45 jaar jong BEWONERS- EN PERSONEELSBLAD

45 jaar jong

BEWONERS- EN PERSONEELSBLAD

1971 - 2016 LENTE 2016

Colofon Informatieblad “DE HERAUT” Dit blad verschijnt vier keer per jaar Oplage: 400 stuks Eindredactie: dhr. C.D. Innemee Redactie: Yolanda v.d. Wetering, Martijn Schouten, Corrie Verwey Redactieadres: Zorgcentrum ’t Slot

Uitgave:

Ridderhof 1, 5311CM Gameren Tel: 0418-561451 E-mail: [email protected] Internet: www.slotgameren.nl

Inhoud van

Bladzijde 4 5/6 7/8 9 t/m 11 12 t/m 14 15 16/17 18/19 20/21 22/23 24 25 26 27 28/29 30 31 32/33 34 t/m 36 37 38 39

Onderwerp Ten geleide Ter bezinning Mededelingen van de directie Van de locatiemanager Van de Technische Dienst Ondernemingsraad Even voorstellen Interview met mevrouw Van de Haar Fotocollage 45 jaar Terugblik activiteiten Korf Expositie De dagverzorging: heden en verleden In het zonnetje Van de Binnenplaats Kwaliteitscontrole De pottenkijker Mutaties bewoners Onze verjaardagskalender/weeksluiting Activiteitenrooster Wat op welke dag? Gedicht Tenslotte: Pesach

Van de hand van… C.D. Innemee Ds. P. Verhaar C.D. Innemee Yolanda van de Wetering Johan Schouten Martina Schilder Gerda Duijzer Gerda, Corrie en Elze Jan den Ouden Martina Schilder Joelle en Petra Antje Vos Willy Noorland

Christien de Priester C.D.Innemee

Ten geleide Hij heeft aan ’t Slot gedacht in de afgelopen 45 jaar, we mogen in het heden zien dat Hij nog steeds met ’t Slot is en we mogen vertrouwen hebben dat Hij ook in de toekomst voor ons wil zorgen. Van belang daarbij is wel dat we ons afhankelijk van hem weten! Inmiddels is de procedure voor het aantrekken van een nieuwe directeur in volle gang. Laten we hopen en vooral bidden dat er een goede opvolger gevonden mag worden. Ik wens een ieder die daarbij betrokken is wijsheid toe. Wijsheid die van boven te verkrijgen is. Wat betekent het voor mij persoonlijk? Aanvankelijk was het de bedoeling dat ik zou blijven totdat er een opvolger zou komen. Maar de vraag is dan hoe lang dat zal duren. Ik heb besloten om toch afscheid te nemen. Dat heeft ook te maken met het feit dat het lichaam signalen heeft afgegeven die aangeven dat het in dit tempo blijven werken verdere aanslagen op de gezondheid zouden kunnen geven. Ik heb dan ook in overleg met bestuur besloten per 1 juli mijn ontslag aan te bieden. Ik hoop en ga er ook van uit dat daar begrip voor zal zijn. Hoe het ook verder gaat met ’t Slot, ik mag u verwijzen naar een eerdere uitspraak: “Hij zorgt voor uw toekomst”. Dat is niet afhankelijk van mijn persoon. Van belang is dat we, nog meer dan anders, elkaar steunen, elkaar vasthouden en laten zien dat in een periode dat het wellicht wat onrustiger gaat worden, we er met elkaar de schouders onder blijven zetten. Gezien het verleden heb ik daar het volste vertrouwen in.

In april mogen we stil staan herdenken dat ’t Slot 45 jaar bestaat. In deze Heraut wordt in verschillende artikelen bij stil gestaan, waarbij uiteraard een terugblikken niet ontbreekt. Van deze 45 jaar heb ik 19 jaar mogen meemaken. En dan kan ik alleen maar zeggen, dat ik met dankbaarheid en verwondering terug mag kijken. Hoogtepunt is uiteraard alles wat met de nieuwbouw van ’t Slot te maken had. Plannen maken, verhuizen naar de Hendrikstraat, nieuwbouw en verhuizen naar de Ridderhof. Wat een mooie tijd hebben we met elkaar gehad. De saamhorigheid met het personeel, de inzet van vrijwilligers, het enthousiasme van bewoners en familie. Het past allemaal in de eerder genoemde dankbaarheid en verwondering. Maar ook los van de jaren rond de nieuwbouw is het goed in ’t Slot. Wat echter steeds weer het belangrijkste was en is, is de zorg aan de ouderen. Liefdevolle zorg, vanuit een bewogen hart voor de medemens. Dat is en blijft de basis van onze zorg. En dat is niet vanzelfsprekend. Vanuit mijn ervaring heb ik gezien dat er een verharding heeft plaatsgevonden in de maatschappij en daarbij ook in de wijze waarop er naar de zorg werd en wordt gekeken. Termen als marktwerking, productiecijfers, resultaat, enz. werden ingevoerd in plaats van bewogenheid, medemenselijkheid, liefde. En dat in een bedrijfstak dat voornamelijk op die laatste termen gestoeld dient te zijn. Er is een gezegde dat zegt: “De Heere kent u verleden, Hij gedenkt u in het heden, Hij zorgt voor uw toekomst”. Dat mag zeker ook gelden voor ’t Slot.

C.D. Innemee 4

Ter bezinning Meditatie: Paasboodschap uit de gevangenis “Houd in gedachtenis, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt.” 2 Timotheüs 2 vers 8a Paulus zit in de gevangenis als hij een brief aan Timotheüs schrijft. Het is een afscheidsbrief. De apostel schrijft: ‘En de tijd mijner ontbinding is aanstaande.’ Wat een aangrijpende werkelijkheid. De tijd op aarde loopt ten einde. De apostel mag weten van Gods genadewerk in zijn leven. Al zal zijn lichaam tot stof wederkeren, zijn ziel zal eeuwig de Heere mogen groot maken. Wie weet dat hij gaat sterven heeft ook zorg voor degenen die op aarde achterblijven. Zo schrijft Paulus een brief ter bemoediging aan Timotheüs, zijn geestelijke zoon en opvolger in Efeze. Timotheüs heeft een zwakke gezondheid. Hij is nogal eens ziek en heeft last van zijn maag; hij kampt met menigvuldige zwakheden. Daarbij krijgt Timotheüs te maken met tegenstand in de gemeente. En de jonge Timotheüs is vreesachtig. Nu komt Paulus als het ware naast hem zitten om hem te bemoedigen. ‘Gij dan, mijn zoon, word gesterkt in de genade die in Christus Jezus is.’ En in vers 8 wijst de apostel op de bron van de genade. Door te putten uit deze bron, mogen Timotheüs en allen die niet meer zonder deze genade kunnen, verkwikt worden. ‘Houd in gedachtenis, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt.’ Deze waarheid is voor Paulus in de gevangenis tot een zegen en daarmee wil hij Timotheüs en al zijn lezers vertroosten. De apostel verwijst naar het heilsfeit van Pasen. De opstanding van de Heere Jezus is van blijvende betekenis. Jezus Christus is uit de

doden opgewekt. De nadruk ligt op de Persoon. Letterlijk staat er: ‘Jezus Christus de uit de doden Opgewekte.’ Daarin ligt het diep geheim en een machtige troost. Paulus wijst niet zozeer op het feit van de opstanding, maar op de Opgestane Zelf. Houd de Opgewekte in gedachtenis. Timotheüs en iedere wankelende ziel wordt opgeroepen om gedurig op Jezus Christus te zien. Hij is de Levende. Van Hem mag Timotheüs alles verwachten. Van Hem mag ú alles verwachten. En dat gaat de apostel verklaren. Hij noemt Christus ‘de Opgewekte’. Dat wijst op het werk van de Vader. Hij heeft Zijn Zoon opgewekt uit de doden. De Vader heeft uitgesproken dat Hij voldaan is over werk van Zijn Zoon. Het verzoeningswerk is vol bevonden. De Heere is helemaal tevreden en eist niets meer. Christus is niet langer in de staat van de vernedering. Hij is nu verhoogd. De Vader wekt Hem op en Zelf staat Hij op. Zijn verlossingswerk is volmaakt goed. Er hoeft niets meer bij. De schuld is betaald. Het laat zien dat de Vader een welbehagen heeft in de Zoon en Zijn middelaarswerk. ‘Houd in gedachtenis’. Er is een weg tot God, omdat Hij gedachten des vredes heeft gehad. Er is na Goede Vrijdag en Pasen een geopende weg. Alles is volbracht. Jezus Christus is uit de doden opgewekt. Hij is de Weg, de Waarheid en het Leven. Paulus wijst een twijfelmoedige Timotheüs, en daarmee ook ons, op de Middelaar. Verwacht het van Hem. In Christus heeft God in gunst, en niet in wraak, Zijn lust. Hij is uit de doden opgewekt. Hij heeft het graf overwonnen. Hij heeft ook de 5

geestelijke dood teniet gedaan. De scheiding tussen de Heere en een zondaar is door Hem overbrugd. Hij heeft de hel overwonnen. Maar zonder deze Middelaar is er geen toegang tot het Vaderhart. Paulus noemt Zijn Namen voluit: Jezus Christus. Eerst de persoonsnaam Jezus. Hij is de Zaligmaker. Want Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden. Daarna de ambtsnaam Christus. Hij is de Gezalfde. Hij heeft Zichzelf vernederd tot in de dood des kruises, maar de Vader heeft Hem uitermate verhoogd, opdat alle tong zou belijden, dat Jezus Christus de Heere zij. Deze Paasboodschap schrijft Paulus uit gevangenis aan Timotheüs. ‘Houd in gedachtenis dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt.’ Dat is een dagelijks in gedachten houden. Onder alle omstandigheden van het leven. Voor de oude Paulus en de jonge Timotheüs. Dat is in de eerste eeuw in Efeze en in de 21e eeuw in onze woonplaats. Sinds de opening van ’t Slot, dat deze maand 45 jaar bestaat, zijn er vele dingen veranderd, maar dat ene is gelijk gebleven. Het Woord van God mag open gaan. Bij de maaltijden, bij de dagsluiting en ook bij de weeksluiting. Ons past dankbaarheid dat er in onze tijd nog instellingen mogen zijn op een christelijke grondslag. Ook dat mogen we gedenken. Maar dieper gaat het gedenken in de tekst: ‘Houd in

gedachtenis, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt.’ Dit gedenken is een geloofszaak. Het is de Heilige Geest die het verstand verlicht en deze kennis in het hart werkt. Hier op aarde is deze kennis nooit volmaakt. Gods kind verlangt naar een opwas in de kennis en genade van de Heere Jezus Christus. Is er bij u de bede in het hart: ‘Mag ik U kennen?’ De Heere laat Zich kennen. Bij Timotheüs was dat van jongs af aan. Paulus wist de plaats en het uur: in Damaskus heeft de opgestane Heere Zich geopenbaard. Maar ze weten beiden: Hij is de mijne en ik ben de Zijne. En daar gaat het om. De Heere heeft Zichzelf door Zijn Woord geopenbaard. Paulus in de gevangenis en Timotheüs in Efeze en u in uw omstandigheden heeft deze bemoedigende oproep nodig: ‘Houd in gedachtenis, dat Jezus Christus uit de doden is opgewekt’. Want Hij is opgestaan en Hij heeft het Zelf gezegd: ‘Ik leef, en gij zult leven’. Ds. P. Verhaar, v.d.m.

6

Maar we zien dat het best wel wat improvisatie vraagt om het restaurant zodanig in te richten dat ieder een plaats heeft en dat er ook effectief

Mededelingen van de directie

Wachtlijst Het blijkt dat de druk op de wachtlijst behoorlijk is toegenomen. Met name de vraag naar een plaats voor een dementerende oudere is opmerkelijk. Daarbij zijn veel crisissituaties. Doordat de ouderen langer thuis moeten blijven wordt de druk op de mantelzorg steeds groter. Mantelzorg die al jaren in onze omgeving een groot goed is. Echter ergens is een grens. En dat merken wij door het regelmatige beroep dat er op ons wordt gedaan. Ik heb dan ook in overleg met het zorgkantoor besloten het aantal plaatsen voor dementerenden voorlopig met vijf uit te breiden. Uitbreiding kan niet op de Binnenplaats zelf, maar zal zijn beslag krijgen op een gedeelte van Citadel. Dat kan natuurlijk zo maar niet. Daar moet nog veel voor geregeld worden. Achter de schermen wordt hard gewerkt om die uitbreiding praktisch handen en voeten te geven. T.z.t. krijgt u uiteraard meer informatie.

bediend kan worden. Dat maakt het des te meer noodzakelijk de uitbreiding van het restaurant voortvarend aan te pakken. Echter er moeten nog wel wat hobbels worden genomen. Eén van die hobbels is de discussie die we hebben met de eigenaar van het pand, Habion.

Maar ik heb er vertrouwen in dat deze hobbel genomen kan worden. In de tussentijd vraag ik de bewoners begrip voor het feit dat de tafels wat anders zijn geschikt dan dat u gewend bent. Immers wij willen graag een ieder een plekje geven. We merken dat ondanks de zonneschermen er af en toe last is van felle zon die verblindend werkt. Daarom is besloten aan de binnenkant van de bovenramen van het restaurant screens aan te brengen.

Uitbreiding restaurant Het is mooi om te zien dat er steeds meer ouderen tussen de middag in het restaurant komen eten.

Het is overigens fijn om te zien dat de openstelling van het restaurant op zaterdag door u allen erg wordt gewaardeerd.

7

Personeel Een aantal medewerksters zijn zwanger. Dat is nieuws om blij van te worden. Echter dat betekent ook dat er voor vervanging moet worden gezorgd. Daarnaast gaat er ook af en toe iemand weg om andere reden. Bijvoorbeeld omdat men elders gaat wonen. Het aantrekken van nieuw gekwalificeerd personeel stokt wat. Ondanks de vele advertenties, contact met het opleidingsinstituut, lukt het niet om voldoende mensen aan te nemen. Besloten is dan ook het aantal leerlingen uit te breiden.

Tot Slot Ik hoop dat u weer voldoende bent geïnformeerd. Ik wens u een mooie lente toe. Lente waarin het Paasfeest valt. Wat men ook beweert, men kan niet van ons afnemen dat de Heere is opgestaan. In deze roerige tijden waarin het Christelijk geloof steeds verder wordt teruggedrongen mogen we ook uitkijken naar de toekomst. De Heere Die bezig is Zijn plan met deze wereld te volvoeren. Dat we dan ook uit mogen kijken naar de wederkomst, waarbij Hij Zijn voeten zal zetten op de olijfberg.

Clienttevredenheid Zonder hoogmoedig te worden blijkt uit de uitslag dat ’t Slot op alle onderdelen boven de Benchmark zit. (Benchmark is de vergelijking die gemaakt wordt met andere huizen). Dat wil niet zeggen dat er geen dingen mis gaan. Het blijft steeds nodig alert te zijn en er naar te streven dat de tevredenheid van de bewoners blijft. Dank aan de medewerk(st)ers die blijkbaar zodanige inzet en kwaliteit hebben dat de bewoners daar tevreden over zijn.

Dan zal wederom klinken: “het is volbracht”. Zullen we er bij zijn? Ik wens u en jou en mijzelf dat van harte toe!

45-jaar bestaan Ik hoop velen van u in de week van 4 t/m 8 april te mogen ontmoeten tijdens de verschillende activiteiten.

C.D. Innemee, directeur

8

Van de locatiemanager In deze editie van De Heraut herdenken we met elkaar dat wonen in ’t Slot al 45 jaar mogelijk is. Wat een prachtig jubilieum! Misschien weten een aantal bewoners familieleden en vrijwilligers nog wel hoe het allemaal begonnen is, hier in Gameren op de plaats waar vroeger Het Slot stond… En onder de medewerkers zijn zelfs nog een paar mensen die (bijna) vanaf het eerste uur kunnen vertellen over die periode. Maar velen (waaronder ook ik) moeten het hebben van verhalen, foto’s, etc. Verder in deze Heraut ziet u een programma voor deze jubileumweek.

kleine zorgbehoefte kon met bij het CIZ terecht voor de gewenste indicatie. Intussen nam ook het aantal zorgvragers met dementie toe. Met de verhuizing naar de nieuwbouw in 2009 konden we eindelijk een volwaardige afdeling voor deze bewoners openen. Momenteel is wonen in een omgeving zoals ’t Slot alleen nog mogelijk als er veel zorg geboden moet worden, of als er een appartement gehuurd wordt. In dit laatste geval worden wonen en zorg gescheiden en ontvangt men via de thuiszorg van ’t Slot de verzorging. En zo gingen 45 jaar voorbij… Wat niet veranderd is, is dat wij de zorg en begeleiding vanuit een bepaald perspectief willen blijven verlenen. Als belangrijkste uitgangspunt is daar natuurlijk het Bijbelse perspectief: omzien naar onze naaste die zorg nodig heeft. Dagelijks kunnen we dit zelfs zien in de weergave van de gelijkenis van de Barmhartige Samaritaan in de hal. Staat u daar gerust eens even bij stil. Daarnaast willen wij goede kwaliteit blijven leveren op het gebied van wonen, zorg en begeleiding. Die kwaliteit is natuurlijk vastgelegd aan de hand van de wet- en regelgeving in ons land en wordt geborgd door de jaarlijkse keuring van ons kwaliteitssysteem. Maar bovenal wordt die kwaliteit bepaald door hoe wij als medewerkers ons werk doen: met bewogenheid en vanuit het hart.

Er is in de loop van de jaren veel veranderd. In het begin was het bejaardencentrum een oord waar je naar toe ging als je 65 jaar werd. Zo gebeurde het ook, op de fiets met de koffer op de bagagedrager. Daarna nam de zorg en de gemiddelde leeftijd in de loop van de jaren toe en was een persoonlijke inschrijving niet meer genoeg: een indicatie van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) werd noodzakelijk, maar ook met een

9

Wonen in ‘t Slot Inmiddels is de uitslag van het cliënt tevredenheidsonderzoek bekend. Afdeling Binnenplaats krijgt als waarderingscijfer een 8,7 en de afdelingen Citadel en Bastion een 8,0! Een resultaat om heel blij mee te zijn. U leest verderop in deze Heraut wat meer informatie hierover. Belangrijk zijn niet alleen deze cijfers. Het onderzoek laat ook zien dat we op de meeste onderdelen hoger scoren in vergelijking met andere organisaties. Nu is een dergelijk onderzoek wat ons betreft geen wedren op het hoogste cijfer en het beste resultaat. Maar het geeft wel objectief aan dat u tevreden bent over de zorg en dat we meer dan voldoende kwaliteit leveren. Voor ’t Slot is deze informatie belangrijk om door te geven aan bijvoorbeeld het zorgkantoor, die voor een groot deel een besluit neemt over de financiële vergoeding voor ’t Slot. Dank daarom aan u als bewoners en familieleden voor het meewerken aan dit onderzoek.

Werken in ’t Slot We zijn blij met de komst van een aantal nieuwe collega’s. Per 1 februari kwamen Maria Kerkhoff (afdeling Bastion) en Esther Olieman (afdeling Citadel) als helpenden in de zorg de teams versterken. Melissa Bouman (verzorgende IG) en Anne-Thea van Hartingsveldt (leerling verzorgende IG) begonnen eveneens 1 februari op afdeling Binnenplaats. Els Ijzerman (verzorgende IG afdeling Binnenplaats) en Lizette Riphagen (verzorgende afdeling Citadel) zijn per 1 maart in dienst gekomen. Jessica de Bruin stopte vrij snel na haar zwangerschapsverlof met haar werk als avondreceptioniste, we bedanken haar voor haar inzet. In haar plaats is Martine de Rooij gekomen. Martine werkt ook 1 x per 14 dagen op woensdag overdag, dus u zult haar regelmatig tegenkomen. Per 1 mei treedt Gerda Vonk in dienst als activiteitenbegeleidster. We wensen al deze nieuwe collega’s een heel fijne tijd toe in ’t Slot!

Inmiddels zijn 4 appartementen binnen ’t Slot verhuurd. De bewoners van deze appartementen krijgen zorg vanuit de thuiszorg. Extra diensten (bijvoorbeeld kleding wassen, deelname aan activiteiten) worden afgesproken door middel van een contract.

Jubilea De afgelopen weken mochten twee bewonersechtparen een huwelijksjubileum herdenken. Op 8 februari waren de heer en mevrouw Mosterd-van Andel (kamer 233) 65 jaar getrouwd. En 50 jaar geleden op 23 februari traden de heer en mevrouw (kamer 11) Bakker-van der Pijl in het huwelijk. Vanaf deze plaats nog een hartelijke felicitatie en Gods zegen en ondersteuning gewenst, ook bij de zorgen die er zijn. Ook bij de vrijwilligers waren er huwelijksjubilea. Op 22 januari mochten de heer en mevrouw Brugmans hun 40-jarig huwelijksjubileum herdenken (de heer Brugmans is in ’t Slot actief als vrijwilliger).

Op dit moment worden voorbereidingen getroffen voor de aanschaf van een aantal nieuwe meubels voor de huiskamers van afdeling Binnenplaats. De huidige banken bieden te weinig zitcomfort. Er wordt gekeken naar een model, wat qua uitstraling aansluit bij de huidige inrichting en waar bewoners niet alleen op kunnen zitten, maar als men dat wil ook even tussen de middag op kunnen slapen. 10

Voor de heer en mevrouw Duijzer (mevrouw kunt u op donderdag als vrijwilligster in het winkeltje vinden) waren op 23 februari 50 jaar getrouwd. Ook voor deze echtparen een hartelijke felicitatie en eveneens de onmisbare zegen van God gewenst.

geven, die onze ouder wordende naaste nodig heeft. Dankbaarheid, dat God ons de kracht en de middelen geeft om dat nog steeds te doen. Te midden van alle donkerheid in deze wereld blijft het licht stralen van Gods belofte, de opstandig van Zijn Zoon als Borg en Middelaar. Dan hoeven we niet te wanhopen maar mogen zien op en uitzien naar Hem:

Familiegebeurtenissen In deze Heraut ook felicitaties voor Frans van Helvoort en Marianne Mandemakers (leerling verzorgende IG afdeling Binnenplaats). Zij trouwden op 19 februari. Er viel veel neerslag op 4 maart en het was erg koud, maar voor Erwin Pellegrom en Mariska Baggerman (verzorgende IG afdeling Citadel) was het toch een stralende trouwdag.

'k Heb geloofd en daarom zing ik, daarom zing ik van gena. Van ontferming en verlossing, door het bloed van Golgotha. Daarom zing ik U, die stervend alles, alles hebt volbracht. Lam Gods, dat de zonden wegneemt, Lam van God, voor ons geslacht.

Voor beide bruidsparen een welgemeende gelukwens. We hopen dat jullie zo aan het begin van jullie gezamenlijke levensweg mogen bidden om Gods leiding in jullie leven. Graag tot een volgende keer, Y.H. van de Wetering-Kuipers

TenSlotte Terugkijkend op 45 jaar Slot mag dankbaarheid de overhand hebben. Dankbaarheid, dat we met elkaar in staat zijn om steeds weer die zorg te

11

Van de Technische Dienst Toen en nu Bij ingebruikname van ‘t Slot in 1971 waren er al een aantal basisvoorzieningen aanwezig zoals we die nu ook kennen, een zusteroproepsysteem, een beperkt brandmeldingssysteem, liften, centrale verwarming en bliksemafleiders. Door de loop van de tijd kwamen er steeds weer nieuwe uitvindingen op de markt. In 1984 werden de twee oliegestookte cv-ketels Remeha type 560 reeds vervangen door gasgestookte ketels. De oliegestookte ketels stonden in de kelder opgesteld, maar voor de gasketels werd een ketelhuis op het dak gebouwd. Nu hebben we een modern ketelhuis, waar het gebouw verwarmd wordt met duurzame energie: koude-warmteopslag in de bodem. Grondwater wordt opgepompt en 's winters gebruikt als verwarming van het gebouw waarna het weer de bodem wordt ingepompt. In de zomer wordt het grondwater gebruikt voor koeling. Ook maken we gebruik van een gebouwbeheerssyteem [GBS]. Een GBS wordt gebruikt om alle binnen het gebouw aanwezige installaties, met name de elektrische en werktuigbouwkundige (E&W) installaties, centraal aan te kunnen sturen, te bedienen en te laten samenwerken. Verder kan er informatie afgelezen worden van bijvoorbeeld temperaturen, en kunnen installaties tijdelijk in- en uitgeschakeld worden.

scootmobielen, rolstoelbussen, koffieautomaten, automatische deuren, elektronische sleutelkast, etc. Ook de regelgeving is door de loop van de tijd uitgebreid. Bijvoorbeeld n.a.v. een grote legionella-uitbraak in maart 1999 onder bezoekers van de Westfriese Flora in Bovenkarspel. De bron van de bacterie bleek volgens onderzoek van het RIVM te liggen in een bubbelbad. Toen overleden 32 mensen aan de gevolgen van de veteranenziekte en meer dan 200 mensen werden ernstig ziek. Naar aanleiding hiervan is er door de overheid een regeling opgesteld, waaraan zorg- en ziekenhuisinstellingen moeten voldoen. Afvalscheiding: 45 jaar geleden werd alle afval in vuilniszakken opgehaald met tractor en aanhanger, geladen met de hooivork en gedumpt op een vuilnisbelt. Tegenwoordig zijn er nogal wat afvalstromen die apart ingezameld en weer gerecycled worden.

Internet en computergebruik De uitvinding van het internet en computers betekende ook een enorme verandering. 45 jaar geleden, in 1971 is het eerste e-mailbericht verzonden over een computernetwerk door de Amerikaan Raymond Tomlinson. Het echte wereld wijde web bestaat sinds 1983. Veel werkzaamheden bij de technische dienst worden

Steeds zijn er hulpmiddelen en voorzieningen bij gekomen en doorontwikkeld zoals hoog-laag bedden, tilliften, douchebrancards, weegstoelen, rolstoelen, rollators, 12

geregistreerd in digitale logboeken. Later kan dan teruggezien worden wat er precies gebeurd is, en op welk moment. Het is daarom van belang dat dit secuur gebeurt. Een aantal onderhoudswerkzaamheden zijn uitbesteed aan externe bedrijven. Verschillende bedrijven hebben een customer portal ingericht waarop klanten kunnen inloggen en gegevens kunnen zien van de apparatuur, zoals soort en aantal apparaten en de onderhoudsstatus. Internet- en computergebruik is tegenwoordig niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. ’t Slot heeft wifi aan laten leggen met name om met mobiele computers te kunnen werken met het elektronisch patiёntendossier.

Stand van zaken voorjaar 2016: Ramen wassen. I.v.m. de toegenomen werkzaamheden hebben we besloten het wassen van de ramen aan de buitenkant uit te besteden. Dus vanaf nu zal er een glazenwassersbedrijf langskomen om de ramen te wassen. Ringleiding Tijdens de laatstgehouden familieavond kwam ter sprake dat sommige bewoners problemen hebben met horen als er in de Ridderzaal door de microfoon gesproken wordt. Personen met een hoortoestel vangen het geluid op via de ringleiding. De ringleiding is aangesloten op de versterker. De versterker zendt het geluidssignaal dat door de microfoon gesproken wordt of door een CDspeler afgespeeld wordt, door een draad die in de cementdekvloer is aangelegd. Deze draad ligt ongeveer 1 meter van de plint vandaan, en is de ringleiding. Binnen deze ring ontstaat een magnetisch veld. In het hoortoestel bevindt zich een spoel die het magnetisch veld opvangt en vertaalt naar het geluid dat ten gehore wordt gebracht. Men moet zich binnen de ring bevinden om het geluid op te kunnen vangen. Een luisteraar met een hoortoestel kan gebruik maken van de ringleiding door het hoortoestel op de T-stand te zetten. De luisteraar heeft hierbij geen last van achtergrondgeluiden. Als iemand met een hoortoestel zich tussen de draad en de plint bevindt, bevindt hij zich buiten de ring en hoort hij niets. Naar aanleiding van de klachten heb ik de ringleiding laten testen. De uitslag hiervan is positief. De ringleiding met bijbehorende versterker functioneert voor 100%.

Vroeger was er op alle gebied veel meer handwerk. Maar door de mechanisatie zijn veel handmatige handelingen vervangen door het gebruik van machines. Het versturen van poststukken is vervangen door het verzenden van een e-mail. Het opzoeken van informatie is met de komst van internet een stuk makkelijker geworden. Je zou denken dat de mens dan meer tijd over zou moeten hebben, maar dat is niet zo. Iedereen heeft het schijnbaar nog veel drukker dan vroeger.

13

Vervanging wasmachine en droger De droger en de grote wasmachine zijn onlangs vervangen. De droger had sinds de zomer van 2015 al kuren, en reparatie zou gezien de leeftijd te veel gaan kosten. Beide apparaten waren van 2003 en hadden er al veel draaiuren op zitten. De elektrische droger is vervangen door een gasdroger, wat betekent dat het verbruik van energie een stuk voordeliger is.

komt een parkeervak voor elektrische auto’s met daarbij nog vier extra vakken. Zodra dat gereed is zal er bekendheid aan gegeven worden. Straatwerk Dit jaar staat er weer een stuk straatwerk op de planning dat opgehaald moet worden. De binnentuin bij afdeling Binnenplaats is verzakt, en er blijft veel water staan bij regen. Gelijktijdig worden er daarom een paar putten aangelegd. Tussen ’t Slot en de Slotshof ligt een pad van grasstenen. Het is niet handig om met de rollator hier overheen te wandelen. Daarom wordt er in het gazon naast deze grasstenen een tegelpad aangelegd.

Laadpaal Door Eneco is er een laadpaal geplaatst voor elektrische auto’s. Er kan echter nog geen gebruik van gemaakt worden omdat de parkeervakken nog aangelegd moeten worden. Aan weerszijden van de paal

Met vriendelijke groet, Johan Schouten

14

Ondernemingsraad Omdat we in deze uitgave terugblikken in de tijd, hebben we eens naar de geschiedenis van de wet op de ondernemingsraden gekeken. De WOR (wet op ondernemingsraden) is 6 juni 1950 van kracht geworden en ingesteld door minister-president Willem Drees.

We hebben een kijkje in het archief genomen en vonden de agenda van “de personeelsraad” van 7 januari 1997 en de notulen van de eerste vergadering op 12 november 1996. Leuk om even in te zien! Het is verplicht dat organisaties met 50 of meer medewerkers een OR moeten hebben. Met een OR hebben werknemers inspraak binnen de organisatie waarvoor zij werken. Zij kunnen een bijdrage leveren aan het goed functioneren van de organisatie. Zo controleert de OR of de organisatie zich houdt aan de wetten en regels en adviseert hierover. Heb je nog vragen of tips? Meld dit dan schriftelijk aan Ella de Koning. Want de OR is er speciaal

De ondernemingsraden werden verplicht gesteld voor ondernemingen met 25 of meer kiesgerechtigde werknemers. Wij zijn nu 66 jaar verder en de OR bestaat nog steeds, wel is er een en ander veranderd. In ’t Slot hebben we dus ook een OR! In ieder geval al 19 jaar, blijkt uit de gegevens.

15

Even voorstellen

Hallo allemaal, Ik ben Esther Olieman uit Bruchem. Per 1 februari ben ik hier werkzaam in ‘ t slot op afdeling Citadel, als helpende zorg & welzijn. Voorheen heb ik ruim een jaar in zorgcentrum Ravestein gewerkt. ‘k Heb daar veel ervaring opgedaan, maar dit was voor mij een nieuwe uitdaging om in ‘t Slot te gaan werken. Mijn opleiding heb ik op het Hoornbeeck college te Amersfoort gevolgd. Ik kom uit een gezin van 15 kinderen; 10 broers en 4 zussen. 6 broer(tje)s en ikzelf wonen nog thuis. Ik hoop op een goede en fijne tijd in ’t Slot.

Dag allemaal, Ik zal me voorstellen. Ik ben Lisette Riphagen, geboren in het Veluwse Vaassen. Ik ben het 6e kind in het gezin van 12. De laatste 8 jaar heb ik in een verpleeghuis gewerkt in Beekbergen. Maar omdat mijn vriend (met wie ik ga trouwen) in Brakel woont, ben ik hier werk gaan zoeken als verzorgende. En zo ben ik hier terecht gekomen. We hebben ondertussen een huis gekocht in Gameren, waar we 1 april de sleutel van krijgen. Ik hoop op een plezierige tijd in ’t slot!

16

Hallo allemaal, Ik ben Maria Kerkhoff, ik ben 20 jaar, en werk sinds 1 februari 2016 in ‘t Slot. Ik werk hier als helpende. Ik ben anderhalf jaar geleden geslaagd voor mijn diploma als helpende. Daarna ben ik in een winkel gaan werken. Ik heb eerder in het verleden in ‘t Slot gewerkt als voedingsassistente in de weekenden. Dat is alweer 2 jaar geleden. Ik hoop op een leuke, gezellige tijd in ‘t Slot. Groetjes Maria Kerkhoff

Beste bewoners en aanstaande collega’s, Mij is gevraagd om een stukje te schrijven ter kennismaking. Per 1 mei 2016 hoop ik ‘t slot te komen versterken als activiteiten begeleidster. Zoals jullie waarschijnlijk wel weten gaat Corrie jullie verlaten en mag ik het stokje over gaan nemen. Mijn naam is Gerda Vonk, ik ben in 1979 geboren als 4e in een gezin van 10 kinderen, mijn wiegje stond in Meerkerk. Inmiddels mag ik ruim 15 jaar getrouwd zijn met mijn lieve man Peter en wonen we in Werkendam, helaas hebben wij geen kinderen. Als jullie meer willen weten kom dan gerust eens langs om verder kennis met elkaar te maken. Ik zie er naar uit om jullie allemaal te leren kennen en hoop op een mooie en waardevolle tijd binnen dit prachtige zorgcentrum. Vriendelijke groeten, Gerda Vonk.

17

Interview met mevrouw Van de Haar Deze keer een interview met mevrouw Van de Haar. Zij is nu bewoonster van ’t Slot, maar ze is ook vrijwilliger en personeelslid van ’t Slot geweest. Om een beetje een indruk te krijgen wie ze is, beginnen we dit interview bij haar jeugd. Ze was 5 jaar toen ze polio kreeg. Ze kan zich dus niet meer herinneren hoe het was, voordat ze polio kreeg. In het begin had de kleine Joke nog geen beugel om haar been. Ze kon dan ook niet lopen. Ze ging in een wandelwagentje naar school. Haar broer nam haar mee naar school, maar die had niet altijd zin om met z’n zuster op pad te gaan. Dan kwamen de oudste meisjes van school haar halen. Ze kon ook niet mee doen met spelletjes. Alleen als de kinderen touwtje gingen springen, dan mocht zij het touw draaien. Toen ze 10 jaar was kreeg ze een beugel en kon ze zelfstandig naar school lopen. Na de lagere school was er geen vervolgopleiding. Wel ging ze in Zaltbommel naar de naaischool. En het vervoer naar de naaischool? Nou, auto’s waren er bijna nog niet, dus brachten haar moeder of haar broer haar achter op de fiets naar Zaltbommel. Zo heeft ze haar diploma voor costumière gehaald. Ze ging thuis aan de slag als naaister. Ze naaide van alles, jurken, blouses en rokken. Toen mevrouw Van de Haar 42 jaar was heeft ze haar rijbewijs gehaald. Dat was een hele vooruitgang. Ze dacht: “Als er een keer een baantje komt wat ik kan, dan solliciteer ik.” En ja hoor, op een gegeven moment stond er een advertentie in de kerkbode waarin personeel gevraagd werd voor het nieuwe Slot. Vanaf haar 43e was ze hoofd linnenkamer in ‘t Slot.

Hier kwam haar opleiding voor naaister goed van pas. In het begin moest ze kleedjes naaien voor op de tafels in de zaal. En in al het textiel van ’t Slot moest een merkje genaaid worden. HBC ’t Slot kwam overal in te staan. Later moest ze ook nog weleens de kleding van de nieuwe bewoners merken en voerde ze kleine reparaties uit aan de kleding van de bewoners. Maar dat laatste was eigenlijk niet de bedoeling... Ze heeft twaalf jaar met plezier in ’t Slot gewerkt. Ze had het zelfs zo goed naar haar zin dat ze een keer een uur te vroeg op haar werk arriveerde. ‘Wat is het hier toch stil”, dacht ze, maar toen ze op de klok keek begreep ze waarom het zo stil was. Ze is toen nog maar een uurtje naar huis gegaan. Mevrouw Van de Haar ziet nú dat de wasmachines wat hoger staan, maar dat was toen nog niet. De witte was ging allemaal naar de wasserij, de fijne was werd in de linnenkamer gewassen. Heeft mevrouw Van de Haar nog iets aparts of leuks meegemaakt? Nou, toen ze hier werkte, was er een bewoner die erg bezorgd voor haar was. Als het gesneeuwd had, ging hij 18

in alle vroegte een paadje vegen, zodat ze veilig vanuit de auto naar ’t Slot kon komen. Dat kunnen we ons nu niet meer voorstellen, dat een bewoner dat kan. Mevrouw Van de Haar vindt het Slot eigenlijk geen bejaardenhuis meer. Vroeger mocht je er niet in als je te slecht was en nu mag je er niet meer in als je te goed bent. Marietje de Bijl reed weleens mee naar ’t Slot. En dat was op een ochtend dat het glad was, maar goed ook. Terwijl ze de brug bij ‘t Slot op toerde raakte de auto in een slip en kwam schuin in de kant tot stilstand. Marietje kon toen hulp gaan halen en met vereende krachten heeft het personeel toen de auto weer in de goede koers geduwd. Nu staat het hele terrein van ‘t Slot vol auto’s, er moet zelfs nagedacht worden over uitbreiding van het parkeerterrein. Mevr. Van de Haar kan zich nog herinneren dat er maar twee personeelsleden met een auto waren. Dat waren zuster Schalk en mevr. Van de Haar! Het bestuur had in die tijd ook heel wat te stellen met het personeel. Ze wilden blote benen of korte sokjes aan, in plaats van een panty. Maar het bestuur had hier grote bezwaren tegen. De toenmalige voorzitter van het bestuur is een keer een hele ochtend wezen praten over deze kwestie. Mevr. Van de Haar kon er om lachen, want die kon met haar beugel toch niet zonder panty. En tussen twee haakjes, die hele ochtend vergaderen heeft niets geholpen. Intussen maakt niemand zich meer druk over de lengte van de kousen. Na twaalf jaar arbeid in ‘t Slot kon ze gebruik maken van de OBU-regeling. Dat was een overbruggings uitkering. Er werd toen aan haar gevraagd of ze de handwerkmiddag wilde blijven begeleiden. Dat was ook al een onderdeel van haar werkzaamheden als personeelslid. Dat vond ze wel leuk. Ze liep toen al met een rollator.

Haar vader zette thuis de rollator in de auto en als ze bij ‘t Slot aan kwam toeterde ze een keer. Dan kwam er een activiteitenbegeleidster de rollator uit de auto halen. En nu is ze dus bewoonster. In het begin bleef ze ook de handwerkclub begeleiden. Nu gaat ze nog wel naar de handwerkmiddag, maar er komen niet veel bewoners meer naar toe. Ze vindt het leuk dat ze nu nog personeel ziet, wat toen haar collega’s waren. Ook de interviewer is een oud collega. We pakken er nog even een oud fotoboek bij en halen herinneringen op. Weet je nog…. En o ja, dat ging toen zo…. Ook nu kan ze niet overal aan mee doen. Maar ze gaat graag naar het voorlezen en met elkaar psalmen zingen, dat vind ze fijn om te doen. Ze doet ook mee met de bewegingsmiddag. ‘Ik wordt er niet beter van, maar anders gaat alles “vast” zitten”, zegt mevrouw Van der Haar.

Tot slot wil mevrouw Van de Haar nog een woord van dank spreken, voor de hulp die ze in het Slot ontvangt. Bovenal ook dank aan de Heere God, Die haar tot hiertoe gespaard heeft en ze bidt om Zijn zegen voor de toekomst. Nu mevrouw Van de Haar dat zijn mooie woorden om dit gesprek mee te beëindigen. Gerda Duijzer 19

Fotocollage 45 jaar

20

21

Terugblik activiteiten

Wat vliegt de tijd voorbij! We willen met u terug kijken op een gezellig periode met veel activiteiten. We zijn weer een nieuw jaar ingegaan. Wat zal ons dit jaar brengen? Dit weten we niet. Zo hebben we tijdens de nieuwjaarsreceptie gezongen: wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heeren hand, moedig sla ik dus de ogen, naar het onbekende land. Maar wat we wel weten is dat er de afgelopen tijd weer veel activiteiten zijn geweest in ’t Slot!

activiteitenbegeleidsters komen vertellen. We staan open voor allerlei leuke ideeën! De muzikale fruitmand is weer gepasseerd in de afgelopen maanden. Mooi om van u als bewoner, collega’s en familie aanvragen te krijgen voor een mooi lied of psalm. Als het niet lukt om zelf het briefje in te vullen, mag u het altijd aan de verzorgende of aan familie vragen. Heeft u nog nooit een aanvraag gedaan? Wellicht kunt u een volgende keer een lied aanvragen! Ook de kinderen van de bassischool zijn weer op bezoek geweest. Elke keer weer een groot succes. Jonge kinderen met ouderen is prachtig. De kinderen hadden leuke spelletjes meegenomen, zoals een memory van Ot en Sien. Samen met een klas hebben we gezongen. Ook dit is iedere keer weer fijn om te doen.

Zoals koersbal, dat is altijd een grote strijd! Wie haalt er de meeste punten? Ook de broodmaaltijden waren weer heerlijk verzorgd. Zelf lekker tosti’s bakken op de bakplaatjes of een lekker soepje erbij... Smullen maar! Onder leiding van ds. Groenendijk hebben we met elkaar weer Bijbelstudies gedaan. De kookgroepen en bakgroepen hebben van alles klaar gemaakt. Van een lekkere schotel uit de oven tot een lekkere stamppot en een ‘warm’ toetje. Op zondag om de twee weken heeft u kunnen smullen van verse taart. Als u nog lekkere ‘taart’ ideeën heeft, mag u gerust een briefje in de melkbus doen of het bij de

Eind januari zijn we twee keer op ’t Willem van Oranjecollege gaan eten. We zijn daar in die tijd vast klant geworden en ze kennen ons daarom al goed! Af en toe ergens anders eten is en blijft gewoon leuk. En ja, we moeten eerlijk toegeven: de leerlingen kunnen ook erg lekker koken! Begin februari hebben we onze jaarlijkse winterweek weer gehad! 22

Erg gezellig met elkaar en een leuke sfeer. Jammer dat er geen sneeuw lag, die hebben we er maar zelf bij bedacht…..! We begonnen de week met heerlijke, eigengemaakte erwtensoep. Echte snert is een winters kostje. Met familie erbij hebben we ’s middags de erwtensoep gemaakt en vervolgens ook met familie opgegeten het restaurant. We hebben vele liters gemaakt… en alles was op! Er was zelfs nog een heerlijk winters toetje: warme rijstenpap. Ook dat was helemaal op. Een goed teken….! Op dinsdag is er een mooi winterverhaal verteld door Anja Kesting. Zij had dit verhaal zelf geschreven en verteld, heel toepasselijk!

wintervideo met een heerlijke appelcake erbij.. Verschillende dagen van de week was de koek&zopie kraam geopend. Vers gebakken wafels, pannenkoeken, etc.. Ook dat heeft een ieder zich goed laten smaken!

Maar we hebben nog meer leuke dingen beleefd in februari. Op 18 februari is dhr. Innemee zijn geboortedag. We mochten dit heugelijke feit ook nu weer met elkaar vieren. Dhr. Innemee is zelf gek op pannenkoeken, en daarom heeft hij er ons ook op getrakteerd. Het was zoals altijd heerlijk! Eind februari zijn we naar ‘n Tikkie Anders’ geweest. Dit is in Sleeuwijk en wordt gerund door mensen met een verstandelijke beperking. Het gaat misschien daar net een tikkie anders), maar het eten smaakte heerlijk! Voor herhaling vatbaar! Zoals u verderop in het activiteitenrooster kunt lezen hebben we voor het nieuwe seizoen weer allerlei activiteiten voor u op het programma staan. We stellen uw aanwezigheid daarbij zeer op prijs en hopen u daarbij ook weer te ontmoeten.

In de middag zijn we creatief aan de slag gegaan. Lekker een keer met de handen in de verf. Met elkaar hebben we een potje geverfd met een gehaakt schaatsje eraan. De dames die deze gehaakt hebben, nogmaals hartelijk dank. Het ziet er erg leuk uit, zoals u kunt zien op de foto. Op woensdag hebben we ‘winterse’ beweging gedaan in de zaal met Tineke, de fysiotherapeute. We hebben verschillende sneeuwballen gegooid en nog een rondje geschaatst, alles was mogelijk…….! Donderdag was een dag met veel activiteit. Zo hadden we ’s morgens het afscheid nemen van verschillende collega’s. We hebben afscheid genomen van onze collega activiteitenbegeleidster Carolina, collega Dia en Rijnie. Tussen de middag stond een heerlijk stamppottenbuffet klaar. Heerlijk om zelf op te scheppen en te kiezen wat je wilde. Er was voldoende keus, ook in het vlees en dat liet een ieder zich goed smaken! In de avond hadden we een

Hartelijke groeten, Gerda, Corrie en Elze

23

Korf Expositie Sinds eind februari is in ’t Slot een grote expositie te bekijken van de Christelijke kunstenaarsverenging Korf. De expositie bestaat uit schilderweken en verschillende kunstwerkjes in brons. Hieronder geeft de voorzitter zelf een toelichting. (red). Bloemen in prachtige kleuren, zeer herkenbare landschappen, een machtig geschilderde koe, maar ook beelden zonder herkenbare voorstelling, ze kleuren de muren van het Slot. Op initiatief van de heer Innemee, die contact legde met de voorzitter van de Kunstenaarsvereniging Korf kwam deze tentoonstelling tot stand. Nooit eerder exposeerden zoveel leden (18) van deze vereniging van christelijke kunstenaars tegelijk.

Figuur 2: de tijd nemen om rustig te kijken

Tweedimensionaal Het overgrote deel van de kunstenaars werk tweedimensionaal. Op het platte vlak dus. Daar zitten nogal wat schilders tussen. Evert Kuijt (jawel, die van de Kleuterbijbel) maakte aquarellen van herkenbare landschappen, Marleen Kleiberg kleurrijke doeken met bloemen. Bekijk ze van dichtbij, er is met heel veel lagen olieverf gewerkt! Het werk van Geert Lammers vraagt erom dat de kijker vaker langsloopt. Zo langzamerhand ga je er wat in zien. Bij het schilderij ‘Winterberg’ van Henk Dekker kun je wegdromen en verlangen naar de winters van toen. Daar biedt ook Jan Langerak met ‘Hooihoppers’ alle gelegenheid voor. Lizelotte Geurtzema gebruikt een gemengde techniek, waarin vooral het element collage opvalt. Teveel om op te noemen. Het is de moeite waard om alles eens op het gemak te bekijken. We hoeven ons niet te haasten, het staat en hangt er nog tot DV eind april.

Figuur 1: Tijdens de opening van de expositie

Ruimtelijk Het ruimtelijke werk kreeg een prominente plaats inde hal. Daar zijn kleine kunstwerkjes van brons van Tijs Huisman te zien. Ze laten dikwijls veel aan de fantasie van de kijker over. Bloemen van keramiek en ruimtelijke beelden, samengesteld met verschillende materialen van Gerard Sollman en Cees Notenboom, staan er zij aan zij.

Jan den Ouden 24

De dagverzorging: heden en verleden

De dagverzorging viert nog geen 45jarig jubileum maar is al wel jaren aanwezig in ’t Slot. De dagopvang is op 17 november 1993 van start gegaan in samenwerking met de thuiszorg. Dat was nog in het oude Slot. Er kwamen bezoekers, die nog zelfstandig thuis woonden, samen met bewoners vanuit het bejaardenhuis (zoals dat toen nog heette). De ruimte was vlakbij de keuken en Gerda Duijzer was in die tijd beroepskracht. Ik was invalkracht en als Gerda een vrije dag had, kwam ik werken. Wat ik me nog goed herinner is dat we de maaltijden uit de keuken geserveerd kregen. De bezoekers, die nog thuis woonden, konden kiezen tussen een broodmaaltijd of een warme maaltijd (hier waren dan wel kosten aan verbonden). Ja, alweer 23 jaar geleden… Op een gegeven moment is de dagopvang gestopt, maar…

Op 19 april 2010 is de dagverzorging in ’t nieuwe Slot gestart. Dat betekent dat we bijna 6 jaar bestaan. We zijn begonnen met 2 bezoekers, gelukkig is dat aantal gegroeid en komen er 10 bezoekers per dag. De bezoekers komen allemaal twee dagen per week. De dagverzorging is nu bedoeld voor bezoekers die nog thuis wonen en de meesten met de Slotbus. Door bezoek aan de dagopvang is het voor de mantelzorger vaak langer mogelijk om thuis de zorg te kunnen geven. De voordelen zijn vooral het ontmoeten van leeftijdsgenoten, een zinvolle dagbesteding voor ieder persoonlijk, afleiding. Maar ook besteden we aandacht aan allerlei activiteiten waarbij bijvoorbeeld geheugentraining centraal staat. Op de dagverzorging draait het om sfeer en gezelligheid. En zoals u op de foto kunt zien, lukt dat ons aardig.

Hartelijke groet Martina Schilder, namens de dagverzorging 25

In het zonnetje Christa Bulsink werkt al een aantal jaar bij ons in ’t Slot. Hieronder kunt u een aantal weetjes over Christa lezen die u misschien nog niet wist…

… Christa aanspreekpunt van de huishouding is? … Christa al 7½ jaar in ’t Slot werkt? … Christa en Ella zussen zijn? … Christa bij de bakker heeft gewerkt? … Christa de was mee naar huis neemt als de wasdroger kapot is en dat haar man de was weer terug brengt? … haar dochter (Lizette) ook in ’t Slot werkt? … Christa elke dag een eind gaat wandelen met de hond? … Christa elk jaar naar Duitsland op vakantie gaat en dat de hond ook mee moet? … Christa zelf altijd een Snelle Jelle meeneemt voor bij de koffie? Ze denkt dan dat ze daar meer energie van krijgt. … Christa als ze ’s morgens op de fiets aankomt altijd koude benen heeft en daarom maar een legging aantrekt? In ’t Slot loopt ze zich dan weer warm. Ze roept dan altijd: ‘ff gauw mijn legging uittrekken hoor!’ … Christa nooit op zondag hoeft te koken, maar dat haar man dat altijd doet. Maar toen manlief ziek was moest ze zelf haar eigen boontjes zien te doppen. … Christa heel erg creatief is? Ze kan van een simpel potje iets heel leuks maken. … Christa mooi kan zingen en dat ze op een zangkoor heeft gezeten? … als Christa terug komt van een weekje vakantie zucht: “Hè hè, wat een rommel.. even de boel opruimen want alles moet spik en span zijn!”? … Christa altijd zegt: “Kom, we gaan weer gauw aan de gang. De kabouters doen het niet!”? … Christa graag eten kookt voor de studentengroep van Lizette? … Christa volgens de directie altijd duidelijk aanwezig is en dat dit heel gezellig is? 26

Van de Binnenplaats

Op 19 februari is onze collega Marianne getrouwd met haar Frans.

In het kort willen wij u vertellen waar we op afdeling Binnenplaats de laatste maanden mee bezig zijn geweest.

Om 10 uur kwam het bruidspaar koffie drinken in de Ridderzaal zodat we haar al vast konden feliciteren. In de middag zijn we met bewoners van Binnenplaats naar de kerkdienst in Gameren geweest. Het was fijn om hier bij aanwezig te kunnen zijn.

Met een klein groepje wordt elke twee weken koersbal gespeeld. Dat vinden de bewoners erg leuk. Ook wordt er door bewoners die dat graag willen deelgenomen aan het Slotkoor. Met de Paasviering zullen deze bewoners ook weer meezingen.

Fam. Bakker mochten gedenken dat zij 50 jaar getrouwd waren. Dat hebben zij in kleine familiekring herdacht. Tijdens deze bijeenkomst heeft dhr. Innemee het bruidspaar toegesproken en werd er een boeket bloemen en een cadeau overhandigd. Ook werd het bruidspaar Psalm 121 vers 1 en 4 toegezongen.

Tijdens de winterweek hebben de bewoners en familie meegedaan aan het klaar maken van erwtensoep, en vervolgens er gezamenlijk van eten. Ook hebben we op afdeling over het thema winter een knutselactiviteit gedaan: een glazenpotje, versiert aan de buitenkant en binnenin watten met een lampje er in.

Er zijn nieuwe leunstoelen en banken uitgezocht voor elke huiskamer. Op dit moment wordt er offerte gemaakt en na de goedkeuring worden de stoelen en banken besteld.

Nu zijn we de laatste weken aan het knutselen geweest voor de lente. En gaan we de komende maanden de activiteiten die betrekking hebben op huishoudelijke taken uitbreiden. U moet dan denken aan: koper poetsen, schoenen poetsen, soepgroenten snijden en daarna soep koken, gebak voor het weekeind zelf maken. En dan ook weer de vaat zelf wassen en afdrogen.

Daarnaast komen er op de huiskamers nieuwe kasten en tafeltjes voor bij de bank. Rond de zomer hopen we dat alle nieuwe meubels er zullen zijn. Zo bent u weer even op hoogte met allerlei ontwikkelingen op afdeling Binnenplaats. Misschien hebt u thuis nog en CD met orgelmuziek of met Psalmen en Gezangen die u niet meer gebruikt. Wij zouden ze goed kunnen gebruiken in onze huiskamers. Wilt u ze dan afgeven aan Joelle? Zij regelt de verdeling. Joelle en Petra

27

Toetsing kwaliteitssysteem Zorgcentrum ‘t Slot

Zodra de feestdagen voorbij zijn en het nieuwe jaar zijn opwachting heeft gemaakt is het weer tijd voor de toetsing van het kwaliteitssysteem door een extern bureau. De externe auditor, Maria Lavaleye, is al meerdere malen in het Slot geweest en komt graag bij ons vanwege de goede sfeer. In veel huizen maakt ze dat nogal eens anders mee. Ook heeft ze een moeder die in een zorgcentrum woont waar de zorg nogal eens te wensen over laat.

activiteiten, hoe het AB-beleid is opgesteld, inzet van vrijwilligers, werkoverleg, afspraken omtrent gratificaties. Maria was onder de indruk van hun werk. De volgende dag werd er al vroeg een bezoek gebracht aan de keuken. Willy gaf uitleg aan Maria over hoe de kwaliteit bewaakt wordt in de keuken. De keuken heeft binnen de organisatie een eigen kwaliteitssysteem namelijk het HACCP. In dit HACCP wordt zeer uitgebreid beschreven hoe om te gaan met voedselveiligheid. Het HACCP is zo uitgebreid dat het controleren van dit systeem niet door Maria wordt gedaan maar door de GGD. Maria controleert of de keuken er schoon en verzorgd uit ziet. Of de controle lijsten goed worden ingevuld. Onderhoud apparatuur in orde is en of er gewerkt wordt volgens de hygiëne code. Dit alles bleek prima in orde. Uit de laatste HACCP audit zijn verbeterpunten naar voren gekomen die nog moeten worden uitgewerkt.

Bij binnenkomst op de eerste dag werd er gestart met een openingsgesprek met directie, locatiemanager en kwaliteitsmedewerker. In dit gesprek kwamen de volgende zaken aan de orde: Wijzigingen in de organisatie, trends in de klanttevredenheid, klachten en andere prestatie indicatoren, wijzigingen in het gedocumenteerde systeem, verbeterprojecten, interne en externe audits, directiebeoordeling. Het volgende gesprek werd gehouden met de psycholoog. Zij vertelde zeer geanimeerd over het werken in het Slot. De EVV-ers zijn goed op de hoogte van de omstandigheden rondom de cliënten. De samenwerking met specialist ouderengeneeskunde, EVV-ers, bewoners, familie wordt als zeer prettig en als zeer kundig ervaren. Ingrid verzorgd ook klinische lessen.

Na het interessante bezoek aan de keuken werd door Maria bekeken hoe de BHV (bedrijfshulpverlening) functioneert in het Slot. Johan en Marita, twee leden van het BHV team wisten dit haarfijn uit de doeken te doen. De brandveiligheid is op orde en de controles worden uitgevoerd. Er kwam duidelijk naar voren dat de BHV medewerkers goed weten wat er van hen verwacht wordt als er zich een calamiteit voordoet.

Het grootste gedeelte van de eerste dag was gereserveerd voor de ABers. Corrie stak van wal over het vrijwilligersbeleid. Daarna volgde er een rondleiding in de activiteitenruimte. Samen met Elze vertelde Corrie hoe men omgaat met de wensen van de bewoners omtrent de 28

Na het gesprek over de BHV bij de receptie werd er ingezet naar het kantoor van de technische dienst om daar verder te kijken naar de belangrijkste zaken die de technische dienst onderhoud. Johan besprak onder andere: het legionella beheersplan, jaarplan activiteiten onderhoud binnenkant organisatie en controle elektrische apparatuur. Conclusie van Maria was dat brandveiligheid, legionella beheersing en onderhoud door de technische man zeer goed wordt uitgevoerd.

Klanttevredenheidsonderzoek is afgerond. De bewoners zijn tevreden en elke mogelijke verbetering wordt opgepakt en doorgevoerd. Er heeft ook een medewerkerstevredenheidsonderzoek plaats gevonden. Er wordt nog een bezoek gebracht aan de wasserij. Een medewerker van de huishouding verteld over de gang van zaken wat betreft wasserij en huishouding. Uit een vorige controle is gebleken dat er chloor gebruikt werd voor het schoonmaken van de toiletten. Dit is echter in zorgcentrums verboden. Chloor mag alleen gebruikt worden in geval van een ernstige diarree uitbraak. Als chloor altijd gebruikt wordt dan is het niet meer effectief bij een diarree uitbraak met alle gevolgen van dien. De medewerker van de huishouding werd gecomplimenteerd met de aanpak die zij liet zien op de aandachtspunten van de vorige keer.

Na de lunch ging Maria aan de slag om zorgleefplannen te bekijken van de verschillende afdelingen en trok de volgende conclusies: De zorgleefplannen van de afdeling Citadel/Bastion en Binnenplaats zijn op orde. Zaken als risico’s, zorgdoelen en rapportages zijn goed terug te vinden. De gemaakte afspraken die zijn gemaakt met betrekking tot de indicatie en in samenspraak met de cliënt zijn goed geborgd. De decubitusverpleegkundige heeft uitgebreid met Maria gesproken over haar inbreng in de zorg. Met behulp van een casus werd de behandeling doorgenomen. De beschrijving is helder, voortgang behandeling is goed terug te vinden in het ECD. Ook is de decubitusverpleegkundige aantoonbaar geschoold en heeft een klinische les verzorgd die helder was van opzet.

Als laatste, het was maar een halve dag, kwam de thuiszorg aan de beurt. Twee medewerkers vertelde enthousiast over hun werkzaamheden in de thuiszorg. De thuiszorg heeft nog een papieren versie van het zorgdossier. Ook deze zorgleefplannen waren goed op orde. Volgend jaar, met na de feestdagen, komt Maria weer. Met al ons enthousiasme gaan we ervoor dat de resultaten ook dan goed zijn of zelfs nog beter.

De derde en tevens de laatste dag van de externe controle wordt er gestart bij de kwaliteitsmedewerker om allerlei kwaliteitsregistraties te bekijken. Het gaat voornamelijk om registraties van klachten, val en medicijnincidenten, risico’s en interne audits.

Kwaliteitsmedewerker,Antje Vos

29

De pottenkijker Laat het gerecht zo’n 1,5 tot 2 uur sudderen, totdat het vlees gaar is (de peertjes zijn zeker gaar).

Voor dit jubileum nummer ben ik opzoek gegaan naar een streekrecept. Tijdens een koffiepraatje kwam dit onderwerp zo ter sprake. Groen met witte, snijbonen met witte bonen is een bekend gerecht maar spek met peren is ook één van die gerechten. Daar hoor je tegenwoordig weinig meer van. Al speurend op het internet, las ik dat het gerecht spek met peren ook wel in de rest van Nederland bekend is en nog wordt gegeten. Het is echt een traditioneel gerecht uit de Nederlandse streekkeuken, dat vooral op het platteland vaak op tafel kwam in de stoofperentijd.

Variaties In plaats van karbonade kan ook 500 gram zuurkoolspek of Zeeuws spek worden gebruikt. Voeg een het kookwater een paar kruidnagels en een laurierblaadje toe. Serveren Serveer dit gerecht met gekookte aardappelen en gebruik het kooknat als jus. Als je dit kooknat (het uitgekookte vet van het vlees of het spek) niet lekker vindt, kun je een lepeltje gewone vleesjus of jachtsaus toevoegen. Trek het steeltje uit de gekookte peer en gooi het weg; de

Het recept is geschikt voor ongeveer 4 personen. Ingrediënten 1,5-2 kilo stoofperen, bij voorkeur Gieser Wildeman-peren (reken ongeveer 4 peren per persoon) 500 gram (varkens-) rib- of schouderkarbonade Zout Een grote kookpan Bereiden Was de peren, maar nièt schillen. Zout het vlees. Doe het vlees en de peren (tegelijk) in een grote pan met ruim water. Voeg eventueel een paar kruidnagels en een laurierblaadje toe. Breng de pan aan de kook.

peer wordt verder met klokhuis en al gegeten. Eet smakelijk! Willy Noorland

30

Mutaties bewoners

Opgenomen 8 februari Mevr. M.G. Jurgens-Huis in ’t Veld 22 februari Mevr. H.A.P. Verhoeks-Kuijnthes 26 februari Mevr. K.C. Bruijgom-van Leeuwen

Kamer 113 Kamer 216 Kamer 012

Komen wonen 1 maart Mevr. J.J. van Santen-Blom 1 maart Mevr. F.T. Boerma-van Vessem

Kamer 135 Kamer 235

Een hartelijke welkom voor de nieuwe bewoners en hun familieleden. Wij hopen dat zij zich snel thuis mogen voelen in ’t Slot. Overleden 14 oktober 9 januari 25 januari 11 februari 21 februari 22 februari 13 maart 14 maart

Mevr. W. Versluis-de Vries Dhr. W.D. Timmer Dhr. J. Koemans Mevr. G.A.I. van Heusden-den Tek Dhr. H.D.B. Smits Dhr. L.J.M.Hogeboom Mevr. J.P. de Vries-van Daalen Mevr. C. van der Stelt-Paans

Kamer 229 Kamer 113 Kamer 216 Kamer 111 Kamer 012 Kamer 227 Kamer 014 Kamer 217

De achtergebleven familieleden wensen wij Gods ondersteuning en nabijheid toe in het verwerken van dit verlies. In het bijzonder gedenken wij de heer Versluis, die nu na het overlijden van zijn vrouw als weduwnaar in ’t Slot woont.

31

Onze verjaardagskalender

Verjaardagen bewoners ‘t Slot 1 april 4 april 5 april 6 april 7 april 16 april 23 april 24 april 25 april 27 april 1 mei 3 mei 3 mei 5 mei 14 mei 24 mei 2 juni 3 juni 8 juni 11 juni 15 juni 22 juni 25 juni

Mevr. T. den Hollander-van Pouderoijen Dhr. D. Timmer Dhr. B.A. van den Heuvel Dhr. H. Mostert Dhr. C.A. Versluis Dhr. D. van der Linden Mevr. E. van Wijgerden-Pelle Mevr. A. Bouman-Braaksma Mevr. L. Mouthaan-van Daalen Mevr. J. van Esterik-van der Linden Dhr. A. van der Meijden Mevr. A.G. van de Oever-Slegh Dhr. G. Kanselaar Dhr. L. van Dalen Mevr. F.T. Boerma-van Vessem Mevr. G. van Ballegooijen-van Eck Mevr. N. van Kuilenburg-van Zijderveld Mevr. G.G. Stolker-van Hattum Mevr. J.H. van Leeuwen-van Leeuwen Dhr. J.T. van Steenbergen Mevr . G.A. Verhoeks-van Ballegooijen Mevr. Bauman-Bouman Mevr. G.P. Bok-van der Ven

Verjaardagen vrijwilligers ‘t Slot 29 april 2 mei 3 mei 3 mei 5 mei 5 mei 8 mei 19 mei 26 mei 28 mei 9 juni 15 juni 27 juni 30 juni

Dhr. A. van Wiggen Dhr. A.W. van Steenbergen Mevr. G.H.H. Hendriks-van.Warbij Mevr. E. van Honk-van der Maas Mevr. W. van de Wetering-de Kloe Dhr. D. Kerkhoff Mevr. B. van Dalen Mevr. M. Vlug-Kardol Mevr. R. van Aalst Dhr. A. van der Wal Mevr. C. Vos Mevr. J. van Aalst Mevr. J. Kroon Mevr. N. Rietveld 32

kamer 021 kamer 043 kamer 112 kamer 233 kamer 229 kamer 125 kamer 116 kamer 024 kamer 239 kamer 115 kamer 134 kamer 238 kamer 046 kamer 045 kamer 235 kamer 044 kamer 228 kamer 131 kamer 126 kamer 037 kamer 221 kamer 127 kamer 212

Verjaardagen personeel ‘t Slot 3 april 4 april 5 april 14 april 21 april 24 april 29 april 1 mei 4 mei 4 mei 13 mei

Marianne van Rijswijk Lianne Verzeijl Rika van der Meijden Netty Dorrestijn Willy Noorland Nelline van Hoornaar Joëlle van Gameren Lenie Schouten Lisanne van de Laar Sandra van Heusden Franciska Bolk

15 mei 15 mei 21 mei 25 mei 10 juni 18 juni 20 juni 23 juni 23 juni 25 juni 29 juni

Corrie Vos Hilde Baijense Els van Strien Jantine Vos Petra van Wijk Bertha van Os Hetty van Tilborg Corrie Verweij Lianne Dammers Melissa Bouman Greet Keinemans

Weeksluiting

1 April 8 April 15 April 22 April 29 April 6 Mei 13 Mei

Ds. A.C. Rijken Ds. K. Groenendijk Ds. A. van Zetten Ds. B. van Werven Ds. H. Zweistra Ds. J.J. Mulder Ds. A.B. van Campen

20 Mei 27 Mei 3 Juni 10 Juni 17 Juni 24 Juni

33

Ds. K.M. Teeuw Ds. P. Verhaar Ds. G. Wassinkmaat Ds. B.A. Belder Ds. K. Groenendijk Dhr. J.A. de Kruijf

Activiteitenrooster

Datum:

Activiteit:

Tijd:

Zaterdag 2 april

Bakgroep ‘De Kletskoppen’

10.00 uur

Herdenkingsweek 45 jarig bestaan 4 t/m 8 april Maandag 4 april

Dinsdag 5 april Woensdag 6 April

Donderdag 7 april

Vrijdag 8 april

Maandag 11 april Dinsdag 12 april Woensdag 13 april Donderdag 14 april Zaterdag 16 april

Ontbijt op bed Slotkoor Handwerken Gezamenlijke maaltijd met familie Voorlezen van een speciaal verhaal Spelletjes Een gezellig koffieochtend met toespraken en een hapje en een drankje Bewegingsmiddag Gezamenlijke maaltijd Videoavond met foto’s en filmpjes van afgelopen jaren Kookgroepje “De Gaarstomers” Weeksluiting

10.45 uur 14.15 uur 17.30 uur 10.00 uur 14.30 uur 10.00 uur 14.30 uur 12.00 uur 18.30 uur 10.00 uur 15.00 uur

Koersbal Marktdag standhouders Slotkoor Kookgroepje “De Ouwe Garde” Bakgroep “Babbelaars”

10.30 uur

Maandag 18 april Muzikale fruitmand Woensdag 20 april Slotkoor Donderdag 21 april Huldigen en afscheid nemen Bijbelkring Broodmaaltijd Vrijdag 22 april Kookgroepje “De Gaarstomers

18.30 uur 18.30 uur 10.00 uur 14.30 uur 17.00 uur 10.00 uur

Maandag 25 april Dinsdag 26 april Woensdag 27 april Donderdag 28 april Zaterdag 30 april

Koersbal Bloesemroute Koningsdag Kookgroepje “De Kokkerellers” Bloesemroute Bakgroep “Kletskoppen”

10.30 uur 14.00 uur 10.00 uur 10.00 uur 14.00 uur 10.00 uur

Maandag 2 mei

Videoavond

18.30 uur 34

18.30 uur 10.00 uur 10.00 uur

Dinsdag 3 mei Woensdag 4 mei Donderdag 5 mei

Slotkoor Dodenherdenking Hemelvaartsdag

18.30 uur

Maandag 9 mei

Koersbal Slotkoor Broodmaaltijd Kookgroepje “De Ouwe Garde” Pinksterviering Kookgroepje “De Gaarstomers”

10.30 uur 10.45 uur 17.00 uur 10.00 uur 19.00 uur 10.00 uur

Donderdag 12 mei Vrijdag 13 mei Maandag 16 mei Donderdag 19 mei

Vrijdag 20 mei Zaterdag 21 mei Maandag 23 mei Donderdag 26 mei

2e Pinksterdag Kookgroepje “De Kokkerellers” Bijbelkring uitje met de vrijwilligers Kookgroepje “De Gaarstomers Bakgroep “De Babbelaars”

10.00 uur 14.30 uur 10.00 uur 10.00 uur

Koersbal Kookgroepje “Ouwe Garde” Muzikale fruitmand Pannenkoekenfeest met de bassischool

10.30 uur 10.00 uur 18.30 uur 12.00 uur

Vrijdag 10 juni

Videoavond Kookgroepje “De Kokkerellers” Bijbelkring Broodmaaltijd Bakgroep “Kletskoppen” Markt Zaltbommel Huldigen en afscheid nemen Koersbal Kookgroepje “De Gaarstomers

18.30 uur 10.00 uur 14.30 uur 17.00 uur 10.00 uur 9.00 uur 10.00 uur 14.30 uur 10.00 uur

Maandag 13 juni Dinsdag 14 juni Donderdag 16 juni Zaterdag 18 juni

Muzikale fruitmand Kersen eten Kookgroepje “De Ouwe Garde” Bakgroep “De Babbelaars”

18.30 uur 14.00 uur 10.00 uur 10.00 uur

Woensdag 22 juni Donderdag 23 juni Vrijdag 24 juni

Koersbal Kookgroepje “De Kokkerellers” Kookgroepje “De Gaarstomers Weeksluiting

10.30 uur 10.00 uur 10.00 uur 15.00 uur

Maandag 27 Juni Dinsdag 28 Juni Donderdag 30 Juni Zaterdag 2 juli

Broodmaaltijd Kersen eten Kookgroepje “De Ouwe Garde” Bakgroepje “De Kletskoppen”

17.00 uur 14.00 uur 10.00 uur 10.00 uur

Vrijdag 27 mei Maandag 30 mei Donderdag 2 juni

Zaterdag 4 juni Dinsdag 7 juni Donderdag 9 juni

35

Maandag 4 juli Woensdag 6 juli Donderdag 7 juli

1e wandel dag 2e wandeldag Kookgroepje “De Kokkerellers”

Vrijdag 8 juli

3e wandeldag

14.15 uur 14.15 uur 10.00 uur 14.15 uur

Dit is het voorlopige rooster. Er kunnen nog wat dingen veranderen of bijkomen, maar dat ziet u wel verschijnen! We wensen u weer veel plezier in het komende seizoen!

Wekelijkse activiteiten Dag: Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag

Activiteit: Handwerken Voorlezen Spelletjes Bewegingsmiddag Kookgroep Weeksluiting

36

Tijd: 14.30 uur 10.00 uur 14.30 uur 14.15 uur 10.00 uur 15.00 uur

Wat op welke dag?

Dagopening

: 09.00 uur

Buslichting TNT

: 16.30 uur

Openingstijden winkeltje

: maandagmorgen : donderdagmorgen

: 10.00 - 11.00 uur : 10.00 - 11.00 uur

Berstellingen kunt u in de brievenbus bij ’t winkeltje doen. Uw boodschappen worden dan de eerstkomende maandag of donderdag bezorgd. Maandag

Groeps-fysio-therapie Spreekuur dr. Batterink Dinsdag Medische laborante Trombosedienst Woensdag Spreekuur diëtiste & Diabetes verpleegkundige Donderdag Groeps-fysio-therapie Boeken ruilen Vrijdag Medisch laborante Spreekuur dr. van Sluisveld

10.15 uur – 11.45 uur 10.15 uur 9.00 uur – 9.30 uur 10.15 uur 09.30 uur 10.15 uur – 11.45 uur 10.30 uur 9.00 uur – 9.30 uur 10.15 uur

Dameskapper

: op afspraak

Pedicure

: bespreken met de eerst verantwoordelijk verzorgende

37

Lentetijd

Hoe groot is God in Zijn voorzienigheid Hij wisselt door Zijn hand de jaargetijden De lente komt na koude wintertijd Nieuw leven wordt gezien aan alle zijden De aarde, waarop ’t winterkleed lag gespreid Herleeft en kan het moede hart verblijden Gods Geest vernieuwt en d’ aarde wordt bevrijd Men ziet weer boom en plant Gods lof verbreiden

Maar ook in zondaarsharten werkt Gods Geest Hoe geestelijk dood ze zijn, hoe zondig, hoe bevreesd toch wekt Hij geestelijk doden tot het leven Hoe diep gezonken zij ook zijn geweest de werking van de Heilige Geest geneest Zij leven en gaan levenstekenen geven. ©Christien de Priester

38

Ten Slotte: Pesach Pesach komt van het Hebreeuwse woord “pasach” wat overspringen betekent. Het heeft betrekking op de gebeurtenis vlak voor de uittocht uit Egypte. Alle eerstgeborenen van mens en dier werden gedood als tiende straf voor de Egyptenaren, die het Joodse volk niet wilde laten vertrekken. De “engel de verderfs” sprong over de huizen van de Joden, die door een bloedveeg aan de deurposten waren gemerkt.

Figuur 2: Matzes, ongezuurd brood

“Deze dag moet voor u een gedenkdag worden. U moet hem vieren als een feest voor de Heere. U moet hem vieren als een eeuwige verordening, al uw generaties door. Zeven dagen moet u ongezuurde broden eten”. (Exodus 12 vers 14 en 15)

Figuur 1: Sederavond (avond met vaste liturgie).

Het ei als teken van rouw over de verwoesting van de tempel. Mierikwortel (bitter) is de herinnering aan het bittere lot in het land Gosen. Verder appelen, amandelen, kaneel, suiker en een scheutje wijn, (charoset), wat de bittere smaak wat vergoed. Botje van een lam als verwijzing naar het offerlam.

Figuur 3: Doortocht door de Schelfzee

“En u, hef uw straf op, strek uw hand uit over de zee en splijt hem doormidden, zodat de Israëlieten door het midden van de zee op het droge kunnen gaan”. (Exodus 14 vers 16).

39

40