Besluitenoverzicht sectorcommissie Groenten & Fruit 3-11-2011 Inleiding Op 3 november vergaderde de Sectorcommissie Groenten en Fruit van het Productschap Tuinbouw (PT). In dit overzicht staan de voornaamste besluiten. Jaarplan en begroting GroentenFruit Bureau Voor het komende jaar kende de sectorcommissie een bedrag van 1,3 miljoen euro toe aan de exploitatie van het GFB. In het jaarplan over 2012 werkt het GFB aan diverse promotieactiviteiten. Basis is de stimulatie van consumptie van groenten en fruit. Een belangrijk project hierin is de 2x2 campagne. Daarnaast loopt de imagocampagne van (vrucht)groenten Duitsland, Kom in de Kas en de Floriade. Naast de generieke en imagocampagnes richt het GFB zich op twintig productspecifieke campagnes. Aangezien promotie geen deel meer uitmaakt van het nieuwe takenpakket van het PT, is 2012 het laatste jaar dat het GFB een exploitatiebijdrage krijgt uit collectieve middelen van het PT. Internetplatform groente- en fruitsector Online communicatie via internet en nieuwe media is onmisbaar in de communicatie met de consument en andere doelgroepen. TV en gedrukte media worden steeds meer vervangen door online communicatie. Het GroentenFruit Bureau (GFB) heeft daarom een internetplatform ontwikkeld voor de groente- en fruitsector, welke ingezet wordt voor generieke en productgerichte communicatie. Doel is om verkoop van groenten en fruit te stimuleren, thematische acties onder de aandacht te brengen en producent en product dichter bij elkaar te brengen door herkomst voor het voetlicht te brengen. De sectorcommissie onderschrijft het belang van communicatie en ging akkoord met een bijdrage van de handel van 100.000 euro. Promotie champignons Zorgen dat consumenten en koks champignons vaker gebruiken tijdens de maaltijd, is het doel van de champignonpromotie uitgevoerd door het GroentenFruit Bureau (GFB). De werkgroep Promotie Champignons, waar teelt tot fabrikanten in vertegenwoordigd zijn, heeft voor haar promotieactiviteiten een werkplan opgesteld. De sectorcommissie honoreerde 130.110 euro voor 2012 voor dit project. Promotie asperge Floriade Door middel van een aspergetunnel die wordt geplaatst op de buitententoonstelling van de groenteen fruitinzending tijdens de Floriade 2012, wordt de bekendheid van de asperge verhoogd. Daarnaast dragen theatervoorstellingen, proeverijen en deelname aan events tijdens de Floriade bij aan het positieve gevoel en het mystieke van de asperge. De sectorcommissie ging akkoord met een bijdrage van 100.000 euro op de totale projectkosten van 425.125 euro, voor realisatie van de aspergepresentatie. Kom in de Kas Kom in de Kas is een jaarlijks publieksevenement gericht op imagoverbetering van de Nederlandse glastuinbouw. Jaarlijks bezoeken ruim 150 duizend consumenten en burgers dit evenement, waarbij glastuinbouwondernemers hun bedrijf openstellen voor het publiek. Het evenement levert een positief imago voor de sector. De sectorcommissie honoreerde een bedrag van 131.250 euro voor Kom in de Kas 2012. De commissie gaf aan dat financiering in 2013 voor dit evenement niet waarschijnlijk is, aangezien sectorpromotie waarschijnlijk geen deel meer uitmaakt van het nieuwe takenpakket van het PT. Promotie aardbei Floriade Op de Floriade wordt onder andere een buitenpresentatie gerealiseerd om een positief imago te creëren voor de (smaak)aardbei bij de consument. De consumptie van aardbeien blijft in Nederland achter in vergelijking met buurlanden. Voor het opkweken van plantmateriaal, het maken en uitwerken van de buiten- en binneninzending en de bouw van materialen, honoreerde de sectorcommissie een bijdrage van 50.000 euro op de totale projectkosten van 75.000 euro. Versterking afzetpositie producenten van glasgroenten (STAP) Het belang van een goede afzet is, zeker na de EHEC-crisis, goed zichtbaar geworden. Om de afzetproblematiek nu fundamenteel en structureel aan te pakken is STAP opgestart: een initiatief vanuit een grote groep telers. Fase 1 is inmiddels afgerond. Voor fase 2, waar in onder meer het
inrichten van een landelijk platform, een communicatie aanpak en inventarisatie samenvoeging afzetorganisaties op stapel staat, honoreerde de sectorcommissie 119.000 euro, die in de vergadering van augustus 2011 al werd gereserveerd. Jaarplan Marktonderzoek 2012 Marktinformatie is cruciaal voor marktgericht ondernemen. Inzicht in de markt(ontwikkelingen) draagt bij aan succesvolle besluitvorming en betere markt- en marketingactiviteiten. In 2011 was betrouwbare en onafhankelijke informatie over marktontwikkelingen tevens van belang bij de EHEC-crisis en de onderbouwing van de ambities en actiepunten van het Tuinbouw Topgebied. Actuele marktgegevens en inzichten zijn voor ondernemers direct opvraagbaar via de PT-site. Zogeheten online dashboards geven een overzichtelijke presentatie. De database met informatie stoelt deels op de bloemen- en plantenmonitor van het PT, waaraan wekelijks 6.000 consumenten meedoen en de tuinmonitor waaraan 1.000 consumenten meedoen (van voorjaar t/m augustus). In 2012 worden de dashboards breder bij ondernemers onder de aandacht gebracht. Aangezien marktonderzoek waarschijnlijk geen deel uitmaakt van het nieuwe takenpakket van het PT, keurde de sectorcommissie voor de laatste keer een bijdrage van 830.000 euro goed voor het jaarplan marktmonitoring 2012. Schoolfruit Fruit is gezond. Door het EU-schoolfruitproject krijgen scholen voor alle leerlingen, een bepaalde periode gratis groenten en fruit. Veel scholen stoppen met schoolfruit als het niet meer gratis wordt geleverd. Doel van deze campagne is om schoolfruit structureel aan te laten bieden op scholen aan de leerlingen. Communicatie naar scholen, ouders en kinderen is hiervoor van belang. De sectorcommissie ziet het belang van de sector voor continuering van dit project en honoreerde daarom 50.000 euro voor 2012. Na 2012 zal het project wel een geïntegreerd onderdeel moeten zijn van een programma voeding en gezondheid. Tussencampagne Conference Duitsland 2011-2012 Om een grotere afzet van Conference peren bij de Duitse retail te verkrijgen is een promotiecampagne opgezet. Doel van de campagne is de Duitse retail te overtuigen om Conference peren als vaste waarde in hun assortiment op te nemen. Dit moet op termijn de Duitse consument meer verleiden tot aankoop van de peer over te gaan. Dit project wordt samen met de Belgische fruitsector en promotieorganisaties gefinancierd. De sectorcommissie ging akkoord met een bijdrage van het PT van 180.000 euro. Technisch onderzoek De sectorcommissie voor groenten & fruit honoreerde 13 budgetaanvragen voor technisch onderzoek. Dit gebeurde op positief advies van de Programma Advies Commissies (PAC). Het gaat om de volgende onderzoeken: Plantgroei-stimulatie en biologische bestrijding van Oömyceten door Bacillus (projectnummer 14520, bijdrage PT glasgroenten 15.000 op de totale projectkosten van 524.000 euro in 2011 – 2013). Doel van dit project is om genetische markers te identificeren waarmee zeer gericht bacterie-isolaten (bacillus) geselecteerd kunnen worden die effectief zijn in de beheersing van ziekten veroorzaakt door Oömyceten (Pythium en Phytophthora) en andere schimmels (Verticillium, Rhizoctonia). Tomaten verpakken in tomatenblad (projectnummer 14549, bijdrage PT 2011-2012 60.554 euro) Het ontwerpen van een consumentenverpakking uit tomatenbladeren. Gekeken wordt naar de technische optimalisatie van de verpakking en het productieproces. Daarnaast wordt onder meer gekeken naar een consumentenoordeel over de prestatie van deze ‘biobased’ verpakking’. Symptomen opwekken in planten van overmatige wortelgroei (Projectnummer 14514, Bijdrage PT 2011- 2012 15.000 euro) in dit project wordt een test ontwikkeld waarmee komkommer- en tomatenplanten besmet worden met OWG (overmatige wortelgroei) en waarbij symptomen ontwikkeld worden. Kwantitatieve toets voor Agrobacterium rhizogenes (Projectnummer 14515, Bijdrage PT 2011-2012 10.000 euro) Problemen met overmatige wortelgroei kennen diverse maatregelen. Het is niet altijd visueel duidelijk of de maatregelen werken. Een toets voor agrobacterium rhizogenes kan de infectiedruk meten om daarmee de werking van de diverse maatregelen beter te kunnen monitoren in de praktijk.
Vroege teelt komkommer onder diffuus glas (Projectnummer 14513, Bijdrage PT 2011-2012 50.000 euro. Totale projectkosten: 74.058 euro) In dit project wordt gekeken of een lagere lichttransmissie van diffuus glas leidt tot opbrengstverlies. CROPS Paprika Oogst Robot (Projectnummer 14555, PT bijdrage 231.600 euro. Totale projectkosten: 1.500.190 euro in 2011 - 2014) De ontwikkeling van een gewasrobot voor het automatiseren van het oogsten van paprika’s. Daarnaast ook aandacht voor mogelijkheden automatiseren van overige gewasbehandelingen zoals: planten, indraaien om een steundraad, gewasbescherming en monitoring van gewaskwaliteit. Substraatloos telen Paprika: systeemoptimalisatie (Projectnummer 14556, PT bijdrage 2011- 2012 167.366 euro) Onderzoek naar de mogelijkheden van substraatloos telen in de praktijk. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve aspecten worden gemeten. Er vindt optimalisatie van het teeltsysteem plaats en er wordt getest onder praktijkomstandigheden. Paprika rassenproef 2012 (projectnummer 14557, PT bijdrage 2011- 2012 124.316 euro) Opzetten, uitvoeren, begeleiding en communicatie tijdens en na afloop van het rassen onderzoek paprika 2012. Daarnaast verslaglegging, met het verzorgen van de grafische verwerking van de resultaten. Verdieping bemesting in asperge (projectnummer 14547, PT bijdrage 2011-2012 60.490 euro) In dit project wordt gestart met een inventarisatie van internationaal bemestingsonderzoek in asperges. Daarop wordt huidige bemestingsadviezen en- praktijken geëvalueerd en wordt een voorstel voor bemestingsadviezen en richtlijnen voor het gebruik van organische en/ of minerale meststoffen gemaakt. Verbetering uniformiteit uitgangsmateriaal aardbeien (Projectnummer 14548, PT bijdrage 94.118 euro in 2012 - 2014). In dit project wordt gekeken hoe de kwaliteit van een stek doorwerkt in de productie van een plant. Daarnaast wordt onderzocht in hoeverre de voedingstoestand van de moederplant van invloed is op de kwaliteit van de stek. Residuarme teelt aardbeien (Projectnummer 14546, PT bijdrage 2011-2012 7.500 euro. Totale projectkosten 27.500 euro) Vanuit teler is er een grote interesse in residu. DLV organiseert een residuproef waarbij leveranciers hun strategieën vergelijken met de gangbare praktijk en onbehandeld. Verbeteren van compost t.b.v. champignonteelt (Projectnummer 14554, PT bijdrage 2011-2014 100.000 euro. Totale projectkosten: 1.000.000 euro) Doel van dit project is betere sturing van microflora in compost door inventarisatie en karakterisering gedurende compostbereiding en teelt. Fosfaatonderzoek Conference (Projectnummer 14553, PT bijdrage 2011-2014 219.608 euro) Het doel van dit project is het vaststellen of verhoging van de streefwaarde bij peer van 0.16 naar 0.23% of hoger voordelen oplevert op het gebied van productie en / of vruchtkwaliteit. Arbeid Groenwerkt en It’s Alive Groen Werkt wekt interesse bij jongeren van 10 tot 14 jaar voor de Nederlandse tuinbouw. Het project bestaat uit verschillende onderdelen. Een onderdeel is een lespakket voor basisschoolleerlingen uit groep 7 en 8 waarbij zij spelenderwijs kennismaken met de tuinbouw. Daarnaast laat het VMBO spel Groen Werkt VMBO-leerlingen ervaren wat het is om een tuinbouwbedrijf te leiden. De sectorcommissie ging akkoord met een bijdrage van 78.750 euro voor 2012. It’s Alive gaat verder daar waar Groen Werkt ‘stopt’: deze imagovormende arbeidsmarktcampagne richt zich op jongeren tussen 16 en 24 jaar. Doel is het imago van de tuinbouwsector te verbeteren en de tuinbouw op het netvlies te krijgen van schoolverlaters als potentiële werkgever. Gezien de noodzaak om in de toekomst goed gekwalificeerd personeel aan te trekken, ging de sectorcommissie akkoord met een bijdrage van 400.000 euro voor 2012. De commissie gaf aan dat voor zowel Groen Werkt als It’s Alive geldt dat na 2012 geen vervolg wordt gegeven aan financiering vanuit PT-middelen.
Kwaliteit Evaluatie EHEC crisismanagement: aanbevelingen De sectorcommissie stemde in met een aantal aanbevelingen, dat voortvloeit uit de evaluatie, waaronder: • Kennis en ervaring van de EHEC-crisis verwerken in een geactualiseerd draaiboek. • Uitbreiden draaiboek van calamiteitencommunicatie naar risico- en crisismanagement. • Rolverdeling in communicatie zichtbaar maken. • Greenport Holland actief betrekken bij draaiboek. • Onderzoek naar mogelijke herkomst en risico’s van besmettingen. Risico- en crisismanagement De groente- en fruitsector gaat actiever aan de slag met het signaleren en neutraliseren van risico’s die de afzet kunnen verstoren. Intentie is crises te voorkomen en schade te beperken bij crises als de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk en de EHEC-epidemie in Noord-Duitsland. Het PT werkt dit risicoen crisismanagement uit en is verantwoordelijk voor uitvoering ervan. Basis voor het risicomanagement zijn vroegtijdig signalen oppikken van mogelijke risico’s met (potentiële) impact voor de sector en het uitwerken van scenario’s om risicobeoordelingen en (aanvullende) beheersmaatregelen snel uit te kunnen voeren. Dit vereist (actiever) melden, registreren en analyseren van risico’s of incidenten. De beoordeling en aanpak moeten worden teruggekoppeld en afgestemd met relevante partijen. Daarvoor is het nodig het huidige netwerk van deskundigen bij kennisinstituten, autoriteiten, gezondheidszorg en overheden verder op te bouwen, ook voor het verkrijgen van inzicht in en aansluiting op crisisdraaiboeken bij overheden. Het besluit van de sectorcommissie volgt op de evaluatie van de aanpak van de EHEC-crisis. EHEC-crisis: Financiële afhandeling kosten monsternames De sectorcommissie stemde in met het ten laste leggen van de kosten voor bemonstering en analyse door de nVWA en AQS aan het Ketenfonds Groenten en Fruit. In geen van de 732 monsters werd E. coli 0104 aangetroffen. De kosten voor bemonstering en analyse bedragen 157.800 euro. SIGN 2012-2015 ‘Groen, Geld, Gezondheid en Geluk’ Doel van het SIGN-programma is een vitaal, maatschappelijk gerespecteerd en duurzame glastuinbouwsector. Daarbij richt SIGN zich in de nieuwe periode vooral op rentabiliteit (duurzame ketens), arbeid en tuinbouw in verbinding met de samenleving. Gezien het moderniseringsproces bij het PT acht de sectorcommissie ongewijzigde voortzetting van de bestaande financieringsrelatie niet voor de hand liggend. Gezien het draagvlak in de glastuinbouwsector, door EL&I toegezegde medefinanciering en de langjarige relatie met SIGN accordeerde de sectorcommissie financiering voor 2012 (PT-budget 275.000 euro, waarvan 110.000 euro voor rekening van de groente- en fruitsector). Als voorwaarde geldt inbedding van de innovatiefunctie van SIGN in toekomstige (kern)taken, besturing en werkwijze van het PT. EWRS Handelsbedrijven en telersverenigingen gebruiken het Early Warning & Response System (EWRS) voor het maken van risico-analyses. Daarnaast worden de gegevens gebruikt om knelpunten m.b.t. residuen in de Nederlandse teelt en productbewaring te kunnen benoemen en toekomstig onderzoek en beleid hierop te concentreren. Daarnaast stelt ERWS (internationale) wettelijke eisen ten aanzien van residuen van bestrijdingsmiddelen in tuinbouwproducten beschikbaar. Deze zijn van belang voor de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven. De analyse resultaten in de databank zijn gekoppeld, aan en wordt afgezet tegen, deze wettelijke eisen. De sectorcommissie erkent dat de gegevens uit EWRS intensief door de sector gebruikt worden en ging daarom akkoord met een bedrag van 32.850 euro voor 2012. Publieksvoorlichting gewasbeschermingsmiddelen Met behulp van een website wordt de Nederlandse consument voorgelicht over de veiligheid van groenten en fruit en worden onzekerheden en onduidelijkheden over gewasbeschermingsmiddelen en voedselveiligheid weggenomen. Het versterken van het imago van groenten en fruit als veilige en gezonde producten is in het belang van de hele voedingstuinbouw. De sectorcommissie gaf aan dat het belangrijk is dat deze boodschap wordt uitdragen door een deskundige, objectieve, betrouwbare en onafhankelijke organisatie.
De sectorcommissie ging akkoord met een bijdrage van 25.000 euro in 2012, in cofinanciering met het ministerie van VWS en het Voedingscentrum. De totale projectkosten bedragen 50.000 euro. Listeria onderzoek Aandacht voor microbiële risico’s in de groente- en fruitsector is groeiende. Financiële consequenties van onvoldoende inzicht in deze risico’s en de juiste beheersmaatregelen is gedurende de EHECcrisis helder geworden. Dit onderzoek beoogt een praktische tool ter voorkoming van veel kostbaar en logistiek vertragend onderzoek naar risico van microbiële gevaren. De sector ging akkoord met een bijdrage van 183.250 euro in 2012. Milieu Platform Duurzame Glastuinbouw (PDG) Het PDG vervult een belangrijke rol bij de verduurzaming van de glastuinbouwsector. Het platform zorgt voor ontwikkeling van een samenhangende aanpak van duurzaamheidvraagstukken door de glastuinbouwsector, overheid, waterschappen, provincies, gemeenten en stichting Natuur en Milieu, op basis van een gezamenlijke visie en uitvoeringsstrategie. De sectorcommissie ging akkoord met een bijdrage van 63.512 euro voor 2012. Uitvoeringsorganisatie Integrale Milieu Taakstelling (UO-IMT) UO-IMT realiseert en beheert jaarlijks de in het besluit Glastuinbouw opgenomen verplichting voor glastuinders om emissiegegevens te meten, te registreren en te rapporteren aan het Platform Duurzame Glastuinbouw (PDG). Het UO-IMT vervult in opdracht van het PDG een belangrijke rol in de monitoring van de verduurzaming van de glastuinbouwsector. De sectorcommissie ging akkoord met een bijdrage van 9.337 euro voor 2012. Waterkwaliteitsknelpunten Door het benutten van bestaande borgingsinstrumenten zoals productschapsverordeningen, hygiënecodes en certificering van producten en diensten, kunnen waterkwaliteitsknelpunten worden opgelost. Daarnaast wordt het draagvlak vergroot voor de kennis en kunde over effectieve maatregelen. Onder voorwaarden dat het PT zitting krijgt in de landelijke stuurgroep, de communicatie naar niet-georganiseerden is geborgd en financiële toezeggingen worden nagekomen, ging de sectorcommissie akkoord met een bijdrage van 10.000 euro van vollegrondsgroenten en 15.000 euro van fruit op de totale projectkosten 375.000 euro in 2012. Kosten verordening erosiebestrijding Zuid-Limburg Het wegspoelen van tuinbouwgrond door regenbuien is voor zowel tuinders als bewoners van dorpen en steden een probleem. Door regels te stellen aan de teelt van tuinbouwgewassen op hellingen het verbieden van de teelt op hellingen boven de 18% wordt voorkomen dat de grond in beweging komt. In dit project wordt beoogd met behulp van een verordening erosie in het Zuid-Limburgse heuvellandschap te voorkomen. De sectorcommissie accordeerde de aanvraag voor vollegrondsgroenten van 1.100 euro en voor fruit van 7.800 euro op de totale kosten van 10.000 euro in 2012. Frug I Com businessplan 2012-2014 De doelstelling van Frug I Com in de periode 2012 – 2014 is het maximaliseren van informatieuitwisseling tussen schakels in de AGF-keten, gebaseerd op gestandaardiseerde berichten, identificatiestandaarden en coderingen. De vier strategische kaders/rollen voor Frug I Com in 2012 – 2014 zijn: • Belangenbehartiger op het raakvlak van AGF, ICT en standaardisatie. • Kenniscentrum van en voor de sector. • Supportdesk voor bedrijven in de Nederlandse Supply Chain. • Stimulator in gebruik van standaarden in ICT in AGF. Frug I Com heeft in de periode 2009 – 2011 gewerkt aan bewustwording van de ondernemers en is voorloper in de digitalisering van de groente- en fruitsector. Daarvoor kreeg Frig I Com een compliment van de commissieleden. De sectorcommissie accordeerde een bijdrage van 575.000 euro in 2012. In 2012 wordt, in overleg met Frug I Com, bezien of en hoe (onderdelen van) dit project kan worden ingepast in de toekomstige taken en werkwijze van het PT.
Meer informatie Meer informatie over het PT en de sectorcommissie vindt u op www.tuinbouw.nl. Bellen of mailen kan ook: tel. 079 – 34 70 651 of
[email protected].