2 april 2010 jubileumuitgave. e toekomst. Het Nieuwe Denken pagina 5. Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet pagina 14. ICT in het jaar 2030 pagina 19

2010

2000

2 april 2010 jubileumuitgave

2010

De toekomst Het Nieuwe Denken pagina 5

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet pagina 14

ICT in het jaar 2030 pagina 19

Inhoud en colofon

2000

2010

Inhoud

3 4 8

Visionairs

Inspiratie voor de toekomst Funfacts • 3D-gadgets en trends Het Nieuwe Werken: niet alleen voor

krijtstreeppakken of bloemetjesjurken

14

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet

en het is… toegevoegd

16 18 19 22 26 28 32 34 35

5 11 17 23 27 33

Barend Houtsmuller • Het Nieuwe Denken Ignas Niemegeers • ‘Kleine computers zijn overal’ Anthony Elbers • Live video van hoge kwaliteit Rob Creemers • ‘Virtueel leven heeft de toekomst’ André Postma • ‘Elektrisch autorijden is dichtbij’ Nico Baken • ‘Van jager-verzamelaar tot smart living’

Trends • What’s hot in ICT Maximale grip op ICT ICT in het jaar 2030 Strict Academy, kweekvijver voor ICT-talent Communiceren geen toevalstreffer meer

Klant aan het woord

Associates versterken expertise Strict ‘Goed beheer beschermt je investering’ Funfacts • Augmented Reality en games MVO, de vrijblijvendheid voorbij

6 12 20 24 30

Telefonie van levensbelang bij UMC St Radboud In één taal communiceren is wel zo handig Strict begeleidt België naar 112 Groeispurt Thales vraagt om daadkracht ‘Het spoorboekje van 2011 is al in de maak’

Colofon Strict Lange Dreef 11-f 4131 NJ Vianen T: 088-55 55 800 F: 088-55 55 801 E: [email protected] I: www.strict.nl

Redactie: DamenRomijn en Strict

Strict Magazine is een uitgave van Strict

Drukwerk: Drukkerij BibloVanGerwen

2 • strict jubileumuitgave

Concept, vormgeving en realisatie: DamenRomijn communicatie & marketing www.damenromijn.nl

Fotografie: Paula Romein Fotografie 5, 8, 9, 18, 22, 24, 26, 28, 29, 31, 32 Dirk Kreijkamp 3, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 21, 23, 27, 33, 35 Barend Houtsmuller 19, 34

Coverfoto: Paula Romein Fotografie Reacties: [email protected] Meer informatie: www.strict.nl

Voorwoord

Inspiratie voor de toekomst “Welkom bij dit bijzondere Strict Magazine; we vieren dat Strict tien jaar bestaat. Dat is op het ICT-wereldtoneel geen schokkend nieuws, maar geeft ons wel de kans u eens extra te inspireren. Terugkijken heeft immers alleen zin als er ook toekomst is. En die is er zeker voor Strict. De waarde die we toekennen aan onafhankelijke consultancy. Dat is de basis waarop Strict in 2000 is gestart, maar ook het fundament voor onze toekomst. Ik wilde destijds zelf bouwen aan een club die vanuit een sterke, onafhankelijke en menselijke visie consultancy bedrijft. Die normen en waarden gelden nog steeds. We hechten aan hoogwaardig ondernemen op een menselijke manier. Strict geeft haar medewerkers de kans te participeren. Je ontwikkelt jezelf en daarmee ontwikkel je het bedrijf waarvoor je werkt. Uiteindelijk resulteerde dat in 2010 tot een uitgebalanceerd team van meer dan 170 mensen inclusief Associates. En dan ben ik even onbescheiden, met een sterke positie op de ICT-markt. Alleen sturen op groei en rendement, dat werkt niet: de menselijke dimensie mag je niet vergeten. Onze lijfspreuk is daarom geworden: Strict Persoonlijk. Die menselijke maat is ook belangrijk in de relaties met onze klanten. Strict is uitgegroeid tot de partij die het nu is omdat we vertrouwen kregen. Mensen die onze kennis en kunde waarderen en het aandurven ons werk te gunnen. Natuurlijk gaat het uiteindelijk altijd om de kwaliteit van je dienstverlening. Die uitdaging gaan we graag aan. Maar sterke persoonlijke relaties geven je extra kracht. In een lastige markt anno 2010 moet je samen overleggen, in goede en zeker in slechte tijden, dat bevordert de kwaliteit. In zo’n relatie zijn niet alleen tarieven van belang. Strict heeft tien jaar gebouwd aan een sterke netwerkorganisatie met toekomstvisie, een bedrijf waar mensen graag werken. We geloven in samenwerking, ook met partners. Strict concentreert zich op haar core business: het leveren van hoogwaardige ICT-kennis. We integreren de communicatietechnologie met de IT-kennis, maar wel vanuit een gedachte, een concept en een visie. Juist om tot de beste oplossing te komen schromen we niet om onze Strict Associates erbij te betrekken of een beroep te doen op externe partners. Dé ICT-toekomst bestaat niet; er spelen allerlei trends en ontwikke lingen die uiteindelijk samensmelten tot oplossingen waar u mee werkt en leeft. Laat u inspireren door dit magazine.”

Jan-Hein Bastiaenen

strict jubileumuitgave • 3

Funfacts • 3D-gadgets en trends

Speak Chinese?

3D-tv

Bent u op een congres in China en kunt u zich niet verstaanbaar maken bij het barpersoneel? VoxOx Universal Translator vertaalt uw bestelling of vraag realtime. Spreek uw boodschap in het Engels in op uw mobiele telefoon en die vertaalt het direct naar het Chinees, Swahili of welke taal dan ook. Er zijn meerdere applicaties op dit gebied te vinden, ook van Micro soft en Google, maar VoxOx biedt de beste kwaliteit omdat het logische vertalingen en zinnen maakt. Kijk voor meer informatie op www.engadget.com/ 2010/02/17/voxox-universaltranslator-makes-multilingualcommunication-a-br/

Er komt dit jaar een aantal 3D tv’s op de markt, onder meer van Samsung. Met deze televisies kijkt u thuis driedimensionaal met bril in HD-kwaliteit. http://hd.engadget.com/ 2010/01/21/3d-stole-the-show-at-ces-2010/

Waterig beeld 3D-videoprojecties die middenin de ruimte zweven, het lijkt een futuristische film. Het Finse bedrijf FogScreen ontwikkelde een projectie techniek die gebruik maakt van een dun laagje waternevel. U kunt om én door de levensechte projectie heen lopen zonder dat u een nat pak krijgt of dat het beeld daar hinder van ondervindt. De techniek is ook geschikt voor interactiviteit. Met een aanwijsstok kunnen gebruikers in de lucht schrijven. Kijk voor meer informatie op www.fogscreen.com/en/home/index.html/


Het Nieuwe Denken Barend Houtsmuller is Managing Partner bij Strict. Hij geeft zijn visie op de toekomst van ICT.

A

lles kan tegenwoordig op ICT-gebied. Het klinkt para doxaal, maar dat kan juist knap lastig zijn. Wat zijn slechts hypes en wat zijn relevante trends? ICT is van haar glamour ontdaan en niet langer de geheimzinnige speeltuin van techneuten, maar van ons allemaal. Nu en in de toekomst helpt ICT, en vooral de communicatietechnologie, ons allerlei soorten netwerken, ook onzichtbare, te vormen. In de visie van Strict ontwikkelt de wereld zich als netwerk maatschappij met individualisten waarbij ICT zorgt voor de ultieme infrastructuur voor Het Nieuwe Denken en Werken. Traditionele structuren verdwijnen en de wijze waarop mensen informatie verzamelen, communiceren en op mondiaal niveau samenwerken, verandert fundamenteel. Dat heeft direct invloed op organisatiestructuren en bedrijfsprocessen, de onderlinge samenwerking van bedrijven en de communicatie tussen bedrijven, hun leveranciers, klanten en medewerkers. Tegelijkertijd groeit op individueel niveau de behoefte aan onderlinge samenhang en persoonlijk contact. Deze visie is de basis voor onze dienstverlening. Als ICT-deskundigen weten we wat er speelt en vertalen dat naar concrete oplossingen voor u als mens en ondernemer. Strict helpt met het duiden van trends, filtert de meerwaarde uit het ICT-aanbod, regisseert processen en implementeert oplossingen.

Vanuit de technologie krijgen we bouwblokken aangereikt, die we op onze eigen manier op conceptueel niveau assembleren. Zo creëren we onze eigen wereld, onze eigen toekomst! Dat gaat niet altijd vanzelf. Je moet de kracht vinden om los te komen van oude paradigma’s en vanuit een integrale visie durven te werken en te leven. Ik durf te geloven in de enorme potentie van toekomstige ICT. Niet als wonder middel, wel als wonderlijke gereedschapskist waar je zelf mee aan de slag moet. Dat geldt op individueel, maar ook op maatschappelijk niveau. Laten we ICT slim benutten bij het vinden van antwoorden op maatschappelijke vraagstukken als vergrijzing, mobiliteit, MVO en veiligheid. De bouwblokken liggen er klaar voor. Als mens bent u consument, burger en op de een of andere manier werker/werknemer/werkgever. Die werelden vloeien steeds nadrukkelijker in elkaar over. Grenzen en technische blokkades vervagen. We kunnen die rollen tegelijkertijd spelen juist omdat we vertrouwen hebben in de nieuwe technologie. Die maakt het leven leuker en gemakkelijker en, steeds vaker, duurzamer.

Barend Houtsmuller


Klantcase • Koppelen universiteit met ziekenhuis

Telefonie van levensbelang bij UMC St Radboud Een nieuwe telefoonomgeving voor ziekenhuis én universiteit. Dat was de uitdaging die er in Nijmegen lag. Het UMC St Radboud en de Radboud Universiteit Nijmegen stappen gezamenlijk over van een hybride centrale naar een IP-platform. Strict begeleidt het aanbestedingstraject en de implementatie.

“Je hebt eigenlijk te maken met twee zelfstandige organisaties”, zegt Thijs Romijnders, Manager Telecom bij SKU (Stichting Katholieke Universiteit). “Een ziekenhuis stelt logischerwijze andere eisen aan een telefoonomgeving dan een universiteit. Een ziekenhuis moet vierentwintig uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar zijn; bellen is er van levensbelang. Continuïteit en redundantie staan er dus voorop.” Een universiteitsomgeving vraagt weer om andere functionaliteiten. Toch heb je aan het eind van de rit twaalfduizend eindgebruikers, die via één centraal telefonieplatform bereikbaar moeten zijn. Dat is een uitdaging. Temeer omdat de gesprekskosten ook in één beheersysteem terecht moeten komen. Zodat ze één op één worden doorbelast aan de betreffende afdelingen.”

‘Je kunt hier niet als een Big Bang een nieuw telefoniesysteem invoeren’ Aanbesteding Stap één in het aanleggen van de nieuwe telefoonomgeving was het initiëren, voorbereiden en uitvoeren van een Europese aanbesteding. “Een spannend traject”, vindt Romijnders, “want je bent afhankelijk van wat de markt je biedt. Bovendien ben je gebonden aan allerlei juridische, technische en procesmatige regels.” De SKU, een overkoe pelende stichting die universiteit en ziekenhuis bindt, ging met drie consultancybedrijven om tafel om te kijken wie hen hierin het beste kon ondersteunen. “Strict stak daar met kop en schouders bovenuit”, herinnert Romijnders zich. “Dick Bol en René Vos (Branche Manager) hebben eerder grote implementaties begeleid. Dus ze hebben de benodigde expertise en ervaring in huis om dit traject snel, veilig en professioneel te begeleiden. Ook kwam er een goede offerte op tafel en was er onderling een klik. Dat laatste moet je niet onderschatten, want je gaat toch voor een lange termijn intensief samenwerken.”

Beoordelaars Strict stelde samen met SKU een team van dertien beoordelaars samen, uit zowel de universiteit als het ziekenhuis. In het voortraject van de aanbesteding hadden veertien IP-aanbieders zich aangemeld, waarvan er uiteindelijk acht overbleven. Het beoordelingsteam trok zich vervolgens drie weken terug in een aparte ruimte om de applicaties te testen. “Elke beoordelaar keek vanuit zijn eigen achtergrond en discipline naar het product”, zegt Dick Bol, principal consultant van Strict en de projectmanager voor SKU. “Dus als het om inkoop ging, stonden de mensen van inkoop voorop. Draaide het om beheerfunctionaliteiten, dan keken de ICT-beheerders vanuit hun specifieke vakgebied naar de functionaliteiten van het platform.” Tegelijkertijd moest er binnen het team ook consensus zijn over het totaalplaatje. Romijnders lacht en vult aan: “Geloof me, er zijn pittige discussies gevoerd in die ruimte.” Principal consultant Dick Bol 6 • strict jubileumuitgave

Thijs Romijnders, Manager Telecom bij SKU

Lang beraad

Opnieuw met Strict

Na lang beraad – en de benodigde consensus – koos het projectteam eensgezind voor een Communications Platform (ICP) van Mitel. “Dat had alle benodigde functionaliteiten”, zegt Romijnders. “Ze zijn bijvoorbeeld sterk op het gebied van callcenterfuncties, dat voor onze poliklinieken belangrijk is.” Ook had de aanbieder, HPS Solutions uit Oss, de gewenste flexibiliteit qua licentiestructuur en kon het platform gefaseerd ingevoerd worden.

“We hebben bij de implementatie en migratie opnieuw voor de begeleiding van Strict gekozen”, zegt Romijnders. “Het is zonde om hun opgedane kennis en kunde weg te gooien en met een nieuwe partij in zee te gaan. Bovendien zijn we erg tevreden over hun kennisniveau en de manier waarop bijvoorbeeld hun Legal-afdeling samenwerkt met de consultancytak. De juridische kaders waren van meet af aan duidelijk. Ik denk dat de ondersteuning van Strict de doorlooptijd van de Europese aanbesteding ten goede is gekomen. Ook is Bol erg zorgvuldig in het documenteren van alle procedures en contractvormen. Afspraak is afspraak, geldt bij hem. Dat werkt erg prettig.”

‘Strict heeft de doorlooptijd van de aanbesteding gunstig beïnvloed’ Proof of concept In maart startte de SKU met een uitgebreide proof of concept; een testfase waarin vijftig gebruikers van de universiteit en vijftig gebruikers van het ziekenhuis alvast zijn overgegaan op het nieuwe IP-platform. “Deze proof of concept is leidend voor de verdere uitrol”, zegt Bol. “Eventuele integratie- en migratiefouten halen we er zo tijdig uit. Niet dat ik denk dat er veel fouten in zitten, maar een ziekenhuis is dermate afhankelijk van telefonie, dat je niet als een soort Big Bang een nieuw telefoniesysteem kunt invoeren.” De verdere integratie en migratie van het netwerk loopt in de pas met de nieuwbouw van het ziekenhuis en de universiteit. In augustus van dit jaar wordt een deel van de nieuwbouw opgeleverd, dat alvast overgaat naar de IP-omgeving. Daarna volgen gefaseerd steeds meer nieuwbouwdelen.

Radboud Het Radboud in Nijmegen bestaat uit een academisch ziekenhuis (UMC St Radboud) en een universiteit (Radboud Universiteit Nijmegen). Samen vormen ze een centrum waar ruim 10.000 medewerkers en 18.000 studenten dagelijks inhoud geven aan de toekomst van gezondheidszorg en medische wetenschappen. Het over koepelende SKU (Stichting Katholieke Universiteit) heeft mandaat gekregen van beide besturen om gezamenlijke beslissingen te nemen.


Artikel • Het Nieuwe Werken

Roos Wouters: “Als moeder werd ik op een zijspoor gezet.”


Niet alleen voor krijtstreeppakken of bloemetjesjurken Eén van de speerpunten van Strict is Het Nieuwe Werken. Dit fenomeen wint steeds meer terrein. Het staat voor een nieuwe manier van werken: flexibel en met meer verantwoordelijkheid voor de werknemer. Resultaat is een meer gemotiveerde, efficiëntere en effectievere medewerker. Bill Gates introduceerde Het Nieuwe Werken in een whitepaper van 2005. Hij beschreef de mogelijkheden vanuit ICT-oogpunt. Conference calls, thuiswerken, collaboration, mobile, wiki’s; op ICT-gebied zijn er oplossingen te over. “Nu is het de vraag wat er moet veranderen op organisatieniveau”, benadrukt Strict consultant Ruud Kramer. “Het Nieuwe Werken vraagt een compleet andere manier van denken en managen.”

Productiviteit verbeteren Een mooie theorie, maar hoe werkt het in de praktijk? Bijl: “Veel bedrijven stoelen hun bedrijfssociologie nog op oude waarden. In de vorige eeuw maakte de industrie een enorme ontwik keling door. Peter Drucker omschrijft het als ‘de de vijftigvoudige verbetering van de productiviteit van de fabriekswerker’. De grootste uitdaging voor managers van de 21e eeuw is om de productiviteit van de kenniswerker op een vergelijkbare wijze te verbeteren. De fabrieks medewerker bestaat bijna niet meer, want veel gaat machinaal. In de meeste organisaties is de verhouding verschoven van meer productie werknemers naar meer mensen op inkoop, marketing en logistiek. Hoe kun je deze mensen motiveren en efficiënter laten werken? En hoe meet je dat?” Dat laatste blijft lastig. “Maar we kunnen wel inschatten hoe het niet moet. Ellenlange files of uren durende ineffectieve vergaderingen verlagen de productiviteit. Daar kan een organisatie verbeteringen in aanbrengen door Het Nieuwe Werken.”

Sociale netwerken Internet maakt veel mogelijk. Kramer: “Sociale netwerken brengen werelden bij elkaar, op internet is een eindeloze hoeveelheid informatie te vinden en het is vanaf bijna iedere plaats bereikbaar. Internet is onderdeel geworden van het dagelijks leven in de maatschappij. Bedrijven kunnen zich op dit gebied nog flink ontwikkelen. Maar dan moeten ze wel het idee loslaten om over de schouder van de werknemer mee te kijken naar de productie. Het maakt niet uit waar of wanneer de medewerker het werk uitvoert. Vertrouwen en eindresultaat staan centraal.”

‘Alles is gebaat bij flexibiliteit’ Maslow Piramide “Het Nieuwe Werken is gebaseerd op de piramide van Maslow”, legt ambassadeur van Het Nieuwe Werken Dik Bijl uit. De piramide loopt van eerste lichamelijke levensbehoeften, behoefte aan veiligheid en zekerheid, sociaal contact, waardering en erkenning tot aan zelfontplooiing. “Het Nieuwe Werken gaat uit van de wil van de werknemer om zich te ontplooien. Het bedrijf geeft vertrouwen, verantwoordelijkheid en biedt flexibiliteit, waardoor de werknemer het werk erg boeiend en inspirerend vindt. Het gevolg is een intrinsiek gemotiveerde werknemer die beter werk aflevert.”

Zijspoor Roos Wouters is promotor van Het Nieuwe Werken. Zij bekijkt het fenomeen met name vanuit de invalshoek van de medewerker. Tijdens haar studie politicologie kreeg ze haar eerste kind. Eenmaal afgestudeerd bleek een baan op niveau lastig te vinden. “Als moeder werd ik op een zijspoor gezet”, verklaart ze. “Ik werkte bijvoorbeeld als receptioniste en merkte dat niemand geïnteresseerd was in mijn mening. Terwijl ik wel iets zinnigs te melden had, ik was academisch geschoold.” Na de geboorte van haar tweede kind vier jaar later, kreeg ze eindelijk de baan op niveau. “Ik was blij want ik had alles wat ik wilde. Maar het bleek niet mogelijk om alle ballen hoog te houden. Toen ik mijn kind vergat op het schoolplein en een uur later de voicemail van de juf met de vraag of ik hem kwam ophalen stiekem afluisterde op het toilet, was het duidelijk: hier moest iets helemaal anders.”

Negen tot vijf Wouters raakte overspannen omdat ze haar werk en de zorg voor haar kinderen niet kon combineren. “De homogene maatschappij van vijftig jaar geleden is er niet meer en toch is ons werk op precies dezelfde manier ingericht. Om drie uur komen de kinderen uit school, maar ik moet van negen tot vijf werken. Aanwezig zijn, uren maken, ieder achter zijn pc en saai overleggen lijkt belangrijker dan


Vervolg artikel • Het Nieuwe Werken

geïnspireerd werken en zorgen dat zaken gedaan worden. Het is geven en nemen. Zijn werkgevers niet loyaal aan hun werknemers, dan vragen ze niet alleen een offer van de werknemer maar van diens hele gezin en daar moet wat in veranderen.”

Flexibiliteit “Uiteindelijk draait het allemaal om flexibiliteit”, vindt ze. “Het file probleem en de CO2-uitstoot, de werk-privébalans voor mannen en vrouwen, doorwerken tot 67 jaar; alles is gebaat bij flexibiliteit. Het Nieuwe Werken biedt dat en kan door elke organisatie verschillend ingevuld worden. Van thuiswerken en conference calling tot het door medewerkers laten invullen van roosters en werktijden.” Wouters ontdekte dat niet alleen vrouwen flexibel willen werken. “Er heerst een misvatting dat vrouwen willen zorgen en mannen willen werken.

Vrouwen zijn ook ambitieus en werkende mannen willen hun kinderen óók zien opgroeien. De moederschapsmaatschappij blijft bestaan doordat we te weinig keus hebben. Dus is het tijd om met zijn allen aan te geven wat we willen. Het kritiekpunt van de oudere generatie is dat we niet alles kunnen hebben. Maar dat kan wel. Zeker als bedrijven ophouden te denken dat ze werknemers bezitten.”

In de spotlight “Uit onderzoek blijkt dat bedrijven die zien dat concurrenten aan de slag gaan met Het Nieuwe Werken, zelf ook geneigd zijn om het in te voeren”, vervolgt ze. “Ze willen niet achterblijven. Dus heb ik mijzelf de taak gegeven om deze bedrijven in de spotlight te zetten. Ik ben een keurmerk aan het oprichten voor organisaties die werken volgens Het Nieuwe Werken. Daarbij pak ik een andere aanvliegroute. Het zijn nu veelal de heren in krijtstreeppak of vrouwen in bloemetjesjurk die voor Het Nieuwe Werken pleiten. Het is tijd dat Nederland inziet dat het ons allen aangaat. Ik begrijp dat bedrijven het eng vinden om te veranderen. Maar met het doemscenario van de vergrijzing op het netvlies, zou het een gemiste kans zijn om achter te blijven.”

‘Nederland is klaar voor Het Nieuwe Werken’ Toekomst Het Nieuwe Werken-ambassadeur Dik Bijl is positief over de toekomst. “Nederland is klaar voor Het Nieuwe Werken. Ik verwacht dat het in 2020 in de meeste organisaties is geïntegreerd. Het enige risico is dat het een te grote hype wordt en dat bedrijven ‘ook even willen aanhaken’ met alle gevolgen van dien. Maar plaatsen als Seats2meet – locaties waar nieuwe werkers hun ‘kantoor’ delen – breiden steeds meer uit.” Ook Kramer is enthousiast. “Maar Het Nieuwe Werken is zeker niet geschikt voor ieder beroep of werkzaamheid. Soms is bijvoorbeeld menselijk contact noodzakelijk. Hoewel vrijwel elke functie een administratief aspect heeft dat niet per se op de werkvloer hoeft te worden voldaan.” Wouters is strijdlustig, maar sceptisch. “Er is de afgelopen vijftig jaar ontzettend veel veranderd. Toch verwacht ik de komende vijf jaar geen revolutionaire verandering. Maar ik weet zeker dat we over vijftig jaar verbaasd zullen zijn over wat er allemaal bereikt is.”

Arbeids- en organisatiepsycholoog Dik Bijl schreef in 2007 het boek Het Nieuwe Werken en bracht eind 2009 Aan de slag met Het Nieuwe Werken uit. www.nieuw-werken.nl

Roos Wouters is afgestudeerd politicoloog (UvA) en werkt als freelance publicist, columnist, debatleider en adviseur. In 2006 won Roos bij nrc.next een essayprijs, in 2008 verscheen haar boek “FUCK! ik ben een feminist” en onlangs schreef zij het Femanistisch Manifest. Bovendien geeft zij workshops aan bedrijven en werknemers over Het Nieuwe Werken. www.rooswouters.nl

Ruud Kramer: “Het vraagt een compleet andere manier van denken en managen.”


Principal Consultant Ruud Kramer van Strict verdiept zich naast zijn consultancy opdrachten als Business Developer in Het Nieuwe Werken. Hij organiseerde op 18 maart het congres ‘Het Nieuwe Werken – The Experience Event’ in Amsterdam.

‘Kleine computers zijn overal’ Ignas Niemegeers is hoofd van het Centre for Wireless and Personal Communication en de afdeling Telecommunications van de Technische Universiteit Delft. Bovendien heeft hij een leerstoel in Wireless en Mobile Communications.

U

biquitous computing is de overtreffende trap van personal computers. Computers zijn overal aanwezig en bereikbaar om het leven gemakkelijker te maken. De overleden Mark Weiser is internationaal gezien de vader van het begrip, al noemde hij het ‘pervasive computing’.

chips verdubbelen. Dat betekent dat computers steeds kleiner en goedkoper worden. Resultaat is dat ze overal in groten getale aanwezig zijn: in de wasmachine, de smartphone, de videocamera, de televisie en in de nabije toekomst in ons eigen lichaam.

Die computers kunnen ongelooflijk klein zijn. Radio Frequency Identification (RIFD) werkt via kleine chips in producten, bijvoorbeeld in kleding. De chips vervangen barcodes en geven antwoord wanneer een andere computer contact zoekt. In de toekomst zou een wasmachine dus via RIFD kunnen ‘lezen’ of het een kook- of gewone was wordt. Een andere ontwikkeling is sensornetwerken. Met kleine sensoren, die je bijvoorbeeld in verf op de muur aanbrengt, kun je alles monitoren. De temperatuur in huis, of er mensen aanwezig zijn en of de lichten aanstaan. Het sensornetwerk registreert wanneer er iets verandert. Stel: iemand vertrekt. Dan gaan automatisch de verwarming en verlichting uit.

We hebben steeds meer apparaten en maken steeds meer gebruik van netwerken. Google houdt al onze gangen bij en kan deze in principe aan derden openbaren. Dat is niet altijd gewenst. Personal netwerken ontstijgen internet. Deze net werken koppelen alle persoonlijke apparaten en houden de informatie privé. Het maakt bijvoorbeeld al je persoonlijke multimedia bestanden waar ze zich ook bevinden toegankelijk op elk geschikt apparaat.

Ubiquitous computing is mogelijk vanwege de enorme groei aan capaciteit van silicium chips. Die groei verloopt via Moore’s law, vernoemd naar Intel-oprichter Gordon Moore. Hij stelt dat elke 12 tot 18 maanden de dichtheid en snelheid van silicium

Wat is de toekomst? De droom van Weiser: intelligente sys temen die je niet ziet, maar je automatisch helpen. Daarvoor zijn de computersystemen van nu nog te foutgevoelig. Daar liggen technische uitdagingen. Er is terugkoppeling van de mens nodig. Wat werkt en wat niet? Maar tien jaar van nu is het realiteit.

Ignas Niemegeers


Klantcase • Philips Healthcare Informatics volgt Service Management opleiding

In één taal communice Philips Healthcare Informatics startte in 2006 een verbeterprogramma om de kwaliteit van dienstverlening rondom het beheer van geleverde ICT-oplossingen te optimaliseren. In plaats van producten werd dienst verlening gericht op functionaliteit centraal gesteld. Logisch gevolg was het afstemmen van de interne en klantgerichte beheerprocessen op die ambitie. En daarin kwam de helpende hand van Strict van pas. Het afstemmen van de interne en klantgerichte beheerprocessen vroeg om kennis op het juiste niveau. Het kopen van een opleiding in de markt is dan vaak de snelste weg, maar is dat ook de juiste en meest efficiënte? Managing Consultant van Strict Hans Jenniskens: “Strict biedt opleidingen op maat, afgestemd op de vraag en behoefte van de opdrachtgever. ITIL® past in deze situatie het beste. Het stelt de organisatie in staat om in één taal met elkaar en met klanten te communiceren en hetzelfde begrippenkader te hanteren.”

Wereldwijde race De wens voor een Service Management opleiding ontstond toen Philips Healthcare Informatics Benelux in 2006 werkte aan een uitgebreid verbeterprogramma. Dat gebeurde in het kader van een wereldwijde Quality Improvement Competition (QIC). Order Realization Manager Johan Koolen van Philips Healthcare Informatics Benelux: “We wilden in het kader van ons ‘Delight Customers’verbeterprogramma de service- en supportprocessen tussen onze klanten en Philips sterk verbeteren. Kortom: de klanttevredenheid een flinke ‘boost’ geven.” Het zette ITIL® duidelijk op de kaart bij Philips Healthcare in de Benelux.

‘Blijven ontdekken, groeien en ontwikkelen’ Managing Consultant Hans Jenniskens

Best practises ICT ontwikkelt zich constant, met als gevolg dat het beheer ervan steeds complexer wordt. Om de toegenomen complexiteit en veranderingen in goede banen te leiden zijn gestructureerde beheer methodes nodig. ITIL® staat voor een verzameling ‘best practises’ op het gebied van ICT-beheer. Oftewel: het zijn richtlijnen voor IT-ers om kwaliteit van werk te garanderen. Jenniskens: “De methode helpt professionals om de beheerprocessen volgens de beste richtlijnen in te richten en uit te voeren. Zo hebben wij al vele medewerkers van Philips Healthcare opgeleid.”

Bevolkingsonderzoek Philips Healthcare is al jaren het sterks groeiende en meest innovatieve bedrijfsonderdeel van Philips. Het richt zich op diagnose, behandeling en op ziektebeeldmanagement, preventie en screening. Koolen: “Wij zijn bijvoorbeeld sinds begin 2008 druk bezig met digitalisering van het bevolkingsonderzoek naar borst kanker in Nederland. Een uniek project in de Nederlandse en


wereldwijde gezondheidszorg. In de aanbesteding voorzagen we al dat kennis van het methodisch inrichten van beheerprocessen gewenst was, daarom hadden wij een streepje voor op onze concurrenten uit het klinische domein.” Jenniskens ziet dat in steeds meer tenders. “Het methodisch aanpakken van het beheerproces is ondertussen bijna een standaardvereiste geworden.”

Klanten beter adviseren “We wilden dat onze hele organisatie op de hoogte was van de gekozen richting waar het ITIL®-gedachtegoed onderdeel van uitmaakt”, vervolgt Koolen. “En dus boden we al onze Healthcare Informatics medewerkers in de Benelux een training aan. Uitgevoerd door Strict-docenten die hun kennis baseren op theorie, maar vooral op een brede praktijkervaring. Medewerkers in een hoger echelon van Philips Healthcare Informatics krijgen bovendien een vervolgcursus op het niveau van ‘Certified Service Manager’, zodat zij onze klanten nog beter bij kunnen staan en adviseren.”

eren is wel zo handig

Johan Koolen van Philips Healtcare volgt zelf ook de opleiding

Philips Healthcare Philips Healthcare ontwikkelt medische oplossingen voor de totale zorgcyclus. Van ziektepreventie, screening & diagnose, tot behandeling, gezondheidsbeheer en -bewaking. Het portfolio aan oplossingen bevat onder meer (pre)klinische beeldvorming, interventionele röntgenologie, patiëntbewakingsoplossingen, ziekenhuis-IT en dienstverlening. Daarnaast biedt Philips medische oplossingen voor de thuissituatie, zoals telemonitoringdiensten en ademhalingsondersteuning.

Meertalig “Onze medewerkers praten nu moeiteloos met zowel medewerkers van de ICT-afdeling als radiologie. Het is soms lastig om alle partijen in zo’n ziekenhuis bij elkaar te brengen. De afdeling ICT, radiologie en het management spreken vanuit hun eigen domein vaak allemaal een andere taal. Dan is het fijn wanneer je meertalig bent en de partijen kunt samenbrengen.”

organisatie meer proactief en zie je problemen eerder aankomen. Zo heeft de klant maximale beschikbaarheid en minimale verstoring. En omdat er steeds meer remote en achter de schermen gebeurt, rapporteren wij uitgebreid hierover. Zo weet de klant dat wij actief bezig zijn met beheer, ook al merken ze er misschien weinig van omdat er zich geen problemen voordoen.”

Ontdekken en groeien ‘Een verzameling best practises’ Meekijken en sturen “Procesdenken zoals ITIL® is vooruitkijken”, vervolgt Koolen. “Door het bestuderen van andere praktijkcases weet je waar het fout kan gaan in een beheerproces. Na het implementeren van nieuwe ICT blijft Philips Healthcare Informatics van een afstand meekijken en sturen. Door de processen goed in te richten en uit te voeren wordt de

De wereld van Service Management is constant in beweging. “Het is gebaseerd op best practices en daardoor niet in steen gegraveerd”, legt Jenniskens uit. “Er worden steeds nieuwe ervaringen aan toegevoegd. Als organisatie kies je de beste elementen voor jou.” ITIL® V3 is al op de markt, ITIL®V2 wordt dit jaar uitgefaseerd. “Je blijft ontdekken, groeien en ontwikkelen.”


Artikel • Augmented reality

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet Heeft u een webcam? Of beschikt u over een mobiele telefoon met camera, GPS en kompas? Dan is de kans groot dat u Augmented Reality al eens heeft gebruikt. Of dat u dat binnenkort gaat doen en nooit meer zonder wilt. Seminars over mobiele telefonie gaan op dit moment nog maar over één ding: Augmented Reality. Een techniek waarmee je iets toevoegt aan de realiteit. Het creëert een extra laag, waarop digitale informatie verschijnt die jouw directe omgeving verrijkt. Met bijvoorbeeld aan vullende informatie, foto’s of 3D-videoprojecties. Een goed voorbeeld is de Android-telefoon die ‘ziet’ waar de dichtstbijzijnde pinautomaat is. Of de dichtstbijzijnde supermarkt, of toont welke huizen er in de omgeving te koop staan, inclusief de vraagprijs en het nummer van de makelaar.

Objectherkenning “Augmented Reality staat letterlijk voor het toevoegen van informatie aan de werkelijkheid”, zegt Mark Jenniskens, de consultant die binnen Strict dergelijke applicaties volgt. “Er zijn twee manieren waarop je de realiteit kunt verrijken; aan de hand van je locatie en oriëntatie, dus waar sta je en welke kant draai je op, en aan de hand van het herkennen van objecten.” In dat laatste geval herkent de camera bijvoorbeeld een visitekaartje. Zodra je dat kaartje voor een webcam houdt, toont je computer automatisch het bijbehorende LinkedInprofiel. Of er klapt een 3D-filmpje uit het kaartje, van tevoren gefilmd door de betrokkene. “De camera herkent dus bepaalde barcodes of gezichten en koppelt die aan van tevoren gefilmde informatie, video’s of foto’s”, zegt Jenniskens. “Hier maken tijdschriften al veel gebruik van. Houd bijvoorbeeld een pagina van Esquire Magazine voor je webcam, en je krijgt allerlei extra informatie in beeld.”

‘De realiteit is een leeg canvas’ Sportwedstrijden Augmented Reality is geen nieuwe uitvinding. Het werd in de jaren’70 toegepast en wordt al geruime tijd gebruikt bij sportverslagen. De ingetekende buitenspellijnen bij voetbalwedstrijden zijn bijvoorbeeld Augmented Reality. En ook de virtuele reclameborden langs het voet balveld zijn toegevoegde werkelijkheid. Niets nieuws onder de zon dus. “Wat wél nieuw is”, zegt Jenniskens, “is dat veel mensen ineens een smartphone in hun broekzak hebben, die snel kan rekenen en een digitaal kompas en camera heeft. Dat maakt Augmented Reality plotseling voor veel mensen toegankelijk.” En dat laatste schept mogelijkheden, zowel voor consumenten als de zakelijke markt.

Layar Eén van de grote spelers op het gebied van mobiele toepassingen is het Amsterdamse Layar, dat inmiddels een miljoen gebruikers heeft. Layar is een gratis Augmented Reality-browser voor de mobiele telefoon. Het enige wat een gebruiker nodig heeft is een ingebouwde


Strict consultant Mark Jenniskens camera, kompas en GPS. Claire Boonstra, één van de oprichters van Layar, ziet eindeloze mogelijkheden. “De realiteit is eigenlijk een leeg canvas. Je kunt alles toevoegen wat maar relevant is. Dat kunnen leuke dingen zijn, zoals spelletjes voor consumenten, maar ook nuttige toepassingen. Er zijn bijvoorbeeld nu al lokale overheden die via Layar kunnen zien waar de waterleidingen in een pand lopen, zodat ze daar bij werkzaamheden rekening mee houden.”

en het is … toegevoegd

Augmented Reality Augmented Reality (toegevoegde realiteit) is een mix van de virtuele en de echte wereld. In tegenstelling tot Virtual Reality (100% virtueel) maakt Augmented Reality gebruik van de werkelijkheid. Aanvullende, relevante informatie wordt op de werkelijkheid geprojecteerd, als een soort extra laag. Augmented Reality is mogelijk op iedere computer met een camera en op iedere mobiele telefoon met GPS, kompas en camera.

gesprekspartners overlegt, en je hebt twaalf schermen met gezichten erop, kan Augmented Reality aanvullende informatie rond het gezicht projecteren. Leeftijd, beroep, Hyves-vrienden, Facebook-informatie; alles wat er maar over jou te vinden is op internet. Dat doet de computer automatisch, via gezichtsherkenning.”

‘Camera koppelt barcodes aan data’ Zoals internet Videoconferencing Een nieuwe wet legt telecombedrijven ook op om schematisch bij te houden waar alle datakabels op een terrein lopen. “Als je die informatie kunt projecteren op de werkelijkheid en zo rondkijkt, heb je een heel concrete toepassing”, zegt ook Jenniskens. Een andere toepassing waar hij toekomst in ziet, is videoconferencing met Augmented Reality. “Als je bijvoorbeeld met twaalf virtuele

Claire Boonstra vergelijkt het met de begindagen van internet: “Augmented Reality is geen toepassing of applicatie, maar een heel nieuw medium. Net zoals mensen op het web zelf pagina’s aanmaken en toepassingen creëren. Dat zal bij Augmented Reality niet anders zijn. We moeten met zijn allen uitvinden wat er wel en niet werkt en hoe het precies in ons dagelijks leven past. Layar is daar, samen met tweeduizend andere partijen over de hele wereld, al druk mee bezig.”


Trends • What’s hot in ICT

Open Source

Reduceren van ‘human delay’ in de procesketen De afgelopen jaren is door bedrijven en instellingen veel geïnvesteerd in het optimaliseren van ICT. Maar hoe maken medewerkers er gebruik van? En hoe verlopen de onderlinge en externe (Tele)communicatie stromen zoals spraak, email en chat? Strict Manager Business Development Wilbert de Krom: “Communication Improved Busi ness Processes (CIBP®) heeft de toekomst. Het is een ontwikkeling die antwoord geeft op genoemde vragen. Strict inventariseert en analyseert de (Tele)communicatie stromen en de communicatie componenten van de (primaire) processen en workflows binnen een organisatie. Vervolgens worden op een zeer pragmatische wijze oplossingen aangereikt.” Lees meer op pagina 26.

“Van Open Source software of applicaties is de broncode vrij beschikbaar. Deze broncode is in te zien, te gebruiken, verbeteren, aan te vullen en te distribueren”, legt Strict consultant Ronald Wijngaarde uit. “Er zijn een paar duidelijke trends te signaleren, zoals in mobiele telefoon besturing. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om als bedrijf op maat applicaties te ontwikkelen en op de mobiele telefoon van alle medewerkers te plaatsen.” Ook over heden maken gebruik van Open Source. “Dit heeft consequenties voor de manier waarop de overheid haar aanbestedingen inricht, aangezien ze over het algemeen geen licenties meer hoeft aan te besteden – deze kunnen gratis zijn – maar alleen diensten om een Open Source product heen. De makers van reguliere (betaalde) software reageren natuurlijk weinig enthousiast. Maar ook zij moeten mee met de trend. Zo komt Microsoft met een gratis uitgeklede versie van Office 2010.”

Track&Trace “Track&Trace in de zorg is hot”, weet Strict Branche Manager René Vos. “Track&Trace is het automatisch identificeren van objecten, locaties, datum, tijd, transacties of een verrichte actie. Bijvoorbeeld het decontamineren van medisch instrumentarium. De instrumenten worden handeling voor handeling gevolgd. Reden hiervoor is dat iedere zorginstelling verplicht is kwalitatieve en verantwoorde zorg te leveren. Door processen nauwkeurig bij te houden in een geautomatiseerd instrumenten volgsysteem zijn de verrichte handelingen gemakkelijker te controleren.” Momenteel wordt Track&Trace meestal uitgevoerd met behulp van barcodes en scanners. “In de toekomst verwacht ik dat zorginstellingen gebruik gaan maken van RFID, waarbij zogenaamde ‘tags’ in een te volgen object zijn verwerkt. Punt van aandacht is wel de radiofrequentie die nodig is om de objecten te scannen. Radio frequentie kan interfereren met andere medische apparatuur in een ziekenhuis.”


Live video van hoge kwaliteit Triple IT heeft samen met Heijmans Techniek & Mobiliteit een mobiele cameraoplossing ontwikkeld; Mobile Viewpoint. Anthony Elbers van Heijmans werkte er samen aan met Gijs Piscaer van Triple IT. Elbers geeft uitleg.

M

obile Viewpoint is bedoeld voor alle locaties waar geen bekabeling aanwezig en mobiel camera toezicht gewenst is. Denk hierbij aan voeren vaartuigen en hulpverleners op locatie of bij evenementen. Door de snelle toename van bandbreedte in mobiele publieke netwerken is er een scala aan nieuwe mogelijkheden ontstaan. Een voorbeeld hiervan is het draadloos versturen van live videobeelden met een hoge kwaliteit. De camera’s van Mobile Viewpoint zijn op afstand bestuurbaar; zoomen, draaien en geluid opnemen. Ze kunnen op elke locatie afgespeeld en bediend worden en met één druk op de knop kijkt de meldkamer mee. Ook is het mogelijk de beelden naar mobiele telefoons van collega’s te sturen, zodat zij in geval van nood snel op de hoogte zijn. Beelden worden opgeslagen zodat ze later geanalyseerd kunnen worden. Naast al deze praktische opties is er nog een belangrijk pluspunt: de beelden bestaan uit 25 plaatjes per seconden met televisiekwaliteit. Dus geen wazige opnamen van personen, schokkerige of uit vierkantjes bestaande beelden, maar duidelijk herkenbare gezichten en vloeiende beelden. De beeldkwaliteit van live beelden verstuurd over mobiele netwerken via Mobile View point is ongeëvenaard.

Vandaag de dag worden camerabeelden meestal via glasvezel, koperkabel, coax of UTP-bekabeling getransporteerd. Wanneer er geen bekabeling voorhanden is of het te kostbaar is om aan te leggen, is een draadloze oplossing gewenst. Videobeelden worden via publieke mobiele netwerken verstuurd, dezelfde waarvan je mobiele telefoon gebruik maakt. Mobile Viewpoint verstuurt videobeelden via meerdere netwerken tegelijk om bereik en kwaliteit te garanderen. De beelden worden realtime gecomprimeerd en gecodeerd zodat ze veilig en draadloos te verzenden zijn. Het is tenslotte niet de bedoeling dat iemand politiebeelden zomaar kan bekijken. Mobile Viewpoint is nu een half jaar op de markt en door drie politiekorpsen als pilot ingevoerd. Ik verwacht dat het concept de komende jaren flink aan terrein wint. De toe passingsgebieden zijn erg divers. Het is uniek en sluit perfect aan bij de wensen van politie en andere afnemers die te maken hebben met openbare orde en veiligheid. Eén van de focus gebieden van Strict.

Anthony Elbers


Gijsbert van der Hel is directeur Strict ICT Management. Dat staat voor het geheel aan activiteiten die u inzet om grip te krijgen op ICT. De vraag naar deze oplossingen groeit.

Maximale grip op ICT “De ICT-markt is voortdurend in beweging. U wordt geconfron teerd met innovatieve ontwikkelingen, kansen en bedreigingen, die vragen oproepen. Wat is relevant en wat niet? Waar haal ik mijn voordelen? Hoe houd ik de kosten in de hand? Kortom: hoe houdt of krijgt u maximaal grip op uw ICT? Dat leeft enorm, merken wij bij Strict. En gelukkig hebben we ook antwoorden.

Grip noodzakelijk Het aanbod aan nieuwe technologische ontwikkelingen is enorm groot. Zie daar maar eens uit te selecteren wat meer waarde voor uw organisatie oplevert. Het is goed om daar eens met de mensen van Strict ICT Management over te praten. Veel bedrijven hebben niet de omvang of de ambitie om zelf voorturend met ICT-management bezig te zijn. Terwijl ze wel beseffen dat grip hierop noodzakelijk is om te overleven. Welke organisatie is er nou niet afhankelijk van ICT?

Actieve rol ICT is opgeschoven van puur ondersteunend naar een meer actieve rol die het hart van de primaire bedrijfsprocessen raakt. Bij die prominente rol past ook professioneel management, anders doet u uw organisatie tekort. ICT moet immers van toegevoegde waarde zijn en rechtstreeks bijdragen aan het bestaansrecht van de organisatie. Dat verdient professioneel ICT-management.

Dagelijkse praktijk Dat klinkt prachtig, maar onze kracht ligt er juist in om theorie en visie te vertalen naar daadwerkelijke grip op ICT in de dagelijkse praktijk. Het regiemodel zorgt dat we die grip krijgen en tijdens dat proces zijn we bereid om in de klei te gaan staan. Want in het vinden en implementeren van praktische oplossingen zijn we goed. Omdat we resultaten boeken.

Haalbare oplossingen Strict begint met het analyseren van het probleem om vervolgens op een transparante manier naar oplossingen toe te werken. We besturen en beheersen veranderingen. We kijken naar efficiency, effectiviteit, creativiteit en flexibiliteit. Dan bent u bezig met de ICT-strategie van de organisatie, maar vooral met de vertaling van oplossingen op tactisch niveau. Prima dat het goed overkomt in de boardroom, maar het is vooral belangrijk dat we met haalbare oplossingen voor in de praktijk komen.”


Artikel • Toekomstvisie overheid

ICT in het jaar 2030 In de komende 20 jaar wil de Nederlandse overheid concurrerend, vernieuwend en internationaal toon aangevend zijn. Maar ook oplossingen vinden voor problemen zoals vergrijzing, klimaatverandering en uitputting van grondstoffen. De toekomstvisie van de overheid voor het jaar 2030 staat omschreven in de nota ‘Naar een agenda voor duurzame productiviteitsgroei’. Elke branche, groepering en discipline in de Nederlandse maatschappij stemt een eigen bijdrage af op deze nationale doelstellingen. De agenda ICT2030.nl schetst de rol van ICT in de toekomst en is samengesteld door ICTRegie, het onafhankelijke nationale regieorgaan voor ICT-onderzoek en -innovatie.

Energiebesparing Volgens ICTRegie krijgt ICT in de toekomst nog meer invloed op onze samenleving. ICT is al niet meer weg te denken. Geen organisatie kan zonder mobiele telefoon en computer. Maar behalve effectief en snel werken is er met behulp van ICT in de toekomst nog veel meer mogelijk. Energiebesparing bijvoorbeeld. Door vraag en aanbod van energie beter op elkaar af te stemmen met een ‘smart grid’. Dat is een decentrale, afnemergerichte, flexibele, veilige en betrouwbare elektrische energie-eenheid, die gebruik maakt van moderne tech nologie. ‘Smart grid’ is optimaal inpasbaar in het digitale net van de toekomst.

Slimmere auto’s Het inzetten van ICT op logistieke processen en nieuwe werkvormen zal in elk geval voor andere verkeers- en vervoerspatronen zorgen, concludeert ICTRegie. Niet alleen ten aanzien van het sturen van die processen, ook de auto’s zelf worden slimmer. In de toekomst is het zelfs mogelijk dat auto’s met elkaar en met de weg communiceren. Doel is een veiliger, vlotter en schoner verkeer en vervoer.

Zorg en onderwijs Ook in de zorg en in het onderwijs gaat er veel veranderen door de invloed van ICT. Het netwerk van hulpverleners rondom een patiënt zal efficiënter en effectiever verlopen. Daarnaast wordt zorg op afstand mogelijk. Robots gaan mensen zelfs helpen bij het in en uit bed stappen en het wassen. De belangrijkste ontwikkeling van ICT in het onderwijs is die van het gepersonaliseerde leren, helemaal afgestemd op de mogelijkheden, behoeften, doelen en leerstrategieën van de student.

Intensieve interactie Het doel van ICTRegie is het neerzetten van een stimulerende en breed gedragen langetermijnvisie voor ICT-onderzoek en -onderwijs met een agenda voor de komende jaren. Om dit te realiseren is echter wel een intensieve interactie nodig tussen alle deelnemers waaronder onder zoekers, eindgebruikers, ICT-bedrijven en bedrijven en maatschappe lijke instellingen die ICT toepassen.

ICT2030.nl De agenda ICT2030.nl is tot stand gekomen in samenwerking met een groot aantal partijen: het ICTonderzoek Platform Nederland (IPN), de ICT-branche vereniging, ICT~Office, het CIO Platform Nederland, ECPEPN, VNO-NCW en de ICT Innovatie platforms (IIP’s) van ICTRegie. Meer informatie: http://ictregie.nl/ ICT2030nl.html


Klantcase • NV Astrid: meldkamers, radiocommunicatie en paging (semafonie)

Strict begeleidt Van meerdere noodnummers naar één 112. Dat is het uiteindelijke doel van het upgraden van het netwerk, het vernieuwen en samenvoegen van de accommodaties en apparatuur van de Belgische meldkamers. Om dit te bereiken moeten elf meldkamers van brandweer, ambulance en van de politie fysiek worden samen gevoegd. Het Belgische Astrid leidt de grootscheepse operatie, met aan het roer Jan Zeinstra van Strict. Toets je in België 100 op je telefoon, dan krijg je ambulance en brandweer aan de lijn. Voor politie bel je 101. CAD Program Manager Astrid Kurt Verachtert: “Op termijn schakelt België over op het Europese noodnummer 112. Dat vereist flink wat voorwerk. Maar eigenlijk lopen er twee projecten naast elkaar; het upgraden van het netwerk én het samenvoegen en vernieuwen van de fysieke meldkamers.”

Helicoptervisie NV Astrid kwam jaren geleden in contact met Strict toen er behoefte was aan het opzetten van ITIL®-processen. “Hans Jenniskens van Strict begeleidde en adviseerde ons daarin”, vertelt Verachtert verder. “Vervolgens zochten we een projectmanager voor het 112-project. Jan Zeinstra houdt het overzicht over elf subprojecten die allemaal te maken hebben met het behalen van het einddoel. Hij begeleidt de overige projectleiders en houdt met helicoptervisie alle lijnen in de gaten.”

Zelfde netwerk Er zijn duidelijke verschillen tussen Nederland en België, benadrukt Zeinstra. “In België is alles tien jaar geleden vanaf nul opgebouwd. In Nederland werken de meldkamers veelal met losse applicaties, waardoor meer pc’s en schermen per werkplek noodzakelijk zijn. Daarentegen zijn in België nu twee van de elf meldkamers multi disciplinair, tegenover alle meldkamers in Nederland. Overigens wordt op dat gebied de komende jaren een inhaalslag gemaakt.” Het landelijk dekkende Tetranetwerk is te vergelijken met het Nederlandse C2000. “We wilden hetzelfde netwerk en dezelfde applicaties voor alle meldkamers. Deze uniformiteit heeft als voordeel dat wanneer er bijvoorbeeld een regio-overschrijdende politie achtervolging is, de complete melding gemakkelijk is door te geven aan de collega’s van de andere regio. Dat heeft in de praktijk al een paar keer succesvol gewerkt.”

Meldkamers Het inrichten, uitbreiden en onderhouden van de meldkamers loopt naast de update van het netwerk. Projectmanager Jan Zeinstra: “Dit deel wordt ook wel CAD genoemd: Computer Aided Dispatching. Dat houdt in het verdelen van noodoproepen via de computer


CAD Program Manager Astrid Kurt Verachtert (l) en projectmanager Jan Zeinstra van Strict systemen over hulpploegen (politie, medische zorg en brandweer). Het project startte als software-update, maar al snel bleek dat er behoefte was aan nieuwe servers en werkstations. We hebben de fire walls vervangen en er zijn nieuwe racks, airco’s en UPS’en geplaatst. Bovendien wordt de monitoring uitgebreid met bijvoorbeeld bewaking van de temperatuur en lekkage, UPS status, switches, firewalls en hardware defecten in servers.”

Moment suprême Het lastigste van deze vernieuwingen is dat er een moment van omschakeling is, terwijl de meldkamers bereikbaar moeten blijven. Verachtert: “Voor het overschakelen hebben we een gedetailleerd draaiboek, er mag niets fout gaan omdat het in een live-omgeving gebeurt. We bouwen eerst alle nieuwe apparatuur naast de oude. Vervolgens bereiden we alle systemen voor. Dan kijken we of iedereen klaar is voor het moment suprême. Gedurende tien minuten kan er

België naar 112

Meldkamers Nederland Strict heeft voor diverse meldkamers in Nederland de ICTarchitectuur ontworpen, de realisatie en/of verhuizingen begeleid en zorg gedragen voor de inrichting en inbedding van het beheer. Voor diverse omgevingen is een regiescan uitgevoerd om te komen tot een optimalisatie van het beheer van de ICT-voorzieningen. Strict is betrokken geweest bij de meldkamers van Brabant-Noord, Limburg-Noord, Gemeenschappelijke Meldkamer Apeldoorn/Oost-Nederland, Meldkamer Noord-Nederland en de luchthaven Schiphol.

niet in het computersysteem gewerkt worden. Medewerkers nemen de telefoon aan en noteren de meldingen handmatig. Achteraf wordt alles ingevoerd in het systeem. Zo’n omschakeling kan bijvoorbeeld niet op het moment dat er een grote brand uitbreekt.”

en of zij al bezig zijn met een melding of niet. De ambulance medewerkers, brandweerlieden of politieagenten zien de complete melding op hun scherm en kunnen snel en adequaat reageren.”

Mobiele coördinaten ‘Omschakelen in een live-omgeving’ Hulp ter plaatse Het nieuwe systeem heeft als doel sneller alle details van een melding te verzamelen en sneller de juiste hulp ter plaatse te krijgen. “Wanneer een melding binnenkomt, ziet de call-taker meteen wie er belt en zo mogelijk waar die persoon zich bevindt. Hij noteert wat de aard van de melding is en stuurt met één druk op de knop een bericht naar de hulpdiensten die nodig zijn. Op een kaart ziet hij via een track- en tracingsysteem waar de dichtstbijzijnde hulpdiensten zich bevinden

Drie meldkamers zijn inmiddels omgeschakeld: Oost Vlaanderen, Vlaams en Waals Brabant. In West-Vlaanderen en Luik staan de installaties klaar, nog drie andere locaties zijn in opbouw en worden op korte termijn opgeleverd. In de laatste twee provincies wordt eerst nog de serverruimte vergroot. “Bovendien zijn we dit jaar gestart met het toevoegen van een applicatie die het mogelijk maakt om mobiele telefoons te lokaliseren”, voegt Verachtert toe. “Dat is bijvoorbeeld handig wanneer iemand in de sneeuw strandt en geen idee heeft waar hij zich bevindt. De meldkamer krijgt coördinaten door en kan zo bepalen binnen welke cirkel iemand moet zijn. Zo is hulp snel op de juiste plek.”


Erik Ligthart is directeur Strict Academy. De Academy haalt jong ICT-talent binnen en geeft ze een tweejarig traineetraject.

Strict Academy, kweekvijver voor ICT-talent “Strict Academy biedt een opleidingsprogramma voor jonge hbo’ers en wo’ers met een ICT of bedrijfskundige achtergrond. Gedurende een periode van twee jaar worden ze klaargestoomd voor een functie in het vakgebied van Consultancy, Project management, Servicemanagement, Productmanagement en functies op het snijvlak van techniek. Na twee jaar zijn de klanten van Strict Academy vrij om de professioneel opgeleide trainee een carrièreaanbod te doen.

Praktijkervaring De jonge talenten doen diverse opdrachten bij verschillende klanten van Strict. Ze lopen onder meer mee met senior consultants of voeren zelfstandig projecten uit met een begeleider op de achtergrond. Daarnaast krijgen de trainees een intensief opleidingsprogramma en begeleiding door zeer ervaren coaches van Strict. We kiezen ervoor de jonge professionals over de volle breedte van het ICT-werkveld te ontwikkelen. Strict Academy werkt met pools, die bestaan uit maximaal twaalf personen. Elke pool krijgt een poolmanager toegewezen, een senior consultant van Strict, die de trainees gedurende het hele traject begeleidt.

Lastige markt Ondanks de crisis zijn Nederlandse bedrijven nog steeds op zoek naar jonge ICT-professionals. De mogelijkheid om zonder risico’s ervaring op te doen met de trainees en ze daarna eventueel in dienst te nemen, spreekt aan in de markt. Intussen heeft Strict Academy twee pools gehad, waarvan er een op dit moment succesvol uitstroomt. Een succes dat zich de komende jaren zal voortzetten. De derde traineepool is al van start gegaan. Een van de doelstellingen van het managementteam van Strict is dat Academy een pilaar is die gaat groeien.

Verjongen Door een nauwkeurige selectie halen we jonge professionals binnen die het verschil maken. Het is vaak hun eerste baan. Ze zijn gedreven, eager en leergierig en duiken er voor de volle honderd procent in. Ze willen het optimale uit het programma halen. Daardoor zetten ze net even dat extra stapje. Jongeren hebben de toekomst en ons concept heeft bewezen dat er vraag naar is. En laten we eerlijk zijn. De vergrijzing neemt toe. Strict bestaat nu weliswaar tien jaar, maar ook bij ons gaan de eersten over niet al te lange tijd met pensioen. Dus ja, wij moeten zelf ook verjongen. En dat geldt natuurlijk voor veel meer bedrijven.”


‘Virtueel leven heeft de toekomst’ Rob Creemers is sinds 1980 werkzaam als IT-manager en softwaremaker. Tegenwoordig houdt hij zich fulltime bezig met trendwatching in de ICT en gerelateerde sectoren. Kijk voor meer informatie op www.technotrends.nl.

W

e staan aan de vooravond van een ICT-ontwikke ling die ons leven compleet verandert. De toon is al gezet. Zo’n 83% van alle Nederlandse gezinnen heeft een breedbandaansluiting. En je hoeft zeker geen computerdeskundige meer te zijn om de voordelen van ICT te ervaren. Apparaten zijn een stuk ‘slimmer’ geworden. Ze installeren zichzelf en speurend naar nieuwe updates en verbindingen zoeken ze zelfstandig hun virtuele weg. Deze trend zet zich in een razendsnel tempo voort. Een begin daarvan zie je bij de nieuwste generatie televisies van Sony, Panasonic en LG die dit jaar op de markt kwamen. Met deze exemplaren is surfen en bellen via internet mogelijk, net zoals op een pc of laptop. Ze zijn zelfs al in staat om je lievelingsfilm via internet op te sporen en te downloaden. In de nabije toekomst gaan we steeds meer virtueel leven. We gaan bits verplaatsen, in plaats van atomen. Dat is niet alleen gemakkelijker, sneller en goedkoper, maar ook dé manier om grote problemen in de wereld op te lossen zoals globalisering, fossiele brandstoftekorten en CO2-uitstoot. Als wij niet met z’n allen in de file staan, veroorzaken we minder milieuproblemen. Helaas maken we op dit terrein nog te weinig gebruik van ICToplossingen, terwijl er veel fantastische mogelijkheden zijn.

Nu de verbindingen beter worden en we kwalitatief steeds betere beelden en geluiden ontvangen, is het ook mogelijk om zorg te leveren met behulp van ICT. Amerika is hier al veel verder mee dan Nederland. Ook Philips speelt in die Amerikaanse telezorg-markt een rol van betekenis. Met een simpel te hanteren apparaatje voeren ze bepaalde medische checks uit op afstand. Pas bij een afwijkende uitslag komt er fysiek iemand in beweging. Ik voorzie dat deze vorm van zorg zich ook in Nederland gaat ontwikkelen. Het is zelfs pure noodzaak. Vanaf 2012 stoppen 130.000 Nederlanders per jaar met werken. Die drukken na zo’n tien jaar met z’n allen op de zorgbel. De Nederlandse zorgsector staat niet bekend om haar vooruitstrevendheid op ICT-gebied. Maar als ze er dán niet klaar voor zijn, voorspel ik dat de zorg voor onze babyboomers helemaal vastloopt.

Rob Creemers


Klantcase • Thales Huizen

Gert-Jan Elzinga en Moniek Razenberg van Strict (l) ondersteunen René Esser en Geert van der Molen van Thales

Vliegende start met Strict Academy Moniek Razenberg is als young professional vanuit Strict Academy gedetacheerd bij de CSO-afdeling van Thales. Zij opereert volledig zelfstandig en naar grote tevredenheid als SLA-manager. Moniek heeft daarnaast de ITIL®-processen door de organisatie geloodst. Strict Academy ‘regelt’ voor de trainees een intensief opleidingsprogramma en begeleiding door een zeer ervaren consultant uit de Strict-organisatie. René Esser: “Voor ons is Strict Academy een mooie constructie. De trainees zijn professioneel en ambitieus, werken zich snel in en tonen initiatief. Zij doen kennis op van twee à drie bedrijven, over een periode van twee jaar. Na afloop van het traineeship bestaat de kans dat de trainee bij ons in dienst treedt. Dan hebben ze een brede ervaring en kennis: een vliegende start.” 24 • strict jubileumuitgave

Groeispurt Thales vraagt om daadkracht Zogeheten ‘assentellers’, surveillanceapparatuur langs het spoor en nachtcamera’s voor militaire doeleinden: de Thales vestiging in Huizen ontwikkelt voertuig communicatiesystemen en elektro-optische apparatuur, maar ook civiele toepassingen voor bijvoorbeeld het openbaar vervoer. Trainee Moniek Razenberg van Strict Academy en Gert-Jan Elzinga van Strict ondersteunen Thales bij de complexe en hoogtechnologische processen. Sinds enige tijd investeert Thales in Huizen volop in de interne projecten programmaprocessen en in de training van de eigen medewerkers. Bij deze taken roept de vestiging – die onderdeel is van Thales Nederland en de internationale Thales Group – de hulp in van Strict. Een verstandige keuze, vindt General Manager Geert van der Molen. “De medewerkers van Strict passen goed bij de bedrijfscultuur. Het klikt. Bovendien onderscheiden ze zich door hun betrokkenheid. En nog een pluspunt: ze zijn goed thuis in de ‘spoorse’ wereld. Handig, want Prorail is een van onze grotere klanten.”

Systeemintegratie Gert-Jan Elzinga, directeur van Strict Projectmanagement, is drie dagen in de week bij Thales gedetacheerd. Elzinga is zowel binnen de unit optronica verantwoordelijk voor een concreet programma, als ‘Thalesbreed’ voor het verbetermanagement. “Ik werk aan het verfijnen van het proces, samen met alle programmamanagers. Ook zorg ik dat bijvoorbeeld het MT getraind wordt in aspecten van programmanagement.” Dat laatste is een logische stap, legt Van der Molen uit. “We zijn in Huizen van oudsher een producent van communicatiesystemen en optronica. Niets mis mee, maar we hebben meer ambities. We willen ook als leverancier van systemen gezien worden. Dus moeten we ons ontwikkelen in systeemintegratie. En daarmee bijvoorbeeld ook meer in projectmanagement.”

‘Strict is goed thuis in de spoorse wereld’ Verankeren Bij deze koerswijziging spelen de projecten programmamanagers van Strict een belangrijke sturende rol. Wat verwacht Thales van Strict? Van der Molen: “Behalve capaciteit huren we vooral kennis in. De externe mensen moeten dus over knowhow beschikken die wij zelf niet in huis hebben. Tegelijkertijd mag die kennis niet verloren gaan. Die moet je verankeren. Dus zoeken we mensen die met ons

meegroeien. Meegaan in onze strategie, op de nieuwe weg. We willen met de Strict consultants, net als met onze andere externe partners, een langdurige relatie opbouwen.”

Vertrouwen De kennis die Thales zoekt, is volop aanwezig bij de Strict mede werkers. De consultants en projectmanagers kunnen bogen op jarenlange ervaring binnen diverse branches en organisaties. Ook Gert-Jan Elzinga heeft al heel wat bedrijven van binnen gezien. “Die afwisseling maakt het werk bij Strict uitdagend. Thales is bijzonder interessant. We hebben hier een bepaalde vrijheid en ruimte om datgene te doen, wat wij denken dat gedaan moet worden. Dat vertrouwen spreekt mij zeer aan. Daarnaast is de complexiteit van de processen bij Thales voor mij persoonlijk een grote uitdaging.”

‘Capaciteit en kennis’ Servicemanagement Naast programmamanagement en het verbeteren van processen, werkt Strict ook aan Servicemanagement. De trend om daar meer aandacht aan te schenken is niet aan Thales en haar klanten voorbij gegaan. Manager Customer Support Organisation René Esser legt uit: “We willen dicht bij de klant zitten. Ontzorgen en meegroeien met de trend naar outsourcing. Niet alleen omdat we dat zelf interessant vinden. De klant wil dat ook. Die beseft dat de kosten van beheer minstens zo belangrijk zijn als de aanschaf. Verder wordt eigen beheer steeds lastiger vanwege de complexiteit van de systemen. Wij zien dus business in het ondersteunen van klanten in beheeraspecten en Strict Servicemanagement ondersteunt ons hierin.”

Daadkracht Het begrip is al een paar keer gevallen: nieuwe koers. Waar staat Thales in dit proces? En: wat kan Strict de komende tijd bijdragen aan het behalen van de doelen? “Laat ik voorop stellen dat het proces niet eindig is”, aldus Geert van der Molen. “Er komt geen moment waarop we zeggen: ‘Nu zijn we er, we kunnen rustig achterover gaan leunen.’ Het is een continu groeiproces.” In dat proces is 2010 een belangrijk jaar, beseft Van der Molen. “Tegen het eind van het jaar moeten de plannen die we de afgelopen maanden hebben gemaakt, uitgevoerd zijn. Vorig jaar hebben we in Huizen een flinke groeispurt gemaakt, en stevige ambities uitgesproken. Nu we in rustiger vaarwater willen komen, gaat het om daadkracht. En de ervaring en expertise van Strict ondersteunt ons daarbij.”


Wilbert de Krom is Manager Business Development bij Strict.

Communiceren geen toevalstreffer meer “Telefonische bereikbaarheid en (Tele)communicatie zijn voor de meeste organisaties cruciaal voor de bedrijfsvoering. Strict werkt aan veel projecten waarbij de technische verbetering van bereik baarheid centraal staat. Maar daarnaast is het belangrijk om het onderling communiceren van werknemers te optimaliseren. Dit binnen het primaire bedrijfsproces.

‘Human delay’ Communication Improved Business Processes (CIBP®) heeft de toekomst. Bij CIBP inventariseert én analyseert Strict de communicatiestromen en de communicatiecomponenten van de (primaire) processen en workflows binnen een organisatie. Vervolgens worden op een zeer pragmatische wijze oplossingen aangereikt. Deze kunnen betrekking hebben op organisatorische aspecten, de sociale organisatie, ICT-systemen en -architecturen en applicaties of randapparatuur. Deze oplossingen komen neer op het verminderen van de ‘human delay’ in het primaire proces, dat ontstaat als gevolg van inefficiënte communicatie.

Functionele koppeling Na de introductie van het CIBP-concept komt de communicatie voorziening geleidelijk op hetzelfde niveau als de informatievoorzie ningen binnen een organisatie. Dit houdt in dat niet alleen vanuit technologisch oogpunt beide werelden gekoppeld kunnen worden, maar ook functioneel. Dat impliceert een gemeenschappelijkheid, waarbij de communicatie- en informatievoorziening elkaar kunnen versterken in relatie tot de ondersteuning van de bedrijfsvoering.

Informatievoorziening Het toekomstbeeld dat hierbij ontstaat, is dat de informatievoor ziening de ‘trigger’ wordt voor het faciliteren van de communicatie tussen de medewerkers. Gartner noemt dit concept ‘A Communica tions Enabled Business Process’ (CEBP). Het is niet meer de mede werker, maar de informatievoorziening, die het opzetten van het meest efficiënte communicatiekanaal initieert. De medewerker wordt door de informatievoorziening via het meest geschikte communicatiekanaal in contact gebracht met de juiste collega, dit op basis van beschikbaarheid. Communiceren is nu geen toevals treffer meer. Het resultaat is dat een bedrijfsproces verbetert in termen van kosten, doorlooptijd, kwaliteit, kwantiteit en uiteindelijk klanttevredenheid.

Betere bereikbaarheid CIBP biedt organisaties de mogelijkheid tot een integrale aanpak van het bereikbaarheidsprobleem, nadat de basis ICT-infrastructuur op orde is gebracht. Bovendien biedt het een opstap naar een mogelijk toekomstige integratie van communicatie- en informatievoorziening (CEBP-fase). Dat leidt tot een verdere kostenbesparing, een betere bereikbaarheid en efficiënter werken met een lagere communica tiedruk voor de medewerker. Het betreft een organisatiebrede ontwikkeling, die verder gaat dan de ICT-afdeling.”


‘Elektrisch autorijden is dichtbij’ André Postma werkt bij energieleverancier Enexis. Hij is de man achter de Mobile Smart Grid, een systeem dat miljoenen elektrische auto’s in Nederland van elektrische energie moet voorzien. Postma doet onderzoek naar elektrisch autorijden en is bezig met het opzetten van een samenwerking tussen netbeheerders.

S

choon, stil, voordelig en van alle gemakken voorzien. Over tien jaar rijden er tussen de 200.000 en 300.000 Nederlanders in een elektrische auto. In 2011 worden er zelfs al elektrische auto’s in massaproductie genomen. Technisch gezien is het rijden van elektrische auto’s geen probleem. Het is heel simpel. Er zit een accu in de auto en een acculader. Je steekt de stekker in het stopcontact en hij begint te laden. Procedureel is het echter een stuk ingewikkelder. Je hebt een enorm netwerk nodig om de elektriciteit in de auto’s te krijgen. Alle belanghebbenden, zoals de verschillende energieleveranciers, de overheid en de auto-industrie, moeten met elkaar samenwerken.

Om elektrisch autorijden mogelijk te maken, werk ik met Enexis aan het Mobile Smart Grid, een systeem dat elektrische auto’s van stroom moet voorzien op elke gewenste plek. Problemen ontstaan wanneer consumenten ineens allemaal tegelijk opladen. Dan is de piekbelasting voor de energie leveranciers te groot. Daarom ontwikkelen we nu slimme ICT-toepassingen, waardoor het huidige netwerk de stroom vraag beter aan kan. Bijvoorbeeld door het spreiden van de energiebelasting.

Ook bedenken we ICT-oplossingen die ervoor zorgen dat elektrisch opladen en afrekenen eenvoudig en automatisch verloopt. Op een manier die je kunt vergelijken met telecom bedrijven. Ik voorzie dat we in de toekomst gaan werken met contracten, waarbij de oplaadflexibiliteit van de consument de uiteindelijke kosten bepaalt. De nota ontvang je, net zoals bij een telcomaanbieder, van je eigen leverancier. De consument bepaalt straks zelf hoeveel energie hij wil, wanneer en voor welk tarief. Elektrisch autorijden is heel dichtbij. Daarnaast staan we aan de vooravond van de energietransitie. Elektrische energie wordt steeds schoner opgewekt. Tussen 2050 en 2080 verwachten we zelfs helemaal geen emissie meer. Dan is elektrisch rijden 100 procent schoon.

André Postma


Artikel • Strict Associates

Associates versterken Strict Associates is een netwerkorganisatie binnen Strict van zelfstandige projecten interim-managers en management- en businessconsultants. Sinds 2004 bundelen ze hun expertises en management skills en zijn ze verbonden aan specifieke kennisgroepen van Strict.

Naam: Functie:

Naam: Functie:

Esther Krijnen

zelfstandig consultant bij Strict Associates Specialisatie: markten organisatieontwikkeling

Jan Veltman

zelfstandig consultant bij Strict Associates Specialisatie: technologie en business development

Succesfactoren en moeilijkheden

Een ankerpunt Jan Veltman (55) raakte in 2006 als zelfstandig consultant betrokken bij Strict Associates. Daarvoor werkte hij jarenlang bij diverse opdrachtgevers als interim-manager met de specialisaties: telecommunicatietechnologieën, management, marketing en communicatie. “Strict Associates ervaar ik als een ankerpunt. Ik zie het als een mogelijkheid om potentiële opdrachten die ik tegenkom in mijn relatienetwerk door te spelen naar Strict. Omgekeerd verwacht ik van Strict dat ze mij inschakelen indien zich een passende opdracht aandient. Tussen de Associates onderling ontstaan ook regelmatig vormen van samenwerking. Iedereen brengt kennis en ervaring in vanuit zijn eigen roots, wat leidt tot een enorme vermenigvuldiging van mogelijkheden en capaciteiten. In de nabije toekomst zie ik nog meer interactie en diepgang ontstaan door meer samen te werken, kennis te delen en ervaringen uit te wisselen. Niet alleen tussen de Associates onderling, maar ook met de consultants van Strict. Zo wordt een meerwaarde gecreëerd die uiteindelijk de opdracht gevers ten goede komt.”


Esther Krijnen (44) is sinds eind 2008 als zelfstandige aangesloten bij Strict Associates. Ze is gespecialiseerd in organisatorische processen, zoals het neerzetten en optimaliseren van markten organisatieontwikkelingsbeleid in combinatie met integrale marketing en communicatie. “Ik vind het leuk om actief te participeren binnen het Associatesnetwerk. Sinds kort zijn we in een klein comité gestart met het organiseren van zogenaamde kennisevenementen/business meetings voor de medewerkers van Strict en de andere Associates. Het is de bedoeling dat elke Associate uiteindelijk een dergelijk evenement voor zijn rekening neemt. Afgelopen november verzorgde ik samen met twee andere Associates presentaties rondom een groot railinfraproject (HSLZuid). Daarbij namen we onder meer alle succesfactoren en moei lijkheden onder de loep en aan sluitend een kijkje in de keuken op de Verkeersleidingspost in Utrecht. Je ziet steeds meer ICTspecialisten die zich als zelfstan dige in de markt bewegen. De schil van Associates rondom Strict vind ik een interessante ontwik keling. Met name omdat het de flexibiliteit in de driehoeks verhouding Strict, Associate en opdrachtgever ten goede komt.”

expertise Strict Naam: Bart Wolfs Functie: projecten interimmanager bij Strict Associates Specialisatie: actief op het snijvlak van techniek, organisatie in politiek complexe omgevingen

Flexibiliteit en vakmanschap Bart Wolfs (49) was jarenlang werkzaam als projectmanager, businessunit manager en directeur operations bij onder meer Intercai en KPN. Intercai was in de jaren’90 een internationaal, vooral technisch georiënteerde advies- en projectmanagementorganisatie. Via dat bedrijf kwam Bart Wolfs in contact met zijn huidige Strict collega’s. “Strict Associates zie ik als een aanvulling op het bestaande, stevige dienstenportfolio van Strict. Strict is een stabiele club met ervaren en gedreven mensen. De Associates zorgen voor uitbreiding van kennis, ervaring en flexibiliteit. Ze zijn het bovendien gewend om, gedreven door hun ondernemerschap, de aan de klant toegezegde resultaten te boeken in veelal moeilijke (project)omstandigheden. In de toekomst blijft Strict Associates naar mijn mening absoluut van toegevoegde waarde. Natuurlijk voor Strict zelf en voor de Associates, maar vooral voor de klant. Want hoe zwaar de economische tijden ook zijn of worden, de klant kan door deze samenwerking altijd rekenen op flexibiliteit en vakmanschap. Op ieder gewenst moment.”

Naam: Rob van Zurk Functie: zelfstandig consultant bij Strict Associates Specialisatie: projecten lijnmanagement

Gelijkgestemden uit het werkveld Rob van Zurk (63) is sinds de jaren’90 werkzaam als zelfstandig interim-manager. Hij deed kennis en ervaring op als projecten lijnmanager bij diverse organisaties. Bij zijn toenmalige werkgever heeft hij Telecomspecialisten ingehuurd. “Een deel van hen vormden het latere Strict. Samen met Paul van de Looij en een aantal andere enthousiaste zelfstandigen stond ik in 2004 aan de wieg van Strict Associates. Ons doel was een win-win situatie creëren. Met aan de ene kant Strict en aan de andere kant wij als Associates. Dat is goed gelukt. Strict bouwt aan een stevig netwerk van ongebonden, ervaren specialisten. Zij doen hun voordeel door het vinden van nieuwe opdrachten en contacten met gelijkgestemden uit hetzelfde werkveld. Als founding father voel ik me erg verbonden aan Strict Associates. We hebben een goede ontwikkeling doorgemaakt, zowel in aantal als in vormgeving. Sinds kort is het mogelijk om als Associate aan te sluiten bij kennisgroepen van Strict. Daardoor vindt specifieke kennisuitwisseling nog meer op structurele basis plaats.”

Naam: Paul van de Looij Functie: commercieel directeur Strict Specialisatie: verantwoordelijk voor Strict Associates

Specialistische profielen Paul van de Looij (50) is commercieel directeur van Strict. In 2004 stond hij namens Strict aan de wieg van Strict Associates. “Wij willen geen ‘nee’ verkopen aan onze klanten. Dat is de belangrijkste reden van de oprichting van Strict Associates. Intussen hebben we een netwerk opgebouwd van vijfenzeventig Associates. Allen hebben specialistische profielen. Bij klantvragen kunnen we dus putten uit een enorme hoeveelheid specifieke kennis en ervaring. Ik voorzie dat netwerken in de toekomst steeds belangrijker worden. De markt is voortdurend in beweging en met de expertises van de Associates kunnen we onze klanten altijd blijven bedienen. Ons netwerk breidt zich nog steeds uit, zowel in onze core business als complementair.”


Klantcase • Donna; applicatie voor het online reserveren van spoorcapaciteit

‘Het spoorboekje van Het spoorwegnet in Nederland is een van de drukst bezette ter wereld. Zaak dus om de spoorcapaciteit zo veilig en efficiënt mogelijk te verdelen over de vervoerders. Daarom ontwikkelen NS en ProRail het systeem Donna; een applicatie waarop vervoerders online capaciteit op het spoor kunnen reserveren. Strict werd ingeschakeld om een technologyrefresh van de ICT-infrastructuur voor Donna te ontwerpen en te realiseren. Hoe kan de schaarse railinfracapaciteit die we in Nederland hebben, zo goed mogelijk over alle belanghebbenden worden verdeeld? Dat is een vraag waar ProRail zich dagelijks over buigt. Waren er vroeger nog maar enkele vervoerders op het spoor, nu is dat aantal al opgelopen tot circa veertig. Naast de Nederlandse Spoorwegen (NS) plannen ook goederenvervoerders, aannemers (werktreinen) en reizigersmaatschappijen als Veolia, Arriva en Connexxion treinen in. “Het huidige plansysteem, Vervoer Per Trein (VPT), was eigenlijk niet op zoveel vervoerders ingericht”, zegt Adriaan Straatman, ICT-manager van ProRail. “Om te voorkomen dat we tegen de grenzen van ons systeem oplopen, en om het planproces te optimaliseren, hebben ProRail en NS de handen ineengeslagen en Donna ontwikkeld.”

Nieuwe functionaliteiten De applicatie Donna biedt tal van nieuwe functionaliteiten ten opzichte van het oude systeem. Treinbewegingen en -routes kunnen grafisch gevolgd worden. Ook kunnen gebruikers onafhankelijk van elkaar treinen inplannen en zien ze sneller of de door hen aangevraagde capaciteit op het spoor ook conflictvrij ingepland kan worden. “Gebruikers kunnen sneller, veiliger en effectiever capaciteit op het spoor aanvragen”, vat Straatman samen. “Maar om Donna ook daadwerkelijk te kunnen implementeren, moesten we eerst kritisch naar de beheersbaarheid van onze ICT-infrastructuur kijken.”

‘Het Donna Datacenter staat nu model voor alle andere datacenters’ Kennis en kunde ProRail schakelde Strict in voor deze verificatie. Strict had eerder de invoering van het Linux-programma voor ProRail voorbereid en uitgevoerd. “We wisten dat Strict veel inhoudelijke kennis in huis heeft – ook op detailniveau”, zegt Straatman. “Dat laatste is voor ons heel belangrijk. Je kunt wel een mooie infrastructuur bedenken, maar je moet ook weten hoe je die vervolgens opbouwt en realiseert.” Principal Consultant van Strict, Herold Kroon, bleek ‘the man for the job’ en werd in 2007 geïntroduceerd binnen ProRail. Een nieuwe samenwerking tussen beide organisaties was geboren.


Hoger niveau “We kwamen er samen al snel achter dat er een aantal knelpunten lagen om de Donna-applicatie stabiel te laten draaien”, zegt Kroon. “De ICT-infrastructuur voor Donna moest eerst naar een hoger niveau getild worden.” Straatman knikt. “We hadden al wel Citrix geïntroduceerd”, vertelt hij, “maar de applicatie moest dat wel ondersteunen. Ook moesten we de netwerken de geheugencapaciteit van de servers en de cliënts verbeteren. Kort gezegd hadden we extra ijzer en stroom nodig.” En dat bracht hen op een nieuw probleem: waar moet al die extra apparatuur gehuisvest worden?

‘De hele nacht de werkzaamheden gevolgd’ Donna DataCenter Een klein jaar later is het verkeersleidingcentrum in Utrecht een modern en duurzaam datacenter rijker: het Donna DataCenter. Veertig vierkante meter vol apparatuur, dat gebruikmaakt van de laatste koeltechnieken. Straatman: “Alle apparatuur zit in gesloten kasten, met de koeling in de kasten zelf, net als de brandblus systemen. De ruimte hoeft dus niet gekoeld te worden. Daardoor kunnen we én meer apparatuur kwijt in de kasten én besparen we energie.” Ook maakt het datacenter gebruik van een drycooler, die met behulp van de buitenlucht de koeling verzorgt. Pas als de buitentemperatuur boven de 10 graden komt, moeten ze actief gaan (bij)koelen. Tot de tien graden is het een volledig passief koelsysteem. “Het Donna DataCenter staat ondertussen model voor het herinrichten van alle andere datacenters van ProRail”, zegt Kroon. “Het is dus de nieuwe standaard geworden.”

Overgangsfase De ICT-infrastructuur voor Donna is inmiddels op het gewenste, toekomstvaste niveau en delen van Donna zijn al opgeleverd. “We zitten nu in een overgangsfase”, zegt Kroon. “Donna bestaat uit vier delen, waarvan er nu twee in productie zijn. Eind 2010 zal het derde deel geïmplementeerd zijn. Het vierde en laatste deel, dat gedetailleerd inplant hoe treinen van en naar het emplacement rijden, gerangeerd worden en hoe de perrons gebruikt worden, gaat medio 2011 van start. Dan zijn we volledig overgestapt op de nieuwe applicatie.”

Basisspoorboekje “We maken nu al het basisspoorboekje voor 2011 met Donna. Dat is een mooi resultaat”, zegt Straatman. Hij is tevreden over de rol die Strict hierin heeft vervuld. “De betrokkenheid van Strict is groot. Toen in Utrecht bijvoorbeeld de wijktrafo van Eneco vervangen moest worden en de hele verkeersleiding 24 uur op een noodaggregaat moest draaien, hebben Herold en ik samen de hele nacht de werkzaamheden gevolgd om te zien of alles goed verliep. Dat zijn memorabele momenten.”

2011 is al in de maak’

ICT-manager van ProRail Adriaan Straatman (l) en Herold Kroon van Strict

ProRail ProRail is de spoorinfrastructuurbeheerder van Nederland. ProRail onderhoudt en exploiteert het spoorwegnet en verdeelt de spoorcapaciteit over de verschillende goederen- en reizigersvervoerders. Ook is ProRail verantwoordelijk voor het aanbieden van veilige rijwegen, door verkeersleiding aan de vervoerders. In totaal beheert ProRail 6.500 kilometer spoor, met 3.000 overwegen, 4.500 kilometer bovenleiding, 8.600 wissels en 385 stations.


Managing Consultant Hans Jenniskens van Strict is verantwoordelijk voor het Service Management werkveld.

‘Goed beheer beschermt je investering’ “Voor de toekomst verwacht ik dat het belang van Service Management nog groter wordt. Organisaties investeren flinke bedragen in steeds verder geïnnoveerde ICT-oplossingen. Goed beheer is dan cruciaal voor de functionaliteit en continuïteit van deze oplossingen.

Structureel inrichten Het gaat om het structureel inrichten van processen om de kwaliteit van ICT als dienst of product te garanderen. Optimaal beheer is een voorwaarde voor continuïteit. Met een stabiel en efficiënt ingerichte beheeromgeving besparen organisaties geld. Service Management staat voor adequaat ICT-beheer, zodat bedrijven efficiënter, goedkoper en op een hoger niveau kunnen werken. Dit is cruciaal voor de primaire en secundaire processen in organisaties ongeacht de complexiteit van de ICT-omgeving.

Certificering van beheer Ook verwacht ik dat het belang van certificering binnen het werkveld steeds groter wordt. Service Management opleidingen in ICT-beheer zijn gebaseerd op best practises, die door Strict Service Managers aan meerdere organisaties wordt gegeven. Bij veel Europese aanbestedingen is een aantoonbaar effectief ingerichte beheerorganisatie een standaardvereiste. Certificering is noodzakelijk om dat te garanderen en aantoonbaar te maken.

Speerpunten Strict definieerde Service Management in 2006 tot één van haar speerpunten en aan mij de taak om dit binnen Strict te ontwikkelen. Naast het succesvol implementeren van Service Management processen, hebben wij ook ervaring met het inrichten van een CMMI- of ISO/IEC20000-kwaliteitssysteem, interim ICT- en procesmanagement, insourcing, outsourcing en auditen op basis van ISO/IEC20000.

Strategisch en tactisch Strict begeleidt organisaties, helpt met de procesinrichting, geeft advies en biedt verandermanagement. Op strategisch niveau adviseren we over de juiste regiemiddelen. Op tactisch niveau kijken we naar het ontwerp van Servicemanagement en de mogelijkheden van inrichting daarvan. Het adopteren en op de juiste en gerichte wijze realiseren van het ITIL® gedachtegoed garandeert continuïteit in de kwaliteit van ICTdienstverlening. We zorgen altijd dat de zittende organisatie voldoende kennis en ervaring in handen krijgt om het beheer zelf te continueren als wij vertrekken.”


‘Van jagerverzamelaar tot smart living’ Professor Nico Baken (1955) is hoogleraar Telecommunicatie aan de TU Delft en senior strateeg. Hij heeft vele uitvindingen gedaan, essays geschreven en is een veelgevraagd spreker op conferenties over de toekomst van ICT.

L

ezer, jij kunt maar op drie plaatsen zijn: thuis, ergens anders of op weg. En aangezien je steeds minder zin hebt om op trage snelwegen of in vervloekte kantoortuinen te zitten, moet je het jezelf thuis gemakkelijker maken. Zorgen dat jouw WiFi-, GSM-, gas-, water-, elektriciteit en televisienetwerken met elkaar communiceren. Dat in jouw huis sensoren en actuatoren, zoals de thermostaat, de deurbel en de 3D-printer, samenwerken via een (lokaal) netwerk en op afstand bestuurbaar zijn. Juist daar valt een enorme inhaalslag te maken. De techniek is er, maar er is sectoroverschrijdend overleg nodig. En dat is lastig, want we zijn waanzinnig gefragmenteerd geraakt. Toen we begonnen als jagerverzamelaar, waren we knap holistisch en zelfvoorzienend. Totdat we het bos uit trokken, ons in groepjes vestigden en gingen specialiseren. Mensen vormden gildes, gildes groeiden uit tot bedrijven en die hebben vaak als voornaamste doel winst maken. Daarmee is de welvaart weliswaar gestegen, maar het systeem hield nauwelijks rekening met de eindigheid van de aarde. Ook zijn we vergeten waar we het allemaal voor doen: een fijn en zinvol leven, welzijn.

Die maatschappelijke onrust begin je nu te voelen. We willen weer duurzaam leven, ons leven in eigen hand nemen, zelf voorzienend zijn, decentraliseren. Er hangt ons een crisis boven het hoofd die de kredietcrisis, energiecrisis en klimaatcrisis overstijgt: een waardencrisis. Een verlangen om onze economie en maatschappij opnieuw in te richten. Het goede nieuws is dat ICT ons kan helpen die crisis te beteugelen. We worden namelijk een partij die zelf zendt, produceert en uploadt. We gaan via zonnepanelen onze eigen energie opwekken, openen op afstand onze voordeur, bekijken via camera’s ons huis en beïnvloeden het via sensoren. Als we reizen, nemen we onze eigen omgeving mee; ambient technology. Waar ik ook kom, ik word herkend. Alle computers zijn gesynchroniseerd en ik kan mijn digitale agenda ook bij jou inzien. Doordat onze woningen en wijken slimmer worden, hebben wij meer tijd over om de bovenste lagen van de piramide van Maslow in te richten. Het brengt rust en zingeving. Maar eerst moeten we integraal, sectoroverschrijdend om tafel. Wie start?

Nico Baken


Funfacts • Augmented Reality en games

Augmented Reality in contactlenzen In Terminator is Arnold Schwarzeneggers gezichtsveld verrijkt met allerlei gegevens van de omgeving. Deze toekomst komt – ook voor gewone stervelingen – dichtbij. Onderzoekers van de University of Washington hebben een nieuwe generatie contactlenzen ontwikkeld. Met zeer kleine schakelingen en LED’s voorzien deze lenzen het netvlies van extra informatie. Het resultaat: bionische ogen. http://spectrum.ieee.org/biomedical/bionics/augmented-realityin-a-contact-lens/

Door muren heen kijken Altijd al willen weten wat er achter die muur gebeurt? Met een nieuw Augmented Reality-systeem weet u het. Het systeem maakt muren doorzichtig. Met behulp van de samengevoegde beelden van twee camera’s zie je op het scherm wat zich voor én achter een muur bevindt. Speciale software identificeert en verwerkt identieke punten. www.mafiablog.net/augmented-reality-door-muren-kijken/

Levensecht gamen De Wii heeft het al een tijdje: een controler die je bewegingen nauwkeurig voelt. Deze maakt het mogelijk om thuis een potje te tennissen voor de tv, zo levensecht dat je er de volgende dag spierpijn van hebt. Microsoft kon met de Xbox360 niet achterblijven en ook Sony werkt aan een controler voor de Playstation 3. De PS3 had al geruime tijd de EyeToy, maar dit is geen volledige controler. Daarom ontwikkelt Sony de Arc. Deze console werkt met een controler met daarop een lichtgevende bal, die wordt gezien door de sensorbalk bij de tv. Voor de Xbox360 is ‘Project Natal’ in ontwikkeling. Natal werkt volledig zonder controler. De sensorbalk bij je tv ‘ziet’ de bewegingen en maakt zo van je lichaam de controler. Beide controlers zijn nog volop in ontwikkeling. Kijk voor demonstraties op www.engadget.com/2009/ 06/02/sony-announces-new-ps3-motion-controller/ of www.engadget.com/2009/08/30/sony-randd-explainssome-background-on-the-playstation-motion-cont/


Artikel • Nieuws vanuit Strict

MVO, de vrijblijvendheid voorbij “Wat is onze maatschappelijke betrokkenheid? Hoe gaan we om met onze medewerkers en andere stakeholders? En hoe vullen we MVO, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, in? Commercieel Directeur Paul van de Looij: “MVO inspireert mensen tot nieuwe businessideeën door het bundelen van intelligentie, creativiteit, durf en de zorg voor ons gemeenschappelijk erfgoed.” Strict ziet MVO als het zoeken naar een gezonde balans tussen markt, mens en milieu. Van de Looij: “Economisch rendement maken, maar toch rekening houden met de mens binnen en buiten de onderneming, met respect voor ons natuurlijk leef milieu. Het kan, ook in een turbulente tijd waarin het gaat om economisch overleven.”

Antenne “MVO is de vrijblijvendheid voorbij. Als je het niet doet uit een interne motivatie, is er wel de overheid die je steeds meer regels oplegt. Investeren in MVO is een verstandige investering in een gezonde toekomst. Het maakt je kostenbewust, maar zorgt ook voor een gevoelige maatschappelijke antenne. Je kijkt kritisch naar processen binnen je bedrijf en bij je relaties. Dat geeft je een impuls, juist in economisch lastige tijden. En als je in de toekomst werkelijk wordt afgerekend op je MVO-strategie, dan heb je al flink wat ervaring. Graag helpen we onze relaties bij het verduurzamen van hun bedrijfsvoering. Zo realiseerden we een energie-efficiënt datacenter.”

Het Nieuwe Werken Strict gaat steeds bewuster om met de kilometers die we maken. “Onze mensen werken bij de klant of bij ons op het kantoor in Vianen. Maar als dat beter uitkomt ook gewoon thuis, met de meest moderne ICT-middelen. Dat scheelt weer milieubelasting, maar ook kosten. Verandering in arbeids participatie, diversiteit en de werk-privébalans zijn actuele thema’s die winnen aan importantie. De informatie- en communicatietechnologie zoals Strict die adviseert, draagt als ultieme infrastructuur bij aan Het Nieuwe Werken. Het is een van onze speerpunten.”

Menselijk ondernemen Voor Strict betekent MVO ook op een menselijke manier ondernemen. Hoe ga je met elkaar om als businesspartner? “In lastige tijden staat daar behoorlijk druk op. Naast de keiharde regels van een (Europese) aanbesteding, is er een wereld waarin bewezen kwaliteit en (persoonlijke) relaties de boventoon voeren. Dat is een dimensie die helaas vaak wordt onderbelicht: gewoon aan tafel zitten met je businesspartner en er samen proberen uit te komen. Verantwoord ondernemen is ook verantwoord omgaan met je businesspartners; daar is nog een wereld te winnen.”


2 april 2010 jubileumuitgave. e toekomst. Het Nieuwe Denken pagina 5. Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet pagina 14. ICT in het jaar 2030 pagina 19

Recommend Documents