar) zal aanvankelijk dalen, maar verder de komende 50 jaar ongeveer gelijk blijven. Er is dus nauwelijks sprake van verdere ontgroening, wel van verdere vergrijzing. 2.1.2.1 Vergrijzing De vergrijzing van de samenleving heeft enerzijds te maken met een laag geboortecijfer en een hoge, en stijgende, gemiddelde sterfteleeftijd. Daarmee verandert de verhouding tussen 7
INFORMATIEMEMORANDUM het aantal mensen in de productieve leeftijdsgroep van 16-65 (de beroepsbevolking) en het aantal mensen boven de 65 jaar. Het aandeel 65 plussers stijgt naar verwachting van 15% van de bevolking nu naar 26% in 2040, terwijl het aantal mensen in de leeftijdscategorie 20-65 jaar daalt van 61% in 2011 naar 53% in 2040 (kerncijfers van de Bevolkingsprognose 2010-2060 CBS). Tabel 1 Bevolkingsprognose 2010-2060 periode Totale bevolking* 2011 16,6 2020 17,2 2030 17,6 2040 17,8 2050 17,7 2060 17,7
0-20 jaar* 3,9 3,7 3,7 3,8 3,7 3,7
20-65 jaar* 10,1 10,0 9,7 9,3 9,5 9,5
65+* % 0-20 jaar 2,5 23,5 3,4 22,0 4,1 21,3 4,6 21,5 4,4 21,2 4,4 21,2
% 20-65 jaar 60,9 58,3 55,0 52,6 53,7 53,9
% 65+ 15,6 19,7 23,7 25,9 25,1 24,8
2.1.2.2 Sterftecijfers Als gevolg van de vergrijzing van de naoorlogse geboortegolf (babyboom) zal het aantal sterfgevallen in de komende decennia flink toenemen. De stijging zal het sterkst zijn in de periode 2020-2040. Waren er in 2011 nog ongeveer 136.000 sterfgevallen, in 2040 zullen dit er naar schatting 193.000 zijn. Daarna stijgt het nog licht tot bijna 200.000 in de periode 20502055. Daarna zal de absolute sterfte naar verwachting weer licht gaan dalen (zie figuur 2). Figuur 2: Absolute sterfte naar geslacht in de periode 1950-2011 en de prognose voor 2012-2059 (Bron: CBS)
2.1.3
Markt van uitvaartverzorgers
De markt voor uitvaartverzorgers is zeer laagdrempelig van aard en telt 1545 uitvaartverzorgers. In deze branche is vooral de groei van het aantal zelfstandigen opvallend sinds 2012. Dit is echter verklaarbaar doordat er niet veel nodig is om een bedrijf te starten. 8
INFORMATIEMEMORANDUM Zoals ook blijkt uit figuur 2 is de groei in het aantal sterfgevallen in de komende decennia significant. Met de komst van deze nieuwe spelers heeft de branche meer aan elan gewonnen. De aandacht die de kleinere uitvaartverzorgers heeft voor de klanten en de lokale betrokkenheid spelen een belangrijke rol in de groei van deze bedrijfstak.
2.1.3.1 Aantal sterfgevallen per vestiging per provincie per jaar Het aantal sterfgevallen per vestiging is gemiddeld 82 (bron CBS). De hoogste gemiddelde aantal sterfte per vestiging uitvaartverzorging wordt behaald in Noord- en Zuid-Holland met respectievelijk 109 en 108. Limburg volgt op de voet met gemiddeld 100 sterfgevallen per vestiging. Tabel 2: Gemiddeld aantal sterfgevallen per vestiging uitvaartverzorging
2.1.3.2 Aantal sterfgevallen per provincie Uit tabel 3 blijkt dat de meeste sterfgevallen plaats vinden in Zuid-Holland, terwijl er in Flevoland het minste aantal sterfgevallen zijn te vinden. De uitvaartbedrijven in de provincies die onder de gemiddelde lijn liggen hebben minder sterfgevallen per jaar te verwerken dan bedrijven die boven de lijn liggen. Zuid-Holland en Friesland zijn hierin duidelijke uitschieters. Tabel 3: Dichtheid vestigingen / sterfgevallen per vestiging
9
INFORMATIEMEMORANDUM 2.1.4 Aantal sterfgevallen en crematies per doel- en randgemeente Het aantal sterfgevallen en crematies per gemeente wordt in de tabellen hieronder vermeld. De meest recente cijfers dateren uit 2012. De belangrijkste gemeenten voor Crematorium Duin- en Bollenstreek liggen op een maximale afstand van 20 kilometer rondom het crematorium. Dit is het doelgebied rondom Lisse met de gemeenten Teylingen, Noordwijk, Noordwijkerhout, Hillegom, Bennebroek, Abbenes, Lisserbroek, Kaag en Braassem en Katwijk.
Tabel 4: Sterfte- en crematiecijfers doelgebied Doelgebied Katwijk Noordwijk Noordwijkerhout Hillegom Lisse Teylingen Bennebroek Abbenes/Lisserbroek Kaag en Braassem
Overleden Crematies 480 48 235 141 135 81 205 123 175 105 310 186 95 57 150 90 180 108 Totaal 1965 939
Daaromheen ligt een ring met de gemeentes Wassenaar, Voorschoten, Leiden, Oegstgeest, Leiderdorp, Zoeterwoude, Haarlemmermeer, Heemstede, Bloemendaal en Zandvoort op een afstand van tussen de 20 km en 30 km. Dit zijn de randgemeentes voor Crematorium Duin- en Bollenstreek. Het aantal sterfgevallen en crematies per gemeente worden in de tabellen hieronder vermeld.
Tabel 5: Sterfte- en crematiecijfers randgemeente Randgemeente Oegstgeest Rest Haarlemmermeer Heemstede Bloemendaal Zandvoort Leiden Leiderdorp Wassenaar Voorschoten Zoeterwoude
Overleden Crematies 220 132 675 405 200 120 300 180 235 141 845 507 190 114 325 195 215 129 65 39 Totaal 3270 1962 10
INFORMATIEMEMORANDUM
Uit bovenstaande tabellen blijkt dat het daadwerkelijke crematiegemiddelde voor het doelgebied 47,7% is en 60% voor de randgemeenten. Voor met name de doelgemeenten blijft dit cijfer achter op het landelijk gemiddelde van 61% in Nederland (conform opgave van het LVC). Dit verschil is met name te verklaren door het lage aantal crematies in Katwijk vanwege religieuze overtuiging. Na normalisatie van dit effect is het gemiddelde aantal crematies voor de doelgemeenten 60%. Dit is slechts 1% minder dan het landelijk gemiddelde. In het doelgebied en de randgemeenten van het Crematorium Duin- en Bollenstreek zijn er momenteel de volgende crematoria als verzorgers van dit gebied te betitelen: - Driehuis Westerveld (eigendom van de Facultatieve, Velsen); - Crematorium Haarlem (eigendom van Yarden, Haarlem); - Haarlemmermeer (eigendom van PC Hooft, Amsterdam); - Leiden Dela. Op basis van evenredigheid kan Crematorium Duin- en Bollenstreek 20% van de markt binnen dit verzorgingsgebied gaan bedienen. In dit percentage zijn de benoemde unieke eigenschappen zoals meer tijd en ruimte voor aankomst en afscheid, transparant prijsbeleid, aanwezigheid uitgebreide horeca en verschillende soorten aula’s niet meegenomen. Indien deze unieke eigenschappen wel worden betrokken in dit percentage is de verwachting dat Crematorium Duin- en Bollenstreek vanaf het eerste jaar 25% van de markt voor haar rekening neemt. Echter wordt er vanuit het voorzichtigheidsprincipe voor de ondergrens gerekend met 20% marktaandeel.
2.1.5 Uitvaartverzorgers in regio Duin en Bollenstreek Binnen het doelgebied en randgemeenten zijn er in totaal 26 lokale uitvaartverzorgers benaderd door Crematorium Duin- en Bollenstreek. Op basis van interne cijfers blijkt dat deze uitvaartverzorgers 4440 uitvaarten per jaar verzorgen, waarvan 2477 crematies. De verhouding sterfgevallen / crematies is 56% van het totaal en daarmee lager dan het landelijk gemiddelde van 61%. Uit de gedane toezeggingen tijdens de gesprekken met de lokale uitvaartverzorgers blijkt dat Crematorium Duin- en Bollenstreek kan rekenen op minimaal 1192 van de uit te voeren crematies. Dit is 48% van het totaal aantal crematies die worden uitgevoerd door deze uitvaartverzorgers. Dit hoge percentage komt door een aantal voordelen (niet-limitatief) van CDB t.o.v. de concurrenten; CDB is onafhankelijk, biedt uitvaartverzorgers verschillende voordelen: verkoop kisten, beschikbare familiekamers voor afscheid nemen, mogelijkheid tot boeken van goede tijden, 24-uurs toegang tot het gebouw op basis van een persoonlijke code voor het afleggen van een lichaam. Rekening houdend met de (religieuze) populatie van de regio, de fluctuaties in aanbod bij de uitvaartverzorgers en de wensen van familie, wordt 80% van het aantal toegezegde crematies reëel geacht. Dit komt uit op 973 crematies per jaar in Crematorium Duin- en Bollenstreek in 2016.
11
INFORMATIEMEMORANDUM
2.1.6 Survey Door Access to Capital B.V. is een survey gehouden in de 5 omliggende steden, Hoofddorp, Lisse, Hillegom, Noordwijkerhout en Sassenheim welke 59% van de totaal geprognosticeerde toegezegde crematies omvat. Deze survey dient ter validatie voor in paragraaf 2.1.4 genoemde uitgangspunten en voorkomt dat gevonden resultaten toe te schrijven zijn aan ongeldige redeneringen. Zo wordt de geldigheid van het onderzoek beschermd. De survey is verricht middels het invullen van een vragenlijst door 200 respondenten in de leeftijdscategorie 55+ in de vijf geselecteerde steden. De vragenlijst omvat vragen over de leeftijd, woonplaats, voorkeur voor begraven of cremeren en een lijst bij welk crematorium dit hun voorkeur zou hebben. Voorts is ook gevraagd welke elementen, indien de keuze crematie is ingevuld, van belang zijn bij de afweging voor de plek van crematie. Uit onderstaande tabel blijk dat 53,5% van de respondenten kiest voor een crematie tegen 61% als landelijk gemiddelde. Van deze crematies is aangegeven dat 43% CDB verkiest als locatie voor de crematies waarbij in paragraaf 2.1.4 is uitgegaan van slechts 38,4% (48% * 80%) op basis van de opgave van uitvaartverzorgers en slechts 20% op basis van de doel- en randgemeenten in paragraaf 2.1.4. Uit de toelichting van de respondenten, blijkt dat een warme uitstraling, zowel van het pand als van de medewerkers, niet het gevoel hebben van een fabriek maar aandacht en zorg voor de familie, goede en makkelijke bereikbaarheid, als belangrijke beslisfactoren worden genoemd. Tabel 7: Survey Hoofddorp, Lisse, Hillegom, Noordwijkerhout en Sassenheim Plaats Hoofddorp Lisse Hillegom Noordwijkerhout Sassenheim Totaal
Responde nten 40 40 40 40 40 200
Begraven
Crematie
Naar CDB
22 20 20 16 15 93
18 20 20 24 25 107
8 4 12 12 10 46
2.1.7 Bepalen range van aantal crematies en verwachte marktontwikkeling In paragraaf 2.1.4 is de ondergrens bepaald van het aantal verwachte crematies op basis van de cijfers zoals bekend bij het CBS en de directe concurrenten van CDB. Deze ondergrens is bepaald op 580 crematies per jaar zonder hierin de unieke eigenschappen mee te wegen van CDB. In paragraaf 2.1.5 is de bovengrens bepaald van het aantal crematies gebaseerd op de toegezegde aantallen van uitvaartverzorgers. Dit totaal aantal crematies komt uit op 1192. 12
INFORMATIEMEMORANDUM Voorzichtigheidshalve wordt slechts 80% van dit aantal, op basis van voornoemde redenen, als reëel geacht. In paragraaf 2.1.6 is een validatie gegeven, middels de uitkomsten van een survey, voor de gehanteerde uitgangspunten in paragraaf 2.1.4 en paragraaf 2.1.5. Concluderend kan worden gesteld dat de gehanteerde uitgangspunten op basis van 20% marktaandeel in het eerste jaar alsmede 38,4% van het totaal aantal crematies, ruim onder het percentage ligt wat volgt uit de survey. Daarmee zijn deze uitgangspunten conservatief en reëel geacht. Het aantal crematies ligt, op basis van de bepaalde onder- en bovengrens, tussen de 598 en 963 crematies voor het jaar 2015. De prognose voor de onder- en bovengrens voor het aantal crematies wordt bepaald middels onderstaande tabel. Uitgangspunten zijn dat het sterftecijfer jaarlijks toeneemt met 1 tot 2% en het aantal crematies ten opzichte van het aantal begrafenissen in de periode 2012-2022 zal stijgen van 60% naar 70%. Vanuit het voorzichtigheidsprincipe wordt gerekend met een stijging van 1% per jaar van het sterftecijfer en de toename van het aantal crematies van 60% tot 66% in de periode van 2012 – 2022 in plaats van 60% tot 70%. Tabel 8 geeft de groei aan op basis van de ondergrens en de tabel 9 geeft de groei aan op basis van de bovengrens. Tabel 8: Groei ondergrens o.b.v. sterftecijfers doel- en randgemeenten Jaar Jaarlijkse groei sterfte Sterfte doel- en randgemeente Groei % crematies Aantal crematies 20% voor CDB
201 201 201 201 2 3 4 5 1,00 1,00 1,00 1,00 % % % % 523 528 534 539 5 7 0 4 1,00 1,00 1,00 % % % 290 293 295 298 1 0 9 9 580 586 592 598
201 6 1,00 % 544 8 1,00 % 301 9 604
201 7 1,00 % 550 2 1,00 % 304 9 610
201 8 1,00 % 555 7 1,00 % 307 9 616
201 9 1,00 % 561 3 1,00 % 311 0 622
202 0 1,00 % 566 9 1,00 % 314 1 628
202 1 1,00 % 572 5 1,00 % 317 3 635
202 2 1,00 % 578 3 1,00 % 320 5 641
202 2 1,00 % 480 8 1,00 %
202 3 1,00 % 485 6 1,00 %
202 4 1,00 % 490 5 1,00 %
Tabel 9: Groei bovengrens o.b.v. toezeggingen uitvaartverzorgers Jaar Jaarlijkse groei sterfte Sterfte doel- en randgemeente Groei % crematies
201 201 201 201 4 5 6 7 1,00 1,00 1,00 1,00 % % % % 444 448 452 457 0 4 9 5 1,00 1,00 1,00 % % %
13
201 8 1,00 % 462 0 1,00 %
201 9 1,00 % 466 6 1,00 %
202 0 1,00 % 471 3 1,00 %
202 1 1,00 % 476 0 1,00 %
INFORMATIEMEMORANDUM Aantal crematies doelrandgemeente Aantal crematies CDB 80% voor CDB
247 250 252 255 257 260 262 265 268 270 273 7 2 7 2 8 3 9 6 2 9 6 119 120 121 122 124 125 126 127 129 130 131 2 4 6 8 0 3 5 8 1 4 7 100 101 102 103 104 105 954 963 973 982 992 2 2 2 3 3 3
Concluderend kan worden gesteld dat op basis van de sterftecijfers per gemeente van het CBS, in combinatie met de toegezegde crematies door uitvaartverzorgers, de geprognosticeerde sterftecijfers voor de komende decennia en de groei in aantal crematies, tot een minimum aantal van 598 crematies en een maximum aantal van 963 crematies in 2015 voor Crematorium Duin- en Bollenstreek reëel geacht wordt.
2.2 De externe omgeving op micro niveau Kruis van Porter Substituten
Toeleveranciers
Concurrenten en CDB
Afnemers
Toetredingsbarrières
2.2.1 Substituten Zoals een kopje thee een substituut kan zijn voor een kopje koffie (hetzelfde vullend effect), is “begraven” een substituut voor cremeren. Zoals eerder vermeld worden andere vormen van lijkbezorging inmiddels onderzocht door de grote verzekeraars i.c.m. TNO. Voordat deze vormen, te weten resomeren en cryomeren, als alternatieve vorm van lijkbezorging is gereguleerd dient de wet te worden gewijzigd. Dit proces is inmiddels ingezet maar de verwachting dat dit daadwerkelijk wordt gereguleerd op korte termijn (< 5 jaar) is nihil. In de uitgangspunten voor de bouw van het crematorium is wel rekening gehouden met de mogelijkheid tot inpassen van een tweede oven of een resomeerof cryomeermodule.
14
INFORMATIEMEMORANDUM 2.2.2 Toeleveranciers De ovenleverancier is “De Facultatieve Technologies” welke wereldmarktleider is op het gebied van het ontwerpen, bouwen en onderhouden van crematieovens en industriële verbrandingsovens. Binnen deze markt zijn er uitwijkmogelijkheden naar andere, kleinere leveranciers zoals DFW Europe. Voor de horecavoorziening zijn er meerdere keuken- en meubelleveranciers waardoor er geen risico bestaat voor de continuïteit van de bedrijfsvoering. Al het materieel is in een grote gedifferentieerde markt verkrijgbaar.
2.2.3 Concurrenten en Crematorium Duin- en Bollenstreek De ligging van het Crematorium Duin- en Bollenstreek is uniek. Er zijn, behoudens crematorium Haarlemmermeer, geen andere crematoria in de buurt en bovendien zijn de meeste anderen in eigendom van een van de grote verzekeraars. Bovendien zijn de (onafhankelijke) uitvaartverzorgers ontevreden over de tijdstippen die ze in kunnen plannen bij de crematoria van de grote verzekeraars. Daarnaast zorgt de ligging van de concurrentie vaak voor lange reistijden voor familie en voor de uitvaartverzorgers. Dit is met name een obstakel bij (kortere) bezoeken zoals bij een opbaring of een avondwake. In het onderstaand schema staat een overzicht van de crematoria in de wijde omgeving. Inmiddels is er nieuw (kleinschalig) crematorium gevestigd in Nieuw-Vennep. De concurrentiepositie van dit crematorium t.o.v. CDB wordt gering geacht door de grootte van het crematorium en de natuurlijke barrière Ringvaart Haarlemmermeerpolder. Figuur 3: overzichtskaart (in)directe concurrenten CDB
* CDB is weergegeven in het groen. 15
INFORMATIEMEMORANDUM
Uit een analyse van de concurrentie blijkt dat het Crematorium Duin- en Bollenstreek B.V. uitblinkt in service, innovatie, duurzaamheid en kwaliteit. Innovatie en kwaliteit wordt geboden doordat Crematorium Duin- en Bollenstreek B.V. in het nieuw te bouwen crematorium alles met de nieuwste state-of-the-art kwaliteit wordt aangeboden. Dit komt tot uitdrukking in de uitstraling van het gebouw, de gebruikte materialen, de geluid- en beeldinstallatie en horecavoorzieningen. Tevens is er in de bouw van het crematorium rekening gehouden met toekomstig andere vormen van lijkbezorging zoals resomeren en cryomeren. Bovendien is CDB het enige onafhankelijke crematorium in de Duin en Bollenstreek. Service staat hoog in het vaandel bij CDB. Een van de redenen om dit centrum te openen is de ergernis van Harry Mens over het feit dat familieleden geen tijd krijgen voor een fatsoenlijk afscheid van de overledene. Dit doet CDB door zeer ruim de tijd te nemen voor een crematie. Deze mogelijkheid is er daar er o.a. twee grote aula’s beschikbaar zijn voor de uitvaarten zodat de familie geen rekening hoeft te houden met andere crematies. Gemiddeld kan een uitvaart drie uur tijd in beslag nemen bij CDB terwijl dit bij de concurrenten maximaal anderhalf uur is.
16
INFORMATIEMEMORANDUM 3. STRATEGISCHE PLANNING 3.1 SWOT-Analyse: Naast de algemene huidige situatie binnen de verschillende sectoren, dienen wij rekening te houden met de specifieke kansen & bedreigingen van Crematorium Duin- en Bollenstreek BV. In hoeverre deze het bedrijfsresultaat van de onderneming zullen bepalen, hangt voorts af van de sterke en zwakke punten van de Crematorium Duin- en Bollenstreek BV zelf. Kansen: - Toenemende groei door vergrijzing; - Goede band met lokale uitvaartondernemers; - Stabiele markt met stabiele groei, geen cyclische branche; - Groei in de keuze voor crematies; - Geen cyclische branche; - Nieuw concept; - Ervaren management. Bedreigingen: - Veranderende regelgeving; - Reactie grote verzekeraars; - Nieuwe crematoria; - Nieuwe vormen van lijkbezorging; - Lagere horecabesteding dan geprognosticeerd. Sterkten: - Service en flexibiliteit; - Veelzijdige kennis en langjarige ervaring in hospitality; - Taal spreken van de klant; - Onafhankelijk crematorium; - Prijs / kwaliteit en vertrouwen; - Klantvriendelijkheid; - Managerial en financial samenwerking en back-up; - Prijsdifferentiatie; - Afspraak is afspraak. Zwakten: - Financieringsbehoefte; - Leeftijd management. 3.2 Ondernemingsmissie: Het aanbieden van een hoogwaardig dienstenpakket en vakmanschap op het gebied van crematies voor zowel particulieren en (onafhankelijke) uitvaartverzorgers. Crematorium Duinen Bollenstreek biedt de klant hiervoor kwaliteit, ervaring en een integrale oplossing, waarbij een goede service, klantvriendelijkheid, innovatie, professionaliteit en creativiteit kernpunten zijn om klanten te interesseren en te binden. 17
INFORMATIEMEMORANDUM
3.3 Ondernemingsvisie: Crematorium Duin- en Bollenstreek creëert, vanuit pure hospitality, een omgeving waarin afscheid nemen transparant, mooi en respectvol is.
3.4 Lange termijndoelstellingen (2-5 jaar):
Aantal crematies in management case behalen voor 2018 en verder; Groei van solvabiliteitsratio; Streven naar verdere winstmaximalisatie.
3.5 Operationele doelstellingen Management Case (1-2 jaar):
Een EBT in 2016 van tenminste EUR 1.055.096; Minimaal aantal crematies van 973 in 2016; Een EBT in 2017 van tenminste EUR 1.074.914; Minimaal aantal crematies van 982 in 2017.
18
INFORMATIEMEMORANDUM 4. TACTISCHE PLANNING 4.1 Productbeleid Het crematorium is 6 dagen per week geopend van 8.00 – 20.00. Voor uitvaartverzorgers is er de mogelijkheid om 24-uurs toegang te hebben tot het crematorium en daarom dag en nacht bereikbaar voor haar klanten. Binnen Crematorium Duin- en Bollenstreek zijn onder andere de volgende producten te onderscheiden: Crematie; Verhuur familiekamers; Winkel met o.a. urnen-verkoop; Verhuur plek urnengalerij; Horeca-arrangement.
4.2 Prijsbeleid Het streven is om een gezonde marge te maken welke door een goede voorcalculatie wordt bepaald. Door nacalculatie kunnen deze verwachtte marges worden getoetst aan de gerealiseerde marge. Het uitgangspunt is een transparant prijsbeleid voor de crematie in combinatie met een horeca-arrangement zodat de klant vooraf weet wat de exacte kosten zijn. Er volgt geen extra facturering van kosten die niet expliciet zijn benoemd in de prijsstelling. Crematie Analyse van de ondoorzichtige prijsstellingen van concurrenten leidt tot de conclusie dat de uiteindelijke prijs wordt opgebouwd uit de volgende kostencomponenten: 1. Basiskosten van een standaard crematie : EUR 1.250,-2. Verblijf in de koelruimte : EUR 475,-3. Extra tijd in de condoleanceruimte : EUR 200,-per 30 minuten 4. As verstrooiing bij crematorium : EUR 95,-Totaal : EUR 2.220,--
Crematorium Duin- en Bollenstreek hanteert een transparante all-in prijs van EUR 1.600,-per crematie en is aldus lager dan bij de concurrenten. Horeca Hospitality is key voor CDB en zeker voor de horeca waar het businessmodel uitgaat van een uitgebreide horeca. Binnen het horeca-concept speekt het “ontzorgen” van de klant een belangrijke rol. Geen gedoe meer met het uitzoeken van een geschikte plek voor de koffietafel met alle logistieke uitdagingen vandien. Uit onderzoek blijkt dat gemiddeld 82 personen
19
INFORMATIEMEMORANDUM aanwezig zijn bij een crematie en aldus potentiële klanten zijn voor het horecagedeelte van het crematorium. De horeca binnen CDB is zeer hoogstaand en biedt verschillende arrangementen, variërend in prijsklasse zodat dit voor iedereen toegankelijk is. De gemiddelde prijs van een arrangement is EUR 17,50,-- waar een uitgebreid maaltijd-arrangement kost EUR 60,--. Bovendien heeft het crematorium de verschillende arrangementen aangepast aan de tijdstippen waarop de crematie wordt gehouden. Op deze wijze kan het crematorium goed inspelen op de behoefte die er op dat moment is bij de gasten. De volgende horeca-arrangementen worden aangeboden: - Koffieontvangsten; - Lunchontvangsten; - Receptieontvangsten; - Maaltijdontvangsten. 4.3 Medewerkers CDB De dagelijkse aansturing van het crematorium is in handen van professionals die hun sporen in het bedrijfsleven hebben verdiend. Ondanks de grootte van het crematorium is er slechts een klein vast kernteam van 3 man/vrouw nodig voor deze dagelijkse aansturing. General Manager Voor deze functie hebben zich al diverse potentiële kandidaten met specifieke branche ervaring gemeld. Het selectieproces zal naar verwachting de komende maanden worden afgerond. Supervisor Techniek De functie zal worden vervuld door een reeds gerekruteerde ervaren facilitair en technisch expert. Supervisor Catering Deze functie zal worden vervuld door een ervaren horeca en hospitality deskundige met vele jaren ervaring in de branche. Met diverse gegadigden worden thans gesprekken gevoerd. Inhuur catering en Onderhoud Het personeel, op oproepbasis, wordt aangenomen op eagerness en op multidisciplinariteit. In het personeel wordt dan ook geïnvesteerd op het gebied van scholing , opbouw van hospitality ervaring en goede werkomstandigheden. Dit alles vanuit de visie dat het kwaliteitsniveau alleen geleverd kan worden door tevreden en deskundige medewerkers. Het management is geselecteerd op basis van hun kernkwaliteiten en niet alleen de ervaring binnen de branche. Ook met deze keuze onderscheidt CDB zich door buiten de gebaande wegen te denken. De kernfactor bij het management is de hospitality die zij hoog in het vaandel hebben staan. De keuze voor ervaring is hierbij leidend geweest.
20
INFORMATIEMEMORANDUM 4.4 Promotiebeleid Teneinde de gewenste doelstellingen te behalen worden de volgende marketinginstrumenten ingezet door Crematorium Duin- en Bollenstreek: 1- Aandacht voor het nieuwe crematorium door de heer Mens in het programma Business Class; 2- Interviews met verschillende media door de heer Mens en de heer Mol; 3- Aantrekken relatie met de lokale uitvaartverzorgers door de heer Mens; a. Zoals aangegeven is dit de grootste doelgroep van CDB omdat zij degenen zijn die adviseren waar er gecremeerd wordt. Het is daarom van groot belang een zeer goede band met deze groep op te bouwen. Ook hier zal de heer Mens een belangrijke rol spelen. Regelmatig contact met deze groep op persoonlijke basis zal ze nog dichter aan ons binden. b. De mogelijkheid van een coöperatie wordt na het eerste jaar geïnventariseerd. Dit is een bindmiddel van uitvaartverzorgers.
4.5 Plaatsbeleid Crematorium Duin- en Bollenstreek is gelegen in de gemeente Lisse en ligt in een gebied tussen Leiden en Haarlem. Hierdoor zijn er weinig geografische belemmeringen voor de inwoners onder de natuurlijke barrière van de Ringvaart Haarlemmermeerpolder.
21
BIJLAGES Bijlage 1: Informatie over aandeelhouders Crematorium Duin- en Bollenstreek BV Bedrijfsnaam Kamer van Koophandel nummer Juridisch adres Postcode Plaats Telefoon E-mail Website Accountant
: : : : : : : : :
Crematorium Duin- en Bollenstreek B.V. 57847851 Heereweg 326 2161 BV Lisse 06-24733335 info@ crematoriumduinenbollenstreek.nl www.crematoriumduinenbollenstreek.nl Markant Accountants en Bedrijfsadviseurs te Lisse
Aandeelhouders van Crematorium Duin- en Bollenstreek zijn voor 50% MM Ventures B.V. en voor 50% Eastside Investments B.V. MM Ventures BV is 50% eigendom van Michiel Mol en voor 50% van Maarten Elshove: Bedrijfsnaam Kamer van Koophandel nummer Juridisch adres Postcode Plaats E-mail Website
: : : : : : :
MM Ventures B.V. 20307608 Dwarslaan 1 1261 BB Blaricum
[email protected] n.v.t.
Naam Geboren Woonplaats E-mail
: : : :
Michiel Mol 04-08-1969 Blaricum
[email protected]
Naam Geboren Woonplaats E-mail
: : : :
Maarten Elshove 25-03-1968 Blaricum
[email protected]
Personalia:
Eastside Investments B.V. is voor 100% eigendom van Harry Mens. Bedrijfsnaam Kamer van Koophandel nummer Juridisch adres Postcode Plaats Telefoon E-mail Website
: : : : : : : :
Eastside Investments B.V. 38023870 Heereweg 326 2161 BV Lisse 0252 – 41 91 35 n.v.t. n.v.t.
Naam Geboren Plaats Telefoon E-mail
: : : : :
Harry Mens 29-01-1947 Noordwijk 06-54771577
[email protected]
22
BIJLAGES
Toelichting op de UBO’s:
Michiel Mol is geboren op 4 augustus 1969 en opgegroeid in Breda. Hij studeerde informatica aan de universiteit Leiden. Na zijn studie heeft hij meerdere bedrijven opgericht zoals Lost Boys International, Media Republic en Guerilla Games. Michiel is tevens co-owner van het Sahara ForceIndia Formula 1 team en boardmember van SuperAguri Formula E Team, GreyPossible Benelux, zit in de adviesraad van The Communication Company en Humin.
Maarten Elshove is geboren op 25 maart 1968 in Groningen en opgegroeid in Breda. Hij studeerde rechten aan de Universiteit van Leiden. Na zijn studie werkte hij bij ABN AMRO en KPMG als Financial Consultant. Eind 2000 richtte hij het internet Credit Management bedrijf MaxCredible op. Vervolgens is hij in 2009 gaan samenwerken met Michiel Mol in MMVentures waar hij binnen de deelnemingen verantwoordelijk is voor alle juridische en financiële aangelegenheden.
Harry Mens is op 29 januari 1947 geboren te Lisse. Hij begon als commissionair in bloembollen en werd in 1973 beëdigd tot makelaar in onroerend goed. Zijn kantoor heet Mens Makelaars en is gevestigd in Lisse. Mens heeft diverse contacten in de beleggings- en vastgoedsector. Bovendien is hij sinds 1998 eigenaar van het succesvolle programma Business Class, een joint venture met RTL.
23
BIJLAGES Bijlage 2: Relevante gegevens Taxatierapport
24
BIJLAGES Bijlage 3: CV’s bestuursleden Stichting Obligatiehouders Crematorium Duin en Bollenstreek Arend Johannes (Arend Jan) Boekestijn Arend Jan Boekestijn is een Nederlands historicus en voormalig politicus. Hij was van 2006 tot en met 2009 namens de VVD lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Tegenwoordig is hij consultant en Columnist voor Elsevier Magazine alsmede sinds 1989 parttime lector aan de geschiedenis faculteit van de Universiteit van Utrecht. Eduard Schaepman Eduard Schaepman werkt sinds zijn studie in Utrecht al bijna 30 jaar in de dienstverlening (ABN- AMRO Bank, Unisys, Fortis, Robeco, euroShell, SNT International, Client Logic, Regus en Chalet Group). Zijn primaire aandachtsgebieden zijn verkoop, marketing en organizational behaviour. Hij is behalve Master of Marketing ook Register Marketeer. Vanaf Februari 2015 is hij CEO van TRIBES.
25
BIJLAGES Bijlage 4: Resultatenrekeningen Worst Case Scenario voor 2016, 2017 en 2018 Worst Case Scenario 2016
26
BIJLAGES Worst Case Scenario 2017
27
BIJLAGES
Worst Case Scenario 2018
28
BIJLAGES Bijlage 5: Resultatenrekeningen Managementcase voor 2016, 2017 en 2018 Managementcase 2016
29
BIJLAGES Managementcase 2017
30
BIJLAGES Managementcase 2018
31
BIJLAGES Bijlage 6: Het vergunningstraject Hieronder de huidige planning van het bestemmingsplan en bouw van het Crematorium Duin- en Bollenstreek: Actie Aanvraag Ontheffing provincie art 21.1 PVR Vooroverleg art 3.1.1 BRO Verwerken reacties in ontwerp bestemmingsplan Publicatie ter inzage legging ontwerp bestemmingsplan Ter inzage legging 6 weken, mogelijkheid indienen zienswijzen Behandeling zienswijzen, 4 weken Verwerken zienswijzen en reacties door SAB in bestemmingsplan Behandeling in college Behandeling in raadscommissie R & I Behandeling in raad ter vaststelling Publicatie vaststelling bestemmingsplan Ter inzage legging 6 weken, mogelijkheid indienen beroep Omgevingsaanvraag aanvragen Aanbesteding opstarten Verlening onherroepelijke vergunning Start bouw Gereed bouw
32
Deadline 27 november 2013 27 nov 2013 - 27 dec 2013 6 jan 2014 - 17 jan 2014
Gereed Ja Ja Ja
29 jan 2014
Ja
31 jan 2014 - 14 mrt 2014
Ja
24 mrt 2014 - 21 apr 2014 21 apr 2014 - 5 mei 2014
Ja Ja
20 mei 2014 19 juni 2014 26 juni 2014 9 juli 2014 11 juli 2014 - 22 aug 2014
Ja Ja Ja Ja ja
8 augustus 2014 1 december 2015 20 januari 2015 1 mei 2015 1 april 2016
Ja ja ja
BIJLAGES Bijlage 7: Betrokken partijen Consultants: Access to Capital B.V. Eric Lampe en Wadii Boussidi www.accesstocapital.nl Horlings Accountants en Belastingadviseurs Willem Smeets www.horlings.nl Architect: Architectenbureau Van Manen www.van-manen.net Notaris: mr. Gerard Schrama Binnenhuisarchitect: Monique van Doorne Bouw Begeleiding: Van Reisen Bouwmanagement & Advies Leon van Reisen www.vanreisen.nl Juridisch Advies: Vink & Partners Claus Vink www.vinkenpartners.nl Leverancier oven: De Facultatieve Nico Willemse www.facultatieve-technologies.nl Winkel Crematorium Duin- en Bollenstreek: Mevrouw Lideke de Swart en Stella Schollaardt Technische Adviezen Keuken: Heineken Nederland
33
BIJLAGES Bijlage 8: Architectuur
34
BIJLAGES
35