Kerkperspectief Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

29e jaargang nr. 7

Hemelvaartsdag - Pinksteren

zaterdag 24 mei 2014

Kerkperspectief Verschijnt 16x per jaar

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

Waar twee of drie Waar twee of drie in uw naam geloof delen, hoop koesteren, liefde schenken, elkaar de hand toe steken, elkaars zwakte dragen, elkaar levenskracht geven, dáár bent U in hun midden als bron van leven.

Met maar twee of drie durft U het aan een nieuw begin te maken, een andere weg te wijzen, de toekomst te openen voor het gedeelde brood, voor het levende water, voor de klare wijn.

Zó verandert U eenlingen in een volk dat samengaat.

Geef dat ik met die twee of drie mij op weg durf te begeven, mij van harte wil inzetten, mij persoonlijk geroepen weet uit honger naar recht en rede, uit dorst naar echte vrede, om waarheid te doen en te spreken. Wil zo tastbaar aanwezig zijn als bron van mijn leven.

Alfred C. Bronswijk Uit: Woorden van geloof, hoop en liefde, Een uitgave van de Protestantse Kerk Nederland

1

Colofon Kerkperspectief

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem verschijnt 16x per jaar

Kopijdatum: maandag 2 juni - 18.00 uur. Kopij voor Kerkperspectief nr. 8 (van 14 juni t/m 5 juli 2014) e-mailen naar: [email protected]

Wijknieuws

Van de redactie

Het is zaterdagavond 17 mei. Het blad is op een haar na klaar. Morgen komt het verslag van de 100ste Cantatedienst nog via de mail binnen. Wat bijzonder om zo’n mooie traditie door te laten gaan, in de geest van de geestelijk vader J.S. Bach. Dat is een felicitatie naar de Evangelisch-Lutherse Gemeente waard! In dit kerkblad hebben we een eerste interview. Op onze oproep heeft Paul van Lunteren zich gemeld en hij is op bezoek geweest bij mevr. Anneke van de Griend om haar enkele vragen te stellen. Het vraaggesprek vindt u op pagina 5. Hij lijkt trouwens wel energie voor drie te hebben, want hij schreef ook het artikel: 70 jaar kerkgeschiedenis van Elden en omstreken. Ook over de nieuwbouwwijken Elderveld en De Laar is veel te vertellen. Heel boeiend om te lezen.

Redactie

In Voor het Voetlicht gooit Menno Leistra het over een geheel andere boeg. Hij heeft in de afgelopen 20 jaar zo vaak het land Israël bezocht, dat hij nu ook anderen wil laten meegenieten van dit land en zijn kennis ervan. Dus er komt in 2015 een reis onder leiding van hem en zijn vrouw. Een unieke kans om dit bijzondere land van binnenuit te leren kennen.

Abonnementen

Na een telefoontje van Jan Liebeton, de nieuwe voorzitter van de kerkenraad PGA, werd wel duidelijk dat hij voorstander is van meer communicatie tussen kerkenraad en gemeente. We zijn dan ook blij met zijn artikelen, te lezen op pagina 7.

Aanleveren via de wijkredacties. De namen en adressen staan vermeld in de koppen bij de wijkberichten. Menno Leistra (tel. 0575-845930), Rita Hop, Theo van Loenen, Henny Kalisvaart (eindredactie/lay-out). W.A. van Woerkens, telefoon: 026–3811103 e-mail: [email protected] Kosten: Jaarabonnement: € 21,50 Digitaal abonnement: € 11,50 ING rekening: NL72INGB0002571164

Adverteren in Kerkperspectief

Info: W.A. van Woerkens, telefoon: 026-3811103, e-mail: [email protected] Website: www.kerkperspectief.nl Drukwerk: Digidruk Vandenhul BV

In de wijken is er wat minder nieuws dan andere keren, dus u vindt er ook informatie over allerlei andere onderwerpen. We wensen u weer veel leesplezier. Hartelijke groeten, ook namens de andere redactieleden, Henny Kalisvaart, eindredactie. Bij de voorplaat: op 17 mei hield de Voedselbank Arnhem een Open Dag. De rondleiding door de immens grote hallen was een ware openbaring. Een impressie staat op pagina 17. Foto achterpagina: tussen Otterlo en Garderen kom je soms vreemde wegwijzers tegen.

Kerkelijk Bureau PGA

Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-4420987 e-mail: [email protected] Geopend: elke werkdag 9.00 - 12.30 uur

Bankrekeningen PGA

voor vrijwillige bijdragen: NL96FVLB0635817187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem. voor overige: NL63FVLB0699642132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem.

Diaconaal bureau

Diaconaal consulenten/secretaris: Margriet Kok, Nancy Spiele en Alie Teunissen Zijpendaalseweg 57, 6814 CD Arnhem telefoon: 026-3512201 e-mail: [email protected] website: www.diaconiearnhem.nl

Bankrekeningen diaconie

voor vrijwillige bijdrage: NL78FVLB0225387522 t.n.v. College van Diakenen Arnhem o.v.v. vrijwillige bijdrage 2013. Voor overige giften: NL33FVLB0635800667 t.n.v. College van Diakenen Arnhem. 2

Data Kerkperspectief 2014 - 2015 Nr 8 9

Kopijdatum 2 juni 2014 23 juni 2014

Verschijningsdatum 14 juni 2014 5 juli 2014 vakantie

10 11 12 13 14 15 16

4 augustus 2014 25 augustus 2014 15 september 2014 6 oktober 2014 27 oktober 2014 17 november 2014 8 december 2014

16 augustus 2014 6 september 2014 start 27 september 2014 18 oktober 2014 8 november 2014 29 november 2014 Advent 20 december 2014 Kerst

1 2 3

12 januari 2015 2 februari 2015 23 februari 2015

24 januari 2015 14 februari 2015 7 maart 2015

Voor het voetlicht

Gemeentereis naar Israël en de Palestijnse gebieden Gemeentereis naar Israël en de Palestijnse gebieden

Aanleiding

In het voorjaar van 2015 is-ie gepland. Een reis naar Israël en de Palestijnse gebieden. Van 20 tot en met 31 maart. Na jarenlang met mensen uit allerlei hoeken en gaten van Nederland gereisd te hebben, nu met mensen uit Arnhem en omstreken. Aanleiding was een vraag van vrienden uit Steenderen: zouden jullie met ons naar Israël willen? Jullie zijn er zo vaak geweest en jullie hebben vast allerlei contacten… En inderdaad, dat is helemaal waar. Sinds een jaar of twintig komen mijn vrouw Roelie en ondergetekende al in Israël en hebben we er veel mensen leren kennen. Het is hoog tijd om al die ervaringen ook eens in te zetten voor de gemeente in Arnhem. Dat was er nog nooit van gekomen, maar voor ons gevoel is nu de tijd rijp. Het lijkt ons geweldig om met een groep vanuit deze regio naar Tel Aviv af te reizen.

Verwachtingen

Wat u dan kunt verwachten? Natuurlijk bezoeken we een aantal bekende plekken in Israël. We verblijven waarschijnlijk 2 nachten in Nes Ammim, 1 nacht in Tiberias, 1 nacht bij de Dode Zee, 1 nacht in de woestijn en een aantal nachten in Jeruzalem. Vanuit Jeruzalem zullen we dan ook de Palestijnse gebieden bezoeken. Deze reis zal natuurlijk deels toeristisch zijn, maar dat niet alleen... Wat ons betreft mag er juist in deze reis ook iets van verdieping zijn. Verdieping door middel van ontmoetingen met mensen. Ontmoetingen met joden en palestijnen, ontmoetingen in Israël en op de Westbank, c.q. in Palestijns gebied. Kortom, heel graag laten we u kennismaken met een breed spectrum van de maatschappij aldaar! Als u daar belangstelling voor heeft, om zo’n verdiepende reis mee te maken, mag u dat laten weten aan ondergetekende via de mail of per telefoon. Laat u dat dan vóór 1 juli weten! Het lijkt ons mooi om dan in het najaar een paar voorbereidende bijeenkomsten te houden, om met elkaar kennis te maken en alvast wat te proeven aan wat we daar zullen gaan meemaken. Hebt u daar minimale kennis voor nodig? Nee, u bent van harte welkom om mee te gaan, of u nou al jaren met Kerk en Israël bezig bent, of dat u er maar weinig van weet. Er vinden geen proefwerken plaats! Het moet ook een ontspannen vakantie zijn.

Met een open hart…

Met name mijn laatste studiereis in januari jongstleden heeft me op dit spoor gezet.

In deze rubriek laten predikanten en andere kerkleden iets zien van wat hen bezighoudt en wat ze graag met de kerkleden Arnhem-breed willen delen. Ik vond het uiterst boeiend om met allerlei verschillende mensen ontmoetingen te hebben, zoals we dat hadden op die reis. Fijn om dan in de groep met elkaar te kunnen napraten over onze ervaringen. Wellicht bent u al eens met een reis naar Israël mee geweest en hebt u alle toeristische highlights al gezien en wilt u wat meer verdieping, wat meer gesprekken met mensen? Dan hopen we dat dit aanbod u aanspreekt! En bent u nog nooit in Israël geweest, dan is dit de kans om het land te zien met daarbíj een aantal ontmoetingen om ook kennis te maken met wat daar verder speelt. Trouwens, mocht er te weinig belangstelling zijn, dan gaan we alsnog privé op stap, want dat land boeit ons mateloos! Niet dat we alles goedpraten wat daar gebeurt. Zeker niet, maar het is ook niet zomaar een plek, niet zomaar een volk, het is een volk waarmee onze kerk onlosmakelijk verbonden is… De berg Massada En natuurlijk, ik weet dat daar heel verschillend over gedacht wordt. Ook in de groep predikanten die in januari tijdens die studiereis Israël bezocht, was niet ieder dezelfde mening toegedaan. Maar, het maakt wel uit of je bereid bent om naar die ander te luisteren, ook al ben je het niet met hem of haar eens. Eigenlijk is dat wel een voorwaarde die we aan deelnemers stellen: ben je bereid om met een open mind op reis te gaan? Zonder de bekende vooroordelen over joden en palestijnen? Alleen dán kunnen we er met elkaar een inspirerende reis van maken!

Mailen!!!

Aan welke kosten moet u denken? De reis zal op basis van half-pension zijn en komt in de richting van de € 1800 p.p. Als u vragen heeft of definitieve interesse, laat het weten. Want wij kunnen pas verder plannen als we het idee hebben dat het zin heeft om zo’n reis voor te bereiden. Met andere woorden: wij zijn blij als u per ommegaande laat weten dat u mee zou willen gaan van 20 tot en met 31 maart 2015. Wie mailt: [email protected] of belt: 06-47080523? ds. Menno Leistra, predikant van de Bethlehemkerk Foto’s (links) van boven naar beneden: Zicht op Jeruzalem vanaf de Olijfberg, Bedouien in de Negev Ontmoeting met een voormalig Fatah-strijder

Symbolen voor christendom, jodendom en islam op een gemengde school, Deel van de Muur bij Bethlehem 3

De eerste dag

Zondag 25 mei Lezingen: Jesaja 41: 17 – 20, Johannes 16: 16 – 24 Alternatief: 1 Petrus 3: 14 – 22 In het Oecumenisch Leesrooster staat in een cyclus van 3 jaar telkens een ander evangelie centraal: het ene jaar lezen we uit Marcus, het volgende uit Matteüs en het derde uit Lucas. Alleen het Johannesevangelie heeft niet zo’n eigen jaar. Maar daar staat tegenover dat vaak in de tijd van Pasen tot Pinksteren uit het Johannesevangelie gelezen wordt. Daarnaast kan een gemeente een aantal keren per jaar kiezen voor een alternatief spoor en dat is dit jaar de eerste brief van Petrus. Meestal is het materiaal voor kinderdiensten afgestemd op dit alternatieve spoor. Ik concentreer me hier op de lezingen uit Johannes. Het evangelie naar Johannes is een verhaal apart. Er wordt verondersteld dat het van later datum is dan de andere drie en ook, dat de schrijver de drie (of minstens een van de drie) andere gekend moet hebben. Hij legt veel meer de nadruk op de prediking van Jezus en dat is te merken aan uitvoerige weergaven van discussies, maar ook bijvoorbeeld aan de lange rede, wanneer Jezus met zijn leerlingen voor het laatst aan tafel zit. In die woorden van Jezus zit dan ook al een stuk prediking in de eerste gemeente verwerkt. In deze tijd tussen Pasen en Pinksteren lezen we uit die tafelrede, die de hoofdstukken 14 – 17 beslaat. Jezus bereidt hen met zijn woorden voor op de tijd, dat hij niet meer in hun midden zal zijn. De leerlingen begrijpen het niet meteen. Ook dat is van alle tijden. Maar Jezus legt het uit. In zijn woorden klinkt bemoediging. Hij weet dat het voor de leerlingen moeilijk kan zijn -en dat geldt ook voor de leerlingen van deze tijd-, maar tenslotte zal de blijdschap overheersen.

Donderdag 29 mei - Hemelvaartsdag Lezingen: Daniël 7: 9 -10, 13 -14, Efeziërs 1: 17 – 23 Lucas 24: 49 -53 Hemelvaartsdag. Een feest dat moeilijk uit te leggen is. Tenminste, als je het verhaal van de hemelvaart van Jezus letterlijk wilt nemen. Waar het om gaat is, dat met voor die tijd gangbare beelden duidelijk gemaakt wordt, dat die mens, Jezus van Nazareth, die de beweging van het Koninkrijk van God predikte, na zijn dood en opstanding werkelijk alle macht heeft gekregen. Degene, die door zowel religieuze als politieke leiders in Israël monddood werd gemaakt, is degene die in Gods ogen inderdaad de koning is in het Koninkrijk van God. Hemelvaart is meer iets van troonsbestijging. Inhoudelijk wordt er gezegd: God heeft Jezus opgewekt uit de dood en hem een plaats aan zijn rechterhand gegeven. Pas dan, na Jezus’ hemelvaart wordt er in het Lucasevangelie gezegd, dat de leerlingen hem hulde brengen, hem aanbidden. Pas nu, nu hij in Gods werkelijkheid verblijft. Dit afscheid is dan ook niet verdrietig: de leerlingen keren in grote vreugde terug naar Jeruzalem.

4

Zondag 1 juni - Wezenzondag Lezingen: Ezechiël 39: 21 – 29, Psalm 126, 1 Petrus 4: 12 – 19 Johannes 17: 1 – 13 De naam ‘Wezenzondag’ komt uit de klassieke lezing voor deze zondag: Johannes 14, waar Jezus zegt: Ik zal jullie niet als wezen achterlaten. Na de Hemelvaart en voor de komst van de Geest, kunnen zij zich dan wel even verweesd voelen, maar de belofte is er al: jullie zullen niet alleen zijn. Ook in Ezechiël is er sprake van de verborgenheid van Gods aangezicht: in moeilijke tijden lijkt het wel of God zijn gezicht heeft afgewend, maar Psalm 126 zingt van de komst van andere tijden. ‘Als God ons thuisbrengt uit onze ballingschap, dat zal een droom zijn….’

De lezing uit Johannes voor dit jaar doet ons het begin van het zogenaamde ‘hogepriesterlijk gebed’ van Jezus horen. Een gebed dat ingaat op de vraag naar het hoe en wat van de communicatie tussen de Vader, de Zoon en de volgelingen. Met de hemelvaart lijkt die lijn voor de leerlingen verbroken, maar Jezus verwoordt in dit gebed dat dit toch niet het geval is. Het gaat om het geheim van de dóórgaande verbinding tussen Vader en Zoon en de leerlingen zijn hierin mede begrepen.

Zondag 8 juni - Pinksteren Lezingen: Ezechiël 11: 17 – 20, Handelingen 2: 1 – 24, Johannes 14: 23 - 29 Pinksterfeest: de heilige Geest die komt wanneer de leerlingen in Jeruzalem bijeen zijn voor het joodse Pinksterfeest. De wetgeving op de Sinaï – Gods leefregels van bevrijding. Ook daarbij is sprake van wind en vuur. In Ezechiël brengt God de verstrooiden van zijn volk bijeen – een nieuw leven begint: een nieuwe geest, een nieuw hart, een nieuwe gehoorzaamheid aan de Thora. In het evangelie belooft de Heer, dat de Geest zal komen. Pinksteren: het feest dat het verhaal door mag gaan. Het leek op niets uit te lopen met de kruisiging van Jezus, maar het werd Pasen, en nu Pinksteren – en wat toen klein begon, is een wereldwijde beweging geworden. Pinksteren: feest van moed houden, van nieuwe bezieling. Een feest om telkens opnieuw geïnspireerd te raken, ook in voor de kerk moeilijke tijden. Een prachtig lied op Pinksteren is lied 673 uit het nieuwe liedboek op de melodie van de Engelse hymne ‘Come down, o Love Divine’. Heilige Liefdeskracht, Bezoek mijn ziel die smacht, Daal neer, daal in, uw vonk doet mij ontbranden. Kom Trooster, hartsvriendin, liefde die wondt en wint, in U verlies ik mij, stil mijn verlangen. Yolanda Voorhaar

Mei 2014

Alle Zeven Dagen

za 24 Deut. 32:36-43 zo 25 Deut. 32:44-52 ma 26 Deut. 33:1-11 di 27 Deut. 33:12-21 wo 28 Deut. 33:22-29 do 29 Deut. 34:1-12 vr 30 1 Petrus 3:13-22 za 31 1 Petrus 4:1-11

Rechtshandhaving Afscheid Zegen voor Ruben,Juda en Levi Zegen voor Benjamin, Jozef, Zebulon en Gad Zegen voor Dan, Naftali en Aser Vergezicht Hoopgevend Leef tot eer van God

zo 1 ma 2 di 3 wo 4 do 5 vr 6 za 7 zo 8 ma 9 di 10 wo 11 do 12 vr 13 za 14 zo 15 ma 16

Lijden en vreugde Gezagsverhoudingen in de gemeente Zwijg niet over ellende De dag van de HEER komt Aanstormend leger Keer terug tot de HEER Het komt goed Pinksteren Straf voor Israels vijanden Tijd voor de oogst Verlangen naar de wet Tranen van een schenker De koning werkt mee Inspectie Paulus legitimeert zich Zichtbaar geloof

Juni 2014

1 Petrus 4:12-19 1 Petrus 5:1-14 Joël 1:1-14 Joël 1:15-20 Joël 2:1-11 Joël 2:12-17 Joël 2:18-27 Joël 3:1-5 Joël 4:1-8 Joël 4:9-21 Psalm 119:41-48 Nehemia 1:1-11 Nehemia 2:1-10 Nehemia 2:11-20 Romeinen 1:1-7 Romeinen 1:8-15

”Ik noem haar ook wel de Oude Dame”

Wie kent haar niet? Anneke van de Griend. Bekend als gastvrouw van de Grote Kerk. Vrijdag 25 april werd ze benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau. Naar aanleiding van deze feestelijke gebeurtenis, zocht ik haar namens de redactie van Kerkperspectief op voor een interview. Een gesprek volgde over haar passie voor het onderwijs, het kerkelijk leven in Arnhem én haar voorliefde voor ‘de Oude Dame’. Anneke, op de 25e april hoorde je dat het “de koning had behaagd…”. Was je verrast dat je een onderscheiding kreeg? Absoluut. Ik was die dag samen met de directeur van de Eusebiuskerk naar het gemeentehuis gegaan in de veronderstelling dat ik een gesprek met de wethouder had. Toen we daar waren, meldde de secretaris dat de wethouder “een aanrijding had gehad” en dat het gesprek dus niet kon doorgaan. Vervolgens stelde directeur De Jong voor om naar de hal van het stadhuis te gaan, omdat Jaap Clifford (bestuurslid namens de PGA, PvL) een lintje kreeg. Achteraf bleek dat allemaal dus verzonnen. Waarvoor heb je de onderscheiding gekregen? Burgemeester Kaiser noemde een tweetal punten. De eerste was mijn jarenlange inzet als vice-voorzitter van de Stichting Protestants Christelijk Basisonderwijs in Arnhem. Toen deze stichting eind jaren ’90 fuseerde met de Rooms-katholieke stichting Fluvius, was ik vervolgens vertrouwenspersoon voor een twintigtal basisscholen. Het tweede punt was mijn jarenlange inzet voor het kerkelijk werk in en rondom de Eusebiuskerk. Hoe ben je bij de Eusebiuskerk betrokken geraakt? In 1985 las ik een advertentie voor vrijwilligers in de Eusebiuskerk en aangezien ik erg geïnteresseerd was in de geschiedenis van het gebouw, heb ik me toen gemeld. Na een intake-gesprek werd ik dus vrijwilliger bij de Eusebiuskerk. In die jaren lag het beheer, waar de heer Homburg toen over ging, nog bij de Hervormde Gemeente. In de groep van vrijwilligers was ook de heer Onderstal van de Lutherse Gemeente. Hij regelde de preekbeurten in die jaren en toen hij in 2000 daarmee ophield, heb ik dat overgenomen. Twee jaar later stopte de heer Homburg en ben ik ook zijn taken gaan uitvoeren, dat wil zeggen: het penningmeesterschap, het coördineren van de diensten en het regelen van gastpredikanten. En dat laatste doe je voor de zogenoemde X-diensten? Ja, naast de wijkgemeenten die ieder één dienst per jaar in de Eusebiuskerk organiseren, zijn er ook de X-diensten. Deze diensten worden door de commissie kerkelijk gebruik voorbereid. Ik probeer altijd predikanten van enige naam hiervoor te vragen, zoals ds. Scheltens uit Lunteren, ds. Van Ark uit Wezep of ds. Oussoren (Naardense Bijbel). Dat doe ik in de regel al twee jaar van tevoren. Kun je ons iets vertellen over je levensloop? Ik ben geboren in Delft, waar ik ook mijn kinderjaren heb doorgebracht. In mijn pubertijd woonde ik in Rijswijk. In Den Haag heb ik de HBS en de Kweekschool gevolgd. Nadat ik in 1957 met Nico trouwde, zijn we naar Arnhem verhuisd. We woonden eerst in de Johan de Wittlaan en vielen dus onder De Rank, waar toen ds. Burgersdijk stond. Begin jaren ’60 konden we een huis krijgen aan de Madelievenstraat in Malburgen-West. We hebben daar een geweldige tijd gehad en het is daar dat mijn man en ik echt kerkelijk actief zijn geworden. Vanaf 1963 ben ik in de buurt bezoekwerk gaan doen. Arnhem-Zuid was toen een bloeiende gemeenschap met allemaal jonge mensen. Een nieuwe wijk, een nieuwe geest! Kerkelijk gezien was het in Zuid een hoogtepunt. Er waren ’s avonds diensten om 19.00 uur en die werden goed bezocht. En als er een medewerkersavond werd gehouden, dan was de hele kerk er. Want iedereen was wel medewerker! Ds. Van Bruggen heeft in die jaren de huisgemeenten opgezet, waarvoor ik hem nog altijd dankbaar ben. In verschillende delen van de wijkgemeente kwamen groepjes bijeen. We bespraken dan een programma van de kerkenraad, waarin allerlei maatschappelijke onderwerpen centraal stonden. Het was een geweldige tijd! Vervolgens zijn we in 1972 naar de Megenstraat in Arnhem-Noord verhuisd. We vielen toen onder de Pniëlkerk, waar we ds. Burgersdijk weer tegenkwamen. In een vacaturetijd van een predikant, ben ik toen preekbeurtenregelaar geworden. Ik weet nog dat ds. Langstraat het een feest vond om in Pniël voor te gaan. En ds. Van der Vlies, als hij voorging in Pniël, dan hing hij over de preekstoel en wilde hij ál het goede van de Heer aan ons allen schenken. Alle predikanten wilden graag in Pniël voorgaan. En in de jaren ’80 is vervolgens de Grote Kerk op je pad gekomen? Ja, en die ‘Oude Dame’, zoals ik haar ook wel noem, is spelenderwijs steeds centraler komen te staan. Maar dat kwam vooral door de interesse voor de geschiedenis van de kerk. Er komen namelijk bezoekers binnen en die vragen je wat over de kerk. In het begin weet je nog weinig, maar door die vragen wordt je gemotiveerd om ook meer te willen weten. Ik koop dan ook alle boeken die er over de Eusebiuskerk verschijnen. Ook heb ik veel kennis te danken aan de heer Schellevis, hoofdopzichter bij de wederopbouw en restauratie van de ‘Oude Dame’. En zo word je vanzelf er steeds meer bij betrokken. Het groeit gewoon zo. Anneke, hartelijk dank voor dit interview! Graag gedaan.

Paul van Lunteren 5

Collectenopbrengsten PGA

(bedragen in euro’s)

Salvatorkerk 17 april Witte donderdag 194,07 Diaconie Eusebiuskerk 19 april Paaswake 167,10 Diaconie 27 april 2014

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Eredienst en kerkmuziek

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 82,97 Diaconessenkerk 56,25 Bethlehemkerk 104,22 Salvatorkerk 58,03 De Kandelaar 115,85 Bonifatiuskerk 75,21 Totaal 492,53 4 mei 2014

2e collecte 61,17 50,20 93,20 61,67 92,82 68,87 427,93

3e collecte 48,39 36,55 76,84 50,63 56,65 83,95 353,01

1e collecte: Kerk in Actie - totaal

2e collecte: Missionair werk en kerkgroei

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 69,01 Diaconessenkerk 114,95 Siongemeenschap 24,85 Bethlehemkerk 128,00 Salvatorkerk 66,06 De Kandelaar 93,45 Bonifatiuskerk 70,20 Totaal 541,67

2e collecte 72,60 91,90 28,30 91,19 68,80 88,30 62,22 475,01

11 mei 2014 2e collecte: .Plaatselijk kerkenwerk

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 65,15 Diaconessenkerk 56,40 Siongemeenschap 26,05 Bethlehemkerk 60,44 Salvatorkerk 84,19 De Kandelaar 89,17 Bonifatiuskerk 81,85 Totaal 463,25

3e collecte 44,50 60,83 15,70 69,65 54,65 63,09 69,20 361,92

1e collecte: Diaconaal werk 3e collecte: Onderhoud gebouwen

2e collecte 51,21 43,45 16,05 58,47 79,04 85,60 62,90 396,72

3e collecte 44,30 36,00 14,95 50,19 55,97 50,96 68,30 320,67

Collectebonnen • Gele bonnen à € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) • Witte bonnen à € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • Groene bonnen à € 2,00 (20 bonnen van € 2,00 = € 40, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau (ma-vr 8.30-12.30) tegen contante betaling. Pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschuldigde bedrag op bankrekening NL63FVLB0699642132 van de Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. kleur en aantal van de bonnen. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.

Belastingaftrek Indien u meer dan 1 % van uw verzamelinkomen en tevens meer dan € 60, – per jaar aan giften uitgeeft, is het meerdere tot maximaal 10 % van het verzamelinkomen aftrekbaar.

Lege cartridges Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printer­ cartridges t.b.v. Kika. 6

Uw Steun Waard!

aankondiging collectebestemmingen

Zondag 8 juni - Collecte Kerk in Actie Pinksterzendingsweek: Van plattelandsmeisje tot vroedvrouw

Met Pinksteren staat de Kerk in Actie collecte in het teken van het Zendingswerk van de Kerk van Pakistan. In een land waar christenen een minderheid zijn, vormt de Kerk van Pakistan een krachtige geloofsgemeenschap. De kerk wil diaconaal aanwezig zijn in de samenleving en komt op voor de allerarmsten en zwaksten. Bijvoorbeeld voor plattelandsmeisjes. Zij mogen vaak niet naar school, maar de Kerk van Pakistan vangt hen op in een internaat, waar ze een opleiding kunnen volgen. Shazia kon zo een opleiding tot vroedvrouw volgen en heeft nu een baan. Haar droom kwam uit! Kerk in Actie steunt het werk van de Kerk van Pakistan van harte. Met de opbrengst van deze collecte steunt Kerk in Actie de Kerk van Pakistan en andere zendingsprojecten wereldwijd. Helpt u mee?

Pinksteren 2.0

Pinksteren is voor Christenen het begin van de kerk, het feest van de uitstorting van de Heilige Geest, om te beginnen over de leerlingen van Jezus en daarmee over al zijn volgelingen. De leerlingen van Jezus konden plots in vreemde talen praten en zo ook vreemdelingen uit alle uithoeken van de wereld van Gods daden vertellen (Handelingen 2: 1-47). Met Pinksteren is het begonnen, de wereld vertellen over Jezus en Zijn werk voortzetten. Dat betekent ook zich inzetten voor een betere wereld en omzien naar medemensen. Christenen weten dat zij daarbij niet in de steek gelaten zullen worden. Ze staan er niet alleen voor. De Heilige Geest geeft inspiratie en creativiteit, geeft de energie om steeds weer nieuwe instrumenten te bedenken om aan de slag te gaan. Ook creatief gebruik van geld kan gereedschap zijn om gerechtigheid te bevorderen. Dat is de manier van Oikocredit om de wereld een beetje beter te maken. Iedereen kan daarbij naar vermogen een bijdrage leveren. Met microkredieten worden arme maar ondernemende mensen in ontwikkelingslanden geholpen om een klein bedrijfje of handeltje op te zetten en zo voor zichzelf te kunnen zorgen. Omdat het om een kleine lening gaat en het geld met rente wordt terugbetaald, blijven mensen zelf verantwoordelijk. Zij worden in staat gesteld hun leven in eigen hand te nemen. Dat is een extra aansporing om zich in te spannen dat het bedrijfje een succes wordt. Wereldwijd steunen 50.000 kerken en particulieren het werk van Oikocredit. Daarmee maken zij Gods opdracht waar die wij met Pinksteren kregen om de wereld beter te maken door mensen in staat te stellen mens te zijn. Dat is een actuele interpretatie van Pinksteren. Zeg maar Pinksteren 2.0. Otto Albrecht, Oikocredit Nederland Meer informatie: www.oikocredit.nl Bron: Nieuwsbulletin PKN

Nieuws uit de Algemene Kerkenraad Ontwikkelingen binnen de Protestantse gemeente Arnhem

Het is alweer een tijdje terug dat u iets gehoord heeft over de ontwikkelingen rondom de structuur van onze Arnhemse kerk. We hebben echter niet stil gezeten en in overleg met leden uit de wijkkerkenraden en de adviseur van de landelijke kerk (dr. J. van Beelen) zijn er een aantal stukken verder uitgewerkt. Deze zijn ook eind april met alle wijkkerkenraden besproken en worden nu met de voorgestelde aanpassingen besproken in de Algemene Kerkenraad. Naast de zaken die eerder zijn besproken en besloten gaat het hierbij onder meer over het volgende: - Er komen meer vertegenwoordigers vanuit de wijken in de Algemene Kerkenraad; van 1 naar 2 waaronder de voorzitter van de wijkkerkenraad. Hierdoor wordt de verbinding tussen de wijken en de Algemene kerkenraad verbeterd, en zal het beleid ook beter op elkaar afgestemd kunnen zijn. - Er zullen taakgroepen worden ingesteld. Waarschijnlijk voor Communicatie, Missionair werk en Vorming & Toerusting. In deze taakgroepen zitten vertegenwoordigers uit de wijken en de AK. Zo kunnen we als wijken leren van elkaar, en kunnen we ook beter afstemmen wat we doen. Misschien dat een activiteit die in een wijk goed aanslaat ook in een andere wijk kan worden gedaan of dat men met elkaar tot nieuwe initiatieven voor (een deel van) de stad komt. - Er zal een werkteam komen waarin alle predikanten samen werken en met elkaar afspraken maken over manieren van werken, ervaringen uitdelen en ook bepaalde bovenwijkse taken kunnen verdelen. Hiervoor is het wel nodig dat we als wijken met elkaar een combinatie gaan vormen. Door dr. Van Beelen is hiervoor een goed model uitgewerkt. - Er komt een inspiratiefonds, waaruit nieuwe initiatieven kunnen worden betaald. Deze initiatieven dienen gericht te zijn op 1 van de vier V’s; Verdieping, Verbreding, Verbinding of Verandering. Ideeën kunnen door zowel de wijk als betrokken leden worden ingediend. - Om in het gesprek met de wijken een realistischer beeld te hebben van de financiële situatie worden de wijken nog maar belast voor dat deel van de predikant waar ze gezien het aantal betalende eenheden recht op hebben. Het meerdere wat in sommige wijken aanwezig is wordt uit een apart fonds betaald. Het is wel de gedachte dat deze formatie die in som mige wijken extra aanwezig is zal worden ingezet voor wijk overstijgende projecten. Om dit alles goed te laten verlopen zal de plaatselijke regeling worden aangepast. Na besluitvorming in de Algemene Kerkenraad gaan alle stukken naar de wijkkerkenraden, die vervolgens hun reactie zullen geven aan de AK. We hopen dat we dan na de zomer kunnen starten met het aanpassen van de organisatie en we met behoud van het bestaande weer energie kunnen steken in vernieuwende projecten. Voor deze taakgroepen en het inspiratiefonds zullen we ook mensen nodig hebben en dat hoeven niet allemaal kerkenraadsleden te zijn. Dus als geïnteresseerd gemeentelid kunt u ook in zo’n club een bijdrage leveren aan het werk van onze gemeente. Zodra de besluitvorming zover is zullen we u hier meer in detail over informeren.

Stadspastoraat

Al zo’n 20 jaar vervult het Stadspastoraat een missionaire rol in Arnhem. Het richt zich op mensen die op zoek zijn naar zingeving, maar daarbij niet altijd direct bij een gewone kerk uit komen. Dit kan verschillende redenen hebben. Daartoe heeft het Stadspastoraat veel verschillende bijeenkomsten georganiseerd. Zo bereiken ze al jarenlang een trouwe schare deelnemers van zo’n 4000 mensen en vervult daarmee een belangrijke functie op de rand van geloof en samenleving. Het Stadspastoraat is midden jaren ‘90 gestart door de Katholieke kerk in Arnhem, nu de Eusebiusparochie, waar vanaf 2000 ook onze Protestantse kerk bij is aangesloten. Sindsdien loopt die samenwerking goed en dragen RK en de PGA elk een gelijk deel bij in de kosten van het Stadspastoraat. Vanwege beperkte financiële middelen heeft de parochie een aantal jaren geleden gekozen om een iets andere weg te gaan. In overleg met het bestuur van het Stadspastoraat en de PGA is besloten om te onderzoeken of een verhuizing van de activiteiten van het Stadspastoraat naar de Walburgiskerk en -zalen haalbaar was. Hiertoe is een proefjaar afgesproken: 2014. Op 7 april echter heeft het bestuur van de parochie ons en het bestuur van het Stadspastoraat laten weten dat zij vanaf 1 januari 2015 zullen stoppen met hun deel van de financiering van het Stadspastoraat. Dit stelt ons op korte termijn al voor een dilemma. Het nieuwe programma moet worden gemaakt en indien het aan financiering gaat ontbreken zal er voor de pastor/ coördinator van het Stadspastoraat ontslag moeten worden aangevraagd. Deadline hiervoor is 1 juli. Hier wordt in de Algemene Kerkenraad over gesproken; wat voor waarde hechten we aan het huidige Stadspastoraat en wat voor mogelijkheden zien we voor een eventueel aangepast Stadspastoraat binnen de ambities die we zelf ook hebben om onze blik mede te richten op mensen aan de rand van de kerk? Het zou toch wat vreemd zijn als we dan de expertise die er al bestaat niet zouden gebruiken? Kortom, in relatie tot de andere ontwikkelingen binnen onze kerk een onderwerp waar we nog vaker over zullen spreken en waarover we binnenkort een eerste besluit zullen moeten nemen. We houden u op de hoogte.

Stadspastoraat Arnhem

Plaats voor bezinning, verdieping en ontmoeting Driekoningendwarsstraat 30 6828 EH Arnhem tel. 3513185 www.stadspastoraatarnhem.nl

Parkstraatgemeente

Al jaren is de Parkstraatgemeente een samenwerkingsverband van de Remonstranten en de Vrijzinnig Protestanten. Bij het samengaan van de Hervormde en Gereformeerde kerken is er echter iets misgegaan waardoor de Vrijzinnig Protestanten, die onderdeel uitmaakten van de Hervormde Kerk Arnhem, geen deel meer uitmaakten van onze PGA. Hier zijn al eerder gesprekken over gevoerd tussen het bestuur van de Vrijzinnig Protestanten, de PGA en de kerkjuridisch adviseur van onze regio. De situatie is nu zo dat we als PGA het formele besluit hebben genomen dat we de Vrijzinnig Protestanten een plaats willen bieden binnen de PGA. Binnenkort zal er overleg plaatsvinden om te bezien wat hiervoor de beste vorm zal zijn. Jan Liebeton, voorzitter Algemene Kerkenraad 7

Actualiteiten - Agenda Gemeenschappelijke viering Hemelvaart met Migrantenkerken in de Walburgiskerk Traditiegetrouw organiseert het Platform Migrantenkerken op Hemelvaartsdag 29 mei 2014 een gemeenschappelijke viering van Hemelvaart voor mensen uit alle windstreken. Dit jaar is het thema van de viering: ‘Leven in twee werelden’. De viering is van 10.00-12.00 uur in de Walburgiskerk, Walburgisplein 1 te Arnhem (het kerkgebouw met de twee torens, schuin achter het stadhuis). De kerk is vanaf 9.30 uur open. De Waalse Kerk en de Evangelische Broedergemeente Arnhem zullen dit jaar gezamenlijk als gastvrouw fungeren. Mevrouw ds. L. van Hilten en de heer ds. Franklin Olivieira zullen de viering leiden. Na de viering is er gelegenheid tot een gezellig samenzijn.

Aan de trouwe Eusebiuskerkbezoeker en -passant.

Uw klacht over de slechte kwaliteit van de geluidsinstallatie in de Grote- of Eusebiuskerk in niet onopgemerkt gebleven. Het College van Kerkrentmeesters van de P.G.A. heeft een aantal maanden geleden het besluit genomen deze hindernis weg te nemen. Nu is het dan zover… Door het grote bereik van deze nieuwe installatie kunt u een plaats kiezen,waar de voorganger goed te verstaan is. Ook ringleiding is aanwezig,u leest het goed. Nu deze drempel is weggenomen kunt u de ‘Oude Dame’, zoals ik de Eusebiuskerk noem, vol vertrouwen binnengaan. Vanaf deze plaats veel dank aan het College van Kerkrentmeesters, zij hebben deze verbeteringen financieel mogelijk gemaakt. Geachte kerkganger, wij verheugen ons op uw aanwezigheid. Namens de commissie kerkelijk gebruik Grote- of Eusebiuskerk, Anneke van de Griend, coördinator

De viering wordt voorbereid door leden van de Evangelische Broedergemeente Arnhem (EBGA), Waalse Kerk, Persekutuan Kristen Indonesia Arnhem Gelderland (PERKI), Armeense Apostolische Kerk Arnhem, Molukse gemeente KJPIN en Gereja Kristen Indonesia Nederland (GKIN). Deze kerken maken deel uit van het Platform Migrantenkerken Arnhem dat in 2005 is opgericht en is gelieerd aan de plaatselijke Raad van Kerken. Namens het Platform Migrantenkerken Arnhem, Cynthia Hübner, vertegenwoordiger van Perki Arnhem Gelderland

Zijpviering 25 mei 16.00 uur

Op deze zondag lezen we uit Prediker 7, dat gaat o.a. over een lange adem hebben. Vaak is het moeilijk om iets tot stand te brengen of om iets uit te houden. In het dagelijks leven is dat voor veel mensen herkenbaar. Met poëzie, en zang van het Zijpkoor, dirigente Elin Meijnen. Plaats: Diaconessenkerk, Izaäk Evertslaan 11, Arnhem. Tijd: 16.00 uur. Voorgangers: Ans Ponger, gastvoorganger, Rita Hoeve en Moniek Siermann. Info: www.dezijp.nl of tel. 3647924.

Protestants Christelijke Ouderenbond afd. Arnhem Reisje PCOB Arnhem

De datum voor het reisje is vastgesteld op 20 augustus. Eén dezer dagen ontvangen de leden hierover nadere informatie en een aanmeldingsformulier. Het reisje gaat allereerst naar het Tegelmuseum in Otterlo. Hier worden we hartelijk ontvangen (met koffie en gebak) en krijgen we een rondleiding door het interessante museum. Er is heel veel over te vertellen (hebben wij deze week al ervaren!). We kunnen in dit museum ook lunchen. Tegen half 2 gaan we dan naar Garderen, waar de Gouden Eeuw voor ons een gezicht krijgt. Ook zijn er 27 zandbeelden die een kinderliedje uitbeelden. Erg mooi opgesteld en gemaakt. Tot ziens, we zien uw aanmelding graag tegemoet. Voor nadere Informatie: www.pcob-arnhem.nl of tel. 3813166. Henny Kalisvaart en Lynette Heurneman 8

Afscheid van de Korenbeurs

Op zondagmorgen 13 april eindigde een bijna eerbiedwaardige traditie in de Arnhemse Oecumene. Om half elf ’s morgens vond in hotel Haarhuis de laatste Korenbeurslezing plaats. Het is vijfenveertig jaar geleden dat dit initiatief werd gestart, door de toenmalige gereformeerde evangelisatiepredikant ds. Van der Laan. Tijdens de eerste lezing, 2 februari 1969, nog in het gebouw aan de Korenmarkt (toen volksuniversiteit, nu Filmhuis) sprak prof. Jo Verkuyl over ’Geloof en de moderne wereld’. Honderden lezingen zouden volgen, vanaf 1981 in één van de zalen van hotel Haarhuis. De onderwerpen besloegen allerlei aspecten van godsdienst, cultuur, samenleving en wetenschap, de sprekers waren landelijke kopstukken of nog onbekende nieuwelingen. Het gemiddelde aantal bezoekers lag eerst boven de honderd en zakte na de eeuwwisseling gestaag naar veertig – met soms een uitzondering zoals in januari van dit jaar, toen ds. Carel ter Linden weer bijna tweehonderd bezoekers naar Haarhuis lokte. Achtereenvolgende evangelisatie- (later missionaire) predikanten – we herinneren ons Bert Schuurman – vormden samen met een groepje vrijwilligers het Korenbeurs- comité. Vorig jaar nam het huidige comité de beslissing om, vanwege de teruglopende bezoekersaantallen en dito inkomsten, Haarhuis te verlaten, in de stille hoop dat een doorstart elders mogelijk zou zijn. Het laatste seizoen werd overschaduwd door het overlijden van twee comitéleden, Ruud Bunnik en voorzitter/coördinator Han Hoekstra. Of die doorstart nog doorgaat, hangt nu af van de voortgang van de cityplannen van Stadspastoraat en de beide grote kerken. Vooralsnog moet het blijven bij een dankbaar: ‘Korenbeurs adieu’ Kees Tinga Bron: Nieuwsbrief van de Raad van Kerken Arnhem

Nieuws van de Diaconie - De info staat in de colofon op pag. 2 -

Bezield Verband Zuster van Liefde

Bezield Verband Zusters van Liefde is in 2011 gestart als een een ontmoetingsplaats van mensen die geraakt zijn door barmhartigheid, eenvoud, godsvertrouwen en hedendaags geloven. Dit zijn de kernwaarden van de Zusters van Liefde van Tilburg. Bezield Verband trekt verschillende mensen: vrouwen, mannen, zusters, moeders, vaders, gelovigen, twijfelaars, dromers en doeners. Wat ons verbindt Ieder van ons is geraakt door het verhaal van barmhartige naastenliefde. Als Bezield Verband zoeken we samen naar manieren waarop we in het leven van nu religieus betrokken en bewogen kunnen zijn. Barmhartigheid, eenvoud & geloven anno nu in Arnhem Zusters van Liefde organiseert in het najaar in Arnhem drie vrijdag- ochtenden over barmhartigheid, eenvoud en geloof van nu. Dit zijn de kernwaarden van de Zusters van Liefde van Tilburg. Barmhartigheid, eenvoud en geloof zijn levende woorden, die ieder van ons keer op keer kan ontdekken. De christelijke traditie en de spiritualiteit van de Zusters van Liefde zijn het startpunt van onze gezamenlijke verkenningstocht. Data 12 september - Barmhartigheid 24 oktober - Eenvoud 28 november - Geloven anno nu Locatie Insula Dei, Velperweg 139, 6824 HK Arnhem Opzet bijeenkomsten 9.30 uur Zaal open 10.00 uur Welkom 10.15 uur Korte aanzet over het thema 10.30 uur Met elkaar in gesprek 12.00 uur Viering 12.30 uur Lunch Kosten €15 voor drie bijeenkomsten. Voor koffie, thee en lunch wordt gezorgd. Je kunt ter plekke betalen. Opgave Je kunt je opgeven door een mail met je contactgegevens te sturen naar [email protected] Bezield Verband Zusters van Liefde is een initiatief van de Zusters van Liefde van O.L. Vrouw, Moeder van Barmhartigheid. Doe jij met ons mee? Meer informatie vind je op: www.bezieldverbandzustersvanliefde.nl

Margriet Kok

PKN-werkgroep ‘Kerk en Israël’ Tora

De Omertelling verbindt de feesten Pesach en Sjawoe’ot met elkaar en de tussenliggende 49 dagen wordt de Omertijd genoemd, een naam afkomstig uit de tijd dat het agrarische Joodse volk zijn eerstelingen van de oogst, als offer, naar de Tempel bracht. Een Omer is een inhoudsmaat. Door deze periode wordt de fysieke bevrijding (de uittocht uit Egypte en de geboorte van het Joodse volk) zo ook het ontvangen van de Tora met elkaar verbonden want met het tellen van de dagen tot Sjawoe’ot wordt aangegeven dat opnieuw wordt uitgekeken naar het krijgen van de Tora. Op de Sinaï ontvingen de ontheemden uit Egypte leefregels waaraan ieder zich diende te houden zodat ze één volk werden. In de Tora gaat het echter niet om het ware of juiste geloof maar om het juiste handelen. De Tora kent geen gebod om in God te geloven, maar wel om gerechtigheid te realiseren. Het woord Tora, doorgaans vertaald door ‘de wet’, betekent onderricht, leer ten leven. De Tora is geschreven voor de wijze van leven van een volk van herders en boeren. Wanneer de levensomstandigheden veranderen en minder op de landbouw zijn gericht, dienen de voorschriften naar de nieuwe levenstrant te worden geïnterpreteerd, maar met behoud van de oorspronkelijke waarden, die altijd als basis blijven dienen. Er wordt dus niet getornd aan de woorden van de Tora. Voor die aanpassingen worden midrasjiem gehanteerd, een verhelderend verhaal waarbij de klemtoon speciaal ligt op de juiste levenswandel, halacha. Naast deze halacha zijn regels die zich niet direct bezighouden met de juiste levenswandel maar meer geloofsverdieping zoeken in de tekst van de Hebreeuwse bijbel, waarbij allerlei verhalen en poëzie worden betrokken die in het volk mondeling zijn overgeleverd, de haggada. Op deze wijze wordt zowel de praktische als de bespiegelende/ lyrische kant van het leven met de Tora weergegeven in de midrasjiem. De Tora van Israël blijft alleen bewaard door de kracht van de halacha, door de innerlijke kracht van de geboden en de waarachtige daden. Alle zang en poëzie, meditatie en geloof zijn alleen daardoor mogelijk. De haggada kan niet bestaan zonder de halacha. De mens is geschapen naar Gods beeld. In zijn leven moet de mens trachten de staat weer te bereiken waarvoor hij bedoeld is en daarvoor is de Tora aangeboden aan de Joden, als middel om deze grote opdracht te vervullen. De Tora was aan meerdere volken aangeboden (luidt de midrasj) die hem echter allen weigerden. Alleen Israël heeft hem aangenomen en gezegd: wij zullen het doen. De Tora en het Jodendom zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden. De Tora draagt het leven en samenleven van het Joodse volk. Hij is het leven van de Joodse gemeenschap. De bekende Bloeme Evers schreef ooit in haar column in het NIW dat het voor Joden alleen in Israël mogelijk is om werkelijk Jood te zijn. Daar daalt de sabbatsrust op vrijdagavond neer over het land, daar is het niet bijzonder speciale kledij te dragen. Daar kan men zich houden aan alle regels zonder op te vallen, wat van andere maatschappijen niet mag worden verwacht. Het is dus een zegen dat het land Israël bestaat zodat dit volk, dat zoveel heeft meegemaakt en zoveel offers heeft gebracht, de mogelijkheid heeft te leven volgens de regels van de Tora. Sophie Oudkerk namens de commissie Kerk en Israël afd. Arnhem Bron: NIW, Tenachon, P.J.Tomson, Y.Aschkenasy, W.A.C.Whitlau

9

70 Jaar kerkgeschiedenis van Elden e.o. (1) Paul van Lunteren Dit jaar is het zeventig jaar geleden dat de Operatie Market Garden plaatsvond. In het algemeen wordt deze gebeurtenis als een belangrijk eind- en beginpunt gezien. Het is dan ook een ‘mooi moment’ om een geschiedenisverhaal te laten beginnen, bijvoorbeeld een verhaal over de protestantse kerkgeschiedenis van Elden en de latere woonvelden Elderveld en De Laar. In dit artikel wordt stilgestaan bij de belangrijkste ontwikkelingen in de hervormde en gereformeerde kerken van zuidwestelijk Arnhem sinds 1944.

Een Betuws kerkdorp

De Hervormde Gemeente te Elden vormde sinds de Reformatie een minderheid in het overwegend katholieke dorp en tijdens de oorlogsjaren was dit niet anders. In 1944 was ds. Jacob Kramer hier de pastor loci. Gekomen vanuit Nieuwolda in 1924, stond Kramer in 1944 dus al twintig jaar in dit Betuwse dorp. Ongeveer eens in de twee jaar kreeg ieder lid van de Hervormde Gemeente huisbezoek van ds. Kramer. Hij kwam altijd lopend. Een fiets had hij niet, laat staan een auto. De Hervormde Gemeente besloeg overigens niet alleen het dorp zelf, maar ook de vele boerderijgronden daaromheen. Zo vielen de percelen aan de Mooieweg, nu onderdeel van Rijkerswoerd, ook onder Elden en dus ook onder de pastorale zorg van ds. Kramer.

Market Garden

Als de geallieerde legers op zondag 17 september 1944 de aanval inzetten op de steden Eindhoven, Nijmegen en Arnhem, is het in het dorp Elden rustig. Van Duitse aanwezigheid was geen sprake. Pas in de loop van de week, vermoedelijk op 20 of 21 september, arriveerden Duitse soldaten in Elden. Zij legden loopgraven aan in de achtertuinen van de Klapstraat, omdat ze een geallieerde aanval vanuit Driel verwachtten. Na de Slag om Arnhem werd de bevolking van Elden door de Duitse bezetter gedwongen om te evacueren. Bij de terugkeer in 1945 bleek dat de Hervormde Kerk de oorlog had overleefd. Dat gold niet voor de neogotische Rooms-katholieke kerk aan de Rijksweg, die totaal verwoest was. De Hervormde Kerk mocht overigens bouwtechnisch gezien de oorlog redelijkerwijs zijn doorgekomen, het betekende echter niet dat er geen schade was. De luidklok was verdwenen en werd niet meer teruggevonden. Ook het avondmaalszilver was geschonden: de avondmaalsbeker uit 1655 is tijdens of na de evacuatie in 1944 verdwenen, maar de zilveren schaal werd in 1945 wel teruggevonden. Ter compensatie van het avondmaalszilver kon de Hervormde Gemeente na de oorlog, via bemiddeling van de Wereldraad van Kerken, in het bezit komen van een tinnen avondmaalsstel, afkomstig uit Orr (Urr) in Schotland. In het voorjaar van 1946 werd de Hervormde Kerk van de opgelopen oorlogsschade hersteld. Het ging hier voornamelijk om lekkageplekken en glasschade. Dhr. Jaap Dieckmann herinnerde zich in 2013 nog dat in verband met de restauratie in 1946, zijn ouderlijk gezin tijdelijk een bouwvakker moest onderbrengen. Aangezien de kerk vanwege de restauratie een aantal weken niet te gebruiken was, liep een aantal Eldense gezinnen op de zondagmiddagen vanuit Elden naar de Hulpkerk aan de Dotterlaan in Arnhem-Zuid waar de Eldense kerkenraad tijdelijk diensten belegde. In deze diensten ging altijd ds. Jacob Kramer voor.

Gemeenteleven in de jaren ’50

Kramer bleef na de oorlog nog vijf jaar als predikant werkzaam. In 1950 ging hij met emeritaat en betrok hij een woning 10

in Arnhem. Zijn opvolger werd ds. A. Kooistra, zij het niet meer voor de volle 100%. Het was in 1950 voor de Hervormde Gemeente al een teken aan de wand, dat zij niet langer een voltijd predikant kon beroepen. Tien jaar lang werkte Kooistra voor de Eldense gemeenschap, waarna ook hij in 1959 met emeritaat ging. De financiële middelen namen tijdens Kooistra’s periode echter nog meer af, zodat de Eldense kerk moest omzien naar een oplossing. Die werd gevonden in een pastorale samenwerking met de Hervormde Gemeente te Huissen. De keuze voor deze samenwerking lag in het feit dat zowel Elden als Huissen toentertijd tot de Classis Nijmegen behoorden, waardoor het ‘blikveld’ van Elden ook meer naar het oosten en Elden, naar: Jan de Beyer, 1742 zuiden lag. Elden en Huissen gingen een ‘pastoraal verband’ aan, waarin zij een en dezelfde predikant deelden. Vanaf 1959 tot en met 1968 heeft dit ‘pastoraal verband’ bestaan. In die periode hebben Elden en Huissen ds. Kooistra (1959-1960) en ds. H.A.C. Hildering (1960-1968) gedeeld. Naast de functionele samenwerking met Huissen, vond er nog een andere belangrijke gebeurtenis in de jaren ’50 plaats. In 1956 werd de Hervormde Kerk grondig gerestaureerd en kreeg het interieur een flinke opknapbeurt. Zo werden nieuwe banken geplaatst en de vloer en de muren onder handen genomen. Onder een grafsteen vond men een grafkelder, gemetseld met grote moppen steen, en een 5 cm dikke gele zandstenen afdekplaat. De grafsteen lag in 1956 overigens niet meer recht, maar gedeeltelijk boven de grafkelder. Het vermoeden bestond dan ook dat er al eerder onderzoek naar de grafkelder was gedaan, waardoor in 1956 de kelder niet is geopend. Op de grafsteen, die dus zeer vermoedelijk bij de grafkelder hoort, stond de tekst: “Anno 1657, den 1 october is in den Heer gerust Klaes Ricks van Hooft”, daaronder de initialen H.V.K.H. [betekenis is mij niet bekend, PvL] en een adellijk wapen.

‘Groot-Malburgen’

Vanaf 1969 werd een samenwerking tussen de Eldense en Arnhemse kerk mogelijk, omdat in dat jaar Elden deel ging uitmaken van de Classis Arnhem. Begin jaren ’70 werd de wijkgemeente Kruiskerk in Arnhem-Zuid gekoppeld aan de Eldense gemeente, waardoor ‘Groot-Malburgen’ ontstond. Beide gemeenten behielden echter hun eigen kerkenraden. In ‘Groot-Malburgen’ waren twee Arnhemse predikanten werkzaam. Elden ‘leende voor een paar dagen per week’ één van die twee predikanten. De hele opzet van ‘Groot-Malburgen’ was een experiment, waarbij elke predikant datgene ging doen waar hij goed in was. In de zogenoemde ‘functionele taakverdeling’ hebben uiteindelijk vier predikanten gewerkt, te weten: ds. J.D.M.A. Heijkoop (1971-1973), ds. W. van Bruggen (1971-1974), ds. Th.M. Loran (1974-1978) en ds. A.J.A. Ruys (1975-1978). De ‘functionele taakverdeling’ werd begeleid door ds. M.H. Knijff, toentertijd praeses van de Arnhemse kerk. Eens in de vier weken kwamen de betrokkenen bijeen in een van de pastorieën aan het Middelgraafpad of de Huissensedijk. Heijkoop richtte zich op het diaconaat, Van Bruggen legde zich toe op het pastoraat. Deze werkverdeling bleef bestaan, ook nadat de respectievelijke opvolgers Ruys en Loran in Arnhem-Zuid kwamen werken. De samenwerkingsgemeente was uiteindelijk geen lang leven beschoren. Slechts van 1971 tot en met 1978 was van deze zogenoemde ‘functionele taakverdeling’ sprake.

De Zuiderwijk in beweging

Ten tijde van de hervormde ‘functionele taakverdeling’ in de jaren ’70, groeide Arnhem-Zuid als een kool. Het waren de jaren waarin de wijken Eimersweide, Vredenburg en Elderveld ontstonden. De gereformeerde Zuiderwijk rondom de Salvatorkerk groeide gelijktijdig mee, maar de wijkkerkenraad had echter moeite om ouderlingen voor de nieuwe wijkdelen te vinden. Ds. H.B. Weijland kreeg het in diezelfde jaren ’70 steeds drukker. Zijn taken als wijkpredikant kwamen onder druk te staan vanwege zijn functie in de synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Zodoende was er assistentie nodig, vooral in het pastoraat. In september 1974 ging de Kerkenraad Algemene Zaken akkoord met het plaatsen van een advertentie voor een bijstand in het pastoraat ten behoeve van de Zuiderwijk. Naar aanleiding van deze vacature werd ds. C. Houtman, emerituspredikant uit Lelystad, aangetrokken. Houtman nam vanaf het begin in 1974 ook een deel van het pastoraat in het nieuwe Elderveld op zich. Met de gemeentelijke uitbreiding in Elderveld werd ook het plan opgevat om een tweede vierplek binnen de Zuiderwijk te creëren. In de zomer van 1974 werd een overeenkomst bereikt met de Elderveldschool aan de Delftweg. Elke zondag kon hier in de ochtend om 9.00 uur een kerkdienst worden gehouden. De allereerste dienst, met ds. Weijland als voorganger, vond plaats op 15 september 1974. Vermoedelijk werd voor de ochtenddiensten altijd één preek geschreven, want in de Salvatorkerk werd op diezelfde 15e september ook een kerkdienst gehouden, die om 10.15 uur begon en waarin Weijland eveneens voorging. In de daarop volgende weken werd telkens voor de zondagse diensten in de school én in de Salvatorkerk één predikant ingeroosterd, ook wanneer het een gastpredikant betrof. Tegelijkertijd met het instellen van deze tweede vierplek, werd door de Gereformeerde Kerk in Arnhem ook gekeken naar de mogelijkheden tot de bouw van een nieuw kerkgebouw. De wijken van Elderveld en De Laar bleven immers groeien en de bouwkosten stegen met 1% per maand. Daarnaast verliep op 1 maart 1975 de rijkspremie kerkenbouw, waardoor de Gereformeerde Kerk ongeveer ƒ 125.000,- zou mislopen indien er niet haast werd gemaakt met het nemen van een beslissing.

De Kandelaar

Aanvankelijk was de vraag nog aan de orde geweest of er niet in samenwerking met de hervormden en de katholieken nieuwbouw kon worden uitgevoerd. Hierover werd ondermeer gesproken in de commissie Kerkelijk Overleg Malburgen (KOM), waarin de drie denominaties zitting hadden. Structurele problemen tussen de hervormden en de katholieken maakten deze optie onmogelijk. Ook de plannen van de burgerlijke gemeente voor een multifunctioneel gemeenschapscentrum lieten nog op zich wachten, zodat de Gereformeerde Kerk besloot om zelfstandig nieuwbouw te realiseren. Architectenbureau Rotshuizen – Dekker – Melser – Van Wely B.V. uit Arnhem werd aangetrokken om het gebouw te ontwerpen. (Zie pagina 20 voor de bestektekening.) Officieel is De Kandelaar, zoals het nieuwe gebouw al snel zou gaan heten, geen kerkgebouw. Er is immers geen vaste kerkzaal in te vinden. De Kandelaar werd nadrukkelijk een kerkelijk centrum: een veelvoud van zalen rondom een centrale hal. In Ons Kerkblad van zaterdag 7 september 1974 werd door J. van der

Kamp, voorzitter van de bouwcommissie, uitleg gegeven over de beweegredenen: Waarom een gebouw in Elderveld realiseren? Misschien heeft U gelijk (of het juist is?) als U zegt dat de leden in het Elderveld dagelijks vrij grote afstanden met de auto afleggen om hun werk te bereiken en dan op zondag niet de Salvatorkerk kunnen bezoeken in een eventuele tweede dienst? Als het alleen daarom ging, was het een eenvoudige zaak. Maar vandaag gaat het in een wijk om het verkeren in een centrum gedurende de hele week, met jeugdwerk, clubs enz. enz., hetgeen absoluut noodzakelijk is voor de saamhorigheid in een wijk. We zien dit gelukkig ook in andere wijken steeds toenemen. Gereformeerde gemeenteleden die woonachtig waren in Elderveld of De Laar werden gestimuleerd om bij te dragen aan het nieuwe bouwwerk, waarvan het de bedoeling was dat het te zijner tijd ‘hun’ gebouw zou worden. Dit werd ondermeer gepoogd door alle leden in Elderveld een enveloppe mee te sturen met Aansluiting: het kerkblad van de Zuiderwijk. De kerkleden konden in deze enveloppe een financiële bijdrage doen voor het aan te kopen avondmaalsstel dat geschonken kon worden bij de ingebruikname van het nieuwe centrum. Die ingebruikname vond plaats op zondag 21 december 1975 met een kerkdienst om 19.00 uur. Voorganger in deze viering was ds. Houtman. De eerste keer dat het Heilig Avondmaal in De Kandelaar werd gevierd was op zondag 11 januari 1976 met als voorganger ds. E.J. Wassink, een emerituspredikant die sinds 1973 aan de Gereformeerde Kerk in Arnhem verbonden was. Of bij die gelegenheid het nieuwe avondmaalsstel, bij elkaar gespaard door de kerkleden, is gebruikt is niet met zekerheid te zeggen. De officiële opening van De Kandelaar vond later in het jaar plaats. Op dinsdag 18 mei 1976 vond om 20.00 uur een kerkdienst plaats, waarin ds. Houtman voorging. De Commissie van Beheer droeg toen het nieuwe gebouw over aan de Kerkenraad Algemene Zaken. Bij die gelegenheid werd tevens een nieuwe wijk geformeerd: Elden-Elderveld-De Kandelaar. Al eerder had op maandag 12 april 1976 de wijkraad Elderveld, die voorheen als een pseudo-kerkenraad veel van het werk had verzet, als zelfstandige wijkraad vergaderd. Vanaf mei 1976 waren er in Arnhem-Zuid dus twee gereformeerde wijkgemeenten: de ‘oude’ Zuiderwijk en de ‘nieuwe’ Elderveldwijk. Ds. Houtman bleef het predikantswerk in beide wijkgemeenten uitvoeren.

Warner en Ruys

In de loop van het jaar 1976 kwam hierin verandering. Ds. G. Warner uit Hollandscheveld werd beroepen voor de vacante predikantsplaats na het vertrek van ds. Weijland in 1975. Op 29 augustus 1976 werd hij werkzaam in de Zuiderwijk, maar vanaf het begin was hij ook al betrokken bij De Kandelaar. Samen met Houtman verdeelde Warner de taken en diensten in de Salvatorkerk, waarbij Warner zich vooral richtte op Malburgen en Eimersweide. Twee jaar later, in 1978, ging Warner zich voor 100% inzetten voor De Kandelaar, terwijl Houtman nog een periode van zes jaar aan de Salvatorkerk verbonden zou blijven. In de tussentijd kwamen er in de Hervormde Gemeente te Elden meer mensen wonen in verband met de uitbreiding van Elderveld. Als gevolg daarvan stegen de inkomsten, waardoor het weer mogelijk werd om vanaf 1979 een predikant te beroepen. De keuze viel op ds. Ruys, die al in Elden werkte en dus bekend was. Samen met zijn gereformeerde collega Warner pakte Ruys op een aantal terreinen het werk in de nieuwe wijk Elderveld gezamenlijk op. Zo organiseerden ze onder andere gezamenlijke diensten en catechisaties. (wordt vervolgd) 11

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag

25 mei 2014

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen ds. E.I. Pot

Zondag Wezenzondag 1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

10.00 u.

ds. M.A. Maan

10.00 u.

10.30 u.

zie KKC Het Dorp

10.30 u.

10.00 u.

ds. M.H. Leistra

10.00 u.

10.00 u.

ds. G.J. van der Stouw

10.00 u.

10.00 u.

geen gegevens bekend

10.00 u.

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen mw. prop. S. Blok, Arnhem ds. N. da Costa, Angeren ds. G. van Asselt, Apeldoorn ds. D. van Meulen, Epe ds. P.J. Moet, Velp geen gegevens bekend

10.00 u.

ds. A. Vogelzang

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

ds. D.G.F. de Bree, Nieuwegein prof.dr. A. van der Meiden, Nijverdal geen dienst

10.00 u.

ds. R. van Laar, Rhenen ds. M. de Klerck-Bets, Elst (Over-Betuwe) geen dienst

10.15 u.

17.00 u.

10.30 u.

ds. K. Touwen

10.00 u.

ds. Tim Wiersum, Wichmond ds. H. Mudde, Rijswijk (Z.H.) ds. F. van de Hoek

10.00 u.

10.00 u.

ds. F.Z. Ort

10.00 u.

10.15 u.

pastor G. Gies

10.15 u.

ds. W. Hartogsveld, viering H.A. pastor B. Elenbaas, Arnhem pastor G. Gies

10.30 u.

pastor J.G. te Lindert

10.30 u.

zie Siongemeenschap

10.00 u.

ds. W. van der Kooij

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

hr. H.J. Versloot, Barneveld pastor A. Poppen

10.00 u.

hr. Tj. Strikwerda, Arnhem pastor T. Rietman

10.30 u.

11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

geen dienst

11.00 u.

pastor D. Booyink, Heelsum ds. P.J. Moet, Velp, dienst van Schrift en Tafel

Oecumenische diensten Samen Kerk Zijn in Woon-/Zorgcentrum ‘Waalstaete’, Waalstraat 36

Elke vrijdag 15.00 uur

30 mei ds. C.J. Kraai 6 juni hr. Tj. Strikwerda, Arnhem 13 juni hr. C.P. Vink

Verpleeghuis ‘Heijendaal’,

12

10.15 u.

1 juni 2014

10.30 u. 10.30 u.

hr. A. Bennik, Arnhem pastor H. Rolfes

Diensten op Hemelvaartsdag

Donderdag 29 mei 2014

1 collecte Diaconaal werk

Siongemeenschap 10.30 u. in KKC Het Dorp Salvatorkerk 10.00 u. De Kandelaar 10.00 u. De Rank (Bonifatiuskerk) 10.00 u. Dorpskerk Schaarsbergen 9.30 u. K.K.C. Het Dorp 10.30 u.

ds. A.C. Poley ds. J.P. Eijgenraam zie Salvatorkerk ds. J. Hoek, Veenendaal ds. W. Hartogsveld zie Siongemeenschap

St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur.

Walburgiskerk 10.00 u. MIgrantendienst - zie pagina 8 en 22 -

30 mei hr. G.J. Bos, Laag Soeren 6 juni mw. J. Koopman, Arnhem 13 juni hr. J. ter Avest, Arnhem

Overige kerken geen dienst

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag Pinksteren 1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

8 juni 2014

Zondag

15 juni 2014

Diaconaal werl Kerk in Actie - Zending Onderhoud gebouwen ds. Y.M. Voorhaar

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Kerk in Actie - Werelddiaconaat Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen

10.00 u.

ds. M.A. Maan

10.00 u.

10.30 u.

ds. A.C. Poley

10.30 u.

10.00 u.

ds. M.H. Leistra

10.00 u.

10.00 u.

ds. A. Vogelzang

10.00 u.

ds. M.A. Maan, viering H.A. ds. M. Dijkstra, Ede mw. M.M. Hazeleger, Arnhem ds. J.P. Eijgenraam

10.00 u.

in de Walburgiskerk

10.00 u.

in de Walburgiskerk

10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

ds. P. Vermaat

10.00 u.

10.15 u.

ds. M.G. Fernhout

10.15 u.

geen dienst

10.15 u.

ds. H.J.W. Laseur, Voorthuizen mw. S.Z. de Wit, Arnhem ds. W.J.W. Scheltens, Lunteren geen dienst

geen dienst 10.30 u.

ds. J.H. Uytenbogaardt, Utrecht ds. W. Hartogsveld

10.30 u.

ds. K. Touwen

10.00 u.

ds. S.C. van der Wall

10.00 u.

10.15 u.

ds. F.Z. Ort, viering H.A. ds. J.P. Dam-Oskam

10.15 u.

hr. H. Noordeman, Arnhem pastor R.J.J. Roefs

10.30 u.

zie Siongemeenschap

10.30 u.

zie Siongemeenschap

10.00 u.

mw. A. Mosterd

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

ds. I.M.J. Eldering-Jonckers Nieboer, Velp pastor T. Rietman

10.00 u.

ds. Y.M. Voorhaar

11.00 u.

pastor A. Poppen

pastor M.M. Piris, Arnhem mw. M.M. Hazeleger, Arnhem

10.30 u.

pastor J.A.M. Bakker, Arnhem pastor B.J. Bergen

10.00 u. 10.00 u.

11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

Zangdienst in de Kruiskerk, Lisdoddelaan 30 Datum: Aanvang: Meditatie: Medewerking: Dirigent: Orgel:

zondag 25 mei 19.00 uur ds. J.P. van Ark, Wapenveld Chr. Gem. Koor ‘The New Creation’, Ede Rob Biersteker Jack Blok

Gemeenschappelijke viering Hemelvaart met Migrantenkerken

Traditiegetrouw organiseert het Platform Migrantenkerken op Hemelvaartsdag 29 mei 2014 een gemeenschappelijke viering van Hemelvaart voor mensen uit alle windstreken. Plaats: Walburgiskerk. Aanvang: 10.00 uur. Zie verder pag. 8.

10.30 u.

Oecumenische vieringen ‘De Zijp’

Diaconessenkerk, Iz. Evertslaan 11 Datum: 25 mei Aanvang: 16.00 uur Voorgangers: Ans Ponger (gastvoorganger), Rita Hoeve en Moniek Siermann Medewerking: Zijp-koor Dirigent: Elin Meijnen Thema: Bijbelboek Prediker

Coventrygebed in de Walburgiskerk,

Walburgisplein 1, elke vrijdag 12.30 - 12.45 uur. Wekelijks gebed voor vrede en verzoening. Voor meer informatie: tel. 4424567 en via de website: www.walburgisarnhem.nl/vieren/coventrygebed.html 13

Vieringen

Opstandingskerk

Voor 25 mei wordt de viering voorbereid met jongeren. Aansluitend aan de viering vraagt de diaconie uw aandacht voor duurzaamheid en fairtrade. En we sluiten de ochtend af met een goed gebruik uit het begin van het ontstaan van de kerk: een gemeenschappelijke maaltijd, waarvoor we allemaal iets meenemen. Als we samen delen is er voor iedereen genoeg! En eigenlijk is dat op een bepaalde manier ook de gedachte achter duurzaamheid en fairtrade. Op Hemelvaartsdag 29 mei kunt u terecht in de Walburgiskerk voor een viering met de migrantenkerken om 10.00 uur of in de kerkzaal van Het Dorp om 10.30 uur. In de Opstandingskerk is geen viering op deze dag.

Opstandingskerk

• kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 tel. 4421810 www.opstandingskerkarnhem.nl • wijkredactie: Henk Altena tel. 3611343 [email protected] • predikanten: • ds. Elsje Pot tel. 3637338 - [email protected] • ds. Yolanda Voorhaar tel. 0318-621676 [email protected] • scriba: mw. Marije Meijering, Sint Marten 58, 6821 BW Arnhem tel. 4434417 [email protected] Wijkkas Opstandingskerk: NL10INGB0000851500 Kerkomroep: www.kerkomroep.nl

Op eerste Pinksterdag kunnen om 9.00 uur weer liederen worden ingeoefend die tijdens de viering gezongen zullen worden. Op zondag 15 juni vieren we samen met de bewoners van de Drie Gasthuizen en Vreedenhoff (deze keer niet in Regina Pacis). De Opstandingskerk is dan dicht. Voor de kinderen is er aandacht in de Drie Gasthuizen.

Gesprekskring

Op dinsdag 10 juni is er gesprekskring in de Drie Gasthuizen om 14.00 uur.

Uitreiking diaconale prijs

Op 14 juni wordt de diaconale prijs weer uitgereikt. U las daar in Kerkperspectief nr. 3 van 1 maart meer over. (Ook na te lezen op www.kerkperspectief.nl , klik op KP2014.)

Afwezig

Van 24 mei tot en met 8 juni is collega Yolanda Voorhaar afwezig. U kunt in die periode in dringende gevallen een beroep doen op ondergetekende. Met vriendelijke groet, mede namens Yolanda Voorhaar, Elsje Pot

Diaconessenkerk (2)

Bazar en boekenmarkt

Het gaat goed met de voorbereidingen van de Bazar en Boekenmarkt. Allereerst willen we Jenny en Bert Meijer feliciteren met het ontvangen van een koninklijke onderscheiding op 25 april ter gelegenheid van de verjaardag van de Koning. Eén van de genoemde punten voor de toekenning van deze onderscheiding aan Jenny is haar inzet voor de Bazar. Wij hopen nog lang van haar medewerking bij het sorteren van de goederen en andere activiteiten gebruik te kunnen maken. De Bazar en Boekenmarktcommissie heeft in de laatste bespreking de organisaties aangewezen, die een deel van de opbrengst van de Bazar en Boekenmarkt zullen ontvangen. 1. Een bijdrage aan de verbetering van de zalen in De Bakermat. 2. Een bijdrage aan de Cees Kant Stichting te Arnhem. 3. Een bijdrage aan de Federatie Paardrijden Gehandicapten bij Manege in ‘t Biobos. 4. Een bijdrage aan de bouw van een kapschuur bij de woongroepen van Siza aan de Weissenbruchstraat in Arnhem. 14

Kortjakje

Agenda

Maandag 26 mei 13.30 uur Triangel nieten en vouwen Maandag 26 mei 20.00 uur Gezamenlijke kerkenraden noord Zaterdag 31 mei 15.00 uur Stemoefening Maandag 2 juni 20.00 uur Kerkenraad Dinsdag 3 juni 14.00 uur Ontmoetingsmiddag Donderdag 5 juni 9.30 uur Creagroep Donderdag 12 juni 9.30 uur Creagroep Zondag 15 juni 10.00 uur Diensten in Drie Gasthuizen en Vreedenhoff

Autodienst

Zondag 25 mei Zondag 1 juni Zondag 8 juni Zondag 15 juni

Mw. Ineke Takke tel. 3647243 Mw. Bep Potjer tel. 3611560 Mw. Inge van Hemert tel. 06-14945934 Mw. Pleuni v.d. Heide tel. 3613110

Henk Altena

In de maandbrief van juni zal de bazarcommissie een verdere uitleg geven van de hierboven genoemde goede doelen. De aanvoer van goederen heeft goed gelopen, maar de laatste paar weken stagneert de aanvoer iets. Wilt u nog eens goed kijken of er nog boeken of andere artikelen zijn, waarmee wij op 5 november de opbrengst van de Bazar mooi kunnen verhogen. Iedere maandagmorgen kunt u goederen in/bij de kerk afgeven. Ook kunt u contact opnemen met Henk Sijbrandij: 06 44266859 of via de mail: [email protected]

Diaconessenkerk (1)

Wij gedenken

Sjoukje Alida Dijkstra-Vegter, overleden op 28 april op de leeftijd van 87 jaar. In alle rust is zij in het hospice in Rozendaal uit het leven weggeleden, te midden van haar dierbaren. In de dienst voorafgaand aan de begrafenis op 5 mei tekenden de kinderen en kleinkinderen haar zoals we allemaal kenden: een warme en belangstellende vrouw, ze informeerde eerder hoe het met de ander ging dan dat ze over zichzelf sprak. Ze leefde in het vertrouwen op God die haar in zijn handen zou dragen, en in dat vertrouwen is zij ook overleden. Wij denken Sjouk Dijkstra met liefde en dankbaarheid en bidden God om zijn kracht voor Frits, de kinderen en de kleinkinderen en allen die van Sjouk gehouden hebben. En we ontvingen het volgende bericht van overlijden: Dinsdagochtend 29 april is heel rustig, en tot het einde toe heel helder van geest, ingeslapen mijn zus en onze tante Elsina Vegter-Korfker. Tante Els is ruim 99 jaar geworden. Zij heeft 55 jaar in Arnhem gewoond, in de De Wetstraat en aan het Oremusplein, waar ze heel gelukkig was met oom Koen, en later alleen. In de kerk in Arnhem voelde ze zich erg thuis! De laatste (bijna) 4 jaar woonde ze in Ommen vlakbij haar zus. Daar bleef ze meeleven met de kerk van Arnhem via de maandbrieven die ze ontving via haar e-mail. We zijn blij dat ze tot op het laatst heeft genoten van de mensen en de dagelijkse dingen om haar heen. Truus Loman-Korfker en kinderen.

Oecumenische viering, 25 mei

Op zondag 25 mei is er een oecumenische viering, in samenwerking met de Heilig Hartgemeenschap. Voorgangers zijn pastor Anita Coenraads en ds. Monique Maan. Van harte welkom – het is fijn dat ondanks dat de Heilig Hartkerk niet meer in gebruik is, deze oecumenische vieringen toch nog steeds doorgaan. En wist u dat de Heilig Hartgemeenschap één keer per maand een viering heeft in de Fliednerzaal, op zaterdagavond? Ieder is daar van harte welkom!

Hemelvaartsdag, 29 mei

Op Hemelvaartsdag is er geen dienst in de Diaconessenkerk. U bent van harte welkom bij de viering van de Siongemeenschap in het KKC. Eerst wordt er gewandeld met elkaar, om 9.00 uur staat het ontbijt klaar en aansluitend is er nog een korte viering. Meer informatie: http://siongemeenschap.webs.com

Oproep eindexamenkandidaten

Mei is de maand van de eindexamens! Als kerk besteden we hier graag aandacht aan en daarom het verzoek om namen van eindexamenkandidaten aan ons door te geven. We wensen alle jongeren die dit jaar examen doen (én ook hun gezinsleden) veel sterkte en succes toe!

Dienst op 1 juni

In de maandbrief van mei staat dat op 1 juni ds. Aukje Westra uit Waalre de voorganger is. Zij moest helaas afzeggen, maar we zijn blij dat het gelukt is om een vervanger te vinden: ds. Nathalie da Costa uit Angeren.

Diaconessenkerk kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11, tel. 4425259 www.diaconessenkerk.nl • wijkredactie: Inge Veldhuis [email protected]

• predikant: ds. Monique Maan,

tel. 3891962 [email protected] spreekuur: ma. 9.30–11.00 uur, predikantenkamer.

• scriba: Hilda van Vliet [email protected] • verhuur De Bakermat: [email protected] wijkkas: ING rekening NL58INGB0000987600 t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds

ook opnieuw bevestigd, en wel als ouderling met het bijzondere opdracht: het pastorale werk in psychiatrisch ziekenhuis Wolfheze. Vanwege deze bevestiging zal ds. Taco Bos, hoofd geestelijke verzorging van Wolfheze, ook in de dienst aanwezig zijn en kort iets vertellen over het werk van de geestelijke verzorging daar.

Om alvast te noteren: Peuterviering 15 juni

Op zondag 15 juni is het weer zover, dan zijn de peuters (ong. 0 tot 5 jaar) met ouders, opa’s en oma’s, broertjes en zusjes weer van harte welkom in de Diaconessenkerk voor een gezellige viering. We beginnen om 15.30 uur en het duurt ongeveer een uurtje – met halverwege natuurlijk iets lekkers te eten en te drinken! Wat het thema is, is nog niet bekend.

Bereikbaarheid

Op de maandagen 2 juni en 30 juni ben ik afwezig in verband met een studiedag. Maar op de meeste andere maandagen ben ik aanwezig in de predikantenkamer, tussen 9.30 en 11.00 uur. U bent daar van harte welkom voor een kop koffie en een praatje of om een afspraak te maken voor een ander moment. Mailen kan ook altijd: [email protected] en bellen kan naar 026 3891962, spreek eventueel het antwoordapparaat in, dan bel ik zo spoedig mogelijk terug. Hartelijke groet Monique Maan

Autorijdienst

Alteveer/Cranevelt 25-05 Henk Hulstein 01-06 Henny Kromhout 08-06 Henk Hulstein

3513197 4422983 3513197

Hoogkamp/Burgemeesterswijk 25-05 Jan Siert Wiersema 01-06 Jans Askes 08-06 Jaap Clifford

4420720 3515894 4439160

Inge Veldhuis

Avondmaalsviering Insula Dei

Op vrijdag 6 juni is er weer een avondmaaldienst in Insula Dei. De dienst is om 15.00 uur in de kapel van Insula Dei. Voorganger is ds. Monique Maan, organist de heer J. van Dommele.

Pinksteren, 8 juni

In deze dienst nemen we afscheid van Marianne van Liemt als ouderling eredienst. Maar Marianne wordt in deze dienst 15

Siongemeenschap

Gedenken en medeleven

Op 22 april 2014 is overleden mw. Cornelia Huiberdina Willemsen-Keijnemans in de leeftijd van 87 jaar. Zij werd tot vorig jaar juli liefdevol verzorgd door haar man in hun woning aan de Betuwestraat. Omdat haar gezondheid steeds meer te wensen overliet en ook de zorg voor haar steeds intensiever werd, is zij opgenomen in verpleeghuis Heijendaal. Haar man bezocht haar daar elke dag. Op 22 april is daar een einde aan gekomen, na een huwelijk van 58 jaar, waarin zij samen lief en leed hebben gedeeld. De dienst van gedenken, voorafgaande aan de crematie, werd geleid door mw. Magda Hazeleger. In deze dienst stonden we stil bij een tekstgedeelte uit Psalm 139, een psalm vol troost en bemoediging. Een lieve vrouw, (schoon-)moeder en oma is heengegaan naar haar hemelse Vader, waar zij mag rusten, vrij van aardse zorgen en pijn. De Siongemeenschap wenst de heer Willemsen, kinderen en kleinkinderen Gods onmisbare troost en nabijheid toe. Alie Schregardus.

Examens en tentamens

Diegenen die deze en komende weken met examens en tentamens in de weer zijn, wensen we veel sterkte en succes toe!!

Siongemeenschap

Vieringen in het K.K.C. Het Dorp, Dorpsbrink 7 • website:

http://siongemeenschap.webs.com

• wijkredactie: Philip Greep [email protected] • predikant: ds. Monique Maan, tel. 3891962, [email protected] • Spreekuur: ma. 9.30-11.00 uur in de predikantenkamer van de Diaconessenkerk • scriba: secretariaat Siongemeenschap, p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem • wijkkas NL33INGB0000925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap.

Activiteiten in de komende weken

Inloopavond/Taizéviering KKC: vanwege de veranderde gebruiksvoorwaarden van het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp zijn beide activiteiten, in ieder geval de komende tijd, niet meer mogelijk. Mocht er hierin wijziging komen, dan zullen wij dat tijdig aan u melden. Rondom de Bijbel: de contactavond op dinsdag 27 mei is speciaal bedoeld voor de bewoners van de Philadelphiahuizen. De avond wordt gehouden in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). De avond is gevuld met muziek, een bijbelverhaal, wat creatiefs en natuurlijk veel gezelligheid. Inloop vanaf 19.00 uur. Nieuwe deelnemers zijn altijd van harte welkom. Nadere informatie bij Wim Schröder: tel. 026-4431698 of [email protected] Bijbelkring: deze vindt plaats op woensdag 28 mei in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). Aanvangstijdstip is 15.00 uur en de bijeenkomst duurt tot ongeveer 17.00 uur. De leiding van deze kring is in handen van Theo van Loenen. Nadere informatie bij Theo van Loenen of Alie Schregardus

Hemelvaartsdag; loopt en viert u met ons mee?

A.s. donderdag, 29 mei, is het Hemelvaartsdag. We beginnen deze dag zoals gebruikelijk met een dauwtraptocht voor zowel wandelaars als rolstoelers/scootmobielers. De route gaat over goed begaanbare wegen en paden, zodat iedereen mee kan. We verzamelen in het KKC van Het Dorp en om 07.45 uur gaan we voor een wandeling van ruim een uur op weg. Onderweg zullen er weer interessante wetenswaardigheden worden verteld en uitgelegd. Waarover? Als u met ons meegaat, dan zult u dat ervaren! Door een druppel regen laten we ons niet tegenhouden, mits er niet teveel druppels naar beneden komen; bij twijfel kunt u tevoren bellen met Philip Greep (3270817 of 06-51239530). Uiterlijk om 09.15 uur verwachten we terug te zijn in het KKC. In het KKC staan dan de gedekte tafels klaar met alle ingrediënten voor een heerlijk ontbijt. Natuurlijk kunt u, als de wandeling te belastend is of u anderszins geen gelegenheid hebt om mee te wandelen, ook alleen aanschuiven voor het ontbijt. Vanaf 9.00 uur kunt u dan binnenlopen in de grote zaal van het KKC. Voor de deelname aan het ontbijt, zal een kleine bijdrage worden gevraagd. Opgeven kunt u zich nog tot uiterlijk dinsdag 27 mei bij Alie Schregardus (4456480) of Philip Greep. Aansluitend aan het ontbijt is er om 10.30 uur een korte kerkdienst, waarin ds. Ad Poley zal voorgaan. We hopen er met z’n allen een feestelijke viering van te maken!

16

Gebedskring: de maandelijkse gebedskring vindt plaats op 4 juni 2014 bij Hennie en George Bruno, Kustvaart 235 in Arnhem; dit is in de wijk Schuytgraaf. Aanvangstijdstip is 20.00 uur. Het programma voor deze avond ziet er als volgt uit: - Inleiding en gebed; - Bespreking gebedspunten; - Kringgebed; - Afsluiting met het gezamenlijk bidden van het Onze Vader. Voor informatie, gebeds- en dankpunten: de heer C.W. Schröder, coördinator maandelijkse gebedskring De Rank & Siongemeenschap, Frombergstraat 15, 6814 EA Arnhem. Tel. 026-4431698 of [email protected] Ontmoetingsmorgen KKC Het Dorp: op 18 juni vindt deze bijeenkomst plaats in het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. De bijeenkomst wordt begeleid door ds. Monique Maan, Hans Meijer en Alie Schregardus. Tijdens deze bijeenkomst staat het verhaal over Samson en Delila centraal. U bent van harte welkom! Nadere informatie kunt u krijgen bij Alie Schregardus. Met een hartelijke groet vanuit de Siongemeenschap, Philip Greep.

Vanuit de kapel

Bethlehemkerk

Bij de diensten

Zondag 25 mei, eindelijk een dienst zonder bijzonderheden en dat is ook wel weer eens goed! Soms lijkt het alsof er elke zondag een bijzondere dienst gehouden wordt… De volgende zondag staat ds. Van Meulen uit Epe op de kansel. Hij werkte laatstelijk als gevangenispredikant. Weer een week later is er toch opnieuw een bijzondere dienst! Dan is het Pinksteren. Hopelijk een inspirerende eredienst om te vieren dat God ons zijn Geest gegeven heeft! De band Glorify uit Ede hoopt dan muziek te maken. Muziek waar ik van houd en hopelijk u ook! Gospelmuziek, met als doel om blijmoedig de goede boodschap over te brengen. Geen tongentaal, maar wel mooie liederen over het geloof en wat dat met mensen doet. Ik zie uit naar een bijzondere dienst!

Vergaderingen

Op de kerkenraadsvergadering van 4 juni is de commissie Eredienst uitgenodigd. Mocht u nog tips of vragen hebben voor deze commissie, laat het weten, dan kunnen we uw vraag ‘meenemen’ op deze vergadering. Op donderdag 5 juni vergadert de commissie eredienst, onder andere om na te bespreken wat er op die 4e juni aan de orde is geweest op de kerkenraad. Voor de tweede helft van de Paastijd en de dagen rond Pinksteren wens ik u, ook namens de collega’s, alle goeds! ds. Menno Leistra

Open Dag Voedselbank Arnhem

Vanmiddag ben ik naar de Open Dag van de Voedselbank geweest. Het is een compleet bedrijf, met grote hallen waarin allerlei (geschonken) levensmiddelen staan opgeslagen. Er zijn koelcellen, vriescellen en koude cellen. Verder een enorme voorraadhal waar de potjes en blikjes in opgestapeld stonden. Er waren ieder half uur rondleidingen, dus je kon dit allemaal bekijken. De levensmiddelen worden allemaal geschonken, dus er wordt niets gekocht. Omdat de Voedselbanken inmiddels erg bekend zijn, komen de leveranciers nu ook uit zichzelf om hulp te bieden. Er zijn bijv. contracten met Unilever die de overgebleven blikken vlees en worst doneert. En AH levert alles wat over is van een bepaalde winkelactie. Dat zijn duizenden potjes, doosjes of blikken. Ook krijgen ze, bijv. van de Lidl, de spullen die niet verkocht zijn na een actie. Dat kunnen ook gebruiksvoorwerpen zijn, want die worden dan gewoon verkocht en met dat geld kunnen ze dan bijvoorbeeld de vele auto’s laten rijden die de spullen naar alle uitgiftepunten rijden. In Arnhem zijn dat er 21. Dus iedere vrijdag worden alle kratten met levensmiddelenpakketten naar die plekken gereden. Dat zijn vaak kerken of buurthuizen. Alleen al in Arnhem zijn er ruim 200 vrijwilligers die al deze taken op zich nemen. Dat is niet alleen fysiek aan de lopende band of in het vervoer, maar ook vaak achter de computer. Elk ingaand product wordt daarin geregistreerd, maar ook de hulpvragen staan in de computer. En zo wordt iedere week bepaald wat er in het krat wordt gedaan, afhankelijk dus van het aanbod. Wel komen er altijd verse producten, zoals melk, brood en

Bethlehemkerk

Honigkamp 25, tel. 3642367 www.bethlehemkerkarnhem.nl • wijkredactie: Piet Blok, tel. 3614939 [email protected] • predikanten: • ds. Menno Leistra tel. 0575–845930 [email protected] • ds. Ad Poley, tel.06 151 532 11, wo + do.: tel. 3642367 [email protected] • ds. C.J. Kraai, tel. 0317-422188 / 06-24770523 [email protected] • scriba: Nollie Kramer-Bunschoten, tel. 3612208 [email protected] • wijkkas: NL39INGB 0000999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem • beheer website: Edward Eekma, tel. 3792147, [email protected]

Kerktaxi 25 mei 1 juni 8 juni 15 juni

hr. P. Rosseel hr. J. van ‘t Oever hr. P. Blok hr. E. Eekma

tel. 363 63 35 tel. 362 15 14 tel. 361 49 39 tel. 379 21 47

P. Blok

groente bij. Bij potgroente wordt er ook rekening gehouden met wat er een week eerder werd verstrekt. Als het deze week rode kool is, dan zal het de volgende week bijv. boontjes zijn. Zo is er de nodige afwisseling. De kratten blijven trouwens bij de Voedselbank, de mensen nemen grote tassen mee om het daarin over te doen. Door deze Open Dag kreeg je inderdaad een heel goed inzicht van wat de Voedselbank allemaal doet. Het is dus niet zo dat mensen met een tas daar kunnen aankloppen voor eten, en het zelf kunnen uitzoeken. Ook kan niet iedereen er voor levensmiddelen terecht; er zijn vaste criteria voor. De aanvraag wordt dan ook gedaan en begeleid door een hulpverlener. De Voedselbank is een dienstverlener en men mag maximaal 3 jaar daarvan gebruik maken, en liever nog korter. Dan wordt men geacht zichzelf weer ‘op de rit’ te hebben en zelf weer in de behoefte te kunnen voorzien. Het was heel indrukwekkend hoeveel mensen en bedrijven hiervoor elke week in touw zijn. Aan de ene kant is het moeilijk te verteren dat zo’n Voedselbank nodig is, maar aan de andere kant is het mooi dat op zo’n manier de verspilling wordt tegengegaan en dat de producten op de juiste plek terechtkomen. Want het maakt de meeste mensen toch niet uit of ze ananasschijven eten uit een blik met Duits opschrift? Of dat ze een mengsel van twee merken pindakaas eten? Want het scheelt de pindakaasfabriek veel tijd, en dus geld, om een pindakaasmachine niet meer helemaal te hoeven schoonmaken, maar het ene mengsel van een A-merk langzaam over te laten gaan op een ander mengsel van merk B. De potjes die in dat tussenliggende traject worden geproduceerd, smaken heerlijk, maar kun je niet als A of B verkopen, omdat het geen van beide is. Die gaan naar de Voedselbank. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Meer informatie is te lezen op: www.voedselbankarnhem.nl Henny Kalisvaart - 17 mei 2014 17

Salvatorkerk

Evaluatie gezamenlijke diensten

Op zondag 11 mei hebben we na afloop van de dienst de diensten geëvalueerd, die we in de Goede Week en op Paasmorgen gezamenlijk met De Kandelaar hebben gehouden. Ongeveer 35 gemeenteleden waren aanwezig. Algemeen was er veel waardering voor de diensten als zodanig: inhoudelijk goed, mooie zang en muziek, en ook de sfeer was goed. Een belangrijke reden voor het gezamenlijk houden van deze diensten was de hoop dat we op deze manier elkaar wat beter zouden leren kennen en dat er een gevoel van gemeenschappelijkheid zou ontstaan. Hebben de diensten daar aan bijgedragen? De reacties op deze vraag waren wat gemengd. Het was goed om met elkaar te vieren en het was fijn om dat met zoveel mensen samen te doen. Maar, zo vonden sommigen, om elkaar ook te leren kennen is meer nodig. Dat gebeurt wanneer je met elkaar samenwerkt of wanneer je ook gelegenheid hebt om wat langer met elkaar te praten. Een aantal gemeenteleden bracht naar voren dat juist op de grote feestdagen mensen naar de kerk komen, die dat anders niet doen. Als je dan één van de kerken dicht laat, loop je de kans dat mensen deze informatie missen en voor een dichte deur komen te staan. De drempel om naar een andere kerk te gaan is voor deze mensen al snel te hoog. Het voorstel werd gedaan om in plaats daarvan op een aantal ‘gewone’ zondagen gezamenlijke diensten te houden en die ook samen te organiseren: niet alleen de dienst als zodanig, maar ook de ontmoeting daaromheen. Vooraf samen ontbijten, een gezellige activiteit bij het koffiedrinken, dat soort dingen. Ook het houden van een gezamenlijke startzondag vond men een goed idee. De bijeenkomst is in een goede en constructieve sfeer verlopen. Het is de bedoeling om dit soort bijeenkomsten vaker te gaan houden. De kerkenraad neemt alle gemaakte opmerkingen mee om daar nog eens goed over na te denken. U hoort zo spoedig mogelijk hoe het verder gaat.

Hemelvaartsdag

Hemelvaartsdag wordt al een aantal jaren gezamenlijk met De Kandelaar gevierd, dit jaar in de Salvatorkerk. Om 7.45 uur bent u van harte welkom om mee te doen aan een gezamenlijke wandeling, die maximaal anderhalf uur zal duren. Rond 9.00 uur is er een ontbijt in de kerk en om 10.00 uur begint de dienst. Iedereen is vrij om het hele programma mee te maken, of alleen een deel ervan. (Het ontbijt is dus niet alleen voor de wandelaars bestemd!). Opgave vooraf is niet nodig, we hopen op veel mensen.

Eetgroep en Wandelgroep

Er zijn twee initiatieven om een eetgroep en een wandelgroep op te richten in de gemeente. De wandelgroep heeft al een eerste tocht gemaakt. De deelnemers waren enthousiast en gaan er mee door. Ook meedoen? Neem dan contact op met Mimi Averesch: tel. 3234300 of [email protected] De eetgroep is een intitiatief van Jan van de Pavert: 3233786, [email protected] De gedachte is om regelmatig (een keer per maand?) met een aantal mensen samen te eten, om beurten bij iemand thuis. Kosten worden gedeeld. Als u dit leest is er een eerste keer geweest, maar er kunnen vast nog wel mensen bij. Laat het weten!

Kaffee mit Kuchen 18

Salvatorkerk

• kerkgebouw: Salvatorplein 274, tel. 3212159 www.salvatorkerkarnhem.nl • wijkredactie: ds. Pierre Eijgenraam • predikant: ds. Pierre Eijgenraam

tel. 3519531 [email protected]

• scriba: Meint Lukkien, tel. 4743343 [email protected] • wijkkas: NL84INGB0003068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem

Kindercatechese

Ook dit jaar weer is er kindercatechese voor de kinderen in de ‘bovenbouw’ van de basisschool. Dit jaar gaat het over ‘de Bijbel, wat is dat voor een boek’? Er doen negen kinderen aan mee. De eerste keer heeft iedereen verteld over zijn/haar mooiste boek. Waarom lees je zo’n boek graag? En wat is de Bijbel eigenlijk voor een boek? We hadden een plaatje met een boekenkast. Ieder vakje had een eigen bestemming: gedichten, reglementen, encyclopdieën, historische romans…. Waar zou je de Bijbel bij zetten? Eén van de kinderen koos voor ‘historische roman’ omdat het een heel uitgebreid boek is en over vroeger gaat. Een ander koos voor ‘puzzelboek’, omdat het vaak lastig is om precies te begrijpen wat Jezus bedoelt. Weer een ander wist dat er ook gedichten in de Bijbel staan. En één van de kinderen zei: ‘volgens mij moet je Bijbel helemaal bovenop leggen, want er zitten zoveel verschillende kanten aan, dat hij overal wel een beetje bij past en toch anders is dan alle andere’… De komende keren gaan we een aantal gedeelten uit de Bijbel verder bespreken: Spreuken en Prediker (over spreekwoorden en filosofie), Psalmen (over gebeden en liederen), Brieven en Evangeliën.

Gospel benefietconcert in de Salvatorkerk

Op zaterdag 21 juni organiseert de Jerome Damey Foundation een benefietconcert. Artiesten uit binnen en buitenland zullen optreden in de Salvatorkerk. Het belooft een swingende avond te worden die u niet snel zult vergeten. Kom en ervaar gospelmuziek uit verschillende delen van de wereld: Liberia, Congo, Guinee, een rapper uit Curaçao… en uit Nederland treden gospelkoor Desire (onlangs waren ze nog te horen in onze kerk) en het jongerenkoor Young Joy uit Duiven op. De opbrengst van de avond gaat naar twee projecten van de stichting: ‘Geef een kind toekomst’en ‘Adopteer een dominee’. Het eerste project betreft een school en opvang, die de stichting wil bouwen voor wezen en dakloze kinderen. De stichting beschikt al over een terrein van 3000 m2 om op te bouwen. Het tweede project ondersteunt vrouwen van dominees met een eenmalig microkrediet van 200 euro, zodat zij een eigen bedrijfje kunnen opbouwen en inkomsten kunnen genereren voor hun gezin. De avond begint om 19.00 uur. Ds. Daniël Kolie met zijn gezin Er is koffie, thee en een drankje met een Afrikaanse versnapering. Tijdens de avond zal er een collecte worden gehouden. Voor meer informatie: [email protected] of 026-268404775. (Zie ook het artikel hiernaast.) ds. Pierre Eijgenraam

Elden - De Kandelaar

Rond de vieringen

Hemelvaartsdag 29 mei

Op Hemelvaartsdag is er een gezamenlijke kerkdienst met de Salvatorkerk, aanvang om 10 uur in de Salvatorkerk. Vooraf maken we een wandeling. Vertrek om 7.45 uur vanaf de kerk. Omstreeks 9.00 uur is er een ontbijt in de kerk. Iedereen is vrij om het hele programma mee te maken, of alleen een deel daarvan. Het ontbijt is bijvoorbeeld niet alleen bestemd voor de wandelaars. Opgave vooraf is niet verplicht.

Berichten van overlijden

Op 29 april is overleden ons gemeentelid mevrouw Elsje Emma Smith-Briët. Op de leeftijd van 89 jaar. Zij woonde sinds vorig jaar in Eldenstaete. Vrijdagavond 9 mei is onverwacht overleden Grada Johanna Wilhelmina Bötzel, in de leeftijd van 77 jaar. Geboren en getogen in Elden, woonde ze daarna lange tijd in De Laar. De laatste jaren werd ze verzorgd in Malburgstaete. Maar ze wilde graag lid blijven van de gemeente Elden-De Kandelaar. Ze laat broers, schoonzussen en verdere familie na. Op 16 mei is ze, na de afscheidsdienst, bij de Bonifatiuskerk begraven.

De Jerome Damey-foundation

De Jerome Damey-foundation is een initiatief van Cecile Lamko Geenacker-Damey. Door wat ze heeft meegemaakt tijdens haar reizen naar Guinee, wilde ze iets doen voor weeskinderen en dominees in N'Zérékoré. Jerome Damey was een broer van Cecile die net na zijn afstuderen plotseling is overleden. Jerome wilde graag les gaan geven aan weeskinderen. Door die liefde voor weeskinderen heeft de stichting zijn naam gekregen. De stichting is 2 januari 2014 opgericht en is een Christelijke non-profit organisatie. Evangelisatiewerk in Afrika wordt gezegend Veel mensen in Guinee komen tot geloof, steeds meer kerken worden gevormd. Dominees doen hier goed werk met het evangeliseren van de lokale meestal moslim bevolking. De dominees hebben vaak maar een inkomen van maximaal 23 euro per maand, net genoeg om de eerste levensbehoeften te kunnen betalen. Geld voor een ziekenhuis of onderwijs voor hun kinderen is er niet.De stichting gaat de vrouwen van dominees helpen met het oprichten van een eigen bedrijfje door middel van een eenmalige microkrediet.Zo kunnen de vrouwen geld verdienen voor het gezin en de dominee kan zijn evangelisatiewerk blijven doen. Onderwijs voor weeskinderen Ook richt de Jerome Damey-foundation zich op de opvang en onderwijs voor weeskinderen in N'Zerekore, Guinee, met als doel dat deze kinderen de kans krijgen om een vak te leren en zo niet op straat hoeven te leven en later in de maatschappij hun rol kunnen vervullen. Veel weeskinderen krijgen geen kans in de harde samenleving van Guinee, ze leven op straat, moeten bedelen voor wat eten en worden vaak uitgebuit. Wij gaan de weeskinderen helpen door hen onderdak en scholing te bieden. Daarvoor gaan we een school annex huis bouwen.

Elden-De Kandelaar

Kerkgebouw: Den Haagweg 1, tel. 3812252 www.elden-dekandelaar.nl • wijkredactie: Jan van de Lagemaat, [email protected] • predikanten: • ds. Hubertien Oostdijk-van Andel, tel. 3237577 [email protected] • ds. Anja Vogelzang, tel. 3233833, [email protected] • predikantensecretariaat: [email protected] • scriba: Wiebe de Jager, tel. 3813796, [email protected] • wijkkas: Elden-De Kandelaar rek.nr. NL33INGB0001348696

Belijdenis

We zijn blij u te kunnen melden dat op 1 juni Wim Buitenhuis belijdenis zal afleggen van zijn geloof. Wim heeft met de laatste catechesegroep meegedaan. Toen was hij er nog niet aan toe, nu ten volle. We hopen op een goede viering met elkaar. Jan van de Lagemaat

Zonder uw steun kunnen we weinig beginnen, daarom is uw bijdrage van harte welkom. Adopteer een dominee, steun hem en zijn gezin, of geef een kind toekomst door het onderwijs en een onderkomen te geven.

Concert op 21 juni om 19 uur in de Salvatorkerk Op zaterdag 21 juni houdt de Jerome Damey foundation een benefietconcert ten bate van de stichting. (Zie ook het bericht onder Salvatorkerk.) Artiesten uit Afrika, Curaçao en Nederland geven een muzikaal swingende concert met Gospelmuziek. Ook treden gospelkoor Desire uit Arnhem en Kinderkoor Joy uit Duiven op. Tijdens de avond zal er ook een collecte gehouden worden voor de stichting; alle artiesten doen belangeloos mee. De avond zal om 19.00 beginnen tijdens de pauze kunt u een kopje koffie/thee of een drankje kopen bij de bar van de kerk, de Jerome Damey foundation zal voor een Afrikaanse versnapering zorgen. Tijd: 19.00 - 22.30 uur, zaal open: 18.30 uur Kaartjes kosten online: volwassenen €10,- (aan de deur €12,50) kinderen van 12 tot 18 €5,- (aan de deur €7,50) kinderen onder de 12 mogen gratis naar binnen. Voor meer informatie: http://jeromedamey-foundation.nl

19

De Rank (Bonifatiuskerk)

Opgevaren

Met Pasen hebben we over de schouder van Maria meegekeken naar die wonderlijke en diepe ontmoeting met de Opgestane. Eerst dacht ze dat hij de tuinman was, maar toen de Opgestane haar naam uitsprak was er één en al herkenning. ‘Houd Mij niet vast” zegt Jezus, maar breng deze boodschap: “Ik vaar op naar mijn Vader en uw vader, naar mijn God en uw God”. De relatie van de Opgestane met God de vader wordt één gemaakt met onze relatie met God de Vader. Onze geloofsbelijdenis spreekt over Jezus als waarachtig God en waarachtig mens in één. Al eerder heeft Jezus gezegd; “Want indien Ik niet heenga, kan de Trooster niet tot u komen, maar indien Ik heenga, zal Ik Hem tot u zenden”. (Joh 16:7) Pasen, de Opstanding, Hemelvaart en Pinksteren grijpen in elkaar, is één geheel van heilbrengende feiten. Laten we dat vieren op Hemelvaartsdag en Pinksteren.

Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden, tel. 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl • wijkredactie: hr. Hans Boer, tel. 4437934 [email protected] • predikant: ds. P. Vermaat, tel. 0318–510161 [email protected] • scriba: hr. Hans Boer , tel. 4437934 [email protected] • wijkkas: rek.nr. NL54INGB0001559972 t.n.v. penningmeester De Rank

Kerkdiensten

Op Hemelvaartsdag is er kerkdienst om 10 uur. Voorganger s prof. J. Hoek uit Veenendaal. Op de 1e Pinksterdag begint de kerkdienst ook om 10 uur en de voorganger is dan ds Vermaat.

Avondbijbelkring

Op 5 juni is om half 8 de avondbijbelkring in het Van Oosterzeehuis. Met Pinksteren in het vooruitzicht zullen we stilstaan bij de Heilige Geest. Geen makkelijk onderwerp want de ervaring in ons binnenste van deze dingen lijkt een grote rol te spelen. We hopen dat we weer voltallig zijn en elkaar rond dit onderwerp kunnen ontmoeten.

De reis op 12 juni

Op 24 mei valt dit nummer van Kerkperspectief in uw brievenbus. Zo’n 3 weken vóór een uniek experiment in De Rank, namelijk een gezamenlijk dagje uit met een bus. Reisdoel is Elburg, een mooi oud stadje aan het Veluwemeer. Hierbij een foto van de kerk in Elburg. Ooit is men optimistisch gaan bouwen, maar de toren is nooit afgemaakt. We gaan uitzoeken waarom, zodat ons niet hetzelfde kan overkomen.

Het verdient aanbeveling de liedjes die u vroeger bij een schoolreisje zong thuis nog weer eens even te oefenen. Dat zijn; “We gaan nog niet naar huis, nog lange niet…” en “Ik heb een potje met vet…” Hopelijk kent u nog meer van deze leutige wijsjes. Het wordt vast allemaal heel gezellig! H. Boer

De Kandelaar

Detail uit de bestektekening voor De Kandelaar uit 1975. (Collectie: Protestantse Gemeente Arnhem). Hoort bij het artikel op pagina 10-11. Architectenbureau Rotshuizen – Dekker – Melser – Van Wely B.V. uit Arnhem werd aangetrokken om het gebouw te ontwerpen. Evert Jan Rotshuizen (Heelsum, 12 juni 1888 - Arnhem, 1 september 1979) was een Nederlandse architect, gevestigd te Arnhem. Daarnaast was hij journalist (onder andere redacteur van een architectuurtijdschrift) en oprichter en directeur van Koninklijke PBNA. Van zijn vele bouwwerken in Arnhem zijn te noemen het Christelijk Lyceum uit 1926 (rijksmonument) en de Opstandingskerk. Tot 1939 was zijn achternaam Rothuizen. Rotshuizen was een beetje de huisarchitect van gereformeerd Arnhem, zoals H. Geels dat voor hervormd Arnhem was.

20

Evangelisch - Lutherse Kerk

Pinksteren, zondag 8 juni, 10.30 uur

De dienst op Eerste Pinksterdag belooft zeker een feestelijke te worden. De Cantorij zingt o.a. ‘Veni Sancte spiritus’ van Joh. Gottfried Schicht, met begeleiding van een instrumentaal ensemble.

Concert Koorschool Arnhem met als thema ‘de wereld zingt’, zaterdag 21 juni, 15.30 uur

Op zaterdag 21 juni, 15.30 uur zingt de Koorschool o.l.v. Thea Endedijk in onze kerk liederen uit alle delen van de wereld, met pianobegeleiding van Elly Nyntjes. Speciaal is het stuk met de fagot, bespeeld door Welmoed Brouwer, 12 jaar. Ook zullen delen uit een grotere liedcompositie worden uitgevoerd, getiteld ‘Paella met noten’, een soort mini-musical over een vakantie in Spanje, compleet met de sint, stieren, strand, spaans spreken en eten. De toegang is gratis, wel wordt bij de uitgang een vrijwillige bijdrage gevraagd.

Presentatie van ‘Het Spoorboekje’, zondag 22 juni, 16.00 uur

De Spoorhoek, de wijk waarin onze kerk staat, heeft een interessante geschiedenis. Ruim anderhalve eeuw hebben de ambities, ideeën en emoties van bewoners en ondernemers in de buurt hun sporen nagelaten. Telkens weer hebben mensen uit alle windstreken er onderdak en ruimte gevonden om hun talenten te ontwikkelen en hun brood te verdienen. Over hun persoonlijke verhalen en de zichtbare en onzichtbare sporen daarvan gaat het ‘Spoorboekje’. De werkgroep Spoorhoek heeft het initiatief genomen voor dit ‘Spoorboekje’ – ruim 150 jaar leven in de Spoorhoek. Op zondag 22 juni, van 16.00 tot 18.00 uur zal dit boekje in onze kerk worden gepresenteerd. Tijdens deze bijeenkomst zal Herman Hofman, voormalig gemeentesecretaris van Arnhem, een inleiding hou-

Evangelisch-Lutherse Gemeente Arnhem e.o. www.luthersegemeentearnhem.nl kerkgebouw: wijkredactie: predikant: secretaris:

Spoorwegstraat 8-10, 6828 AS Arnhem, tel. 442 50 84 mw. Elly Muurling, tel. 3336657 ds. Klaas Touwen tel. 325 53 27 mw. Patty Besseling-Gronloh tel. 381 71 75

den. Vervolgens licht auteur Jolanda Keesom een aantal opvallende sporen van het verleden toe. Na de uitreiking van de eerste exemplaren aan de mensen die over de Spoorhoek geïnterviewd zijn, is er gelegenheid voor oude en nieuwe bekenden uit de Spoorhoek om elkaar te ontmoeten en bij te praten. Het Spoorboekje is vanaf 22 juni te verkrijgen bij de Werkgroep Spoorhoek. Win onze harten voor uw Geest, waarmee Gij ons verlangen leest: Kyrie eleison ! En teken ons met licht en vuur, met adem voor de lange duur: Kyrie eleison ! Als onze lofzang ooit verstomt, legt Gij het lied in onze mond: Amen. Halleluja! (Sytze de Vries, uit ‘Tussentijds’) Ik wens u persoonlijk en ons allen als gemeenten een geest-rijk Pinksterfeest ! Elly Muurling

‘Was Gott tut, das ist wohlgetan’ Lutherse Kerk Arnhem, zondagmorgen 18 mei 2014, de vierde zondag na Pasen, zondag Cantate. Geïntegreerd in de liturgie, zoals Bach het bedoeld heeft, werd deze morgen voor de honderdste keer een cantate uitgevoerd door het Bachensemble Arnhem in de Lutherse Kerk aldaar. ‘Toevallig’ was het voor deze zondag de cantate ‘Was Gott tut, das ist wohlgetan’ die in Bach-Werke-Verzeichnis het nummer 100 heeft toegekend gekregen, dus dat was helemaal toepasselijk. Voor het Bachensemble Arnhem in twee opzichten een jubileum; de honderdste cantate in 25 jaar. Geloof en zingen hoorden voor Luther onlosmakelijk bij elkaar. Wie het evangelie van Gods genade gelooft, die moet – zoals Luther het in 1545 formuleerde – vrolijk en met plezier zingen en spreken, zodat anderen het mogen horen en erbij komen. Dat is vanmorgen goed gelukt! Velen kwamen horen, vele kwamen zingen. Ingrid Ehlert, al 25 jaar coördinator van het Bachensemble – die zelf 99 van de 100 cantates heeft meegezongen - werd deze morgen feestelijk in het zonnetje gezet, als uiting van grote dank voor haar onvermoeibare inzet al die jaren. Na afloop van de dienst was er voor iedereen zelfgebakken taart, koekjes en cake bij de koffie, werden er filmbeelden van eerdere cantates vertoond en wisselden vele oude en nieuwe bekenden een hartelijk woord met elkaar. Wij vierden vandaag, wij zijn God dankbaar voor deze rijke traditie en moge Hij deze traditie blijven zegenen. Wat God doet, is met reden ‘wel’ gedaan. Jolien Kohlmann-Bins

21

Parkstraatgemeente

Parkstraatgemeente

25 april 2014

Een nieuwe koning, een nieuwe burgemeester en dan namens en van hen een lintje krijgen, dat verwacht je niet! Het was een bijzondere gebeurtenis. Heel leuk, om dat met anderen mee te maken, meerdere bekenden van ons waren er bij. Op deze plek wil ik de redactie van dit blad bedanken, wat een snelle en feestelijke reactie in het vorige nummer. Hartelijk dank, ook namens Bert, mijn echtgenoot.

Bij de diensten

Tot Pinksteren is er niet veel nieuws te melden, de diensten hebben hun normale verloop met onze eigen predikant of een gastpredikant. De Pinksterdienst op 8 juni zal een dienst voor jong en oud zijn. In die dienst wordt nog eens onze “Arnhemse Psalm” ten gehore gebracht. Het gaat hierbij om Psalm 87, die door de joodse componist Mathieu Polak speciaal voor de Parkstraatgemeente opnieuw op muziek is gezet. De psalm over ‘alle volkeren op deze aarde die zullen dansen en zingen voor het aangezicht van de Eeuwige’. Met een gelegenheidskoor- en orkest zal dat zeker goed gaan.

Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten

• Kerkgebouw: Parkstraat 31a /

Aanvang diensten 10.15 uur tenzij anders aangegeven.

Kastanjelaan 22e www.parkstraatgemeente.nl • predikant: ds. Marieke Fernhout [email protected] • wijkredactie: Els van Essen [email protected]

Contact met Leipzig

Van 11 tot 13 juli komt weer een groep gemeenteleden van onze partnergemeente uit Leipzig op bezoek. We zijn al druk bezig met het maken van een programma en we zijn blij, dat we al zo veel jaren dit contact hebben kunnen voortzetten. Els van Essen

Roemenië

Onze predikant, Marieke Fernhout, is voor een korte stage naar Craiova in Roemenië geweest. Dit was een vervolg op de cursus ‘Bruggen bouwen, present zijn in wijk of dorp’. Wij zijn benieuwd naar haar ervaringen, niet in het minst omdat we als gemeente ooit geprobeerd hebben contact te krijgen met een gemeente in Roemenië. Wellicht komt er in dit blad ook nog een verslag van haar kant, zoals we dat in de Parkstraat zeker zullen krijgen.

Eglise Wallonne / Waalse Kerk

Kerkdienst 25 mei

In het vorige nummer van Kerkperspectief was vermeld dat in de kerkdienst op zondagmiddag 25 mei ds. Harrie de Reus uit Gulpen voorgaat. Er is inmiddels een wijziging opgetreden, waardoor hij niet op 25 mei maar op 22 juni in onze dienst voorgaat. De voorganger op 25 mei ds. Tim Wiersum uit Wichmond, die voorheen Waals predikant in Delft is geweest. In deze dienst zal het trio Vocabilis zijn medewerking verlenen, bestaande uit de beide sopranen Lily van Engen en Katinka Hoek en pianist Hennie Jacobs.

Eglise Wallonne / Waalse Kerk Arnhem

www.waalsekerkarnhem.nl • kerkgebouw: Gasthuisstraat 1,

6811 BS Arnhem naast het politiebureau, tel.4435268 • wijkredactie: Martin Kas, tel. 3703302, e-mail: [email protected]

• verhuur kerkgebouw: Corinne de Zeeuw, telefoon 06–18190472 e-mail: [email protected]

• contactpersonen: Martin Kas, tel. 3703302,

Elfriede ter Schegget, tel. 3816695 en Anke de Man, tel. 055–3563189.

Kerkdienst Hemelvaartsdag Walburgiskerk

Verder vraag ik graag uw aandacht voor de kerkdienst die op Hemelvaartsdag 29 mei om 10.00 uur plaatsvindt in de Walburgiskerk. Deze dienst is georganiseerd door het Migrantenplatform. Deze keer zijn de Evangelische Broedergemeente en de Waalse gemeente samen gastvrouw. Door optredens uit verschillende landen zal de dienst een heel divers en interessant karakter hebben, waarin zal worden voorgegaan door mw. ds. Liesbeth van Hilten uit Apeldoorn en de heer Franklin Oliviera. Voor meer inlichtingen kunt u terecht bij de liturgische groep Waalse Kerk, Martin Kas 026-370 3302 of Anke de Man 055 – 356 3189. Of via de website: www.waalsekerkarnhem.nl Zie ook de informatie op pagina 8 van dit blad.

22

Onze diensten beginnen om 17.00 uur (deuren open om 16.30 uur) en worden afgesloten met een ‘vin d’amitié’, een ongedwongen bijeenzijn met een drankje en hapje. Doel van deze momenten is kennismaking en gedachtewisseling over wat ons bindt en hoe wij oecumene beleven. Voor hen die willen, spreken wij Frans, maar voor het overgrote deel van de aanwezigen is Nederlands de voertaal. Van harte welkom bij onze dienst op 25 mei om 17.00 uur op het adres Beekstraat/Gasthuisstraat 1 in Arnhem. Martin Kas

Nederlands Bijbelgenootschap Het jarige Nederlands Bijbel Genootschap en de bijbelvertaling Het Nederlands Bijbelgenootschap is jarig. Het bestaat dit jaar namelijk 200 jaar. De exacte oprichtingsdatum datum is 29 juni 1814. Daarom is 2014 een jubileumjaar. Het vieren ervan is al op 1 februari jl. begonnen in het Museum Catharijneconvent in Utrecht, samen met vele vrijwilligers. We kregen op deze dag al een voorproefje van een tentoonstelling met de titel ‘Thuis in de Bijbel’. Dat is een tentoonstelling die het NBG samen met het Catharijneconvent heeft georganiseerd. In het verleden werden de geschiedenissen uit de Bijbel, van generatie op generatie aan elkaar doorgegeven. In de Lage Landen hebben kunstenaars in de 16e en de 17e eeuw hun eigen decor van dorp of stad gebruikt voor het weergeven van de geschiedenissen uit de Bijbel. Deze tentoonstelling ‘Thuis in de Bijbel’ brengt dat opnieuw onder de aandacht. De tentoonstelling is er nog tot en met 10 augustus a.s. Een aanrader! De missie van het NBG is dat in Nederland, maar ook elders in de wereld ieder een bijbel in zijn bezit heeft en dat deze bijbel ook wordt gebruikt.

Bijbelvertaling

Ook het vertalen van de Bijbel behoort tot het werkterrein van het NBG. In 2004 werd de Nieuwe Bijbelvertaling uitgebracht. En in oktober a.s. komt een nieuwe vertaling uit, namelijk de ‘Bijbel in Gewone Taal’ (BGT). Sinds 2006 zijn vertalers van het NBG begonnen met deze bijbelvertaling. Het gaat om een bijbel die toegankelijk is voor iedereen, voorzien van duidelijke tekstverdeling en heldere verbanden. Via de website www.bijbelingewonetaal.nl kunt u al kennismaken met teksten uit deze vertaling. Het is voor het eerst dat in Nederland op deze uitgangspunten zo’n vertaling wordt gemaakt. We hopen dat door deze vertaling velen met Gods Woord de Bijbel in aanraking komen en daardoor Jezus Christus zullen leren kennen als hun Verlosser. De Bijbel in Gewone Taal is gereed, maar ligt nu bij uitgerverij Jongbloed in Heerenveen. Namens de werkgroep NBG afd. Arnhem, Cor van der Werf, voorzitter

Nieuws uit de Protestantse Kerk Nederland Nieuwe website Kerk in Actie

Sinds 22 april 2014 is de nieuwe website van Kerk in Actie online. Het is voor Kerk in Actie van groot belang dat de nieuwe website ook goed geschikt is voor mobiel gebruik. Voortaan zijn nieuwsberichten, maar ook weblogs, reisverslagen en persoonlijke verhalen direct te vinden op www.kerkinactie.nl/actueel. Diakenen kunnen voor hen belangrijke informatie vinden op www.kerkinactie.nl/diaken: nieuws, agenda, het vakblad Diakonia, de nieuwsbrief, de meest recente collecte, diaconale thema’s, veel gestelde vragen, de link naar het diaconaal platform op LinkedIn. ZWO-groepen vinden belangrijke informatie op Kom in actie, maar speciaal voor hen is er www.kerkinactie.nl/zwo.

Tien jaar Protestantse Kerk in Nederland

Tien jaar geleden, op 1 mei 2004 verenigden de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk zich officieel tot de Protestantse Kerk in Nederland. Dit tienjarig bestaan wordt op zondag 14 september 2014 gevierd met een speciale kerkdienst, in De Fontein te Nijkerk. Het thema van de kerkdienst sluit aan bij de Startzondag van 2014: Met hart en ziel - Vieren en verbinden. Er is bewust voor gekozen om deze viering te houden in een nieuw kerkgebouw (2011). Zo wordt de toekomstgerichtheid van de Protestantse Kerk gesymboliseerd. Deze viering wordt uitgezonden op televisie. PKN-leden willen verdergaande kerkfusie Ter gelegenheid van dit tienjarige bestaan van de PKN, ondervroeg het Nederlands Dagblad bijna achthonderd abonnees die lid zijn van de Protestantse Kerk. Een kwart van de PKN-leden vindt dat hun kerkgenootschap met álle christelijke kerken in Nederland mag fuseren. Bijna zestig procent van de kerkleden is wel enthousiast over verdere fusie, maar niet met alle kerken. Vooral samengaan met de Christelijke Gereformeerde Kerken (72 procent), de Nederlands Gereformeerde Kerken (65 procent) en de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) (64 procent) is populair. Voor de leiding van het kerkgenootschap zijn de cijfers een steun in de rug. De Protestantse Kerk ziet voor zichzelf een taak weggelegd om samenwerking tussen kerken te bevorderen. Scriba Arjan Plaisier, voorman van de Protestantse Kerk, laat in een reactie in het Nederlands Dagblad weten dat hij niet meteen een fusie met andere kerken voor zich ziet. Een vorm van samenwerking waarbij kerken elkaar volledig erkennen maar tegelijk zelfstandig blijven acht hij eerder haalbaar. ‘Ik heb geen blauwdruk hoe een dergelijke federatie eruit moet zien. Zo’n samenwerking is voor mij wel een tussenstap op weg naar fusie.’ Lees meer op www.pkn.nl/actueel, bericht d.d. 13 mei 2014

Ander Nieuws Paus reist zonder kogelvrije auto

Paus Franciscus ziet af van een auto met kogelvrij glas om zo dicht mogelijk bij de mensen te kunnen zijn tijdens zijn bezoek in het weekend van 25 mei aan het Heilige Land. Dat heeft het Vaticaan bekendgemaakt. Op de persconferentie met informatie over het bezoek werd gezegd dat niet alleen de leiders van de belangrijkste christelijke kerken, maar voor het eerst ook een rabbijn en een imam hem op zijn reis zullen vergezellen. De paus kent beiden nog uit de tijd dat hij aartsbisschop was van Buenos Aires. “Daarmee onderstreept hij ook het belang van de interreligieuze dialoog”, legde Federico Lombardi, directeur van de persdienst van het Vaticaan, uit. De pausreis naar Jordanië, Israël en de Palestijnse gebieden vindt plaats van 24 tot 26 mei. De verplaatsing naar Bethlehem, in Palestijns gebied, wordt gemaakt per helikopter. Federico Lombardi: “De paus maakt gebruik van een open pausmobiel en een gewone wagen. De plaatselijke veiligheidsverantwoordelijken zullen zijn verzoek in overweging nemen.” De paus ontmoet op zijn reis overigens zowel premier Benjamin Netanyahu als de Palestijnse president Abbas. Voor ontmoetingen met niet-christelijke religieuze leiders is er dit keer slechts weinig tijd ingeruimd, omdat het pausbezoek beperkt is tot drie dagen. Bron: Kerknet 23

Ouderenzorg zoals u dat wenst

Zorgcentrum Vreedenhoff is gelegen in een bosrijke omgeving in Arnhem aan de Velperweg. Het biedt 235 ouderen aangename woonruimte en uitstekende verzorging, waaronder een aparte Woonafdeling Dementie. Thuiswonende ouderen vinden bij Vreedenhoff voorzieningen als Dagverzorging, Dagopvang Dementie en Thuiszorg. Voor al haar cliënten organiseert Vreedenhoff talrijke activiteiten om het verblijf in het zorgcentrum zo aangenaam mogelijk te maken. Maatstaf voor zorg en aandacht is de vraag van de bewoner zelf; altijd wordt gekeken naar wat hij of zij zelf kan. Gemotiveerde verzorgenden, verpleegkundigen en activiteitenbegeleiders staan hiervoor garant. Verder werkt Vreedenhoff met eigen deskundigen als een gerontopsycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut en geestelijk verzorger. Vreedenhoff is een christelijke instelling, geworteld in de protestantse traditie wordt de oecumene een warm hart toegedragen en staat open voor elke levensopvatting. Meer informatie en contact: Vreedenhoff, Esperantolaan 2, 6824 LV Arnhem 026 – 384 65 00 [email protected] www.vreedenhoff.nl

FRANSEN BV 026 - 364 86 44 Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf

EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.

Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl

[email protected]

Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.

We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl

KENNIS EN ERVARING, BIJ U IN DE BUURT! Aan een eerste vrijblijvend gesprek zijn geen kosten verbonden. NOTARISKANTOOR OCKHUYSEN Kronenburgsingel 60, 6831 gx Arnhem tel. 026 – 320 10 00 www.notarisockhuysen.nl