september - oktober
2010 nr. 23
Lustrumcongres Kom kennismaken met: Jolande Withuis Kester Freriks Magritte Museum Brussel Filmhuis: The Deer Hunter
2 Inhoud
Redactie Ten Geleide
Het AG na de verbouwing?
Bestuur / Lustrumcommissie / Bouwcommissie Van de voorzitter Het 13e Lustrum, de komende activiteiten: - Lustrumexpositie - Voorbereidingsavond Lustrumcongres - Lustrumcongres - Heropening eerste verdieping In memoriam Jan Korthals Altes Ledeninitiatief: AG-In de Kring Tafel: Opinie & Debat Ondernemerskring
Het eerstvolgende nummer van ’t gewAG (nr. 24) zal op 29 oktober verschijnen. De sluitingsdatum voor bijdragen voor zowel ’t gewAG nr. 24 als voor de bijbehorende agenda (die de maanden november en december zal bestrijken) is vrijdag 8 oktober.
Lid worden van het AG? Raadpleeg onze website www.acadgen.nl voor uitvoerige informatie inzake de voorwaarden voor het lidmaatschap. U kunt zich via de website opgeven als belangstellende, waarna u zult worden uitgenodigd voor een vrijblijvende oriëntatie gedurende een kennismakingsperiode van drie maanden.
3 3 4 4 4 5 8
7
13 13 14
Activiteiten Excursie: Magritte Museum Brussel Deutsche Oper Filmhuis: The Deer Hunter Les Choristes Filosofie: Najaarslezing: Psychologie tussen Filosofie en Neurowetenschap Socratisch Café Kom kennis maken met: Vooruitblik nieuwe seizoen Jolande Withuis Kester Freriks Jan Blokker jr. (verslag) Joosje Lakmaker (verslag) Muziekcaleidoscoop Muziekcommissie: kalender Toneel: nieuwe spelers gezocht
16 16 17 18 19 14 22 13
Mutaties Ledenbestand
23
Column Jan Kees van der Veen Colofon
9 9 12 12 11 10
21 23
3 Ten geleide Het AG vernieuwt. Op het ogenblik dat ik dit schrijf is de verbouwing van de bovenverdieping in volle gang. Hoe dat er uit ziet kunt u in dit gewAG bekijken. Nieuw zijn ook de plannen van de commissies voor het komende seizoen. Het ziet er allemaal veelbelovend uit. Zo is er een ruim muziekaanbod en komen er in het kader van ‘Kom Kennismaken Met’ allerlei interessante schrijvers naar het AG. Ook staan er een paar interessante excursies op het programma.... en mooie films. En dan hebben we op 8 oktober uiteraard ons belangwekkende Lustrumcongres. Het AG heeft dus ook in de komende maanden weer heel veel te bieden! Het seizoen begint op 2 september met de ledenborrel, waar de Lustrumtentoonstelling van zeven jonge kunstenaars wordt geopend en waar ons Klezmer orkest optreedt. Zou de verbouwing van de bovenverdieping dan helemaal klaar zijn? Vreugde en verdriet lagen deze keer dicht naast elkaar. De redactie is bijzonder verheugd
te kunnen meedelen dat tijdens de ledenborrel van 2 juli onze oud-hoofdredacteur, Roland van Witteveen, is benoemd tot honorair lid van het AG. Met verslagenheid hebben wij daarnaast kennis genomen van het overlijden van honorair lid Jan Korthals Altes. Alweer moeten we een prominent lid missen. U treft in dit nummer een In Memoriam aan door George van Houten. We zoeken nog steeds naar een pr-medewerker voor onze redactie, zoals u in het vorige gewAG, op pagina 16 kunt lezen. Het is een leuke baan in een hecht team. Wij wensen al die leden die zich inspannen om de activiteiten tot fijne gebeurtenissen te maken, veel succes en u allen heel veel voldoening met wat het AG allemaal te bieden heeft. Namens de Redactie Michiel de Veer
Van de voorzitter
Bent u al AG ambassadeur? Het bestuur van het Academisch Genootschap zoekt leden die trots zijn op hun vereniging en als ambassadeur in Eindhoven en wijde omgeving reclame willen maken. Om deze leden daarbij te helpen hebben we vorig jaar steractiviteiten in het leven geroepen. Dit zijn activiteiten waar u bij uitstek buren, vrienden en bekenden mee naar toe kunt nemen om hen kennis te laten maken met het geweldige AG. In dit lustrumjaar gaan we een stapje verder en introduceren we het Academisch Genootschap Promotie Insigne. Het Insigne is bedoeld voor die leden die het AG een warm hart toedragen en dit ook willen uitdragen. Het zilveren AG
Promotie Insigne zal voor het eerst op speciale wijze uitgereikt worden op de ledenborrel van 2 september. Dit mag u niet missen. Richard de Groot
4 Het 13e Lustrum: de komende activiteiten De nazomer komt er aan met een vol programma, want voor het 13e lustrum zijn evenementen georganiseerd die niet elk jaar voorkomen. U kunt uw waarnemingsvermogen en analysecapaciteiten op de proef stellen, en uw ogen en gevoel voor esthetiek gebruiken om van de tentoonstelling, die op 2 september wordt geopend, te genieten. Uw kennis en uw ervaring, maar ook uw analytische vaardigheden en oplossingsgerichtheid kunt u aanspreken tijdens het Lustrumcongres op 8 oktober. Dit duurt de hele dag. Op 9 september kunt u zich op het congres voorbereiden. Uw smaakpapillen zult u kunnen gebruiken tijdens de proeverij op 4 november. Noteer deze data alvast in uw agenda. Donderdag 2 september: Opening tentoonstelling Nieuwe lichting: Lustrumexpositie met jong talent uit Eindhoven, in de sociëteit tijdens de ledenborrel. In het vorige nummer van ’t gewAG heeft u kunnen lezen over deze tentoonstelling. Van zeven jonge kunstenaars, werkzaam in verschillende disciplines, wordt werk getoond in diverse ruimtes van het AG. Deze expositie wordt in, overleg met Feli en Herbert Platzer, gemaakt door Liesbeth Schreuder. Zij laat werk zien van Griet Menschaert, Vincent Dams, Toni van Tiel, Aagje Linssen, Niels Johan Thissen, Emmy van Lamoen en Tessa de Swart. Met de keuze voor jong talent uit Eindhoven is het de bedoeling de leden te trakteren op een boeiende tentoonstelling en tegelijkertijd naar buiten toe te laten zien dat we onze blik gericht houden op de toekomst. Donderdag 9 september om 20.00 uur, in de Haardkamer: Bijeenkomst ter voorbereiding op het congres: Hoger onderwijs: motor van de kenniseconomie. Op 8 oktober 2010 vindt het Lustrumcongres plaats. Centraal staat daarin de relatie tussen het Hoger onderwijs in Zuidoost-Nederland en Brainport als kenniscentrum of misschien beter als toptechnologieregio. Op 9 september zal mevrouw drs. E.P.J. Lemkes-Straver, directievoorzitter van Brainport Development, voorafgaand aan het congres aandacht besteden aan Brainport, de ambities die worden gekoesterd
5 en welke rol bedrijven, kennisinstellingen en overheden in de regio daarin spelen. Zeker zal zij ook aandacht besteden aan een nieuwe visie op de toekomst van Brainport die nu, op het verzoek van het kabinet, in ontwikkeling is. Als zij dan de omgeving schetst waarbinnen wordt gewerkt, zal ons lid Anton van Vijfeijken u laten zien welke vraagstukken tijdens het congres aan de orde komen en waarom deze bij de verdere ontwikkelingen van Brainport en het Hoger onderwijs belangrijk zijn. Tijdens het congres is er gelegenheid om met de sprekers in discussie te gaan. Aan het einde van de ochtend en met name aan het einde van de middag van de congresdag zijn er twee fora van sprekers. Dat is de gelegenheid om uw gedachten over wat er met het onderwijs ‘moet gebeuren’ in het licht van verschillende facetten van het begrip kenniseconomie en de manier waarop daar in Zuidoost-Nederland inhoud aan wordt gegeven, te toetsen aan de mening van de sprekers. Het is de bedoeling om vanuit het kenniscentrum, dat het AG in wezen is, op 9 september 2010 een aantal vragen en meningen te formuleren, die tijdens de fora naar voren worden gebracht. Vrijdag 8 oktober, 09.30 – 18.00 uur, Blauwe Zaal in het Auditorium van de TU/e: Lustrumcongres ‘Hoger onderwijs: motor van de kenniseconomie’ Als Eindhoven en Brainport - of beter Zuidoost-Nederland - als een samenhangend economisch geheel willen worden gezien, met een eigen dynamiek en kennis als motor, dan moet er veel gebeuren: platforms voor het uitwisselen van kennis tussen kenniswerkers van ondernemingen en instellingen, een aantrekkelijke infrastructuur van wegen, spoorwegen met een station in Eindhoven aangesloten op het internationale hogesnelheidsnet, een vliegveld met verbindingen naar de belangrijkste economische centra, culturele voorzieningen die Eindhoven een aantrekkelijke stad maken voor buitenlanders om zich hier te vestigen en voor toeristen om de stad te bezoeken, de internationale school voor kinderen en ga zo maar door. Maar het allerbelangrijkste blijft toch de kenniswerker zelf: hoog opgeleid en met veel
sociale vaardigheiden. Welke opleidingen zijn aan de TU/e, de Universiteit van Tilburg (UvT) en de Avans en Fontys Hogescholen nodig? Moeten die opleidingen leiden tot een sterke specialisatie van studenten of moeten die weinig weten van een breed vakgebied? Wat vraagt het bedrijfsleven eigenlijk en is dat wel duidelijk? Hoe vrij moet onderzoek van de universiteiten zijn? Of moet de vraag van het bedrijfsleven worden gevolgd? Hoe bereik je synergie vanuit een cluster van bedrijven voor kenniswerkers zodat die cluster weer meer bedrijven aantrekt? Als het leven één lang opleidingstraject is hoe kan daar door bedrijfsleven en hoger onderwijs in worden voorzien? Al deze vragen over opleidingen en nog meer komen aan de orde op 8 oktober tijdens het Lustrumcongres ‘Hoger onderwijs: motor van de kenniseconomie’. Doelgroepen van het congres zijn leidinggevenden van het bedrijfsleven van ZuidoostNederland die zich verantwoordelijk weten voor de kwaliteit van hun medewerkers, vertegenwoordigers van het hoger onderwijs die zich bezighouden met de samenstelling van opleidingen en begeleiding van studenten en uiteraard beleidsambtenaren van de overheid. Het AG organiseert dit congres, omdat het aan Eindhoven en Zuidoost-Nederland ter gelegenheid van het 13e Lustrum iets wil aanbieden. Op deze manier kan het laten zien dat het een ‘jong’ gezelschap is, dat aan actuele thema’s wil werken en waarvan het plezierig is om lid te zijn. Eindhoven moet bij het horen van de naam AG denken aan kritische maar constructieve geesten die een positieve bijdrage leveren aan het denken over cultuur, onderwijs, economie en welk ander actueel onderwerp ook. Die constructieve geesten zijn dan de leden van het AG die actief en op eigen initiatief daaraan hun bijdrage willen leveren. Het congres staat onder voorzitterschap van ons AG-lid prof. dr. T.M.A (Theo) Bemelmans. Tot zijn taak behoort ook het formuleren van slotconclusies. Het congres wordt gehouden vanuit drie gezichtspunten: die van het bedrijfsleven als vrager om kennis; van het hoger onderwijs als aanbieder van afgestudeerden en van de overheid als organisator. Tot de sprekers horen vanuit de overheid dr. L.J. (Renk)
6 Roborgh, Directeur Generaal Hoger Onderwijs ministerie OCW en dr. W.B.H.J. (Wim) van de Donk, Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant. Het hoger onderwijs wordt vertegenwoordigd door vier personen: prof. dr. ir. C.J. (Hans) van Duijn, Rector Magnificus TU/e, prof. dr. ir. T.M.M. (Theo) Verhallen, decaan sociale wetenschappen Universiteit van Tilburg, drs. P.L.A. (Paul) Rüpp, voorzitter Raad van Bestuur Avans Hogeschool en drs. E.C. (Nienke) Meijer, lid Raad van Bestuur Fontys Hogeschool. Vanuit het bedrijfsleven zijn aanwezig: ir. E. (Eric) van Schagen, CEO van Simac Veldhoven en ir. C. (Carlo) van de Weijer, Managing Director TomTom Eindhoven. Aan het einde van het congres (17.00 uur) biedt de voorzitter van het AG alle aanwezigen, AGleden en niet AG-leden, een borrel aan ter ge-
Benoeming honorair lid Zoals u in het Ten Geleide heeft kunnen lezen, is onze oud- hoofdredacteur Roland van Witteveen tijdens de ledenborrel van 2 juli tot honorair lid benoemd. Hierbij twee foto’s van de plechtigheid.
legenheid van het 13e lustrum. Een goede kans om nieuwe leden te werven en eventuele verkeersproblemen te vermijden. Het congres wordt mede mogelijk gemaakt door Brainport Development in Eindhoven op voorspraak van de directievoorzitter mevr. drs. E.(Elies) Lemkes-Straver. Verder is er ook grote steun vanuit de TU/e die de Blauwe Zaal ter beschikking heeft gesteld. Deelname aan het congres is gratis. U kunt zich opgeven via de congresmodule van de website van Brainport Development www.Brainport.nl. Ook vanuit het onderdeel congres van de site van het AG kunt u gelinkt worden naar de congresmodule van Brainport. Het definitieve programma wordt op de sites bekendgemaakt. Nadere informatie krijgt u ook via de elektronische nieuwsbrief van het AG.
7 In memoriam Jan Korthals Altes (1927 – 2010)
Na een slopende ziekte is Jan Korthals Altes op 28 juni heel rustig overleden. Ik heb Jan leren kennen toen hij bij Philips vakgebiedsleider op het CFT, Centrum voor Fabricage Technieken, was. Later gingen wij verschillende kanten op, maar bleven bevriend. Het AG speelde een belangrijke rol in zijn leven. Hij was een zéér actief lid, honorair-lid en gedurende enige tijd voorzitter van het bestuur. Een trouw bezoeker van vele activiteiten, maar vooral oprichter en lid van de toneelclub. Met gevoel voor drama speelde hij rollen in allerlei stukken. Daarbij heb ik vaak gedacht dat hij eigenlijk altijd dezelfde rol speelde, namelijk gewoon Jan Korthals Altes. Het AG was voor hem een soort tweede huis en vaak at hij ‘s avonds op de sociëteit. Daarbij was hij jarenlang vergezeld door zijn beide hondjes. Of sommigen dat wel eens wat vreemd vonden, kon hem niets schelen, hij ging zijn eigen weg. Jan hield niet alleen van lekker eten, hij was
zelf een enthousiaste kok. Vele vrienden herinneren zich de dinertjes bij hem thuis in Nuenen. Culinair van zo’n hoog niveau, dat gasten vaak beschroomd waren hem terug te vragen. Hij werd op 2 juli in Heeze gecremeerd, op de dag dat hij 83 zou zijn geworden. En ook de dag waarop hij drie jaar geleden zijn tachtigste verjaardag vierde te midden van zo’n honderd familieleden en vrienden. Uiteraard op het AG, waar ook nu gelegenheid was tot condoleren. Op de manier zoals hij dat wenste. Groot was zijn liefde voor de natuur. Niet alleen zijn honden, maar vooral zijn paarden en de tuin met rozen. Hij hield zich daar serieus mee bezig en was uiteraard lid van een rozenvereniging en een paardenclub. Jan was breed geïnteresseerd en zeer belezen, vooral op het gebied van poëzie, geschiedenis en politiek. Daar discussieerden we graag over. Die brede belangstelling en zijn ijzeren geheugen heeft hij gelukkig tot het allerlaatst behouden. Daarnaast was er de liefde voor klassieke muziek en nam hij graag deel aan culturele en muziekreizen. Verschillende keren maakten we dezelfde reis. Hij was een markante persoonlijkheid, niet conventioneel, zonder vooroordelen. Een familieman, trots op wat zijn voorvaderen hadden gepresteerd. Ook een wat eenzame man, maar met gevoel en liefde voor mensen. Als iemand problemen had, dan zette hij zich geweldig in om met raad en daad te helpen. Zoals zijn vele vrienden hem hebben bijgestaan toen dat nodig was. Hij was een levensgenieter, altijd positief ingesteld, ondanks alle tegenslagen en problemen die hij ook zelf in ruime mate heeft gehad.
George van Houten
8 Feestelijke heropening eerste verdieping en een prijsvraag
Ooit was het een bijzonder feestje om op het AG te kunnen vergaderen. Een mooie plek, een goeie sfeer en geschikte faciliteiten. Veel groepen van buiten huurden ruimte bij ons. Maar zonder dat we het goed in de gaten hadden was onze eerste verdieping uit de mode geraakt. Er kwamen steeds minder boekingen en aan de groeiende vraag naar vergaderzalen voor grote groepen konden we al helemaal niet tegemoet komen. Want zalen hadden wij boven niet. Wij hadden kamers, weliswaar met mooie namen als Balkonkamer en Studiekamer, maar het waren slechts kamers, geen zalen. Ook onze stoelen boden allang geen comfort meer. Als AG-ers waren we daar waarschijnlijk zo aan gewend dat we dat nauwelijks merkten. Maar buitenstaanders klaagden na een dagje zitten bij ons over een houten kont. En onze muren en vloerbedekking konden ook niet helemaal meer up to date genoemd worden. Daarnaast is er door de teruglopende economie sowieso minder vraag naar vergaderruimte en moeten we meer ons best doen om onze faciliteiten te kunnen verhuren. Om de concurrentie met modernere, beter geoutilleerde vergaderplekken weer aan te kunnen, besloot het bestuur daarom te investeren in aanpassing van de eerste verdieping qua ruimte, meubilair en uitstraling. De eerste grote zichtbare verandering na het rapport over het Kloppend Hart. Bijgaande foto’s laten zien dat er druk gewerkt
wordt. De muur tussen Vergaderkamer en Studiekamer is gesloopt en wordt vervangen door een geluiddichte vouwdeur. Als je die deur openvouwt, kunnen ook grotere groepen gehuisvest worden. Er komt nieuwe vloerbedekking in een spannende kleur, nieuw behang, nieuwe stoelen en een fris verfje op de kozijnen. Op de eerste ledenborrel in oktober bent u allen welkom om, samen met bouwcommissie en binnenhuis architect Rein Veenstra, de veranderingen te komen vieren. Dan zal ook de nieuwe naam van de gecombineerde Studieen Vergaderkamer onthuld worden. Marieëlle Elzenga
Wie bedenkt de beste naam? De bouwcommissie hanteert voorlopig als werknaam voor de nieuw te creëren ruimte de naam Academiezaal. Niet verkeerd, maar misschien hebben de leden een andere suggestie voor een sterke naam. Een naam die recht doet aan het streven om het AG een eigentijdse uitstraling te geven. U kunt uw suggestie voor 17 september opsturen naar Marieëlle Elzenga: info@innerscore. nu. De winnaar krijgt bij de heropening een mooi flesje wijn.
9 Van de excursiecommissie
Magritte en de Deutsche Oper Dinsdag 28 september, Magritte museum in Brussel, vertrek bus 9.00 uur van het AG Dinsdag 7 december, de Deutsche Oper am Rhein in Düsseldorf Magritte is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de surrealistische stroming in de kunst. Het nogal dromerige surrealisme gaf hij een realistische impuls mee. Dit was in een van zijn eerste schilderijen al opvallend: De verdwaalde jockey toont overduidelijk iemand die in een groot bomenveld verdwaald is. René Magritte in 1898 geboren in Belgiё, heeft in zijn leven op meerdere gebieden van de kunst zijn sporen verdiend. Hij begon met werken in de kubistische en de daaruit voortkomende futuristische kunststroming, maar nadat hij in Brussel Salvador Dali en Joan Miro ontmoet had, kreeg het surrealisme hem definitief in zijn greep. In 1924 lanceerde André Breton in zijn Manifeste du surrealisme met een litterair werk de nieuwe kunstvorm. De voor de hand liggende werkelijkheid wordt in het surrealisme ontkend. Verrassingen en met name onverwachte combinaties van levende wezens en objecten kenmerken deze kunstuiting. In Europa zijn vier musea die geheel gewijd zijn aan één schilder en het Magritte museum aan het Koningsplein midden in Brussel is er daar een van. Het is ontstaan tijdens een renovatie van een van de vleugels van het Museum voor Schone Kunsten en werd op 2 juni 2009 geopend. Het gebouw is interessant omdat de energievoorziening ervan in het teken staat van moderne oplossingen: zonnepanelen, thermische schermen en weinig energie verbruikende verlichting. Zoals gezegd schildert Magritte doodgewone voorwerpen, een pijp, een paraplu of een bolhoed, maar hij combineert dit soort objecten met levende wezens of gebouwen, die op het eerste gezicht niets met de objecten te maken hebben of een onmogelijkheid verbeelden. De rode draad in zijn schilderijen is het verbergen van het ene voorwerp met een ander. Achter
wat je ziet zit iets anders verscholen. Dus alles wat je ziet en ervaart is relatief en kan naar believen worden uitgelegd. Wat krijgen we te zien? Schilderijen, tekeningen, beeldhouwwerken en beschilderde voorwerpen, maar ook reclame affiches, muziekpartituren en tientallen foto’s. Na aankomst bij het museum wordt in het museumcafé koffie of thee met een taartje aangeboden en om twaalf uur staan twee gidsen voor ons klaar voor een rondleiding van anderhalf uur. Daarna is eenieder vrij om gedurende enkele uren te doen wat hem of haar aanstaat. Een van de mogelijkheden is om naar het vlakbij gelegen museum voor muziekinstrumenten te gaan. Nadere gegevens betreffende de excursie naar Brussel: Op maandag 6 september opgeven, vanaf 09.00 uur, telefonisch bij Otto Croiset van Uchelen op nummer 040-831789 of vanaf diezelfde datum per e-post
[email protected]. De kosten zijn € 35 p.p., over te maken op rekeningnummer 51 26 53 127 tnv Academisch Genootschap Nuenen. Een beetje vooruitlopend, maar dan kunnen operaliefhebbers het alvast in hun agenda zetten, op dinsdag 7 december gaan we naar de Deutsche Oper am Rhein in Düsseldorf, waar Madame Butterfly van Giacomo Puccini wordt opgevoerd.
10 Van de Filosofiecommissie
Socratisch Café
ren van de gesprekken. Daarbij is gekozen voor twee thema’s per seizoen, dat betekent dat tweemaal gedurende vier avonden hetzelfde thema wordt besproken. Men kan inschrijven voor vier of acht avonden. Begeleidster is Loes de Jong. Zij is filosoof en begeleidt socratische gesprekken en dialogen met groepen in en buiten organisaties. Meer informatie vindt u op www.loesdejong.nl Het Socratisch Café van het AG is toegankelijk voor leden van het AG en voor niet-leden. AG-leden betalen € 30 voor vier avonden of € 55 voor acht avonden, Niet-leden betalen € 45 voor vier avonden of € 85 voor acht avonden. De bijeenkomsten zullen vanaf oktober 2010 tot en met mei 2011 op de vierde Donderdag van de maand worden gehouden telkens vanaf 20.00 uur tot ongeveer 22.30 uur in de Sociëteit van het AG, Parklaan 93 te Eindhoven.
‘In vino veritas’ De Filosofiecommissie wil, na het experiment in het vorige seizoen, ook dit jaar een groep mensen bijeenbrengen die vanaf oktober maandelijks bij elkaar komt om, onder deskundige leiding, op een socratische wijze met elkaar te (leren) spreken. Wij noemen dit ons Socratisch café en het is dus een ontmoetingsplek voor mensen die op socratische wijze met elkaar in gesprek willen gaan, dat wil zeggen vragend, onderzoekend, de essentie vattend. Hierbij leert u om in een gesprek een thema inhoudelijk uit te diepen en te genieten van dat wat eigen is aan een goed gesprek, zoals: het spel van ideeën, de betrokkenheid bij anderen, het zelfonderzoek, de combinatie van lichtvoetigheid en ernst. Door te oefenen met klassieke en moderne gespreksdisciplines en reflectievormen leert u betere gesprekken voeren, een onderzoekende houding ontwikkelen en zelf een gesprekscultuur te beïnvloeden. Om de beoogde effecten te bereiken is het nodig om met dezelfde groep en begeleiding regelmatig een (op de eerste avond) met elkaar overeen gekomen thema inhoudelijk uit te diepen. De rol van de begeleider is daarbij het structure-
De data zijn: • eerste thema: 28 oktober, 25 november, 23 december en 27 januari. • tweede thema: 24 februari, 24 maart, 28 april en 26 mei. Gerrit Boekestein
Aanmelding voor deelname voor de avonden beginnend in oktober en desgewenst aansluitend ook de tweede serie, vóór 1 oktober en voor de avonden beginnend in februari (voor zover dan nog plaats) vóór 1 januari (liefst per email) toesturen aan Gerrit Boekestein, lid v/d Filosofiecommissie: e-mail:
[email protected], respectievelijk per post: Gerrit Boekestein, Vonderveld 23, 5583GX Waalre. U wordt verzocht het voor deelname verschuldigde bedrag tegelijk met uw opgave over te schrijven naar rekeningnummer 512653003 t.n.v. AG-filosofie, Eindhoven, o.v.v. Socratisch café.
11 Van de Filosofiecommissie
Najaarslezing Filosofie op dinsdag 19 oktober 2010 De cursusgroep onder leiding van Pouwel Slurink behandelde in het afgelopen seizoen het boek Kernthema’s in de psychologische wetenschap van de auteurs Huib Looren de Jong en Sacha Bem. De filosofiecommissie heeft de eerste auteur bereid gevonden de najaarspresentatie te houden over dit onderwerp, met als titel: Psychologie tussen Filosofie en Neurowetenschap. Huib Looren de Jong studeerde experimentele psychologie en filosofie aan de VU te Amsterdam en promoveerde op een psychofysiologisch en op een wetenschapsfilosofisch onderwerp. Hij is werkzaam bij de faculteiten psychologie-pedagogiek en filosofie aan de VU Amsterdam. Als inleiding op zijn presentatie schrijft hij het volgende: “We gaan het hebben over wetenschapsfilosofie in de psychologie, en over de verhouding tussen psychologie en neurowetenschap. Een wetenschapsfilosofisch thema dat in het hierboven genoemde boek een aantal malen opduikt is reductie, en daarmee samenhangend naturalisme en neurofilosofie. Daar wil ik wat meer systematisch op ingaan. Hedendaagse neurofilosofen als de Churchlands en Bickle vertegenwoordigen een radicale variant van het naturalisme: er is eigenlijk
geen filosofie, anders dan als voortzetting van empirisch onderzoek. Traditioneel claimden normatieve wetenschapsfilosofen zoals de positivisten en Popper hun eigen terrein (met name het formuleren van een demarcatiecriterium zoals falsifieerbaarheid, waarmee bijvoorbeeld Freud en Marx als pseudo-wetenschap kunnen worden ontmaskerd). Naturalisme geeft dat soort universele normatieve claims op, maar stuit op een probleem: blijft er dan nog zoiets als filosofie over? Neurofilosofen (de radicale voorhoede van het naturalisme) denken dat psychologie eigenlijk neurowetenschap is, en dat de antwoorden op de traditionele filosofische vragen (wat is de verhouding van geest en wereld, bijvoorbeeld) in de cognitieve neurowetenschap te vinden zijn. Bickle denkt dat psychologische verklaringen zullen verdwijnen, en wetenschapsfilosofie zal bestaan in het uitleggen van neurowetenschappelijk onderzoek. Zo komen we dus uit bij het wetenschapsfilosofische probleem van reductie (dan wel eliminatie) van psychologie tot neurowetenschap, en van filosofie tot neurofilosofie. Mijn stelling zal zijn dat er allerlei niveaus van verklaring en allerlei soorten verklaringen zijn in de psychologie, niet alleen neurowetenschap, en dat voorlopig nog veel boeiende filosofische vragen overblijven.”
12 Filmhuis
The Deer Hunter (USA 1978)
Vrijdag 24 september, 20.30 uur, Haardkamer Vijf vrienden, werkzaam in de zware metaal, brengen een groot deel van hun leven door bij de hoogovens in een provinciaals stadje in Pensylvania. In hun vrije tijd trekken ze de bergen in om te jagen op herten. Een van hen staat op het punt om te trouwen en ze bereiden zich voor op een grootse bruiloft. Maar voor drie van hen is dit tegelijk een afscheidsfeest want zij staan vlak voor hun vertrek naar Vietnam. Twee jaar later: De oorlog woedt in alle hevigheid en de drie vrienden zitten gevangen in een krijgsgevangenenkamp van de Vietcong. Ze weten te ontsnappen maar de gruwelen van het kamp blijven hen achtervolgen. Een film met Robert de Niro en Meryl Streep.
Les choristes (Frankrijk 2004)
Vrijdag 29 oktober, 20.30 uur, Haardkamer
Verhaal: Michael Cimino en Deric Washburn Regie: Michael Cimino Michael: Stan: Steven: Nick: John:
Robert de Niro John Conzale John Savage Christopher Walken George Dzunza
1948. Clément Mathieu, een werkloze muziekleraar, wordt ‘oppasser’ in een tuchtschool voor minderjarige jongens. Hij is geschokt door de harde dagelijkse routine van de school en vooral door het extreme en grotendeels nutteloze beleid van directeur Rachin. Matthieu besluit een poging te ondernemen de kinderen op het rechte spoor te brengen door een jongenskoor op te richten en hen zo kennis te laten maken met de kracht en de magie van de muziek. Verhaal: Georges Chaperot, René Wheeler Regie: Christophe Barratier Clément Mathieu: Gérard Jugenot Rachin: Francois Berleand Chabert: Kad Merad La Père Maxence: Jean-Paul Bonnaire Violette Morhange: Marie Bunel
MEDEDELINGEN:
Groep Slurink 1: do 16 sept., do. 21 okt., do. 18 nov. Groep Slurink 2: do. 9 sept., do. 14 okt., do.11 nov. Groep Vergeer: ma. 4 okt., ma. 1 nov. Groep Meijer: wo. 6 okt., wo. 3 nov. Balkonkamer 20.00 uur
Parkeren: tot 24.00 uur op di. en do. avonden ook op Parklaan 52, Van Lanschot Bankiers. Legenda: activiteit ook toegankelijk voor niet-leden. kringactiviteit. onderdeel van het 13e lustrumprogramma.
Tentoonstelling Van 2 september tot en met 29 oktober: ‘Nieuwe lichting - Jong Eindhovens talent in het AG’
DOORLOPENDE ACTIVITEITEN AG-koor Elke woensdagavond vanaf 8 sept. repetitie onder leiding van Annelies Willemse. Aanmelden bij Thea Schellekens, 040-2452930 of Bram Busschers, 0492-661640 of
[email protected]. Meerlezaal 20.15 uur Bridgeclub 1 Di. 14 sept., di. 12 okt., di. 9 nov. Leiding Marianne de Bever, 040-2261270 en Marijke de Haan, 040-2115215,
[email protected] Indien u verhinderd bent graag tijdig afmelden. Haardkamer 19.30 uur. Bridgeclub 2 Di. 14 sept., di. 19 okt., di 16 nov. Leiding Ineke de Vries, 040-2569424 en Leida Brouwers, 040-2463058,
[email protected] Indien u verhinderd bent graag tijdig afmelden. Haardkamer 19.30 uur. Debating Do. 2 sept., do. 16 sept., do. 7 okt., do 21 okt. Neem voor inlichtingen, opgave voor deelname en eventueel opgave voor het predebatdiner contact op met Ed Verstijnen:
[email protected] of 06-20408608. Filosofie Groep Willemsen wo. 8 sept., wo. 13 okt., wo. 10 nov.
sept. - okt.
Agenda
September 2010 Do. 2 september – Ledenborrel
Opening nieuwe seizoen onder muzikale begeleiding van het AG-Klezmer. Na het voorstellen van enkele nieuwe leden volgt de opening van de nieuwe tentoonstelling ‘Nieuwe lichting - Jong Eindhovens talent in het AG’. Tot slot wordt met een knipoog naar vakantieherinneringen voor € 20,00 een zomers buffet geserveerd met diverse vis- en vegetarische gerechten. Aanmelden hiervoor aan de bar vóór woensdag 1 september om 12.00 uur (tel. 040-2434808). Sociëteitszaal 17.30 uur Wo. 8 september - Vrij bridgen
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Do. 9 september - Voorbereidingsavond
Ter voorbereiding op lustrumcongres ‘Hoger onderwijs: motor van de kenniseconomie’ spreekt mevr. E.P.J. Lemkes Straver, directievoorzitter van Brainport Development, over Brainport, met name over de ambities die worden gekoesterd en welke rol bedrijven, kennisinstellingen en overheden in de regio daarin spelen. Daarnaast zal ons lid Anton van Vijfeijken laten zien welke vraagstukken aan de orde komen tijdens het congres en waarom deze bij de verdere ontwikkelingen van Brainport en het Hoger onderwijs belangrijk zijn. Zie blz. 4. Haardkamer 20.00 uur
Wo. 15 september - Vrij bridgen
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Do. 16 september - Nieuweledenborrel
e Nieuweledenborrel is er voor nieuwe leD den, maar ook bestaande leden worden van harte uitgenodigd. Kom kennis maken met elkaar! Een gezellige avond met leuke gesprekken onder het genot van een drankje, gevolgd door een hapje. Opgeven hiervoor aan de bar, vóór woensdag 15 september om 12.00 uur (tel. 040-2434808). Sociëteit 17.30 uur Di. 21 september - Volksuniversiteit Ehv.
Het ontstaan van de moderne natuurwetenschap verklaard. Prof. dr. H.F. Cohen spreekt over het ontstaan van de moderne natuurwetenschap. Hoe heeft deze omwenteling zich in feite voltrokken en hoe komt het dat ze in Europa plaatsvond? Toegang voor AG-leden gratis. Vrienden van de VU hebben tot 19.45 uur voorrang. Meerlezaal 20.00 uur Di. 21 september – Ondernemerskring Bedoeld voor ondernemende AG-leden, maar eenieder die zich aangetrokken voelt om mee te praten over onderwerpen die een ondernemer interesseren, is uitermate welkom. Je kunt elke derde dinsdag van de maand gewoon binnenlopen, maar wellicht is het goed eerst even contact op te nemen met Theo Maertens, 0492-432 112. Hij kan dan informatie verschaffen over het programma van die avond. Zie blz. 14. Studiekamer 20.00 uur Wo. 22 september - Vrij bridgen
Za. 25 september - Kom kennismaken met ... Jolande Withuis is o.a. senior onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie. Haar in 2008 verschenen boek Weest manlijk, zijt sterk. Pim Boellaard 19032001. Biografie van een verzetsheld waarvoor zij in april 2010 de Erik Hazelhoff Biografieprijs kreeg toegekend, zal een centrale plaats innemen in haar voordracht. Zie blz. 16. Sociëteit 17.00 uur tot 19.00 uur Zo. 26 september - Wandelen
I edere vierde zondag van de maand wordt ca. 10 kilometer gewandeld in een mooi gebied. Na afloop een gezellige nazit. Inlichtingen bij Ton Wijkman, 040-2445032,
[email protected] Parkeerplaats van het AG 10.00 uur Di. 28 september - Excursie
Magritte museum Brussel. Om 12.00 uur rondleiding van anderhalf uur door twee gidsen. Daarna is eenieder vrij om gedurende enkele uren te doen wat hem aanstaat. Op maandag 6 september opgeven vanaf 09.00 uur telefonisch bij Otto Croiset van Uchelen op nummer 040 2831789 of vanaf diezelfde datum per e-post
[email protected]. De kosten zijn € 35 p.p., over te maken op rekeningnummer 51 26 53 127 tnv Academisch Genootschap. Zie blz. 9. Sociëteit 09.00 uur Di. 28 september – Muziekcaleidoscoop
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Vr. 24 september - Filmhuis
vrienden die de gruwelen van de Vietnamoorlog aan den lijve ondervinden. Zie blz. 12. Haardkamer 20.30 uur
The Deer Hunter Een Amerikaanse film uit 1978 over drie
wee AG-leden hebben ieder een klein uur T om aan de hand van cd’s muziek te laten horen – en ook zien wanneer het om een dvd gaat - die zij mooi, interessant en boeiend vinden. Truus Bienfait laat zich over haar onderwerp het woord “mazurka’s” ontvallen, maar Othmar Schob wil nog helemaal niets kwijt over het zijne. Zie blz. 22. Balkonkamer 20.00 uur
Wo. 29 september - Vrij bridgen
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Do. 30 september – Tafel Opinie & Debat
eepraten over actuele onderwerpen, zoals M aan de orde gesteld in de bijlage Opinie & Debat van NRC-Handelsblad? We komen elke laatste donderdag van de maand tijdens de lunch op het AG bijeen. Als er veel belangstelling is, kunnen we een tweede discussiegroep starten, desgewenst op een andere dag en/of tijdstip. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden bij George van Houten, 040-2217655, e-mail
[email protected]. Zie blz. 13. Sociëteit 12.00 uur
OKTOBER 2010 Vr. 1 oktober - Volksuniversiteit Ehv.
et Kees van Dongen naar Parijs. Mevr. M drs. J. Lambert geeft een lezing over Kees van Dongen en de groep kunstenaars rond hem rond 1900, Les Fauves (De wilde beesten). De lezing vormt een introductie op de tentoonstelling over Kees van Dongen in Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam (18 september 2010 - 23 januari 2011). Toegang voor AG-leden gratis. Vrienden van de VU hebben tot 19.45 uur voorrang. Meerlezaal 20.00 uur
Vr. 8 oktober – Lustrumcongres Hoger Onderwijs: motor van de kenniseconomie. Zie blz…... Blauwe Zaal, Auditorium TU/e 09.30 uur tot 18.00 uur Wo. 13 oktober - Vrij bridgen
Bedoeld voor ondernemende AG-leden, maar eenieder die zich aangetrokken voelt om mee te praten over onderwerpen die een ondernemer interesseren, is uitermate welkom. Je kunt elke derde dinsdag van de maand gewoon binnenlopen, maar wellicht is het goed eerst even contact op te nemen met Theo Maertens, 0492-432 112. Hij kan dan informatie verschaffen over het programma van die avond. Studiekamer 20.00 uur Di. 19 oktober – Filosofie
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Do. 7 oktober - Ledenborrel
De Sociëteitscommissie heeft voor deze borrel een Spaanse Avond georganiseerd, waarop u deze sfeer weer even kunt oproepen onder het genot van de muzikale omlijsting van de op Curaçao geboren Eindhovense gitarist Willem Hendrikse. U wordt ook graag uitgenodigd voor het aansluitend Spaans buffet voor slechts € 22,50 per persoon. Een en ander onder begeleiding van Spaanse live muziek. in warme zuiderse sfeer. Aanmelden hiervoor
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Di. 19 oktober – Ondernemerskring
Wo. 6 oktober - Vrij bridgen
aan de bar vóór woensdag 6 oktober om 12.00 uur (tel. 040-2434808). Sociëteitszaal 17.30 uur
sychologie tussen filosofie en neurowetenP schap. Najaarslezing door Huib Looren de Jong over wetenschapsfilosofie in de psychologie en over de verhouding tussen psychologie en neurowetenschap. Deze lezing sluit aan op de door Pouwel Slurink in het afgelopen seizoen op het AG behandelde boek Kernthema’s in de psychologische wetenschap geschreven door de inleider samen met Sacha Bem. Zie blz. 11. Meerlezaal 20.00 uur Wo. 20 oktober - Vrij bridgen
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Do. 21 oktober - Nieuweledenborrel
De Nieuweledenborrel: een ontmoetingsplaats voor nieuwe leden en oudere leden, die elkaar
en het AG graag beter willen leren kennen, onder het genot van een drankje en een goed gesprek. Aansluitend is er de mogelijkheid om een eenvoudige maaltijd te nuttigen. Aanmelden hiervoor aan de bar vóór woensdag 20 oktober om 12.00 uur (tel. 040-2434808). Sociëteitszaal 17.30 uur Zo. 24 oktober - Wandelen
I edere vierde zondag van de maand wordt ca. 10 kilometer gewandeld in een mooi gebied. Na afloop een gezellige nazit. Inlichtingen bij Ton Wijkman, 040-2445032,
[email protected] Parkeerplaats van het AG 10.00 uur
Za. 30 oktober - Kom kennismaken met ......
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 19.45 uur Do. 28 oktober – Tafel Opinie & Debat
eepraten over actuele onderwerpen, zoM als aan de orde gesteld in de bijlage Opinie & Debat van NRC-Handelsblad? We komen elke laatste donderdag van de maand tijdens de lunch op het AG bijeen. Als er veel belangstelling is, kunnen we een tweede discussiegroep starten, desgewenst op een andere dag en/of tijdstip. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden bij George van Houten, e-mail
[email protected] of tel. 040-2217655. Sociëteit 12.00 uur Do. 28 oktober – Filosofie
Socratisch Café. Een ontmoetingsplek voor mensen die, onder begeleiding van de filosofe Loes de Jong, op ‘socratische’ wijze met elkaar in gesprek willen gaan, dat wil zeggen vragend, onderzoekend, de essentie vattend. Voor nadere informatie en opgave voor deelname, zie blz. 10. Locatie nog bekend te maken 20.00 uur vr. 29 oktober - Filmhuis
es Choristes (Frankrijk 2004). In 1948 L wordt Clément Mathieu, een werkloze muziekleraar, ‘oppasser’ in een tuchtschool voor minderjarige jongens. Hij is geschokt door de harde dagelijkse routine van de school en
Kester Freriks houdt lezing over eigen werk met nadruk op Verborgen Wildernis dat in het najaar van 2010 zal verschijnen. Zie blz. 17. Sociëteit 17.00 uur
NOVEMBER 2010
Wo. 27 oktober - Vrij bridgen
vooral door het extreme en grotendeels nutteloze beleid van directeur Rachin. Matthieu besluit een poging te ondernemen de kinderen op het rechte spoor te brengen door een jongenskoor op te richten en hen zo kennis te laten maken met de kracht en de magie van de muziek. Zie blz. 12. Haardkamer 20.30 uur
Di. 2 november - Volksuniversiteit Ehv. Normen en waarden in de literatuur. Hoe verhoudt de literatuur zich ten opzichte van de normen en waarden zoals die in de leer van de Kerk(en) en de wetgeving zijn vastgelegd? Vanuit proza (fragmenten) en gedichten van binnenlandse en buitenlandse auteurs. - vooral uit de laatste decennia - probeert de heer J.C.G. Mangnus aan te tonen hoe auteurs met normen en waarden omgaan. Toegang voor AG-leden gratis. Vrienden van de VU hebben tot 19.45 uur voorrang. Meerlezaal 20.00 uur Wo. 3 november - Vrij bridgen
Aanmelden vóór dinsdag 12.00 u. bij Ria Holleman, 0499-473008,
[email protected] Sociëteit 18.45 uur Do. 4 november – Ledenborel
Met de herfst in het vooruitzicht vandaag een passende Vernissage. En ook alweer een Lustrumactiviteit: genieten van verschillende soorten Champagne en/of Prosecco met een proeverij van bijpassende gerechten. Voor de prijs van € 35,00 mag u meedoen. Aanmelden hiervoor aan de bar vóór woensdag 3 november om 12.00 uur (tel. 040-2434808). Sociëteitszaal 17.30 uur
13 Toneel
Toneelcommissie AG zoekt nieuwe spelers Voor onze volgende productie onder leiding van regisseur Frank van de Berg, die plaats zal vinden in april/mei 2011, zijn wij op zoek naar
nieuwe spelers (m/v)
Ervaring niet vereist. Willen is kunnen.
Is uw belangstelling gewekt bel dan of e-mail met: Marijke de Haan tel 040-2115215 e-mail:
[email protected] of Wim Meulen tel 040-7872669
[email protected]
AG- In de Kring ‘AG-In de Kring’ is de verzamelnaam voor diverse groepen binnen het AG, die periodiek bijeenkomen om te discussiëren over onderwerpen die zij zelf aandragen en binnen hun gezamenlijke interessesfeer liggen. Voor de deelnemers hebben kringen een stimulerende werking. Hun bijeenkomsten hebben een informeel karakter – men zit ook in een kring. Geïnteresseerden zijn vrij om in een bijeenkomst aan te schuiven en vervolgens lid van de kring te worden. Een voorbeeld van een bestaande kring is de tafel Opinie en Debat die eerder dit jaar van start is gegaan en zich hieronder voorstelt. De Ondernemerskring bestaat al flink wat jaren en komt iedere derde dinsdag van de maand bijeen om van gedachten te wisselen over onderwerpen die met ondernemen te maken hebben. Een andere bestaande kring is Muziekcaleidoscoop. Het bestuur van het AG vindt kringen een belangrijke activiteit voor de toekomst van het AG. Daarom gaan er ook meer kringen komen, bijvoorbeeld de Reistafel die zich bezig gaat houden met culturele reizen. Zeer recent is gestart met een kring voor expats, de AG-International Circle. De eerste bijeenkomst hiervan was een groot succes. Coördinator van AG-In de Kring is Theo Maertens, Het is zijn taak ervoor te zorgen dat de kringen gestimuleerd worden en een gezicht naar buiten krijgen. Voor meer informatie is hij te bereiken op 0492-432112 of
[email protected].
Tafel Opinie & Debat Begin 2010 is er met veel enthousiasme een nieuwe kring gestart. Deze komt elke maand bijeen om te praten over actuele onderwerpen, zoals aan de orde gesteld in de bijlage Opinie & Debat van NRC-Handelsblad. Onderwerpen die tot nu toe werden besproken zijn onder andere: - Bestuurbaarheid van Nederland - Mogelijke regeringscoalities - Risico-regel-reflex - Financiële crisis - Kiesstelsel - Kritiek op de rechterlijke macht
In het nieuwe seizoen 2010/2011 beginnen we weer in september. We komen elke laatste donderdag van de maand tijdens de lunch op het AG bijeen. De eerstvolgende keer is dus donderdag 30 september om 12.00 uur. Als er veel belangstelling is, kunnen we een tweede discussiegroep starten, desgewenst op een andere dag en/of tijdstip. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden bij George van Houten,
[email protected] of tel. 040-2217655.
14 AG- In de Kring
Ondernemerskring De Ondernemerskring had zijn laatste bijeenkomst van het verenigingsjaar op 20 juli terwijl de verbouwing van de bovenverdieping al in volle gang was. Gelukkig waren de weergoden ons goed gezind en konden we het jaar afsluiten in de tuin. De spreuken van wijze mannen uit heden en (een soms ver) verleden waren onze gids om te discussiëren over de waarden die voor ons als ondernemer belangrijk zijn. Het werd een gezellige avond mede omdat Erik Hugenholtz trakteerde ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag. De eerste bijeenkomst in het nieuwe verenigingsjaar is op 21 september en dat komt al weer sneller dichterbij dan we denken. Het enthousiasme om deel te nemen blijft groot en bij de kring komen veel vragen binnen over mogelijke deelname. De interesse is er dan, maar men is geen ondernemer en vraagt of dat geen belemmering is. Het antwoord is simpel, eenieder die zich aangetrokken voelt om mee
te praten over onderwerpen die een ondernemer interesseren, is uitermate welkom. Het is zelfs inspirerend om iets eens vanuit een ander perspectief te bekijken. We komen elke derde dinsdag van de maand bijeen. Je kunt gewoon binnenlopen, maar wellicht is het goed eerst even contact op te nemen met Theo Maertens, 0492-432 112. Hij kan dan informatie verschaffen over het programma van die avond. Het wandelweekend van de Ondernemerskring in het Sauerland afgelopen mei was een groot succes. De vraag naar herhaling is groot. We hebben de intentie om volgend jaar mei opnieuw een wandelweekend te organiseren, waarbij zang een thema zal zijn. Als er plaats overblijft kunnen ook AG-leden buiten de Ondernemerskring aan dit weekend meedoen. Afgelopen mei hebben enkele leden tot grote tevredenheid van die gelegenheid gebruik gemaakt. Ook voor het wandelweekend is Theo Maertens de contactpersoon.
Muziekcaleidoscoop Dinsdag 28 september, 20.00 uur, Balkonkamer Op 28 september beginnen we dit nieuwe seizoen met de eerste van een serie van vijf bijeenkomsten. Truus Bienfait laat over haar optreden alleen het woord ‘mazurka’s’ vallen, maar Othmar Schob onthult nog niets over zijn bijdrage. Wil je je favoriete muziek laten horen, je lievelingsinstrument, de componist die je adoreert: een mooie kans om een belangstellend gehoor te verblijden en te verrassen. Inspirerend ook als je als toehoorder met iets nieuws kunt kennis maken. Of met nieuwe aspecten van ‘oude dingen’. Behalve 28 september zijn de volgende dinsdagen vastgelegd: 30 november 2010, 25 ja-
nuari, 29 maart en 7 juni 2011. Vermeld kan worden dat Erik Mulder op 30 november een avondvullende bijdrage zal verzorgen en dat ook voor de meeste daaropvolgende bijeenkomsten afspraken met presentatoren zijn gemaakt. Wie nog niet op onze e-maillijst staat kan zich via onderstaand e-mailadres opgeven. Dat zelfde geldt voor wie zich wil aanmelden om een presentatie te houden in dit nieuwe of het volgende seizoen. Onze webpagina op de AG-site www.acadgen. nl wordt regelmatig geactualiseerd. Truus Bienfait, 040-2125868 Huibert van der Putt, 040-2432685
[email protected]
15
16 Kom kennismaken met…
Vooruitblik op het seizoen 2010-2011 Hoewel het programma nog niet geheel rond is, kan het volgende al over het komende seizoen worden gezegd. Op 25 september is er een voordracht van Jolande Withuis. Voor meer gegevens daarover zij verwezen naar de ‘intro’ in dit nummer. Vervolgens houdt Kester Freriks op 30 oktober een lezing over eigen werk, met de nadruk op Verborgen wildernis dat in het najaar 2010 zal verschijnen. Nadere informatie over hem vindt u eveneens in dit nummer. Op 27 november is het de beurt aan Jan van der Vegt. Hij is onder andere de biograaf van de dichters A. Roland Holst (188-1976) en van Hendrik de Vries (1896-1989). Leven en werk van deze laatste staan in deze voordracht
centraal. Zaterdag 29 januari is er een voordracht van de Eindhovense schrijver Alex van Galen over de literaire thriller Duivelssonate, in samenwerking met een pianiste die werken speelt van Liszt, Schumann en Chopin. Op het moment van schrijven zijn nog geen details bekend over de voordrachten in februari, april en mei. Dat is wel het geval voor de maartlezing; op de 26ste van die maand spreekt Sytze van der Zee over zijn boek Vogelvrij. De commissie is verder van plan Renate van der Zee te benaderen voor een lezing over haar bij uitgeverij De Geus verschenen boek Een meisje voor dag en nacht. De lezing in mei zal waarschijnlijk de laatste in deze cyclus zijn. Frans Schurer
Kom kennismaken met…
Jolande Withuis Zaterdag 25 september, 17.00 – 19.00 uur Jolande Withuis (1949), socioloog en schrijver, publiceerde verschillende boeken en veel artikelen. Haar interesses liggen op het snijpunt van geschiedenis, politiek en psychologie. Zij houdt zich bezig met gender- en vrouwenstudies, de wereld van het communisme, de Koude Oorlog, de nasleep van de Tweede Wereldoorlog, de historische sociologie van het oorlogstrauma, verzetsorganisaties en kampoverlevenden. In 1990 promoveerde ze aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen op het onderwerp Opoffering en heroïek. De mentale wereld van een communistische vrouwenorganisatie in naoorlogs Nederland, 1946-1976. Jolande Withuis is als socioloog verbonden aan het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie .In 2008 verscheen haar (tot nu toe) laatste boek Weest manlijk, zijt sterk. Pim
Boellaard 1903-2001. Biografie van een verzetsheld. Hiermee won ze de Grote Geschiedenisprijs (2009) en de Erik Hazelhoff Biografieprijs (in 2010 voor het eerst uitgereikt). Dit boek zal in haar voordracht een centrale plaats innemen. Op dit moment werkt zij samen met socioloog Annet Mooij aan The Politics of War Trauma. The Aftermath of World War II in Europe. Het boek verschijnt in 2010. Netty Bloembergen
17 Kom kennismaken met…
Kester Freriks
Zaterdag 30 oktober, 17.00 - 19.00 uur Kester Freriks is geboren in Djakarta in 1954. Toen hij drie jaar was, verhuisde het gezin Freriks naar Nederland. Haarlem, Zandvoort, Groningen en Almelo zijn de plaatsen, waar hij zijn jeugdjaren heeft doorgebracht. Na de middelbare school studeerde hij Nederlandse Taal en Letterkunde, Duits, Filosofie en Theaterwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Tussen 1975 en 1979 was Freriks verbonden aan het toneelgezelschap Handke/Weiss. Hij trad op als acteur, vertaler en dramaturg. In 1979 debuteerde hij met de verhalenbundel Grand Hotel Lembang. Dit boek geldt als een van de laatste werken van de Nederlands-Indische literaire traditie, omdat er sinds de onafhankelijkheid van Indonesië (1948) nauwelijks nog Europeanen in dat land zijn geboren. In 1981 verscheen de roman Holderlins toren die bekroond werd met de Lucy B. en C.W. Van der Hoogt-prijs, in 1983 de verhalenbundel Souvereine Actrice en in 1988 de roman Domino.
Kester Freriks verbleef van 1985 tot 1986 in de Verenigde Staten. Hij verleende medewerking aan literaire tijdschriften als De Gids, De Revisor, Tirade, Hollands Maandblad, The Massachusetts Review (U.S.A.) en The Literary Review U.S.A. Zijn meest recente boeken zijn Koningswens in 2001, Geheim Indië. Het leven van Maria Dermout in 2002, en Madelon in 2005. Daarnaast de novelle Dahlia´s en Sneeuw in 2008. Verder heeft Freriks een passie voor wilde slechtvalken in de natuur. De boeken De Valk, Over valkerij en wilde vogels uit 2008 en Vogels kijken uit 2009 zijn daar het resultaat van. Op de achterpagina van NRC-Handelsblad treft men geregeld verhalen aan van Freriks die gaan over de natuur. Joke Wessels
“Kunst is genieten genieten is een kunst”
Opwettenseweg 74, 5672 AJ Nuenen Telefoon: 040-2841583 mobiel: 06-53238411, Cees Clijsen: 06-53238411 Winny Muller: 06-13076801 www.galeriedekei.nl ,
[email protected]
18 Kennis gemaakt met…
Jan Blokker jr.
3 juli. Het was geweldig warm die dag, zodat we verwachtten dat de opkomst uiterst gering zou zijn, maar er kwamen toch nog twintig geïnteresseerde leden luisteren. Het bleek dat ze gelijk hadden: Jan Blokker is een voortreffelijk verteller, maakt veel zijsprongen (wat de voordracht levendig maakt), maar houdt de hoofdlijn van wat hij wil vertellen vast. Hij had als uitganspunt zijn boek Alle wegen naar Rome (over zijn voettocht naar Rome) genomen en wist daar een heel verhaal omheen te weven zonder dat er sprake was van breuklijnen in de voordracht. Zo kwam de opdracht aan de drie Blokkers (vader en twee zonen waarvan Jan Blokker jr. er één is) ter sprake. De opdracht (van een uitgever) hield in dat de drie aan de hand van de schoolplaten van de beroemde Isings de vaderlandse geschiedenis zouden schrijven. Omdat dat boek (Het Vooroudergevoel) een succes werd, kwam er een nieuwe opdracht: maak aan de hand van een stel bijbelplaten een boek over de bijbelse geschiedenis. Mooie opdracht, vooral omdat de drie Blokkers van huis uit geen geloof aanhangen. Jan Blokker jr. wist duidelijk te maken hoe goed de samenwerking was (en is) tussen de vader en zijn twee zonen. Zodat ze een hoop plezier beleefden aan de uitvoering van die opdracht. Een ander boek van Jan Blokker jr. (Oorlog in je achtertuin) bestaat uit een serie interviews met mensen die ten tijde van het begin van de Tweede Wereldoorlog in de Grebbe-linie woonden. Hun ervaringen met de oorlog in hun achtertuin worden daarin op een
‘Blokkerse’ manier verwoord: interessant, onderhoudend en zeer invoelbaar. Er ontstond nog een kleine discussie met een van de leden over de precieze locatie van de plek waar Hannibal over de Alpen zou zijn getrokken (af te leiden uit de geschiedschrijving van Livius), wat aantoont dat je met Jan Blokker jr. vele paden kunt bewandelen ... De reacties na de voordracht waren lovend: “een zeldzaam onderhoudende middag geweest!” Misschien moeten we hem nog eens uitnodigen – maar dan met minder mooi weer, zodat meer leden kunnen genieten van de onderhoudende verteltrant van Jan Blokker jr. Netty Bloembergen Naschrift red.: Enkele dagen na deze voordracht is Jan Blokker sr. overleden.
19 Kennis gemaakt met…
Joosje Lakmaker
Op 29 mei sprak mevrouw Joosje Lakmaker over haar boek Voorbij de Blauwbrug, de geschiedenis van haar joodse grootvader Leman Lakmaker (1911-1943). De titel van het boek behoeft enige toelichting. De Jodenbuurt in Amsterdam lag destijds nabij het Waterlooplein en stond in verbinding met de rest van de stad door de Blauwbrug over de Amstel. Voorbij die brug kwamen de buurtbewoners beperkte, goeie zielen die beroerd gehuisvest waren - niet. De pretentie daartoe was ook niet aanwezig: “Die kijkt niet verder dan de Blauwbrug”, was een gevleugelde uitdrukking. Echter, Leman Lakmaker was uit ander hout gesneden; hij was, in de woorden van zijn kleinkind, een ‘opstrever’. Dat hield in dat hij zich niet tevreden stelde met het werk van sigarenmaker. Hij wilde hogerop en met grote wilskracht slaagde hij erin, ’s avonds en in zijn vrije tijd, een behoorlijke algemene ontwikkeling te verwerven. Deze attitude paste destijds precies bij een der doelstellingen van de sociaal-democratische SDAP: vorming en scholing (‘verheffing des volks’). We volgen, in het boek en in de voordracht, de boeiende en uiteindelijk ook tragische levensgang van Joosjes grootvader. Hij maakt zich los uit zijn milieu, wordt lid van de socialistische jongerenorganisatie De zaaier en doet afstand van zijn geloof. Zakelijk gezien gaat zijn pad niet over rozen; WO I, de beroerde economische omstandigheden in de jaren dertig, WO II, zijn daar mede debet aan. Zijn gelijkhebberigheid en rechtlijnigheid spelen hem soms ook parten. De voordracht was ook daarom interessant omdat er een beeld werd geschetst van de drijfveren van een aantal toenmalig belangrijke politici, lokale bestuurders en schrijvers. De apotheose van deze levensgeschiedenis is de jodenvervolging in WO II, waarvan ook Leman, zijn vrouw Sophia Voorzanger en een van hun kinderen het slachtoffer worden (alle drie omgekomen in Auschwitz). Na de pauze waren er veel vragen en opmerkingen. Om met die laatste te beginnen: Heine Rodrigues de Miranda attendeerde op het internationale en
progressieve karakter van de sociaal-democratie. Als voorbeeld noemde hij de lijkverbranding voor arbeiders en het ijveren voor algemeen kiesrecht. Verder stond emancipatie hoog in het vaandel van de beweging. Lemans gedrag was daarvan een exponent: hij was wars van opsluiting in eigen benauwde kring en zag scherp het gevaar van marginalisering door een enge geloofsopvatting. Ben Bolomey was benieuwd hoe mevrouw Lakmaker de huidige ontwikkelingen in de (internationale) joodse gemeenschap beoordeelt. Zij is daar niet gerust op en wees, als ik me goed herinner, op datgene wat ze recent in Londen gezien had: gettovorming van joden. Dat wil zeggen ervoor kiezen, door gedrag en kleding, zich kennelijk bewust af te zonderen. Dat baart haar grote zorgen. Een der aanwezigen vroeg naar de beweegredenen om dit boek te schrijven. Antwoord: door het indrukwekkende leven van haar grootvader een gezicht te geven, is het boek, ietwat overdreven gesteld, bedoeld als een monument voor de emanciperende joodse mens. Verder was het haar bedoeling een beeld te schetsen van het leven in de Amsterdamse Jodenbuurt, de cultuur ervan, de armoede en de grote moeite die het kostte zich er aan te ontworstelen. De ‘drive’ om te studeren, wetenschap te beoefenen, eigen aan joden, kwam ook even aan de orde. Mevrouw Lakmaker gaf aan dat een en ander wellicht samenhangt met de geloofstraditie en dat, uitzwermend over de wereld, je met kennis overal terecht kunt. Deze boeiende middag werd, helaas, door weinig mensen bezocht. Door de geringe naamsbekendheid van de schrijfster? Echter, de voordrachten van ‘Kom kennismaken met…’ hebben juist mede als oogmerk relatief onbekende maar veelbelovende auteurs onder de aandacht te brengen. Frans Schurer
20
21
Column
Op zoek naar de Franse keuken
Erg toeristisch oogde Lanteuil niet, het dorpje waar we waren neergestreken. Een drukke doorgaande weg, een mairie annex postkantoor, een epicerie annex café annex benzinepomp, maar wel drie restaurants. Volgens de folder dan. Bij een eerste inspectiewandeling, een dag na aankomst, vonden we op de voordeur van één van de drie eethuizen de handgeschreven mededeling ‘fermeture definitive’. De andere twee leken operationeel te zijn. Terrasjes met tafeltjes en stoeltjes, vrolijke parasolletjes en redelijk nieuw uitziende menukaarten. De meest chique, Le Relais d’Auvergne, was gesloten, maar dat kon aan het tijdstip van de dag liggen. Uit de keuken van La Coste klonk pannengekletter en bereikten ons aangename etensgeuren, dus dat was een goed teken. De kaart vermeldde tot mijn vreugde ‘repas ouvrier’. Het deed enig jeugdsentiment opborrelen: mijn ouders, toch niet onbemiddeld, gingen in Frankrijk altijd het liefst naar ‘Les Routiers’ (ik zie het roodblauwe logo nog voor me) om een eenvoudig truckersmaal te nuttigen. De Fransen verstaan de kunst, vonden zij, om met beperkte middelen een heerlijk maaltje op tafel zetten. Nederlanders konden dat natuurlijk niet. Dat het er in dergelijke eethuizen nogal volks toeging - ouvriers in blauwe overalls luidruchtige converserend aan houten tafeltjes, bediening door oudere dames op pantoffels, rondlopende honden die opaten wat van de tafels viel - deerde hen niet. We besloten op zaterdagavond in Lanteuil te gaan eten. Het was prachtig weer dus we gingen te voet. Om half acht verlieten we, schoongewassen, in uitgaanstenue, goedgemutst en met een aperitief in de buik, onze gîte om in een kwartiertje naar het dorp af te dalen. Ondanks het tijdstip was tegen de 30 graden, dus we liepen zo rustig mogelijk om niet al te bezweet aan te komen. Eerst naar Le Relais d’Auvergne. We troffen dit restaurant in dezelfde toestand aan als bij onze eerdere wandeling: met de deur op slot. Hm. Dan maar naar La Coste. Hier hing tot onze verbazing een leitje met de mededeling ‘Fermé le samedi’ op de voordeur. Beide ondernemers hadden er vanavond geen zin in. De
ballon van onze hooggespannen verwachtingen liep leeg. “Je had natuurlijk eerst moeten bellen.”, zei mijn vrouw op verwijtende toon. “Ja, maar wie verwacht nou, dat alle restaurants in één dorp ... in Frankrijk .... op zaterdagavond... ?” “Toch had je moeten bellen. En bovendien was het jouw idee om te gaan lopen.” Ik kon er niets tegenin brengen. En al had ik dat gekund, na 33 jaar huwelijk weet ik dat deemoedig het boetekleed aantrekken de discussie het snelst tot een einde brengt. Nadat de schuldvraag was beantwoord, beraadden we ons wat we moesten doen. Er zat weinig anders op dan naar onze gîte terug te keren, de auto te pakken en het in een naburig dorp te proberen. We moesten de berg dus weer op. De temperatuur was onverminderd hoog en onze magen begonnen te knorren. Halverwege de klim was onze opgeruimde, schoongewassen, verwachtingsvolle stemming al aardig weggezakt. Hijgend en zwijgend bereikten we na twintig minuten ons huis en stapten we klef, hongerig en knorrig in de auto. We besloten naar het twaalf kilometer van Lanteuil gelegen dorpje Beynat te gaan. Het begon goed. Het centrum van Beynat zag er verzorgd uit. Schone straten, keurig geverfde huizen, fleurige bloembakken, een fontein, hier was duidelijk een voortvarend gemeentebestuur bezig bezoekers te lokken. Op het plein waar we
22
om half negen onze auto parkeerden stonden de kraampjes en barbecues voor de ‘vide grenier’ (braderie) van morgen al klaar. Positief. Minder was dat van de drie eetgelegenheden op het plein er ook hier twee gesloten waren, maar de derde, die wel open was, ‘Les Trois Chataignes’, had een ruim terras in de avondzon met etende gasten. Eindelijk. We zetten ons vol verwachting neer bij het enige lege tafeltje. Toen ik het zenuwachtige vrouwtje dat aan onze tafel verscheen om de kaart vroeg keek ze me meewarig aan, alsof ik niet wist dat het op het platteland heel anders toegaat dan in de grote stad. “La carte? Il n’y a pas de carte. We hebben alleen pizza’s. Mijn man moet er nog zeven bakken dus dat duurt nog wel een half uur. Wilt u daarop wachten?” Haar gezicht drukte uit dat ze het helemaal niet erg zou vinden als we zouden vertrekken, maar dat deden we niet. Pizza was zo ongeveer het laatste waar we zin in hadden, maar we waren te moe om een ander restaurant te zoeken. Enfin, zo hadden we een half uur de tijd om, onder het genot van wijn en brood, tot rust te komen en onze terrasgenoten te observeren.
Naast ons zat een echtpaar dat ruimschoots voldeed aan de eisen van zwaarlijvigheid. Beiden zaten klem tussen de armleuningen. Hun dochtertje was ook aardig op weg. Alleen het zoontje was van normale proporties. Nog wel. Met belangstelling zagen we hoe pizza’s van karrenwielformaat door het viertal tot de laatste kruimel werden verorberd. Zien eten doet soms minder eten. Toen we eindelijk aan de beurt waren vroegen we om één pizza met een extra bord, dat leek ons meer dan voldoende. Er was ook salade, meldde de gastvrouw, of we daar interesse in hadden? Ik vroeg voorzichtig of daar soms keuze in was, maar nee. De pizza werd door de kok persoonlijk gebracht. Die wou wel eens weten wat voor mensen genoeg hebben aan een halve pizza. Oh, Nederlanders. De salade was eenvoudig, zeer eenvoudig zelfs. Ach, het smaakte allemaal niet slecht, maar ik vroeg me wel af wat mijn ouders hiervan gevonden zouden hebben. Waarschijnlijk hadden ze er in hun ruimdenkendheid wel om kunnen lachen. Jan Kees van der Veen
Van de muziekcommissie
Muziek kalender De Muziekcommissie heeft de volgende eigen activiteiten voor het komende jaar 2010-2011. Op 2 september wordt de borrel opgeluisterd door het AG Klezmer. Op 12 november is er in het kader van Wereldmuziek en poëzie een Balkan-avond, met het accent op Rusland, waarvoor weer geldt: Door de leden, voor de leden. De aanmelding hiervoor zal in september worden opgestart. Op 26 november starten de uitvoeringen van de opera Les Bavards, de Kwebbelaars. De volgende uitvoeringen zijn gepland op 27, 28 en 29 november en vinden allen plaats in de Meerlezaal. Op 16 december wordt het traditionele Kerstconcert plus kerstdiner weer georganiseerd, waarbij het AG-koor, onder leiding van Annelies Willemse, grotendeels het muzikale gedeelte van het programma zal verzorgen. Definitief is het gezamenlijke concert met de
Kempen gepland op dinsdag 15 februari 2011 Ook hiervoor zal later de aanmelding worden gestart. Bijzondere aandacht voor vrijdag 18 maart 2011 waarop wordt uitgevoerd Enoch Arden, een melodrama voor piano en spreekstem van de dichter Alfred Tennyson op muziek van Richard Strauss. Ook wordt gepoogd om in het voorjaar weer jonge conservatoriumstudenten een podium te bieden. Het is de verwachting, dat in het komende najaar de samenstelling van de commissie een verandering ondergaat, maar daarover zal nader worden bericht. Tot zover de plannen van de Muziekcommissie. Verder ligt het in de bedoeling, dat het AGkoor een traditie gaat opbouwen met het geven van een zomerconcert op nader te bepalen datum. Bram Busschers
23 Mutaties ledenbestand Nieuwe leden Ing. H. Oosterveer (Horst), Waalre Mw. mr. J.G. Huijsman-van Dee (Hanny), Waalre Mw. A.C. van Eekelen (Netty), Eindhoven Dr. Ir. J.W.F. Dorleijn (Jan), Helmond Mw. B.N. Dorleijn-de Vree (Jeannette), Helmond Overleden Ir. J.Ph. Korthals Altes, Nuenen
Jan en Jeanette Dorleijn
Colofon De Eindhovense vereniging ‘Het Academisch Genootschap’ (opgericht in 1945) wil een trefpunt te zijn voor personen met brede belangstelling voor maatschappij, wetenschap en cultuur in de ruimste zin van het woord. Daarnaast geeft zij gelegenheid tot beoefening van kunsten en wetenschappen op niet-beroepsmatige basis. De sociëteit, als integrerend deel van de vereniging, is een rustpunt voor leden en hun introducés en biedt een gezellige ambiance voor gesprek en ontspanning. Het verenigingsblad ’t gewAG verschijnt zes keer per jaar. Het lidmaatschap bedraagt € 162 (huisgenootleden € 92) per jaar. Website: www.acadgen.nl E-mail:
[email protected] Bestuur: Richard de Groot, voorzitter, tel. 0413-366735 Roland Huijgen, secretaris, tel. 040-2214317 E-mail:
[email protected] Contributierekening: ING 4344135
Sociëteitsgebouw: Parklaan 93, 5613 BC Eindhoven Telefoon 040-2434808 Redactie: Michiel de Veer, hoofdredacteur Jan Koppen, eindredacteur ’t gewAG Gert-Jan de Boer, eindredacteur Agenda Liesbeth Schreuder, redacteur Harald Ihle, webmaster Heine Rodrigues de Miranda, web associate E-mailadressen redactie ’t gewAG:
[email protected] Webteam:
[email protected] Externe communicatie:
[email protected] Jan Kees van der Veen: adviseur/correspondent Layout: Graphic Match, Eindhoven Druk: Drukkerij De Witte bv, Eindhoven