01
NOTRE MISSION | Expansion économique
40 jaar stadsontwikkeling In 2014 vierde citydev.brussels haar veertigste verjaardag. Dat was niet alleen een uitstekende reden om te feesten, maar bovenal een goede aanleiding voor een diepgaande reflectie op de evolutie van de opdrachten en actiemiddelen. Die reflectie voedde het colloquium van 7 oktober 2014 en legde de grondslag van het ondernemingsplan, dat uitvoering geeft aan de nieuwe beheersovereenkomst.
Lavoisier
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
03
PROFIEL | Wie zijn wij?
PROFIEL | Wie zijn wij?
02
PROFIEL
Wie zijn wij? De Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (citydev.brussels) is een publiekrechtelijke instelling die in 1974 werd opgericht en drie complementaire opdrachten vervult: bedrijven vestigen en verankeren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, woningen bouwen voor gezinnen met een middeninkomen en het bouwheerschap van gemengde projecten in stedelijke omgeving verzekeren. Haar opdrachten werden uitdrukkelijk bevestigd in de beheersovereenkomst van 16 oktober 2013 en draaien rond drie grote assen:
Brocanteurs citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Economische ontwikkeling
Stadsvernieuwing
Gemengde projecten
citydev.brussels heeft als opdracht de economische ontwikkeling en werkgelegenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te ondersteunen. Concreet: ze identificeert de noden van bedrijven, reikt hen oplossingen aan en stelt hen onthaalinfrastructuur ter beschikking.
Als ‘stadsintegrator’ streeft citydev.brussels een heel belangrijk doel na: gezinnen in het gewest houden en nieuwe inwoners aantrekken. Haar stadsvernieuwingsopdracht bestaat erin woningen te bouwen voor middeninkomens in wijken waar een tekort aan woningbouw is.
Om de synergie tussen stadsvernieuwing en economische ontwikkeling te bevorderen, ontwikkelt citydev.brussels ook gemengde projecten, die woningen, bedrijfsruimten en voorzieningen in hetzelfde multifunctioneel huizenblok verenigen.
De opdrachten, de bevoegdheden en de werking van citydev.brussels worden geregeld door de ordonnantie van 20 mei 1999 betreffende de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 29 juli 1999), door de statuten van de instelling (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 5 februari 2000) en door de beheersovereenkomst die op 16 oktober 2013 met de regering werd gesloten. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
05
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
De vernieuwing die in 2013 op gang kwam, kreeg in 2014 gestalte. Julien Meganck
RONDETAFEL
Julien Meganck
Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
Afgevaardigd bestuurder
Benjamin Cadranel Administrateur-generaal
Denis Grimberghs Voorzitter
In 2014, jaar van overgang en continuïteit, vierde citydev.brussels haar 40ste verjaardag. Het was een jaar van terugkijken en vooruitblikken, symbolisch voor de dynamiek van de ontwikkeling van het Brussels gewest. Denis Grimberghs, voorzitter, Julien Meganck, afgevaardigd bestuurder, en Benjamin Cadranel, administrateur-generaal van citydev.brussels, maken de balans op.
Hoe kijkt u terug op 2014? Denis Grimberghs: 2014 was tegelijk een jaar van continuïteit en van overgang. De continuïteit van de bakens die we in 2013 met de beheersovereenkomst uitzetten. Maar ook nieuwe gegevenheden naar aanleiding van de verkiezingen: nieuwe voogdijministers, een nieuw regeerprogramma en nieuwe doelstellingen. Julien Meganck: Ik zou daaraan toevoegen dat in 2014 een aantal speerpuntprojecten voor de organisatie ontstaan zijn: een citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ondernemingsplan dat onze doelstellingen vertaalt in concrete en meetbare acties, de gunning van de opdracht voor de site Tivoli of nog, de razendsnelle commercialisering van Kmo-park Newton, om er maar een paar te noemen. Benjamin Cadranel: 2014 was ook het jaar van onze 40ste verjaardag. Dat was natuurlijk een mooie gelegenheid om een blik te werpen op onze geschiedenis en op de evolutie van de instelling en onze metiers, maar ook van de vormen, de volumes en de behoeften van de bedrijven
en de burgers. Dat alles werd samengebald in de monografie die citydev.brussels vorig jaar uitbracht. Maar wij wilden vooral dat de verjaardag perspectieven bood voor de toekomst. Daarom hebben we het 40-jarig bestaan gevierd met een colloquium, waar we alle sociaaleconomische, politieke en acade mische stadsontwikkelingsactoren samenbrachten. Een uiterst vruchtbare bodem voor uitwisselingen en reflecties over onze toekomst en de ontwikkeling van het gewest. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
04
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
07
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
Samen met de Brusselse universiteiten werken we aan de oprichting van een citydev.brussels-leerstoel, een zeer concreet project om na te denken over de stad van morgen. Tegen academiejaar 2015-2016 moet hij op de rails staan. Benjamin Cadranel
Wat betekent die 40ste verjaardag? Benjamin Cadranel: Met die verjaardag konden we onze roots en onze evolutie in de verf zetten. 40 jaar geleden ontwikkelde en beheerde citydev.brussels hoofdzakelijk industrieparken. Onze instelling is elke dag blijven evolueren. Wat economische ontwikkeling betreft, hebben we ons aanbod aangepast aan de behoeften van de bedrijven, met nieuwe structuren en nieuwe diensten. Zo is er het in 2014 afgewerkte Kmo-park Newton, een nooit eerder vertoond concept van moduleerbare ruimten, dat volledig afgestemd is op de behoeften van de Brusselse kmo’s.
Wat betekent citydev.brussels voor het gewest? Denis Grimberghs: citydev.brussels is een structuur die energieën bundelt en haar schouders onder investerings- en ontwikkelingsprogramma’s zet. Daarbij kan ze rekenen op de steun van een aantal sociaaleconomische en politieke actoren: de gemeenten, het gewest, de werkgevers en de vakbonden. Wij zijn goed geplaatst om de “gemengde stad” te realiseren, waar men werkt en woont en waar stadsvoorzieningen het wijkleven aangenaam maken. Deze wens staat ook centraal in het gewestbeleid. En over 40 jaar?
Is uw opdracht geëvolueerd? Denis Grimberghs: Ja. Onze opdracht, aanvankelijk in 1974 enkel economische ontwikkeling, werd uitgebreid. In 1988 heeft de Brusselse regering een tweede luik toegevoegd: de productie van woningen voor gezinnen met een middeninkomen. Tot slot ontstond uit de koppeling van die twee opdrachten een derde opdracht, die perfect in de lijn ligt van de behoeften van het gewest: gemengde projecten - met economische activiteiten, woningen én voorzieningen ontwikkelen, met het oog op stadsvernieuwing en de ontwikkeling van wijken. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Benjamin Cadranel: Ik hoop dat wat we ge realiseerd zullen hebben, beantwoordt aan de behoeften en de veranderingen van de stad, met een groter evenwicht tussen de functies, tussen mensen die er werken en mensen die er wonen, en qua fiscale inkomsten. Ik hoop bovendien dat citydev.brussels zal blijven werken aan essentiële doelstellingen: meer Brusselaars die werken op onze sites, meer woningen en nieuwe woonvormen en steeds betere antwoorden op de noden van de stad.
Vast staat dat we meer en meer gemengde projecten zullen ontwikkelen. Uiteraard met dezelfde stedenbouwkundige en architecturale kwaliteit ...
doen en om de zin van onze missie niet uit het oog te verliezen.
Denis Grimberghs: … en gezonde financiën, nog altijd even gemotiveerd personeel en tevreden bestuursorganen.
Julien Meganck: Het is de missie van citydev.brussels om bij te dragen tot de harmonieuze en duurzame ontwikkeling van het gewest. We zoeken naar manieren en middelen om economische activiteiten te integreren in de stad, dus op een beperkte ruimte, en naar harmonie tussen bewoners en bedrijven.
Wat zijn de troeven van het in 2014 bepaalde ondernemingsplan? Benjamin Cadranel: Het ondernemingsplan, dat geconcipieerd werd als concreet antwoord op onze beheersovereenkomst, voert tools en procedures voor project matige reporting en responsabilisering in. Heel wat initiatieven bestonden al, maar dankzij het plan kunnen de resultaten voortaan duidelijk opgevolgd worden aan de hand van indicatoren en precieze metingen. Het is ook een instrument voor interne valorisatie en communicatie. Ook de methodologie voor de opmaak van het plan is bijzonder interessant. Net als bij ons colloquium, dat meerdere actoren samenbracht rond gemeenschappelijke thema’s, hebben we iedereen willen betrekken en responsabiliseren door middel van gedeelde reflectie en uitwisseling van meningen. Om zin te geven aan wat we
Wat is dat dan precies, de zin van uw missie?
Benjamin Cadranel: citydev.brussels bezit de gave om deze alchemie tot stand te brengen waardoor wijken vernieuwd kunnen worden met plaats voor economische activiteiten en woningen. De beheersovereenkomst bekrachtigde deze wens om onze werking te organiseren in functie van die gemengdheid (die intuïtief al bestond) en ze te meten. Het ondernemingsplan bepaalt dat 25 % van onze investeringen voortaan naar gemengde projecten moet gaan. Dat is een zeer concrete maatregel op basis van een abstract concept. Welke waren, volgens u, de grootste verwezenlijkingen van 2014? Julien Meganck: We mogen trots zijn op
het afgelopen jaar. Wat de Economische Expansie betreft, bevestigde de commercialisering van de 16 kmo-modules van het project Newton in amper zes maanden tijd onze intuïtie. De hoogstaande architectuur van het project leverde ons bovendien een nominatie op voor de MIPIM Awards 2015. Een mooie beloning voor een organisatie als de onze. Het project Greenbizz is ook een bijzonder geslaagd symboolvoorbeeld van wat we in Brussel willen ontwikkelen op het gebied van professionele clusters. Van de incubator tot de ateliers, alle bouwvakken zijn er aanwezig, met een zeer goede samenwerking tussen de privé- en de overheidssector. Ten slotte kregen deze projecten voor kmo’s allebei financiering van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Ook daar mogen we tevreden over zijn, want dat zijn complexe dossiers met erg strenge deadlines. Denis Grimberghs: Het had heel wat voeten in de aarde, maar we kunnen ons ook verheugen op de gunning van de opdracht Tivoli. Het gaat om een promotieopdracht van 400 woningen met winkels, openbare ruimten en voorzieningen waaronder twee crèches. Het is een speerpuntproject citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
06
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
09
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
Woningen, jobs, bedrijfsvestigingen, voorzieningen: citydev.brussels werkt op alle vlakken mee aan de ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die gebeurt via de ontwikkeling van kwaliteitsvolle wijken. Denis Grimberghs
Welke andere uitdagingen staan u in 2015 te wachten?
voor de toekomst. Samen met de vlakbij gelegen incubator Greenbizz vormt het een gemengd gebied langs het kanaal, op een strategische plek waar de “werkende stad” en de “wonende stad” mekaar ontmoeten.
Julien Meganck: We moeten heel wat projecten ontwikkelen. We stellen alles in het werk om de in 2014 ingevoerde theorie in resultaten om te zetten. Gebouwen met geconventioneerde woningen op de markt brengen, verwervingen voor de bedrijven, industrievestigingen, investeringen ... Elk van onze acties komt concreet overeen met een project en een te halen doelstelling. Alles houdt verband met elkaar en staat in ons ondernemingsplan. De grote uitdaging van 2015 wordt de echte uitvoering en concretisering van dit plan.
Wat onze stadsvernieuwingsopdracht betreft, werd in 2014 het besluit waarin de nieuwe toegangsvoorwaarden werden vastgelegd, effectief van kracht. Het legt strengere voorwaarden vast: de koper dient zich er voortaan toe te verbinden de bewoningsregels gedurende 20 jaar na te leven (voordien was dat 10 jaar). Maar het is ook een essentieel instrument in het licht van onze deelname aan het sociaal woonbeleid en moet speculatie voorkomen. Benjamin Cadranel: Tot slot deed de regering in 2014 een actief beroep op onze vastgoedexpertise om drie Brusselse overheidsinstellingen onder een dak te huisvesten. Opdracht volbracht: het Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onderzoek en de handel brengt alle activiteiten en personeel van impulse. brussels, Atrium en Innoviris samen. Deze groepering kostte heel wat energie, maar ze levert de regering wel een mooie besparing op op het vlak van huurlasten.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Met welke problemen kreeg u te kampen in de loop van het jaar? Julien Meganck: De grootste moeilijkheid was en blijft de erg hoge grondprijs in Brussel. Wij blijven gronden en gebouwen aankopen zonder mee te gaan in de oververhitting van de markt, maar daarnaast zijn er nog de problemen van bodemsanering, herverkaveling van de percelen ... Benjamin Cadranel: Wij zoeken overigens een oplossing zodat de regering ons meer kan laten investeren in economische
ontwikkeling, zonder de gewestbegroting te belasten. We zijn daar in 2014 niet in geslaagd, maar we werken er de komende maanden zeker aan voort. Tot slot waren er plannen om samen te werken met andere Brusselse overheids instellingen voor de verwerving van gronden, maar in 2014 hebben we geen protocolakkoord kunnen bereiken. Een van de uitdagingen voor 2015 wordt het concreet maken van samenwerking met andere gewestoperatoren.
Benjamin Cadranel: Wij wensen een partner te zijn in het regeringsbeleid, onder meer voor de ontwikkeling van de ondernemingsgebieden in stedelijke omgeving (OGSO), die een ware schat aan opportuniteiten bieden voor het gewest. De gunning van projecten in dit kader zou voor ons een echt succes zijn, een erkenning van onze knowhow. Bovendien komt er een nieuw luik van de EFRO-programmering aan, en wij hebben een aantal mooie projecten in petto. Ook subsidies van de Europese Unie binnenhalen is dus een uitdaging voor 2015.
We hebben tot slot een audit opgestart om het gebruik van onze ontvangsten te optimaliseren. Het wordt een van dé uitdagingen van het jaar om een efficiënt, concreet en aanvaard actieplan op te stellen. Denis Grimberghs: In 2015 zouden we graag alles verwezenlijken wat ons in 2014 niet gelukt is. Daarom is het zo belangrijk te trachten bijkomende middelen in onze activiteiten te pompen en het beschikbare kapitaal te vergroten zonder de gewest begroting te beïnvloeden. Benjamin Cadranel: Wat stadsvernieuwing betreft, moeten we sneller kunnen handelen en de mogelijkheden voor de ontwikkeling van woningen verveelvoudigen. Daarom hebben we een projectoproep op gewest niveau gelanceerd. Dit is een nieuwe stap in de samenwerking met de privésector, waarmee we de bouw van middelgrote woningen zouden moeten kunnen versnellen zonder aan kwaliteit in te boeten.
Heeft stedelijke ontwikkeling een toekomst? Denis Grimberghs: En of! We willen toekomstige generaties warm maken voor het idee van stedelijke ontwikkeling door de overheid. Daarom werken wij sinds enkele maanden samen met de Brusselse universiteiten aan de oprichting van een citydev.brussels-leerstoel. De doelstelling is tweeledig: bijdragen tot de academische ontwikkeling en tegelijk onze reflectie uitbreiden. Wij hopen dat deze leerstoel tegen het academiejaar 2015-2016 een feit is. Het is een erg concreet project om vanuit multidisciplinair perspectief na te denken over de stad van morgen, en te bouwen aan de toekomst van Brussel.
Last but not least willen we ook het aantal Brusselse jobs op onze sites verhogen, met een betere gegevensverzameling en de invoering van tools om daarin te slagen.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
RONDETAFEL | Denis Grimberghs, Julien Meganck en Benjamin Cadranel
08
10
11
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
Koopwoningen bouwen voor Brusselaars met een middeninkomen. Dat is onze opdracht, die meer dan ooit ambitieus en broodnodig is. Gert Nys
RONDETAFEL
Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin 2014 was een intens jaar voor citydev.brussels. Een jaar boordevol projecten die bijdragen tot de stedelijke ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en dat terwijl het moeilijk is nieuwe gronden en gebouwen aan te kopen die voldoen aan de behoeften en gegevenheden voor de bedrijven en woongelegenheid in Brussel.
Gert Nys Directeur-generaal dd. van de Stadsvernieuwing
Martine Gossuin Directrice Gemengde projecten
Philippe Antoine Directeur-generaal van de Economische Expansie
Hoe kijkt u terug op 2014? Wat waren de markante feiten? Martine Gossuin: Met onze beheersovereenkomst is het nu ook officieel onze opdracht om in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gemengde projecten te ontwikkelen. In die projecten verenigen we de verschillende functies (woongelegenheid, economische oppervlakten, groene ruimten en voorzieningen) en werken we steeds op wijkniveau. In 2014 legden we zo de laatste hand aan de richtschema’s van twee belangrijke gemengde projecten: Marco Polo (Anderlecht) citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
en het huizenblok Goederen (Anderlecht, Zuidstation) van het project City Gate. Het project Marco Polo (ongeveer 2 ha) brengt een innoverend gemengd programma met verticale functiemenging van economische activiteiten en woongelegenheid. Het kleinschaligere huizenblok Goederen van het project City Gate vult dan weer het tekort aan sportvoorzieningen in de buurt in. Het zet zo een andere belangrijke rol van citydev.brussels in de verf: we treden op als ontwikkelingsactor en als schakel tussen de betrokken partijen, in dit geval overheidsinstanties, om de gemengdheid te doen slagen.
Gert Nys: Een eerste belangrijke mijlpaal in 2014 was de gunning - na maandenlang werk - van de overheidsopdracht voor het project Tivoli (Laken). Het geweldige programma wordt dé referentie voor duurzame wijken in de hoofdstad van Europa. 2014 was ook qua verwervingen een belangrijk jaar: we investeerden daar zo’n 6 miljoen euro in. Zo kochten we de gronden Barcelona (Vorst) en Vandergoten (Laken). De beheersovereenkomst legt de Stadsvernieuwing een duidelijke cijferdoelstelling op: 1.000 woningen op 5 jaar tijd. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
13
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
In het Outlook 2014-verslag van Londens vastgoedspecialist DTZ prijkt Brussel bovenaan de lijst van Europese steden die voor bedrijven het aantrekkelijkst zijn op het vlak van beschikbaarheid, rentabiliteit en bereikbaarheid. Philippe Antoine
Ook de steun van onze gewestregering is het vermelden waard. De beheersovereenkomst biedt ons met 15 miljoen euro subsidies per jaar de garantie dat we de nodige investeringen kunnen doen. Tot slot moesten we op zoek gaan naar nieuwe werkvormen om te kunnen voldoen aan de stijgende vraag naar woningen. In 2014 ontwikkelden we daarom de project oproep. citydev.brussels doet een oproep naar projectontwikkelaars uit de privésector om een partnerschap voor te stellen waarin we samen een woonproject bouwen op een site waarvan citydev.brussels geen eigenaar is. Alle partijen varen er wel bij: de privépartner kan een beroep doen op de knowhow, het klantenbestand en de gewestsubsidie van citydev.brussels, en wij kunnen onze overheidsmissie sneller verwezenlijken. Philippe Antoine : Ook wat onze opdracht van economische ontwikkeling betreft, was 2014 een goed gevuld jaar. Ik stip de volgende gebeurtenissen aan. De 40ste verjaardag van citydev.brussels was ook de 40ste verjaardag van de Economische Expansie. Economische ontwikkeling was immers de eerste opdracht die de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1974 kreeg. En we vierden nóg een bijzondere verjaardag: citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
inventimmo, het instrument waarmee we de gegevens over het vastgoedaanbod in het gewest beheren, is 30 jaar geworden. De tool, die sterk gewaardeerd wordt door professionals, weerspiegelt onze kennis van het grondgebied en is een echte marktbarometer. Daarnaast hebben we een aantal belangrijke vastgoedoperaties verwezenlijkt. Zo kochten we het gebouw voor het Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onder zoek en de handel in Sint-Gillis en maakten het operationeel. Intussen huisvest het drie gewestelijke instellingen (impulse.brussels, Atrium en Innoviris). Er werden bovendien een aantal grote werven opgestart en andere voltooid. Brussels Greenbizz bijvoorbeeld wordt een gebouw van 12.000 m² dat zowel qua concept als qua structuur volledig innoverend is. Het gebouw is bestemd voor beroepen en technologieën uit de ecoconstructie. Het is het resultaat van een partnerschap met Leefmilieu Brussel, impulse.brussels en het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf. Brussels Greenbizz wordt in september 2015 ingehuldigd. Van testlabo’s tot ateliers, alle infrastructuur is aanwezig om bedrijven te onthalen. Voor het eerst brengen wij incubatie- en productieruimten samen onder een dak.
Vermeldenswaardig zijn ook de grote bouwwerken op Da Vinci (Evere) voor de vestiging van Decathlon. Een gebouw van 12.000 m², dat in 2015 klaar zal zijn, zal er de grootste Decathlon-winkel van België en de maatschappelijke zetel van de onderneming huisvesten. Dit project is om twee redenen belangrijk. Het zal werk gelegenheid opleveren in partnerschap met Actiris en er komt 3.000 m² aan sport- en horecavoorzieningen. Tot slot, het laatste grote succes van 2014: Kmo-park Newton. Met zijn 16 modules van 250 à 500 m² is dit kmo-park de concrete vertaling van een nieuw concept. De structuur en de bouwhoogte van de uiterst energiezuinige modules zijn afgestemd op de specifieke noden van kmo’s. Na het einde van de werken in het voorjaar van 2014 bleek het project ook nog een heus commercieel succes: alle modules gingen in amper 6 maanden van de hand! Er zullen heel wat Brusselaars aan de slag gaan in Newton. De bedrijven in het kmo-park zijn een mooie doorsnede van ons economisch weefsel (voedingsindustrie en meubeldesign).
Met welke moeilijkheden kreeg u in 2014 te maken?
een stedenbouwkundige vergunning wil, moet soms tot wel anderhalf jaar wachten!
Philippe Antoine : Ons eerste struikelblok, dat overigens voor de hele sector geldt, is de kritieke mobiliteitssituatie van de bedrijven in Brussel. 82 % van de vestigingsaanvragen die wij krijgen, komt van bedrijven die hoofdzakelijk om mobiliteitsredenen een nieuwe locatie zoeken in Brussel. We moeten daarom steeds creatiever zijn wat parkeergelegenheid, milieu en bereikbaarheid betreft.
Martine Gossuin : Daar komt nog bij dat we steeds vaker gemengde en dus groot schalige projecten ontwikkelen, waarbij het onderzoek van de dossiers nog complexer is. De aankoop van de grond en het doorlopen van de procedures duren gemiddeld twee keer zolang als de eigenlijke bouwfase! Let wel, in die tijdsspanne vindt ook het democratische proces - openbaar onderzoek en overlegcommissie - en de burgerparticipatie plaats in het kader van goed bestuur.
Een tweede uitdaging van formaat is gronden en gebouwen aankopen om nieuwe sites in te richten. In 2014 hebben we wel een nieuw record gevestigd: we slaagden erin de economische site van ATU te kopen, ze te commercialiseren en er een gebruiker voor te vinden, allemaal in één jaar tijd. Over het algemeen duurt dat alles 5 à 10 jaar! Gert Nys : Ook voor onze woonprojecten is nieuwe gronden vinden en kopen telkens weer een uitdaging. Grond is schaars en duur, en er zijn veel kapers op de kust. Verontreinigde bodems en de sanering ervan zijn een andere uitdaging, die een deel van onze subsidies en veel tijd in beslag neemt. Tot slot maken de lange administratieve procedures onze taak complex. Wie
Het vinden en aankopen van sites blijft dus een grote uitdaging voor alle opdrachten van citydev.brussels. Welke oplossingen hebt u voor ogen? Gert Nys : Voor de verwerving van nieuwe gronden werkten we in 2014 diverse oplossingen uit. We stapten naar de 19 gemeenten om een aantal samenwerkingsvormen te bekijken. We versterkten ook ons aankoopteam en gaven het een meer transversale dimensie. Daarnaast zette de regering een coördinatiecel op de rails die alle Brusselse openbare actoren inzake woongelegenheid samenbrengt.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
12
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
15
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
In de gemengde projecten trachten we creatief te zijn met nieuwe modellen. Het doel is om zoveel mogelijk middeninkomensgezinnen in het gewest te huisvesten en om zoveel mogelijk Brusselaars aan het werk te krijgen. Martine Gossuin
Martine Gossuin : Voor de programmering van de gemengde projecten is het effectief zeer interessant om het aanbod - zelfs binnen één en dezelfde bestemming - te kunnen diversifiëren. Door de ruimten op te delen in kleine eenheden kunnen we de economische activiteiten beter in het stadsweefsel integreren.
Martine Gossuin : Dat samenwerking tussen overheidsinstanties onontbeerlijk is, is intussen algemeen doorgedrongen. Die mentaliteit werkt ook transversaal door. Hoe pakt u de demografische boom aan? Gert Nys : De stad raakt steeds dichter bevolkt. Dat is een feit. Wij zijn voorstander van verdichting, maar dan moet wel de levenskwaliteit van de inwoners gewaarborgd zijn. Net om dat welzijn van onze kopers te garanderen, legt de “beschrijving van de citydev.brussels-woning” de vastgoedactoren minimale kwaliteitseisen op. Onze ontwikkelingsstrategie sluit hierbij aan: we combineren woongelegenheid met infrastructuur zoals parken, crèches en sportvoorzieningen. Hoe evolueert de economie in Brussel? Philippe Antoine : Economische bedrijvigheid in de stad bewaren, houdt een aantal restricties in. Zo kunnen niet alle bedrijven zomaar naast woningen gevestigd worden. Overal waar de stedenbouwkundige voorschriften het toelaten, kiezen wij echter resoluut voor gemengde projecten. Die projecten zijn de garantie op een harmonieuze stadsontwikkeling.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Vanwaar gemengde projecten? Waarom zijn ze uitgegroeid tot een nieuwe opdracht?
Wat de economische sectoren betreft, komen we tot het besef dat het gewest geheel eigen kenmerken vertoont. Zo is de agrovoedingssector sterk aanwezig en zijn ook dienstverlening en ICT alomtegenwoordig. We willen graag ook nieuwe sectoren aantrekken. Voor ons bestaat er niet zoiets als dé Brusselse onderneming. Wij bieden oplossingen “op maat” voor alle ondernemingen, van zelfstandigen tot
industriële bedrijven met 500 werknemers. Kmo’s vielen tot voor kort tussen twee stoelen in, maar vandaag is er voor hen het nieuwe concept van de kmo-parken. We trekken die lijn nu verder door en willen ook parken voor zeer kleine ondernemingen (zko’s) gaan ontwikkelen. Met het zkopark - in feite het kleine broertje van het kmo-park - willen we een segment dekken dat in het gewest relatief klein is: dat van de ambachten.
Martine Gossuin : In de gemengde projecten trachten we creatief te zijn met nieuwe modellen. Het doel is om zoveel mogelijk middeninkomensgezinnen in het gewest te huisvesten en om zoveel mogelijk Brusselaars aan het werk te krijgen. Het samenbrengen van deze twee functies - die vaak als onverenigbaar beschouwd worden - brengt uiteraard restricties met zich mee. We voeren een constante reflectie om van het gewest een “stad van korte afstanden” te maken, om werk- en woonplaats dichter bij elkaar te brengen. Wat brengt het in 2014 ingevoerde ondernemingsplan? Martine Gossuin : Het ondernemingsplan maakt de beheersovereenkomst operationeel. Het formaliseert de acties, stelt de
prioriteiten vast en bepaalt het ritme en de structuur van onze activiteiten en beslissingen. Het opent de weg naar creativiteit en leidt tot nieuwe reflecties. Philippe Antoine : Veel van de aspecten van het ondernemingsplan stonden al op de agenda van de instelling, maar het plan biedt een kader en brengt de verschillende acties onder in operationele doelstellingen. Gert Nys : Het plan houdt ook een financiële verbintenis in, met indicatoren om onze acties te meten. Wat zijn de prioriteiten voor 2015? Gert Nys : Voor de Stadsvernieuwing belooft 2015 een zeer intensief jaar te worden. In de eerste plaats zijn er een aantal grote werven van lopende projecten: Bougeoishof, Ducuroir, Dubrucq, Vandermaelen, Piers-Schmitz en uiteraard Tivoli. Daarnaast draait de commercialisering op volle toeren: de laatste woningen van Materiaal, Dewez en Ducuroir worden momenteel verkocht en we starten met de commercialisering van Bourgeoishof, Piers-Schmitz, Vandermaelen en Dubrucq. Tot slot zullen we het programma uittekenen van nieuwe grootschalige werven: City Gate en de projecten die voortkomen uit de projectoproepen, gelanceerd in 2015.
Philippe Antoine : Voor de Economische Expansie zijn de uitdagingen legio: we zullen een eerste pilootproject ontwikkelen voor een zko-park, onze inspanningen voor een vlottere mobiliteit en bereikbaarheid voortzetten en de Brusselse tewerkstelling op onze sites verhogen. Daarnaast opent Brussels Greenbizz de deuren in september 2015 en Decathlon in mei. Ten slotte hopen we tegen eind 2015 de begunstigde aan te wijzen van het project Gryson, dat 5.000 m² voor bedrijven uit de voedingssector en studentenwoningen op een en dezelfde site in Anderlecht verenigt. Martine Gossuin : In de gemengde projecten trachten we nieuwe modellen van stads leven creatief in te vullen. Er zal bij voorrang in de ondernemingsgebieden in een stedelijke omgeving (OGSO) gezocht worden naar geschikte sites voor gemengde projecten. Daarnaast zullen we vanuit onze expertise samenwerken met privéprojectontwikkelaars die projecten willen ontwikkelen in verplicht gemengde gebieden.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
RONDETAFEL | Philippe Antoine, Gert Nys en Martine Gossuin
14
16
KERNCIJFERS | 40 jaar
17
40 JAAR | stadsontwikkeling
1974-2014: kerncijfers
135
3.500
die dag na dag bouwen aan de stad
gebouwd en verkocht
personeelsleden
194 ha grond 45 verspreid over
bedrijfssites
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
woningen
390 bedrijven 21.334 jobs
*
samen goed voor
* waarvan 90 in business centers
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
18
40 JAAR | stadsontwikkeling
19
40 JAAR | stadsontwikkeling
40 jaar ten dienste van het Brussels gewest: een publicatie en een colloquium citydev.brussels, geboren in 1974, vierde in 2014 haar veertigste verjaardag. Veertig lentes in het teken van vastgoedontwikkeling in Brussel. Naar aanleiding van deze feestelijke gebeurtenis publiceerde de instelling het boek “citydev.brussels, 40 years of urban development” dat de evolutie van de projecten en van de opdrachten van de instelling doorheen de voorbije veertig jaar schetst. Op 7 oktober namen overigens niet minder dan 300 mensen deel aan het door citydev.brussels georganiseerde verjaardags colloquium “De over heidsmissie in complex gebied”. De inhoud van de interventies van de 11 sprekers werd opgenomen in de “Handelingen van het colloquium”.
Ook nu, onder haar nieuwe naam citydev.brussels, evolueert de instelling voortdurend en stemt ze zich zo goed mogelijk af op de immer veranderlijke Brusselse realiteit en de legitieme ambitie van ons mooie gewest. Rudi Vervoort, minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor stadsvernieuwing citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
20
40 JAAR | stadsontwikkeling
21
40 JAAR | stadsontwikkeling
PROGRAMMA COLLOQUIUM De plaats van de onderneming in de stad
Verdichting ten dienste van de levenskwaliteit?
Functionele gemengdheid ten dienste van de buurtstad
Twee markante gebeurtenissen tekenden 2014
I NL E I D I NG
Het colloquium “De overheidsmissie in complex gebied”
Julien Meganck, afgevaardigd bestuurder
Denis Grimberghs, voorzitter
D E I ND US TRI E I N D E S TA D
D E GROT E
FUNCTIONELE GEMENGD-
Yves Rouyet,
WOONPROJ EC T EN
HEID EN STEDELIJKE
departementshoofd Territoriale Ontwikkeling, ATO
I N H E T BRUSS EL S
DIVERSITEIT: OUDE KWESTIE,
HOOFDS T ED ELIJ K GEW ES T:
NIEUWE UITDAGINGEN
OP NA A R NI EUW E S TR AT E
François Ménard,
GI E ËN VOOR V ERD I CHTI NG EN S TA DSH ERS T EL
Priscilla Ananian, professor-onderzoekster, département d’études urbaines, Université du Québec
citydev.brussels organiseerde op 7 oktober 2014 een colloquium met de titel “De overheidsmissie in complex gebied”.
onderzoeker Plan Urbanisme Construction Architecture (PUCA), een Franse interministeriële dienst
Meer dan 300 belangstellenden kwamen er luisteren naar presentaties van verschillende referentieactoren op het vlak van stedelijke ontwikkeling. Die vooraanstaande gastsprekers trachtten aan de hand van studies en concrete voorbeelden meer inzicht te geven in de uitdagingen van de stedenbouwkundige ontwikkeling in het Brussels gewest.
I NNOVATI E V E OPLOSS I NGEN OP MA AT VA N B RUS S EL
Philippe Antoine, directeur-generaal van de Economische Expansie
SOLI DS: E EN E XPERI M ENT I N A A NPA SBA A RH E I D VA N S TA DSV ERNI EUWI NG TOT D E BOUW VA N MI DD ELGROT E WONI NGEN
Albert Ravestein, ontwikkelingsmanager, Stadgenoot, Amsterdam
Gert Nys, directeur-generaal dd. van de Stadsvernieuwing E EN CONCR E E T GE VA L: B I RMI NGH A M
Miriam Dubois, directrice departement Ontwikkeling van de Economische Expansie
D E ERVA RI NG VA N
CONCLUS I ES
CI T Y D E V. BRUSS EL S
Benjamin Cadranel,
M E T D E ONT WI K K ELI NG
citydev.brussels wilde uit dit event voornamelijk reflectiepistes puren om de komende jaren richting te geven aan haar strategische keuzes rond de volgende drie thema’s: de plaats van de onderneming in de stad, verdichting ten dienste van de levenskwaliteit en func tionele gemengdheid ten dienste van de buurtstad.
administrateur-generaal
VAN GEMENGDE PROJECTEN
Martine Gossuin, directrice Gemengde projecten citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
22
40 JAAR | stadsontwikkeling
23
40 JAAR | stadsontwikkeling
Publicatie “citydev.brussels, 40 years of urban development” Het tweede markante event van 2014 was de publicatie van het boek “citydev.brussels, 40 years of urban development”. Dit werk is een exhaustieve inventaris van alle realisaties van citydev.brussels in de voorbije 40 jaar. Het is een kwaliteitsvol boek, prachtig geïllustreerd met foto’s van Marie-Françoise Plissart en uitgegeven door Prisme Editions. Het geeft een overzicht van onze woonprojecten voor middeninkomens, onze sites, gronden en gebouwen voor economische activiteiten en al onze recente gemengde projecten.
Dit boek zet de vastgoed projecten in de kijker die de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de voorbije 40 jaar verwezenlijkte. Het is een eerbetoon aan al wie er heeft gewerkt, in de beheersorganen van de instelling heeft gezeteld of met haar heeft samengewerkt. Didier Gosuin, Brussels minister van Tewerkstelling en Economie
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
40 JAAR | stadsontwikkeling
25
KERNCIJFERS | 2014
2014: kerncijfers
40 jaar
KERNCIJFERS | 2014
24
300 deelnemers
6 maanden 16 modules
6 miljoen euro
10.153 m²
400 woningen
6 gemengde
stadsontwikkeling
voor de commercialisering van de
van Kmo-park Newton
aan het colloquium
geïnvesteerd in stadsvernieuwing
in het vooruitzicht in de duurzame wijk Tivoli*
grond verworven voor woningbouw
projecten in ontwikkeling
* Opdracht gegund eind 2014. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014 citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
INTERVIEW | Gert Van der Eeken
27
INTERVIEW | Gert Van der Eeken
We moeten ons, vandaag meer dan ooit, afvragen of het product dat we aanbieden overeenstemt met de behoeften van de maatschappij. Als instelling gericht op de ontwikkeling van het gewest, moeten we onszelf permanent in vraag stellen. Gert Van der Eeken
INTERVIEW
Gert Van der Eeken, directeur-generaal van de Algemene Diensten en adjunct-administrateur-generaal
Het opnieuw in vraag stellen van de werking van de instelling, interne communicatie, verscherpte controle en het ondernemingsplan dat een globale visie met welbepaalde doelstellingen biedt: 2014 werd gekenmerkt door heel wat belangrijke ontwikkelingen voor het beheer van citydev.brussels. Werd het beheer van citydev.brussels in 2014 meer gecontroleerd? Ja, de financiën van onze instelling worden door heel wat instanties gecontroleerd: door de bedrijfsrevisoren, het Rekenhof en binnenkort ook door de Nationale Bank en het Instituut voor de Nationale Rekeningen, dat onze conformiteit in het kader van de deconsolidatie zal nagaan. Deze controles betekenen veel werk voor onze financiële diensten, maar ze zijn onontbeerlijk. Het is niet meer dan normaal dat een overheids instelling gecontroleerd wordt. Hoe evolueert de interne werking van citydev.brussels? Het team van de Algemene Diensten is in twee jaar tijd volledig veranderd. Heel wat citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
personeelsleden van het eerste uur bereikten immers het einde van hun loopbaan bij de instelling.
gebruikmaken van de nieuwe technologieën en milieuvriendelijker zijn. Welke instrumenten hebt u ingevoerd?
Nu werken we met een jong team. De ideale gelegenheid om intern een nieuwe reflectie te voeren en onze werking en procedures opnieuw in vraag te stellen. Daarmee kregen we ook de kans om het beheer een niveau hoger te tillen door vernieuwende oplossingen en methodes te ontwikkelen en door de transparantie inzake reporting, steun aan het management en financiën te vergroten. Omdat citydev.brussels veel aan voor financiering doet, hebben we bijvoorbeeld nagedacht over het geschikte moment om de facturen te betalen. Daardoor kunnen we met een efficiënt beheer winst maken. Wij proberen ook procedures in te voeren die
In 2014 hebben we een departement Interne Communicatie opgericht, om een constructieve dynamiek op te bouwen en informatie te verspreiden. Dit is een werk van lange adem, want iedereen is eerst en vooral bezig met zijn eigen dagtaak. Maar voor de bedrijfsdynamiek is het cruciaal. We hebben ook incentivebudgetten vrijgemaakt zodat de personeelsleden elkaar kunnen ontmoeten en ervaringen kunnen uitwisselen buiten hun beroepsactiviteiten. Zo werken op de Algemene Diensten erg gevarieerde profielen die met heel uiteenlopende materies bezig zijn: onderhoud van
de gebouwen, financiën, onthaal, logistiek of verzekeringen. Het is dus belangrijk om alle medewerkers in het team te integreren en erbij te betrekken. Maakt respect voor het leefmilieu deel uit van uw dagelijks beheer? Ja, citydev.brussels is houder van het label Ecodynamische onderneming met drie sterren.
Wat is, voor u, de impact van het nieuwe ondernemingsplan?
gewest. Door die nieuwe opdracht werken de diensten onderling vaker samen.
Het ondernemingsplan heeft zuurstof gegeven aan onze werking. Dat alles vergt tijd. Net als in de wereld in het algemeen, zijn er in citydev.brussels heel wat dingen veranderd: e-commerce, globalisering ... Het is vandaag crucialer dan ooit ons af te vragen of het product dat we aanbieden nog overeenstemt met de behoeften van de maatschappij.
Een ander, erg belangrijk punt is dat de budgetten nu duidelijk zijn voor een periode van vijf jaar. Onze jaarlijkse subsidies - 3 miljoen euro voor de Economische Expansie en 15 miljoen euro voor de Stadsvernieuwing - liggen vast en zijn bekend. We beschikken over een budget van 902.500 euro om de prestaties van ons economisch vastgoedpark te verbeteren en te voorzien in de behoeften van de bedrijven van vandaag. We weten ook dat onze verkopen 15 miljoen euro moeten opbrengen in vijf jaar tijd.
We bezinnen ons over groene mobiliteit en stellen tegelijk een aantal concrete instrumenten voor. Zo beschikt de instelling over elektrische fietsen die het personeel kan gebruiken voor korte verplaatsingen. Sinds september 2014 hebben we ook drie elektrische wagens. Iedereen kan ze gebruiken voor verplaatsingen binnen het gewest. Binnenkort komt er een reserverings systeem op ons intranet. In 2015 zullen onze technische diensten bovendien beschikken over bestelwagens op aardgas.
Steden veranderen en hun economie evolueert. Wat economische ontwikkeling betreft, moeten we dus nadenken over de activiteiten die we op onze sites kunnen vestigen. Dat zijn niet meer dezelfde als twintig jaar geleden. Alleen al qua mobiliteit is er heel wat veranderd. Als instelling gericht op de ontwikkeling van het gewest, moeten we onszelf heel de tijd in vraag stellen. En die transformatie gebeurt met de steun en de suggesties van iedereen.
Daarnaast proberen we ook milieuvriende lijkere procedures in te voeren: minder papierverbruik (bijvoorbeeld door centrale in plaats van individuele printers), de mogelijkheid tot telewerken ...
Anderzijds geeft het ondernemingsplan ons voor de eerste keer een door iedereen gedragen totaalvisie. De beheersovereenkomst heeft bevestigd hoe belangrijk gemengde projecten zijn voor de ontwikkeling van het
Ten slotte moet citydev.brussels nu duidelijke doelstellingen halen. Daaraan is een globaal bonus-malussysteem gekoppeld, met precieze indicatoren voor heel de instelling. Onze activiteiten zijn voortaan becijferd en meetbaar. Enkel als we over de hele lijn slagen, kunnen we de bonus van onze twee voogdijministers binnenhalen.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
INTERVIEW | Gert Van der Eeken
26
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
29
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onderzoek en de handel
Verwervingen
ONZE OPDRACHT
Economische Expansie
MONDIAL CT Interactive, mede-eigenaar van het Palace-gebouw in Sint-Agatha-Berchem, heeft zijn ruimte in het gebouw verkocht. citydev.brussels moet daarmee nog maar één module (van 222 m²) kopen om het volledige gebouw in haar bezit te hebben. Zo kan ze het gebouw herverkavelen en vervolgens verkopen om er een deel van de in de beheersovereenkomst bepaalde opbrengsten uit te halen.
De keuze viel op een gebouw aan de Charleroisesteenweg in Sint-Gillis. De authentieke akte werd in april 2014 verleden.
De site Marco Polo wordt momenteel herverkaveld. Op deze site tussen de Klaverstraat en de Bergense Steenweg komt een gemengd project met 7.000 m² economische ruimten, 24.000 m² woningen, 1.000 m² winkels en 2.000 m² voorzieningen. citydev.brussels is al eigenaar van 17.927 m². Voor de aankoop van de overige grond zijn er onderhandelingen aan de gang met Infrabel en privé-eigenaars. Infrabel stemde er reeds mee in om aan citydev. brussels die stukken grond te verkopen die de instelling nodig heeft om haar project te verwezenlijken.
BICOMMUNAUTAIR HUIS
GOSSET
In 2013 vertrouwde de Brusselse regering citydev.brussels de opdracht toe om het Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onderzoek en de handel op te richten en er de voor die materies bevoegde instellingen samen te brengen, met name impulse. brussels, Innoviris en Atrium.
De ministers van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) hebben citydev.brussels gemandateerd voor de verwerving van een vastgoedcomplex om vzw’s uit de sociale sector te huisvesten. Het Bicommunautair huis in de Koningsstraat in Brussel bestaat uit twee gebouwen (in totaal 2.600 m²). De verkoopovereenkomst werd in april 2014 ondertekend. citydev.brussels en de GGC sloten een huurovereenkomst van 33 jaar. Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onderzoek en de handel
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
MARCO POLO
HUIS VAN HET ONDERNEMERSCHAP, DE INNOVATIE, HET ONDERZOEK EN DE HANDEL
citydev.brussels is gericht op de ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en draagt al 40 jaar bij tot de economische ontwikkeling en jobcreatie. Van zelfstandige tot industriebedrijf, over zko en kmo, de doelstelling is economische activiteiten in de stad te integreren en te dynamiseren. Daarbij speelt de Economische Expansie in op behoeften van de bedrijven met aangepaste en kwaliteitsvolle vestigingsplaatsen en met innovatieve concepten in harmonie met het buurtleven.
Gosset
Na het faillissement van Full Productions ging de curator ermee akkoord dat citydev.brussels de module van het bedrijf overkocht.
DA VINCI De site Da Vinci heeft heel wat troeven. Zo is ze goed zichtbaar naast het nieuwe NAVO-complex en is ze omgeven door groen. citydev.brussels startte in 2010 met de herverkaveling van de site met de bedoeling ze op middellange of lange termijn te herontwikkelen. Eind 2014 kocht citydev.brussels de module van 1.179 m² van Janssen-Cilag in GIG 4 terug.
De verwerving van gronden en gebouwen blijft een grote
uitdaging
om tegemoet te komen aan de econo mische behoeften van het gewest.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
28
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
31
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
De nieuwe site van Decathlon:
18.700 m² en enkele honderden jobs Da Vinci
Kmo-park Newton
Nieuwe werven
Nieuwe bedrijven op onze sites
EEBIC II Bedrijfsincubator en innovatiecentrum EEBIC is gestart met de constructie van een nieuw gebouw op de site Erasmus-Zuid (Anderlecht). Het gebouw met een bovengrondse oppervlakte van 3.900 m² zou eind 2015 klaar moeten zijn (zie ook pagina 42).
EUROBUSSING Mobiliteitsactor Eurobussing organiseert overal in België busvervoer voor personen (verhuur van voertuigen, shuttlediensten ...). Door het gemeenschappelijk vervoer te bevorderen, verlicht het mee de druk op het wegennet. De werf voor de toekomstige zetel van Eurobussing in Brussel ging in 2014 van start op Galilei. Ook de Vlaamse en Waalse exploitatiezetels worden naar deze nieuwe Brusselse vestiging overgeheveld. De vestiging zal 187 banen opleveren, hoofdzakelijk voor ongeschoolde, Brusselse arbeidskrachten.
BULLE COLOR op Cityline
BELGOMEALS op Galilei
Bulle Color, gespecialiseerd in grafische industrieën, vestigde zich in gebouw B3’ op Cityline. Het bedrijf stelt op 241 m² vier personen voltijds tewerk.
In maart 2014 werd Belgomeals erkend als huurder van een deel van het gebouw van Centrale Keuken.
INTERNATIONAL POLAR FOUNDATION op Cityline
In deze nieuwe vestiging komen de 23ste winkel van het merk in België en de maatschappelijke zetel. Alles verloopt volgens schema: de winkel zal zoals gepland in het voorjaar van 2015 de deuren openen.
De International Polar Foundation huurt polyvalente ruimten (ongeveer 100 m²) in gebouw B3’ op Cityline.
Mobiliteit
LACTALIS op Cityline
is een hoofd bekommernis van onze bedrijven:
Lactalis vestigt zich in gebouw B2 op Cityline. Weldra zal het bedrijf er 2 plateaus van in totaal ongeveer 1.850 m² kopen.
82 % van de vestigingsaanvragen komt van bedrijven die een nieuwe locatie zoeken.
Kmo-park Newton, maatwerk voor de Brusselse kmo’s
FIT 4 EVERE op Da Vinci Immo Evere, erfpachter van citydev.brussels, sloot een huurovereenkomst van 9 jaar met Fit 4 Evere, dat op Da Vinci een fitnesszaal uitbaat.
Om de schaarste aan ateliers en ruimten voor kmo’s die productieactiviteiten uitoefenen in Brussel in te vullen, kwam citydev.brussels met het kmo-park Newton, een innovatief en flexibel concept met 16 modules van 250 à 500 m².
DECATHLON op Da Vinci
De twee gebouwen van het kmo-park werden in een recordtijd van 10 maanden opgetrokken en waren in een mum van tijd volzet. Kmo-park Newton is sinds april 2014 operationeel en huisvest Brusselse kmo’s die materiële goederen produceren en voor de stad nuttige goederen en diensten aanbieden. Ze zijn vooral actief in de agrovoedingssector en de design- en bouwsector: traiteur, e-commerce en verkoop van voedingsmiddelen, ijsverkoper, meubelontwerp, schrijnwerker ...
Het complex zal in totaal 18.700 m² beslaan, waarvan meer dan de helft is voorbehouden voor de Decathlon-winkel. Met die oppervlakte wordt de nieuwe winkel de grootste Decathlon-vestiging van Europa. Naast het commerciële aspect zal de ontwikkeling van dit project enkele honderden banen opleveren, voornamelijk voor Brusselaars. Op de site komen ook voorzieningen zoals sporthallen en horeca. Een mix van functies en diensten waar de wijk voordeel uit haalt.
Kmo-park Newton citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Het kmo-park Newton kadert in de eco nomische-ontwikkelingsopdracht van citydev.brussels en in de doelstelling van de instelling om het aantal Brusselse jobs op haar sites op te trekken. De tewerk stellingsgraad van Brusselaars (ruim 56 %) ligt hoger dan het gewestelijk gemiddelde alle sectoren samengenomen (52,5 %) en het gemiddelde in de productiesectoren (40 %).
Kmo-park Newton
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
30
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
Lavoisier
Nieuwe openbare actoren op onze sites Naast het Bicommunautair huis en het Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onderzoek en de handel vestigde citydev.brussels eveneens:
Viapass op Lavoisier Het Interregionaal Samenwerkingsverband Viapass reserveerde 575 m². Dit agentschap, een initiatief van de drie gewesten, heeft de opdracht om een systeem van wegbeprijzing op te zetten voor vrachtwagens en auto’s. Bedoeling is dat weggebruikers op een billijke manier bijdragen tot de verbetering van de mobiliteit en de vermindering van de milieu-impact. Ook Satellic, partner van Viapass, zou zich op de site kunnen vestigen en er 1.200 m² huren.
De Villa’s van Ganshoren op Martin De Villa’s van Ganshoren is een van de 32 openbare vastgoedmaatschappijen (OVM’s) die belast zijn met het beheer van het sociale huisvestingspatrimonium in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De maatschappij zoekt al lang een nieuwe locatie. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
33
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
De ordonnantie houdende de Brusselse Huisvestingscode wil de bestaande OVM’s harmoniseren en hun aantal terugbrengen tot 16. Daarom wensen De Villa’s van Ganshoren en de Jetse Haard te fuseren. De fusie is opgestart en de juridische procedure zal denkelijk in 2015 worden afgerond. De nieuwe structuur komt op de site Martin en zal zo’n 95 personen tewerkstellen, van wie 77 % in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest woont.
parking.brussels in het Gosset In zijn zoektocht naar nieuwe kantoren nam parking.brussels (Parkeeragentschap van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) contact op met citydev.brussels om zijn intrek te kunnen nemen in een module van het Gosset. Het agentschap heeft als opdracht het parkeerbeleid van de Brusselse gemeenten te rationaliseren en te uniformiseren. Het stelt momenteel 7 VTE tewerk, hoofdzakelijk Brusselaars.
Net Brussel op ATU De site ATU op de Vilvoordsesteenweg in Neder-Over-Heembeek beslaat in totaal 1,3 ha. In 2013 sloten Net Brussel en citydev.brussels een precaire-bezettingsovereenkomst en sinds januari 2014 is het Gewestelijk Agentschap voor Netheid op de site gevestigd. In 2015 zou Net Brussel door de raad van bestuur van citydev.brussels als erfpachter moeten worden erkend.
Brussels Greenbizz
Brucenter
In de Dieudonné Lefèvrestraat in Laken komt het deel van het project Duurzame Wijk Tivoli dat voor bedrijven is bestemd. Dit deel zal bestaan uit 2 gebouwen. Het eerste (8.300 m²) huisvest het project Brussels Greenbizz met een incubator voor bedrijven uit de milieusector (2.815 m²) en productieateliers (5.505 m²). Het tweede (4.500 m²), dat momenteel on hold staat, zal plaats bieden aan ateliers en ruimten voor de productie van immateriële goederen. De werken voor het eerste gebouw zijn van start gegaan en zouden in september 2015 klaar zijn.
Brucenter is het netwerk van de bedrijven centra van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In de loop van 2014 heeft Brucenter allerlei activiteiten georganiseerd en gecoördineerd om de bedrijvencentra te valoriseren. Het gaat om vormingen, netwerkevents en deelnames aan platformen die hun zichtbaarheid verhogen:
Het project Brussels Greenbizz is gegroeid uit een samenwerking tussen impulse. brussels (voorheen het Brussels Agentschap voor de Onderneming), Leefmilieu Brussel, het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) en citydev. brussels. In dit project staan duurzaamheid en ecoconstructie (afval, materialen, watergebruik ...) centraal. De incubator wordt passief en de ateliers zullen voldoen aan de zeerlage-energiecriteria. Brussels Greenbizz, dat voor 14.410.627 euro gesubsidieerd wordt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), zal op termijn ongeveer 200 banen opleveren.
> deelname aan de beurs Ondernemen; > netwerkactiviteiten in de bedrijvencentra Euclides, Partnerdorp en Ateliers des Tanneurs; > thematische vormingsdagen: marketing en verkoop, communicatie en sociale media, juridische aspecten, timemanagement, onthaaltechnieken, eerste hulp; > deelname aan het Irisfeest; > een event in het bedrijvencentrum Pepibru, in aanwezigheid van Didier Gosuin, Brussels minister bevoegd voor economie en tewerkstelling; > oprichting van een werkgroep voor de optimalisering van de gegevens en informatie over de gevestigde ondernemingen; > medewerking aan de organisatie van Business Apero in Brussels (netwerkevents). De koepel van de incubators zette soortgelijke activiteiten op touw (netwerken, vormingen, deelname aan de beurs Ondernemen).
Brussels Greenbizz
Irisphere citydev.brussels werkt als vertegenwoordiger van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest samen met 10 Europese partners mee aan het C2C Bizz-programma. Dit programma omvat een hele reeks principes en aanbevelingen voor het ecologisch ontwerp van economische activiteitenparken. Het onderzoek is er voornamelijk op toegespitst de processen energiezuiniger te maken, synergieën tussen de bedrijven te creëren, afval te valoriseren, bij voorrang hernieuwbare energiebronnen te gebruiken, alternatieve mobiliteit te verbeteren en te onderzoeken en de biodiversiteit te bevorderen. In dit kader hebben citydev.brussels en EcoRes beslist samen het Brusselse luik van het pilootproject C2C Bizz, onder de naam Irisphere, te ontwikkelen. Irisphere is eerst en vooral een begeleidingsproject voor bedrijven die hun milieu- en economische prestaties willen verbeteren. Het partnerschap tussen citydev.brussels en EcoRes biedt hun na een diagnose oplossingen op het vlak van energie, mobiliteit, afval en resources. Meerdere synergieën tussen bedrijven zagen reeds het licht.
De gekozen zone voor economische activiteiten in Neder-Over-Heembeek omvatte de sites Mercator, Galilei, Tweebeek en Marly. Aangemoedigd door de behaalde resultaten werd het project vervolgens uitgebreid naar het noorden van de kanaalzone. Het C2C Bizz-programma liep af op 31 december 2014. citydev.brussels heeft in het kader van de EFRO-programmering 2014-2020 een kandidaatsdossier ingediend om de praktische toepassing van kringloop economie tussen bedrijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te versterken en uit te breiden.
EFRO 2014-2020 De regering heeft op 12 mei een project oproep gelanceerd in het kader van de nieuwe EFRO-programmering. Het operationeel programma is opgebouwd rond vier grote uitdagingen: de economische en maatschappelijke valorisatie van OOI (Onderzoek, Ontwikkeling & Innovatie), het concurrentievermogen van de kmo’s, milieu- en energieaspecten en de vermindering van de sociaaleconomische dualisering.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
32
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
35
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
De website telt 1.683 aanbiedingen, goed voor 1.088.000 m² kantoren, 331.000 m² ateliers en opslagplaatsen, 12,5 hectare bedrijfsgrond en 87.000 m² handelszaken. Gosset
Alain Doornaert (inventimmo)
30 jaar inventimmo inventimmo.brussels biedt de bedrijven een online-inventaris van al het bedrijfsvastgoed dat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te koop of te huur staat. Deze door citydev.brussels ontwikkelde referentiedatabank van het bedrijfsvastgoed in Brussel vierde in 2014 haar dertigste verjaardag. In de loop der jaren heeft inventimmo.brussels zijn onderzoeksgebied verbreed. De databank overspant nu alle aspecten van het vastgoed- en economische leven van Brussel en biedt een inventaris van alle goederen: kantoren, ateliers, opslagplaatsen, handelsruimten en bedrijfsgronden. De dienst is het resultaat van een samenwerking met de Brusselse vastgoedactoren: de vastgoedkantoren, de eigenaars en Atrium. De informatie van de wekelijkse update van de databank wordt verspreid onder de 1.700 bedrijven die zich inschreven voor de nieuwsbrief.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
inventimmo.brussels gebruikt de gegevens van de databank bovendien om samen met Brussel Stedelijke Ontwikkeling te werken aan een aantal studies over de Brusselse economische realiteit. Het gaat onder meer om studies over het kantorenpark en industrieel vastgoed, waarin de cijfers gebruikt worden om zicht te krijgen op het leegstandspercentage, de geografische ligging van het aanbod, de evolutie van de markt, de gebruikers ...
Overzicht van het kantorenpark Voor de derde keer hebben de directie Studies en Planning van Brussel Stedelijke Ontwikkeling en inventimmo.brussels van citydev.brussels zich over de situatie op de kantorenmarkt in de Rand gebogen. Vaststelling: in de businessparken in de Rand rond Brussel ligt de leegstand nog steeds boven de 30 %, wat onrustwekkend hoog is. Daarnaast hebben de twee diensten - naar jaarlijkse gewoonte sinds 2007 - de situatie op de Brusselse kantorenmarkt onderzocht door hun gegevens over het gewestelijk grondgebied samen te voegen. Uit die analyse blijkt dat de leegstand eindelijk afneemt in de gedecentraliseerde wijken en laag blijft in de centrale wijken.
Te veel leegstaande kantoren Ook het fenomeen van de blijvende leegstand werd onderzocht. In de Rand stond meer dan twee derde van de kantoren die in 2010 al te huur of te koop stonden, in 2013 nog steeds leeg. Door de aanhoudende vastgoedcrisis zien eigenaars zich genoodzaakt hun huurprijzen enorm te laten zakken.
De Rand wordt vaak voorgesteld als concurrent van Brussel omdat die aantrekkelijk zou zijn voor tertiaire bedrijven. Deze bewering moet wel genuanceerd worden. Bedrijven kiezen hun ligging volgens een complexe logica gebaseerd op vele criteria: de huurprijs, de lokale belastingen, de bereikbaarheid, de nabijheid van de Ring of luchthaven ... maar ook op basis van andere aspecten die hun ontwikkeling ten goede komen. Uitgaande van de leegstandscijfers lijkt de situatie op de vastgoedmarkt er in Brussel op vooruit te gaan. De Rand zuigt de Brusselse bedrijven niet aan.
Overzicht van de productieactiviteiten Het derde nummer van het Overzicht van de productieactiviteiten analyseerde in welke mate de verontreiniging van bedrijfsgronden het hergebruik van die gronden in de weg staat. Leefmilieu Brussel, citydev.brussels, de Haven van Brussel en Brussel Stedelijke Ontwikkeling legden hun gegevens en ervaringen naast elkaar, interpreteerden ze en maakten de balans op.
Gezien het industriële verleden van Brussel zijn de resultaten eerder geruststellend: 82 % van de Brusselse bodems (13.143 ha) is niet verontreinigd. De overige 18,4 % (2.957 ha) is opgenomen in de inventaris van de bodemtoestand van Leefmilieu Brussel. Van die 18,4 % valt slechts 8,6 % (1.381 ha) in de groep van de mogelijk verontreinigde bodems. De studie schat dat in heel het gewest nog ongeveer 400 ha zal moeten worden behandeld. De volledige behandeling zou 288 miljoen euro kosten en minstens 14 jaar in beslag nemen. Door de gegevens van Leefmilieu Brussel samen te voegen met de gegevens uit de vorige nummers van het Overzicht van de productieactiviteiten, kon citydev.brussels de potentiële negatieve impact van bodem verontreiniging op de ontwikkeling van economische activiteiten in het Brussels gewest meten. De indicatoren zijn bemoedigend: ondanks de kosten die bodemverontreiniging met zich meebrengt en de tijd die ze in beslag neemt, vormt ze op middellange en lange termijn geen onoverkomelijk obstakel voor nieuwe bedrijfsprojecten in Brussel. Sinds 2004 liet citydev.brussels voor 77 sites de eventuele verontreinigingsgraad onderzoeken. Voor 27 van de in totaal 86 ha was risicobeheer of sanering nodig. Dit kostte alles samen 8,5 miljoen euro. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Economische Expansie
34
ONZE OPDRACHT | Stadsvernieuwing
37
ONZE OPDRACHT | Stadsvernieuwing
Dewez
ONZE OPDRACHT
Piers-Schmitz
Stadsvernieuwing Op het vlak van stadsvernieuwing heeft citydev.brussels als opdracht koopwoningen ter beschikking te stellen van gezinnen met een middeninkomen. Met de bevolkingsexplosie in het vooruitzicht is het van essentieel belang de levenskwaliteit in Brussel te vrijwaren. Dit kan via multifunctionele, duurzame projecten die aangename, betaalbare woningen combineren met voorzieningen voor de bewoners.
Verwervingen 2014
Projecten 2014
In 2014 verwierf citydev.brussels twee sites om er ten volle haar opdracht voort te zetten, die erin bestaat middelgrote woningen te bouwen. Mede dankzij deze verwervingen zou citydev.brussels op 5 jaar tijd 1.000 woningen voor gezinnen met een middeninkomen moeten kunnen bouwen.
Een aantal grote werven gingen in 2014 van start of werden voortgezet, alle met hetzelfde doel: woningen ontwikkelen en gezinnen met een middeninkomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest houden.
BARCELONA (Vorst)
Dit kleinschalige, duurzame project zal een meerwaarde betekenen voor de buurt tussen metrostations Belgica en Pannenhuis. Het telt 13 passiefappartementen.
Op dit stuk grond van 5.600 m² komen zo’n 110 woningen (investering van 4.500.000 euro).
VANDERGOTEN (Laken) Eind 2014 verwierf citydev.brussels deze site van 2.946 m², waarop voorheen de verhuisfirma Vandergoten gevestigd was. Deze ruimte maakt deel uit van het duurzame wijkcontract Bockstael. Er komen een veertigtal woningen.
DUBRUCQ-SCHELDE (Sint-Jans-Molenbeek)
PIERS-SCHMITZ (Sint-Jans-Molenbeek) Dit complex aan de ingang van metrostation Zwarte Vijvers bevat een handelsgelijkvloers en vier verdiepingen met tien woningen. Leefmilieu Brussel riep dit project uit tot voorbeeldgebouw.
DEWEZ (Jette)
Piers-Schmitz
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Brusselse regering van 26 september 2013 van toepassing zijn.
DUCUROIR (Vorst) Project Ducuroir telt 32 citydev.brusselswoningen en 32 woningen die de privé partner tegen vrije prijs op de markt bracht. In 2014 heeft de commerciële dienst van citydev.brussels de verkoop afgerond.
VANDERMAELEN (Sint-Jans-Molenbeek) Dit project is het sluitstuk van Linkeroever in Sint-Jans-Molenbeek. Het passiefgebouw met 31 appartementen is gebouwd met de allernieuwste duurzame technieken en materialen. 30 % van de woningen zijn bovendien nulenergiewoningen.
BOURGEOISHOF (Sint-Agatha-Berchem) De commercialisering van dit woonproject ging van start in 2014. Het is ideaal gelegen tussen het Dokter Schweitzerplein en de Basiliek van Koekelberg. Dit “dorp in de stad” telt 36 passiefappartementen.
In dit reconversieproject werden de voormalige gebouwen van Pfizer verbouwd tot 34 appartementen en een crèche met 36 opvangplaatsen. Het is het eerste project waarin de nieuwe voorwaarden voor de aankoop van een geconventioneerde woning zoals bepaald in het besluit van de citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Stadsvernieuwing
36
ONZE OPDRACHT | Stadsvernieuwing
39
ONZE OPDRACHT | Stadsvernieuwing
Duurzame Wijk Tivoli is een referentie voor duurzamewijkprojecten in de hoofdstad van Europa. Duurzame Wijk Tivoli
Dubrucq
Duurzame Wijk Tivoli
Precaire bezettingen
Eind 2013 werd de promotieopdracht Duurzame Wijk Tivoli een eerste keer gegund. De conclusies van het analyse verslag van de offertes werden bevestigd en de opdracht werd in juli 2014 definitief gegund aan de tijdelijke vereniging PARBAM. Het ontwerpersteam is in september 2014 aan de slag gegaan. Hun doel is nog voor de zomer van 2015 de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning in te dienen. Met dit voor ogen hebben de promotor en de projectverantwoordelijken bij citydev.brussels en ImmoTivoli onderhandelingen aangeknoopt met alle actoren die bij dit project betrokken zijn: de Stad Brussel (stedenbouw, mobiliteit, crèches, wegennet, netheid), de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM), de Lakense Haard, de gewestelijke administratie, Net Brussel, Periferia ... Ze willen zich ervan vergewissen dat deze actoren zullen meewerken aan het welslagen van deze grootse duurzamewijkoperatie.
Door de talloze administratieve procedures blijven de gronden die citydev.brussels aankoopt voor projecten van economische ontwikkeling of huisvesting soms gedurende een zekere tijd onbebouwd. Ze worden dan verhuurd of ter beschikking gesteld van cultuurverenigingen, handelszaken, alternatieve woonprojecten ... Hetzelfde geldt voor gebouwen die gerenoveerd worden en nog niet worden gebruikt.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Deze precaire bezettingen scheppen banen, brengen dynamiek in de wijken en creëren sociale banden. Ze kaderen dus perfect in de opdrachten van citydev.brussels. In 2014 brachten ze 49.950 euro op.
Een gebouw werd enkele weken gebruikt door Savage Film voor de opnames van de film Diamant noir.
LAVOISIER (Sint-Jans-Molenbeek) Een deel van het perceel wordt gebruikt door de vzw Brussels Major Events (opslag van containers).
KMO-PARK NEWTON (Anderlecht) Stésud (opslag van computers) gebruikte twee maanden een module. Ook Cervis gebruikte drie maanden een module (decoratie-ateliers tijdens de opnames van de film La Dame dans l’auto).
VESALIUS - PIRAMIDE (Sint-Lambrechts-Woluwe) Sinds oktober 2014 wordt de Piramide gebruikt door de vzw Rapanui (artistiek platform).
DUURZAME WIJK TIVOLI (Laken) In 2014 werden gronden ter beschikking gesteld van een Lidl-vestiging tijdens verbouwingen en van het circus Pauwels.
DA VINCI (Evere) Een deel van het gebouw wordt sinds eind 2013 gebruikt door Rideau de Bruxelles (opslag/fabricage van decors en rekwisieten). Een ander deel wordt gebruikt door de vzw [e]utopia (opslag van decors en rekwisieten).
GOSSET (Sint-Jans-Molenbeek) Sinds september 2014 wordt de gelijkvloerse verdieping gebruikt door La Fondation Sonore (events).
Nieuwe voorwaarden voor de aankoop van een woning Het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 26 september 2013 betreffende de uitvoering van de stadsvernieuwingsopdrachten van de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft nieuwe voorwaarden voor de aankoop van geconventioneerde woningen vastgelegd, die sinds begin 2014 gelden. Kopers van een citydev.brussels-woning moeten aan volgende voorwaarden voldoen: > minstens 18 jaar zijn op de datum van de aankoop; > op de datum van aankoop geen eigenaar of vruchtgebruiker zijn, alleen of samen met hun echtgenoot/echtgenote of samenwonenden, van onroerende goederen in België die hoofdzakelijk bestemd zijn voor bewoning; > in België onderworpen zijn aan de personenbelasting; > tijdens het referentiejaar, alleen of samen met hun echtgenoot/echtgenote
of samenwonenden, geen gezamenlijk belastbaar inkomen* hebben genoten dat hoger ligt dan 59.311,68 euro, vermeerderd met 5.535,19 euro voor de eerste persoon ten laste en met 2.768,22 euro voor iedere bijkomende persoon ten laste**; > zich ertoe verbinden de woning gedurende een periode van 20 jaar vanaf de datum van ingenottreding ononderbroken zelf en uitsluitend als hoofdverblijfplaats te bewonen, en er hun wettelijke woonplaats te vestigen. * c itydev.brussels bepaalt het gezamenlijk belastbaar inkomen op basis van de helft van het laagste inkomen en het volledige hoogste inkomen. ** cijfers op 1/1/2015.
Voorheen bedroeg de maximale verkoopprijs 1.200 euro/m². Met het nieuwe besluit bedraagt de maximumverkoopprijs gemiddeld 1.500 euro/m² per project.
Een citydev.brusselswoning verhuren: een evenwichtsoefening Tijdens de 20-jarige termijn kunnen de eigenaars van een citydev.brussels-woning
hun woning verhuren. Sinds 2014 gelden ook hiervoor strengere regels. Bij een verhuuraanvraag moet de raad van bestuur van citydev.brussels immers een evenwicht zoeken tussen enerzijds het maatschappelijk doel van de aanzienlijke investering die het Brussels Hoofdstedelijk Gewest doet via zijn subsidie aan citydev. brussels en waar de kopers de rechtstreekse begunstigden van zijn (30 % korting bij aankoop) en anderzijds de vrijheid die de kopers hebben om hun woning te verhuren. In een eerste fase wordt de verhuur toegestaan indien de eigenaar zijn citydev.brussels-woning verhuurt via een sociaal verhuurkantoor (SVK). Hoewel de maximale huurprijs bepaald door de SVK’s wat lager ligt dan de marktprijs, biedt deze manier van verhuren wel voordelen: eigenaars weten zeker dat de huur maandelijks betaald wordt en dat de woning wordt onderhouden. Als een verhuur via een SVK niet mogelijk of wenselijk is, laat de raad van bestuur de verhuring alleen toe in uitzonderlijke omstandigheden zoals verhuis naar het buitenland, een echtscheiding, een gewijzigde gezinssamenstelling die de bewoning van het appartement onmogelijk maakt … citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Stadsvernieuwing
38
ONZE OPDRACHT| Gemengde projecten
41
ONZE OPDRACHT | Gemengde projecten
Duurzame Wijk Tivoli en Brussels Greenbizz Brussels Greenbizz
citydev.brussels kocht een grond van bijna 4,5 hectare begrensd door de Dieudonné Lefèvrestraat, de Tivolistraat, de Molenbeeksestraat en de Claessensstraat in Laken. Dit grootse project behelst een nieuwe duurzame wijk met ruim 400 passief woningen, waarvan 1/3 in samenwerking met de BGHM, en ruimte voor economische activiteiten. Duurzame Wijk Tivoli is, met zowel woningen, openbare ruimten, handelszaken en voorzieningen als bedrijfsruimten, een echt voorbeeldproject. Ook het proces van burgerparticipatie is opmerkelijk. Het deel bestemd voor bedrijven bestaat uit twee gebouwen. Het eerste (8.300 m²) huisvest het project Brussels Greenbizz (zie pagina 32). Het einde van de werf van het eerste gebouw is voorzien voor september 2015. De ontwikkeling van het tweede (4.500 m²) staat on hold.
Duurzame Wijk Tivoli
ONZE OPDRACHT
Gemengde projecten De ontwikkeling van een metropool als Brussel brengt tal van evolutieve uitdagingen en bijhorende doelstellingen met zich mee op het vlak van demografie, milieu, mobiliteit, economie, cultuur, onderwijs, stedenbouw ... Want een stad staat nooit stil. Een stad is een complex orgaan waarin tal van systemen, infrastructuren en diensten interageren. Samen vormen ze haar ecosysteem dat zo goed mogelijk moet worden beheerd. Om deze uitdagingen aan te gaan, kiest citydev.brussels steeds vaker voor de realisatie van gemengde projecten die woningen (zowel nieuwbouw als renovatie), kmo-ruimten en voorzieningen op dezelfde site verenigen. Het doel van deze projecten is (opnieuw) multifunctionele en duurzame wijken tot stand te brengen.
Brussels Greenbizz
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Duurzame Wijk Tivoli en burgerparticipatie Duurzame Wijk Tivoli
In het kader van de doelstelling duurzame voorbeeldwijk Tivoli lanceerde citydev.brussels begin 2012 een burger participatieproces in samenwerking met
City Gate
het gespecialiseerde studiebureau Periferia. De bedoeling van de participatieve benadering is de programmering van dit gemengd project te finetunen en een structuur op te zetten die de participatieve governance kan overnemen na afloop van de bouwwerken. Voor de wijkbewoners werden infosessies en workshops georganiseerd over de toekomst van de wijk, het specifieke karakter ervan, de openbare ruimten, mobiliteit ... Dit participatieproces lag door de onderzoeksprocedure van het dossier meer dan een jaar stil en werd op 13 november 2014, na de gunning van de opdracht, hervat met een voorstelling van het geselecteerde project.
City Gate Aan de vereniging O2 BAU werd een stedenbouwkundige opdracht toevertrouwd, die resulteerde in de goedkeuring van het masterplan voor het project City Gate in Anderlecht en de omliggende openbare ruimten. Het programma van City Gate is vernieuwend en ambitieus. Flexibiliteit in de bestemming van de gebouwen is de sleutel tot functionele en sociale gemengdheid. Het programma wil ook voorzien in diverse behoeften van de wijk met een crèche en sportvoorzieningen.
City Gate
Er komen 31.265 m² woningen, 1.150 m² productieactiviteiten en 7.800 m² polyvalente ruimten, waaronder een sporthal (3.030 m²) en een crèche (875 m²). In 2014 werd de aanvraag tot verkavelingsvergunning afgerond. Begin 2015 werd ze ingediend. citydev.brussels heeft zich ook kandidaat gesteld voor subsidies van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) voor de financiering van de bouw van de crèche. De huizenblokken Goederen en Grondels van City Gate zullen het voorwerp uitmaken van een enkele opdracht. Eind 2016 zou de promotor worden aangewezen en de stedenbouwkundige vergunning zou in het voorjaar van 2018 moeten worden afge leverd. Het einde van de werf is gepland voor de zomer van 2020. Voor de kop van het huizenblok gevormd door de Kubornstraat, de Goederenstraat en de Tweestationsstraat, organiseerde citydev.brussels in 2014 al een promotieopdracht. Op dit stuk komen 14.365 m² woningen (120 eenheden) en een handels ruimte van 755 m². De selectiefase is intussen afgerond en de geselecteerde kandidaten ontvingen het bestek. De opdracht wordt gegund in het voorjaar van 2015. De stedenbouwkundige vergunning wordt verwacht in oktober 2016 en het einde van de werf is gepland voor eind 2018. citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
ONZE OPDRACHT | Gemengde projecten
40
citydev.brussels | Algemene Diensten
43
citydev.brussels | Algemene Diensten
Deelneming van citydev.brussels in andere structuren Bedrijvencentra (*)
EEBIC
Bedrijvencentrum Molenbeek Dansaert
citydev.brussels
Valorisatie van het patrimonium van citydev.brussels
Algemene Diensten
In 2014 verkocht citydev.brussels een aantal goederen uit haar patrimonium om de in de beheersovereenkomst bepaalde opbrengsten te realiseren.
MEUDON Vitess’ke, Test OV en Horecaland kochten 7.000 m² op de site Meudon. Die verkoop was goed voor in totaal 953.729 euro.
CARLI Endress+Hauser kocht op de site Carli 10.211 m² voor een bedrag van 3.471.740 euro.
INCUBATOR EEBIC Incubator en business center EEBIC (Erasmus European Business and Innovation Center) is al meer dan 20 jaar in Anderlecht gevestigd en startte met de constructie van een nieuw gebouw op de site Erasmus. Gosset
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
De Université libre de Bruxelles kocht in het kader van deze operatie vijf verdiepingen van het huidige gebouw van EEBIC voor een bedrag van 695.000 euro.
Euclides
VERKOOP VAN BOUWGROND IN VERKAVELING LE MARLY citydev.brussels verkocht in Neder-OverHeembeek 7 kavels bouwgrond voor woningen (samen 1.835 m²) voor in totaal 1.057.838 euro.
Deconsolidatie citydev.brussels is sinds 1 januari 2011 gedeconsolideerd. De begroting van de instelling wordt dus niet langer samengevoegd met die van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en staat los van de begrotings doelstellingen die Europa het gewest oplegt. Vóór de deconsolidatie financierde de instelling haar activiteiten enkel via dotaties van het gewest en via haar eigen opbrengsten. Nu kan citydev.brussels ook een beroep doen op externe financiering. Deze unieke positie in het landschap van de Brusselse overheidsfinanciën creëert kansen voor de gewestregering die via citydev. brussels bepaalde projecten kan uitvoeren zonder de gewestbegroting te bezwaren.
Zo kon citydev.brussels dankzij haar gedeconsolideerde statuut in 2014 in opdracht van de regering twee panden kopen voor een totaalbedrag van 15.250.000 euro. Het eerste gebouw voor het Huis van het ondernemerschap, de innovatie, het onderzoek en de handel in Sint-Gillis kocht ze voor bijna 12 miljoen euro. Drie Brusselse instellingen van openbaar nut (Innoviris, Atrium en impulse.brussels) vinden er onderdak. Het tweede gebouw, het Bicommunautair huis in de Koningsstraat in Brussel, wordt de thuishaven van een aantal vzw’s die voor de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) werken.
La Lustrerie m-Brussels Village Pepibru
totaalkapitaal
%
90.728,01
100.147,96
90,6
250.777,00
849.406,00
29,5
64.475,61
176.068,00
36,6 65,6
21.400,00
32.600,00
62.000,00
170.860,00
36,3
41.000,00
101.000,00
40,6
Partnerdorp
18.200,00
38.100,00
47,8
2Bhub
25.000,00
175.000,00
14,3
aandeel van citydev.brussels
totaalkapitaal
%
Brussels Greenbizz
500.000,00
1.600.000,00
31,3
EEBIC
3.727.847,09
8.333.824,23
44,7
ICAB
500.000,00
1.851.000,00
27,0
aandeel van citydev.brussels
totaalkapitaal
%
6.000,00
22.000,00
27,3 20,1
Incubators
Activiteitencoöperaties Backstage Bruxelles Emergences
3.000,00
14.900,00
aandeel van citydev.brussels
totaalkapitaal
%
1.500,00
6.250,00
24,0
1.263.750,00
2.579.250,00
49,0
59.494,45
247.893,52
24,0
Brusselse Maatschappij voor Vastgoedontwikkeling
8.685.000,00
9.500.000,00
91,4
Maatschappij voor de Verwerving van Vastgoed
10.980.980,91
147.957.957,91
7,4
aandeel van citydev.brussels
totaalkapitaal
%
18.500,00
75.000,00
24,6 24,0
Andere Anderlecht Moulart Europees Centrum voor Fruit en Groenten Crystal Palace
Niets dan voordelen dus voor het Brussels gewest: het patrimonium wordt ontwikkeld en de Brusselse overheidsinstellingen krijgen kwaliteitsvolle gebouwen tot hun beschikking.
aandeel van citydev.brussels
PPS O.W.B. Brusselse Renovatie
18.000,00
75.000,00
Noordwarande
20.298,00
469.960,00
3,8
14.880,00
62.000,00
24,0
2.391.604,53
2.393.200,0
99,9
14.873,61
61.973,38
24,0
Jette Village
17.800,00
74.400,00
23,9
Mercuria
18.000,00
75.000,00
24,0
18.000
75.000,00
24,0
17.856,00
74.400,00
Immograna ImmoTivoli Alpha Development
Immosoust Bervoets Real Estate
(*) de deelnemingen in de bedrijvencentra zijn op naam en voor rekening van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en zijn bijgevolg niet opgenomen in de balans van citydev.brussels
24,0 (bedragen in euro)
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Algemene Diensten
42
citydev.brussels
45
citydev.brussels
citydev.brussels
44
Engagement Gemoedelijkheid Dynamisme
Bedrijfscultuur en communicatie Met hun expertise zijn de personeelsleden van citydev.brussels de beste ambassadeurs van de projecten die de instelling in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verwezen lijkt. Ze ontwikkelen zeer veel en zeer uiteenlopende projecten. Daarom organiseert de instelling regelmatig events, op de werkvloer maar ook daarbuiten. Op 7 februari 2014 vond zo een bezoek plaats aan bedrijfssites van de Economische Expansie en woonprojecten van de Stads vernieuwing. Voor een aantal medewerkers was dit de uitgelezen kans om sites als Jette Village, Dewez, Mercator, Tweebeek, Galilei, Aa-Kaai, Kmo-park Newton, Bervoets, Ducuroir, City Gate, Bara-De Lijn en Linkeroever eens met eigen ogen te zien. Een andere voltreffer was het personeelsfeest van 13 juni 2014. Ter gelegenheid van haar 40ste verjaardag trakteerde citydev. brussels haar personeelsleden op een diner en dansavond. Met dit event wilde de instelling de mede werkers bedanken voor het geleverde werk, maar ook de teamgeest versterken.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Nog voor haar 40ste verjaardag organiseerde citydev.brussels op 7 oktober 2014 het colloquium “De overheidsmissie in complex gebied” in de Albert Hall. Experten uit binnen- en buitenland deelden er hun ervaringen met meer dan 300 deelnemers waaronder architecten, ondernemers, projectontwikkelaars, ver tegenwoordigers van Brusselse instellingen, gemeentepersoneel, sociale partners, politici en nog actieve en gepensioneerde personeelsleden. Op Green Mobility Day stelde de instelling haar groene vervoermiddelen aan haar medewerkers voor. citydev.brussels heeft namelijk een aantal elektrische fietsen en auto’s, een essentieel onderdeel van haar dynamisch milieubeheer.
We bezinnen ons over groene mobiliteit en stellen tegelijk een aantal concrete instrumenten voor. Zo beschikt de instelling over elektrische fietsen die het personeel kan gebruiken voor korte verplaatsingen. Sinds september 2014 hebben we ook drie elektrische wagens. Iedereen kan ze gebruiken om zich te verplaatsen. Deze wagens werden - als echte ambassadeurs van citydev.brussels - getooid met de kleuren van de instelling. Gert Van der Eeken
citydev.brussels moedigt haar personeels leden ook aan om te sporten en de kleuren van de instelling te verdedigen op sport events. Zo namen in 2014 verschillende medewerkers deel aan de 20 km door Brussel en aan de Immorun.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels
47
citydev.brussels
citydev.brussels
46
Een team ten dienste van het Brussels gewest
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
De 135 medewerkers van citydev.brussels gaan dagelijks een uitdaging van formaat aan: zin geven aan de stad.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Algemene Administratie
citydev.brussels
Mobiliteitsplan
Natuurplan
Algemene Administratie
In 2014 werden verschillende acties ondernomen om de bereikbaarheid van de sites voor economische activiteiten van citydev.brussels te verbeteren.
Het ontwerp van Natuurplan van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tracht de ontwikkeling van de stad te verzoenen met de natuur. Het gewest richt zijn beleid op biodiversiteit en de ontwikkeling en bescherming van de natuur en wil de Brusselaars daarvoor mobiliseren.
Voor de site Da Vinci heeft citydev.brussels het zonemobiliteitsplan, dat opgemaakt werd in samenwerking met de bedrijven, verder opgevolgd. De instelling blijft ook de rol van mobiliteitsfacilitator spelen in het kader van openbare en privéprojecten rond de site. Tijdens de Week van Vervoering zetten een aantal bedrijven fietsacties op touw. Wat de mobiliteitsaudit op 10 sites voor economische activiteiten betreft, heeft citydev.brussels de uitwisselingen met het oog op een terugkerende samenwerking met de overheidsdiensten voortgezet en op de sites sensibiliseringsacties gevoerd. In het kader van haar eigen bedrijfs vervoerplan heeft citydev.brussels op de maatschappelijke zetel een aantal acties georganiseerd: communicatie, promotie van alternatieve vervoersmiddelen en onderhoud van de fietsen van het personeel dat geregeld per fiets naar het werk komt.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
49
citydev.brussels | Algemene Administratie
In april 2014 mocht citydev.brussels in het kader van het openbaar onderzoek haar advies over het ontwerpplan geven, meer bepaald over de maatregelen die haar activiteitensectoren zouden kunnen beïnvloeden.
citydev.brussels neemt ook deel aan de door het gewest uitgevoerde studies in het kader van het Strategisch Plan voor het Goederenvervoer en het bedrijfsleveringsplan.
De instelling heeft haar belangstelling voor samenwerking tussen de gewestactoren herhaald en de oprichting van een werkgroep voorgesteld. Die zou thema’s als de inrichting van industriesites of wegen, of de integratie van concepten uit de duurzame ontwikkeling in woonprojecten en projecten voor economische activiteiten kunnen behandelen. citydev.brussels verlaat zich vooral op haar expertise inzake natuurbeheer in industriezones, waar het cruciaal is het evenwicht te bewaren tussen de werkingsnoden van de bedrijven en de bescherming van nietbebouwde ruimten.
Label Ecodynamische onderneming met drie sterren In februari 2014 hernieuwde Leefmilieu Brussel het label Ecodynamische onderneming met 3 sterren van citydev.brussels, dat is het hoogste niveau van ecobeheer inzake milieubeheerssystemen erkend door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. citydev.brussels behield het 3-sterrenlabel dankzij een reeks doeltreffende maat regelen: de opvolging van het verbruik met relevante indicatoren en de vermindering van het papier- en energieverbruik, de systematische digitalisering van inkomende en uitgaande documenten, het gebruik van ecologische schoonmaakproducten en kantoorbenodigdheden, talloze communicatie- en sensibiliseringsacties voor alternatieve mobiliteit, verstandig papierverbruik, afvalsortering ...
gebruik genomen. Tijdens een initiatiesessie werd de personeelsleden getoond hoe ze de wagens moeten gebruiken en opladen aan de laadpalen op de binnenplaats van citydev.brussels. De wagens veroorzaken geen lucht- of geluidsverontreiniging en worden opgeladen met groene stroom. Dat komt de levenskwaliteit en het leefmilieu in onze stad ten goede. Het label is een officiële erkenning voor milieusparende acties in de maatschappe lijke zetel, maar ook daarbuiten om te benadrukken dat citydev.brussels die duurzame lijn transversaal wil doortrekken in al haar projecten van stadsvernieuwing en economische ontwikkeling (passiefwoningen, bodemsaneringen, natuurlijk beheer van niet-bebouwde ruimten ...).
In 2014 werd ook besloten af te stappen van dienstvoertuigen op diesel. Daarom werden 3 elektrische wagens gekocht. In oktober 2014 werden deze wagens in
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Algemene Administratie
48
citydev.brussels | Algemene Administratie
51
citydev.brussels | Algemene Administratie
Door de gedeelde reflectie vergroot het ondernemingsplan ieders verantwoordelijkheid. Het laat een heldere, projectmatige resultaatopvolging met precieze indicatoren toe.
Ondernemingsplan 2014-2018 De beheersovereenkomst die citydev. brussels op 16 oktober 2013 met de Brusselse Hoofdstedelijke Regering afsloot, bepaalt onder andere dat de instelling een onder nemingsplan 2014-2018 moet opmaken. Dit plan omvat een beschrijving van de waarden en de opdrachten van citydev. brussels, een beschrijving van haar economische, sociale en institutionele context, een SWOT-analyse, een definitie van de strategische ontwikkelingskrachtlijnen en een actieplan met doelstellingen.
COÖPERATIEVE AANPAK Voor de opmaak van het ondernemingsplan heeft citydev.brussels gekozen voor een participatieve en creatieve methodologie, waarbij interactie en betrokkenheid van alle personeelsleden centraal stonden. Er werden verschillende werkorganen opgericht: de werkgroep diagnostiek, het stuurcomité en de werkgroep interne en externe communicatie. De personeelsleden werden doorheen het hele proces uitgenodigd om deel te nemen. Iedereen heeft de voorbereide teksten citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
kunnen inzien en kon opmerkingen maken of wijzigingen voorstellen. Wie wou, kon zo meeschrijven aan de diagnostiek.
STUURCOMITÉ Zodra de diagnostiek afgerond was, richtte het stuurcomité zich op de opmaak van het actieplan. Daarin zijn de strategische en operationele doelstellingen van citydev.brussels opgenomen in de vorm van actiefiches. Elke actiefiche vermeldt de titularis van het project, de te bereiken resultaten (doelstellingen), de inzet, de realisatietermijn, de noodzakelijke of gewenste externe samenwerking, de specifiek te voeren communicatie en de budgettaire aspecten.
THEMAWORKSHOPS Op 31 maart 2014 organiseerden het departement Gemengde projecten en de algemene directies Stadsvernieuwing en Economische Expansie drie themaworkshops. Alle personeelsleden en bestuurders van citydev.brussels konden vrijblijvend deelnemen.
OPVOLGING VAN HET PLAN Het stuurcomité zal drie keer per jaar samenkomen om de vorderingsstaat van de verschillende projecten te overlopen. Aan de projectverantwoordelijken zal worden gevraagd het betrokken project voor te stellen aan de hand van een modelreportingfiche.
Prestatie-indicatoren In oktober 2013 sloot citydev.brussels haar eerste beheersovereenkomst met de Brusselse regering. De beheersovereenkomst legt de verschillende opdrachten van citydev.brussels op het vlak van economische ontwikkeling en stadsvernieuwing vast en bepaalt de doelstellingen die de instelling moet bereiken. Een greep uit de belang rijkste doelstellingen die tegen het einde van de overeenkomst behaald moeten zijn: op 5 jaar tijd 1.000 woningen produceren, het aantal banen op onze sites behouden of verhogen, en de bezettingsgraad van de gronden en gebouwen behouden of vergroten.
Het stuurcomité maakte bovendien de planning op voor de realisatie en de reporting van het hele ondernemingsplan en volgde in het algemeen de opmaak van de actiefiches op. Het comité responsabiliseerde de auteurs van de actiefiches voor de verschillende aspecten van elk project, verzekerde coherentie tussen de projecten en bepaalde de prioriteiten.
Voor de evaluatie en opvolging van de beheersovereenkomst is een indicatoren boordtabel opgemaakt, die geregeld geëvalueerd zal worden. De tabel bevat 59 indicatoren, waaronder 18 prestatieindicatoren die een invloed hebben op de bonus malus.
De beheersovereenkomst legt ook de invoering op van kwalitatieve en kwantitatieve indicatoren om de verwezenlijking van de doelstellingen te meten.
Per indicator is een methodologische fiche opgesteld. Die bevat telkens het opschrift van de indicator, de gebruikte eenheid, de beschrijving, de prestatiedoelstelling, de “berekeningsmethode”, de gegevensbronnen, de frequentie en de verantwoordelijke.
Bij de jaarlijkse evaluatie brengt de instelling verslag uit bij de regering. In 2014 werden de indicatoren bepaald en gedefinieerd. De eerste resultaten zijn goed.
Bezettingsgraad van de sites:
Aantal reeds geprogrammeerde woningen:
592
Creatie van openbare ruimten:
96 %
2.700 m
2
Gemiddelde tewerkstellingsdichtheid:
115
Uitvoeringsgraad van de investeringsbegroting:
Te commercialiseren oppervlakte:
voor economische expansie
jobs per ha
25.873 m
2
101 % 99,1 %
voor stadsvernieuwing citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Algemene Administratie
50
citydev.brussels | Algemene Administratie
53
citydev.brussels | Algemene Administratie
Als instelling gewijd aan de ontwikkeling van het gewest voedt citydev.brussels de reflectie van de regering. Zij steunt het overleg tussen de diverse gewestelijke overheidsactoren, want ze is van mening dat Brussel een globale visie vergt.
Memorandum voor de nieuwe gewestregering Om de reflectie van de toekomstige regering te voeden, bezorgde citydev.brussels in juni 2014 haar 14 grote prioritaire actievoorstellen. Zo wil ze de uitvoering van haar opdrachten ten dienste van het gewest optimaliseren op het vlak van: > economische expansie: steunmaatregelen voor tewerkstelling, vermindering van de fiscale lasten en maatschappelijk verantwoord ondernemen; > stadsvernieuwing: evaluatie van de toepassing van de reglementaire instrumenten, oprichting van een overdraagbaar begrotingsfonds voor vastgoedaankopen door de Stadsvernieuwing en versoepeling van de procedures voor de vastlegging van de gewestelijke enveloppes; > stedenbouwkundige lasten: verduidelijking van de toepassing van het besluit via een omzendbrief (onder meer over de bouw van omkaderde en/of geconventioneerde woningen) en oprichting van de raad voor de coördinatie van de huisvesting;
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
> stedenbouw: aanpassing van bepaalde reglementaire stedenbouwkundige instrumenten, uitbreiding van het toepassingsgebied van de verkavelingsvergunningen naar gebieden die niet voor woongelegenheid bestemd zijn en creatie van soepelere instrumenten met een langere levensduur, en integratie van de bediening van de stadsprojecten en gebieden voor economische activiteiten in de planinstrumenten betreffende mobiliteit; > samenwerking in de overheidssector: erkenning van citydev.brussels als onmiddellijk operationele partner van de regering in de lijn van haar opdrachten die in de beheersovereenkomst worden bevestigd, en een enkele voogdijminister voor onze instelling; > saneringen: uitbreiding van het Greenfields-fonds naar woon- en gemengde projecten, en verbetering en vereenvoudiging van de bodem ordonnantie uit 2009.
Standpunt van citydev.brussels over de algemene beleidsverklaring van de regering De raad van bestuur van citydev.brussels maakte op 24 oktober 2014 een samen vatting op van de voorstellen en krachtlijnen waarmee we de doelstellingen en maat regelen van de algemene beleidsverklaring van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering willen integreren in de uitvoering van onze opdrachten. Het geheel is gestoeld op het volgende principe: “Brussel heeft een nieuwe totaalvisie nodig”. Er ging bijzondere aandacht naar de doelstelling om de economische en plan instrumenten te rationaliseren. Zo is de transversale doelstelling van functionele gemengdheid, die in de beheersovereenkomst van citydev.brussels tot volwaardige derde opdracht werd uit geroepen, een illustratie van deze gedeelde bekommernis. Voor haar twee basisopdrachten, economische ontwikkeling en stadsvernieuwing, heeft citydev.brussels herinnerd aan haar
expertise en ervaring als openbare referentievastgoedoperator. Die expertise stelt ze graag ter beschikking van de regering om de doelstellingen en maatregelen van de gewestelijke beleidsverklaring uit te voeren. De klemtoon werd ook gelegd op de noodzaak van een solide synergie tussen het gewest en citydev.brussels om informatie en ervaringen uit te wisselen over de behoeften en wensen inzake voor de stad nuttige functies.
Overlegcommissies In 2014 steeg het aantal zittingen van de overlegcommissies van de 19 gemeenten, onder meer door de verschillende hervormingen van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening. In totaal waren er 263 zittingen, met 3.349 dossiers op de agenda. In toepassing van de beslissing van onze raad van bestuur om de deelnames aan de zittingen en de dossieranalyse toe te spitsen op projecten van een zekere omvang overeenkomstig de opdrachten van de instelling, volgden de vertegenwoordigers van citydev.brussels het voorbije jaar 2.166 van de 3.349 vergunningsaanvragen op
citydev.brussels | Algemene Administratie
52
die voor advies aan een overlegcommissie werden voorgelegd. In het licht van de demografische boom die de komende 20 jaar wordt verwacht, paste de gewestregering de reglementaire instrumenten inzake stedenbouw aan. Het hoofddoel daarvan is dat er in meer bestemmingsgebieden van het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP) woningen kunnen komen, onder meer door de creatie van de ondermingsgebieden in een stedelijke omgeving (OGSO). Daarnaast moeten de reglementaire instrumenten de bevolking ook werkgelegenheid en de nodige voor zieningen verschaffen. Bovendien werd in 2014 een toename vastgesteld van het aantal aanvragen om schoolinfrastructuur uit te breiden en gebouwen tot woningen te verbouwen. Maar de noodzaak om een evenwicht te vrijwaren in het stedenbouwkundig aanbod qua bestemmingen (woongelegenheid, bedrijfsgebouwen, voorzieningen) wordt in de overlegcommissies beproefd. In de overlegcommissies toetst citydev.brussels deze parameters aan de door de raad van bestuur bepaalde prioriteiten. Ze waakt er nauwgezet op dat
in de projecten een mix van economische activiteiten, woningen en voorzieningen bewaard wordt. De aanbevelingen die citydev.brussels op het vlak van gemengdheid formuleert in de overlegcommissies worden meestal opgevolgd. Bij grote woonprojecten wordt geregeld aanbevolen om bijvoorbeeld een winkel of een bijkomende voorziening in te richten. Bovendien zetelt citydev.brussels geregeld in de begeleidingscomités van de milieu effectenstudies voor grote private of openbare projecten.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Algemene Administratie
citydev.brussels | Algemene Administratie
Humanresourcesmanagement
Het personeel
ARBEIDSREGLEMENT: MEER FLEXIBILITEIT
DIVERSITEITSPLAN
Om tegemoet te komen aan de vraag naar meer flexibiliteit in de organisatie van de arbeidstijd heeft citydev.brussels in 2014 een aantal punten van haar arbeidsreglement aangepast.
Het diversiteitsbeleid gaat uit van gelijke kansen in elk aspect van het human resourcesmanagement: van de aanwerving tot de loopbaanbegeleiding over het onthaal van nieuwe medewerkers en de ontwikkeling van competenties.
Zo is er een nieuw deeltijds arbeidsstelsel ingevoerd: het 9/10-arbeidsstelsel. Dit stelsel laat door de verschillende invulmogelijk heden ruimte voor een persoonlijke organisatie van de werktijd.
citydev.brussels heeft in 2014 een diversiteitactieplan opgesteld. Dat plan analyseert de situatie en bevat de in 2015 uit te voeren actiepunten. Deze acties draaien rond vier assen:
Er is ook gesleuteld aan de opname van het recuperatieverlof. Voortaan kan een deel worden opgenomen in uren. De rest is zoals voordien op te nemen per volledige of halve dag.
> sensibilisering rond diversiteit in het algemeen (gendergelijkheid in vacatures en bij aanwerving, op managementniveau ...);
Ten slotte is een proefproject telewerken aan de gang.
> werving en selectie (niet-discriminerende selectieprocedures, het deelnamepercentage van de doelgroepen van het diversiteitsbeleid aan de selectieprocedures verhogen, interne bevorderingsprocedures ...);
> onthaal en integratie (onthaal van nieuwe medewerkers, bestudering van de invoering van een tutoringsysteem in de instelling en een transversale vorming binnen de diensten, integratie van personen met een handicap in samenwerking met de cel Diversiteit van Actiris, gebruiksvriendelijkheid van de website ...); > vorming (gelijkekansenbeleid voor professionele ontwikkeling, sensibilisering rond diversiteit op alle hiërarchische niveaus, vormingen assertiviteit en conflictbeheer, informaticavormingen, bewustmaking van het principe van gendergelijkheid bij teammanagement ...).
Eind 2014 telde citydev.brussels 135 personeelsleden: 68 mannen en 67 vrouwen. Deze genderpariteit, een essentieel aspect van het gewestelijke diversiteitsbeleid, wordt al jaren toegepast in onze instelling. Ook in het middelmanagement (directeurs en directrices van rang A3) vinden we die evenwichtige vertegenwoordiging terug: 5 mannen tegenover 6 vrouwen. Van de 135 personeelsleden wonen er 106 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Vorming van het personeel De vorming van het personeel is een zeer belangrijk element van ons human resourcesbeleid en is trouwens een indicator van onze beheersovereenkomst. Op het einde van elk jaar zien wij er nauw op toe een ambitieus globaal vormingsplan op te zetten voor het daaropvolgende jaar. In 2014 telde het globaal vormingsplan zo’n 34 vormingen. De meeste opleidingen hebben kunnen plaatsvinden en citydev.brussels maakte hiervoor een budget
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
55
van 51.000 euro vrij. In totaal volgden niet minder dan 103 personeelsleden vorming in 2014. Alles samen zijn dat 2.460 vormingsuren. Zo organiseerde citydev.brussels vorming over volume-eigendom, de nieuwe regels inzake overheidsopdrachten, het BWRO en het BWLKE, het demografische GBP en stedenbouwkundige lasten.
Gesprekstafels Sinds enkele jaren komen een aantal personeelsleden regelmatig samen tijdens hun middagpauze om in het Nederlands een gesprek te voeren over een actueel thema. Het thema wordt hen vooraf meegedeeld en heeft altijd betrekking op het Brussels gewest.
Bevorderingen In 2014 organiseerde citydev.brussels twee bevorderingssessies. Na afloop werden 3 personen bevorderd in de graad van eerste klerk (rang D2) en 3 personen in de graad van eerste adjunct (rang C2).
Vertrouwenspersonen In 2014 werden 2 vertrouwenspersonen (een van elke taalrol) en een plaats vervanger aangewezen. Deze vertrouwens personen moeten verplicht een basis vorming van 5 dagen volgen. Twee van de drie betrokkenen hebben die vorming al gevolgd. Voor de derde persoon staat dit ingepland voor 2015. De vertrouwenspersonen staan de personeelsleden bij voor de strikte toepassing van de maatregelen bedoeld in de wetgeving en reglementering inzake de voorkoming van psychosociale belasting, onder andere veroorzaakt door geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk. Verder dragen zij bij tot het welzijn van de personeelsleden en tot de goede werking van de administratie door het beheer en de preventie van situaties die leed op het werk veroorzaken of de werksfeer verzieken. De vertrouwenspersonen moeten dus vooral luisteren en aan eerstelijnspreventie doen.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Algemene Administratie
54
citydev.brussels | Bestuursorganen
57
citydev.brussels | Les organes de gestion
citydev.brussels | Bestuursorganen
56
citydev.brussels
Bestuursorganen
Foto genomen in 2015
Raad van bestuur De raad van bestuur van citydev.brussels kwam in 2014 dertien keer samen. Hij is samengesteld uit:
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
VERTEGENWOORDIGERS VAN DE OVERHEIDSSECTOR Mevr. Talbia BELHOUARI (tot 28 november 2014) Dhr. Martin CASIER (sinds 28 november 2014) Dhr. Marc COOLS Dhr. Jacques DE WITTE (tot 28 mei 2014) Dhr. Laurent DELVAUX (tot 28 november 2014) Dhr. Samuel DEROOVER Dhr. Laurent GABELE Dhr. Denis GRIMBERGHS, voorzitter
Dhr. Jan GYPERS (sinds 28 mei 2014) Dhr. Suât KURAOGLU Dhr. Julien MEGANCK, afgevaardigd bestuurder Mevr. Hélène MOREL Dhr. Pierre-François PICQUET (sinds 28 november 2014) Dhr. Willem STEVENS Dhr. Gilles VANDEN BURRE (tot 28 november 2014) Mevr. Bety WAKNINE (sinds 28 november 2014)
VERTEGENWOORDIGERS VAN DE WERKGEVERSORGANISATIES
VERTEGENWOORDIGERS VAN DE WERKNEMERSORGANISATIES
Dhr. Mathias CYS Dhr. Jan DE BRABANTER, ondervoorzitter Dhr. Youcef HAMMANI (tot 28 mei 2014) Mevr. Michèle LAHAYE (sinds 28 mei 2014) Dhr. Laurent SCHILTZ Mevr. Francine WERTH Dhr. Olivier WILLOCX
Dhr. Manuel CASTRO Dhr. Pierre DEMOL Dhr. Jean-Pierre KNAEPENBERGH Dhr. Philippe VAN MUYLDER Dhr. Philippe VANDENABEELE Dhr. Philippe VANSNICK, ondervoorzitter
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
citydev.brussels | Bestuursorganen
Gosset
Regerings commissarissen Dhr. Antoine CRAHAY (tot 28 november 2014) Dhr. Olivier DE CLERCQ (sinds 28 november 2014) Dhr. Raf DEVOS (sinds 28 november 2014) Dhr. Marcel RIJDAMS (tot 28 november 2014)
Inspecteur van Financiën Dhr. Eric SMIT
Gosset
Financieel comité Het financieel comité is samengesteld uit de voorzitter, de afgevaardigd bestuurder, drie bestuurders, de ambtenaren-generaal, de bedrijfsrevisor, de gemachtigde van de minister van Begroting en de regeringscommissarissen. In 2014 kwam het comité vier keer samen om te beraadslagen over de ontwerpbegroting, de voorgestelde begrotingsaanpassingen en de thesaurietoestand. Het financieel comité is samengesteld uit:
VERTEGENWOORDIGERS VAN DE OVERHEIDSSECTOR Dhr. Denis GRIMBERGHS Dhr. Julien MEGANCK
VERTEGENWOORDIGERS VAN DE WERKGEVERSORGANISATIES Dhr. Olivier WILLOCX Dhr. Laurent SCHILTZ
VERTEGENWOORDIGERS VAN DE WERKNEMERSORGANISATIES Dhr. Philippe VAN MUYLDER
REGERINGSCOMMISSARISSEN Dhr. Olivier DE CLERCQ Dhr. Raf DEVOS
INSPECTEUR VAN FINANCIËN
Bedrijfsrevisor
Dhr. Eric SMIT
Mevr. Ria VERHEYEN
Mevr. Ria VERHEYEN
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
59
citydev.brussels | Bestuursorganen
citydev.brussels | Bestuursorganen
58
BEDRIJFSREVISOR
Algemene vergadering De algemene vergadering is samen gesteld uit 96 leden. Ze kwam samen op 28 mei 2014 en in buitengewone zitting op 28 november 2014.
Directieraad De directieraad is samengesteld uit de ambtenaren-generaal: de administrateurgeneraal, de directeurs-generaal en de inspecteurs-generaal. In 2014 kwam de directieraad elf keer samen. De directieraad bespreekt alle materies die betrekking hebben op het personeel en het beheer van de maatschappelijke zetel.
Staf Om de twee weken is er afwisselend een algemene en een beperkte stafvergadering. De zittingen van de beperkte staf worden bijgewoond door de voorzitter, de afgevaardigd bestuurder, de administrateur-generaal en de directeurs-generaal. Op de zittingen van de algemene staf komen daar de directeurs en de departementshoofden bij. In 2014 vonden in totaal 21 stafvergaderingen plaats.
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
60
Ons contacteren
Commercialisering woningen
[email protected] T + 32 2 422 50 50
Herlokalisatie en bedrijfsruimten
[email protected] T + 32 2 422 51 51
inventimmo.brussels
[email protected] T + 32 2 422 52 23
Ombudsvrouw Mevr. Els Vanneste
[email protected] T + 32 2 422 50 82
Digitale communicatie Dhr. Willy Coppens
[email protected]
citydev.brussels
Ons contacteren
Pers Mevr. Barbara Decamps
[email protected] T + 32 2 422 51 61 M + 32 477 69 11 78
Met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
citydev.brussels - Activiteitenverslag 2014
Algemene Administratie Dhr. Benjamin Cadranel Administrateur-generaal
[email protected]
Algemene Diensten Dhr. Gert Van der Eeken Directeur-generaal & adjunct-administrateur-generaal
[email protected]
Stadsvernieuwing Dhr. Gert Nys Directeur-generaal dd.
[email protected]
Economische Expansie Dhr. Philippe Antoine Directeur-generaal
[email protected]