5388 PZ Leuven
Z ONAAL V EILIGHEIDSP LAN 2009 - 2012 2014 - 2017 Lokale politiezone
i
Zonale veiligheidsraad Dhr. L. Tobback, burgemeester van Leuven Dhr. P. Vits, procureur des Konings te Leuven Dhr. J.P. Mouchaers, korpschef PZ Leuven Mevr. K. De Smet, DirCo arrondissement Leuven
Redactie zonaal veiligheidsplan Hoofdcommissaris Jean-Paul Mouchaers adviseur Veerle Houbrechts
PZ Leuven 5388 Philipssite 4, 3001 Heverlee
Inhoudsopgave Vooraf
3
Voorwoord Inleiding
5 7
1 Missie – Visie – Waarden
9
1.1 Getrokken lessen uit het vorige plan
11
1.2 Onze belanghebbenden en hun verwachtingen
11
1.3 Missie – Visie – Waarden van de PZ Leuven
12
2 Scanning en analyse
13
2.1 Getrokken lessen uit het vorige plan
15
2.2 Socio-economische en demografische beschrijving van de zone
16
2.3 Beeld van veiligheid en leefbaarheid
22
2.3.1 Objectieve gegevens
22
2.3.2 Subjectieve gegevens
23
2.3.3 Beleidsplannen
25
2.4 Verwachtingen van overheden en andere belanghebbenden
26
2.5 Inrichting van het korps
30
2.5.1 Personeelscapaciteit
30
2.5.2 Organogram
31
2.6 Beeld van de dienstverlening en de werking
34
2.6.1 Uitvoering van de dienstverlening aan de bevolking
34
Minimale werkingsnormen Andere operationele diensten Opdrachten en taken van federale aard Bijdrage aan het NVP Opdrachten en taken ten voordele van anderen
35 42 44 47 47
2.6.2 Interne werking
48
Management van medewerkers Management van middelen Management van processen
48 49 50
2.7 Samenwerking
51
2.7.1 Interzonale, bovenlokale en internationale samenwerking
51
2.7.2 Andere protocols of samenwerkingsakkoorden
52
2.8 Synthese van de bestede capaciteit
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
53
1
3 De strategische doelstellingen
57
3.1 Terugblik ZVP 2009 – 2012
59
3.1.1 Te trekken lessen m.b.t. de formulering en opvolging van de doelstellingen
59
3.1.2 De mate waarin de doelstellingen behaald worden
61
3.2 Algemene aanpak ZVP 2014 - 2017
62
3.3 Veiligheid en leefbaarheid
64
3.3.1 Deeldomeinen
64
3.3.2 Strategische doelstelling
64
3.3.3 Prioriteiten
69
Drugs
69
Inbraken
69
Geluidsoverlast
69
Interactie tussen weggebruikers in zone 30
70
3.4 Optimale bedrijfsvoering
71
3.4.1 Deeldomeinen
71
3.4.2 Strategische doelstelling
72
3.4.3 Prioriteiten
76
Aantrekken en binden van medewerkers
76
Stapsgewijze implementatie van een geïntegreerd beheer van informatie
77
Op een transparante wijze interne en externe verantwoording afleggen
78
4 Het communicatiebeleid: ZVP
79
4.1 Externe communicatie
81
4.1.1 Te trekken lessen over de externe communicatie
81
4.1.2 Intenties betreffende de externe communicatie
81
4.2 Interne communicatie
82
4.2.1 Te trekken lessen over de interne communicatie
82
4.2.2 Intenties betreffende de interne communicatie
82
5 Opvolging en evaluatie
83
6 Goedkeuring van het plan
87
Bijlagen
91
2
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Vooraf
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
3
4
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Voorwoord ‘Leuvenaars voelen zich veilig in hun stad’. Dit blijkt uit de resultaten van de buurtbevraging die in 2011 van ruim 3.000 Leuvenaars en 11.000 studenten werd afgenomen. Ook op het webforum ‘Mijn Leuven’ vonden we het onderstaande citaat om deze stelling te bevestigen. “Of je nu overdag in Leuven rondwandelt of ’s nachts, er lopen altijd mensen rond. Je bent nooit echt alleen in de stad. Dat geeft me een veilig gevoel: er zullen altijd mensen in de buurt zijn om me te helpen wanneer ik in nood ben.” In dit zonaal veiligheidsplan trachten we, net zoals in het zonaal veiligheidsplan 2009 – 2012, onze doelstellingen voor de komende jaren vast te leggen waarbij we rekening houden met de verwachtingen van de burgers, onze partners, onze opdrachtgevers enz. Bepaalde zaken kunnen moeilijk nog beter, maar het zal in de steeds sneller evoluerende maatschappij en rekening houdende met de noden van de bevolking en met de ‘beschikbare’ middelen al een hele opdracht zijn om de positieve resultaten de komende jaren te handhaven. Vanuit de wetenschap dat stilstaan achteruitgaan is, werken we bewust aan de verdere ontwikkeling van onze organisatie. Ook in de bestuursnota van het Leuvense stadsbestuur blijkt dat de stad Leuven volop wilt inzetten op een veilig en leefbaar Leuven. Het garanderen en stimuleren van een veilige en leefbare stad voor iedereen en het streven naar een lokaal, integraal en geïntegreerd veiligheidsbeleid zijn belangrijke speerpunten. Uit het beleidsplan 2013-2016 van het parket Leuven blijkt dat ook bij de gerechtelijke overheid geen enkele vorm van zelfgenoegzaamheid terug te vinden is. De procureur des Konings wil nog meer werk maken van een krachtdadige bijdrage aan de algemene veiligheid in Leuven. Het nationale veiligheidsplan 2012–2015 is ook een factor die ertoe bijdraagt dat dit veiligheidsplan geen kopie wordt van het vorige. In ons zonaal veiligheidsplan wordt niet alleen rekening gehouden met dit plan; de realisatie ervan is een kritieke succesfactor voor de implementatie van ons zonaal veiligheidsplan. Onder meer het wegwerken van een structureel personeelstekort door het verhogen van het contingent medewerkers dat jaarlijks aangeworven wordt, het beter afstemmen en differentiëren van het steunaanbod vanuit de federale politie volgens de behoeften van de lokale politie en het garanderen van een visiegedreven en geïntegreerd ICT-beleid zijn zonder twijfel enkele voorwaarden opdat de lokale politie van Leuven zich de komende jaren nog meer op haar kerntaken zou kunnen concentreren. Uit bijgevoegd politieplan blijkt dat een doorgedreven scanning en analyse de bepaling van de strategische doelstellingen is voorafgegaan. Dit geeft aan dat de lokale politie Leuven er naar streeft om de komende vier jaar in haar werking nog beter tegemoet te komen aan de verwachtingen van een grote groep burgers. Naast de beleidsplannen van de lokale gerechtelijke en bestuurlijke overheden werd ook rekening gehouden met de resultaten van een ruime buurtbevraging en dit allemaal binnen de krijtlijnen van het nationale veiligheidsplan. Maar een veiligheidsplan is nooit “af”. Voor de termijn van vier jaar om is zal het regelmatig aangepast en aangevuld moeten worden. de procureur des Konings te Leuven dhr. P. Vits
de burgemeester te Leuven dhr. L. Tobback
de korpschef lokale politie Leuven dhr. J.-P. Mouchaers
de bestuurlijke directeur-coördinator te Leuven mevr. K. De Smet
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
5
6
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Inleiding Bij de uitvoering van het zonale veiligheidsplan 2014-2017 van de lokale politie Leuven zal de roep om een geïntegreerde en integrale aanpak van de veiligheid sterker klinken dan ooit. Ondersteund door de beleidsnota “Excellente Politiezorg” zijn wij ervan overtuigd dat wij als politie slechts één van de partners zijn die een bijdrage levert aan de “maatschappelijke veiligheid”. We stellen bovendien vast dat heel wat andere diensten, organisaties en personen actief bezig zijn met belangrijke aspecten van die zorg om veiligheid en leefbaarheid. Dit blijkt duidelijk uit het beleidsplan van de stad Leuven, zoals onder meer de uitbouw van een gebiedsgerichte werking. Wij hebben niet de pretentie, noch de intentie of de opdracht om het integrale veiligheidsbeleid in te vullen. Ook dit nieuwe zonale veiligheidsplan is in feite een ‘zonaal politieplan’. Dit plan betreft immers het bedrijfsplan van de lokale politie Leuven. Het zonale veiligheidsplan 2014–2017 is niet het zoveelste plan in een rij. Het blijft ook deze keer niet beperkt tot een verplicht nummer. Wij zijn ervan overtuigd dat wij een origineel plan nodig hebben om onze organisatie verder te ontwikkelen en hierdoor een steeds betere en kwaliteitsvollere dienstverlening aan te bieden. Los van de vooropgestelde termijn voor het indienen van het plan hebben wij de tijd genomen die nodig was om een onderbouwd beleidsplan te schrijven. We houden daadwerkelijk rekening met de eerste resultaten van de buurtbevraging die in 2011 beschikbaar waren. Net zoals bij het vorige zonale veiligheidsplan, werd dit plan, ondertussen meer dan 10 jaar na de politiehervorming, niet in een stabiele omgeving geschreven. De redenen hiervoor zijn zowel extern als intern de politieorganisatie te vinden. De stedelijke ontwikkeling en vernieuwing in Leuven verloopt in een snel tempo. We zijn er van overtuigd dat Leuven ook de komende vier jaar op tal van aspecten ingrijpend zal evolueren (verkeersstromen, aantal inwoners, culturele, sportieve en commerciële evenementen, …). Daarnaast evolueert ook onze politieorganisatie in haar streven naar een excellente politiezorg. De noodzaak tot verdere ontwikkeling van onze organisatie heeft zich onder meer vertaald in een grondige hertekening van ons organisatiemodel in 2013. De essentie van die ontwikkeling mag evenwel niet worden herleid tot een gewijzigde organisatiestructuur of organogram. Dit laatste is slechts één van de exponenten van die verdere ontwikkeling. Maar het is ook één van de belangrijke bouwstenen om de komende jaren verder op te bouwen. Voor ons is het duidelijk dat een zonaal veiligheidsplan van een politiedienst die in de maatschappij verankerd is, geen statisch gegeven kan zijn. Een bedrijfsplan van een moderne politiedienst kan zelfs niet gekenmerkt worden door een streven naar stabiliteit. Het zonale veiligheidsplan van de lokale politie Leuven is een plan waarbij het flexibel omgaan met de gebeurtenissen en het anticiperen op de toekomst de essentie vormen. Daarom hebben we in dit nieuwe plan bewust gekozen voor een beperkt aantal prioriteiten, die vanzelfsprekend kunnen worden aangevuld met nieuwe prioriteiten in de loop van de uitvoering van het plan. Meer dan ooit is het doel van onze organisatie veel belangrijker dan de weg die we zullen volgen. Onze korpsvisie blijft ons leidmotief en zal ook de komende jaren verder worden uitgekristalliseerd in de uitvoering van onze strategische doelstellingen die zijn bepaald in het voorliggende zonale veiligheidsplan, evenals in de invulling van de verschillende functionaliteiten van de basispolitiezorg.
Jean-Paul Mouchaers hoofdcommissaris korpschef
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
7
8
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
1
Missie – Visie - Waarden
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
9
10
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
1.1 Getrokken lessen uit het vorige plan In 2008 werd de missie en de visie van de Leuvense politie herschreven. Hierbij werd niet over één nacht ijs gegaan. Er werd een heel proces doorlopen om tot een gedragen missie en visie te komen. In elke organisatie staat de missie centraal. Een missie definieert het bestaansrecht en de identiteit van een organisatie, zo ook voor Politiezone Leuven. De missie is tijdloos, maar wel toe te passen op dit moment. Bij de opmaak van dit nieuwe zonale veiligheidsplan werd al snel duidelijk dat we de geformuleerde missie van 2008 behouden. De visie is een ambitieus gedeeld beeld van de toekomst, het is een antwoord op de vraag ‘Wat willen we bereiken?’ In 2008 werd, naast de missie, ook de visie herschreven. Heel wat inspanningen werden geleverd om deze nieuwe visie zowel intern als extern bekend te maken. In het raam van het strategisch thema ‘transparantie’ werd een doelstelling uitgeschreven om een eenvormige huisstijl te ontwikkelen. Eén van de bijhorende actieplannen was het weergeven van de essentie van de visie in een slogan. Dit resulteerde in de slogan ‘Met oog voor iedereen’. Daarnaast werd een tweede actieplan ontwikkeld om deze slogan zowel intern als extern bekend te maken. Toch zijn er enkele te trekken lessen die zich vooral situeren op het vlak van de ‘vertaalslag naar de praktijk’: -
-
-
-
de visie moet duidelijk zijn voor al onze medewerkers. Met de slogan ‘met oog voor iedereen’ slagen we hier in, maar de volledig uitgeschreven visietekst is zeer theoretisch. Er is nood aan een vertaalverslag van de visie zodat deze voor al onze belanghebbenden duidelijk en verstaanbaar is; alles wat we doen moet een link hebben met de visie. De visie is bij wijze van spreken een kapstok waaraan beslissingen afgetoetst worden. Hierover moet permanent gewaakt worden; de visie mag geen statisch en/of eenmalig neergeschreven gegeven zijn. Ze moet regelmatig aan een evaluatie worden onderworpen; als deel van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, willen we de betreffende begrippen invullen zoals ons wordt geadviseerd en onderschrijven we het onderscheid tussen de missie en de visie van een organisatie; de korpsleiding moet expliciet aandacht besteden aan en actief bezig zijn met: o het bepalen van de koers en het geven van richting aan de organisatie; o het afstemmen van de inrichting van de organisatie op die koers; o het leveren van persoonlijke inspanningen om de organisatie te verbeteren en de medewerkers hierbij te betrekken.
1.2 Onze belanghebbenden & hun verwachtingen Onze dienstenafnemers, partners, medewerkers, de bevolking in het algemeen en onze bestuurlijke en gerechtelijke overheden hebben allen belang bij een goede werking van onze politieorganisatie en hebben hierbij specifieke verwachtingen. Bij het formuleren van de missie en de visie in 2008 werd rekening gehouden met de verwachtingen van deze belanghebbenden.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
11
1.3 Missie – Visie – Waarden van de PZ Leuven Missie De missie van een organisatie is een relatief statische en bondige omschrijving van de primaire functie(s), de opdracht of de bestaansreden van de organisatie, die weinig of niet evolueert in de loop der jaren. De missie, zoals we ze in 2008 geformuleerd hebben, blijft vandaag de dag nog steeds overeind. De missie van de PZ Leuven Onder het gezag van de bevoegde overheden draagt politie Leuven, op lokaal niveau en als bevoorrechte partner, bij tot de maatschappelijke veiligheid door het verzekeren van een excellente basispolitiezorg.
Visie De visie van de lokale politie Leuven moet een antwoord bieden op de vraag: “Waar gaan wij naar toe met onze organisatie?” In 2008 werd een antwoord op deze vraag gegeven waarbij rekening gehouden werd met de verwachtingen van iedereen die op één of andere manier een belang heeft bij de werking van onze politiedienst. De inhoud en betekenis van de geformuleerde visie uit 2008 blijft overeind maar de bewoordingen werden gewijzigd: De visie van de PZ Leuven De PZ Leuven wil één lokale politiedienst zijn met een positief imago, die vanuit haar korpsbrede werking en sterke betrokkenheid van alle medewerkers instaat voor een kwaliteitsvolle dienstverlening en anticipeert op de uitdagingen en dit met oog voor iedereen.
Waarden Waarden zijn gemeenschappelijke overtuigingen die zichtbaar worden in het gedrag van ieder lid van de lokale politie Leuven. Elke waarde is een richtsnoer voor het denken en handelen van alle leden van onze politieorganisatie bij de realisatie van onze visie. De waarden van de PZ Leuven Bij de uitvoering van onze opdrachten gedragen wij ons integer, stellen wij ons dienstbaar op en nemen wij onze verantwoordelijkheid; dit vanuit een sterke betrokkenheid wat zich o.a. uit in een grote actiebereidheid.
12
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2
Scanning & Analyse
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
13
14
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2.1 Getrokken lessen uit het vorige plan Onderstaande vaststellingen liggen aan de basis van een gewijzigde werkwijze bij de scanning en analyse van het zonale veiligheidsplan 2014 – 2017. Het accent ligt hierbij op vereenvoudiging en tijdswinst. De scanning en analysefase omvatte een zeer uitgebreide scanningsmatrix bestaande uit tal van subjectieve bronnen, objectieve bronnen en beleidsplannen. Het aantal gescande fenomenen of topics was te uitgebreid. Het aantal bronnen was eveneens te uitgebreid enerzijds, en anderzijds waren ze soms te weinig relevant. Zo werden bijvoorbeeld voor een aantal fenomenen zowel de evolutie van onze eigen criminaliteitsgegevens, op basis van ISLP, weergegeven als op basis van de officiële criminaliteitsstatistieken, PCS. De scanningsmatrix werd uiteindelijk niet gebruikt bij het bepalen van de strategische thema’s. De strategische thema’s uit het strategische stuurbord werden bepaald op basis van de tabel met de gerechtvaardigde verwachtingen van de belanghebbenden. De keuze van de fenomenen binnen de strategische thema’s werden bepaald op basis van de criteriamatrices. Binnen de PZ Leuven worden de criminaliteits-, overlast- en verkeerscijfers permanent opgevolgd door de cel strategische analyse. Dit uit zich in weekoverzichten, maandoverzichten en jaarrapporten. Het is m.a.w. niet nodig om bij de opmaak van een zonaal veiligheidsplan nogmaals een andere tool te ontwikkelen om een beeld te krijgen van de ‘veiligheid en leefbaarheid’ in Leuven. Op basis van bovenstaande leerpunten werd de scannings- en analysefase binnen het nieuwe zonale veiligheidsplan bijgestuurd en vereenvoudigd.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
15
2.2 Socio-economische en demografische beschrijving van de zone De Leuvense slogan ‘eeuwenoud springlevend’ zegt alles over de stad Leuven. Leuven, de hoofdstad van Vlaams-Brabant, is een historische stad. Het is tevens de vierde grootste Vlaamse stad, na Antwerpen, Gent en Brugge. Naast de historische functie vervult Leuven een belangrijke centrumfunctie, onderwijs- en handelsfunctie. Het springlevende karakter dankt Leuven aan zijn naam als ‘studentenstad’. In onderstaand hoofdstuk wordt een beknopt overzicht gegeven van de belangrijkste kenmerken van Leuven. Demografische aspecten Situering van Leuven
o o o o o o
Leuven ligt centraal in België ten oosten van Brussel ten zuiden van de E314 en ten noorden van de E40 net ten noorden van de taalgrens oppervlakte: 5.816 ha deelgemeenten: Leuven-centrum (postcode 3000) en vier deelgemeenten: Heverlee (postcode 3001), Kessel-Lo (postcode 3010), Wilsele (postcode 3012) en Wijgmaal (postcode 3018).
Inwoners o Het aantal inwoners nam de afgelopen jaren gestaag toe, een toename in 2012 met 11 % t.o.v. 2001. Maken we de vertaalslag naar de periode van het zonale veiligheidsplan dan zien we een gemiddelde toename van de bevolking met 5,4 % (= toename van het gemiddeld aantal inwoners in de periode 2005 – 2008 t.o.v. het gemiddeld aantal inwoners in de periode 2009 – 2012).
16
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Tabel: Evolutie van het aantal inwoners te Leuven 2001 - 2012
Evolutie: aantal inwoners op …. Jaar Aantal inwoners index 1/01/2001 88559 100 1/01/2002 89191 101 1/01/2003 90171 102 1/01/2004 89816 101 1/01/2005 90042 102 1/01/2006 90790 103 1/01/2007 91933 104 1/01/2008 92747 105 1/01/2009 94290 106 1/01/2010 95980 108 1/01/2011 97291 110 1/01/2012 98017 111
evolutie 0,71 1,10 -0,39 0,25 0,83 1,26 0,89 1,66 1,79 1,37 0,75
De bevolkingsgroei van de stad Leuven (met ongeveer 1.000 eenheden per jaar) overstijgt het landelijke en Vlaamse gemiddelde. De bevolkingsgroei is deels toe te schrijven aan natuurlijke aangroei en deels door migratie. o Sexe: 49,7 % mannen en 50,3 % vrouwen o Leeftijd: Op 1 januari 2012 telde Leuven 15749 personen met de leeftijd van 65 jaar of ouder waarvan 6527 mannen en 9222 vrouwen.In de leeftijdsgroep van 20 tot 39 jaar telt Leuven relatief meer inwoners dan de provincie Vlaams-Brabant en het Gewest Vlaanderen. Dat is toe te schrijven aan de hoge studentenpopulatie en het hoge aandeel van de jonge beroepsactieve bevolking. o Nationaliteit: De Belgen vormen met 82268 personen 83,9% van de totale bevolking. 16,1 % van de Leuvenaars is niet in het bezit van de Belgische nationaliteit. Deze groep Leuvenaars beschikt over 154 verschillende nationaliteiten. De Nederlanders vormen de grootste groep (1,7 % van de Leuvenaars), gevolgd door de Chinezen (1,2 % van de Leuvenaars), zoals blijkt uit onderstaande grafiek. Van de niet-Belgen heeft 7,4 % een EU-nationaliteit. In Vlaanderen heeft 5,2 % van de bevolking een niet-Belgische nationaliteit, in België bedraagt dit 9 %.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
17
Figuur:
Top 10 van de niet-Belgen, gedomicilieerd in Leuven Percentage van de totale bevolking 2012
o Burgerlijke staat: Een kleine helft van de Leuvense bevolking is ongehuwd (46,7 %, , waarvan 1/3 minderjarigen zijn). 33,8 % van de Leuvenaars is gehuwd. Verder is nog 7,2 % van de bevolking gescheiden, 5,2 % is weduwe/weduwnaar en 7,1 % heeft nog een andere burgerlijke staat. o Huishoudens: Op 1 januari 2012 telde Leuven 45.485 huishoudens. Bijna 4 op 10 huishoudens bestaat uit eenpersoonshuishoudens (42,6 %). Bijna 1/3 van de huishoudens bestaat uit twee personen (29,8 %), 11,5 % uit drie personen. Slechts een minderheid van de huishoudens bestaat uit meer dan 4 personen (6,4 %). Een gezin telt gemiddeld 2,2 personen. In Vlaams-Brabant en het Vlaams gewest is dat respectievelijk 2,44 en 2,40. o In 2011 verhuisden 15565 personen naar Leuven. Het grootste aantal verhuizers kwam uit Leuven zelf. Daarna volgden mensen waarvan het adres voorheen niet gekend was. Tenslotte kwamen de meeste nieuwe inwoners uit Herent, Oud-Heverlee en Lubbeek. o Leuven heeft een zeer hoge bevolkingsdichtheid, nl. 1.704 inwoners/km². De bevolkingsdichtheid is het grootst in het centrum van Leuven (maar liefst 5.089 inwoners/km²) en het laagst in Wijgmaal (779 inwoners/km²). Woningen Leuven is een vrij dure stad om te wonen. Een Leuvens woonshuis kostte in 2010 gemiddeld 2,5 keer zoveel als in 2000. Van alle centrumsteden werd in 2010 in Leuven het meeste betaald voor een gemiddeld woonhuis1. Eind 2010 telde Leuven 3.192 sociale woningen. Dit is in vergelijking tot het totale aantal huishoudens minder dan in andere Vlaamse steden (6,9 versus 8,4 per 100 huishoudens). Dit cijfer daalde bovendien voor Leuven in de periode 2004 – 2010 van 7,7 naar 6,9.
1
Stadsmonitor 2011. Een monitor voor leefbare en duurzame Vlaamse Steden, leuven, 365 blz. Thuis in de stad.be 18
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Economische aspecten o
o
o
o
o
o
o
o o
2
Het gemiddelde inkomen (= netto belastbaar inkomen) per inwoner bedraagt in 2010 € 17.735 en ligt hiermee hoger dan in de andere centrumsteden en ook hoger dan in het Vlaams gewest (€ 16.599) en dan in België (€ 15.598). Op 1 januari 2010 bedroeg de werkgelegenheidsgraad in Leuven (106,3%). Dat wil zeggen dat er meer jobs voorhanden zijn dan er personen woonachtig zijn tussen 18 en 64 jaar. Dit is te verklaren door de werkgelegenheid door en voor de universiteit en andere hogescholen. Hiermee is de werkgelegenheidsgraad in Leuven ook hoger dan gemiddeld in het Vlaamse Gewest. In de meeste centrumsteden is de werkgelegenheidsgraad van 2010 naar 2011 gedaald, in Leuven nam de werkgelegenheidsgraad echter nog met ruim een halve procent toe. In juli 2012 was 7,4 % van de beroepsbevolking werkloos (een toename met 3,1 % in vergelijking met juli 2011). Uit statistieken blijkt dat de economische crisis sinds 2008 Leuven minder hard treft dan andere steden. Vermoedelijk is dit een gevolg van de aanwezigheid van de weinig crisisgevoelige dienstensector in Leuven2 Leuven is een winkelstad, met meer dan 3.000 handels- en horecazaken. Wekelijks komen er ongeveer 205.000 mensen naar Leuven winkelen, waarvan 23,1 % de stad op zaterdag bezoeken. De A1-winkellocaties bevinden zich in de Diestsestraat, in het gedeelte dat zich het dichtst bij het stadscentrum bevindt en in de Bondgenotenlaan. In het westelijke gedeelte van het kernwinkelgebied situeren zich de ‘snuiterstraten’ van de stad: de Parijsstraat, de Pensstraat en de Mechelsestraat lopen in elkaars verlengde en zij kruisen de Brusselsestraat die als passage-as de derde drukste straat is na de Diestsestraat en de Bondgenotenlaan. Leuven is de motor van de regionale economie maar ook van verschillende nationale en internationale ontwikkelingen. Zo huisvest Leuven o.a. de grootste bierproducent van de wereld en één van de grootste banken van België. Leuven telt een 2.000-tal bedrijven die al dan niet geconcentreerd zijn op verschillende bedrijvenzones (Vaartkom, Haasrode industriezone, het Vuntcomplex, ….). Dankzij de aanwezigheid van de KULeuven en de KHLeuven is er een indrukwekkende concentratie van kennis in de stad aanwezig. Kennis betekent niet enkel economische macht maar ook arbeidsplaatsen. Niet minder dan 24.000 arbeidsplaatsen in het Leuvense zijn het gevolg van die concentratie en dit cijfer groeit nog steeds. Deze arbeidsplaatsen situeren zich in de verschillende universitaire campussen, de wetenschapsparken, UZ Gasthuisberg en IMEC (= een onderzoekscentrum op het vlak van nano-electronica dat met zijn vele spin-off bedrijven is uitgegroeid tot een van de belangrijkste werkgevers). Dit maakt dat de Leuvense economie zich vooral richt naar hooggeschoolden. Als hoofdstad van Vlaams-Brabant is de stad tegelijk ook een belangrijk centrum voor zowel federale als regionale overheidsadministraties. Deze zijn overwegend gehuisvest op twee sites: de Philipssite en het Vlaams Administratief Centrum (gelegen aan het station van Leuven). Het aantal ondernemingen in de stad steeg van 2.431 in 2000 tot 3.501 in 2012. Leuven beschikt over ruim 60.000 wooneenheden, waarvan ongeveer de helft bestaat uit kamers. Ongeveer 23.000 kamers worden bewoond door studenten van de KULeuven of KHLeuven. De overige kamers worden bewoond door mensen die buiten Leuven studeren, door ex-studenten en niet-studenten die zich geen betere huisvesting kunnen veroorloven.
Leuven zoals het is, aan de vooravond verkiezingen 2012, 192 blz, Luc Vanheerentals
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
19
Gezondheidszorg Twee belangrijke ziekenhuizen zijn in Leuven gehuisvest. Het regionaal ziekenhuis Heilig Hart in de binnenstad en het Universitair Ziekenhuis Leuven. UZ Leuven telt vijf campussen, campus Gasthuisberg (aan de buitenring van Leuven), campus Lubbeek (buiten het grondgebied van Leuven), campus Pellenberg (buiten het grondgebied van Leuven) campus Sint-Pieter (in de binnenstad) en campus Sint-Rafaël (in de binnenstad). Met 1.995 bedden en meer dan 8.000 medewerkers is UZ Leuven één van de grootste ziekenhuizen van België. De site telt meer dan 40.000 bezoekers per dag. Naast de verpleeg- en personeelsfunctie vervult zij tevens een belangrijke onderwijs- en onderzoeksfunctie (zie onderwijs). Recreatie3 Leuven is als historische stad ook een stad die toerisme aantrekt. Jaarlijks overnachten gemiddeld 250.000 à 270.000 mensen in Leuven. Leuven telt tevens tal van grote en kleine evenementen die ook een massa bezoekers naar Leuven lokken. Zo is er jaarlijkse Marktrock, Hapje tapje, de Beleuvenissen, de studentenwelkom, de tweejaarlijkse organisatie van Leuven in scène enz…. Leuven is ook een sportieve stad. Dit blijkt ook uit de grootschalige enquête afgenomen in het raam van de stadsmonitor 2011. 87% van de Leuvense bevolking was in 2011 tevreden over de sportvoorzieningen in Leuven, een stijging van bijna 7% ten opzichte van 2008. En ook als we kijken naar de sportparticipatie in Leuven zijn we koploper. Meer dan 1 op 2 Leuvenaars doet wekelijks aan sport.Leuven telt tevens talrijke sportclubs. Maar ook op nationaal vlak tellen we mee, zo promoveerde de voetbalclub Oud Heverlee Leuven in 2011 naar de eerste nationale voetbalklasse en speelt het Leuvense basketbalteam mee in de Ethias League. Leuven beschikt ook over een uitgebreide sportinfrastructuur. Leuven heeft vier zwembaden, 11 buitensportterreinen en 14 sporthallen en –zalen. Leuven telt meer dan 450 erkende sportclubs. Leuven als culturele stad trekt ook heel wat bezoekers. Sinds enige jaren opende museum M haar deuren in Leuven. In 2011 lokte het museum ruim 127.000 bezoekers. Daarnaast zijn er nog tal van culturele attracties (het STUK, de stadsschouwburg, de Romaanse poort, de Brusselse poort, het Depot, enz…). Mobiliteit Leuven ligt op het knooppunt van twee belangrijke autowegen: de E40 (Luik – Brussel) en de E314 (Genk – Leuven). Daarnaast is Leuven ook vlot bereikbaar via een aantal secundaire wegen die aansluiten op de grote ring (Diestsesteenweg, Naamsesteenweg, Tervuursesteenweg en de Mechelsesteenweg). Leuven heeft een relatief dicht spoorlijnennet, dit vormt de basis voor het regionale openbaar vervoer. Vanuit Leuven vertrekken 6 spoorlijnen: Mechelen, Aarschot, Tienen, Brussel, Ottignies en Luik. De stad Leuven heeft sinds kort ook een rechtstreekse verbinding met de luchthaven Brussel – Nationaal.Dit alles maakt dat het station van Leuven met dagelijks 28.000 reizigers de meeste reizigers kent na de stations van Gent-Sint-Pieters en Antwerpen-Centraal4. Ook het busverkeer is zeer belangrijk in Leuven. Aan het centrale station van Leuven ligt één van de grootste busstations van Vlaams-Brabant.
3
Bron sport: http://www.leuven.be/binaries/sportgids20122013_tcm16-31948.pdf Bron toerisme: http://www.leuven.be/binaries/Jaarverslag2011_tcm16-24326.pdf 4 http://www.polfed-fedpol.be/presse/presse_detail_nl.php?recordID=2503 20
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
In het centrum van Leuven is echter niet de auto of de bus, maar wel de fiets het belangrijkste vervoermiddel. Uit een bevraging van de stadsmonitor blijkt dat 87, 3 % van de Leuvense gezinnen over een fiets beschikt en dat 42,1 % van de gezinnen drie of meer fietsen in zijn huishouden heeft. Leuven beschikt over 1790 fietsenstallingen, goed voor 32292 plaatsen5. De Vaartkom zorgt er voor dat het ook in Leuven te merken is dat de binnenvaart opnieuw in de lift zit als vervoerswijze voor zowel verschillende bedrijven, maar ook voor particulier gebruik. Onderwijs Leuven is één van de belangrijkste en grootste universiteitssteden van België. Naast de KULeuven zijn er ook drie hogescholen, KHLeuven, Groep T en het Lemmensinstituut met een groot opleidingsaanbod. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de evolutie van het aantal studenten in Leuven. Tabel:
Evolutie aantal ingeschreven studenten bij de Leuvense onderwijsinstellingen 2007 - 2012
Aantal studenten 2007-2008 KULEUVEN 30531 KH LEUVEN 5422 GROEP T 1804 LEMMENS 472 VLECKO LEUVEN Totaal 38229
2008-2009 31444 5973 2051 476 39944
2009-2010 2010 - 2011 2011 - 2012 33709 35332 40131 6627 6907 7660 2231 2445 2502 484 511 496 200 43051 45195 50989
Naast de universiteit en hogescholen telt Leuven ook heel wat kleuter-, lagere (30-tal) en middelbare scholen (17-tal). Daarnaast zijn er nog tal van andere opleidings- en vormingscentra in Leuven gehuisvest (centrum voor volwassenenonderwijs, centrum voor basiseducatie, de volkshogeschool, centra voor taalopleiding enz…). Toekomstige uitdagingen Leuven is een groeiende stad die heel wat uitdagingen voor de toekomst biedt. o o o o
5
Stadsontwikkeling en – stadsvernieuwing Diversiteit in de stad Stadsvlucht Tewerkstelling
http://www.leuven.be/bestuur/leuven-in-cijfers/weetjes/
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
21
2.3 Beeld van veiligheid en leefbaarheid 2.3.1 Objectieve gegevens In onderstaande tabel wordt een cijfermatig overzicht gegeven van de belangrijkste fenomenen inzake criminaliteit, verkeer en overlast. Voor een volledig overzicht verwijzen wij naar het rapport ‘Terugblik 2009 – 2012’. Tabel:
Criminografie 2009 - 2012 gebied
bron
2009
2010
2011
2012
528
551
623
475
evolutie 2012 tov 2011
1. Vermogensdelicten Inbraak in woongelegenheden
PZ Leuven
PV
woning
PZ Leuven
PV
286
202
221
230
+ 9 feiten
appartement/studio
PZ Leuven
PV
177
271
330
169
- 161 feiten
kamer
PZ Leuven
PV
PZ Leuven
PV
winkel
PZ Leuven
PV
62
76
124
85
- 39 feiten
horecazaak
PZ Leuven
PV
55
82
118
79
- 39 feiten
onderwijsinstelling
PZ Leuven
PV
38
51
79
81
+ 2 feiten
bedrijf
PZ Leuven
PV
44
57
69
47
- 22 feiten
andere
Inbraak in andere bestemmingen
65 363
78 455
164
- 148 feiten
72 595
189
76 517
205
+ 4 feiten - 78 feiten
225
+ 20 feiten
PZ Leuven
PV
Diefstal van voertuig
PZ Leuven
PV
Diefstal uit/aan voertuig
PZ Leuven
PV
737
455
641
581
- 60 feiten
Fietsdiefstal
PZ Leuven
PV
2083
1804
2256
1842
- 414 feiten
Bromfietsdiefstal
PZ Leuven
PV
148
113
99
90
- 9 feiten
Motordiefstal
PZ Leuven
PV
11
16
12
8
- 4 feiten
Zakkenrollerij
PZ Leuven
PV
530
479
563
900
+ 337 feiten
Winkeldiefstal
PZ Leuven
PV
645
647
697
524
- 173 feiten
Eenvoudige diefstal
PZ Leuven
PV
1673
1786
1955
1939
- 16 feiten
PZ Leuven
PV
1148
1207
1249
1275
+ 26 feiten
PZ Leuven
PV
943
1003
996
1038
PZ Leuven
PV
191
196
245
225
Intrafamiliaal geweld
PZ Leuven
intern reg.
1838
1681
2028
1890
Zedenfeiten
PZ Leuven
PV
104
113
144
136
85
46
47
34
- 13 feiten
2. Persoonsgebonden delicten Geweldsfeiten Slagen en verwondingen Diefstal met geweld en afpersing
+ 42 feiten - 20 feiten - 138 feiten - 8 feiten
3. Overlast Vandalisme
PZ Leuven
PV
1497
1611
1724
1441
- 283 feiten
Milieuhinder (= geluidsoverlast, afval en verontreiniging)
PZ Leuven
Meld
2607
2424
2691
2801
+ 110 meldingen
Milieuhinder zónder geluidsoverlast
PZ Leuven
Meld
423
384
429
418
- 11 meldingen
Geluidsoverlast (incl. nachtlawaai)
PZ Leuven
Meld
2184
2040
2262
2383
+ 121 meldingen
Nachtlawaai
1807
1700
1817
2032 + 215 meldingen
PZ Leuven
Meld
Drugs
PZ Leuven
PV
527
447
464
574
+ 110 feiten
Alcohol
PZ Leuven
PV
820
905
782
827
+ 45 feiten
Opzettelijke brandstichting
PZ Leuven
PV
86
65
71
60
- 11 feiten
4. Verkeer Verkeersongevallen (incl. RDR's)
PZ Leuven
PV+list.
1942
1971
1950
1910
- 40 ongevallen
vko met doden
PZ Leuven
PV+list.
2
2
4
4
+ 0 ongevallen
vko met gewonden
PZ Leuven
PV+list.
448
449
446
404
- 42 ongevallen
vko met zwakke weggebruikers
PZ Leuven
PV+list.
385
334
365
361
- 4 ongevallen
vko met zwakke weggebruikers met doden/gewonden
PZ Leuven
PV+list.
304
307
324
288
- 36 ongevallen
5. Locatiegebonden fenomenen Uitgaansgerelateerd geweld en overlast in het centrum (selectie van feiten gepleegd in het centrum én tussen 20.00u en 08.00u)
22
Diefstal met geweld
centrum
PV
66
73
108
80
- 28 feiten
(wederzijdse en opzettelijke) slagen en verwondingen
centrum
PV
413
442
487
508
+ 21 feiten
Drugs
centrum
PV
169
134
115
280
+ 165 feiten
Alcohol
centrum
PV
630
714
593
638
+ 45 feiten
Gauwdiefstal/zakkenrollerij
centrum
PV
116
128
212
247
+ 35 feiten
Vandalisme
centrum
PV
473
515
552
471
- 81 feiten
Geluidsoverlast (pv's)
centrum
PV
272
234
179
144
- 35 feiten
Geluidsoverlast (meldingen)
centrum
Meld
1373
1314
1436
1658
+ 222 meldingen
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2.3.2 Subjectieve gegevens Aanvullend op de objectieve gegevens inzake criminaliteit, overlast en verkeer wordt beroep gedaan op subjectieve bronnen, met name de buurtbevraging en de stadsmonitor. In 2008 organiseerde politie Leuven voor het eerst een buurtbevraging. In het raam van de voorbereiding van het nieuwe zonale veiligheidsplan, oorspronkelijk getimed in 2013, werd in 2011 een tweede editie van de buurtbevraging afgenomen. In onderstaande tekst wordt in het kort een overzicht gegeven van de belangrijkste vaststellingen inzake onveiligheid en buurtproblemen. Voor een volledig overzicht verwijzen we naar het rapport ‘Buurtbevraging Leuven – 2011’. (On)veiligheidsgevoelens Zowel de Leuvenaars als de studenten voelen zich veilig in Leuven. Wanneer men naar de mening over het vage en algemene begrip ‘onveiligheid’ vraagt, concluderen we voor beide doelgroepen dat het onveiligheidsgevoel licht, maar significant is toegenomen t.o.v. 2008. Ondanks deze toename ligt dit ‘onveiligheidsgevoel’ nog relatief laag. 4,5 % van de bevraagde Leuvenaars zegt zich vaak of altijd onveilig te voelen. 79,5 % van de bevraagde Leuvenaars zegt zich zelden of nooit onveilig te voelen. Wanneer men de algemene vraag concretiseert aan de hand van 17 specifieke situaties zien we juist dat het onveiligheidsgevoel in 2011 eigenlijk iets lager ligt dan in 2008. Ook uit de stadsmonitor blijkt dat het veiligheidsgevoel in Leuven hoog ligt. Leuven kent, in vergelijking met de andere centrumsteden, het laagste onveiligheidsgevoel in de eigen buurt en het derde laagste cijfer wat het onveiligheidsgevoel in de stad betreft. Gemiddeld 2,4 % van de inwoners ervaart onveiligheidsgevoelens in de buurt (t.o.v. een gemiddeld percentage van 7,4 % voor de inwoners van alle centrumsteden) en gemiddeld 3,4 % ervaart onveiligheidsgevoelens in de stad (het centrum) (t.o.v. een gemiddeld percentage van 12,6 % voor de inwoners van alle centrumsteden). Een ander item dat in de stadsmonitor bevraagd werd is het mijdingsgedrag, met name ‘gebeurt het dat je bepaalde plekken in je buurt/wijk mijdt omdat je het daar niet veilig vindt’ ? En eenzelfde vraag werd aan de respondenten voorgelegd om het mijdingsgedrag in de stad (centrum) te meten. Ook hier scoort Leuven zeer goed in vergelijking met de andere centrumsteden. 3,3 % van de Leuvense respondenten mijdt bepaalde plekken in de buurt omdat ze het er niet veilig vinden (t.o.v. een gemiddelde van 9,5 % bij de respondenten van de centrumsteden). Dit percentage loopt licht op tot 4,1 % wat het mijdingsgedrag voor de stad (het centrum) betreft (t.o.v. een mijdingspercentage van 16,5 % voor alle respondenten uit de centrumsteden). Buurtproblemen Onderstaande top drie betreft de meest storende buurtproblemen van de Leuvense inwoners, zoals bevraagd in de buurtbevraging: 1. Rommel of rondslingerend vuilnis op straten en pleinen 2. Geluidshinder door verkeer 3. Diefstal van fietsen/bromfietsen Alle opgesomde buurtproblemen werden door de respondenten in 2011 minder hoog ingeschat dan in 2008. Tussen de respondenten van het centrum en deze van Groot-Leuven is er toch wel een onderscheid te vinden naar de beleving van buurtproblemen. Mensen uit het centrum Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
23
schatten in 2011 de buurtproblemen significant erger in dan in 2008. Zij zetten ‘geluidsoverlast door mensen op straat’ op de eerste plaats bij de buurtproblemen terwijl dat bij het geheel van respondenten uit Groot Leuven slechts op een zestiende plaats staat. De top drie van de studenten ziet er als volgt uit: 1. Diefstal van (brom)fietsen 2. Vernieling/vandalisme van straatmeubilair 3. Mensen die andere fysiek lastigvallen in het openbaar In de stadsmonitor wordt eveneens gepeild naar de buurtproblemen. Ook hier scoort Leuven zeer goed in vergelijking met de andere centrumsteden (13). Onderstaande tabel zet de belangrijkste resultaten op een rijtje: Tabel:
Buurtproblemen Leuven versus centrumsteden Stadsmonitor 2011
Buurtproblemen lawaaihinder algemeen lawaaihinder door verkeer lawaaihinder door buren lawaaihinder ander overlast algemeen overlast in de buurt door jongeren overlast in de buurt door buren lastigvallen geurhinder zwerfvuil/sluikstorten hondenpoep vandalisme algemeen vandalisme aan straatmeubilair graffiti
% 37,5 30,1 10,8 3,3 10,7 7,7 4,7 1 7,6 18,2 20,3 8,4 5,1 5,7
Leuven onder-/bovengrens 34,0 - 41,1 8,7 - 13,2 0,4 - 2,2 5,9 - 9,8 15,6 - 21,1 17,6 - 23,4 6,5 - 10,7 -
centrumsteden rangorde Leuven % onder-/bovengrens 7 40 39,1 - 41,0 7 32,8 9 13,8 9 4,9 5 13,1 12,4 - 13,8 5 9,4 8 5,9 11 2,7 2,4 - 3,1 5 9,9 9,3 - 10,5 7 25,4 25,4 - 26,2 8 27,8 26,9 - 28,7 4 10,4 9,7 - 11,0 4 7,2 3 6,8 -
Bron: stadsmonitor 2011
Storend verkeersgedrag De top drie van de meest storende verkeersproblemen in het centrum voor de vaste inwoners zijn: 1. bussen of vrachtwagens die rakelings voorbij fietsers rijden 2. (brom)fietsers die in het donker rijden zonder licht 3. bussen of vrachtwagens die te snel rijden Bovenstaande scores blijven ongewijzigd t.o.v. de resultaten uit de buurtbevraging van 2008. De top drie is identiek voor de inwoners uit het centrum als voor de inwoners uit de deelgemeenten. Dat de studenten er een andere mening op na houden blijkt uit onderstaande top 3: 1. bussen/vrachtwagens die rakelings voorbij fietsers rijden 2. auto’s die rakelings voorbij fietsers rijden 3. (brom)fietsers die voorrang nemen als ze die niet hebben 3. auto’s die op een kruispunt of rotonde geen voorrang geven
24
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Wat de twee eerste problemen betreft merken we een significante daling t.o.v. de resultaten van 2008, toch nemen ze nog steeds de twee eerste plaatsen in. ‘(brom)Fietsen die voorrang nemen als ze die niet hebben’ maakt een opmars en belandt in 2011 in de top drie . Ook in de stadsmonitor werden een aantal verkeersgerelateerde items opgenomen. Ruim 1/3 van de bevraagde Leuvenaars (36,2 %) zegt zich te storen aan onaangepaste snelheid in het verkeer. Toch neemt Leuven slechts de voorlaatste plaats in wanneer we de rangorde van de 13 centrumsteden bekijken. Een klein derde van de bevraagde Leuvenaars zegt zich te storen aan geluidsoverlast door verkeer (30,3 %). Hiermee neemt Leuven de zevende plaats in wat de mening van de respondenten uit de 13 centrumsteden betreft.
2.3.3 Beleidsplannen Met het oog op de scannings- en analysefase , meer bepaald het opstellen van de verwachtingen van de belanghebbenden, werden diverse (lokale en bovenlokale) beleidsplannen en relevante beleidsdocumenten bestudeerd en/of partners bevraagd: -
Lokaal: bestuursnota stad Leuven, beleidsplan parket Leuven, de Lijn, de NMBS, de KULeuven, universitair ziekenhuis Gasthuisberg; Bovenlokaal: het nationale veiligheidsplan 2012-2015, de beleidssynthese FGP Leuven 20132016, de verwachtingen van de provinciegouverneur, de verwachtingen van de Dirco, het evaluatierapport 10 jaar politiehervorming
Als bijlage wordt de tabel gevoegd waarin de thema’s opgenomen werden die in de diverse beleidsplannen aan bod komen.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
25
2.4 Verwachtingen van overheden en andere belanghebbenden
In aanvulling op de inhoudelijke analyse van de beleidsplannen werd ook nagegaan of onze belanghebbenden, met in het bijzonder de lokale overheden, specifieke verwachtingen hebben op gebied van veiligheid en leefbaarheid en op het gebied van de interne politiewerking. Ook hiervoor werden de bestaande bronnen, beleidsplannen en relevante beleidsdocumenten geconsulteerd (zie punt 2.3.3). Wat de lokale overheden betreft, werd dit aangevuld met informatie die werd bekomen door hen tijdens de zonale veiligheidsraad van eind 2012 specifiek te vragen naar hun verwachtingen. Voor de onderscheiden verwachtingen werden vervolgens die factoren bepaald die ertoe moeten bijdragen dat de lokale politie van Leuven succesvol zal zijn bij in het invullen van die verwachtingen.
26
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Tabel:
Gerechtvaardigde verwachtingen en succesbepalende factoren per groep belanghebbenden
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
27
28
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
29
2.5 Inrichting van het korps 2.5.1 Personeelscapaciteit In 2009 werd een nieuw personeelsbehoeftenplan uitgewerkt en voorgelegd aan de opdrachtgevers van de zone. Hierbij werd rekening gehouden met: de evolutie in de opdrachten van de lokale politie; de evolutie van de bezettingsgraad van het personeelsbehoeftenplan (van 1520 uren/FTE naar 1450 uren/FTE); de missie en visie van de Lokale politie Leuven; het organisatiemodel van de Lokale politie Leuven. Onderstaande tabellen geven een overzicht van het operationeel en het administratief en logistiek kader. Hierbij werden twee cruciale tijdstippen opgenomen, zijnde de datum waarop het actuele personeelsbehoeftenplan werd goedgekeurd, met name 29 juni 2009 en de datum waarop het actuele organisatiemodel in voege trad (1 maart 2013). Operationeel kader Organiek kader
Minimaal effectief KB 05/09/01 Graad OK - HCP OK - CP MK 285 BK AK
aantal 4 17 63 218 8
datum van aanpassing
29/06/2009
Reël effectief
Graad OK - HCP OK - CP MK BK AK
aantal ingeschreven (per kader) 2 23 45 222 13
Datum van registratie
1/03/2013
Administratief en logistiek kader
Minimaal effectief KB 05/09/01 Graad Niv A Niv B 23 Niv C Niv D Mil
30
Organiek kader datum van aantal aanpassing 12 12 29/06/2009 36 11 6
Reël effectief aantal ingeschreven Niv A Niv B Niv C Niv D Mil
aantal 12 14 36 9 6
Datum van registratie
1/03/2013
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2.5.2 Organogram Onze organisatie is voortdurend in ontwikkeling. Doorheen de afgelopen jaren werden verschillende stappen gezet om een jaren geleden (eind 2007) ingezette beweging ter uitvoering van de herschreven visie van de PZ Leuven te bereiken. PZ Leuven wilt immers één lokale politiedienst zijn met een positief imago, die vanuit haar korpsbrede werking en sterke sterk betrokkenheid van alle medewerkers instaat instaa voor een kwaliteitsvolle dienstverlening, anticiperend op uitdagingen en dit met oog voor iedereen. Elementen die de verdere ontwikkeling voeden, stimuleren en/of voor een nieuw keuzemoment plaatsen zijn o.a. het vertrek, de verschuiving, de verdere ontplooiing en/of de aanwerving van leidinggevende medewerkers. Daarnaast wordt de evolutie in deze ontwikkeling ook gevoed door wijzigingen in de werking van de organisatie maar ook door de context waarin onze organisatie zich bevindt vindt (politie beleidskeuzes, (on)beschikbaarheden van menselijke en materiële middelen, impact van nieuwe wetwet en regelgeving, evolutie van sociale en demografische gegevens, de criminologische realiteit, …..) De organieke structuur zoals als opgenomen in het he zonale veiligheidsplan eiligheidsplan 2009–2012 200 (in voege sinds september 20086), bleef als basisstructuur gehandhaafd tot begin 2013. Figuur: Organisatiemodel 2008
Eind 2010 werd het tussenniveau van de coördinatoren weggewerkt door de samenvoeging van de coördinatoren in de coördinatiecel. Hierdoor kwamen de diensthoofden rechtstreeks onder de korpschef te staan en werden zij meer geresponsabiliseerd.
6
Een kort overzicht van de evolutie van ons organisatiemodel van voor 2007 tot heden staat beschreven in de dienstmededeling van 18 januari 2013. Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017 20
31
Figuur: Organisatiemodel 2010
Een volgende belangrijke stap werd in 2011 gezet door de samenvoeging van de recherchecapaciteit in één nieuwe dienst de Lokale Onderzoeksdienst (LOD). Ook de JSD werd hervormd en het beleidsteam en de coördinatiecel werden samengebracht in één dienst, de dienst beleidsondersteuning. Begin 2013 werd het organisatiemodel grondiger gewijzigd. Uitgangspunten voor deze wijzigingen waren o.a.: - de mogelijkheid bieden om flexibel in te spelen op nieuwe uitdagingen ((uitgaansgerelateerde) overlast, drugs, bestuurlijke handhaving, nieuwe regelgeving zoals SALDUZ, besparingsmaatregelen,….) - de Span of control voor de korpschef reduceren - een evenwichtige inzet van (schaarse) beschikbare capaciteit op korpsniveau - de centrale rol van de wachtleiding - de wijkdienst als motor van de wijkwerking, die centraal staat in onze organisatie - de dienst verkeer als onderdeel van een groter geheel of gehelen - ontwikkelingskansen voor leidinggevenden ‘versus’ de juiste persoon op de juiste plaats. Dit resulteerde in onderstaand organisatiemodel.
32
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Figuur: Oganisatiemodel 2013
In al deze wijzigingen zit één stabiele factor als rode draad; met name het nastreven van onze visie.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
33
2.6 Beeld van de dienstverlening en de werking Een beeld maken van iets dat volop in beweging is, is ook hier geen gemakkelijke opgave. We kiezen er voor om de veranderingen zoveel mogelijk uit het beeld weg te snijden en een afspiegeling te geven van de situatie zoals ze was voor 1 februari 2013. Op die datum trad het actuele organisatiemodel in werking, wat een rechtstreekse impact heeft op de werking van onze organisatie.
2.6.1
Uitvoering van de dienstverlening aan de bevolking
Minimale werkingsnormen De lokale politie Leuven voldoet in ruime mate aan de minimale werkingsnormen7. Toch voelen we nog steeds aan dat de normen die geformuleerd zijn, om in elke lokale politiedienst een minimale gelijkwaardige dienstverlening aan de bevolking te waarborgen, heel moeilijk te verzoenen zijn met de principes van moderne bedrijfsvoering. We zijn er zelfs van overtuigd dat het voldoen aan de normen geen garantie is voor het verzekeren van een minimale basispolitiezorg. De laatste jaren werd binnen onze zone zeer veel geïnvesteerd in organisatieontwikkeling. Dit vertaalt zich niet enkel in een nieuw organisatiemodel maar is vooral een proces van ons verder te bewegen om ons vooropgesteld doel, zijnde onze visie, te bereiken. Hoewel het de korpsvisie is die centraal staat, is het ook belangrijk dat elke dienst eenzelfde denkoefening maakt. Wat is de bestaansreden van de dienst (missie) en waar wilt men naar toe (visie). De laatste jaren werd deze missie en visie al uitgeschreven voor een aantal diensten, zoals de LOD, de wijkdienst, … De komende jaren zal nog meer tijd worden uitgetrokken om enerzijds deze denkoefening ook voor de andere diensten uit te voeren en anderzijds de bestaande visie steeds in vraag te stellen en eventueel aan te passen in functie van de veranderende omgeving en omstandigheden. Wijkwerking In 2012 werd de missie en de visie van de wijkdienst herschreven. Hierin bevestigen wij duidelijk dat de wijkdienst, als onderdeel van de lokale politie Leuven, de motor is en blijft van de wijkwerking. Maar ook dat de wijkwerking centraal moet staan binnen onze organisatie. De wisselwerking tussen de wijkdienst en de andere diensten moet nog verder worden versterkt. De missie van de wijkdienst: : “De wijkdienst van de PZ Leuven wil: de gebiedsgebonden werking concreet gestalte geven door wijkinspecteurs te “verbinden” met hun wijk, waarin ze actief betrokken zijn; voor de specifieke doelgroepen van de studenten, de ziekenhuizen, de senioren en de horeca, een heel laagdrempelig invalspunt tot onze organisatie uitbouwen.” De visie van de wijkdienst: “De wijkdienst, als onderdeel van de lokale politie Leuven, wil de motor zijn van de wijkwerking die centraal staat binnen onze organisatie”.
De voorbije jaren zijn pogingen ondernomen om het concept van de wijkzorgteams ingang te laten vinden, als hefboom om de wijkwerking de centrale rol te geven die haar toekomt of die haar zou 7
Zie bijlage 3: personeelsformatie 01/03/2013
34
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
moeten toekomen volgens de bestuurlijke en ook de gerechtelijke overheden. Mettertijd werd het evenwel duidelijk dat één van de uitgangspunten, met name een bijzondere aandacht vragen van medewerkers van operationele diensten voor een welbepaald gebied binnen onze politiezone, zeer moeilijk te verzoenen is met de core business van die diensten (bv. interventiedienst, LOD, JSD). Hierdoor hebben medewerkers van die diensten vrijwel geen ruimte om hun rol in het team op te nemen. Het concept van de wijkzorgteams blijft wel behouden. Het blijft de basis voor de structurering van de wijkdienst en de verdere uitbouw van gebiedsgebonden samenwerking met externe partners (o.a. de stad Leuven). Het blijft tevens een uitdaging voor onze organisatie om wijkinspecteurs aan te trekken. Met een werkgroep zal bekeken worden hoe we de functie van wijkinspecteur nog aantrekkelijker kunnen maken. Enerzijds willen we interne medewerkers laten doorstromen naar deze functie en anderzijds willen we externe politiemedewerkers aantrekken voor deze functie.
Onthaal – Dienst wachtleiding en onthaal Om de lokale politie Leuven zo toegankelijk mogelijk te maken voor de burger, wordt de onthaalfunctie op verschillende manieren ingevuld. Met een doorgedreven wijkwerking en doelgroepenwerking werken we al heel sterk drempelverlagend. Uit de buurtbevraging kunnen we ook afleiden dat onze medewerkers zich vrij open opstellen. De respondenten kenden namelijk een hoge score toe aan de tevredenheid over het voorkomen, de vriendelijkheid, enz. van politiemensen. De bereikbaarheid langs de digitale weg werd de voorbije jaren geoptimaliseerd door de uitbouw van een mobiele website en de aanwezigheid op de sociale media. Daarnaast is de toepassing ‘Police on Web’ ook een, federaal opgelegde vorm, van onthaal. Wat het fysieke onthaal betreft, voldoen we ruim aan de norm. Er zijn twee centrale onthaalpunten: één in het centrum van de stad en één in het politiehuis op de Philipssite. Het onthaalpunt in de Philipssite is 24/24 uur geopend. Tot eind 2008 was het wijkkantoor Leuvencentrum 24 uur op 24 geopend. Een analyse van het bezoekersaantal leerde ons echter dat het niet efficiënt was om het kantoor ’s nachts open te houden. Hierdoor werden de openingsuren aangepast. Het wijkkantoor Leuven-centrum is op weekdagen geopend van 09.00 uur tot 19.00 uur en in het weekend van 10.00 tot 18.00 uur. Om de bereikbaarheid te garanderen werd een ‘muurtelefoon’ geïnstalleerd, zodat bezoekers na sluitingstijd onmiddellijk in verbinding kunnen treden met de dispatching in het politiehuis. De centrale onthaalpunten worden aangevuld met drie wijkkantoren (Heverlee, Kessel-Lo en Wilsele-Wijgmaal) en, waar nodig, antennes die minstens gedurende 3 dagen 4 uren geopend zijn. Tevens vormt de arrondissementele stallingsplaats en fietsendienst een extra onthaalpunt, zij het voor een specifieke materie (het ophalen van voertuigen en fietsen). Wachtleiding De lokale politie Leuven heeft gekozen voor de uitbouw van een eigen permanente dispatching, naast het CIC Vlaams-Brabant. De ploegen op het terrein worden dus niet aangestuurd door het CIC maar door de eigen dispatching. Begin 2013 werd beslist om de ‘dienst wachtleiding’ te reorganiseren. De wachtleiders werden overgeheveld naar de interventiedienst (zie interventie). De operatoren maken, samen met de onthaalbedienden, deel uit van de dienst wachtleiding en onthaal. De operatoren werken in principe volgens een 12-urensysteem. In 2013 werd het lokaal van de wachtleiding verplaatst en vernieuwd waarbij vooral uitgegaan werd van de aspecten van ‘welzijn op het werk’, o.a. op basis van een risicoanalyse uitgevoerd
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
35
door Premed, maar ook om een optimale werking te garanderen. Gelijkertijd werd een crisiroom uitgebouwd op de voormalige locatie van de dispatching.
Interventie In het vorige zonale veiligheidsplan schreven we reeds “met betrekking tot de operationele aansturing van onze medewerkers APZ wordt momenteel het samenspel tussen teamchefs en wachtleider (voorheen ‘dispatcher’) geoptimaliseerd”. Dit resulteerde o.a. bij de wijziging in het organogram van 2013 in de overheveling van de hoofdinspecteurs/wachtleiders naar de dienst interventie. Door deze samenvoeging werd er één pool van hoofdinspecteurs/teamchefs gevormd, die aangestuurd worden door twee diensthoofden met de graad van commissaris. De personeelsleden van de interventiedienst zijn onderverdeeld in 8 teams. Aan het hoofd van elk team staan twee hoofdinspecteurs/teamchefs die instaan voor de aansturing en opvolging van de teamleden. Buiten de taken die samengaan met hun rol als teamchef worden ze ingezet voor de functies van terreinverantwoordelijke en wachtleider. Een uitdaging bestaat er de komende jaren in om de huidige hoofdinspecteurs binnen onze zone, en binnen de interventiedienst in het bijzonder, te kunnen binden aan onze organisatie. Tevens moeten we blijven streven om voldoende hoofdinspecteurs/teamchefs voor de dienst interventie te kunnen aantrekken. Interventie- en centrumploegen Door de dienst interventie wordt een 24-uren permanentie georganiseerd waarbij er op ieder tijdstip van de dag minstens vier interventieploegen beschikbaar zijn, evenals een plantondienst in de gebouwen van de Philipssite. Op momenten van verhoogde interventiedrukte worden deze ploegen aangevuld met extra centrumploegen. Dit vanuit het streven om steeds geüniformeerde ploegen aanwezig te hebben in het uitgaansgebied op uitgaansnachten. Concreet betekent dit één extra ploeg tijdens donderdagnachten en telkens twee extra ploegen tijdens vrijdag- en zaterdagnachten. Daarnaast wordt er voorzien in een wachtreserve. Het betreft twee medewerkers van de interventiedienst die tijdens vroege en late shiften ingezet worden om: • flexibeler te kunnen inspelen op de individuele werklast (schrijfwerk) van de interventieinspecteurs • meer garanties te geven op een permanente beschikbaarheid van minstens vier wachtploegen (bv. een ploeg kan gewisseld worden bij een dringend af te werken proces-verbaal op vraag van het parket, interventies met mogelijke traumatische gevolgen, plotse ziekte of een arbeidsongeval,…) • op piekmomenten bijstand te kunnen geven aan de collega’s met plantondienst op de Philipssite Planton Het onthaal op de Philipssite is 24u/24u geopend. Mensen met klachten en aangiften worden daarbij opgevangen door een lid van de dienst interventie met plantondienst. Elke dag worden er tijdens de vroege en late shift hiervoor twee medewerkers voorzien. Tijdens de nacht wordt het onthaal en planton verzekerd door één personeelslid die hierbij tevens de taken van celwacht op zich neemt.
36
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Salduz De invoering van de ‘Salduz wetgeving’ heeft een grote impact gehad op de organisatie en werking van de interventiedienst. Dit resulteerde o.a. in de creatie van twee nieuwe functies, zijnde de ‘celwacht’ en de ‘salduzverhoorder’. De celwacht heeft de opdracht om toezicht te houden op het algemeen gebruik van en de algemene veiligheid in het cellencomplex. Hij is tijdens iedere vroege (m.u.v. het weekend) en late shift aanwezig. In het kader van de ‘Salduz wetgeving’ zorgt de celwacht voor de verwittiging van de advocaat van aangehouden verdachten en waakt hij erover dat de advocaat op een veilige en correcte manier in contact kan treden met de verdachte. Salduzverhoorder: De toepassing van de Salduzwetgeving bracht een praktische moeilijkheid met zich mee om de verhoren te kunnen organiseren van verdachten die eerst een advocaat wensen te consulteren (de zogenaamde categorie III verhoren). Iedere weekdag wordt er daarom tussen 09.30 uur en 19.30 uur één medewerker voorzien om deze geplande verhoren af te nemen. De Salduzwetgeving blijft echter veranderen wat een verhoging van het aantal verdachten categorie III met zich mee brengt. De toekomst zal moeten duidelijk maken of deze taak kan blijven uitgeoefend worden door dagelijks één medewerker in te zetten. Indien het ingediende voorstel bij het Europees Parlement in de nabije toekomst zijn vertaling zou kennen in nationale wetgeving, zou dit impliceren dat iedere verdachte recht heeft op bijstand van een advocaat bij het eerste verhoor. Dit zou zonder twijfel een grote impact hebben op de huidige werking van de Salduzverhoorder specifiek en de werking van de interventiedienst in het algemeen. Reservediensten Personeelsleden die voorzien zijn met een reservedienst kunnen ingezet worden voor (on)voorziene opdrachten van openbare orde, participatie aan acties (bv. acties Veiligheid in het centrum), bijstand aan andere diensten, transfers, opdrachten in het justitiepaleis, het houden van toezicht op gedetineerden bij de inzage van hun dossiers in de hulpgevangenis, training geweldsbeheersing en gebruik van het vuurwapen, alsook opleidingen om hun theoretische kennis op peil te houden. Indien de personeelsleden geen specifieke opdracht hebben gekregen werken ze tijdens deze reservediensten aan het omzetten van hun vaststellingen in processen-verbaal. Hierbuiten gaan sommige personeelsleden vrijwillig het engagement aan om te participeren aan interne werkgroepen of aan acties in burger in het uitgaansleven (Night Vision). De polyvalentie die van de medewerkers van de dienst interventie verwacht wordt om de diversheid aan opdrachten en vaststellingen op een kwalitatieve manier te verwerken, brengt met zich mee dat ze blijvend moeten geschoold en getraind worden. Het is een uitdaging om dit in de toekomst nog op een hoger niveau te kunnen aanbieden. Hondengeleiders De hondengeleiders maken deel uit van interventie. Ze maken geen deel uit van een team, maar worden rechtstreeks aangestuurd door de diensthoofden interventie. Er zijn drie hondengeleiders die werken met een patrouillehond en één hondengeleider die vanaf eind 2013 zal werken met een actieve drugshond. De patrouillehondengeleiders worden mee ingeschakeld bij de werking van de interventieploegen en bij voorkeur de centrumploegen. Er wordt gestreefd om hen maximaal zichtbaar in te zetten in het straatbeeld. Voorts wordt er vaak op hen beroep gedaan in het kader van opdrachten van openbare orde (bv. voetbal) en acties. Ze worden eveneens ingezet als bijkomende patrouilleploeg op gekende overlastlocaties en te verwachten piekmomenten van overlast. Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
37
Daarbuiten kunnen ze evenzeer ingezet worden voor de opdrachten beschreven in de rubriek ‘reservediensten’. Tekenaars Er zijn twee CALog medewerkers verbonden aan de tekendienst, die rechtstreeks aangestuurd worden door de diensthoofden interventie. Hun kernopdracht bestaat erin om de schetsen van verkeersongevallen die door de inspecteurs werden gemaakt om te zetten in een plan dat bij een proces-verbaal moet worden gevoegd. Ze engageren zich er toe om steeds over de meest recente en accurate basisplannen van het Leuvens grondgebied te beschikken. Ze kunnen eveneens op vraag van andere diensten van de politiezone Leuven ‘maatwerk’ afleveren (bv. n.a.v. een evenement). Planning Vier medewerkers van de dienst interventie zorgen voor de opmaak van de maandelijkse planning en de noodzakelijke dagelijkse bijsturing ten gevolge van ziektemeldingen, bijkomende ordediensten en evenementen. Ze worden rechtstreeks aangestuurd door de diensthoofden interventie. Zij stellen tevens de planning van de Salduz verhoren op. Op basis van een risicoanalyse werken ze een planning uit voor de medewerkers van het veiligheidskorps en van de dienst interventie die de bewakingsopdracht uitvoeren tijdens de transfer van de gedetineerden.
Politionele slachtofferbejegening Tijdens de kantooruren staat de Jeugd -en Sociale dienst onder meer in voor de slachtofferbejegening. Ondersteuning en opvang van eigen collega’s behoort eveneens tot hun takenpakket. Buiten de kantooruren beschikt de politiezone over een team van medewerkers dewelke permanent inzetbaar zijn voor deze opdrachten. Aan de norm van 1 gespecialiseerd medewerker die continu terugroepbaar is, wordt voldaan. Interne opleiding en attitudevorming van deze medewerkers gebeurt door de Jeugd -en Sociale dienst.
Samenwerkingsverband slachtofferbejegening binnen het gerechtelijk arrondissement. De eerste opvang van slachtoffers wordt intern elke politiezone georganiseerd, eventueel met de hulp van omliggende korpsen, zeker bij grootschalige gebeurtenissen. Een politiezone uit het gerechtelijk arrondissement Leuven kan na een voorafgaandelijke bevraging van twee naburige politiezones een vraag tot bijstand formuleren aan de PZ Leuven. In omzendbrieven aangaande slachtofferbejegening worden verwachtingen ten aanzien van de politiediensten geformuleerd. Aspecten waar in de toekomst best over gewaakt wordt zijn: • Operationele leden van de achterreserve slachtofferbejegening niet in te zetten om onderzoeksdaden te verrichten. Zij dienen exclusief ingezet te worden voor slachtofferbejegening. • Slachtofferbejegening wordt als basisfunctionaliteit beschouwd en mag niet doorgroeien tot een specialisatie die exclusief tot de taakinhoud van de achterreserve behoort. • De politionele slachtofferbejegenaar dient de afwezigheid van een 24u-permanentie binnen de psycho- sociale hulpverlening of andere politiediensten niet (systhematisch) op te vangen. • Toezien op taakafbakening in alle richtingen zodat politionele slachtofferbejegening niet in de plaats treedt van de reguliere hulpverlening.
38
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Recherche De recherchecapaciteit was tot in 2011 verdeeld over twee diensten, de BRD en de JSD. Daarnaast zorgde het opvolgingsteam binnen de interventiedienst voor de opvolging van gerechtelijke dossiers die, om reden van de noodzaak tot continue opvolging, niet kunnen worden afgewerkt door de vaststellende ploegen. De ervaring leerde ons dat het recherchewerk binnen ons politiekorps nog verder kon geoptimaliseerd worden. De sleutel tot de optimalisatie lag onder meer in de samenvoeging van de recherchecapaciteit binnen één lokale opsporingsdienst opdat de beschikbare recherchecapaciteit nog efficiënter, flexibeler en doeltreffender kan worden ingezet. Daarnaast moeten we erover waken dat de functionaliteit ‘recherche’ niet verengd wordt tot de taken die door een specifieke recherchedienst uitgevoerd worden en zo leidt tot een verzelfstandiging van die dienst. Dit kan de bedoeling niet geweest zijn bij de creatie van de geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus. Wij zijn de visie genegen dat het rechercheren één van de kenmerken moet zijn van elke operationele medewerker. Het uitvoeren van daden van gerechtelijke opsporing begint bij het ontvangen van een telefonische melding, moet vervat zitten bij het acteren van een klacht en bij het doen van eerste vaststellingen. Recherche is een essentiële en niet los te koppelen component van de basispolitiezorg. In maart 2012 werd de wording van een nieuwe lokale opsporingsdienst een feit. Het is echter veel meer dan een naamsverandering van de vorige dienst, het is ook veel meer dan de samenvoeging van de recherchecapaciteit. Maar ook dit werd reeds aangekondigd in ons ZVP in 2009 (blz 38): “De reorganisatie die we momenteel in onze lokale politiedienst kennen, moet er ook toe leiden dat “de muren” waarbinnen de rechercheurs terecht gekomen zijn, opnieuw transparant worden. De “rechercheurs” mogen zich niet enkel op hun eigen opdrachten focussen, zij moeten er ook zijn ter ondersteuning en begeleiding van de collega’s uit de andere diensten.” De nieuwe dienst heeft de volgende missie en visie: Missie van de Lokale Onderzoeksdienst van de Lokale Politie Leuven: De Lokale Onderzoeksdienstdienst van de lokale politie Leuven voert, voor zover de goede uitvoering van andere opdrachten door de lokale politie in haar geheel hierdoor eerder gefaciliteerd wordt en niet in het gedrang gebracht wordt, informatieonderzoeken en gerechtelijke vooronderzoeken uit die nodig zijn voor het beheren van de lokale gebeurtenissen en fenomenen, die zich voordoen op het grondgebied van Leuven en die door hun complexiteit en/of uitgebreidheid de deskundigheid en/of de beschikbaarheid van de initiële vaststellers, tijdens hun reguliere dienstopdracht, overstijgen. Visie van de Lokale Onderzoeksdienst van de Lokale Politie Leuven: De lokale onderzoeksdienst van de lokale politie Leuven wil zowel voor de interne en de externe partners als voor haar opdrachtgevers een dienst zijn met kwaliteitsvolle medewerkers en een positief imago. De Lokale onderzoeksdienst streeft hier naar door : - kwalitatief hoogstaande (voor-)onderzoeken uit te voeren binnen de grenzen van de basispolitiezorg; - te handelen vanuit haar essentiële verbondenheid met de andere diensten van de PZ Leuven; - zowel pro-actief als reactief te werken; - de ingezette middelen op elk moment en tav elke belanghebbende te kunnen verantwoorden; - deel te nemen aan korpsbrede taken/activiteiten en verantwoordelijkheden op te nemen die buiten de grenzen van de opsporingsopdrachten liggen.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
39
Ook de komende jaren moeten we de visie van de Lokale onderzoeksdienst bewaken maar ook en vooral hun rol binnen de functionaliteit ‘recherche’ naar de hele organisatie uitbouwen. Rechercheurs dienen zich niet enkel te focussen op hun eigen opdrachten, maar staan ook ter ondersteuning (incl. begeleiding) van de collega’s uit andere diensten. Drempelverlagend werken houdt in dat de LOD emancipatorisch wilt werken naar andere collega’s toe door het geven van ondersteuning en advies. Drempelverlagend werken betekent niet dat LOD eenvoudige onderzoeken naar zich toetrekt, waardoor complexere opsporings- of gerechtelijke onderzoeken in gevaar komen. LOD wilt vertrekken vanuit een eigen identiteit, waarbij zij haar expertise kan gebruiken, met oog voor iedereen. Onze diensten beschikken over een ultramoderne audio-visuele verhoorkamer. Deze wordt ook ter beschikking gesteld van de collega’s van de federale gerechtelijke politie te Leuven. We merken de laatste jaren een stijgende trend van het aantal audio-visuele verhoren, wat een impact heeft op de recherchecapaciteit. De wijzigingen in het strafwetboek van 01/01/2013 welke voor een aantal misdrijven de verplichting inhoudt om ieder minderjarig slachtoffer en minderjarige getuige audiovisueel te verhoren, tenzij dat de procureur of de onderzoeksrechter dit niet nodig acht met een met reden omklede beslissing, heeft ook een impact op de recherchecapaciteit. Deze verhoren worden namelijk uitgevoerd door speciaal opgeleide politiemedewerkers, die deel uitmaken van een netwerk. Onze politiezone heeft drie leden in dit netwerk waarvan twee medewerkers met een rechercheprofiel.
Handhaving van de openbare orde Leuven is een levende stad en zoals eerder aangegeven uit zich dit onder meer in heel wat gebeurtenissen en evenementen. Dit wordt vertaald in heel wat verschillende ordediensten. Alle operationele diensten kunnen korpsbreed worden ingezet in het raam van die opdrachten. De afdeling evenementenbeheer, speelt hierin een centrale rol en verzorgt de volledige voorbereiding van iedere ordedienst en ondersteunt de operationele leiding ervan. Zij doet dit op een procesmatige manier van werken en hanteert hierbij de PDCA principes. In een stad als Leuven is er voor de lokale politie echter een ruimere taak weggelegd dan de operationele inzet van de medewerkers tijdens het evenement. Het beheren van de evenementen start heel dikwijls bij het actief op zoek gaan naar dingen die staan te gebeuren. Onze rechercheurs van de cel bestuurlijke informatie spelen hier een belangrijke rol. Maar ook het opvolgen en behandelen van de voortdurende stroom van adviesaanvragen, voor kleine en grote evenementen, vraagt een goed uitgebouwd “administratief” werkproces. Alleen al voor de vergunningen met betrekking tot de ingebruikneming van het publiek domein hebben wij één specifiek onthaalpunt. De controle van de naleving van de voorwaarden die aan dergelijke vergunningen gekoppeld worden, is voor onze verkeersdienst een omvangrijke taak. Bij de start van heel wat evenementen komt ook onze cel Horeca op het terrein om al dan niet samen met andere inspectiediensten en/of de brandweer noodzakelijke controles uit te voeren. Doorgedreven partnerschappen en een goed uitgebouwde communicatie zijn twee basisvoorwaarden waarin voortdurend geïnvesteerd moet worden, willen we in Leuven een steeds betere kwaliteit leveren met betrekking tot deze functionaliteit. Tot op heden slagen we er nog onvoldoende in om tot een goed uitgebalanceerde macroplanning te komen. Het blijft soms een moeilijke oefening om te bepalen op welke diensten we beroep moeten/kunnen doen om korpsbrede activiteiten uit te voeren en dit zonder zwaar in te grijpen in de reguliere taakuitvoering van die diensten. Daarnaast stellen we vast dat inzet van capaciteit door de diensten niet altijd op elkaar afgestemd is terwijl dit zou kunnen of aangewezen is.
40
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Omwille van bovenstaande reden valt de macroplanning, sinds februari 2013, onder de afdeling evenementenbeheer. Op die manier waken zij over een korpsbrede inzet bij evenementen.
Verkeer Als gevolg van het feit dat de lokale politie Leuven een ééngemeentezone is, is er met betrekking tot deze functionaliteit een grote verwevenheid tussen politionele en bestuurlijke aspecten. Zoals meegegeven in de ministeriële richtlijnen tot het verlichten en vereenvoudigen van sommige administratieve taken van de lokale politie van 1 december 2006 “zijn de opdrachten van het gemeentebestuur en van de lokale politie zodanig verweven dat moet aangemoedigd worden dat de zones en de gemeenten een praktische werkwijze afspreken om de administratieve overlast voor de burgers en voor de openbare diensten tot een minimum te beperken…”. In het nieuwe bestuursakkoord van de stad Leuven, 2013 – 2018, wordt de geïntegreerde aanpak in het domein van mobiliteit onderstreept, met de volgende beleidsdoelstelling: ‘invulling geven aan een stedelijk mobiliteitsbeleid’ vanuit een geïntegreerde benadering. Hierbij geeft men aan dat veiligheid en veiligheidsgevoel ook (in)directe doelstellingen zijn in andere beleidsdomeinen dan politie. Initiatieven op het vlak van verkeersveiligheid dienen in partnerschap te gebeuren. Zo gaat een goede ruimtelijke ordening hand in hand met een betere bereikbaarheid en met een grotere verkeersveiligheid en leefbaarheid. Het mobiliteitsgegeven kan hierbij niet worden toevertrouwd aan één partner maar vraagt een geïntegreerde benadering en wisselwerking tussen stadsdiensten en politie. De bijdrage van de lokale politie in het raam van het uittekenen en concretiseren van een stedelijk mobiliteitsbeleid ligt hierin dat beroep wordt gedaan op de expertise en ervaring van de lokale politie bij de beoordeling van stedenbouwkundige plannen en projecten op hun effecten op mobiliteit en verkeersveiligheid en met het oog op een adequaat politioneel handhavingsbeleid. Om dit te realiseren zal een ambtenaar binnen de stad aangeworven worden (het pensioen van de verkeersconsulent wordt aangegrepen om deze ambtenaar aan te trekken binnen de stad), deze zal een permanente link met de politie hebben, onder meer door de functie van ‘mobiliteitsdeskundige’ binnen de dienst verkeer te behouden. Op die manier wordt de kern van het mobiliteitsdebat binnen de stad Leuven enigszins verlegd van de politie naar de stadsdiensten en kan het aspect verkeersveiligheid (= verantwoordelijkheidsdomein van de politie) worden losgekoppeld van ruimtelijke ordening. Een andere uitdaging voor de dienst verkeer is het optimaliseren van het proces van de ‘vergunningen’. Ook hierbij is het partnerschap met de stad Leuven essentieel. Momenteel wordt het accent gelegd op een administratieve vereenvoudiging (inclusief een modern betalingssysteem) vanuit een optimale dienstverlening. De optimale inzet van de medewerkers op het terrein, met het oog op verkeersveiligheid, blijft tenslotte een permanente opdracht.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
41
Andere operationele diensten Jeugd- en sociale dienst Eind 2010 werden de rechercheurs uit de Jeugd- en Sociale Dienst weggehaald en overgeheveld naar de Lokale Onderzoeksdienst. Dit moment betekende een nieuwe start voor de JSD waarbij de missie en de visie herschreven werd. Missie: de Jeugd- en sociale dienst van de Lokale politie Leuven: - screent de politionele tussenkomsten die zich situeren in het kader van de jeugdzorg en/of in het kader van een psycho-sociale of maatschappelijke problematiek. Deze screening vormt de basis voor beperkte (context) onderzoeken en/of hercontactnames met het oog op een signalering aan de gerechtelijke en/of bestuurlijke overheden en/of een correcte doorverwijzing van de betrokken actoren - organiseert controleacties ten aanzien van jongeren met het oog op een vroegdetectie van problematische situaties en met het oog op een ontradend effect voor betrokken jongere en/of een signaal naar het ruimere systeem waartoe de jongere behoort (gezin, schoolinstelling, ….) - volgt de verdwijningen op en neemt tijdens de reguliere diensten onderzoeken over voor zover de continuiteit van het onderzoek dit vereist - treedt in samenspraak met de betreffende programmaverantwoordelijke op als aanspreekpunt van de PZ Leuven voor de externe partners binnen het kader van de jeugdzorg, de hulpverlening, de scholengemeenschappen en de geestelijke gezondheidszorg - levert de gespecialisseerde medewerker(s) inzake slachtofferbejegening en organiseert, coördineert en begeleidt de achterreserve slachtofferbejegening - organiseert een interne opvang voor de medewerkers van de PZ Leuven naar aanleiding van politionele tussenkomsten - is verantwoordelijk voor de politionele schadebemiddeling. Visie van de Jeugd- en Sociale dienst van de lokale politie Leuven: De jeugd en sociale dienst wilt, als onderdeel van de Lokale Politie Leuven tot een vroegdetectie komen van (potentiële) problemen om de daders en de slachtoffers waarmee de PZ Leuven in contact komt en de collega’s van de PZ Leuven op weg te helpen naar een aanpak van eventuele psycho-sociale en/of maatschappelijke problemen waarmee zij geconfronteerd worden, dit zonder in de plaats te treden van haar partners in de gezondheidszorg en de hulpverlening. Deze vroegdetectie situeert zich zowel op het terrein van de preventie als in het domein van de nazorg. De Jeugd- en sociale dienst bouwt haar expertise en netwerking inzake jeugdzorg, verdwijningen, politonele schadebemiddeling, slachtofferbejegening en traumaverwerking steeds verder uit en stelt dit ten dienste van alle medewerkers van de PZ Leuven. Hierbij wil de JSD stimulerend en inspirerend werken met de klemtoon op een probleemgerichte werking en een externe gerichtheid naar specifieke doelgroepen toe (jongeren, geesteszieken, daklozen, ….). Doelgroepenwerking De doelgroepeninspecteurs verzorgen een doelgroepgerichte werking door te fungeren als laagdrempelig aanspreekpunt voor en vertrouwenspersoon van welbepaalde doelgroepen. In Leuven zijn er momenteel vier doelgroepen, met elk hun eigen doelgroepinspecteur, zijnde ziekenhuizen, senioren, studenten en horeca. Daarnaast is er nog een ‘allround’
42
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
doelgroepinspecteur die momenteel vooral ingezet wordt als versterking bij de doelgroep ‘studenten’ mede omwille van de sterke toename van de studentenpopulatie. De doelgroep horeca bestaat uit drie operationele medewerkers, de horeca-inspecteur inbegrepen, en één CALog medewerkers. Naast hun administratieve dossiers en hun bijdrage aan het evenementenbeheer staan zij o.m. ook in voor de opvolging van probleemzaken, de regelgeving inzake de portiers en voor de uitvoering van de geluidscontroles. Zij organiseren gecoördineerde acties met andere inspectiediensten in de horeca-instellingen.
Arrondissementele Fietsendienst en stallingsplaats De fietsendienst telt zeven medewerkers (2 administratieve, 3 operationele en twee startbaners). Zij beheren de gevonden fietsen maar staan ook in voor het verwijderen van de fietsen op die plaatsen en/of momenten (bv n.a.v. evenementen) waar een verbod van kracht is. Als gevolg van een overeenkomst tussen de stad Leuven en het Parket te Leuven, beheren dezelfde medewerkers eveneens een arrondissementele stallingsplaats van gerechtelijk in beslag genomen voertuigen te Tildonk en te Leuven. Deze dienst nam in 2012 haar intrek in een nieuwe locatie. De komende jaren zal er sterk geïnvesteerd worden in de logistieke uitbouw van deze locatie, o.a. een stapelsysteem voor het stapelen van de voertuigen.
Preventiedienst Heel wat preventiewerk wordt uitgevoerd door de preventiedienst. De preventiedienst is dan ook samengesteld uit medewerkers die organiek aan de politie toebedeeld zijn en medewerkers die ingeschreven staan in de organieke tabellen van de stad Leuven. Leuven ontvangt financiële steun van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken door middel van subsidies voor het strategisch veiligheids- en preventieplan. Het nieuwe strategische veiligheids- en preventieplan zal lopen over de periode van 2014 tot 2017. Naast de projecten van de preventiedienst voorziet het plan in de werking van de gemeenschapswachten en in de werking van het Mobiel Ambulant Team (MAT) voor laagdrempelige drughulpverlening in het arrondissement Leuven. Bovendien ontvangt de stad subsidies voor enkele projecten in het raam van de alternatieve gerechtelijke maatregelen in het arrondissement: leerstraffen en werkstraffen. Op basis van een lokale veiligheidsdiagnose werden de prioriteiten en accenten voor de komende jaren bepaald. De preventiedienst streeft in samenwerking met politie en andere diensten naar een integraal en geïntegreerd veiligheidsbeleid. Dit betekent dat veiligheidsfenomenen worden aangepakt op verschillende beleidsdomeinen en in samenwerking met partners. De preventieve acties situeren zich op verschillende vlakken: zowel primair (naar de brede bevolking), secundair (naar risicogroepen) als tertiair (naar slachtoffers), zowel persoonsgericht, als structuurgericht. De belangrijkste thema’s waaraan de preventiedienst werkt, zijn de volgende: alcohol- en drugpreventie / overlast / pesten en geweld/ diefstalpreventie (fietsdiefstal, diefstal uit wagens en gauwdiefstal) / inbraakpreventie / burenbemiddeling / verkeersveiligheid.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
43
Opdrachten en taken van federale aard De dwingende richtlijn MFO 1 van 13 december 2001 betreffende het verzekeren van de openbare orde in hoven en rechtbanken, overbrenging van gevangenen en het handhaven van de openbare orde en veiligheid in gevangenissen in geval van oproer of onlusten. De politiezone Leuven telt op haar grondgebied twee gevangenissen en het gerechtsgebouw van het gerechtelijke arrondissement Leuven. Tevens is Leuven de provinciehoofdstad van VlaamsBrabant, wat betekent dat ook het Assisenhof te Leuven zetelt. De gevangenis van LeuvenCentraal fungeert eveneens als arresthuis voor Brussel. De overbrenging van de gedetineerden naar de diverse gerechtsgebouwen van het land gebeurt steeds door het eigen personeel, hierin bijgestaan door de personeelsleden van het veiligheidskorps van het Ministerie van Justitie (n=6). Momenteel zijn niet alle plaatsen van het veiligheidskorps ingevuld wat maakt dat PZ Leuven meer eigen personeel moet inzetten dan voorheen. Gedetineerden die moeten voorgeleid worden te Brussel, worden door personeelsleden van Leuven naar het gerechtsgebouw te Brussel gebracht. Via een overeenkomst met de PZ Brusselhoofdstad-Elsene zorgt die politiezone voor het terugbrengen van die personen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de inzet voor MFO 1 (= politionele inzet voor openbare orde in hoven en rechtbanken en de inzet voor de overbrenging van gevangenen). Tabel: Evolutie inzet voor openbare orde in hoven en rechtbanken/overbrenging van gevangenen door politie en veiligheidskorps 2009 - 2012. 2009 VeilKor
Politie Toezicht gerechtsgebouw Inzage dossiers Overbrenging (excl. Bxl) Overbrenging Brussel Assisenzaak Totaal Inzet andere diensten
3725
3957
40
272
1870
1668
1603
547
383
417
7621
6861
2010 2011 2012 Politie VeilKor Totaal Totaal Politie VeilKor Totaal Politie VeilKor Totaal 3543 4481 3413 4378 4464 3114 7682 8024 7791 7578 46 287 32 326 140 71 312 333 358 211 2131 1573 2032 1689 2887 2637 3538 3704 3721 5524 1321 102 150 3430 143 2514 2150 1423 3580 2657 90 178 8 22 979 1172 800 268 30 2151 7131 6621 13752 5635 9845 15480 8613 9508 18121 14482 1165
2031
1835
905
De politionele inzet voor openbare orde in hoven en rechtbanken en de inzet voor de overbrenging van gevangenen is in 2012 sterk toegenomen t.o.v. 2011. Deze toename is vooral te wijten aan een sterke toename van de politionele inzet voor ‘toezicht gerechtsgebouw’ (van 3413 uur in 2011 naar 4464 uur in 2012). Maar ook het aantal uren overbrenging van gevangenen (exclusief Brussel) kende zowel voor de politie als voor de medewerkers van het veiligheidskorps een sterke toename in 2012. Tenslotte nam ook het aantal uren voor ‘assisenzaken’ toe, o.a. omwille van de organisatie van 5 assisenprocessen in het Leuvense gerechtsgebouw in 2012. Op basis van laterale steun hebben de andere lokale politiediensten van het gerechtelijke arrondissement Leuven een minimale inbreng bij het verzekeren van de openbare orde in de rechtbanken. Dit geldt ook voor de medewerkers van het CIK Leuven. Eventuele stakingen in gevangenissen kunnen door de politiezone Leuven onmogelijk alleen opgevangen worden. In samenwerking met de bestuurlijke directeur-coördinator te Leuven wordt altijd naar een oplossing gezocht, met dien verstande dat de lokale politie Leuven tracht te voldoen aan de minimaal vereiste eigen inzet.
44
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
In tegenstelling tot het gegeven dat de lokale politie Leuven ook een inbreng heeft in een aantal federale taken, voor zover dit geen hypotheek legt op de uitvoering van de basispolitiezorg, mag het duidelijk zijn dat deze richtlijn de basispolitiezorg wel degelijk hypothekeert door de onvoorspelbaarheid van de omvang van de taakuitvoering. Ministeriële richtlijn MFO 2 van 29 mei 2007 (aangepaste versie) betreffende het solidariteitsmechanisme “HyCap” tussen de politiezones voor versterkingen voor opdrachten van bestuurlijke politie Deze richtlijn beoogt het ter beschikking stellen, door alle politiezones van het land, van een gedeelte van hun operationele capaciteit ten voordele van een politiezone die een bepaalde opdracht van bestuurlijke politie moet uitvoeren maar hiervoor onvoldoende eigen capaciteit kan inzetten. Dit nationaal solidariteitsmechanisme wordt “gehypothekeerde capaciteit” of HyCap genoemd. Jaarlijks bepaalt de minister van Binnenlandse Zaken de prestatielijn van elke politiezone. Dit cijfer (uitgedrukt in manuren) is het maximum aan steun die een politiezone jaarlijks moet bieden. Voor de lokale politie Leuven bedraagt dit 7.962 uren. In de periode 2005 – 2008 lag het gemiddelde aantal uren Hycap per jaar op 3.579. In de periode 2009 – 2012 is dat aantal uren afgenomen tot een gemiddelde van 3.210 uur. Het relatief lage aantal uren in de jaren 2009 en 2011 brengt dit gemiddelde naar beneden. Gemiddeld leverden we een bijdrage in de periode van 2009 – 2012 van 40,9 % of 3.210,5 uren. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het jaarlijks aantal geleverde uren HyCap door PZ Leuven. Figuur: Evolutie HyCap 2009 - 2012 Evolutie HyCap 2009 - 2012 4500 4000 3500
Aantal uren
3000 2500 2000 1500 1000 500 0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Totaal 3596 3469 4058 3194 2648 3898 2988 3308
In de bovenstaande cijfergegevens van Hycap zitten zowel uren opleiding als hycap-spotting vervat. Onderstaande tabel geeft hier een duidelijk overzicht van. Tabel:
Evolutie HyCap 2005 - 2012
Uren Hycap HyCap HyCap Spotting Opleiding Totaal Te Presteren volgens MFO 2bis = 7962 uren
2005 3426,25 170 0 3596,25
2006 2959,25 337 173 3469,25
2007 3191,5 649,5 217 4058
2008 2107,5 788 298,75 3194,25
2009 1980,25 502,5 165 2647,75
2010 2183,25 529 1185,25 3897,5
45,33%
43,73%
51,15%
40,26%
33,37%
49,13%
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2011 1177,75 607,5 1202,25 2987,5 37,65%
2012 1707,65 611 989 3307,65 41,69%
45
Vooraleer de lokale politiezone beroep kan doen op dit solidariteitsmechanisme, moet ze eerst minstens 12 % van haar eigen beschikbare effectieven (m.n. 34 personeelsleden) inzetten. Dit is de ontvankelijkheidsdrempel. Het weze duidelijk dat het soms niet evident is, zelfs voor een groot politiekorps, om die drempel te halen aangezien ons politiekorps vaak gelijktijdig ook instaat voor overbrengingen van gedetineerden, voorleidingen van verdachten (zie uitvoering van MFO 1 hierboven). Elke politiezone dient haar personeel jaarlijks een trainingsprogramma van twee dagen te laten volgen. De organisatie van deze training ligt in handen van de CSD (Federale politie). Onze medewerkers worden dan ook maximaal ingepland zodat ze aan deze trainingsmomenten kunnen deelnemen. Gemeenschappelijke richtlijn MFO 3 van 14 juni 2002 betreffende het informatiebeheer inzake gerechtelijke en bestuurlijke politie. Onze informatie (zowel bestuurlijke als gerechtelijke) wordt ter beschikking gesteld van het arrondissementeel informatiekruispunt (AIK) en we doen gericht aan informatiewinning. De centrale geautomatiseerde gegevensbestanden worden op een correcte wijze gevoed. De cel bestuurlijke informatie (voortaan cel BI) volgt de groeperingen op en stelt hierover de nodige RAR’s op. De opsporingsdienst volgt alle gerechtelijke fenomenen op. De Informatiegestuurde Politiezorg staat centraal in de organisatie. Het is het Lokale Informatiekruispunt dat: - coördineert het verzamelen, verspreiden en interpreteren van operationele informatie op zonaal niveau ter ondersteuning van het nemen van gefundeerde keuzes in de aanpak van veiligheids- en leefbaarheidsproblemen. Het vormt op die manier een centraal aanspreekpunt van operationele informatie voor alle diensten, zowel intern als extern, - fungeert als draaischrijf van operationele informatie waar dagelijks een overzicht wordt gegenereerd van de binnenkomende informatie om deze vervolgens verder te exploiteren en ervoor te zorgen dat deze verdeeld wordt naar de juiste personen, opdat de aangeleverde informatie een hulpmiddel vormt voor de dagelijkse aansturing van de politiewerking. Ministeriële richtlijn MFO 4 van 4 november 2002 betreffende federale opdrachten van beveiliging, toezicht en controle door politiediensten in het kader van de regelgeving inzake private veiligheid. We verlenen de sterke arm aan overheidsambtenaren belast met de inspectie of toezicht, binnen de in artikel 44 van de wet op het Politieambt voorziene voorwaarden. Voorts wordt de problematiek van de portiers van de drankgelegenheden van nabij opgevolgd. In dit raam verstrekt de politie adviezen aan de stedelijke overheid met het oog op het afleveren van vergunningen. Ministeriële richtlijn MFO 5 van 23 december 2002 betreffende opdrachten van federale aard uit te oefenen door de lokale politie wat betreft de opdrachten van bijzondere bescherming van personen en roerende en onroerende goederen. De PZ Leuven volgt de lijst van kritieke en gevoelige punten op en meldt eventuele wijzigingen onmiddellijk aan het CSD. Voorts wordt een bijdrage geleverd naar aanleiding van bezoeken van hoogwaardigheidsbekleders aan de stad Leuven en de Leuvense universiteit.
46
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
De gemeenschappelijke en dwingende richtlijn MFO 6 van 9 januari 2003 betreffende de werking en de organisatie van de arrondissementele informatiekruispunten (AIK). Onze politiedienst staat in voor het administratieve beheer en de terbeschikkingstelling aan het AIK van vier personeelsleden (Calog-kader) die door de verschillende lokale politiediensten van het gerechtelijke arrondissement Leuven gezamenlijk gefinancierd worden. Op basis van een protocol draagt de politiezone Leuven bij in 19,3 % van de kosten. De omzendbrieven van het College van procureurs-generaal worden, indien aangewezen, samengevat en via dienstmededelingen of richtlijnen aan het personeel kenbaar gemaakt. Specifieke richtlijnen (bv. aanduiden van een meldpunt, controle van huisarresten) worden in de praktijk omgezet. De bijzondere opdrachten en contactpunten worden toegewezen aan die diensten die hiertoe het meest geschikt zijn. Omzendbrief betreffende de verantwoordelijkheid van de bestuurlijke overheid en de taakverdeling tussen de politiediensten inzake veiligheid bij de spoorwegen. Het grondgebeid van Leuven bevat een van de belangrijkste stations van België. De lokale politie Leuven heeft een protocol gesloten met de spoorwegpolitie Leuven met betrekking tot acties of tussenkomsten bij incidenten. In het raam van bommeldingen werden bijzondere werkafspraken gemaakt. De spoorwegpolitie neemt deel aan overlegfora en is als waarnemer en partner aanwezig bij de vergaderingen van de zonale veiligheidsraad.
Bijdrage aan het nationale veiligheidsplan Aan de prioriteiten van het nationale veiligheidsplan 2008–2011 (ernstige geweldsmisdrijven, eigendomsdelicten, ernstige economische en financiële criminaliteit, drugsproctie, drughandel en druggerelateerde criminaliteit, ernstige informaticacriminaliteit, zware milieuwcriminaliteit, IFG/partnergeweld, terrorisme, mensenhandel en mensensmokkel, jongerencriminaliteit, verkeersonveiligheid en overlast en straatcriminaliteit) werd door onze politiedienst veel aandacht besteed voor zover deze fenomenen zich ook voordeden op ons grondgebied. Bepaalde fenomenen, zoals inbraak, drugs, verkeer en overlast waren ook lokale prioriteiten8. Een politionele bijdrage leveren in het raam van veiligheid en leefbaarheid behoort tot onze core business. Politie Leuven anticipeert dan ook op alle vormen van criminaliteit, zo ook op de prioriteiten uit het NVP. In functie van de beeldvorming, partnerschap, … zal bepaald worden of de verdere aanpak binnen de reguliere werking van de diensten afgehandeld kan worden of dat deze overgedragen worden aan gespecialiseerde diensten (o.a. FGP Leuven).
8
Voor meer informatie verwijzen we naar het rapport ‘Zonaal Veiligheidsplan 2009 – 2012 – evaluatie’.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
47
Opdrachten en taken ten voordele van derden Er werden geen reglementen vastgelegd door de gemeenteraad in verband met het artikel 90 WGP. Volgende taken die worden uitgevoerd door onze diensten, kunnen worden beschouwd als prestaties ten voordele van derden: • • • •
het beheer van de in beslag genomen voertuigen, uitgezonderd bromfietsen, ten behoeve van het parket in een arrondissementele stallingsplaats voor het arrondissement Leuven; het beheer van de opgelegde bromfietsen ten behoeve van het parket voor de PZ Leuven; het opstellen en voorbereiden van politiebesluiten en –reglementen (voor de stedelijke overheid); het ter beschikking stellen van infrastructuur aan het PIVO en andere partners (b.v. verbindingsofficier bij de provincie) voor vergaderingen en vormingen aan het PIVO.
2.6.2
De interne werking
Management van medewerkers De afgelopen jaren werden reeds verscheidene initiatieven genomen in het raam van ‘betrokken en tevreden medewerkers’ en professionele medewerkers’. Zoals iedere organisatie wensen wij immers ons “human capital” in ere te houden door voldoende talentvolle en professionele medewerkers aan te trekken en is het van cruciaal belang om de omstandigheden te creëren om de personeelsleden betrokken en gemotiveerd aan het werk te houden. Zo wordt onder meer extra aandacht besteed aan het rekruteringsbeleid, zowel via mobiliteit als extern. Om de juiste man of vrouw aan te trekken en onze personeelsleden binnen de eigen zone nieuwe uitdagingen te kunnen bieden, wordt daarenboven voor verschillende functies eerst de mogelijkheid geboden om via interne detachering te proeven van een andere functie binnen de organisatie. Door te waken over het welzijn en de motivatie van onze personeelsleden proberen we het ‘verlies aan ervaring en kennis’ tot een minimum te beperken. Ook wordt verder aandacht besteed aan het onthaal van nieuwe medewerkers in onze organisatie. Door de organisatie van tal van sociale activiteiten, zoals teambuilding, korpsmaaltijd, sinterklaasfeest,… willen we de medewerkers daarenboven op een informele manier waarderen voor hun inzet voor de organisatie. Het actuele personeelsbestand verschilt duidelijk van de vigerende organieke personeelsformatie en een aangepast personeelsbehoeftenplan en bijhorende organieke personeelstabel zullen dan ook worden uitgewerkt. Navolgend dienen functieprofielen en bijhorende risico-analyses van alle functies en werkposten te worden opgesteld, welke essentieel zijn en centraal staan in elk HRproces (o.a. werving en selectie, evaluatie, opleiding,…). We bieden onze medewerkers de mogelijkheid om maximaal deel te nemen aan de selectieproeven en opleidingen voor sociale promotie, om zo door te kunnen stromen naar hogere functies. In aanloop van deze selectieproeven willen we de kandidaten van onze zone bijkomend ondersteunen en voorbereiden. Er wordt ruim geïnvesteerd in vorming, training en opleiding van de medewerkers. In samenwerking met politiescholen of externe partners worden ook in-bedrijf opleidingen op maat van de zone georganiseerd. Er wordt in dit raam gestreefd naar een goede mix van persoonlijke ontwikkeling van de medewerker en de noden van de organisatie.
48
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Tevens wordt meegewerkt aan het project van het elektronisch pensioendossier van de pensioendienst voor de overheidssector (Capelo). Door de input van loopbaangegevens zullen alle personeelsleden beschikken over een volledig loopbaanoverzicht op basis waarvan pensioenramingen en pensioenaanvragen vlotter zullen worden behandeld. Voorts is het aanstellen en opleiden van een interne preventieadviseur een duidelijke beleidskeuze om het welzijnsbeleid te versterken. Deze preventieadviseur zal de motor zijn in het uitwerken van een dynamisch risicobeheersingssysteem met als doel de planning van de preventie en de uitvoering van het welzijnsbeleid mogelijk te maken. Een eerste stap in de uitvoering van een degelijk welzijnsbeleid is het sensibiliseren van de leidinggevenden en het uitwerken van risicoanalyses van de verschillende functies en werkposten. Op basis van de risicoanalyses zullen preventiemaatregelen worden uitgewerkt waarvan de resultaten worden verwerkt in een globaal preventieplan en de jaaractieplannen. Essentieel binnen het domein ‘management van medewerkers’ is de interne communicatie. Interne communicatie maakt een wezenlijk deel uit van het algemeen beleid van de organisatie en van het personeelsbeleid in het bijzonder: - het is een middel (geen doel) om actief bij te dragen tot de goede (klantgerichte) werking van onze politieorganisatie - het wil een klimaat van transparantie instellen, wil begrip en draagvlak creëren en wil medewerkers aansporen tot betrokkenheid - het is een permanent interactief proces van kennisdeling en verruiming tussen de leden van de organisatie Binnen de PZ Leuven is een intern communicatieplan uitgeschreven waar o.a. onderstaande krachtlijnen inzake interne communicatie opgenomen zijn: - interne communicatie gebruikt duidelijke communicatieprocessen - interne communicatie gebruikt informatiekanalen die afgestemd zijn op de behoeften van de belanghebbenden - interne communicatie stelt informatie op een eenvoudige en transparante manier ter beschikking - interne communicatie ondersteunt de ontwikkeling van een korpsidentiteit - interne communicatie helpt bouwen aan een open communicatiecultuur
Management van middelen Geld In het ZVP 2009 – 2012 schreven we reeds dat de PZ Leuven wilt evolueren van een afdelings-en activiteitsgerichte organisatie naar een korpsbrede, procesgerichte organisatie door tegen 2012, naar het voorbeeld van de stad Leuven, te evolueren van een kostengerelateerde naar een resultaatsgerichte begroting. In nauw overleg met de bijzonder rekenplichtige wordt een strikt begrotingsbeleid gevoerd waarbij, waar mogelijk, wordt uitgegaan van een inspannings- en resultaatgerichte benadering bij de begrotingsopmaak (volgens het principe van de ‘zerobases budgetting’ = opnieuw in vraag stellen van de uitgaven). De begrotingsuitvoering wordt gemonitord op relevante aspecten zoals het presteren van inconveniënten en het volgen van beroepsopleidingen (return on investment). Kennis en technologie De laatste jaren werd zeer veel tijd en energie gestoken in het optimaliseren van ons informaticasysteem. Het werken met twee verschillende informaticasystemen legde een grote hypotheek op onze werking. De dienst technologie is op zoek gegaan naar
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
49
een oplossing voor dit probleem zodat efficiënter gewerkt kan worden. De oplossing werd gevonden in het citrix-systeem. Dit biedt ons o.a. de mogelijkheid om van op het ene netwerk de gegevens op het andere netwerk te consulteren en omgekeerd. Naast de stapsgewijze implementatie van het citrix-systeem kreeg ook elke medewerker een eigen individueel extern e-mailadres en dit met het oog op een optimale dienstverlening voor al onze belanghebbenden. De laatste jaren werd ook veel geïnvesteerd in ons eigen intranet, dit zowel op technologisch vlak als op inhoudelijk vlak. Recent werden stappen gezet om onze website te optimaliseren. Door gebruik te maken van een ander platform evolueerde de website naar een mobiele applicatie. Op het vlak van ISLP werd heel wat tijd en energie gestoken in het automatiseren en actualiseren van de verschillende documenten. Dit kende een succes tot over de grenzen van onze politiezone. De werkzaamheden van onze interne werkgroep ICT – ISLP werden overgenomen en verdergezet door een arrondissementele werkgroep ICT. Ook in de toekomst zal op deze piste worden verdergewerkt. Materiële middelen Bij de aankoop van het materiaal dat ter beschikking gesteld wordt van de medewerkers, zijn betrouwbaarheid en kwaliteit belangrijke overwegingen voor de dienst fincanciën en logistiek. Deze zorgt er voor dat de medewerkers hun dienst kunnen aanvatten met materiaal dat ook na de aankoop betrouwbaar en van hoge kwaliteit blijft. We kunnen besluiten dat de manier waarop het beheer van de materiële middelen gebeurt binnen onze organisatie, een belangrijke ondersteuning betekent voor de medewerkers tijdens de uitvoering van hun kerntaken. Deze laatsten worden trouwens steeds geconsulteerd voor de aankoop van nieuwe materialen.
Management van processen De politiezone Leuven evolueerde de laatste jaren van een activiteits- en afdelingsgericht naar een procesgerichte organisatie. Hierbij werd afgeweken van de strikt theoretische benadering wat maakt dat de primaire processen, noch de ondersteunende en beleidsprocessen niet systematisch in kaart gebracht en noch gedetailleerd uitgetekend werden. De capaciteit werd echter benut om gericht ‘richtlijnen inzake werkprocessen’ uit te werken. Een mooi voorbeeld hiervan is de ‘korpsrichtlijn pv-stroom’. Andere voorbeelden van gedetailleerde richtlijnen zijn deze inzake het gebruik van GALOP en de richtlijn SALDUZ. De richtlijn inzake ‘bestuurlijke verslagen’ is momenteel nog in ontwikkeling. Gelet op de positieve ervaringen m.b.t. deze werkwijze zal deze de komende jaren zeker een vervolg kennen m.b.t. andere thema’s.
50
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2.7 Samenwerking
2.7.1
Interzonale en bovenlokale politiesamenwerking
Domein Training geweldsbeheersing (GPI 48) Logistieke steun: basisprotocol Kaderovereenkomsten voor aankoop van hard- en software, uitbreidingen en aanpassing ISLP-software, ASTRID Protocol inzake de verdeling van de werkings- en investeringskosten met betrekking tot het politiehuis op de Philipssite en taakafspraken Gerechtelijk: verbeteren van de kwaliteit van vaststellingen en informatiestromen (VIEW) Gerechtelijk: verbeteren van de kwaliteit van vaststellingen en informatiestromen (checklist inbraak in gebouwen) Interventieplan politie (inclusief RAPID) Protocol met betrekking tot de afstapping op de plaats van een misdrijf Protocol inzake slachtofferbejegening Dwingende richtlijn MFO2 Hycap Criminaliteitsfenomenen m.b.t. rondtrekkende dadergroeperingen Participatie AIK Protocolakkoord spoorwegpolitie Samenwerkingsprotocol m.b.t. gerechtelijke alternatieve maatregelen (leerstraffen en bemiddeling in strafzaken) Laterale steun (o.a. justitiepaleis, bijstand van motorrijders, know how van PZ Leuven, ….) Protocol betreffende de wederzijdse uitwisseling van informatie inzake onderzoeken, klachten en aangiften tegen personeelsleden van de politie, alsook de samenwerking enhet overleg tussen het comité P en de lokale politiediensten Protocol gemengde dispositieven (Focus) Overeenkomst m.b.t. verkeersveiligheid Provinciaal Netwerk Optimale Bedrijfsvoering Provinciaal HRM Netwerk Provinciaal netwerk voor politiesecretarissen Protocol Supralokale samenwerking Protocol parkeerbeleid politiehuis Brand-en evacuatieplan Politiehuis (intern noodplan) Samenwerking ARRO Leuven - ISLP en ICT Becor - bestuurlijk coördinatieoverleg
politiezone - dienst waarmee een protocol werd afsloten 12 zones uit de provincie Vlaams-Brabent, gedeconcentreerde diensten (CSD, CIVLA) van federale politie in Leuven Federale politie
ministerie Binnenlandse Zaken
Federale politie, Regie der gebouwen, stadbestuur van Leuven FGP Leuven/AIK Leuven/Parket Leuven
politiezones van het arrondissement Leuven, PZ Gent, PZ Meetjesland, AIK Veurne, … Gerechtelijke autoriteiten en politiediensten van het arrondissement Leuven FGP Leuven/ parket Leuven Lokale politiediensten van het gerechtelijk arrondissement Leuven Protocol tussen de politiezones en CSD Leuven FGP Leuven AIK Leuven - OKAL SPC Leuven
Stad Leuven, Parket Leuven, Oikoten, Justitieel welzijnswerk Leuven en KULeuven Lokale politiediensten van het gerechtelijke arrondissement Leuven
Comité P PZ Herko, PZ Lubbeek, PZ Dijleland en PZ Leuven Federale overheid Provincie Vlaams Brabankt Provincie Vlaams Brabankt Provincie Vlaams Brabankt alle korpschefs van het arrondissement Leuven Dirco, Dirjud Leuven en PZ Leuven FGP, CSD en PZ Leuven alle politizones van het arrondissement Leuven Dirco, alle politiezones van het arrondissement Leuven
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
51
2.7.2
Andere protocols of samenwerkingsakkoorden met niet-politionele partners en derden
Domein Samenwerkingsprotocol m.b.t. gerechtelijk alternatieve maatregelen (leerstraffen en bemiddeling in delictsituaties) Basisprotocol herstelrechten bemiddeling arrondissement Leuven Deelprotocol politële schadebemiddeling Beveiliging van het agentschap Leuven van de Nationale bank van België Gedragscode Horeca ter bestrijding van discriminatie Protocol onbemande camera's Overeenkomst REPROBEL Protocol BIN (Buurt Informatie Netwerk) Samenwerkingsakkoord in het raam van het vang- en castratie/sterilisatieproject aangaande zwerfkatten Protocol jongerenPV en verkeersvormingsklassen PZ Leuven
Samenwerkingsprotocol partnergeweld Leuven Protocol inzake de invoering van de gemeentelijke administratieve sancties Protocol studentenwelkom m.b.t. beschermen van participanten en bezoekers tegen brand, paniek en handhaving van de openbare orde en reinheid ter gelegenheid van de studentenwelkom Samenwerkingsovereenkomst met de KULeuven in verband met veiligheidsfenomenen (stuurgroep Veiligheid) Protocol KBC Protocol OHLeuven Protocol Leuven Bears Protocol aangaande de samenwerking en wederzijdse steun tussen de geïntegreerde politiedienst en defensie op het vlak van niet-operationele steun Protocolakkoord inzake de terbeschikkingstelling en overplaatsing van militairen naar het administratief en logistiek kader van de politie
52
Dienst waarmee dit protocol/samenwerking werd afgesloten Stad Leuven, Parket Leuven, Oikoten, Justitieel welzijnswerk Leuven, KULeuven
JSD (= bemiddelaar) Nationale bank van België Uitbaters en portiers van horecazaken Vlaams Gewest, politie, Parket Leuven Reprobel Bewoners van Heverlee - Vinkenbos, stad Leuven, Politie Leuven Dierenbescherming VZW Dieren in nood Werchter - Vlaamse Vereniging voor dierenbescherming
Provincie Vlaams-Brabant, Parket Leuven, Justitiehuis Leuven, CAW Leuven, Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Vlaams Brabant Oost, universitair ziekenhuis Leuven, KULeuven Stad Leuven - Parket Leuven
Stad Leuven - vzw Oude Markt
KULeuven, Universitair ziekenhuis Gasthuisberg KBC Groep Leuven in het kader van het Business Continuity Plan OHLeuven - PZ Leuven - Stad Leuven Leuven Bears - PZ Leuven
minister van Binnenlandse Zaken, minister van Defensie
ministerie van Landsverdediging, minister van Binnenlandse Zaken
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
2.8 Synthese van de bestede capaciteit Vanaf 2009 werd het beheerssysteem GALOP stapsgewijs geïmplementeerd in de Leuvense politiezone. Naast de gepresteerde uren registreren de medewerkers ook de activiteiten die ze uitvoeren. Elke medewerker heeft hierbij de keuze uit een specifiek pallet van activiteiten eigen aan de dienst waar hij/zij werkzaam is en uit een pallet van algemene korpsbrede activiteiten. Figuur: Verdeling capaciteit PZ Leuven 2012 Verdeling capaciteit PZ Leuven 2012 aansturing 6%
front 57%
ander 2%
back 35%
Uit bovenstaande grafiek blijkt dat in 2012 57 % van de capaciteit aan ‘frontoffice’ activiteiten besteed werd. Deze activiteiten omvatten alle taken waarbij de medewerkers bij hun taakuitvoering rechtstreeks in contact met de burger staan zoals verkeersregeling, wijkwerking, oproepafhandeling, recherche, …. Dit zijn allemaal operationele taken. 35 % van de capaciteit gaat uit naar ‘backoffice’ activiteiten. Dit zijn ondersteunende activiteiten. In onderstaande tabel werden deze ondersteunende taken, met de andere cluster van ‘aansturing’ (6 %, omvat o.a. de activiteiten ‘begeleiden van medewerkers, coördinatie en aansturing, beleidsteam) en ‘andere (2 %, o.a. teambuilding)’ verder opgesplitst. De backoffice taken zelf werden opgedeeld in operationele steun (schrijfwerk, administratief beheer, evenementenbeheer, …) en niet operationele steun (o.a. personeelszaken, financiën en logistiek, ...).
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
53
Tabel:
Verdeling capaciteit – backoffice 2012 Verdeling capaciteit - backoffice 2012
100000 90000 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 aansturing
ander
beleid
niet operationele operationele steun steun
De beschikbare capaciteit wordt o.a. gehypothekeerd door onbeschikbaarheden van medewerkers. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de afwezigheden van 2009 – 2012. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de afwezigheden om medische redenen en deze omwille van nietmedische redenen. Figuur: Evolutie afwezigheden personeel 2009 - 2012 Evolutie afwezigheden personeel (in FTE) 2009 - 2012 70,0 60,0 50,0 40,0
medische redenen
30,0
niet medische redenen
20,0 10,0 0,0 2009
2010
2011
2012
Uit bovenstaande grafiek blijkt dat het aantal afwezigheden de laatste jaren toenam (46 FTE’ s in 2009 en 53 FTE’s in 2012). In 2011 lagen de afwezigheden het hoogste. De afwezigheden omwille van medische redenen liggen opmerkelijk hoger dan deze omwille van niet-medische redenen. Onderstaande tabel geeft deze afwezigheden in detail weer.
54
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Tabel:
Evolutie afwezigheden personeel PZ Leuven 2009 - 2012
Afwezigheden
2009
2010
2011
2012
Niet medische redenen
21302
22450
22098
23406
Vrijwillige vierdagenweek
8748 1027 2356 4410 3746 1015
10513 0 3323 4229 2054 2331
9546 1604 2175 4048 2900 1825
8483 725 2900 3625 2779 4410
Afwezigheid lange duur pers. aangelegenheden
5921 1208
6163 1571
4955 1329
4833 846
Medische redenen
46047
46230
69537,2
54210,8
Afwezigheid wegens ziekte
36579
34686
47142,8
37612,4
Vervroegde uittreding Loopbaanonderbreking - halftijds Zwangerschapsverlof Borstvoedingsverlof Ouderschapsverlof Palliatieve zorgen
484
Loopbaanonderbrek ing - Voltijds
ops calog Arbeidsongevallen
28408
26083
36062
8170
8603
11080,8
1854
5388
9895,2
27276,4 10336 4993,2
ops
1505
5153
9363,2
4028
calog
350
236
532
965,2
ziekte tgv zwangerschap
1756
1847
2953,6
2120,4
deeltijdse prestatie om medische redenen
5858
4309
9545,6
9484,8
67349 46,4
68680
91635,2 63,2
77616,8 53,5
TOTAAL Algemeen Totaal in VTE (1450/FTE)
47,4
Ook het personeelsverloop heeft een impact op de beschikbare capaciteit. Medewerkers die vertrekken worden doorgaans wel vervangen maar het ‘wegvallen van de ervaring’, het ‘opleiden’ van de medewerkers alsook de tijd die er mogelijks tussen het vertrek en de aanwerving zit, zijn allemaal factoren die een impact hebben op de beschikbare capaciteit. Tabel:
Evolutie personeelsverloop PZ Leuven 2009 - 2012 2009 2010 2011 Saldo mobiliteit 26 29 8 IN 30 37 16 OUT 4 8 8 Interne verschuiving 20 24 14 Andere OUT 15 16 12 Pensionering 7 7 4 Einde contract 0 0 0 Ontslag* 4 3 1 Overlijden 1 0 0 Promotieopleiding 3 4 5 Verloven 0 2 2 Andere IN 6 8 4 Externe werving 6 5 3 Overgang defensie 0 0 0 Herindiensttreding 0 2 0 Afdeling 0 1 1 Algemeen totaal 17 21 0
2012 5 11 6 12 19 2 2 9 0 3 3 4 2 0 2 0 -10
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
55
56
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
3
De strategische doelstellingen
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
57
58
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
3.1 Terugblik 2009 - 2012 In het vorige zonale veiligheidsplan werd een nieuwe werkwijze geïntroduceerd met het oog op het formuleren van de strategische doelstellingen. De strategische thema’s, met de daarbij horende strategische doelstellingen, kwamen tot stand na het doorlopen van onderstaand schema9. Figuur: Werkwijze ZVP 2009 – 2012 Scanningsmatrix
Gerechtvaardigde verwachtingen en succesbepalende factoren
STRATEGISCH STUURBORD
Strategische doelstellingen
Ook de manier van formulering van de operationele doelstellingen, alsook het opvolgen van al deze doelstellingen werd in een nieuw stramien gegoten. Vandaag de dag stellen we echter vast dat ook deze ‘vernieuwde’ werkwijze vatbaar voor verbetering is.
3.1.1
Te trekken lessen met betrekking tot de formulering en de opvolging van de strategische doelstellingen
- Smart formuleren van de strategische doelstellingen Het merendeel van de strategische doelstellingen zijn niet of onvoldoende smart geformuleerd. Vooral de ‘meetbaarheid’ en in mindere mate ook het begrip ‘tijdsgebonden’ konden niet steeds gerealiseerd worden. Er werden niet steeds indicatoren, met bijhorende streefwaarden, bepaald. Dit maakt dat er, bij bepaalde doelstellingen, geen evaluatie op basis van een vooraf bepaalde indicator, met bijhorende streefwaarde kan gebeuren. Bij bepaalde strategische thema’s waren deze wel bepaald maar bleek achteraf dat deze niet (meer)gemeten werden (zo bijvoorbeeld bij een aantal indicatoren op basis van de positiebepaling of op basis van de veiligheidsmonitor omdat deze bevragingen niet uitgevoerd werden).
9
Voor een volledig overzicht van de gebruikte werkwijze verwijzen we enerzijds naar het zonale veiligheidsplan 2009 – 2012 en anderzijds naar het hoofdstuk ‘van strategische doelstellingen naar operationele doelstellingen – actieplannen – opvolging’ uit het rapport ‘Zonaal Veiligheidsplan 2009 – 2012 – evaluatie’. Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
59
- Geschikte keuze van indicatoren (‘Meten wat we willen meten’) Bij bepaalde doelstellingen werden misschien niet de meest geschikte indicatoren gekozen. Dit maakt dat je bijvoorbeeld alle geformuleerde operationele doelstellingen behaald hebt maar dat de bovenliggende strategische doelstelling, op basis van die bepaalde indicator, niet behaald werd. - Smart formuleren van de operationele doelstellingen In vergelijking met de strategische doelstellingen werd meer aandacht besteed aan het smart formuleren van de operationele doelstellingen. Maar ook hier is er nog marge voor verbetering. - Reduceren van de hoeveelheid doelstellingen. Er werden heel veel strategische en operationele doelstellingen geformuleerd wat maakt dat het geheel, zowel op het vlak van de uitvoering als op het vlak van opvolging, niet steeds beheerbaar bleef. - Betere spreiding van de doelstellingen . Per strategische doelstelling werden verschillende operationele doelstellingen geformuleerd. Na het verstrijken van de termijn van de operationele doelstellingen werd nagegaan of het noodzakelijk was om nieuwe operationele doelstellingen binnen dat bepaald strategisch thema te formuleren om alzo de strategische doelstelling na verloop van de vooropgestelde vier jaar te bereiken. Bij de aanvang van het zonaal veiligheidsplan (2009) werden zeer vele operationele doelstellingen geformuleerd. Jaarlijks nam het aantal nieuwe operationele doelstellingen af wat maakt dat we in het laatste jaar van het lopende zonaal veiligheidsplan (2012) geen nieuwe operationele doelstelling meer formuleerden en dat er nog weinig operationele doelstellingen actief waren. - Reduceren van de administratieve werklast op het vlak van opvolging Er werd een hele methodologie voor de opvolging van de doelstellingen uitgewerkt. Voor elke operationele doelstelling werd gevraagd om een actieplan, een gedetailleerd verloop en een meetplan, volgens een aangeleverd sjabloon, op te stellen. Daarenboven werden nog heel wat gegevens m.b.t. de indicatoren verzameld in een exceltool, dit ter voorbereiding van de operationele en de strategische stuurborden. De administratieve werklast lag hierdoor, zowel voor de operationeel verantwoordelijke als voor de adviseur zonaal veiligheidsplan, zeer hoog. In 2010 werd alvast van start gegaan met de administratieve vereenvoudiging en werd bij de start van het actieplan enkel nog een gedetailleerd verloop opgesteld, hierin kon men ook de opvolging van de indicatoren registreren. Dit was alvast een stap in de goede richting maar verdere administratieve vereenvoudiging is aangewezen. - Actief en regelmatig communiceren In de aanvangsperiode van het zonaal veiligheidsplan werd zeer uitvoerig gecommuniceerd. Dit zowel aan de hand van een uitgebreide affichecampagne, aandachtspunten op verschillende overlegmomenten, een vaste rubriek in de nieuwsbrief, enz… Kortom men werd overal geconfronteerd met de doelstellingen uit het Zonaal Veiligheidsplan. De intensiteit van de communicatie kon niet behouden blijven. Dit maakt dat het voor de medewerkers niet steeds duidelijk is welke initiatieven en welke realisaties kaderen in het raam van het Zonaal Veiligheidsplan. Duidelijke en veelvuldige communicatie is ook aangewezen om de ‘betrokkenheid’ van de medewerkers te verkrijgen en te behouden. - Duidelijke taakafspraken en verantwoordelijkheden aangeven In het raam van het Zonaal Veiligheidsplan spreekt men van strategisch verantwoordelijke en van operationeel verantwoordelijke. De verhoudingen tussen hun verantwoordelijkheden en de verantwoordelijkheden van andere medewerkers, zoals bijvoorbeeld de diensthoofden, de
60
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
programmamanagers enz…, waren niet steeds duidelijk. Hierover zouden we in de toekomst duidelijk moeten waken en communiceren. Na het succesvol behalen van een doel kan die bepaalde werkwijze geïmplementeerd worden in de reguliere werking zonder dat deze doelstelling jaarlijks herhaald wordt. Hierbij was het niet steeds duidelijk wie de verdere opvolging van dit ‘thema’ verzorgt. De initiële operationele verantwoordelijke, het diensthoofd, een ‘fenomeenopvolger’, …. - Verhouding doelstellingen ZVP - reguliere werking Niet alle thema’s worden opgenomen in het Zonale Veiligheidsplan. In de toekomst moet duidelijker gecommuniceerd worden over de verhouding tussen een strategische of operationele doelstelling en de reguliere werking. Wanneer er zich een probleem stelt dat niet opgenomen is in één van de operationele doelstellingen moet dit opgevangen worden door de reguliere werking. Het is immers eigen aan het politiewerk om steeds te anticiperen op (onverwachte) gebeurtenissen.
3.1.2
De mate waarin de doelstellingen behaald worden
Voor een volledige evaluatie van alle geformuleerde strategische en bijhorende operationele doelstellingen verwijzen we naar het evaluatierapport ‘Zonaal veiligheidsplan 2009 – 2012 – Evaluatie’.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
61
3.2 Algemene aanpak 2014-2017 In dit zonaal veiligheidsplan 2014 – 2017 stellen we, vanuit onze missie, visie en waarden, twee strategische domeinen voorop. Het eerste betreft het domein ‘veiligheid & leefbaarheid’ en het tweede ‘optimale bedrijfsvoering’. Figuur: Werking PZ Leuven vervat in twee strategische domeinen
Voor elk van die twee domeinen formuleren we telkens één globale strategische doelstelling (zie verder punt 3.3 en 3.4). De strategische doelstelling “optimale bedrijfsvoering” moet ervoor zorgen dat de eerste SD, die onze bestaansreden (missie) rechtvaardigt, nog beter kan worden gerealiseerd. De volledige werking en al de activiteiten van ons korps zijn in deze twee strategische domeinen onder te brengen. Vanuit een korpsbrede en procesgerichte benadering worden permanent middelen ingezet en diensten geleverd binnen de verschillende functionaliteiten van de basispolitiezorg. Daarmee wordt ook bijgedragen tot de realisatie van de twee strategische doelstellingen. Het realiseren van die doelstellingen gebeurt dus ook niet naast maar wel doorheen de dagelijkse werking. Al de activiteiten, die de dagelijkse werking uitmaken, worden echter niet in extenso verwoord in het zonaal veiligheidsplan. Maar ze zijn daarom niet minder belangrijk ! Er zijn ook een aantal problemen, bezorgdheden en uitdagingen die voor de hand liggen maar niet eenduidig te formuleren zijn. Meestal zijn ze ook niet eenvoudig op te lossen omdat ze onder andere afhankelijk zijn van externe factoren en/of actoren. Maar ze verdienen en krijgen uiteraard een permanente aandacht. Tal van oplossingen moeten op langere termijn worden gezien en komen er stap voor stap en afhankelijk van kansen/opportuniteiten die zich voordoen (kerntakendebat, politiecapaciteit vrijmaken en maximaal kunnen inzetten voor echte politietaken, ..) Een aantal problemen en disfuncties kunnen vaak met eenvoudige maatregelen en op korte termijn een oplossing krijgen. Die vergen dan ook geen uitwerking in de vorm van een actie- of een projectplan. In het ZVP wordt in de eerste plaats aangegeven waar de nadruk de komende jaren komt op te liggen. Dit gebeurt door het vooropstellen van een beperkt aantal prioriteiten binnen elk van de twee strategische domeinen of deeldomeinen (zie verder punt 3.3 en 3.4). De ervaring leert ons immers dat te veel prioriteiten vooropstellen niet haalbaar is. De keuze van de prioriteiten gebeurt doordacht en overwogen. Ze werden bepaald op basis van enerzijds de scannings- en analysefase (inclusief de analyse van de beleidsplannen) en anderzijds op basis van intern overleg
62
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
met sleutelfiguren binnen onze organisatie. Voor elke prioriteit wordt een actieplan of project opgesteld met een of meerdere operationele doelstellingen. Figuur: Van strategische doelstellingen naar actie- of projectplannen en operationele doelstellingen
PRIORITEITEN P
P
P
P
P
MISSIE
VISIE
ACTIEPLAN A ACTIEPLAN B ACTIEPLAN C ….. ACTIEPLAN X PROJECT 1 …………..
WAARDEN
P
P P
PRIORITEITEN
ACTIEPLAN A ACTIEPLAN B ACTIEPLAN C ….. ACTIEPLAN X PROJECT 1 PROJECT 2 ………………
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
63
3.3 Veiligheid en leefbaarheid
3.3.1 Deeldomeinen Binnen het domein “veiligheid en leefbaarheid” kunnen een aantal deeldomeinen worden afgebakend: criminaliteit, verkeer, overlast, evenementen- en crisisbeheer, … Figuur: Deeldomeinen veiligheid en leefbaarheid DEELDOMEINEN VEILIGHEID EN LEEFBAARHEID
Verkeer
Criminaliteit
Veiligheid en Leefbaarheid ……..
Evenenementen en crisiseheer
Overlast
•
Criminaliteit: zowel de objectieve als de subjectieve beleving van criminaliteitsvormen, onder meer vermogensdelicten en persoonsgebonden delicten.
•
Verkeer : verkeersdoorstroming en verkeershandhaving met het oog op een objectieve en subjectieve verkeersveiligheid
•
Overlast: storend gedrag dat een politionele aanpak rechtvaardigt
•
Evenementen- en crisisbeheer: is het geheel van maatregelen en voorzieningen, met inbegrip van de voorbereiding daarop, dat men in een crisis of bij evenementen treft ter handhaving van de openbare orde (=openbare rust, veiligheid en gezondheid).
3.3.2 Strategische doelstelling Onze strategische doelstelling in het domein van veiligheid en leefbaarheid Wij blijven alle nodige initiatieven nemen om op een doeltreffende en efficiënte wijze een politionele bijdrage te leveren om er voor te zorgen dat Leuven een leefbare en veilige stad is en blijft waar de inwoners, studenten, bezoekers, …. zich veilig voelen en dat deze tevreden zijn over het politieoptreden.
64
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Samen met onze partners willen we de veiligheids- en leefbaarheidsproblemen zo veel mogelijk voorkomen en indien ze zich toch voordoen op een adequate wijze aanpakken, oplossen en afhandelen. Daarbij stemmen we onze initiatieven af op de door de overheden vooropgestelde prioriteiten en de (gerechtvaardigde) verwachtingen van de partners en de bevolking. Binnen elk deeldomein werden de voorbije jaren al talrijke initiatieven genomen en inspanningen geleverd. Die worden de komende jaren onverminderd voorgezet. De belangrijkste worden hieronder per deeldomein kort samengevat. •
Criminaliteit In het nationale veiligheidsplan omschrijft men het voorkomen, het detecteren, het beheersen en het probleemoplossend bestrijden van alle vormen van criminaliteit als één van de essentiële taken van de politie. Onder meer op basis van informatiegestuurd werken, wat vorm krijgt door o.a. de actuele beeldvorming van diverse fenomenen, de verschillende overlegmomenten (operationeel, tactisch en strategisch overleg, maar ook specifieke fenomeenoverleggen) wordt in de PZ Leuven dagelijks korpsbreed gewerkt rond verschillende criminaliteitsvormen. Onze werking omvat alle criminaliteitsfenomenen, waarbij steeds rekening gehouden wordt met de afspraken met de federale politie maar ook met andere externe partners. Aan de hand van deze permanente beeldvorming kunnen ook nieuwe fenomenen en trends opgemerkt worden. Informaticacriminaliteit is bijvoorbeeld één van deze fenomenen. Samen met onze lokale onderzoeksdienst (LOD) en met de gespecialiseerde steun van de medewerkers van de FGP werden o.a. richtlijnen voor onze medewerkers opgesteld (wat doen wanneer men een pc in beslag neemt, hoe reageren op meldingen van phishing, ….) als werd er gericht gecommuniceerd naar de bevolking. De ingeslagen weg inzake beeldvorming zal zeker worden verder gezet. Het lokaal informatiekruispunt speelt hier, uiteraard naast de essentiële bijdrage van alle medewerkers, een cruciale rol in. Bepaalde fenomenen, zoals inbraak, diefstal met geweld, gauwdiefstal, intrafamiliaal geweld, … worden zeer specifiek aan de hand van gespecialiseerde databanken en in onderling overleg met andere partners opgevolgd. Op basis van deze beeldvorming worden onze terreinmedewerkers aangestuurd. Het concept van de Bijzondere Patrouilleoriëntatie en van de aandachtspunten werd op punt gesteld en het concept van de digitale briefingtool bleef behouden. Naast beeldvorming staat de geïntegreerde werking centraal. Samen met andere partners werken we doelgericht. Zo werken we bijvoorbeeld nauw samen met onze partners van het openbaar vervoer om bepaalde criminaliteitsvormen gericht en naar bepaalde doelgroepen aan te pakken. Verder wordt in de zone permanent belang gehecht aan de kwaliteit van de vaststellingen, inclusief het sporenonderzoek. Deze kwaliteitscontrole is ingebed in de reguliere werking en zal ook in de toekomst een aandachtspunt blijven. Verder houden we ook rekening met de projecten die opgenomen zijn in het strategisch veiligheids- en preventieplan. Eén van de voorbeelden hiervan is onze investering in het geven van technopreventief advies ter preventie van inbraak. Ook in het raam van gauwdiefstal, fietsdiefstal, winkeldiefstal en diefstal uit voertuigen worden gericht preventieve acties opgezet in samenwerking met de preventiedienst. Voor de aanpak van de prioritaire criminaliteitsfenomenen uit het NVP werden de voorbije jaren al diverse initiatieven genomen en inspanningen geleverd (opstellen van richtlijnen om
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
65
gepast op te treden bij specifieke fenomenen (b.v. IFG), fenomeenspecifiek overleg met de betrokken partners (inbraak, geweld in publieke ruimte/openbaar vervoer, …), focus op veelplegers bij diefstallen, preventieve maatregelen (drugs, inbraak, ifg, …), aanstellen van referentiepersonen voor specifieke thema’s of dossiers, (b.v. wapens, ….), ….). Naast de in het kader van dit ZVP vooropgestelde prioriteiten in het domein criminaliteit (zie verder ) wordt de nodige aandacht besteed aan de prioritaire criminaliteitsfenomenen van het NVP in de mate dat die zich binnen de omschrijving van de politiezone voordoen. Politiezone Leuven zal in voorkomend geval ook een bijdrage blijven leveren en samenwerken in het kader van bijvoorbeeld een bovenlokale aanpak van een (inter)nationaal prioritair fenomeen. De aard en de omvang van samenwerking gebeuren na gezamenlijk overleg met de betrokken actoren. •
Verkeer De verkeersveiligheid wordt (rechtstreeks en onrechtstreeks) mee verzekerd doorheen de uitvoering van dagelijkse politiewerking. Elke politieagent of –ploeg op het terrein zal indien noodzakelijk optreden bij ernstige verkeersinbreuken, verkeersproblemen of onveilige verkeersituaties. In de dagelijkse werking van de dienst verkeer wordt veel aandacht besteed aan het verhogen van de subjectieve en de objectieve pakkans. Initiatieven in dit domein situeren zich vooral op het vlak van bemande en onbemande snelheidscontroles. Dit alles gaat gepaard met uitgebreide sensibiliseringscampagnes, zoals bijvoorbeeld de acties aan de Leuvense schoolpoorten om de autobestuurders te wijzen op het gevaar van te snel rijden, maar ook het communiceren over de resultaten van de snelheidscontroles heeft een preventief en sensibiliserend effect. Ook de andere prioriteiten uit het NVP naast snelheid ( rijden onder invloed, gordel, GSM gebruik) blijven uiteraard de nodige aandacht krijgen bij de dienstuitvoering en specifieke acties. De politiezone Leuven zal meewerken aan de nationaal of provinciaal opgezette acties m.b.t. verkeerveiligheid zoals o.a. BOB-campagnes, ….. In een studentenstad, zoals Leuven, focussen we ons niet enkel op de autobestuurder maar ook op andere weggebruikers. In onze dagelijkse werking wordt o.a. sterk geïnvesteerd op acties in het raam van fietsers. Herhaaldelijk worden er controles georganiseerd op het rijden met fietsverlichting, het rijden door rood licht, het rijden in verboden rijrichting, …. Op preventief vlak worden verschillende doelgroepen gesensibiliseerd over de technische eisen waaraan de fiets wettelijk moet voldoen maar ook over de diverse regelgevingen in het verkeersdomein. Samen met de preventiedienst verleent de politie haar medewerking aan de jaarlijkse ‘BOBBI –campagne (Bewust Op de Baan Beweeg Ik). Dit is een campagne gericht naar jongeren en scholieren om hun enerzijds op het gevaar van het wegverkeer te wijzen en anderzijds om hun een aantal vaardigheden aan te leren om zich veilig op de baan te bewegen. Dit realiseren ze door het organiseren van een fietsexamen, fietsgraveeracties, ….. Naast de verkeershandhaving is politie ook één van de partners in het domein van het stedelijk mobiliteitsbeleid. De bijdrage van de lokale politie in het raam van het uittekenen en concretiseren van een stedelijk mobiliteitsbeleid ligt hierin dat beroep wordt gedaan op de expertise en ervaring van hen bij de beoordeling van stedenbouwkundige plannen en projecten op hun effecten op mobiliteits- en verkeersveiligheid en met het oog op een handhavingsbeleid. De komende jaren zal de Leuvense politie deze inspanningen onverminderd voortzetten.
66
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
•
Overlast Het fenomeen overlast is een veel voorkomend maar zeer gedifferentieerd fenomeen. De aanpak van overlast is een thema waar politiezone Leuven reeds jaar en dag intensief rond werkt. De werking inzake overlast is ingebed in de dagelijkse werking en omvat verschillende peilers. Het fenomeen wordt continu gemonitord om een zo accuraat mogelijk beeld (zowel van feiten, als van potentiële daders en slachtoffers) te verkrijgen. Aanvullend op de klassieke bronnen voor beeldvorming werd in 2011 een speciale actie ‘night vision’ georganiseerd waarbij onder meer in de vorm van observaties een nauwkeurig en gedetailleerd beeld van de ‘uitgaansgerelateerde’ overlast tot stand kwam. Aan de hand van deze beeldvorming werd onder meer onze aanwezigheid op het terrein geoptimaliseerd. Naast de klassieke interventieploegen zijn er de centrumploegen (= aanvulling op de interventieploegen op momenten van verhoogde interventiedruk), de overlastteams (= extra inzet tijdens een bepaalde periode, zoals bijvoorbeeld de start van het academiejaar) en de wekelijkse actie ‘night vision’. Deze medewerkers belast met de actie ‘night vision’ worden in burgerkledij ingezet in de Leuvense uitgaanslocaties en hebben als doel om, in dialoog, binding te maken met de horecaverantwoordelijken om er proactief te kunnen inspelen op verschillende overlastfenomenen. Anderzijds moeten zij deze fenomenen proberen te detecteren en de (potentiële)daders te observeren met het oog op het vatten ervan. Tenslotte moeten zij de beeldvorming van het uitgaansgebied bevestigen en/of bijsturen waar nodig. Aanvullend worden er ook maandelijkse grootschalige VC-acties (= Veiligheid in het centrum) georganiseerd naast de gerichte acties i.f.v. bepaalde fenomenen of naar bepaalde doelgroepen (alcohol, drugs, nachtwinkels, ….). Als derde peiler binnen de aanpak van overlast werken we, samen met andere partners, aan ruimtelijke en infrastructurele aspecten in functie van de noden. Zo werden in het verleden bijvoorbeeld al verzinkbare palen geplaatst, werd er bijkomende verlichting geplaatst, bijkomende fietsenrekken, vuilbakken, …. Uiteraard gaan al deze acties gepaard met een uitgebreide sensibiliseringsactie met een uitgekiende communicatiestrategie. Informatie wordt via verschillende kanalen naar verschillende doelgroepen verspreid. Politiezone Leuven werkt niet alleen aan de overlastproblematiek. Zij betrekt hier tal van partners in. In het raam van de oktobercampagne zijn naast de stad Leuven en de preventiedienst bijvoorbeeld de universiteit, de hogescholen en de verschillende studentenorganisaties belangrijke partners. Maar ook de horeca-uitbaters zijn onder meer in het raam van geluidsoverlast een belangrijke gesprekspartner. Door deze werking draagt Politiezone Leuven bij tot dit prioritair thema uit het NVP en zal zij deze inspanningen de komende jaren voortzetten.
•
Evenementen- en crisisbeheer Leuven is een levende en bruisende stad, dit uit zich onder meer in heel wat gebeurtenissen en evenementen. Het waarborgen van de openbare veiligheid en rust tijdens deze evenementen is één van de taken die in onze dagelijkse werking ingebed zit. Alle operationele diensten worden korpsbreed ingezet in het raam van deze opdrachten. De afdeling evenementenbeheer, speelt hierin een centrale rol en verzorgt de volledige voorbereiding van iedere ordedienst en ondersteunt de operationele leiding ervan.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
67
Handhaving van de openbare orde bij evenementen is een cruciale taak voor de politie die over voldoende capaciteit moet beschikken en inzetten om de gebeurtenissen politioneel te omkaderen. In een stad als Leuven is er voor de lokale politie echter een ruimere taak weggelegd dan de operationele inzet van de medewerkers tijdens het evenement. Het beheren van de evenementen start heel dikwijls bij het actief op zoek gaan naar dingen die staan te gebeuren. Onze rechercheurs van de cel bestuurlijke informatie spelen hierin een belangrijke rol. Maar ook het opvolgen en behandelen van de voortdurende stroom van adviesaanvragen, voor kleine en grote evenementen, vraagt een goed uitgebouwd “administratief” werkproces. Bij de start van heel wat evenementen komt ook onze cel Horeca op het terrein om al dan niet samen met andere inspectiediensten en/of de brandweer noodzakelijke controles uit te voeren. Onder de noemer van evenementenbeheer valt ook het veilig verloop van sportactiviteiten. In onze dagelijkse werking wordt dan ook ruime aandacht besteed aan het veilig verloop van deze activiteiten, de voetbalwedstrijden van OHL, in het bijzonder. Medewerkers worden opgeleid en ingezet als spotter, risicopersonen en/of voetbalgerelateerde incidenten worden tevens nauwgezet opgevolgd. Doorgedreven partnerschappen en een goed uitgebouwde communicatie zijn twee basisvoorwaarden waarin voortdurend geïnvesteerd moet worden, willen we in Leuven een steeds betere kwaliteit leveren met betrekking tot het beheer van evenementen. Samen met onze partners, met de organisatoren van evenementen plegen we het nodig overleg om de nodige maatregelen te kunnen nemen om de evenementen zo veilig mogelijk te laten verlopen. Specifiek voor evenementen op de Oude Markt werd een Bijzonder Nood- en InterventiePlan (BNIP) opgesteld. Hierin worden de verschillende risicofasen geïnventariseerd en gevisualiseerd. Daarnaast zijn er ook BNIP’s voor de twee penitentiaire instellingen op ons grondgebied evenals voor het treinstation van Leuven. Met het oog op een efficiënt crisisbeheer is het noodzakelijk dat het Politioneel InterventiePlan (PIP) constant geactualiseerd wordt en dat onze medewerkers hierin getraind worden. Met dit alles draagt de politiezone Leuven, doorheen haar dagelijkse werking, bij tot de prioriteit ‘het beheer van de publieke ruimte’ zoals deze in het Nationaal Veiligheidsplan opgenomen werd. •
68
Geïntegreerde werking: De lokale politie Leuven streeft naar een maximale partnergerichte werking. Dit partnerschap kent twee richtingen: Lokale politie Leuven betrekt haar partners zoveel mogelijk bij haar werking maar zij engageert zich ook om zich ontvankelijk op te stellen voor de werking en de doelstellingen van haar partners, dit met het oog op een potentiële inbreng vanuit haar specifieke expertise. In de reguliere werking van de Lokale politie Leuven is deze geïntegreerde werking reeds jaar en dag ingeburgerd. Met de KULeuven en de universitaire ziekenhuizen wordt bijvoorbeeld veelvuldig en structureel samengewerkt. De aanwezigheid van politie Leuven in de stuurgroep ‘Leefbaarheid’ en de bijhorende werkgroepen is hier een voorbeeld van. Andere partners waar dagelijks mee samengewerkt wordt zijn o.a. de overige onderwijsinstellingen, het parket Leuven, de stad Leuven, middenstand en horeca Leuven, OHL, De Lijn, de NMBS, CGGZ, CAW Leuven, ….. kortom te veel om op te noemen. Maar ook de samenwerking en de wisselwerking tussen de twee niveaus van de geïntegreerde politie is ingeburgerd in onze dagelijkse werking.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
3.3.3 Prioriteiten Onze prioriteiten in het domein veiligheid en leefbaarheid • Drugs • Inbraken • Geluidsoverlast • Interactie tussen de weggebruikers in de zone 30
Drugs Drugs is één van de prioriteiten in het Nationaal Veiligheidsplan, maar ook in het beleidsplan van het parket Leuven lezen we expliciet de wens van het parket dat politie in verschillende aspecten van de drugsbestrijding zou moeten investeren. Ook in het bestuursakkoord van de stad Leuven lezen we dat we nog harder en eenduidiger moeten inzetten op drugs, zowel op preventie als repressie. Alle mogelijke inspanningen moeten worden geleverd om drugsgebruik zoveel als mogelijk te ontmoedigen en om de drugshandels en de drugsgerelateerde overlast en criminaliteit ondubbelzinnig aan te pakken. Tenslotte zijn ook de bewoners en de studenten van de stad Leuven vragende partij dat de politie ‘nog’ meer aandacht moet besteden aan de aanpak van drugs, zoals blijkt uit de resultaten van de buurtbevraging. De aanpak van drugs situeert zich op verschillende aspecten. Nog meer als bij andere fenomenen is het bij de aanpak van drugs belangrijk om pro-actief te werken. De beeldvorming van drugs met het oog op het beheersen van openbare plaatsen waar druggebruik en de drugverkoop voor overlast en onveiligheid dreigt te zorgen is essentieel. Daarnaast moeten we ons vooral focussen op het exploiteren van de informatie verkregen via ondermeer de informantenwerking waarbij we vooral het accent leggen op lokale handel. Op het vlak van preventie zal overeenstemming gezocht worden met de projectmatige aanpak drugs uit het Strategisch Veiligheids- en preventieplan. Voor de concrete aanpak en de operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Actieplan Drugs”
Inbraken Zoals omschreven in punt 3.3.2 levert politiezone Leuven doorheen haar dagelijkse werking reeds vele inspanningen in het raam van inbraak. De nood om dit fenomeen prioritair op te nemen in het ZVP is niet enkel te vinden in de oproep van de ministers van Justitie en Binnenlandse zaken, de procureur des Konings en van de provinciegouverneur door dit op te nemen in hun beleidsplannen, maar ook uit onze buurtbevraging blijkt dat inbraak een belangrijke impact heeft op het subjectieve onveiligheidsgevoel. De evolutie van het fenomeen inbraak, op basis van de geregistreerde criminaliteit, kent de afgelopen tien jaar een golvende beweging en dit zowel naar locaties als tijdstippen. Globaal genomen zien we echter dat de trendlijn een gevoelige stijging kent. Op basis van een doorgedreven beeldvorming en op basis van het opsporingsonderzoek merken we dat zowel de modus, als de doelwitten (zowel naar bestemming als ontvreemde objecten) en de middelen continu in evolutie zijn. Als politiezone Leuven willen we nog een extra tandje bijsteken om dit fenomeen de gewenste aandacht te geven maar vooral om deze wijzigingen op de voet te volgen om hierop efficiënt te kunnen participeren. Dit fenomeen zal integraal Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
69
aangepakt worden, pro-actie, preventie, repressie, onderzoek en nazorg zullen hierbij de nodige aandacht vergen. Het werken op series, veelplegers, dadergroepen, .. zal extra inspanningen krijgen. Op het vlak van preventie zal overeenstemming bereikt worden met de projectmatige aanpak inbraak uit het Strategisch Veiligheids- en preventieplan. Voor de concrete aanpak en de operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Actieplan Inbraken”,
Geluidsoverlast Overlast is één van de prioriteiten van het Nationaal Veiligheidsplan (onder de noemer het beheer van de publieke ruimte en de bestuurlijke informatie). Ook in de bestuursnota van de stad Leuven wordt de aanpak van overlast opgenomen; ‘de aanpak van storend gedrag in de vorm van overlast en straatcriminaliteit, moet worden opgedreven omdat dit fenomeen sterkt weegt op het ‘subjectieve’ veiligheidsgevoel van de burger’. Politie Leuven legt het accent op de (integrale en geïntegreerde) aanpak van geluidsoverlast. De resultaten van de buurtbevraging wijzen uit dat vooral mensen in het centrum van Leuven zich storen of ergeren aan geluidsoverlast afkomstig van café’s/fuifzalen en van buren. Ook het aantal meldingen van geluidsoverlast, nachtlawaai in het bijzonder, neemt de laatste jaren gestaag toe. Onder meer omwille van het gewijzigd wettelijk kader (zowel de Vlarem-wetgeving, als het gecoördineerd politiereglement) en op vraag en in samenspraak met diverse partners (stad Leuven, de Leuvense horeca, de studentenorganisaties, ….), dringt een duidelijk handhavingsbeleid in het bijzonder m.b.t. elektronisch versterkte muziek zich op. Eén van de eerste stappen hierin zal bestaan uit de in plaatsstelling van het horecaoverleg, met vertegenwoordiging van PZ Leuven, als officieel adviesorgaan van het college. Naast handhaving dient de nodige aandacht besteed te worden aan preventie. Hierbij zal overeenstemming gezocht worden in de projecten van het Strategisch Veiligheids- en preventieplan. Voor de concrete aanpak en de operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Actieplan Geluidshinder”
Interactie tussen de weggebruikers in de zone 30 Verkeersveiligheid is één van de prioriteiten van het Nationaal veiligheidsplan. Ook voor de stad Leuven is de verkeersveiligheid een belangrijk onderwerp. Dit thema is prioritair opgenomen in het bestuursakkoord van de stad Leuven. De daling in de ongevallenstatistieken toont aan dat het gevoerde beleid inzake verkeersveiligheid in Leuven zijn vruchten afwerpt. Niettemin moet verkeersonveilig gedrag (het thema waar de Leuvenaar volgens de grootschalige buurtbevraging het meest van wakker ligt) verder worden teruggedrongen door het gericht preventief en sanctionerend beleid. Uit de buurtbevraging blijkt zeer duidelijk dat de kern van het probleem zich bevindt in de storende interacties tussen de weggebruikers en dat vooral in het centrum van Leuven. Hierbij vormen de talrijke fietsers een specifieke doelgroep die een bijzondere aandacht vraagt. Het rijgedrag van de weggebruikers en vooral het respecteren van de verkeersregels (voorrang verlenen, rood licht, verlichting, …) vragen extra politionele aandacht. Voor de concrete aanpak en operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Actieplan Interactie tussen de weggebruikers in de zone 30”
70
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
3.4 Optimale bedrijfsvoering 3.4.1 Deeldomeinen Deeldomeinen binnen het domein optimale bedrijfsvoering zijn: personeel, informatie, bedrijfsprocessen, middelen, … Figuur: Deeldomeinen van optimale bedrijfsvoering DEELDOMEINEN OPTIMALE BEDRIJFSVOERING
Personeel
Middelen
OPTIMALE BEDRIJFSVOERING
Bedrijfsprocessen
informatie
………
Personeel In het domein van het personeelsbeleid en -beheer willen we werken met integere, bekwame, gemotiveerde en tevreden medewerkers. Opleiding, interne communicatie, sterke betrokkenheid, welzijn op het werk zijn daarbij onder meer belangrijke onderwerpen.
Middelen Om goed te functioneren, zijn aangepaste middelen nodig. Dit betekent dat het domein van de informatica (ICT) en logistiek ook voldoende aandacht moeten krijgen. Omdat de middelen beperkt zijn, is het financieel beheer ook een blijvend aandachtspunt.
Informatie De informatie moet goed beheerd worden zodat onze organisatie optimaal kan functioneren. Informatiemanagement kan omschreven worden als het efficiënt en effectief coördineren van informatie uit interne en externe bronnen. Dit coördineren houdt in dat de juiste informatie op het juiste moment bij de juiste persoon aanwezig is. 'Strategisch informatiemanagement' (SIM) wordt omschreven als het systematisch managen van informatie om de doelstellingen van de organisatie te bereiken.(handboek: informatiemanagement)
Bedrijfsprocessen Binnen het domein van optimale bedrijfsvoering is het tevens van belang dat de bedrijfsprocessen, zijnde het geheel van activiteiten binnen de gehele organisatie of binnen een specifiek domein/dienst om tot een bepaald resultaat te komen, zo efficiënt en effectief mogelijk verlopen.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
71
3.4.2 Strategische doelstelling Onze strategische doelstelling in het domein van de optimale bedrijfsvoering Wij blijven de komende jaren de nodige initiatieven nemen en blijven investeren in onze organisatie met het oog op een nog beter optimaal en kwaliteitsvol functioneren van ons politiekorps.
Optimale bedrijfsvoering heeft betrekking op de goede werking van onze organisatie, de PZ Leuven. Investeren in optimale bedrijfsvoering is ook noodzakelijk met het oog op een kwaliteitsvol uitvoeren van de basispolitiezorg (politiewerk) maar ook van de ondersteunende taken. We willen, in overeenstemming met onze visie en de strategische doelstelling “optimale bedrijfsvoering”, de nodige initiatieven nemen en acties ondernemen om korpsbreed een kwaliteitsvolle dienstverlening te garanderen en waar mogelijk te verbeteren. Dit gebeurt doorheen alle functionaliteiten van de basispolitiezorg én alle ondersteunende diensten. In de context van de optimale bedrijfsvoering willen we ook aandacht besteden in het verder uitbouwen van de geïntegreerde werking met zonale korpsen, met de federale politie en met andere relevante partners. Binnen elk deeldomein werden de voorbije jaren al talrijke initiatieven genomen en inspanningen geleverd. Die worden de komende jaren onverminderd voorgezet. De belangrijkste worden hieronder per deeldomein kort samengevat. •
72
Personeel De medewerkers vormen het kloppend hart van onze organisatie. De afgelopen jaren namen we reeds heel wat initiatieven in het raam van ‘betrokken en tevreden medewerkers’ en ‘professionele medewerkers’. Op basis van bevragingen (MTO, brainstormsessies, positiebepaling, …) werd bij de medewerkers zelf gepolst welke voor hun de verbeterpunten in onze organisatie waren. Dit vertaalde zich in tal van verbeterprojecten, o.a. op het vlak van communicatie en informatieverstrekking (interne nieuwsbrief, uitbouw van het intranet, uitbouw van de dienst HRM, implementatie van GALOP, dienstmededelingen en richtlijnen, ….). Binnen de personeelsdienst zelf werden tal van werkprocessen geoptimaliseerd om de medewerkers op diverse vlakken zo veel mogelijk te ondersteunen, te informeren enz… Op het vlak van welzijn van onze medewerkers werd een preventieadviseur aangesteld en opgeleid. Tevens worden tal van sociale activiteiten, zoals teambuilding, de korpsmaaltijd, het Sinterklaasfeest, de viering van de gepensioneerden, … georganiseerd om op een informele manier onze medewerkers te waarderen voor hun inzet voor de organisatie. In het raam van professionele medewerkers wordt de nodige aandacht besteed aan zowel interne als externe opleidingen, hieronder vallen zowel de baremische en de gecertificeerde opleidingen, alsook de trainingen geweldsbeheersing en de ‘opleidingen’ op maat om medewerkers in staat te stellen hun functie (nog) beter te kunnen uitoefenen. Het rekruteringsbeleid, zowel via mobiliteit als extern, is essentieel binnen een zone. Dit vergt onze permanente aandacht. Functieprofielen moeten eenvormig uitgeschreven worden, waarin o.a. ook de vereiste competenties in vermeld moeten worden en ook dienen bijhorende risico-analyses van alle functies en werkposten te worden uitgewerkt. Aansluitend volgt de selectieprocedure waarbij in eerste instantie geselecteerd wordt op basis van de
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
vacante functie maar waarbij ook rekening gehouden wordt met de totale invulling van de plaatsen binnen onze hele organisatie. ‘Imago’ en ‘integriteit’ vallen ook onder het deeldomein ‘personeel’. Integriteit is een thema dat binnen PZ Leuven zeker de nodige aandacht krijgt. Sleutelfiguren in het korps volgden de ‘dilemmatraining’ en vormen het aanspreekpunt voor hun collega’s in de zone. Binnen de zone geldt tevens een gedragscode, die zichtbaar aanwezig is in de vorm van een wegwijzer, en waarop medewerkers door hun leidinggevende aangesproken (kunnen) worden. In het Nationaal Veiligheidsplan spreekt men over een ‘modern HR-beleid’. Hierbij wordt het accent gelegd op ‘integriteit’, ‘een lerende organisatie’, ‘leiderschap’, ‘competentieontwikkeling’, ….’ Binnen onze dagelijkse werking dragen we bij tot deze doelstelling, zoals blijkt uit bovenstaande opsomming. In hoofdstuk XX ‘prioriteiten’ staan we verder stil bij de prioriteit voor onze zone in het deeldomein personeel. •
Informatie In onze organisatie zijn er tal van diensten en initiatieven waarin (politionele als niet politionele) informatie en informatiestromen een wezenlijk onderdeel uitmaken van de core business: sinds 2008 is er een lokaal informatiekruispunt (LIK), we beschikken over een goed uitgebouwd functioneel en technisch beheer (ICT), er zijn cellen voor het verzamelen van (zachte) gerechtelijke en bestuurlijke informatie, we beschikken over een cel strategische criminaliteitsanalyse en over een operationeel misdrijfanalist, we houden dagelijks een operationeel overleg, wekelijks een tactisch overleg en tweewekelijks een strategisch overleg, we beschikken over een briefingtool, een debriefing IFG, een overleg inbraken, enz. Daarnaast staat de communicatie centraal, communicatie is geen doel op zich maar een middel om ondermeer informatie te verspreiden. De cel communicatie heeft hierin een dubbele opdracht met name als facilitator om het voor andere diensten gemakkelijker te maken om zaken te doen op het vlak van communicatie en als organisator realiseert ze initiatieven en acties in het raam van communicatie (zie pg.75). Onze werking is niet enkel intern gericht: het LIK en het functioneel beheer houden nauw contact met het AIK (= Arrondissementeel InformatieKruispunt), en onze medewerkers nemen systematisch deel aan tal van externe overlegmomenten (AFO, AOV,APO, subcommissie Informatiebeheer van de VCLP, evenementenbeheer, …). De verwezenlijkingen van onze lokale werkgroep “actualisering sjablonen ISLP” resulteerde in 2012 in een succesvolle samenwerking op het vlak van ISLP en ICT tussen de 12 zones van het gerechtelijk arrondissement. De Leuvense know how geniet niet alleen ruime belangstelling van federale diensten en politiezones uit gans het land, maar wordt zelfs overgenomen in andere gerechtelijke arrondissementen. Daarnaast hebben we op het vlak van de technologie een aantal belangrijke investeringen gedaan: Citrix-omgeving, mail,- ….(zie pg.74 ). In het Nationaal Veiligheidsplan wordt de prioriteit ‘informatiebeheer en ICT’ opgenomen. Hierin stellen zij dat het tijdig beschikken over geverifieerde en geanalyseerde informatie, ook de zachte en nog niet gevalideerde informatie, op operationeel, tactisch en strategisch niveau een basisvoorwaarde is voor een efficiënte en effectieve politiewerking. Zoals blijkt uit bovenstaande tekst heeft lokale politie Leuven binnen haar dagelijkse werking veel aandacht voor informatie, beschikt ze over veel informatie en neemt tal van initiatieven op het vlak van informatievergaring en –doorstroming. Dit neemt echter niet weg dat er nog ruimte voor verbetering is. In hoofdstuk 3.4.3 prioriteiten, pg.76 staan we hier verder bij stil.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
73
•
Middelen De Leuvense politiezone springt zeer zorgvuldig om met middelen, dit zowel met materiële middelen, geld als op het vlak van ICT. Middelen moeten steeds in functie staan van een te bereiken doel en betekenen een belangrijke ondersteuning voor de medewerkers bij het uitvoeren van hun kerntaken. Efficiëntie en duurzaamheid staan hierbij centraal. Bij nieuwe aankopen wordt de theorie van de ‘drie groene lichten’ gehanteerd. Verder krijgen onze medewerkers inspraak bij de aankoop van materialen. De logistieke cel zorgt ervoor dat de medewerkers hun dienst kunnen aanvatten met materiaal dat ook na de aankoop betrouwbaar en van hoge kwaliteit blijft. Door middel van een beheerssysteem worden de gebruik- en verbruiksgoederen permanent gemonitord. Naast de materiële middelen worden ook de financiele middelen nauwgezet opgevolgd. Het betreft zowel de uitgaven, de werkings- en de personeelskosten, als de inkomsten. De implementatie van GALOP leverde een enorme tijdswinst op en betekende o.a. ook een manier om de inconveniënten nauwgezet op te volgen. De implementatie van andere functionaliteiten binnen GALOP moeten zeker en vast verder geëxploreerd worden. Dit alles gebeurt doorheen de dagelijkse werking van de verschillende ondersteunende diensten. Tenslotte zijn er nog de ICT-middelen. Met het oog op de technologische ontwikkelingen en de steeds toenemende verwachtingen van diverse groepen van belanghebbenden inzake technologie is de technologische opvolging en vernieuwing een permanente bezorgdheid binnen PZ Leuven. Eén van de pijnpunten binnen het politielandschap is dat de informatie niet via één uniek platform kan geconsulteerd worden. Binnen PZ Leuven is een deel van de, hoofdzakelijk operationele informatie, enkel via het politienetwerk toegankelijk terwijl een ander deel, hoofdzakelijk de niet operationele informatie via het stadsnetwerk toegankelijk is. Een ander pijnpunt is de niet of beperkte toegankelijkheid van onze medewerkers via e-mail. Tot voor kort beschikten niet alle medewerkers over een extern toegankelijk e-mailadres. Inmiddels heeft PZ Leuven stappen ondernomen om bovenstaande pijnpunten weg te werken. Iedere medewerker kreeg een eigen extern toegankelijk e-mailadres. Van de domeinnaam @leuven.be werd afgestapt en een duidelijk herkenbare domeinnaam @politieleuven.be werd in gebruik genomen. Dit was de eerste stap in het citrixverhaal. Citrix maakt het mogelijk elke applicatie op elke computer via elke aansluiting te gebruiken. Omdat de applicaties geïnstalleerd worden op servers in plaats van elke client, wordt applicatie-beheer minder complex, minder tijdrovend en minder arbeidsintensief. Een volgende stap bestond erin om een beveiligde verbinding te maken tussen de beide netwerken. Ook dit is inmiddels een feit, via het politienetwerk kan men toegang verkrijgen tot het stadsnetwerk. In de toekomst zal deze piste nog verder bewandeld worden en zullen ook stappen ondernomen worden naar een mobiele toegankelijkheid. Het motto van de technologische toekomst binnen PZ Leuven is ‘anywhere, any time, any place with any device’. Dit zal ook de komende jaren nog een uitdaging blijven. Door middel van bovenstaande omschreven werking draagt PZ Leuven bij tot de prioriteiten ‘informatiebeheer en ICT’, ‘optimaal beheer en aanwenden van de beschikbare middelen’ en ‘duurzame ontwikkeling’ uit het NVP.
•
74
Bedrijfsprocessen In het vorige zonale veiligheidsplan schreven we reeds dat we willen evolueren van een afdelingsgerichte naar een procesgerichte organisatie. We hadden hierbij niet de intentie om alle processen systematisch in kaart te brengen maar eerder een pragmatische invulling hieraan te geven. Vanuit de betrachting om aan excellente politiezorg te doen streven we ernaar om zo efficiënt mogelijk te werken. Om dit te realiseren werden de afgelopen jaren richtlijnen opgesteld om een aantal processen te optimaliseren. Eén van deze richtlijnen is de
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
korpsrichtlijn pv-stroom. Andere richtlijnen die uitgeschreven werden zijn ‘korpsrichtlijn Salduz’, ‘korpsrichtlijn ‘Galop’ …. Kortom d.m.v. deze richtlijnen weet iedere medewerker binnen onze organisatie wat van hem/haar verwacht wordt m.b.t. een bepaald thema. Ook de komende jaren zal, i.f.v. de noden, deze werkwijze voortgezet worden. Op deze manier draagt de PZ Leuven bij tot de prioriteit ‘optimaal beheer en aanwenden van de beschikbare middelen’ uit het NVP. •
Communicatie Een moderne organisatie moet transparant zijn. PZ Leuven investeerde de laatste jaren zeer sterk in zowel interne als externe communicatie en waakt erover dat deze zoveel mogelijk op elkaar afgestemd zijn. Zowel de communicatiekanalen als de inhoud worden permanent geëvalueerd en bijgestuurd waar nodig. Hierbij wordt zowel rekening gehouden met de verwachtingen van onze doelgroepen als met de evolutie van de communicatiekanalen (i.f.v. de doelgroepen). Externe communicatie De website ontwikkelde tot een permanent toegankelijke nieuwssite, gericht uitgebouwd op basis van een analyse van de gebruikersgewoonten (m.b.v. google analytics). Tevens werd dit een mobiele website wat maakt dat deze zich automatisch aanpast i.f.v. het gebruikte device. Daarnaast is PZ Leuven trendsetter binnen het politielandschap in het domein van de ‘Sociale Media’, met een eigen twitter-en facebook account. Ook de diverse ontmoetingsmomenten die in het dagelijks takenpakket van onze medewerkers ingebakken zit, behoort tot externe communicatie. Externe communicatie is intrinsiek verbonden met het imago van onze organisatie. In het raam hiervan werd o.a. een huisstijl uitgewerkt waarin onze slogan, welk een toegankelijke vertaling van onze visie is, centraal staat. Interne communicatie De krachtlijnen van de interne communicatie binnen PZ Leuven zijn: - het in kaart brengen van de communicatieprocessen - het gebruiken van informatiekanalen die afgestemd zijn op de behoeften van de belanghebbenden - het op een eenvoudige en transparante manier ter beschikking stellen van informatie Tevens zal interne communicatie de ontwikkeling van een korpsidentiteit ondersteunen en meebouwen aan een open communicatiecultuur. In het raam van bovenstaande krachtlijnen en op basis van een behoeftenbevraging bij de personeelsleden werden de afgelopen jaren al heel wat initiatieven genomen m.b.t. interne communicatie. De basis hiervoor waren duidelijke afspraken m.b.t. interne communicatie, waardoor bijvoorbeeld ‘mails to all’ uit de boze zijn. De afgelopen jaren werd heel wat tijd geïnvesteerd in de uitbouw van het intranet (zowel naar inhoud als naar achtergrond). De interne nieuwsbrief ‘blikopener’ werd en is nog steeds een belangrijk, informeler, communicatiekanaal. Tevens werden de algemene principes en regels vastgelegd m.b.t. de verspreiding van richtlijnen en dienstmededelingen met het oog op het implementeren van een uniform en transparant systeem. Hierin worden duidelijke regels bepaald m.b.t. de verantwoordelijkheden, vormvereisten en verspreidingsmodaliteiten. Andere initiatieven in het raam van interne communicatie zijn o.a. de contactlijst, de ‘wie is wie’, ‘het smoelenboek’, ‘huisstijl’, … Naast het communicatiekanaal is de inhoud en de vorm van de communicatie belangrijk. Positieve en duidelijke communicatie staat in onze zone centraal en komt aan bod in de opleidingsmomenten van onze medewerkers. Dit zal in de toekomst ook een permanent aandachtspunt blijven.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
75
3.4.3 Prioriteiten Onze prioriteiten in het domein van de optimale bedrijfsvoering: • Aantrekken en binden van medewerkers aan de organisatie • Een stapsgewijze implementatie van een geïntegreerd beheer van de informatie • Op een transparante wijze intern en extern verantwoording afleggen
Aantrekken en binden van medewerkers aan de organisatie De medewerkers zijn cruciaal binnen onze organisatie. Het optimaliseren van werkprocessen, e.d. heeft pas zin indien we over betrokken, bekwame, professionele en over voldoende medewerkers beschikken. Kortom als organisatie moeten wij kunnen rekenen op de operationele inzetbaarheid en de beschikbaarheid van onze medewerkers en hierbij tegelijk waken over hun welzijn en motivatie en dit door ons als organisatie voortdurend aan te passen aan de evoluerende verwachtingen van de samenleving, van de overheden maar ook aan de verwachtingen van onze huidige en toekomstige werknemers. Jaarlijks verliezen we ongeveer 13 % van de beschikbare capaciteit omwille van afwezigheden door medische en/of niet medische redenen. Daarnaast speelt het personeelsverloop in op de beschikbare capaciteit. Het aantrekken van nieuwe medewerkers (i.f.v. een vervanging, ontslag of pensionering) heeft niet enkel een organisatorische meerkost maar deze inspanningen hebben ook een impact op de financiële kosten. Het vertrek van medewerkers gaat niet enkel gepaard met het ‘verlies aan ervaring’ en aldus een bijkomende investering op het vlak van opleiding, maar betekent ook een investering op het vlak van rekrutering (selecties, administratieve handelingen), onthaal van de nieuwe medewerkers, …. Ter info: In 2010 werd een piek bereikt toen 37 nieuwe medewerkers via mobiliteit en 5 via externe rekrutering in onze zone werden aangeworven, in 2011 waren dat 16 aanwervingen via mobliliteit en 3 externe rekruteringen en in 2012 werden 11 medewerkers via mobiliteit aangeworven en 2 via externe werving. Ook de wijziging op het vlak van de aanwerving, selectie en opleiding van de personeelsleden van het basiskader (omzendbrief GPI73) zou een nadelige impact kunnen hebben op de aanwerving van inspecteurs voor onze politiezone. Personeelsverloop wordt niet enkel opgelost door het vacant stellen van de vacatures en aanwervingen. Ook de volgende aspecten vergen in dit raam onze aandacht: opleiding, evaluaties, functieprofiel, werkregime, …. Daarboven is er nog dreigende schaarste op de arbeidsmarkt wat maakt dat we het moeilijker zullen krijgen om ‘geschikte’ medewerkers te vinden en te behouden. Momenteel is dit reeds merkbaar binnen een aantal functies (o.a. hoofdinspecteurs, wijkinspecteurs,…). De dreigende schaarste op de arbeidsmarkt wordt nog versterkt door de tendens van de jacht naar ‘high potentials’. Tenslotte is er nog de pensioneringsgolf, vooral in andere provincies, die een bedreiging kan vormen binnen onze zone om medewerkers te kunnen aantrekken of behouden. Kortom binnen PZ Leuven maken we er een prioriteit van om een actieplan uit te werken om medewerkers aan te trekken en te binden aan onze organisatie. Voor de concrete aanpak en operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Projectplan Aantrekken en binden van medewerkers aan de organisatie”
76
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Een stapsgewijze implementatie van een geïntegreerd beheer van de informatie Een politieorganisatie kan alleen goed functioneren als ze doelmatig kan omgaan met informatie, zowel politionele informatie (in het raam van IGPZ) als informatie gericht op de eigen werkzaamheden (= business informatie). Hierbij is het niet alleen nodig om inzicht te krijgen in die informatie die eigenlijk van belang is voor de bedrijfsvoering (frontoffice versus backoffice; operationeel versus niet-operationeel), er moet ook een infrastructuur worden uitgebouwd en processen worden uitgetekend die ons in staat moeten stellen om de informatie toegankelijk te maken voor alle medewerkers en deze op een juiste manier te kunnen gebruiken (een vorm van ‘informatiehuishouding’). Er is met andere woorden nood aan een geïntegreerd beheer van alle informatie. Hiervoor moet niet worden ingegrepen op het niveau van de organisatiestructuur (de nodige diensten, evenals een afdeling informatiebeheer, zijn aanwezig). De uitdaging is wel om de informatiehuishouding dusdanig te organiseren dat de onderscheiden bedrijfsprocessen (zowel wat de operationele als de businessinformatie betreft) wezenlijk bijdragen tot een optimale werking van de politieorganisatie. Hieronder geven we enkele voorbeelden van processen die geoptimaliseerd kunnen worden met het oog op een geïntegreerd beheer van de informatie. Versterking van de tactische beeldvorming Eén van de vaststellingen binnen PZ Leuven is dat, ondanks het feit er tal van initiatieven zijn genomen op het vlak van informatievergaring en –doorstroming, er vooralsnog sterk gefocust wordt op de uitvoerende en strategische invalshoek en minder op het ‘middenveld’, met name op het tactische niveau. Het ‘tactische beeld’ wordt minder systematisch en geïntegreerd benaderd wat maakt dat we een grote marge hebbben op het vlak van (tactische) beeldvorming. Een zo volledig mogelijk beeld geeft de grootste garantie op een geobjectiveerd beeld, dat onontbeerlijk is om onze acties te bepalen, onze capaciteit aan te sturen en rekenschap te kunnen afleggen. Daarom willen we, onder het motto ‘Politioneel informatiebeheer als brandstof voor de IGPZmotor’, de informatiegerelateerde werkprocessen verder optimaliseren. Hiervoor moeten we verder werken aan een korpsbreed draagvlak voor het belang van een goed informatiebeheer. Uiteindelijk moet elke medewerker doordrongen zijn van het belang van kwaliteitsvolle informatie (i.c. volledig, correct, tijdig en relevant) en van het gegeven dat de beschikbare informatie momenteel nog te weinig ontsloten wordt om zo optimaal te kunnen worden gebruikt om informatiegestuurd te werken als organisatie. In dit kader zal onder meer de concrete rol van het LIK worden herbekeken (blijven we een informatie’kruispunt’ of evolueren we naar een lokaal informatie’knooppunt’) en willen we een ‘tactische beeldvorming’ tot stand brengen die de brandstof (het ‘tactisch beeld’) is voor de IGPZwerking. Toegankelijkheid van informatie - Intranet De afgelopen jaren werd reeds veel geïnvesteerd in de uitbouw (zowel inhoudelijk als technisch) van intranet. Toch stellen we vast dat medewerkers niet steeds de informatie vinden die ze zoeken. Naast de nodige frustratie leidt dit ook tot het decentraliseren van informatie doordat medewerkers hun eigen informatie elders gaan opslaan. Dit leidt o.a. tot niet geactualiseerde informatie waardoor de kwaliteit van de dienstverlening in het gedrang kan komen. Postverwerking Dagelijks ontvangen we als politieorganisatie heel wat ‘correspondentie’ van externe partners (overheden, andere politiediensten, burgers,….) via uiteenlopende kanalen (schriftelijk (brief,
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
77
fax, ….), elektronisch (e-mail, digiloket, …)). Momenteel hebben we onvoldoende zicht op het hele proces van de ‘postbedeling’. Met andere woorden er is nood aan inzicht in dit proces om tot een korpsbrede richtlijn inzake registratie, archivering, opvolging en terugkoppeling naar de correspondent te komen. Naast het gebrek aan inzicht in dit proces stellen we ook vast dat we momenteel niet over een uniform systeem beschikken om dit proces te ondersteunen, hetgeen kan leiden tot risico’s zoals het verloren gaan van poststukken, niet opvolgen van poststukken, dubbele behandeling van poststukken, …). Voor de concrete aanpak en operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Projectplan: Een stapsgewijze implementatie van een geïntegreerd beheer van de informatie”
Op een transparante wijze intern en extern verantwoording afleggen Traditioneel wordt er, op vraag van de stad Leuven, veel aandacht besteed aan het onderbouwen van de nood aan (bijkomende) middelen bij de opmaak van de begroting of het argumenteren van de nodige en/of bijkomende humanitaire middelen bij de opmaak van het personeelsbehoeftenplan. Politie Leuven wil er een punt van maken om ook na de realisatie van bepaalde aankoopdossiers, na de aanwerving van (extra) personeelsleden, of na de invulling van nieuwe functies, duidelijk weer te geven op welke manier en op welke plaatsen deze middelen worden ingezet en zo mogelijk met welk resultaat. Op die manier wil de Lokale politie van Leuven tegemoet komen aan de vraag van onze politieke overheden om enerzijds meer transparantie m.b.t. de werking van onze organisatie te verkrijgen en anderzijds om een zicht te krijgen op de meerwaarde die gepaard gaat met het toekennen van bepaalde middelen (b.v. uitbreiding cameranetwerk, drughond, capaciteit). Politie Leuven is van mening dat ze nog een stap verder kan zetten in het afleggen van verantwoording en dit zowel naar interne als externe partners. Onze opdrachtgevers zijn, in het raam van de huidige budgettaire beperkingen, tevens vragende partij om zo efficiënt mogelijk te werken en verder op zoek te gaan naar opportuniteiten om het maximum uit de beschikbare middelen te halen. In het raam hiervan wil politie Leuven, naast het afleggen van verantwoording, op zoek gaan naar een concrete invulling van de slogan ‘meer doen met dezelfde middelen’, zonder in te boeten op de dienstverlening. Op die manier levert PZ Leuven een bijdrage in het raam van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Voor de concrete aanpak en operationele doelstellingen verwijzen we naar het “Projectplan Op een transparante wijze intern en extern verantwoording kunnen afleggen van de aangewende middelen”
78
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
4 Het communicatiebeleid – ZVP
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
79
80
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
4.1 Externe communicatie 4.1.1 Te trekken lessen over de externe communicatie van het ZVP 2009 – 2012 Het zonale veiligheidsplan werd aan onze partners toegelicht en/of ter beschikking gesteld. Ook via de website werd dit plan ter beschikking gesteld. Er werd op regelmatige basis, en via verschillende kanalen, verantwoording afgelegd (presentaties op externe overlegmomenten, publicaties, …). We beschikken echter niet over één integrale rapportering over deze verantwoording. Enkel de criminografische cijfers werden jaarlijks in een rapport gebundeld. De vorm van het ZVP 2009-2012 leent zich niet tot een vlotte lezing. De teksten zijn te lang, te theoretisch en heel wat hoofdstukken (zoals ‘te trekken lessen….’), bevatten informatie die teruggaan in de tijd terwijl de nadruk op de toekomst zou moeten liggen.
4.1.2 Intenties betreffende de externe communicatie van het ZVP 2014 – 2017 Wij hebben de intentie om een vlotte, toegankelijke versie van het plan (ZVP – light) ter beschikking te stellen van onze externe partners. Hierin zit de essentie van het plan, zijnde de missie, de visie en de waarden, alsook de invulling van de basisfunctionaliteiten en de strategische doelstellingen vervat. Volgende kanalen zullen aangewend worden om extern te communiceren over zowel het zonale veiligheidsplan als over de actie- en projectplannen die eruit vloeien: - verspreiding ‘ ZVP light’: • website van politie Leuven • sociale media • leden van de zonale veiligheidsraad • leden van het schepencollege en de gemeenteraad • andere externe partners - gerichte communicatie i.f.v. de verschillende project- en actieplannen via verschillende kanalen (overlegmomenten, website, ….) Bijkomend zullen we ook jaarlijks een integraal activiteitenrapport opstellen welk een brede rapportering bevat zowel naar inhoudelijke werking van onze organisatie als naar criminaliteitsen overlastfenomenen.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
81
4.2 Interne communicatie 4.2.1
Te trekken lessen over de interne communicatie van het ZVP 2009 – 2012
In de aanvangsfase van het zonaal veiligheidsplan 2009 – 2012 werd zeer uitvoerig gecommuniceerd. Dit zowel aan de hand van een uitgebreide affichecampagne, door middel van aandachtspunten die op de verschillende overlegmomenten gebracht werden, als door middel van een vaste rubriek in de interne nieuwsbrief (briefopener) enz…. De intensiteit van de communicatie kon niet behouden blijven. Dit maakt dat het voor de medewerkers niet steeds duidelijk was welke initiatieven en welke realisaties kaderden in het raam van het Zonaal Veiligheidsplan.
4.2.2
Intenties betreffende de interne communicatie van het ZVP 2014 – 2017
Interne communicatie, over het ZVP en de bijhorende actie- en projectplannen in het bijzonder, is een permanente bezorgdheid van PZ Leuven. Hierbij is het niet enkel belangrijk om onze medewerkers te informeren over wat we gaan doen maar vooral over datgene wat we gedaan hebben. Wat betreft de communicatie rond het Zonale veiligheidsplan staan de volgende initiatieven op stapel: - de verspreiding van het ‘ZVP – light’ via verschillende kanalen: o interne nieuwsbrief o overlegmomenten o intranet o informatiesessies o affichecampagne o …. - het verspreiden van gerichte informatie m.b.t. de prioriteiten, de actie- en projectplannen met bijhorende operationele doelstellingen via bovenvermelde kanalen. Medewerkers zullen tevens gesolliciteerd worden om deel uit te maken van werkgroepen in het raam van diverse actie- en/of projectplannen.
82
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
5
Opvolging en evaluatie
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
83
84
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Opvolging De uitvoering van dit zonaal veiligheidsplan wordt periodiek opgevolgd. Doel van de opvolging is vooral na te gaan of wat er gepland werd ook daadwerkelijk uitgevoerd of gerealiseerd wordt. Er wordt in de eerste plaats aandacht besteed aan de actie- en projectplannen die voor de prioriteiten zijn opgesteld. Deze plannen worden tweemaandelijks opgevolgd door het strategisch overleg. Daarbij wordt o.a. nagegaan in welke mate de operationele doelstellingen en de opeenvolgende stappen binnen de vooropgestelde termijnen behaald worden. Indien dit niet het geval is, wordt er bijgestuurd.
Evaluatie Jaarlijks wordt de uitvoering van dit zonaal veiligheidsplan geëvalueerd. Doel van de evaluatie is niet enkel na te gaan of de doelstellingen behaald werden. Het is ook belangrijk om te onderzoeken in welke mate de ondernomen acties of getroffen maatregelen daartoe hebben bijgedragen. Met andere woorden: werden de juiste acties of maatregelen genomen? De evaluatie kan aldus leiden tot andere of aanvullende initiatieven. Naar aanleiding van de evaluatie wordt ook nagegaan of de initiële prioriteiten van dit ZVP nog steeds accuraat zijn. Het is ook mogelijk dat er zich ondertussen nieuwe prioriteiten opdringen. De prioriteiten kunnen op basis van de jaarlijkse evaluatie tijdens de uitvoeringsperiode van dit ZVP bijgevolg nog wijzigen.
Rapportering Er wordt periodiek intern en extern gerapporteerd door middel van opvolgings- en evaluatieverslagen. Wij leggen op geregelde tijdstippen op een transparante wijze rekenschap af over de ondernomen acties, resultaten en onze (interne) werking. Wij werken daartoe een eenvormig monitoringssysteem uit. Naast de andere vormen van communicatie stellen wij een jaarverslag op waarin de meest relevante gegevens over de veiligheid (criminaliteit, verkeer, evenementenbeheer, overlast) en onze werking (activiteitsgegevens, procesgegevens, HRM-gegevens, ….), zijn opgenomen.
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
85
86
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
6 Goedkeuring van het plan
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
87
88
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Goedkeuring Na de uiteenzetting ng van de krachtlijnen van dit zonale veiligheidsplan en een gedachtewisseling met betrekking tot de strategische doelstellingen tijdens de vergadering van de zonale veiligheidsraad van 17 oktober 2013; Naa individuele lezing van het integrale plan zoals het werd overgemaakt op 18 oktober 2013; ken over het zonale veiligheidsplan eiligheidsplan 2014 20 – 2017 van de Teken ik voor akkoord en voor kennisname lokale politie Leuven
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017 20
89
90
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Bijlagen 1.
Beslissingsmatrices i. Criminaliteit ii. Overlast iii. Verkeer
2. Analyse beleidsplannen 3. Personeelsformatie 01/03/2013
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
91
92
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
objectieve gegevens
Subjectieve gegevens (BBV)
aanpak volgens burgers* aanpak volgens studenten*
Objectieve en subjectieve bronnen rangorde op basis van hertelde scores NVP
Beleidsplan parket
Beleidsplan stad
beleidsplannen
ZVR*
brandstichting 16 18 bromfietsdiefstal 17 1 1 11 x diefstal met geweld 2 7 7 x diefstal uit voertuig 14 3 7 7 11 diefstal van voertuig 18 4 8 6 14 drugs 7 5 2 4 3 x x x X ecofin 4 6 x x ernstige milieudelicten 15 17 fietsdiefstal 13 1 1 1 3 gewone diefstal 6 11 IFG 11 6 3 10 x x X inbraak 8 2 3 5 x x X informaticacriminaliteit 3 2 x x mensenhandel/mensensmokkel 10 15 x x slagen en verwondingen 9 8 5 2 9 x terrorisme/radicalisme / x x x winkeldiefstal 12 16 zakkenrollerij 1 6 4 5 1 zedenfeiten 5 8 x Opmerk ing: in de beleidsnota van de gouverneur staan geen specifiek e criminaliteitsfenomenen opgesomd. Men legt wel het accentn op preventie, de aanpak van dadergroepen, de samenwerk ing met DVZ, …. * dubbel gewicht indien score in top 5 en minstens 3 BP (gewicht ZVR = 2), of minstens in 4 BP
Aanpak van criminaliteit
Succesbepalende factor
BIJLAGE 1. Beslissingsmatrices i. Criminaliteit
93
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
algemene term 'overlast' vandalisme vuilnisvoetbal grafitti burentwisten geluidshinder door personen wildplassen geluidshinder door muziek (café's) mensen lastigvallen op straat hangjongeren alcoholgebruik sluikstorten foutgestalde fietsen
aanpak van overlast
Succesbepalende factor
x 1 10 8 7 2 4 3 9 / 5 6 /
rangorde objectieve gegevens x 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
rangorde subjectieve bronnen x
NPV x(GAS)
x
Bestuurs akkoord Beleidsplan Beleidsplan stad parket gouverneur Leuven x
ZVR
BIJLAGE 1. Beslissingsmatrices ii. Overlast
94
* gewicht X2
aanpak van verkeers(on)veiligheid algemeent thema 'verkeer' interactie tss verkeersdeelnemers overdreven en onaangepaste snelheid snelheid in zone 30 rijden onder invloed (alcohol/drugs/…) gordel en andere beveiliging (kinderzitjes, helm, …) onveilig en hinderlijk parkeren verkeersagressie gsm-gebruik achter het stuur goederen-en personenvervoer
Succesbepalende factor aanpak volgens studenten x x x
x
aanpak volgens burgers x x x
x
x x
x x
x
x
x
x x
Beleidsplan Beleidsplan parket Gouverneur x x
x
NVP x
Bestuursakkoord stad Leuven x
x
ZVR* x
score 8 2 4 2 3 3 2 0 2 0
BIJLAGE 1. Beslissingsmatrices iii. Verkeer
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
95
BIJLAGE 2. Analyse Beleidsplannen
96
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
BIJLAGE 3. Personeelsformatie 01/03/2013
Lokale politiezone Leuven - Zonaal Veiligheidsplan 2014-2017
97