Boris
d0et mee met
2x2
2 ons groenten en 2 keer fruit, elke dag
1
2x2; elke dag twee ons groenten en twee keer fruit, wordt ook door bekende Nederlandse moeders onderschreven. Angela Groothuizen:
“Ik heb in mijn carrière altijd veel met en voor jongeren gewerkt en het gaat me aan het hart om te zien dat steeds meer kinderen aan overgewicht lijden. Ondanks mijn drukke werkzaamheden let ik er altijd op dat mijn dochters gezond eten en voldoende groenten en fruit binnenkrijgen. 2x2 vind ik dan ook een hartstikke goed initiatief!”
Boris doet mee met 2x2 2
Leontine Borsato:
“Met drie opgroeiende kinderen word je vaak geconfronteerd met de verleiding van ongezonde gemaksvoeding. Maar ik realiseer me heel goed dat een goed voorbeeld nu, bijdraagt aan een gezonde levensstijl later. Bij ons thuis verschijnt er daarom dagelijks voldoende groenten en fruit op tafel. Hopelijk gaan door 2x2 steeds meer mensen het belang van gezonde voeding inzien.”
1
Goedemorgen!
Boris krijgt een idee… De sinaasappels krijgen een gezicht! De een vrolijk en de ander boos. Een prinses en een piraat… Boris, straks kom je nog te laat!
Zelf gemaakt!
Kinderen vinden het vaak leuk om zelf sinaasappels te persen. Je mag ergens op duwen, het maakt lawaai en als je het klepje openzet, loopt het sap eruit. Iets wat je zelf hebt gemaakt, smaakt bovendien extra lekker.
Gezonde afwisseling
Behalve brood eten veel kinderen ‘s morgens ook graag yoghurt met muesli of cornflakes. Met schijfjes peer, stukjes appel of plakjes aardbei wordt het extra lekker en gezond.
Shake it
Boris wordt wakker. Hij gaapt en rekt zich uit. Vandaag is een leuke dag. Zijn beste vriendje is jarig. Die gaat uitdelen op school. Boris rent naar beneden. Hij heeft trek. Eerst ontbijten! Er is brood, muesli en beschuit. En een grote schaal vol sappig fruit. Ernaast ligt een zwarte stift. 2
Banaan is ideaal fruit voor het maken van een smoothie. Het lekkerst en romigst wordt zo’n smoothie als je de banaan een nachtje in de vriezer legt. Pureer ’m met een glas sinaasappelsap en eventueel nog een andere fruitsoort, zoals aardbei of kiwi.
Sinaasappelbekkie
Sinaasappel op? Doe een gek trucje met de schil! Snij een kwart schil overdwars in, tot twee centimeter van de zijkant (de mondopening). Maak overdwarse inkepingen (de tanden). Druk de witte kant van de schil naar buiten en schuif de schil onder je lippen. Smile! 3
Monsterboterhammen Boris neemt boterhammen mee naar school. Eén met kaas en één met worst. Plakjes komkommer en tomaat erbij… Hé, wacht eens even! Boris krijgt een idee…
Combibroodjes
De combinaties van broodbeleg met groenten of fruit zijn eindeloos. Kinderen lusten graag ei (hardgekookt of gebakken) met blaadjes sla, kipfilet met schijfjes meloen of sandwichspread met reepjes paprika. Ook voor zoetekauwen zijn spannende combibroodjes te bedenken. Chocoladepasta met plakjes banaan, bijvoorbeeld. Of jam met aardbeien. Ook een goeie: speculaaspasta met schijfjes appel!
Teken hier je eigen monsterboterham
IJzersterke combi
Vitamine C bevordert de opname van ijzer in het lichaam. Kinderen hebben voldoende ijzer nodig voor een goede werking van hun hersenen en spieren. Een lunch die bestaat uit volkorenbrood (rijk aan ijzer) en fruit of groenten zoals kiwi, aardbei of paprika (rijk aan vitamine C), vormt dus een ijzersterke combinatie!
Hij maakt een boterhammonster! De plakjes komkommer zijn de ogen. Een stukje tomaat wordt de mond. Nu nog iets voor de neus… Natuurlijk! Een druifje. De monsters zijn klaar. Ze kunnen in het trommeltje. Ja, grommen jullie maar, zegt Boris. Ik doe mooi de deksel dicht. En straks eet ik jullie op! 4
Appel anders
Neemt Boris een appel of een peer mee naar school?
Komt de schooltas-appel soms weer in zijn geheel retour? Probeer dan eens het volgende: snij de appel in partjes, verwijder het klokhuis, bestrooi de appelstukjes met kaneel en verpak ze in folie. 5
Vandaag is Roef jarig, het vriendje van Boris. En wie jarig is, die mag uitdelen. Wauw, wat een mooie krokodil! Alle kindjes in de klas worden helemaal stil. Boris doet even z’n ogen dicht…
De kinderen zingen verjaardagsliedjes. Iedereen mag iets lekkers pakken. De krokodil gaat rond. Als Boris aan de beurt is, ziet hij iets grappigs. De krokodil geeft hem een knipoogje!
Boris droomt dat hij in de jungle is. Wah! Daar loopt een echte krokodil! Maar wat is dat nou? De krokodil is aan het huilen. Dikke krokodillentranen lopen over zijn snuit.
Wat is er krokodil? Waarom huil je? De krokodil schudt verdrietig zijn hoofd. Alle krokodillen lachen me uit. Ze vinden me niet stoer. Want ik lust alleen maar komkommers. Boris troost de krokodil en geeft ’m een aai. Dat is toch juist hartstikke goed? Ik vind komkommer ook heel lekker. Veel lekkerder dan zebra of hert. Echt waar? Vraagt de krokodil. 6
Uitdelen
Echt waar! Zegt Boris. Je bent een komkommerkrokodil. De krokodil moet lachen. Boris doet zijn ogen weer open. Het uitdelen gaat beginnen.
Komkommerkrokodil
Snij van één zijde van de komkommer een dunne plak af, zodat hij stevig kan liggen. Snij de ‘bek’ een stuk in. Steek halve tandenstokertjes tussen de bek, zodat deze open blijft staan. Maak ogen, bijvoorbeeld van halve (gele) kerstomaatjes met een rozijntje en prik die vast op de kop. In de rug van de krokodil komen prikkers met blokjes kaas, stukjes ananas, augurkjes, cocktailtomaatjes, mandarijnpartjes, radijsjes enz. 7
Eetbare plantjes Boris heeft een plantje in een potje. Een plantje dat je kunt eten! Het heeft kleine blaadjes en heet tuinkers. Je kunt het op je brood doen of in de sla. Dan moet je de blaadjes afknippen.
Vormpje
la ie a l a l alal tr Boris mag zijn potje zelf versieren.
Met verf in mooie kleuren. Boris voelt zich een echte schilder. Met de kwast zwaait hij in het rond. Pas op Boris, je knoeit!
Tuinkers groeit snel en makkelijk. Met een uitgeknipte naam of een vormpje dat je op de aarde legt, wordt het nog leuker. Strooi het zaad in een laagje aarde, zorg voor voldoende water en licht, en kijk: de blaadjes komen langzaam omhoog!
Het potje is heel mooi geworden. Maar Boris zit ook onder de verf. De juf moet om hem lachen. Je lijkt nu zelf wel een plantenpotje. Straks groeit de tuinkers uit je hoofd! Kleur jij de gieter en de bloem?
Het plantje van Boris is heel snel gegroeid. Want hij heeft er goed voor gezorgd. Elke dag een beetje water en een lied. Ja echt, planten houden van zingen. Wist je dat niet? 8
Eigen oogst
Behalve tuinkers doen ook groene kruiden (zoals basilicum, bieslook en peterselie) en aardbeienplantjes het prima in de vensterbank. Laat kinderen de plantjes zelf verzorgen, plukken of knippen. Eigen oogst smaakt het lekkerst!
Pizza anders
Deze makkelijke, zelfgemaakte en gezonde pizza kun je heel goed samen met kinderen maken. Snij een plat, Turks brood overdwars doormidden. Laat de kinderen het brood zelf beleggen met allerlei lekkers: tomatensaus, stukjes paprika, maïskorrels, schijfjes tomaat, blaadjes spinazie, plakjes mozzarella, reepjes basilicum… Besprenkel met olijfolie en zet 10-12 minuten in een voorverwarmde oven op 200 ºC. 9
Tussendoortjes
Veel groentesoorten zijn tegenwoordig in ‘knabbel-formaat’ verkrijgbaar. Tomaatjes, worteltjes en komkommertjes bijvoorbeeld. Gemakkelijk én lekker voor de snelle trek.
De school is uit en Boris gaat naar buiten. Lekker spelen in de speeltuin. Op de wip, de glijbaan en de schommel. Ja! Nog hoger en nog harder! Boris wil nog lang niet naar huis.
Voor onderweg
Handig voor onderweg zijn de kant-en-klare knijpverpakkingen met gepureerd fruit. Onder andere verkrijgbaar in de smaken appel en aardbei. Kies voor een merk zonder toegevoegde suikers!
Blindemannetje
Buiten spelen
10
Maar van buiten spelen krijg je honger. Boris kijkt in zijn rugzakje. Ha, snoeptomaatjes en een appel! Die kan hij mooi opeten. Terwijl hij in het klimrek hangt.
Boris lijkt wel een aapje. Die kunnen ook goed klimmen. En ze houden van lekker snoepen, net als Boris. Nu weer van de glijbaan. Zoef, wat gaat hij hard!
Een goede manier om kinderen spelenderwijs kennis te laten maken met nieuwe smaken is met behulp van een blinddoek. Geef ze minder bekende groenten- en fruitsoorten, zoals mango, framboos, gekookte bietjes, papaja, nectarine, radijs en bleekselderij, en laat ze raden wat het is. Grote kans dat er soorten tussen zitten die ze erg lekker vinden.
11
Boodschappen doen
Meehelpen
Kinderen die betrokken worden bij het boodschappen doen, eten over het algemeen beter. Laat ze daarom af en toe zelf een gerecht of een onderdeel van de maaltijd uitkiezen. Bijvoorbeeld een groentesoort die ze nog niet kennen. Als ze dan thuis ook nog mogen helpen met de bereiding, is de kans groot dat ze hun zelfgekozen én zelfgemaakte gerecht heel lekker vinden.
Variatie doet eten Kun jij Boris helpen op de goede knopjes te drukken?
Boris gaat mee boodschappen doen. Hij mag in het karretje zitten. Dan kan hij alles goed zien. Mmm, Boris krijgt er honger van. Al dat eten op een rij. Wat zullen we vanavond eten? Boris kiest spinazie. Dat is zijn lievelingsgroente. En doperwtjes voor zijn kleine zusje. Want dat lust zij zo graag.
12
Bloemkool en sperziebonen zijn de meest gegeten warme groenten in Nederland. Maar variatie is belangrijk. Elke groente bevat immers zijn eigen pallet aan vitaminen en mineralen. Bied kinderen daarom regelmatig iets anders aan. Sommige smaken accepteert een kind pas na meerdere keren proeven.
Verborgen groenten
Wat hebben we nog meer nodig? Ui, champignons, druiven en sla. Die staan ook nog op het lijstje. Boris legt alles op de weegschaal. ‘Mag ik op het knopje drukken?’
Eénpansgerechten, zoals pasta, nasi of (maaltijd)soep, zijn een goede optie om kinderen veel verschillende groenten te laten eten. De groenten kunnen worden meegebakken met het vlees (of de vleesvervanger) of in de pastasaus worden ‘verstopt’. 13
Samen koken Het is bijna etenstijd. Boris mag helpen koken. Dat vindt hij heel leuk. Want later wil Boris kok worden. Met zo’n grote, witte muts. Nu gaat hij de sla maken. In een grote schaal. Alle blaadjes door elkaar. En versieren met mooie kleurtjes. Het lijkt wel knutselen.
Af en toe neemt Boris een hapje. Dat noemt hij ‘een proefje’. Gewoon, om te proeven, zegt hij. Maar eigenlijk omdat hij het zo lekker vindt. Mmm, zegt Boris dan met z’n ogen dicht. Boris mag ook de ui schoonmaken. Eerst de bruine schil eraf. De ui ruikt lekker scherp. Maar het prikt ook in zijn neus. O nee, Boris, moet je huilen?
Sla
Een samengestelde salade is een mooie gelegenheid om restjes groenten en fruit op te maken én voor variatie te zorgen. Lekkere combinaties zijn bijvoorbeeld: venkel met sinaasappel, witlof met appel en rode kool met rozijntjes.
Voorgerecht
Soms eten kinderen meer groenten als ze deze als voorafje krijgen aangeboden. Geef ze wat warme of rauwe groenten als voorgerecht en daarna ook (andere) groenten bij de hoofdmaaltijd.
Groenten anders
Deze groentekoekjes vinden de meeste kinderen erg lekker. Meng aardappelpuree met stukjes (voorgekookte) groenten naar keuze. Bijvoorbeeld erwtjes, plakjes wortel, stukjes paprika, blokjes courgette of roosjes broccoli. Roer er een ei doorheen en kruid de puree naar smaak. Vorm platte koekjes, bestuif die met bloem en bak ze om en om bruin in de koekenpan.
Een beetje oranje paprika hier. En een beetje rode tomaat daar… Hoepla, een handje gele maïs. Boris maakt er een kunstwerk van. Is hij nou kok of kunstenaar? 14
15
Aan tafel
Boris, kom je aan tafel? Ah, eten! Boris rent naar de kamer. Dat ziet er lekker uit. Boris mag helpen opscheppen. O jee, de doperwtjes rollen weg!
Schepje voor zusje en schepje voor Boris. Maar zusje kan nog niet kauwen. Zij krijgt alles lekker fijngeprakt. Hapje voor Boris en hapje voor zus. Lekker, hè? Heeft Boris zelf gemaakt!
Boris prakt z’n eten ook fijn. Lekker met een beetje jus. En dan de sla erbij. Zie je wat een mooie worteltjes? Het lijken wel oranje bloemetjes!
Vormpjes
Kleuren en vormen spelen voor kleine kinderen een belangrijke rol. Maak daar ook eens gebruik van bij het eten. Maak met een mes inkepingen in een wortel, voordat je deze in plakjes snijdt; nu zijn het bloemetjes. Maar ook komkommerzonnetjes, tomaatsterren en radijswieltjes zijn heel makkelijk te maken.
Aan tafel
Voor opgroeiende kinderen is het belangrijk om aan tafel te eten, samen met alle gezinsleden. Eet met aandacht voor elkaar en voor wat er gegeten wordt. Kinderen leren op die manier eten waarderen, leren de sociale functie van eten, en leren om na te denken over wat ze in hun mond stoppen.
Bordje leeg
Kinderen eten hun bord makkelijker leeg als het er niet te ‘vol’ uitziet. Gebruik daarom liever een groot bord, dan lijken de porties kleiner. Ook kinderen zelf laten opscheppen kan helpen om het bordje makkelijker leeg te krijgen 16
17
Dromenland
Boris gaapt en rekt zich uit. Hij is moe en wil gaan slapen. Een drukke dag komt weer ten einde. Boris heeft veel geleerd en veel gedaan. Tijd om naar dromenland te gaan.
Boris droomt, hij zweeft door de ruimte. Overal zijn sterren en planeten. Wauw, wat is het hier mooi! Maar, hé, dat is toch niet de zon? Het lijkt wel een champignon. Kijk die maan, dat is een mandarijn! En die planeet lijkt wel een tomaat. Of zou het toch een appel zijn? Boris zweeft er tussendoor en lacht. Af en toe neemt hij een hapje. Boris is dol op lekker eten, zelfs in de nacht.
18
Tel de gele sterretjes. Zie je ze allemaal?
19
Kleurplaat
Colofon Uitgave: GroentenFruit Bureau Productie: Do Company Conceptidee/ontwikkeling: Miranda Mettes & Caroline Schut Illustratie & Vormgeving: Edith Leusink Tekst en Redactie: Caroline Schut Fotografie: Pol fotografie BV & Istock Drukwerk: Platform P Oplage: 200.000
Met medewerking van het Voedingscentrum © 2011 Rotterdam. Een uitgave van GroentenFruit Bureau
21
Een gezond en gevarieerd voedingspatroon is van groot belang om fit en gezond te blijven. Met name voor opgroeiende kinderen. ‘Boris doet mee aan 2x2’ is een interactief voorleesboekje waarin kinderen op een speelse manier informatie krijgen over groenten en fruit. Bovendien bevat dit boekje handige tips en informatie voor ouders met jonge kinderen.
www.2x2.nl
