2 JAARVERSLAG JAARVERSLAG 2007 RAAD VAN COMMISSARISSEN RHIANT

Jaarverslag 2007

2

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG 2007 RAAD VAN COMMISSARISSEN RHIANT INLEIDING De Raad van Commissarissen is belast met het toezicht op de realisatie van de maatschappelijke en volkshuisvestingsdoelstellingen en de algemene gang van zaken binnen Stichting Rhiant. Ook wordt toezicht gehouden op het beleid van de directeur/bestuurder, waarvoor tevens een adviserende rol en een klankbordfunctie wordt vervuld. In dit jaarverslag legt de Raad van Commissarissen, als een maatschappelijk ondernemende organisatie in Hendrik-Ido-Ambacht, publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling heeft gegeven aan de uitvoering van zijn taken en bevoegdheden. Het verslag over 2006 is door het ministerie van VROM in een vergelijkend onderzoek als zeer positief beoordeeld. Dit verslag - over 2007 - is qua indeling en aandachtspunten niet fundamenteel gewijzigd ten opzichte van vorig jaar; het sluit aan bij de landelijk gewenste verantwoordingen binnen de sector. T o ez ic h t staak De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de Raad van Commissarissen zijn in artikel 18 van de statuten van de stichting omschreven. Ieder lid van de Raad heeft de verantwoordelijkheid onafhankelijk en kritisch bij te dragen aan de besluitvorming. Een en ander is uitgewerkt in het reglement voor de Raad van Commissarissen van 14 december 2005. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het algemeen beleid van de directeur/bestuurder en de realisatie van

de doelstellingen van de corporatie. De directeur/bestuurder legt verantwoording af aan de Raad. Om de toezichthoudende taak goed te kunnen vervullen heeft de Raad van Commissarissen zich regelmatig mondeling en schriftelijk door de directeur/bestuurder laten informeren inzake de (financiële) resultaten in relatie tot de beoogde doelen, relevante externe ontwikkelingen en over de wensen en behoeften van belanghebbenden. Er is periodiek overleg met een delegatie van de ondernemingsraad. Jaarlijks heeft een delegatie van de Raad een overleg met de huurderorganisatie. De raad is lid van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW). T oe z ich tkad e r Als kader voor het uitoefenen van zijn taken hanteert de Raad van Commissarissen het BBSH, het vigerende ondernemingsplan, het jaarplan, het treasurystatuut, de begroting, kwartaalrapportages en afspraken met externe belanghebbenden, waaronder de accountant. De Raad heeft in het verslagjaar onder andere laten informeren over actuele ontwikkelingen door: • het voeren van gesprekken met vertegenwoordigers van de overheid • het bijhouden van uiteenlopende publicaties en vakliteratuur • het volgen van symposia en lezingen • het voeren van gesprekken met de directeur/bestuurder en leden van het management • het voeren van gesprekken met de huurderorganisatie en de ondernemingsraad.

JAARVERSLAG

3

Sam e n s t e l l i n g Ra a d v a n C o m m is s a r is s en Per 31 december 2007 was de Raad van Commissarissen van Rhiant als volgt samengesteld: Naam

Functie

Nevenfuncties

Benoemd sinds

Aftredend per

Komt in aanmerking voor herbenoeming

J. van Beek

Voorzitter

2003

2007

Ja

P. Kooij MPM

Lid

2004

2008

Ja

P.J. Lommen

Lid

Ir. T. Smeulders

Lid

2003 2005

2007 2009

Nee Ja

J. Struik

Vice-voorzitter

Voorzitter Stichting Avond Vierdaagse HIA; Voorzitter Stichting Vierdaagse Nijmegen te HIA; Secretaris Historisch Genootschap HIA; Secretaris Historische Genootschappen eiland IJsselmonde; Secretaris CDA Regio Drechtsteden Beroep: Directeur Regiostaf Regio Zuid-Holland Zuid: Nevenfunctie: Lid RvT St. Woonkeus Nevenfunctie: Penningmeester modelbouwvereniging Directeur Vastgoed woningcorporatie DUWO; Lid van de Raad van Toezicht van de Swinhove groep Beroep: Opleidingscoördinator / planner Croon TBI Techniek Nevenfunctie: 2e secretaris Ondernemingsraad Secretaris Centrale Ondernemingsraad TBI Holdings Rotterdam

2003

2007

Ja

De Raad van Commissarissen bestaat uit 5 leden. De benoemingsperiode is maximaal 4 jaar, waarna het lid nogmaals voor een periode van maximaal 2 maal herbenoemd kan worden. De maximale zittingsperiode is 12 jaar (art. 17, lid 3). Eind 2007 is de heer P.J. Lommen afgetreden en in de loop van 2008 zal de heer J. Struik aftreden. In januari 2008 wordt het voorzitterschap door de heer Van Beek overgedragen aan de heer Smeulders. In december 2007 zijn de voorbereidingen gestart voor de aanstelling van twee nieuwe commissarissen. Integ ri t e i t De leden van de Raad van Commissarissen hebben in 2006 een gedragscode

voor integriteit ondertekend; deze is gelijk aan de bedrijfscode voor alle personeelsleden van Rhiant. In 2007 is geen sprake geweest van (transacties met) tegenstrijdige belangen waarbij leden van de Raad en/of de directeur/ bestuurder betrokken waren. Aan de Raad zijn in 2007 geen handelingen van personeelsleden gerapporteerd die in strijd zijn met de integriteitcode. W er k z a am h e d e n R aad van C o m m issar isse n De Raad is in 2007 zesmaal bijeengekomen. Bij alle vergaderingen was de directeur/bestuurder aanwezig, uitgezonderd het vergaderdeel m.b.t. directiebeoordeling en zelfevaluatie. Geen van de

leden van de Raad van Commissarissen is frequent afwezig geweest. In 2007 heeft de Raad van Commissarissen de statutaire werkzaamheden verricht zoals vastgelegd in artikel 18 van de statuten. De belangrijkste aandachtspunten: 1. Goedkeuring treasurystatuut. 2. Bespreking herfinancieringvraagstukken en borging. 3. Goedkeuring actiepunten n.a.v. interim controle en managementletter. 4. Garantstelling woningbouwproject in Suriname. 5. Bespreking jaarrekening 2006 en periodieke rapportages. 6. Overleg met de accountant.

4

JAARVERSLAG

7. Vaststellingsovereenkomst vennootschapsbelasting. 8. Voortgang projectontwikkeling. 9. Ontwikkeling onderhoudskosten. 10. Verhuurbeleid. 11. Landelijke ontwikkeling/onderhandelingen financiering prachtwijken. 12. Initiatief voor een nieuw ondernemingsplan. 13. Goedkeuring deelname NV Stadsherstel Drechtsteden. 14. Samenwerkingsverbanden in de Drechtsteden, waaronder de Alliantie. 15. Toekomstvisie gemeente Hendrik-IdoAmbacht. 16. Begroting 2008 en meerjarenbegroting 2008 – 2013. 17. Overleg met partners in het samenwerkingsverband Volgerlanden. Verbind i n ge n De rol van de Raad van Commissarissen strekt zich ook uit tot de verbindingen van Rhiant. Zo zijn de jaarrekening van

de BV Projectontwikkeling Algemeen Belang en de jaarrekening van de VOF De Hoofdlanden onderwerp van bespreking geweest, evenals de opheffing van de laatstgenoemde vennootschap. Rhiant is in samenwerking met andere corporaties betrokken bij de ontwikkeling van de Vinex-locatie De Volgerlanden in de gemeenten Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht. In 2007 is aandacht gevraagd voor een intensivering van de toezichthoudende functie binnen het samenwerkingsverband. O v er ig e o n d e r we r p e n De Raad heeft zich gebogen over de beoordeling en de arbeidsvoorwaarden van de directeur/bestuurder, een zelfevaluatie van de Raad van Commissarissen, de voortgang van realisatie van volkshuisvestingsdoelstellingen, het toezicht op aan Rhiant verbonden partijen door middel van deelnemingen en risicobeheersing.

Overleg met de directeur/bestuurder De relatie tussen de Raad van Commissarissen en de directeur/bestuurder is goed. De voorzitter en de vice-voorzitter van de Raad van Commissarissen hebben frequent periodiek overleg met de directeur/bestuurder. De belangrijkste gespreksonderwerpen betroffen de voortgang bij projecten, samenwerkingsmogelijkheden binnen het Drechtstedengebied, algemene gang van zaken binnen het werkapparaat, personele zaken, arbeidsvoorwaarden, maatschappelijke ontwikkelingen, voorbereiding agenda Raad van Commissarissen. De Raad functioneert onafhankelijk van de directeur/bestuurder en het werkapparaat van Rhiant.

JAARVERSLAG

Belo n i n g di re c t e u r / b es tu u r d er Het arbeidscontract met de directeur/bestuurder is aangegaan voor onbepaalde tijd. Voor de beloning van de directeur/ bestuurder is het advies van commissie Izeboud gevolgd. De directeur/bestuurder is ingedeeld in functiegroep D, zoals vastgelegd in het rapport “Advies van de Commissie Arbeidsvoorwaarden Statutair Directeur Woningcorporaties”. Naast het vaste salaris is sprake van een variabel salaris van maximaal 10 % van het vaste salaris, afhankelijk van de beoordeling en de realisatie van de gemaakte prestatieafspraken. Verder is met de directeur/bestuurder een pensioen overeengekomen op basis van de pensioenregeling van de Stichting Pensioenfonds Woningcorporaties. De Raad heeft in de vergadering buiten aanwezigheid van de directeur/bestuurder het functioneren van de directeur/ bestuurder besproken en beoordeeld. De planningsafspraken 2007 zijn gerealiseerd. De voorzitter heeft in het daaropvolgende beoordelingsgesprek met de directeur/bestuurder de bevindingen en conclusies van de Raad besproken. Er is een variabele beloning toegekend en er zijn planningsafspraken 2008 aangekondigd. Zel fev al u at i e In een besloten vergadering buiten aanwezigheid van de directeur/bestuurder heeft de Raad eind december wederom zijn eigen inrichting en functioneren als collectief en de bijdragen van de afzonderlijke leden beoordeeld. Er is belangrijke voortgang geboekt bij de professionalisering van de Raad; dit is unaniem als zeer positief ervaren. Er is een overzicht opgesteld van verbeterpunten voor de komende periode; deze hebben ondermeer betrekking op de vergaderwijze,

het monitoren van afspraken, de taakverdeling en de wijze waarop het sparringpartnerschap wordt ingevuld. Omdat een aantal leden eind 2007/begin 2008 aftreedt is het profiel van de Raad opnieuw beoordeeld. Aanvulling van kennis op het vlak van juridische zaken, zorg en politiek-bestuurlijke netwerken is gewenst; bij de werving van nieuwe leden zal hiermee rekening worden gehouden. Begin 2008 zal de opleidingsbehoefte van de Raad op de agenda worden geplaatst. In het kader van professionalisering hebben verschillende leden bijeenkomsten van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) bijgewoond. Ho n o r e r in g De honorering van de Raad van Commissarissen is gekoppeld aan de zwaarte van de functie van de afzonderlijke leden en houdt rekening met maatschappelijke waarden en normen. De honorering is niet gekoppeld aan de prestaties van de stichting. In 2006 heeft de Raad besloten de vergoedingen binnen de Raad te harmoniseren en deels gefaseerd neerwaarts bij te stellen. Indachtig de code-Tabaksblat streven wij naar transparantie van inkomens. Het bruto jaarbedrag dat in 2007 is uitbetaald bedroeg € 37.621. Dat is in lijn met de in het vorige verslagjaar aangekondigde prognose van € 37.500. Ir. T. Smeulders Voorzitter Raad van Commissarissen

w.g. 22 april 2008

5

6

JAARVERSLAG

INHOUD

A: BEREDENEERD JAARVERSLAG 2007

6 t/m 13 A: Beredeneerd jaarverslag 14 t/m 35 B: Volkshuisvestingsverslag 36 t/m 37 C: Kengetallen 38 t/m 39 D: Balans 41 t/m 46 E: Winst- en verliesrekening 47 t/m 58 F: Toelichting op de balans 60 t/m 63 G: Toelichting op de winst-

Naam van de toegelaten instelling : Stichting Rhiant Werkgebied

: Regio Zuid-Holland Zuid, bestaande uit de Gemeenten Hendrik-IdoAmbacht, Alblasserdam, Binnenmaas, Cromstrijen, Dordrecht, Giessenlanden, Gorinchem, Graafstroom, ’s-Gravendeel, HardinxveldGiessendam, Korendijk, Leerdam, Liesveld, NieuwLekkerland, Oud-Beijerland, Papendrecht, Sliedrecht, Strijen, Zederik en Zwijndrecht.

Datum omzetting in Stichting

: 6 maart 1997

Datum oprichting

: 28 september 1915

Laatste statutenwijziging

: 11 april 2006

Nummers van inschrijving bij de Kamer van Koophandel Handelsregister Stichtingenregister

: 23-36526 : 41122139

en verliesrekening

65 t/m 66 68 t/m 69

H: Kasstroom overzicht I: Accountantsverklaring

JAARVERSLAG

7

1. ALGEMENE BESCHOUWINGEN: 1.1.

VOORWOORD

2007 is een bijzonder jaar geweest voor Rhiant. Het was een jaar waarin Rhiant eindelijk kon gaan oogsten van hetgeen in de jaren daarvoor gezaaid was. Eindelijk was er actie in de Volgerlanden en in de Oostendam. Zo zijn eind 2007 de eerste huurwoningen van Rhiant in de Volgerlanden opgeleverd. De gang zit er nu goed in en het woningbezit van Rhiant zal de komende jaren dan ook flink toenemen. Rhiant is samen met de VOC ook zeer actief bezig met het ontwikkelen van het centrum van de Volgerlanden. In dit centrum zal een Wonen, Zorg, Welzijn en Leren project tot stand komen. Het gaat hier om een gezondheidscentrum met o.a. een apotheek, een huisartsencollectief en fysiotherapie, twee woongroepen voor verstandelijk gehandicapten en psychogeriatrische patiënten, 60 zorgappartementen, een welzijnsvoorziening, een restaurant en een aantal schoollokalen. In december is gestart met de bouw van de Oostendam na jaren van voorbereiding. Zowel vanuit huurders al kopers blijkt dit een gewilde locatie te zijn. Bewoners van drie andere wijken zijn inmiddels ingelicht over de toekomst van hun wijk. Met de diverse bewonerscommissies worden gesprekken gevoerd en wordt gezamenlijk opgetrokken om een goede invulling te geven aan de totstandkoming van een nieuwe wijk. Op 26 juni 2007 is de Alliantie Drechtsteden opgericht. Deelnemers aan de Allian-

tie zijn: Progrez, Interstede, Westwaard Wonen, Tablis, Forta en Rhiant. De inhoud van deze Alliantie is als volgt: - informatie-uitwisseling over beleid van de aangesloten corporaties - bespreken van ontwikkelingen die van invloed zijn op de Alliantie - bespreken vooraf van relevante bestuursbesluiten - initiëren van praktische projecten - ontwikkelen van Alliantiebeleid - het ontwikkelen van een strategische beleidsvisie De oprichting van de Alliantie heeft ons voor belangrijke keuzes geplaatst. Tot hoever gaat Rhiant, als kleinste corporatie, mee in een verdere samenwerking binnen deze Alliantie? We doen al veel samen, zoals onder andere de woonruimteverdeling, de geschillencommissie, de ontwikkeling van de Volgerlanden, enz. De ontwikkelingen binnen de Alliantie hebben een eigen dynamiek. Zelfstandigheid van Rhiant is echter op dit moment nog steeds een belangrijk uitgangspunt. Als vervolg op het Ondernemingsplan en het Strategisch Voorraad Beleid heeft Rhiant op 12 maart 2007 haar herontwikkelingsvisie op de Gemeente H.I.-Ambacht gepresenteerd aan haar belanghouders. Als maatschappelijk betrokken woningcorporatie willen wij natuurlijk ook meedenken over de toekomst van onze gemeente. In deze visie zijn 11 ontwikkellocaties in de kern van H.I.-Ambacht benoemd en globaal uitgewerkt.

Ook de Gemeente H.I.-Ambacht zelf is in 2007 gestart met het ontwikkelen van een brede toekomstvisie “Aandacht voor Ambacht”. In een aantal groepen werken professionals en burgers samen om zich een toekomstbeeld te vormen van H.I.-Ambacht in 2020. Rhiant heeft ook hier zijn steentje aan bijgedragen. Ik vertrouw erop dat zowel de gemeente als Rhiant ook in de toekomst elkaar zullen blijven vinden om ervoor te zorgen dat H.I.-Ambacht ook in de toekomst een gemeente blijft waar je met veel plezier kunt wonen. Ing. C.J. Oostindie directeur-bestuurder

w.g. 22 april 2008

Missie Onze missie luidt als volgt: Rhiant is een herkenbare én verrassende maatschappelijk ondernemer die zich op haar eigen wijze inzet op het brede gebied van het wonen.

8

JAARVERSLAG

1.2. SAMENWERKING Op 26 juni 2007 is Rhiant als medeoprichter toegetreden tot de Alliantie van de Drechtsteden. Samen met 5 andere corporaties in de Drechtsteden (Forta, Interstede, Progrez, Tablis en Westwaard Wonen) zal de Alliantie vorm geven aan een verdergaande gestructureerde samenwerking tussen de corporaties. Om te komen tot planontwikkeling en realisatie van sociale woningbouw in de vinexlocatie De Volgerlanden, maken wij deel uit van de vennootschap onder firma Volgerlanden Ontwikkelings Combinatie (VOC). Hierin wordt tevens deelgenomen door: - Forta, Zwijndrecht - Stichting Interstede, Zwijndrecht - Woningstichting Progrez, Dordrecht Deze vennootschap heeft o.a. ten doel het (doen) verwerven, ontwikkelen en realiseren van projecten op het gebied van de volkshuisvesting binnen het gebied van de Volgerlanden, zoals omschreven in artikel 11, lid 2 van het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). De VOC maakt gebruik van een projectbureau, dat zorgt voor de praktische uitvoering van de doelstellingen van de vof. Het projectbureau informeert de deelnemende partijen, die in de hoedanigheid van de directeuren, elke maand overleg voeren. In verband met de eerder genoemde herstructureringsplannen is door Rhiant de B.V. Projectontwikkeling Algemeen Belang opgericht. Deze B.V., waarvan onze Stichting enig aandeelhouder is, stelt zich ten doel het verwerven, vervreemden, laten bouwen,

JAARVERSLAG

ontwikkelen en exploiteren van onroerende zaken en andere vermogensrechten. Door onze Stichting wordt tevens geparticipeerd in de Stichting Woonkeus Drechtsteden. Deze Stichting heeft ten doel het organiseren van een regionale marktgerichte verdeling van de bij de deelnemers en mogelijk andere verhuurders voor verhuur vrijkomende woonruimten. Hierin wordt deel genomen door zeven corporaties uit de Drechtsteden: Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-IdoAmbacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht. Klachten/geschillen met betrekking tot de woonruimteverdeling worden behandeld door de Geschillencommissie Woonruimteverdeling. Onze corporatie maakt deel uit van de Stichting Zwijndrechtse Waard. In de stichting zijn de volgende corporaties vertegenwoordigd: - Rhiant, Hendrik-Ido-Ambacht - Forta, Zwijndrecht - Woningbouwvereniging Heerjansdam, Heerjansdam Tot 2007 werd door de Stichting Zwijndrechtse Waard o.a. de klachtencommissie georganiseerd. Door de oprichting van de Geschillencommissie Wonen en de vele contacten in diverse andere overlegstructuren, waaronder de nieuwe Alliantie, zijn er in het verslagjaar geen activiteiten geweest. Er wordt daarom door partijen overleg gevoerd om de Stichting Zwijndrechtse Waard op te heffen. Per 1 januari 2007 is de Geschillencommissie Wonen Zuid-Holland Zuid opgericht. Dit is een officieel onafhankelijke commissie die geschilsituaties beoordeelt en onpartijdige uitspraken doet. De geschillencommissie is er voor alle

9

klanten van de elf aangesloten woningcorporaties, die bij hun eigen corporaties de klachtenprocedure hebben doorlopen. Klachten over de woonruimteverdeling en de huurverhoging worden door andere instanties behandeld. Rhiant is medeoprichter van de Woonzorgalliantie, welke bestaat uit diverse aanbieders van wonen, zorg en welzijn (De Lichtkring, De Blije Borgh, Swinhove/Lindonk, De Grote Rivieren, Albert Schweitzer Ziekenhuis, SGZZH, Philadelphia, GOW, SWOZ, Salza en Rhiant). De doelstelling van de Woonzorgalliantie is een belangrijke bijdrage te leveren aan een sluitend aanbod van wonen, zorg en dienstverlening in woonzorgzones voor bewoners van Zwijndrecht en HendrikIdo-Ambacht. R es u m e sam e n we r kin g e n / v er b in d in g e n : Naam

Eigenvermogen ultimo 2007 in €

Aandeel vermogen of kosten Rhiant in %

Alliantie van de Drechtsteden VOC Projectonwikkeling Algemeen Belang Stichting Woonkeus Drechtsteden Stichting Zwijndrechtse Waard Geschillencommissie Wonen Zuid-Holland Zuid Woonzorgalliantie

n.v.t. € 3.723.170,-€ 207,-n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

n.v.t. 30 % 100 % n.v.t. n.v.t 19,7 % n.v.t.

1.3. LIDMAATSCHAP BRANCHEVERENIGING Rhiant is lid van de Vereniging van Woningcorporaties Aedes. Een aantal medewerkers maakt op hun terrein deel uit van diverse netwerkgroepen.

10

JAARVERSLAG

2. JAARVERSLAG RAAD VAN COMMISSARISSEN: Het jaarverslag van de Raad van Commissarissen is separaat opgenomen.

3. PERSONEEL EN ORGANISATIE: 3.1

DE WERKORGANISATIE

De werkorganisatie ziet er aan het einde van het jaar als volgt uit: aantal personen: fte: Directie Beleid Projecten Administratie/ bewonerszaken Onderhoud toezicht Administratie technische dienst Onderhoud uitvoerend Wijk-/complexbeheer

1 0,25 1,75

0,9 0,2 1,7

9 3

7 3

1 4,5 1,5

1 4,5 1,5

22

19,8

In verband met de vele projecten is per 1 oktober 2007 een coördinator onderhoud aangesteld. De manager techniek kan zich hierdoor meer richten op de lopende en toekomstige projecten. Ook de beleidsadviseur zal zich voor het grootste deel met projecten bezig gaan houden.

3.2 PERSONEELSBELEID EN ARBOBELEID Het personeelsbeleid van Rhiant is er op gericht om met een optimale personele bezetting, door gemotiveerde en voor hun verantwoordelijkheden toegeruste personeelsleden, te komen tot een zo groot mogelijke realisatie van ondernemingsdoelstellingen. In de afgelopen jaren is ook hiervoor het nodige geprofessionaliseerd: Na de invoering van het nieuwe functiewaarderingssysteem, het Handboek

functie-indeling woondiensten, zijn structurele planning- en functioneringsgesprekken ingevoerd. Op basis van een vastgesteld Reglement Beoordelingssystematiek vindt er een koppeling plaats tussen het functioneren en de beloning van de medewerker. Omdat Rhiant al heel snel (1 december 2004) is overgestapt op het Handboek is in het verslagjaar de inschaling van alle functies door een extern adviesbureau opnieuw getoetst. Hieruit is gebleken dat er geen wijzigingen nodig waren ten opzichte van de reeds gebruikte inschalingen.

JAARVERSLAG

Alle regelingen op het gebied van personeelszaken, zowel vanuit de CAO als bedrijfseigen regelingen zijn opgenomen in een personeelshandboek. In 2007 is het ziekteverzuimbeleid geactualiseerd en hebben de leidinggevenden een grotere rol bij de begeleiding van de zieke medewerkers. De leidinggevenden hebben hiervoor een aparte training gekregen. Verder is in het verslagjaar een beleidsplan “Omgaan met agressie” opgesteld. Gekoppeld aan een eerder uitgevoerde training moet dit de medewerkers voldoende weerbaarheid geven om op gepaste wijze om te gaan met “lastige” klanten. Ook aan kleine dingen wordt gedacht: een koekje bij de koffie is er niet meer bij. Hiervoor in de plaats wordt wekelijks een kist met vers fruit bezorgd. Bedri j f s c od e In de jaarlijkse beoordeling wordt ook aandacht besteed aan de houding van de medewerker ten opzichte van de bedrijfscode, welke bestaat uit een cultuur- en integriteitcode. Alle medewerkers en leden van de Raad van Commissarissen hebben zich aan deze bedrijfscode geconformeerd. Een transparante bedrijfscultuur met medewerkers die integer handelen zijn essentiële voorwaarden voor goed ondernemerschap. Zowel bij de top van een bedrijf als op de werkvloer gedragen sommige werknemers zich niet altijd even netjes. Aanzienlijk is de schade die door onachtzaamheid, desinteresse en ook wel door oneerlijk handelen aan sommige organisaties wordt toegebracht.

Een bedrijfscode is een belangrijk instrument om het vertrouwen van zowel stakeholders, huurders als medewerkers te behouden. Door deze bedrijfscode blijven wij ons bewust van ons gedrag en houden wij de discussie over cultuur en integriteit op gang. De code geldt voor alle medewerkers, de directie en de Commissarissen van Rhiant en is ook op onze website geplaatst. C u lt u u r cod e De cultuurcode geeft aan hoe we met elkaar en onze omgeving omgaan, welke werkhouding wij aannemen, voor welke waarden we staan en welke principes we hanteren. Het doel van de cultuurcode is het bevorderen van één bedrijfscultuur: een cultuur van onder andere openheid, transparantie, positiviteit, vernieuwing en vertrouwen. De code is een instrument om onbespreekbare items bespreekbaar te maken en is een spiegel die we onszelf kunnen voorhouden, maar waarop we ook zelf aangesproken kunnen worden. I n teg r ite itcod e De integriteitcode geeft aan wat het verschil is tussen gewenst en ontoelaatbaar gedrag en hoe wij op een integere manier ons werk kunnen uitoefenen. Bij integriteit gaat het niet slechts om misstappen zoals diefstal, fraude, omkoping, corruptie, (seksuele) intimidatie, machtmisbruik, discriminatie, het lekken van vertrouwelijke informatie, roekeloos gebruik van eigendommen van de corporatie, vriendjespolitiek en achteloosheid. Integriteit heeft juist ook betrekking op de wijze waarop medewerkers zorgvuldig omgaan met dilemma’s waarvoor zij zich gesteld zien. Bij integriteitdilemma’s gaat het om situaties waarbij van verschillende kanten aan medewerkers wordt getrokken. Een integriteitcode geeft me-

11

dewerkers in dit soort situaties houvast. De medewerkers van Rhiant doen hun werk in intensieve wisselwerking met de maatschappelijke omgeving. Het is dan ook van groot belang dat onze klanten en onze stakeholders vertrouwen (kunnen) hebben in Rhiant als organisatie en in de mensen die met elkaar het gezicht van Rhiant bepalen. Dat is eveneens een reden om een aantal zaken vast te leggen in een integriteitcode.

12

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG

3.3 ONDERNEMINGSRAAD Bij Rhiant is een ondernemingsraad ingesteld. De OR bestaat uit 3 leden, welke een zo breed mogelijk draagvlak heeft binnen de werkorganisatie. De directeur/ bestuurder heeft in 2007 vijf keer overleg gevoerd met de OR. Er is onder andere gesproken over: - ziekteverzuimbeleid - uitkomsten health check - begroting 2007 - leeftijdbewustbeleid - visie op ambacht - beleidsplan “omgaan met agressie” - voortgang Alliantie - besparingen 2007

3.4 OPLEIDINGEN Kwaliteitsverhoging is één van de speerpunten van het personeelsbeleid van Rhiant. De belangrijkste schakels hierin zijn de medewerkers. Er is dit jaar veel aandacht besteed aan de kwaliteitsverhoging. Hiervoor is een extra budget beschikbaar gesteld, teneinde de basis- en specialistische kennis van de medewerkers te verhogen. Ook voor nieuw aan te trekken personeel wordt de lat aanzienlijk hoger gelegd. Het management wordt jaarlijks 1 of 2 dagen getraind om als team alle ontwikkelingen in goede banen te kunnen leiden. Daarbij worden ook actuele cases uit de praktijk getoetst.

3.5 ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE De administratie, inclusief het opstellen van de jaarrekening, wordt in eigen

beheer uitgevoerd. Hiervoor wordt ook gebruik gemaakt van de programmatuur van het NCCW. Zoals uit het voorgaande blijkt zijn er veel verbeteringen aangebracht in de administratieve organisatie op het gebied van procedures, controlling en personeelszaken. M a n a g e m e n tin f or m atie De kwartaalrapportages zijn zodanig opgesteld dat deze leiden tot optimalisatie van de sturingsinformatie en daarmee de optimalisatie van de bedrijfsvoering. In de kwartaalrapportages komt aan bod: de stand van zaken wet en regelgeving (actualiteiten), innovatie, Markt, Klant en Portfolio, maatschappij, Wonen en Zorg, Planning, Financiën, Verhuurzaken, Onderhoud en beheer, Personeel, Projecten, Samenwerking en deelnemingen/relaties, Stand van zaken werkprocessen, interne controle, besluiten Managementteam, PR en Communicatie en ICT en facilitaire zaken. B a la n ce d Scor e C ar d In het Ondernemingsplan van Rhiant is het strategische beleid voor de jaren 2006-2008 benoemd. Om ervoor te zorgen dat de beleidsvoornemens concreter worden en sneller behaald kunnen worden, heeft Rhiant in 2006 een Balanced Score Card opgesteld. Hierbij worden de doelen vertaald naar Kritische Succesfactoren, waaraan Prestatie-indicatoren gekoppeld worden. Dit maakt de prestaties van Rhiant meetbaar en volgbaar. De BSC van Rhiant bestaat uit de volgende onderdelen: klant/markt, maatschappij, innovatie, intern en financieel. In 2007 is de BSC daadwerkelijk geïmplementeerd.

13

Au tom atise r in g Na de aanschaf van nieuwe Citrix servers en de overstap naar het besturingssysteem van Microsoft is in 2007 een intranet ontwikkeld waaraan ook een nieuwe postregistratie is gekoppeld. Met deze postregistratie wordt zowel inkomende als uitgaande post vastgelegd en kan worden gevolgd op brieven tijdig beantwoord worden. Het intranet is een belangrijk hulpmiddel in de communicatie naar de medewerkers. Bovendien kunnen hierin snel veel gebruikte basisgegevens worden opgezocht. De software die gebruikt wordt in de woonwinkel van Rhiant ter ondersteuning van de klantkeuzen ten aanzien van badkamers en keukens, is in 2007 aangepast. Er is overgestapt van Excel naar Cobol. C on tr ole jaar r e ke n in g De jaarrekening wordt gecontroleerd door Deloitte Accountants te Dordrecht.

14

JAARVERSLAG

B: VOLKSHUISVESTINGSVERSLAG 2007

1. TAAKVELD: UITSLUITEND WERKZAAM OP HET GEBIED VAN DE VOLKSHUISVESTING 1.1

OVERZICHT VAN ACTIVITEITEN

A . Bel e g g i n ge n : Mede door gebruikmaking van nieuwe programmatuur op het gebied van treasury wordt het gebruik van kasstroomoverzichten steeds belangrijker. Wij kunnen daardoor voor wat betreft de financiering een scherpere koers varen. Structurele overtollige geldmiddelen worden daarom bewust vermeden. Overigens is dit slechts een van de onderwerpen welke in de treasurycommissie wordt besproken. Deze commissie bestaat uit de directeur, de manager verhuur/ financiën en de coördinator financiën. De commissie wordt hierbij geadviseerd door Thésor te Zeist, die bovendien door middel van transactievoorstellen, ook de feitelijke uitvoering regelt. B . Deeln e m i n ge n : Corporaties in Hendrik-Ido-Ambacht, Zwijndrecht en Dordrecht hebben besloten te zullen samenwerken om gezamenlijk een bijdrage te leveren aan de planontwikkeling van de Vinex-locatie De Volgerlanden in H.I.Ambacht. Ten behoeve van de feitelijke uitvoering van de bouw van ca. 1.800 woningen in deze Vinex-locatie, is door partijen een vennootschap onder firma aangegaan met de naam: Volgerlanden Ontwikkelings Combinatie (V.O.C.) en is gevestigd te Hendrik-Ido-Ambacht.

Naast onze corporatie wordt in de VOC deelgenomen door: - Forta, Zwijndrecht - Stichting Interstede, Zwijndrecht - Woningstichting Progrez, Dordrecht De directie van de VOC wordt gevormd door de directeuren van de aangesloten corporaties. De vennootschap heeft o.a. ten doel het (doen) verwerven, ontwikkelen en realiseren van projecten op het gebied van de volkshuisvesting binnen het gebied de Volgerlanden, zoals omschreven in artikel 11, lid 2 van het Besluit Beheer Sociale Huursector. Voor de hoogte van het verwachte financiële tekort na realisering van het project, verwijzen wij naar de post Voorziening Volgerlanden in het Jaarverslag. Door onze Stichting wordt tevens geparticipeerd in de Stichting Woonkeus Drechtsteden. Deze Stichting heeft ten doel het organiseren van een regionale marktgerichte verdeling van de bij de deelnemers en mogelijk andere verhuurders voor verhuur vrijkomende woonruimten. Hierin wordt deelgenomen door zeven corporaties uit de Drechtsteden: Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-IdoAmbacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht. Rhiant neemt in evenredigheid deel in de exploitatiekosten.

In 2007 bedroeg ons aandeel ca. € 27.830,00. De kostenverdeling geschiedt op basis van het aantal verhuureenheden (vaste deel) en het aantal mutaties (variabele deel). Tekorten en/ of overschotten in enig jaar worden verwerkt in de begroting op het daarop volgende jaar. De kosten in de begroting 2008 worden volledig gedekt door de inkomsten (inschrijfkosten) en de bijdragen in de exploitatie van de aangesloten corporaties. De directeur van Rhiant is tevens bestuursvoorzitter van Stichting Woonkeus. De Raad van Toezicht van Stichting Woonkeus wordt gevormd door de directeuren van de aangesloten corporaties. Omdat de directeur van Rhiant deel uitmaakt van het bestuur is ons lid van de RvC, de heer P. Kooij, toegevoegd als lid van de Raad van Toezicht van Stichting Woonkeus. Omdat Stichting Woonkeus gebruik maakt van de ICT diensten van Woningnet N.V. hebben de deelnemende corporaties ieder 100 aandelen in deze vennootschap genomen. De nominale waarde van deze aandelen bedraagt € 1.565. In verband met herstructureringsplannen van het oudere bezit is door Rhiant de B.V. Projectontwikkeling Algemeen Belang opgericht. Deze B.V. waarvan

JAARVERSLAG

onze Stichting enig aandeelhouder is, stelt zich ten doel het verwerven, vervreemden, laten bouwen, ontwikkelen en exploiteren van onroerende zaken en andere vermogensrechten. De directeur van Stichting Rhiant is tevens directeur van de B.V. Projectontwikkeling Algemeen Belang. In art. 10 van de statuten van Stichting Rhiant is vastgelegd dat directiebesluiten strekkende tot bepaling van de wijze waarop in de algemene vergadering van aandeelhouders van de B.V. Projectontwikkeling Algemeen Belang wordt gestemd, eveneens aan de goedkeuring zijn onderworpen van de Raad van Commissarissen. In het kader van de partiële vennootschapsbelastingplicht, welke met ingang van 1 januari 2006 voor toegelaten instellingen van kracht is geworden, is eind januari 2007 de zgn. Vaststellingsovereenkomst (VSO) gepresenteerd. Eind augustus 2007 heeft Rhiant gekozen voor Model 1 waarbij belaste activiteiten in deze of in een nog op te richten dochter-BV worden opgenomen. De hoogte van de nominale deelneming in de BV is € 18.000,00. Doordat de exploitatie nu volledig voor rekening van Rhiant komt, is de waarde van de deelneming in de BV dus weer op nominaal gesteld.

1.2

ONDERNEMINGSPLAN 2007-2009 ‘’RUIMTE VOOR WONEN’’

Ma at s c h ap p e l i j k O n d er n em er Rhiant is een private organisatie die zich begeeft op een concurrerende markt, initiatief toont, creatief inspeelt op de omgeving, risico accepteert en voortdurend aan het verbeteren en innoveren is.

Dit maakt Rhiant een echte ondernemer. Maar Rhiant onderneemt niet zomaar. Zij onderneemt in het publieke belang, waarbij begrippen als solidariteit, toegankelijkheid en gelijkheid de norm zijn. Wij proberen sociale problemen op te pakken en maatschappelijke doelen te bereiken. En dat alles zonder winstprikkel. Wij sturen namelijk niet op winst maar op maatschappelijke effecten. Onze winsten vloeien niet af, maar worden maatschappelijk geïnvesteerd. Dat maakt ons een maatschappelijke ondernemer. W o o n mar kt Rhiant is een financieel gezonde organisatie die op een klant- en marktgerichte wijze opereert in een bijzondere markt, de woonmarkt. De woonmarkt is een brede markt. Het gaat om prettig wonen en leven, je thuis voelen, je veilig voelen, je in de samenleving begeven. Ons doel is om door middel van inspanningen op het brede gebied van het wonen maatschappelijke en ruimtelijke problemen aan te pakken en te voorkomen. Op deze manier wil Rhiant een optimale leefomgeving bieden waarin een ieder zich thuis kan voelen. Sp eer p u n te n In de jaren 2007-2009 zal Rhiant zich dan ook vol overgave en op haar eigen wijze inzetten op verschillende aandachtsgebieden. Speerpunten hierbij zijn:  Leefbare wijken Een speerpunt binnen de genoemde aandachtsgebieden is het ontwikkelen van complete, mooie, veilige, leefbare en functionele woonwijken op verschillende plekken in Hendrik-Ido-Ambacht. Het gaat hierbij zowel om de nieuwbouw als om de bestaande wijken van Hendrik-IdoAmbacht.

15

16

JAARVERSLAG

Rhiant wil daarom gedifferentieerde, complete en levensloopbestendige wijken bouwen (een weerbare voorraad) waarin wonen, leren, werken, zorg en welzijn samenkomen. Rhiant zet in op veiligheid en leefbaarheid door het wijkbeheer uit te bouwen in het bestaande Hendrik-Ido-Ambacht en in de Volgerlanden en de samenwerking op het gebied van wijk- en buurtbeheer te vergroten.  Betaalbaarheid Rhiant biedt betaalbare woonruimte aan degenen die op de markt niet zelf aan woonruimte kunnen komen en biedt hen deze ruimten aan onder de marktwaarde. Daarom hanteert Rhiant een sociaal huurbeleid en realiseert zij in de nieuwbouwwijken onder andere betaalbare starters- en seniorenwoningen. 

Welbevinden voor alle doelgroepen Rhiant wil een kwalitatief hoogwaardig woonaanbod bieden, bestaande uit vastgoed en diensten die aansluiten bij de vraag van de klant. De huidige én de toekomstige klant. Onze klanten moeten in alle levensfasen bij ons terecht kunnen. Of je nu jong of oud bent, gezond bent of zorg nodig hebt. Dit houdt in dat Rhiant een gedifferentieerd woonaanbod moet bieden, waarbij bepaalde woningen (enkel of bij voorkeur) verhuurd worden aan een specifieke doelgroep. In het bijzonder richten wij ons op diegenen in de samenleving die het moeilijker hebben. Zij verdienen namelijk onze bijzondere aandacht. Hierbij vinden wij het belangrijk dat onze klanten keuzevrijheid hebben, zodat zij op een bij hun passende manier kunnen

wonen en leven (welbevinden) en wooncarrière kunnen maken. Voor senioren ontwikkelt Rhiant in velige wijken met voldoende voorzieningen levensloopbestendige woningen voorzien van Domotica. Ook ontwikkelt Rhiant nieuwe zorg- en welzijnsdiensten in samenwerking met andere maatschappelijke organisaties verenigd in de Woonzorgalliantie.  Maatschappelijk vastgoed Een complete wijk kent naast een verscheidenheid aan woningen ook een verscheidenheid aan voorzieningen. Daarom zal Rhiant zich richten op maatschappelijk vastgoed. Hierbij valt te denken aan het bouwen, verhuren en beheren van vastgoed voor onderwijs, welzijn, zorg en andere maatschappelijke functies.  Keuzevrijheid Rhiant staat er bekend om dat zij keuzevrijheid van haar klanten hoog in het vaandel heeft staan. De woonwinkel van Rhiant is opgezet om keuzevrijheid van klanten ten aanzien van hun keuken en badkamer te faciliteren. Ook heeft Rhiant een calculatiemodel uitgedacht wat al enkele jaren in de praktijk wordt toegepast. Het calculatiemodel is inmiddels uitgegroeid tot een compleet woonwinkel concept. Het woonwinkel-concept wordt onder de naam Wenswonen uitgevoerd en is een all-in-one concept. Collega corporaties geven aan dat ook zij volledige keuzevrijheid willen bieden aan hun klanten. Het is prettig en bijzonder om te ervaren dat het keuzeconcept dat zijn oorsprong vindt bij Rhiant, wordt overgenomen door collega corporaties. Bij Bevo in Gorinchem en Haagwonen in Den Haag is inmiddels een pilot gestart.

JAARVERSLAG

Op de website van Wenswonen (www.wenswonen.nu) is nadere informatie te vinden. Ook is te zien welke, in de markt hoog aangeschreven, partners zich verbonden hebben aan Wenswonen. • Milieu Rhiant heeft in 2007 haar milieubeleid vastgesteld. Hierin neemt duurzaamheid een belangrijke plek in. Maatregelen die in het milieubeleid benoemd worden, hebben onder andere betrekking op het gebruik van FSC hout, groene stroom, energiebesparing en papiergebruik. Deze maatregelen waren deels al in werking of zijn direct in 2007 in werking getreden. Zo wordt er door de afdeling onderhoud gewerkt met biologisch afbreekbare verfstoffen, gebruikt Rhiant hout uit duurzaam beheerde bossen, wordt in het kantoorpand en alle gemeenschappelijke ruimten in de woningcomplexen groene stroom geleverd en is dit jaarverslag gedrukt op papier met fsc certificering.

Ook is Rhiant momenteel druk bezig met het opstellen van energielabels voor het hele woningbezit. De labels (A t/m G) geven de energiezuinigheid van een woning aan zodat woonconsumenten beter inzicht krijgen in de energetische prestatie van een woning. In 2003 zijn van het bezit Energie Prestatie Adviezen opgesteld. Rhiant zal medio 2008 het gehele woningbezit voorzien hebben van een energielabel, op basis van de uitgebrachte Energie Prestatie Adviezen. Op basis van de labeling kan Rhiant haar energiebeleid verder uitwerken.

1.3

VERKLARING

Het Bestuur verklaart dat Rhiant uitsluitend werkzaam is geweest op het gebied van de volkshuisvesting en dat de in het verslagjaar 2007 bestede middelen

17

uitsluitend zijn aangewend in het belang van de volkshuisvesting. Bovendien verklaart het Bestuur dat de corporatie alleen woningen in eigendom heeft welke binnen het statutaire werkgebied vallen.

18

JAARVERSLAG

2. (KERN)VOORRAADBELEID: WERKZAAM IN HET BELANG VAN DE VOLKSHUISVESTING 2.1

SCHETS VAN DE PRIMAIRE DOELGROEP

De primaire doelstelling van woningcorporaties is het huisvesten van huishoudens die niet of onvoldoende in staat zijn in hun eigen woonbehoeften te voorzien. Het gaat hier om huishoudens met een belastbaar jaarinkomen tot € 27.950,00 of in geval van alleenstaanden tot € 20.600,00. Het huisvesten van deze primaire doelgroep zal voor een groot deel binnen de bestaande woningvoorraad plaats moeten vinden. Ook willen wij alle mogelijkheden benutten om nieuwbouw ook voor deze doelgroep beschikbaar te houden. Wij trachten dit te bereiken door middel van combinatieprojecten van koop en huur en (vervangende) nieuwbouw op eigen grond, waardoor de grondprijzen laag kunnen blijven. Een sociaal aanvaardbaar grondbeleid van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht kan bijdragen tot het realiseren van betaalbare nieuwbouw.

2.2 STANDGEGEVENS VOLGENS DEFINITIE VAN HET RIJK (BBSH, ARTIKEL 13, LID 3) Opmerking: De gedefinieerde huurprijzen betreffen de kale huurprijs. Omschrijving Goedkoop Betaalbaar Duur

Definitie (€) (< 339,08) (< 520,12) (> 520,12)

01-01-07 200 1249 231

Totaal

1680

% 11,9 74,3 13,8

Definitie (€) (< 339,08) (< 520,12) (> 520,12)

31-12-07 216 1265 172

100

1653

% 13,1 76,5 10,4 100

2.3 STROOMGEGEVENS H u u r v er h o g in g 2 007 Omschrijving Voorraad per 01-01-2007 Nieuwbouw Sloop Verkoop/aankoop Splitsing/samenvoeging Verbetering Huursombeleid Aanpassing definitie Voorraad per 01-01-2008

Goedkoop 200 3

Betaalbaar 1249 12

Duur 231

Totaal 1680 15

-/- 42

-/- 42

-/- 5

-/- 2

7

18

6

-/-24

216

1265

172

1653

JAARVERSLAG

Het nieuwe kabinet heeft het wetsvoorstel Modernisering Huurbeleid ingetrokken en heeft de huurbeleid gekoppeld aan de inflatie. De maximale huurverhoging per 1 juli 2007 is dus gelijk aan de inflatie over 2006 namelijk 1,1%. Rhiant heeft voor alle woningen een huurverhoging toegepast van 1,1%. U i tgan gs pu n t e n h u u r b eleid 2007 Rh i an t De uitgangspunten zijn zoals hiervoor beschreven conform de circulaire MG 2007-01. De huurdersraad is akkoord met het gevoerde huurbeleid.

2.4 BEZWAARSCHRIFTEN In 2007 zijn geen bezwaarschriften tegen de aangezegde huurverhoging ingediend.

2.5 REGLEMENT VERHUISKOSTENVERGOEDING In overleg met de huurdersraad is een reglement opgesteld waarin afspraken zijn vastgelegd inzake vergoedingen welke door Rhiant worden betaald bij verhuizing van huurders vanwege renovatie of sloop van hun woning. Dit reglement is ook toegepast bij het sociaal plan dat in het verslagjaar is overeengekomen met de bewonerscommissie van de Graaf Willemlaan en Tesselschadestraat (plan van Godewijck).

19

20

JAARVERSLAG

3. KWALITEITSBELEID: KWALITEIT VAN DE WOONGELEGENHEDEN 3.0 STRATEGISCH VOORRAAD BELEID 2006-2025 ‘’WONEN IN HENDRIK-IDO-AMBACHT’’ A c h ter g r on d Het aantal ouderen en alleenstaanden neemt toe, de huishoudens worden kleiner, de consument vraagt om steeds meer ruimte en comfort. Ook op de woningmarkt in Hendrik-Ido-Ambacht zien we dat de woonwensen veranderen en dat mensen steeds meer kiezen voor ruimte en kwaliteit. In het woningbezit tekenen zich hier en daar delen af die qua vorm, uitrusting en indeling steeds minder voldoen aan de wensen van de woningzoekenden. Op dit moment is er van leegstand geen sprake, maar duidelijk is wel dat verhuurders moeten nadenken over de positie van hun woningbezit vooral nu er in De Volgerlanden veel nieuwe, kwalitatief hoogwaardige woningen worden gebouwd. Tegen deze achtergrond heeft Rhiant (met ongeveer 1724 verhuureenheden de grootste verhuurder in Hendrik-IdoAmbacht) een strategisch voorraadbeleid (tot 2025) opgesteld. M a a tr eg el e n Met een gedifferentieerd huurbeleid, aan- en verkoop van woningen, sloop, nieuwbouw, onderhoud en verbetering gaat Rhiant het woningaanbod beter afstemmen op de veranderende marktvraag. Hiertoe zijn alle complexen beoordeeld op verhuurbaarheid en marktperspectief, waarna er voor ieder complex

is aangegeven wat er de komende jaren mee moet gebeuren. De financiële ruimte is bij het opstellen van de veranderopgave steeds een randvoorwaarde geweest. Dit betekent dat de maatregelen ook financieel uitvoerbaar zijn. Samenvattend komen de maatregelen neer op: 1. Sloop van 307 woningen, nieuwbouw van 488 huurwoningen (270 in De Volgerlanden en 218 in de herstructureringsgebieden) en verkoop van 63 huurwoningen; 2. 120 extra jongerenwoningen (voornamelijk te kleine seniorenwoningen die snel aan populariteit verliezen); 3. Investeren in de leefbaarheid (sociaal en fysiek); 4. Investeren in de kwaliteit van 200 eengezinswoningen (voornamelijk vergroten en verbeteren van de woonruimte).

JAARVERSLAG

21

G evo l g e n Genoemde maatregelen leiden in 2025 tot een toegenomen woningvoorraad, een kleiner aandeel eengezinswoningen, een kleiner aandeel goedkope etagewoningen zonder lift, een sterk gegroeid aandeel betaalbare en levensloopbestendige appartementen en een groter aandeel appartementen met lift die geschikt zijn voor de huisvesting van senioren (inclusief zorg). De conclusies van het voorraadbeleid sluiten aan bij de conclusies van het woningbehoefteonderzoek dat de gemeente heeft uitgevoerd in 2006. Cy c l i s c h b e l e i d De voorgestelde maatregelen kennen een doorlooptijd van 20 jaar. Dit betekent dat van overhaaste ingrepen geen sprake is en dat er bovendien alle ruimte is om, waar nodig en onderbouwd met nieuwe inzichten, andere maatregelen te treffen. Elke 4 jaar wordt het beleid door Rhiant geëvalueerd en daar waar nodig bijgesteld. Lo c at i e s Om het Strategisch Voorraad Beleid van Rhiant in een breder perspectief te plaatsen heeft Rhiant in samenwerking met Stedenbouwkundig Bureau SAB een stedenbouwkundige visie op de gehele gemeente Hendrik-Ido-Ambacht opgesteld. In deze visie wordt ingegaan op elf concrete ontwikkellocaties in Hendrik-IdoAmbacht; Krommeweg/Nebiprofa-terrein, Adm. De Ruyterlaan, Weteringsingel-Van Galensingel, Dorp, Dorpsstraat, Petrakerk, Beatrixsingel, Graaf Willemlaan, PC Hooftsingel, Halfweg en de Jan Wissenslaan.

3.1

SCHETS VAN DE WONINGBEHOEFTE

A. Rhiant neemt deel aan een regionaal aanbodmodel (Stichting Woonkeus Drechtsteden). Op de 109 in de woonkrant en internet verschenen mutatiewoningen is per woning gemiddeld door 92 woningzoekenden gereageerd. De volgorde van toewijzing wordt bepaald door een combinatie van woonduur en inschrijftijd. Vanuit deze factoren wordt een puntenaantal berekend. De gemiddelde aantal punten van de kandidaten, die de leegkomende woningen accepteerden, bedroeg 40,8. Door de nog steeds stijgende prijzen van koopwoningen en vertragingen in de start van een aantal bouwprojecten in de regio, is de druk op de huurmarkt echter nog steeds groot. Bij de Stichting Woonkeus Drechtsteden

waren op 31 december 2007, ca. 15.000 woningzoekenden ingeschreven, waarvan 1.369 uit Hendrik-Ido-Ambacht.

3.2 A. Nie u wb ou w: Uitgangspunt van beleid is het bouwen van woningen, die zo goed mogelijk aansluiten bij de vraag of de behoefte. Bouwen voor de primaire doelgroep is, gelet op de hoge aanvangshuur (zonder forse onrendabele top) niet of nauwelijks meer mogelijk. Er is een grote behoefte aan woningen voor ouderen. Met het bouwen daarvan kan de doorstroming worden bevorderd. Om de nieuwbouw (die nodig blijft om in de grote woningbehoefte te voorzien) zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de bestaande woonwensen, streeft Rhiant naar het bouwen van woningen met behoorlijke afmetingen.

22

JAARVERSLAG

Daardoor kunnen deze woningen in principe voor meerdere doelgroepen dienen. Bij het realiseren van ouderenwoningen is aanpasbaar bouwen uitgangspunt, bij nieuwbouw van andere woningen worden zoveel mogelijk elementen uit aanpasbaar bouwen meegenomen. In 2007 zijn 15 nieuwbouwwoningen opgeleverd van deelplan 4.1 in de Vinexlocatie de Volgerlanden. In dit deelplan wordt gebouwd: • 17 eengezinswoningen huur • 80 meergezinswoningen huur, incl. 6 woningen voor starters • 22 eengezinswoningen sociale koop • 7 eengezinswoningen vrije sector koop • 1 recreatieruimte Het verwachte tekort van project 4.1 wordt in mindering gebracht op de voorziening in het jaar van oplevering. B. Sl o o p : In 2007 is de sloop voltooid van 136 huurwoningen en 15 particuliere woningen en bedrijfspanden in de wijk Oostendam. Voor deze herstructureringswijk zijn inmiddels plannen ontwikkeld voor de bouw van 77 huur-, 81 koopwoningen en 9 MGE-woningen. De bouw is begin 2008 van start gegaan. De te bouwen huurwoningen bestaan uit: • 18 eengezinswoningen • 12 grondgebonden seniorenwoningen • 17 senioren appartementen • 30 zorgappartementen C. Aank oop: In het kader van de hierboven vermelde herstructurering zijn in 2007 door Rhiant, in samenwerking met de Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht, 9 woningen, 10 woon/winkelpanden en een aantal garages aangekocht.

Deze panden en garages zijn inmiddels gesloopt om plaats te maken voor het nieuwe plan Oostendam. Aan de Onderdijk is nog een woning aangekocht welke tijdelijk wordt verhuurd. Onderzocht wordt of op deze plaats nog een kleine uitbreiding van het nieuwe plan Oostendam kan worden gerealiseerd. D . V er k o op : Na de fusie in 1999 met de Woningstichting H.I. Ambacht is besloten tot verkoop over te gaan van een aantal huurwoningen in de duurdere sector. De slechte financiële positie van de voormalige Woningstichting H.I. Ambacht, de op dat moment moeilijke verhuurbaarheid van de duurdere huurwoningen en de te verwachten financiële inspanningen ten behoeve van de bouw in de Vinex-locatie De Volgerlanden, heeft er toe geleid dat tot en met 2006, 46 woningen zijn verkocht. Het betreft woningen uit twee complexen: • 57 woningen aan de Breedeweer en Ring • 31 woningen aan de v.d. Burghstraat en v.d. Lekstraat Deze woningen zijn in eerste instantie aan de zittende huurders aangeboden tegen een verkoopprijs van 90% van de economische waarde van de woning in lege staat. Mutatiewoningen zijn op de vrije markt verkocht tegen de geldende economische waarden. Ook uit de uitkomsten van het Strategisch Voorraad Beleid blijkt dat een snelle verkoop van de resterende 42 woningen noodzakelijk is om de doelen in dit beleidsplan te kunnen verwezenlijken en de financiële positie van Rhiant te versterken.

Eind februari 2007 heeft het Ministerie van VROM toestemming gegeven om deze woningen aan een lokale belegger te verkopen. E. V e r b e te r in g : Uitgangspunt bij het onderhoud aan woningen is het behouden van het oorspronkelijke kwaliteitsniveau en het wegnemen van technische gebreken. Bij mutatiewoningen wordt indien noodzakelijk centrale verwarming aangelegd, de douche gemoderniseerd en isolerende beglazing geplaatst. Ook zittende huurders kunnen deze woningverbeteringen laten uitvoeren. In onze woonwinkel kunnen (toekomstige) huurders voor een nieuwe of te renoveren keuken en/of douche ruimte, een keuze kunnen maken uit een groot assortiment keukenkastjes, aanrechtbladen, inbouwapparatuur, tegels, kranen en overige accessoires. F. e n G . O n d e r h ou d : De Technische Dienst beschikt over een onderhoudsplanning voor het planmatig uit te voeren onderhoud over de periode 2008 t/m 2017. De eerste 3 jaar van deze begroting zijn goed in beeld. De maatregelen in de jaren 4 tot en met 6 worden zo nauwkeurig mogelijk gepland, maar kunnen zonodig wijzigen. Vanaf het 7e jaar worden de maatregelen gepland aan de hand van de theoretische levensduur van de bouwdelen. Jaarlijks wordt 1/3 van het woningbezit geïnspecteerd om de noodzaak voor het uitvoeren van maatregelen te toetsen. Op basis van deze methodiek is een helder beeld van de aard en urgentie van het uit te voeren onderhoud de komende 10 jaar. Bij het klachten- en mutatieonderhoud wordt gewerkt met normen.

JAARVERSLAG

Planmatig onderhoud Het planmatig onderhoud 2007, inclusief contractonderhoud, is begroot op € 1.792.000. De realisatie in 2007 van het planmatig onderhoud, inclusief contractonderhoud, is € 1.724.072. Overzicht uitgevoerd Planmatig Onderhoud in 2007 Complex 108 111 114 115 117 170 201 203 204 205 206 208 209 301 302 304 305 306 307 308 309 310 311 401

Uitgevoerde werkzaamheden Schoorstenen hersteld Schilderbeurt Keuring CV ketels, aanpassen waslijnvoorzieningen, reinigen dakventilatoren, controleren noodverlichting, doorspuiten riolering en ophalen tegelbestrating Vlizotrappen vervangen, keukenrenovatie en ophalen tegelbestrating Ophalen tegelbestrating Sluitwerk garagedeuren vervangen en ophalen tegelbestrating Schilderbeurt en ophalen tegelbestrating Schilderbeurt Schilderbeurt gedeelte van complex, doorspuiten riolering en reinigen dakventilatoren Doorspuiten drainage en kolken en ophalen tegelbestrating Elektrakeuring en herstellen gevelwerk Elektrakeuring, reinigen dakventilatoren, controleren noodverlichting en keuring brandbeveiligingsinstallatie Elektrakeuring, ventilatieboxen reinigen en ophalen tegelbestrating Schoorstenen hersteld en dakramen vervangen Voegwerk hersteld, dakkapellen hersteld, elektrakeuring, controle gasleiding, keukenrenovatie, badkamerrenovatie en toiletrenovatie Dakkapellen hersteld, dakramen vervangen, keukenrenovatie, toiletrenovatie en ophalen tegelbestrating Elektrakeuring, keukenrenovatie, toiletrenovatie en badkamerrenovatie Elektrakeuring, dakbedekking gedeeltelijk vervangen, reinigen dakventilatoren Aanpassen mechanische ventilatie, toiletrenovatie en badkamerrenovatie Dakramen vervangen CV ketels vervangen en dakbedekking vervangen Elektrakeuring, aanpassing politiekeurmerk, keukenrenovatie en kolken doorspuiten Aanpassing politiekeurmerk en reinigen ventilatieboxen Dakramen vervangen

In het planmatig onderhoud 2007 zijn een aantal posten niet uitgevoerd maar zijn doorgeschoven of vervallen.

23

24

JAARVERSLAG

Het gaat om een totaalbedrag van € 221.511. In het planmatig onderhoud 2007 zijn een aantal niet begrote werkzaamheden uitgevoerd. Tevens is er onvoorzien meerwerk uitgevoerd. Het gaat om een totaalbedrag van € 286.000. Het netto resultaat van het uitgevoerde planmatig onderhoud van 2007 (begroting – realisatie) is € 67.928 positief. Begroting 2007 € 1.792.000 Niet uitgevoerd: -/ € 221.511 Gerealiseerd in 2007 -/- € 1.724.072 Niet begroot/onvoorzien: € 286.000 Aanbestedingsresultaat: € 132.417 Voordelig netto resultaat € 67.928 incl. vervallen c.q. onvoorziene posten

C V ke te ls CV ketels worden in principe vervangen op klacht, uitzondering hierop is de collectieve vervanging van de CV ketels in complex 309. In 80% van de ketels was CO2 lekkage geconstateerd waarna alle 68 CV ketels in het complex zijn vervangen, kosten ten laste van planmatig onderhoud circa € 94.000. Het MT heeft 8 mei 2007 ingestemd met deze overschrijding. In de begroting- realisatie is goed zichtbaar dat de begrotingsregels post onvoorzien per complex vaak en flink worden overschreden. Op post onvoorzien worden werkzaamheden geboekt die niet begroot zijn. Ervaring is dat deze post jaarlijks wordt overschreden omdat er in de begroting te lage aannames zijn gedaan. In de begroting voor de komende jaren wordt deze post afgestemd op ervaringscijfers uit het verleden.

JAARVERSLAG

Niet p l an mat i g on d er h o u d Het niet planmatig onderhoud 2007 is totaal begroot op € 406.000 Dit is als volgt onderverdeeld: • klachtenonderhoud : € 265.000 • cv-ketels vervangen :€ 21.000 • mutatieonderhoud : € 120.000 K la c h t e n on de rh ou d Bij klachtenonderhoud worden onderhoudsnormen gehanteerd. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen eengezinswoningen, meergezinswoningen, garages en bedrijfsruimten. De onderhoudsnormen zijn vastgesteld op basis van ervaringscijfers uit het klachtenonderhoud. De normbedragen voor klachtenonderhoud per eenheid zijn: • eengezinswoningen :€ 176,51 • meergezinswoningen :€ 100,85 • garages :€ 26,27 • bedrijfsruimten :€ 100,85 Voor de complexen 108 en 201 zijn de normbedragen verhoogd wegens de slechte staat van de kozijnen en de uitgestelde schilderbeurt. Voor complex 109 is wegens de geplande sloop het normbedrag verhoogd. In de complexen 108, 111, 112, 113 en 203 zijn de normbedragen verhoogd omdat het regelmatig voorkomt dat er delen van de houten beganegrondvloer vervangen moeten worden. Afwijkingen (totaal bedragen per woning): • complex 108 :€ • complex 109 :€ • complex 111 :€ • complex 112 :€ • complex 113 :€ • complex 201 :€ • complex 203 :€

435,04 246,90 192,28 193,31 213,30 500,00 193,32

25

Het klachtenonderhoud 2007 is begroot op totaal € 286.000 (inclusief BTW). Dit bedrag is als volgt opgebouwd: • Begroting Klachtenonderhoud 2007 : € 265.000 • Begroting cv-ketels vervangen :€ 21.000 De realisatie van het klachtenonderhoud (inclusief het vervangen van cv-ketels) is in 2007 totaal € 411.261. Begroting 2007 € 286.000 Gerealiseerd in 2007 -/- € 411.261 Netto overschrijding € 125.261

gekeken naar complexen die binnen afzienbare tijd gesloopt worden. Hiervan wordt zowel de mutatiegraad als het normbedrag apart bepaald.

Van de overschrijding is € 56.000 veroorzaakt door het renoveren van keukens, badkamers en toiletten in complexen waarvoor in de begroting van het planmatig onderhoud niets is opgenomen.

Het mutatieonderhoud 2007 is begroot op totaal € 120.000,00 (inclusief BTW). In de begroting is uitgegaan van 126 woningmutaties en 3 garagemutaties.

Er zijn 33 CV ketels op klacht vervangen, dit zijn er 12 stuks meer dan de begrote 21 stuks, overschrijding € 18.000. Het vervangen van individuele cv-ketels gebeurt als de kosten voor reparatie te hoog zijn in relatie tot de nog resterende theoretische levensduur. Uitzondering hierop is de collectieve vervanging van de CV ketels in complex 309, zie planmatig onderhoud. A a n ta l klach te n In 2007 zijn 2.881 klachten geregistreerd, gemiddelde kosten per klacht € 142,45 en 1,6 per woning. Gemiddelde kosten klachtenonderhoud per woning zijn € 228,00 en zijn daarmee fors hoger dan begroot. M u ta tie on d e r h ou d Bij mutatieonderhoud wordt een normbedrag per mutatie aangehouden. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen woningen en garages. Daarnaast wordt

De normbedragen zijn als volgt: • woningen :€ • garages :€

977,00 63,00

De mutatiegraad voor 2007 is geprognosticeerd op 6%. Voor de complexen 109, 114 en 204 is de gehanteerde mutatiegraad 10%.

De realisatie van het mutatieonderhoud in 2007 is € 145.936. Begroting 2007 Gerealiseerd in 2007 Netto overschrijding

€ -/- € €

120.000 145.936 25.936

Van de overschrijding is € 5.064 veroorzaakt door niet begrote keuken- en badkamerrenovaties in gemuteerde woningen. Daarnaast zijn er 14 woningen meer gemuteerd dan begroot (140 versus 126). Uitgaande van het gemiddelde bedrag per mutatie (€ 977,00) gaat het hierbij om een bedrag van bijna € 14.000. Gemiddeld bedrag per uitgevoerde mutatie in 2007 is € 1.400. Aan p assin g e n tr e e s IJdenhove e n V an Asse n d e lf tg aa rde ( com p le x 1 1 4) In 2007 is gestart met het aanpassen van de entrees van de 4 appartementenblokken van complex 114. De entrees worden

26

JAARVERSLAG

vergroot en voorzien van een ronde overstekende luifel met een moderne uitstraling. In de entrees is de voormalige containerruimte veranderd in een opstelplaats voor scootmobiels. De werkzaamheden worden begin 2008 opgeleverd. Kosten voor deze aanpassing is circa € 220.000 inclusief BTW en wordt geactiveerd. H. Woningaanpassing: Aanpasbaar bouwen is bij de realisatie van ouderenwoningen het uitgangspunt. Ook bij de nieuwbouw van andere woningen worden elementen uit het aanpasbaar bouwen verwerkt. Datzelfde geldt, voor zover financieel haalbaar, ook bij grootonderhoud of bij een opknapbeurt van een complex woningen.

I. Nevenactiviteiten: Het beleid ten aanzien van nevenactiviteiten is er niet op gericht op allerlei terreinen bezig te willen zijn. Zoals hiervoor reeds vermeld, worden in opdracht van de Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht WMO-aanpassingen aan woningen uitgevoerd. Ook heeft Rhiant een ondersteunende taak bij de uitvoering van de gemeentelijke subsidieregeling voor het dorpsvernieuwingsplan Hoge Kade, Kerkstraat en Dorpsstraat, waarbij wij op afgesproken momenten technische inspecties uitvoeren en op basis daarvan, in overleg met de Gemeente, subsidies betaalbaar stellen.

3.3 KWALITEITSTHEMA’S De gemeente Hendrik-Ido-Ambacht en Rhiant, hebben de samenwerking op het gebied van woningaanpassingen in het kader van de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) d.m.v. aangepaste procedures verder gestroomlijnd waardoor de woningen sneller aanpasbaar gemaakt kunnen worden. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning heeft als uitgangspunt dat ouderen en gehandicapten zo lang mogelijk zelfstandig blijven en kunnen deelnemen aan het sociale en maatschappelijke leven. Daartoe voorziet de WMO onder andere in woonvoorzieningen aan inwoners die daarvoor in aanmerking komen. Deze woningaanpassingen worden gefinancierd door de gemeente. De corporatie draagt in haar woningen zorg voor de uitvoering van de aanpassingen. Te denken valt aan het aanpassen van de badkamer of het aanbrengen van een traplift.

Bij het voorbereiden c.q. realiseren van nieuwbouwplannen wordt intensief aandacht besteed aan de eisen / voorschriften met betrekking tot: • aanpasbaar bouwen • duurzaam bouwen • aspecten van sociale veiligheid • woningcomfort • FSC hout Ten aanzien van te realiseren seniorenc.q. ouderenwoningen wordt er naar gestreefd de woningen te bouwen volgens de eisen van het zgn. seniorenlabel. Met betrekking tot de eisen van goedkoop dan wel betaalbaar bouwen, verwijzen wij naar het vermelde omtrent onze primaire doelgroep.

JAARVERSLAG

3.4 LEEFBAARHEID, BUURTBEHEER EN WIJKGERICHT WERKEN Rhiant stelt niet alleen hoge eisen aan haar woningen, maar ook aan de woonomgeving. De omgeving moet schoon, heel en veilig zijn met voldoende voorzieningen. Rhiant zet zich in voor leefbare wijken en buurten. Dit uit zich in verschillende zaken: Interdisciplinair leefbaarheidoverleg Rhiant voert samen met andere maatschappelijke organisaties (zoals jeugdzorg, politie, maatschappelijk werk en gemeente) geregeld overleg over belangrijke leefbaarheidzaken in HendrikIdo-Ambacht. Door dit overleg kunnen problemen daadkrachtiger opgelost worden.

sproken. Ook met de politie zijn goede afspraken gemaakt ten aanzien van het nemen van maatregelen indien Rhiant in sommige gevallen niet verder komt. Ook in de nieuwe wijk Oostendam en de Volgerlanden zal een wijkbeheerder worden aangesteld. Stimuleringsbijdrage Leefbaarheid Voor 2007 is een budget beschikbaar gesteld om initiatieven van bewoners te ondersteunen welke tot doel hebben de leefbaarheid in de wijken te bevorderen. Dit kan door de kwaliteit van de woonomgeving te verbeteren, speelmogelijkheden en opvang voor de jeugd verder te ontwikkelen, ontmoetingsruimten voor senioren te realiseren, enz. Hiervoor is een reglement opgesteld en de bewoners worden gestimuleerd om hiertoe initiatieven te ontwikkelen.

Huismeester Rhiant heeft voor verschillende complexen een huismeester aangesteld. De huismeester houdt de complexen scherp in de gaten zodat er zo min mogelijk overlast is voor de bewoners. Zo spreekt hij bewoners aan die overlast veroorzaken (bijvoorbeeld vervuiling, geluid, stank) en zoekt met hen oplossingen. De huismeester reikt bovendien tips aan om een gezonder leefklimaat te bereiken.

Beveiliging Alle bewoners zijn in de gelegenheid gesteld om hun woningen te beveiligen. Dat betekent dat de bewoners veilig hang- en sluitwerk kunnen aanschaffen tegen inkoopprijs en Rhiant er voor zal zorgdragen dat het hang- en sluitwerk gratis wordt aangebracht. Tevens zal Rhiant in samenwerking met de bewoners trachten zorg te dragen voor verlichting in de achterpaden.

Wijkbeheer/leefbaarheid In de wijken in Hendrik-Ido-Ambacht waar Rhiant bezit heeft, is voor onze wijkbeheerder de leefbaarheid een belangrijk aandachtspunt. Zo let de wijkbeheerder onder andere op het aanzicht van de wijken en buurten. Bewoners die grofvuil laten rondslingeren of hun auto in de voortuin parkeren worden hierop aange-

3.5 WONEN ZORG EN WELZIJN Wonen Zorg en Welzijn is een belangrijk aandachtspunten van Rhiant. Dit blijkt uit het beleidsplan Wonen Zorg en Welzijn, uit het Ondernemingsplan en uit het Strategisch Voorraad Beleid van Rhiant.

27

28

JAARVERSLAG

Rhiant ontwikkelt levensloopbestendige wijken en woonzorgzones. Levensloopbestendige wijken of woonzorgzones zijn wijken waar mensen zelfstandig kunnen blijven wonen, ook als zij beperkingen gaan ervaren vanwege ouder worden of handicap. Juist in die levensfase hoeven zij niet te verhuizen uit hun sociale omgeving. Concreet heeft Rhiant in 2007 grote stappen gezet in de richting van de realisatie van een levensloopbestendig Hendrik-Ido-Ambacht: • Zo is Rhiant gestart met de bouw van de nieuwe wijk Oostendam alwaar in 2008 een nieuwe levensloopbestendige wijk zal verrijzen. Hierin zullen 30 verzorgd-wonen plaatsen gerealiseerd worden en verschillende seniorenwoningen in de huur- en de koopsfeer. • Tevens is Rhiant druk bezig met de planvorming voor het zorgcentrum in

het centrumdeel van de wijk de Volgerlanden. De volgende zorg- en welzijnspartners zal Rhiant daar onderdak bieden: Stichting Gezondheidscentrum De Volgerlanden, Centrum voor Tandheelkunde, De Blije Borgh, de Stichting Gecoördineerd Ouderenwerk, Stichting Philadelphia Zorg en de Swinhove Groep. Deze partijen hebben in 2006 een samenwerkingsovereenkomst getekend. • Verder is het project het Volgerkwartier in de Volgerlanden in uitvoering. Hier ontwikkelt de VOC, in opdracht van Progrez en Rhiant, in totaal 162 woningen, waarvan 134 in de sociale huur- en koopsfeer en 28 koopwoningen voor de vrije markt. Het project is erg gevarieerd. Zo worden er ook seniorenwoningen, welke voldoen aan de eisen van Woonkeur, een ontmoetingsruimte en jongerenwoningen gebouwd. Het aandeel van woningcorporatie Rhiant in dit plangebied is circa 80%.

Rhiant zal voor de woningen in dit project een wijkbeheerder zal aanstellen. De nieuwe, kwalitatief hoogwaardige woningen in het Volgerkwartier, passen goed in het Strategisch Voorraad Beleid van Rhiant. Dit beleid heeft Rhiant opgesteld omdat zij de woonmarkt in Hendrik-Ido-Ambacht ziet veranderen. Het aantal ouderen en alleenstaanden neemt toe, de huishoudens worden kleiner en de consument vraagt om steeds meer ruimte en comfort. W oon z or g allian tie : Rhiant is medeoprichter van de Woonzorgalliantie (opgericht in 2004), welke bestaat uit diverse aanbieders van wonen, zorg en welzijn (Albert Schweitzer Ziekenhuis, De Blije Borgh, Forta, GOW, De Grote Rivieren, De Lichtkring, Philadelphia, Rhiant, SGZZH (locatie Nebo), De Stromen/Opmaat, Swinhove Groep, Internos, Syndion, Salza en SWOZ). De leden van de Woonzorgalliantie zijn stuk

JAARVERSLAG

voor stuk maatschappelijke organisaties zonder winstbejag die lokaal zeer goed geworteld zijn. Binnen de alliantie is veel kennis en ervaring aanwezig over de lokale problematieken en mogelijke oplossingen. De doelstelling van de Woonzorgalliantie is een belangrijke bijdrage leveren aan een sluitend aanbod van wonen, zorg en dienstverlening in woonzorgzones voor bewoners van Zwijndrecht en HendrikIdo-Ambacht. Hierbij staan begrippen als keuzevrijheid, kwaliteit en betrokkenheid centraal. In de Woonzorgalliantie stemmen partijen beleid op elkaar af, zodat de keten van zorg- en welzijn gewaarborgd wordt. Vanuit deze visie heeft de Woonzorgalliantie een woonzorgwelzijnsplan opgesteld voor Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht. Hierbij wordt aangesloten bij reeds bestaande initiatieven. De uitvoering van dit plan is inmiddels in

volle gang. In de concrete realisatie van woonzorgzones hebben partijen elkaar gevonden en zullen zij elkaar blijven vinden.

29

ondersteuning en welzijnsactiviteiten. Zorg blijft geregeld in de zorgverzekeringswet (cure) en de AWBZ (care).

Echter, de omgeving staat niet stil want op 1 januari 2007 is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in werking getreden. Deze wet regelt de ondersteuning en begeleiding die het mensen mogelijk moet maken om volwaardig aan de maatschappij deel te nemen. Ook komt de verantwoordelijkheid voor lichtere zorg en ondersteuning meer bij de burger zelf te liggen. Wat je nog zelf kan organiseren, moet je zelf doen. Tegelijkertijd komt een aantal andere (delen van) wetten en subsidieregelingen te vervallen.

De WMO heet een participatiewet. De naam participatiewet hangt samen met het doel van de wet: het bevorderen van maatschappelijke participatie van burgers. De WMO beoogt het meedoen van alle burgers aan alle facetten van de samenleving, al dan niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Het eindperspectief van de WMO is een civil society waarin burgers bereid en in staat zijn hun eigen problemen aan te pakken, ondersteund door een samenhangend lokaal beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning en op aanpalende terreinen.

De wet moet een duidelijk onderscheid maken tussen maatschappelijke ondersteuning enerzijds en zorg anderzijds. De WMO staat dus voor maatschappelijke

Het belang van de wet ligt vooral in de kans om de samenwerking tussen wonen, zorg en welzijn op lokaal niveau te versterken. Gemeenten krijgen de

30

JAARVERSLAG

regierol voor een samenhangend beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning. Maar het zijn de burgers en de maatschappelijke partners die de ondersteuning moeten bieden. Daarom heeft de Woonzorgalliantie in 2007 haar visie ten aanzien van de WMO uiteengezet. In deze visie zijn de gezamenlijke ideeën omtrent het meedoen, een belangrijke term binnen de WMO, geformuleerd. Ook wordt ingegaan op de vraag hoe de Woonzorgalliantie de civil society kan faciliteren en worden uitgangspunten geformuleerd ten aanzien van samenwerken en de WMO. Uiteraard bevat ook deze visie van de Woonzorgalliantie een uiteenzetting van concreet geformuleerde doelen (initiatieven). In 2008 zal Rhiant samen met de andere partijen verenigd in de Woonzorgalliantie deze initiaitieven oppakken.

3.6 PRESTATIEAFSPRAKEN Rhiant werkt in de regio Drechtsteden samen met andere corporaties (Forta, Progrez, Tablis, Westwaard Wonen, Woonbron en Interstede) en gemeenten. Zo hebben deze partijen samen regionale prestatieafspraken (op het gebied van bouwen, doelgroepen, woonruimteverdeling) gesloten voor zowel de korte als de lange termijn. De partijen bedienen in afstemming met elkaar de markt. De samenwerking tussen de partijen breidt zich uit en zal zich in de toekomst naar verwachting nog verder uitbreiden. In 2006 is, zoals was afgesproken, gestart met de herijking van deze afspraken. Onderwerpen zijn: De regionale opgave lange termijn, sociale voorraad, flexibiliteit, kwaliteitseisen nieuwbouw-

woningen, herstructurering en voorzieningen, Wonen, zorg en welzijn voor mensen met een functiebeperking, bijzondere doelgroepen, zeggenschap en keuzevrijheid, woonruimteverdeling, huurbeleid, lokale afspraken, financiële spelregels, procesafspraken en de opgaven per partij. In 2007 zijn de herijkte afspraken door de partijen ondertekend.

3.7 OVERLEG GEMEENTE HENDRIK-I-AMBACHT Er vindt periodiek bestuurlijk overleg plaats met de Wethouder Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting. In 2007 heeft dit overleg twee keer plaatsgehad en is over diverse onderwerpen gesproken zoals: • • • • • • • •

Prestatieafspraken (concept) Wonen, Zorg en Welzijn en de WMO Voortgang diverse projecten Leegstandswet locatie Van Godewijck Huisvesting Hospice Visie op Ambacht Gemeentelijke toekomst- en structuurvisie Uitnodiging Gemeenteraad

Tevens is op ad-hoc basis overleg gevoerd met de Wethouder Maatschappelijke Zaken (zorg, welzijn en onderwijs). Op 8 november 2007 heeft het gemeentebestuur van H.I.-Ambacht een bezoek gebracht aan Rhiant. Na een presentatie over het ondernemingsplan, het strategisch voorraadbeleid en de door Rhiant opgestelde Visie op Ambacht, heeft het gezelschap met een touringcar een bezoek gebracht aan diverse bestaande-, nieuwbouw- en ontwikkellocaties in de gemeente.

JAARVERSLAG

31

4. VERHUURBELEID: VERHUREN VAN DE WONINGEN 4.1

SCHETS VAN BELEIDSKADER

In Hendrik-Ido-Ambacht geldt de huisvestingsverordening, waarbij tot een huur van € 621,78 een huisvestingsvergunning nodig is. Middels het regionale aanbodmodel, ondergebracht in de Stichting Woonkeus Drechtsteden, worden alle vrijkomende woningen geadverteerd op internet, waarop de reeds geregistreerde woningzoekenden kunnen reageren. Ook kunnen woningzoekenden het aanbod van vrijkomende woningen ontvangen door zich te abonneren op de Digizine, een digitale versie van de woonkrant. Ook in ons kantoor kunnen woningzoekenden terecht om het wekelijkse aanbod van alle mutatiewoningen in te zien en met een hiervoor beschikbare computer ook direct te reageren. De corporaties dragen zelf zorg voor de intake en verdere (administratieve) werkzaamheden.

4.2 WONINGAANBOD Aantal • Leegstand per 1 januari 2007 1 • Vrijgekomen 178 • Aantal verhuringen 128 • Uit verhuur genomen i.v.m. verkoop 42 • Uit verhuur genomen i.v.m. sloop 8 • Leegstand per 31 december 2007 9

4.3 VERHURINGEN

4.5 HUURTOESLAG

De voorgeschreven overzichten van de verhuringen volgens het BBSH zijn in een afzonderlijke bijlage opgenomen (aanhangsel E). In het verslagjaar 2007 is 1 woning ontruimd omdat de huurder met de noorderzon vertrokken was.

In het tijdvak 1 januari t/m 31 december 2007 hebben 363 huurders gebruik gemaakt van de mogelijkheid voor huurtoeslag via geclusterde betaling. Dit is 21,8% van onze huurders. Het gemiddelde maandbedrag bedroeg € 161,93. Bij het in ons kantoor gevestigde HIP (Huurtoeslag Informatie Punt) kunnen alle bewoners uit H.I.-Ambacht die een aanvraag huurtoeslag hebben ingediend, terecht voor nadere informatie over hun aanvraag. De medewerksters van het HIP kunnen middels een computerverbinding naar het Ministerie van VROM de voortgang van de toeslag aanvraag volgen.

4.4 AANDACHTSGROEPEN VAN BELEID In 2007 zijn door ons 20 woningen beschikbaar gesteld voor urgenten. Hiervan waren 6 woningen voor statushouders uit de Centrale Opvang of kandidaten welke vielen onder het Generaal Pardon. Bovendien is 1 woning beschikbaar gesteld aan Stichting Eleos voor mensen die in een beschermde woonvorm. Verder zijn 12 woningen toegewezen aan voorrangskandidaten in verband met de sloop van de van Godewijcklocatie. Om problematische en overlast veroorzakende huurders een laatste kans te bieden werkt Rhiant met een woonbegeleidingsovereenkomst waarin praktische afspraken zijn vastgelegd waaraan een dergelijke huurder binnen een afgesproken periode moet voldoen. De GGD Zuid-Holland Zuid coördineert de zorgverlening en treedt daarbij op als zorgmakelaar.

32

JAARVERSLAG

5. PARTICIPATIEBELEID: BETREKKEN VAN BEWONERS BIJ BELEID EN BEHEER 28e JAARGA NG | NUMME R 99 | DECEMB ER 2007

5.1

KLACHTENCOMMISSIE

De stichting is aangesloten bij de Geschillencommissie Wonen Zuid-Holland-Zuid, waarin elf corporaties uit de regio vertegenwoordigd. Met betrekking tot onze corporatie is door de commissie 1 klacht in behandeling genomen, welke is afgewezen. Een reglement omtrent de samenstelling en werkwijze van de commissie is aanwezig. Tevens is voor het publiek een brochure ontwikkeld, waarin onder andere is aangegeven hoe en waar een klacht kan worden ingediend en wat de verdere procedure daarbij is. Klachten over de toewijzing van woningen kunnen worden ingediend bij de Klachtencommissie Woonruimteverdeling in Dordrecht.

Hu u r d er s r aad : Rhiant beschikt over een huurdersraad die op beleidsniveau meepraat met Rhiant. Op basis van de op 8 maart 1999 gesloten samenwerkingsovereenkomst heeft in het verslagjaar vier keer overleg plaatsgehad tussen de huurdersraad en de directeur/ bestuurder. Onderwerpen ter bespreking waren o.a. begrotingen, huurverhogingen, servicekosten, jaarcijfers, plannen voor 04 Eerste sleutel12 Woondag 18 Planmatig uitreiking Rhiant grootonderhoud, renovaties Drechtsteden onderhoud in De Volgerlanden De nuttige bijdage van Rhiant overzicht complexen 2008 en herstructurering, verkoop woningen, samenwerking Alliantie, enz. Met de huurdersraad wordt ook met 5.3 INFORMATIE AAN enige regelmaat een wijkschouw of exHUURDERS cursie georganiseerd.

5.2 OVERLEG Rhiant betrekt haar huurders bij beheer en beleid t.a.v. van woningen en de woonomgeving. Dit gebeurt via de huurdersraad en de bewonerscommissies. Bew o ne rs c om m i s s i e: In iedere wijk waarin bewoners zich willen verenigen, zal Rhiant faciliterend optreden. Meestal ontstaan bewonerscommissies bij groot-onderhoudsingrepen, herstructurering etc. De bewonerscommissies praten met Rhiant mee op een uitvoerend niveau, over beheerszaken (participatie).

De contacten onderling zijn goed; samen wordt er opbouwend gewerkt aan en gesproken over verschillende beleidsonderwerpen. De huurdersraad opereert op een hoog niveau en vormt daadwerkelijk een spiegel voor de directie en daarmee voor de organisatie. Rhiant is trots op de wijze waarop de Huurdersraad functioneert. Ook in de komende jaren zal Rhiant haar huurders de gelegenheid blijven geven betrokken te zijn bij het beheer en beleid. De ingeslagen professionaliseringsslag van de huurdersraad zullen we doorzetten.

Het bewonersblad “De Schakel” is in 2007 vier keer verschenen. De statuten, reglementen en verantwoordingsstukken liggen ter inzage in het kantoor van de Stichting.

.. 6. FINANCIELE .. CONTINUITEIT Voor realisering van onze doelstellingen is het van belang dat de financiële continuïteit gewaarborgd wordt. Deze financiële continuïteit wordt beoordeeld op de korte termijn (liquiditeit) en op de lange termijn (solvabiliteit).

JAARVERSLAG

Schulden lange termijn 2008 2009 2010 2011 2012 64.506 76.415 75.491 77.897 75.411 Bij de vaststelling van bovengenoemde cijfers is uitgegaan van de realisatie van 80 huurwoningen in het project Oostendam in 2008 en 97 woningen in de Vinex-locatie de Volgerlanden in 2008. Voor de periode na 2008 zijn nog 173 woningen gepland.

33

Rentabiliteit totaal vermogen bestaat uit het jaarresultaat plus de betaalde rente t.o.v. het vreemd vermogen.

6.4 PLANMATIG ONDERHOUD Het uit te geven planmatig onderhoud voor de komende jaren is als volgt begroot: 2008 2009 2.146 1.329

2010 1.814

2011 1.937

2012 1.841

6.2 SOLVABILITEIT 6.1

LIQUIDITEIT

Uit de exploitatie zullen de noodzakelijke middelen vrijkomen om de liquiditeitspositie op het gewenste niveau te laten uitkomen. Onder gewenst niveau wordt verstaan de mogelijkheid om de kortlopende schulden uit de direct beschikbare middelen te kunnen voldoen. De gewenste liquiditeit dient derhalve minimaal 1 te bedragen. Over de komende jaren vertoont de liquiditeit het volgende beeld: 2008 2009 0,24 0,24

2010 0,22

2011 0,23

2012 0,78

Nu de verwachte liquiditeit niet het vereiste niveau bereikt, zal de financiering hierop aangepast moeten worden. De financiering op lange termijn ziet er als volgt uit: Materiële vaste activa 2008 2009 2010 2011 2012 81.693 91.979 89.589 92.031 90.237

Het eigen vermogen is verhoogd met het jaarresultaat over 2007. Het resultaat wordt met name beïnvloed door de opbrengst uit verkoop van één woning en het uitgekeerde vermogensdeel uit de VOC. De solvabiliteit waarin het eigen vermogen wordt uitgedrukt in procenten van het balanstotaal laat het onderstaande verloop zien: 2008 2009 15,7 13,5

2010 14,8

2011 14,9

2012 16,8

6.3 RENTABILITEIT De rentabiliteit eigen vermogen wordt berekend aan de hand van het jaarresultaat t.o.v. het eigen vermogen van het voorafgaand jaar. Onder het eigen vermogen wordt verstaan de algemene bedrijfsreserve. De rentabiliteit vreemd vermogen wordt berekend o.b.v. het jaarresultaat vermeerderd met de betaalde rente t.o.v het vreemd vermogen. Voor de cijfermatige uitkomsten verwijzen wij u naar het overzicht van de kengetallen.

Naast het planmatig onderhoud wordt het projectmatig onderhoud uitgevoerd. Onder projectmatig onderhoud wordt verstaan het ingrijpend renoveren waardoor er sprake kan zijn van levensduurverlenging. Deze kosten zullen worden geactiveerd en op basis van een technische levensduur worden afgeschreven.

6.5 TREASURY Het verloop van de rentekostenvoet (gemiddelde rentepercentage) voor de komende jaren is als volgt: 2008 2009 6,4 5,8

2010 5,2

2011 5,3

2012 4,8

Bij herfinanciering in de toekomst wordt met een rentepercentage gerekend van 5,5%. In 2007 zijn twee fixe leningen gestort van 8 miljoen euro tegen het Euribor rentepercentage met een opslag. Deze lening is bestemd voor de financiering van nieuwbouw en/of herstructurering.

34

JAARVERSLAG

6.6 BEDRIJFSWAARDEBEREKENING De bedrijfswaarde is berekend met behulp van het FMP pakket, waarbij de basisgegevens van de komende 5 jaar volgens intern beleid gelden. De bedrijfswaarde inclusief de grondkosten van het totale bezit is per ultimo 2007 69,0 miljoen euro, terwijl de boekwaarde incl. grondkosten 54,1 miljoen euro bedroeg. De berekening hiervan is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: 1. De jaarlijkse huurverhoging is gesteld op 1,6% voor de jaren 2008 t/m 2010 en 2,0% t/m 2017 en daarna 2,5%. 2. Het groot onderhoud en het dagelijks onderhoud is gebaseerd op de nieuwe geactualiseerde onderhoudsbegroting voor de jaren 2008 t/m 2017. 3. De bedrijfslasten zijn gebaseerd op de begroting van 2007 met de jaarlijks toe te passen verhoging van 2,8%. 4. De mutatie in de grondwaarde is als restwaarde opgenomen. 5. De rentabiliteitswaarde is meegenomen in het gecorrigeerd eigen vermogen. 6. De gemiddelde restant levensduur is o.b.v. het strategisch voorraadbeleid is vastgesteld op 22 jaar.

In een brief aan Aedes gedateerd, 13 februari 2008 heeft minister Vogelaar aangegeven dat zij niet langer instemt met de opzet van het investeringsfonds. Zij is voornemens in 2008 gebruik te maken van de projectsteun van het CFV. Dit betekent dat er in 2008 een heffing plaats vindt bij de corporaties ten behoeve van een bijdrage aan de corporaties in de veertig aandachtswijken voor de activiteiten uit het wijkactieplan tot een maximum van € 75 miljoen. Dit houdt in dat de kosten voor de corporaties € 50 per woning per jaar gaan bedragen voor de komende tien jaar. In bovenstaande bedrijfswaarde berekening is hier nog geen rekening mee gehouden. Indien dit wel wordt gedaan dan zal de totale bedrijfswaarde excl. grondkn. dalen met € 1,9 miljoen.

Bij de complexindeling wordt uitgegaan van een geografische indeling van het bezit. Het totaal omvat nu 4 wijken, t.w. (x € 1.000)

100 t/m 117 200 t/m 209 300 t/m 380 401 Totaal

Boekwaarde excl. grondkn. 9.443 18.262 19.100 1.330 48.135

Bedrijfswaarde excl. grondkn. 16.300 18.325 26.296 2.067 62.988

Overwaarde excl. grondkn. 6.857 63 7.196 737 14.853

In bovenstaande opstelling is reeds rekening gehouden met de sloop en de verkoop van woningen.

JAARVERSLAG

6.7 PERSONEEL

Ana l ys e be d ri j f s w a a r d e: Omschrijving

aantal vhe’s

Totaal generaal • Totale bedrijfswaarde verslagjaar incl. grond • Totale bedrijfswaarde vorig verslagjaar incl. grond • Mutatie verslagjaar t.o.v. vorig verslagjaar • Mutaties in procenten

1687 1687

bedrijfswaarde

63.733 78.095 14.362 18,3

Per ultimo 2007 bedragen de grondkosten totaal ca. € 6,0 mio. P ara me t e rw i j zi gi n g en : Huren Onderhoudsuitgaven Overige exploitatie-uitgaven Restwaarde Rentabiliteitswaardecorrectie

-5.664 -6.993 -1.556 -149 14.362 28 14.334

Subtotaal niveauwijzigingen Totaal specificatie verloop bedrijfswaarde

35

14.334

Bij het opstellen van bovenstaande bedrijfswaarde berekening is nog geen rekening gehouden met de “Vogelaar-heffing” welke is ingediend bij de 2e kamer op 19 maart 2008. Hierbij wordt in totaal € 750 miljoen van de sector geheven in de jaren 2008 tm 2017 t.b.v. de aanpak van de 40 “krachtwijken”. Dit zal voor 2008 betekenen dat er € 50 per woning geheven zal worden. Dit zal waarschijnlijk ook voor de jaren 2009 tm 2017 zo zijn.

Pensioenverplichting: Het bedrijfstakpensioenfonds is niet in staat die gegevens op te leveren die voor de onderneming zouden leiden tot een juiste weergave van de kosten, alsmede de rechten en verplichtingen zoals die voor een toegekend pensioenrecht dienen te worden opgenomen. Derhalve worden de aan het fonds betaalde premies als toegezegde bijdragen in de resultatenrekening verwerkt en is geen voorziening in de jaarrekening 2007 verwerkt. Een overschot of tekort in het bedrijfstakpensioenfonds voor de corporaties kan invloed hebben op de te betalen premies. Het fonds heeft per balansdatum een dekkingsgraad van 142%. Op grond hiervan worden de komende jaren, naast de reguliere premies, geen additionele premies verwacht.

Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens: Op grond van artikel 6 van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens kunnen we opmerken dat er bij Rhiant geen sprake is van topinkomens, zodat de wettelijke verplichting tot vermelding van de informatie over topinkomens niet van toepassing is.

36

JAARVERSLAG

C: KENGETALLEN BOEKJAAR Aantal verhuureenheden: In exploitatie: Woningen en woongebouwen Bedrijfsruimten Garages Totaal in exploitatie

2007

2006

2005

2004

2003

1.653 7 64

1.680 7 63

1.819 7 63

1.802 7 63

1.802 7 63

1.724

1.750

1.889

1.872

1.872

0,9 0,9

0,9

0,9

3,3 3,7

3,3 3,5

3,3 2,8

PERSONEEL Personeelsbezetting fte’s (einde boekjaar) Afdeling: - directie 0,9 0,9 - beleid 0,2 0,9 - projecten 1,7 - financ. econ. zaken 2,8 3,3 - huisvestingszaken 4,2 3,7 - technische zaken: toezicht - technische zaken: uitvoerend - wijk- /complexbeheer

4,0 4,5 1,5

4,0 5,0 1,0

4,0 5,0 1,0

3,8 5,0 1,2

4,0 5,0 1,2

19,8

18,8

18,8

17,2

17,2

Stagiaires/uitzendkrachten/oproepkrachten - verhuur - financ. econ. zaken 0,3 - technische zaken toezicht - technische zaken uitvoerend

Verhuur en incasso 1. Huurachterstand einde boekjaar in % 2. Huurderving in %

1,0 1,0

2,0 1,0

1,0

20,0

20,8

19,8

17,2

20,2

1,00 0,05

0,85 0,18

0,86 0,33

0,95 0,18

0,70 0,04

JAARVERSLAG

FINANCIEN Continuïteit 1. Liquiditeit 2. Solvabiliteit: eigen vermogen in % van het totaal vermogen 3. Rentabiliteit eigen vermogen 4. Rentabiliteit vreemd vermogen 5. Rentabiliteit totaal vermogen

2007

2006

2005

2004

2003

0,3

1,4

-16,4

0,8

0,8

16,9 5,0 4,8 4,0

17,8 23,7 13,1 9,6

13,0 6,5 5,0 4,3

12,9 5,2 5,7 4,9

12,7 95,3 12,3 10,8

635

691

644

3.432

1.270

863

136

136

136

ONDERHOUD WONINGBEZIT (werkelijke onderhoudsuitgaven,incl. eigen dienst) 1. Jaarlijks terugkerend onderhoud 557 713 2. Niet jaarlijks terugkerend onderhoud 1.724 3.220 Totaal verzekerde waarde (in mln. euro’s) 142 124

M.i.v. 2007 wordt de verzekerde waarde per woning uitgedrukt en niet meer als totaalbedrag.

BALANS EN WINST- EN VERLIESREKENING (X € 1.000) Eigen vermogen Voorzieningen Dotaties aan voorzieningen Bijzondere lasten Bijzondere baten Personeelslasten Jaarresultaat

13.844 5.952

13.157 5.952

1.190

654 1.064

688

4.682

8.475 5.952

7.956 4.713

7.561 4.306

1.257

407

1.017

911

772 3.420 877

519

395

3.691

37

38

JAARVERSLAG

D. BALANS PER 2007 €

2006 €

VASTE ACTIVA MATERIELE VASTE ACTIVA FINANCIELE VASTE ACTIVA

78.613.954 2.099.648

64.988.208 2.001.251 80.713.602

66.989.459

58.424

58.424

VLOTTENDE ACTIVA VOORRADEN VORDERINGEN Debiteuren Transitoria

LIQUIDE MIDDELEN

243.289 766.740

109.216 6.649.807 1.010.029

6.759.023

130.437

73.359

81.912.492

73.880.265

JAARVERSLAG

39

2007 €

2006 €

13.844.845

13.156.582

617.608

655.084

5.952.060

5.952.060

56.778.905

49.278.111

EIGEN VERMOGEN Kapitaal: Algemene bedrijfsreserve

EGALISATIERESERVE

FONDSEN DER BIJZONDERE VOORZIENINGEN Voorziening verlies VOC

SCHULDEN OP LANGE TERMIJN Leningen

SCHULDEN OP KORTE TERMIJN Crediteuren Transitoria Rekening courant bank

1.114.992 1.768.932 1.835.150

562.480 1.827.893 2.448.055 4.719.074

4.838.428

81.912.492

73.880.265

40

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG

E. WINST- EN VERLIESREKENING OVER HET BOEKJAAR Omschrijving

2007 €

2006 €

8.121.212 616.217 90.066 183.688 9.011.183

8.066.141 491.974 90.066 5.411.038 14.059.219

Afschrijvingen Personeelslasten Planmatig onderhoud Kosten dagelijks onderhoud Bedrijfslasten Bijzondere voorzieningen Nagekomen lasten Totale lasten (B)

929.385 1.189.852 1.724.072 557.197 1.342.290 616.217 6.359.013

911.012 1.063.685 3.219.782 713.308 1.202.345 491.974 10.324 7.612.430

Exploitatieresultaat (A-B)

2.652.170

6.446.789

180.522 2.595.617 2.415.095

291 2.419.140 2.418.849

456.439

653.723

693.514

4.681.663

5.251 688.263 688.263

0 4.681.663 4.681.663

BATEN: Huren Vergoedingen Overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten (A)

LASTEN:

RENTERESULTAAT: Ontvangen rente Rentelasten Per saldo rentelast (C)

RESULTAAT DEELNEMING: Resultaat deelneming (D) Resultaat voor belastingen (A-B-C+D) Belastingen Resultaat na belastingen Jaarresultaat

41

42

JAARVERSLAG

F. TOELICHTING OP BALANS GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING A l geme e n Vergelijking met voorgaand jaar: De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van voorgaand jaar. M ateri ë l e v as t e ac t iv a Onroerende en roerende zaken in exploitatie. De oorspronkelijke investeringen in complexen worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en (naar verwachting duurzame) bijzondere waardeverminderingen. De verkrijgings- of vervaardigingsprijs wordt bepaald als de som van alle direct toe te rekenen uitgaven, eventueel vermeerderd met na-investeringen. Interne kosten worden niet geactiveerd. Voor zover verkregen subsidies zich kwalificeren als investeringsubsidie worden deze in mindering gebracht op de verkrijgingsof vervaardigingsprijs. Uitgaven na de eerste verwerking (de zogeheten na-investeringen) die leiden tot een waardeverhoging van het actief worden aangemerkt als activeerbare kosten van vernieuwing. De lasten van onderhoud waaronder renovatie, onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief. De lasten van onderhoud wor-

den direct in het resultaat verantwoord. Complexen worden gedefinieerd op basis van het Strategisch Voorraad Beheer (SVB) De indeling sluit nu aan op de wijze waarop het interne beleid en de bedrijfsvoering is gedefinieerd. Jaarlijks vindt toetsing plaats van de boekwaarde en reële waarde. De toetsing geschiedt op SVB niveau. B ed r ijfs w aar d e : Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde duurzaam overschrijdt. Van duurzaamheid is sprake wanneer de verwachte reële waarde gedurende een periode van ten minste vijf jaar lager is dan de boekwaarde. De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De reële waarde van de onroerende zaken in exploitatie bestemd voor de verhuur is de bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de geprognosticeerde kasstromen uit hoofde van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de investering. Daarbij wordt rekening gehouden met de voorgenomen bestemming en aard van het bezit. Onderscheid wordt gemaakt in woningen bestemd voor de verhuur, woningen bestemd voor de verkoop op korte en langere termijn en bedrijfsmatige/overige onroerende zaken.

De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting van de directie weergeven van de economische omstandigheden die van toepassing zijn gedurende de resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2007 intern geformaliseerde meerjarenbegroting en bestrijken een periode van 5 jaar behoudens de verwachte kosten van groot onderhoud en overige contracten met een werkingsduur van meer dan 5 jaar. De kosten van planmatig onderhoud worden gebaseerd op de in de meerjaren onderhoudsbegroting onderkende cycli per component. Voor latere jaren wordt uitgegaan van de gemiddelde groeivoeten voor inflatie, huurstijging en rente alsmede genormeerde lastenniveaus. Voor alle product markt combinatie’s is de bedrijfswaarde berekend. Dit heeft niet tot afboeking geleid (zie hoofdstuk 6.6 voor de indeling). Voor de bedrijfswaardeberekening gelden de volgende parameters. Stijgingspercentages huurontwikkeling: 2008 t/m 2010 1,6% 2011 t/m 2017 2,0% bedrijfslasten: 2,8% dagelijks onderhoud: 2,8% disconteringsvoet 5,50% Bij de bepaling van de bedrijfswaarde is rekening gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van de bestaande leningenportefeuille. De rentabiliteitswaardecorrectie betreft het verschil tussen de contante waarde van de verwachte kasstromen uit hoofde

JAARVERSLAG

van leningen en de boekwaarde van de leningen. Bij de berekening van de bedrijfswaarde is de restwaarde van de grond niet opgenomen. De waarde van de grond is gewaardeerd tegen historische uitgaafprijs. In 2005 is gestart met het Strategisch Voorraadbeheer (SVB). Ultimo boekjaar is een rapport uitgebracht waarin diverse maatregelen zijn voorgesteld en vertaald in financiële gevolgen. Eén van de maatregelen zijn het herijken van de restant levensduur. Aan alle complexen is een nieuwe restant levensduur toegekend o.b.v. het SVB. In de afzonderlijke bijlagen is de restant levensduur per complex af te lezen De nieuwe restant levensduur is niet alleen voor de bouwkosten opgevoerd maar ook voor de na-investeringen, met als gevolg dat voor alle activaregels nieuwe annuïteiten zijn berekend. Bij het opstellen van bovenstaande bedrijfswaarde berekening is nog geen rekening gehouden met de “Vogelaarheffing” welke is ingediend bij de 2e kamer op 19 maart 2008. Hierbij wordt in totaal € 750 miljoen van de sector geheven in de jaren 2008 tm 2017 t.b.v. de aanpak van de 40 “krachtwijken”. Dit zal voor 2008 beteken dat er € 50,-per woning geheven zal worden. Dit zal waarschijnlijk ook voor de jaren 2009 tm 2017 zo zijn. Onroe re n de e n ro er en d e z a k en in o n t w i kke l i n g Dit betreffen de complexen in aanbouw die worden gewaardeerd tegen uitgaafprijzen. Met betrekking tot zogeheten gecombineerde projecten wordt het aandeel van de koopwoningen verantwoord onder de post Onderhanden projecten;

het aandeel huurwoningen wordt verantwoord onder de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling. Voor wat betreft het onrendabel deel van het gecombineerde project wordt bij het aangaan van de verplichting dit naar rato van de voortgang van het projectverantwoord onder de post overige waardeverandering materiële vaste activa. Er wordt het percentage of completioncontracted methode toegepast. Afschrijving op de nieuwbouwcomplexen vindt eerst plaats nadat de complexen in exploitatie zijn genomen. Het in de balans vermelde bedrag als onroerende en roerende zaken in ontwikkeling bestaat voornamelijk uit ontwikkelingskosten, aankoop panden en sloopkosten m.b.t. het project Oostendam. In 2007 is nog geen bouwvergunning afgegeven voor de start van de bouw. Bij het bepalen van de te verantwoorden bijzondere waardevermindering zijn de verwachte verkoopwinsten op koopwoningen en de verwachte onrendabele top op nieuwe huurwoningen met elkaar gesaldeerd. O n r o ere n d e e n r oe r e n d e z ake n ten d ien ste van d e e xp loitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde onder aftrek van lineaire afschrijvingen. F in a n c i ë le vaste activa: De financiële vaste activa bestaan uit de totale vordering BWS subsidie, de deelname in de BV Projectontwikkeling Algemeen Belang, Woningnet en de VOC. De jaarlijks te ontvangen BWS subsidiebedragen zullen op deze vordering worden afgeboekt. De waardering van deze vordering is nominaal vermeld.

43

De waardering van de deelname in de BV Projectontwikkeling Algemeen Belang is nominaal. Het tekort van de BV komt volledig ten laste komt van Rhiant. De waardering van de deelname in VOC is o.b.v. netto vermogenswaarde. De waardering van de deelname in Woningnet is o.b.v. netto vermogenswaarde. Een latente belastingvordering wordt gevormd wanneer er sprake is van tijdelijke waarderingsverschillen tussen de commerciële en fiscale boekwaarden. Dit betekent dat er ultimo het boekjaar gekeken wordt op basis van de dan blijkende waarderingsverschillen in hoeverre een belastinglatentie aan de orde is. Bij de bepaling hiervan ultimo 2007 zijn er geen waarderingsverschillen. Dit komt doordat het geëxploiteerde vastgoed is vrijgesteld.

VOORRADEN O n d e r h an d e n p r oje cten Goederenvoorraad De controle op de inkopen van de voorraad is nauwkeurig procedureel omschreven en wordt als zodanig nageleefd en middels de interne controle gevolgd. Gezien de hoogte van het totaalbedrag van de verbruikte materialen en de administratieve inspanning is besloten om de 2 jaar te inventariseren. De laatste inventarisering is in 2006 geweest. Het materiaalverbruik wordt voor 70% ten laste van het klachtenonderhoud en 30% ten laste van het mutatieonderhoud geboekt. V or d e r in g e n Huurdebiteuren: Waardering geschiedt tegen nominale waarde rekening houdend met een

44

JAARVERSLAG

voorziening voor mogelijke oninbaarheid gebaseerd op een statische benadering. Liquide middelen: Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden De genoemde bedragen zijn nominaal gewaardeerd. Egalisatierekening: De rechten op exploitatiesubsidies vallen binnen het regime van het Besluit Woninggebonden Subsidies worden verantwoord in het jaar van ontstaan. De bijdragen worden jaarlijks ten gunste van het resultaat gebracht overeenkomstig de jaarlijkse voorgecalculeerde tekorten van de betreffende exploitaties. Voorzieningen: Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte redelijkerwijs kan worden geschat. Voorzieningen worden tegen nominale waarde opgenomen. Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen nieuwbouw worden als bijzondere waardeverandering in mindering gebracht op de boekwaarde. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen, wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus aan deze investering toe te

rekenen ontvangsten. De vermelde voorziening in de balans heeft volledig betrekking op het project de Volgerlanden. Een latente belastingvoorziening wordt gevormd wanneer er sprake is van tijdelijke waarderingsverschillen tussen de commerciële en fiscale boekwaarden. Dit betekent dat er ultimo het boekjaar gekeken wordt op basis van de dan blijkende waarderingsverschillen in hoeverre een belastinglatentie aan de orde is. Bij de bepaling hiervan ultimo 2007 zijn er geen waarderingsverschillen. Dit komt doordat het geëxploiteerde vastgoed is vrijgesteld. La n g lo p en d e sch u ld e n Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. De betaalde rente inclusief de nog te betalen rente ultimo boekjaar wordt als rentelast in de winst- en verliesrekening verantwoord. Er zijn in 2007 geen leningen verstrekt aan leden van de RvC dan wel bestuurders. Overige activa en passiva Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven worden de overige activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde. B ed r ijfs o p b r e n g ste n Huren: De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. Voor het verslagjaar 2007 bedroeg dit maximumpercentage 1,1%.

JAARVERSLAG

Overheidsbijdragen: Onder deze post zijn de volgende elementen opgenomen: - vrijval uit de egalisatierekening rijksbijdragen - overige overheidsbijdragen Verkoop onroerende zaken: De post verkopen onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit). Winsten worden verantwoord op het moment van verkoop. Eventuele verliezen op nieuwbouw koopprojecten worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn. B ed r ijfslaste n Afschrijvingen op materiële vaste activa De inventaris en machines in de werkplaats worden afgeschreven op basis van 10 jaar. afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op basis van de verkrijging- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de annuitaire methode op basis van de restant levensduur zoals die in het SVB is vastgesteld. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Lasten onderhoud: Onder deze post worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Het klachten- en mutatieonderhoud wordt onderscheiden in kosten van derden en eigen dienst, alsmede de kosten van het materiaalverbruik. In de

45

winst- en verliesrekening zijn de kosten van de eigen dienst opgenomen onder de post personeelslasten waarop een standaarduurloondekking in mindering is gebracht. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief. Belastingen De vennootschapsbelastingslast betreft de last over de fiscale resultaten over het boekjaar 2006 en 2007. Hierbij is het tarief over 2006 respectievelijk 2007 toegepast. De tarieven zijn als volgt: Tarief vennootschapsbelasting 2006 € 0 - € 22.689,25,50% € 22.689,- en hoger 29,60% Tarief vennootschapsbelasting 2007 € 0 - € 25.000,20,00% € 25.000,- - € 60.000,23,50% € 60.000,- en hoger 25,50%

Bij de resultaatbepaling is rekening gehouden VSO model I. Model I voorziet in zogenaamde buffers. Deze buffers zijn er om te zorgen dat toegelaten instellingen die gekozen hebben voor een juridische scheiding onbedoeld vennootschapsplichtig wordt. Er bestaan 4 soorten buffers. De eerste heeft betrekking op “dure” huurwoningen met een maximum van 100 eenheden. Met duur wordt bedoelt woningen met een huur boven de huurtoeslaggrens. De tweede op parkeervoorzieningen met een maximum van 100 eenheden. De derde op bedrijfsmatig vastgoed met maximaal 1.000 m2 gebruikersoppervlakte. En de vierde op dienstverlening met een maximale omzet van € 100.000,-- bruto exclusief btw.

46

JAARVERSLAG

Rhiant valt met haar bezit binnen de 1e drie buffers. De vierde buffer wordt niet gebruikt door Rhiant. Dit geldt zowel voor 2006 als 2007. De toegelaten instelling is niet vennootschapsbelastingplichtig omdat Rhiant gekozen heeft voor model I. Bij model I moeten de belaste activiteiten en bezit worden overgedragen aan een nevenstructuur. Het oprichten van de nevenstructuur moet uiterlijk zijn uitgevoerd voor 1 juni 2008. Het bezit wat in de buffers valt mag maximaal 5 jaar blijven, als de VSO 1 niet opgezegd had geweest per 1 januari 2008. Daarna zal het moeten worden overgedragen aan de nevenstructuur. Dit geldt ook als het bezit boven de buffer uitkomt. Gezien de duur van de VSO I die nu alleen geldt voor 2006 en 2007 zal de overdracht van het bezit in de buffers niet meer plaatsvinden. Rente: Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van desbetreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Resultaatbepaling: Het resultaat wordt bepaald door opbrengsten te verminderen met aan het boekjaar toe te rekenen kosten.

BELANGRIJKE GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM: Va s ts te l l i n g s ov e re en k o m s t : Corporaties zijn verplicht om over hun

commerciële activiteiten vennootschapsbelasting (vpb) te betalen. Voor de jaren 2006 en 2007 geldt de VSO. De VSO is eenzijdig opgezegd per 31 december 2007. Met ingang van 1 januari 2008 vindt de invoering plaats van de integrale vennootschapsbelastingplicht. Binnen de VSO worden twee keuze opties geboden te weten de subjectieve vrijstelling (model I) en de objectieve vrijstelling (model II). Door de opzegging van de VSO werd de mogelijkheid geboden door de staatssecretatris van Financiën dat de modelkeuze tot 1 februari 2008 kan worden herzien. Rhiant heeft de modelkeuze gehandhaafd en gekozen voor model I met het voorbehoud van een soepele implementatie. Dit kan omdat het parlement heeft aangedrongen op een flexibele afwikkeling van de vaststellingsovereenkomst. Rhiant kan door oprichting van een vennootschap in 2008 de resultaten over 2006 en 2007, via de fiscale eenheid, opnemen in de vennootschapsbelastingaangifte 2008 van de toegelaten instelling. Indien de soepele implementatie niet wordt toegestaan dan zal Rhiant een heroverweging moeten maken of ze model I wel zal implementeren. Indien er geen implementatie plaatsvindt van model I dan zal Rhiant automatisch vervallen in model II. In de jaarrekening is geen vennootschapsbelastingschuld uit hoofde van de verkoop van zogenaamde ‘MGEwoningen’ in de VOC tot uitdrukking gebracht ter zake van het verschil tussen de marktwaarde en de met de uitgifte van MGE-woningen feitelijk gerealiseerde opbrengst. Dit verschil betreft de aan de kopers van MGE-woningen ten opzichte van de marktwaarde verleende kortingen en wordt fiscaal in beginsel als winst beschouwd. Het is evenwel de verwachting

dat deze fiscale winst zal kunnen worden ondergebracht in een herinvesteringsreserve, waardoor Rhiant ter zake van de verkoop van MGE-woningen geen acute vennootschapsbelasting is verschuldigd. Het bedrag van deze vennootschapbelasting is € 650.000. In 2008 worden de mogelijkheden tot het optimaal benutten van deze herinvesteringsreserve verder onderzocht. Integrale belastingplicht Vanaf 1 januari 2008 is de integrale belastingplicht van toepassing. Corporaties zijn sindsdien verplicht om over alle activiteiten vennootschapsbelasting (vpb) te betalen. De geschatte lasten voor 2008 zullen € 200.0000 zijn.

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN In ve ste r in g sf on d s In het onderhandelaarsakkoord, tussen Aedes en de overheid, gesloten op 17 september 2007 is besloten dat er een investeringsfonds voor de aandachtswijken komt van € 750 miljoen. Dit wordt bijgedragen door de corporatie’s met bezit buiten de aandachtswijken. In de begroting 2008 is hiermee gerekend. In een brief aan Aedes, gedateerd 13 februari 2008, heeft minister Vogelaar aangegeven dat zij niet langer instemt met de opzet van het investeringsfonds. Zij is voornemens in 2008 gebruik te maken van de projectsteun van het CFV. Dit betekent dat er in 2008 een heffing plaats vindt bij de corporaties ten behoeve van een bijdrage aan de corporaties in de veertig aandachtswijken voor de activiteiten uit het wijkactieplan tot een maximum van € 75 miljoen.

JAARVERSLAG

Obl i g o W S W WSW-deelnemers hebben naar het WSW een zogeheten obligoverplichting. Deze verplichting is voorwaardelijk. Zolang het risicovermogen van het WSW voldoende is om eventuele betalingsverplichtingen van WSW-deelnemers over te nemen, wordt gaan beroep gedaan op deze obligoverplichting. Het WSW verwacht voor de komende vijf jaar conform de actuele meerjarenliquiditeitsprognose geen beroep te doen op deze obligoverplichting. De obligoverplichting voor Rhiant bedraagt € 2.320.000.

47

F. TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA 2007 €

2006 €

MATERIELE VASTE ACTIVA Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: Woningen en woongebouwen Onroerende goederen niet zijnde woningen Onroerende en roerende goederen ten dienste van de exploitatie Onroerende goederen in ontwikkeling

53.164.015 583.621

53.701.359 587.830

1.204.850 23.661.469

1.282.930 9.416.089

Totaal materiele vaste activa

78.613.955

64.988.208

WONINGEN EN WOONGEBOUWEN Saldo begin boekjaar Af: overgebrachte boekwaarde sloopwoningen naar project

Bij: Investeringen Aankoop Sub-totaal Af: verkoop 42 woningen cpl 116 en 303

Af: afschrijvingen Saldo einde boekjaar

53.701.359

56.036.872

132.731

385.108

53.568.628 532.383

55.651.764 512.975

54.101.011

56.164.739 1.552.434

54.101.011 936.996

54.612.305 910.946

53.164.015

53.701.359

De investeringen in 2007 hebben voor een groot deel betrekking op de renovaties van keukens en sanitair van bestaande woningen. In 2007 is nog één woning verkocht.

48

JAARVERSLAG

ACTIVA 2007 €

2006 €

587.830 4.209 583.621

610.611 22.781 587.830

MATERIELE VASTE ACTIVA O n r o er en de g oe d e r e n n ie t z ijn d e won in g e n Saldo begin boekjaar Af: afschrijvingen Saldo einde boekjaar

O n r o er en de e n r oe r e n d e g oe d e r e n te n d ie n ste van d e e xp lo it at ie Saldo begin boekjaar Bij: Investeringen Af: Desinvesteringen Af: afschrijvingen

1.282.930 37.860 1.320.790 14.383 1.306.407 101.557 1.204.850

1.252.005 155.347 1.407.352 20.224 1.387.128 104.198 1.282.930

D e o n r o ere n d e e n r oe r e n d e g oe d e r e n te n d ie n ste van d e ex p lo itatie z ijn op d e volg e n d e wijz e g e waar d e e r d : Bedrijfspand en terreinen Kantoorinventaris/werkplaats Vervoermiddelen

933.545 137.115 134.190 1.204.850

968.746 167.752 146.432 1.282.930

M a ter iële vaste activa in on twikke lin g Project herstructureringsproject Oostendam: Saldo begin boekjaar: 7.914.724 Aanloopkosten/investeringen lopend boekjaar 3.616.285 Overgebracht boekwaarde sloopwoningen naar project 9.019 11.540.028

3.088.616 4.441.000 385.108 7.914.724

JAARVERSLAG

2007 €

Project Volgerlanden: Saldo begin boekjaar Investeringen lopend boekjaar Grondkosten Volgerlanden 4.1 en MGE woningen Saldo ultimo boekjaar

1.501.365 10.526.693

12.028.058

Project van Godewijck: Aanloopkosten/investeringen

81.829

Project Nebiprofa: Aanloopkosten/investeringen

958

Recapitulatie: Project Oostendam Project Volgerlanden Project van Godewijck Project Hospice Project Bartimeus Project Dijkwoningen Project Nebiprofa Totaal materiële vaste activa in ontwikkeling

2006 €

1.501.365 1.501.365

11.540.028 12.028.058 81.829 5.268 2.872 2.456 958 23.661.469

De onroerende goederen in exploitatie zijn tegen brand verzekerd voor een waarde van € 141,8 miljoen. De verzekerde waarde van het bedrijfspand beloopt € 1.353,3 mille. De verzekerde waarde van de inventaris bedraagt € 288 mille. Aanpassingen van de verzekerde waarden geschiedt volgens de indexclausule.

49

50

JAARVERSLAG

ACTIVA FINANCIËLE VASTE ACTIVA De financiële vaste activa vallen uiteen in: a. te vorderen BWS subsidie b. deelname BV Projectontwikkeling Algemeen Belang c. deelname VOC d. deelname Woningnet ad. a Te vorderen BWS subsidies: Het te vorderen bedrag wordt slechts gemuteerd door de ontvangen jaarlijkse bijdragen. Na verwerking van het rentebedrag wordt het resterende bedrag als aflossing op de vordering in mindering gebracht. 2007 €

2006 €

107.213 510.395 18.000 1.462.475 1.565

123.275 531.809 18.000 1.326.602 1.565

2.099.648

2.001.251

123.275

136.823 1.841

123.275 16.062

138.664 15.389

107.213

123.275

531.809 21.414

551.477 19.668

510.395

531.809

SPECIFICATIE: Te vorderen BWS subsidie cpl. Hoge Bogerd Te vorderen BWS subsidie cpl. Boutershof Deelname BV Proj.ontw. Algemeen Belang Deelname VOC Deelname Woningnet Balans ultimo

Ad a. Te vorderen BWS subsidie cpl. Hoge Bogerd Correctie 2004/2005

Afgelost 1-1 t/m 31-12

Ad a. Te vorderen BWS subsidie cpl. Boutershof Afgelost 1-1 t/m 31-12

JAARVERSLAG

51

Ad. b: Deelname BV. Projectontwikkeling Algemeen Belang: Op 1 januari 2000 is de BV Projectontwikkeling Algemeen Belang opgericht. Hiertoe is door Rhiant een kasstorting gedaan van 18.000 euro. Nu het tekort van de BV Projectontwikkeling Algemeen Belang volledig ten laste van Rhiant komt wordt de waardering van de deelname weer op nominaal gezet. Stand per 31-12-2007

18.000

Ad. c. Deelname VOC (vof de Volgerlanden): In de afgelopen jaren is in de jaarrekening rekening gehouden met een opbouw van de voorziening als gevolg van het te verwachten negatieve resultaat tussen de huur- en koopwoningen. Op basis van bestaande afspraken is jaarlijks een gelijkmatig bedrag gestort in de voorziening. Per 1 januari 2003 is besloten het volledige eigendom van de huurwoningen direct over te dragen naar de corporaties bij oplevering terwijl het resultaat op de koopwoningen binnen de VOC blijft. Dit aandeel in de koopwoningen wordt als deelneming geactiveerd. Het bedrag volgt volledig uit de jaarrekening van de VOC waarin de afzonderlijke vermogensdeelnemingen van de diverse corporaties vermeld staan. Dit bedrag wordt enerzijds gemuteerd door het resultaat van de VOC in de komende jaren, anderzijds door eventuele uitbetalingen. Het volledig te verwachten tekort van de huurwoningen wordt als voorziening opgevoerd. Dit tekort is gebaseerd op interne parameters. Deelname VOC Stand per 1-1-2007 Ontvangen

1.326.602 320.565

Aandeel resultaat 2007

1.006.037 456.438

Stand per 31-12-2007

1.462.475

Ad. d. Deelname Woningnet Stand per 1-1-2007 Mutaties 2007

1.565

Stand per 31-12-2007

1.565

52

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG

Voorraden

2007 €

2006 €

58.424

58.424

De omloopsnelheid beliep 0,6 (2006: 0,7) De voorraadinkopen zijn dermate procedureel vastgelegd en middels interne controle gevolgd dat jaarlijkse inventarisatie niet noodzakelijk is. Besloten wordt dit om het jaar te doen. De hoogte van het materiaalverbruik speelde bij de beslissing ook een belangrijke rol. Ultimo 2007 heeft geen inventarisatie plaatsgevonden. Voor een verdere toelichting hierop wordt verwezen naar de waarderingsgrondslagen.

DEBITEUREN Dit betreft: Huurdebiteuren Overige debiteuren

88.233 155.056

73.469 35.747

243.289

109.216

27 39 18 6 10

38 41 12 3 17

100

111

HUUR DEBITEUREN Het aantal huurders met een achterstand van > 0 maand > 1 maand > 2 maanden > 3 maanden > 4 maanden

De huurachterstand uitgedrukt in een percentage van het totaal aan huren en vergoedingen bedraagt 1,0% (2006: 0,85) Per 28 februari 2008 was de huurachterstand van de posten ultimo 2007 nog € 57.710,-. Deze posten zijn inmiddels uit handen gegeven aan de daarvoor in aanmerking komende instanties.

53

54

JAARVERSLAG

ACTIVA 2007 €

2006 €

286.300 478.281 2.160

286.300 6.285.000 75.034 3.473

766.741

6.649.807

TRANSITORIA -

Vooruitbetaalde annuïteiten Nog te ontvangen uit verkoop 42 woningen Diverse posten Pc Privé/fietsplan

O n d er s ta an d volg t e e n sp e cif icatie van d e d ive r se tr an sitoria. Te vorderen BWS-subsidie Diversen Nog te verrekenen met huurders (servicekosten) Nog af te rekenen CAI Te vorderen pensioenpremie Nog te verwerken onderhoud Projectkosten van Godewijcklocatie Te verrekenen energie cpl 117 Te vorderen omzetbelasting

3.576 13.129 56.945

2.092 10.395

3.576 10.704 39.467 146 4.630 6.082 7.360 3.069

392.144 478.281

75.034

130.437

73.359

130.437

73.359

LIQUIDE MIDDELEN Kas/bank/giro

JAARVERSLAG

PASSIVA 2007 €

2006 €

Saldo begin boekjaar Af/Bij: jaarresultaat

13.156.582 688.263

8.474.919 4.681.663

Saldo einde boekjaar

13.844.845

13.156.582

ALGEMENE BEDRIJFSRENTE

Het resultaat wordt met name beïnvloed door de opbrengst uit verkoop van één woning en het aandeel in het resultaat van de Volgerlanden.

EGALISATIERESERVE De egalisatiereserve uit de BWS subsidie bestaat in 2007 uit twee complexen t.w. Hoge Bogerd en Boutershof. Saldo begin boekjaar cpl. Hoge Bogerd Jaarlijkse afbraak subsidie

123.275 16.062

Saldo begin boekjaar cpl. Boutershof Jaarlijkse afbraak subsidie

531.809 21.414

107.213

510.395 Balans ultimo BWS subsidies

617.608

55

56

JAARVERSLAG

VOORZIENING DE VOLGERLANDEN (VOC) Per 1 januari 2000 is de v.o.f. Volgerlanden Ontwikkelings Combinatie (VOC) opgericht. Stichting Rhiant vormt samen met 3 collega corporaties t.w. Interstede te Zwijndrecht, Forta te Zwijndrecht en Progrez te Dordrecht de 4 vennoten van de v.o.f. Het deelnemingspercentage voor Rhiant is 30. Voor de andere corporaties zijn de percentages resp. 10, 30 en 30. Het project de Volgerlanden heeft een looptijd van 10 jaar en omvat de bouw van sociale koop- en huurwoningen. Het begrote netto contant gemaakte verlies voor het gehele project is € 9,98 mln. Het aandeel van Rhiant in dit verlies is derhalve 0,3 x 9,98 mln = € 3 mln. welk bedrag is aangemerkt als de Voorziening VOC. Op deze voorziening wordt het aandeel in de werkelijke verliezen van de VOC verwerkt inclusief de rentetoerekening. De reële waarde van het verlies voor Rhiant is ongeveer € 6,6 mln. De verliezen worden gespreid over de periode 2001-2010 gerealiseerd. De genoemde tekorten zijn aan het begin van het project vastgesteld o.b.v. het prijspeil 1999. Per 1 januari 2003 is besloten het volledige eigendom van de huurwoningen over te dragen aan de diverse corporaties, terwijl het resultaat op de koopwoningen binnen de VOC wordt gerealiseerd. Het aandeel van Rhiant in het totale verlies van het huurproject bedraagt op basis van interne parameters ca. € 5,9 mln.

Sa m en s te llin g voor z ie n in g d e V o lg er la nd e n V O C Saldo per 1-1-2007 Bij: Dotatie restant te verwachten verlies

5.952.060

Saldo 31-12-2007

5.952.060

0

De voorziening wordt afgebouwd bij realisatie en oplevering van de huurwoningen. De dotatie is berekend op basis van de eindwaarde per ultimo 2010.

JAARVERSLAG

57

2007 €

2006 €

2.741.806 54.502.543

2.866.341 46.861.425

57.244.349

49.727.766

LENINGEN Bestaande leningen overheid Overige leningen

T en b e h oe ve van d e ove r ig e le n in g e n is d e volg e n d e z e kerheid v er s tr e kt: Waarborgfonds Sociale Woningbouw Het verloop is als volgt: Saldo begin boekjaar Bij: Nieuwe leningen

Af: Aflossingen/stortingen Totaal leningen Overgebracht naar transitoria credit

49.727.766 8.000.000

46.676.670 3.500.000

57.727.766

50.176.670

483.417

448.904

57.244.349 465.444

49.727.766 449.655

56.778.905

49.278.111

58

JAARVERSLAG

PASSIVA 2007 €

2006 €

1.114.992

562.480

CREDITEUREN Volgens crediteurenlijst

De afloop van de crediteuren vertoont een normaal beeld.

TRANSITORIA Rente geldleningen Af te lossen 2008 Vooruit ontvangen huur Overige posten

1.113.196 465.444 22.077 168.214

1.124.847 449.655 45.428 207.963

Totaal transitoria

1.768.931

1.827.893

De rente geldleningen betreffen de gedeelten van de leningen van de laatste vervaldatum tot en met einde boekjaar. D e o v er ig e tr an sitor ia z ijn als volg t te sp e cif ice r e n : Af te dragen sociale premies Accountantskosten Af te dragen loonbelasting Te verrekenen met huurders Project Hoge Kade Egalisatiefonds personeel Te verrekenen huursubsidie/HT Te verwerken onderhoud Diversen Te betalen pensioenpremie Omzetbelasting Vennootschapsbelasting

10.085 55.282 15.022 17.642 10.000 48.855

8.200 54.829 19.814 21.232 52.230 1.048 4.104

6.077 39.506 5.251 168.214

207.963

1.835.150

2.448.055

REKENING-COURANT BANK BNG

JAARVERSLAG

59

60

JAARVERSLAG

G. TOELICHTING OP DE WINSTEN VERLIESREKENING BATEN/LASTEN 2007 €

2006 €

Te ontvangen nettohuur - Woningen en woongebouwen incl. onroerende goederen niet zijnde woningen Te ontvangen huur

8.125.551

8.081.310

Af: huurderving - Woningen en woongebouwen incl. onroerende goederen niet zijnde woningen Totaal huurderving

4.339

15.169

8.121.212

8.066.141

HUREN

Totaal huren

De te ontvangen huren zijn gestegen mede als gevolg van de huurverhoging per 1 juli 2007 met gemiddeld 1,1%. De huurderving bedraagt 0,05% van de te ontvangen huur (2006: 0,18%)

VERGOEDINGEN Te ontvangen vergoedingen - Overigen goederen, leveringen en diensten

616.217

491.974

OVERHEIDSBIJDRAGEN Voor de onderstaande complexen is een BWS-subsidie toegekend. Ten gunste van de exploitatie is gebracht: Complex HH/II Complex nr 35 Anthoniushoek

21.455 68.611

21.455 68.611

90.066

90.066

JAARVERSLAG

BATEN/LASTEN 2007 €

2006 €

183.688

5.411.038

146.574 9.231 25.549 2.334

5.402.458 8.580

183.688

5.411.038

929.385

911.012

Dit bedrag is als volgt samengesteld: Afschrijvingen op: woningen en woongebouwen 936.996 bedrijfsruimte 2.598 garages 1.297 overige zaken 313

910.945 2.428 1.213 1.532

OVERIGE BATEN

De nagekomen baten hebben betrekking op: Resultaat bij verkoop van woningen Antennevergoedingen Erfpachtcanon Onterechte betaalde omzetbelasting

AFSCHRIJVINGEN

Subtotaal Doorbelast aan de servicekosten

941.204 11.819

916.118 5.106

Totaal

929.385

911.012

61

62

JAARVERSLAG

BATEN/LASTEN 2007 €

2006 €

1.022.120 130.098 177.399 4.153 7.420 41.649 68.866 1.451.705

945.310 107.056 153.990 4.058 8.833 32.602 67.215 1.319.064

PERSONEELSLASTEN Salarissen Sociale lasten Pensioenpremie Reis- en verblijfkosten Vergoedingen Opleidingskosten Overige personeelskosten Subtotaal personeelslasten Af: Dekking ten laste van onderhoud 254.010 Af: Dekking adm.kn t.l.v. servicekosten 7.844 Totaal personeelslasten

255.379 261.854 1.189.851

1.063.685

1.724.071

3.219.782

557.197

713.308

87.656 3.448 708.195 526.661 16.330 1.342.290

85.285 9.287 503.994 566.162 37.617 1.202.345

591.020 25.197 616.217

532.600 40.626 491.974

KOSTEN PLANMATIG ONDERHOUD

KOSTEN DAGELIJKS ONDERHOUD

BEDRIJFSLASTEN De bedrijfslasten zijn als volgt opgebouwd: Huisvestingskosten Bestuurskosten Algemene kosten Gemeentelijke Belastingen Verzekeringen Totaal bedrijfslasten

BIJZONDERE VOORZIENINGEN Kosten overige goederen, leveringen en diensten Saldo exploitatie Totale kosten

JAARVERSLAG

BATEN/LASTEN 2007 €

2006 €

0

10.324

Rentebaten: Ontvangen rente gemeente Ontvangen rente banken

180.522

291

Totale rentebaten

180.522

291

Rentelasten: Betaalde rente op leningen overheid Betaalde rente op overige leningen

162.115 2.433.502

166.495 2.252.645

Betaalde rente

2.595.617

2.419.140

Saldo rentebaten en rentelasten Toegerekende rente onroerende en roerende zaken

2.415.095

2.418.849

3.795.139

4.033.557

Renteresultaat

1.380.044

1.614.708

456.439

653.723

5.251

0

NAGEKOMEN LASTEN

Dez e l as t e n be s ta a n u it :

RENTERESULTAAT

RESULTAAT DEELNEMING Resultaat deelneming VOC

Belastingen: Vennootschapsbelasting

63

64

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG

H. KASSTROOM OVERZICHT 2007 €

OPERATIONELE ACTIVITEITEN Ink oms t e n Huren Mutatie debiteuren Vergoedingen Overheidsbijdragen Overige baten Rentebaten

8.121 134 616 90 184 181 9.058

Uitg av e n Personeelslasten Planmatig onderhoud Kosten dagelijks onderhoud Mutatie crediteuren Bedrijfslasten Mutatie transitoria (passiva) Bijzondere voorzieningen Rentelasten Belastingen

1.190 1.724 557 553 1.229 59 616 2.596 5 7.423

Kasstroom uit operationele activiteiten, positief

1.635

Transport, positief

1.635

65

66

JAARVERSLAG

2007 €

(DES)INVESTERINGS ACTIVITEITEN Transport, positief

1.635

Materiële vaste activa ingaande kasstroom Mutatie transitoria (activa), verkoop 42 woningen 6.285 Materiële vaste activa uitgaande kasstroom Investering woningen en woongebouwen 532 Investering onroerende goederen niet zijnde woningen 38 Desinvestering onroerende goederen niet zijnde woningen -/- 14 Investering onroerende goederen in ontwikkeling 14.113 Mutatie transitoria (activa), diverse posten 402 15.071 Finciële vaste activa Uitbetaling deelneming VOC

321

Kasstroom uit (des)investeringen, negatief

8.465

FINANCIERINGSACTIVITEITEN Ingaand Mutatie leningen Uitgaand Mutatie rekening courant bank

Kasstroom uit financieringsactiviteiten, positief Mutatie liquide middelen, positief

7.501

613

6.888 58

VERLOOP LIQUIDE MIDDELEN Liquide middelen per 1 januari 2007 Mutatie liquide middelen 2007 Liquide middelen per 31 december 2007

73 58 131

JAARVERSLAG

67

68

JAARVERSLAG

I: ACCOUNTANTSVERKLARING UNTANTSVERKLARING

JAARVERSLAG

69