Energiemarktanalyse Groenten & Fruit door Powerhouse
Olie Olie (volgende maand) 120
110
Prijs/vat
100
90 82,04
80
70 65,54 60 1-6-2014
1-9-2014 Brent (Dollar)
1-12-2014
Brent (EUR)
Afgelopen week OPEC secretaris-generaal Abdullah al-Badri liet weten dat de productie van de OPEC-landen in 2015 overeen zal komen met 2014. Hij gaat ervan uit dat de lagere olieprijs vooral de schalieproductie in de Verenigde Staten zal raken, aangezien die tegen hogere kosten uit de grond komt. Hij vermoedt dat daardoor de vraag naar OPECproducten vanzelf weer terug zal keren.
Ondertussen verlaagt de Saoedi-Arabië wel de olieprijs voor Amerikaanse kopers. Het blijft gissen of dit is om schalie-olie uit de markt te drijven, of dat men probeert Rusland dwars te zitten. Het gevolg is wel dat de olieprijs inmiddels onder de 82 dollar per vat staat. Week-op-week staat de olieprijs bijna 6% lager.
Vooruitblik De druk op de olieprijs zal voorlopig wel aanwezig blijven, want op 27 november is er pas weer een OPECvergadering. De kans lijkt erg klein dat daar een productieverlaging overeen gekomen gaat worden.
Voor het zover is, staat op 22 november eerst een versoepeling van het Iraanse olie-embargo op de agenda. Als dit embargo wordt versoepeld, komt er extra olie op de markt. Vanaf 2019 groeit de Noorse productie bovendien ook nog eens, doordat het 1,8 miljard olievaten grote Johan Sverdrup-veld in productie wordt genomen. In de eerste fase zal dit veld 315.000 vaten per dag toevoegen aan de productie van 1,22 miljoen vaten per dag nu. Later in de
ontwikkeling zal dit veld ongeveer 615.000 vaten per dag moeten kunnen opleveren. Tenminste; als de olieprijs boven de kostprijs van 40 dollar per vat blijft. Gas Gas Base 2015 en 2016 26
€ct/m3
25
24
23,12666673
23
22,35105645 22 1-6-2014
1-9-2014 Gas Base 2016
1-12-2014 Gas Base 2015
Korte termijn
Vier maanden na het stopzetten van de gasleveringen aan Oekraïne door Rusland is er een akkoord bereikt tussen Gazprom en Naftogaz. Zodra de schuld van 4,6 miljard dollar is afbetaald (met Europees geld), krijgt Oekraïne 4 bcm aan gas geleverd. Daarnaast kan Oekraïne naar behoefte nog bijkopen. De Europese Unie zal garant staan voor de betaling van Oekraïne aan Rusland. Door het akkoord tussen Gazprom (Rusland) en Naftogaz in Oekraïne ging de prijs op vrijdag aanzienlijk omlaag. De lagere temperaturen boden al snel wat tegenwicht op de dagmarkt.
Lange termijn
Het akkoord is voor Rusland belangrijk om een aantal redenen. Ten eerste zorgen de lage olieprijs en de economische sancties tegen Rusland ervoor dat voornamelijk energiebedrijven getroffen worden. Dit zorgt er onder andere voor dat de roebel sterk in waarde aan het dalen is. De gevolgen daarvan merkt het volk zelf ook; buitenlandse producten worden bijvoorbeeld duurder. Een economische impuls is dan ook een welkome aanvulling voor de Russische economie. Week-op-week staat Cal-15 zo’n 2,5% lager en Cal-16 zo’n 1,5%.
Vooruitblik
Door het warme weer in oktober is er in Europa per dag 105 miljoen m3 minder gas afgenomen. Vorig jaar was het ook al warm en toen werd er 60 miljoen m3 per dag minder afgenomen. Door deze lagere afname en doordat de afgelopen winter warm was, zit er 10 bcm meer in de voorraden dan vorig jaar en 8 bcm meer dan normaal. Dat geeft druk op de prijzen de komende maanden. Zeker als echt koud weer uitblijft.
Elektriciteit lange termijn Elektriciteit 2015 60
55
51,09 €/MWh
50
45 43,20 40
35 1-6-2014
1-9-2014 Elektra 12h-Peak 2015
1-12-2014 Elektra Base 2015
Korte termijn (elektra voor morgen en volgende maand)
Door het akkoord tussen Rusland en Oekraïne hebben we de gasprijs sterk zien dalen. De elektriciteitsprijzen bewegen mee naar beneden. Ondanks dat een aantal gasgestookte elektriciteitscentrales uit staat, laat de elektriciteitsprijs zich nog steeds sterk beïnvloeden door de gasprijs.
De daling van de gasprijs is ook van sterke invloed op het eerste kwartaal van 2015. Een leveringsakkoord voor deze periode is iets waar veel analisten sceptisch over waren. Maandag liepen de prijzen ook weer even op met de stijging van de gasprijs, maar inmiddels is de daling hervat.
Lange termijn
De overeenkomst over de gasleveringen van Rusland aan Oekraïne deze winter zorgen ervoor dat de markt weer verder ontspant en de brandstofprijzen omlaag gaan, waardoor ook de elektriciteitsprijzen gestaag blijven dalen. Alleen maandag was er wat onrust na de verkiezingen en omdat er een konvooi voor de Oekraïense grens stond waar geen enkel voertuig een kenteken droeg. Er heerst nog steeds angst dat er een aanvoer van wapens vanuit Rusland die kant op komt en dat dat de fragiele rust die er nu schijnbaar is, kan gaan verstoren. Dinsdagochtend gingen de prijzen echter weer omlaag. Week-op-week staat de Cal-15 prijs zo’n 1,5% lager.
Vooruitblik
Ook de prijzen verder op de curve blijven afhankelijk van de beweging van de gasprijs. Als de Cal-15 gasprijs de 23 euro-grens definitief achter zich weet te laten, dan is ook de kans groot dat de elektriciteitsmarkt mee daalt.
Elektriciteit/Gas korte termijn Spotprijzen Elektriciteit & Gas 60
40 35
50 43,32
30
40 22,12 30
20 15
20 10 10 5 0 1-6-2014
0 1-12-2014
1-9-2014 Elektra APX (daggemiddelde)
Commodities Laatste prijsnoteringen
Leba Spotprijs
€/MWh
€/MWh
25
Sparkspread Grafiek 2014
25
20
19,64
€/MWh
15
11,28 10
5
Spread = Elektra prijs - (1,4 * gasprijs) 0
Spark Spread 12h-Peak
Spark Spread Base
