30ste jaargang nr. 6 Hemelvaartsdag - Pinksteren zaterdag 9 mei Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

30ste jaargang nr. 6

Verschijnt 16x per jaar

Hemelvaartsdag - Pinksteren

zaterdag 9 mei 2015

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

Gebed Barmhartige God, U die onze harten en gedachten kent, bij U komen we met wat we horen over vluchtelingen die verdrinken in de Middellandse Zee. Bij U leggen we de verschrikking neer van zoveel doden. Voor Uw aangezicht brengen wij de levens van mensen die oorlog ontvluchtten, die hoopten op een beter leven en die verdwenen in zee. Houd hun namen geschreven in Uw hand. Wees bij allen die zich afvragen of het hun directe verwanten zijn die naamloos begraven worden. Wees bij allen die leven in rouw. Wees bij reddingwerkers die beelden van verschrikking met zich meedragen. Wees bij hen die drenkelingen opvangen. Wees bij hen die de laatste zorg aan doden besteden. Geef vrede. Help ons toe te bewegen naar een wereld waarin geen mens meer hoeft te vluchten. Maak een einde aan de wijze waarop mensensmokkelaars de nood van anderen uitbuiten. Maak ons mild en barmhartig, wijs en handelingsbekwaam. Dat wij doen wat gedaan moet worden. Dat ook wij niet loslaten het werk dat U in ons begon. Ontferm U. Amen 1

Colofon Kerkperspectief

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem verschijnt 16x per jaar

Kopijdatum: maandag 18 mei - 18.00 uur. Kopij voor Kerkperspectief nr. 7 (van 30 mei - 20 juni 2015) mailen naar: [email protected]

Wijknieuws

Aanleveren via de wijkredacties. De namen en adressen staan vermeld in de koppen bij de wijkberichten.

Redactie

Rita Hop (tel. 026-3819135), Theo van Loenen, Bertrand Hoek, Henny Kalisvaart (eindredactie/lay-out).

Welgemoed toog ik op 24 april naar het stadhuis voor de jaarlijkse lintjesregen. Vorig jaar hadden 9 leden van onze kerk een koninklijke onderscheiding ontvangen. De batterijen waren opgeladen, ik stond op scherp. Edoch, alleen mevr. Liesbeth Dessens, bestuurslid van de Raad van Kerken, viel dit jaar de eer te beurt. Zij werd benoemd tot lid in de orde van Oranje Nassau. We willen haar hiermee van harte feliciteren.

Haar echtgenoot mocht de burgemeester assisteren bij het opspelden van het lintje.

In dit nummer van Kerkperspectief, dat vlak voor Hemelvaartsdag en Pinksteren uitkomt, leest u veel over alle activiteiten rond deze feestdagen. Het is weer een ouderwets nummer geworden, met weinig plaatjes. Sommige lezers schijnen dit toch ‘een echt kerkblad’ te vinden. Dus voor deze keer doen we het maar weer eens zo. (Er komt binnenkort een enquête over de vorm en inhoud van Kerkperspectief waarin u uw voorkeuren kenbaar kunt maken.)

Adverteren in Kerkperspectief

Maar inhoudelijk is het toch weer een sterk nummer geworden. Ons redactielid Theo van Loenen is 10 dagen in Rome geweest en hij geniet als geen ander van alle kerkelijke kunst die daar te bewonderen is. Volgende keer wordt zijn rondleiding vervolgd. En de bijzondere wijkgemeente de Parkstraatkerk (officieel: Wijkgemeente van bijzondere aard voor de vrijzinnigen bij de Protestantse Gemeente Arnhem) heeft op 26 april een zeer feestelijke dienst gehouden. U leest er alles over op pagina 18 en 19. We zijn blij dat deze wijkgemeente nu ook deel uitmaakt van de Protestantse Gemeente Arnhem. Welkom!

Website: www.kerkperspectief.nl Drukwerk: Digidruk Vandenhul BV

Elsje Pot heeft met grote voortvarendheid haar taken binnen de taakgroepen Communicatie en Jeugd en Jongeren aangepakt. Er komt opeens veel op haar af. Hierdoor heeft zij in de redactie een stapje terug gedaan. Wellicht komt ze nog eens weer.

Kerkelijk Bureau PGA Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-4420987 e-mail: [email protected] Geopend: elke werkdag 9.00 - 12.30 uur

Er is nog veel meer te vertellen over dit blad, maar u leest het allemaal in de hiernavolgende pagina’s. Nog een mededeling van orde: Kerkperspectief nr. 10 komt een week eerder! Wilt u dit alvast noteren (voor de kopij-schrijvers)? Allemaal prettige feestdagen, ook namens de redactie, Henny Kalisvaart.

Abonnementen

Wim van Woerkens, telefoon: 026–3811103 e-mail: [email protected] Kosten: Jaarabonnement: € 21,50 Digitaal abonnement: € 11,50 ING rekening: NL72INGB0002571164 Info: Wim van Woerkens, telefoon: 026-3811103, e-mail: [email protected]

Bankrekeningen PGA

voor vrijwillige bijdragen: NL96FVLB0635817187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem. voor overige: NL63FVLB0699642132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem.

Diaconaal bureau

Diaconaal consulenten/secretaris: Margriet Kok, Nancy Spiele en Alie Teunissen Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-3512201 e-mail: [email protected] website: www.diaconiearnhem.nl

Bankrekeningen diaconie

voor vrijwillige bijdrage: NL78FVLB0225387522 t.n.v. College van Diakenen Arnhem o.v.v. vrijwillige bijdrage 2014. Voor overige giften: NL33FVLB0635800667 t.n.v. College van Diakenen Arnhem. 2

Van de redactie

Bij de omslag: Ds. Karin van den Broeke, preses van de generale synode van de PKN, schreef dit gebed. U kunt dit gebruiken in uw persoonlijk gebed of in de gemeente.

Data Kerkperspectief 2015

Nr. 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Kopijdatum 18 mei 8 juni 29 juni 27 juli 24 augustus 14 september 5 oktober 26 oktober 16 november 7 december

Verschijningsdatum 30 mei 20 juni 11 juli vakantie 8 augustus ! zomer 5 september startzondag 26 september 17 oktober 7 november 28 november Advent 19 december Kerst

N.B.: Het kerkelijk bureau is op vrijdag 15 mei gesloten.

Voor het voetlicht

Een week geleden kwamen we terug van een vakantie in Rome. Ook wel de Eeuwige Stad genoemd, en niet ten onrechte. Rome is de stad van de Romeinen, de pausen; de stad van de kerken, de stad van de musea en de stad van de mensen. De stad van voor onze jaartelling maar ook de stad van de levendigheid van 2015. De achtereenvolgende pausen hebben niet nagelaten kerken en monumenten, overal in de stad, voor zich op te richten. Je ziet dan staan: Alexander VII Pontifex Maximus oftewel: bruggenbouwer enz. In iedere straat in Rome is wel een fraaie kerk, fontein, standbeeld, maar ook een opgraving of gewoon een stuk muur uit de Romeinse tijd te zien. Dat maakt, dat je in Rome nooit uitgekeken raakt. Je ziet als het ware een heel tijdsbeeld van de geschiedenis in één stad. Wij wandelden telkens aan de hand van een boekje een stuk door de stad. Verbazingwekkend hoeveel je in een wandeling van 2 à 3 kilometer aan kennis en indrukken kunt opdoen! Waar mogelijk, gingen we ook de kerk binnen, die bij een dergelijke wandeling hoorde. De ene is nog mooier van binnen dan de ander. Als klapstuk is er dan de Sint Pieter. In veel kerken ligt een vloer, die de kunstkenners Cosmaten-arbeid noemen. Rond de twaalfde eeuw legde de familie Cosma marmeren vloeren in de diverse kerken. Die vloeren bestaan soms uit marmeren platen, afgewisseld met ruit- en stervormige figuren. Afgewisseld met in elkaar overlopende cirkels geeft dat een slingermotief te zien, dat aan tekeningen van Escher doet denken. En ergens doet de voorstelling ook aan de eeuwigheid denken… een motief dat niet echt begint maar ook niet echt eindigt. Als je goed kijkt, kun je hier en daar zien dat de bovenlaag van het vloergedeelte lichtelijk is gesleten. Op de ene plaats meer dan op de andere. Glazuur van de tegels is doffer geworden of versleten… Dat verwijst naar het verleden, maar ook naar de eeuwigheid. Want al eeuwenlang hebben hier in de kerk de mensen troost gezocht bij God. Met hun vreugde en hun verdriet, met hun blijdschap en met hun zorg, met de Doop en voor hun huwelijk hebben generaties voor ons de gemeenschap met God gezocht. Kortom in vreugde maar ook in verdriet zochten ze hier de aanwezigheid van God. Zelf zijn zij niet meer zichtbaar, maar hun sporen op de vloeren van de kerken van Rome zijn dat wel. Dat maakte de grootste indruk: dat je stond op een plaats waar al eeuwenlang mensen samenkomen om tot God te bidden, om iets van Zijn Liefde te voelen en bemoediging en inspiratie van Zijn Geest te ontvangen. Dat maakt niet alleen indruk maar geeft ook een gevoel van verbondenheid. Dat gaf ons ook de zekerheid dat geloven niet aan tijd of plaats gebonden is maar dat Gods Geest over alle grenzen en in alle talen en in alle generaties waait. En uit dat gezichtspunt is Rome nog steeds een eeuwige stad. drs. Th. D. van Loenen

Nieuws uit de Algemene Kerkenraad Einde formeel dienstverband Magda Hazeleger

Na ons enkele jaren op diverse plaatsen te hebben geholpen is Magda Hazeleger een bekend gezicht geworden voor verschillende mensen binnen de PGA. Eerst als stagiair in de Diaconessenkerk en de Siongemeenschap, later als ondersteuning in de Opstandingskerk en de laatste periode als verkenner in Schuytgraaf en Rijkerswoerd. Officieel stopte ons contract met haar op 1 mei. Gelukkig wil zij zich nog wel inzetten voor het goed starten van de Pionier in Schuytgraaf en het van de grond krijgen van een nieuw initiatief in Rijkerswoerd. Ook blijft ze nog betrokken bij het inspiratiefonds en de vernieuwing in Zuid via de Twaalf Verspieders. Daarnaast is zij op zoek naar een plaats als gemeentepredikant; bij voorkeur een waar ook ruimte is om te pionieren. Vanaf deze plaats willen we Magda hartelijk bedanken voor haar enthousiaste inzet en betrokkenheid. We wensen haar snel een goede plaats toe.

Bevestigingsdienst pionier Schuytgraaf

De nieuwe pionier voor Schuytgraaf, Evert Brink, is eind april verhuisd van Groningen naar Arnhem. Vanaf dat moment is hij begonnen met zijn kennismaking. Vorige keer schreef ik dat hij wellicht op 17 mei in de Eusebiuskerk zou worden ingezegend. Dat bleek toch te snel te zijn om alles goed te kunnen organiseren. We zijn nu bezig om de details van zijn inzegening rond te krijgen. Dat zal in juni worden. De informatie hierover volgt later.

Toekomst Stadspastoraat

We zijn op verschillende fronten druk bezig met de toekomst van het Stadspastoraat nieuwe stijl. Door drie betrokken (oud-)bestuursleden is een toekomstschets opgesteld waar in de laatste vergadering van de AK over is gesproken. Al blijft het lastig om precies te definiëren wat Missionair Werk is, en waar precies de grenzen liggen van wat onder het Stadspastoraat zou vallen en wat niet, zijn we het er wel over eens dat het goed is dat het Stadspastoraat zich concentreert op mensen aan de rand van de kerk, die op zoek zijn naar Joods-Christelijke bronnen van inspiratie. Het klinkt misschien nog wat weinig concreet. Dat klopt. Deze schets moet ook nog verder worden uitgewerkt. Verder is het belangrijk te weten dat de huur van het huidige pand zal worden beëindigd. Vanaf mei volgend jaar zal het Stadspastoraat niet meer op de huidige locatie zitten. De vaste plek zoals die er nu is, zal deels worden ingeruild voor een Stadspastoraat dat zich meer op verschillende plaatsen in de stad manifesteert. Ten laatste zijn we bestuurlijk bezig om de statuten te wijzigen, waarbij de stichtingsvorm wel blijft bestaan, maar waarin de PGA als enige grote geldschieter een belangrijkere invloed zal hebben om de activiteiten van het Stadspastoraat en de taakgroepen van de PGA goed op elkaar afgestemd te hebben. Verder wordt er nagedacht over een nieuwe naam, die de lading goed dekt. Jan Liebeton, voorzitter AK. 3

De eerste dag Zondag 10 mei - Hooglied 7:1-8:4, Johannes 15:9-17 en 1 Johannes 4:7-21

Bijna nergens in de Bijbel worden God en liefde zo nauw op elkaar betrokken als bij de epistellezing van deze zondag: God is liefde. Woorden die vaak beduimeld zijn, maar toch! En zoals de naastenliefde uit God is, zo wordt ook de erotiek omvat door Gods liefde. Daarover laat het Hooglied geen twijfel bestaan: ‘hij’ en ‘zij’ bezingen elkaars schoonheid: de liefdesappels geuren al. Hoop en vrees streden in het voorafgaande gedeelte uit Hooglied om de voorrang bij het meisje. Het gedeelte van vandaag beschrijft het hoogtepunt van dit lied. De liefde en de liefdesovergave tussen beiden wordt bezongen. ‘Hij’ bezingt zijn geliefde van teen tot top. Hij beschrijft haar met kenmerken van het aan de aartsvaders en -moeders beloofde vruchtbare land: wijn, tarwe, water, kalfjes en roodpurperen wol. Daarna volgt de liefdesovergave, waarbij hij het initiatief neemt. Een initiatief dat halverwege door haar wordt overgenomen; zij, een meisje uit Sulem. Volgens Klara Butting wordt in de aanduiding van haar naam de naam van koning Salomo opgeroepen. In zijn naam wordt de belofte van de totstandkoming van innerlijke en uiterlijke vrede (sjalom) opgeroepen en nu, met de geschiedenis van een vrouw, opnieuw uitgesproken. Zij wordt zo uitgeroepen tot vredesbode. Rabbi Sjemoeël ben Tachnum en rabbi Chanin hebben hierover gezegd dat God zegt: ‘De Sulamitische is de natie die vrede gesticht heeft tussen Mij en mijn wereld; want als zij er niet was geweest – en de Tora niet had aangenomen – dan had Ik mijn wereld verwoest.’ Dit betekent dat met haar Israël wordt bedoeld. De liefde tussen de Sulamitische en haar geliefde veronderstelt gelijkwaardigheid, net zoals ‘vriendschap’ in Johannes 15 dit doet. Johannes 15 maakt deel uit van de lange rede tijdens de maaltijd die Jezus houdt met zijn leerlingen. Hij kijkt terug op zijn aardse bestaan en vooruit naar het leven van de leerlingen na zijn dood, opstanding en hemelvaart. Het centrale thema is ‘gemeenschap’ en wel tussen de leerlingen onderling, tussen de leerlingen en Jezus en tussen Jezus en de Vader. Hierin spelen de woorden liefhebben, vriendschap en vreugde een grote rol. Liefde heeft betrekking op leden van een gemeenschap die het goede voor de ander willen. Jezus verbindt dit woord met vriendschap en de zelfovergave voor vrienden. Dit is de hoogste vorm van liefde. En deze liefde kan niet anders dan vrucht dragen, zoals ook het lied van de week, lied 829 bezingt.

Donderdag 14 mei: Hemelvaartsdag - Hooglied 8:5-7 13-14, Handelingen 1:1-11 en 1 Johannes 2:1-6

Toen ik voor het eerst op Hemelvaartsdag moest voorgaan, werd ik geraakt door het beeld dat in Handelingen beschreven wordt. Daar staan de leerlingen, hun hoofd in de wolken daarin is hun Heer en Meester verdwenen - hun voeten op de grond. Twee mannen in witte kleden verschijnen naast hen: ‘Wat staren jullie naar de hemel? Hij die daarheen vertrokken is, zal eens terugkomen’ en, - zo vulde ik zelf aan/ in - jullie opdracht is op aarde de weg die Hij begonnen is, voort te zetten, in het vertrouwen dat jullie vanuit ‘de hemel’ zullen ontvangen wat jullie nodig hebben. 4

Een stukje hemel op aarde ontvangen de twee geliefden uit het Hooglied ook. In Hooglied 8:5 begint de epiloog. Het rustige beeld uit 8:3-4 verandert in actie. Er komt een vrouw opklimmen uit de woestijn. Ze heeft kennelijk een zware tijd achter de rug. Zij is niet alleen, ze leunt op haar liefste. De tijd van beproeving, inkeer, omkeer, het verkennen van grenzen is voorbij. Nu is de tijd gekomen om de liefde op te wekken. Het voelt na de woestijnervaring alsof hij een kans op een nieuw leven krijgt. Met dit besef maakt zij diepgaande beloften voor de toekomst en vraagt die ook van hem: ik wil als een zegel op je hart en je arm zijn. Het hart is het symbool van denken en voelen, de arm het symbool van handelen. Laat iedere gedachte, ieder gevoel, iedere handeling van jou je doen beseffen dat ik met jou verbonden ben. De dood heeft niet meer het laatste woord. Dat is aan de liefde, het sprankelende, stromende leven, net zo absoluut als onontkoombaar. In de brief van Johannes wordt de ‘omslag’ gemaakt, van de hemel terug naar de aarde. Liefde tussen God en mens wordt in praktijk gebracht door het doen van de geboden. Je leert God kennen door de geboden te doen. Daardoor ontstaat een langzaam en diepgaand kennismakingsproces. Wie zegt dat dit zonder dit proces kan, liegt, maar wie dat proces op zich neemt, laat toe dat Gods liefde zich in hem/haar vervolmaakt. Dit kan leiden tot de radicale solidaire liefde uit het Hooglied. Hoe radicaal deze liefde kan blijken te zijn: je kunt in situaties terechtkomen waar je uit liefde voor je broers en zussen in de gemeente zelfs je leven inzet. Daarin is Koning Jezus ons voorgegaan.

Zondag 17 mei - Hooglied 5:9-6:3 en Johannes 17:14-26

Van oudsher draagt deze zondag ook wel de naam Wezenzondag. De Heer is opgevaren naar de hemel en de Geest is nog niet uitgestort. Het is de zondag van de afwezigheid en van het verlangen naar de geliefde. De jonge vrouw in het Hooglied is haar geliefde kwijt en ze zoekt hem en roept zijn naam. Ze roept de meisjes van Jeruzalem te hulp. Op de vraag hoe bijzonder hij dan wel is, beschrijft ze zijn schoonheid in de mooiste liefdespoëzie. Zoals we eerder lazen dat de geliefde zijn geliefde beschreef van teen tot top, zo beschrijft de geliefde haar geliefde van top tot teen. Ze gaan hem zoeken. Ze vindt hem in de tuin en hij weidt tussen de lelies. Zo rust dit zoeken en vinden en weer zoeken, dat zo eigen is aan het geloof van mensen, in de zekerheid dat God naar ons luistert als we tot Hem bidden. Dit bevestigt Jezus Zelf in de evangelielezing van vandaag: een gedeelte uit het Hogepriesterlijk gebed. Dit gebed wordt zo genoemd, omdat de hogepriester de nacht, voorafgaand aan de Grote Verzoendag, wakend en biddend door moest brengen. Zo brengt ook Jezus Zijn laatste dagen op aarde door. Drie woorden komen herhaaldelijk terug: wereld, heilig en één. De wereld is alles waarin wij leven, met zijn idolen en zijn slachtoffers, het slagveld van goed en kwaad. Daarin zoekt de gemeente haar eigen weg, de weg naar een ‘anderen, betere wereld.’ Om hier de goede keuzes te maken, is de levende verbondenheid met Jezus Christus onontbeerlijk. Daarvoor moeten wij geheiligd zijn. Dit betekent in de Bijbel: apart gezet, gereserveerd, met een eigen bestemming. Het gebed van Jezus heeft dit ene doel: dat zij allen één zijn, met elkaar, met Hem, met God. Deze eenheid is levensnoodzakelijk, omdat de keuzes die gemaakt moeten worden op alle mogelijke weerstand kunnen stuiten. Ze kunnen leiden tot haat, vervolging en geweld. De realiteit hiervan heeft deze Hogepriester zelf aan den lijve ondervonden. Is het niet juist daarom dat deze bede mij diep blijft raken?! ‘Ik heb hun Uw woord gegeven. De wereld haat hen, omdat ze niet bij de wereld horen, zoals ook Ik niet bij de wereld hoor. Ik vraag niet of U hen uit de wereld weg wilt nemen, maar of U hen wilt beschermen tegen de duivel.’ en ‘Rechtvaardige Vader, de wereld kent U niet, maar Ik ken U en zij

weten dat U Mij hebt gezonden. Ik heb hun Uw naam bekendgemaakt en dat zal Ik blijven doen, zodat de liefde waarmee U Mij hebt liefhad in hen zal zijn en Ik in hen.’ Mogen deze beden voor zichzelf spreken en ons door ‘de wezenweek’ heendragen.

Zondag 24 mei: Pinksteren - Hooglied 4:12-5:1, Psalm 104:25-35 en Handelingen 1:1-11

Wie weleens in de winkel van de Tuinen rondloopt of een ‘echte’ theewinkel, wordt overstelpt door geuren en kleuren. Het gedeelte uit Hooglied van vanmorgen biedt ons ook zo’n sensatie. De geuren moeten door de Noordenwind en de Zuidenwind, d.w.z. naar alle kanten verspreid worden. Daarmee lokt het de Sunamitische haar lief. Hij komt en zij vieren de liefde, zoals dat bestaat in Gods goede schepping. Psalm 104, de psalm van Pinksteren, is even uitbundig in zijn beschrijving van die schepping om de grootheid en de macht van Eeuwige te loven. God geeft Zijn adem: Noordenwind, Oostenwind, Zuidenwind en Westenwind en geeft de aarde een nieuw gezicht. Zoals een vogel met zijn gezang zijn ‘bruid’ lokt of de bloemen met hun geur en kleur de bijen, zo zijn er op de Pinksterdag wind en vuur om mensen te lokken om Gods grote daden te horen. We worden er weer even volop bij bepaald dat wij niet buiten de wind – hetzelfde woord als adem/lucht – kunnen. Zo heeft God ons het leven gegeven en ons onlosmakelijk met Zichzelf en elkaar verbonden; wij ademen allemaal dezelfde lucht in en uit. Het vuur van Gods Geest, wakkert ook ons aan, om de grote daden Gods, op het Pinksterfeest voor iedereen in zijn/haar eigen taal verkondigd, door te vertellen en het geloof brandend te houden dat Gods toekomst van Liefde, Bevrijding, Vrede, Recht en Barmhartigheid begonnen is, dwars door alles wat deze in de wereld weerspreekt, heen!

ds. Ingrid Lodewijk

9 mei 10 mei 11 mei 12 mei 13 mei 14 mei 15 mei 16 mei 17 mei 18 mei 19 mei 20 mei 21 mei 22 mei 23 mei 24 mei 25 mei 26 mei 27 mei 28 mei 29 mei 30 mei 31 mei 1 juni 2 juni

Woord en Geest

Pinksteren, pentekosta, vijftig. Het is de vijftigste dag van Pasen af gerekend, zeven weken dus. Evenzo valt voor de Joden Sjavoeot, het Wekenfeest, vijftig dagen na Pesach. Op het Wekenfeest wordt veel gevierd: het is het feest van de tarweoogst en het is het feest van de Sinai, nauwkeuriger het feest van Matan Tora, het geven van de Tora op Sinai. Daarmee wordt het Verbond gesloten waarmee God zich aan Israël verbindt. “IK ben jullie God, jullie zijn Mijn volk”. Dat mag voor christenen meespelen op Pinksteren, waarbij het voor christenen vooral gaat om het gedenken van de gave van de Geest. De verschillende kanten aan het feest vullen elkaar aan. Manna was nodig in de woestijn, maar in het Land niet meer, het Land voedt de mensen die het bebouwen. De vrucht van de akker wordt dankbaar gevierd als een gave van God. De ‘eerstelingen’ worden dus geofferd, aan God gegeven (Deuteronomium 26). Belangrijker nog is het tweede, God die zich bindt aan mensen en hun Zijn Tora geeft, woord en weg en wil: “doe dat en je zult leven”. Waar Israël naar Tora leeft, waar Tora gedaan wordt, daar is God aanwezig. Niet op de heilige berg, niet in de Tempel, maar bij de mensen, tenminste, als zij naar Hem horen. Ezechiël ziet die aanwezigheid (sjechina) wegtrekken uit de Tempel (Ezechiël 10) vanwege de gruwelen, onrecht en afgodendienst. Maar als Israël zich bekeert, dan brengt de HEER geest in hen (Ezechiël 37) en dan keert Zijn heerlijkheid terug (Ezechiël 43). Dat is een toekomstvisioen voor Ezechiël, maar wij christenen kunnen Pinksteren in de lijn van dat visioen zo zien: God die de Geest geeft, om ons te bezielen en levend te maken. Wybrand Ganzevoort

Viering Hemelvaart met migrantenkerken

Alle Zeven Dagen zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag

Commissie Kerk en Israël

Psalm 33 1 Johannes 4:1-10 1 Johannes 4:11-21 1 Johannes 5:1-12 1 Johannes 5:13-21 Daniël 7:1-14 Hemelvaart Daniël 7:15-28 Hooglied 5:2-8 Hooglied 5:9–6:3 Hooglied 6:4-12 Hooglied 7:1-6 Hooglied 7:7–8:4 Hooglied 8:5-14 Handelingen 1:1-14 Handelingen 1:15-26 Handelingen 2:1-13 Pinksteren Psalm 68:1-11 Psalm 68:12-24 Psalm 68:25-36 Handelingen 2:14-28 Psalm 110 Handelingen 2:29-42 Psalm 150 Trinitatis Handelingen 2:43–3:10 Handelingen 3:11-26

Evenals vorige jaren organiseert het Platform Migrantenkerken op Hemelvaartsdag 14 mei een gemeenschappelijke viering. Dit jaar nodigt de Syrisch-Katholieke Kerk mensen uit alle windstreken uit om met hen het feest van Hemelvaart te vieren. Hoe kun je vieren als in de landen waar de leden van de Syrisch-Katholieke Kerk vandaan komen zulke verschrikkelijke gebeurtenissen plaatsvinden? Het thema luidt dan ook niet voor niets: Hel en hemel op aarde. De viering begint om 11.00 uur in de kerk van Sint Jan Apostel Parochie aan de Oude Velperweg 54 (de voormalige Willibrordkerk). De dienst is tweetalig, Nederlands en Arabisch. Er is koorzang van de Armeens Apostolische Kerk, de IndonesischNederlandse Christelijke Kerk en de Syrisch-Katholieke Kerk. Pastoor Noël Mosa, ds. Jan van der Stouw en pr. Jan Huls zullen voorgaan in de dienst, volgens de eeuwenoude Syrische Ritus van Antiochië. Er zal een collecte zijn waarin we onze solidariteit kunnen uiten met christenen in nood in Irak en Syrië. Na de dienst is er ruimte voor ontmoeting bij koffie/thee en een hapje. Met vriendelijke groet, Manouk Arshakian, Armeens Apostolische kerkbestuur Arnhem, lid van het platform migrantenkerken Arnhem en waarnemer bij de Raad van Kerken Arnhem. Adres: Rosendaalsweg 505, 6824 KL Arnhem. 5

Actualiteiten - Agenda Op zondag 17 mei , de zondag tussen Hemelvaartsdag en Pinksteren, is er een kerkdienst in de Eusebiuskerk.

Voorganger is drs. Ruth van der Waall-Schaeffer, betrokken bij de Protestantse Kerk in Frankrijk in de buurt van Narbonne. In het verleden heeft ze gewerkt in Arnhem en Deventer. Zij schreef over deze dienst: “De Fransen hebben een mooie uitdrukking: Partir c’est mourir un peu, afscheid nemen is een beetje sterven. Maar bij Jezus’ afscheid is er blijdschap. Hoe kan dat? Op deze zondag na Hemelvaartsdag willen we hierbij stilstaan.“ Jack Blok bespeelt het orgel. Aanvang van de dienst 10.15 uur. U bent van harte welkom! ds. L. Oosthoek

Liedboekavond

Op woensdagavond 27 mei is er weer een Liedboekavond in de Diaconessenkerk. Dit keer is het thema: de Psalmen. In het nieuwe Liedboek staan allerlei verschillende vormen van de psalmen, van de kloostertraditie tot de berijmde psalmen, van beurtpsalmen tot chants. De avond wordt geleid door Joke Brandsma, cantrix van de Diaconessenkerk. En we worden in het zingen bijgestaan door de cantorij van de Diaconessenkerk en de vaste organist van de cantorij, Erik Zeillemaker. Vanaf 19.30 uur is er koffie en thee, om 20.00 uur beginnen we met het programma. Van harte welkom!

ds. Monique Maan

Viering van De Zijp in de Elisabethkapel Op 24 mei vieren we het feest van Pinksteren, een nieuwe geest mag waaien en Emmelie wordt gedoopt met de wens dat zij de hoop mag houden. Datum: zondag 24 mei Tijd viering: 11.00 uur Plaats: Elisabethkapel, Zwarteweg 25, 6812 BA Arnhem Overweging: Moniek Siermann M.m.v. het Zijpkoor o.l.v. Elin Meijnen Piano: Marianne Ratajski Voor meer info: www.deZijp.nl

Ledenmiddag PCOB afd. Arnhem op woensdag 20 mei Dit wordt een luchtige afsluiting van het seizoen. Want voor deze gelegenheid komt de heer Bläss ons weer verrassen met zijn ballonfotografie. Een paar jaar geleden konden we al eens genieten van zijn multimediashow over ballonvaarten over drie continenten. Een vernieuwd programma en zijn enthousiaste wijze van presenteren zijn goede ingrediënten voor een kleurrijk spektakel dat prachtig is om te aanschouwen. Komt het zien! Ook niet-leden zijn van harte welkom! De aanvang van onze ledenmiddagen is om 14.00 uur in de wijkzaal van de Bethlehemkerk, Honigkamp 25, Arnhem Presikhaaf. Trudy Rietveld

De Christenvrouw – interkerkelijke ontmoeting voor geloofsopbouw en bemoediging Toerustingsochtend op woensdag 13 mei Plaats: Kruiskerk, Lisdoddelaan 30, Arnhem - Malburgen Oost Tijd: 9.30 - 11.30 uur (9.15 koffie) Spreker: de heer Henk Jan Zwart Thema: De Zoon van God en de Schepping. De Christenvrouw - Arnhem is een vereniging die haar grondslag en motivatie heeft vanuit de Bijbel. 6

Voedselbank Arnhem Voedselinzamelactie Albert Heijn XL Kronenburg

Vrijwilligers gevraagd voor inzamelingsactie AH XL eind mei Wie helpt mee de lege schappen bij Voedselbank Arnhem te vullen? De voorraad van vooral lang houdbare producten wordt langzaam minder. We beginnen ons zorgen te maken of we voor de zomer nog wel voldoende geschikte voedingsmiddelen voor onze 1100 voedselpakketten hebben. Daarom beginnen we in samenwerking met AH XL een inzamelingsactie op 28, 29 en 30 mei in hun locatie Kronenburg. Als doel zouden we minimaal 10.000 producten willen ophalen. Voor deze actie hebben we totaal 54 vrijwilligers nodig die in drie shifts per dag, ons mee willen helpen om deze actie tot een groot succes kunnen maken. De werkzaamheden zijn: - De klanten bij binnenkomst klantvriendelijk attent maken op de actie en vragen of men extra producten voor de Voedsel bank wil kopen. - In het AH XL-filiaal bij het producteneiland toelichting geven op de actie en de klanten stimuleren producten in hun bood schappenkar te doen. De producten op het eiland zijn zorgvul dig gekozen en staan hoog op ons wensenlijstje. - Na de kassa de voor de Voedselbank gekochte producten in ontvangst nemen, de klanten bedanken, de producten tellen en in speciale dozen deponeren. Onze vrijwilligers zijn duidelijk herkenbaar aan hun oranje sjaal en speciale badge. Wil je ons meehelpen, schrijf je dan in via het formulier op onze website: www.voedselbankarnhem.nl Je kunt mij ook bellen. Wij hopen van harte op een mooie respons want we hebben de producten erg hard nodig. Thom Dieben, voedselverwerving Voedselbank Arnhem, tel. 06-53360645.

“…Ik was gevangen en jullie hebben mij bezocht.” (Matth. 25:36)

Gesprek met : ds. Sietse Visser, predikant justitiële inrichting Arnhem.

Sietse ontvangt mij op zijn werkplek: de ‘bluebandbajes’ zoals deze in de volksmond wordt genoemd. De grootte van zijn ‘werkkamer’ komt aardig overeen met die van een gevangeniscel. We mogen elkaar tutoyeren. Kun je mij iets over je achtergrond vertellen? “Ik ben in 1954 geboren in Spijk (Spiek achter de diek) een karakteristiek dorpje in Noord-Groningen en kom uit een gezin van vader, moeder en een broer. Toen ik twee jaar oud was, verhuisden we naar Nieuwe Pekela in Oost-Groningen. Mijn vader was daar hoofd ener lagere school. Als kind heb ik het twijfelachtige genoegen gehad om 3 jaar bij mijn vader in de klas te zitten. Meester Visser behoorde tot het type leerkracht dat met harde hand regeerde over zijn pupillen. Omdat ik behalve op school ook nog met mijn vader thuis had te doen was het dus zaak dubbel voorzichtig te zijn. Het gedrag van vader op school verschilde namelijk niet van dat van thuis.. Op mijn 24e verliet ik het ouderlijk huis om theologie te gaan studeren in Groningen. Omdat ik in die tijd me niet thuis voelde in het milieu van sterk theologisch-dogmatisch denkenden, sloot ik me aan bij de Pinkstergemeente. Waar enerzijds op de theologische faculteit de diepgang overheerste, vond ik juist anderzijds te weinig diepgang bij de Pinkstergemeente. Mede om die ambivalentie heb ik mij in mijn studietijd gericht op de meer wetenschappelijke kant van de theologiestudie en ben afgestudeerd op het Boeddhisme. Tijdens mijn studie kwam toch echter steeds meer het gevoel naar voren dat mijn roeping niet lag in de wetenschap maar in het pastoraat en heb toen ook mijn kerkelijke examens gedaan. Ik ben getrouwd met Eva Ouwerhand, mijn toenmalige studiegenote, die evenals ik ook predikant is geworden. Zij werkte als ziekenhuispredikant in het St Anthoniusziekenhuis te Nieuwegein en nu als geestelijk verzorger in de GGZ. We hebben samen een zoon (20) en een dochter (19) en wonen momenteel in Tolkamer.” Hoe is tot nu toe je carrière als predikant verlopen? ‘’Mijn eerste gemeente als predikant was in Leek met de dorpen Midwolde, Lettebert en Tolbert erbij. Ik heb daar 2 jaar ‘gestaan’. Het gaf mij veel voldoening dat bij mijn afscheidsdienst in Tolbert de aanwezige burgemeester in de kerk zich onder mijn gehoor bevond en ik van de gelegenheid gebruik heb gemaakt haar te overtuigen om gelden beschikbaar te stellen ter restauratie van die kerk. Jaren nadien kreeg ik de uitnodiging om het resultaat daarvan te mogen bewonderen. Toch wel een leuk succesje niet? Mijn tweede standplaats was Bergen op Zoom. Ik ben daar 4 jaar predikant geweest. De Brabantse mentaliteit lag mij echter als Groninger toch minder. Niettemin zijn we goed uit elkaar gegaan. Daarna ben ik predikant geworden te Oud-Beijerland. Na 4 jaar verhuisden we naar Nieuwegein omdat Eva en ik mee wilden werken in een spirituele/diaconale woongroep voor mensen met een problematische leefsituatie. Het project lukte wel maar de Stichting TIMON begon een woongroep in Houten. We zijn toen verhuisd naar Houten en hebben daar 10 jaar gewoond in de Stichting TIMON voor christelijke hulpverlening.” Hoe ben je als gevangenispredikant aan het werk gegaan? Ik ben een aantal maanden werkloos geweest als predikant en heb aan den lijve mogen ervaren hoe het is om jezelf overbodig te voelen en uitgerangeerd uit het arbeidsproces. Dat was voor mij een heel leerzame periode. Alsof het was voorbeschikt,

las ik op een dag een advertentie van het Ministerie van Justitie voor een gevangenispredikant in Lelystad. Ik heb er op geschreven en werd aangenomen. Ik heb daar 3 jaar gewerkt en werd toen overgeplaatst naar Nieuwegein. Daar heb ik van 2000-2014 gewerkt en ben daarna tenslotte overgeplaatst naar Arnhem waar ik nu een jaar werkzaam ben.”

Kun je iets vertellen over je werk hier binnen de bajes? “Toen ik begon als gevangenispredikant kwam ik daar binnen met een hoofd vol vooroordelen. Ik heb geleerd en ervaren dat de mensen binnen weinig tot niets verschillen met mensen buiten de bajes. De grens tussen goed en fout is soms flinterdun. Ik zie het als mijn taak en roeping als predikant licht te brengen in een wereld vol duisternis. Ik heb geleerd open te staan voor de levenspijn van de gevangenen zonder echter daarbij uit het oog te verliezen dat ze soms heel erge dingen hebben gedaan.

Concreet komt mijn werk als predikant hier in de bajes neer op het leiden van kerkdiensten, het doen van groepswerk (vorming en toerusting) met gevangenen en het voeren van individuele gesprekken als daar behoefte aan is. Ik werk samen met andere geestelijke verzorgers en niet te vergeten met diverse vrijwilligers van Exodus, een organisatie die zich tot doel stelt het begeleiden van ex-gevangenen. Ook een belangrijk aspect is het in contact brengen van dader en slachtoffer, voor de één het leren verwerken van schuldgevoelens en voor de anders dat van wraakgevoelens. Kortom, het in de praktijk brengen van verzoening. Een oefening waarmee we ook buiten de bajes kunnen streven naar een herstelde relatie met de ander.

Bedankt Sietse voor dit interview! Bertrand Hoek

Oproep voor hulp

Op het kerkelijk bureau worden wekelijks alle collecten van onze PGA-kerken geteld door een groep enthousiaste vrijwilligers. Met plezier doet men dit werk bij toerbeurt (eens per maand) in duo-verband op de dinsdagochtend van 9.00 tot 11.00 uur. Door het vertrek van enkele oud-gedienden is er momenteel grote behoefte aan vrijwilligers voor deze activiteit. Graag doen wij een beroep op de gemeenteleden om zich aan te melden voor dit werk. Aanmeldingen kunnen geschieden bij Gosewien Heije, medewerkster kerkelijk bureau, Rosendaalsewegweg 507 te Arnhem tel. 026-4420987 (dinsdags bereikbaar). Mogen wij op uw medewerking rekenen ? Alvast heel erg bedankt! Hartelijke groet, College van Kerkrentmeesters PGA,

Geert Beltman, voorzitter

Jaap van 't Riet, secretaris 7

Collectenopbrengsten PGA

(bedragen in euro’s)

12 april 2015

1e collecte: Diaconaal doel

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 124,85 Diaconessenkerk 92,90 Siongemeenschap 67,00 Bethlehemkerk 89,15 Salvatorkerk 76,79 De Kandelaar 100,35 Bonifatiuskerk 119,45 Totaal 670,49

2e collecte 56,85 59,15 25,45 58,00 53,62 68,55 72,86 394,48

3e collecte 43,88 51,65 27,05 49,55 65,46 62,50 71,80 371,89

19 april 2015

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Siongemeenschap 41,55 Bethlehemkerk 79,33 Salvatorkerk 79,16 Rijkerswoerd 84,00 De Kandelaar 112,80 Bonifatiuskerk 86,21 Eusebiuskerk 259,74 Totaal 742,79

2e collecte 27,50 66,24 59,08

3e collecte 26,35 57,28 49,59

89,15 77,90 174,79 494,66

56,40 76,60 149,81 416,03

26 april 2015

1e collecte: Diaconaal doel

2e collecte: Eredienst en kerkmuziek

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 106,10 Diaconessenkerk 70,90 Bethlehemkerk 65,05 Salvatorkerk 61,15 De Kandelaar 96,90 Totaal 400,10

3e collecte: Onderhoud gebouwen

2e collecte 57,15 56,45 60,36 67,00 70,10 311,06

3e collecte 50,21 33,53 47,57 46,61 47,90 225,82

Collectebonnen • Blauwe bonnen à € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) • Oranje bonnen à € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • Groene bonnen à € 2,00 (20 bonnen van € 2,00 = € 40, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau (ma-vr 8.30-12.30) tegen contante betaling. Pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschuldigde bedrag op bankrekening NL63FVLB0699642132 van de Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. kleur en aantal van de bonnen. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.

Belastingaftrek Indien u meer dan 1% van uw verzamelinkomen en tevens meer dan € 60,- per jaar aan giften uitgeeft, is het meerdere tot maximaal 10% van het verzamelinkomen aftrekbaar.

Lege cartridges voor Kika Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printercartridges ten behoeve van Kika, Kinderen met kanker. 8

Uw Steun Waard! Zondag 24 mei 2015 - Collecte Kerk in Actie Pinksteren: Geef de Bijbel in eigen taal!

Met Pinksteren is de collecte bestemd voor het zendingswerk van Kerk in Actie. Centraal staat het werk van partnerorganisatie Institute for Bible Translation (IBT) in Oekraïne, die werkt aan de vertaling van de Bijbel in het Krim Tataars. De Krim Tataren vormen sinds enkele eeuwen een kleine minderheid op De Krim. Velen van hen zijn tijdens een lange ballingschap christen geworden, maar een bijbel in de eigen taal was er niet. Met steun van Kerk in Actie heeft het IBT gewerkt aan een bijbelvertaling in het Krim Tataars. De vertaling is afgerond en nu kan de vertaalde Bijbel worden gedrukt, zodat deze thuis en in de kerk kan worden gelezen. Een bijbel in eigen taal kost slechts € 9,00. Kerk in Actie wil IBT helpen aan minstens 2000 bijbels. Met de opbrengst van de collecte wordt het werk in de Oekraïne en andere zendingsprojecten van Kerk in Actie gesteund. Van harte aanbevolen. 

Van de diaconie

Noodhulpactie slachtoffers aardbeving Nepal

De zware aardbeving in Nepal en de zware naschokken daarvan hebben op grote schaal verwoestingen veroorzaakt. Het dodental is de 6000 personen gepasseerd. Een groot gedeelte van het midden van Nepal is door de aardbeving getroffen, waaronder de hoofdstad Kathmandu. ICCO/Kerk in Actie zijn bij deze noodhulpactie betrokken. De meest dringende behoeften zijn opsporings- en reddingsteams met speurhonden die mensen onder het puin van de ingestorte gebouwen in Kathmandu weg kunnen halen. Daarnaast is er dringend behoefte aan voedsel, water, dekens en kleding. Ook medische hulp en psychosociale ondersteuning en begeleiding van slachtoffers van de ramp zijn nodig. De voorzitter van het College van Diakenen, Jacob Kooistra, besloot dat op zondag 3 mei de eerste collecte een noodhulpcollecte werd. De opbrengst van deze collecte was bestemd voor de slachtoffers van de aardbeving in Nepal. Het College van Diakenen heeft de opbrengst verdubbeld. U kunt alsnog helpen door uw bijdrage te storten op rekeningnummer NL33FVLB0635800667 t.n.v het College van Diakenen Arnhem met vermelding van ´noodhulp Nepal´. Ook dan wordt dit bedrag verdubbeld. Alvast hartelijk dank voor uw bijdrage! Margriet Kok, diaconaal consulent

Van de diaconie -2Geldwerving

Zoals u wellicht weet, is de geldwerving voor de kerk (Actie Kerkbalans) en de geldwerving voor de Diaconie dit jaar gescheiden verlopen. In januari van dit jaar heeft u kunnen geven voor de kerk, in februari volgde de actie voor de Diaconie. De komende jaren zal er gescheiden geld opgehaald blijven worden. Afgesproken is, dat het College van Diakenen en het College van Kerkrentmeesters voor de zomervakantie bijeen komen en aan zullen geven hoe zij de geldwerving verder willen gaan organiseren, waarna rapportage volgt in de Algemene Kerkenraad. U hoort hier later meer over! De voorlopige opbrengst van de actie van de Diaconie bedraagt voor 2015 € 86.400,--!! Voorlopig, omdat nog niet alle toezeggingen geïnd zijn. Ter vergelijking: in 2013 gaf u ons € 87.000,-- en in 2014 € 94.000,--. Wij zijn u zeer erkentelijk voor uw gulle bijdragen; heel, heel veel dank daarvoor!! Wij kunnen daar weer veel goeds mee doen, zowel in Arnhem als in de wereld. In onze jaarverslagen en in onze jaarrekeningen kunt u lezen waaraan uw geld besteed wordt. Voor informatie hierover kunt u terecht bij het Diaconaal bureau. De adresgegevens vindt u in de colofon op pagina 2.

Beleidsplan 2016 – 2020

Dit jaar loopt ons beleidsplan (vierjarenplan) 2011 – 2015 af. Binnen het College zijn wij doende om de contouren te schetsen voor de komende vier jaren. Zo zal het onderwerp ‘Zorgzame Kerk’, kerk zijn in een ‘participatiesamenleving’ zeker veel aandacht krijgen. Het zal u niet ontgaan zijn dat per 1 januari 2015 de Wmo is ingevoerd en dat veel zorgtaken van de overheid overgeheveld zijn naar de gemeenten. In Arnhem werkt de gemeente nu met wijkteams, die ons eerste aanspreekpunt gaan worden; voorheen was dit maatschappelijk werk. Dit betekent een andere manier van werken voor de Diaconie. Deze aanpak biedt ons echter ook mooie kansen, kansen om (nog) meer in een wijk daadwerkelijk aanwezig te zijn en (nog) beter aan te sluiten bij de behoeften van mensen in de wijken, in samenwerking met deze teams. Hoe wij dit willen organiseren is één van de discussiepunten in het College. Daarnaast zijn wij ook bezig om antwoorden te formuleren op de vragen die aan de Diaconie gesteld zijn; vragen die voortkomen uit de beleidsnota ‘Het geloof is voor iedereen’. Kortom, wij hebben veel werk voor de schoffel de komende tijd. U hoort er te zijner tijd meer over. Jacob Kooistra, voorzitter

Enquête

De taakgroep communicatie wil graag weten wat u in Kerkperspectief wilt lezen. We zijn bezig een enquête voor te bereiden om uw mening te horen. Wilt u meedoen als deze enquête in een volgend nummer wordt meegeleverd? Het is dan ook mogelijk om de enquête digitaal in te vullen (dat zelfs liever). Alvast hartelijk dank, namens de taakgroep communicatie, Elsje Pot.

Opstandingskerk

kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 tel. 4421810 www.opstandingskerkarnhem.nl

wijkredactie: Henk Altena tel. 3611343 [email protected] predikant: ds. Yolanda Voorhaar tel. 0318-621676 [email protected] secretariaat: Jaap de Kleijn, [email protected] tel. 361 0683 wijkkas Opstandingskerk: NL10INGB0000851500 kerkomroep: www.kerkomroep.nl

Bij de diensten

Op 10 mei is ds. H.M. de Bruijn voorganger. Op 14 mei (Hemelvaartsdag) hebben we zelf geen dienst, maar er is een dienst van de migrantenkerken in Arnhem. Deze wordt gehouden in de vroegere Willibrordkerk. Iedereen is van harte welkom. Aanvangstijd: 11.00 uur. Zie voor informatie pagina 5. Op zondag 17 mei hoop ik zelf voor te gaan. Op 24 mei is het Pinksteren en gaat ds. Elsje Pot voor.

Gesprekskring Drie Gasthuizen

Op dinsdagmiddag 12 mei komt deze kring weer samen in de Drie Gasthuizen. Het onderwerp is Hemelvaart.

30+kring

Op 12 mei komt de 30+ kring bijeen om 20.00 uur bij Marion van der Schaar. We lezen het derde hoofdstuk uit de Doornse Levenskunst: Dankbaar. Het zijn maar een paar bladzijden, maar ze geven vaak aanleiding tot bijzondere gesprekken.

Oecumenische Gesprekskring

Woensdagmiddag 13 mei komt de Oecumenische Gesprekskring voor het laatst dit seizoen samen in de Opstandingskerk. We ronden dan de cyclus over Dietrich Bonhoeffer af. Welkom om 14.00 uur in de Opstandingskerk.

Vakantie ds. Voorhaar

Van 18 tot en met 31 mei heeft ds. Voorhaar vakantie. In voorkomende situaties vervangen ds. Leistra of ds. Maan. Tenslotte, een hartelijke groet voor u allen. Yolanda Voorhaar

Agenda

Ma. 11 mei Ma. 11 mei Wo. 13 mei Zo. 17 mei Di. 19 mei Vr. 29 mei

Autodienst Zo. 17 mei Zo. 24 mei Zo. 31 mei

Triangel 13.30 uur Kerkenraad 20.00 uur Oecumenische gespreksgroep 14.00 uur Dienst in de Eusebiuskerk 10.15 uur Ontmoetingsmiddag 14.00 uur Samen eten v.a. 17.15 uur hr. Ido v.d. Koppel mw. Pleuni v.d. Heide mw. Lynette Heurneman

tel. 06-48621594 tel. 3613110 tel. 3616065

Henk Altena

Prettige vakantie! 9

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag

10 mei 2015

Zondag

17 mei 2015

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.:

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.:

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

10.00 u.

ds. H.M. de Bruijn, Arnhem ds. I. Lodewijk, Arnhem ds. K. Dijk, Duiven ds. A. Vogelzang

10.00 u.

ds. Y.M. Voorhaar

10.00 u.

ds. P.J. Moet, Velp mw. M.M. Hazeleger, Arnhem ds. M.H. Leistra

10.00 u. 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u.

10.00 u.

10.00 u.

dienst in de Rijnhal

10.00 u.

10.00 u.

ds. A. Romein, Ede ds. M. Gaastra, Zwolle geen dienst

10.00 u.

10.15 u.

Verpleeghuis ‘Heijendaal’, St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur.

15 mei pastor M. Brussel 22 mei ds. J. ter Avest, Arnhem 29 mei mw. H. Mantel, Oosterbeek 10

10.00 u.

10.15 u.

10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.

ds. P.H. Endedijk, Arnhem ds. L. Oosthoek, Arnhem ds. F.Z. Ort, viering H.A. pastor R.J.J. Roefs

10.30 u.

pastoor W. Cortvriend, Hierden ds. P. Visschers

10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.

10.00 u.

pastor J. Nijrolder

10.00 u.

10.00 u.

pastor M.M. Piris, Arnhem pastor A. Poppen

10.00 u.

10.30 u. 10.30 u.

pastor H. Mantel, Oosterbeek pastor B.J. Bergen

ds. H.O. Molenaar, Oosterbeek ds. M.G. Fernhout ds. R. van der Waall-Schaeffer, Prades sur Vernazobres (Fr.) geen dienst

zie Siongemeenschap

11.00 u.

ds. M. Dijkstra, Ede ds. J. van de Wal, Velp ds. H. Oostdijk-van Andel

10.15 u.

geen dienst

Samen Kerk Zijn in Woon-/Zorgcentrum ‘Waalstaete’, Waalstraat 36

15 mei ds. C.J. Kraai 22 mei mw. N. Gudden 29 mei hr. C.P. Vink

10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam, dienst voor Jong en Oud zie Salvatorkerk

Oecumenische diensten Elke vrijdag 15.00 uur

10.30 u.

11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

hr. H. Noordeman, Arnhem ds. S.C. van der Wall, Arnhem zie Siongemeenschap mw. T. Nielen-Rosier, Elst (Overbetuwe) mw. A. Mosterd, Arnhem mw. W. Hagedoorn, Rheden pastor J.A.M. Bakker, Arnhem hr. A. Bos

Diensten op Hemelvaartsdag

Donderdag 14 mei 2015

1 collecte: Diaconaal werk

Siongemeenschap 10.30 u. ds. A.C. Poley in K.K.C. Het Dorp K.K.C. Het Dorp en Diaconessenkerk: zie Siongemeenschap De Kandelaar 10.00 u. Salvatorkerk en De Regenboog:

ds. H. Oostdijk-v.Andel zie De Kandelaar

De Rank (Bonifatiuskerk) 10.00 u. Dorpskerk Schaarsbergen 9.30 u.

ds. P. Vermaat ds. W. Hartogsveld

Overige kerken

geen dienst

Migrantendienst 11.00 uur in de kerk van Sint Jan Apostel Parochie Oude Velperweg 54 (de voormalige Willibrordkerk). Zie ook pagina 5.

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag 24 mei 2015 Eerste Pinksterdag 1e coll.: Kerk in Actie - Zending 2e coll.: Plaatselijk kerkenwerk 3e coll.: Onderhoud gebouwen

Zondag

31 mei 2015

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.:

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

10.00 u.

ds. E.I. Pot

10.00 u.

10.00 u.

ds. M.A. Maan

10.00 u.

zie K.K.C. Het Dorp

10.30 u.

10.00 u.

ds. M.H. Leistra

10.00 u.

10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam en ds. H. Oostdijk-van Andel zie Salvatorkerk

10.00 u.

ds. W. Meijles, Deventer ds. Joh. Brezet, Duiven ds. F. Jonker-van Zoelen, Zutphen ds. H.M. Plomp-den Uijl, Makkinga (Frl.) ds. J.P. Eijgenraam

zie Salvatorkerk

10.00 u.

ds. J.S. Heuting, Ede dr. K.J. Holtzappfel, Rotterdam geen dienst

10.00 u.

17.00 u.

10.00 u.

ds. H. Spoelstra Oss ds. K. Touwen, viering H.A. ds. W. Hartogsveld

10.00 u.

ds. F.Z. Ort

10.00 u.

10.15 u.

pastor G. Gies

10.15 u.

10.30 u.

pastor J.G. te Lindert

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

10.00 u.

ds. L. Oosthoek, Arnhem pastor A. Poppen

10.00 u.

hr. A. Bennik, Arnhem pastor P.J. Moet, Velp, dienst van Schrift en Tafel

10.30 u.

10.00 u. 10.15 u.

17.00 u.

10.30 u.

11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

Kerkdienst op initiatief van ‘Leven in Schuytgraaf’ i.s.m. Koepelkerk, Kruiskerk en De Kandelaar

Plaats:

Rijnhal, Olympus 1 Datum: zondag 10 mei 2015 Aanvang: 10.00 uur, 9.30 uur koffie Thema: Jezus kleurt je leven.

Kerkdienst voor iedereen in de Grote- of Eusebiuskerk, Kerkplein 1 Datum: zondag 17 mei Aanvang: 10.15 uur Voorganger: ds. Ruth van der Waall-Schaeffer, Prades sur Vernazobres (Fr.) Orgel: Jack Blok

zie Salvatorkerk

10.15 u.

ds. K. Dijk, Duiven ds. J.A.W. Verhoeven, Leerdam ds. M.G. Fernhout geen dienst

10.30 u. 10.00 u.

ds. H. Spoelstra, Oss, viering H.A. in Nijmegen Kapel St. Stevenskerk em. deken H. Jansen ofm ds. G.J. van der Stouw, Arnhem pastor D. Juijn, Velp pastor G. Gies zie Siongemeenschap

11.00 u.

10.30 u.

mw. W. Hagedoorn, Rheden hr. A. Mons, Elst (Overbetuwe) hr. F. Koevoets pastor D.Booyink, Heelsum pastor B.J. Bergen

Oecumenische vieringen ‘De Zijp’ Elisabethkapel, Zwarteweg 25

Datum: zondag 24 mei, doopdienst Aanvang: 11.00 uur Voorganger: pastor Moniek Siermann Medewerking: Zijp-koor Dirigent: Elin Meijnen Piano: Marianne Ratajski Thema: Pinksteren, een nieuwe geest mag waaien. Voor meer info: www.deZijp.nl

Coventrygebed in de Walburgiskerk,

Walburgisplein 1, Arnhem elke vrijdag 12.30 - 12.45 uur Wekelijks gebed voor vrede en verzoening Informatie via 026-4424567 en www. walburgisarnhem.nl. 11

Diaconessenkerk en Siongemeenschap wijkredactie: Inge Veldhuis, e-mail: [email protected]

Diaconessenkerk

kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11, tel. 4425259 www.diaconessenkerk.nl predikant: ds. Monique Maan, tel. 3891962, [email protected] spreekuur: ma. 9.30–11.00 uur in de predikantenkamer scriba: Hilda van Vliet [email protected] wijkkas: ING rekening NL58INGB0000987600 t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds verhuur De Bakermat: e-mail: [email protected]

Bij de diensten

10 mei: voorganger is deze zondag ds. Ingrid Lodewijk uit Arnhem. 14 mei: op Hemelvaartsdag is er geen viering in de Diaconessenkerk, maar u bent van harte welkom op de andere ‘vierplek’ van onze wijkgemeente: het KKC in Het Dorp. Zie voor gegevens over deze dienst de rubriek van de Siongemeenschap. 17 mei: voorganger op deze Wezenzondag (de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren) is ds. P.J. Moet (Velp). 24 mei: vandaag vieren we het Pinksterfeest! Naast het Pinksterverhaal uit Handelingen 2 lezen we ook uit Genesis 11, over de torenbouw van Babel. Twee verhalen over communicatie. Dat de kracht van de Geest ons tot elkaar mag brengen!

Wij gedenken

Johannes Koenders, overleden op 15 april op de leeftijd van 95 jaar. Boven de rouwkaart staat: ‘Maatstaf voor de kwaliteit van leven is het kunnen schenken en ontvangen van liefde, zorg en genegenheid over en weer’. Medemenselijkheid was een belangrijk thema voor Jos Koenders, hij had meer met daden dan met grote geloofswoorden! In de samenkomst voorafgaand aan zijn begrafenis, op woensdag 22 april te Oosterbeek, schetste één van de zonen een mooi beeld van het leven van zijn vader en we hoorden woorden uit Matteüs 5, over de opdracht om zout en licht in de wereld te zijn. Daarna hebben we Jos Koenders begraven, naast zijn vrouw die hij sinds haar overlijden in 1989 zo ontzettend miste. We wensen de drie zonen en hun partners en de twee kleindochters Gods kracht toe en elkaars nabijheid. Op 5 april overleed mevrouw Cornelia van Reenen, op de leeftijd van 95 jaar. In het vorige nummer van Kerkperspectief heeft u bij het gemeentenieuws van de Opstandingskerk een in memoriam kunnen lezen, geschreven door ds. Yolanda Voorhaar. Mevrouw Van Reenen was lid van de Opstandingskerk na haar verhuizing naar de Drie Gasthuizen. Maar omdat velen – met name uit de vroegere Verrijzeniskerk- Corry van Reenen nog zullen kennen van de tijd dat ze aan de Cattepoelseweg woonde, noemen we ook hier haar naam en wensen we haar dierbaren Gods troost toe.

Liedboekavond

Op woensdagavond 27 mei is er weer een Liedboekavond in de Diaconessenkerk. Dit keer is het thema: de Psalmen. In het nieuwe Liedboek staan allerlei verschillende vormen van de psalmen, van de kloostertraditie tot de berijmde psalmen, van beurtpsalmen tot chants. De avond wordt geleid door Joke Brandsma, cantrix van Diaconessenkerk. En we worden in het zingen bijgestaan door de cantorij van de Diaconessenkerk en de vaste organist van de cantorij, Erik Zeillemaker. 12

Siongemeenschap

Vieringen in het K.K.C. Het Dorp, Dorpsbrink 7

http://siongemeenschap.webs.com predikant: ds. Ad Poley (met beperkte opdracht), tel. 06-15153211,

[email protected] secretariaat: p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem wijkkas Siongemeenschap: rekening NL33INGB0000925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap.

Vanaf 19.30 uur is er koffie en thee, om 20.00 uur beginnen we met het programma.Van harte welkom!

Spreekuur en contact

Bijna elke maandagochtend ben ik in de kerk aanwezig. U bent welkom in de predikantenkamer tussen 9.30 en 11.00 uur, voor een kop koffie, een praatje of om een afspraak te maken voor een ander moment. Mailen kan ook altijd: [email protected] en bellen kan naar 0263891962 (spreek evt. in op het antwoordapparaat) Werkdagen: maandag, dinsdag, woensdagmorgen en donderdag. Hartelijke groet, Monique Maan

Autorijdienst

Alteveer/Cranevelt 10-05 Henny Kromhout 17-05 Jenny Meijer 24-05 Henk Hulstein 31-05 Henny Kromhout

4422983 4434925 3513197 4422983

Hoogkamp/Burgemeesterswijk 10-05 Wim van Vliet 06-54255945 17-05 Jaap Clifford 4439160 24-05 Jans Askes 3515893 31-05 Wim van Vliet 06-54255945 Inge Veldhuis

Siongemeenschap Hemelvaartsdag: loopt en viert u met ons mee?

Donderdag 14 mei is het Hemelvaartsdag. We beginnen deze dag zoals gebruikelijk met een dauwtraptocht voor zowel wandelaars als rolstoelers/scootmobielers. De route gaat over goed begaanbare wegen en paden, zodat iedereen mee kan. We verzamelen in het KKC van Het Dorp en om 07.45 uur vertrekken we. De wandeling krijgt weer een thema, waarover de lopers onderweg bij diverse stops steeds een deel zal worden verteld en uitgelegd. Wat het thema is? Als u met ons meegaat, dan zult u dat ervaren! Uiterlijk om 09.15 uur verwachten we terug te zijn in het KKC. Door een druppel regen laten we ons niet tegenhouden, mits er niet teveel druppels naar beneden komen; bij twijfel kunt u tevoren bellen met Philip Greep (06-51239530). In het KKC staan dan de gedekte tafels klaar met alle ingrediënten voor een heerlijk ontbijt. Natuurlijk kunt u, als de wandeling te belastend is of u anderszins geen gelegenheid hebt om mee te wandelen, ook alleen aanschuiven voor het ontbijt. Vanaf 09.00 uur kunt u dan binnenlopen in de grote zaal van het KKC.

Opgeven kunt u zich nog tot uiterlijk dinsdag 12 mei bij Alie Schregardus (026-4456480) of Philip Greep (06-51239530) of via de e-mail: [email protected] Aansluitend aan het ontbijt is er om 10.30 uur een korte kerkdienst, waarin ds. Ad Poley zal voorgaan. We hopen er met z'n allen een feestelijke viering van te maken!

Bijbelkring

Gedenken en medeleven

Gebedskring

Op zaterdagavond 25 april is overleden Aartje Meurs in de leeftijd van 85 jaar. Aartje woonde tot aan haar overlijden aan de Utrechtseweg in Arnhem. Aartje kampte al een tijdje een kwakkelende gezondheid. Na een nare val op het stoepje voor haar huis, waarna ze overigens toch al weer snel - zij het bont en blauw - in de kerk zat, en een operatie aan haar handen, bleef ze ook met andere klachten sukkelen. Na een bezoek in de week van haar overlijden aan de huisarts, werd ze nog dezelfde dag opgenomen in ziekenhuis Rijnstate. Haar hart bleek slecht te zijn, maar ook bleek sprake van een nog ernstiger ziekte. In de loop van de week kwam ze terecht op de Intensive Care, waar ds. Ad Poley haar twee keer heeft bezocht. Op zaterdagavond 25 april, net voor het middernachtelijk uur, kwam een einde aan haar aardse leven. Aartje was een markante persoonlijkheid binnen onze Siongemeenschap. Altijd druk, het bieden van een helpende hand of een luisterend oor, maar ook belangstellend en geïnteresseerd in de medemens en meezingend met bekend orgelspel na de dienst; ook zingen was haar lust en haar leven. Vanuit haar meelevende rol heeft ze zich altijd in dienst gesteld van hen die dat nodig hadden en droeg graag haar steentje bij. Zo heeft ze jarenlang deel uit gemaakt van de Sion Vrouwendienst en nadien in het KKC van de koffiedienst. Ook nam ze in haar kleine autootje regelmatig andere kerkgangers mee naar de kerkdienst en deed ze bezoekwerk in Huis en Haard. Ook was ze een trouw bezoeker van de maandelijkse bijbelkring. Het zat in het bloed van Aartje om te helpen; je moest haar nooit voorbij lopen, want dat leverde - zelfs in de periode dat ze werd ontzien vanwege haar gezondheidsproblemen - steevast een verontwaardigde reactie op. Daarnaast kon ze ook wel eens mopperen op de formele regels; via haar pragmatische insteek (en vooral sober maar doelmatig) bereikte ze ook wat ze wilde en vaak nog veel sneller ook. De dienst van gedenken op Moscowa, voorafgaande aan de crematie, werd geleid door ds. Ad Poley. Een lieve vrouw, (schoon-)moeder en oma is heengegaan naar haar hemelse Vader, waar zij mag rusten, vrij van aardse zorgen en pijn. De Siongemeenschap wenst haar dochter, schoonzoon, kleinkinderen en andere naaste familie, Gods onmisbare troost en nabijheid toe.

Activiteiten in de komende weken Ontmoetingsmorgen

De eerstvolgende bijeenkomst vindt plaats op donderdag 21 mei. De locatie is het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. De bijeenkomst worden begeleid door ds. Monique Maan, Hans Meijer en Alie Schregardus. Tijdens deze bijeenkomst vindt gesprek en discussie plaats over een nog nader te bepalen onderwerp. U bent van harte welkom! Nadere informatie: Alie Schregardus, tel. 026-4456480.

Rondom de Bijbel

De contactavond op dinsdag 26 mei is speciaal bedoeld voor de bewoners van de Philadelphiahuizen. De avond wordt gehouden in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). De avond is gevuld met muziek, een bijbelverhaal, wat creatiefs en natuurlijk veel gezelligheid. Inloop vanaf 19.00 uur en de avond begint om 19.30 uur. Nieuwe deelnemers zijn altijd van harte welkom. Info: Wim Schröder, tel. 4431698, [email protected]

De bijbelkring vindt plaats op woensdag 27 mei in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). Aanvangstijdstip is 15.00 uur en de bijeenkomst duurt tot ongeveer 17.00 uur. De leiding van deze kring is in handen van Theo van Loenen. Nadere informatie bij Theo van Loenen. De maandelijkse gebedskring vindt plaats op woensdagavond 3 juni bij Hennie en George Bruno, Kustvaart 235 in Arnhem; dit is in de wijk Schuytgraaf. Aanvangstijdstip van de bijeenkomst is 20.00 uur. Het programma voor deze kringavond ziet er als volgt uit: - Inleiding en gebed; - Bespreking gebedspunten; Kringgebed; - Afsluiting met het gezamenlijk bidden van het Onze Vader. Voor informatie, gebeds- en dankpunten: de heer C.W. Schröder, coördinator maandelijkse gebedskring De Rank & Siongemeenschap, Frombergstraat 15, 6814 EA Arnhem. Tel. 026-4431698 of [email protected] Met een hartelijke groet vanuit de Siongemeenschap,

Philip Greep

Nederlands Bijbelgenootschap Voorpublicatie Samenleesbijbel beschikbaar

In september verschijnt de Samenleesbijbel. Een nieuwe bijbeluitgave, waarmee kinderen en volwassenen samen op een verrassende manier de Bijbel kunnen lezen en bespreken. De Samenleesbijbel bevat de complete tekst uit de Bijbel in Gewone Taal. Veel ouders en grootouders, binnen en buiten de kerk, willen graag bijbellezen met kinderen en met hen doorpraten over de tekst. Daarom heeft het Nederlands Bijbelgenootschap de Samenleesbijbel gemaakt, samen met JOP, Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland en uitgeverij Royal Jongbloed. De combinatie van ruim 500 pagina’s extra materiaal en de complete tekst van de Bijbel in Gewone Taal maakt de Samenleesbijbel tot een unieke bijbeluitgave. Door de bijbeltekst heen lopen drie ‘routes’ van verhalen, oplopend in moeilijkheidsgraad, maar steeds geschikt voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Op de routes kom je langs clusters van bekende en minder bekende bijbelverhalen met daarbij vragen, bespreekpunten, puzzeltjes, doe-opdrachten, enzovoorts.

Maatwerk

Theologe Lydia van der Meer, projectleider van de Samenleesbijbel: ‘Ouders zoeken naar manieren om de periode tussen de kinderbijbel en het “gewone bijbellezen” te overbruggen. Daarom hebben we rekening gehouden met verschillen tussen kinderen: het ene kind kan moeilijke teksten aan, het andere niet. En kinderen leren op verschillende manieren: de een wil graag iets doen, de ander iets lezen. Weer een ander zingt graag, of is visueel ingesteld. Wij hebben geprobeerd een mooie selectie van bijbelteksten te voorzien van allerlei extra’s die recht doen aan die verschillen. De bijbeltekst staat steeds centraal. We hopen dat kinderen én volwassenen met plezier samen ervaren dat de verhalen uit de Bijbel heel dichtbij komen.’

Bron: Nederlands Bijbelgenootschap Contactpersonen NBG-werkgroep afd.Arnhem: Henk Goeree en Rita Hop, tel. 026-3819135. 13

Allerlei

Bethlehemkerk

Honigkamp 25, tel. 3642367 www.bethlehemkerkarnhem.nl wijkredactie: Piet Blok, tel. 3614939 [email protected] predikanten: ds. Menno Leistra, tel. 0575-845930 [email protected] ds. C.J. Kraai, tel. 0317-422188 / 06-24770523 [email protected] scriba: Nollie Kramer-Bunschoten, tel. 3612208 [email protected] wijkkas: NL39INGB 0000999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem beheer website: Edward Eekma, tel. 3792147, [email protected]

Uit de kapel Bij de diensten

Vanwege vrije dagen schrijf ik deze kopij al op 15 april. Op dit moment is nog onduidelijk wie er op zondag 10 mei voor zal gaan. Collega Anja Vogelzang staat op het rooster, maar zoals we tijdens een kerkdienst verteld hebben, zij heeft haar man verloren. Tijdens een indrukwekkende rouwdienst hebben we gehoord over zijn leven. Nu moet Anja verder zonder hem. Vanuit onze kerkgemeente is een kaart ter condoleance gestuurd, met goede wensen voor haar toekomst. Dat ze zich gedragen mag weten door de Eeuwige, dat bidden we haar toe. Op donderdag 14 mei, Hemelvaartsdag, is onze eigen kerk dicht, maar dan bent u welkom bij een viering van migrantenkerken, waarover vast elders in dit blad gegevens zullen staan. (Zie pagina 5.) De zondag daarna, op 17 mei hoop ik zelf voor te gaan in wat dan heet een ‘gewone’ eredienst. De week daarna is het weer een feestelijke dienst, omdat we dan het Pinksterfeest mogen vieren. Het koor Arnhem-Zuid komt in onze dienst zingen en we hopen van harte dat dat de feestvreugde mag verhogen! Met zo’n goede akoestiek zal dat vast wel goed gaan. Pinksteren, feest van de Geest. Wat heeft een mens die bij tijd en wijle nodig, soms om het vol te houden, soms om inspiratie uit te halen, soms om diep van binnen die verbondenheid te voelen, soms, ach u weet zelf waar u dat extra beetje spirit in uw geloofsleven kunt gebruiken! Het is een holy spirit, een Goede Geest, die van God zelf komt!

De voorbereiding van de dienst op 17 mei vindt plaats op maandag 11 mei om 13.00 uur en precies een week later bereiden we de Pinksterdienst voor. De laatste keer van voorbereiden waren we met zijn achten en dat werkt inspirerend, dus voel u van harte welkom! Op woensdag 13 mei vergadert de kerkenraad en op die avond is de Commissie Eredienst aan de beurt om hun verhaal te doen. Woensdag 20 mei vergadert het bestuur van de Pastorale Raad. Goede dagen gewenst, ook namens collega Kraai.

ds. Menno Leistra

Besluit om te gaan kerken in de Eusebiuskerk vanaf 1 januari 2016.

Onlangs is de wijkgemeente via de nieuwsbrief geïnformeerd over het voorstel van de wijkkerkenraad om op de 3de zondag van de maand, wanneer één van de wijkgemeenten van de Protestantse Gemeente Arnhem de dienst verzorgt, te gaan kerken in de Eusebiuskerk. Na de dienst van 12 april zijn de aanwezige gemeenteleden hierover gehoord en aansluitend een schriftelijke stemming gehouden. Na telling was de uitslag 53 stemmen vóór, 1 blanco en 13 stemmen tegen. Gezien de uitkomst van deze stemming is besloten dat met ingang van 1 januari 2016 wij, als Protestantse Wijkgemeente Bethlehemkerk, gaan kerken in de Eusebiuskerk op die zondagen dat er een dienst door één van de wijkgemeenten van de PGA wordt verzorgd. Ons kerkgebouw zal dan op die zondagen gesloten zijn. Op de resterende 3de zondagen van de maand is in onze kerk gewoon dienst. Mocht u vragen hebben over bovenstaande, dan kunt u contact met mij opnemen op tel.nr. 362 18 73 of via e-mail [email protected] Hartelijke groet, Marijke Gerritsen, voorzitter

Kerktaxi 10 mei 17 mei 24 mei 31 mei

hr. P. Blok hr. J. van ’t Oever hr. O. Posthumus hr. P. Rosseel

tel. 361 49 39 tel. 362 15 14 tel. 361 55 65 tel. 363 63 35

P. Blok

Prot. wijkgemeente Arnhem-Zuid vierplaats Salvatorkerk

vierplaats De Kandelaar

kerkgebouw: Salvatorplein 274, tel. 3212159 www.salvatorkerkarnhem.nl wijkredactie: Kees van Keulen, tel. 3233466, [email protected] predikant: ds. Pierre Eijgenraam tel. 3519531 [email protected] scriba: Meint Lukkien, tel. 4743343 [email protected] wijkkas: NL84INGB0003068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem

kerkgebouw: Den Haagweg 1, tel. 3812252 www.elden-dekandelaar.nl wijkredactie: Kees van Keulen, [email protected] predikanten: ds. Hubertien Oostdijk-van Andel, tel. 3237577 [email protected] ds. Ad Poley, tel. 06-15153211 (wo + do), [email protected] scriba: Wiebe de Jager, tel. 3813796, [email protected] wijkkas: NL33INGB0001348696 van De Kandelaar

De Regenboog vierplaats Spiegelhuis, Mooieweg 94, tel. 06–57736103

Magda Hazeleger (tijdelijk vrijwillig medewerkster per 1-5-15) tel. 06-44058723 [email protected]

www.regenboogrijkerswoerd.nl

secretaris: Ron de Bie, tel. 3230129, e-mail: [email protected]

>>> 14

Vieringen in De Kandelaar

Op 10 mei is De Kandelaar gesloten. Zie hieronder bij ‘Viering in de Rijnhal’. Op Hemelvaartsdag 14 mei is er om 10.00 uur een gezamenlijke dienst in De Kandelaar. Voor het programma daaraan voorafgaande, zie hieronder bij ‘Hemelvaartsdag: dauwtrappen en ontbijt voor het hele gezin’. Op 17 mei is er een doopdienst. Het koor ‘Irene’ verleent zijn medewerking aan deze dienst. Op 1e Pinksterdag is er een gezamenlijke dienst in de Salvatorkerk.

Viering in de Rijnhal

Op 10 mei is De Kandelaar gesloten in verband met het ‘Feest van de veelkleurigheid’ in de Rijnhal. Het thema is ‘Jezus kleurt je leven’. Het feest is een initiatief van ‘Leven in Schuytgraaf’, de Kruiskerk, de Koepelkerk en een aantal andere Arnhemse kerken, waaronder de Protestantse wijkgemeente Arnhem-Zuid. De dienst begint om 10.00 uur, maar de koffie staat al klaar vanaf 9.30 uur. Er is een chèche voor de kleintjes tot 4 jaar en ook een eigen programma voor de basisschoolkinderen. Na afloop van de dienst is er volop gelegenheid voor ontmoeting.

Vieringen in de Salvatorkerk

Zondag 10 mei is er in de Salvatorkerk een zg. ‘Dienst voor jong en oud’. Tevens zal er worden gedoopt: Thomas, zoon van Hans en Andrea Wolse. Thomas werd geboren op 26 december 2014. Op Hemelvaartsdag is er geen dienst in de Salvatorkerk. Zie daarvoor onder ‘Vieringen in De Kandelaar’ en voor het programma daaraan voorafgaande, bij ‘Hemelvaartsdag: dauwtrappen en ontbijt voor het hele gezin’. Op zondag 17 mei is er als gewoon dienst in de Salvatorkerk. 1e Pinksterdag is de gezamenlijke dienst in de Salvatorkerk. De cantorij zal haar medewerking verlenen.

Hemelvaartsdag: dauwtrappen en ontbijt voor het hele gezin

De wandeling (het dauwtrappen) op Hemelvaartsdag, donderdag 14 mei begint om 8.00 uur vanaf De Kandelaar en duurt tot 9.00 uur. Na de wandeling is er een ontbijt. Iedereen van de Salvatorkerk en De Kandelaar wordt uitgenodigd mee te doen. Voor het ontbijt is het belangrijk dat we weten op hoeveel mensen we ongeveer kunnen rekenen. Opgave is daarom gewenst. U kunt deelnemen aan: • de wandeling èn het ontbijt óf • alleen het ontbijt. U kunt u opgeven bij: • Mimi Averesch, tel 3234300, [email protected] • Dick van Diggelen, tel 3811479, [email protected]. Aansluitend begint om 10.00 uur de kerkdienst.

Ruestzeit met leden van onze partnergemeente Zwickau/Planitz

Op donderdag 14 mei (Hemelvaartsdag) is het weer zover. Dan vertrekken vanuit Arnhem 22 leden (opgave tot nu toe) van onze gemeente voor een zg. Ruestzeit met leden van onze partnergemeente Zwickau/Planitz. Op Hemelvaartsdag en ook op zondag 17 mei zult u dus een aantal kerkgangers missen. De Ruestzeit wordt dit keer gehouden in Bad Endbach, 279 km vanaf Arnhem. De Ruestzeit wordt altijd in Duitsland gehouden, ongeveer halverwege Zwickau/Planitz en Arnhem. Dit jaar boffen wij, want we behoeven iets minder kilometers te maken. Het zijn leuke dagen met vooral ontmoeting en verdieping van ons geloofsbeleving. Onze partnergemeente bereidt dit keer het thema voor. Ook is er tijd voor ontspanning, sport en spel en uitstapjes. Wij verheugen ons op de komende samenkomst. Voor de deelnemers komt nog nadere informatie over het vertrek. Meer Informatie: [email protected] of tel.321 06 47. Egon kooi, secretaris werkgroep Zwickau/Planitz

Misa Criolla

Op zondag 31 mei zal een groepje gemeenteleden een bijzondere bijdrage leveren aan de dienst in de Salvatorkerk, een dienst waarin het Heilig Avondmaal wordt gevierd. De Misa Criolla van Ariel Ramírez zal worden gezongen. Als instrumentalisten werken een pianiste en een slagwerker mee. Op You Tube kunt u diverse uitvoeringen van deze Misa vinden. Ramirez was een Argentijnse componist, die leefde van 1921 - 2010. Hij had een grote voorliefde voor Argentijnse muziek. Toen in de zestiger jaren in de R.K.-kerk het verbod op een mis in de volkstaal werd opgeheven, componeerde hij zijn in de westerse wereld bekendste werk, de Misa Criolla. Hierin gebruikt hij de ritmes van de indianen en de criollos (creolen), de nakomelingen van de diverse immigranten. De mis zal in het Spaans worden gezongen, maar er zal een Nederlandse vertaling in de liturgie of weekbrief worden opgenomen. We hopen dat velen komen.

Verspiedersfonds: nieuw elan voor onze wijkgemeente!

Op woensdag 22 april is de commissie voor het verspiedersfonds voor het eerst bijeen geweest. Verspiedersfonds?? We zoeken mensen die goede ideeën hebben voor onze gemeente in Arnhem-Zuid en die zelf ook (mee) willen werken aan de uitvoering daarvan. De commissie staat hen - voor zover nodig - bij met raad en daad en als het moet ook met geld. De naam van het fonds verwijst naar Numeri 13, waarin de Israëlieten het beloofde land gaan verkennen. "Het is prachtig daar, maar veel te gevaarlijk" zeggen sommigen. "Het is prachtig daar en alle mogelijkheden liggen open" zeggen twee van hen. Dat laatste bedoelen we! (maar dan zonder de gewelddadige methoden die in het bijbelverhaal worden toegepast…) Hebt u ook een goed idee? Laat het weten! Het mag van alles zijn: iets met muziek, iets voor ouderen, iets voor jongeren, een interessante cursus, iets diaconaals, iets voor de buurt of voor mensen ver weg … Als het maar een idee is waar u zelf enthousiast voor bent. Grote kans dat anderen dat dan ook zullen zijn! De werkgroep bestaat uit: Henk Afman, Ron de Bie, Alie Brandwijk, Dick van Diggelen en Pierre Eijgenraam. Er is nog een vacature voor iemand uit De Kandelaar. Contactadres is voorlopig nog even: jpeijgenraam@ kpnmail.nl of 026-3519531. (Pierre Eijgenraam).

Kunst in de kerk

Op zondag 5 juli organiseer ik een activiteit, waarbij mensen de gelegenheid krijgen zelfgemaakte werk te presenteren (schilderwerk, tekenwerk, fotografie, beeldhouwwerk, glas in lood, sieraden, eigen gemaakte kaarten, keramiek enz.). Die zondag hebben we een gezamenlijke dienst in de Salvatorkerk; dus alle gemeenteleden van onze gecombineerde wijkgemeente kunnen hieraan deelnemen. Het hoeft niet heel veel te zijn wat men wil laten zien. Mag ook ouder werk zijn. Gewoon voor elke deelnemer een tafel. De bedoeling is dat de deelnemers op zaterdag 4 juli op een nog af te spreken tijd de gelegenheid krijgen hun werk klaar te zetten. Op zondag na de kerkdienst kunnen de kerkgangers dan (vóór of na het koffiedrinken) het werk bekijken, waarbij de producent zelf bij z'n werk staat en toelichting kan geven. Verkoop is geen doelstelling. Na afloop kunnen de deelnemers hun werk dan weer meenemen. Als vervoer geregeld moet worden, ga ik dat regelen. Ik zou het heel fijn vinden als velen hieraan zouden willen meedoen. Iedereen bepaalt zelf wat zij/hij wilt laten zien. Opgave bij [email protected], 026 - 3233466. Kees van Keulen

Walking Dinner

Staat het al in uw agenda? Op 2 oktober a.s. wordt op veler verzoek opnieuw een Walking Dinner georganiseerd. We willen, na de positieve ervaringen van vorige keer, elkaar graag opnieuw rond verschillende eettafels in Arnhem Zuid ontmoeten. Wilt u meer weten, of mee helpen? Vraag gerust aan Marijke ([email protected]) of Alie ([email protected]) om 15

meer informatie. In het volgende nummer zullen we uitgebreider informatie verstrekken. We zien er nu al naar uit!! Met vriendelijke groet, Magda Hazeleger

Wandelen voor Water

Op woensdag 18 maart vond voor de tweede maal in ArnhemZuid de sponsorloop ‘Wandelen voor Water’ plaats. De opbrengst hiervan wordt gebruikt voor de (mede)financiering van een watertoren, zonnepanelen, een waterpomp en kranen voor een toiletgebouw bij een basisschool met 680 leerlingen in Nigeria. 190 leerlingen van de groepen 6, 7, en 8 van de St. Margarethaschool en van de Pieter de Jongschool deden mee aan deze sponsorloop en verzamelden zich met hun docenten bij de Salvatorkerk. Ook leden van de Rotaryclub Arnhem-Rijn deden mee. ‘Wandelen voor Water’ is een actie waarbij jaarlijks rond Wereldgebedsdag (22 maart) aandacht wordt gevraagd voor deze problematiek. Kinderen van basisscholen gaan in hun eigen omgeving hun ouders, grootouders, vrienden, buren, enz. wijzen op het enorme gebrek aan schoon water en de gevolgen daarvan en zullen daarbij vragen hen met geld te steunen, bij de sponsorloop die zij doen. De sponsorloop is een wandeling van 6 kilometer, de gemiddelde afstand die kinderen in ontwikkelingslanden moeten lopen om bij water te komen, vaak meer

Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden, tel. 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl wijkredactie: hr. Hans Boer, tel. 4437934 [email protected] predikant: ds. P. Vermaat, tel. 0318–510161 [email protected]

scriba: hr. Hans Boer , tel. 4437934 [email protected] wijkkas: rek.nr. NL54INGB0001559972 t.n.v. penningmeester De Rank

De Pleiters

Wie zal Gods uitverkorenen aanklagen? God zelf spreekt hen vrij. Wie zal hen veroordelen? Christus Jezus, die gestorven is, meer nog, die is opgewekt en aan de rechterhand van God zit, pleit voor ons. Het Lijden, de Opstanding en de Hemelvaart zijn niet los verkrijgbaar. Alleen door deze drie kon Jezus de Pleiter worden, aan Gods rechterhand plaats nemen. We volgen in geloof deze 3 heilsfeiten en leven er door. Niet alleen hier en nu, maar ook in het toekomstige leven. God zelf spreekt ons vrij! En de Geest? “Maar als Ik heenga, zal Ik Hem naar u toe zenden” zegt Jezus. "Hier en nu", zegt Paulus, “helpt de Geest ons in onze zwakheid; wij weten immers niet wat we in ons gebed tegen God moeten zeggen, maar de Geest zelf pleit voor ons met woordloze zuchten”. Direct bij ons is Hij die onnaspeurbaar voor ons pleit, vanaf de aarde, vanuit ons binnenste. Gods heilswerk wordt door de Zoon en de Geest volbracht. Nogmaals: God zelf spreekt ons vrij!

Meeleven

16

Op 8 april overleed mevrouw Rodink-Hessing, gedoopt met de naam Johanna Gerarda. Mevrouw Rodink-Hessing woonde vroeger aan de Boulevard Heuvelink, in het wijkgebied van De Rank. Zij was actief betrokken bij de HVD. Een meelevend gemeentelid. Dat veranderde toen het echtpaar Rodink naar Duiven verhuisde. Maar de band met haar bleef. Toen het echtpaar Rodink een aantal jaren

keren per dag. Met 6 liter water in een rugzak gingen de leerlingen van de basisscholen op stap. De route ging door MalburgenOost naar de Malburgse Bandijk. Daar konden ze even uitrusten en hun zware last van hun schouders halen. Na wat gedronken hebben en genoten te hebben van hun versnaperingen, werd de tocht voortgezet langs de Rijn en vervolgens weer terug naar de Salvatorkerk. Het resultaat van deze sponsoractie was: € 8.800. Dit bedrag is door de leerlingen van de St. Margarethaschool en Pieter de Jongschool bij elkaar gelopen. Ook de diaconie van de Salvatorkerk/De Kandelaar heeft bijgedragen. In de Gelderlander stond dat de totale opbrengst in Arnhem € 15.400 is! Heel hartelijk dank hiervoor namens de stichting Rural Woman Foundation. Voor deze sponsorloop zullen we volgend jaar onze kerk weer open stellen en als diaconie dit goede doel sponseren.

Bijbelgespreksgroep

Op donderdag 28 mei komt de bijbelgesprekskring weer bijeen. We zullen verdergaan met het lezen en met elkaar bespreken van het apocriefe boek Wijsheid van Jezus Sirach. Dit bijbelboek kunt u o.a. vinden op www.willibrordbijbel.nl. Maar het is niet per se nodig om het van te voren te lezen; er zullen kopieën aanwezig zijn. Welkom in de Salvatorkerk, van half drie tot vier uur! Kees van Keulen geleden verhuisde naar Waalstaete was de betrokkenheid weer terug. Onze nagedachtenis is er één aan een betrokken gemeentelid. In de plechtigheid die op 13 april plaatsvond, heeft ds. Vermaat een kort woord van troost voor de familie en de aanwezigen mogen uitspreken.

Dienst op Hemelvaartsdag en Pinksteren (en een bezoek)

Op Hemelvaartsdag is er kerkdienst in de Bonifatiuskerk. Deze dienst begint, zoals gewoonlijk, om 10.00 uur. Voorganger is ds. P. Vermaat. Met Pinksteren gaat ds. J.S. Heutink uit Ede voor. Hij is, samen met andere Edese predikanten, zeer betrokken bij onze gemeente. Daarom is vorig jaar een kleine delegatie van onze kerkenraad op bezoek geweest bij de Edese wijkgemeente De Ark. Dit bezoek was bedoeld om onze verbondenheid met deze modaliteit binnen de PKN te onderstrepen. Op 21 mei brengt een delegatie van de kerkenraad van De Ark een tegenbezoek aan de Bonifatiuskerk. De plaatselijke, kerkelijke context is in Arnhem zeer verschillend van die in Ede. Maar wat ons bindt, dat verschilt niet.

Een reis naar de Biesbosch

Vorig jaar hebben we met de bus de Veluwe doorkruist. Vanuit Elburg hebben we een boottocht over het Veluwemeer gemaakt. En de monumentale Sint Nicolaaskerk bezocht. Een goed recept mag best herhaald worden. Op 28 mei reizen we per touringcar naar de Biesbosch. Daar wacht ons de rondvaartboot. Te midden van bevers, ontelbare vogels, rietkragen en andere waterplanten worden we vergast op een heerlijke lunch. Als kers op de taart bezoeken we ’s middags de St. Jan in het mooie en oergezellige ‘s-Hertogenbosch. In de St. Jan wordt het evangelie verbeeld in schitterende gebrandschilderde ramen, in kunstig houtsnijwerk en prachtige plafonds. De bus vertrekt om ongeveer 9.30 uur en is ’s middags 17.30 uurweer terug. Wie mee wil dient zich op te geven bij de diakenen!

Bijbelkringen

De avondbijbelkring die voor 28 mei gepland stond gaat niet door vanwege het gemeentereisje. De eerstvolgende keer is 24 september. De middagbijbelkring komt bijeen op 2 en 30 juni.

H. Boer

Evangelisch-Lutherse Gemeente Arnhem e.o. www.luthersegemeentearnhem.nl kerkgebouw: Spoorwegstraat 8-10, 6828 AS Arnhem, tel. 442 5084 wijkredactie: mw. Elly Muurling, tel. 333 6657 predikant: ds. Klaas Touwen, tel. 325 5327 secretaris: mw. Patty Besseling-Gronloh tel. 381 71 75

Het relationele in de lutherse theologie, Kaj Munk

Stil waren we. Heel lang heel erg stil. Ook ontroerd. Na het zien van de film naar het gelijknamige toneelstuk van Kaj Munk ‘Ordet’. Wat doet ‘Het Woord’ met mensen? Met de vader van het gezin, met de drie zonen, met de schoondochter? Met hun onderlinge relatie? Met het kleermakersgezin van de geliefde van de jongste zoon? Ieder beleeft het geloof op eigen manier: De oudste zoon Mikkel heeft zijn geloof verloren. De tweede zoon Johannes verloor - na een studie over Kierkegaard - zijn verstand en denkt dat hij Jezus is. De jongste zoon wil trouwen met de dochter van kleermaker Peter die tot een andere godsdienst behoort. Vader Morten gelooft dat zijn religie het leven centraal stelt, terwijl Peters geloof zich alleen bekommert om de dood. Kleinkinderen gaan er speels tussendoor… Wat doet het met elk van de betrokken personen na dat grote familiedrama? Duidelijk is, dat er voor elk sprake is van een kantelpunt. Van groot belang blijken de woorden: geloof, gebed, vertrouwen, wonderen en liefde. Het is een intense en prachtige film. Heel mooi opgenomen, de weergave van licht en schaduw is onovertroffen. Intens verstild spel van de acteurs. Regisseur Carl Theodor Dreyer kreeg daarvoor terecht een prijs.

De werken van barmhartigheid

Tot onze vreugde is op het ogenblik in onze kerk nieuw werk te zien van Gerard Ursem. Gerard zegt hier zelf over:

“De oorspronkelijk zes Werken van Barmhartigheid zijn een belangrijk thema in de Middeleeuwse schilderkunst. Het zijn de christelijke deugden, die eeuwenlang de grondslag zouden vormen van charitas en diaconaat. Zij zijn gebaseerd op teksten in Matteüs 25 :35-36.

Cantatedienst op zondag 7 juni ‘O Ewigkeit, du Donnerwort’(BWV 20)

Als Bach voor 11 juni 1724, de eerste zondag na Trinitatis, zijn cantate BWV 20 schrijft, is hij precies één jaar werkzaam als cantor van de Thomaskirche in Leipzig. Hij heeft volgens plan elke zon- en feestdag een zelf-gecomponeerde cantate uitgevoerd, ten dele gebruik makend van eerder in Weimar geschreven cantates. Als hij voor de tweede keer een cantate moet schrijven voor de eerste zondag na Trinitatis heeft hij de lat nog een stukje hoger gelegd: zijn tweede jaargang cantates, meer dan twintig uur muziek, moet een samenhangend kunstwerk worden. Voor elk van de 65 zon- en feestdagen van het kerkelijk jaar zal hij een cantate componeren die is gebaseerd op één van de voor die zondag voorgeschreven kerkliederen (koralen). In déze cantate gaat het om een interpretatie van de evangelielezing (Lazarus en de rijke man). Bach gaat uit van het 12-strofige kerklied ‘O Ewigkeit, du Donnerwort’ van Johann Rist (1642). De Franse ouverture en de grote bezetting met o.a. trompetten beloven een feestelijk gebeuren!

Snuffelmarkt op 14 mei, Hemelvaartsdag

Op 14 mei, Hemelvaartsdag, houden we weer een snuffelmarkt in onze kerk. Tegelijkertijd is de markt in de Hommelsestraat. Het is altijd gezellig druk en de sfeer is uitstekend. Ieder is welkom!

Pinksteren, zondag 24 mei, 10.30 uur

Met Pinksteren hebben wij een extra feestellijke dienst met belijdenis, confirmatie en avondmaal. De Koorschool van Katalin Szabó zal zingen en de Lutherse Gemeente Apeldoorn komt die dag over naar Arnhem om het Pinksterfeest samen met ons te vieren.

Geest van hierboven leer ons geloven, hopen, liefhebben door Uw kracht ! Hemelse vrede, deel u nu mede aan een wereld die U verwacht ! Moge het zo zijn voor ons allen,

Elly Muurling

Ten gevolge van pest-epidemieën voegde in het jaar 1207 paus Innocentius III er een zevende aan toe: de doden begraven, dit naar Tobit 1: 17. In 2013 beriepen vissers van het Italiaanse eiland Lampedusa zich op hun christelijke plicht om drenkelingen te redden, ondanks een wettelijk verbod asielzoekers te helpen. Zij werden door paus Franciscus van harte gesteund. Ik heb ervoor gekozen om het redden van drenkelingen als achtste werk toe te voegen – met een verwijzing naar de Storm op het Meer, volgens Matteüs 8 :23. Deze acht Werken van Barmhartigheid heb ik in sjabloontechnieken afgebeeld in de hedendaagse werkelijkheid. Zoals de Meester van Alkmaar dat op een zevenluik (te zien in het Rijksmuseum) en later Caravaggio dat ook al deden.” Van dit werk is een prachtig verzorgd boekje uitgegeven met tekst en afbeeldingen. Het is te bestellen door overmaking van €12,50 op NL45 INGB 0007 2198 90 t.n.v. G.Ursem Arnhem, waarna Gerard Ursem voor de aflevering zorgt.

Afbeelding : Gerard Ursem

17

Bijzondere wijkgemeente Parkstraatkerk Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten Kerkgebouw: Parkstraat 31a / Kastanjelaan 22E - Arnhem Aanvang diensten 10.15 uur www.parkstraatgemeente.nl tenzij anders aangegeven. predikant: ds. Marieke Fernhout [email protected] wijkredactie: Els van Essen [email protected]

waren – hij smaakte heerlijk! Vertegenwoordigers van meerdere organisaties woonden deze dienst bij, zoals van de classis, de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten OostNederland en uiteraard van de PGA. We verwachten dat het na deze ‘feestrijke’ aprilmaand weer wat rustiger zal worden bij ons, er staan alleen ‘gewone’ diensten op het rooster. Op 31 mei is er geen dienst in de Parkstraat, omdat we dan onze jaarlijkse Buitendag hebben gepland.

Parkstraat Classique in de Parkstraat

De ambtsdragers van de ‘Vrijzinnige Protestanten’ (rechts) en de Remonstrantse kerkenraadsleden, samen in het Parkstraatgemeentebestuur.

Bij de diensten

18

Ditmaal een korte terugblik op de dienst van zondag 26 april. Met recht een feestelijke dienst, waarin de Vrijzinnige Protestanten weer officieel bij de PGA zijn gaan horen. Ds. Yolanda Voorhaar nam de honneurs waar namens het moderamen van de Algemene Kerkenraad en mocht in die functie de wijkgemeente van bijzondere aard voor de Vrijzinnige Protestanten bij de Protestantse Gemeente Arnhem institueren. In deze dienst werden twee diakenen, een ouderling en een ouderling-kerkrentmeester bevestigd in hun ambt, terwijl ze al jaren als leden van de diaconie of als bestuurslid van de Parkstraatgemeente hun taak vervulden. Samen met het Remonstrantse deel van de Parkstraatgemeente blijven ze deze taken uiteraard voortzetten, want de Parkstraatgemeente is al ruim 35 jaar een samenwerkingsverband van Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten! Ds. Yolanda Voorhaar bood namens de PGA een prachtig Afrikaans beeld (Zimbabwe) aan, dat een mooie plaats in de kerk zal krijgen. Het beeld heeft de naam: ‘Intertwining lovers’ – een prachtig symbolisch geschenk! Onze predikant ds. Marieke Fernhout, de voorzitter van het bestuur van de Parkstraatgemeente Elise Vink en de voorzitter van de (nu wijkgemeente) VVP Ellen den Hoedt, spraken na afloop van de dienst enkele woorden. En er werd veel dank uitgesproken aan de harde werkers, die dit proces hebben doen slagen, na 8 jaar zijn we daar extra dankbaar voor! Daarna werd er een enorme taart aangesneden, waarop de logo’s van de PKN, de VVP en de Parkstraatgemeente verwerkt

Tenslotte maak ik u attent op het volgende concert: Zondag 10 mei - 70 jaar bevrijding Wim Roelfsema, orgel en kistorgel m.m.v. Dick Bolt, trombone. De entree bedraagt € 8,00 (kinderkorting € 4,-) De zaal gaat open om 15.00 uur , aanvang van het concert is 15.30 uur. De gemiddelde duur van de concerten is 60 minuten. Er is geen pauze en na aanvang van de concerten is er geen toegang meer mogelijk, dus wees op tijd. Adres: Parkstraatgemeente, Kastanjelaan 22 E te Arnhem

Els van Essen

De PGA een rijker geheel

Zondag 26 april was een mijlpaal voor zowel de Protestantse Gemeente Arnhem als de Parkstraatgemeente. De Vereniging van Vrijzinnig Protestanten is geïnstitueerd als een wijkgemeente van bijzondere aard in het geheel van de PGA. Dat klinkt plechtig, maar de stemming in de Parkstraatgemeente die zondag was vooral feestelijk. Behalve leden van de Parkstraatgemeente waren de wijken van Arnhem goed vertegenwoordigd en ook van het moderamen waren er drie personen aanwezig: Geert Beltman, Lyska van der Elst en ikzelf. Omdat Jan Liebeton verhinderd was, mocht ik zijn taken in de dienst overnemen. Het was feest. In de dienst en eromheen. In Schriftlezing, liederen en gebed als een veelkleurige gemeente met elkaar verbonden. Maar zo’n dienst begint al met de voorbereiding. Samen met Geert Beltman was ik op pad geweest om een passend cadeau voor een feestelijk herstel van oude banden te vinden. Het werd een beeld van een Afrikaanse kunstenaar, dat er voor ons beiden uitsprong, toen we langs een hele reeks beelden liepen. In mijn toespraakje aan het eind zei ik daarover het volgende:

”Toen we het uitzochten, zagen we erin twee figuren, die tegen elkaar aan, om elkaar heen, ja wat: schuren, dansen, contact zoeken?? Dat mag u zelf invullen. In ieder geval: een nabijheid, die vruchten draagt. Ook die vruchten ziet u in het beeld. Maar misschien ziet u er nog wel meer in….. Toen we het kochten, zagen we dat het ook een titel heeft. Het heet: Posing lovers. Poserende geliefden. Zover zijn we misschien nog niet, maar wat niet is kan komen. Laat vandaag in ieder geval het begin zijn van een bloeiende relatie, waarin de liefde zeker niet afwezig is en die in die samenwerking veel dingen oplevert voor ons kerkzijn in stad en samenleving.”

Gevraagd naar zijn indrukken schreef Geert Beltman:

“Toen ik in de mooi opgeknapte kerkzaal met Voorhof van de Parkstraatgemeente zat afgelopen zondag, dacht ik: hoe is het toch mogelijk dat een gewaardeerd vrijzinnig onderdeel van de toenmalige Hervormde Gemeente in Arnhem door de jaren heen volkomen is losgeraakt van deze kerk en bij het proces van samen op weg en later het samengaan met de Gereformeerde Kerk tot Protestantse Gemeente te Arnhem niet is opgenomen in dit nieuwe geheel. Blijkbaar waren de banden niet nauw genoeg zodat dit kon gebeuren. Nu er een nieuwe bijzondere wijkgemeente is gevormd uit de Parkstraatgemeente is het zaak de banden ook organisatorisch goed in te blijven bedden in de PGA. Ik ben er trots op dat de banden weer zijn hersteld en dat de PGA weer een complete kerk is waarin ruimte is voor een ruime geloofsbeleving.” Ook in wat Lyska mij toestuurde als haar indrukken overheerst de blijdschap:

“De viering in de Parkstraatkerk had een vrolijk karakter. Voor het eerst in heel lange tijd werden er weer ambtsdragers bevestigd in de Parkstraatgemeente. Omdat de Vrijzinnige Protestanten een vereniging zijn, was er voorheen geen kerkenraad maar een bestuur. Eén van de formaliteiten waaraan voldaan moest worden om wijkgemeente van bijzondere aard te mogen worden, was de vorming van een kerkenraad en de bevestiging van ambtsdragers.

Ds. Marieke Fernhout, de eigen predikant van de Parkstraatgemeente, en ds. Yolanda Voorhaar, namens de PGA, gingen voor in deze dienst. En na afloop hielden zij een toespraak. Ds. Voorhaar onthulde samen met Ellen den Hoedt, de kersverse voorzitter van de nieuwe kerkenraad (en voormalig voorzitter van het bestuur van de VVP-Arnhem), een prachtig beeld dat een geschenk is van de PGA aan haar nieuwe wijkgemeente. Daarnaast had Elise Vink, voorzitter van het bestuur van de Parkstraatgemeente, geschenken voor alle nieuwe kerkenraadsleden. Tot slot sprak Ellen den Hoedt de aanwezigen toe en bedankte alle betrokkenen die zich ingezet hadden om het hele proces tot een goed einde te brengen. Om het te vieren was er een enorme taart, die we ons goed lieten smaken bij de koffie na de dienst”. Kortom: een feestelijke zondag. Yolanda Voorhaar

Eglise Wallonne / Waalse Kerk Arnhem

www.waalsekerkarnhem.nl kerkgebouw: Gasthuisstraat 1, 6811 BS Arnhem naast het politiebureau wijkredactie: Martin Kas,

tel. 3703302, e-mail: [email protected]

verhuur kerkgebouw: Corinne de Zeeuw, telefoon 06–18190472

e-mail: [email protected] contactpersonen: Martin Kas, tel. 3703302, Elfriede ter Schegget, tel. 3816695 en Anke de Man, tel. 055–3563189.

Twee zondagmiddagen in de Waalse kerk

Wie op zondag 13 april de Waalse kerk inliep om de lezing van de Edese pastor Hans Lucassen bij te wonen, zal misschien even gedacht hebben dat de kerk na 335 jaar weer in katholieke handen was overgegaan. De pastor illustreerde zijn lezing over rituelen en liturgische kleuren met de gewaden die in de katholieke kerk, maar inmiddels ook in veel protestantse gemeenten worden gedragen. De stola’s die onder of over de gewaden worden gedragen, geven aan in welke tijd van het kerkelijk jaar de viering gehouden wordt en iedere kleur houdt verband met de thematiek van de desbetreffende periode. Bekend is het paars en het wit uit de tijd voor Pasen en de Paasweek, het rood van de martelaren en het vuur (en dus van Pinksteren). De lezing begon met de kleuren van de Nederlandse vlag, die staan voor respectievelijk het volk, de geestelijkheid en de adel. Nieuw was voor mij, dat de witte (beige) gewaden waarover de liturgische kleuren worden gedragen, pas sinds het tweede Vaticaans concilie gedragen worden; daarvoor waren de gewaden zwart. In een zwarte toga (overigens één die in Marokko met de hand gemaakt is) ging een week later ds. Dewandeler voor in onze maandelijkse kerkdienst. Zwart is als kleur van de rouw in de kerken wat uit de gratie geraakt (en merkwaardig genoeg in de ‘gewone maatschappij’ juist in de mode). Katholieke priesters voelden zich niet op hun gemak in het gewaad dat ook door rechters en wetenschappers gedragen wordt. Het zou nog interessant zijn, eens over de associaties te praten die die zwarte toga bij protestantse kerkgangers oproept. Ook veel protestantse predikanten hebben de zwarte toga aan de kapstok gehangen; persoonlijk denk ik dat bij de protestantse ambtsopvatting die zwarte toga nog niet zo gek kleurt. Misschien maakt het ook wel veel uit, dat de koorruimte van onze kerk stralend wit is en dat wij op deze zondag, onze eerste dienst na Pasen, de nieuwe paaskaars hebben ‘ingewijd’. Met de variaties over het Wilhelmus die de tienjarige (!) Mozart schreef ter gelegenheid van de inhuldiging van stadhouder Willem V legde organist Wim Roelfsema een bruggetje naar de feestvreugde van de ‘koningsnacht’ waarvan we tijdens de dienst al een voorproefje kregen in de vorm van flinke basdreunen.

Pinksteren

De eerstvolgende dienst is op de middag van Pinksteren, zondag 24 mei. In deze dienst gaat onze predikant ds. Henk Spoelstra voor; de zangeres Marja de Jong zal zingen, zichzelf begeleidend op instrumenten die aan muziek uit de renaissance doen denken. Pinkstermotieven klinken in haar (Franstalige) bijdragen door; evenals de lezingen zullen deze vertaald in het liturgieboekje terug te vinden zijn. Eén week later vieren we (eveneens op zondagmiddag om 17.00 uur) een avondmaalsdienst in de zuiderkapel van de Nijmeegse Stevenskerk. Helaas zijn we het Nijmeegse deel van de Waalse gemeente Arnhem-Nijmegen de laatste jaren grotendeels kwijtgeraakt, maar we willen ook in Nijmegen de traditie van de Waalse gemeente proberen hoog te houden. Martin Kas 19

Op 21 mei 2015 om 16.00 uur verzorgen wij een lezing over:

WIE VAN DE DRIE

Aanmelden uiterlijk op 20 mei via tel. 026 – 3 201 000. Locatie: Kronenburgsingel 60 te Arnhem www.notarisockhuysen.nl

Niemand is als racist geboren.

FRANSEN BV 026 - 364 86 44 Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.

Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl

[email protected]

Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.

We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl

Woonzorgcentrum Vreedenhoff Voor én door mensen, met zorg! Woonzorgcentrum Vreedenhoff verwelkomt u graag als nieuwe bewoner Bent u op leeftijd en zoekt u een appartement in Arnhem waar goede zorg en service centraal staan? Dan is het protestants-christelijke woonzorgcentrum Vreedenhoff de plek voor u. Een plek waar u zich op uw gemak én thuis voelt. Bij woonzorgcentrum Vreedenhoff: . kunt u rekenen op optimale zorg en begeleiding; . is een geestelijk verzorger werkzaam en wordt wekelijks een kerkdienst gehouden; . zijn ontmoeten, samenzijn en omzien naar elkaar belangrijke kenmerken; . kunt u ook terecht voor thuiszorg. Vanaf 1 februari woont er in Vreedenhoff ook een aantal studenten. Zij zijn als vrijwilligers een waardevolle aanvulling op de professionele zorg, waardoor u de aandacht krijgt die u verdient. Meer weten? Maak vandaag nog een afspraak, wij komen graag bij u langs om persoonlijk kennis te maken. Bel 026-384 65 21 (Els Bloemendal of Karin Passchier) en bij geen gehoor: 026-384 65 00. Esperantolaan 2 | 6824 LV Arnhem | www.vreedenhoff.nl