Kerkperspectief Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

29e jaargang nr. 10

zaterdag 16 augustus 2014

Kerkperspectief Verschijnt 16x per jaar

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

Een gedicht voor allen die op reis gingen... voor allen die achterbleven... zijn lachend gezicht verdwijnt en zij ziet enkel nog een hand die zwaait hem wacht een verre reis en zij, zij wacht op hem een ingelast journaal, het nieuws dringt binnen en verwoest een toekomst voor hen beiden wist met enkele woorden zijn leven uit zij zoekt verblind door tranen zijn handen zijn gezicht maar hij is bloed verwrongen staal dode mensen beklemmend leeg de grote hal waar hij vertrok bij de gesloten poort voelt zij de kilte van de waarheid de dood

elk nieuwsbericht verwondt opnieuw haar hart zij ziet hoe vreemden zwarte zakken dragen, zij ziet de trein waar zij zijn dode lichaam weet de nacht genadig sluit zich om haar heen geeft beelden van zijn lachende gezicht zijn opgestoken hand en neemt haar even mee tot het besef het weten van zijn dood in alle hevigheid haar overspoelt zijn beeld verdrijft zij huilt en huilt en huilt… Gerda Boevé 17 juli 2014

1

Colofon Kerkperspectief

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem verschijnt 16x per jaar

Kopijdatum: maandag 25 augustus - 18.00 uur. Kopij voor Kerkperspectief nr. 11 (van 6 september - 27 september 2014) bij voorkeur mailen naar: [email protected]

Wijknieuws

Aanleveren via de wijkredacties. De namen en adressen staan vermeld in de koppen bij de wijkberichten.

Redactie

Het blad dat voor u ligt, heeft deze maand een sobere uitvoering. Het is heel moeilijk om uitbundig te zijn als zo’n vreselijke ramp ons land heeft getroffen. Het beheerst sinds die 17e juli nog steeds het nieuws. En terecht. Het is een daad van terreur, een oorlogshandeling. Een goede kennis van me, Gerda Boevé uit Gendringen, schreef in diezelfde week het indringende gedicht dat u op de voorpagina vindt. De televisiebeelden op de nationale dag van rouw zullen we nooit meer kunnen vergeten. Het kerkblad is deze keer ook sober, omdat er nog veel mensen op vakantie zijn, omdat er op dit moment niet veel activiteiten in de wijken zijn. Maar we leven in een tijd van de moderne media, dus enkele scribenten hebben hun bijdrage vanuit het hotel of de caravan naar ons toegemaild. Hulde! We zouden ook graag regelmatig een interview plaatsen. Daarom is de redactie op zoek naar een of meerdere mensen die het leuk vindt om zo nu en dan iemand te interviewen.

Adverteren in Kerkperspectief

Een heugelijk bericht kregen we van de commissie die de Zijpvieringen voorbereidt: ze gaan met ingang van 24 augustus hun vieringen houden in de prachtig gerenoveerde kapel van het voormalige Elisabeth’s Gasthuis. Deze Elisabeth Kapel staat aan de Zwarteweg, dus achter de Utrechtseweg. De vieringen beginnen om 11.00 uur. Ook namens ons van harte gefeliciteerd met deze nieuwe vierplaats. Meer info, ook over hun andere activiteiten, staat op: www.dezijp.nl

Website: www.kerkperspectief.nl Drukwerk: Digidruk Vandenhul BV

De Algemene Kerkenraad nodigt u uit om met hen mee te denken over de invulling van het vervolgtraject. Op de website www.kerkperspectief.nl vindt u alle informatie over de toekomstige plaatselijke regeling, compleet met bijlagen.

Menno Leistra (tel. 0575-845930), Rita Hop, Theo van Loenen, Henny Kalisvaart (eindredactie/lay-out).

Abonnementen

W.A. van Woerkens, telefoon: 026–3811103 e-mail: [email protected] Kosten: Jaarabonnement: € 21,50 Digitaal abonnement: € 11,50 ING rekening: NL72INGB0002571164 Info: W.A. van Woerkens, telefoon: 026-3811103, e-mail: [email protected]

Kerkelijk Bureau PGA Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-4420987 e-mail: [email protected] Geopend: elke werkdag 9.00 - 12.30 uur

Bankrekeningen PGA

voor vrijwillige bijdragen: NL96FVLB0635817187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem. voor overige: NL63FVLB0699642132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem.

Diaconaal bureau

Diaconaal consulenten/secretaris: Margriet Kok, Nancy Spiele en Alie Teunissen Zijpendaalseweg 57, 6814 CD Arnhem telefoon: 026-3512201 e-mail: [email protected] website: www.diaconiearnhem.nl

Bankrekeningen diaconie

voor vrijwillige bijdrage: NL78FVLB0225387522 t.n.v. College van Diakenen Arnhem o.v.v. vrijwillige bijdrage 2014. Voor overige giften: NL33FVLB0635800667 t.n.v. College van Diakenen Arnhem. 2

Van de redactie

Hartelijke groeten, ook van de andere redactieleden, en weer veel genoegen bij het lezen van deze Kerkperspectief. Henny Kalisvaart, eindredacteur. Bij de achterkant: er zijn helaas weer minder advertenties, dus ook minder inkomsten voor het kerkblad. Wellicht weet u nog iemand die in ons blad wil adverteren? We houden ons aanbevolen.

Data Kerkperspectief 2014 - 2015 Nr 11 12 13 14 15 16 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Kopijdatum 25 augustus 2014 15 september 2014 6 oktober 2014 27 oktober 2014 17 november 2014 8 december 2014

Verschijningsdatum 6 september 2014 startzondag 27 september 2014 18 oktober 2014 8 november 2014 29 november 2014 Advent 20 december 2014 Kerst

12 januari 2015 2 februari 2015 23 februari 2015 16 maart 2015 7 april 2015 ! 27 april 2015 18 mei 2015 8 juni 2015 29 juni 2015

24 januari 2015 14 februari 2015 7 maart 2015 28 maart 2015 Pasen 18 april 2015 9 mei 2015 30 mei 2015 He - Pi 20 juni 2015 11 juli 2015

Voor het voetlicht

Psalm 91- Het blijft een nazeggen van de Eerste en de Laatste.

1.Wie in de schuilplaats van de Allerhoogsten is gezeten, overnacht in de schaduw van de Almachtigen. Voor de kerk is de Allerhoogste tegelijk de Allerdiepste. De Schepper wordt tegelijk de Verlosser via Zijn lijden. Christus kende die schuilplaats van de Vader, van daaruit leefde en sprak de Heer. Gods veiligheid had Jezus nodig voor Zijn dienst. Trouw en in gehoozaamheid aan de Vader en tegelijk voor de mens, voor de kerk. 2. Ik zeg tot de Here: Mijn toevlucht en mijn vesting, mijn God, op wie ik vertrouw. Geen mens kan direct zich zo uitspreken tot de Here. Onze weg is via Hem. Hij is de weg, de waarheid en het leven. Jezus gaat deze weg voor ons, die dwalen en zoeken. Jezus als mens kan ook in de verzoeking komen en dan neemt de Heer Zijn toevlucht tot Hem. Zoals een mens, die bijna in het water omkomt, zich tracht te bewegen tot een droge plaats. En dat is in onze wereld zowel letterlijk als geestelijk waar. De gelovige mag zich soms als een geredde dankbaar voelen. 3. Want Hij is het, die u redt van de strik van de vogelvangers, van de verderfelijke pest. De profeet van de psalm weet het. En hij zegt hardop wat hij weet. God is een redder van de mens die mensen tracht te vangen in zijn netten. Dat zijn de baasjes of de machtigen die mensen misbruiken voor het eigen doel en voordeel. Om als mens te blijven leven in alle situaties wordt niet eenvoudig. Mensen kunnen elkaar grondig verzieken qua opvoeding, op school, op bedrijf en in de politiek. Hij is het, die u redt. Telkens opnieuw en dat ons hele leven lang. Een levend geloof moet ook levend blijven. 4. Met zijn vlerken beschermt Hij u, en onder zijn vleugelen vindt gij een toevlucht. Als de Here wil beschermen is Hem geen middel te vreemd. Het leven van de gelovige is voortdurend in bedreiging, zowel van binnen als van buiten. Zoals de adelaar met zijn vleugels zijn jong beschermt, zo wordt Jezus beschermd opdat Hij zijn offer kan volbrengen. Door Hem wordt de kerk niet zelfverzekerd, want wat zij heeft, dat heeft zij ontvangen. Genade is voor haar, en niet door haar. De gemeente behoude tederheid. Zijn trouw is schild en pantser. Wat is de mens? Gods trouw weerhoudt de pijlen en de ziel is door Hem gevoed. Hoe zwak is de mens op zichzelf ? 5. Gij hebt niet te vrezen voor de verschrikking van de nacht, voor de pijl die op de dag vliegt; Hoe gevaarlijk, zelfs levenbedreigend is het leven. En toch heeft Jezus Zijn weg volbracht. Wachten tot het goede moment is een zware opgave. Hoe moeilijk is soms onze nacht? En hoe angstig op de dag? En zo is de mens. Altijd heeft de mens te hopen op een goede Beschermer. 6. voor de pest, die in het duister rondwaart, voor het verderf, dat op de middag vernielt. Het leven wordt niet gemakkelijk door de psalm voorgesteld. Maar wel levensecht. Want een onbekend geluid in de nacht verstoort reeds. En hoe gemakkelijk valt een middag in duigen. Is ook ons leven zo bedreigd, is het permanent een oorlogssituatie? Jezus’ leven had veel weg van een gevaarlijke strijd. Dag en nacht. Juist door de wonderlijke vleugels van de Here kon Hij het ene nodige doen. En dat is voldoende. 7. Al vallen er duizend aan uw zijde, en tienduizend aan uw rechterhand, tot u zal het niet genaken; Jezus’ weg is voor ons zwaarder, meedogenlozer dan onze wegen na het horen ervan. Christus is Gods wijsheid. Een woord uit 1 Kor. 1:30. Rondom Hem vielen mensen weg en om. Hij had tenslotte alleen de wijnpers te betreden. 8. slechts zult gij het met uw ogen aanschouwen, en de vergelding aan de goddelozen zien. De val van de kwaadwillende mens, die geen vergeving zoekt noch

In deze rubriek laten predikanten en andere kerkleden iets zien van wat hen bezighoudt en wat ze graag met de kerkleden Arnhem-breed willen delen. vraagt, is vreselijk. Jezus heeft hen moeten aanschouwen. Maar Hij heeft de weg van Gods liefde naar de wereld getoond. Door Hem kan veel anders. 9. Want Gij, o Here, zijt mijn toevlucht. Het levensreddend refrein, ook van psalm 91. De nood is telkens en de angst eveneens. De gang is vreselijk. Jes. 53 heeft het verwoord en het Evangelie toont het de kerk aller tijden. Of de kerk talrijk dan wel een zuchtje is. De Allerhoogste hebt gij tot uw schutse gesteld; 10. geen onheil zal u treffen, en geen plaag zal uw tent naderen; De kerk als tent zal onze plaats aangeven. Mobiel om levend te blijven om te horen van die ondoorgrondelijke wijsheid van de Here, die via de weg van de Zoon het de vorige en de huidige en de volgende wil laten horen. De weg van het heil door Hem tot stand gebracht voor de mens. De Allerhoogste, die dus zeer hoog woont en die zeer laag ziet. Aldus psalm 113. 11. want Hij zal aangaande u zijn engelen gebieden, dat zij u behoeden op al uw wegen; En zo heeft de Here zijn helpers. Wie dat zijn zullen wij gaandeweg bemerken. Zij komen niet in de krant. Maar zij behoeden ons op al onze wegen. Hetzij met eten, vervoer, geduld of praktisch advies. 12. op de handen zullen zij u dragen, opdat gij uw voet niet aan een steen stoot. Een vreemde weg ging onze Heer. Hij voltooide Zijn weg, Zijn kruisweg ongehinderd ofschoon vol hindernissen. Gods wegen zijn niet naar onze wensen of volgens onze gedachten. Alles anders. En heilzamer voor de mens. We spellen toch een lied, tevens gebed uit de Heilige Schrift. Dat Woord is levend, ofschoon dood geweest, maar heeft de sleutels ter opening van het geslotene. 13. Op leeuw en adder zult gij treden, jonge leeuw en slang zult gij vertrappen. Het zaad van de vrouw zal de kop van de slang vermorzelen. Dat is het werk van de nieuwe Adam. Het kwaad verslaan door het kruis. Alles staat in de psalm nog in de windselen. De slang wordt al wel vertrapt, maar nog niet gedood. De Vervuller van wet en profeten is in aantocht. 14. Omdat hij Mij zeer bemint, zal Ik hem bevrijden; Ik zal hem beschutten, omdat hij mijn naam kent. God zelf spreekt tot hem. De aangesprokene is zijn beminde. Zijn geliefde Zoon waarin Hij Zijn welbehagen heeft. En de zeer beminde kent Gods Naam. Hij verstaat de bewegingen der eeuwen, die aanstaande zijn. De Verlosser zal beschut worden bij zijn opdracht en dienstvervulling. Want hij kent en verstaat Gods Naam. Dat blijkt uit het Onze Vader. Immers Uw Naam worde geheiligd. D.w.z. Uw Naam wordt door Jezus gedaan. Dat is het Evangelie. 15. Roept hij Mij aan, Ik zal hem antwoorden; Ik zal in de benauwdheid bij hem zijn, Ik zal hem uitredden en tot ere brengen. Eerder had God tot Mozes gezegd: Ik ben, die Ik ben. Ex. 2:13. Nu horen wij van de omgang van Hem met Zijn beminde. Als deze in zijn pijn roept tot Hem, dan zal Hij zelf erbij zijn. En uitredden uit het verderf en de dood. Dat is bidden, voor ons allen heel moeilijk als alles onmogelijk schijnt. In nood is dat gebed ons te zwaar. Gelukkig mogen wij horen dat de kerk en de gemeente een voorbidder heeft. 16. Met lengte van dagen zal Ik hem verzadigen, en Ik zal hem mijn heil doen zien. Zeg in nood en vreugde: Hem alleen komt de eer toe. Want God zal het leven van zijn zeer beminde verlengen. En dat heeft de Here gedaan in het eeuwig leven van zijn geliefde Zoon. ds. C.J. Kraai Gebruikt werd de NBG 1951 vertaling.

3

De eerste dag

Zondag 17 augustus - Jesaja 56: 1-7 en Matteüs 15: 21-28 Een andere vertaling van het bijbelse woord voor geloven is: vertrouwen. Leven uit vertrouwen wakkert de hoop aan en doet het vuur van de liefde oplaaien. De Kanaänitische vrouw, die Jezus aanspreekt heeft het in zich: vertrouwen! De liefde voor haar kind, de hoop op deze rabbi doet haar haar plaats als buitenstaander, als vrouw ook, vergeten. Ze eist de aandacht van Jezus. En dan bepaalt zij Jezus bij de grenzeloosheid van Gods ontferming. Jezus probeert haar in eerste instantie van zich af te schudden. Hij is immers gekomen voor de kinderen Israëls, met hun traditie van Tora en Profeten. Hen wil Hij leiden op de weg van het geloof. Maar de tekst uit Jesaja (56:7) wordt hier ook aan hem als nieuw geopenbaard, waar God zegt: ‘Mijn tempel zal heten huis van gebed voor alle volken’. Jezus ervaart hier wat het is om te keren op je schreden. Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald! De weg van God, van geloof en vertrouwen wordt Hem hier herinnerd door een vrouw, een vreemdelinge. En Jezus prijst haar om haar logica; de honden profiteren altijd van wat er van de tafel valt. Deze kruimels zullen voldoende zijn. Dat is een groot geloof. Zo wordt ook Jezus hier bevrijd. God werkt in en door mensen. Zondag 24 augustus - Jesaja 51: 1-6 en Matteüs 16: 21-27 ‘God verhoede het!’ is de reactie van Petrus, als Jezus aangeeft gedood te zullen worden Deze voorzegging gaat helemaal in tegen het visioen dat juist Jezus bij Petrus heeft losgemaakt; Gods perspectief van vrede. Goed leven voor allen, rechtvaardigheid. Hoe kan Jezus deze reactie dan ervaren als van Satan zelf? Jezus reageert fel: ‘Ga achter mij, Satan’. Daarmee zeggend: ‘Je beneemt me het zicht op de enige goede weg!’ Petrus spreekt Jezus hier aan met Kyrios: ‘Heer’.Dat is een titel waarmee hij Jezus ver-heer-lijkt, er spreekt ontzag uit die naam. Jezus spreekt Petrus aan met ‘Satan’, verleider, degene die je uit balans brengt, van de goede weg af. Dat is het conflictniveau dat hier aan de orde is: het gevecht tussen God en het Kwaad. Dit is het dilemma dat voor Jezus telkens weer de kop opsteekt. Tot in Getsemané toe, blijft het Hem achtervolgen. Welke weg kies ik! Jezelf verliezen, je eigen perspectief op wat goed leven voor jou is, loslaten en die ongeweten weg gaan, die weg die voorbij jouw eigen horizon reikt. Het lijkt paradoxaal, de weg die Jezus hier wil gaan en …die Hij van zijn volgelingen vraagt. Het gaat dwars in tegen ons verlangen naar veiligheid en geborgenheid. Wat maakt Jezus zo scherp tegen zijn leerlingen? ‘God zal wel voorzien’, is dat het wat Jezus zo ergert? Daagt Jezus daarmee ook ons uit door dit verhaal? Ook wij zijn zo moeilijk uit onze comfortzone te krijgen. Waar het om gaat is de verleiding dat je het middelpunt van je eigen comfortabele wereld wordt. Dat jouw eigen verlangens en behoeften dominant worden, daarin schuilt het Boze, het kwaad. Een heilloze wereld vol van de strijd van de grote ego’s; van de machthebbers. Maar ook de kleine mensen, kiezend voor zichzelf. Zij proberen vast te houden wat ze hebben, kunnen niet los laten, kunnen geen ruimte bieden aan een ander. Jezus weet van de onzekerheid van zijn leerlingen, het is zo menselijk. Maar wat Hij van zijn leerlingen vraagt is, dat ze hoe dan ook, zich bewust zijn van de keuzes die ze maken. Ook van de keuze die Jezus maakt. Dan zal de God van Jezus ook hun God blijken te zijn. Dan zal het duidelijk worden; het verschil tussen God en het Kwaad. Het is de God van Jesaja, die God van de Messiaanse beweging, die mensen vraagt om zich heen te kijken en op weg te gaan met niets anders dan de Woorden van God als kompas. 4

Zondag 31 augustus - Jeremia 7: 23-28 en Matteüs 17: 14-20 Jezus wordt meer en meer ongeduldig vanwege het ongeloof van zijn leerlingen. Het kost waarschijnlijk weinig moeite om ons te herkennen in wat Jezus zijn leerlingen verwijt. Hoe vaak schieten ook wij tekort in vertrouwen, juist als het erop aan komt? Is het van een soort halsstarrigheid waar Jeremia al tegen ageerde? Wanneer Jezus het tafereel aanschouwt van de radeloze vader en de leerlingen die met de situatie geen raad weten, breekt het hem op. Is dan alles wat Hij zijn leerlingen wil leren, vergeefse moeite? In navolging van de profeten staat bij Jezus maar één ding voorop; mensen meenemen in dat visioen van vrede, in dat plan van God, dat deze wereld omkeert en mensen bevrijdt van wat hen klein en angstig maakt, bevrijdt van alles waardoor ze niet tot hun recht komen. Het leven van kleine, moedeloze mensen is omkeerbaar. Dat is wat Jezus verkondigt in woord en daad. Wat daarvoor nodig is, is vertrouwen, geloof. De overwinning van de zachte krachten. Gaat het in dit verhaal, over de jongen die soms in het water en dan weer in het vuur dreigt te vallen, niet ook over onszelf? Lukt het ons vaak ook niet om de demonen, de levensbedreigende machten, die ons klein houden, ons tegenhouden om volop te leven, uit te bannen? Voelen ook wij ons niet vaak gevangen in onmacht om ons leven te veranderen? Dit is de spirituele kracht van de Bijbel, die in beeldtaal van langgeleden ons nog steeds dezelfde waarheid wil verkondigen. Jezus laat zijn leerlingen niet vallen, hij gaat met hen door. Hij is hen voorgegaan en zo gaat hij ook ons voor; de kracht van liefde, van barmhartigheid van vrede en bevrijding is sterker dan de kracht van vernietiging. Dat is een wijsheid van alle tijden en van alle plaatsen. Als mensen zich bewust worden van deze levenskracht, als zij dit geloof gestalte kunnen geven, niet alleen in woorden, maar vooral ook door hun daden, dan komen bergen van onverzettelijkheid in beweging. Anja Vogelzang

Augustus 2014

Alle zeven dagen

za 16 Psalm 119:57-64 Belofte zo 17 Nehemia 12:27-43 Feeststoeten ma 18 Nehemia 12:44-13:3 Onderscheid di 19 Nehemia 13:4-14 Uithuiszetting wo 20 Nehemia 13:15-22 Herstel van de sabbat do 21 Nehemia 13:23-31 Gemengde huwelijken verboden vr 22 Psalm 119:65-72 Oordeelsvorming za 23 Matteüs 16:1-12 Waarschuwing zo 24 Matteüs 16:13-28 Geloof en onbegrip ma 25 Spreuken 4:1-9 Wijs met wijsheid di 26 Spreuken 4:10-19 Licht en donker wo 27 Spreuken 4:20-27 Vaderlijk do 28 Spreuken 5:1-14 Een gewaarschuwd man telt voor twee vr 29 Spreuken 5:15-23 Wees trouw za 30 Psalm 119:73-80 Medelijden gevraagd zo 31 Spreuken 6:1-11 Blijf actief

September 2014 ma 1 di 2 wo 3 do 4 vr 5 za 6 zo 7 ma 8

Spreuken 6:12-19 Spreuken 6:20-35 Spreuken 7:1-27 Psalm 119:81-88 Matteüs 17:1-8 Matteüs 17:9-13 Matteüs 17:14-23 Matteüs 17:24-27

Wees betrouwbaar Vreemdgaan is gevaarlijk Laat je niet verleiden Smachten naar redding Feest van herkenning Elia en Johannes Zwakte en kracht Belasting betaald

Nieuws uit de Algemene Kerkenraad Bericht van de algemene kerkenraad. Doet u mee? Na een traject van twee jaar, met als laatste etappes het voorgenomen besluit van de algemene kerkenraad, de gemeenteavond op 17 juni en de reacties van de wijkkerkenraden daarna, heeft de algemene kerkenraad op 7 juli definitief fiat gegeven aan de nieuwe plaatselijke regeling. In een eerder nummer van Kerkperspectief heeft u al kunnen lezen wat dit in grote lijnen inhoudt. Nu het proces van beleidsvorming na twee jaar ten einde is zal de algemene kerkenraad op 1 september afscheid nemen van ds. Wim Kievit, die dat proces al die tijd vakkundig heeft begeleid. Om het beleid te implementeren, te zorgen dat het nieuwe beleid ook daadwerkelijk uitgevoerd zal worden en onze gemeente daarin te begeleiden, heeft de algemene kerkenraad in overleg met het werkteam een beleidsimplementator aangetrokken, dhr. John Kerseboom. Hij zal zich in de eerste tijd voornamelijk bezighouden met: • Impementatie van de nieuwe structuur • het coachen van het werkteam in de nieuwe werkwijze • het inrichten en resultaatgericht begeleiden van de taakgroepen (communicatie, jeugd & jongeren, missionair werk en vorming & toerusting) • inhoud geven aan het inspiratiefonds We willen graag een kerk van alle leden zijn, en daarom nodigt de algemene kerkenraad iedereen, dus ook u, uit om na te denken over wat u zou kunnen doen binnen de PGA, zoals die in de nieuwe structuur vorm krijgt. Misschien heeft u een vernieuwend idee over kerk zijn. Misschien is een plek in een van de taakgroepen iets voor u? Hebt u ideeën voor vorming & toerusting? Of wilt u graag meedenken over onze missionaire taak in de stad? Bent u wijkkerkenraadslid en wilt u in deze nieuwe structuur meepraten en -beslissen als lid in de algemene kerkenraad? Wat past er bij u? En laten we niet vergeten: er zijn natuurlijk ook altijd de taken rond de kerkdiensten en het pastoraat, die nog steeds onder verantwoordelijkheid van de wijkgemeente vallen. Ook voor die taken zijn natuurlijk mensen nodig. Voor vragen kunt u contact opnemen met de wijkkerkenraad of mailen met de scriba, Lyska van der Elst ([email protected] ).

Bidden voor nabestaanden Ds. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland over de vliegtuigramp Diepe rouw is op velen gevallen. Een Boeing met 283 passagiers en 15 bemanningsleden is ter aarde gestort. Neergeschoten door een raket, zoals de berichtgeving nu lijkt uit te wijzen. Onder de slachtoffers veel Nederlanders. Woorden schieten te kort. Mensen, op weg naar hun bestemming, vinden onverhoeds de dood. Wij zijn allen diep geschokt. We denken aan de nabestaanden. Aan de momenten van hoop en vrees. Van de verbijstering als blijkt dat een geliefde, een familielid, een vriend, een kennis onder de omgekomenen is aangetroffen. Hoe is dit mogelijk? In wat voor wereld leven wij? Een wereld die er niet veiliger op wordt. Waar veel geweld is, waar wapens in verkeerde handen kunnen komen, waar chaos en strijd voor gevaar zorgen, waar ondanks veiligheidsmaatregelen mensen nergens meer veilig lijken te zijn. Zo is het altijd geweest, en het lijkt erop dat dit alleen maar ernstiger vormen aanneemt. Woorden schieten te kort. Wij denken aan de nabestaanden. En bidden voor hen. Wij zullen dat ook doen, zondag, wanneer we als gemeente samenkomen. Als we het ‘Heer, ontferm U’ bidden. Wellicht door dan ook namen te noemen. Van omgekomen mensen. Van nabestaanden. Want als er mensen en families lijden, dan lijden we allen mee. ds. Arjan Plaisier, 17 juli 2014 5

Collectenopbrengsten PGA 22 juni 2014

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 119,59 Diaconessenkerk 54,56 Bethlehemkerk 103,28 Salvatorkerk 197,36 De Kandelaar 57,55 Bonifatiuskerk 49,66 Totaal 582,00 29 juni 2014

(bedragen in euro’s)

1e collecte: Diaconie 3e collecte: Onderhoud gebouwen

2e collecte 114,02 33,75 92,46 153,32 50,05 47,60 491,20

3e collecte 77,59 21,21 62,76 126,65 41,75 64,50 394,46

1e collecte: door wijk te bepalen diaconaal doel

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 112,40 Diaconessenkerk 115,86 Siongemeenschap 62,32 Bethlehemkerk 303,37 Salvatorkerk 94,77 De Kandelaar 133,06 Bonifatiuskerk 75,57 Totaal 897,35

3e collecte: Onderhoud gebouwen

2e collecte 55,70 69,54 27,57 89,22 62,05 64,30 71,00 439,38

3e collecte 48,56 64,59 21,20 71,18 47,57 41,50 81,80 376,40

6 juli 2014

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: JOP - jeugdwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 61,05 Siongemeenschap 24,85 Bethlehemkerk 96,01 De Kandelaar 154,39 Bonifatiuskerk 68,70 Totaal 405,00

2e collecte 72,90 30,00 71,96 108,95 69,75 353,56

3e collecte 40,45 11,65 59,93 79,52 75,45 267,00

13 juli 2014

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Diaconessenkerk 84,60 Siongemeenschap 46,40 Bethlehemkerk 147,74 Salvatorkerk 141,00 Bonifatiuskerk 86,70 Totaal 506,44

2e collecte 63,17 19,80 97,30 104,21 78,25 362,73

3e collecte 52,74 16,70 71,27 74,12 83,57 298,40

20 juli 2014

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 62,40 Diaconessenkerk 79,09 Siongemeenschap 32,65 Bethlehemkerk 66,85 De Kandelaar 134,55 Bonifatiuskerk 66,70 Totaal 442,24

2e collecte 45,75 43,10 21,70 68,66 103,10 56,65 338,96

3e collecte 40,99 34,67 26,20 53,22 72,25 67,70 295,03

Aan de slag bij Kerk in Actie! Beste mensen, Vanaf 1 september kom ik in dienst bij Kerk in Actie om mij voor te bereiden op een tweejarige uitzending naar Brazilië binnen het project contextueel Bijbellezen. Kerk in Actie wil graag ook in Nederland met deze methode aan de slag en stuurt daarom verkenners. Naast mij worden er nog drie theologen uitgezonden, naar Colombia, Guatemala en Zuid-Afrika. Deze methode is ontstaan vanuit de bevrijdingstheologie en stelt allereerst de context waarin mensen leven aan de orde om dáárna de Bijbel te gaan lezen. Voor dit werk zal ik bevestigd worden als predikant in algemene dienst. Ik ben altijd met plezier voorgegaan in verschillende wijkgemeentes in Arnhem, heb nog kort gewerkt bij het Arnhems Studentenpastoraat, en het lijkt mij erg leuk om contact te houden gedurende mijn uitzending. Kerk in Actie zoekt ook een aantal gemeentes die willen meeleven. Het lijkt me leuk als jullie daar één van zijn. Kerk in Actie zal de gemeente hier ook voor benaderen in de persoon van de gemeenteadviseur. Hartelijke groet! Sietske Blok

Collectenopbrengsten PGA

(bedragen in euro’s)

27 juli 2014

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 145,65 Diaconessenkerk 64,55 De Kandelaar 141,51 Bonifatiuskerk 68,90 Totaal 420,61

2e collecte 96,18 43,48 99,47 58,46 297,59

3e collecte 91,10 42,48 88,38 77,30 299,26

3 augustus 2014

1e collecte: Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 125,91 Siongemeenschap 28,95 Bethlehemkerk 98,81 Salvatorkerk 144,55 Bonifatiuskerk 60,85 Totaal 459,07

2e collecte 83,06 19,80 61,29 111,03 56,31 331,49

3e collecte 73,46 21,20 51,44 78,04 67,30 291,44

Collectebonnen • Gele bonnen à € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) • Witte bonnen à € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • Groene bonnen à € 2,00 (20 bonnen van € 2,00 = € 40, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau (ma-vr 8.30-12.30) tegen contante betaling. Pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschul-

6

Lege cartridges

digde bedrag op bankrekening NL63FVLB0699642132 van de

Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printer­

Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. kleur en aantal van de

cartridges t.b.v. Kika.

bonnen. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.

PKN-werkgroep ‘Kerk en Israël’ Antisemitisme

Arnhem Student Point

Activiteiten voor studenten in Arnhem en Velp Tien studenten leefden drie dagen als monnik in Schaarsbergen

Arnhem Student Point (ASP) organiseerde 10 tot 13 juli voor studenten uit heel Nederland een ‘kloosterweekend’ in Schaarsbergen waarin ze leefden volgens het ritme van een Benedictijnse monnik. Een uitdaging en tegelijk een experiment: leven in het ritme van een klooster, slapend in tenten op de brink in Schaarsbergen. De studenten uit Noord Holland, Utrecht en Gelderland sliepen in hun eigen tent, hielden om 6.30 uur lauden, mediteerden, kregen workshops, aten in stilte een warm middagmaal, hakten hout voor de pastorie en deden aan studie en verdieping. Om vijf uur was het tijd voor de vespers , gevolgd door een eenvoudige broodmaaltijd in stilte, een wandeling en een goed gesprek, completen en dan vanaf tien uur stilte tot aan het ontbijt. Vier dagen lang een eenvoudige omgeving, geen telefoon en geen alcohol: een simpel leven om te ervaren wat ritme voor invloed heeft op je dagelijks bestaan. De studenten hebben het ervaren als ‘een fundament‘ waar ze weer op verder konden. Het klooster op de brink bij de PKN-kerk in Schaarsbergen vormde in zeer korte tijd een eigen gemeenschap. Die vier dagen leefde de groep met de kloosteruren. De deelnemers sliepen in hun eigen tent en de kerk van de gemeente Schaarsbergen werd gebruikt als de kapel voor deze tijdelijke monniken. Op donderdag kwamen de studenten aan en zetten hun tent op terwijl ze elkaar ontmoeten in die stap naar ritme en stilte. In de avond ging het kloosterleven dan echt van start: stilte, iedere ochtend lauden om 6.30 uur gevolgd door tijd voor reflectie. Daarna afwisseling van lichamelijk werk , sporten of wandelen, geestelijke verdieping en elke avond de avondsluiting waarna de grote stilte weer inging. Er was in dit weldadig ritme plaats voor werken en ontspanning. Er werden klussen op het terrein gedaan zoals hout hakken en onkruid wieden, er was ruimte voor gezellige gesprekken en ook voor ‘kluizenarentijd’. Na vier dagen stapten de deelnemers de wereld weer in met een bijzondere ervaring in hun bagage: een nieuw fundament en een stevige basis. Meer info: [email protected] Didi de Mildt

Het geweld van Moslims tegen Joden is geen toeval schrijft David Suurland in zijn dissertatie. Toen in 2012 de 23-jarige Mohammed Merah gewapend met een geweer en een zorgvuldig gekweekte haat voor Joden in Toulouse een Joodse basisschool binnenging, schoot hij een rabbijn en 3 kinderen dood. Meteen daarna werd op Facebook een groep opgericht waar mensen hun steun konden betuigen aan de dader! Binnen enkele uren hadden tweeduizend Franse moslims hun steun betuigd aan broeder Merah. Dat werden er niet meer omdat de Franse overheid de groep dwong deze site te sluiten. Aanslagen zoals in Toulouse, Brussel en Parijs staan niet op zichzelf. Ze zijn een breedgedragen en diep in de islamitische gemeenschap verankerde Jodenhaat. De grote vraag is dus: waar komt die haat vandaan. Veel moslims haten naar eigen zeggen Joden niet, ze reageren slechts op het onrecht dat Palestijnen wordt aangedaan, maar dit excuus is volkomen ongeloofwaardig omdat zij er ook niet waren toen andere moslims onrecht werd aangedaan, zoals bijv. de moordpartijen van Saddam Hoessein of het moorden van ISIS of al-Qaeda, de Arabische afslachting van zwarte moslims in Dafur. Er moet een andere oorzaak voor deze haat zijn. Het denken over Joden gaat fout in de islamitische denkwereld op het moment dat de Joden Mohammed niet erkennen als profeet. Vanaf dat moment beschrijven de canonieke bronnen van de islam de Joden vrijwel uitsluitend in negatieve termen n.l. dat Joden voor eigen gewin bewust het woord van Allah hebben vervalst, de waarheid verhuld en hun profeten vermoord. De Jood is de vanzelfsprekende vijand van Allah en de islam waarbij de vergelijking met het christelijk antisemitisme evident is. 2000 jaar christelijk antisemitische theologie leverde de Holocaust. Daarom is het naïef te denken dat 1400 jaar islamitisch antisemitisme zonder gevolgen zou zijn. Dat is het dus ook niet. In een grootschalig onderzoek van het PEW instituut in 2010 werd aan moslims van Egypte tot Indonesië gevraagd hoe zij dachten over Joden, dus niet over Israëliërs. Minimaal 95% procent van de bevolking van Egypte, Libanon en Jordanië gaf aan zeer negatief over Joden te denken. In Turkije, Pakistan en Indonesië was dit minimaal 73%. Speciaal te melden dat de enige moslims die overwegend positief over Joden dachten, 54% positief, moslims in Israël waren!!! Door de gevechten tussen Hamas en Israël is het hek van de dam op de sociale media. Daar heeft de Jodenhaat nu de vrije loop. Moslims die oproepen tot het vergassen van Joden of dat Hitler zijn werk niet heeft afgemaakt. Daar waar dit soort gedragingen gemeengoed worden, volgen de intimidaties, bedreigingen en uiteindelijk fysiek geweld. Natuurlijk hebben moslims in Europa ook te maken met racisme. Maar daar waar een moslim zonder angst door een Joodse wijk kan lopen, zal een verstandige Jood met een keppeltje dat niet proberen in een islamitische wijk in Lyon, Antwerpen, Malmö of Berlijn. Je hebt geen Toulouse of Brussel nodig om te beseffen dat intimidatie, racisme en geweld van moslims tegen joden een dagelijks fenomeen is dat niet voortkomt uit toeval. Sophie Oudkerk, namens de commissie Kerk en Israël, afd. Arnhem Bron, NIW , NRC 7

Actualiteiten - Agenda Nieuwe Start van de Zijpvieringen in de Elisabeth Kapel op 24 augustus De vieringen van de Zijp zijn verhuisd in plaats en tijd. 15 jaar lang heeft een privé-eigenaar zijn hart en ziel erin gelegd om de oude ziekenhuiskapel te behouden en op te knappen aan de hand van oude foto’s. Het is prachtig geworden. En tegelijkertijd is de accommodatie gemoderniseerd. Na overleg kwam er een kans voor de vieringen van de Zijp om daar te vieren, op een andere tijd: 11.00 uur in de ochtend, een wens van velen. Op 24 augustus beginnen we met een feestelijke viering. Als thema kozen we voor onze kernwaarden: muziek, en zang, poëzie en verhalen uit de schrift. Ditmaal staat psalm 33 (vrij van Oosterhuis) centraal: Liefde begint met zingen Zing je lied, mijn stem... En altijd komt uw woord En komt het goed Gij wijkt niet af van Uw hart Het Zijpkoor begeleidt en staat onder leiding van Elin Meijnen, met pianiste Marianne Ratajski. Datum: 24 augustus Tijd: 11.00 uur Plaats: Elisabeth Kapel, Zwarteweg 25, 6812 BA Arnhem Voorgangers: Rita Hoeve en Moniek Siermann Volgende vieringen (standaard elke 4e zondag van de maand met uitzondering van juli): Datum Tijd Locatie zondag 28 september 11.00 uur Elisabeth Kapel zondag 26 oktober 11.00 uur Elisabeth Kapel zondag 23 november 11.00 uur Elisabeth Kapel

Orgelconcerten in de Eusebiuskerk

Door het jaar heen is er bijna iedere maand een orgelconcert op het befaamde Strumphlerorgel in de Eusebiuskerk. In de zomermaanden juli en augustus zijn er wekelijkse bespelingen op de woensdagavond, aanvang 20.15 uur. De toegang bij de orgelconcerten is gratis. Na afloop kunt u een vrijwillige bijdrage geven. De agenda voor de komende weken is als volgt: 20 augustus: Klaas Stok 27 augustus: Marcus Bergink Zondag 21 september: Speciaal orgelconcert vanwege ‘Herdenking Slag om Arnhem’ door Johan Luijmes. Aanvang: 15.30 uur.

Van harte aanbevolen! 8

Iemand verliezen ……..en toch moet je verder.

Zes themabijeenkomsten rouwverwerking voor lotgenoten in Arnhem-Zuid. Het aanbod is bestemd voor nabestaanden van iemand die is overleden. Dat kan een partner zijn, maar misschien een familielid of heel goede vriend. Voor wie: Voor iedereen: mannen en vrouwen ongeacht leeftijd, afkomst of levensovertuiging. Wanneer: Op maandagmorgen van 10.00 uur tot 11.30 uur. Start op 6 oktober 2014 Waar: Emmaüskapel, Gangulphusplein 5, 6832 AT Arnhem Kosten: Vrijwillige bijdrage voor koffie of thee. Aanmelding: Graag vóór 22 september, per e-mail [email protected] of telefonisch bij een van de onderstaande personen. Begeleiders: Anita Coenraads, 06-15189911 Hubertien Oostdijk-van Andel, 026-3237577 Bernadette Ketelaars, 06-46431784

Stad van compassie

Internationale Oecumenische Conferentie in Arnhem van 11 tot 14 september. Op initiatief van de Raad van Kerken Arnhem zet een groep zich in om door het werven van ambassadeurs van onze stad een stad van compassie te maken. De groep wil Arnhem laten deelnemen aan een internationaal netwerk van compassiesteden. Hierop zal de aandacht van de deelnemers aan de conferentie, die van 11 tot 14 september in Arnhem gehouden zal worden, gericht zijn. Na een korte inleiding op vrijdagmorgen 12 september door Madelinde Krantz in de Walburgiszaal zal dit onderwerp in gespreksgroepen worden uitgediept. ’s Middags worden door de deelnemers bezoeken gebracht aan het Stadspastoraat, het Bezoekerscentrum Zijpendaalseweg, LAVA / Brede School in Klarendal en Van Ede & Partners. Bij al deze groeperingen en ambassadeurs wordt het thema van de conferentie in praktijk gebracht. Diezelfde vrijdagavond is er een concert in de Bethlehemkerk. Zondagmorgen 14 september wordt de conferentie afgesloten met een kerkdienst in de Walburgiskerk, die wordt voorbereid in samenwerking met de OLVé werkgroep. U bent van harte welkom bij de inleiding op 12 september of delen van de conferentie. U kunt inschrijven bij George van Rooij, e-mail: [email protected] Hier kunt u ook tevoren de inleiding van Madelinde Krantz aanvragen, die digitaal verkrijgbaar zal zijn. Als u bereid bent buitenlandse gasten onderdak te bieden, kunt u zich aanmelden via [email protected] Gerrit Koning

Belijdenis doen?

In september start er één belijdeniscatechese voor heel Arnhem vanuit de PGA. Het is de bedoeling om door middel van gesprek aan de hand van een boekje ‘Doornse Catechismus, oude vragen, nieuwe antwoorden’ met elkaar na te denken en te spreken over geloven. Wat komt er zoal aan de orde? Wat is geloven en wie is Jezus, maar ook: heeft God humor, bestaat toeval, kun je de Bijbel in enkele woorden samenvatten? En natuurlijk nog veel meer. Je hoeft nog niet besloten te hebben dat je daadwerkelijk belijdenis gaat doen. Het is voor velen niet meer vanzelfsprekend om aansluiting te zoeken bij een kerkgemeenschap, want waarom zou je dat doen? Daar kunnen we het met elkaar over hebben. Inmiddels hebben al vier mensen aangegeven belangstelling te hebben voor deze catechese, maar er kunnen meer mensen meedoen, graag zelfs. We starten op donderdag 11 september om 20.00 uur in de Opstandingskerk, Rosendaalseweg 505. De overige data staan hieronder (en kunnen we indien nodig in overleg wijzigen). Het zou wel fijn zijn als iedereen in ieder geval de eerste keer aanwezig is. De bijeenkomsten duren tot uiterlijk 22.00 uur en in overleg kan het de volgende keren ook bij één van de deelnemers thuis. Met vriendelijke groet, Elsje Pot Praktische informatie: Aanmelding en extra informatie bij [email protected] Het boekje kost €14,90, graag zelf aanschaffen (als kosten bezwaar zijn even overleggen) Data (alle op de donderdagavond): 2014: 11 september, 9 en 30 oktober, 27 november, 18 december 2015: 15 januari, 5 en 26 februari en 19 maart.

Concert in de Walburgiskerk

Zondag 24 augustus om 15.00 uur treedt Ensemble 285 op in de Walburgiskerk te Arnhem. Ensemble 285 bestaat uit 4 jonge, talentvolle musici: Desirée Kamp (fluit), Mirjam Vierhuizen (viool), Daphne Knoop (altviool), Franke Hoogerkamp (cello). Zij spelen klassieke muziek van oud tot modern, waarbij W.A. Mozart een bijzondere plek in hun hart heeft. Van hem spelen ze het Fluitkwartet in A (KV 298). Daarnaast zijn o.a. C. Debussy en A. Copland te horen. De componist Hugo Bouma heeft speciaal een stuk voor Serenadse 285 gecomponeerd: Ceremonie voor fluitkwartet. Ook dit stuk zal te horen zijn. Als toegang voor dit bijzondere concert wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd. Tevens is er in de Walburgis de tentoonstelling Spiegels van de ziel te zien met werken van kunstenaars van KUNSTportaal en Atelier 23 en Marion Askjaer Veld. Voor meer informatie: www.walburgisarnhem.nl Ton van Gestel

Stadspastoraat Arnhem

Plaats voor bezinning, verdieping en ontmoeting Driekoningendwarsstraat 30 6828 EH Arnhem tel. 3513185 www.stadspastoraatarnhem.nl e-mail: [email protected]

pastor: Ad Boogaard banknr.: NL96INGB0003848804 t.n.v. Stadspastoraat Arnhem

Open Dag Stadspastoraat op 6 september

Het Stadspastoraat Arnhem is een centrum voor bezinning en ontmoeting voor mensen in de stad, kerkelijk of niet, gelovig én ongelovig. Het Stadspastoraat Arnhem is voor iedereen die geïnteresseerd is in spiritualiteit en zingeving en die zich wil verdiepen op het gebied van levensbeschouwing en geloof. Ons aanbod bestaat uit cursussen, workshops en lezingen. Ook is er van maandag t/m vrijdag van 10:00 tot 14:00 uur Open Huis. Iedereen kan dan binnenlopen voor een kop koffie/thee en praatje of gesprek. Of om de nieuwe expositie te bekijken! Op zaterdag 6 september is onze ‘Open Dag’ (eigenlijk alleen een middag!), voor iedereen die ons centrum wil leren kennen en vast wil ‘voorproeven’ van het nieuwe aanbod. Er zijn presentaties van verschillende cursussen, er is gelegenheid tot speeddaten met docenten en er zijn diverse workshops. Ook is er een 2e hands boekenmarkt. De Open Dag begint om 14.00 uur (vanaf 13.30 uur zijn we open) en duurt tot 17.30 uur. Tegen 16.00 uur is de opening van de eerste expositie in het nieuwe seizoen, getiteld ‘Schemerland’, met werk van Mark Groeneveld. Afsluitend is er een drankje en hapje. Zie ook: www.stadspastoraatarnhem.nl. Je vindt het Stadspastoraat Arnhem/De Drie Koningen in de Driekoningendwarsstraat 30 (Spijkerkwartier) in Arnhem. Voor meer informatie: 026 3513185, [email protected]

Expositie ‘Schemerland’

De eerste expositie van het nieuwe seizoen van het Stadspastoraat Arnhem toont werk van Mark Groeneveld: schetsen en illustraties uit (kinder)boeken die hij alleen en met anderen heeft gemaakt. Zijn werk is erg kleurrijk, poëtisch en met een melancholieke inslag. Over de titel vertelt hij: ‘Zo heet één van mijn favoriete kinderboeken, van Astrid Lindgren, geïllustreerd door Marit Törnqvist. Haar werk bewonder ik zeer. Ik houd van de schemering: in deze overgang van dag naar nacht hangt een verzoenende stemming, waarin ik vaak inspiratie vind voor nieuwe tekeningen.’ In ‘schemerland’ verzacht avondlicht de realiteit van alledag. Zo ontstaat er ruimte voor de innerlijke wereld, waarin naast tevredenheid ook angsten en verlangens zijn. Deze innerlijke wereld brengt Mark naar buiten in verhalen en figuren, die in een landschappelijke omgeving geportretteerd worden. Mark Groeneveld (1975) is opgegroeid op een boerderij, bij Ootmarsum. Het Twents coulissen-landschap is duidelijk een inspiratiebron. Vanaf zijn studietijd in Wageningen is hij meer gaan schilderen. In 2003 is hij begonnen met het maken en in eigen beheer uitgeven van kinderboeken, naast zijn werk. Schetsen en illustraties van Mark Groeneveld 6 september t/m 29 oktober Opening van de expositie: zaterdag 6 september, 16.00 uur

“Droom” 9

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag

17 augustus 2014

Zondag

24 augustus 2014

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Diaconaal werk Kerk in Actie - Zending Onderhoud gebouwen ds. H.M. de Bruijn, Arnhem ds. M.A. Maan

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Diaconaal werk Plaatselijk kerkenwerk Onderhoud gebouwen ds. E.I. Pot

10.00 u.

ds. M.A. Maan

10.00 u. 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u.

10.00 u.

10.15 u.

10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.

10.00 u. 10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

ds. I. Lodewijk,

zie K.K.C. Het Dorp

ds. M.H. Leistra zangdienst ds. J.P. Eijgenraam

zie Opstandingskerk

Arnhem

10.00 u.

pastor W. Palstra in de Walburgiskerk zie Salvatorkerk

10.00 u.

ds. H.O. Molenaar, Oosterbeek zie Eusebiuskerk

10.00 u.

ds. K. Dijk, Duiven in de Walburgiskerk zie Salvatorkerk

10.15 u.

ds. H. Spoelstra, Oss zie Eusebiuskerk

ds. A. Groeneveld, Lunteren ds. M.G. Fernhout geen dienst geen dienst

ds. F. Wiersma, Hengelo ds. W. Hartogsveld viering H.A. ds. K.C.L. Eldering, Velp pastor G. Gies

10.30 u.

ds. K. Touwen

10.00 u.

ds. W. Hartogsveld

10.00 u.

ds. F.Z. Ort

10.15 u.

pastor R.J.J. Roefs

zie Siongemeenschap

10.30 u.

pastor J.G. te Lindert

mw. A. Mosterd, Arnhem hr. M. Piris, Arnhem niet bekend

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

mw. A. Mosterd, Arnhem niet bekend

pastor P. Kuper, Tîel pastor B.J. Bergen

10.30 u.

11.00 u.

10.30 u.

hr. A. Bennik, Arnhem ds. P.J. Moet, Velp

Oecumenische diensten Samen Kerk Zijn in Woon-/Zorgcentrum ‘Waalstaete’, Waalstraat 36

Elke vrijdag 15.00 uur

22 augustus mw. N. Gudden 29 augustus hr. C.P. Vink 5 september hr. T.J. Strikwerda, Arnhem

Verpleeghuis ‘Heijendaal’, St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur.

22 augustus mw. H. Mantel, Arnhem 29 augustus hr. J. ter Avest, Arnhem 5 september pastos J. Koopman, Arnhem

10

Kerkdienst voor iedereen in de Groteof Eusebiuskerk, Kerkplein 1 Datum: Aanvang: Voorganger: Orgel:

zondag 17 augustus 10.15 uur ds. H. Spoelstra, Oss Jack Blok

Deze dienst wordt voorbereid door de 4KWARTgemeenten: Remonstr. en Vrijz. Prot. (Parkstraatgemeente), Waalse kerk en Doopsgezinge Gemeente

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51

Zondag

31 augustus 2014

Zondag

7 september 2014

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Diaconaal werk Missionaire vorming en toerusting Onderhoud gebouwen ds. H.C. Hoeve-Spakman, Velp ds. M.A. Maan, viering H.A. ds. A.C. Poley

1e coll.: 2e coll.: 3e coll.: 10.00 u.

Diaconaal werk Missionair werk en kerkgroei Onderhoud gebouwen ds. Y.M. Voorhaar

10.00 u.

ds. Tj. Ferwerda-Scholtens, Ede drs. R. Pol, Veenendaal geen dienst

10.00 u.

ds. K.C.L. Eldering, Velp ds. A.C. Poley, startzondag ds. M.H. Leistra startzondag ds. J.P. Eijgenraam, startzondag niet bekend

ds. H. Oostdijk-van Andel, afscheid koster Hans Vink ds. J. Hoek, Veenendaal ds. S. Coenradie, Oosterbeek geen dienst

10.00 u.

10.00 u. 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u.

10.00 u. 10.00 u. 10.15 u. 10.15 u.

10.30 u.

10.00 u. 10.00 u.

10.00 u.

ds. A. Vogelzang, startzondag ds. P. Vermaat

10.15 u.

ds. M.G. Fernhout geen dienst

geen dienst 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.

geen dienst

ds. P.H. Endedijk, Arnhem, viering H.A. ds. J. Dam-Oskam

10.30 u.

ds. K. Touwen

10.00 u.

ds. W. Hartogsveld, Schaarsbergen pastor R.J.J. Roefs

10.00 u.

ds. R.W. Heins, Eerbeek ds. A.C. Louwerse, Velp ds. S.C. van der Wall, Arnhem zie Siongemeenschap

10.15 u.

zie Siongemeenschap 10.00 u. 10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.

ds. H.M. de Bruijn Arnhem hr. T.J. Strikwerda, Arnhem niet bekend

10.00 u.

pastor M.M. Piris, Arnhem ds. J.P. Eijgenraam

10.30 u.

10.00 u. 11.00 u.

10.30 u.

hr. J.A. Noordeman, Arnhem ds. M. Dijkstra, Ede niet bekend hr. A. Bennik, Arnhem ds. P.J. Moet, Arnhem

Coventrygebed in de Walburgiskerk,

Oecumenische vieringen ‘De Zijp’

Walburgisplein 1, elke vrijdag 12.30 - 12.45 uur. Wekelijks gebed voor vrede en verzoening.

Elisabeth Kapel, Zwarteweg 25 Datum: Aanvang: Voorgangers: Medewerking: Dirigent: Thema:

24 augustus 11.00 uur Rita Hoeve en Moniek Siermann Zijp-koor Elin Meijnen Psalm 33 (naar Huub Oosterhuis)

Zie ook: www.dezijp.nl

Het wekelijks Coventrygebed, ook in Berlijn. 11

Vakantie

Opstandingskerk

Als u dit leest loopt het vakantiehoogseizoen al weer wat ten einde en herneemt het leven, ook het kerkelijk leven weer de gewone gang: er gaat weer vergaderd worden, gesprekskringen en leerkringen worden voortgezet of opgestart en voor we er erg in hebben is iedereen weer druk. Nu is er niks mis met druk zijn, alleen vraag je je wel eens af: zijn we druk met waar het werkelijk om gaat in het leven en in het geloof? Deze zomer luidden in heel Nederland op de dag van nationale rouw de kerkklokken, ook die van de Opstandingskerk. De deuren van de kerk stonden open, er lagen kaarsjes en er kwamen mensen. Er zijn momenten dat mensen (ook niet gelovige mensen) iets verwachten van de kerk (of de dominee), het is niet altijd makkelijk om daar op een goede manier op in te spelen, maar het helpt als we met elkaar blijven nadenken over vorm en inhoud. Suggesties zijn altijd welkom en samen nadenken over wat er mogelijk is, kan zomaar ruimte scheppen voor iets nieuws. Kortom deel uw verlangens en gedachten, de kerkenraad inclusief uw predikanten zijn er blij mee!

Vieringen

Op 17 augustus gaat Henk de Bruijn voor in de Opstandingskerk; samen waren wij arbeidspastor in de provincie Gelderland. Mede door de bezuinigingen van de landelijke kerk is dit werk in de provincie Gelderland verdwenen. Op 24 augustus vieren we weer samen met de Bethlehemkerk in ons kerkgebouw. Voor het overige verwijs ik u naar de algemene pagina’s over de vieringen.

Opstandingskerk

• kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 tel. 4421810 www.opstandingskerkarnhem.nl • wijkredactie: Henk Altena tel. 3611343 [email protected] • predikanten: • ds. Elsje Pot tel. 3637338 - [email protected] • ds. Yolanda Voorhaar tel. 0318-621676 [email protected] • scriba: mw. Marije Meijering, Sint Marten 58, 6821 BW Arnhem tel. 4434417 [email protected] Wijkkas Opstandingskerk: NL10INGB0000851500 Kerkomroep: www.kerkomroep.nl

Inmiddels hebben al drie mensen aangegeven belangstelling te hebben voor deze catechese, maar er kunnen meer mensen meedoen, graag zelfs. We starten op donderdag 11 september om 20.00 uur in de Opstandingskerk, Rosendaalseweg 505. De overige data staan hieronder (en kunnen we indien nodig in overleg wijzigen). Het zou wel fijn zijn als iedereen in ieder geval de eerste keer aanwezig is. De bijeenkomsten duren tot uiterlijk 22.00 uur en in overleg kan het de volgende keren ook bij één van de deelnemers thuis. Praktische informatie: Aanmelding en extra informatie bij [email protected] Het boekje kost €14,90, graag zelf aanschaffen (als de kosten een bezwaar zijn, even overleggen). Data (alle op de donderdagavond): 2014: 11 september, 9 en 30 oktober, 27 november, 18 december 2015: 15 januari, 5 en 26 februari en 19 maart.

Startzondag

Inmiddels is een kleine voorbereidingsgroep bezig om invulling te geven aan de startzondag, die dit jaar op 14 september is. Het thema is ‘met hart en ziel vieren en verbinden’. We sluiten daarmee aan bij suggestie vanuit de landelijke kerk. De viering wordt laagdrempelig, zodat ook de kinderen mee kunnen vieren (vanaf ongeveer 6 jaar, de allerkleinsten kunnen naar Kom in de Kring). Er komt koffie met wat lekkers (wie wil er bakken?) we gaan met elkaar een levend hart vormen en we sluiten het samenzijn af met een gemeenschappelijke lunch, waarvoor ieder wat meeneemt. De ervaring heeft ons geleerd dat er altijd genoeg is, ook voor degenen die de berichten hierover gemist hebben. Graag komen we in contact met gemeenteleden die met hart en ziel iets doen en daarover iets vertellen willen in de viering. U kunt zich melden bij ondergetekende, graag met een korte beschrijving van de activiteit en zo mogelijk aangeven waar voor u/jou de link ligt met ‘verbinden’. Bij een te groot aantal aanmeldingen zullen we een keus moeten maken, helpt u/help je mee?

Belijdenis doen?

In september start er één belijdeniscatechese voor heel Arnhem vanuit de PGA. Het is de bedoeling om door middel van gesprek aan de hand van een boekje ‘Doornse Catechismus, oude vragen, nieuwe antwoorden’ met elkaar na te denken en te spreken over geloven. Wat komt er zoal aan de orde? Wat is geloven en wie is Jezus, maar ook: heeft God humor, bestaat toeval, kun je de Bijbel in enkele woorden samenvatten? En natuurlijk nog veel meer. Je hoeft nog niet besloten te hebben dat je daadwerkelijk belijdenis gaat doen. Het is voor velen niet meer vanzelfsprekend om aansluiting te zoeken bij een kerkgemeenschap, want waarom zou je dat doen? Daar kunnen we het met elkaar over hebben. 12

Afwezig

Collega Yolanda Voorhaar is nog afwezig tot en met 31 augustus. Met vriendelijke groet, mede namens Yolanda Voorhaar, Elsje Pot

Agenda

Donderdag 21 augustus Donderdag 28 augustus Vrijdag 29 augustus Maandag 1 september Donderdag 4 september Maandag 8 september Donderdag 11 september Zondag 14 september

Autodienst

31 augustus 7 september 14 september Henk Altena

9.30 uur 9.30 uur 9.30 uur 20.00 uur 9.30 uur 20.00 uur 9.30 uur 10.00 uur

Creagroep Creagroep Werkgroep Kerkbalans Moderamen Creagroep Wijkraad v. kerkr.-Noord Creagroep Startzondag

hr.Joop Vos mw. Pleuni v.d. Heide mw. Inge van Hemert

tel. 3641333 tel. 3613110 tel. 06-14945934

Diaconessenkerk Startzondag, 14 september: ‘Vieren en verbinden’:

Op 14 september vieren we de start van het nieuwe seizoen. We sluiten aan bij het landelijke thema ‘ vieren en verbinden’. In deze dienst worden de nieuwe kinderen welkom geheten bij de kindernevendienst en de cantorij verleent haar medewerking. In en om de dienst willen we op verschillende manieren invulling geven aan het thema en daarvoor zijn we o.a. nog op zoek naar iemand die op 14 september in het buitenland verblijft. Bent u dan op vakantie of voor uw werk buiten onze grenzen, neem dan a.u.b. contact op met ds. Monique Maan. Na de dienst is er een activiteit waaraan jong en oud kan meedoen – het heeft te maken met verbinding en met zang…… Om 12.30 uur sluiten we af met een gezamenlijke lunch. Als iedereen weer iets meebrengt, is er meer dan genoeg, zo leert de ervaringen van vorige jaren!

Spreekuur en contact

(Bijna) elke maandagochtend ben ik in de kerk aanwezig. U bent welkom in de predikantenkamer tussen 9.30 en 11.00 uur, voor een kop koffie, een praatje of om een afspraak te maken voor een ander moment. Mailen kan ook altijd: [email protected] en bellen kan naar 026 3891962 (spreek evt. in op het antwoordapparaat) Hartelijke groet, Monique Maan

Siongemeenschap (1)

Zomervakantie

Als u dit leest is de zomervakantie weer bijna voorbij; ook voor ondergetekende. Maar deze bijdrage werd nog geschreven in het prachtige Westerwald in Duitsland. Alleen al de kerkklokken van de Katholische Kirche schuin tegenover ons vakantiehuis op zondagmorgen om 7, 8 en 9 uur maakten het voor ons duidelijk dat het Woord niet ophoudt bij ons kerkgebouw, maar overal wordt verkondigd. Prachtig om dat alleen al door het gebeier te mogen ervaren .... al is 7 uur voor een vakantieganger wel erg vroeg. De eveneens in het dorp aanwezige Evangelische Kirche had de aanvangstijd afgestemd op hetgeen we in de Siongemeenschap gewend zijn. De klokken wat minder robuust en zelfs enigszins gedempt, maar niet minder uitnodigend voor de zondagse eredienst. Nu weer aan het werk en op naar de startzondag, de aanvang van het nieuwe kerkelijk seizoen. We hopen er samen met u weer een mooi en inspirerend seizoen van te maken.

Jubileum Sionkerk

Zondag 29 juni was een bijzondere dag. Op die datum werd herdacht en gevierd, dat op 21 december 1963 de Sionkerk in gebruik werd genomen, 50 en een half jaar geleden dus. De Sionkerk werd tot januari 2010 gebruikt door wat nu de Siongemeenschap is; eerst als Hervormde Kerk, later als Samen-op-weg-gemeente en tenslotte als PKN- c.q. PGAwijkgemeente. Nu wordt het gebouw gebruikt door de Pinkstergemeente Filadelfia. Omdat de decembermaand met zijn vele kerstvieringen minder geschikt is om een jubileum te vieren, werd dit op genoemde datum gedaan. Na de gewone kerkdienst werden op het plein alle aanwezigen welkom geheten door één van de oudsten. Vervolgens kreeg de wethouder, mevrouw I. van Burgsteden, het woord. Zij roemde de aanwezigheid van de Sionkerk en haar gemeente in de wijk en zij sprak de hoop uit, dat dit nog vele jaren mocht duren. Zij feliciteerde de Filadelfiagemeente met het jubileum. Hierna was er een buffet dat, door de goede weersomstandigheden,

Diaconessenkerk kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11, tel. 4425259 www.diaconessenkerk.nl • wijkredactie: Inge Veldhuis [email protected]

• predikant: ds. Monique Maan,

tel. 3891962 [email protected] spreekuur: ma. 9.30–11.00 uur, predikantenkamer.

• scriba: Hilda van Vliet [email protected] • verhuur De Bakermat: [email protected] wijkkas: ING rekening NL58INGB0000987600 t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds

Autorijdienst

Alteveer/Cranevelt 17-08 Jenny Meijer 24-08 Henk Hulstein 31-08 Henny Kromhout

4434925 3513197 4422983

Hoogkamp/Burgemeesterswijk 17-08 Jans Askes 3515893 24-08 Wim Brinkhuis 3335295 31-08 Wim van Vliet 06-54255945

Siongemeenschap

Vieringen in het K.K.C. Het Dorp, Dorpsbrink 7 • website: http://siongemeenschap.webs.com • wijkredactie: Philip Greep [email protected] • predikant: ds. Monique Maan, tel. 3891962, [email protected] • Spreekuur: ma. 9.30-11.00 uur in de predikantenkamer van de Diaconessenkerk • scriba: secretariaat Siongemeenschap, p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem • wijkkas NL33INGB0000925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap.

ook op het plein kon worden gehouden. Nadat veel mensen zich tegoed hadden gedaan aan het lekkere eten, volgde er een rondleiding door de kerk, de gang en de gebedskapel. Gewezen werd op de symboliek, zichtbaar in de bouw, maar die vaak onbekend is voor de kerkgangers. Hierna eindigde, omdat het al ver na drieën was, de feestelijke viering van 50 jaar Sionkerk.

Startzondag 7 september 2014

Nog een paar weken, dat vindt al weer de start van het nieuwe kerkelijk seizoen plaats. U bent van harte welkom om deze startdienst met ons mee te vieren. De diverse activiteiten en kringen van de Siongemeenschap gaan in september weer van start en dat wordt gevierd met een feestelijke dienst op zondag 7 september, aanvang 10.30 uur, in het KKC van Het Dorp. >>> 13

Siongemeenschap (2)

De dienst op startzondag wordt zoals al vele jaren het geval is geleid door ds. Ad Poley en Philip Greep bespeelt het orgel. De verdere invulling vindt nog plaats, maar daarover zullen we u op de komende zondagen op de hoogte houden en informeren. Na afloop van de dienst is er volop gelegenheid tot ongedwongen samenzijn. Wij zorgen voor gezelligheid en wat lekkers bij de koffie en net als vorige jaren zal er weer voor een lunch worden gezorgd, zodat we opgewekt, voldaan en verkwikt ..... en aanmerkelijk aangedikt, de bijeenkomst kunnen afsluiten. Opgave voor de lunch kunt u op de komende zondagen doen bij Alie Schregardus of Philip Greep. Natuurlijk wordt er bij de planning van de maaltijd ook rekening gehouden met onvoorziene gasten, maar we moeten voor de planning toch weten met hoeveel eters we ongeveer zijn. U bent van harte welkom!

In memoriam

Bethlehemkerk

Francina Johanna, Francien de Hoop-van der Horst. Ze overleed op 15 juli thuis in haar vertrouwde omgeving, na een jaar of zes getob met ziekte, waar je haar nooit over hoorde klagen. Wat was ze een sterke, moedige vrouw, die ook aan het eind van haar leven kracht putte uit haar geloof: De Heer is mijn herder! Vooral de laatste regels van die bekende psalm gaven haar moed: Ik zal in het huis des Heren verblijven tot in lengte van dagen. Wij herdachten haar leven in een volle kerk tijdens een dienst op 21 juli, samen met Ad en de kinderen en kleinkinderen. Ze is nu bij de Goede Herder geborgen. Die gedachte mag haar echtgenoot Ad en verdere familie en ieder die haar mist, troosten!

Bij de diensten

Op zondag 17 augustus houden we weer de bekende zangdienst. Omdat we in de zomer geen gestencilde orde van dienst met mededelingen hebben, was het wat ingewikkelder om de dienst vorm te geven. Hopelijk zijn er genoeg opgaven binnen gekomen om er een mooie zangdienst van te maken. Ik hoop zelf voor te gaan. De zondag daarna, op 24 augustus is onze Bethlehemkerk dicht. Dan vieren we weer samen met de gemeente van de Opstandingskerk aldaar in een dienst waarin collega Elsje Pot voor zal gaan. Op 31 augustus staat ds. Tjitske Ferwerda-Scholtens uit Ede op het rooster van voorgangers. Ook al weer geen onbekende in onze kerk. De week daarna, op zondag 7 september vindt onze startdienst plaats. Het koor Eben-Haëzer uit Rhenen komt om de dienst luister bij te zetten. We sluiten qua thematiek aan bij wat er landelijk wordt voorgesteld: Met hart en ziel – vieren en verbinden. Met een klein werkgroepje zijn we bezig om deze speciale dienst voor te bereiden.U zult daar te zijner tijd de resultaten van zien. Als het enthousiasme van de voorbereiders opgepikt wordt in die dienst, dan wordt het vast een inspirerende dienst. Overigens een dienst waarin we ook ambtsdragers mogen herbevestigen. Daarover leest u meer hieronder en in de eerste nieuwsbrief na de zomer, die op 31 augustus uitkomt. Voor nu een hartelijke groet, ook namens mijn collega’s, ds. Menno Leistra

Herbevestiging ambtsdragers

Gerrie van Toor, ouderling-kerkvoogd en Elze Sennema, ouderling-communicatie hebben te kennen gegeven dat zij hun ambtstermijn willen verlengen. Wij zijn blij dat er nog steeds gemeenteleden zijn, die willen meedenken en meedoen in onze wijkgemeente. 14

Activiteiten in de komende weken Ontmoetingsmorgen KKC Het Dorp:

Op woensdag 20 augustus vindt deze bijeenkomst plaats in het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. De bijeenkomst wordt begeleid door Monique Maan, Hans Meijer en Alie Schregardus. Inmiddels is de cyclus rond het verhaal over Samson en Delila afgerond en wordt een aanvang gemaakt met een nieuw onderwerp. Verder zal het een morgen zijn met gelegenheid voor een gezellig gesprek en zal er gezorgd worden voor een hapje en een drankje. U bent van harte welkom! Nadere informatie over de ontmoetingsmorgen kunt u krijgen bij Alie Schregardus (tel. 026-4456480). Met een hartelijke groet, Philip Greep

Bethlehemkerk

Honigkamp 25, tel. 3642367 www.bethlehemkerkarnhem.nl • wijkredactie: Piet Blok, tel. 3614939 [email protected] • predikanten: • ds. Menno Leistra tel. 0575–845930 [email protected] • ds. Ad Poley, tel.06 151 532 11, wo + do.: tel. 3642367 [email protected] • ds. C.J. Kraai, tel. 0317-422188 / 06-24770523 [email protected] • scriba: Nollie Kramer-Bunschoten, tel. 3612208 [email protected] • wijkkas: NL39INGB 0000999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem • beheer website: Edward Eekma, tel. 3792147, [email protected]

Gerrie en Elze worden in de dienst van zondag 7 september (startzondag) herbevestigd. Marijke Gerritsen, voorzitter

Creagroep

Op 2 september hopen wij weer te starten met onze groep. We komen samen in de Bethlehemkerk op dinsdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur. We hopen weer op een fijn seizoen samen. Graag tot ziens op twee september. Hartelijke groet, Riet Burgers

Expositie in de wijkzaal.

In de wijkzaal van de kerk is in de maanden augustus t/m november een expositie van foto’s gemaakt en verzameld door Zusan Riry. Met deze foto’s willen we het verhaal vertellen van het belangrijke voedsel op de Molukken en wel over ‘Sago, van palm tot voedsel’. Een langdurig proces met veel behandelingen, zoals u op de foto’s kunt zien en op de bijbehorende teksten kunt lezen. Kom eens kijken na de dienst of op een ander moment. Zusan geeft graag nadere toelichting over het gehele proces, zoals dat op de foto’s te zien is. P. Blok en Z. Riry

Kerktaxi

17 augustus hr. P. Blok 24 augustus hr. v. ‘t Oever 31 augustus hr. E. Eekma 7 september hr. D. v. d. Hof

tel 361 49 39 tel 362 15 14 tel 379 21 47 tel 361 29 74

Overleden

Salvatorkerk

Op maandag 21 juli is ons gemeentelid dhr. Joop Cornet op 88jarige leeftijd overleden, weduwnaar van mw. Adriana Maria Weemering. Joop kwam uit Rotterdam en heeft een groot aantal jaren op Presikhaaf gewoond, waar hij jarenlang secretaris van het Bethaniëkoor is geweest. Toen hij naar Arnhem-Zuid verhuisde, kwam hij trouw in de Salvatorkerk, waar hij ook lid van de Cantorij is geworden. Ondanks zijn hoge leeftijd zong hij vol overtuiging met de tenoren mee. Zingen is altijd een lust in zijn leven geweest. Helaas moest hij na een hartinfarct worden opgenomen in Regina Pacis, waar hij de laatste jaren heeft gewoond. De uitvaartdienst heeft zaterdag 26 juli op Moscowa plaatsgevonden. Onderstaande woorden van Godfried Bomans stonden bovenaan op de rouwkaart. ‘Het is waar, wij kunnen de dood niet ontgaan. Dat is ook niet erg. Want dan begint de grote logeerpartij bij een Gastheer die zó boeiend is, dat tijd volledig stil gaat staan en eeuwigheid wordt.’

Salvatorkerk

• kerkgebouw: Salvatorplein 274, tel. 3212159 www.salvatorkerkarnhem.nl • wijkredactie: ds. Pierre Eijgenraam • predikant: ds. Pierre Eijgenraam

tel. 3519531 [email protected]

• scriba: Meint Lukkien, tel. 4743343 [email protected] • wijkkas: NL84INGB0003068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem

Gezamenlijke kerkdiensten in de zomermaanden

Omdat we in de toekomst met Elden-De Kandelaar één wijkgemeente in Arnhem-Zuid zullen gaan vormen, zijn er al gezamenlijke diensten geweest. Daarom is het goed dat er gelegenheid is om elkaar te kunnen ontmoeten en elkaar alvast beter te leren kennen. De Salvatorianen waren in de maand juli gezamenlijk in De Kandelaar en in augustus zijn de Kandelaren bij ons. Het voornemen is dat het volgend jaar andersom zal zijn. Als u dit leest zijn er waarschijnlijk nog twee gezamenlijke kerkdiensten, namelijk op 17 en 24 augustus. We hebben inspirerende vieringen, met een behoorlijke grote opkomst mogen ervaren. Een vollere kerkzaal is ook wel fijn en dat komt juist in de vakantieperiode, vanwege de meestal mindere bezetting, goed uit. Meint Lukkien

Startzondag

Het beeld ‘De Pronkende Pauw’ van Ronald Tolman staat voor de hoofdingang van Regina Pacis.

Nederlands Bijbelgenootschap Bijbelvertaalwerk wereldwijd maakt voortgang

Er zijn in 2013 weer grote stappen gezet op het gebied van het bijbelvertaalwerk wereldwijd. Dat meldt de UBS, de Wereldbond van Bijbelgenootschappen waar ook het Nederlands Bijbelgenootschap deel van uit maakt. In totaal is de complete Bijbel in 511 talen vertaald. Het Nieuwe Testament bestaat in nog eens 1295 talen meer. In 844 talen is er slecht een bijbelgedeelte (meestal een van de evangeliën) beschikbaar. Geschat wordt dat in ruim 4.000 talen nog geen enkele bijbelvertaling bestaat. In 2013 kwamen 18 vertalingen van de complete Bijbel gereed, waardoor meer dan 15 miljoen mensen de bijbel konden lezen in hun eigen taal. Zeven van deze vertalingen waren in talen waarin nog nooit een complete Bijbel was gepubliceerd.

500 vertaalprojecten

Alexander Schweitzer, hoofd van de UBS- Global Bible Translation, meldt dat er wereldwijd meer dan 500 vertaalprojecten lopen. Dit betreft projecten van de UBS en alle andere organisaties die zich bezighouden met bijbelvertaalwerk. ‘Het is zeer bemoedigend om te zien dat er goede voortgang

Zoals velen misschien al weten, zal onze startzondag op 7 september plaatsvinden. Een gezamenlijke lunch is een onderdeel van deze zondag, waarbij ook de nieuw- ingekomenen extra zullen worden verwelkomd. Deze lunch, een gezellig samenzijn, zal met levende muziek worden opgevrolijkt. De werkcommissie.

is in het vertaalwerk. Dit werk is enorm belangrijk om mensen toegang te geven tot het levensveranderende Woord van God. We bidden voor alle vertaalteams dat God hen wijsheid, inzicht en gezondheid geeft om dit werk te doen’, aldus Schweitzer.

Uw gebed gevraagd voor CHINA

Het aantal christenen in China neemt nog steeds dagelijks toe. Officiële cijfers laten zien dat er zo’n dertig miljoen christenen zijn, onofficiële schattingen gaan uit van honderd miljoen. De vraag naar bijbels blijft hoog. Hebben deze mensen dan geen bijbel? Nee, niet allemaal. Veel gezinnen moeten rondkomen van ongeveer € 0,75 per dag. Ze leven op het platteland, in grote armoede. Een bijbel kunnen ze helaas niet betalen. In de stad Nanjing worden bijbels voor hen gedrukt en daarna verdeeld over distributiepunten in het land. Van daaruit worden ze gratis verspreid. Bid (en dank!) voor christenen in China. Bron: Nederlands Bijbelgenootschap Haarlem en: United Bible Societies Global Scripture Access Report. Contactpersoon: hr H.J. Goeree, secretaris NBG-werkgroep afd. Arnhem

15

Elden - De Kandelaar

Terugblik en vooruitblik

Het aanleveren van kopij voor Kerkperspectief midden in de vakantieperiode is best lastig. Veel mensen waaronder wijkpredikant Hubertien Oostdijk–van Andel genieten van een welverdiende vakantie en zijn dus niet beschikbaar om kopij aan te leveren. Ook gebeurt er niet zo heel veel binnen de kerk. Wel bijzonder waren de gezamenlijke diensten met onze zustergemeente Salvatorkerk. Een goede manier om elkaar beter te leren kennen en om te zien hoe die anderen dat steeds doen. Voor de wijkgemeente Elden–De Kandelaar was het nieuw om te ervaren dat er elke week aandacht is voor het lied van de week. Een informatief stukje in de zondagsbrief van de hand van Kees van Keulen, en dan ook het gezamenlijk oefenen van het lied. Ook de gezamenlijke viering van het Heilig Avondmaal op 13 juli was inspirerend. Tot en met 24 augustus kerken we nog, samen met onze zustergemeente, in de Salvatorkerk. Op 31 augustus kerken we weer gewoon in onze eigen wijkkerk De Kandelaar. We zullen dan afscheid nemen van onze koster Hans Vink. Op zondag 7 september hebben we onze startzondag. Daarna gaat het kerkenwerk weer voluit los. Op 9 september is al weer de eerste gezamenlijke kerkenraadsvergadering van het seizoen. We zullen het dan onder andere hebben over het pastoraat. Een aantal gemeenteleden heeft dit voorjaar de cursus nieuwe wegen in het pastoraat gevolgd. We zullen dan met elkaar kijken hoe we het geleerde ook in de praktijk kunnen brengen. Verder zullen er de komende tijd veel zaken moeten worden geregeld in verband met het SamenVerder proces, de samenwerking tussen de wijkgemeenten Salvatorkerk en Elden – De Kandelaar. Maar daarover later meer.

Geboren

Op 23 juli is geboren Tiana Leenders, dochter van Jeffrey Leenders en Jannie ter Meer, Lexmondplaats 46. Wij feliciteren de ouders met dit kostbare geschenk. En natuurlijk ook de grootouders, onze gemeenteleden Herman en Thea Leenders. Gods zegen over het leven van Tiana bidden wij hen allen toe.

Overleden

- Op 3 juli is Hendrik Aris Nicolaas van der Poel op de leeftijd van 27 jaar overleden. Hij woonde Schrijnwerkersveste 2/12, wooncentrum van Siza. - Op zaterdag 5 juli is overleden mevrouw Aafke Bekkema. Zij was 83 jaar oud en woonde Gorinchemstraat 50/108. - Op 12 juli is Hendrina Honders – van Zadelhoff overleden. Zij was 74 jaar oud en woonde Mr. D.U. Stikkerstraat 140. - Op maandagavond 14 juli is overleden Herbertus Jan (Bertus) Jansen op de leeftijd van 93 jaar. Hij woonde Westerveldsestraat 8b. De crematieplechtigheid heeft plaatsgevonden op zaterdag 19 juli. Daarin stond de trouwtekst, het verhaal van de storm op het meer, centraal.

Week tegen Eenzaamheid 2014 van 25 september t/m 4 oktober

2014 is het vijfde jaar op rij waarin maatschappelijke organisaties verenigd in Coalitie Erbij de Week tegen Eenzaamheid organiseren. De Week tegen Eenzaamheid zet organisaties en mensen aan tot actie. Acties die bedoeld zijn om mensen die zich eenzaam voelen of dreigen dat te worden, te betrekken bij activiteiten en te verbinden met andere mensen en organisaties. Zoals met De Langste Eettafel van Nederland. De Week tegen Eenzaamheid heeft als thema ‘Kom erbij!’. Het gaat erom dat mensen erdoor bij de samenleving worden betrokken. Vluchtelingen en slachtoffers van mensen16

Elden-De Kandelaar

Kerkgebouw: Den Haagweg 1, tel. 3812252 www.elden-dekandelaar.nl • wijkredactie: Jan van de Lagemaat, [email protected] • predikanten: • ds. Hubertien Oostdijk-van Andel, tel. 3237577 [email protected] • ds. Anja Vogelzang, tel. 3233833, [email protected] • predikantensecretariaat: [email protected] • scriba: Wiebe de Jager, tel. 3813796, [email protected] • wijkkas: Elden-De Kandelaar rek.nr. NL33INGB0001348696

Seniorenmiddag

De eerstvolgende seniorenmiddag voor de wijk Elden-De Kandelaar zal worden gehouden op dinsdagmiddag 30 september. Nadere informatie volgt.

Oproep

Stichting het Huis op de Muur is werkzaam onder prostituees in Nijmegen. Het bestuur van de stichting ondersteunt een trouwe groep vrijwilligers. Het bestuur kan wat uitbreiding gebruiken. Graag zouden ze in contact komen met een man of vrouw die zijn/haar levenservaring mede wil inzetten voor dit werk. Het bestuur vergadert maximaal zes maal per jaar en is daarnaast, voor zover mogelijk, betrokken bij de teamondersteuning van de vrijwilligers. Naast een algemeen bestuurslid is iemand die kan helpen met de PR en het gebruik van sociale media extra welkom! Voor meer informatie over de uitgangspunten en de praktijk van het werk kan de website worden geraadpleegd: www.huisopdemuur.nl. Reageren kan via [email protected]

Afscheid koster Hans Vink

In het vorige nummer van Kerkperspectief heeft u al kunnen lezen dat onze koster Hans Vink op zondag 31 augustus afscheid neemt als koster van onze kerk. Tijdens de dienst op die datum, uiteraard in De Kandelaar, zal er aandacht aan worden besteed en na de dienst zal hij met enkele toespraken in het zonnetje gezet worden. Vervolgens wordt hem hierna in De Kandelaar een receptie aangeboden, tijdens welke u persoonlijk afscheid van hem kunt nemen. U kunt nog steeds een bijdrage voor een passend cadeau in de doos deponeren, want die zal gedurende de maand augustus in de Salvatorkerk aanwezig zijn. Ook kunt u een bijdrage overmaken naar rekeningnummer NL33INGB0001348696 t.n.v Wijkkas Elden-de Kandelaar onder vermelding van Cadeau Hans.

handel, mensen in armoede en mensen die afhankelijk zijn van de zorg van anderen, om maar enkele voorbeelden te noemen. Eenzaamheid is een groot maatschappelijk probleem. Vorig jaar publiceerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu het resultaat van onderzoek onder ruim 370.000 mensen. Ruim 30 procent van de Nederlanders boven de 18 jaar zegt zich enigszins eenzaam te voelen; daarnaast geeft ruim 8 procent aan (zeer) eenzaam te zijn. Iedereen kan te maken krijgen met eenzaamheid. In de Week tegen Eenzaamheid pakken we samen eenzaamheid aan. >>

De Rank (Bonifatiuskerk)

Over Voorbede

Bijna iedere zondag, vóór het begin van de dienst noemt de kerkenraad de namen van hen, voor wie voorbede wordt gevraagd. De vraag om voorbede komt van hen, die ziek zijn, die ernstig bezorgd zijn om hun leven, die in spanning en onzekerheid de uitslag van een onderzoek moeten afwachten. En zij die een dierbare verloren hebben. Natuurlijk zijn we als gemeenteleden geroepen de zieken en rouwdragenden te noemen in onze persoonlijke gebeden. Maar de voorbede in het midden van de gemeente is van bijzondere betekenis. Omdat het de gemeente is die bidt. En omdat God aan de gemeente dit privilege heeft verleend. De gemeente is kostbaar en het zal ooit zichtbaar worden, dat zij de bruid van Christus is. De voorbede is niet alleen een privilege, het is ook een opdracht. Mooie gedachtes hierover vind ik in het boek “The prayer ministry of the church” van Watchman Nee. Hij stelt, dat Matteüs 16:19 en 18:18 : Ik zal u de sleutels geven van het Koninkrijk der hemelen, en wat gij op aarde binden zult, zal gebonden zijn in de hemelen, en wat gij op aarde ontbinden zult, zal ontbonden zijn in de hemelen. Dit houdt in, dat actie in de hemel gestuurd wordt door actie op aarde. Alles wat tegen God in gaat dient te worden gebonden op aarde en alles wat harmonieert met Gods wil dient te worden losgemaakt. Hieruit volgt dat wij God via gebed niet kunnen dwingen tot iets wat Hij niet wil. Maar de voorbede verzoekt Hem (Watchman Nee zegt zelfs; geeft Hem opdracht) om te doen dat wat Hij verlangt te doen. God geeft de sleutel om zijn verlangen de zieken en rouwdragenden bij te staan in handen van de gemeente. Het hoort bij de hoge staat, die God aan de gemeente toekent. Zij heeft de sleutels van het Koninkrijk, dat is voor de onmiddellijke en nabije betrokkenheid van de hemelse Vader in de zorgelijke situaties, waarvoor voorbede wordt gedaan.

De middagbijbelkring

Op 26 augustus komt de middagbijbelkring weer bijeen. Aanvang 14.00 uur, maar vooraf krijgt u al koffie of thee. Ds. Vermaat zal deze middag Johannes 18 behandelen. ‘Gevangenneming’staat er boven. Hoe zouden we de lijdensgeschiedenis doorkomen als niet het Hogepriesterlijk gebed (Johannes 17) eraan vooraf ging?

In gesprek met Henrike Walhout

Zoals u wel gemerkt heeft was afgelopen seizoen Henrike Walhout op snuffel-stage in onze gemeente. Henrike is eerstejaars student pastoraal medewerker aan de Christelijke Hogeschool in Ede. Zij heeft bijbelkringen bezocht, huisbezoeken gedaan en was betrokken bij alles wat er in onze gemeente omging.

Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden, tel. 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl • wijkredactie: hr. Hans Boer, tel. 4437934 [email protected] • predikant: ds. P. Vermaat, tel. 0318–510161 [email protected] • scriba: hr. Hans Boer , tel. 4437934 [email protected] • wijkkas: rek.nr. NL54INGB0001559972 t.n.v. penningmeester De Rank

Uit haar verslag ‘Verkenning van de Rank’ citeer ik: Ik zie een kleine gemeente die gelooft in haar identiteit en vanuit die identiteit opereert en fier overeind probeert te staan te midden van de stad Arnhem. Ik spreek mensen die heel bewust kiezen voor deze gemeente vanwege die identiteit. Tegelijk ervaren deze mensen de gemeente als ‘warm bad’. Men is zich goed bewust van de identiteit die ze als gemeente wil uitdragen. De gemeente probeert die identiteit ook duidelijk uit te dragen, bijvoorbeeld via erediensten, ontmoetingen met anderen gemeenten en pr-materiaal. Ik hoor verschillende verhalen van mensen die niet kerkelijk/ christelijk zijn opgevoed en toch tot geloof zijn gekomen en zich aan deze gemeente willen verbinden. Bovenstaande spreekt mij aan, omdat ik zelf lid ben van een gemeente die de stadsproblematiek niet kent en ook niet het probleem van ‘hoe kunnen we blijven voortbestaan?’ In haar verslag ‘Leertaak pastoraat’ schrijft Henrike als kern: Pastor betekent herder. In het Nieuwe Testament is de gelijkenis van Jezus met de Goede Herder (Joh. 10). Als ik mijn pastoraatconcept bekijk (1.2) zie ik twee belangrijke aspecten van Jezus' herderlijke zorg terug: - Pastoraat is luisteren naar de pastorant; Jezus is met innerlijke ontferming bewogen (Matt. 9:36, Luk. 7:13). Een pastor werkt met grote betrokkenheid op de mensen. - Pastoraat is luisteren naar de Bijbel; Jezus voedt zijn schapen met het Evangelie van het Koninkrijk der hemelen. Een pastor mag het heil van het Koninkrijk uitdelen. De pastor probeert die twee aspecten, het verstaan van het levensverhaal van de pastorant en het Verhaal, te verbinden zodat God uiteindelijk het hoogste Woord heeft. Henrike heeft te kennen gegeven graag terug te komen in een volgende stage. Wij zouden daar als gemeente heel blij mee zijn. Hans Boer

Door te zeggen: kom erbij. En heel Nederland uit te nodigen mee te doen met verschillende activiteiten. Het is belangrijk dat het pastoraat en diaconaat van de Protestantse Kerk zich ervoor inzetten om eenzaamheid tegen te gaan. Samen met zo’n 35 andere organisaties, zoals het Leger des Heils en de Zonnebloem is Kerk in Actie vertegenwoordigd in de landelijke Coalitie Erbij die ieder jaar, samen met honderden mensen en organisaties in het land, de Week tegen Eenzaamheid houdt. Bron: www.kerkinactie.nl en www.samentegeneenzaamheid.nl en www.eenzaam.nl van Coalitie Erbij 17

Parkstraatgemeente

Parkstraatgemeente

Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten

Bij de diensten

We hebben al een aantal gezamenlijke zomerdiensten met de Waalse Gemeente, de Doopsgezinde Gemeente en onze Parkstraatgemeente achter de rug, afwisselend in de Parkstraat en in de Waalse kerk. De laatste gezamenlijke dienst is op zondag 17 augustus in de Eusebiuskerk. Deze staat dit jaar onder verantwoordelijkheid van de Waalse Gemeente van Arnhem. Ds. H. Spoelstra uit Oss zal dan voorgaan, ook om 10.15 uur. En vergeet niet nog even van de zomer te genieten! Els van Essen

• Kerkgebouw: Parkstraat 31a /

Aanvang diensten 10.15 uur tenzij anders aangegeven.

Kastanjelaan 22e www.parkstraatgemeente.nl • predikant: ds. Marieke Fernhout [email protected] • wijkredactie: Els van Essen [email protected]

Bezoek uit Leipzig (Michaelis-Friedenskirchgemeinde)

In het weekend van 11 tot 13 juli waren leden van onze Partnergemeente uit Leipzig bij ons op bezoek. Het is een prima weekend geworden. Zoals ik vorige keer vertelde hebben we aan de hand van stellingen, foto’s en vragen ons bezig gehouden met Vooroordelen. Als je denkt daar vrij van te zijn, dan kom je er achter, dat dat niet altijd lukt. Door de kerkzaal heen lagen de kaarten met opdrachten verspreid en in groepjes gaven we daar antwoord op, wat meteen discussie opleverde. Op zaterdagmorgen hebben we in twee gemengde groepen (Duits/Nederlands) een soort Lagerhuis gespeeld. Er moesten stellingen verdedigd worden, waarbij we afwisselend voor of tegen een stelling moesten zijn en proberen de anderen van jouw gelijk te overtuigen. Dat ging over de positie van de kerk in een multiculturele samenleving en wat de multiculturele samenleving voor goeds/kwaads in Duitsland en Nederland heeft gebracht. Het was verrassend te merken hoe fel we van leer trokken met onze argumenten, en ook merkten we op, dat het gemakkelijker was hierbij wat te overdrijven bij meningen die we normaal helemaal niet zo hadden. Soms was het zelfs hilarisch en vielen we uit onze serieuze rol. Onze predikant Marieke Fernhout bleek plotseling helemaal streng in de geloofsleer geworden. Maar het verhelderde ook onze standpunten, en bracht die dichter bij elkaar. Voor de ontspanning en de ontmoeting gingen we ’s middags gezamenlijk naar Burgers’ Zoo, wat door iedereen zeer gewaardeerd werd. Een vracht pizza’s hebben we ’s avonds naar binnen gewerkt, gezellig in de Voorhof van onze kerk. Op zondag was er de kerkdienst met twee predikanten, Pf. Ralf Günther en onze eigen predikant. De predikant uit Leipzig spreekt heel goed Nederlands, wat een voordeel is in zo’n dienst. Tenslotte zwaaiden we de groep uit op het station van Arnhem, want ze waren allemaal met de trein naar Arnhem gekomen. Volgend jaar weer naar Leipzig! Els van Essen Bij de foto’s: 1. overleg voor het Lagerhuisdebat 2. even uitpuffen in Burgers’ Zoo 3. de twee predikanten 4. na de kerkdienst: groepsfoto 18

Evangelisch - Lutherse Gemeente ‘Het Spoorboekje’ verschenen

Op zondag 22 juni jl. vond in onze ontmoetingsruimte de bijeenkomst plaats, waarin ‘Het Spoorboekje’ werd gepresenteerd door de werkgroep Spoorhoek. En dat werd een verrassing. Veel foto’s van de nu zo bekende straten die er toen zo heel anders uitzagen, zoals we eerst op beeldscherm en later in het boekje konden zien. Aan de hand van persoonlijke verhalen schetst het Spoorboekje de sociale en economische geschiedenis van de buurt. Archiefonderzoek en interviews met huidige en vroegere bewoners en ondernemers hebben een levendig beeld opgeleverd van wonen, werken, leren en spelen in de Spoorhoek en alle veranderingen die daarin sinds 1850 hebben plaatsgevonden. Vanuit onze gemeente zijn het kostersechtpaar Kohlmann, Patty Besseling en Ingrid Ehlert geïnterviewd. Ook onze kerk neemt haar plaats in de geschiedenis van de wijk in. Ook nu nog! Na afloop van de bijeenkomst werden de tussendeuren opengezet, zodat de inwoners van de wijk de kerk konden bezichtigen. Velen waren zeer verrast, dat zich achter de toch wat saaie gevel, zo’n prachtige kerk bevindt. Ik kwam met iemand in gesprek die in een appartement woont vlak achter de kerk. Hij kan door het hoge raam naar binnen kijken, ziet dan de grote lamp. Hij had gehoopt dat de kerktoren van een uurwerk was voorzien, zodat hij altijd bij de tijd kon zijn. Echter, onze toren heeft geen uurwerk. Toen hij met een kennis daarover sprak, kreeg hij ten antwoord “dat Lutherse kerken geen uurwerk hebben, omdat “God de tijd bepaalt”…. . Een leuk verhaal of berust het op waarheid? Ik heb het prof. Boendermaker gevraagd. Hij vond het ook een leuk verhaal, maar het is niet waar. We konden het eigenlijk weten, want de meeste lutherse kerken zijn als schuilkerk gebouwd. Een toren hebben ze dus niet. Onze kerk toevallig wel, omdat die van nà die tijd is (1898). Wellicht was er geen geld meer voor ook nog een uurwerk? We hebben in elk geval wel een luidklok! Leuk verhaal nog over de lutherse kerk in Delft. Daar is wel een uurwerk. Dat is recent gerestaureerd. In die stad was het vroeger wel erg van nut, want… het liep een kwartier voor, zodat men op tijd was voor de trekschuit…. Wat een boeiende wijk hè, die Spoorhoek! Het boekje kan ik u aanbevelen.

Eglise Wallonne / Waalse Kerk In de zomermaanden vieren de Parkstraatgemeente, de Doopgezinde gemeente en de Waalse gemeente hun diensten gezamenlijk, afwisselend in de Waalse kerk en de Parkstraatkerk. Traditioneel is de derde zondag van augustus de afsluiting van deze gezamenlijke zomerdiensten en wordt deze zondag in de Eusebiuskerk gevierd. Dit jaar verzorgt de Waalse gemeente de liturgie van deze dienst. Wie zich door God alleen laat leiden, enkel van hem zijn heil verwacht, weet Hem nabij, ook in de tijden die dreigend zwart zijn als de nacht. Deze regels van Sytze de Vries uit gezang 905 geven goed weer waar het in deze dienst over zal gaan. Ze vormen een nieuwe berijming van het bekende lied Wie maar de goede God laat zorgen. We zingen en lezen verder psalm 84 en Matteüs 6: 25-35. In de dienst gaat voor ds. Henk Spoelstra die enige tijd terug de protestantse gemeente van Oosterbeek voor die van Oss verruilde en daarnaast predikant is van de Waalse gemeenten van Groningen en Zwolle. Eén Taizégezang (Dans nos obscurités) zal in het Frans gezongen worden; het Onze Vader zal in twee talen in het liturgieboekje afgedrukt worden.

Evangelisch-Lutherse Gemeente Arnhem e.o. www.luthersegemeentearnhem.nl kerkgebouw: wijkredactie: predikant: secretaris:

Spoorwegstraat 8-10, 6828 AS Arnhem, tel. 442 50 84 mw. Elly Muurling, tel. 3336657 ds. Klaas Touwen tel. 325 53 27 mw. Patty Besseling-Gronloh tel. 381 71 75

‘Hier sta ik’ op zaterdag 20 september, 20.00 uur in onze kerk

In het weekend van ‘Wijken voor Kunst’ speelt op zaterdagavond Kees van de Zwaard ‘Hier sta ik’, dansen en vechten met Maarten Luther, een monoloog over vriendschap en verraad, God en het geweten, de duivel en de vrije wil, voortgedreven door het verlangen naar wat ooit genade werd genoemd. Maarten krijgt een brief van zijn jeugdvriend Olaf : Als je dit leest, ben ik er niet meer. In de brief doet Olaf een verzoek aan Maarten om tijdens de begrafenisplechtigheid te spreken Je zult wel verbaasd zijn dat ik je dit vraag, maar jij bent de enige, die ik ken die iets met God heeft. Of hoor je niet meer bij die club? De herinnering aan zijn verloren vriendschap met Olaf brengt Maarten op het punt, dat hij zich moet uitspreken: waar sta ik?

Engelen van Harry Smeets

In datzelfde weekend ‘Wijken voor Kunst’ is in onze ontmoetingsruimte een kleine expositie van de engelen van Harry Smeets - als eerbetoon aan deze markante wijkbewoner, die eind april op hoge leeftijd overleed. Elly Muurling (Standbeeld Maarten Luther, voor de Mariakirche in Berlijn)

Eglise Wallonne / Waalse Kerk Arnhem

www.waalsekerkarnhem.nl • kerkgebouw: Gasthuisstraat 1,

6811 BS Arnhem naast het politiebureau

• wijkredactie: Martin Kas,

tel. 3703302, e-mail: [email protected]

• verhuur kerkgebouw: Corinne de Zeeuw, telefoon 06–18190472 e-mail: [email protected]

• contactpersonen: Martin Kas, tel. 3703302,

Elfriede ter Schegget, tel. 3816695 en Anke de Man, tel. 055–3563189.

Op die manier is althans iets van de couleur locale van de Arnhemse Waalse gemeente te herkennen: helaas kunnen we in deze dienst niet onze gewoonte verwezenlijken om, naast het orgel, muziek van een vocale of instrumentale solist of een ensemble een plaats te geven in de dienst. De volgende ‘reguliere’ dienst van de Waalse gemeente is op zondagmiddag 27 september, dan weer als vanouds in ons kerkgebouw naast het hoofdbureau van politie. Martin Kas 19

KENNIS EN ERVARING, BIJ U IN DE BUURT! Aan een eerste vrijblijvend gesprek zijn geen kosten verbonden.

FRANSEN BV 026 - 364 86 44

NOTARISKANTOOR OCKHUYSEN Kronenburgsingel 60, 6831 gx Arnhem tel. 026 – 320 10 00 www.notarisockhuysen.nl

Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf

Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.

We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl

EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.

Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl

[email protected]

Zomerse groeten

uit Arnhem