Kerkperspectief Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

29e jaargang nr. 4

zaterdag 22 maart 2014

Kerkperspectief Verschijnt 16x per jaar

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

De droom Ik koester een droom dat mensen eens zullen opstaan en zullen inzien dat ze geschapen zijn om als broeders en zusters te leven met elkaar. Ik heb een droom dat op een dag de rechtvaardigheid neerstroomt als water en dat gerechtigheid vloeit als een stroom. Ik draag een droom in me dat in elk wetgevend lichaam en dat in alle gemeenteraden mensen zullen worden gekozen, die rechtvaardig zijn, die barmhartigheid liefhebben en Gods wegen gaan. Ik koester een droom dat eens op een dag de oorlogen eindigen, dat mensen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzer en hun speren tot snoeimes,

dat volkeren niet meer tegen elkaar opstaan en dat niemand meer aan oorlog denkt. Ik heb een droom dat we met dit geloof in staat zijn de wanhoop te verdragen en nieuw licht te brengen in de duistere momenten van pessimisme. Ik draag een droom in me dat we de dag naderbij kunnen brengen waarop er vrede zal zijn op aarde en goede wil in alle mensen. Die dag zal een gloriedag zijn en de kinderen Gods zullen er zich over verheugen. Dit gedicht is een vrije vertaling van een toespraak van Martin Luther King. Overgenomen uit het boek: “Er zijn woorden voor’.

1

Colofon Kerkperspectief

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem verschijnt 16x per jaar

Kopijdatum: maandag 31 maart - 18.00 uur. Kopij voor Kerkperspectief nr. 5 (van 12 april t/m 3 mei 2014) bij voorkeur e-mailen naar: [email protected]

Wijknieuws

Aanleveren via de wijkredacties. De namen en adressen staan vermeld in de koppen bij de wijkberichten.

Redactie

Menno Leistra (tel. 0575-845930), Rita Hop, Theo van Loenen, Henny Kalisvaart (eindredactie/lay-out).

Abonnementen

W.A. van Woerkens, telefoon: 026–3811103 e-mail: [email protected] Kosten: Jaarabonnement: € 21,50 Digitaal abonnement: € 11,50 ING rekening: NL72INGB0002571164

Adverteren in Kerkperspectief

Info: W.A. van Woerkens, telefoon: 026-3811103, e-mail: [email protected] Website: www.kerkperspectief.nl Drukwerk: Digidruk Vandenhul BV Kerkelijk Bureau PGA Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-4420987 e-mail: [email protected] Geopend: elke werkdag 9.00 - 12.30 uur

Bankrekeningen PGA

voor vrijwillige bijdragen: NL96FVLB0635817187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem. voor overige: NL63FVLB0699642132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem.

Diaconaal bureau

We zitten midden in de Veertigdagentijd - een tijd om jezelf leeg te maken om ruimte te scheppen, las ik ergens. Het stond boven een lezenswaardige verhandeling over het vasten en is uitgesproken door Anthony Dupont. De samenvatting ervan vond ik op internet na het intypen van het woord ‘vasten’ bij Google. U vindt het op pagina 10. Het geeft een mooi beeld van het vasten door de eeuwen heen. Ik wilde het u niet onthouden. We hebben al enkele lenteweken gehad en de natuur, en wij ook, zijn daardoor een beetje van slag. Overal komen de bloesems al aan de bomen - we vrezen nu voor onze fruitbomen - en er zijn honderden lammetjes te vinden in de schaapskooi van Rheden. Als je een lammetje adopteert, mag je ook de wei in en kun je dus heel dicht bij ze komen. Het is prachtig om al die springers te zien spelen met elkaar of lekker lui bij hun moeders te zien liggen. Jongens hebben een blauw ringetje bij hun oormerk, meisjes niet. Sommige lammetjes redden het niet zonder hulp van mensen. In Voor het voetlicht leest u hoe Theo van Loenen zeer onder de indruk was van de dienst met bidden, zingen en Schriftlezingen in de Walburgiskerk waar hij op die avond van de 26e januari in de week van gebed - de ware eenheid in Christus ervoer. Elsje Pot spreekt in De eerste dag over de torenhaan die met alle winden meedraait. ‘Geldt dit ook voor ons?’ vraagt ze zich af. Bij het zoeken naar een mooi plaatje vond ik een website over de vele prachtige glas-in-loodramen in de Remigiuskerk te Simpelveld. Nooit eerder van gehoord, maar toch zijn er bijna evenveel ramen als in de Sint Janskerk in Gouda. Ik ga er vast eens een kijkje nemen. En zo komen we vanzelf uit bij de kunst in de kerk: in deze tijd voor Pasen worden er in heel veel kerken -en in Musis Sacrummooie concerten gegeven. U vindt er zes op pagina 9. Met een beetje passen en meten kunt er vijf bezoeken. Vooral 6 april lijkt een populaire datum. Ik wens u, ook namens de andere redactieleden, een goede tijd naar Pasen toe. Hartelijke groeten, Henny Kalisvaart, eindredactie.

Data Kerkperspectief 2014

Diaconaal consulenten/secretaris: Margriet Kok, Nancy Spiele en Alie Teunissen Zijpendaalseweg 57, 6814 CD Arnhem telefoon: 026-3512201 e-mail: [email protected] website: www.diaconiearnhem.nl

Nr 5 6 7 8 9

Kopijdatum 31 maart 2014 21 april 2014 12 mei 2014 2 juni 2014 23 juni 2014

Verschijningsdatum 12 april 2014 Pasen 3 mei 2014 24 mei 2014 Pinksteren 14 juni 2014 5 juli 2014 vakantie

Bankrekeningen diaconie

10 11 12 13 14 15 16

4 augustus 2014 25 augustus 2014 15 september 2014 6 oktober 2014 27 oktober 2014 17 november 2014 8 december 2014

16 augustus 2014 6 september 2014 start 27 september 2014 18 oktober 2014 8 november 2014 29 november 2014 Advent 20 december 2014 Kerst

voor vrijwillige bijdrage: NL78FVLB0225387522 t.n.v. College van Diakenen Arnhem o.v.v. vrijwillige bijdrage 2013. Voor overige giften: NL33FVLB0635800667 t.n.v. College van Diakenen Arnhem. 2

Van de redactie

Voor het voetlicht

Is Christus verdeeld?

We zijn in de Lijdenstijd: dat is de tijd waarin we het lijden van onze Heer Jezus Christus herdenken. De Lijdenstijd voert ons naar de Stille Week met Goede Vrijdag, Stille Zaterdag en dan volgt Pasen: de Opstanding van onze Heer Jezus Christus na de gruwelijke kruisdood. Pasen wordt op verschillende manieren gevierd. In de Orthodoxe kerk is Pasen het allergrootste feest, ook het meest blijde feest. Hier heeft de kerk de uitbundige vreugde en blijdschap over de Opgestane Heer bewaard. Er is geen blijder gebeuren dan de Paasmetten in de Paasnacht denkbaar. Telkens roept de priester uit: Christus is opgestaan en de gemeente antwoordt: Hij is waarlijk opgestaan. Niet één keer aan het begin van de dienst, maar tien, twintig, dertig keer wordt het uitgeroepen en beantwoord: Hij is waarlijk opgestaan. Wie eenmaal zo’n dienst heeft bijgewoond en meegemaakt vergeet het zijn hele leven niet meer. De Rooms-katholieke kerk viert Pasen met grote pracht en praal. Op eerste Paasdag kunnen we via de televisie zien hoe men in Rome op het Sint Pietersplein Pasen viert. Van de hele wereld komen gelovigen om het feest daar mee te maken. Het Sint-Pietersplein is volop versierd met bloemen uit Nederland; vroeger kwam daar nog een extra bedankje voor. De paus-zelf leidt de dienst, daarbij bijgestaan door een groot aantal geestelijken. Een lange dienst en het grootste gedeelte van die dienst in het Latijn: de taal van de kerk van Rome. Dankzij de verslaggevers die de dienst uitleggen, weten we wat er precies gebeurt. In de kerken van het protestantisme en dan speciaal in Nederland gaat het weer anders toe. Afhankelijk van de denominatie en de gemeente wordt de Paasdienst omlijst met muziek van trompetten of andere instrumenten; vaak treedt als extraatje een koor op in de dienst. Het belangrijkste in de dienst is echter de ceremonie met de Paaskaars; een gegeven dat voortkomt uit de opvatting, dat we in de Lijdenstijd in het donker verkeren, maar dat met Pasen het Licht aanbreekt. Het Licht is dan symbolisch voor de Opgestane Christus. In de reformatorische kerken blijven muzikale bijdragen achterwege; alleen het orgel begeleidt de gemeente. Maar ook daar klinkt de vreugde van Pasen – zij het wat ingetogen – door.

In deze rubriek laten predikanten en andere kerkleden iets zien van wat hen bezighoudt en wat ze graag met de kerkleden Arnhem-breed willen delen. De Christelijke kerk mag dan verdeeld zijn, Christus is niet verdeeld. Waar dit onder andere tot uiting komt, is in de landelijke Week van Gebed. Zo ook dit jaar was dat het geval: hoewel wij pas later lazen, dat het de Week van Gebed was, hebben we voor zover mogelijk, hieraan meegedaan. Inspirerende bijeenkomsten waren het rond verschillende thema’s op diverse locaties in de stad: over armoede bij de Voedselbank; over regeren en besturen in het gemeentehuis; over de zorg in een wooncentrum enz. Zaterdagavond 26 januari was er een dienst met bidden, zingen en Schriftlezingen in de Walburgiskerk. Die avond heeft op ons grote indruk gemaakt. Het thema was: Is Christus verdeeld? De apostel Paulus stelt deze vraag aan de gemeente van Korinthe als hij haar schrijft. Hij komt in zijn brief tot de conclusie dat Christus niet verdeeld is. Met de viering van 26 januari in gedachten, kom ik tot hetzelfde antwoord. Met een aantal voorgangers van o.a. de Rooms-katholieke kerk, de Protestantse Gemeente Arnhem, de Baptisten, de Gereformeerde kerk vrijgemaakt, de Syrisch-katholieken, het Leger des Heils en nog diverse andere groepen van evangelische snit was er die avond werkelijk de eenheid in Christus. De Walburgiskerk was gevuld met mensen van allerlei leeftijd, rang, stand en nationaliteit. Eenheid niet alleen onder de voorgangers, maar ook eenheid tussen gemeente en voorgangers. Die avond was er geen enkele scheiding in de vorm van belijdenis of sacramentsopvatting, die ons afhield van onze naaste in de kerkbank. Niemand heeft die avond gesproken over wat ons verdeeld houdt op het gebied van sacrament, belijdenis of ambt. De ENE kerk was er die avond, 26 januari 2014 in de Walburgiskerk. Te ervaren dat er in onze stad Arnhem meer mensen dan wij denken (mensen uit verschillende kerken en groepen met hun eigen rituelen en gebruiken groepen) ook dit jaar zullen heenleven naar het grote feest van Pasen. Die avond heeft op ons een heel grote indruk gemaakt, tot op vandaag. drs. Th.D. van Loenen

Bovenstaande geeft een indruk hoe het Christendom Pasen viert: met een grote verscheidenheid aan vormen om de Opstanding van Christus te vieren. Een buitenstaander zou zich eerder verbazen over de verschillende manieren van uitdrukken van wat men gelooft en hoe men dat geloof tot uitdrukking brengt. Voor de hand ligt het dan om te veronderstellen dat de Christelijke kerk verdeeld is. Nog erger zou het zijn als diezelfde buitenstaander (ten onrechte) concludeert dat Christus verdeeld is. Aangezien dat een onjuiste gedachte is, heeft de apostel Paulus hier al tegen gewaarschuwd: Christus is niet verdeeld (1 Kor. 1:13). 3

De eerste dag

Zondag 23 maart, 3de zondag van de 40 dagen, Matteüs 21:33-46

De komende drie zondagen wordt er gevarieerd op een thema: wie is Jezus, herkennen we hem en durven we hem trouw te zijn. De gelijkenis uit het evangelie van Matteüs heeft alle ingrediënten in zich om hem te kunnen lezen en horen zonder jezelf erbij betrokken te voelen. De wijngaard wordt dan geassocieerd met Israël, de aangesprokenen zijn vooral de schriftgeleerden en hogepriesters, de geestelijke leiders van datzelfde Israël, gemakkelijk te identificeren met die wijnbouwers. Als je bij eerste lezing al zo duidelijk weet waar het hier om gaat, dan blijf je zelf buiten schot. De manier waarop de dichter Muus Jacobse deze gelijkenis verwoordt in gezang 61 in het Liedboek voor de kerken (1973) maakt het ons echter onmogelijk om ons afzijdig te houden, door zijn woorden blijven ook wij niet buiten schot, dan worden wij zelf die pachters, die niets van de vrucht wensen af te dragen. In het eerste couplet wordt het gedeelte uit het evangelie beschreven; in het daarop aansluitende refrein en de rest van het lied vindt er een omslag plaats: Het land dat wij bewonen hoort ons alleen. Wie om de pachtsom komen zenden wij heen. God week te lang geleden uit ons bestaan. God is in eeuwigheden op reis gegaan. Wij hebben Gods natuur gepacht en nooit meer om de huur gedacht, hebben gegrepen en geslagen die om de vruchten durfden vragen, hebben gestenigd en gedood die deden wat hen God gebood. Maar niets is ons nog overkomen, de wijngaard is ons niet ontnomen. REFREIN O Here God, wat wilt Gij nog? Zendt Gij uw Zoon? Gij kent ons toch, Gij weet toch hoe wij met Hem hand’len, hoe wij Hem doden als de and’ren. Wij werpen Hem uw wijngaard uit om die te erven als een buit. Dan kan ons niets meer overkomen, wordt nooit de wijngaard ons ontnomen. Zult Gij nu tot ons komen, Heer, tot een straf, en ‘t land dat wij bewonen, neemt Gij ‘t ons af? Zullen wij ‘t niet beërven als deelgenoot, maar met de kwaden sterven een kwade dood?

Zondag 30 maart, 4de zondag van de 40 dagen Matteüs 22:41-46

Jezus vraagt aan de Farizeeën, die om hem heen staan: ‘Wat denkt u over de messias? Van wie is hij een zoon?’ Het antwoord dat gegeven wordt is: David. Deze korte scene doet mij denken aan een bijbelkring, die ik lang geleden gaf tijdens mijn stage ter afronding van mijn studie. Als we gedeelten bespraken waar Jezus de omstanders een vraag stelde, dan snapten de cursis4

ten niet dat de mensen destijds niet zagen wie Jezus was. Op de vraag: ‘Wat denkt u over de messias? Van wie is hij een zoon?’, hadden de Farizeeën natuurlijk moeten antwoorden: “Hij is de zoon van God”. Ik weet niet meer hoe vaak ik heb geprobeerd uit te leggen dat het met de kennis van nu makkelijker te bedenken is wat je zou moeten antwoorden (of kiezen), dan wanneer je de afloop van een geschiedenis of gebeurtenis nog niet kent. Ik kreeg niet het gevoel dat ik er destijds in slaagde om de aanwezigen daarvan te overtuigen, in hun optiek was het evangelie daarin glashelder en niet voor misverstand vatbaar. Jezus stelt de aanwezigen deze vraag terwijl hij zelf door hen is bevraagd om hem op de proef te stellen, nadat Jezus de Sadduceeën tot zwijgen heeft gebracht. De uitwerking van deze vraag op de Farizeeën is, dat ook zij hem geen vraag meer durven stellen, sterker nog: niemand durfde hem vanaf die dag nog een vraag te stellen. In een joodse context klinkt dat vreemd. Het joodse geloof is bij uitstek de religie waarbij het vragen juist een heel prominente rol speelt, het gaat dan natuurlijk wel om vragen gerelateerd aan de bijbel verhalen, vragen die je dichter bij God kunnen brengen. Dat zijn natuurlijk geen vragen die gesteld worden om een ander in de val te laten lopen.

Zondag 6 april, 5de zondag van de 40 dagen Matteüs 26:31-35

Op veel protestantse kerktorens staat een haan. De Opstandingskerk is versierd met een glas in betonraam waarop een haan te zien is en Petrus. Van oudsher is de haan het symbool voor het aanbreken van de nieuwe dag. Een link met de opstanding is dan ook zo maar gelegd. Maar ook Petrus raakte verbonden met de haan: ‘Ik verzeker je: deze nacht zul je, nog voor de haan gekraaid heeft, mij driemaal verloochenen’, zegt Jezus tegen Petrus. En aldus geschiedde. Het haantje op de vele kerktorens, is vaak een windhaantje, zo’n haantje dat met de wind meedraait. Eigenlijk wel heel symbolisch: moeten we dat ook verstaan naar onszelf toe, dat de gelovigen die samenkomen onder het dak van de kerk waar die haan zo prominent aanwezig is, dat die gelovigen ook met alle winden meedraaien, zoals Petrus het destijds deed? Enerzijds getuigt die haan dan van realiteitszin: inderdaad gelovigen draaien soms met alle winden mee, wij zijn niet zo maar betere volgelingen van Jezus dan Petrus, anderzijds is het nou niet bepaald een opwekkend beeld om zo bij voortduring op de eigen tekorten gewezen te worden, het past bij een manier van geloven, waarvan grote delen van de kerk afscheid hebben genomen: de nadruk op het eigen falen. De haan als beeld van de opstanding lijkt beter te passen bij de huidige geloofsbeleving: nieuwe kansen, hoop, een meer vrolijk geloof. Elsje Pot De verloochening door Petrus Glas-in-loodraam in de Remigiuskerk in het hart van Simpelveld. Petrus na de verloochening van Christus. Terwijl Christus achter Petrus wordt weggevoerd, herinnert de haan op de voorgrond aan de waarschuwing van Christus: voor de haan heeft gekraaid zult ge me drie maal verloochend hebben. In deze kerk zijn 51 (!) prachtige ramen geplaatst door Linnicher Werkstädte für Glasmalerie und Kunstverglasung Dr. H. Oidtman & Cie, 1922 (zie ook: http://www. glasmalerei-ev.de/pages/b3344/ b3344.shtml) Een bezoek meer dan waard!

Paaskaarten voor gevangenen “Vanuit de bron ontstaat nieuw leven”.

Dat is dit jaar het thema van de Paaskaarten. Ds. Anne van Voorst maakte een ontwerp, verdeeld in 70 tegels. Zo maakten gedetineerden samen de kaart. We sturen weer Paaskaarten aan: - mensen in Nederlandse gevangenissen, via de justitie-pastores; - mensen en organisaties die werken voor mensenrechten. Op één van de zondagen in de veertigdagentijd worden de kaarten met adressen na de kerkdienst te koop aangeboden. We hopen dat u mee doet: een Paasgroet aan een onbekende. Liesbeth Glaubitz, tel. 3894599 Gerrit Stegeman, tel. 3233916

Ook actie voor daklozen

Voor veel daklozen is het leven op straat keihard en heel eenzaam. Dat is iets om stil bij te staan. Ook als dakloze heb je behoefte aan menselijk contact en aandacht. Veel kerkgangers zijn niet in de gelegenheid om zelf daklozen op te zoeken. Maar we kunnen ze wel een kaartje sturen! Kerk in Actie steunt het Straatpastoraat in Amsterdam, één van de projecten die in de 40dagentijd centraal staan. Stuurt u ook een kaartje naar een dakloze in Amsterdam? U kunt de kaart naar Kerk in Actie sturen. Die verspreidt de kaarten vervolgens onder organisaties die in contact staan met daklozen. Deze organisaties overhandigen de kaarten vervolgens aan de daklozen. Stuur de kaart(en) in een envelop naar: Kerk in Actie, t.a.v. Annemieke van der Horst, Postbus 456, 3500 AL Utrecht. Op de kaart kunt u wel uw naam vermelden, maar wij raden u aan niet uw eigen adresgegevens te vermelden.

Maart 2014 za 22 zo 23 ma 24 di 25 wo 26 do 27 vr 28 za 29 zo 30 ma 31

Alle Zeven Dagen

Psalm 9 Johannes 4:1-15 Johannes 4:16-30 Johannes 4:31-42 Johannes 4:43-54 Psalm 122 Johannes 5:1-18 Johannes 5:19-29 Johannes 5:30-46 Psalm 125

April 2014

di 1 Matteüs 24:1-14 wo 2 Matteüs 24:15-28 do 3 Matteüs 24:29-42 vr 4 Matteüs 24:43-51 za 5 Matteüs 25:1-13 zo 6 Psalm 143 ma 7 Matteüs 25:14-30 di 8 Matteüs 25:31-46 wo 9 Matteüs 26:1-16 do 10 Matteüs 26:17-30 vr 11 Matteüs 26:31-46 za 12 Matteüs 26:47-56 zo 13 Matteüs 26:57-75 ma 14 Matteüs 27:1-14

Hoop voor verdrukten Levend water Ontdekking Onverwacht geloof Geneeskrachtig Navolging gevraagd Sabbatswerk Vader en Zoon Aanklagers en getuigen Bescherming Wachten op goed nieuws Sta klaar Les van de vijgenboom Verwachting Oliecrisis Gebed om leven Talentenjacht Scheiding Goede en slechte daden Bijzondere maaltijd Wakker geschud Beantwoord geweld niet met geweld Wie is Jezus? Getuigenissen

PKN-werkgroep ‘Kerk en Israël’ Verschillende meningen over Israël

Meneer Uri Avneri, geboren 1923 in Duitsland, is schrijver, activist en oprichter van de vredesbeweging Gush Shalom. Zijn ouders emigreerden in 1933, uit angst voor Adolf Hitler, naar toenmalig Palestina. Hij sprak eind jaren veertig al over de noodzaak van vrede en een Palestijnse staat naast de Israëlische. In 1962 reisde hij naar Beiroet om Jasser Arafat te ontmoeten. Zo pleitte hij eveneens in de Knesset in redevoeringen voor dialoog en de twee-statenoplossing. Naast dat hij veel vijanden had, kreeg hij onderscheidingen voor zijn vredeswerk. Meneer Avneri maakt zich momenteel zorgen over het succes van de BDS, de Palestijnse boycotbeweging, omdat dit succes volgens hem contraproductief gaat werken. Namelijk, het is al eeuwenlang een Joods reflex dat als de gojim aanvallen, de Joden elkaar zullen steunen en één front zullen vormen. Zijn vredesbeweging wilde de groene lijn weer onder de aandacht brengen met de slogan: ‘ik koop alleen producten uit Israël en geen producten van kolonisten’. De kolonisten moesten naar zijn mening verdwijnen van de Westbank. Samen met Ariv Oppenheimer neemt hij nu stelling tegen de boycot van Israël in welke vorm dan ook, nl. Israël moet weten dat de wereld niet tegen ons is in welke vorm dan ook. Door het boycotten van Israël geeft dat de Israëli’s het gevoel weer slachtoffer te zijn van Europees gedrag en dat ze daardoor geen oor hebben voor concessies aan de Palestijnen die de veiligheid van Israël in het geding kunnen brengen. Ronny Naftaniel zegt bij zijn afscheid van het CIDI dat het onterecht is alleen Israël te bekritiseren en andere landen niet. Bepaalde mensen zien Israël louter als zondebok, ook binnen de kerken. “Als je bv. vanwege de nederzettingspolitiek geen Israëlitische producten wilt kopen, dan moet je ook geen pil willen nemen om in je darmen te laten kijken - een Israëlitische uitvinding – of een pc waarvoor onderdelen uit Israël komen. Boycot dan ook landen die het niet zo nauw nemen met de mensenrechten, waar democratie een scheldwoord is en waar vrouwen geen rechten hebben zoals in Saoedi-Arabië. Koop dan ook geen Saoedische benzine of Syrische dadels.” Einde citaat. Tenslotte de mening dat de internationale boycot tegen Israëls aanwezigheid op de Westoever een situatie is uit de vorige eeuw. De Palestijnen hoeven niet ‘bevrijd’ te worden van Israël. Ze kunnen beter gebruik maken van de Israëlische ontwikkeling om zelf op hoger niveau te geraken. Dit vereist een goede samenwerking van beide partijen en die mogelijkheid lijkt twijfelachtig. In de praktijk schijnt er een verharding te zijn aan beide zijden. Israëli’s willen niets van doen hebben met Palestijnen en omgekeerd. Er bestaat echter een zorg dat wanneer er een zelfstandige Palestijnse staat zou komen op de Westoever, die onmiddellijk zou worden meegezogen in de conflicten van de regio zoals de resultaten van de ‘Arabische Lente’ zich momenteel voordoen door strijd en onrust. De Westoever zou bijvoorbeeld voor Jordanië een bron van instabiliteit vormen. Op zijn slechtst zou het een ‘klein Syrië’ worden. De nieuwe massabeweging die door het Midden-Oosten waart, is de Soenitische opwekkingsbeweging van o.a. de Moslimbroederschap, Hamas en het Syrische verzet. Hoe het ook zij, voorlopig is Israël in het onrustige MiddenOosten het voorbeeld van een staat waarin democratie en recht vooropstaan, waar een christen nog kan leven, volgens Naftaniel. Sophie Oudkerk. namens de commissie Kerk en Israël, afd. Arnhem Bron: NIW, Trouw, de Waagschaal, Kerk en Israël Onderweg

5

Collectenopbrengsten PGA 23 februari 2014

(bedragen in euro’s)

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk 3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk 1e collecte Opstandingskerk 92,50 Diaconessenkerk 66,11 De Rank 87,25 Bethlehemkerk 98,32 Salvatorkerk 95,85 De Kandelaar 105,55 Totaal 545,58 2 maart 2014 2e collecte: .Plaatselijk kerkenwerk

kerk 1e collecte Opstandingskerk 143,26 Diaconessenkerk 212,17 Siongemeenschap 38,83 De Rank 61,05 Bethlehemkerk 227,10 Salvatorkerk 132,32 De Kandelaar 245,05 Totaal 1.059,78

2e collecte 71,10 39,87 68,85 79,39 79,01 80,00 418,22

3e collecte 57,55 39,97 75,92 76,02 65,95 53,35 368,76

1e collecte: Door wijk te bepalen doel 3e collecte: Onderhoud gebouwen

2e collecte 64,01 120,23 23,16 54,70 105,85 59,60 96,90 524,45

3e collecte 60,41 65,55 28,20 65,67 83,88 53,26 78,65 435,62

9 maart 2014

1e collecte: Diaconie

2e collecte: .Kerk in Actie - Zending

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 105,60 Diaconessenkerk 131,53 Siongemeenschap 23,05 De Rank 118,77 Bethlehemkerk 104,98 Salvatorkerk 97,91 De Kandelaar 102,16 Totaal 684,00

2e collecte 91,05 159,10 28,25 111,70 100,80 97,52 108,85 697,27

3e collecte 57,40 82,09 19,80 127,90 79,54 61,60 60,92 489,25

Uw Steun Waard!

aankondiging collectebestemmingen

Boodschappen, in plaats van een voedselpakket

Zondag 23 maart, 40dagentijdcollecte, Kerk in Actie Binnenlands Diaconaat Steeds meer mensen in Nederland leven in armoede en hebben minder dan 2 euro per dag te besteden aan armoede. De diaconie in Almere en het jongerenproject NEON in Groningen willen dit tegengaan. In Almere is er een ‘sociale supermarkt’ opgezet waar armen met een speciaal pasje zelf boodschappen kunnen kiezen, in plaats van een voedselpakket te krijgen. In Groningen richten de medewerkers van NEON zich op de jongeren. Want op het platteland van Oost-Groningen groeit het aantal jonge werklozen en dreigen de schulden. De medewerkers kijken naar de talenten van de jongeren, zodat ze weer kunnen groeien. Kom in beweging, zodat kansarme mensen in Nederland weer op eigen benen kunnen staan. Zondag 23 maart is de zondag van het Binnenlands Diaconaat in de 40dagentijd. We bevelen deze collecte voor diaconale projecten in Nederland van harte bij u aan.

Aandacht voor inheemse zaak in Brazilië

30 maart, 40dagentijdcollecte, Kerk in Actie Zending Brazilië telt een groot aantal inheemse volken. Deze oorspronkelijke bevolking wordt, ondanks burgerrechten die ook voor hen gelden, nog steeds zwaar gediscrimineerd. Ook binnen de kerk is er nauwelijks oog voor hen. De Lutherse Kerk ziet dat eerlijk onder ogen en richtte de ‘Zendingsraad onder de Inheemsen’ (COMIN) op. Via opleidingen binnen de kerk worden aankomende predikanten bekend en bewust gemaakt van het bestaan, de cultuur en de waarde van die volken. Waarom is dit belangrijk? Manuel van het volk Tukuna heeft hier antwoord op: “Na zoveel discriminatie in het verleden voelt het heel goed om nu met respect behandeld te worden.” Kom in beweging, zodat er meer begrip ontstaat tussen kerken en de inheemse bevolking. Wij vragen uw bijdrage voor COMIN en andere projecten van Kerk in Actie. Geef ook aan deze collecte voor erkenning en respect aan inheemse volken in Brazilië.

Collectebonnen • Gele bonnen à € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) • Witte bonnen à € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • Groene bonnen à € 2,00 (20 bonnen van € 2,00 = € 40, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau (ma-vr 8.30-12.30) tegen contante betaling. Pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschuldigde bedrag op bankrekening NL63FVLB0699642132 van de Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. kleur en aantal van de bonnen. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.

Belastingaftrek Indien u meer dan 1 % van uw verzamelinkomen en tevens meer dan € 60, – per jaar aan giften uitgeeft, is het meerdere tot maximaal 10 % van het verzamelinkomen aftrekbaar.

Lege cartridges Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printer­ cartridges t.b.v. Kika. 6

Straatpastoraat in Wageningen en Amsterdam

6 april, 40dagentijdcollecte, Kerk in Actie Binnenlands Diaconaat Op straat leven betekent constant bezig zijn met overleven. Dat maakt het leven erg zwaar. Daar komt nog bij dat je nauwelijks contact hebt met andere mensen. Die sociale uitsluiting maakt het nog veel moeilijker. De diaconie van Amsterdam voorziet met haar straatpastoraat in die behoefte. En ook de diaconie van Wageningen zet zich met het inloopcentrum ‘Markt 17’ in voor mensen in Wageningen met een klein sociaal netwerk. Een plek voor rust, ontmoeting en bezinning is voor deze groep Nederlanders geen luxe maar pure noodzaak. Deze projecten staan centraal tijdens de collecte op zondag 6 april. We bevelen deze collecte van harte bij u aan!

Van het College van Kerkrentmeesters Begroting 2014

In de vergadering van 16 december jl. heeft de Algemene Kerkenraad de begroting 2014 van de Protestantse Gemeente te Arnhem besproken en vastgesteld. De begroting is gebaseerd op de huidige activiteiten, er is nog geen rekening gehouden met de consequenties van de besluiten die de Algemene kerkenraad heeft genomen inzake het beleidsplan “het geloof is voor iedereen”. De begroting sluit met een tekort van € 194.000, een lichte afname ten opzichte van het tekort in begroting 2013. De daling van de vrijwillige bijdragen volgt de landelijke trend, het aantal leden neemt immers nog steeds af. Inzake onze beleggingen volgen wij de richtlijnen van de PKN dat wil zeggen

een defensief beleid en maatschappelijk verantwoord. En dan lukt het gelukkig ook nog de opbrengsten enigszins te verhogen. De opbrengsten uit verhuur van onze gebouwen blijft door het vele werk van vrijwilligers en ondanks de crises al jaren op peil. De lasten dalen enigszins mede door gezamenlijke inspanningen om de kosten te beheersen en, waar het kan, die terug te brengen. De begroting ligt ter inzage op het kerkelijk bureau. Uiteraard ben ik beschikbaar om vragen te beantwoorden. U kunt via het kerkelijk bureau contact met mij opnemen. Otte van Zanden, penningmeester

Begroting 2014 x € 1000

Baten

Opstandings- Diaconessen- De Rank Bethlehem- SalvatorElden kerk kerk kerk kerk De Kandelaar

Totaal PGA 2014 bg 2013

vrijwillige bijdragen opbrengsten beleggingen baten onroerende zaken

153 42 36

143 40 28

31 5 9

118 35 12

118 54 8

123 58 21

686 234 114

704 224 113

Totaal baten

231

211

45

165

180

202

1034

1041

111 18 49 0 49

90 26 56 2 59

30 2 17 3 9

103 17 36 1 49

113 24 39 2 73

122 32 27 2 67

569 119 224 10 306

556 135 221 13 315

227

233

61

206

251

250

1228

1240

4

-22

-16

-41

-71

-48

-194

-199

Lasten

Pastoraat Salariskosten Kosten gebouwen Afschrijvingen Algemene kosten Totaal lasten Tekort

Kerkelijk bureau

Van het kerkarchief

De inventarisatie van voorwerpen op het kerkelijk bureau is inmiddels afgerond. Op dinsdag 4 maart vond de aanbieding en ondertekening van een tweetal exemplaren plaats. Daarbij werden de beschreven voorwerpen ook getoond aan de heren Beltman, Van ’t Riet en Van Zanden van het College van Kerkrentmeesters.

Overbrenging historisch materiaal

Nabestaanden van wijlen de heer Wim Bredenoord brachten een tweetal bijzondere stukken naar het kerkelijk bureau. Een huwelijksregister van de Moriakapel op Alteveer én een ingebonden jaargang (mei 1932 - april 1933) van het vooroorlogse Predikbeurtenblad: de voorloper van de kerkbode Hervormd Arnhem (1945-1984). Het hoeft geen betoog dat het huwelijksregister van groot belang is, maar de historische waarde van het Predikbeurtenblad mag eveneens niet onderschat worden! Vooral vanwege van het feit dat in dit jaargang uitzonderlijk veel informatie te vinden is over de bouw en ingebruikname van de Paasbergkerk en het overlijden van ds. I.H. (Iman) Schreuder. Over het algemeen kan worden gezegd dat in de achterliggende periode een behoorlijk aantal mensen waardevol, historisch materiaal heeft aangeleverd. Het is een duidelijk teken van bewustwording bij zowel de bestuurskringen als de leden van onze gemeente. Dat strekt tot dankbaarheid! Paul van Lunteren, archiefbeheerder 7

Actualiteiten - Agenda Grootletter en digitale versie Liedboek – zingen en bidden in huis en kerk

Dankzij de financiële steun van B.V. Liedboek stelt de CBB, de Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden, de grootletter en digitale versie van het ‘Liedboek – zingen en bidden in huis en kerk’ beschikbaar voor mensen met een leesbeperking. De grootletter-versie is een losbladige uitgave, deze wordt geleverd in twee ringmappen. De digitale versie bestaat uit een toegankelijk PDF-bestand en uit een ePub bestand voor gebruik op een iPad of ander apparaat met ePub-ondersteuning. U ontvangt beide bestanden. De grootletter- en digitale versie zijn inmiddels beschikbaar en zijn apart te bestellen. De prijs is per leesvorm: € 40,-. U kunt als volgt bestellen: •u maakt € 40,- over op rekening NL17INGB0000503241 t.n.v. CBB met vermelding van de versie (grootletter of digitaal) die u wilt ontvangen. Vermeld ook duidelijk uw naam en adres en indien u de digitale versie bestelt, vermeld dan ook uw e-mailadres. •u machtigt de CBB om € 40,- af te schrijven van uw rekening. Hiervoor kunt u telefonisch contact opnemen met de CBB op telefoonnummer 034 56 54 99 of per e-mail: [email protected].

Bijbelse toerusting voor vrouwen uit elle christelijke kerken en gemeenschappen

Filmavond & gespreksavond Wij nodigen u van harte uit voor de film Hannah Arendt . De film over deze filosofe beschrijft haar leven ten tijde van het bijwonen van het proces tegen oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann en het ruchtmakende verslag dat zij hierover schrijft. Arendt vraagt zich af: Hoe kan het dat ‘gewone’ mensen losgemaakt worden van hun moreel besef en betrokken raken in een meedogenloos en gewelddadig ideologisch systeem, dat zij niet als onrechtvaardig ervaren? De film- en gespreksavond gaan plaatsvinden op respectievelijk dinsdag 25 maart en 1 april 2014 om 19.30 uur in De Kandelaar (Den Haagweg 1, 6843 LP Arnhem). Dinsdag 25 maart kijken we naar de film Hannah Arendt (109 min.) met een korte pauze. Dinsdag 1 april gaan we met elkaar in gesprek over de actualiteit van de banaliteit/het gewone van het kwaad. Hoe kan ook in de samenleving van 2014, waar ook wij deel van uitmaken, het kwaad dat Arendt beschrijft haar gang gaan? En... zijn wij in staat het te onderkennen, ook in onszelf, en ons ertegen te wapenen? Wij hopen op veel belangstelling voor deze avonden! (aanmelden is niet nodig) ds. Anja Vogelzang en de pastorale teams van de secties E en F van De Kandelaar.

Toerustingsochtend op: woensdag 9 april

Plaats: Kruiskerk, Lisdoddelaan 30, Arnhem-Malburgen Oost Tijd: 9.30 – 11.30 uur (koffie 9.15 uur) Spreker: mw. Afina Mekkink Thema: Wat is Taizé?

Beleef de zeilweek van je leven!

Ben of ken jij iemand in de leeftijd van 13 tot en met 18 jaar, die wel in is voor een week vol zeilen, fun en gezelligheid met leeftijdsgenoten? Schrijf je dan in voor één van de onvergetelijke zeilweken van Signaalkampen. Want hier vier je echt vakantie en leer je (beter) zeilen op de Friese meren. Signaalkampen is een christelijke organisatie die al meer dan veertig jaar deze zeilkampen voor jongeren organiseert. Wat Signaalkampen bijzonder maakt, is dat we dagelijks stilstaan bij een interessant verhaal, bijbelse tekst, gedicht of lied en daarover met elkaar in gesprek gaan. Dat levert mooie momenten op! Van onze deelnemers horen we dat ‘de combinatie tussen serieuze momenten en veel gezelligheid juist een Signaalkamp zo bijzonder maakt’. Meer weten? Kijk snel op www.signaalkampen.nl of op de pagina van facebook.com/stichtingsignaalkampen. Voor alle vragen en informatie kun je bellen met tel. 0515-443770. Namens Signaalkampen, Annet Mourits

8

The Passion op 17 april in Groningen

The Passion vertelt over het lijden, sterven en de opstanding van Jezus. Dit gebeurt aan de hand van bekende Nederlandstalige popsongs. Jan Dulles vertolkt de rol van Jezus en Simone Kleinsma is Maria in The Passion 2014. Samen met onder meer Stanley Burleson (Petrus) en Beau vanErven Dorens (Verteller) nemen zij op donderdag 17 april in Groningen het publiek mee in het Paasverhaal. Het is de vierde editie van deze grote live tvproductie. Na driemaal de Randstad (Gouda 2011, Rotterdam 2012 en Den Haag 2013) is Groningen dit jaar gastheer van het muzikale evenement The Passion, over de laatste uren van Jezus’ leven, zijn lijden en opstanding. Een verhaal over eenzaamheid en verbinding, hét uitgangspunt van The Passion. Daarnaast vertrekt er een groot verlicht kruis vanuit voetbalstadion de Euroborg richting de Vismarkt. The Passion speelt zich af in de historische binnenstad en op andere karakteristieke plekken in Groningen. The Passion, 17 april, 20.30 uur, live op Nederland 1.

Agenda

Muziek in de 40-dagentijd Voorjaarsconcert op 28 maart Christelijke Zangvereniging de Lofstem-Oosterbeek in de Vredebergkerk Oosterbeek

Het concert, dat bestaat uit o.a. negro spiritials, klassiek liederen o.a. van Mendelssohn, Ierse folksongs, hymnes zoals ‘Nearer my God to Thee’, staat onder leiding van dirigent Jan Jaap Nuiver. Tevens werken er een combo en een solist mee. Het concert wordt gehouden in de Vredebergkerk aan de Toulon van der Koogweg in Oosterbeek. Aanvang 20.00 uur. Kerk open 19.15 uur. Toegang € 15,00 inclusief programmaboekje. Kaarten zijn te verkrijgen via de koorleden op de avond zelf in de Vredebergkerk of via de secretaris: tel.nr. 06-22 45 36 26 of e-mail: [email protected] Het koor heeft 120 leden maar het is nog steeds op zoek naar nieuwe leden. Repetities zijn op maandagavond vanaf 20.00 uur in de Vredebergkerk. Namens de Lofstem-Oosterbeek, Irene van Daalen, voorzitter

Haydn’s ‘Sieben letzte Worte’ door het Meander Strijkkwartet zondag 13 april, aanvang 15.00 uur Waalse Kerk, St. Catharinaplaats in Arnhem (achter de schouwburg) Entree € 8,-, incl. consumptie.

Het Meanderkwartet dat in 1985 werd opgericht, bestaat uit: Saskia Bos (1e viool), Anke Foede (2e viool), Peter van Praagh (altviool) en Agaath Kooistra (cello). Het Meander Kwartet brengt in de passietijd een speciaal programma rond de indrukwekkende ‘Sieben letzte Worte’ van Joseph Haydn. Haydn schreef in 1786 ‘Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze’ voor de goedevrijdagdienst in de kathedraal van het Spaanse Cadiz, een meditatief stuk voor symfonieorkest in zeven delen. Tussen de instrumentale delen droeg een recitant de zeven kruiswoorden voor. Het Meander Kwartet speelt de versie voor strijkkwartet uit 1787. Bij dit concert worden de kruiswoorden vervangen door gedichten. Het concert vindt plaats op zondagmiddag 13 april in de Waalse Kerk in Arnhem. Aanvang 15.00 uur. Reserveren kan via www.4kwartarnhem.nl.

Toonkunst Arnhem zingt de Matthäus Passion

Op zaterdag 12 april om 19.00 uur en op zondag 13 april, aanvang 14.00 uur, zingt het koor Toonkunst Arnhem de Matthäus Passion van J.S. Bach (BWV 244) in Musis Sacrum te Arnhem. Medewerking wordt verleend door Het sacramentskoor Breda. Solisten zijn: Henning Klocke, Hans Christian Hinz, Hanneke de Wit, Dave ten Kate, Peter Vos en Bert van de Wetering Organisten zijn Dirk Luijmes en Andries Stam. Ralph Rousseau Meulenbroeks bespeelt de Viola da gamba. Het geheel wordt begeleid door Het Gelders Orkest en staat onder leiding van dirigent Joop Schets. Kaartverkoop via de website: www.toonkunstarnhem.nl (Zie ook pagina 23 van dit kerkblad.)

Beleef het verhaal van Bachs Johannes Passion met Cappella ad Fluvium op 6 april in Arnhem

Het Arnhemse projectkoor Cappella ad Fluvium o.l.v. Dirkjan Horringa brengt de Johannes Passion van J.S. Bach dichtbij het publiek op een manier die zelden wordt vertoond. De muziek blijft het centrale element, maar tevens wordt het verhaal door koor en solisten op een integere en symbolische manier in scene gezet en uitgebeeld. Zij zingen daarom uit het hoofd. Het publiek wordt zo meegenomen in de gebeurtenissen rondom het lijden en sterven van Jezus. Het orkest bestaat uit barokspecialisten met authentieke instrumenten die uit heel Europa naar Nijmegen en Arnhem komen voor deze opmerkelijke concerten. Wie dat wil, mag meezingen met de koralen, want die zijn bedoeld als reactie op het verhaal. Daarom begint de voorstelling met een korte repetitie van het publiek. Een buitenkans voor iedereen die luisterend én zingend wil genieten van een van Bach’s grootste meesterwerken! Zondag 6 april, 19.30 uur, Opstandingskerk, Rosendaalseweg 505, Arnhem (5 april: Nijmegen). Reserveren (liefst via internet): www.adfluvium.nl . Geen internet? Dan kaarten reserveren via A. Nieuwenhuizen, 06 – 22045389 (bellen uitsluitend tussen 20.00 en 21.00 uur) en contant betalen bij afhalen kaarten bij aanvang concert.

Missae Sacrae door koor Nomen Nescio Arnhem

Nomen Nescio geeft twee concerten die we van harte bij u aanbevelen! Op zondag 30 maart om 15.30 uur in de Dorpskerk te Rheden en op zondag 6 april om 15.30 uur in de Walburgiskerk te Arnhem. Toegang gratis, collecte bij de uitgang. Het concert bestaat uit onderdelen van diverse missen van verschillende componisten door de eeuwen heen. Van het Gloria van Guillaume de Machaut uit de middeleeuwen tot het hedendaagse Agnus Dei van Bob Chilcott. Koor Nomen Nescio is een kamerkoor uit Arnhem met een klassiek-religieus repertoire. Het staat onder leiding van dirigente Marja Stoter-van der Graaf. Zie: www.koornomennescio-arnhem.nl

Een bijzonder concert door het Arnhems Slavisch Koor op zondag 6 april in het klooster te Huissen

Het Arnhems Slavisch Koor brengt de complete Vespers van Archangelsky in de kloosterkapel in Huissen ten gehore. Dit koor heeft als eerste koor in Europa de complete Vespers van Alexander Archangelsky op cd vastgelegd. Deze cd zal op deze avond in Huissen ten doop worden gehouden. Deze Russische componist is minder bekend geworden dan Sergej Rachmaninov, maar de composities van Archangelsky zijn van een uitzonderlijke zachtheid, helderheid en warmte. Het koor zingt altijd volgens de traditie in de oosterse kerken a capella en staat onder de inspirerende leiding van Svetlana van Wielink. U bent van harte welkom. Aanvang 20.00 uur . Vanaf 19.30 uur is de kloosterkapel in Huissen geopend. Kaarten ad €10 kunt u reserveren via de website van het koor: www.arnhemsslavischkoor.nl of via tel. 4426773 of 3813214. Ook kunt u bij de ingang van de kerk kaarten ad € 12,50 verkrijgen. Dominicanenklooster, Stadsdam 1, 6851 AH te Huissen 9

Vasten

De vasten is een periode van inkering: een herstel van het innerlijk evenwicht door te bezinnen over onze verhouding tot de materiële wereld en een herstel van de rechtvaardigheid door te delen met de anderen. Vasten is een periode van zelfonderzoek: het uitzuiveren van de eigen verlangens en bewustworden van onze kleinmenselijke kanten. Vasten is een periode van hernieuwde openheid naar God: een bekeringsperiode van het hart. Vasten in de christelijke traditie(s)

In de christelijke traditie zijn verschillende belevingsvormen van vasten te ontdekken. Deze tonen verschillende perspectieven op het vasten, die steeds wezenlijk met elkaar verbonden zijn. Er zijn drie mogelijke benadering: wettisch, ascetisch & religieus-moreel. Deze drie onthullen steeds iets van het wezen van vasten, op een verschillende manier, maar steeds ook wezenlijk met elkaar verbonden daar het steeds om hetzelfde vasten gaat.

Het wettische aspect

In de wettische benadering kunnen we onderscheid maken tussen onthouding en vasten. Onthouding staat voor het zich onthouden van bepaald voedsel of drank. Deze onthouding wordt geregeld via een verzameling van geboden, verboden en wetteksten. Vasten staat voor deze onthouding op vastgelegde tijden.

Onthouding

De wortels van de onthoudingswetten bevinden zich in het Oude Testament. In het tweede scheppingsverhaal geeft God aan de mens het verbod om te eten van de vruchten van de boom van de kennis van goed en kwaad. Dit is de symbolische uitdrukking dat er een grens is aan de vrijheid van de mens. Toch negeert de mens dit verbod en eet van de boom. De mens probeert de plaats van God in te nemen. Theologen noemen dit hoogmoed. De mens probeert volgens de Bijbel deze grens voortdurend te doorbreken. Denk maar aan Kaïn die Abel vermoordt of aan de mens die de hemel tracht te bestormen in het verhaal van de toren van Babel. Daarom wil God na de zondvloed duidelijker afspraken maken. Noah krijgt de toestemming om alles wat beweegt op aarde te eten, tenzij vlees waarin nog bloed zit. In Leviticus wordt dit voedselgebod meer technisch uitgewerkt. Dit vindt vandaag zijn neerslag in het joodse onderscheid tussen koosjer en niet-koosjer eten. Christenen houden zich niet aan deze voedselwetten ten gevolge van een discussie tussen Petrus en Paulus. Petrus vond dat heidenen eerst jood moesten worden om christen te kunnen zijn, maar Paulus vond dit niet nodig. Hij won het pleit en zo moesten christenen zich niet eerst onderwerpen aan de joodse wetten en gebruiken, zoals de besnijdenis en de joodse voedselvoorschriften. Toch ontwikkelt zich in het vroege christendom ook een systeem van onthouding- en vastenwetten. Reeds vanaf de middeleeuwen was er een duidelijk systeem: op bepaalde dagen en in bepaalde periodes was het verboden om vlees te eten. Hier zit een theologische redenering achter. Het zich onthouden van vlees is een uitdrukking van de strijd tegen de zondige verlangens, die door Paulus ‘vleselijke verlangens’ genoemd worden. In de loop der tijden ontstond er een heel uitgebreid en rigide systeem met specifieke wetten over wie zich wanneer aan welke regels moest houden. Dit vond zijn neerslag in de codexen van het canoniek recht (1917 & 1983). Terwijl deze vastenwetgeving aanvankelijk bedoeld was om de inhoud en bedoeling van de vasten te beschermen en te stimuleren, kwam de klemtoon steeds meer te liggen op de regels om de regels en werden inhoud en bedoeling uit het oog verloren.

Vasten

10

Vroeger werd op iedere vrijdag en zaterdag gevast, op alle dagen van de veertigdagentijd, op bepaalde dagen tijdens de advent en ter voorbereiding van een aantal feesten zoals Pinksteren en Allerheiligen. Ook in de vroegchristelijke gemeenten werden belangrijke gebeurtenissen voorbereid door vasten en gebed. Net als bij de onthoudingsregels groeide dit uit tot een uitgebreid wettelijk systeem doorheen de geschiedenis van de Kerk. Een bijzondere periode van vasten is de veertigdagentijd. In de tweede eeuw ontwikkelde zich een vastenperiode als voorberei-

dingstijd op Pasen. Aanvankelijk was dit een korte periode van boetedoening op de vrijdag en de zaterdag voor Pasen en dit op ‘de dagen dat de bruidegom weggenomen was’ (Mt. 9, 15; Mc. 2, 20 & Lc. 5, 35). Pas in de vierde eeuw evolueerde het naar een periode van veertig dagen. Men koos voor deze tijdspanne omwille van symbolische redenen. Zo verbleef Mozes veertig dagen op de berg Sinaï zonder voedsel en drank, de zondvloed duurde veertig dagen en Christus zei neen tegen de verleidingen van de duivel tijdens een veertigdaagse vasten in de woestijn. Aanvankelijk was deze veertigdaagse vastenperiode voorbehouden voor de boetedoening van de penitenten (gelovigen die omwille van zware zonden voor een periode buiten de kerkgemeenschap werden geplaatst en na veertig dagen van publieke boetedoening op Pasen terug in de gemeenschap opgenomen werden) en doopleerlingen, maar al snel werd het een vasten voor alle gelovigen, vanuit de theologie dat alle gelovigen moeten sterven met Christus om samen met Hem in de paasnacht opnieuw te verrijzen.

Het ascetische aspect

Deze benadering legt sterk de nadruk op ascese, onthechting, afstandname van het lichamelijke met de bedoeling dit lichamelijke te overstijgen. Deze vorm van ascetisch vasten is vooral gestoeld op Paulus, die schrijft over de strijd tussen het lichamelijke en het geestelijke. Hiermee verdedigt Paulus geen dualisme, waarbij het lichaam volledig slecht zou zijn en de geest onverdeeld goed. Hij vindt de ‘vleselijke ingesteldheid’ zondig, met name de neiging om zich te richten op het aardse. Lichamelijke onthouding moet dus beantwoorden aan een vasten van de geest. Vasten moet helpen om in aanraking met God te komen. Ascese ontkent dus het aardse niet, maar wil een te grote gehechtheid aan dit aardse voorkomen en binnen het aardse een ruimte creëren om in relatie met God te kunnen komen.

Het religieus-morele aspect

Dit aspect gaat op zoek naar de diepere inhoud en de authentieke bedoeling van de vasten. In het evangelie waarschuwt Jezus zelf tegen een verkeerde beleving van het vasten. Niet het uiterlijke vasten, maar de innerlijke gesteldheid telt en ascetische prestatiezucht is uit den boze. Vasten is met andere woorden een innerlijke gesteldheid: bekering van het hart. Augustinus plaatst vasten binnen een triptiek van vasten, aalmoezen geven en bidden. Vasten leert volgens hem beheersing en matiging. De behoefte aan eten en drinken wordt tot juiste proporties teruggebracht. Vasten helpt om zich te realiseren dat het eigen ik niet centraal staat in de schepping en om die schepping op een juiste wijze te gebruiken, namelijk steeds gericht naar de Schepper. Dit vasten drukt zich ook uit in een solidariteit met hen die zelf geen voedsel hebben. Dit impliceert een delen van de eigen bezittingen. Beide aspecten staan in het teken van de liefde tot God. Dit wordt uitgedrukt in het derde deel van de triptiek: de vasten is een periode van verdiept gebed.

Conclusie

Vasten is niet zoals de kinderen vroeger deden: veertig dagen niet snoepen, alle snoepjes gedurende de vasten opsparen in een doos en op Pasen alles opeten. Vasten is ook geen vorm van een religieus dieet, dat als doel op zich zou fungeren, de vergissing van de wettische benadering en waar sommige overijverige asceten de bal mis sloegen. Nee, de matiging van voedsel heeft te maken met enerzijds het herstellen van een innerlijk evenwicht door een bezinning hoe we ons tot de materiële wereld verhouden en anderzijds met het herstellen van rechtvaardigheid door te delen met de armen. Het is een periode van zelfonderzoek: zowel het uitzuiveren van de eigen verlangens en aspiraties (‘wat is belangrijk in mijn leven?’, ‘waar ligt het ware geluk?’) als een periode van bewustwording van de eigen kleine menselijke kanten, en vanuit dit besef van de eigen kleinheid er toe komen de kleinheid van anderen te vergeven. Deze hernieuwde openheid naar het eigen innerlijk en naar de medemens staat steeds in het teken van een hernieuwde openheid naar God: de triptiek van vasten, aalmoezen en gebed. Het is met andere woorden een bekeringsperiode van het hart, een periode waarin de mens opnieuw Gods barmhartigheid ontdekt. Samenvatting van de lezing ‘Geschiedenis van het christelijke vasten’ door Anthony Dupont in het Parochiaal centrum van Kessel-Lo, 2008..

Nieuws van de Diaconie - De info staat in de colofon op pag. 2 -

Vastentas-actie Inloopcentrum en Buurtpastoraat Klarendal/SintMarten

Met Aswoensdag – 5 maart – is de Veertigdagen tijd weer begonnen, waarin wij als christenen ons voorbereiden op Pasen, het feest van de Opstanding van Christus en nieuw leven. De Vastentijd beschouwen we als periode van bezinning en reiniging, zowel geestelijk als lichamelijk en als tijd voor de voorjaarsschoonmaak in huis. Wij ervaren in onze wijken dat steeds meer mensen op hun eigen wijze mee doen aan de Vastentijd. Dit jaar hebben we besloten vanuit het Inloopcentrum en buurtpastoraat mensen met een krappe beurs uit onze eigen wijken centraal te stellen als Vastenproject. Hoe? Via de Vastentassen. Ons streven is samen met enthousiaste vrijwilligers 350 tassen te vullen via lang houdbare levensmiddelen of een financiële gift die u kunt missen. Deze goed gevulde tas komt vervolgens net vóór Pasen terecht bij mensen uit Klarendal, SintMarten en Spoorhoek die moeten rondkomen van een minimum inkomen. Ze kunnen de extra levensmiddelen goed gebruiken zeker na alle gemeentelijke heffingen die net zijn geweest. De adressen zijn bekend bij het Inloopcentrum, buurtpastoraat en Villa Klarendal en andere instanties waar we mee samenwerken. Van het geld dat binnenkomt vullen we de tassen aan waar nodig. We zoeken gaarne de support van maatschappelijke instanties en bedrijven. U kunt uw levensmiddelen afgeven op dinsdagen en donderdagen tussen 10.00 - 13.00 op het Inloopcentrum, Van Slichtenhorststraat 34. Uw geld kunt u storten op: rek. NL87INGB0000710434 t.n.v. Buurtpastoraat Arnhem-Noord. Er volgen nog kanselmededelingen vanuit de diverse kerklocaties. Dit Paas Vastentas-idee is geïnspireerd door een oecumenisch initiatief uit de gemeente Rheden waar de OL-Visitatie kerk ook aan meedeed. Vorig jaar haalden zij met de Kerst rond de 5000 euro op en schonken ze bijna 270 goed gevulde boodschappentassen aan mensen die van een minimum moeten rondkomen. Dit initiatief wordt ondersteund door de diaconieën van Arnhemse christelijke kerken en kerkelijke instanties zoals de Parochiele Caritas Instelling en het College van Diakenen en andere liever anoniem blijvende instanties. Inloophuis coördinator Lilian van Klinken en buurtpastor Geert Rozema, rk parochie SintEusebius Voor meer informatie: tel. 0611515590, of mail naar: [email protected]

Stadspastoraat Arnhem Plaats voor bezinning, verdieping en ontmoeting Driekoningendwarsstraat 30 6828 EH Arnhem tel. 3513185 www.stadspastoraatarnhem.nl e-mail: [email protected] pastor: Ad Boogaard

banknr.: NL96INGB0003848804 t.n.v. Stadspastoraat Arnhem

Stadspastoraat Arnhem biedt een grote variëteit aan cursussen en workshops op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, bezinning en ontmoeting. Er is een uitgebreid open programma waar je zonder je aan te melden aan mee kunt doen. Meditaties, yoga, gesprekken over actualiteit of zingeving kun je vrijblijvend bezoeken. Het Stadspastoraat staat open voor alle zinzoekers in Arnhem en omgeving, ongeacht geloof of levensovertuiging. We streven naar verdieping, zingeving en ontmoeting en gesprek. Openingstijden

Het Stadspastoraat is elke werkdag van 10.00 tot 14.00 uur voor iedereen geopend. Er is gelegenheid voor ontmoeting en gesprek, maar je kunt ook gewoon de krant of een boek uit onze bibliotheek lezen met een kopje thee of koffie. Lunch ook eens gezellig met ons mee, neem dan wel je eigen brood mee. Let op: het Stadspastoraat is gesloten van 26 april t/m 5 mei, op 21 april (2e paasdag), 29 en 30 mei (hemelvaart en de vrijdag erna) en 9 juni (2e pinksterdag).

Training ‘in je kracht komen’. Waar: Wanneer: Door wie:

bij het Stadspastoraat Arnhem. 6 donderdagmiddagen in maart/april, 13.30 - 16.15 uur, op 20 en 27 maart, 3, 10, 17 en 24 april + een terugkommiddag in september (nog vast te stellen). Gerard Mug.

Als wij in onze kracht zijn dan stroom het, voelen we energie en levensdrang: dan kunnen we de hele wereld aan. Maar… we weten ook hoe kwetsbaar we (kunnen) zijn als dat door allerlei oorzaken/tegenkrachten niet het geval is: dan verliezen we onszelf… Het is dus van (levens)belang ons verbonden te weten met die kracht, die ‘drive’. Daartoe gaan we in deze inspirerende training zo concreet mogelijke antwoorden proberen te vinden op persoonlijke vragen als: - Ik ben in mijn kracht als…..? - Welke kernkwaliteit/drijfveer spreek ik dan aan ? - Welke tegenkrachten (bijvoorbeeld rolgedrag) zitten mij daarbij in de weg ? - Langs welke weg kan ik mijn kracht versterken/mijn tegenkrachten verminderen ? - Welke rol kan spiritualiteit daarbij spelen ? Via de inzichten die dat oplevert kun je dichter bij je (echte) zelf komen en van daaruit beter richting geven aan je leven. Dat geeft vervolgens weer meer rust, energie en zelfvertrouwen. Aldus kunnen in deze training gelijk al nieuwe krachten gegenereerd worden…… Gerard Mug is trainer/coach persoonlijke ontwikkeling. Hij heeft de afgelopen 10 jaar een ingrijpend transformatie- en verdiepingsproces doorgemaakt; kracht en authenticiteit waren daarbij leidende thema’s.

Bloesem - voorjaarsboden

Voor meer info en aanmelding: bel of mail naar Ad Boogaard, Stadspastoraat Arnhem. 11

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag 23 maart 2014 3e zondag in de 40dagentijd 1e coll.: Kerk in Actie - Diaconaat 2e coll.: Plaatselijk kerkenwerk 3e coll.: Onderhoud gebouwen 10.00 u. ds. Y.M. Voorhaar

Zondag 4e zondag 1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

30 maart 2014 in de 40dagentijd 40dagentijdcollecte Kerk in Actie - zending Onderhoud gebouwen ds. M.A. Maan

10.00 u.

ds. J.G.E. Brand, Hoogeveen zie K.K.C. Het Dorp

10.00 u.

ds. E.I. Pot

10.30 u.

ds. A.C. Poley

10.00 u.

ds. M.H. Leistra

10.00 u.

10,00 u.

pastor D. Juijn, Velp ds. J.P. Eijgenraam, bed. H. Doop in Walburgiskerk

ds. P.J. Moet, Velp geen dienst

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

10.00 u.

ds. L.G. Zwanenburg, Ede ds. M.G. Fernhout

10.00 u.

ds. A. Vogelzang, viering H.A. ds. M.J. Paul, Ede ds. I.M. de Jong, Bathmen geen dienst

10.30 u. 10.00 u. 10.00 u.

10.15 u.

geen dienst 17.00 u. 10.30 u.

ds. H. Spoelstra, Oss ds. A.J. Metske, Arnhem ds. W. Hartogsveld

geen dienst

10.00 u.

ds. K. Touwen, viering H.A. ds. W. Hartogsveld

10.00 u.

ds. F.Z. Ort

10.15 u.

ds. S.L.S. de Vries, Utrecht ds. J.P. Dam-Oskam

10.15 u.

pastor G. Gies

10.30 u.

pastor J.G. te Lindert

10.30 u.

zie Siongemeenschap

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

pastor M.H. Brussel

10.00 u.

mw. A. Mosterd, Arnhem pastor A. Poppen

10.00 u.

mw. W. Hagedoorn, Rheden pastor A. Poppen

10.00 u. 10.00 u.

11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

Verz.huis Vreedenhoff, Esperantolaan 2 vrijdag 4 april 14.30 uur: ds. F. van de Hoek herdenking overleden bewoners Samen Kerk Zijn in Woon-/ Zorgcentrum ‘Waalstaete’, Waalstraat 36 Elke vrijdag 15.00 uur 28 maart mw. N. Gudden 4 april hr T.J. Strikwerda, Arnhem 11 april hr. A. Bennik, Arnhem

Verpleeghuis ‘Heijendaal’, St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur. 28 maart mw. C. Post, Ede 4 april pastor J. Koopman, Arnhem 11 april hr. G.J. Bos Laag Soeren

10.30 u.

11.00 u.

pastor D. Booyink, Heelsum mw. M.M. Hazeleger, Arnhem

Oecumenische diensten

12

10.15 u.

10.30 u. 10.30 u.

hr. A. Bennik, Arnhem hr. P. Dijkstra

Zijpviering 23 maart

Diaconessenkerk, Iz.Evertslaan 11 Datum: 23 maart Aanvang: 16.00 uur Voorgangers: Rita Hoeve en Moniek Siermann Medewerking: Zijp-koor Dirigent: Elin Meijnen Thema: Prediker

Zangdienst in de Kruiskerk,

Lisdoddelaan 30 Datum: zondag 30 maart Aanvang: 19.00 uur Meditatie: ds. G. Hutten, Arnhem Medewerking: de Betuwse Koren (het Kesterens Gemengd Koor, ‘De Lofstem’ uit Heteren en ‘Nieuw Leven’ uit Slijk Ewijk) Dirigent: hr. Arie Moll Orgel: Jack Blok

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag 6 april 2014 5e zondag in de 40dagentijd 1e coll.: Missionaire vorming en toerusting 2e coll.: Plaatselijk kerkenwerk 3e coll.: Onderhoud gebouwen 10.00 u. ds. Y.M. Voorhaar

Zondag 1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

10.00 u.

10.00 u.

13 april 2014 Palmpasen Kerk in Actie - totaal Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

ds. M. Dijkstra,

Ede ds. M.A.Maan, m.m.v. cantorij drs. Th.D. van Loenen, Arnhem ds. A.C. Poley

10.00 u.

ds. Tj. Ferwerda-Scholtens, Ede ds. P.F. Boomsma, Westervoort ds. C.J. Kraai

10.00 u.

10.00 u.

ds. A. Vogelzang

10.00 u.

10.00 u.

niet bekend

10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam, dienst voor Jong en Oud in de Walburgiskerk

10.00 u.

ds. H.M. de Bruijn, Arnhem hr. G. Biersteker, IJsselmuiden interactieve / educatieve Matthäus Passion geen dienst

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

ds. A. Groeneveld, Lunteren voorber. H.A. ds. M.G. Fernhout

10.30 u.

10.00 u. 14.00 u.

10.30 u.

10.15 u.

geen dienst

geen dienst 10.30 u.

geen dienst

10.15 u.

ds. E. Postma, Utrecht ds. H. Frohlich, Badhoevedorp hr. H. Noordeman, Arnhem ds. J.P. Dam-Oskam

10.30 u. 10.00 u.

10.00 u. 10.00 u.

10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

10.00 u.

ds. F. Wiersma, Hengelo ds. W. Hartogsveld

10.00 u.

ds. F.Z. Ort

10.15 u.

pastor G. Gies

zie Siongemeenschap

10.30 u.

zie Siongemeenschap

pastor D.Th. de Mildt, Arnhem mw. J.A. Abbing, Velp pastor T.G. Rietman

10.00 u.

ds. I.M.J. Eldering-Jonckers Nieboer, Velp ds. C. Alderwegen, Doorwerth pastor A. Poppen

pastor P. Stegenga, Veenendaal pastor H. Rolfes, dienst van Schrift en Tafel

10.30 u.

10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

pastor M.M. Piris, Arnhem pastor B.J. Bergen

Coventrygebed

Oecumenische rijstmaaltijden in Arnhem-Zuid

De Coventry werkgroep organiseert dit wekelijkse gebed voor vrede en verzoening iedere vrijdag van 12.30 – 12.45 uur in de Walburgiskerk. Dit zogeheten Coventrygebed is destijds in gang gezet door inwoners van de Engelse stad Coventry, die na het Duitse bombardement op hun stad en de verwoesting van hun kathedraal weigerden zich te laten meeslepen in de orgie van wraak en geweldsdenken, die Europa in de jaren daarna in de ban hield. In plaats daarvan werd daar toen het initiatief genomen tot een voortdurend gebed voor vrede en verzoening. Tot op heden nagevolgd en wel wereldwijd. De band met Arnhem is de in de oorlog verwoeste binnenstad en kerken: de Walburgiskerk en de grote Eusebiuskerk. Voor meer informatie: tel. 4424567 en via de website: www.walburgisarnhem.nl/vieren/coventrygebed.html

De rijstmaaltijden zijn nog op de volgende dinsdagen: 25 maart om 18.00 u.: De Kandelaar, Den Haagweg 1 1 april om 18.00 u.: Lucaskerk, Rijksweg-West 52, Elden 8 april om 17.45 u.: Spiegelhuis, Mooieweg 94 15 april: geen rijstmaaltijd in de Stille Week 22 april om 18.00 u.: aangeklede rijstmaaltijd in de Emmaüskapel, St. Ganggulphusplein 8. Aan het eind van de maaltijd is er een collecte die bestemd is voor een, door de organiserende gemeente te bepalen, diaconaal doel. Meer informatie o.a.bij Liesbeth Wuite, tel. 381 47 13.

Walburgiskerk, Walburgisplein 1, elke vrijdag 12.30 - 12.45 uur.

Omdat we willen delen en ons verbonden voelen met de armen in de wereld, willen we iedere week in de veertig dagen voor Pasen mensen in de gelegenheid stellen te vasten door één warme maaltijd te vervangen door rijst en water. Deze ‘maaltijden van delen’ kunt u ook zonder voorafgaande opgave bijwonen. Gemiddeld komen er 15 - 20 mensen, maar bij meer bezoekers delen we het eten.

13

Vieringen

Opstandingskerk

Voor 23, 30 maart en 6 april bereiden we ons verder voor op de weg naar Pasen. Op 30 maart komt de wijkpredikant van de Diaconessenkerk naar de Opstandingskerk en gaat ondergetekende naar de Diaconessenkerk.

Terugblik

In de viering van 2 maart liet ik een afbeelding zien van Constant ‘verschroeide aarde’. Helaas was de kwaliteit niet zo goed als gehoopt. Wilt u de afbeelding goed zien dan kunt u naar de website van het Stedelijk Museum gaan (http://www. stedelijkmuseum.nl). Constant gaf meerdere schilderijen deze titel, u moet degene met de klok hebben. En nog beter: gewoon een keertje naar het museum, kijken naar plaatjes is toch anders dan een kunstwerk zelf zien.

Overleden

Op 24 februari is plotseling overleden Jannie Bruil – Knake. Mevrouw Bruil werd 60 jaar en woonde aan de Couperusstraat. Samen met haar man bezocht zij incidenteel de vieringen in de kerk. We namen afscheid van haar leven in de Opstandingskerk. We hoorden woorden over eeuwig leven en vreugde voor wie bij de Heer schuilen. Voordat wij haar naar haar laatste rustplaats brachten in Rozendaal zongen wij: Liefde, eenmaal uitgesproken als Uw woord van het begin. Liefde, wil ons overkomen als geheim en zegening. We wensen haar man en kinderen sterkte en de kracht van het geloof toe.

Afscheid Magda Hazeleger

Op 30 maart is er gelegenheid om afscheid te nemen van Magda Hazeleger. Aan haar tijdelijke aanstelling als vervangster van Yolanda Voorhaar komt een einde. Magda heeft in de afgelopen 7 maanden heel veel mensen ontmoet en bezocht; zij heeft nieuwe initiatieven ontwikkeld en heeft met haar enthousiasme veel weten los te maken. We komen haar vast nog wel eens tegen, maar haar prioriteit ligt nu bij het afronden van haar studie en het vinden van werk. Ook vanaf deze plaats willen we haar bedanken, Magda is een fijne collega en een harde werker, die zichtbaar geniet van de werkzaamheden in en voor de geloofsgemeenschap.

Herstel Yolanda Voorhaar

Er is verheugend nieuws: vanaf 1 april zal Yolanda Voorhaar weer volledig terugkeren wat het werk betreft (zij heeft een parttime aanstelling voor 67%). Zij zal wel meer dan voorheen moeten letten op de verdeling van de werkzaamheden over de dag en de week. We zijn blij dat zij er weer is en zij is blij dat ze haar werk weer heeft kunnen oppakken.

Drie Gasthuizen gesprekskring

Op 8 april is er weer een bijeenkomst om 14.00 uur. Met vriendelijke groet, mede namens Yolanda Voorhaar, Elsje Pot

Opstandingskerk kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 tel. 4421810 www.opstandingskerkarnhem.nl • wijkredactie: Henk Altena tel. 3611343 [email protected] • predikanten: • ds. Elsje Pot tel. 3637338 - [email protected] • ds. Yolanda Voorhaar tel. 0318-621676 [email protected] • scriba: mw. Marije Meijering, Sint Marten 58, 6821 BW Arnhem tel. 4434417 [email protected] Kerkomroep: www.kerkomroep.nl wijkkas Opstandingskerk: NL10INGB0000851500

Uitnodiging aan iedereen in Arnhem van 55+

U wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de paasviering op 15 april in de kerkzaal van de Opstandingskerk. De paasviering is voor IEDEREEN, dus neem gerust je buurvrouw of kennis mee. Vanaf 15.30 uur bent u van harte welkom. Het officiële gedeelte begint om 16.00 uur met de paasliturgie ‘Zicht op het licht’ met zang van Toos Kooistra en Jaap de Klein. Na de pauze is er een optreden van blaaskwartet met Bep Potjer, altsaxofoon, Sandra Noordewier, dwarsfluit en Janet Slump en Martine Baar, klarinet. Met een gezamenlijke broodmaaltijd besluiten we deze middag om ca. 18.30 uur. Wilt u op deze uitnodiging ingaan, dan kunt u zich telefonisch opgeven bij: mevr. D. van Rheede, tel. 3617288 mevr. G. Wieringa, tel. 4454580. U kunt zich ook per e-mail opgeven: [email protected] Mocht u ons willen steunen door middel van een gift dan kan dat door storting op gironr. 1018679 t.n.v. mevr. D. van RheedeWolven, Velp, onder vermelding van ‘paasgave’.

Visitatie

Maandag 24 maart wordt de Opstandingskerk gevisiteerd door ds. den Besten en de heer Wes. Het schema is als volgt: 16.00 - 17.00 uur: Gesprek met ds. E. Pot 17.00 - 18.00 uur: Gesprek met ds. Y.Voorhaar 19.00-20.00 uur: Gesprek met gemeenteleden (iedereen welkom) 20.00 - 20.30 uur: Gesprek met Kerkenraad zonder predikanten 20.30 - 22.00 uur: Gesprek met Kerkenraad en predikanten Met vriendelijke groet, Marije Meijering (scriba Opstandingskerk)

Agenda

maandag 24 maart v.a. 18.00 u. Kerkvisitatie dinsdag 25 maart 14.00 u. Ontmoetingsmiddag donderdag 27 maart 9.30 u. Creagroep vrijdag 28 maart v.a. 17.15 u. Samen eten dinsdag 1 april 14.00 u. Ontmoetingsmiddag donderdag 3 april 9.30 u. Creagroep woensdag 9 april 14.00 u. Oecumenische gespreksgroep donderdag 10 april 9.30 u. Creagroep

Autodienst

zondag 23 maart zondag 30 maart zondag 6 april Henk Altena 14

hr. Joop Vos tel. 3641333 hr. Bert Oosthoek tel. 3648006 mw. Pleuni v.d. Heide tel. 3613110

Diaconessenkerk

Bij de diensten

23 maart, 3e zondag veertigdagentijd: gastvoorganger is ds. J.G.E. Brand uit Hoogeveen, vader van onze ouderling Elisabeth. We heten hem van harte welkom in de Diaconessenkerk! 30 maart, 4e zondag veertigdagentijd: deze zondag is er een PGA-ruiling, in de Diaconessenkerk gaat voor collega Elsje Pot en ik mag voorgaan in de Opstandingskerk. ‘s Middags om 15.30 uur is er weer een peuterviering in de Diaconessenkerk. 6 april, 5e zondag veertigdagentijd: gastvoorganger is een goede bekende: ds. Tjitske Ferwerda- Scholten.

Wij gedenken

Mevrouw Tjitske den Blaauwen–van Leeuwen, overleden op 20 februari 2014 op de leeftijd van 91 jaar. Mevrouw Den Blaauwen woonde tot enkele jaren geleden aan de Meyrooslaan. Toen zij verhuisde naar De Drie Gasthuizen bleef ze lid van onze wijkgemeente. De begrafenis was op 26 februari en werd voorafgegaan door een dienst op Moscowa. Daar lazen we psalm 121, een pelgrimslied. Leven is onderweg zijn – en mevrouw Den Blaauwen ging haar levensweg in het vertrouwen dat God met haar ging. In dat vertrouwen hebben we haar ook overgegeven in zijn handen. Moge de Levende de kinderen en kleinkinderen van mevrouw Den Blaauwen nabij zijn.

Diaconessenkerk kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11, tel. 4425259 www.diaconessenkerk.nl • wijkredactie: Inge Veldhuis

[email protected] • predikant: ds. Monique Maan,

tel. 3891962 [email protected] spreekuur: ma. 9.30–11.00 uur, predikantenkamer. • scriba: Hilda van Vliet [email protected] • verhuur De Bakermat: [email protected]

wijkkas: ING rekening NL58INGB0000987600 t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds

Paasontbijt

Het duurt nog even, maar op 20 april vieren we het paasfeest en we willen dat traditiegetrouw starten met het paasontbijt. Wie vindt het leuk om dat mee voor te bereiden? Meld je bij Lineke Brinkman: 026 364 0376.

Peuterviering

Op zondag 30 maart is er weer een Peuterviering, bedoeld voor kinderen van 0 t/m 5 jaar met hun broertjes, zusjes, vaders, moeders, opa’s, oma’s, ooms, tantes enz. Wat het thema zal zijn, is nog niet bekend, maar het zal vast iets met de lente en met Pasen te maken hebben. We beginnen om 15.30 uur en het duurt ongeveer drie kwartier, met halverwege een pauze met limonade en een koekje. Van harte welkom! Informatie: Hanneke Drewes of ds. Monique Maan ([email protected] 026 389 1962)

Bereikbaarheid

(Bijna) elke maandagochtend ben ik aanwezig in de predikantenkamer, tussen 9.30 en 11.00 uur. U bent daar van harte welkom voor een kop koffie en een praatje, of om een afspraak te maken voor een ander moment. Mailen kan ook altijd: [email protected] en bellen kan naar 0263891962, spreek eventueel het antwoordapparaat in, dan bel ik zo spoedig mogelijk terug. Hartelijke groet, Monique Maan

Autorijdienst

Alteveer/Cranevelt 23 maart Henk Hulstein 351 31 97 30 maart Eize Drenth 379 45 03 06 april Jenny Meijer 443 49 25 Burgemeesterswijk/Hoogkamp 23 maart Jans Askes 351 58 93 30 maart Wim van Vliet 06-54255945 06 april Wim van Vliet 06-54255945 Inge Veldhuis

Kleurplaatje van de goede herder.

15

Siongemeenschap

Diaconaal project ‘Eigen inkomsten voor gehandicapten Myanmar’ In Myanmar (Birma) hebben mensen die lichamelijk gehandicapt zijn, nauwelijks toegang tot onderwijs, zorg en werk. Toch is meer dan vijftig procent van hen in principe in staat om te werken en zouden ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. The Leprosy Mission International (TLMI, Leprazending) werkte oorspronkelijk voor leprapatiënten, maar zet zich nu ook breder in voor gehandicapten. Zij krijgen vakonderwijs of microkredieten om een eigen bedrijfje te beginnen. TLMI probeert ook werkplekken te creëren bij grotere bedrijven, werkplaatsen en markten en biedt daarnaast medische zorg. Kinderen met handicaps krijgen fysiotherapie en logopedie, zodat zij later meer kansen hebben om aan de slag te komen. Op 6 april is de eerste collecte bestemd voor dit project. Zoals gebruikelijk zullen er deze zondagmorgen ook weer kaarten worden verkocht, waarvan de opbrengst ten goede komt aan dit doel. Ook is het mogelijk om een financiële bijdrage voor dit nieuwe project over te maken op rekeningnummer NL60INGB0003648953 van de Wijkdiaconie Sionkerk, p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem. Graag onder vermelding van: Diaconaal project 2014.

Activiteiten in de komende weken

‘Rondom de Bijbel’: de contactavond op dinsdag 25 maart is speciaal bedoeld voor de bewoners van de Philadelphiahuizen. De avond wordt gehouden in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). De avond is gevuld met muziek, een bijbelverhaal, wat creatiefs en natuurlijk veel gezelligheid. Inloop vanaf 19.00 uur. Nieuwe deelnemers zijn altijd van harte welkom.

Nieuws uit de Landelijke Kerk Ontzorg de mantelzorger, gun ze een vakantie met aandacht

Mantelzorgers die langdurig voor iemand anders zorgen moeten af en toe op adem kunnen komen. Dat is belangrijk om de, vaak zware, zorgtaak vol te houden. Hetvakantiebureau.nl, dat diaconale vakanties organiseert, kan de zorgtaak tijdelijk van de mantelzorgers overnemen. De mantelzorger en de partner die zorg nodig heeft, kunnen samen een week op vakantie in één van de aangepaste accommodaties. Door de inzet van vrijwilligers, die de zorgtaken overnemen, kan men ontspannen vakantie vieren. Ook is er de mogelijkheid om zonder partner activiteiten te ondernemen. En wanneer de mantelzorger behoefte heeft aan een gesprek, bieden onze vrijwilligers graag een luisterend oor. Het is ook mogelijk voor de partner met zorg om zelfstandig bij ons vakantie te vieren. Er zijn speciale weken voor mantelzorgers met een thuiswonende partner met dementie. “Wij organiseren ruim 50 jaar vakantieweken op prachtige locaties in Nederland voor mensen die graag zorgeloos op vakantie willen. De vakanties worden mogelijk gemaakt door de inzet van zo’n 1.400 vrijwilligers per jaar. Onze vakanties staan bekend om hun goede sfeer, de ruimte die men als individu krijgt en de wederzijdse verbondenheid tussen gast en vrijwilliger.” Vakantiegids 2014 aanvragen: [email protected] of (0318) 48 66 10. Meer informatie: www.hetvakantiebureau.nl 16

Siongemeenschap

vieringen in het K.K.C. Het Dorp, Dorpsbrink 7 • website: http://siongemeenschap.webs.com • wijkredactie: Philip Greep [email protected] • predikant: ds. Monique Maan, tel. 3891962,

[email protected] • Spreekuur: ma. 9.30-11.00 uur in de predikantenkamer van de Diaconessenkerk • scriba: secretariaat Siongemeenschap, p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem • wijkkas NL33INGB0000925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap.

Nadere informatie bij Wim Schröder: tel. 026-4431698 of [email protected] Bijbelkring: deze vindt plaats op woensdag 26 maart in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). Aanvangstijdstip is 15.00 uur en de bijeenkomst duurt tot ongeveer 17.00 uur. De leiding van deze kring is in handen van Theo van Loenen. Nadere informatie bij Theo van Loenen of Alie Schregardus. Inloopavond / Taizéviering KKC: het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp is op 26 maart, 2, 9 en 16 april van 18.30 tot 19.30 uur open voor stilte, gesprek en gezelligheid. Op 26 maart en 9 april vindt om 19.00 uur een Taizéviering plaats. Ontmoetingsmorgen KKC Het Dorp: deze bijeenkomst vindt plaats in het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. De bijeenkomst wordt begeleid door ds. Monique Maan, Hans Meijer en Alie Schregardus. Tijdens deze bijeenkomst vindt gesprek en discussie plaats over een nog nader te bepalen onderwerp. U bent van harte welkom! Nadere informatie kunt u krijgen bij Alie Schregardus. Met een hartelijke groet vanuit de Siongemeenschap, Philip Greep.

Meer kinderen vinden Kinderhulpdienst Chris

Kinderhulpdienst Chris zet zich in om jonge mensen met vragen of problemen een luisterend oor te bieden. Het aantal contacten via de chat en Chris Connect (een beveiligd berichtenportal) is in 2013 weer gegroeid. Het aantal chatgesprekken steeg met 12% naar ruim 10.000 gesprekken. De meeste chatters vallen in de leeftijdsgroep van 13 t/m15 jaar. Ze chatten vooral over seksualiteit, zelfmoord, pesten en depressie. Soms was de belangstelling zo groot, dat de chat-lijn niet direct te bereiken was. Evertine Krabbe, binnen Chris verantwoordelijk voor Connect en chat, reageert: 'Regelmatig kon een jongere niet direct een gesprek beginnen. We staan open voor vrijwilligers met een hart voor jonge mensen, zodat we ook die jongeren kunnen bereiken.' De grootste verandering in 2013 was de introductie van Chris Connect. De jongere heeft via deze volledig beveiligde berichtenportal één op één-contact met een persoonlijke coach. Bij Connect kwamen vooral vragen binnen over onzekerheid, depressie, geloof, zelfmoord en automutilatie. Zo kunnen jongeren contact opnemen met Chris: • Chat met Chris: De Chris Chat is elke dag te bereiken van 14.00-17.00 uur en van 19.00-22.00 uur. • Mail Chris: Mailen met Chris kan wanneer jou dat het beste uitkomt. We proberen je mail binnen drie werkdagen te beantwoorden. Ons mailadres is: [email protected]. • Bel met Chris Op woensdagavond kun je tussen 19.00 en 22.00 uur met Chris bellen via 078 - 63 123 00. Meer informatie: www.chris.nl

Vanuit de kapel

Bethlehemkerk

Bij de diensten Ooit spraken we af dat we alleen mededelingen doen bij diensten waar wat over mee te delen valt… Wie de voorgangers zijn in de andere diensten staat per slot van rekening in het rooster middenin dit blad! Voor zondag 30 maart maak ik dan graag zo’n uitzondering, omdat die zondag het begin van de zomertijd valt. We verspelen die zondag een uur, zodat u een uurtje eerder in de kerk verwacht wordt… Wat bij de dienst van zondag 13 april valt te vermelden, is dat in die dienst Marijke Zwiers de solozang voor haar rekening neemt. U weet wel, de dochter van mw. De Kievid, die onlangs naar Westervoort is verhuisd… Diensten in de veertigdagentijd naar Pasen toe. Veertig? Zei iemand bij de nabespreking. Zou het echt? Nee, natuurlijk dat is zo’n getal wat je niet letterlijk hoeft te nemen. Het geeft ‘een lange tijd’ aan, zoals het volk Israël natuurlijk niet op de kop af veertig jaar door de woestijn heeft gezworven. Ach, vergelijk het maar met de uitdrukking: ik heb een eeuwigheid moeten wachten… Zou toch niet best zijn?? Kortom, niet alles is letterlijk bedoeld! Hoewel, de opstanding dan weer wel, wat mij betreft! Maar zover zijn we nog niet. Goede diensten op weg naar Pasen gewenst! Fijn om elke zondag meer licht te ontsteken, omdat we onderweg zijn naar dat paasfeest van God!

Eten in de kerk, met lezing…

We hebben een doorstart gemaakt met de maaltijden in de kerk. Eenmaal in de twee maanden bent u welkom voor een warme maaltijd in de Bethlehemkerk. De tussenliggende maand zouden we een broodmaaltijd kunnen organiseren… Woensdag 2 april is de eerste poging. Om 13.00 uur staat er een lunch voor u klaar. Broodjes met soep. Kosten € 3,- p.p. Opgave tot maandag 31 maart bij Gerrie van Toor. Op die middag kunt u blijven zitten, als u meer wilt horen over de studiereis naar Israël, die ik in januari gemaakt heb. Om 14.00 uur vertel ik graag met woorden en beelden over mijn ervaringen. Ook als u niet hebt meegegeten, bent u om 14.00 uur welkom om aan te schuiven voor koffie of thee… Graag tot ziens! ds. Menno Leistra

Bethlehemkerk

Honigkamp 25, tel. 3642367 www.bethlehemkerkarnhem.nl • wijkredactie: Piet Blok, tel. 3614939 [email protected] • predikanten: • ds. Menno Leistra tel. 0575–845930 [email protected] • ds. Ad Poley, tel.06 151 532 11, wo + do.: tel. 3642367 [email protected] • ds. C.J. Kraai, tel. 0317-422188 / 06-24770523 [email protected] • scriba: Nollie Kramer-Bunschoten, tel. 3612208 [email protected] • wijkkas: NL39INGB 0000999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem • beheer website: Edward Eekma, tel. 3792147, [email protected]

Expositie in de wijkzaal.

In april komt weer een ander gemeentelid werk tonen in de wijkzaal. Op dit moment is de keuze van de werkstukken nog niet precies bepaald, maar het belooft een kleurig geheel te worden. Ik vertel niets meer. Laat u maar verrassen tijdens de koffie na de dienst.

Televisie

Van dinsdag 25 tot en met zaterdag 29 maart is kerkelijk Arnhem op de televisie. ‘Geloven op 2’ zo heet het programma. Elke dag om 17.05 uur te zien op de tv. Wellicht aardig om te volgen… P. Blok

Kerktaxi:

23 maart 30 maart 6 april 13 april

hr. J. v. ‘t Oever hr. P. Blok hr. E. Eekma hr. D. v. d. Hof

tel tel tel tel

3621514 3614939 3792147 3612974

Van de Projectgroep

Vrijdag 14 februari is de erwtensoepmaaltijd geweest. Ruim 65 gemeenteleden hebben hieraan deelgenomen. Het was weer een groot succes en iedereen heeft het heel gezellig gevonden. Nogmaals hartelijk dank aan de vrijwilligers die weer belangeloos hebben meegeholpen. De netto opbrengst was, na aftrek van gemaakte onkosten: € 390,-. Een prachtig resultaat. De opbrengst komt weer ten goede aan onze twee doelen. Op zondag 30 maart wordt weer een kaartverkoop gehouden. U kunt uw zelfgemaakte kaarten inleveren bij de projectgroepleden. Als afsluiting van ons project voor dit seizoen kunt u zondag 13 april (Palmzondag) uw spaardoosje weer inleveren. In mei zal de totaalopbrengst voor de 2 projecten bekend gemaakt worden. De projectgroep, Corrien van ‘t Oever

Je kunt niet alles hebben. Trouwens... waar zou je het moeten laten? 17

Salvatorkerk

Salvatorkerk

Overleden

Op vrijdag 21 februari overleed in hospice Rozenheuvel mw. Johanna Cornelia Kartman-van Kleef. Zij werd geboren op 27 mei 1933 in Loenen aan de Waal, nabij Slijk-Ewijk. In 1958 trouwde ze met Theo Kartman. Samen kregen ze drie zonen: Hans, Eric en Michel. Het overlijden van Michel in 2000 was voor hen een grote slag. In 2009 overleed Theo Kartman. De periode daarna was voor Johanna heel moeilijk, maar langzamerhand is het haar toch gelukt om weer uit het dal omhoog te klimmen. Het geloof was een rode draad in haar leven, en ze heeft dat vooral zingend beleefd, als lid van de zangvereniging in Arnhem-Zuid, maar ook in het Hollandkoor. In januari van dit jaar bleek ze ongeneeslijk ziek te zijn. We hebben op 26 februari afscheid van haar genomen op Moscowa. Het was fijn dat haar eigen koor daar kon en wilde zingen. Wij wensen alle nabestaanden Gods nabijheid toe.

De Kinderdienst en de 40-dagentijd en collectes

Zowel in de kerk als in de kinderdienst wordt gecollecteerd voor ‘Onderwijs tegen kinderarbeid’ in Guatemala. Dit is een onderdeel van ‘Kerk in Actie’, met als partner CEIPA. In de brandende zon slaan kinderen vanaf een jaar of 5 de hele dag samen met hun ouders grote stenen uit de rivier Samala tot puin, dat gebruikt wordt voor de bouw. Hele gezinnen moeten zo werken om in hun dagelijks onderhoud te voorzien. Vele ouders zouden het graag anders zien en zien zelf ook in, dat hun kinderen naar school zouden moeten. Maar de middelen ontbreken en de regering faalt in het vinden van een oplossing. De organisatie CEIPA wil een einde maken aan deze ernstige vorm van kinderarbeid en begeleidt meer dan 800 kinderen die in de steengroeven werken. De kinderen krijgen maaltijden, hulp om naar school te kunnen, huiswerkbegeleiding, studiebeurzen, hulp bij het vinden van ander werk en onderhoudt contacten met de regering om wijzigingen in het beleid aan te brengen. In de kinderdienst volgen wij het ‘Project Veertigdagentijd en Pasen 2014: Zoek de stilte’. In deze 40-dagentijd lezen we verhalen uit het Evangelie van Matteüs. Daarbij gaan we op zoek naar stilte; niet alleen in de verhalen, maar ook in ons eigen leven. De projectverbeelding is een grote poster van een kerkraam. Elke week wordt een stuk van het kerkraam ingevuld met een afbeelding van het verhaal. Ook werken de kinderen aan een Palmpaasstok, waaraan elke week een nieuw element kan worden toegevoegd.

kerkgebouw: Salvatorplein 274, tel. 3212159 www.salvatorkerkarnhem.nl • wijkredactie: ds. Pierre Eijgenraam • predikant: ds. Pierre Eijgenraam tel. 3519531 [email protected] • scriba: Meint Lukkien, tel. 4743343

[email protected] • wijkkas: NL84INGB0003068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem

Oecumenische rijstmaaltijden

Omdat we willen delen en ons verbonden voelen met de armen in de wereld, willen we iedere week in de veertig dagen voor Pasen mensen in de gelegenheid stellen te vasten door één warme maaltijd te vervangen door rijst en water. Aan het eind van de maaltijd is er een collecte die bestemd is voor een, door de organiserende gemeente te bepalen, diaconaal doel. Het Rijst-eten is dit jaar op de volgende dinsdagen: 11 maart om 18.00 u.: Emmaüskapel, St. Ganggulphusplein 8 18 maart om 18.00 u.: Salvatorkerk, Salvatorplein 274 25 maart om 18.00 u.: De Kandelaar, Den Haagweg 1 1 april om 18.00 u.: Lucaskerk, Rijksweg-West 52, Elden 8 april om 17.45 u.: Spiegelhuis, Mooieweg 94 15 april niet tijdens de Stille Week 22 april om 18.00 u.: aangeklede rijstmaaltijd in de Emmaüskapel. Informatie en opgeven voor de maaltijden kan bij Gryt Bouma ([email protected] of tel: 026 - 323 22 97).

Kerkvisitatie

Volgens de kerkorde van de Protestantse Kerk Nederland (PKN), is het gebruikelijk dat tenminste iedere vier jaar een kerkelijke gemeente door visitatoren wordt bezocht. De visitatie heeft ten doel de opbouw van de gemeente te bevorderen. Het betreft de volgende onderdelen volgens de kerkorde: het geestelijk leven van de gemeente, het gehoor geven aan de roeping van de gemeente en de vervulling van ambten en diensten. De visitatoren gaan daarover met de wijkkerkenraad in gesprek en voor de gemeenteleden is er ook gelegenheid om met de visitatoren te spreken. Als u daarvan gebruik wilt maken, dan is dat mogelijk op woensdag 2 april van 18.45 - 19.15 uur in de Salvatorkerk.

Kerkcafé over de Slag om Arnhem Op 28 maart is alweer het laatste kerkcafé van dit seizoen. Spreker is dhr. Frank van Lunteren. Als historicus heeft hij zich o.a. verdiept in de geschiedenis van de Slag om Arnhem: typisch een onderwerp waarover je als Arnhemmer misschien dènkt alles te weten, maar waar keer op keer nog heel veel verrassende nieuwe zaken te vertellen zijn. Aan Frank is dat zeer toevertrouwd. Zijn stelling: “De Slag om Arnhem werd niet bóven, maar beneden de Rijn verloren.” U bent van harte welkom, vrijdag 28 maart in de Salvatorkerk, aanvang 20.00 uur. 18

Midden voor (geruite broek) zit luitenant-kolonel John Frost, waar de Rijnbrug in 1978 naar vernoemd werd.

De Regenboog Regenboogviering op zondag 2 maart met als thema: Zachtmoedigheid

OGR De Regenboog Oecumenische Geloofsgemeenschap Arnhem-Zuid www.regenboogrijkerswoerd.nl • locatie: Spiegelhuis, Mooieweg 94, tel. 06–57736103 (1e zondag v.d.maand) • pastor: ds. Han Hoekstra,

tel. 3618103, [email protected] • scriba: Menno Bonnema, tel. 3272299, [email protected] • wijkkas: NL88INGB0000232788 t.n.v. penningm. OWR

Gedicht uit de viering:

Bij deze viering was ook Han Hoekstra aanwezig. Dit werd mogelijk gemaakt mede dankzij de ‘Wens Ambulance’ die hem naar het Spiegelhuis heeft gebracht. Samen met zijn familie en vrienden en de Regenbogers stonden we stil bij het thema: Zachtmoedigheid. Er was een liturgische schikking gemaakt die zachtmoedigheid plaatst tussen wankelmoedigheid, een spons en hardvochtigheid, een steen. Zachtmoedigheid werd uitgebeeld door vruchten, liggend tussen de spons en de steen. Zachtmoedigheid als één van de vruchten van de geest. Een van deze negen vruchten was een avocado, hard van binnen maar zacht als een vrucht. Deze symboliek geeft een richting aan die men kan gaan: vriendelijk ten aanzien van de ander, hard ten aanzien van gerechtigheid en daarbij mogen wij ons gedragen voelen. Tijdens de viering lazen we teksten over het thema en er was een overweging door Margriet Kok. Een gelegenheidsmuziekgroepje bestaande uit dwarsfluit, piano, harp en saxofoon bracht prachtige en indringende muziek ten gehore. De viering werd als goed, warm, vol van verbinding en met emotie beleefd. We zijn dankbaar dat dit kon!

Enkele teksten over zachtmoedigheid • Gelukkig de zachtmoedigen, want zij zullen het land bezitten. Mattheus 5: 5 • Zachtmoedigheid is het beteugelen van jouw woede. Vincent de Paul •

Bij zachtmoedigheid ben je mild, vriendelijk naar de anderen, maar hard ten aanzien van de zaak, de gerechtigheid.

•

De vrucht van de Geest is echter: liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing. Galaten 5: 22

Elke dag is een uitnodiging om goed te zijn voor jezelf, om jezelf op te bouwen. Elke dag is een uitnodiging om jezelf te oefenen in waardering voor dit leven, in waardering voor je kunnen. Elke dag is een uitnodiging om je te verwonderen over zoveel goeds in anderen, over zoveel verlangen naar liefde. Elke dag is een uitnodiging om tijd te nemen voor zorg, om aandachtig te leven. Elke dag is een uitnodiging om elkaar te bemoedigen om te bouwen aan een wereld van zachtmoedigheid. Elke dag is een uitnodiging om zin te geven aan dit leven. Wie op de uitnodiging ingaat, zal steeds meer van het leven houden, ook al weet je dat je zult sterven. Wie zich laat uitnodigen, leert over grenzen heen te zien. Vrij naar Marinus van den Berg

19

Elden - De Kandelaar

In memoriam

Op woensdag 5 maart is op de leeftijd van 76 jaar overleden mevrouw Wikje Catrijntje (Wik) Langenkamp – Oudendag. Zij woonde Driemondplein 39, maar werd sinds januari liefdevol verpleegd in Hospice Rozenheuvel. Tijdens de afscheidsdienst in De Kandelaar voorafgaande aan de crematieplechtigheid op maandag 10 maart lazen we met elkaar Psalm 23. Wik tobde al vele jaren met haar gezondheid, kerkgang was daarom al heel lang onmogelijk, maar ze was diep gelovig. Ze las trouw in haar bijbeltje wat helemaal vol stond met strepen, uitroeptekens en andere arceringen. De explosie in de Driemondpleinflat, augustus 2013, had diepe sporen bij haar nagelaten, door de klap was alles ontzet en kon ze haar huis niet uit. De brandweer heeft de deur in moeten trappen om haar eruit te halen. Daarna was ze bang, ze ging pas slapen na 3:00 uur (het tijdstip van de knal). De lichten bleven aan en de deuren open…. Toen in december longkanker werd geconstateerd wilde ze niet meer terug naar huis. In januari is ze opgenomen in het Hospice, daar vond ze de rust die ze in de Driemondpleinflat na de explosie niet meer vond. We wensen haar kinderen, kleinkinderen, achterkleinkind, zussen en verdere familie sterkte toe. Nog maar 3 maanden na het overlijden van zijn vrouw Ada is op zaterdag 8 maart de heer Hendrik, Henk, Pik overleden. Hij was 84 jaar oud en woonde Kortlandplaats 134. Het overlijden van zijn vrouw had een enorme impact op hem. Ze waren bijna 59 jaar getrouwd en doordat hun huwelijk ongewenst kinderloos was gebleven, altijd op elkaar aangewezen. Eigenlijk bleek Henk zelf ook klachten te hebben, maar door de ziekte van zijn vrouw schoof hij die voor zich uit, tot er in januari alvleesklierkanker werd geconstateerd. Er was hoop dat hij nog een poosje mee kon en vooral tijd kreeg om de dood van zijn vrouw te verwerken en zaken te regelen. Helaas gebeurde dat niet, er traden complicaties op. De avond voor zijn overlijden ben ik bij hem geroepen, kon ik nog met hem praten, bidden en hem de zegen van de Levende God meegeven. Zingen zat Henk en Ada in het bloed, ‘als de graven openbreken en de mensenstroom vangt aan’, zo begon hij vrijdagavond en samen konden we het couplet verder zeggen…. Zijn laatste woorden aan zijn schoonzussen en zwagers waren, ‘ik ga nu naar Ada…’ De afscheidsdienst heeft plaatsgevonden op vrijdag 14 maart, exact 3 maanden na het overlijden van Ada, in De Kandelaar, de kerk waar Henk en Ada iedere zondag te vinden waren. In de afscheidsdienst is veel gezongen en stonden we stil bij Openbaring 21 en Johannes 14. ‘In het huis van mijn Vader zijn vele woningen’. Ook tijdens de crematieplechtigheid op Moscowa is nog gezongen. We zullen hen beiden zeer missen als warme, betrokken en meelevende gemeenteleden en wensen de schoonzussen en zwagers heel veel sterkte toe nu ze hen beiden zo kort achter elkaar moeten missen. ds. Hubertien Oostdijk-van Andel Op zaterdag 22 februari is op de leeftijd van 89 jaar overleden mevrouw Jannigje Cornelia Kelder-Bastian. Mevrouw Kelder woonde in Waalstaete; daarvoor in de Serviceflat Elderveld.

Elden-De Kandelaar

Kerkgebouw: De Kandelaar, Den Haagweg 1, tel. 3812252 www.elden-dekandelaar.nl • wijkredactie: Jan van de Lagemaat, [email protected] • predikanten: • ds. Hubertien Oostdijk-van Andel, tel. 3237577 [email protected] • ds. Anja Vogelzang, tel. 3233833, [email protected] • ds. Han Hoekstra, tel. 3618103, [email protected] • predikantensecretariaat: [email protected] • scriba: Wiebe de Jager, tel. 3813796, [email protected] • wijkkas: Elden-De Kandelaar rek.nr NL33INGB0001348696

Rond de vieringen

Zondag 2 maart was de eerste zondag van de 40-dagentijd. Het thema is dit jaar ‘zoek de stilte’. We lezen verhalen over Jezus die op weg gaat naar lijden, sterven en opstanding. Daarnaast oefenen we onszelf ook in stilte. Het gebed voor de opening van de Schrift wordt vervangen door een moment van stilte waarop we zelf op zoek kunnen gaan naar Gods aanwezigheid of ons openstellen voor de Geest. Hoewel het zoeken naar stilte nu niet een activiteit is die bij kinderen hoort, wordt ook in de kindernevendienst aandacht besteed aan dit thema. Op zondag 30 maart vieren we weer met elkaar het Heilig Avondmaal in een dienst waarin ds. Anja Vogelzang zal voorgaan. De kinderen verheugen zich alweer op Palmpasen (13 april). Zij gaan dan weer Palmpasenstokken maken, die aan het eind van de dienst de kerkzaal zullen worden binnengedragen. Tijdens de stille week worden alle gezamenlijke diensten gehouden in de Salvatorkerk. Door het houden van gezamenlijke diensten voor de wijkgemeenten Salvatorkerk en Elden – De Kandelaar leren we elkaar steeds beter kennen. Jan van de Lagemaat

De heer is onze reisgenoot De Heer is onze reisgenoot, Hij die ons zijn gezelschap bood en sprekend over kruis en graf geduldig tekst en uitleg gaf. Zo valt een lange weg ons licht, de schrift opent een vergezicht en brengt verdwaalden dicht bij huis, verloren zonen komen thuis. De avond daalt, blijf bij ons Heer! Hij zet zich aan de tafel neer en breekt het brood en schenkt de wijn, die gast, het moet de gastheer zijn! Wij keren naar Jeruzalem, ons brandend hart verneemt zijn stem, Hij deelt met ons het dagelijks brood. De Heer is onze reisgenoot. Tekst: Jaap Zijlstra, bij Lucas 24:13-35 Melodie: Jan Pasveer - ‘Gij volgt ons uit Jeruzalem’ Lied 646 uit het Liedboek.

20

De Rank (Bonifatiuskerk) De Rank & De Bonifatiuskerk

In maart was het 5 jaar geleden dat de gemeente De Rank een nieuw onderdak kreeg in de Bonifatiuskerk. Een jubileum waar we met dankbaarheid op terugzien. De diensten en de kringen worden bezocht door mensen uit Arnhem en wijde omgeving. En er is groei. Vorm en inhoud zijn 2 aspecten van een gemeente. De vorm wordt uitgedrukt in het pittoreske kerkje met zijn vertederende interieur. Qua inhoud onderscheiden we ons niet en kunnen we ons vinden in de karakteristieke woorden die ik ooit met iemand van De Regenboog deelde: we zijn Godzoekers en zinzoekers. Onze reis door het leven is een dagelijks zoeken naar God en naar zin. Dat klemt te meer in de spannende momenten. Moeilijke huiselijke omstandigheden, verlies, ernstige ziekte. Eén van ons kwam ertoe, vlak voor een ingrijpende operatie, God vergeving te vragen omdat hij niet geworden was zoals hij door God bedoeld was. Een overweging die ons tot nadenken stemt. Godzoekers en zinzoekers: dat is precies wat God van ons wil maken. Het bevel om te zoeken vinden we vele malen in het Nieuwe Testament. Maar God zoekt ook. Hij zoekt, zegt Jezus tegen de Samaritaanse vrouw, naar aanbidders in geest en in waarheid. Het zoeken is tegelijk een voorbijgaan aan de goden van deze tijd of aan andere vreemde goden. Die komen we genoeg tegen op onze zoektocht. Maar we zoeken het niet bij hen, maar bij Hem, de Vader, Die op de uitkijk staat om te zien of zijn zoekende verloren zoon er al aankomt. Deze notie moge de gemeente in de Bonifatiuskerk, die zich siert met de naam De Rank ook de komende jaren in beweging houden en samenbinden.

Bijbelkringen

De middagbijbelkring komt weer bijeen op 25 maart. Het is altijd weer bemoedigend in zo groten getale samen te komen en onderwezen te worden. Onze stagiaire, Henrike Walhout schreef over de ‘lerende gemeente’ een scriptie, waaruit het volgende citaat: 1. Bijbel staat centraal – in het leren (na)volgen van Christus is de Bijbel onmisbaar. Niet praten over de Bijbel, maar ook in gesprek gaan met de Bijbel zelf. 2. Aansluiten bij de leefwereld, zodat die doelgroep ontdekt: Hé, in de Bijbel gaat het over mij en om de dingen die in mijn leven spelen.

Nederlands Bijbelgenootschap Vertaalproject Bijbel in Gewone Taal gereed

Het vertaalwerk aan de Bijbel in Gewone Taal (BGT) is klaar. Het Nederlands Bijbelgenootschap heeft de bestanden beschikbaar gesteld aan uitgeverij Royal Jongbloed in Heerenveen. De vertaling is afgerond binnen de geplande tijd. Jaap van Dorp, vertaler bij het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) en coördinator van de laatste fase van het vertaalproject, is tevreden: ‘We hebben hard moeten werken, maar we hebben onze deadline gehaald. Vooral de laatste maanden was de druk heel hoog, maar het is gelukt. Ook de laatste teksten konden we zorgvuldig afronden.’ Voor de Bijbel in Gewone Taal volgt nu de fase van vormgeving, druk- en zetproeven en uiteindelijk het drukwerk. In het najaar van 2014 is de BGT voor iedereen beschikbaar. Voor wie nu kennis wil maken met de BGT is er een voorpublicatie beschikbaar: De Bijbel in Gewone Taal, de eerste teksten (het boekje kost €7,50 en is verkrijgbaar in de boekhandel).

Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden, tel. 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl • wijkredactie: hr. Hans Boer, tel. 4437934 [email protected] • predikant: ds. P. Vermaat, tel. 0318–510161 [email protected] • scriba: hr. Hans Boer , tel. 4437934 [email protected] • wijkkas: rek.nr. NL54INGB0001559972 t.n.v. penningmeester De Rank

3. Zelfontdekkend – geen (of: niet alleen maar) voorgekauwde inleidingen, maar werkvormen waarmee de doelgroep zelf actief aan de slag gaat; je onthoudt het meest door te doen! Dat zelfontdekkende is de hartewens van iedere predikant en kringleider. Een klik tussen het zelf, de leef- en denkwereld en de woorden van de Bijbel. Die klik moet in de kringleden ontstaan, die kan een dominee niet tot stand brengen. Op de avondbijbelkring spraken we over de rijke man, die nog meer schuren bouwde, om de gerustheid van zijn leven te zoeken in zichtbare dingen. Maar zijn ‘leven’ is niet zijn bezit. We overwogen, dat het materiële ons niet bovenmate mag bezighouden. De volgende avondbijbelkring is op 17 april.

Paasmiddag

De welbekende paasmiddag wordt gehouden op donderdag 10 april. We worden bepaald door het naderende paasfeest met zingen en een meditatie van ds. Vermaat. De middag wordt afgesloten met een gezamenlijke broodmaaltijd. U bent van harte welkom!

Nederlands Bijbelgenootschap

U kunt het alvast in uw agenda noteren: 22 mei. Dan is er een presentatie over het bijbelvertaalwerk van het Nederlands Bijbelgenootschap. Voor welke keuzes staan de bijbelvertalers bijvoorbeeld bij de formulering van de Nieuwe Bijbelvertaling? En… een Bijbel in straattaal? De uitnodiging voor deze avond geldt heel Arnhem en omstreken. De avond wordt gehouden in de Bonifatiuskerk. Hans Boer

Planning gehaald

Een team van zo’n twaalf vertalers heeft de afgelopen zeven jaar gewerkt aan de Bijbel in Gewone Taal. Het is gelukt om de vertaling precies op het geplande moment af te ronden. Daardoor komt er in 2014, het jubileumjaar van het NBG, een bijbel uit die voor iedereen leesbaar en begrijpelijk is. Een mooie kroon op 200 jaar werk in dienst van de Bijbel.

De Bijbel in Gewone Taal

De Bijbel in Gewone Taal is een vertaling van de Bijbel in taal die iedereen begrijpt. Het is een vertaling van de hele Bijbel uit de bronteksten (Hebreeuws en Grieks). De BGT is duidelijk en toegankelijk. Er worden gewone woorden in gebruikt en de zinnen zijn helder en niet te lang. De tekst is duidelijk opgebouwd en de lay-out is overzichtelijk. Moeilijke beeldspraak wordt verduidelijkt. Door het gebruik van gewone taal is de tekst voor iedereen goed te begrijpen. Zie ook: www.bijbelgenootschap.nl 21

Evangelisch-Lutherse Gemeente Arnhem en omstreken Terugblik op de eerste zondag in de Veertigdagen-tijd Intens – ontroerend – stijlvol, dat zijn woorden die bij me opkomen als reactie op de dans van Jeanine Coco en Rafael Zielinsky in de dienst op 9 maart. Zij dansten samen delen van de liturgie: tijdens het Kyrie, een verstilde dans, de armen smekend geheven. Middenin de Evangelielezing, waar het volk „Hosanna“ roept, nu gezongen door de cantorij in een motet van Scheidt, gelijkertijd gedanst, enthousiast, soms wild. Aandachtig in de vredegroet, waar kerkgangers delen in de handengroet. De combinatie van zang, muziek, dans, avondmaal vieren, een aansprekende preek maakten het geheel tot een vreugdevolle eredienst.

Vooruitblik op de diensten in de Goede Week (14 - 20 april)

- In de Goede Week is er maandag-, dinsdag- en woensdag avond een avondgebed om 19.30 uur. - Op Witte Donderdag is er een dienst, waarin het Avondmaal gevierd wordt. Medewerking verleent de cantorij, die o.a. zal zingen „Unser Herr Jezus Christus, in der Nacht“. Aanvang 19.30 uur. - Op Goede Vrijdag is er een eredienst, met medewerking van het Apeldoorns Vocaal Ensemble o.l.v. Thea Endedijk, dat “Jesu Kreuz, Leiden und Pein“ van U. Baudach uitvoert. Aanvang 19.30 uur. - De Paaswake begint in de Paasnacht om 21.00 uur. De cantorij verleent medewerking. - In de dienst op Eerste Paasdag doet een jongere belijdenis en zingt de cantorij. Ook wordt het Avondmaal gevierd. Aanvang 10.30 uur.

Eglise Wallonne / Waalse Kerk Waalse Kerk Arnhem-Nijmegen – dienst 23 maart om 17.00 uur

Regelmatig berichten wij u over onze kerk en de maandelijkse middagdiensten in de Franse taal. Misschien vraagt u zich af wat de zin hiervan is en wat de verschillen zijn met andere kerken. Allereerst moet u weten dat wij ons niet of nauwelijks onderscheiden van andere protestantse kerken. In de meditaties zult u evenmin verschillen van betekenis vinden met PKN, Doopsgezinden, Remonstranten en vele anderen. Deze diversiteit vindt u terug bij onze bezoekers, waar onder ook mensen van Rooms-Katholieke huize, en maakt een bezoek aan de Waalse Kerk boeiend en interessant. Wij willen een oecumenische gemeenschap zijn, waarbij wij op zoek zijn naar wat ons met de ander verbindt.

22

Karakteristiek voor de Waalse Kerken in Nederland (13 in getal) is hun geringe omvang, en natuurlijk het Frans als de taal waarin de kerkdiensten gehouden worden. Deze beide elementen hebben het afgelopen jaar tot aanwas geleid. De beperkte omvang van het aantal aanwezigen in een dienst maakt een amicale omgang mogelijk, met aantrekkelijke kanten voor het gemeenteleven. In ons sfeervol en oude kerkje praten wij na de dienst(en) altijd na voor verdere kennismaking onderling of discussie met de predikant onder het genot van een hapje en een drankje («vin d’amitié»). Omdat wij vinden dat de taal geen barrière mag vormen, worden in het liturgieboekje alle elementen van de dienst van een Nederlandse vertaling voorzien.Een ander dragend bestanddeel van onze diensten zijn de meditatieve momenten tijdens de muzikale bijdragen in allerlei vormen : koren en ensembles van kamermuziek of zang- of instrumentale solisten.

Evangelisch-Lutherse Gemeente Arnhem e.o. www.luthersegemeentearnhem.nl kerkgebouw: wijkredactie: predikant: secretaris:

Spoorwegstraat 8-10, 6828 AS Arnhem, tel. 442 50 84 mw. Elly Muurling , tel. 3336657 ds. Klaas Touwen tel. 325 53 27 mw. Patty Besseling-Gronloh tel. 381 71 75

Jubileum Bach-ensemble in de Cantate-dienst op zondag 18 mei

Zondag Cantate, het 25-jarig jubileum van het Bach-ensemble, en de 100e cantate-uitvoering. Redenen te over voor een extra feestelijke dienst. De keuze voor Cantate BWV 100 „Was Gott tut dass ist wohlgetan“ is dus niet toevallig...

Daaropvolgende cantatediensten

De daaropvolgende cantate-diensten zijn op zondag 5 oktober „Aus der Tiefen rufe ich Herr zu dir“ (BWV 131) en op zondag 23 november „Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit“ (BWV 106). Elly Muurling

Eglise Wallonne / Waalse Kerk Arnhem

www.waalsekerkarnhem.nl • kerkgebouw: Gasthuisstraat 1,

6811 BS Arnhem naast het politiebureau, tel.4435268 • wijkredactie: Martin Kas, tel. 3703302, e-mail: [email protected]

• verhuur kerkgebouw: Corinne de Zeeuw, telefoon 06–18190472 e-mail: [email protected] • contactpersonen: Martin Kas, tel. 3703302,

Elfriede ter Schegget, tel. 3816695 en Anke de Man, tel. 055–3563189.

De meditatie in de dienst van 23 maart wordt gehouden door pasteur Henk Spoelstra uit Oss (voorheen predikant in Oosterbeek) en de muzikale bijdrage komt van Anna ter Schegget, studente aan het conservatorium. Twee nieuwe kerkenraadsleden zullen respectievelijk als ouderling en diaken worden bevestigd. Als vanouds bespeelt Wim Roelfsema het orgel. Graag heten wij ook u van harte welkom, onze dienst begint om 17.00 uur op het adres Beekstraat/Gasthuisstraat 1 in Arnhem. Onze volgende dienst zal zijn op zondag 27 april (17 uur) met pasteur Richard Bennahmias van de Waalse Kerk Amsterdam/ Haarlem. in deze dienst zal het avondmaal gevierd worden. Voor meer inlichtingen kunt u terecht bij de voorbereidingsgroep: Martin Kas 026-370 3302 of Anke de Man 055 – 356 3189 Of via de website: www.waalsekerkarnhem.nl

Parkstraatgemeente

Parkstraatgemeente

Bij de diensten In het vorige blad schreef ik al over de dienst van 23 maart. Dat was wel wat snel! Herhaal ik nu alleen even dat het een dienst zal zijn, die grotendeels is voorbereid door kinderen van de Opstandingskerk en de Parkstraatgemeente, met als thema Schepping – nieuw begin. Op zondagmorgen 6 april is er geen kerkdienst in de Parkstraat, op zondagmiddag 6 april is het woord aan de ‘vijfde evangelist’, Johann Sebastian Bach! Deze middag zal namelijk in het teken staan van Bachs Matthäus Passion. Samen met (een deel van) het beroemde Arnhemse oratoriumkoor Toonkunst onder leiding van dirigent Joop Schets, creëren we een interactieve en educatieve Matthäus, waarbij koorzang en uitleg elkaar afwisselen. Tussen de muziek door zal Joop Schets u het één en ander vertellen over de muzikale achtergronden van de Matthäus en wat Bach in en met zijn muziek heeft willen vertellen, en daarna mag ik daarbij aansluiten door wat dieper in te gaan op onder meer Bachs geloof en kerkelijke achtergrond en zijn visie op de verschillende ‘hoofdrolspelers’ uit het verhaal. Voor deze educatieve Matthäus mag u een hele middag uittrekken! We beginnen om 14.00 uur en hopen deze muzikale, theologische, psychologische en bovenal boeiende reis om 17.00 uur af te sluiten ds. Marieke Fernhout

In debat met filosoof Wil Derkse

Thema ‘De tijd als vriend’ Zaterdag 22 maart, aanvang 15.00 uur Waalse Kerk, Gasthuisstraat 1 in Arnhem (naast het politiebureau). Entree € 5,-, incl. consumptie

Onder de titel Podium voor debat organiseert 4KWart in de Waalse kerk te Arnhem interactieve bijeenkomsten op de zaterdagmiddag. Bekende sprekers houden een inleiding over een actueel spiritueel thema, gevolgd door een debat met de aanwezigen. Dit alles in ongedwongen sfeer onder het genot van koffie/thee en een glas wijn. www.4kwartarnhem.nl

Aanvang diensten 10.15 uur tenzij anders aangegeven.

Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten Kerkgebouw: Parkstraat 31a / Kastanjelaan 22e www.parkstraatgemeente.nl • predikant: ds. Marieke Fernhout [email protected] • wijkredactie: Els van Essen [email protected]

Wijffels, Kaiser en de economie van de toekomst

Herman Wijffels, hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke veranderingen, en de burgemeester van Arnhem Herman Kaiser nemen u mee in een gesprek over de duurzame economie van de toekomst. Wat gebeurt er in de wereld? Aan de ene kant lijken we van crisis in crisis te vallen. Mensen zijn boos, bang, onrustig. Aan de andere kant zien we mensen in beweging. Mensen die aan de slag gaan hier in Arnhem. Het broeit, er is dynamiek en vernieuwing. Je moet het alleen willen zien. Wat is nu verstandig om te doen? Wat is de rol van iedere burger, het bedrijfsleven, de overheid? Oude verhoudingen werken niet meer, mondiale bedrijven hebben imagoproblemen, overheden missen financiële middelen. Maar burgers en ondernemers grijpen de uitdaging aan gedreven door besef dat kernbegrippen als vakmanschap, betrouwbaarheid en eerlijkheid nu van belang zijn. Zondag 30 maart om 14.00 uur geeft Herman Wijffels zijn visie op de nieuwe economie op mondiaal niveau en Herman Kaiser de zijne op lokaal Arnhems niveau. Vervolgens zal een interactieve discussie plaatsvinden met beide heren en het publiek. In een paar rondes zullen actuele thema’s worden besproken. Bijvoorbeeld: • Arnhemse leegstand: Overal om ons heen zien we steeds meer leegstaande kantoren en andere panden. Wat willen we met dit gegeven? Ligt hier een kans voor nieuwe initiatieven om zich te ontwikkelen? • Stadslandbouw: Dit wordt nu vaak voor het plezier gedaan, maar hoe zit dit in de toekomst? Zal dit met het opkomende aantal mensen in de wereld een noodzaak worden? Wilt u dus meer weten en actief meedenken over hoe de toekomstige economie van Arnhem eruit zal zien! Vanaf 13.30 uur staat de deur van de Parkstraatkerk open. Diaconie Parkstraatgemeente, i.s.m. Diaconie Remonstrantse Gemeente Oosterbeek Els van Essen

H.H.F. (Herman) Wijffels (IJzendijke, 13 maart 1942) is een Nederlandse econoom. Tijdens zijn loopbaan bekleedde hij diverse vooraanstaande functies waaronder voorzitter van de hoofddirectie van Rabobank Nederland, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER) en Nederlandse bewindvoerder bij de Wereldbank in Washington. Daarnaast legde hij als informateur de basis voor het Kabinet-Balkenende IV. Momenteel is hij co-voorzitter van Worldconnectors en hoogleraar ‘duurzaamheid en maatschappelijke verandering’ aan de Universiteit Utrecht.

23

Ons adoptielammetje. We noemden haar Kaatje.

KENNIS EN ERVARING, BIJ U IN DE BUURT! Aan een eerste vrijblijvend gesprek zijn geen kosten verbonden. NOTARISKANTOOR OCKHUYSEN Kronenburgsingel 60, 6831 gx Arnhem tel. 026 – 320 10 00 www.notarisockhuysen.nl

FRANSEN BV 026 - 364 86 44 Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf

EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.

Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl

[email protected]

Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.

We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl

Ouderenzorg zoals u dat wenst

Zorgcentrum Vreedenhoff is gelegen in een bosrijke omgeving in Arnhem aan de Velperweg. Het biedt 235 ouderen aangename woonruimte en uitstekende verzorging, waaronder een aparte Woonafdeling Dementie. Thuiswonende ouderen vinden bij Vreedenhoff voorzieningen als Dagverzorging, Dagopvang Dementie en Thuiszorg. Voor al haar cliënten organiseert Vreedenhoff talrijke activiteiten om het verblijf in het zorgcentrum zo aangenaam mogelijk te maken. Maatstaf voor zorg en aandacht is de vraag van de bewoner zelf; altijd wordt gekeken naar wat hij of zij zelf kan. Gemotiveerde verzorgenden, verpleegkundigen en activiteitenbegeleiders staan hiervoor garant. Verder werkt Vreedenhoff met eigen deskundigen als een gerontopsycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut en geestelijk verzorger. Vreedenhoff is een christelijke instelling, geworteld in de protestantse traditie wordt de oecumene een warm hart toegedragen en staat open voor elke levensopvatting. Meer informatie en contact: Vreedenhoff, Esperantolaan 2, 6824 LV Arnhem 026 – 384 65 00 [email protected] www.vreedenhoff.nl