onderweg Uitgave van Protestantse Wijkgemeente Duinzichtkerk/Vredeskapel www.duinzichtkerkvredeskapel.nl
5 35e jaargang, juni/juli/augustus 2012
Gedachten na 45 jaar ambtsdragerij Wie de schoen past… Voor het eerst kwamen de drie Kerken raden bijeen van Duinzichtkerk/ Vredeskapel, Christus Triomfatorkerk (Bezuidenhout) en Kruispunt (Mariahoeve). Zij/wij worden geacht te gaan samenwerken in een nieuw te vormen Wijk IV van de Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage (PGG). Om de kennismaking te verdiepen deden we vormingswerk-spelletjes (net als in de 70-er jaren!). We moesten elkaar o.a. vertellen over je meest bijzondere schoenen. Ik noemde mijn zwarte preekschoenen, 51 jaar oud, die ik zelfs in een Pinksterdienst niet uitdoe (die zondag stond op het rooster Exodus 3: Mozes, bij het brandende braambos, die z’n schoenen/sandalen moet uitdoen)... 51 jaar geleden - ik was 14 - mocht ik voor het eerst zelf schoenen kopen, voor dansles. Het werd een paar van f 39.-, toen midprice. Goede keus: nog steeds preek ik erop. Ze zijn één keer verzoold, na twee jaar dansles en kilometers liturgie. En: we moesten op datum gaan staan van (eerste) bevestiging als ambtsdrager. Achteraan stond de oudste ouderling: 30 jaar geleden voor ’t eerst bevestigd. Maar ik ‘won’. Want 45 jaar geleden - als Leids student - werd ik diaken in de Waalse Kerk te Rotterdam; later ouderling (en leer vicaris) in de Hervormde Gemeente van Wageningen (naast een leraarsbaan); en 34 jaar geleden Hervormd predikant in Rossum en Hurwenen; daarna in Baarn, en de laatste 23 jaar in ’s-Gravenhage. Onze bisschop Niet door de schoenen (hoewel?), maar door het ‘dragen’ van de drie ambten, heb ik een Calvinistische tik overgehouden: namelijk grote liefde voor Kerk van ónderop, bestuurd via gekózen (niet benoemde!) ambtsdragers: ouderling, diaken, predikant, waarbij ‘het ene ambt niet over het andere regeert’. En: ‘de bisschop van de Hervormde Kerk is de kerkenraad in vergádering bijeen’ (prof. van Ruler). Dus alleen in sámenspraak, parle-mentair wordt beslist, één keer per maand, door basaal uit ons midden verkozen ambtsdragers. In onze kerk is de (wijk)kerkenraad in vergadering bijeen het ‘hoogste’ - behal-
ve de Heer en zijn Geest. Onze Wijkgemeente heeft gelukkig altijd een flinke kerkenraad gehad, ongeveer 25 leden, ondanks, ook hier, kerkkrimp. En wat mij altijd opviel: Zij die benaderd werden om zich te laten verkiezen en zeiden: ‘dat kan ik niet’ - en toch ‘ja’ zeiden -, werden vaak de beste ambtsdragers. Goede kerkenraden bestaan uit een mix van doeners, denkers, twijfelaars en gelovigen, van velerlei achtergrond; ‘t lijkt inefficiënt - dat is het vaak ook -, maar zó wordt Christus gekend en doorgegeven. Daar kan geen bisschop tegenop. Bestuurs- en efficiency-modellen op de
kerk leggen, lijkt modern, maar dat poogden oude regenten ook al, met kerkscheuring of uittreding tot gevolg, omdat ‘het volk’ zich niet meer gekend voelde. Onze kerk is, uit den hoge, van ónderop tot (vervolg op pagina 2) In dit nummer: Verslag gemeenteavond 26 april p 5 À Dieu-gesprekken p 8 Diaconale koffie p 9 Reisverslag Marienbrunn p 12 1
(vervolg van pagina 1) leven geblazen (Pinksteren). Essentieel blijft: Worden gewone kerkleden met al hun (geloofs)zwakheid nog geroépen tot het ambt en ander vrijwilligerswerk? Willen we dat? Zeker nu het aantal predikanten vermindert.
Media en mensen Natuurlijk mogen we van moderne media en technieken gebruik maken. Net zoals de toen pas uitgevonden boekdrukkunst de Reformatie een zet gaf. (Ik heb zelf het belang van moderne media onvoldoende onderkend: nog een taak na mijn emeritaat). Het kerkenwerk wordt er zeker door gesteund en gestimuleerd. Maar naast website, facebook enz. blijft in de kerk face-to-face nodig, met ‘brede vergaderingen die traag door oneindig laagland gaan’. Zo stroomt de Geest gestaag door de generaties. Uiteraard gaat het in ons kerkenwerk om mensen. De ‘secties’ met vrijwilligers, o.l.v. een ouderling en met een diaken, zijn werkbasis, door de kerkenraad aangestuurd. Dié bepaalt en moet dus regelma-
tig ‘parler-en’. Zo is zij, ondersteund door nieuwe media, ‘motor’ (Geestelijk: ‘adem’) voor jeugd-, ouderen- en al het andere werk. Oecumene Toen ik in 1989 in Den Haag kwam, had ik, gezien de terugloop van het kerkelijk leven in de steden, de naïeve gedachte: binnen 25 jaar is óf de Duinzichtkerk óf de Paschaliskerk dicht; we gaan dan bij elkaar zitten en hangen een bordje ‘Kerk van Christus’ op de deur. We houden nog aparte diensten (zoals Hervormd en Gereformeerd aanvankelijk deden in de Duinzichtkerk); en na 10 jaar zijn de RK en Protestante diensten in het Benoorden hout wel samen; en de Vredeskapel wordt experimenteerkerk voor alle Christenen in ons stadsdeel. Het is anders gelopen; althans ‘van boven’ af. Van onderop Protestant en Katholiek - had het gekund. Als al 40 jaar geleden bij het Wereld Bijbelgenootschap (waar ik toen actief was) mensen uit meer dan 50 kerken Christus sámen deelden in brood en wijn; en als al 35 jaar geleden in een dorp samen liturgie gevierd kon worden met voluit Eucharistie en Avondmaal inéén, met toestemming van de ‘bisschoppen’: de Hervormde kerkenraadsvergadering én de RK bisschop - in die oecumene ben ik als predikant begonnen - waarom dan niet in een stadsdeel waar RK en Protestante gelovigen elkaar sociaal allang volledig (h)erkennen? Voor ‘gewone’ mensen is het verschil in theologie geen hoofdzaak meer; men heeft in de gaten dat het voor de Christenheid in de stad sámen erop of eronder is. Vanuit het ‘Opdat zij allen één zijn’ van Jezus. Dit is (nog?) niet uitgekomen. Voor mij een groot verdriet, omdat - zeker in de stedenstarre scheiding tussen RK en Protestant niet meer kan. We mogen al blij zijn als er één kerkgebouw per wijk open blijft. En het is dan toch veel leuker en spiritueler om samen in eigen wijk op niéuwe, open, wijze in Christus te delen - en uit te delen!
- dan dat ieder kriskras door de stad naar een laatste rest oúde glorie afreist, of afhaakt? En des te beter kunnen we dan pastoraal en diaconaal in de wijk present zijn - van school t/m verzorgingshuis. Zodat men zegt: ‘Die Christenen, daar heb je wat aan!’ Verleden en toekomst Na Leiden studeerde ik af in Utrecht, mede omdat je daar toen bij RK-hoog leraren je bijbelvakken kon doen. De vreugde van Vaticanum II en de Nieuwe Catechismus, het overstijgende van kerkdichters als Jan Wit, Jan Willem Schulte Nordholt en Huub Oosterhuis, zit me in het ‘bloed’. En in een Franse kathedraal zei mijn moeder tegen mij, als 4-jarige: ‘Sst, hier woont God’. Sindsdien ‘woont’ Hij voor mij in iedere kerk. Ook in de vele Oosterse die ik later in Jeruzalem bezocht. Vandaar dat ik nog met vreugde part-time ouderenpastoraat ga bedrijven in LeidenZuidwest, waar de PKN-kerken zijn afgestoten (te duur), waar wordt gewerkt vanuit een verdieping boven een supermarkt, en zondags wordt gekerkt in de 60-er jaren RK wijkkerk, die niet echt mooi is; maar ook daar: ‘Hier woont God’. De diensten zijn nog apart, maar wie weet wat de bisschoppen (de PKN-kerkenraadsverga dering, en de RK van Rotterdam) nog in petto hebben. Voor het ‘kerkvolk’ (zeker voor de ouderen) geldt, dunkt mij: liever samen in de wijk, dan verstrooid elders of nergens. En mocht het nog eens echt (voor mij: wéér) samen Brood-en-Wijn-delen worden, dan trek ik in die gezamenlijke viering m’n aloude schoenen van de voeten: in navolging van Mozes, gelovend in Jezus, en met de groeten aan de Moslims in die wijk. Want als Kerk hebben we het lef ruim vooruit te kijken, waar we ook wonen, hoe oud we ook zijn. Ds. Casper van Dongen, daags voor zijn 65e verjaardag
PASTORAAT - PASTORAAT - PASTORAAT - PASTORAAT ds. J.C. van dongen Hectische maanden Wat ik al vermoedde: de laatste maanden voor mijn emeritaat zijn hectisch. Mijn studeerkamer tussen pastorie en Duinzicht kerk - waar ik nog vijf jaar van hebben kunnen genieten na m’n verhuizing naar de Reigersbergenweg - moet worden leeggeruimd. Ik gebruik er een deel van mijn vakantie voor. Het is enorm en ontroerend wat er allemaal tevoorschijn komt. Ik kan goed wegdoen, maar kijk wel goed na: wát. Theologische en andere boeken die ik niet meeneem, leg ik apart, en ben van plan gemeenteleden in september de kans te geven er op een nog vast te stellen datum een keuze uit te laten maken. 2
Er zijn al enige gegadigden. Iets houd ik nog zelf - in mijn garage is inmiddels een afgescheiden ‘bibliotheekje’ gemaaktomdat ik in Leiden nog enige arbeid ga verrichten, en meer ga lezen. Bijzondere ervaringen De afgelopen maanden heb ik relatief veel gedoopt; met Pinksteren ook belijdenis; er is en wordt gehuwd ‘nu het nog kan’ met name buiten Den Haag, oud-gemeenteleden. Aan de à-Dieu bijeenkomsten heb ik nu al goede herinneringen. Meestal zo’n 20 deelnemers; in juni (als u dit leest al voorbij) met zeker een dubbel aantal; dus iets minder gesprek en meer verantwoording (vervolg op pagina 3)
(vervolg van pagina 2)
van mijn bezigheden de afgelopen 23 jaar. Tot slot nog in Arendsdorp (18 juli) en Waalsdorp (23 augustus). Heel bijzonder was in het Hemelvaarts weekeinde de afscheidsreis naar LeipzigMariënbrunn. Ik preekte er al in 1990, direct na de Wende. Twee Israëlreizen en een Turkijereis deden we samen, naast inhoudelijke bezoeken over en weer. Ik bezocht weer Altenburg (30 km zuid van Leipzig) waar ik in 1991 een Fami lienrüstezeit meemaakte o.l.v. Pfarrer Dieter Weichert (leeftijdgenoot van ds. Stef van der Linde). Toen een grauwe, vervallen stad, nu, 21 jaar later, een plaatje. Ja: met de Mariënbrunners was het mooie oecumene in roerige tijden vanaf 1989. Ik zal hun wijsheid, Lutherse vroomheid en Sachsische gastvrijheid missen; en dank hen innig. Geboren We kregen een geboortekaartje van Reinout Cornelis Nicolaas Wiesmeier, Van Wouwstraat 8, geboren 30 april 2012. Zegenwens voor het gezin! Er zijn zeker meer kinderen geboren, maar dat weten we (nog) niet. Zegen overal in deze zich verjongende wijk waar nieuw leven is gekomen.
Overleden Via het kerkelijk bureau kreeg ik half juni deze berichten van overlijden: Op 12 april: Magcheltje Delhaas, Maison Gaspard, 101 jaar en Carel Dionisius Korthuis, Burg. De Monchyplein 61, 74 jaar. Op 21 april Martinus Ruitenberg, jarenlang Ary van der Spuyweg, nu Oldeslo, 96 jaar en Bien Nio Lim-Ko, van der Woertstraat 6, nu in de Rudolph Steiner, 98 jaar. Op 19 mei: Trijntje Clara Fernhout-Beishuizen, Oldeslo, 90 jaar. Op 24 mei Johanna Maria Beijnen-Enger, Oldeslo, 98 jaar. Op 2 juni Jan Christoffel Gmelich Meijling, Waalsdorperweg 281, 76 jaar. En op 7 juni Paulina Johanna Maria Beekes, Burg. Patijnlaan 206, 78 jaar. Bij enigen van hen was ik betrokken bij de uitvaart. Allen zullen op eind november (weer) genoemd worden op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Het is ontroerend zovele (doop)namen te moeten opschrijven... allen mensen met een lang leven, met liefde en leed, gaven en daden. Moge zij nu in vrede rusten bij de Heer... Ja, zoals u ziet: in onze kerk is meer overlijden dan geboorteaanwas. Ik zie vaak zovele lieve gezichten voor me van doopkinderen en ouders aan het begin van het leven, en oude (en jongere!) mensen, die zijn heengegaan, de jaren dat ik in deze wijk vertoefde. Bevestiging, doop, huwelijk, uitvaart. Op zondag 19 augustus hoop ik Willemien de Vlieger-Mol in de Duinzichtkerk te bevestigen als diaken. Zij is al een ervaren oud-ouderling. We zijn blij dat zij zich weer liet verkiezen, nu als diaken, mede in verband met onze banden met verpleeghuis Nebo, waar zoals u weet, iedere zondag (net als in ziekenhuis Bronovo) ook een dienst is. Verder ben ik nog actief tot 16 september: voor doop (zie doop data elders in dit blad),
huwelijk, en uitvaartdiensten. Daarna is ds. Corrie van Duinen uw predikant. Vakantie Tot 9 juli ben ik niet in functie (ds. Corrie van Duinen neemt waar); ook van 26 juli-8 augustus ben ik afwezig. Examens, zomer en asfalt De (eind)examenuitslagen zijn bekend. Velen geluk gewenst; een enkeling moet iets over doen. Allen wacht de zomer... en: ‘Eens komt de gróte zomer’ (gezang 288: een prachtig lied om couplet voor couplet bij te mediteren; bijvoorbeeld op een zomerdag of –avond). Ik wens u veel hemels licht toe; dieper nog dan de kosmische zon. Overigens: op 12 juli is weer in de Duinzichtkerk de Zomeróchtend voor hen die hier overzomeren. Opgave: zie elders in dit blad. En tot slot: aan het eind van de zomer, op zondag 16 september, is gepland dat ik ’s middags om 15.00 uur de startzondag leid, die tegelijk mijn afscheidsdienst is vanwege emeritaat. En helemaal als laatste: ik krijg net bericht dat de Van Hogenhoucklaan deels afgesloten is tot 13 juli, en van 6 augustus t/m 7 september (de laatste week zelfs helemaal), ‘voor een schoon, veilig en leefbaar Den Haag’, zoals de gemeentelijke brief monter opent. Het gaat om nieuwe stoepen en fris asfalt... toch aardig, dat ik voor m’n afscheidsdienst nog ‘op mag gaan’ over nieuw plaveisel. Den Haag is een nette stad. Dank! En op de valreep helemaal als laatste: heel hartelijk dank voor alle attenties in verband met mijn 65e verjaardag medio juni. Een zomergroet, Uw en jullie ds. Casper van Dongen
ds. C. van duinen
‘Houd mij niet vast’ een routebeschrijving op weg naar… Gebeden om visie voor de kerk van morgen Wat gebeurt er met het geloof van mensen als een kerk haar financiële bakens moet verzetten. Moeten we daar geen aandacht voor vragen in het gedruis van cijfers en rapporten, hoe nodig die óók zijn? Want zonder de bronnen van geloof is er geen inspiratie, geen vuur van binnenuit, en geen moed om te gaan, en los te laten wat was. Zo ongeveer begon het gesprek in de kleine commissie die de Algemene Kerkenraad had gevraagd na te denken over een theologische visie voor de Protestantse Gemeente te ’s-Gravenhage. Dat gesprek, en de Bijbelstudies in
veel wijken rond de ontmoeting van Maria van Magdala met Jezus de tuinman, hebben geresulteerd in een kleine brochure voor alle gemeenteleden, met ‘gebeden om visie voor de kerk van morgen’. Het is een prachtig boekje met gebeden en daaraan verbonden indringende vragen voor alle gemeenteleden. Ook in onze kerken is het boekje uitgedeeld, en be schikbaar voor ieder-
een. Neem het mee, lees het, praat er over met anderen. Mooi, goed en waarachtig leven “Waarom een boek over christelijke levenskunst? Omdat de Bijbel en de christelijke traditie schatkamers zijn vol levenskunstige aanzetten en oriëntaties. De misvatting is wijdverbreid dat het in de Bijbel en het christendom vooral over het leven na de dood zou gaan. In de Bijbel gaat het daar nauwelijks over. Het christendom heeft daar in zijn tweeduizendjarige geschiedenis meer aandacht voor gehad, (vervolg op pagina 4) 3
(vervolg van pagina 3) soms ongezond veel, wat niet wegneemt dat het daarin altijd ook over het leven ging: je roeping, de zin van je bestaan, arbeid, gerechtigheid, vieren en genieten.” Aldus staat geschreven in het ‘woord vooraf’ van het boek Doornse levenskunst, dat begin juni verscheen bij uitgeverij Kok. Dit nieuwe boek is het ‘praktische zusje’ van de Doornse Catechismus, de theologische bestseller uit 2010. De catechismus geeft in 52 korte hoofdstukjes puntige en moderne antwoorden op oude geloofsvragen. De Doornse Levenskunst doet datzelfde met oude levensvragen. Het boekje is ingedeeld in drie delen. Het eerste deel gaat over ‘Leven met God’. Daarin komen vragen aan de orde als ketterij, wandelen met God, dwaasheid, vinden en zoeken. Deel twee, ‘Leven met onszelf’, heeft onderwerpen als moed, humor, werk, genieten. En in deel drie, ‘Leven met anderen’, gaat het ondermeer over duidelijkheid, woede, tolerantie, macht. De onderwerpen zijn ‘uit het leven gegrepen’ en worden besproken in het licht van de christelijke traditie. De Doornse Levenskunst is opnieuw een zinnig en goed leesbaar boek uit de kring van dominees ‘Op Goed Gerucht’. Het boek opent het christendom voor wie daar weinig mee heeft, en nodigt gelovigen uit tot nadenken. Het haalt voor iedereen die het leest de schatten van de christelijke levenskunst onder het stof vandaan. Misschien iets voor de zomerkoffer en de vakantietijd van rust en bezinning? Zondag 1 juli: 12-jaar moment in de Duinzichtkerk Een mooie groep jonge dames zal op zondag 1 juli meedoen aan het 12-jaar moment. Op moment van schrijven moeten de concrete voorbereidingen nog beginnen. Maar bijzonder zal het zeker weer zijn! Voorbereiden op een nieuw seizoen Voor wie dit leest moet de zomer nog beginnen. Op mijn bureau is het seizoen 2012-2013 al van start gegaan met alle plannen en veranderingen die daar bij horen. Samen met de pastorale ouderlingen in het bijzonder, maar ook met de hele kerkenraad, hebben we zorgvuldig nagedacht over het komende werk in de gemeente. Het is fijn om te merken dat we positief gestemd samen het nieuwe seizoen in gaan. Ons beleidsplan spreekt over ‘de vreugde van het geloof’. Daar putten we moed en inspiratie uit om blijmoedig met elkaar de gemeente voor te gaan. Meer details over de concrete plannen volgen in de Onderweg van eind augustus. De nieuwe website! Wat leuk om van zoveel mensen te horen dat onze nieuwe website goed is ontvangen! Onder leiding van ouderling-kerkrentmeester Chris Breedveld heeft een groep4
je gemeenteleden veel energie in dit project gestoken. We zijn ervan overtuigd dat goed en modern communiceren heel belangrijk is, vooral voor die groep mensen die niet zo nauw bij de kerk betrokken is. Belangrijk voor ons was dat de website de vreugde van het geloof uitstraalt, uitnodigend is, en informatie geeft die ook voor niet-kerkelijke mensen toegankelijk is. Daarom wordt bijvoorbeeld onder ’10 vragen’ veel uitleg gegeven bij wie wij zijn en wat wij doen. De komende maanden ‘oefenen’ we nog met wat handig is, en met wie wat zal gaan doen. Alle opmerkingen zijn welkom om de onvolkomenheden die er nog zijn goed te kunnen oplossen. Mijn taak zal zijn om op de ‘home-page’ steeds het stukje ‘deze zondag…’ bij te houden voor zover het diensten betreft waarin ik voorga. Onder ‘kerkdiensten’ zal ik al voor de zondag de orde van dienst voor mijn diensten in de Duinzichtkerk publiceren voor de mensen die naar de kerkomroep luisteren. Ik ga proberen in de dagen na de dienst daar een korte samenvatting van de preek aan toe te voegen. Een belangrijke nieuwe pagina is ‘ledennieuws’. Die pagina is alleen toegankelijk met een wachtwoord, zodat informatie op die pagina niet voor heel het internet beschikbaar komt. Dat betekent dat we ‘achter’ dit wachtwoord meer persoonlijke informatie en adressen kunnen opnemen dan we gewend waren. Hier vindt u nieuws rond overlijden, mensen die ziek zijn, geboortes, huwelijken, etc. Die informatie zal ik ook gaan beheren. De pastorale ouderlingen gaan daartoe ook informatie aanleveren. Voor het ‘onderling meeleven’ is het belangrijk dat deze pagina goed gaat functioneren. We doen daarvoor zeer ons best, maar voorlopig blijft het ook nog een beetje oefenen. Eind juni praten we door over de eerste ervaringen, en maken we verdere praktische afspraken met de ‘webmasters’ die bereid zijn voor het bijhouden van de website verantwoordelijk te zijn. In de volgende Onderweg, eind augustus, vindt u daarover meer details. En heeft u nog niet gekeken? Het adres is www.dzkvk.nl Geboren: Christiaan van den Bosch Veronika en Job van den Bosch lieten met grote blijdschap en dankbaarheid weten dat op 3 mei is geboren hun zoon Christiaan Olivier Philip, broertje van Anne-Fleur. Onze gelukwensen en goede wensen gaan uit naar Christiaan, en zijn ouders en zusje! Afscheid diaken Hens Haeck Het gerucht gaat dat broeder Haeck voor onze gemeente 40 jaar diaken is geweest! Dat is een legendarisch getal dat in bijbelse zin een hele woestijntocht impliceert. Ik wil niet suggereren dat nu het beloofde land voor hem is aangebroken, maar een bijzondere tocht is het voor hem wel geweest. Na al die jaren neemt Hens Haeck in juni afscheid van de stedelijke diaconie. Ook vanaf deze plaats danken
wij hem van harte voor zijn grote en trouwe inzet! Meeleven Van de zieken in onze kring noem ik mevrouw Charlotte van Lynden. Zij herstelt op dit moment van een vrij zware operatie. De afgelopen maanden hebben veel van haar gevraagd, en wij wensen haar alle goeds voor de komende tijd. De Anglicaanse buren vieren feest: 22-24 juni Een lesje vaderlandse geschiedenis: in 1584, gedurende de beginjaren van de opstand tegen Philips II van Spanje, werd Prins Willem de Zwijger vermoord. De Nederlanders vroegen Koningin Elizabeth I van Engeland om hun vorstin te worden en om militaire steun te geven. Met enige terughoudendheid stuurde zij soldaten en benoemde de Graaf van Leicester als Couverneur Generaal van de Nederlanden. De Engelse kerk in Den Haag werd in 1586 gesticht toen de gezaghebbers van de stad een kapel lieten bouwen aan het Noordeinde voor de geestelijken die de Engelse soldaten, diplomaten en kooplieden, en de Graaf van Leicester vergezelden op hun Nederlandse missie. Sindsdien is er een Engelse (nu Anglicaanse) kerk in Den Haag. De kerk heeft inmiddels op vier verschillende plaatsen in vier verschillende gebouwen in de stad gezeten. Het huidige gebouw aan de Ary van der Spuyweg 1, dicht bij de Vredeskapel, is ingewijd in 1952. De bel die daar op zondag mensen ter kerk roept is de originele bel uit het eerste kerkgebouw. Als deze Onderweg verschijnt zijn de feestelijkheden in het weekend van 22-24 juni voorbij. Gelukwensen en voorspoed zijn ook namens onze gemeente overgebracht aan deze buurkerk. “De toga” In mijn garderobe hangen twee toga’s: een mooie zwarte die voor mij op maat gemaakt werd toen ik predikant werd in 1994, en de Hoofddorpse ‘witte’ die mijn gemeente daar voor haar predikanten beschikbaar stelt. Beide varianten van de ambtsdracht spreken een eigen symbolische taal. De zwarte toga ‘vertelt’ dat je als predikant een gestudeerd theoloog bent, en dat dit je rol in de eredienst bepaalt. De witte gebedsmantel verwijst met de feestkleur wit naar de opstanding waarvan de voorganger getuigt. Beide betekenissen zijn mij lief. En op beide draag ik van harte de liturgische kleuren zoals die ook in de protestantse traditie ingang hebben gedaan. Voortschrijdend inzicht in oecumenische verbondenheid noemen we dat. Bij mijn intrede in onze wijkgemeente in 2008 bleek de zwarte niet goed meer te passen, en werd het dus als vanzelf ook hier de ‘witte’. Nu doet zich het omgekeerde voor: de ‘witte’ past niet goed meer en raakt versleten. En van de zwarte gaat ook het bovenste knoopje (vervolg op pagina 5)
(vervolg van pagina 4) weer makkelijk dicht. Sinds een paar maanden draag ik in de Duinzichtkerk weer met vreugde mijn zwarte toga. De ‘witte’ doet dienst in de Vredeskapel. Praktisch betekent dit dat ik voorlopig niet meer hoef te slepen met de toga. De ambtsdracht, in welke vorm dan ook, is mij lief. Het maakt zichtbaar en voelbaar dat
je als voorganger niet jezelf vertegenwoordigt maar in dienst van de Eeuwige en de gemeente geroepen wordt het woord te nemen. Vakantie 20 juli t/m 16 augustus In de rustige zomermaanden valt dit jaar het grootste gedeelte van mijn vakantie. Waarneming is uiteraard geregeld. Groten deels is collega Casper van Dongen aan-
wezig. Een korte periode zijn wij beiden weg en dan wordt door de collega’s in de combinatie waargenomen. U kunt voor contactgegevens terecht op de website en bij het kerkelijk bureau. Tenslotte… Met een hartelijke groet, Ds. Corrie van Duinen
Van uw kerkenraad Graag wil ik u bijpraten over enige activiteiten in de komende zomermaanden en daarna. Allereerst de voorbereiding voor het afscheid van onze wijkpredikant Ds. Casper van Dongen op 13 en 16 september a.s. Graag geef ik U hier nog wat extra gegevens ten behoeve van dit afscheid: 13 september afscheidsavond van de gemeente Deze avond begint om 17.30 met een warme maaltijd in de Kapel. U dient zich hiervoor op te geven bij het Kerkelijk bureau (email:
[email protected] of telnr. 070-3245778). Graag vragen wij van u een bijdrage van 15 Euro p.p. voor het eten en drinken (liefst de avond zelf contant te voldoen). Mocht u niet bij de maaltijd komen dan verwachten wij U om 18.45 voor het vervolg van de afscheidsavond, die zal duren tot ca. 22.00 en uiteraard zal worden afgesloten met een goed glas wijn. Er zal die avond ook een “afscheidsboom “ in de kerk staan, waarin U uw speciale wensen en gedachten aan/voor Casper kunt hangen, die hij later als herinnering kan meenemen. Iets moois om u in de zomervakantie op voor te bereiden. 16 september afscheidsdienst en startzondag Zondagmiddag de 16e zal er om 15.00 een speciale afscheidsdienst zijn. Dit zal een dubbel bijzondere dienst zijn waar de jeugd ook aan mee zal doen omdat het tegelijker-
tijd ook startzondag is. Na afloop van de dienst zal er voor de gasten gelegenheid zijn om van Casper afscheid te nemen. Cadeau In de vorige Onderweg kondigden wij al aan dat wij Casper graag een cadeau willen aanbieden. Dát hij iets ontvangt zal geen verrassing zijn voor hem, wel wát hij krijgt. U kunt uw bijdrage hiervoor storten op de rekening van de Beheersstichting Duinzichtkerk/Vredeskapel bij ING 246128 , onder vermelding van : “Afscheidscadeau ds. Casper van Dongen”. Tot zover het afscheid van ds. van Dongen. Op 2 juni hebben wij met de kerkenraden van Christus Triumfatorkerk en Kruispunt een kennismakingsmiddag gehad. Dit was een inspirerende middag, die het begint vormt van een samenwerking, waar wij u het komende jaar meer over zullen berichten. Wij zullen als combinatie IV, dus als kerkenraden samen, een bericht sturen naar de AK voor 1 augustus met onze reactie op het rapport ‘Bakens in de Stad’ van de gebouwencommissie. Op de kerkenraad van 14 juni jl. is deze reactie, die nog niet geheel is uitgekristalliseerd, besproken. Verder hebben we ook in de kerkenraad afspraken gemaakt over de kerkdienst in de toekomst wanneer wij als Duinzichtkerk /Vredeskapel met één predikant doorgaan. We zullen wat meer samen gaan
doen. Ik neem als voorbeeld de diensten in de zomer (pas in 2013) wanneer we dan om en om in de Vredeskapel en Duinzicht kerkdiensten hebben. Ook de avondmaalsdiensten zullen met ingang van 2013 de ene maand in de Vredeskapel en de andere maand in de Duinzichtkerk gehouden worden, om het mogelijk te maken dat onze eigen predikant zoveel mogelijk de avondmaalsdienst leidt. Vorming en Toerusting In het najaar zullen we twee bijzondere lezingen krijgen in de Duinzichtkerk, uitgaande van de Vorming en Toerustings commissie. Op 8 november zal prof. dr. Herman Philipse (Utrecht) spreken en drie weken later, op 29 november, zal prof. dr. René van Woudenberg (VU) spreken. Beiden zullen spreken over het thema: hebben Christendom en Atheïsme elkaar iets te vertellen? Dit naar aanleiding van onder andere het boek van Alain de Botton: “Religie voor Atheïsten”. Overigens zijn beide sprekers opgegroeid in het Benoordenhout. Zet u de data alvast in uw agenda? In het voorjaar zal er aandacht besteed worden aan het thema levenseinde. Meer hierover later. Tot slot zal er op 12 juli a.s. de jaarlijkse zomerochtend gehouden worden. Zie ook de aankondiging elders in Onderweg. Met hartelijke groet vanuit de kerkenraad, Rein Willems
Gemeenteavond in de Duinzichtkerk op 26 april 2012 Een kort bericht voor wie er niet bij kon zijn Vooraf Het is bekend: zeven kerken van de Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage (PGG) moeten sluiten. DZK/VK vormen samen met het Kruispunt en de Christus Triumfatorkerk een combinatie (IV) waarin deze wijkgemeenten zich samen op de toekomst beraden. Een externe commissie heeft de algemene kerkenraad van de PGG geadviseerd over de Haagse kerkgebouwen. Het advies over combinatie IV luidt: DZK en VK kunnen open blijven, het
Kruispunt zou moeten sluiten. De Christus Triumfatorkerk is eigendom van de Gereformeerde Kerk-Oost en als zodanig buiten het advies van de commissie gebleven. De combinaties van wijkgemeenten kunnen voor 1 augustus op het rapport reageren. De wijkkerkenraad gaat het advies in de komende vergaderingen bespreken en vervolgens vindt bespreking plaats met de andere wijkkerkenraden in de combinatie. Het uiteindelijke besluit, te nemen door de algemene kerkenraad van
de PGG, valt pas op 20 november. De sluiting van de zeven gebouwen volgt dan in juni van 2013. Het rapport van de gebouwencommissie is te vinden op www.protestantsegemeentedenhaag.nl en www.kerkindenhaag.nl. Over DZK en VK De besluitvorming over de gebouwen staat los van het feit dat de financiële situatie van (vervolg op pagina 6) 5
(vervolg van pagina 5)
diaconaaT
onze wijkgemeente DZK/VK zorgen baart. De kerkrentmeesters delen mee dat er sprake is van een structureel tekort van jaarlijks circa € 60.000. De avond had tot doel over verschillende alternatieven bij deze situatie van gedachten te wisselen. De circa 75 aanwezige gemeenteleden bespraken in groepen zes fictieve opties en probeerden daarbij de nadruk te leggen op de kansen die deze opties mogelijk kunnen bieden. 1. Hard werken in de gemeente en zorgen voor aanwas en/of extra inkomsten zodat beide kerkgebouwen open kunnen blijven 2. DZK sluiten 3. VK sluiten 4. VK open en DZK wordt wijkcentrum (niet specifiek kerkelijk) 5. DZK open en VK wordt wijkcentrum (niet specifiek kerkelijk) 6. Beide kerken dicht en opnieuw als gemeente beginnen in een tijdelijke ruimte die specifiek geschikt is voor de noden van de kerk van vandaag Suggesties De aanwezigen zagen bij elk van deze opties diverse kansen. Daarbij moet het in de eerste plaats duidelijk zijn hoe wij als kerk voor mensen kerk willen zijn. Daarover gaat ons beleidsplan. Voor het generen van inkomsten brachten de gemeenteleden vele suggesties naar voren waaronder: het organiseren van lezingen, concerten etc. waarbij entree wordt gevraagd, actiever aanbieden van verhuur van kapel en/of kerkzaal, het tegen een vergoeding organiseren van activiteiten voor wijkbewoners, vooral ook voor kinderen. Als kerkgebouwen sluiten is de kans groot dat gemeenteleden andere kerken gaan bezoeken. Bereikbaarheid van de gebouwen is dan extra van belang. Hoe verder? De vele suggesties staan op papier en zullen door de kerkenraad met aandacht worden meegenomen in de meningsvorming. In alle gevallen betekent de situatie niet dat we achterover kunnen leunen. De betrokkenheid en actieve deelname van gemeenteleden is noodzakelijk om een toekomstbestendige gemeente te worden. Via Onderweg en de website zal de kerkenraad de gemeenteleden op de hoogte houden van de verdere ontwikkelingen en waar nodig raadplegen. Marijke Mootz
Diaconaal opbouwwerk Terugblik koffieochtend Op donderdag 10 mei jl. verzorgde de heer Peter Oosterling een lezing over zijn werkervaring als huisarts en later als longarts. Zestien mensen, zowel vanuit de Vredeskapel als de Duinzichtkerk, waren op die dag aanwezig. Hij vertelde in geuren en kleuren over de jaren die hij als jonge man op de universiteit heeft doorgebracht en de jaren erna als praktiserend arts in een aantal delen van het land. Nu nog doceert hij aan een universiteit. Het was dan ook fijn dat hij de overeenkomsten en de contrasten tussen destijds – toen hij nog studeerde en fulltime werkte – en nu met veel overtuiging kon vertellen. We zijn de heer Oosterling erg dankbaar voor de mogelijkheid die hij ons geboden heeft om een kijkje te nemen in de wereld van medicijnen en dokters. Koffieochtend Op donderdag 19 juli van 10.00 tot 12.00 uur verzorgt de heer Albert Bosch een lezing aan de hand van dia’s over een onderwerp dat tot één van zijn hobby’s behoort: het spoor- en tramwegwezen.
U bent van harte welkom! Zomerstek Als een inmiddels jaarlijks terugkerende activiteit, wordt zomerstek dit jaar voor de zevende maal van 23 juli tot en met 31 augustus georganiseerd. U kunt aan uiteenlopende zomerse activiteiten op verschillende locaties van Stek, kerken en andere instellingen in Den Haag deelnemen. De activiteiten variëren van een tekenworkshop tot oude treintjes rijden. Zomerstek is met name bedoeld voor mensen die niet op vakantie gaan. Echter, iedereen die belangstelling heeft is van harte welkom. De meeste activiteiten zijn vrij toegankelijk. Wel moet u zich aanmelden, uiterlijk tot 8 juli voor maximaal 9 activiteiten waarvan er 3 op een reservelijst. Heeft hiervoor belangstelling? U kunt zich tot uiterlijk 8 juli aanmelden bij: Anneke IJzerman, T: 070 318 16 16/318 16 21 of E:
[email protected]. Kijk voor meer informatie op: www.steknet.nl Met vriendelijke groet, Aklil Getachew M 06 2671.5707 E
[email protected]
Van de Z.W.O. commisie Willem Jansen en Heleen Joziasse Vorig jaar is door de Centrale ZWOcommissie van Den Haag met de Algemene Kerkenraad afgesproken dat in 2012 tweemaal voor het zendingsechtpaar Willem Jansen en Heleen Joziasse wordt gecollecteerd. Zondag 10 juni was de eerste keer. In de Duinzichtkerk was de opbrengst € 164,37 en in de Vredeskapel € 86,05. Hartelijk dank voor uw bijdrage in deze. Mocht u de collecte gemist hebben en hun werk in Kenia graag willen steunen dan kunt u een bedrag overmaken op giro 107 t.n.v. Kerk in Actie onder vermelding van code 120504
6
Het programma ziet er zo uit: 10.00 – 10.30 uur: inloop met koffie of thee 10.30 – 11.30 uur: lezing 11.30 – 12.00 uur: vrije invulling
Uit hun webverslag: Voor de vierde keer verhuisd! “We zijn verhuisd van de theevelden in Tigoni, naar St Paul’s University Kabuku (SPU) campus. Achteraf was dat een routine klus. Het was de vierde keer binnen Kenia, dus heb je de klappen van de verhuis-zweep wel leren kennen. We wonen nu met plezier in een nieuw huis, ingeklemd tussen de baas en de bazin van de universiteit. We missen het ItaliaansKeniaanse prachtpand tussen de theevelden van Tigori wel, maar ons nieuwe optrekje is toch meer naar menselijke maat en wel zo Keniaans-Nederlands gezellig. De kinderen kunnen in het doodlopende straatje met andere kinderen van gelijke leeftijd spelen. De baas van de SPU en buurman stelt voor ons straatje naar Joseph Haydn te vernoemen, net als de laan van het Protestants Dien stencentrum in Utrecht. Wie heeft een beter idee?”
Amazing Grace “De politiek van Kenia is ondoorgrondelijk voor niet-Kenianen. Om te huilen. In Nederland gaat het nog ergens over. Hier is het voor ons onmogelijk voorbij de mannetjesmakerij politieke thema’s te onderscheiden. Telkens maar weer die discussie over wanneer de grote jongens – allemaal jongens – in Den Haag verantwoording moeten afleggen voor hun misdaden tegen de menselijkheid na de vorige verkiezingen in 2007. Ook het vaststellen van de nieuwe datum voor de verkiezingen wordt gehuld in een wolk van partijpolitieke nevelen. Wordt het december dit jaar, of maart 2013, of… De Nederlandse ambassadeur wordt er ook een beetje zenuwachtig van. ICMR-studente Grace K. (oma intussen), die door Willem bij haar Master scriptie wordt begeleid, heeft de handschoen opgepakt. Zij heeft zich kandidaat gesteld voor de Kikuyu KANY-partij. Op voorkeurstemmen wil ze het parlement in, voor het district Klambu: Limunu and Kabuku en omstreken. Het onderwerp van haar scrip-
tie is: “De rol van kerk en moskee bij het stimuleren van vrouwelijk leiderschap”. Haar boek ziet zij als een goede voorbereiding op haar langgekoesterde droom. Goeie genade, Grace, wat dapper! Je zal de eerste zijn die het zover gaat schoppen. Qua planning van haar afstudeerscriptie, gaan we maar voor maart 2013 als verkiezingsdatum.” Voor zover Willem Jansen en Heleen Joziasse. Wilt u meer over hen lezen dan kunt u terecht op www.kerkinactie.nl/blogjansenjoziasse U kunt zich ook abonneren op deze weblog. Interactief Wat is interactief? Inhoudelijk betrokken en persoonlijk verbonden. Een bewogen gemeente die oog heeft voor de nood van de wereld. Gemeente leden, die zich daadwerkelijk verbonden voelen met christenen wereldwijd. Het is een droom voor elke zwo-commissie en
diaconie. Met Kerk in Actie wordt deze droom werkelijkheid. De landelijke kerk biedt: • informatie op maat • De eventuele bijdragen komen ten goede van het gekozen project • Contact met de mensen voor wie men zich inzet • Je kan zelf een project uitzoeken of een thema of een land om te ondersteunen • Je doet dit samen met de andere kerken uit onze regio Kruispunt en de Christus Triumfatorkerk hebben geen ZWO-commissie (meer). Het is de bedoeling om met deze kerken tot een commissie te komen. Het is nu vlak voor de vakantie dus dat lukt niet meer; maar in september kan er een begin worden gemaakt. Hierop vooruitlopend: als je er iets in ziet om via de computer wereldwijd bezig te kunnen zijn neem dan contact op met ondergetekende
[email protected] Wij wensen u een goede vakantie toe. Eric Ebbink (Voorzitter)
Uitnodiging voor de zomerochtend Voor de thuisblijvers wordt in de zomervakantie traditiegetrouw een zomerochtend georganiseerd in de Duinzichtkerk. Datum: donderdag 12 juli a.s. Tijd: 11.00 – 14.00 uur Adres: Van Hogenhoucklaan 89 Ook dit jaar hebben wij weer iets interessants bedacht bij een kopje koffie. Het blijft nog geheim! We serveren ook een drankje en een broodje. Graag uw antwoordstrookje opsturen naar Henriette Laméris, Stevinstraat 277, 2587 EJ Den Haag. Telefoon:070-3559538
✁
Antwoordstrook Ondergetekende geeft zich op voor de zomerochtend op donderdag 12 juli 2012 in de Duinzichtkerk. Naam :.................................................................................................................................................................. Adres :.................................................................................................................................................................. Telefoon :.................................................................................................................................................................. Vervoer: ja / nee (indien u ja invult, zorgen wij voor vervoer.) 7
À Dieu-gesprekken met ds. Casper van Dongen Op zondag 16 september a.s. gaat ds. Casper van Dongen met emeritaat. Zijn credo laat zich aldus samenvatten: “Ik geloof in God en houd van mensen”. Van hieruit bedreef hij vanaf 1989 in onze gemeente theologie en pastoraat.
Nog één keer wil ds. Van Dongen vanuit een van zijn theologische interessegebieden van de afgelopen 23 jaar een laatste ronde met u doen, in de vorm van een gesprek, in ontspannen sfeer. U wordt uitgenodigd om bij een van de à Dieu-gesprekken aanwezig te zijn.
Iedere bijeenkomst is open voor mensen uit de hele gemeente. U bent van harte welkom!
De geplande data, aanvangstijden en locaties zijn: 18 juli 2012 23 augustus 2012
20.00-22.00 uur Arendsdorp 10.30-12.30 uur Waalsdorp
Wij vragen u op bijgaande antwoordstrook aan te geven wanneer u aanwezig kunt zijn. U hoort dan spoedig, maar uiterlijk een week van tevoren, wanneer u op welke locatie wordt verwacht. Met een hartelijke groet, Ds. J.C. (Casper) van Dongen C.M. (Tineke) Hoekstra – Jaquet, ouderling
✁
Antwoordstrook Ik wil graag komen op een van de bijeenkomsten: Naam :.................................................................................................................................................................. Adres :.................................................................................................................................................................. Telefoon :..................................................................................................................................................................
Wilt u aanstrepen naar welke bijeenkomst(en) u wilt komen? O O
oensdagavond 18 juli 2012 van 20.00-22.00 uur in huize Arendsdorp, Wassenaarseweg 76 w donderdagochtend 23 augustus 2012 van 10.30-12.30 uur in huize Waalsdorp, Jan Muschlaan 255, ingang toren no. V (waarop zijn vermeld de nummers 207 t/m 253).
De ingevulde antwoordstrook graag deponeren in de doos in de kerk. Ook is er de mogelijkheid van aanmelding bij het Kerkelijk Bureau, Van Hogenhoucklaan 89-91, 2596 TC Den Haag, tel.: 3245778,
[email protected]
8
Diaconale koffie 2012
Het is een goede gewoonte om ieder jaar vrijwilligers van onze wijkgemeente in het zonnetje te zetten. Deze jaarlijkse koffiemet-taart ochtend vond dit jaar plaats op een stralende derde zaterdag van juni. Speciale gasten waren Joke Janse van onze zustergemeente Kruispunt en Aad en Debbie van bloemenstal Snijder, die al jaren iedere zondag onze kerkdienst opfleuren met een prachtig boeket. Honderd uitnodigingen waren uitgegaan, naar de lopers en vouwers van Onderweg, de commissie van ontvangst, de koffieschenkers, collectetellers, autorijders en postduiven, de redactie van onderweg, kinderkerk, de wekelijkse oppasdienst, de ZWO commissie, de hulpkosters en natuurlijk Hans ter Schegget en Caroline Wassenaar die de maandelijkse maaltijdgroep mogelijk maken. En natuurlijk zijn er meer vrijwilligers: de cantorij, lopers van kerkbalans, onderhoudscommissie, vrijwilligers in de verzorgingshuizen: zij komen in het volgende jaar weer aan de beurt. Het werd een gezellige drukte. De juiste plek om een aantal mensen speciaal in het zonnetje te zetten. Want als je 28 jaar in de commissie van ontvangst hebt gezeten, respectievelijk 15 jaar lang onder andere de commissie postduif (onze postbezorgers) hebt geleid, dan verdien je speciale aandacht. Daarom werden Diek Hoogendijk en John van Es naar voren gevraagd om te worden bedankt voor hun vrijwilligerswerk in de afgelopen jaren. Diek vertelde dat ze voor haar tijd in de ontvangstcommissie ook al geruime tijd
diaken was geweest. Ze is van huis uit jurist en door haar liefde voor boeken werd ze bibliothecaresse. Aan de jaren in de commissie van ontvangst hield Diek goede herinneringen. Onder andere van onverwachte ontmoetingen van bekenden buiten onze wijkgemeente die zomaar een keer naar de dienst kwamen. Maar ook door het leuke contact met de mensen; je bent immers gastvrouw. John van Es vertelde van zijn tijd bij de marine, als specialist in de onderzeeboot bestrijding. John en zijn vrouw Lotty woonden in Italië en op de Nederlandse Antillen. Eenmaal verhuisd naar Den Haag werden ze onder andere welkom geheten door ds. Van de Waals, waardoor ze zich thuis voelden in de wijk. John was werkzaam op de bunker in de Van Ouwenlaan, die daar overigens nog steeds ligt. John werd kerkelijk gekozen tot secretaris van de kerkvoogdij en heeft daar met veel plezier samengewerkt met onder andere Mw. Besier, Joop Visser, Ko van Beek, Loeke Top en Stan Butijn. Later heeft hij ondermeer de postdienst rond de torenactie
verzorgd en nog iedere week zorgt John voor het tellen van de collectes. Beiden kregen ze een taartschep cadeau, een symbolisch bedankje in de ontspannen sfeer van de ochtend. Dat was ook het moment waarop de taarten werden binnen gebracht. De taarten waren versierd met 65 kaarsjes, ter ere van Casper van Dongen zijn 65e verjaardag, een dag eerder. Casper blies deze kaarsen zeer manmoedig achter elkaar uit waarna het echte feest kon beginnen. Het werd weer een geslaagde ochtend. Speciale dank gaat nog uit naar Robert, Casper, Sja-iera, Jose en Thomas: vijf leerlingen van Sorghvliet, VCL en Maerlant die in het kader van hun maatschappelijke stage enthousiast hebben geholpen om het deze ochtend een ieder naar de zin te maken. Wordt vervolgd. Namens de wijkdiaconie Niek de Graaf
Autorijder(s) gezocht Wie wil circa eenmaal per zes weken meehelpen om gemeenteleden op zondagochtend naar de Duinzichtkerk te rijden? Uw inzet wordt zeer gewaardeerd. U kunt zich hiervoor opgeven bij Henriëtte Laméris, telefoon: 070-3559538, e-mailadres:
[email protected]. 9
9
Maaltijdgroep Vredeskapel
Belijdenis
Ds. Casper van Dongen voor het laatst bij de maaltijdgroep, evenals de 50-jarigen geridderd in de ‘Orde van de Vreemde Eenden’
4 juni, feest op de maaltijdgroep Vredeskapel: Hans en Patrick 50 jaar Foto’s: Paul Prakken en Eric Ebbink
Doop
Belijdenis van Heike Hubert Willem Berger op Pinksteren 2012 in de Vredeskapel 10
Doop van Valerie Sanna Baranowski en Ruben Louis Fernandez op Pinksteren 2012 in de Vredeskapel
Hemelvaartweekend: bezoek aan Leipzig-Marienbrunn
Foto’s: Paul Prakken
(vervolg op pagina 0) 11
Werkgroep Marienbrunn
Twee reisgenoten maakten enthousiast een verslag van het bezoek aan Marienbrunn. De redactie besloot om beide verslagen te plaatsen.
Reisverslag van het bezoek aan Leipzig-Marienbrunn. 17 mei Even na tienen zijn we vertrokken naar Leipzig, uitgezwaaid door Tineke Koster en Ineke Beumer. Door omstandigheden moesten we vaker overstappen dan normaal. De ‘Deutsche Bahn’ heeft ons rondgereden door een groot deel van Duitsland zodat we met 45 minuten vertraging in
Leipzig aankwamen. We werden op het station door een afvaardiging hartelijk verwelkomd. We werden naar het ‘Gemeinde haus’ gebracht waar een geweldige ‘Imbiss’ klaar stond. Daarna is iedereen naar zijn/haar gastgezin vertrokken. 18 mei Vrijdag zijn we met de tram naar het station gegaan en vervolgens met de trein naar Halle. We werden door Halle rondgeleid en bezochten eerst de Franckesche
Stiftung. De Franckesche Stiftung werd in 1698 opgericht door August Hermann Francke, predikant in Glaucha (een voorstad van Halle). Met giften heeft hij een weeshuis opgericht met het doel om arme kinderen op te leiden voor de universiteit. Om het geheel winstgevend te maken werden een boekdrukkerij, een apotheek en een bibliotheek opgericht. De afdeling kunst- en natuurlijke historie hebben we bezocht. In het restaurant van hotel Schweizer Hof konden we uitrusten en hebben we gegeten. Al wandelend zijn we door het centrum naar de Dom gegaan. Daar heeft een dame de meest interessante dingen verteld over de bouw en het interieur van de Dom. Aanvankelijk wilden we nog het Slot Moritzburg bezoeken, maar daar is niets van gekomen. Wel hebben we er samen iets gedronken en vervolgens zijn we gedeeltelijk te voet en per tram naar het station gegaan voor de terugreis naar Leipzig. 19 mei Zaterdag kon iedereen doen wat hij/zij zelf wilde. Velen van ons hebben met hun gastfamilies iets leuks gedaan. Een aantal mensen is met hun gastgezinnen naar een feest geweest bij het ‘Völkerschlacht denkmal’. In verband met zijn komende emeritaat heeft Casper van Dongen de wens geuit om nog eens naar Altenburg te willen gaan, aangezien hij in 1991 daar met de familie Weichert geweest was. Hij had er nog goede herinneringen aan. Samen met Karin Weichert, Casper van Dongen, Henk van Zaanen en onze reisbegeleider Bernd Gebler zijn we eerst naar het Lindenau-Museum geweest, waar een expositie was van Italiaanse schilders uit de 16e eeuw. Ook bezochten we een bejaardentehuis waar de familie Weichert vroeger regelmatig kwam. Vervolgens reden we naar het Slot Rochsburg en daarna naar Wechselburg waar we gegeten hebben en de basiliek bezochten. ’s Avonds was er een gemeenteavond in het ‘Gemeindehaus’. Op een groot scherm werden foto’s getoond. Het was een terugblik op 20 jaar Partnerschaft. De muzikale begeleiding was in handen van Casper van Dongen (viool) samen met een organiste en een zangeres. De Geblers hebben een parodie gemaakt op uitspraken van Casper van Dongen tijdens de Israëlen Turkijereis. In de loop van de avond werd er jenever met kaas door ons aangeboden. 20 mei Op zondag was er de kerkdienst met het thema ‘Het Verbond’. Het verbond van de Partnerschaft en van de dopelingen met Christus. Twee kinderen en een volwassene werden gedoopt. Aan het eind van de kerkdienst was er de overhandiging
12
van het traditionele geschenk aan Pfarrer Böhme voor de gemeente in Marienbrunn. Dit keer waren het borden met afbeeldingen van bekende Haagse gebouwen. Na afloop van de kerkdienst was er koffie met koek en een brunch met lekkere soep en diverse dranken. Na de brunch vond de afsluiting van dit weekend plaats met de ‘Reisesegen’. ’s Avonds hadden we een gezellige BBQ in de tuin van de Geblers. 21 mei Maandagmorgen was het verzamelen op het station. Eerst hebben we Anneclair Sluiter uitgezwaaid. Onze trein vertrok om 11.40 uur. We werden uitgezwaaid door een afvaardiging van de gastgezinnen. Casper van Dongen kon maar geen afscheid nemen van zijn gastgezin en heeft daardoor de trein gemist. De treinreis verliep goed en even voor half acht waren we weer in Den Haag. Op het Centraal Station stonden een zoon van Frank Beumer en Klaas Salverda ons op te wachten om ons hartelijk te begroeten. Henk van Zaanen
Marienbrunn-reis Hemelvaart 2012
Op 17 mei 2012 werden de deelnemers van de werkgroep Marienbrunn uit Den Haag hartelijk ontvangen door de Arbeitsgruppe Den Haag met een goede maaltijd. De treinreis had de groep met enige omzwervingen naar Leipzig gebracht. Om 10.08 uur uit Den Haag vertrokken, uitgezwaaid door enkele gemeenteleden die de reizigers op het station hadden gebracht. De aankomst in Leipzig was ongeveer een uur later dan gepland omdat niet over Hannover gereisd kon worden. Uiteindelijk zijn 19 mensen uit onze gemeente naar Leipzig geweest waarvan 7 met eigen vervoer. Na een goede nachtrust was het vrijdag alweer vroeg uit de veren om met de tram naar het station te gaan. Ongeveer 45 km ten westen van Leipzig ligt de stad Halle waar we met de trein naar toe gingen. Op korte afstand van het station is daar een 14 ha groot gebied waar de heer Francke omstreeks het einde van de 17e eeuw vele wezen en arme mensen niet alleen onderdak en voeding gaf maar ook zorgde voor een goede opleiding. Dit zijn de Franckeschen Stiftungen. Aanvankelijk veel houten gebouwen maar ook een oud gebouw in steen. Het grootste Fachwerk haus is onderdeel van de Franckeschen Stiftungen. Bijzonder voor die tijd: de heer Francke had een goed gevoel voor PR. Koningen en edelen kwamen naar Halle om een kijkje te nemen en dat was een broodnodige bron van inkomsten. Het was moeilijk om het hoofd financieel boven (vervolg op pagina 13)
(vervolg van pagina 12)
de prachtig gerestaureerde Moritz burcht bezocht.
water te houden en er stond ook geschreven dat de heer Francke zich verstopte wanneer bouwlieden om geld kwamen vragen voor de gebouwde onderdelen van het complex. Francke vond het belangrijk dat niet alleen geleerd werd uit boeken maar dat het ook aanschouwelijk onderwijs moest zijn. Zo hebben we een kabinet gezien met voorwerpen, opgezette dieren, kleding, munten, enzovoort van over heel de wereld verzameld. Vanaf het dak van het complex konden we uitkijken over Halle en dat alles met fantastisch weer. Ook zijn we in de oude bibliotheek van de
Zaterdag zijn de Nederlandse deelnemers van de reis naar Leipzig op stap geweest met de mensen waar zij logeerden. Het was een zeer zonnige dag en velen zijn dan ook buiten geweest. ’s Avonds was er de gemeenteavond in de kerk waar Casper een klein maar prachtig vioolconcert gaf. Er werd samen gezongen, en als afscheid van Casper werden er herinneringen opgehaald aan de drie reizen waarvan Casper reisgids was. Meerdere treffende uitspraken van Casper werden vertolkt met een komische ondertoon. De avond werd afgesloten met het samen nuttigen van de uit Nederland meegenomen kaas en jenever.
Zondag om 10.00 uur was er een doopdienst in de kerk met drie dopelingen en na de viering Kaffee mit Kuchen in de tuin plus een heerlijk bord soep. De zondagmiddag was er ook een vrij programma waarbij de gemeenteleden van Marienbrunn ons Leipzig en omgeving toonden. Maandag was de dag van vertrek. De trein zou rond elf uur vertrekken en wij werden allemaal naar het station gebracht. Er was nog wel even tijd om iets te drinken. Helaas was er voor onze predikant toch weer niet zoveel tijd. Toen het fluitsignaal klonk voor het vertrek wachtte Casper nog op zijn koffer en miste zo de trein. Met een trein later is hij die avond toch in Den Haag gekomen. De terugreis ging voor de rest van ons volgens het spoorboekje en in Den Haag werden we om 19.20 uur opgewacht door de thuisblijvers. Zelfs de overstap in Amersfoort waar theoretisch maar een minuut tijd voor was ging perfect. Al met al kunnen we terugblikken op een zeer geslaagde reis naar Marienbrunn. Deze keer met aandacht voor diaconale werken aan het eind van de 17e/ begin 18e eeuw, een beetje als vervolg op het thema in oktober vorig jaar hier in Den Haag. Verder veel ontmoetingen met oude bekenden en verkennen van de omgeving van Leipzig. Giften aan de werkgroep Marienbrunn zijn als gift voor een goed doel aftrekbaar voor de belastingen. Hieronder dan ook nog het gironummer van de werkgroep:
Franckeschen Stiftungen wezen kijken. Ondanks oorlogen en de DDR tijd is gelukkig zeer veel bewaard gebleven ook de zeldzame en zeer oude drukwerken. Na een overvloedige lunch zijn we naar de Dom geweest na eerst het geboortehuis van Händel te hebben bekeken. In deze kerk zijn alleen in de zomermaanden kerkdiensten met tijdens normale diensten 25 kerkgangers. Drukker is het wanneer concerten met het Wäldner-orgel worden gegeven. In de winter is de kerk dicht. Er is dan ook geen verwarming en de atmosfeer is erg vochtig. Ten slotte hebben we
457 954 Help de contacten met deze EvangelischLutherische Kirchgemeinde LeipzigMarienbrunn in stand te houden over grenzen heen! Peter Sas
Informatief - Informatief -
Verschenen: “Lucht tegen leegte” Ds. Rein Algera was van 1987-1994 predikant van Vredeskapel/Duinzichtkerk. Momenteel is hij predikant te Zoetermeer en geestelijk verzorger bij Florence. Van zijn hand verscheen onlangs: “Lucht tegen leegte”, ondertitel: “Verhalen, gedichten en gebeden over geloof, hoop en liefde in taal en thema’s van vandaag”. Lucht tegen leegte is een ‘dubbelpakket’ in verhalen, gedichten en gebeden. Woorden om je hart te luchten en woorden die je lucht kunnen geven. Aan de ene kant gaat het over wat je kunt voelen als ‘leegte’ in leven en geloven. In twijfel, in teleurstelling, in cynisme. In wanhoop over een veel te jong gestorven kind. In vragen over de zin van een leven dat in dementie verglijdt. Op de bladzij daarnaast staan
woorden uit ‘de tweede adem’. Over wat je daarnaast nog meer kunt zeggen. Twee kanten van thema’s als: waarom, genezen, verwachten, vals, Paasvraag, houvast, onaf, vleugels, kwetsbaar, essentie, ontbrand. Afwisselend dieper en lichter, in geloofsernst en met humor. In proza en poëzie, in woord en beeld. Maar steeds in taal van vandaag.
Een cadeau van ons samen Denkt u nog aan een bijdrage voor het afscheid van ds. Casper van Dongen? De rekening van de Beheersstichting Duinzichtkerk/Vredeskapel bij ING 246128 staat hiervoor open. Graag onder vermelding van : “Afscheidscadeau ds. Casper van Dongen”.
Van harte aanbevolen! Bestellen is mogelijk via www.boekscout.nl (Webwinkel, categorie Geloofszaken), of gewoon in de boekwinkel. ISBN-nr: 978-94-6176-838-4. Prijs € 16,95. Albert Bosch (oud-kerkrentmeester Vredeskapel/Duinzichtkerk).
13
Septische shock Idelette Nutma-Bade
Septische shock en ernstige sepsis, ook wel ernstige bloedvergiftiging genoemd, vormen de derde doodsoorzaak in Nederland. De overlevenden en hun naasten hebben vaak een lange herstelweg te gaan. Intensive Care (IC) en kritieke ziekte trekken diepe sporen; ze kunnen een ander mens van je maken. Over sepsis/IC en hun effecten is veelal weinig (informatie) bekend en de behoefte aan nazorg wordt dikwijls onderschat. Dit boek wil dat veranderen, om (ex-) patiënten en naasten tot steun te zijn en de kennis onder hulpverleners te vergroten. Het boek is compleet; behandelt fysieke, psychosociale en geestelijke aspecten, biedt handreikingen en bemoediging en is doorspekt met praktijkervaringen. Idelette Nutma-Bade: “Na de middelbare school was mijn keus snel gemaakt: ik wilde de verpleging in en doorliep de HBOV. 10 jaar werkte ik als verpleegkundige, onder andere als teamleidster in het Diaconessenhuis te Leiden en als hoofd zorg (Huize Royal, Den Haag). Vervolgens was ik werkzaam bij Stad en Kerk te Den Haag tot ik ziek werd; ik kreeg door een virus een septische shock. Momenteel maak ik mij sterk voor nazorg, schrijf en geef regelmatig lezingen.” Een stukje uit het boek: Een patiënt aan het woord: “Ik heb wel drie rare dromen gehad, die
voor mijn gevoel aldoor terug kwamen. Die weet ik nog! Ik lag alleen op een kamer. Ik wilde het liefst dat iemand aan mijn bed zat. Ik lag, toen de beademing was verwijderd, aldoor te roepen: “Hallo is daar iemand?” De verpleging heeft toen de lamellen voor me open gedaan, zodat ik wat mensen voorbij zag lopen. Ik dacht dat ik in de verte een romp zag hangen zonder armen en benen. Ook hoorde ik Spaanse muziek. Het zal de psychose wel zijn geweest.” (Anneke) Natuurlijk wordt dit, zoals eerder uitgelegd, veroorzaakt door het delier (verstoringen in de hersenen) en het vervormde beeld dat je daardoor van de werkelijkheid hebt, maar je kunt het zelf niet corrigeren. Het kan lijken alsof je er helemaal alleen voor staat: begrijpen ze me dan niet?
(oriëntatie) en het serieus nemen van de beleving van de patiënt in de houding van IC-verpleegkundigen en artsen ook zo’n belangrijk aspect! En natuurlijk is het vertrouwde in je directe omgeving, zoals de aanwezigheid van je dierbaren het allerbelangrijkst om weer grip te krijgen op jezelf en de werkelijkheid. ISBN 978-94-6176-985-5, vaste prijs € 19,95. Verkrijgbaar bij boekhandel Couvée en/of te bestellen via alle erkende boekhandels. Het boek is ook te bestellen via www.boekscout.nl (zie webwinkel, onderwerp ‘gezondheid’). Voor de directe link: http://boekscout.nl/ shop/ViewProduct.aspx?bookId=2948
“Toen ik wakker werd kon ik helemaal niets meer bewegen. Ik was vooral de eerste drie, vier dagen erg angstig. Ik heb constant liggen roepen en werd alleen maar rustig als er iemand naast me zat. Ik had wanen kort nadat ik was ontwaakt. Dacht dat de maffia een deel van het ziekenhuis in beslag had genomen om al het eten en drinken uit het ziekenhuis daar te verzamelen en te verkopen. Van de broeder in de nachtdienst dacht ik dat hij ook in de organisatie zat.” (Anneke) Daarom vormt het bieden van houvast Advertentie
NOTARISKANTOOR BOELENS Oude Delft 62, 2611 CD Delft - telefoon: 015-2137050 email:
[email protected] - website: www.notarisboelens.nl
Belangrijke tip Te vaak kom ik te laat verkeerde testamenten tegen! Al te vaak kom ik in mijn praktijk na een overlijden ‘verkeerde’ testamenten tegen! Ik wil u daarvoor waarschuwen. Het is écht van groot belang om ervoor te zorgen dat áls u een testament hebt, daar ook (nog) in staat wat u wenst dat er na uw overlijden met uw geld, inboedel, huis enzovoort gebeurt. En dat de erfgenamen niet onnodig erfbelasting betalen natuurlijk. Als u geen testament heeft, vererft uw nalatenschap op de manier zoals de wet dat in uw situatie heeft geregeld. Dat is lang niet altijd zoals u dat wilt! Daarom: bespreek vooral uw testament of juist het (nog?) niet hebben daarvan eens rustig op mijn kantoor. Het kan uw nabestaanden heel veel moeilijkheden besparen. En, belangrijk: een testament geldt pas als het bij de notaris is getekend. Dus past u op voor te laat uw testament maken....! Als u eens rustig advies wilt: u bent welkom op mijn kantoor. Mijn kantoor is met het openbaar vervoer (tram, trein) gemakkelijk te bereiken. Maar ik kom u, als u dat wilt, ook thuis graag bezoeken. Belt u gerust eens voor meer informatie. Met vriendelijke groet, Wim Boelens 14
50 jaar omzien naar elkaar Seniorenorganisatie PCOB is een belangrijke spreekbuis van de senioren in Nederland. Ruim 100.000 50-plussers zijn lid van deze bond. Door heel Nederland zijn plaatselijke afdelingen van de PCOB te vinden, met een eigen bestuur en eigen activiteiten. Ook in Den Haag is een actieve afdeling. Joke Janse, secretaris van deze afdeling, vertelt: “De afdeling Den Haag bestaat dit jaar vijftig jaar. Dat vieren we door het hele jaar door diverse uitstapjes te organiseren met in november zelfs een hele dag. Het is geweldig dat we al zo lang opkomen voor de belangen van senioren en ook dat we al vijftig jaar omzien naar elkaar.” Dat laatste, het omzien naar elkaar, is voor de PCOB-afdeling erg belangrijk. Zij zegt: “Wij brengen mensen met elkaar in con-
tact. Ik vind het bijzonder dat kerkmuren binnen onze afdeling geen rol spelen.” De afdeling is - soms via samenwerkingsverbanden met andere ouderenorganisaties - nauw betrokken bij het seniorenbeleid van de gemeente Den Haag. “Steeds meer overheidsbeleid dat vroeger landelijk werd uitgevoerd, komt bij gemeenten terecht. Denk aan de Wmo. Dat maakt onze rol als belangenbehartiger voor senioren richting de gemeente steeds belangrijker. Ook hierin kunnen we echt iets betekenen voor onze medemens.” Wilt u meer informatie over de afdeling Den Haag van de PCOB, of over de jubileumviering? Neem contact op met Joke Janse, telefoon 070-3933468 of
[email protected]. Natuurlijk kunt u hier ook lid worden!
Colofon:
Gegevens betreffende “Onderweg” Redactie: Anne-Helene Borgts-Kooijmans, e-mailadres
[email protected], Corrie Kleijnendorst, Peter Sas. Administratie-adres/bezorging/abonnementen: Kerkelijk Bureau Duinzichtkerk/Vredeskapel, v. Hogenhoucklaan 89, 2596 TC, tel.: 3 24 57 78. Gironr. bijdragen ,,Onderweg’’: 518118 t.n.v. Onderweg.
Gegevens betreffende de gemeente: Predikanten Ds. J.C. (Casper) van Dongen, werkadres: Duinzichtkerk, Van Hogenhoucklaan 89; privé: Reigersbergenweg 30, 2592 EA Den Haag, tel.: 3 24 99 00 (werk en privé). Ds. C. (Corrie) van Duinen, Malakkastraat 5, 2585 SG Den Haag,
[email protected], tel.: 8 87 94 10. Diaconaal opbouwwerker: Aklil Getachew, tel.: 3 18 16 16 Scriba: Gerrit van Straalen, Oostduinlaan 81, 2596 JJ Den Haag, tel.: 3 26 88 22.
PERSBERICHTEN
Rijk in je Wijk Bewoners voelen zich weer rijk in hun wijk “Ik heb wel veel vrienden op Facebook, maar mensen in mijn buurt ken ik nauwelijks. “ Rijk in je Wijk toont aan dat het anders kan. Mensen die je groet, van wie je spullen kunt lenen, met wie je zo nu en dan verrukkelijk eet, die boodschappen voor je doen als je ziek bent, met wie je kunt wandelen, naar de film of wat dan ook. Rijk in je Wijk organiseert informele buurtnetwerken voor mensen die niet alleen iets met elkaar willen doen, maar ook voor elkaar. Er zijn nu vier netwerken van rond de 20 buurtbewoners en er komen er dit jaar nog minstens drie bij. Rijk in je Wijk heeft nu ook een website. www.rijkinjewijk.nl
Rijk in je Wijk is een project van Stek, met financiële steun van de gemeente en Fonds 1818. De twee initiatiefnemers, Nelleke Cornelissen en Heleen Goddijn zijn in hun eigen buurt begonnen. Met hun opgedane ervaring ondersteunen zij nu ook anderen bij het opzetten van een netwerk. Het vinden van deelnemers gaat via persoonlijke ontmoetingen. Het draait om actief contact leggen, mensen uitnodigen om ook weer anderen erbij te vragen. Zo groeit een groep van mensen die elkaar beter leren kennen en vertrouwen. De persoonlijke ontmoeting staat voorop, maar ze weten elkaar ook te vinden op hun eigen gesloten deel van de website.
collecterooster Duinzichtkerk en Vredeskapel 1ste collecte
2de collecte
01/07 Diaconie, Centrale Diaconie 08/07 Diaconie, Centrale Diaconie 15/07 Uitzending ds. Jansen en ds. Joziasse 22/07 Aandachtscentrum 29/07 Diaconie, Centrale Diaconie 05/08 Diaconie, diaconaal jeugdwerk 12/08 Diaconie, Centrale Diaconie 19/08 Diaconie, Centrale Diaconie 26/08 Diaconie, Centrale Diaconie
Jeugdwerk Protestantse Kerk Duinzichtkerk/Vredeskapel Duinzichtkerk/Vredeskapel Duinzichtkerk/Vredeskapel Duinzichtkerk/Vredeskapel Jeugdwerk in eigen wijk Duinzichtkerk/Vredeskapel Kerk-in-Actie, zending Duinzichtkerk/Vredeskapel
Organisten: Duinzichtkerk: Gert Boersma, Meerburgstraat 8, 2804 ZE Gouda, tel.: 0182-539162; Vredeskapel: Cantor/organist: Roelfien Folkersma Kerkelijk bureau Duinzichtkerk/Vredeskapel: mevrouw R. Kranenburg-van der Pal. Geopend dagelijks 9.00-12.00 uur, buiten deze uren en bij afwezigheid contact via voicemail op telefoonnummer tel.: 3 24 57 78. Alle correspondentie en nota’s naar het Kerkelijk Bureau. Ook bereikbaar via e-mail:
[email protected]. Adres voor doopbediening, huwelijksbevestiging en attestaties: scriba of kerkelijk bureau Duinzichtkerk. Auto-rijdienst Duinzichtkerk: mevrouw Henriëtte Laméris-van den Berg, Stevinstraat 277, 2587 EJ Den Haag, tel. 070-355.95.38 en 06.171.30.946 Beheersstichting: Giro 246128. Giften aan de Protestantse Wijkgemeente DZK/VK. (bij voorkeur gebruiken voor alle betalingen en giften aan de Protestantse wijkgemeente DZK/VK). Penningmeester ZWO-commissie DZK/VK: giro 543989. Onderhoudscommissie DZK/VK: Klaas Salverda. Penningmeester Wijkdiaconie Duinzichtkerk en Vredeskapel: Giro 311517. Informatie bij E.J.A. Ebbink, Van Diepenburchstraat 6, tel.: 3 24 92 18. Kosterij Duinzichtkerk: Peter en Susan Kalk man, Van Hogenhoucklaan 93, 2596 TC, tel. 324 57 74. Koster Vredeskapel: Riek de Jong-Niemeijer, Malakkastraat 1, 2585 SG, tel.: 3 55 82 12. Wijkcentrum Vredeskapel: Malakkastraat 7, 2585 SG
15
Zondag 1 Donderdag 12
Kerkdiensten
Agenda
Juli
H.A., Heilig Avondmaal; w+c, Woord en Communie
12-jaar moment, DZK 11.00 14.00 uur
Zomerochtend, DZK
Woensdag 18
20.00 – 22.00 uur
À Dieu met Ds. Casper van Dongen, Arendsdorp
Donderdag 19
10.0012.00 uur
Koffieochtend met lezing van Albert Bosch, VK
10.30 – 12.30 uur
À Dieu met Ds. Casper van Dongen, Waalsdorp
15.00 uur
Startzondag, afscheidsdienst ds. Casper van Dongen, DZK
Augustus Donderdag 23 September Zondag 16
Inleverdata kopij 2012 Uiterste inleverdatum
6 16-8 7 13-9 8 11-10 9 15-11 10 6-12
Verschijningsdatum 28-8 25-9 23-10 27-11 18-12
Noteer deze data s.v.p. in uw agenda. U kunt uw kopij tot uiterlijk op de aangegeven data vóór 12 uur inleveren. U kunt de kopij sturen of mailen naar bij het Kerkelijk Bureau: Van Hogenhoucklaan 89, 2596 TC, Den Haag,
[email protected] én naar
[email protected] . Bij onderwerp graag vermelden ‘kopij Onderweg’.
Komende doopzondagen
ds. J.C. van Dongen
Vredeskapel 26 augustus
ds. J.C. van Dongen
Wilt u van een van deze mogelijkheden gebruik maken dan kunt u dat (graag tijdig!) aangeven bij de betreffende predikant. 16
Bronovo, aanvang 10.00 uur 01/07 ds. P.A. Wilbrink 08/07 past. J.C. Koeleman, w+c 15/07 ds. E. Hulsman 22/07 ds. W. Steenbergen 29/07 ds. E. Hulsman, H.A. 05/08 ds. W. Steenbergen 12/08 past. J.C. Koeleman, w+c 19/08 ds. E. Hulsman 26/08 ds. W. Steenbergen, H.A. Nebo, aanvang 11.30 uur 01/07 ds. P.A. Wilbrink 08/07 past. J.C. Koeleman, w+c 15/07 ds. E. Hulsman, H.A. 22/07 ds. W. Steenbergen 29/07 ds. E. Hulsman 05/08 ds. W. Steenbergen 12/08 past. J.C. Koeleman, w+c 19/08 ds. E. Hulsman 26/08 ds. D. Vos
Uw foto in de Onderweg?
De eerstvolgende doopzondagen in onze kerken zijn:
Duinzichtkerk 2 september
16/09 ds. J.C. van Dongen, startzondag, NB: aanvang 15.00 uur Vredeskapel, aanvang 10.30 uur 01/07 ds. R.L. Algera 08/07 ds. C. van Duinen, H.A. 15/07 ds. J.C. van Dongen 22/07 ds. H.J. van Laren 29/07 ds. Ch. van der Leest 05/08 ds. D.L. Schiethart 12/08 ds. J.C. van Dongen, H.A. 19/08 ds. C. van Duinen 26/08 ds. J.C. van Dongen
Van de Redactie
2012
Duinzichtkerk, aanvang 10.00 uur (tenzij anders aangegeven) 01/07 ds. C. van Duinen 08/07 ds. J.C. van Dongen 15/07 ds. C. van Duinen, H.A. 22/07 ds. J.C. van Dongen 29/07 ds. J.W. Steenbergen 05/08 ds. G. Nagel 12/08 ds. E. Hulsman 19/08 ds. J.C. van Dongen, H.A. 26/08 ds. H.J. van Laren
De redactie van Onderweg is altijd op zoek naar foto’s voor in het blad. Heeft u foto’s gemaakt van bijeenkomsten en activiteiten in een van de kerken of van andere relevante gebeurtenissen? Stuur ze naar
[email protected] (let op: dit is een ander e-mailadres, met meer ruimte voor grote fotobestanden). Uw foto’s zijn van harte welkom!