21 voor de jeugd 2.0 Samenwerking op jeugdzorg in Zuidoost-Brabant

21 voor de jeugd 2.0 Samenwerking op jeugdzorg in Zuidoost-Brabant

Versie 5 maart 2014

Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................................................................... 4 H.1 Dagbehandeling en behandeling met verblijf ...................................................................................... 6 1.1 Achtergrond ................................................................................................................................................... 6 1.2 Inhoudelijk toekomstperspectief ..................................................................................................................... 6 1.2.1 Factoren die een rol spelen bij het bepalen van de juiste zorg .............................................................. 7 1.2.2. Specificering zorgvormen............................................................................................................................ 8 1.2.2.1. Dagbehandeling ........................................................................................................................................ 8 1.2.2.2. Zorgvormen Behandeling met verblijf .................................................................................................... 8 1.2.3. Samenhang met passend onderwijs ......................................................................................................... 9 1.3 Plaatsing van jeugdigen binnen deze vormen van zorg ........................................................................ 10 1.4 Bekostiging ...................................................................................................................................................... 10 H.2 Crisisdienst, AMHK, Jeugdbescherming en Jeugdreclassering .................................................. 12 2.1. Achtergrond .................................................................................................................................................... 12 2.2. Inhoudelijk toekomstperspectief .................................................................................................................. 13 2.2.1. Jeugdbescherming en jeugdreclassering ............................................................................................... 13 2.2.2. Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling .......................................................... 13 2.2.3. Crisisdienst .................................................................................................................................................. 14 2.3 Cliëntroute naar JB/JR, AMHK en crisisdienst ........................................................................................... 15 2.4 Bekostiging ...................................................................................................................................................... 15 2.5 Scenario’s ........................................................................................................................................................ 16 H.3 GGZ Jeugd, zorgverzekeraar en huisartsen ........................................................................................... 17 3.1 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 17 3.2 Inhoudelijk toekomstperspectief ................................................................................................................... 18 3.2.1. Van gespecialiseerde GGZ naar generalistische basis GGZ .............................................................. 19 3.2.2 Uitgangspunten voor toekomstig beleid GGZ-J ................................................................................. 20 3.3 Cliëntroutes bij GGZ-Jeugd .......................................................................................................................... 21 3.4 Samenvatting in schema ............................................................................................................................... 23 H4. Toegang tot jeugdhulp ................................................................................................................................ 26 4.1 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 26 4.2 Bepalen juiste zorg ......................................................................................................................................... 26 4.2.1 Vrijwillige toegang........................................................................................................................................ 26 4.2.2 Toegang tot het gedwongen kader ........................................................................................................... 27 4.3 Plaatsing van kinderen in de juiste zorgvorm ............................................................................................. 27 4.4 Beschikking ...................................................................................................................................................... 27 H.5 Financiën & samenwerking ......................................................................................................................... 28 5.1. Inleiding ........................................................................................................................................................... 28 5.2. Sturingsfilosofie regio Zuidoost Brabant .................................................................................................... 29 5.3.Sturingsinstrumenten ..................................................................................................................................... 29 5.4. Bekostiging ..................................................................................................................................................... 29 5.5. Transformatieprikkel ...................................................................................................................................... 30 5.6. Budgetverdelingsmodel ................................................................................................................................ 30 5.6.1. Uitgangspunten ........................................................................................................................................... 30 5.6.2. Verdelingsmodel ......................................................................................................................................... 30

2

5.6.3. Onderbouwing Transformatiebijdrage 2015 ........................................................................................... 34 5.6.4. Toelichting afwijkende percentages transformatiebijdrage .................................................................. 34 5.6.5 Indruk uitvoering naar zorgvormen ........................................................................................................... 34 5.7. Intergemeentelijke samenwerking ............................................................................................................... 36 5.7.1. Resultaat en doel........................................................................................................................................ 36 5.7.2 Type taken .................................................................................................................................................... 36 5.7.3 Organisatorisch construct........................................................................................................................... 37 5.7.4. Afweging construct ..................................................................................................................................... 37 Bijlage 1: Cijfers jeugdmonitor en macrobudget Bijlage 2: Brief afspraken tussen Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant en 21 gemeenten van Zuidoost Brabant Bijlage 3: Samenvatting van en toelichting op reacties instellingen op vorige concept-versie 21 voor de jeugd 2.0

3

Inleiding Sinds eind 2010 trekken we als 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant gezamenlijk op om te komen tot een Regionale Strategische Agenda Transitie Jeugdzorg. Als onderdeel daarvan zijn in 2011 zijn in de regio Zuidoost Brabant uitgangspunten voor de transformatie van het jeugdzorgstelsel vastgesteld. Op basis van deze uitgangspunten is in 2012 een functioneel model als inspiratiemodel vastgesteld door de 21 wethouders in Zuidoost Brabant. Door het Rijk is aangegeven dat minimaal bovenlokaal moet worden samengewerkt bij de organisatie van Jeugdbescherming, Jeugdreclassering, zeer specialistische en intramurale jeugdzorg, samenvoeging AMK en steunpunt(en) Huiselijk Geweld en de kindertelefoon. In het regionale plan 21 voor de jeugd'', dat op 12 juni 2013 in het regionaal POHO is vastgesteld, is afgesproken hoe de regionale samenwerking er ten aanzien van de verschillende zorgvormen uitziet. Als het gaat om ambulante zorg aan kind en gezin dan worden op regionaal niveau product- en prijsafspraken gemaakt met grote instellingen, waarbij lokaal bepaald wordt welke en hoeveel zorg al dan niet wordt ingekocht. Tevens is afgesproken dat iedere gemeente generalistenteams gaat inrichten, waar zoveel mogelijk de toegang tot specialistische zorg wordt belegd. Voor behandeling gekoppeld aan een verblijf is afgesproken dat dit op regionaal niveau bekostigd wordt, waarbij gezien de hoge kosten, regionaal een systeem van risicospreiding zal worden gehanteerd. Ten aanzien van Jeugdbescherming en Jeugdreclassering is afgesproken dat regionale bekostiging plaatsvindt, waarbij lokaal het volume wordt afgesproken. Voor zowel het regionale AMHK als een regionale crisisdienst is afgesproken dat dit gezamenlijk bekostigd wordt via volumeafspraken, zodat een minimale bezetting gegarandeerd kan worden. Ten aanzien van de verschillende vormen dagbehandeling was nog geen knoop doorgehakt. De beslispunten uit '21 voor de jeugd' zijn vertaald in een vervolgagenda, waar het afgelopen half jaar aan gewerkt is in 7 verschillende projectgroepen: 1. Projectgroep versnelling; Deze projectgroep bereidt inhoud en (bestuurlijk) proces van de versnelling (overheveling ambulante jeugdzorg) voor. 2. Klankbordgroep Regionale Transitie Arrangementen (RTA); Continuïteit van zorg in 2015 met behoud van infrastructuur en beperking van frictiekosten wordt vertaald in een RTA. De opleverdatum was 31 oktober 2013. 3. Projectgroep Crisisdienst, AMHK, JB en JR; Deze projectgroep werkt de beslispunten uit ’21 voor de jeugd’ verder uit: voorstel integrale regionale crisisdienst, voorstel nieuwe regionaal meldpunt AMHK, voorstel organisatie JB en JR, en eventueel de kindertelefoon. 4. Projectgroep huisartsen, GGZ, ziektekostenverzekeraars; Deze projectgroep richt zich op afspraken met (huis)artsen, GGZ en zorgverzekeraars en doet voorstel tot afspraken. 5. Projectgroep dag-, deeltijd en intramurale voorzieningen; Deze projectgroep ontwikkelt een voorstel voor dit specialistisch aanbod, de beoogde regionale samenwerking per zorgvorm en geeft het raakvlak met het (passend) onderwijs aan. 6. Projectgroep risicospreiding en juridische construct van de intergemeentelijke samenwerkingsvarianten; Deze projectgroep werkt een voorstel voor financiën, voor risicospreiding 2 en 5 jaar en intergemeentelijke samenwerking/samenwerkingsvarianten uit. 7. Projectgroep producten en prijsafspraken; Dit is een vervolg op projectgroep 6 en start vanaf eind 2013. Deze projectgroep komt tot product en prijsafspraken: vertaling van transitiearrangement en voorbereiden van product en prijsafspraken alle zorgvormen (volgend uit de hierboven genoemde projectgroepen). Graag willen wij u nu een tussenrapportage aanbieden. Dit document vormt een vervolg op '21 voor de jeugd' en moet beschouwd worden als tussenstap op de weg naar 2015. Net als in de vorige versie van '21 voor de jeugd', is een aantal beslispunten hierin geformuleerd, maar ook een aantal uitwerkingspunten, welke in een vervolgagenda moeten worden vertaald en ter hand genomen door de regionale projectgroepen. Om te komen tot deze notitie zijn veel gesprekken gevoerd met uitvoerders van de huidige jeugdzorg. Dit zijn zowel gesprekken geweest met hulpverleners, als beleidsmedewerkers/stafmedewerkers en bestuurders van instellingen. Op 27 november 2013 heeft

4

een tussentijdse bestuurlijke bijeenkomst plaatsgevonden met wethouders en bestuurders van instellingen. Niet alle opdrachten zijn conform planning uitgevoerd. De werkgroep financiën heeft haar planning moeten aanpassen vanwege een aantal redenen: - Landelijk aangeleverde gegevens en cijfers bleken onvoldoende betrouwbaar. - Het Regionaal Transitie Arrangement diende 31 oktober 2013 te worden opgeleverd. - Het macrobudget en de berekeningswijze werd onder andere op basis van de wetsbehandeling in de Tweede kamer aangepast. De werkgroep “Versnelling” heeft haar input al eerder opgeleverd. Dit heeft geresulteerd in een bestuursovereenkomst die op 27 november 2013 is ondertekend in een portefeuillehoudersoverleg van de 21 gemeenten. Per 1 januari 2014 is gestart met de uitvoering van de enkelvoudige ambulante jeugdzorg onder verantwoordelijkheid van de gemeenten in Zuidoost Brabant. In dit rapport zijn de bevindingen van de overige projectgroepen opgenomen.

5

H.1

Dagbehandeling en behandeling met verblijf Beslispunten: 1. Instemmen met bekostiging van regionaal bepaald basisvolume1 van de zorgvorm “behandeling met verblijf” met regionale risicospreiding. 2. Instemmen met het uitwerken van plaatsingskaders voor nader te specificeren vormen van “behandeling met verblijf” 3. Instemmen met het continueren van een plaatsingscommissie voor Zuid Nederland voor de gesloten jeugdzorg en de landelijke specialistische verblijfsvormen. 4. Instemmen met het maken van regionale product- en prijsafspraken voor nog te specificeren vormen van “dagbehandeling”. Beslispunten voor vervolgopdracht: 1. Uitwerken van afspraken (met instellingen en met andere regio’s uit Zuid Nederland) rondom plaatsing.

1.1 Achtergrond Een belangrijk uitgangspunt binnen de transitie jeugdzorg (maar ook binnen andere transities in het sociaal domein) is dat kinderen zoveel mogelijk opgroeien en zich ontwikkelen in een gewone thuissituatie, in de eigen buurt en deelnemen aan het reguliere onderwijs of andere opvang. Eén van de uitdagingen is om het “uitplaatsen” van jeugdigen naar speciale voorzieningen zoveel mogelijk te voorkomen en het gebruik van dergelijke voorzieningen terug te dringen. Tegelijkertijd is er het besef dat er altijd jeugdigen zullen zijn bij wie dit, vanwege kindgebonden problematiek en/of de opvoedsituatie thuis, niet haalbaar of wenselijk is. Om deze redenen zullen er kinderen blijven die (tijdelijk): 1. niet kunnen deelnemen aan een regulier dagprogramma, zoals het reguliere basis- of voorgezet onderwijs of de reguliere kinderopvang/peutergroep. Dit verstaan we onder de zorgvorm “dagbehandeling” 2. niet in eigen gezinssituatie kunnen wonen. Dit verstaan we onder zorgvorm “behandeling met verblijf” Op dit moment is deze zorg doelgroepgebonden georganiseerd. Dat wil zeggen dat er nu vier doelgroepen te onderscheiden zijn: a. jeugdigen met een GGZ diagnose en een zorgbehoefte b. Jeugdigen met een (L)VB diagnose en zorgbehoefte c. Jeugdigen binnen gezinnen met een opvoedproblematiek en een zorgbehoefte d. Jeugdigen met een leerproblematiek

1.2 Inhoudelijk toekomstperspectief Een aantal bewegingen zal vanaf 2015 gemaakt worden: - Terug naar het “normale”: Jeugdigen groeien zoveel mogelijk op in een huiselijke setting en nemen deel aan “gewone” daginvulling en vrijetijdsactiviteiten. Als dit om welke reden dan ook niet mogelijk is willen we dat de begeleiding/ondersteuning zoveel mogelijk aansluit bij het “gewone” leven. - Niet zozeer het precies vaststellen van de problematiek en de doelgroep (en daarmee de wijze van financiering en indicatiestelling) staan centraal, maar het antwoord op de vraag om ondersteuning en begeleiding die het kind/de jongere nodig heeft. Alles met het doel zo veilig en gunstig mogelijk op te groeien. - De hulp die buitenshuis gegeven wordt, wordt - indien mogelijk- gecombineerd met ambulante hulp of ondersteuning in het gezin en aandacht voor de leefomgeving. Hierbij wordt contact gezocht met het generalistenteam, waarbij op maat afspraken worden gemaakt tussen specialistische instelling en het generalistenteam over de gezamenlijke aanpak en wie (welk onderdeel van) de ambulante begeleiding in het gezin voor zijn/haar rekening neemt. 1

Voorheen werd gesproken over capaciteitsbekostiging. Deze term wordt vervangen door 'Regionaal bepaald basisvolume'

6

1.2.1 Factoren die een rol spelen bij het bepalen van de juiste zorg De volgende factoren spelen een rol bij de vraag welke zorgvorm het best passend is bij deze jeugdigen: a. b. c. d. e.

De vraag of behoefte aan ondersteuning De ernst van de problematiek van het kind/de jeugdige De thuissituatie Veiligheidsrisico’s Druk op opvoeders, professionals en omgeving

Ad a. De vraag of behoefte aan ondersteuning We onderscheiden hierbij vier vraagcategorieën, waarbij verschillende doelstellingen voorop staan. In de praktijk is er vaak sprake van een combinatie van deze vragen en zijn er meerdere redenen waarom ondersteuning wenselijk is. 1. Leren omgaan met beperkingen en problemen en gebruik maken van de mogelijkheden. Hierbij is sprake van kindgerelateerde problematiek. Als gevolg daarvan kunnen jeugdigen vastlopen op de verschillende leefgebieden: thuis, op school en in de vrije tijd. Er kunnen verschillende oorzaken aan ten grondslag liggen of een combinatie van oorzaken: o psychiatrische problematiek van het kind o een (verstandelijke) beperking van het kind o traumatische ervaringen in het leven van het kind (hieronder vallen ook verwaarlozing en mishandeling in de opvoedingssituatie) 2. Leren perspectief te zien Het gaat hier met name om jongeren met gedragsproblemen, die niet openstaan voor ondersteuning of hulp. Ze hebben motivatie- en identiteitsproblemen. Deze jongeren hebben vaak weinig normbesef en geen of weinig doel in het leven. Een ondersteuningsplan op maat probeert de jongere opnieuw te laten wennen aan een dagritme, positieve ervaringen te laten meemaken en zelfvertrouwen op te laten bouwen. 3. Behoefte aan een veilige plek Hierbij gaat het om kinderen en jongeren die opgroeien in een gezinssituatie waar de ouders/verzorgers niet in staat zijn de belangen van kinderen voorop te stellen. Dit kan te maken hebben met psychiatrische problematiek of ernstige beperkingen bij de ouders, maar ook bijvoorbeeld met een situatie van vechtscheiding. De begeleiding/ondersteuning is er vooral op gericht om tijdelijk een veilige plek te bieden waar het kind vertrouwd kan opgroeien. 4. Leren om op eigen benen te staan Het gaat hier om jongeren die vanwege eigen problematiek en/ of vanwege de thuissituatie vaak langdurig wonen of gewoond hebben in intramurale voorzieningen, niet terug naar huis kunnen en grote moeite hebben om zich zelfstandig te redden. Hier kan net zoals bij a. verschillende problematiek aan ten grondslag liggen. Ad b. Ernst en problematiek van het kind Afhankelijk van de ernst van de problematiek wordt samen met ouders en het kind een zorgvuldige afweging gemaakt welke zorg het best past bij het kind. Ad c. De thuissituatie Uitgangspunt is behandeling of begeleiding in de thuissituatie, uitgaande van eigen kracht en van de kracht van het sociaal netwerk. Het begrippenpaar draaglast-draagkracht is hier van toepassing: een stabiele thuissituatie verhoogt de draagkracht. Ad d. Veiligheidsrisico’s Hierbij is het van belang een goede balans te vinden tussen enerzijds de bescherming en de veiligheid van de jeugdige, maar anderzijds de kansen van het kind om zich goed te ontwikkelen. Veiligheid staat voorop, maar bij opgroeien hoort het opdoen van eigen ervaringen om van te leren. Het is soms lastig om binnen de zwaarste zorgvorm (behandelgroep in een gesloten of beperkende voorziening) de juiste balans te vinden tussen vrijheid bieden en bescherming.

7

Ad e. Druk op opvoeders, professionals en omgeving Het gedrag en/of de problematiek van een kind kan een flinke belasting betekenen voor het oorspronkelijke gezin, maar ook voor de ondersteunende professionals, het netwerk of voor bijvoorbeeld een potentieel pleeggezin. Dit kan een reden zijn om te moeten kiezen voor een zwaardere en meer beperkende vorm van zorg. 1.2.2. Specificering zorgvormen In de volgende twee paragrafen worden beide zorgvormen onder de loep genomen en een verdere onderverdeling gemaakt, die voor zowel de Jeugd GGZ als huidige AWBZ vormen en provinciale jeugdzorg geldt. 1.2.2.1. Dagbehandeling Hieronder verstaan we alle vormen van ondersteuning, waarbij het kind een zorgbehoefte heeft, waardoor het kind niet aan de “normale” dagsituaties kan deelnemen, dus niet aan het reguliere basisonderwijs of aan het reguliere kinderdagverblijf kan deelnemen of dat een kind voorbereid moet worden op deelname aan regulier basisonderwijs of opvang. Het kan zijn dat een kind hiertoe (tijdelijk) van de leerplicht ontheven wordt. Als gekozen wordt voor een vorm van dagbehandeling is er bijna altijd sprake van kindgebonden problematiek, waarbij wordt ingestoken op het leren omgaan met beperkingen en problemen en gebruik maken van de mogelijkheden. Dagbehandeling wordt waar mogelijk en wenselijk gecombineerd met hulp in de thuissituatie. Hiertoe is een nauwe samenwerking met het generalistenteam nodig. De vormen van dagbehandeling kunnen grofweg in 2 categorieën worden onderverdeeld, die op een verschillende wijze samenhangen met het onderwijs: a. Vervangende daginvulling Het gaat hier om kinderen, die tijdelijk of langdurig zo’n grote behoefte hebben aan specialistische ondersteuning, dat het volgen van onderwijs of deelname aan een regulier kinderdagverblijf niet mogelijk is. Het betreft bijvoorbeeld kinderen en jongeren die behoren tot de groep met (verstandelijke) beperkingen, die niet of slechts zeer beperkt naar school kunnen of gebruik kunnen maken van reguliere voorzieningen. Hieronder valt onder andere het Medisch Kinderdagverblijf of voorzieningen voor kinderen, die worden voorbereid om op latere leeftijd alsnog deel te nemen aan het reguliere onderwijs. Er zijn ook kinderen en jongeren die vanwege gedragsproblematiek tijdelijk niet naar school kunnen. Soms wordt deze behandeling gecombineerd met een verblijf op een school die daartoe specifiek is ingericht (bijvoorbeeld de Zwengel: deze school wordt vanuit onderwijsgelden bekostigd, maar hieraan gekoppeld vindt behandeling door Herlaarhof plaats). b. Naschoolse behandeling Het gaat hier om kinderen, die veelal kunnen deelnemen aan het gewone (of speciaal) onderwijs, maar voor wie na schooltijd aanvullende behandeling nodig is in een groep. Denk bijvoorbeeld aan Boddaert. Deze kinderen/jongeren ontvangen samen met hun gezin behandeling. Onderdeel van de dagbehandeling is een groepsbehandeling van het kind/de jongere, dat tevens dient als ontlasting van het gezin. Versterken van het gezinspotentieel is een prioriteit. 1.2.2.2. Zorgvormen Behandeling met verblijf Aan de hand van eerder genoemde criteria wordt bekeken welke gezinsvervangende plek het best geschikt is voor het kind en voor het gezin. Daarbij is het uitgangspunt om het kind als het kan in een situatie op te vangen, die het meest lijkt op een “gewone” gezinssituatie. Het kan echter zo zijn dat dit vanwege de veiligheid en ontwikkelingsmogelijkheden van het kind of vanwege het beroep dat gedaan wordt op de ondersteuners/professionals niet mogelijk is en een kind in meer aangepaste en beschermde omgeving moet worden geholpen. Behandeling met verblijf kan aan dagbehandeling vooraf gegaan zijn dan wel daarop volgen.

8

We hanteren een indeling van licht (zoveel mogelijk gelijkend op een reguliere thuissituatie) naar zwaar: a. Begeleiding door geselecteerde en gecoachte vrijwillige opvoeders (pleegzorg) Het gaat dan voornamelijk om kinderen of jongeren waarbij niet de eigen problematiek op de voorgrond staat, maar waarbij het kind/de jongere om diverse redenen niet thuis kan wonen. Het kind/de jongere kan worden geplaatst in een pleeggezin of bij een ‘hospita’, waarbij via een zorgvuldige procedure de gezinnen of hospita’s geselecteerd worden, gematcht worden aan de jeugdige en begeleid worden door een professional. Als het kan wordt het pleeggezin gezocht in het directe netwerk van het gezin (netwerkplaatsing). De gezinnen en de hospita’s zelf zijn vrijwilligers. Dit is zo ‘normaal’ mogelijk. Het kind/de jongere woont in een gewone gezinssituatie, gaat naar een reguliere school en neemt aan gewone vrijetijdsactiviteiten deel. Hieraan kunnen wel ambulante vormen van zorg vanuit specialistische zorg voor de begeleiding van pleegouder en/of het kind gekoppeld worden als dat wenselijk of noodzakelijk is. b. Gezinssituatie waarbij een professionele behandeling is Dit is bedoeld voor kinderen/jongeren, waarbij ook ernstige eigen problematiek of ontwikkelingsachterstand een rol speelt, zodat een professionele behandeling voor de ontwikkeling van deze jeugdigen noodzakelijk is. Het gaat dan bijvoorbeeld om gezinshuizen, waar 1 van de ouders in dienst is van een specialistische instelling of professionele pleeggezinnen en zorgbedrijven, die tegen dagvergoeding de kinderen/jongeren begeleiden/behandelen. Ook gaat het om professionele hospita (“op kamers”) projecten. Ondanks de professionele begeleiding lijkt de situatie op die van een “normale” gezinssituatie en in veel gevallen gaat het kind/de jongere naar een reguliere school en neemt aan “normale” vrije tijdsactiviteiten deel. c. Behandelgroepen/woonvormen in de wijken Hierbij gaat het om kleinschalige voorzieningen in de wijken, gerund door professionals van specialistische instellingen. In veel gevallen gaan de kinderen/jongeren daarbij naar het reguliere of speciale onderwijs in de wijk (in sommige gevallen kan dit ook zijn een school op de locatie van intramurale voorzieningen) en nemen deel aan reguliere vrijetijdsactiviteiten. Hieronder valt ook de begeleiding aan de 16+ ers die ondersteuning nodig hebben bij het leren op eigen benen te staan. Voor hen zijn er vormen van begeleid wonen in de wijk, vaak als overgang van een beschermende omgeving naar zelfstandigheid. Maar er zijn ook specialistische opvangvoorzieningen en woonvoorzieningen in de wijk. d. Behandelgroep op het terrein van de voorziening Hierbij wordt het kind of de jongere opgevangen in een intramurale voorziening. Dit zijn vaak kleine overzichtelijke settings, waarbij ook de vrijetijdsinvulling en de school soms op het terrein van de voorziening geregeld is. Behandeling is gericht op alle leefgebieden. e. Behandelgroep in gesloten/beperkende voorziening Het gaat hierbij om opvang van kinderen/jeugdigen waarbij vaak eigen problematiek speelt, maar ook de veiligheid/bescherming voorop staat. Dat kan zijn bescherming van het kind tegen eigen gedrag (weglopen, risicovol en/of suïcidaal gedrag), maar kan ook zijn bescherming tegen de omgeving (bijvoorbeeld loverboys). Bij deze plaatsing is altijd een uitspraak van de rechter noodzakelijk (kan zowel civielrechtelijk als strafrechtelijk zijn). Bij de behandeling zullen veiligheidsaspecten vaak een belangrijke rol spelen. Voorbeelden hiervan zijn jeugdzorg Plus (Vreekwijk en Icarus) en Forensische plekken bij de Catamaran. 1.2.3. Samenhang met passend onderwijs Ten gevolge van zowel de bewegingen binnen passend onderwijs als binnen de transitie jeugdzorg om zwaardere vormen van zorg terug te dringen, zal in de toekomst vaker gekozen worden voor plaatsing in het regulier onderwijs, aangevuld met ambulante hulp. Is toch dagbehandeling nodig, dan is een samenwerking met reguliere onderwijsvoorzieningen noodzakelijk, zoals bijvoorbeeld tussen het Medisch Kinderdagverblijf en de reguliere kinderopvang, tussen Boddaert/naschoolse behandeling en voortgezet onderwijs en tussen voorschool (voor licht verstandelijk gehandicapten) en het onderwijs, voor een goede overdracht van leerlingen.

9

Ook tussen “behandeling met verblijf” en het onderwijs is een duidelijke samenhang. Afhankelijk van het soort verblijf gaat het kind naar een reguliere school of speciaal onderwijs of een school op de locatie van een jeugdzorginstelling. Het onderwijs zelf wordt nagenoeg altijd gefinancierd uit onderwijsgelden en is geen onderdeel van transitie jeugdzorg. Het zijn echter wel duidelijk communicerende vaten. Als vanuit de transitie jeugdzorg zwaardere jeugdzorg wordt teruggedrongen, zullen meer kinderen/jongeren deel gaan nemen aan het reguliere onderwijs, waardoor hier een groter beroep wordt gedaan op het onderwijs en ambulante begeleiding vanuit het onderwijs en vanuit de zorg. Anderzijds is het ook zo dat als het gebruik van speciaal onderwijs wordt teruggedrongen, er een groter beroep gedaan kan worden op ambulante zorg gekoppeld aan het reguliere onderwijs. Gesloten jeugdzorg bevindt zich op locaties waar een eigen onderwijsinstelling aanwezig is, die voor het voortbestaan afhankelijk is van het aantal cliënten binnen de zorginstelling, maar ook van het aantal indicaties voor speciaal onderwijs uit de omgeving. Op dit moment is het zo dat kinderen voor gebruikmaking van zowel speciaal onderwijs als van jeugdzorg twee verschillende indicatietrajecten moeten doorlopen, die niet op elkaar zijn afgestemd. Het is van belang dat de gemeenten met het onderwijs in overleg treden (subregionale OOGO’s) om de toegangs/indicatie trajecten en de ondersteuningsarrangementen op elkaar af te stemmen, zodat jeugdigen en hun ouders geen hinder ondervinden van de twee toegangspoorten en verschillen in financiering.

1.3 Plaatsing van jeugdigen binnen deze vormen van zorg Plaatsingscoördinatie Zuidoost Brabant Voor het daadwerkelijk zoeken van beschikbare en juiste plekken voor verschillende vormen van verblijf is kennis nodig van de capaciteit, de kosten, specifieke kenmerken van de zorgvormen etc. Op dit moment is deze taak voor heel Zuidoost Brabant belegd als specifieke functie bij BJZ: de plaatsingscoördinatie. Het is goed om deze functie ook in de toekomst op minimaal de schaal van Zuidoost Brabant te organiseren. Deze plaatsingscoördinatie verzorgt de plaatsing van jeugdigen binnen een verblijfsvorm. Voor de vormen (landelijk) gesloten jeugdzorg en specialistische verblijfsfuncties levert de plaatsingscoördinatie een voorstel aan de hieronder genoemde plaatsingscommissie Zuid Nederland. Plaatsingscommisie Zuid Nederland Bij plaatsing van een jeugdige in een gesloten/beperkende voorziening binnen Zuid Nederland is op dit Plus moment een plaatsingscommissie actief. Deze bekijkt in welke Jeugdzorg instelling het kind het best geplaatst kan worden. Dit is mede afhankelijk van de beschikbaarheid van plaatsen. In 2014 zal een gemeentelijke vertegenwoordiger (vanuit Tilburg) gaan deelnemen aan de stuurgroep van deze plaatsingscommissie. De plaatsingscommissie willen we continueren vanaf 2015 en op basis van de ervaring van 2014 de precieze werkwijze en samenstelling bepalen. De taken van de plaatsingcommissie zullen worden uitgebreid met de plaatsing van jeugdigen binnen andere specialistische verblijfsfuncties (GGZ en VG sector). Hiertoe zullen in 2014 afspraken gemaakt worden met andere regio’s en instellingen uit Zuid Nederland.

1.4 Bekostiging Bekostiging dagbehandeling Het is sterk afhankelijk van het lokale aanbod aan zorg, de wijze waarop deze zorg vorm gegeven wordt en de wijze waarop (subregionaal) vorm gegeven wordt aan passend onderwijs, welke behoefte er lokaal is aan dagbehandeling. Wel hebben de verschillende vormen van dagbehandeling vaak een gemeenteoverstijgend bereik. Hierbij valt op dat net zoals bij ambulante zorg in de omgeving van Helmond/de Peel andere aanbieders actief zijn dan in de omgeving Eindhoven. Voorgesteld om wel regionale afspraken te maken over de producten en de prijzen, maar per gemeente af te spreken welk volume afgenomen wordt. Het bekostigingssysteem kan lokaal (subregionaal) gecombineerd worden met ambulante zorg, waardoor substitutie van zorgvormen in de praktijk mogelijk is (dus inzet van ambulante zorg in combinatie met regulier kinderdagverblijf waar mogelijk in plaats van bijvoorbeeld een Medisch Kinderdagverblijf).

10

Subregio de Peel is voornemens zelf product- en prijsafspraken voor bepaalde vormen van dagbehandeling te maken, die in deze subregio geleverd worden. Dit betekent dat de samenwerking met 21 gemeenten betrekking heeft op een nog nader te bepalen pakket van vormen van “dagbehandeling”. Dit wil niet zeggen dat voor de andere vormen geen samenwerking zal ontstaan, bv. door gebruik te maken van elkaars afspraken. Bekostiging Behandeling met verblijf Deze zorg is zeer ingrijpend voor het kind en het gezin en het gaat om kostbare voorzieningen. Ook is er het besef dat de hulp alleen geboden kan worden als het aanbod goed is georganiseerd op bovenlokaal (en soms ook bovenregionaal) niveau. Daarom is binnen ‘21 Voor de jeugd’ gekozen voor verregaande samenwerking op dit terrein. De samenwerking bestaat uit de financiering van een regionaal bepaald basisvolume en het hanteren van een systeem van risicospreiding, zodat iedere gemeente in staat is de benodigde plaatsen te bekostigen, maar uiteindelijk alleen het eigen gebruik betaalt. Om binnen deze zorgvormen ervoor te zorgen dat kinderen zoveel mogelijk worden opgevangen in pleeggezinnen en gezinshuizen in plaats van intramurale voorzieningen, wordt de bekostiging van de verschillende vormen van verblijf gecombineerd. Het bekostigingssysteem dat gehanteerd gaat worden zal substitutie van verschillende behandelvormen mogelijk moeten maken en het inzetten van lichtere vormen moeten stimuleren. In de bekostiging zou een onderscheid gemaakt moeten worden tussen de kosten die gepaard gaan met het verblijf (“hotel”functie) en de kosten die gepaard gaan met de begeleiding/behandeling.

11

H.2

Crisisdienst, AMHK, Jeugdbescherming en Jeugdreclassering

Beslispunten 1. Instemmen met een gezamenlijke transformatieopgaven voor Bureau Jeugdzorg en de gemeenten waarmee een substantiële reductie van maatregelen jeugdbescherming en jeugdreclassering gerealiseerd gaat worden en gekeken wordt naar verdere mogelijkheden voor het terugdringen van overheadkosten van Bureau Jeugdzorg. Hierover worden voor 1 april verdere afspraken gemaakt tussen de gemeenten in Zuidoost Brabant en Bureau Jeugdzorg. 2. Instemmen met financiering van regionaal bepaald basisvolume jeugdbescherming en jeugdreclassering en regionale bekostiging van AMHK en crisisdienst. 3. De middelen die de Centrumgemeenten in het kader van het regionaal kompas inzetten op de steunpunten huiselijk geweld worden in 2015 en 2016 doorgezet in het AMHK. Opdracht voor verdere uitwerking: 1. Onderzoek naar doorontwikkeling crisisdienst naar één integrale regionale crisisdienst voor inwoners van alle leeftijden van de regio, samen met de instellingen. 2. Afspraken maken met de Raad voor de Kinderbescherming over de cliëntroute. 3. Organiseren van de crisisdienst, AMHK, JB & JR

2.1. Achtergrond In de Jeugdwet is bepaald dat gemeenten vanaf 1 januari 2015 regionaal moeten samenwerken op het terrein van jeugdbescherming (JB), jeugdreclassering (JR), het steunpunt huiselijk geweld (SHG) en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Hierbij krijgen gemeenten de opdracht om van het SHG en het AMK een gecombineerd steunpunt te maken onder de noemer Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De wettelijke grondslag voor het AMHK wordt gevormd door de Wmo. Het combineren van het SHG en het AMK wordt door het Rijk gemotiveerd door de overlap tussen de twee functies met betrekking tot jeugdigen. Bij 50% van de zaken betreffende huiselijk geweld zijn ook kinderen betrokken. Daarnaast is het efficiënt en effectief om ook de crisisdienst regionaal vorm te geven. Jeugdbescherming en jeugdreclassering (JB en JR) In het huidig systeem zijn JB en JR twee aparte disciplines met een geheel eigen werkwijze. Het doel van JB is het waarborgen van de veiligheid van het kind in een gezin. De JR begeleidt jongeren tussen 12 en 18 jaar die een strafbaar feit hebben gepleegd. Het doel van de JR is het voorkomen van recidive en het vergroten van de maatschappelijke participatie. In de Jeugdwet is bepaald dat gemeenten jeugdbescherming (JB) en jeugdreclassering (JR) moeten laten uitvoeren door een gecertificeerde instelling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en Steunpunten Huiselijk Geweld Het huidige Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en de Steunpunten Huiselijk Geweld dienen vanuit de Wmo te worden geïntegreerd tot één AMHK; Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Momenteel opereren drie organisaties (Bureau Jeugdzorg voor het AMK en Lumens Groep en Lev Groep voor de SHG’s) voor die taken, wat geïntegreerd moet worden tot één taak en één werkwijze. Crisisdienst Een crisisdienst (nu Spoedeisende Zorg van Bureau Jeugdzorg) biedt acute, niet medische, hulp. Ze verrichten 24 uur per dag, zeven dagen per week crisisinterventie voor kinderen en gezinnen. Medewerkers van het crisisteam moeten in onoverzichtelijke situaties en onder druk professioneel en adequaat handelen om de veiligheid van kinderen én ouders te bevorderen voor minimaal de eerste 48 uur (ambulancedienst) tot vier maximaal weken. De crisisdienst werkt samen met diverse organisaties. Tot op heden worden de taken op het terrein van de JB, JR, Spoedeisende Zorg (crisisdienst op het terrein van jeugd) en het AMK uitgevoerd door Bureau Jeugdzorg. Bureau Jeugdzorg wordt, op basis van de Wet op de jeugdzorg, gefinancierd door de provincie, die hiertoe middelen van het rijk ontvangt. JB en JR wordt daarnaast aangeboden vanuit de William Schrikker Groep en een aantal landelijk werkende

12

instellingen voor specifieke doelgroepen, zoals Nidos voor vluchtelingen. Deze landelijk werkende instellingen voor specifieke doelgroepen blijven landelijk gefinancierd en daarmee buiten de opdracht van dit project. Het SHG wordt gefinancierd uit de rijksmiddelen Kompas, waarvoor de gemeenten Eindhoven en Helmond de rol van centrumgemeente vervult ten behoeve van de regio. Uitvoerende instellingen van SHG in onze regio zijn de Lumensgroep (Eindhoven e.o.) en de Levgroep (Helmond e.o). In ’21 Voor de jeugd’ is ten aanzien van deze functies op het terrein van veiligheid reeds besloten: o Om jeugdbescherming en jeugdreclassering gezamenlijk te bekostigen; o Om AMHK en crisisdienst gezamenlijk te bekostigen met volumegarantie voor de instelling; o De ontwerpfase regionaal op te pakken en de uitvoering zoveel mogelijk lokaal/subregionaal aan te laten sluiten; o De jeugdbeschermer / jeugdreclasseerder een tandemfunctie te laten vervullen met de generalist in het gezin. De jeugdbeschermer / jeugdreclasseerder geeft samen met de generalist het plan van aanpak vorm en is toezichthouder. Ook is voor deze voorzieningen op het gebied van veiligheid in grote lijnen bepaald hoe ze samenwerken met de generalistenteams. Jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders vormen een koppel met de betrokken generalist. De eersten zijn vooral betrokken bij de toezichttaak, de laatste bij het gezin en het uitvoeren van het gezinsplan. Over de crisishulp is gezegd dat deze zo snel mogelijk weer overdragen moet worden aan de ‘normale’ hulp van het generalistenteam. En het AMHK moet overleggen met de generalist over de wenselijke en nodige hulp in geval van kindermishandeling of huiselijk geweld. 2.2. Inhoudelijk toekomstperspectief Gemeenten hebben ten aanzien van de in dit hoofdstuk beschreven functies, zoals in voorgaande paragraaf beschreven, een belangrijke en niet geringe (organisatorische) opdracht vanuit de Jeugdwet. Daarnaast zal ook binnen deze functies een inhoudelijke transformatie moeten plaatsvinden. Aanvullend hierop heeft het Rijk gemeenten de opdracht gegeven om uiterlijk 28 februari 2014 te komen tot afspraken met Bureau Jeugdzorg over de voortzetting van de taken van deze instelling in 2015. Doel hiervan is de frictiekosten te beperken en daarnaast zoveel mogelijk zorgcontinuïteit te realiseren, maar ook om de deskundigheid en expertise van medewerkers zoveel mogelijk te behouden voor de regio Zuidoost Brabant. Als belangrijkste uitvoerder van de JB, JR, AMK en crisisdienst, naast de toegang, hebben deze afspraken een direct gevolg voor de (organisatorische) opdracht vanuit de Jeugdwet voor de gemeenten in de regio Zuidoost Brabant. 2.2.1. Jeugdbescherming en jeugdreclassering In ’21 Voor de jeugd’ hebben we reeds aangegeven dat we één gecertificeerde instelling voor de uitvoering van JB en JR willen. De afspraken met Bureau Jeugdzorg sluiten hierbij aan met dien te verstande dat er eerst wordt gekozen voor een overgangsscenario in 2015. De functies JB en JR worden in 2015 voortgezet bij BJZ en de Landelijke Werkende Instellingen (LWI) waarbij BJZ de hoofdaannemer is en de betreffende LWI's in onderaannemerschap van BJZ werken. De uitvoering zal daarbij waar mogelijk worden aangepast op de gewenste transformatie, waarbij uiteraard aan de wettelijke vereisten blijft worden voldaan. Zo zal per direct gekeken worden op welke wijze de samenwerking met de generalistenteams in de regio moet worden vormgegeven, maar ook op welke wijze het aantal maatregelen beperkt kan worden. Naast de rijkskorting zal een korting worden doorgevoerd op deze functies om de transformatie tot stand te brengen. Over de mogelijkheden hiertoe worden voor 1 april nadere afspraken gemaakt. De stip op de horizon zijn drie aparte regionale gecertificeerde instellingen in de provincie Noord-Brabant. Deze moeten per 2016 zijn gerealiseerd. 2.2.2. Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling De functie AMK wordt in 2015 eveneens voortgezet bij BJZ. De uitvoering zal daarbij waar mogelijk worden aangepast op de gewenste transformatie. Ook hier geldt dat uiteraard aan de wettelijke eisen moet worden voldaan. Gezien de opdracht tot het vormen van een AMHK worden de medewerkers van het AMK en het SHG één team, onder één aansturing gebracht.Over de mogelijkheden hiertoe worden voor 1 april nadere afspraken gemaakt. Met betrekking tot de uiteindelijke positionering van het AMHK zal op een later moment een besluit worden genomen, waarbij het uitgangspunt is de realisatie van het AMHK per 1 januari 2016.

13

Inhoudelijk moet het toekomstig AMHK er op gericht zijn om eerder, maar ook efficiënter, hulp te bieden 2 en de veiligheid van alle betrokkenen duurzaam te borgen. Negen uitgangspunten vormen de basis van de visie voor een geïntegreerd AMHK: 1. Veiligheid staat voorop 2. Deskundige taxatie/ beoordeling van de situatie van het gezin/ het huishouden 3. Duidelijkheid bieden over casus-, proces-, en ketenregie 4. Versterken van eigen kracht, sociale omgeving en netwerk 5. Passende interventie en direct inzetbaar 6. Belang van het kind staat voorop 7. Laagdrempelig bespreken van vermoedens (burgers en professionals) 8. Vroegsignalering en preventie 9. Eenheid in drang- en dwangkader (civiel, straf, bestuurlijk) Daarnaast is het van belang om de aansluiting met de generalistenteams goed te organiseren, zodat er geen overlap in taken ontstaat en het generalistenteam de regie binnen de casus behoud

2.2.3. Crisisdienst

Figuur 2: Overzicht van de onderdelen van de crisisdienst In de regio Zuidoost Brabant is besloten tot de oprichting van een integrale crisisdienst voor zowel jeugd als volwassenen. In het geval van jeugdigen wordt de crisisinterventie uitgevoerd door de spoedeisende zorg van BJZ. Wanneer er een crisis is bij een volwassene wordt die nu via de crisisdiensten voor volwassenen opgepakt. Vaak zijn deze volwassenen ook ouder. Het is derhalve in ieders belang de crisis integraal op te pakken voor het gezin. Door de koppeling tussen de jeugd en volwassenen crisisdienst, kan er breed gekeken worden wat er nodig is om de veiligheid terug te brengen. Het streven is om in overleg met de diverse instellingen de integrale crisisdienst in 2015 te kunnen realiseren. Het aantal fte van BJZ toegerekend naar de regio nemen we daarbij voor 100% mee, zodat expertise niet verloren gaat. Indien de regionale crisisdienst in 2015 niet operationeel is, willen we de afspraken van 2015 in samenwerking met de regio Noordoost Brabant met het huidige BJZ voortzetten. 2

Gebaseerd op ‘Een Veilig Thuis; Gemeentelijke visie op de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling’, d.d. 20 juni 2013,

G4.

14

Los van de organisatorische vormgeving van de crisisdienst - integraal of voortzetting van huidige afspraken met BJZ - wordt geadviseerd om de eerste twee jaar zowel de 'ambulancedienst' (48 uur) als de ambulante hulp tot maximaal vier weken gezamenlijk te bekostigen. Uit de praktijk blijkt dat een crisis niet altijd na 48 uur overgedragen kan worden aan een generalistenteam. De ambulante hulp van de medewerker van de crisisdienst blijft tijdelijk nodig, omdat deze wordt geboden vanuit een onafhankelijke rol. De generalist (al dan niet vooraf al bekend aan het gezin) staat als het ware naast het kind en het gezin en heeft dus per definitie geen onafhankelijke positie. Er wordt wel gestreefd naar nauwe samenwerking met het generalistenteam. Bij sterk functionerende generalistenteams, die zich de komende jaren zullen ontwikkelen, kan de bezetting van de crisisdienst wellicht tijdens kantoortijden afnemen in de toekomst.

2.3 Cliëntroute naar JB/JR, AMHK en crisisdienst De cliëntroute naar de jeugdbescherming, jeugdreclassering, het AMHK en de crisisdienst zal via verschillende wegen lopen: JB/JR: Generalistenteams (en eventueel andere door gemeenten aan te wijzen professionals) zullen degenen zijn die een raadsmelding doen via de Raad voor de Kinderbescherming. Indien er een maatregel uitgesproken wordt, wordt er een jeugdbeschermer of jeugdreclasseerder aan de generalist en het gezin gekoppeld. In de gevallen waarin een raadsmelding gedaan wordt, er een maatregel wordt opgelegd en er nog geen generalist gekoppeld is aan de casus, gebeurt dat direct. AMHK: Het AMHK is bereikbaar voor advies en consultatie van inwoners, vrijwilligers en professionals. Echter, gemeenten profileren in eerste instantie hun generalistenteams voor advies-, consultatie- en ondersteuningsfuncties. Als de problematiek complexer is, of mensen liever op afstand advies vragen, kan dat via het AMHK. Het AMHK levert zelf geen hulp aan gezinnen. In de in 2014 te realiseren regiovisie Huiselijk Geweld zal dit meegenomen worden. Crisisdienst: De crisisdienst is in beginsel 24x7 bereikbaar voor crises. Zij hebben een telefonische bereikbaarheidsdienst voor alle inwoners en professionals. Echter, er zal eerst (snel) gekeken worden of een generalist uit het lokale veld beschikbaar is gedurende kantoortijden. Anders gaan zij er op af, zoals eerder beschreven. Zij werken hiervoor samen met de crisisdiensten van LVB, GGZ en het specialistisch zorgaanbod.

2.4 Bekostiging De verplichting in de Jeugdwet om als gemeenten samen te werken ten aanzien van de organisatie en uitvoering van bovengenoemde functies en de afspraken die we als regio hebben gemaakt met BJZ over de voortzetting van de huidige functies maken dat ook de bekostiging een regionale aangelegenheid is. Voor het AMHK en de crisisdienst willen we kiezen voor de bekostiging van een regionaal bepaald basisvolume. De beschikbaarheid is een belangrijk punt en deze bekostigingswijze sluit daarbij aan. De 21 gemeenten kunnen voor de financiële dekking zowel gebruik maken van jeugdbudgetten als van Wmobudgetten. Het Wmo-budget wordt al aangewend voor de huidige bekostiging van de Steunpunten huiselijk geweld. De diverse crisisdiensten en het meldpunt kindermishandeling worden bekostigd uit jeugdbudgetten. Over het volume wordt in het hoofdstuk financiën meer gezegd. Voor de functie Jeugdbescherming en jeugdreclassering wordt voorgesteld om product- en prijsafspraken te met een lokale volumebepaling. Gemeenten hebben op grond van de wet een leveringsplicht ten aanzien van jeugdbescherming of jeugdreclassering. Om die reden wordt - op basis van het feitelijk gebruik – voor elke gemeente een passend volume bepaald.

15

2.5 Scenario’s Onderstaande scenario’s geven de organisatiemogelijkheden weer om JB, JR, AMHK en Crisisdienst te organiseren. In deze scenario’s dient de crisis altijd onderdeel uit te maken van een andere organisatie, omdat het te klein en inefficiënt is om apart te organiseren: -

Scenario 1: één organisatie met daarin twee onderdelen: JB/JR enerzijds, AMHK en crisis anderzijds Scenario 2 : Twee los van elkaar functionerende organisaties JB/JR in één organisatie, AMHK in de andere organisatie (daarbij de afweging waar de Spoedeisende zorg aan te haken) Scenario 2a: met AMHK vanuit een welzijnsinstelling aangeboden.

Deze scenario’s zijn voorbereid, besproken met instellingen en gemeenten en een adviesbureau heeft hier, in opdracht van de gemeenten Eindhoven en Helmond, een doorrekening op gedaan. Dit is afgestemd met het huidige Bureau Jeugdzorg en de aanbieders van de Steunpunten Huiselijk Geweld. De 21 gemeenten hebben naar aanleiding hiervan het onderstaande gekozen: In de brief aan de Staatssecretarissen hebben gemeenten aangegeven welke taken zij wel of niet bij Bureau Jeugdzorg willen inkopen in 2015. Dat geeft Bureau Jeugdzorg tijd om de organisatie op de toekomst aan te passen. De gemeenten in Zuidoost Brabant en Bureau Jeugdzorg hebben op 28 februari overeenstemming bereikt over de taken en de budgetten voor het jaar 2015. Om zorgcontinuïteit te garanderen en frictiekosten maximaal te beperken is met alle regio’s in NoordBrabant en het Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant een overgangsscenario overeengekomen. In 2015 gaat Bureau Jeugdzorg voor de 21 gemeenten de jeugdbescherming en jeugdreclassering en de Spoedeisende Zorg uitvoeren. Verder blijft Bureau Jeugdzorg verantwoordelijk voor het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Het AMK wordt in 2015 samengevoegd met het Steunpunt Huiselijk Geweld, dat door de LEV-groep en door Lumens wordt verzorgd. De regio gaat samen met deze drie partijen dit centrale meldpunt gezamenlijk inrichten. De functie toegang, het stellen van indicaties voor jeugdhulp, zal volledig zijn afgebouwd bij Bureau Jeugdzorg per 1 januari 2015. De verantwoordelijkheid hiervoor komt bij de generalistisch werkende teams te liggen. In deze teams willen de gemeenten graag de kennis van Bureau Jeugdzorg opnemen. Daarom spreken de gemeenten de intentie uit om een deel van de betreffende FTE op te nemen in deze generalistisch werkende teams. In 2015 zal toegewerkt worden naar de oprichting van regionaal werkende Gecertificeerde Instellingen, van waaruit minimaal de functies jeugdbescherming en jeugdreclassering worden uitgevoerd. Uitgangspunt voor alle 21 gemeenten is dat de jeugdzorgtaken worden uitgevoerd binnen de financiële middelen die wij daarvoor van het Rijk ontvangen (macrobudget). De definitieve macrobudgetten zijn nog niet bekend. In de meicirculaire van 2014 volgen de definitieve bedragen. De middelen voor de jeugdhulp zullen vanuit het Rijk naar gemeenten komen met een efficiencykorting, die in 2017 oploopt tot 20%. Om zo optimaal mogelijk te vernieuwen wordt op veel vormen van jeugdhulp een ‘transformatiekorting’ opgelegd. Deze korting moet ten bate komen van de inrichting van de generalistisch werkende teams (lokale netwerken) zodat kinderen en gezinnen waar nodig snel de juiste hulp krijgen.

16

H.3

GGZ Jeugd, zorgverzekeraar en huisartsen

Beslispunt 1. Het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ 2013 -2014 en het Onderhandelingsakkoord 2014-2017 als vertrekpunt nemen voor beleidsontwikkeling GGZ-Jeugd voor de periode 2014 – 2017. 2. Realiseren van versterking van de samenhang van het gezondheidsdomein, sociaal domein en onderwijsdomein door elkaar te informeren bij enkelvoudige problematiek en door afstemming bij complexe of risicovolle problematiek 3. Het schematisch overzicht doorverwijzing J-GGZ, uit paragraaf 3.6 als samenvattend regionaal vertrekpunt nemen voor verdere uitwerking op lokaal/subregionaal niveau Vervolgopdracht 1. Op basis van 1ste beslispunt te komen tot voorstellen, na overleg met instellingen en zorgverzekeraars, voor nadere inhoudelijk invulling van de bezuinigingstaakstelling voor de komende periode. 2. Op basis van het 2de beslispunt met betrokken partijen te komen tot een samenwerkingsprotocol met betrekking tot informeren en afstemmen. 3. Op basis van het 3de beslispunt voor 1 april 2014 een overzicht te presenteren van de keuzen die lokaal/subregionaal gemaakt zijn. 4. Met de ziektekostenverzekeraars te komen tot samenwerkingsafspraken: in verband met de landelijk vastgestelde overgangsperiode voor de GGZ jeugd, over de relatie tot de GGZvolwassenen en de relatie met de generalistische teams.

3.1 Achtergrond Momenteel zijn de gemeenten en het Rijk samen met veldpartijen bezig om te kijken welke waarborgen noodzakelijk zijn, om de jeugdhulp zoals jeugd-ggz goed vorm te geven. Een aantal van deze waarborgen is in de wet opgenomen, zoals kwaliteitseisen en continuïteit van zorg in 2015. De opdracht van de werkgroep betreft het maken van een ontwerp over de verbinding met GGZ, vanuit huisartsen, ziekenhuizen, generalistenteams, onderwijs en jeugdgezondheidszorg. Daarbij dient de werkgroep te bezien welke afspraken regionaal dan wel subregionaal gemaakt moeten worden. De voorliggende rapportage betreft een uitwerking van het eerder vastgestelde document “21 voor de jeugd”, maar leidt nog niet tot alles omvattende afspraken omdat er eerst landelijk duidelijkheid moet zijn over de wijze van “zachte landing GGZ sector” en omdat de tussenfase nodig is om tot een scherpere vervolg opdracht te komen. Het betreft om die reden vooral een informatief hoofdstuk, dat zijn uitwerking moet krijgen in de subregio’s en in een volgende versie van “21 voor de jeugd”. De GGZ is een sector gericht op het herstel of stabiliseren van mensen met psychische aandoeningen, waarbij de zorg wordt geboden waar dat noodzakelijk is, maar niet meer dan nodig is. Uitgangspunt is zorg op maat, waarbij ook de patiënt, hun familie en het netwerk rondom de patiënt een belangrijke rol spelen. Kerntaken van de huidige J-GGZ zijn te omschrijven als: o preventie o advisering en consultatie o diagnostiek o behandeling en begeleiding o medicatie o opname (BOPZ, RM, enz) De J-GGZ valt momenteel grotendeels onder de Zorgverzekeringswet (Zvw). Als een opname in een GGZ-instelling langer dan een jaar duurt, dan valt deze zorg onder de AWBZ. Dit geldt ook voor extramurale begeleiding en beschermd wonen. Collectieve preventie, selectieve preventie en maatschappelijke ondersteuning op het vlak van GGZ valt onder de WMO. De stoornissen die behandeld worden in de J-GGZ zijn zeer divers en kunnen sterk variëren in duur. Voor een deel van de kinderen in de jeugd-ggz zijn de problemen van tijdelijke aard. Wel is er bij sommige aandoeningen of stoornissen, zoals bijvoorbeeld depressies, angststoornissen of een trauma als gevolg van misbruik, vaak een blijvende kwetsbaarheid en dus kans op herhaling. Er zijn ook stoornissen die in meer of mindere mate blijvende beperkingen met zich mee brengen. Zowel op het gebied van emoties en gedrag als in cognitief functioneren van kinderen. Dit komt bijvoorbeeld voor als er sprake is van aan

17

autisme verwante stoornissen, schizofrenie, ADHD en combinaties daarvan. Sommige aandoeningen vragen om nauwe samenwerking met het onderwijs of somatische artsen. Binnen het veld zijn veel verschillende hulpverleners actief, die ambulante zorg, deeltijdzorg, en intramurale zorg leveren. Verreweg het merendeel van de zorgtrajecten is ambulant (± 97%), waarbij jongeren niet worden opgenomen in een instelling. Behandeling met behulp van e-health is in ontwikkeling. De voorkeur gaat uit naar vroege interventies, die hebben een groot effect op de latere kwaliteit van leven. Vroeg investeren in psychische problemen draagt bij aan een kwalitatief goede en ook economisch gezonde samenleving door minder schooluitval, betere arbeidsparticipatie en minder behoefte aan zorg op latere leeftijd. Ongeveer 5% van alle jeugdigen in Nederland heeft een psychische stoornis die leidt tot ernstige beperkingen in hun functioneren en/of risico’s van een verstoorde ontwikkeling. Het gaat dan jaarlijks landelijk om ongeveer 170.000 kinderen, van de 3,5 miljoen kinderen tot en met 17 jaar in Nederland. De meest voorkomende problemen zijn: o Aandachttekortstoornissen en gedragsstoornissen (31%) o Pervasieveontwikkelingsstoornissen (oa Asperger, autisme. 21%) o Relatieproblemen (bv tussen ouder-kind. 13%) o Overige stoornissen zuigeling/kind/adolescent (10%) o Angsstoornissen (9%) o Aanpassingsstoornissen (7%)

3.2 Inhoudelijk toekomstperspectief Per 2014 wordt er landelijk een aantal veranderingen in de GGZ doorgevoerd. De afspraken zijn gemaakt in het kader van het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ 2013 -2014 en zijn nadien bekrachtigd en aangescherpt in de onderhandelaarsakkoord 2014-2017. Doel van dit GGZ-akkoord is een goede en doelmatige zorg voor patiënten met psychische aandoeningen. Zowel de Jeugdwet als het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ 2013 -2014 delen een aantal belangrijke doelstellingen. Beide steken in op preventie, eigen kracht, destigmatisering, demedicalisering, normalisering en probleemoplossend vermogen van gezinnen en hun sociale netwerk. Een belangrijk element in beide ontwikkelingen is ook de zorg op maat en op de juiste plek. Geen over- of onderbehandeling en het beroep op ‘zwaardere’ hulp verminderen. Wij stellen om die reden dan ook voor om onderstaande indeling ook in het kader van de zorg voor jeugd te hanteren e

e

e

Waar in het oude GGZ stelsel gesproken wordt van 1 , 2 en 3 lijns GGZ-zorg, zal er nu uitgegaan worden van: a) Huisartsenzorg/POH GGZ b) Generalistische basis GGZ c) Gespecialiseerde GGZ Ad a) Huisartsenzorg GGZ De huisartsenzorg kenmerkt zich door een sterke poort waarin patiënten met psychische problematiek adequaat worden herkend, behandeld of waar nodig verwezen worden naar de generalistische GGZ of gespecialiseerde GGZ. Bezien vanuit de zorginfrastructuur is huisartsenzorg 1e lijns zorg. Bezien vanuit de het Bestuursakkoord GGZ wordt de GGZ zorg van de huisarts/POH-GGZ 0 lijn GGZ zorg genoemd. De ste de generalistische basis GGZ wordt 1 lijns GGZ genoemd. En specialistische GGZ wordt 2 lijn GGZ genoemd. Dat kan verwarrend zijn. Wij zullen daarom zo veel mogelijk spreken over basis GGZ en specialistische GGZ. Veel huisartsen beschikking over een praktijkondersteuner (POH/S dan wel POH/GGZ), deze is gespecialiseerd in somatiek dan wel in GGZ problematiek . De POH GGZ signaleert, diagnosticeert, intervenieert en ondersteunt bij psychische problemen in samenwerking met de huisarts. De werkzaamheden zijn gericht op het helder krijgen van psychische aspecten van gezondheidsproblematiek, goede doorverwijzing en urgentiebepaling, kortdurende begeleiding, psycho-educatie, continuïteit van zorg/ casemanagement en preventie. De POH GGZ betreft veelal (60%) een SPV’er met veel kennis van de chronische psychiatrische volwassen cliënten. De SPV’er heeft als achtergrond een functie die in het de verlengde ligt van de 2 lijns psychiatrie. Dat is dus wezenlijk anders dan hetgeen gevraagd wordt vanuit de ste jeugdproblematiek: jeugd 0 lijns GGZ werk verrichten en indien nodig opschalen naar 1 lijns werk en

18

daarnaast kennis van jeugdpsychiatrie in relatie tot opvoeding en kennis van de basisinfrastructuur van het jeugdveld. Eigenlijk een POH GGZ Jeugd. Deze functie is in ontwikkeling. Hier zal nog een flinke slag gemaakt moeten worden. Het is de bedoeling dat een huisarts patiënten met psychische problematiek beter gaat herkennen, meer patiënten zelf gaat behandelen en/of patiënten gerichter gaat verwijzen naar de generalistische basis GGZ of de gespecialiseerde GGZ. Door het organiseren van een adequate ondersteuningsfunctie (POHGGZ) bij de huisarts wordt huisartsen de mogelijkheid geboden om patiënten te stimuleren tot meer zelfzorg door het aanbieden van e-health behandelingen, door verbetering van de screeningsfunctie of door tijd te maken om de patiënt (met ondersteuning van een andere hulpverlener) zelf te behandelen. Ad b) Generalistische Basis GGZ Wanneer de huisarts/POH-GGZ inschat dat de patiënt meer hulp nodig heeft kan hij doorverwijzen naar de generalistische basis GGZ. De generalistische basis GGZ is alleen op verwijzing toegankelijk, niet alleen door de huisarts maar ook door andere hulpverleners (hierover meer in het volgende hoofdstuk). Het gaat bij de generalistische basis GGZ om lichte tot matige, niet complexe problematiek. De basis GGZ is ook verantwoordelijk voor goede nazorg, ondersteuning en terugvalpreventie bij mensen die al eerder behandeld zijn voor een psychische aandoening. Op dit moment vinden in de regio Zuidoost Brabant pilots plaats waarbij de huisartsenzorg en de koppeling met onderwijs en generalistenteam in proefopstelling worden uitgeprobeerd. De lessen die we hiervan kunnen leren zullen worden meegenomen in de verdere doorontwikkeling van de samenhang tussen het gezondheidsdomein, sociaal domein en onderwijsdomein. Ad c) Gespecialiseerde GGZ Soms is er sprake van complexe psychische problematiek. Jeugd en jongeren waarbij een hoge mate van complexiteit van behandeling nodig is, door gespecialiseerde professionals, vallen binnen de gespecialiseerde GGZ. Diagnostiek gebeurt onder de verantwoordelijkheid van een GZ of klinisch psycholoog, psychotherapeut of psychiater. De behandeling is gericht op herstel of op rehabilitatie. Er wordt zoveel mogelijk gestreefd naar een aanpak waarbij ambulante behandeling uitgangspunt is. Als het niet anders kan wordt een patiënt klinisch behandeld, met als uiterste remedium gedwongen opname. Ook de toegang tot de gespecialiseerde GGZ is alleen mogelijk na verwijzing van een bevoegde professional. Wanneer blijkt dat een patiënt in een stabiele situatie verkeert en dat gespecialiseerde GGZ niet meer nodig is, wordt de patiënt overgedragen aan de huisarts of de basis GGZ. 3.2.1. Van gespecialiseerde GGZ naar generalistische basis GGZ Om te komen tot minder behandelingen in de duurdere gespecialiseerde GGZ, zijn een aantal voorstellen gedaan: 1) Lichte/ milde problematiek op de juiste plek in de keten. In het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ 2013-2014 is overeengekomen dat minimaal 20% van de patiënten die op dit moment in de gespecialiseerde GGZ worden behandeld patiënten met lichte en milde problematiek betreft; deze patiënten kunnen in de toekomst in de generalistische basis GGZ worden behandeld. 2) Zwaardere problematiek in de gespecialiseerde GGZ Uit innovaties in de zorg blijkt dat het mogelijk is om patiënten met zwaardere psychische problematiek in de generalistische basis GGZ te behandelen dan -gemiddeld gezien– op dit moment gebeurt in de eerstelijns psychologische zorg. Daarmee kan een deel van de patiënten uit de huidige gespecialiseerde GGZ in de toekomst in de generalistische basis GGZ worden behandeld. 3) Ook stabiele chronische problematiek in de basis-GGZ In het Bestuurlijk Akkoord Toekomst GGZ 2013 -2014 is afgesproken dat de ambulantisering van mensen die (langdurig) in een kliniek zijn opgenomen wordt voortgezet. In principe worden deze patiënten door de gespecialiseerde GGZ door middel van bijvoorbeeld ACT of FACT-teams ondersteund. In stabiele situaties kan een patiënt echter worden overgedragen aan de huisarts of de generalistische basis GGZ. Voor het traject generalistische basis GGZ dat per 2014 wordt geïmplementeerd wil VWS een monitor

19

ontwikkelen om de ontwikkeling in de hele GGZ-keten goed te volgen. Op dit moment is het traject van de generalistische basis-GGZ nog volop in ontwikkeling.

Schematisch ziet dat er als volgt uit:

3.2.2

Uitgangspunten voor toekomstig beleid GGZ-J

Met het omarmen van de uitgangspunten uit het Bestuurlijkakkoord Toekomst GGZ leggen we een stevige basis voor toekomstig J-GGZ beleid. Onder andere ten aanzien van demedicalisering, destigmatisering, e e e e ambulatisering en het terugdringen van de 3 , 2 , 1 naar 0 lijn. Samen met de zorgverzekeraar en de instellingen dient hieraan vorm te worden gegeven. Daarnaast is het van belang het sociaal domein, het gezondheidsdomein en het onderwijsdomein met elkaar te verbinden. Deze drie domeinen hebben eigen bevoegdheden en hebben alle drie te maken met de GGZ-Jeugd. De verwijzing naar generalistische basis GGZ en gespecialiseerde GGZ ‘steunt’ op drie belangrijke vindplaatsen. De huisarts waar één patiënt één plan geldt. Het onderwijs, waar één leerling één plan geldt. En de generalistenteams waar één gezin één plan geldt. Ieder met zijn eigen invalshoek, maar allemaal met oog voor het kind en zijn/haar gezin. Afstemming door middel van directe lijnen tussen deze drie pijlers is van essentieel belang. Alleen zo kan er voorkomen worden dat er langs elkaar heen gewerkt wordt en dat één patiënt één plan, één leerling één plan en één gezin één plan, met elkaar in overeenstemming zijn. Aandachtspunt hierbij is het ontwikkelen van een protocol voor het vragen van toestemming aan cliënten voor afstemming tussen generalistenteam, school en huisarts. Daarnaast is aandacht nodig voor de afstemming en/of informering van de drie hier bovengenoemde pijlers. Bij enkelvoudige hulpverlening kunnen partijen volstaan met het elkaar op de hoogte brengen (informeren). In complexe, risicovolle en acute situaties dient afstemming plaats te vinden.

20

Samenhang voor wat betreft informeren en afstemmen in het sociaal domein, gezondheidsdomein en onderwijsdomein, als volgt in beeld:

3.3 Cliëntroutes bij GGZ-Jeugd In principe is de GGZ geen vrij toegankelijke zorg. In de Jeugdwet is vastgelegd welke functionarissen rechtstreeks toegang kunnen verlenen tot GGZ, dit zijn de huisarts, kinderarts en jeugdarts. Voor een behandeling bij de GGZ is daarom altijd een verwijzing nodig. De nieuwe jeugdwet biedt gemeenten de ruimte om toegang tot GGZ ruimer in te richting. In elke gemeente zijn een aantal plaatsen waar kinderen, jeugd, jongeren en/of gezinnen zich bevinden te onderscheiden, waar professionals werken die geconfronteerd kunnen worden met hulpvragen, de zogenaamde vindplaatsen. Doorverwijzingen naar de GGZ zal veelal vanuit deze vindplaatsen gebeuren. Gemeenten moeten een keus maken op welke wijze toegang tot GGZ verkregen kan worden vanuit welke vindplaatsen. De belangrijkste vindplaatsen worden hieronder verder uitgewerkt, deze zijn: 1. Huisarts / POH 2. School / ZAT 3. JGZ / Jeugdarts 4. Generalistenteam (Sociaal wijkteam / CJG) 5. Ziekenhuis / kinderarts 6. GGZ Ad 1. Huisarts De huisarts is een laagdrempelige vindplaats, patiënten komen hier vaak op eigen initiatief. Huisartsen hebben over het algemeen een goede vertrouwensband met hun patiënten en patiënten hebben vaak een positieve houding ten opzichte van hun huisarts. Een huisarts ziet over het algemeen de meeste tot alle leden uit een gezin. Elke huisarts werkt volgens het “één patiënt één plan” principe. De Praktijk Ondersteuner Huisarts GGZ (POH/GGZ) werkt voor de huisarts als de verbinder. Hij legt verbanden tussen de verschillende leefgebieden van de patiënt. Krijgt hij een casus van de huisarts dan bepaalt hij of er sprake is van een enkelvoudig probleem. Is dat zo, dat wordt het probleem door huisarts/poh-er zelf opgepakt of passend

21

doorverwezen. Is er sprake van een meervoudig probleem dat zal de POH-er verbinding leggen een generalist uit het generalistenteam. Een huisarts mag volgens de wet naar alle vormen van jeugdhulp doorverwijzen. Zo’n 80% van de verwijzingen naar de GGZ gebeurt vanuit de huisarts. Ad 2. School/ZAT Ook de school is een laagdrempelige vindplaats. Ouders/leerlingen schrijven zich op eigen initiatief bij de school van hun keuze in. Over het algemeen is er een positieve attitude naar het onderwijs, ook is er sprake van een vertrouwensband. Scholen hebben in de meeste gevallen zicht op de gezinssituatie van hun leerlingen. Op scholen is hulp aanwezig, in de vorm van: SMW/generalist/O&O’er, Jeugdgezondheidszorg 4-18 jaar (Jeugdarts, jeugdverpleegkundige). Soms ook een orthopedagoog en psycholoog. De eerste insteek voor bespreking van een leerling in de zorgstructuur is veelal gedragsproblematiek. Een jeugdarts en/of psycholoog kan nader diagnostisch instrumentarium inzetten en alle vormen van jeugdhulp inzetten. Korte lijntjes/verbindingen tussen schoolzorglijn en jeugdhulplijn zijn erg belangrijk. Ad 3. Jeugdgezondheidszorg In onze regio wordt de JGZ uitgevoerd door de GGD, ZuidZorg en Zorgboog. De jeugdarts en jeugdverpleegkundige zien via het consultatiebureau het overgrote gedeelte van de 0-4 jarigen, en hun ouder(s). Op scholen zijn er voor 4-19 jarigen contactmomenten met de jeugdarts / jeugdverpleegkundige van de GGD. Dit zijn nu nog 3 momenten, in de toekomst worden dit er 4. De insteek van de jeugdgezondheidszorg is medische en sociale gezondheid, het volgen van de lichamelijke, psychische, sociale en cognitieve ontwikkeling. Er is sprake van enige vertrouwensband en bij met name het consultatiebureau (0-4 jaar) is het contact laagdrempelig en komen ouders vrijwillig met hun kinderen. Er wordt gewerkt met een brede blik, de mens als bio-psycho-sociaal wezen. Dat wil zeggen dat er gekeken wordt naar het lichamelijk en psychisch/sociaal welbevinden van een kind in het gezin op de peuterspeelzaal, kinderdagverblijf en op school. De JGZ heeft een bereik van ruim 95%. Een legitieme plaats om vragen rondom opvoeden en opgroeien te stellen. De jeugdarts is bevoegd tot doorverwijzing naar alle vormen van jeugdhulp inclusief de generalistische de basis- en specialistische GGZ. De jeugdarts is ook bevoegd tot doorverwijzen naar 2 lijnsvoorzieningen zoals bijvoorbeeld kinderarts in ziekenhuis. Ad 4. Het generalistenteam 3 Het generalistenteam is een actieve, laagdrempelige vindplaats. Kinderen en ouders kunnen hier hun vragen stellen. In het sociaal wijkteam werken generalisten met een overkoepelende blik. Per gemeente / samenwerkingsverband kan het generalistenteam verschillend zijn ingericht, de couleur locale speelt hierbij een belangrijke rol. De verschillen tussen gemeenten zijn soms marginaal een andere keer weer groter. Het generalistenteam heeft echter in alle gevallen “één gezin één plan” als basisprincipe. De meeste doorverwijzingen naar de GGZ vinden plaats via de huisarts. Als het niet goed gaat met een kind gaan ouders eerst en vooral naar de huisarts. Een klein aantal GGZ verwijzingen zal plaatsvinden via de generalistenteams. Ad 5. Ziekenhuis / medisch specialisten Het ziekenhuis is een vindplaats wanneer via een medisch specialistische behandeling blijkt dat er ook sprake is van sociale of psychische problematiek. Een ziekenhuis is minder laagdrempelig, dan bijvoorbeeld de huisarts of het consultatiebureau. Binnen een ziekenhuis kan de medisch specialist een consult aanvragen van een ander medisch specialist. Ook kan een consult aangevraagd worden bij de GGZ. De medisch specialist is wettelijk bevoegd om door te verwijzen. Dit gebeurt voornamelijk door de kinderarts in het ziekenhuis. Wanneer een kind in een ziekenhuis terecht komt en er naast de somatische klacht ook sprake is van psychische problematiek verwijst het ziekenhuis volgens een vaste procedure door. Bij psychische klachten naar aanleiding van medische klachten volgt behandeling van de ziekenhuispsycholoog. Bij psychische klachten welke niet naar aanleiding zijn van medische klachten

3 In de regio Zuidoost Brabant worden verschillende benamingen gebruikt. Waaronder; CJG / sociaal wijkteam, Centrum voor Maatschappelijke Deelname, etc.

22

e

e

volgt verwijzing naar de huisarts bij 1 lijnsproblematiek, of rechtstreekse verwijzing naar de 2 lijn GGZ. Wanneer er sprake is van eerdere GGZ-behandeling volgt directe verwijzing naar de GGZ. Ad 6 GGZ De Basis generalistische GGZ is te beschouwen als vindplaats voor de specialistische GGZ. Ook hierbij dient het doorverwijzingsmandaat geregeld te worden. Specifiek aandacht behoeft de forensische jeugdpsychiatrie omdat die een andere verwijsstroom kent, evenals overigens de ortho-psychiatrie. De forensische jeugdpsychiatrie heeft een landelijke functie, de ortho-psychiatrie een bovenregionale functie. Ook aandacht vraagt de adolescentengroep, 18-23 JR, waarbij we zouden moeten uitgaan van een naadloze aansluiting ondanks een ander financieringsregime. De transitie, ook naar de volwassenenzorg, is een belangrijk aandachtspunt. Daarnaast dient er ook aandacht te zijn voor de ontwikkeling bij GGZ met het opzetten van FACT-teams en de verhouding hierbij tot de generalistenteam in de wijk. Aandacht voor de rol van de spoedeisende zorg (crisisdienst GGZ), Bij een acute, risicovolle psychiatrische crisis wordt via de huisarts de crisisdienst ingeschakeld, ook voor bijvoorbeeld BOPZ, RM en IBS. En aandacht voor afschaling van zorg.

3.4 Samenvatting in schema In paragraaf 3.2 hebben we het toekomstperspectief van de GGZ jeugd geschetst door de hoofdlijnen van het bestuursakkoord te beschrijven en door de gewenste samenhang aan te geven van het sociaal domein, gezondheidsdomein en onderwijsdomein. In paragraaf 3.3 hebben we de meest voorkomend cliëntroutes beschreven en de vindplaatsen voor J-GGZ geïdentificeerd en nader omschreven. Op basis hiervan komen we tot het hierna volgende model. In de pagina volgend op het schema is een korte toelicht opgenomen.

.

23

Schematisch overzicht Doorverwijzing J-GGZ

Toelichting op het schema Ad1) Vindplaatsen De hier genoemde vindplaatsen zijn de huidige vindplaatsen plus de generalist zoals deze op verschillende plaatsen (afhankelijk van lokale keuzen) werkzaam zal zijn: sociale wijkteams, centrum voor dienstverlening, CJG enz. Zie paragraaf 3.3 voor nadere uitleg. Ad2) Triage Triage is eenvoudig gezegd het uitzoeken wat er aan de hand is. Dit gebeurt door de personen die in deze kolom vermeld staan. Ad 3) Consult De vindplaatsen hebben de mogelijkheid om advies te krijgen van een deskundige bijvoorbeeld een psycholoog. Wij stellen voor dat doorverwijzing door generalist naar specialistische GGZ altijd gepaard gaat van het advies van een deskundige. Ad 4) Poortwachter Wie is bevoegd de beslissing tot doorverwijzing te nemen. Wettelijk gezien zijn dit de huisarts, de kinderarts en de jeugdarts. Wij stellen voor dit uit te breiden naar de generalist. Ad 5) Informeren en/of afstemming Bij enkelvoudige, niet complexe hulpverlening is het informeren (op de hoogte houden) van huisarts, onderwijs dan wel sociaalwijkteam/generalist voldoende. Afstemming vindt plaats wanneer één van de drie partners vindt dat er sprake is van een complexe of risicovolle situatie. Ad 6) Inschakelen Hier betreft het de vorm die ingeschakeld kan worden door de poortwachter.

25

H4.

Toegang tot jeugdhulp

Beslispunten: Instemmen met het per gemeente (of per subregio) aangeven voor 1 april 2014 welke professionals in het lokale veld het mandaat krijgen om jeugdhulp in te zetten, naast de wettelijk vastgelegde beroepsgroepen (o.a. huisarts, jeugdarts, etc.) Vervolgopdracht: Regionale afspraken maken met de Raad voor de Kinderbescherming over doorgeleiding casussen.

4.1 Achtergrond In de eerste versie van ’21 voor de jeugd’ is vastgelegd dat de toegang tot jeugdhulp een lokale (of subregionale) verantwoordelijkheid is. Regionale afspraken over de toegang zijn niet noodzakelijk, omdat iedere gemeente verantwoordelijk is en blijft voor de inzet van jeugdhulp en de financiering daarvan. Vanuit de regio geven we echter wel een aantal adviezen m.b.t. de toegang mee aan de gemeenten of subregio’s. Deze kunnen worden gebruikt als adviezen voor de vormgeving van de toegang tot jeugdhulp. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen verschillende fasen om te komen tot de inzet van de juiste zorg: 1. Het bepalen welke zorg het best past bij de vraag/behoefte. 2. De plaatsing bij de juiste hulp. 3. De voor beroep vatbare beschikking. Deze onderdelen worden hieronder een voor een behandeld.

4.2 Bepalen juiste zorg 4.2.1 Vrijwillige toegang In de jeugdwet is vastgelegd welke professionals/instanties toegang kunnen verlenen tot jeugdhulp. Het gaat om de volgende professionals/instanties: Generalistische team Huisarts Jeugdarts Medisch specialisten Lokaal of subregionaal moet de toegang worden ingericht, maar ook formeel het mandaat voor de professionals die mogen doorverwijzen worden vastgelegd. In het hoofdstuk voor de J-GGZ is hiervoor reeds een verdere uitwerking opgenomen in de vorm van een tabel. Deze tabel kan als handreiking dienen om de cliëntroutes per vindplaats in beeld te brengen. Het is van groot belang dat binnen afzienbare periode helder is per gemeente of samenwerkende gemeenten welke groepen dit mandaat krijgen. Immers, bij het vastleggen van bekostigingsafspraken dient ook helder te zijn of degene die hulp en ondersteuning inzet ook het mandaat heeft om dit te doen.

26

Daarnaast worden vanuit de regio de volgende adviezen meegegeven: De toegang wordt zo laag mogelijk belegd (bij de generalistische teams). Er komt geen onafhankelijke indicatiesteller die ver van de cliënt afstaat. Expertise vanuit een team van (onafhankelijke) specialisten te raadplegen zijn. Dit zouden specialisten moeten zijn die zoveel mogelijk dichtbij de cliënt staan en die een generalist kan adviseren hierin. Een onderdeel hiervan kan een diagnose of persoonlijkheidsonderzoek zijn, ten behoeve van het bepalen van de juiste zorg (dus niet als toegangspoort). Alleen uithuisplaatsing als het echt niet anders kan. De eerste voorkeur gaat altijd uit naar ambulante trajecten; Dagbehandeling heeft de voorkeur boven verblijf en behandeling; Pleegzorg heeft de voorkeur boven een intramurale voorziening. 4.2.2 Toegang tot het gedwongen kader Een specifiek onderdeel van de toegang tot jeugdhulp is de doorgeleiding van zaken naar de Raad voor de Kinderbescherming vanwege een benodigde uitspraak van de rechter. Dit geldt altijd voor een plus Jeugdbeschermings- en jeugdreclasseringsmaatregel en plaatsing in de Jeugdzorg . De inhoudelijke argumentatie zal worden opgezet door het (lid van het) generalistisch team. Het daadwerkelijk op papier zetten van de raadsmelding vereist een zorgvuldige formulering en afweging. Dit kan op subregionaal/lokaal niveau georganiseerd worden. Vanuit het oogpunt van eenduidigheid en efficiëntie maken we als regio Zuidoost Brabant afspraken met de Raad voor de Kinderbescherming over de doorgeleiding van zaken naar de Raad. Het Advies- en Meldpunt Huiselijke geweld en Kindermishandeling (AMHK) is bereikbaar voor advies en consultatie van inwoners, vrijwilligers en professionals. Echter, gemeenten profileren in eerste instantie hun generalistenteams voor advies-, consultatie- en ondersteuningsfuncties. Als de problematiek complexer is, of mensen liever op afstand advies vragen, kan dat via het AMHK. Het AMHK levert zelf geen hulp aan gezinnen , behalve voor de Steunpunten Huiselijk Geweld. In de in 2014 te realiseren regiovisie Huiselijk Geweld zal dit meegenomen worden. De crisisdienst is in beginsel 24x7 bereikbaar voor crises. Zij hebben een telefonische bereikbaarheidsdienst voor alle inwoners en professionals voor crises rondom jeugd. Echter, er zal eerst (snel) gekeken worden of een generalist uit het lokale veld beschikbaar is gedurende kantoortijden. Anders gaan zij er op af, zoals eerder beschreven.

4.3 Plaatsing van kinderen in de juiste zorgvorm Voor de plaatsing van kinderen in ambulante zorg of dagbehandeling maken de verschillende gemeenten of subregio’s eigen afspraken met de instellingen. Voor alle zorgvormen waarbij voor kinderen naast behandeling ook een verblijfsplek noodzakelijk is, is een regionaal overzicht nodig van: 1. het aantal beschikbare plekken 2. de passendheid van de plekken aan de behoefte/vraag Voor deze vormen van zorg is het wenselijk op regionaal niveau de plaatsing te coördineren. Zie hiertoe hoofdstuk 1, paragraaf 1.5.

4.4 Beschikking Het is nog niet bekend of een (voor beroep vatbare) beschikking altijd moet worden afgegeven of alleen als de cliënt of zorgverlenende instelling ernaar vraagt. Dit is een taak die bij de gemeente of subregio zou moeten blijven.

27

H.5 Financiën & samenwerking Beslispunten: 1. Instemmen met de voorgestelde differentiatie in transformatiebijdrage per zorgvorm; 2. Instemmen met richtlijnen voor behalen transformatiebijdrage per zorgvorm; 3. Instemmen met samenwerkingsvorm zoals opgenomen in de tabel Vervolgopdracht: 1. De opdracht te geven voor 1 maart 2014 met een voorstel te komen voor een bekostigingsvorm/ -model per zorgvorm; 2. De opdracht te geven bij de uitwerking van voornoemde bekostigingsvoorstellen ook voorstellen te doen ten aanzien van de transformatieprikkels, waarbij o.a. het principe van “shared savings” kan worden meegenomen; 3. De opdracht te geven voor 1 april 2014 inzichtelijk te maken wat de beschikbare budgetten betekenen voor de zorgcontinuïteit; 4. De opdracht te geven om voor 1 maart as. een integraal voorstel (juridisch, financieel en organisatorisch) te doen voor de inrichting en positionering van het construct, waarmee de samenwerking op het gebied van bekostiging vorm kan worden gegeven, waarbij voor 2015 en de daaropvolgende jaren een ander construct mogelijk is.

5.1. Inleiding Gemeenten staan voor de uitdaging om de ondersteuning te organiseren met minder middelen. Uitgangspunten bij de decentralisatie jeugdzorg zijn, naast eigen, kracht, samenkracht en participatie: ‘beter passend voor minder’, ‘eenvoud’, ‘in de basis wat kan, specialistisch wat moet’ ‘flexibel’, ’zachte landing’. Dit alles met beperkte financiën vanuit het Rijk. Samenvattend een opgave om meer verantwoordelijkheden, met meer maatwerk en minder middelen uit te voeren. Met het oog op een adequate voorbereiding op de bekostiging van het nieuwe jeugdstelsel hebben gemeenten in Zuidoost Brabant afspraken met elkaar gemaakt over samenwerking bij de bekostiging van jeugdhulp. Belangrijk onderdeel hiervan zijn de operationele afspraken over het realiseren van continuïteit van zorg zoals opgenomen in het Regionaal Transitiearrangement Jeugdzorg regio Zuidoost Brabant. Hierin is bestuurlijk vastgesteld hoe de regionaal samenwerkende 21 gemeenten: de continuïteit van zorg realiseren; de infrastructuur realiseren om cliënten deze continuïteit van zorg in 2015 te bieden; de frictiekosten die gepaard gaan met de transitie beperken. De bekostiging van(specialistische) jeugdhulp is breed, en heeft relaties met alle besluiten die gemeenten moeten nemen bij de inrichting van het sociale domein. Daarnaast heeft de wettelijke opdracht om de continuïteit van zorg te borgen in 2015, gevolgen voor de sturing en bekostiging van jeugdhulp. Ongeacht de juridische status van het regionale transitiearrangement (bestuurlijk voornemen zonder juridische binding) kan het geldende recht niet aan de kant worden gezet. Voor de continuering van zorg moet dus ook rekening worden gehouden met de regels van het subsidierecht en de Aanbestedingswet. In dit hoofdstuk wordt aan de hand van een aantal stappen inzicht gegeven in de keuzen die de individuele gemeenten én samenwerkende gemeenten kunnen maken om de financiële sturing en bekostiging vorm te geven. De focus ligt hierbij op die zorgvormen waarop de 21 samenwerkende gemeenten willen samenwerken. Deze zijn terug te vinden in hoofdstuk 1,2 en 3. Allereerst wordt stilgestaan bij de sturingsinstrumenten die gemeenten kunnen inzetten uitgaande van een sturingsfilosofie. Vervolgens wordt ingegaan op het instrument van de bekostiging, waarbij ook de transformatieprikkel wordt aangestipt. Naast de bekostiging speelt ook het beschikbare budget een

28

belangrijke rol in het vormgeven van de transitie en transformatie. Om deze reden stellen de gemeenten een transformatiebijdrage in, waar in dit hoofdstuk dieper op wordt ingegaan. Tenslotte wordt stilgestaan bij het organisatorische construct waarmee de samenwerking op regionaal niveau kan worden vormgegeven.

5.2. Sturingsfilosofie regio Zuidoost Brabant In '21 voor de Jeugd' is de sturingsfilosofie van de regio Zuidoost Brabant opgenomen. Samenvattend betekent dit dat de gemeenten binnen het beschikbare macrobudget, een inhoudelijke transformatie op gang willen brengen, waarbij er een verschuiving plaatsvindt van specialistische jeugdhulp naar minder specialistisch jeugdhulp. Hierbij is het uitgangspunt het “Wrap-around-care model”, waarbij de zorg nabij het gezin en het kind wordt georganiseerd. Dit betekent dat de netwerken op lokaal niveau verder versterkt dienen te worden.

5.3.Sturingsinstrumenten Uitgaande van de sturingsfilosofie kunnen diverse sturingsinstrumenten worden ingezet, waarvan bekostiging er één is. Deze sturingsinstrumenten zijn: o Sturing op de toegang: de criteria van toegang tot de hulpverlening is mede bepalend voor de omvang van de hulpverlening. Het gaat daarbij onder andere om de juiste match tussen hulpvraag en ondersteuningsvorm, in de basis wat kan, specialistisch wat moet’ en het beperken van ‘open eind’ financieringsvormen o Monitoring en periodieke bijsturing: Een goede monitoring van hoe hulpvragen zich ontwikkelen, in combinatie met afspraken maken over (bij)sturing aan de hand van indicatoren. Bijvoorbeeld afspraken over in-, door-, en uitstroom, afspraken over meer of minder capaciteit of afspraken over het voorkomen van de inzet van sterk gespecialiseerde hulp. o Contractmanagement: het nauwgezet meten, bewaken van en tijdig bijsturen op gemaakte afspraken (contractmanagement) met aanbieders, voorkomt verrassingen en zorgt voor scherpte op de naleving van gemaakte afspraken bij zowel de gemeente als de aanbieder. o Sturing op bedrijfsvoering: bijvoorbeeld verlagen van kapitaalslasten, kleine overhead, verhogen productiviteit instroom, snelle (afhandeling van) triage, verbeteren doorstroom en uitstroom. o Inhoudelijke sturing: meer inzetten van eigen kracht, sociale omgeving, integraal werken vanuit sectoroverstijgende samenwerking, vroegsignalering, meer ambulant en minder residentieel, minder verwijzing naar tweede lijnszorg en eerdere vroeghulp. o Bekostiging: de wijze waarop een zorgvorm wordt gefinancierd bepaalt voor een groot deel de ontwikkeling en de uitvoering van deze zorgvorm. Dit heeft meerdere dimensies, zoals de juridische vorm, grondslag voor bekostiging (bv. per uur, per beschikbare eenheid, etc.) en de grondslag voor beoordeling (bv. input, output, resultaat).

5.4. Bekostiging Voor verschillende vormen van jeugdhulp gelden op dit moment verschillende wijzen van bekostiging, elk met een eigen taal, procedures en sturingsparameters. Ieder systeem kent zijn eigen historie, kenmerken en prikkels. De verschillende zorgvormen worden bekostigd op grond van verschillende stelsels en verschillende opdrachtgevers: o Wet op de jeugdzorg; o Zorgverzekeringswet (ZvW); o Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten( AWBZ). De huidige opdrachtgevers zijn het Rijk, de provincie/stadsregio, zorgverzekeraars en zorgkantoren. Gezien de complexiteit en diversiteit in het huidige bekostigingsstelsel, is het moeilijk om per 2015 tot een uniform kader te komen voor alle vormen van jeugdhulp.

29

In de Jeugdwet wordt de keuze aan gemeenten gelaten welke relatie zij willen aangaan met de zorgaanbieder. Grofweg heeft de gemeente daarbij de keuze uit drie juridische vormen: subsidiering, contracteren/aanbesteden of verstrekkingen (PGB).

5.5. Transformatieprikkel Een van de kernopdrachten van de gehele overgang van verantwoordelijkheden is het op gang brengen van een transformatie. Binnen het bestuursakkoord GGZ (zie ook hoofdstuk 3) is deze al ingezet en wordt deze ook door de gemeenten overgenomen en doorgezet. Voor de andere vormen van zorg wordt dit samen met de aanbieders .vormgegeven. Hierbij kan gedacht worden aan een strategische samenwerking. Echter, ook in de bekostiging dient een prikkel te worden meegenomen om dit te faciliteren. Dit kan bijvoorbeeld door het principe van “shared savings” toe te passen. Dit principe gaat er vanuit dat aanbieders die bijdragen aan besparingen elders in het sociaal domein hiervoor beloond worden. Het shared savingsmodel is opgenomen in het budgetverdelingsmodel van het RTA: transformatieruimte. Een andere variant is dat gemeente en zorgverzekeraar onderling budgetten samenvoegen en gezamenlijk inkopen of vanuit een gezamenlijk beleid ieder bij een deel van de aanbieders inkopen. Gemeente en verzekeraar kunnen ook samenwerken om ervoor te zorgen dat aanbieders onderling elkaar opzoeken. In de verdere uitwerking van de sturing en bekostiging, zal deze positieve prikkel meegnomen worden in de afspraken tussen gemeenten, verzekeraars en zorgkantoren.

5.6. Budgetverdelingsmodel 5.6.1. Uitgangspunten Na de transitie in 2015 zijn gemeenten financieel verantwoordelijk voor de uitvoering van de jeugdzorg. In de startsituatie wordt het huidige budget aan de gemeenten beschikbaar gesteld minus een efficiencykorting van 4% in 2015 oplopend tot 14% in 2017. De feitelijke korting blijkt uit diverse berekeningen echter hoger uit te komen, uitgaande van de aangeleverde gegevens door de zorgaanbieders (peildatum 2012) en de gegevens van Vektis en King (peildatum 2011). De uiteindelijke feitelijke korting zal onverkort worden doorgelegd. Gemeenten hebben beleidsvrijheid, dus in beginsel ook volledige bestedingsvrijheid. Met de bestuurlijk vastgestelde afspraken uit dit RTA zijn de middelen voor jeugdzorg gealloceerd voor jeugdzorg, los van de locatie waar de zorgondersteuning zal plaatsvinden. Kortom, indien het macrobudget daalt, dalen ook de beschikbare middelen. De huidige bekende en toekomstige of aanvullende Rijkskortingen die het Rijk in de periode 2015-2017 additioneel inboekt, worden door de regio Zuidoost Brabant een op een verdisconteerd in het beschikbaar te stellen budget Jeugdzorg vanaf 2015 en zijn taakstellend. 5.6.2. Verdelingsmodel De nieuwe wet heeft, behalve voor gemeenten die te maken krijgen met efficiencykortingen en eventuele overgangsmaatregelen, ook consequenties voor de huidige zorgaanbieders, de huidige financiers en cliënten. Voor de huidige zorgaanbieders betekent dit dat zij te maken kunnen krijgen met een stop op of vermindering van de inkoop van hun diensten. Met de decembercirculaire is het voorlopige macrobudget bekend gemaakt. Hierin is de rijkskorting voor 2015 van 4% reeds opgenomen/verrekend. Dit is ook uitgesplitst naar zorgvorm per gemeente. Een optelsom van de budgetten voor de 21 gemeenten bepaalt het beschikbare budget voor de regio Zuidoost Brabant. Met de besluitvorming in het kader van het RTA is afgesproken om van het totaal budget per gemeente een deel te reserveren voor de transformatiebijdrage Met de middelen uit de transformatiebijdrage zullen de gemeenten het voorliggende veld versterken, de toegang tot jeugdzorg vormgeven in de generalistische teams en/of laagdrempelige loketten en kleine schommelingen in zorgcontinuïteit opvangen. De wijze waarop dit gebeurt, zal in de lokale-/ subregionale beleidsplannen uitwerking krijgen. Waar mogelijk wordt (deels) gestreefd naar inzet van de huidige professionele kennis in de toegang. Doordat in 2016 en 2017 nogmaals een rijkskorting wordt opgenomen van jaarlijks 5% betekent dit concreet dat binnen 3 jaren (2015-2016-2017) minder middelen voor alle huidige zorgvormen beschikbaar zullen zijn. Hiervan is (4%+5%+5%) opgelegd door het Rijk en 6% door de gemeenten als transformatiebijdrage. Zoals eerder aangegeven zullen de bovenstaande percentages aangepast worden aan de feitelijke rijkskorting, indien deze hoger uitvalt dan de genoemde percentages.

30

Het overige budget 2015 merken wij aan als kernbudget voor zorgvormen die overkomen bij de overdracht van verantwoordelijkheden naar gemeenten. Dit resterend kernbudget is deels gelabeld aan de borging van de zorgcontinuïteit voor zittende en wachtlijstcliënten op 31 december 2014, maar ook bedoeld voor nieuwe cliënten. Dit budget wordt zowel lokaal, subregionaal als regionaal ingezet. In Zuidoost Brabant is ervoor gekozen om de transformatiebijdrage van 6% per 2015 niet generiek op te leggen, maar hierbij een differentiatie aan te brengen per zorgvorm. De volgende tabel geeft een overzicht van deze differentiatie.

31

Zorgvorm

Ambulante zorg aan kind en gezin

Dagbehandeling

Behandeling met verblijf

Huidige financieringsstructuur vanuit macrobudget AWBZ: zorg aan jeugd zonder verblijf Zvw: jeugd-GGZ eerste lijn Zvw: jeugd-GGZ tweede lijn zonder verblijf Provinciaal: vrijwillige/gedwongen ambulante zorg

Voorstel regionale samenwerking

Transformatiebijdrage 2015

Onderbouwing opbouw transformatiebijdrage

Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling

6%

3% organisatiekosten 3% minder instroom (cliënten of uren)

AWBZ: zorg aan jeugd Zvw: jeugd-GGZ tweede lijn Provinciaal: verblijf deeltijd AWBZ: zorg aan jeugd met verblijf Zvw: jeugd-GGZ tweede lijn met verblijf Provinciaal verblijf pleegzorg

Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling

6%

a/ Behandeling in een gesloten/beperkende voorziening (incl jeugdzorgplus): Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling, in combinatie met financiering van regionaal bepaald basisvolume op onderdelen en risicospreiding

a/ 0% in 2015

3% organisatiekosten 3% minder instroom (cliënten of uren) 3% organisatiekosten 3% minder instroom (cliënten of uren)

b/ Overige vormen behandeling met verblijf: Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling, in combinatie met financiering van regionaal bepaald basisvolume op onderdelen en risicospreiding

a en c/ alleen Rijkskorting

b/ 6%

c/ Pleegzorg: Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling

c/ 0% in 2015

Jeugdzorgplus

Rijk: Jeugdzorgplus (gesloten jeugdzorg) behandeling met verblijf

-Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling, in combinatie met financiering van regionaal bepaald basisvolume op

0% in 2015

alleen Rijkskorting

onderdelen

Jeugdbeschermi ng en jeugdreclasserin g AMHK

Provinciaal

- Product- en prijsafspraken, met lokale volumebepaling, met financiering van regionaal bepaald basisvolume op onderdelen

Nadere afspraken voor 1 april 6%

Provinciaal: gemelde kinderen AMK

financiering van regionaal bepaald basisvolume

Crisisdienst

Provinciaal: toegang (Geen apart onderdeel verdeling macrobudget)

financiering van regionaal bepaald basisvolume

0% in 2015 nadere afspraken voor 1 april 0% in 2015 nadere afspraken voor 1 april

3% organisatiekosten 3% efficiencykorting door samenwerking met lokaal generalistenteam

n.v.t.

5.6.3. Onderbouwing Transformatiebijdrage 2015 Zoals reeds gesteld is er in Zuidoost Brabant voor gekozen om geen generiek percentage voor de transformatiebijdrage op te leggen, maar hierbij een differentiatie aan te brengen per zorgvorm. Dit leidt tot de genoemde percentages in kolom 4. In kolom 5 staat de richting aangegeven waar gemeenten de transformatiebijdrage op kunnen vangen. In gesprek met zorgaanbieders moet blijken of deze inschatting juist is en of de verdeling in procenten tussen organisatiekosten, efficiency en minder instroom haalbaar is. Deze verdeling ligt overigens niet vast, maar geeft een richting aan. Indien binnen een zorgvorm het percentage behaald kan worden door bijvoorbeeld alleen de organisatiekosten te verlagen dan is dat alleen maar wenselijk. Het is in principe niet de bedoeling dat het percentage alleen behaald wordt door een vermindering van de instroom als hierdoor de kans op wachtlijsten toeneemt. Vermindering van instroom kan wel als er uiteindelijk structureel minder vraag blijkt te zijn, bijvoorbeeld door de inzet van de diverse generalistenteams op lokaal niveau. Met deze transformatiemiddelen zullen de gemeenten het voorliggende veld versterken, de toegang tot jeugdzorg vorm geven in de wijkteams en kleine schommelingen in zorgcontinuïteit opvangen. 5.6.4. Toelichting afwijkende percentages transformatiebijdrage Er zijn een aantal zorgvormen waarvoor de generieke transformatiebijdrage niet (volledig) geldt. Hierbij zijn de bekostiging van de toegang en preventie niet meegenomen, omdat naar lokaal/ subregionaal niveau zal worden gebracht. Onderstaand een beknopte toelichting op de vormen waarvoor een afwijkend percentage wordt voorgesteld. Behandeling met verblijf (incl. crisiszorg) - 6% met uitzonderingen Op de meeste vormen van behandeling met verblijf wil de regio Zuidoost Brabant een percentage realiseren van 14 % inclusief Rijksbijdrage. Hier wordt een overlap in aanbod geconstateerd door zorgaanbieders binnen verschillende sectoren. Van de pleegzorg wordt geen transformatiebijdrage gevraagd, omdat de gemeenten hierin een zorgvorm vinden die de thuissituatie van kinderen het meest benadert als die laatste geen veilige omgeving meer vormt. plus Bij Jeugdzorg wordt alleen een percentage toegepast van 4% Rijksbijdrage. Hier zijn wel vermindering van de organisatiekosten te realiseren en wellicht een efficiencyslag te maken. Er is echter geen directe invloed op de instroom van het aantal cliënten, omdat dit een rechtelijke uitspraak betreft. 5.6.5 Indruk uitvoering naar zorgvormen De onderstaande overzicht is gebaseerd op Vektis cijfers van de individuele gemeenten en geeft een indruk van de uitvoering naar zorgvormen. Dit betekent dat het bedrag per gemeente NIET gelijk hoeft te zijn met de raming per gemeente zoals deze was opgenomen in de december circulaire 2013. Een optelling van deze budgetten resulteert wel in een correct regionaal macrobudget, maar hoeft per gemeente niet gelijk te zijn met de decembercirculaire 2013.

34

1ste lijn

2de lijn

Provinciaal

ambulant/extramuraal

dagopvang

intramuraal

jeugdbescherming

jeugdreclassering

toegang

AMK

jeugdzorg+

Asten

€

72.221,00

€

782.747,80

€

798.600,00

€

1.569.302,00

€

166.590,07

€

€

€

18.627,12

€

-

Bergeijk

€

35.683,00

€

1.501.488,20

€

352.386,00

€

475.299,00

€

100.474,33

13106,85842

€

-

17.803,64 18791,13256

149.659,31 121507,8784

Best

€

72.221,00

€

1.492.718,15

€

798.600,00

€

1.683.158,45

€

225.480,27

€

67.472,44

€

207.239,00

€

23.531,09

€

-

Bladel

€

54.087,70

€

1.208.299,74

€

288.938,70

€

1.482.744,15

€

155.979,54

€

23.337,56

€

226.359,23

€

24.417,00

€

-

Cranendonck

€

32.060,30

€

1.187.594,93

€

426.792,85

€

818.355,07

€

161.669,00

€

20.157,35

€

143.376,35

€

35.149,49

€

-

Deurne

€

6.333,60

€

2.314.978,05

€

611.206,42

€

1.426.580,76

€

378.572,24

€

70.802,18

€

335.737,25

€

24.692,34

€

-

Eersel

€

52.699,50

€

1.211.912,29

€

355.127,91

€

362.314,79

€

107.643,01

€

16.105,48

€

124.970,18

€

11.233,61

€

-

€ 142.110,00

€

12.411.964,89

€

4.285.296,24

€ 18.194.677,54

€

3.282.241,25

€

1.030.907,60

Geldrop-Mierlo

€

47.172,00

€

2.695.897,71

€

844.142,00

€

2.658.802,21

€

388.371,72

€

Gemert Bakel

€

43.634,35

€

2.130.257,61

€

631.779,61

€

2.257.356,07

€

286.519,56

Heeze Leende

€

12.009,13

€

792.050,71

€

280.329,90

€

366.888,25

€

137.789,30

Helmond

€ 106.410,55

€

6.919.870,38

€

2.162.684,93

€

8.401.056,66

€

Laarbeek

€

33.511,70

€

1.048.738,07

€

1.073.413,83

€

1.183.579,35

Nuenen

€

32.804,60

€

1.114.188,44

€

407.756,96

€

256.455,75

Oirschot

€

25.989,50

€

934.854,25

€

437.618,10

€

Reusel-De Mierden

€

30.850,80

€

621.837,92

€

278.814,79

Someren

€

16.250,60

€

1.307.168,51

€

390.614,74

Son en Breugel

€

22.678,65

€

882.583,45

€

Valkenswaard

€

42.038,80

€

1.295.747,17

Veldhoven

€

36.642,21

€

1.841.174,16

Waalre

€

14.586,60

€

893.653,41

Eindhoven

Totaal Regio ZO Brabant

€ 931.995,59

€

44.589.725,84

€ 1.381.698,81

€ 359.530,22

€ 2.064.208,02

90.793,65

€

352.255,84

€

44.330,15

€ 499.944,60

€

71.448,13

€

415.800,36

€

33.223,49

€

-

€

25.769,94

€

116.644,12

€

8.987,30

€

-

1.591.276,12

€

361.380,14

€

186.803,23

€

€

147.614,71

€

276.455,34

€

47.454,55

€

€

203.888,57

€

112.852,49

€

596.471,63

€

106.522,94

462.146,86

€

305.745,65

€

€

342.356,58

€

379.848,51

€

895.542,53

€

2.211.705,43

€

316.269,58

€

175.973,73

€ 16.440.418,53

€ 45.286.658,92

€ 1.113.401,66

€ 222.408,96

€ 1.170.527,92

23.291,15

€

225.909,10

€

-

€

214.220,10

16.245,63 23.107,58

€

44.172,04

€

-

23.667,07

€

76.518,42

€

12.380,88

€

-

€

-

€

95.534,13

€

7.360,79

€

-

€

19.922,37

€

154.587,27

€

20.843,85

€

-

73.463,02

€

54.957,46

€

153.992,72

€

6.388,83

€

-

€

206.194,62

€

51.417,85

€

188.405,28

€

17.932,04

€

-

€

322.650,07

€

137.927,72

€

356.749,23

€

54.115,26

€

-

€

87.294,70

€

43.536,60

€

168.910,72

€

-

€

-

€

8.273.456,75

€

2.213.661,50

€ 6.323.476,96

€

€ 977.612,47

€ 3.734.680,53

5.7. Intergemeentelijke samenwerking Intergemeentelijke samenwerking gaat in op samenwerking tussen gemeenten bij bekostiging, kostendeling en risicoverevening en in de operationele uitvoering van regionaal vorm te geven jeugdhulp. 5.7.1. Resultaat en doel Het resultaat van de beoogde intergemeentelijke samenwerking is op diverse onderdelen van de nieuwe Jeugdwet te komen tot gezamenlijke afspraken ten aanzien van de bekostiging van regionaal vorm te geven jeugdhulp. Op hoofdlijnen zijn er drie belangrijke motieven voor samenwerking: betere prijs/kwaliteit, verlagen van de uitvoeringskosten, garantie van beschikbaarheid van ondersteuning en continuïteit. Middels “21 voor de jeugd” is uitgesproken dat een vorm van risicospreiding bij financieel risicovolle zorgvormen (laag volume, hoge kosten) regionaal wordt nagestreefd. Deze samenwerking kan bestaan uit gezamenlijke prijs/ product afspraken en gezamenlijke bekostiging, waar al dan niet een vorm van risicospreiding voor geldt. 5.7.2 Type taken De beoogde gemeentelijke taken om gezamenlijk op te pakken zijn bedrijfsvoeringstaken, maar met een nadrukkelijk beleidsbepalend karakter. Het gaat om de financiering van zorg die op basis van beleidskaders worden bekostigd. In zoverre gaat het dus om bedrijfsvoering. Echter, gezien het feit dat het organiseren van jeugdhulp een verantwoordelijkheid is van iedere individuele gemeente én dit dient te geschieden binnen knellende budgetten zal dit vaak ook keuzes vragen die politiek-bestuurlijk gevoelig kunnen liggen. Bekostiging is meer dan specificeren, selecteren en contracteren/ subsidiëren. Het beslaat een breed palet van activiteiten en inhoudelijke besluiten. Ter illustratie een schematische weergave van het inkoopproces:

Een samenwerking kan betrekking hebben op het gehele proces of op specifieke onderdelen daarvan. Dit is een onderwerp voor verdere afweging, uitwerking en besluitvorming.

36

5.7.3 Organisatorisch construct Grofweg zijn er drie constructen denkbaar om de bovengenoemde doelstelling vorm te geven: Gemeenten contracteren gezamenlijk, met behoud van het mandaat per gemeente en leggen afspraken vast in lichte samenwerkingsvarianten zoals de ‘regeling zonder meer’ zoals nu bijvoorbeeld gebeurt middels de aanstelling van subregionale projectleiders zonder een WGR. Eén gemeente koopt in namens de regio (centrumgemeente of gastheer). In deze vorm is veelal één grote gemeente die inkoopt voor andere gemeenten en daarmee wordt ook sterk de manier waarop wordt ingekocht bepaald. Gemeenten werken samen in een gezamenlijke inkoop/uitvoeringsorganisatie. Hierbij kan gedacht worden aan: o een nieuwe publiekrechtelijke samenwerking (WGR); o Toevoegen module jeugd aan een bestaande gemeenschappelijke regeling; o een privaatrechtelijke samenwerking/ overeenkomst (bijvoorbeeld een stichting, zoals het Bizob, een contract of een coöperatie); 5.7.4. Afweging construct Bij de keuze voor de beheersvorm is van belang dat het samenwerkingsverband licht is qua structuur, juridisch passend en dicht bij de afzonderlijke gemeentelijke organisaties staat. Het moet een logisch en vanzelfsprekend samenwerkingsverband zijn, dat een verlengstuk is van de eigen gemeente. Het gaat immers om de bekostiging van zorgvormen. Complicerende factor is echter dat de komende jaren niet alleen in het teken van een overgang van bekostiging staan. Er zullen nieuwe bekostigingsmethodieken ontwikkeld dienen te worden. Daarnaast dient een zorginhoudelijke transformatie op gang te worden gebracht c.q. te worden doorgezet. Los van het organisatorische construct is de vraag welke onderdelen gezamenlijk worden opgepakt en welke op subregionale of lokale schaal? Zo kan –op basis van ervaring- blijken dat het pakket waarop wordt samengewerkt, aangepast moet worden. Ook de transformatie dient aan te sluiten op de lokale en subregionale visies en structuren. Dit alles geeft het beeld van een overgangsperiode.

37

Bijlage 1: jeugdmonitor cijfers jeugdzorggebruik (SCP) Asten Regio's Asten

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 280 50 235 0 . .

105 100 5 . . . . 65 45

. . . . . . . . .

.

30

.

.

5

.

. . . . 15

5 35 5 65 .

. . . . .

.

.

0

Bergeijk Regio's Bergeijk

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 295 95 205 0 . .

80 75 5 . . . . 65 45

. . . . . . . . .

.

30

.

.

5

.

. . . . 10

5 20 5 50 .

. . . . .

.

.

0

Best Regio's Best

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 495 170 350 0 . .

150 145 5 . . . . 130 90

. . . . . . . . .

.

65

.

.

10

.

. . . . 20

15 50 20 95 .

. . . . .

.

.

0

38

Bladel Regio's Bladel

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 290 125 180 0 . .

115 105 10 . . . . 55 40

. . . . . . . . .

.

25

.

.

5

.

. . . . 15

10 25 5 75 .

. . . . .

.

.

0

Cranendonck Regio's Cranendonck

AWBZ-jeugdzorg

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Onderwerpen Perioden Totaal AWBZ-jeugdzorg aantal Gebruik Zorg aan jeugd zonder verblijf Indicatie Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en Opvoedhulp opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

2010* 2011* 2012* . . . 285 80 220 5 .

100 95 5 . . . . 75

. . . . . . . .

.

60

.

.

45

.

.

0

.

. . . . 25

15 30 5 55 .

. . . . .

.

.

0

Deurne Regio's Deurne

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 480 40 450 5 . .

190 185 10 . . . . 140 105

. . . . . . . . .

.

55

.

.

20

.

. . . . 15

25 60 15 110 .

. . . . .

.

.

0

39

Eersel Regio's Eersel

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 270 105 180 0 . .

115 110 5 . . . . 60 40

. . . . . . . . .

.

30

.

.

0

.

. . . . 10

10 25 5 60 .

. . . . .

.

.

0

Eindhoven Regio's Eindhoven

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 2 690 445 2 305 60 . .

1 040 935 100 . . . . 1 430 915

. . . . . . . . .

.

515

.

.

135

.

. . . . 275

265 655 275 570 .

. . . . .

.

.

20

Geldrop-Mierlo Regio's GeldropMierlo

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 665 145 550 5 . .

245 230 10 . . . . 205 145

. . . . . . . . .

.

85

.

.

25

.

. . . . 35

35 80 25 150 .

. . . . .

.

.

5

40

Gemert-Bakel Regio's GemertBakel

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 455 125 355 5 . .

200 185 10 . . . . 120 90

. . . . . . . . .

.

60

.

.

20

.

. . . . 20

10 45 15 135 .

. . . . .

.

.

0

Heeze-Leende Regio's HeezeLeende

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 200 40 170 5 . .

70 65 5 . . . . 45 30

. . . . . . . . .

.

20

.

.

5

.

. . . . 5

5 20 5 35 .

. . . . .

.

.

0

Helmond Regio's Helmond

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 1 465 310 1 200 10 . .

675 625 50 . . . . 665 480

. . . . . . . . .

.

280

.

.

105

.

. . . . 150

95 280 85 405 .

. . . . .

.

.

10

41

Laarbeek Regio's Laarbeek

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 305 75 245 5 . .

125 120 10 . . . . 75 60

. . . . . . . . .

.

35

.

.

15

.

. . . . 10

10 30 5 75 .

. . . . .

.

.

0

Nuenen c.a. Regio's Nuenen, Gerwen en Nederwetten

AWBZ-jeugdzorg

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Onderwerpen Perioden Totaal AWBZ-jeugdzorg aantal Gebruik Zorg aan jeugd zonder verblijf Indicatie Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en Opvoedhulp opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

2010* 2011* 2012* . . . 350 100 265 5 .

115 110 5 . . . . 85

. . . . . . . .

.

65

.

.

45

.

.

15

.

.

10

.

. . . 15

25 10 75 .

. . . .

.

.

0

Oirschot Regio's Oirschot

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 225 65 175 0 . .

100 90 5 . . . . 55 40

. . . . . . . . .

.

30

.

.

0

.

. . . . 15

5 15 10 50 .

. . . . .

.

.

0

42

Reusel-De Mierden Regio's Reusel-De Mierden

AWBZ-jeugdzorg

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Onderwerpen Perioden Totaal AWBZ-jeugdzorg aantal Gebruik Zorg aan jeugd zonder verblijf Indicatie Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en Opvoedhulp opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

2010* 2011* 2012* . . . 175 85 95 5 .

65 65 0 . . . . 30

. . . . . . . .

.

25

.

.

10

.

.

0

.

. . . . 5

10 20 0 35 .

. . . . .

.

.

0

Someren Regio's Someren

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 305 75 240 5 . .

120 120 5 . . . . 50 40

. . . . . . . . .

.

25

.

.

5

.

. . . . 15

10 20 5 60 .

. . . . .

.

.

0

Son en Breugel Regio's Son en Breugel

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 265 70 205 0 . .

100 100 5 . . . . 60 40

. . . . . . . . .

.

25

.

.

5

.

. . . . 5

5 15 15 65 .

. . . . .

.

.

0

43

Valkenswaard Regio's Valkenswaard

AWBZ-jeugdzorg

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Onderwerpen Perioden Totaal AWBZ-jeugdzorg aantal Gebruik Zorg aan jeugd zonder verblijf Indicatie Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en Opvoedhulp opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

2010* 2011* 2012* . . . 405 80 340 0 .

145 135 10 . . . . 125

. . . . . . . .

.

95

.

.

60

.

.

15

.

. . . . 15

20 45 15 85 .

. . . . .

.

.

0

Veldhoven Regio's Veldhoven

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg)

Perioden aantal

Gebruik Indicatie Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

2010* 2011* 2012* . . . 715 80 655 5 . .

265 250 15 . . . . 210 145

. . . . . . . . .

.

100

.

.

25

.

. . . . 45

20 70 40 160 .

. . . . .

.

.

0

Waalre Regio's Waalre

Onderwerpen AWBZ-jeugdzorg

Totaal AWBZ-jeugdzorg Zorg aan jeugd zonder verblijf Zorg aan jeugd met verblijf Totaal Zvw-jeugdzorg Gebruik Jeugd-ggz eerste lijn Jeugd-ggz tweede lijn zonder verblijf Jeugd-ggz tweede lijn met verblijf Totaal Provinciaal-gefinanc. jeugdzorg Gebruik Jeugd en Totaal Jeugd en opvoedhulp Opvoedhulp (J&O) Alleen ambulante zorg (J&O) Verblijf accommodatie deel/voltijd (J&O) Verblijf pleegzorg (J&O) Jeugdbescherming Jeugdreclassering Geaccepteerde aanmeldingen bjz Gemelde kinderen AMK Indicatie JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) Gebruik Indicatie

Zvw-jeugdzorg

Provinciaalgefinancierde jeugdzorg

Rijk-gefinancierde jeugdzorg

Perioden aantal

2010* 2011* 2012* . . . 285 70 220 0 . .

75 75 0 . . . . 60 50

. . . . . . . . .

.

30

.

.

10

.

. . . . 0

10 15 10 60 .

. . . . .

.

.

0

44

Cijfers waarop macrobudget (decembercirculaire 2013) is gebaseerd

gemeenten 2013

Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Nuenen Ca Oirschot Reusel-de Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Totaal ZO-Brabant

Totaal aantal jeugdigen in 2011 ( 0 t/m 17 jaar) uit PON A 3.643 3.959 6.694 4.251 4.063 6.777 3.792 39.408 7.982 6.311 3.193 20.169 4.669 4.647 3.929 2.576 3.925 3.664 5.730 8.885 3.668

Budget 2015 uit december circulaire B 2.540.353 2.477.973 3.890.071 2.673.026 3.130.636 5.627.884 2.358.473 41.607.780 7.123.874 5.245.484 2.333.718 21.014.024 3.913.676 3.487.155 2.134.194 1.622.168 2.710.753 2.225.844 3.891.788 6.974.261 2.336.848

151.935 129.319.983

45

Bijlage 2: Brief naar staatssecretarissen van Rijn en Teeven Aan Vereniging van Nederlandse Gemeenten Mevrouw J. Kriens Voorzitter directieraad Aan Ministerie van Veiligheid en Justitie Mr. F. Teeven MPM Staatssecretaris Veiligheid en Justitie Aan Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Drs. M.J. van Rijn Staatssecretaris Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Eindhoven, 28 februari 2014

Betreft afspraken tussen Bureau Jeugdzorg Noord -Brabant en de 21 regiogemeenten in Brabant Zuidoost

Geachte mevrouw Kriens, geachte heren Van Rijn en Teeven, Namens regio Zuidoost Brabant doen wij u hierbij de nadere afspraken toekomen die zijn gemaakt tussen Bureau Jeugdzorg en de 21gemeenten in Zuidoost Brabant. Met de betreffende LWI's is op bestuurlijk niveau contact gelegd . U heeft ons verzocht uiterlijk 28 februari antwoord te geven op enkele vragen met betrekking tot de reorganisatieopgave van Bureau Jeugdzorg (BJz) en de Landelijk Werkende Instelling (LWI) in 2015. Met deze brief informeren wij u over deze afspraken. Allereerst hechten wij er waarde aan te benadrukken dat de portefeuillehouders van de 21 gemeenten in Zuidoost Brabant, Bureau Jeugdzorg Noord Brabant (BJz NB) vestigingen Eindhoven en Helmond en de betreffende Landelijk Werkende Instellingen de gezamenlijke ambitie hebben uitgesproken om geen kind tussen wal en schip te laten vallen. De betrokken partijen spannen zich maximaal in voor de realisatie van de verplichte zorgcontinuïteit in 2015.

Algemene afspraken Voor onderstaande functies zal aan Bureau Jeugdzo rg een subsidie worden verleend in 2015. De rijkskorting zal worden doorgevoerd op de overhead én op alle functies die in 2015 worden voortgezet bij BJZ en de betreffende LWI's. Het macrobudget waarin deze korting is meegenomen en berekend door de gemeente n is daarbij het uitgangspunt (zie bijlage 1) onder voorbehoud van de meicirculaire 2014. Gemeenten realiseren zich dat de overheadkosten bij BJz NB laag zijn. Desondanks zeggen beide partijen toe zich in te spannen om v66r 1 april te komen tot afspraken o ver enerzijds een daling van de overheadkosten en anderzijds een reductie op de totale kosten van jeugdbescherming en jeugdreclassering.

47

Op basis van deze afspraken zal een realistische korting worden doorgevoerd op de functies die bij Bureau Jeugdzorg worden ondergebracht in 2015. De betrokken partijen zien met vol vertrouwen het proces komende maand tegemoet en gaan ervan uit dat de te maken afspraken leiden tot de benodigde continuïteit in zorg en infrastructuur. Afspraken per functie Toegang: De verantwoordelijkheid hiervoor komt bij de generalistisch werkende teams te liggen. In deze teams willen de gemeenten graag de kennis van Bureau Jeugdzorg opnemen. Daarom spreken de gemeenten de intentie uit om een deel van de betreffende FTE op te nemen in deze generalistisch werkende teams. Er is sprake van een nieuwe functie, de generalist. Voor deze functie zijn door de gemeenten aparte selectieprocedures ingericht. Daarom kunnen er geen garanties gegeven worden over het aantal FTE dat wordt overgenomen. Wel spannen de gemeenten zich in om voor 1 april 2014 helderheid te bieden aan BJz over de medewerkers die worden opgenomen in de generalistisch werkende teams. -

Toegang/indicaties: deze functie wordt niet voortgezet bij BJz. Zorgmeldingen: Per subregio zullen hier afspraken over worden gemaakt. De intentie is om deze functie zo snel mogelijk bij de generalistisch werkende teams onder te brengen. Casemanagement drang: Per subregio zullen hier afspraken over worden gemaakt. De intentie is om deze functie zo snel mogelijk bij de generalistisch werkende teams onder te brengen. Toeleiding leugdzorg plus: BJz gaat ervan uit dat de toeleiding naar JeugdzorgPlus aan de GI wordt gekoppeld. Hierbij wordt door BJz uitgegaan van de huidige werkwijze en schaalgrootte. De definitieve uitwerking van de toeleiding naar jeugdzorg plus wordt vormgegeven conform de landelijke richtlijnen.

Spoedeisende Zorq In onze regio is besloten tot de oprichting van een integrale crisisdienst voor zowel jeugd als volwassenen. Wij zijn in overleg met de instellingen en hopen dit in 2015 te kunnen realiseren. Op dit moment wordt de huidige crisisdienst samen met Noordoost Brabant uitgevoerd. Het aantal fte toegerekend naar de regio nemen we voor 100% mee in deze integrale crisisdienst. Indien de integrale crisisdienst in 2015 niet operationeel is, willen we de afspraken van 2015 in samenwerking met de regio Noordoost Brabant met het huidige BJz voortzetten. Beide partijen spreken de intentie uit om te trachten voor 1 april duidelijkheid te geven. AMK De functie AMK wordt in 2015 voortgezet bij BJz. De uitvoering zal daarbij waar mogelijk worden aangepast op de gewenste transformatie, waarbij uiteraard aan de wettelijke vereisten blijft worden voldaan. Gezien de opdracht tot het vormen van een AMHK worden de medewerkers van het AMK en het SHG in één team, onder één aansturing gebracht. Over de uiteindelijke positionering van het AMHK zal op een later moment een besluit worden genomen. Naast de rijkskorting zal een korting worden doorgevoerd op deze functie om

48

de transformatie tot stand te brengen. Beide partijen spreken de intentie uit om te trachten voor 1 april duidelijkheid te geven.

Jeugdbescherming De functie jeugdbescherming wordt in 2015 voortgezet bij BJz en de LWI waarbij BJz de hoofdaannemer is en de betreffende LWI's in onderaannemerschap van BJz werken. De uitvoering zal daarbij waar mogelijk worden aangepast op de gewenste transformatie, waarbij uiteraard aan de wettelijke vereisten blijft worden voldaan. Bureau Jeugdzorg stemt hier m ee in onder voorbehoud van overeenstemming tussen BJz NB als hoofdaannemer en de betreffende LWI's als onderaannemers. Naast de rijkskorting zal een korting worden doorgevoerd op deze functie om de transformatie tot stand te brengen. Beide partijen spreken de intentie uit om te trachten voor 1 april duidelijkheid te geven.

Jeugdreclassering De functie jeugdreclassering wordt in 2015 voortgezet bij BJz en de LWI (waarbij BJZ de hoofdaannemer is en de LWI in onderaannemerschap van BJz werkt. De uitvoering za l daarbij waar mogelijk worden aangepast op de gewenste transformatie, waarbij uiteraard aan de wettelijke vereisten blijft worden voldaan. Naast de rijkskorting zal een korting worden doorgevoerd op deze functie om de transformatie tot stand te brengen. B ureau Jeugdzorg stemt hier mee in onder voorbehoud van overeenstemming tussen BJz NB en de LWI. Beide partijen spreken de intentie uit om te trachten voor 1 april duidelijkheid te geven.

Kennis en opleidingsfunctie De gecertificeerde instelling (GI) dient opleidingen te faciliteren voor medewerkers (mede tbv de verplichte certificering). De opleidingsfunctie blijft binnen de GI bestaan.

Frictiekosten De betrokken partijen leveren de maximale inspanning om de frictiekosten te beperken en waar mogelijk te voorkomen. Daarvoor wordt gekozen voor een overgangsperiode (heden tot 1 januari 2016) en spreken de gemeenten de intentie uit om personeel op te nemen in de generalistisch werkende teams. Wij verwachten dat de frictiekosten zullen bestaan uit een eenmalige ICT-investering die nodig is voor een gezonde bedrijfsvoering (in 2015 en verder), de eenmalige investering die nodig is t.b.v de verplichte certificering van medewerkers vóór januari 2015 en de frictiekosten op het personeel (reorganisatiekosten). Op het gebied van huisvesting zijn geen frictiekosten te verwachten omdat er sprake is van aflopende huurcontracten. Bureau Jeugdzorg en de gemeenten in Zuidoost Brabant zijn niet verantwoordelijk voor de frictiekosten die worden veroorzaakt door landelijke besl uitvorming omtrent veranderingen in het jeugdstelsel. Zoals de jeugdwet stelt ligt deze verantwoordelijkheid bij het Rijk. De betrokken partijen spannen zich wel maximaal in deze frictiekosten te beperken en waar mogelijk te voorkomen.

De totale frictiekosten (personeel, huisvesting) kunnen voor 131z NB nog niet bepaald worden, omdat de afspraken in deze regio nog niet op alle onderdelen gemaakt zijn. BJz NB kan niet eerder dan nadat deze zijn

49

gemaakt een concreet overzicht geven van de frictiekosten. Beide partijen spreken de intentie uit om te trachten voor 1 april duidelijkheid te geven.

'BJz NB levert een inspanning om de frictiekosten te beperken.: -

Waar mogelijk opzeggen huurcontracten, waardoor frictiekost en rondom huisvesting teruggebracht worden;

-

Het vergroten van de flexibele schil;

-

Het niet aangaan van vaste contracten sinds 2010; Het opbouwen van een eigen vermogen (2010: €2,2M naar €6,9M ultimo 2012); Mobiliteitsbevorderende maatregelen die nog nader uitgewerkt moeten worden in overleg met vakbonden, OR, gemeenten en provincie.

De gemeenten beperken de frictiekosten door: Het kiezen voor een overgangsperiode (heden tot 1 januari 2016). Hiermee worden juridische nadelen beperkt die gelden bij Overgang van Onderneming; Het gelegenheid bieden om, zonder afkoop, huurcontracten op te zeggen; Het, waar mogelijk, ter beschikking stellen van ruimte binnen haar eigen vastgoed; -

De intentie om personeel van Toegang en Toeleiding over te nemen;

-

Het transformeren naar een nieuwe werkwijze.

Bovenstaande illustreert dat partijen zich inspannen frictie te voorkomen. Daarnaast zetten zij zich in om tot verdere afspraken te komen.

Financieel-economische verwachtingen Om te garanderen dat er in 2015, 2016 en 2017 sprake is van een financieel gezonde business case, staan 2014 en 2015 in het kader van de reorganisatie waarbij sprake is van frictiekosten. Gezien de aangekondigde bezuinigingen vanuit het rijk op het jeugdzorg budget in 2016 en 2017 en de transformatie opgave lijkt het onvermijdelijk dat er ook nog de komende jaren frictiekosten ontstaan. Deze kosten hangen samen met de veranderingen in het jeugdstelsel, daarmee beschouwen we deze kosten als frictiekosten die niet voor rekening komen van gemeenten en Bureau Jeugdzorg. Ook deze frictiekosten zullen moeten worden opgevangen. De verantwoordelijkheid voor frictiekosten 2014, 2015 en 2016 lig t primair bij het rijk. Om een totaalbeeld te krijgen van de te verwachten frictiekosten is het noodzakelijk dat de businesscase voor 2015 tot en met 2017 nader uitgewerkt wordt met elkaar. BJz NB heeft ultimo 2012 een reserve positie van € 6,9 miljoen. De reserve bestaat voor € 6,8 miljoen uit de risicoreserve provincie Noord-Brabant. Deze reserve is geen eigendom van BJz NB, maar van de provincie Noord-Brabant.

50

Indien de frictiekosten hoger uitkomen dan de reserve- en liquiditeitspositie ontstaat een continuiteitsrisico bij BJz NB. Indien de voorziene frictiekosten maximaal gaan optreden is de continuïteit van het huidige Bjz NB niet meer gewaarborgd. De continuïteit kan gewaarborgd blijven als BJz NB gecompenseerd gaat worden voor haar frictiekosten en er zoveel mogelijk personeel wordt overgenomen door andere organisaties. Aandachtspunten Bij het maken van deze afspraken zijn de volgende punten van groot belang: Indien op basis van de meicirculaire 2014 onverhoopt het macrobudget 2015 lager uitvalt dan waarvan uitgegaan is in deze afspraken dan geldt zowel voor de regio als BJz NB dat er een nieuwe situatie ontstaat en de huidige afspraken door beide partijen (BJz NB en gemeenten) niet meer nagekomen kunnen worden. Partijen gaan in dat geval wederom met elkaar in gesprek om tot oplossingen te komen. Er zit een substantiëel verschil (ongeveer €1,6 M exclusief korting) tussen de door de regio beschikbaar gestelde middelen en de middelen die naar opvatting van Bureau Jeugdzorg, niet de kennis van nu, noodzakelijk zijn voor 2015 op basis van het verwachte productievolume, waarbij er nog geen rekening is gehouden met effecten van transformatie. De komende tijd, en dan met name de maand maart, spannen de partijen zich samen in om het hierboven genoemde financiële verschil zodanig op realistische wijze te red uceren zodat de zorgcontinuïteit binnen het macrobudget is gewaarborgd en extra frictiekosten zoveel als mogelijk worden voorkomen In maart 2014 spreken partijen over de gewenste inrichting van het ICT systeem van BJz voor 2015 e.v. De gemeenten beseffen dat er in de toekomst sprake kan zijn van onverwachtse schommelingen in het aantal cliënten. Conform de wet zullen de gemeenten aan hun zorgplicht voldoen. De betrokken partijen gaan er vanuit dat de vrijstelling op de BTW-plicht voor de jeugdzorgtaken landelijk zal worden vastgesteld. De verrekening en eventueel daaruit volgende grote afwijkingen van buiten provinciale plaatsingen (woonplaatsbeginsel) zijn niet meegenomen in bovenstaande afspraken. Bij de uitwerking van bovenstaande afspraken worden de landelijke normtarieven gehanteerd. Partijen realiseren zich dat voor 1 april 2014 veel werk verzet moet worden en er veel afspraken moeten worden gemaakt, wij spannen ons daar maximaal voor in. Wij blijven over de haalbaarheid in gesprek. Er moet rekening gehouden worden met eventuele juridische consequenties van reorganisatie/ontslag voor de Stichting BJz NB in zijn geheel, in relatie tot de specifieke situatie van de regio Zuid-Oost Brabant. Deze afspraken zijn gemaakt onder voorbehoud van de instemming van de colleges van de gemeenten in Zuidoost Brabant. -

Deze brief kan niet worden gezien als een subsidiebeschikking en in die zin kunnen er geen rechten aan worden ontleend.

51

Tot slot. De gemeenten in Zuidoost Brabant en BJz NB, vestigingen Eindhoven en Helmond , zien de transformatie als een gezamenlijke opgave. Op basis van de afspraken in deze brief worden de komende tijd belangrijke stappen gezet. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Hoogachtend,

Bureau Jeugdzorg Mevrouw R. van Breugel Algemeen Directeur

Namens de 21 gemeenten in Zuidoost Brabant Mevrouw L. Scholten Wethouder Jeugd, Welzijn en Zorg, gemeente Eindhoven

52

Bijlage 1

Aantal clienten

Kosten

Jeugdbescherming

Jeugdreclassering

Spoedeisende zorg

Eindtotaal

Provincie

7865

3305

5755

2290

19215

Zuidoost-Brabant

2470

720

1580

575

5345

Kosten NB Zuidoost-Brabant

Budget 2015

AMK

Toegang

Zorgvorm

€

€

21.854.540,00

5.245.089,60

€ 25.000.000,00

€ 5.732.407,00

31,44%

21,62%

27,45%

24,95%

€ 2.185.454,00 26,37%

Totaal (incl Toegang Totaal (excl Toegang)

Toerekening Zuidoost-Brabant

€ 30.732.407,00

€ 4.400.000,00

C 900.000,00

€ 7.200.000,00

€1.800.000,00

€ 500.000,00

€14.800.000,00

€ 10.400.000,00

Bijlage 3: Samenvatting van en toelichting op reacties instellingen op vorige concept-versie 21 voor de jeugd 2.0 Schriftelijk ingediende reacties op 21voordejeugd2.0 (conceptversie donderdag 23 januari) Aanleiding Op donderdagavond 23 januari is een conceptversie van 21voordejeugd2.0 besproken met instellingen. Op die avond is organisaties ook de mogelijkheid geboden om voor 27 januari schriftelijk te reageren. 15 organisaties hebben daar gebruik van gemaakt. U ziet in onderstaande tabel de organisatie opgesomd die schriftelijk gereageerd hebben en u ziet ook op welk hoofdstuk hun reactie inging. De inhoudelijke opmerkingen die gemaakt zijn, hebben wij zoveel als mogelijk geordend naar de hoofdstukken uit 21voordejeugd2.0. hoofdstuk Bijzonder Jeugdwerk Brabant (BJB)

1, 2, 3

Combinatie (WS)

1, 2

De Hondsberg (DH)

1

De la Salle (DS)

1

GGZ Oost Brabant (GGZOB)

1, 2, 3

GGzE (GGZE)

2, 3

Herlaerhof (H)

1, 2, 4

het Venster (HV)

1, 3

LEV/Lumens (LL)

2

MEE

1, 2

OCGH advies

2

ORO

4

Virenze (V)

3

William Schrikkergroep (WS)

3, 4

De inhoudelijke reacties gesorteerd: Algemene opmerkingen en tips - Zet bij het maken van keuzes de inhoud voorop en niet de pragmatische structuuroplossing (daadwerkelijk transformeren). BJB, C, - Aandacht gevraagd voor registratie en privacy. BJB - Aandacht gevraagd voor het gezamenlijk ontwikkelen van oplossingen. C, GGZE - Niet alles meteen dichttimmeren maar ruimte laten voor (door)ontwikkeling op iets langere termijn. BJB, C - Meer aandacht gevraagd voor jeugd LVB. DH, DS - Aandacht gevraagd voor speciaal onderwijs. MEE - Aandacht gevraagd voor keuzeverantwoordelijkheid van ouders/kinderen. MEE - Innovatie is inherent in de transitie als geheel (gemeenten opdrachtgever, integrale aanpak en ontschotting sectoren) en pleidooi om daarom ook geen innovatieprojecten te starten (die de vernieuwing zouden kunnen gaan claimen). ORO - Alleen het strikt noodzakelijke regionaal organiseren en de rest aan de sub-regio overlaten. ORO - Cliënten zijn niet betrokken bij de totstandkoming van 21voordejeugd. Pleidooi om hun stem actief te betrekken in beleid. ORO

55

Inhoudelijke opmerkingen en tips bij hoofdstuk 1 Dag, deeltijd en nachtbehandeling. -

-

Oproep om ruimte te bieden voor flexibilisering in de zorgvormen en verbinding met de generalisten. BJB, C, HV Blij dat structuur rondom plaatsing jeugdzorgplus gehandhaafd wordt. Appel om bovenregionale afspraken over deze functies te maken. BJB, DH, DS Inhoudelijke transformatie is op aantal punten al concreet ingezet. C Vraagtekens bij nut en noodzaak van een plaatsing coördinator, en zou liever de functie plaatsing coördinatie nader uitgewerkt willen zien met stevige inbreng van zorgaanbieders zelf. C, GGZOB, H, MEE Dagbehandeling op regio niveau organiseren en niet op lokaal niveau. C Beschrijving van de vormen en de doelgroepen raakt niet precies de essentie. H Aandacht voor de leeftijdsknip van 18 jaar en hoe daar mee om te gaan. H Herkenning van de beschrijving. HV Diensten dagbehandeling (en keuze regionaal) nog niet helder genoeg beschreven. MEE Aandacht voor inkoop pleegzorg. WSG

Inhoudelijke opmerkingen en tips bij hoofdstuk 2 AMHK, criris en JB/JR -

De koppeling van AMHK en/of crisis met dwang en drang tast de laagdrempeligheid van het AMHK en/of crisisdienst aan. BJB, C, GGZOB, H, LL De koppeling van AMHK aan een specifiek op jeugd georiënteerde instelling, zou de dienstverlening naar volwassenen minder uit de verf kunnen laten komen. BJB, C, LL Pleidooi om ook jeugd-GGZ onder te brengen bij 1 regionale crisisdienst. C, H Pleidooi voor integrale spoedhulp 0-100. GGZOB, GGZE Pleidooi voor een “eropaf” insteek van AMHK. LL Pleidooi voor een laagdrempelige organisatie AMHK via LEV en Lumens. LL Pleidooi voor samenwerkingsvorm tussen BJZ (1 regionale organisatie voor JB/JR) en andere aanbieders van JB/JR. WSG

Inhoudelijke opmerkingen en tips bij hoofdstuk 3 GGZ -

Doelgroepgerichte insteek lijkt een beetje vreemd in tijden van transformatie, zeker aangezien artsen op grond van de jeugdwet een bredere doorverwijzing gaan krijgen. BJB Pleidooi voor consultatierol GGZ naar generalistenteam/voorliggend veld. GGZOB, GGZE, V Aandacht voor enkelvoudige ernstige dyslexie; waar wordt dit opgepakt. OCGH

Inhoudelijke opmerkingen en tips bij hoofdstuk 4, toegang -

Een team benoemen als toegangsprofessional is (juridisch) niet houdbaar/uitvoerbaar. H Aandacht voor BOPZ als toegang voor gedwongen kader. H Aandacht voor bezwaar en beroep. H

Inhoudelijke opmerkingen bij hoofdstuk 5 financiën Pleidooi voor overgangsregeling om frictiekosten te voorkomen, expertise te behouden en transitie “zacht te laten landen”. C Pleidooi voor eenduidige afspraken over registratie en verantwoording. C Wat is gedaan met de reacties Een aantal van de weergegeven reacties waren direct aanleiding tot aanpassing van het stuk (met name de punten uit hoofdstuk 2: AMHK/crisis). Rondom AMHK en crisisdienst is tevens ook een verdiepingssessie ingelast op woensdag 29 januari waarin ingebrachte punten besproken en gewogen werden, en die zijn aanleiding tot aanpassingen. Verder zijn er voor de hoofdstuk 1, 3, 4 en 5 veel tips en opmerkingen gekomen die nog niet verwerkt zijn in het stuk – maar die wij wel mee kunnen nemen in het vervolg (waarvoor dank).

56