Hockey World Cup
2014 The Hague
Een échte Haagse krant
‘Kruize Dynastie’ maakte ons hockey groot
7
mei/juni 2014
Gehaktballen voor de goede sfeer
11
De wereld op bezoek bij HCKZ 2/3 ‘Mohamed of Aisha bij hockeyclub gaat wel even duren’ 19
Gezelligheid en topsport gevaarlijke combinatie in de hockeycultuur
12/13 Trommelen met sticks op het Haags Hockey Plein
17
City hosts doen alles voor het wauw-gevoel 21
2
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
wereldhockeystad INTERNATIONAAL HEEFT Den Haag een sterke positie verworven als Stad van Vrede en Recht, maar wereldhockeystad zijn we allang. Er waren zelfs jaren dat nergens beter hockey werd gespeeld dan in Den Haag, denk daarbij aan Haagse sterren als de gebroeders Steens, Ties Kruize, Stephan Veen, Wouter Leefers en Roderik Bouwman, terwijl bij de dames Naomi van As nog steeds de wereld aan haar voeten weet. ALS HET OM kampioenschappen van Haagse clubs gaat, hebben we wel eens betere tijden gehad, maar wie denkt dat het slecht gaat met het Haagse hockey heeft het mis. Grote clubs als HDM, HGC en Craeyenhout hebben bloeiende jeugdafdelingen met aanstormend talent waarmee onze hockeyers opnieuw naar de top kunnen reiken. VOOR WIE SINDS die Haagse gloriejaren het zicht op hockey is kwijtgeraakt, is het WK 2014 in Den Haag van 31 mei tot en met 15 juni een fantastische mogelijkheid om zelf te mee te maken hoe zeer de sport is veranderd: sneller, attractiever en spectaculairder. Hockey doet, mede dankzij recente spelregelwijzigingen, als kijkevenement niet meer onder voor voetbal. BOVENDIEN IS DE Rabobank Hockey Worldcup 2014 een uniek spektakel, want in Den Haag wordt het wereldtoernooi voor mannen en vrouwen tegelijk gespeeld. Omdat het er niet naar uitziet dat dit in de toekomst wordt herhaald, is dat alleen al reden om naar het Kyocera Stadion (15.000 plaatsen) of het Greenfields Stadion (5000 plaatsen) af te reizen. Maar wie er in een van de twee stadions echt zelf bij wil zijn heeft geen tijd te verliezen: er worden ruim 200.000 toeschouwers verwacht en bijna alle tickets zijn al verkocht. GEEN KAARTJES EN toch van het WK genieten, dat kan bij een aantal grote Haagse clubs als KleinZwitserland, Craeyenhout, HDM en HGC (zie elders op deze pagina) waar de landenteams zich tijdens het toernooi voorbereiden, de trainingen kunnen door belangstellenden worden bezocht. Een andere mogelijkheid om de hockeysfeer te proeven, en mee te spelen, is ons eigen Plein in de binnenstad, dat tijdens het WK is omgedoopt tot Haags Hockey Plein. Dus voor iedere Hagenaar geldt: het WK Hockey 2014, je kunt erbij zijn!
Meer weten?
CASPER POSTMAA Hoofdredacteur Den Haag Centraal Website www.rabobankhockeyworldcup2014.nl www.rabobankhockeyworldcup2014.com (Engels) Facebook www.facebook.com/CelebrateHockey Twitter www. twitter.com/RHWC2014 Hashtag# celebratehockey#rhwc2014
Door Klaas-Jan Droppert
D
e mannen en vrouwen van Duitsland, de beide selecties van Australië en de hockeyende heren van India zijn allemaal te gast bij HCKZ. Daar waar de meeste andere hockeyverenigingen hooguit twee teams over de vloer krijgen, zijn dat er aan de Klatteweg vijf. Al deze selecties maken gebruik van de twee velden, die gelijk zijn aan die van het WK, om de basis voor een goed toernooi te leggen. “Vijf teams is niet niks”, zegt Stephan Swinkels, ambassadeur namens HCKZ en secretaris van de vereniging. “We hebben nog wel even bij de bond nagevraagd of dat wel klopte”. Het heeft verdacht veel weg van een compensatie door de hockeybond, want HCKZ had haar pijlen eigenlijk op een andere ploeg gericht. En wel de meest prestigieuze: het Nederlands dameshockeyteam. “Hun coach Max Caldas was enorm gecharmeerd van HCKZ”, zegt Jaap Derk Buma, voormalig hockeyinternational, bestuurslid tophockey en eveneens WK-ambassadeur van HCKZ. “Vooral vanwege de ligging. Op dit complex kunnen ook beslo-
ten trainingen worden gegeven, maar de hoofdsponsor van de bond is daar voor gaan liggen. Dat is Rabobank, de naamgever van het WK. Wij zijn een ABN AMRO-club, die sponsort onze jeugdafdeling. Daarom ging het niet door. Oranje speelt nu bij HDM”. Er werd bij HCKZ even stevig gebaald, maar niet voor lang. De club kreeg mooie alternatieven. “Via Caldas, die het enorm vervelend voor ons vond maar daar zelf niets aan kon veranderen, hadden we al contact met Duitsland gelegd”, zegt Swinkels. “En via de bond kwamen Australië en India daarbij. Fantastisch, want ‘onze’ ploegen zijn de favoriet voor de wereldtitel. Het zou zo maar kunnen, en dan vooral bij de mannen, dat Duitsland en Australië gaan uitmaken wie wereldkampioen wordt”. Epicentrum Vanaf 21 mei verwachten Swinkels en Buma dat de verschillende teams binnendruppelen. De contacten zijn al gelegd en de eerste voorbereidingen zijn getroffen. Het betekent dat er veel georganiseerd moet worden. Swinkels: “Natuurlijk willen we voorkomen dat, als Duitsland de kleedkamerdeur open doet, ze India zien verkleden. Daarom is het eerste wat we gedaan
hebben om het schema voor de beschikbaarheid van het veld te regelen. Alle eventuele hindernissen daarvoor zijn al weggenomen. Dat schema rolt zich dus vanzelf uit”. Die strakke organisatie is nodig, want het complex van HCKZ is een van de epicentra van het WK Hockey. “Na het Kyocera Stadion en misschien het Haags Hockey Plein is de meeste bedrijvigheid bij HCKZ. Niet alleen vijf teams komen trainen, maar we organiseren in die periode ook het WK voor veteranen met zeventig teams en we zijn samen met Craeyenhout gastheer van de ambassadeurs. Krijgen we 1200 man extra op ons complex. Dat loopt straks door elkaar heen, maar de WK-teams krijgen natuurlijk voorrang”. Met India krijgt HCKZ een exotisch team op bezoek. Een ploeg die bestaat uit hindoes, sikhs en moslims. Toch hebben ze geen speciale eisen. “Dat valt heel erg mee”, zegt Buma. “We hebben geen verzoek gehad om een bidruimte te reserveren. Ook geen ingewikkelde eisen met eten. Net als wij vroeger nemen ze hun eigen kok mee. Glutenvrij moest het alleen zijn. Maar weet je, eigenlijk is het voor het hotel waarin ze verblijven veel ingewikkelder. Bij ons komen ze met de bus aan, gaan trainen
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
HCKZ gastheer van maar liefst vijf teams
‘We verdienen hier geen euro mee’ Hockeyclub Klein Zwitserland (HCKZ) is de grootste gastheer onder de hockeyverenigingen. Liefst vijf nationale selecties bereiden zich voor en trainen tijdens het WK Hockey aan de Klatteweg. Een hele organisatie, maar bij de Steenbokken zien ze het als de gewoonste zaak van de wereld. Wie traint waar? Wie geen kaartje voor het Kyocera Stadion heeft, maar tophockeyers wel van dichtbij in actie wil zien, kan de trainingen van de teams bekijken. In Den Haag trainen ZuidAfrika (mannen en vrouwen) en China (vrouwen) bij Craeyenhout. Oranje heeft zijn tenten bij HDM opgeslagen en HGC is gastheer van Nieuw-Zeeland (mannen en vrouwen) en Engeland (mannen en vrouwen). Bij Cartouche in Voorburg trainen België (mannen en vrouwen) en Maleisië (mannen). Liefhebbers van het Argentijnse hockey moeten naar het Westland, want de ZuidAmerikanen bivakkeren bij Naaldwijk. Bij HV Westland schaven de Spaanse mannen hun techniek bij, terwijl in Delft bij Hudito Zuid-Korea (mannen en vrouwen) zich voorbereiden en bij Ring Pass de Japanse en Amerikaanse vrouwen de puntjes op de i zetten. India is een van de teams die bij HCKZ zich voorbereiden op het WK. Foto: PR en vertrekken weer naar het hotel. De meeste tijd brengen ze daar”. Spits Buma speelde twee WK’s, waaronder het evenement in 1998 toen Oranje in Utrecht de wereldtitel greep. “Er is sinds die tijd niet zo heel veel veranderd. Ze kijken nu films op hun laptop in plaats van op de dvd-recorder, zoals wij deden. Ik was toen ook helemaal niet bezig met die organisatie. Het was bus in, trainen en terug. En je moet niet vergeten dat het hier om topsport gaat. Daar bestaan eigen wetten voor en die gaan door cultuurverschillen heen. De kennis over topsport wordt steeds groter en universeler. Ploegen willen progressie boeken, nemen dingen van elkaar over. Ook al omdat de wereld steeds kleiner wordt, lijkt de organisatie rond de ploegen steeds meer op elkaar”. Buma onderhoudt het contact met de verschillende teammanagers en dat verloopt soepel. “Het is een klein wereldje, we kennen elkaar allemaal. Roelant Oltmans was mijn trainer bij Oranje, nu is hij director of high performance bij de Indiase bond. Dat praat natuurlijk makkelijk, zorgt voor korte lijnen”. Swinkels: “Jaap Derk praat daar wel makkelijk over, maar voor HCKZ is het wel fijn dat hij iedereen kent en weet wat voor topspelers be-
langrijk is. De teams weten heel goed bij wie ze moeten zijn als iets geregeld moet worden. Niet dat ze het hele complex moeten afgaan om te zoeken naar de sleutel van de kleedkamer of waar het ijsbad staat. Eigenlijk had België, dat door Marc Lammers wordt getraind, nog de meeste eisen. Die ploeg speelde bij ons een oefenwedstrijd en wilde zeventig liter ijswater voor hun opblaasbare bad. Dat betekende voor de bezoekers even geen ijs in de gintonic”. Liaisons Buma en Swinkels doen het niet alleen bij de club, die zeventienhonderd leden telt. “Vanuit het bestuur zijn er vorig jaar drie mensen aangewezen”, zegt Swinkels. “En daarnaast fungeren verschillende leden als liaisons. Ze zijn de eerste aanspreekpunten als er iets is. Die rol wordt vooral vervuld door eerste elftalspelers, want die vinden het maar wat mooi om hierbij betrokken te zijn”. Niet alleen de selectiespelers volgen de verrichtingen met bovenmatige interesse, dat gebeurt in de hele club. Buma: “Het is toch fantastisch om de beste hockeyers ter wereld bij je eigen club aan het werk te zien? Voor al onze trainers zou het verplichte kost moeten zijn
om bijvoorbeeld naar de strafcorner van Duitsland te komen kijken. Bij de oefenwedstrijd België-Duitsland zag je al jeugdspelers met open mond naar de sterren kijken”. En betrokkenheid binnen de club is precies de achterliggende gedachte van HCKZ om een rol op het WK Hockey te spelen. “We verdienen hier nul euro mee”, rekent Swinkels voor. Misschien dat we wat extra’s aan baromzet hebben, maar dat is in de begroting niet opgenomen. Voor ons gaat het veel meer om de exposure. Om de binding die het onder de leden geeft en om de mooie plaatjes die straks op ons complex geschoten worden. Misschien dat vanwege de Nederlandse teams de aandacht in eerste instantie vooral bij HDM ligt, maar gaandeweg het toernooi zullen televisieploegen en andere pers steeds vaker naar HCKZ komen. Ook de buitenlandse, omdat Duitsland en Australië lang in het toernooi blijven. En dan is het toch prachtig om te laten zien dat ons complex er fantastisch uitziet? Dat je meteen weet: als je in Den Haag wil hockeyen, dat je bij HCKZ moet zijn! Die visie vind ik veel belangrijker dan geld, want uiteindelijk heeft de club op de lange termijn daar het meeste aan”.
3
Scoren bij
keukens
THE RIVERDALE KITCHEN GREEPLOOS | LAN DELIJK | MODERN | DESIGN | HANDGEMAAKT
GRATIS QUOOKER Nu 4.998,-*
Nu 7.990,-
*
Incl. alle apparatuur
Zoetermeer | Wattstraat 12-14 Zoetermeer | Tel 079 - 33 00 900 Den Haag | Theresiastraat 168 - 178 | Tel 070 - 38 35 010
[email protected] | www.wimvanderham.nl
bij aankoop van een keuken t.w.v. € 6900,-*
** Vraag naar de actievoorwaarden. Aanbiedingen zijn geldig tot 2 weken na verspreiding, gelden alleen op volledige keukens, niet voor lopende orders en niet in combinatie met andere aanbiedingen.
Eén naam voor de grote merken in elektronica en witgoed.
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
5
The Hague
Bedenker WK Hockey in Den Haag Bart de Liefde:
‘Ik kreeg het idee door de akoestiek van het stadion’ Het voetbalstadion van ADO is omgebouwd tot hockeytempel, en de beste hockeylanden uit de wereld zijn inmiddels in Den Haag neergestreken. De stad maakt zich op voor het WK Hockey. Het groengeel is even ingeruild voor de hockeystick. Het was een raadslid dat ooit met het idee kwam. Bart de Liefde is de naam.
Door Marc Konijn
Het gaat helemaal niet om Bart de Liefde. Het gaat erom dat er straks een fantastisch evenement is in de stad, waar tienduizenden toeschouwers plezier aan beleven”.
H
et moet ergens in de zomer van 2008 zijn geweest. Hij zat wat op teletekst te kijken, op zoek naar het laatste nieuws. En daar stond dan het bericht: ‘Hockeybond wil bid uitbrengen op WK.’ Bart de Liefde staarde even naar het scherm. Dat was goed nieuws. Altijd mooi, de strijd om de wereldcup, in Nederland. Maar toen kreeg Bart de Liefde een ingeving. “Dat WK hockey, dat moeten we in Den Haag gaan doen”. De Liefde zag het meteen voor zich. Het toen gloednieuwe stadion van ADO Den Haag zou een prachtige plek zijn. “Ik ging vaak naar ADO toe. De club stond er toen nog niet zo best voor. Het stadion was vaak half leeg, maar als toeschouwer had je dat gevoel niet. Dat komt door de akoestiek van het stadion, die heel bijzonder is. Ik dacht: hoe mooi zou het zijn om hier tophockey te spelen. Als het stadion vol zit, dan moet de sfeer overweldigend zijn”. Bart de Liefde was direct enthousiast. Een tweede locatie had het VVD-raadslid toen ook al in gedachten. Het Malieveld: “Dat had natuurlijk als nadeel dat je alles moet opbouwen en dan gaat de financiële teller meteen lopen. Maar de plek kan bijna niet mooier. Je speelt wedstrijden in een prachtige ambiance, op historische grond, in het centrum van de stad. Dat geeft mooie plaatjes en je bent heel erg zichtbaar”. Het idee was geboren, en De Liefde ging aan de slag om er een plan van te maken. “Toen wist ik uiteraard ook al: dit plan is niet gratis. De eerste stap die ik moest zetten was: hoe ga ik mijn eigen fractie overtuigen?” Dat kostte niet heel veel moeite. De omstandigheden waren dan ook gunstig. Het college had de ambitie om internationale topsportevenementen binnen te slepen. Daar kwam bij dat hockey eerder al was aangewezen als één van de zeven speerpuntsporten. Middenstand De Liefde: “Iedereen zou beter worden van dit WK: niet alleen de hockeysport, maar ook de stad. Al die toeschouwers die even Den Haag ingaan. Dat kan de middenstand wel gebrui-
Foto: Jurriaan Brobbel
ken. In dit geval was één plus één dus drie”.Iets meer moeite kostte het om de PvdA mee te krijgen. De socialisten hebben niet veel op met de hockeysport. Maar toen De Liefde kwam uitleggen dat hij het WK wilde laten doorklinken in de hele stad – onder meer door straathockey in alle wijken in de stad – ging ook de PvdA om. De Liefde kon met een gerust hart zijn voorstel indienen. Op 4 november 2008 besloot een ruime meerderheid van de Haagse gemeenteraad om het stadsbestuur de opdracht te geven om het WK Hockey naar Den Haag te halen.
Het echte werk kon nu van start gaan. Den Haag moest de strijd aangaan met Amsterdam en Rotterdam, steden die al een rijke traditie hebben als het gaat om het organiseren van internationale hockeytoernooien als de Champions Trophy en het Europees Kampioenschap. Maar volgens De Liefde werd al snel duidelijk dat Den Haag de beste kaarten had. “De bond was zeer gecharmeerd van het idee om in het voetbalstadion van ADO te spelen. In een groot hockeystadion kun je hooguit achtduizend mensen kwijt. Bij ADO Den Haag is dat het dubbele. En
daar heb je dan ook nog alle voorzieningen bij als kleedkamers, restaurants en parkeerterreinen”. Inmiddels wordt het stadion van ADO getransformeerd tot hockeytempel. Op het parkeerterrein is een tweede stadion opgebouwd, waar de vrouwen komen te spelen. Nee, het Malieveld is het niet geworden, erkent De Liefde. “En ik had ook nog het idee geopperd om de stadions nog even een weekje te laten staan, voor een WK Hockey voor scholenteams. Dat heeft het niet gered. Dat was waarschijnlijk te duur. Maar dat maakt ook allemaal niet uit.
Trots De Liefde is niet bij de uitvoering van de plannen betrokken geweest, ook al omdat hij het stadhuis in 2010 voor de Tweede Kamer verruilde. Maar de organisatie is de man van het idee niet vergeten. Hij mocht onlangs even een kijkje nemen in het tijdelijke stadion. “De bouwvakkers liepen er rond, maar ik mocht bij hoge uitzondering toch even het veld op. Dat was heel gaaf, om daar te staan. Dan besef je ineens heel sterk: dat idee uit 2008 heeft heel veel mensen in beweging gezet. Dat idee is dan ineens werkelijkheid geworden. Dat geeft toch een gevoel van trots”. Het WK in Den Haag gaat een nieuwe boost geven aan de sport, sluit het Kamerlid zijn verhaal af. “Sinds 1998 is het aantal leden gegroeid van 120.000 naar 240.000. Voetbal laat juist een dalende lijn zien. De hockeyclubs in de Haagse regio kunnen de toeloop niet aan. Ik zou de Haagse gemeenteraad dan ook willen oproepen: investeer in een of twee extra hockeyverenigingen. Daar is toch ook enorme behoefte aan? Hockey zet kinderen in beweging en op hockey wordt kinderen geleerd hoe je met elkaar om moet gaan”. De eerste week zal hij niet op zijn ‘eigen’ WK te zien zijn. De Liefde doet mee met Alpe d’HuZes en fietst voor het goede doel heel hard een berg op. “Daar baal ik op zich enorm van. Maar dit is iets persoonlijks, dat móet ik doen. Maar ik kom snel terug naar Den Haag en hoop nog een paar hele mooie wedstrijden te zien”.
Geen speler maar arbiter Het leven van Barthold Charles de Liefde is doordrenkt van de hockey. Als klein jochie dat opgroeide in Boxtel, koos hij al voor de hockeystick. Talentloos bleek hij niet, maar de absolute top werd het niet, ook al omdat zijn sportieve carrière plotseling een andere wending kreeg. “Het notariskantoor van mijn oom wilde wel eens wedstrijden spelen en dan vroegen ze mij als scheidsrechter. Dat vond ik eigenlijk wel leuk om te doen. Bovendien kreeg ik daar vijftien, twintig gulden voor. Op die manier heb ik als jongen leuk bijverdiend, zeker toen de seniorenteams mij ook inhuurden om onder hun verplichte scheidsrechterbeurt uit te komen. Dat scheelde me weer een krantenwijkje”. Het fluiten ging De Liefde zo goed af, dat hij op een gegeven moment de keuze moest maken tussen de hockeystick en de fluit. Inmiddels fluit De Liefde al ruim tien jaar in de hoofdklasse en is hij soms ook op internationale toernooien te zien. Op het WK zal hij niet fluiten, omdat hij daarvoor nog niet gekwalificeerd is. “Er zijn altijd mensen die zeggen dat je gek bent om te gaan fluiten. Maar ik heb het altijd leuk gevonden om ervoor te zorgen dat mensen een goede en leuke wedstrijd kunnen spelen”.
Werft u een
nieuwe jaarabonnee voor Den Haag Centraal? Dan ontvangt u beiden een Restaurantcheque van € 35,óf een Kunstbon van Kunstuitleen Heden t.w.v. € 100,Ga naar www.denhaagcentraal.net of bel onze abonneeservice: 0172 – 476085 *vermeld in het vakje opmerkingen de actiecode AWA
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
7
The Hague
Hans, (links) en Ties Kruize (rechts) maakten deel uit van een team van het Nederlands Lyceum tegen het Nederlands elftal ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van de school in 1984. Foto: Milan Konvalinka
De wereldkampioenen in 1973 met herinneringsmedaille. Collectie Theo Bollerman
De ‘Kruize Dynastie’ en het WK Door Theo Bollerman Eerste WK Op de Olympische Spelen van 1928 behaalde het Nederlands hockey-elftal in Amsterdam een fraaie finaleplaats. Nederland had zich in één klap in de eredivisie van hockeylanden genesteld. Fraaie bronzen medailles volgden op de Spelen van 1936 en 1948. In 1952 werd zelfs een tweede plaats behaald. Maar daarna droogde de medaillereeks op. En de wereldkampioenschappen dan, leverden die geen ereplaatsen op? Strikvraag. Het eerste WK hockey werd pas gehouden in 1971. Pakistan had daartoe het initiatief genomen, ondersteund door India. De Pakistani hadden er blijkbaar behoefte aan om de eigen hegemonie vaker in prijzen uitgedrukt te zien. Dat land zou dan ook voor dat toernooi gastheer zijn. Maar, wat is nieuw, politieke instabiliteit maakte het te riskant om daar te spelen. Goede raad was duur. Tenslotte kwam Spanje met het royale aanbod het eerste WK te organiseren. Het Spaanse elftal behoorde ook tot de kanshebbers en thuis spelen leverde nu eenmaal altijd al een voordeel op. Het gastland zou zelfs alle verblijfskosten voor zijn rekening nemen. Zo’n gul gebaar kon niet genegeerd worden. Bovendien behoorden de Spaanse hockeyers tot de zeer welgestelden. De luxe van hun clubs was ongeëvenaard. Vader en zoon Kruize Bondscoach Ab van Grimbergen verheugde zich op dit toernooi. Hij had al eerder een besluit genomen. De 18-jarige Ties Kruize moest gaan debuteren. Hij had in de competitie een erg goed seizoen achter de rug. Hij speelde al drie jaar hoofdklasse bij HHIJC. Het was nu hoog tijd, dat hij in zijn vaders voetsporen zou treden. Deze had als aanvaller van het nationale elftal een ongekend record gevestigd. Jan Hendrik Kruize, die altijd werd aangesproken met Roepie, had in 56 interlands het verbijsterend aantal van 69 goals gemaakt. Hoe was hij toch aan die aparte roepnaam gekomen? Ties Kruize: “Hij had twee oudere zusters Els en Sieke, die hem voornamelijk als ‘broertje’ aanspraken en dat werd verbasterd tot Roepie!” Zijn twee zussen kwamen trouwens ook voor en na de oorlog uit voor het Nederlands hockey elftal. Ties over zijn oom: “Zijn oudere broer Ekkie emigreerde in 1956 naar de USA, waar hij al snel captain werd van het Amerikaanse hockey elftal en wel meedeed met de Olympische Spelen, terwijl het Nederlandse elftal thuisbleef vanwege de communistische machtsgreep in Hongarije. Ik bel nog geregeld met mijn ruim 90-jarige tante!” Met een familie van internationals is het niet vreemd dat je een tik van de stick meekrijgt. Roepie invloedrijk Al op zijn 14de speelde Roepie Kruize in het eerste team van Laren. Na de oorlog kwam hij naar Den Haag en maakte deel uit van de bronzen en zilveren hockeyploeg. Zijn invloed op het Nederlandse
hockey is hors-categorie gebleken. Vanaf 1947 ging hij met het Haagse HHIJC de stijl en de strategie van de Indiase hockeyers imiteren. Met kort gegroepeerd spel afgewisseld met een dieptepass werd de tegenstander aangepakt. Met HHIJC werd Kruize vier maal kampioen van Nederland. Hij was zo goed, dat in Amsterdam zelfs een straat naar hem genoemd is. In 1969 kon Kruize zijn ideeën over hockey vorm geven als bondscoach. Maar daarbij liet hij het niet. Hij moest de prille dynastie voortzetten. Zijn zoons hielden alle drie al van hockey en leken voldoende talent te hebben, maar was dat voldoende? De juiste benadering Het creëren van een dynastie is een buitengewoon lastig karwei. Natuurlijk, de kinderen krijgen een goede genetische erfenis mee. Toch kent de wereld vele kinderen van balvaardige ouders, die verkrampen als ze een bal aangeworpen krijgen. Het genetisch toeval speelt een rol. Stel dat die factor op orde is, dan zijn er nog veel potentiële valkuilen. Kinderen kunnen in opstand komen tegen de ouderlijke dwang. Of ze kunnen bezwijken onder de stille druk of de uitgesproken verwachtingen. Of ze moeten ook nog eens uitmuntend viool leren spelen en raken in de war waar het nu echt om gaat. Of ze krijgen groeistuipen en raken geblesseerd. Het is vooral de attitude van de ouders, die veel kapot kan maken. Veel jeugdcoaches klagen over het eeuwige gezeur van de ouders langs de kant. Niet voor niets dat de Bolletieri Academy de ouders van talentvolle tenniskinderen contractueel bindt aan gedragsregels. Voldoe je daar als ouder niet aan, dan wordt de opleiding gestopt. Welke strategie zou Roepie Kruize toepassen? De methode Roepie Kruize sr. was al een jaar voor de selectie van Ties door coach Van Grimbergen gevraagd of hij akkoord was, dat Ties ging meetrainen met het Nederlands elftal. Het leek hem echter beter, dat Ties zich concentreerde op het halen van zijn eindexamen; hij hield het verzoek van de bondscoach geheim voor zijn zoon. Maar nadat Ties het begeerde diploma had behaald, kon zijn internationale carrière eerst echt aanvangen. De journalisten wisten Ties toen snel te vinden. Het is verbazingwekkend, hoe wijs hij voor zijn jaren was. Hij reageerde erg nuchter op de hooggespannen verwachtingen van de journalisten. In één van die interviews beantwoordde Ties de vraag, wat hij aan zijn vader heeft gehad. “Iedere wedstrijd analyseren we na afloop. Mijn vader kankert nooit op me, hij geeft alleen veel opbouwende kritiek. Elke keer als dat nodig was wees hij mij rustig op mijn fouten”. Iedere ouder van een talentvol kind wordt geadviseerd deze regels een paar keer rustig door te nemen en de strekking daarvan te internaliseren. Deze vormt niet alleen de verklaring voor het voortzetten van de hockeydynastie Kruize, maar het zou
ook het eerste gebod moeten zijn voor elke sportouder. Ties is nog altijd dankbaar voor de benadering van zijn vader: “Ik kon ook goed tennissen, maar ik moest op mijn 15de kiezen. Mijn vader heeft toen geen enkele druk op me uitgeoefend. Tennis was ook goed geweest”.
ters hebben omgekocht, zodat Duitsland met 1-0 mocht winnen. Tijdens de prijsuitreiking werden de zilveren medailles minachtend in broekzakken gestoken en sommige spelers keerden de vlagceremonie de rug toe. Dit gedrag kon niet getolereerd worden en Pakistan werd levenslang verbannen uit de internationale wedstrijdsport. Toen Pakistan twee jaar later excuses aanbood, werd de straf teruggedraaid. Pakistan zou daarna nog maar één maal de gouden medaille winnen in 1984 tegen … Duitsland. Nederland wereldkampioen In 1973 was het de beurt aan Nederland om voor de eerste maal de wereldkampioenschappen te organiseren. Ties stak in topvorm. Mede dankzij zijn negen goals werd het Nederlands elftal wereldkampioen. Het Wagener stadion in Amstelveen ontplofte. India werd met 2-1 verslagen. Pakistan verloor de strijd om de derde plaats weer van Duitsland. De carrière van Ties leek één grote zegereeks te worden. Een dramatisch auto ongeluk in 1975 kostte hem echter anderhalf jaar revalidatie. De artsen dachten dat hij misschien nooit meer zou kunnen rennen. Maar zij hadden zich vergist in zijn wilskracht. Met Klein Zwitserland, dat in 1974 was voortgekomen uit de fusie van HHIJC en TOGO werd hij acht keer landskampioen. In totaal kwam hij op 202 interlands.
Eén van de 150 kaartjes die verzameld konden worden in het SPARK Sportparade Album (De Goede Winkelier), SPARK-Van den Eyndestraat 19, ’s-Gravenhage. Collectie Theo Bollerman
Pakistan wankelt Op de eerste wereldkampioenschappen hockey behaalde het Nederlands elftal een zesde plaats. Tegen de uiteindelijke wereldkampioen Pakistan werd het beste spel vertoond. Een 3-3 gelijkspel was het verdiende resultaat. Dat de Pakistani professioneler waren dan de Nederlanders blijkt uit het feit, dat ‘de ongrijpbare aanvalsleider Ties Kruize’ door een grove actie van de Pakistaanse linksback Akhtar’ Ul Islam met een gapende wond aan zijn linkerbeen uit het toernooi werd geslagen. In 1960 had het Pakistaanse team de gouden medaille op de Olympische Spelen gewonnen. Sinds die tijd waren de superieure technici zo goed als onverslaanbaar. Als zij verloren, dan was het een keertje tegen India. Maar sneller dan gedacht zou er wisseling van de wacht zijn. Een jaar later verliep de hockeyfinale van de Olympische Spelen van 1972 in München ongunstig voor de Pakistani, die daarmee grote moeite hadden. Spelers en officials bevroedden een samenzwering. De westerse wereld zou de scheidsrech-
Dynastie wordt vervolgd Toen Ties zich in de wereldtop gesetteld had, was de ‘missie’ van Roepie Kruize echter nog niet voltooid. Het begon er al meer op te lijken, toen Ties’ twee jaar jongere broer Hans geselecteerd werd voor het Nederlands elftal en daar een vaste waarde werd. Met een totaal van 99 interlands nam hij afscheid van het internationale hockey. Kruize sr. kon pas echt voldaan achterover leunen, toen de jongste zoon Jan Hidde in 1982 debuteerde. Hij zou 95 maal voor Nederland uitkomen. Zijn drie zonen samen in één elftal, beter kan je het als vader niet hebben. Met een totaal van 454 interlands vestigde de dynastie Kruize een duizelingwekkend wereldrecord. Op de Nederlandse hockeyvelden lopen nog steeds vele Kruizes rond. Ties’ dochter Kiki stapte weliswaar vorig jaar uit het eerste team van KZ, maar ze blijft natuurlijk wel hockeyen. Zoon Hidde heeft twee maal in het Nederlands elftal gespeeld; hij speelt nu voor het financieel geplaagde Laren. Hoe heeft Ties zijn kinderen begeleid? “Op dezelfde manier als mijn vader dat met mij heeft gedaan”. Alle neven en nichten hockeyen op hoog niveau. De kinderen van Ties’ broers Hidde spelen in de hoogste teams van Breda, die van Hans in het midden van het land. Zijn zus Bauke is voorzitter van hockeyclub Rapid in Gorinchem. Ook haar kinderen slaan een fikse bal. Wordt vervolgd. De dynastie is nog niet af. Theo Bollerman is sporthistoricus
Korte Vijverberg 7 Den Haag
START VERHUUR IN JUNI!
ING OPLEVER 4 EIND 201 VEARLK7O0% CHT
Nederland
Golft!
31 mei – 12 oktober 2014
LUXE APPARTEMENTEN EN PENTHOUSES
Ontwikkeling:
WWW.AMADEUSDENHAAG.NL
Verhuur- en verkoopinformatie: Frisia Makelaars (070) 342 01 01
IN HET HART VAN DEN HAAG
Over de geschiedenis van golf
www.haagshistorischmuseum.nl
SUCCESS IS WORTH WORKING FOR. Spaces wenst het Nederlandse hockeyteam veel succes!
ZONNEGLAZEN OP STERKTE CADEAU Zonneglazen zijn standaard inclusief UV-filter. Meerprijs multifocale zonneglazen € 120,Vraag naar de voorwaarden. www.brilservice.nl
Offices. Workspaces. Meetingrooms. www.spaces.nl Lange Poten 35, 2511 CM Den Haag
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
9
The Hague Ontwikkeling hockeymateriaal door de jaren heen:
‘Functioneel, comfortabel, veilig en het oog wil ook wat’ Mocht u tijdens het WK Hockey de indruk krijgen dat u naar een vooruitstrevende sport kijkt, dan komt dat omdat dit ook zo is. Het materiaal is daar een mooi voorbeeld van. Dat maakte in de loop der jaren een fascinerende ontwikkeling door. En het einde ervan is nog lang niet in zicht. Door Martin van Zaanen oor een hoorcollege steken we ons licht op in Delft. Om precies te zijn Tanthof-West, een wijkje aan de rand van de stad. Daar zit aan de Sadatweg het bedrijf Prime Sportsgear, sinds 1987 onder meer de Nederlandse importeur van Grays. Dat merk, met de al van grote afstand herkenbare oranje flash, is te beschouwen als de big bang van de hockeymaterialen. Gesticht in Cambridge door H. J. Gray, wereldkampioen raquets (een vorm van squash), houdt het zich er sinds 1855 mee bezig. Op gebied van hockey, squash en cricket geniet het merk een wereldwijde reputatie. Wat er een extra dimensie aan geeft: het bedrijf is al die tijd in familiehanden gebleven en wordt nu alweer door de vijfde generatie gerund. We worden deze ochtend ontvangen door Jan-Peter van Vonderen en Michiel Bosch, en…ho wacht even waar kennen we die namen ook alweer van? Precies; van de tijd dat Michiel Bosch teammanager bij HCKZ heren was en ze naar Hoofdklasse promoveerden. J.P. van Vonderen was tegelijkertijd teammanager van HDM heren; de enige ploeg waar KZ dat seizoen van verloor. Zelfs Hockey Magazine besteedde aandacht aan deze opmerkelijke strijd. Mooie tijden. Maar die waren toen en dit is nu. We bevinden ons in een sportieve, tegelijkertijd stijlvolle werkomgeving. Aan de muren hangen klassieke sportfoto’s. Niet alleen hockey, maar ook van de gerenommeerde rugbymerken Gilberts en Canterbury. En de legendarische tennisser Fred Perry. De eerste speler die alle grand slams won en na zijn loopbaan als merk nog beroemder werd dan hij als sporter al was. De krant treft beide ondernemers in een drukke periode. Aan de vooravond van het grootste sportevenement ooit in Den Haag valt een hoop te doen, een boel te regelen en een berg kort te sluiten. Grays kleedt alle medewerkers, vrijwilligers en scheidsrechters bij het WK en ze verzorgen alles op gebied van de merchandising. Ze zijn sponsor van zowel de Nederlandse Hockeybond KNHB als de internationale hockeyfederatie FIH. Uniek: voorafgaand aan het toernooi verrijst er een winkel van hen naast Herberg ’t Goude Hooft aan de Dagelijkse Groenmarkt. Voor alle hockeyverenigingen, vooral die uit de regio. Maar uiteraard zijn ook overige geïnteresseerden van harte welkom. Mede met het oog op Grays’ komende 160-jarige jubileum willen ze breed uitpakken. J.P. van Vonderen legt een rij houten hockeysticks op de glazen tafel en pakt er eentje uit. “Kijk”, zegt hij, “dit is de Grays Karachi King. De klassieker onder de klassiekers. Ja ja, houd maar even vast. Hier hebben alle groten van de generatie Paul LitjensTies Kruize mee gespeeld. Moerbeihout. Aanvankelijk in Engeland gefabriceerd. Met hout dat vanuit Pakistan werd geïmporteerd. Vervolgens besloot Grays, de fabriek in de jaren zestig naar Pakistan te verhuizen. Vanuit Engeland werd er veel tijd in verdere ontwikkeling en research gestopt”.
V
Impact “Pak nu deze eens vast”. Hij reikt een hypermodern exemplaar aan. “Heet nog steeds de Grays Karachi King, maar wat een verschil, hè?! Wat je nu in handen hebt is de retrovariant van de klassieker van zojuist, maar dan met de technologie van 2014. Superstijf high tech carbon. Er is onder andere gebruik gemaakt van een ‘energy reduction handle’. Ontwikkeld om de impact richting handen, polsen en onderarmen te verminderen en zo het risico op het oplopen van een ‘hockeyarm’ te verminderen. Je hebt sticks in een enorme variëteit van lengte, gewicht en – ook belangrijk want ieder mens is
anders gebouwd – de verdeling van dat gewicht”. Nee, over sticks raak je niet snel uitgepraat. Ze zijn het resultaat van decennialange research om alle mogelijke voordelen zo goed mogelijk uit te buiten. Waarbij er wel restricties zijn, want met welk model een fabrikant ook op de proppen komt, hij moet wel door een ring met een binnendiameter van 5,10 centimeter kunnen. De maximaal toegestane kromming (afwijking in de lengterichting) die het ‘slepen’ vergemakkelijkt, is 25 millimeter. De haak is in de loop der tijd veranderd van een (afgeronde) L-vorm, naar een kwart cirkel, toen naar een halve cirkel en benadert tegenwoordig de U-vorm. De omhoog komende poot van de U mag, gemeten vanaf de ondergrond, niet meer dan 10 centimeter zijn. Nu ontstaan ontwikkelingen van producten niet uit zichzelf, maar zijn het vaak de omstandigheden die daar invloed op uitoefenen. Michiel Bosch knikt: “Begin jaren tachtig werden de grasvelden ingeruild voor kunstgrasvelden en dat had niet alleen voor de snelheid van het spel maar ook voor de materialen grote gevolgen. Zo had je, omdat de bal niet meer opstuiterde, om hem te controleren niet meer zo’n grote haak nodig. In navolging van tennis waar de rackets al een enorme ontwikkeling richting kunststof aan het doormaken waren, werden ook de hockeysticks van kunststof. Tenminste; toen dat eindelijk officieel van de bond mocht”. Maar met kunststof in plaats van hout was je er nog niet, want kunstgrasvelden; daar kreeg je ook weer variaties in”, haakt Van Vonderen in. “Je hebt watervelden. Je hebt je met zand ingestrooide velden. En semi-watervelden. Daarop kun je ook je materiaal weer aanpassen”. Tot zo ver de sticks. Vormgeving Stappen we over naar de kleding. Van Vonderen: “Bij de kleding zag je in grote lijnen de verschuiving van wijde katoenen shirts tot de strakke outfits voor hockeybabes en de stoere atleten zoals ze zich vandaag de dag presenteren. Wanneer het warm is, zijn de kledingstukken vochtregulerend, wanneer het koud is warmteregulerend”. Veiligheid; ook een belangrijk aspect. Bosch: “Protectiematerialen zijn in de loop der jaren alleen maar essentiëler geworden, puur omdat er steeds harder wordt geslagen. Kniebeschermers. Elleboogbeschermers. Scheenbeschermers. Mondbeschermers (aanbevolen maar niet verplicht); ook daarbij wordt tegenwoordig veel aandacht aan de vormgeving besteed; er zijn er zelfs met haaientanden erop!’’
En zo zijn we aanbeland bij de vaststelling in algemene zin over hockeymateriaal anno 2014: Het oog wil ook wat. Van Vonderen: “Naast functioneel, comfortabel en veilig zijn sportmaterialen ook een modeartikel. Met een flashy vormgeving geïnspireerd op auto’s en ski’s. Ook is alles veel kleurrijker geworden. Logisch, want er kijken steeds meer mensen naar de sport, zowel langs de lijn als op televisie. Sticks, tassen en ballen in de meest flitsende en oogverblindende designs, kleuren en combinaties. Draagt allemaal bij aan de aantrekkingskracht van het hockey”. Bosch: “Het meest duidelijk zie je de ontwikkeling van het hockeymateriaal aan de doelman in zijn volledige uitrusting. De keeper was vroeger zo zwaar gepakt en bezakt dat wanneer hij naar de grond ging, je een takelwagen nodig had om hem weer overeind te krijgen. Tegenwoordig, met het lichtere, soepeler en toch steviger materiaal, is-ie na een redding zo weer op de been. Moet ook wel, want door alle ontwikkelingen, van het materiaal, op trainingsgebied en qua spelregels, is hockey ongelooflijk snel geworden. Er is in het veld amper nog tijd om adem te halen. Dat vergroot het spektakel en het aantal verrassende wendingen. Die enorme snelheid is één van de belangrijke redenen dat het zo populair is geworden. En dat de tribunes straks bij het WK zo uitpuilen”.
“What shall be our sport then?” - As you like it, William Shakespeare
Boek nu voor de beste plaatsen Design for living
Genesis
Tasso
As you like it
Drie zusters
De theatermaker
Polleke
Elektra
Vrijdag
van Noël Coward regie Johan Doesburg met Matteo van der Grijn, Vincent Linthorst, Anniek Pheifer, Betty Schuurman en Jeroen Spitzenberger
van William Shakespeare regie Theu Boermans met Jappe Claes, Hannah Hoekstra, Antoinette Jelgersma, Mark Rietman, Reinout Scholten van Aschat, Joris Smit e.a.
(familievoorstelling het Nationale Toneel/NTjong) naar de boeken van Guus Kuijer regie Noël Fischer met Sallie Harmsen, Jaap Spijkers, Pieter van der Sman e.a.
(exclusief in het NT Gebouw, Den Haag) bewerking Sophie Kassies regie Johan Doesburg
(exclusief in de Koninklijke Schouwburg, Den Haag) van Anton Tsjechov regie Theu Boermans met Katja Herbers, Anniek Pheifer, Ariane Schluter e.a.
(coproductie NTGent) van Sofokles regie Julie Van den Berghe
van Johann Wolfgang Goethe regie Theu Boermans met Sallie Harmsen, Hannah Hoekstra, Joris Smit, Bram Suijker e.a.
van Thomas Bernhard regie Theu Boermans met Vincent Linthorst, Anniek Pheifer, Mark Rietman en Betty Schuurman
van Hugo Claus regie Casper Vandeputte met Sallie Harmsen, Ariane Schluter, Vincent van der Valk en Stefan de Walle
Seizoen 2014-2015 nationaletoneel.nl/seizoen1415
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
11
The Hague
Wat eten de Haagse sporters?
Gehaktballen zorgen voor een goede sfeer
Tijdens een drukke zondag gaan de ‘schalen vet’ bij groen-geel als warme broodjes over de toonbank Foto:Jurriaan Brobbel
Onze Nederlandse voetballers zijn nog nooit wereldkampioen geworden. Hockeyers, zowel de mannen als de vrouwen, winnen WK na WK en behalen kilo’s goud tijdens de Olympische Spelen. Waarom zijn onze hockeyers zoveel succesvoller dan onze voetballers? Zou dit aan het eetpatroon van de sporters kunnen liggen? De culinaire redactie van Den Haag Centraal zocht het uit en bezocht twee Haagse clubs, hockeyclub Groen-Geel en de naastgelegen voetbalclub Graaf Willem II-VAC, en nam de proef op de som.
Door Daphne Browne Het is zaterdagmiddag, het zonnetje schijnt en het is gezellig druk bij Graaf Willem II-VAC, een familievoetbalclub – met prestatiedrang – gelegen op de Roggewoning, een sportcomplex op het randje van Wassenaar. In de keuken van de knusse kantine vinden we Gerard Houwaard, al ruim 15 jaar betrokken bij deze club als onder andere technisch jeugdcoördinator, verenigingsmanager en – nu – operationeel manager. Gerard gaat over alle horecazaken van de club. “Patat, kroketten, frikandellen en broodjes bal zijn toch wel de items die hier het meest besteld worden”, legt Gerard uit. “Wij werken hier in de keuken en achter de bar voornamelijk met vrijwilligers, dan moet alles wat je bereidt gewoon snel en makkelijk zijn”. Op de vraag wat de specialiteit op ‘het menu’ is, antwoordt Gerard steevast ‘ons broodje bal’. “Een broodje bal is gewoon erg Haags, erg des voetbals. Onze ballen komen gewoon van de groothandel, maar wij voegen zelf aan de jus nog elementen toe waardoor deze toch een bijzondere, eigen smaak krijgen”. En dit lijkt zijn vruchten af te werpen. Zo bestelde een team uit Sassenheim in één keer voor iedereen broodjes bal, omdat het had vernomen dat de broodjes van Graaf Willem zo goed zouden zijn. En ik moet toegeven, de ballen van Graaf Willem smaken niet verkeerd, het is geen gehaktbal à la slagerij Dungelmann, maar de smaak is goed en ik proef dat de jus op smaak is gebracht met ketjap en sambal. Het broodje doet het uitstekend met een koud biertje en ik kan me voorstellen dat je als voetballer na 90 minuten bloed, zweet en modder niks anders wenst”. In een druk weekend, waarbij er zowel op zaterdag als op zondag wordt gespeeld, verkoopt Gerard vaak zo’n 250 broodjes en Groen-Geel met Bea ten Hagen (50), al ruim 26 jaar betrokken bij de club Hardlopers: Bea’s appeltaart, saté, diverse soorten tosti’s & salade Groen-Geel Specialiteit: broodje omelet (vanaf € 3,–) Prijs voor een biertje: € 2,– Bardienst door vrijwilligers: nee
al snel 30 kilo patat. Toch merk je dat de vraag naar gezondere producten ook hier steeds groter wordt. Bij de voetbalclub kun je tegenwoordig al fairtrade-thee bestellen en de jeugd krijgt na de wedstrijd limonade zonder suiker en kleurstoffen. Maar veel meer ‘gezonds’ komen we in de kantine verder niet tegen; in de koeling is geen blaadje sla, geen tomaat, zelfs geen appel te vinden. “Jaren geleden hebben we appels toegevoegd aan ons aanbod, maar zodra je èn appels èn chips verkoopt, kiezen de mensen toch voor chips”, aldus Gerard. “Het beheren van de horeca blijft altijd een gevecht, je wilt de prijzen toch sportkantinewaardig houden en het mag allemaal niet te veel kosten, en dan kom je toch snel uit bij hetgeen wat wij nu verkopen”. ‘Schalen vet’ “Een beetje ongezond eten, dat hoort er eigenlijk toch ook een beetje bij”, meent Bea ten Hagen van hockeyclub Groen-Geel. Tijdens een drukke zondag gaan de ‘schalen vet’ hier als warme broodjes over de toonbank. Op Groen-Geel bestaat zo’n schaal vet uit een aluminium schaal met een flinke portie bitterballen, minifrikandelletjes, bamischijven, kaasflips en gehaktballetjes, alles uit de frituur en geserveerd met gezellige bakjes mosterd en mayo. Sommige hongerige teams bestellen hierbij ook friet, dan krijg je alles gewoon samen, op een wegwerpschaal. Maar het keukenteam onder leiding van Bea kan meer, veel meer. Het grote krijtbord bij de bar staat bomvol met broodjes variërend van ei, jonge kaas, oude kaas en brie tot spinata romana, ossenworst, filet-ei-ui en huisgemaakte tonijnsalade. Een specialiteit die niet op de kaart staat maar door vaste leden wel vaak besteld wordt, is de ‘tosti Karel’, een exemplaar met ham, kaas en sambal, afgetopt met een gebakken ei. Deze creatie is bedacht door Karel, een van de vaste medewerkers achter de bar. Groen-Geel werkt met vast horecapersoneel; dit is fijn, want je kunt als club meer bieden, maar je ziet het ook terug in de prijzen. Zo betaal je bij de hockeyclub € 2,– voor een tosti ham-kaas terwijl je 100 meter verderop bij de voetbalclub slechts € 1,50 betaalt. Maar goed, het verschil in kwaliteit en aanbod is wel duidelijk aanwezig. Naast mij bestelt een naar zweet ruikende jongeman een tosti en hij krijgt de vraag ‘bruin of wit?’, gevolgd door ‘jonge of oude kaas?’, afgesloten met ‘beetje tomaat ertussen?’ De leden van Groen-Geel blijken alle-
Graaf Willem II-VAC met Gerard Houwaard (55), al ruim 15 jaar betrokken bij de club Hardlopers: patat, broodje kroket en broodje frikandel Specialiteit: broodje bal (€ 2,–) Prijs voor een biertje: € 1,75 Bardienst door vrijwilligers: ja maal erg goed te zijn in het zelf samenstellen van hun eigen favorieten. Zo bakt Bea omeletten met alle mogelijke ingrediënten die ze in de koeling heeft liggen. “Op een hockeydag zijn de broodjes omelet niet aan te slepen en mensen vragen zelfs of ik allerlei extra’s toe wil voegen, denk aan kaas, spek, tomaat en champignons”. Ik bestel zelf ook maar zo’n broodje omelet met oude kaas en tomaat (€ 2,50). Binnen 10 minuten geniet ik buiten in de zon van een vers broodje met een malse omelet die zelfs voorzien is van wat verse peterselie. Je kunt ook uitstekend dineren op Groen-Geel met onder andere saté, schnitzel, ribeye en zelfs tournedos. Alles geserveerd met sla en frites. Ook staan er salades op het menu en kun je er – hier is namelijk veel vraag naar – een halve portie salade combineren met een halve portie friet. Het beste van twee werelden volgens de leden van Groen-Geel. En dat Bea kan koken, blijkt wel: de leden van de club staan in de rij voor háár appeltaart, háár rijsttafel en háár befaamde barbecues. “Desserts hebben we niet, wel ijsjes en appeltaart, maar onze leden bedenken hun eigen favorieten. Zo is er een groepje golfers die bij de koffie wel eens drie Kitkats en een kopje slagroom bestellen, en dan zitten ze met z’n allen te dippen”. Koud biertje De verschillen op de clubs zijn qua aanbod vrij groot, maar als je op een drukke hockeydag of voetbaldag om je heen kijkt, is alles wat uit de sportkeukens tevoorschijn komt eigenlijk niet heel gezond te noemen. De meeste Haagse sporters genieten na een potje ballen toch het liefst van een vette hap, om deze vervolgens weg te spoelen met een koud biertje. Culinaire verschillen tussen hockey en voetbal zijn aanwezig, maar op het gebied van sfeer en saamhorigheid winnen beide clubs zeker een gouden medaille.
12
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
De hockeyclub en de spagaat De sportwereld is de afgelopen decennia sterk veranderd, ook die van het hockey. Verenigingen raakten hun jeugd kwijt, of juist de senioren. De een koos voor tophockey, en staat nu met de lege handen, de ander koestert zich aan de gezelligheid rond de tap, maar laat al lang niet meer het beste hockey zien. Over de hockeycultuur waarin gezelligheid en topsport gevaarlijke tegenpolen zijn.
Tussen prestatie en p
Door Casper Postmaa
W
at is de cultuur van de hockeyclub? Als je op zoek gaat blijven de antwoorden vaak in het vage. Sommigen hullen zich in stilzwijgen, bang dat de onderzoeker voor de zoveelste maal het beeld zal bevestigen van een kakmilieu, met verenigingen die een beschermd wereldje hebben gecreëerd voor ons soort mensen. En inderdaad bij HC Klein-Zwitserland zijn de truitjes duurder, en de langharige meisjes met goudgerande Ray-Bans talrijker dan bij ADO, Esdo, Gona of één van die andere Haagse volkse voetbalclubs, maar so what? Zo lang niemand er last van heeft. Is dat niet juist de belangrijkste pijler van het clubgevoel, dat je onder gelijkgestemden bent. Sterker nog, misschien is anders zijn wel de enige manier om te overleven. Want identiteit, daar gaat het om in de 21ste eeuw. In elk geval is de stemming in de duinpan tussen Klatteweg en Van Alkemadelaan, waar HCKZ eens het beste hockey van Europa speelde, vriendelijk. Ook hier gaan ze gewoon uit hun dak na een doelpunt van het eerste, en als mindere goden een wedstrijdje hebben gespeeld, drinken ze na afloop een biertje. Buiten uit een kan van een liter, mét de tegenstander. Kom daar maar eens om in de voetballerij. Dat de culturen van hockey en voetbal anders zijn, daar hoef je in beide kampen niemand van te overtuigen, maar het duiden van die verschillen is minder eenvoudig. Misschien omdat beide werelden elkaar nauwelijks kennen. De Haagsche Countryclub Groen-Geel hockeyt
Countryclub Groen-Geel. Foto: Jurriaan Brobbel
aan de Landscheidingsweg al een eeuwigheid naast de voetballers van Graaf Willem II/VAC, ze delen zelfs hun afkomst, het Haagse Aloysius College, maar waren al lang geleden op elkaar uitgekeken. “Voetballers en hockeyers gaan nu eenmaal niet bij elkaar op bezoek”, stelt Peter Smulders, algemeen voorzitter van Groen-Geel (dat ook golft en cricket) vast. Een ander opmerkelijk verschil zijn de leden van buitenlandse afkomst, bij het voetbal kennen we ze als allochtonen, als ze bij HGC, KZ of Groen-Geel een balletje slaan zijn het expats. Werknemers van multinationals en internationale organisaties weten de weg naar de hockeyvelden wel te vinden, allochtonen niet of nauwelijks. Edwin van der Heide, bestuurslid van HDM uit het Benoordenhout, denkt dat je Hagenaars uit verre culturen op een andere manier moet interesseren. “Iedereen is vrij om hier te komen hockeyen, maar je moet je wel thuis
voelen. Tijdens het WK wordt hockey op het Plein heel breed gepresenteerd. Ik zit in het bestuur van het Haags Hockey Plein. Alle aspecten van de sport belichten we, en er kan ook worden gespeeld. Ik denk dat je buitenstaanders zo beter met de sport kunt laten kennismaken”. Het beeld van de hockeyer die een verleden als lullo bij het corps heeft en liefst met een verschoten broek tot op de knie speelt, mag dan een karikatuur zijn, dat hockeyers zich onderscheiden van leden van een doorsnee voetbalclub is onbetwist. Maar ook de onderlinge verschillen zijn minstens even groot. “Men vindt ons een wat gewonere hockeyclub”, stelt Edwin van der Heide met enige tevredenheid vast, “HDM, hockey door middenstanders, zeggen ze. Misschien past dat wel bij ons. Ik zeg altijd: HDM moet je met kleine letters schrijven. Wij zijn een bescheiden club, bij ons kan ook de slager lid worden, een gewone club waar alles kan als het maar
met plezier en respect voor elkaar gebeurt. En op sportief gebied staan wij er in Den Haag het beste voor”. Clubgevoel Van der Heide wijst bij herhaling op het belang van de clubcultuur. “Tophockey kan ten koste van die cultuur gaan. Wij zijn een echte familieclub, waar het voorkomt dat leden van vader op zoon in het eerste spelen. Maar als je in de top wilt meedoen, moet je spelers halen en kan die zoon niet meer op het hoogste niveau mee. Vijf jaar geleden hebben we besloten om voor tophockey te gaan, sportief gaat het goed, nu is het tijd om te kijken of het ook met onze eigen jeugd lukt. Tien jaar geleden hadden we nog duizend leden, nu 1800, want tophockey trekt ook nieuwe leden aan, maar daardoor raak je het clubgevoel kwijt. Ik sta wel eens met oudere leden langs de lijn, die me vragen of ik iedereen in de club nog wel ken. Bij een vereniging als de onze is
het de kunst om de spagaat tussen het tophockey en de rest van de vereniging zo klein mogelijk te houden. Dat vergt enorm veel energie”. HDM heeft als één van de weinige clubs bewust, met weloverwogen beleid de clubcultuur richting gegeven. “Toen ons eerste herenteam in 2002 uit de hoofdklasse degradeerde, hebben we besloten om de jeugd op een andere manier op de kaart te zetten. Louk Burgers kwam met het idee voor een Youth Academy. Een maatschappelijk initiatief om de jongeren uit te zenden naar ontwikkelingslanden als Nepal, Ghana, Brazilië en de Filipijnen. Ze doen daar in samenwerking met SOS-kinderdorpen klussen en projecten die op weeskinderen zijn gericht. Het leeft enorm, want we krijgen meer aanvragen dan we kunnen plaatsen. Er zijn zelfs jongeren van andere hockeyclubs die zich bij ons aanmelden”. Daarnaast heeft HDM van de gemeente Den Haag het predicaat ge-
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
13
The Hague
plezier
leuker voor Groen-Geel om tegen HGC of KZ te spelen dan tegen een club buiten Den Haag. Net zo goed als Graaf Willen II/VAC het geweldig vindt om tegen HVV te spelen”.
kregen ‘Buurthuis van de toekomst’. “Dus alles wat er in de buurt gebeurt op het gebied van bewegen kun je bij ons doen”, legt Van der Heide uit. “We zijn bezig met het bouwen van een nieuwe sporthal, die we daarvoor gaan gebruiken. Denk aan gymnastiek voor ouderen en projecten voor kinderen met overgewicht”. Praktijk Groen-Geel heeft net als HDM bewust aangestuurd op een eigen clubcultuur, deels uit overtuiging, maar ook gedwongen door de omstandigheden. “Hockey is in de loop der jaren harder geworden en meer prestatiegericht, we hebben in 1973, toen de hoofdklasse werd opgericht, besloten daar niet aan mee te doen. HGC en Klein Zwitserland gingen er voor, wìj kozen een andere koers”, vertelt Groen-Geel voorzitter Smulders. “Gezelligheid staat voorop, maar iedereen moet de kans krijgen om serieus te hockeyen. Dus ook als
je in Dames 25 speelt, krijg je een goede training. Zowel de dames als de heren spelen in de eerste klasse, dat is de laagste klasse waar nog goed wordt gehockeyd. Als je voor tophockey kiest en je komt in de hoofdklasse terecht dan bestaat je eerste team uit spelers met nul clubbinding. Van Groen-Geel word je lid omdat je het een leuke vereniging vindt, niet omdat je heel hoog wilt hockeyen. Onze dames hebben in de overgangsklasse gespeeld, daar kwamen nieuwe spelers op af, maar toen er een trainersconflict was, waren we meteen zes spelers kwijt. Dat is de praktijk van het tophockey”. Een fusie met buurman HGC, dat wel de top nastreeft, zit er dan ook niet in. Smulders: “In 1975 is daar een onderzoek naar geweest. De uitkomst was dat het niet wenselijk was op grond van cultuurverschillen. Wij hebben een katholieke achtergrond, zij halen veel van hun leden uit Wassenaar, bij ons staat gezelligheid voorop, bij HGC prestatie-hockey.
Dat gaat dus moeilijk samen. Voor ons is er bij een fusie niets te winnen, want we zijn een kerngezonde vereniging. We hebben de afgelopen ja-
Studenten In één opzicht is de clubcultuur van Groen-Geel uniek; het heeft alleen een seniorenafdeling, geen jeugd. Tot de instelling van de hoofdklasse in 1973 was er eigenlijk niets aan de hand, het concept van de katholieke familieclub waar presteren op hoog niveau geen doelstelling was, maakte van Groen-Geel de grootste hockeyvereniging van Nederland. Maar in de jaren zeventig kwam er plotseling de klad in die succesformule. “Dat had meer dan één oorzaak”, legt Smulders uit, “jongeren fietsten vroeger uit alle delen van de stad naar ons toe, maar met het drukke
‘We hadden ook nog te maken met de aantrekkingskracht die de hoofdklasse op de jeugd had. Je wilde bij Ties Kruize spelen, of bij de club van Roderik Bouwman’ ren wel afgesproken om de faciliteiten zo goed mogelijk te delen. Er wordt nu weer gesproken over een fusie tussen HGC en Klein Zwitserland, maar de gedachte daar achter is tophockey. Eigenlijk is zo’n fusie jammer, er blijven steeds minder verenigingen over. Het is toch veel
verkeer van tegenwoordig willen ouders dat niet meer. Daarnaast speelde de ontzuiling een rol, het simpele feit dat we een katholieke club waren, had zijn betekenis verloren. We hadden ook nog te maken met de aantrekkingskracht die de hoofdklasse op de jeugd had. Je wil-
de bij Ties Kruize spelen, of bij de club van Roderik Bouwman”. Als reactie besloot Groen-Geel de bakens te verzetten. “De vereniging was al uitgebreid met een golfafdeling en ging zich doelbewust richten op studenten”, vertelt Smulders. “De jaarlijkse ‘Haagse Hockey Open’ op Hemelvaartsdag werd daarvoor als middel gebruikt. Bewust vroegen wij studententeams uit alle delen van het land: Groningen, Wageningen, Utrecht. Want de kans was groot dat een aantal van hen in de Randstad terecht zou komen, dan wisten ze dat het bij ons gezellig hockeyen was. Dat heeft gewerkt. Op een gegeven moment hebben we ook toegestaan dat hele elftallen lid werden. Zo hebben we menig studententeam uit Leiden binnengehaald. Ze mochten dan drie jaar bij elkaar blijven, daarna moesten ze opgaan in de vereniging. Het gevolg van die strategie was wel dat de jeugdafdeling ophield te bestaan”. Die consequentie heeft Smulders voorzichtig gemaakt. “Ze zeggen wel eens, joh je moet de cricketafdeling opheffen, die is veel te klein’. Ik ben daar niet voor. Je weet niet wat er over twintig jaar gebeurt: misschien wil iedereen dan cricketen. Bovendien, we hockeyen niet meer op echt gras, we moeten die velden toch ergens voor gebruiken”. Peter Smulders wijst vanaf het Groen-Geel terras op de oceaan van gemillimeterd groen, die zich in de verte tegen de duinen van ondernemer Joop Caldenborgh aanvlijt. “Wij hebben het mooiste terras van Den Haag. We gaan wel eens bij andere verenigingen op bezoek, maar HDM en HGC komen liever naar ons. Hier is het gezellig”.
© 2014 EYGM Limited. All Rights Reserved.
WIE SPONSORT DE COACHES VAN HET NEDERLANDSE HOCKEY? Ontdek de wereld
Werken aan vrede
Give peace a chance tm 2 nov 2014
museon.nl
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
15
The Hague
’s Werelds grootste hockeyverzamelaar Door Theo Bollerman
C
hristie’s en Sotheby’s hebben het lange tijd gedaan. Mullock Madeley doet het nu in Engeland en in Frankrijk het huis Kahn-Dumousset. Dit zijn de grote huizen, die veilingen organiseren gespecialiseerd in sport-antiquiteiten. Daar kunnen grote bedragen in omgaan. Een golfballetje uit 1820 kan vele tienduizenden euro’s opbrengen, net zoals een tennisracket uit 1790. Ja inderdaad, met tennisrackets wordt gespeeld vanaf het begin van de 16de eeuw, maar uit die periode is er helaas geen één meer bewaard gebleven. Verzamelaars van hockey-antiquiteiten en memorabilia kunnen echter opgelucht adem halen. De sport is nog niet zo oud en er zijn voldoende zolders, waar nog een mooie oude stick met een grote haak te vinden is. De mensen, die van hun spullen af willen kunnen dat ook gemakkelijk doen door marktplaats of ebay. Het opbouwen van zo’n collectie kost dan ook niet de hoofdprijs, een enkel topstuk daargelaten. Eén van ’s werelds grootste hockey collectioneurs is oud-Hagenaar NicoHans Leeftink. Momenteel is hij woonachtig in de omgeving van Brussel. Het aanstaande WK is een mooie aanleiding om hem een bezoek te brengen en hem te bevragen over zijn collectie. Oerdrift Leeftink is 58 jaar oud. Toen hij in Groningen studeerde, was hij een geduchte verdediger in het eerste team van de Groningse Studenten, die in de hoofdklasse goed meedraaiden. Hij was niet een type, dat elk knipseltje over het elftal of zijn prestaties verzamelde. Aan die drift gaf hij pas zo’n vijftien jaar geleden ruimte, toen het actieve hockeyen verwaterde door zijn drukke werkzaamheden. Zoals bij zovelen verving de golfclub uiteindelijk de hockeystick. Maar de liefde voor de hockeysport bleef. Daarbij kwam dat het verzamelen tegemoet komt aan een andere oerdrift, die van de jacht. Het verschaft extra doelstellingen aan reizen die je doet. Je bezoekt in den vreemde antiekwinkeltjes en antiquariaten, waardoor je buiten de gebaande toeristische paden terecht komt. Het geeft een zekere spanning. Zal je iets ontdekken, dat van toegevoegde waarde is op wat je al bezit? De collectie van Leeftink is dan ook veelomvattend. In de vele mappen, die hij uit diverse kasten tevoorschijn kan trekken, bevinden zich medailles en munten, postzegels en prentbriefkaarten, eerstedag enveloppen en andere ephemera, prenten en knipsels, tot zelfs speldjes aan toe. Aan de wanden hangen de oudste prenten, fraai ingelijst. Dit zijn vaak houtsneden, twee tijdschriftpagi-
na’s breed, uit de tijd, dat de fotografie nog in de kinderschoenen stond. Elders treffen we een serie oude posters aan, afgewisseld door een enkel schilderij. Wat opvalt is de zorg, die hij besteed heeft aan de uitstalling van zijn grote verzameling. Het is nog net niet zo, dat je het gevoel krijgt een museum binnen te stappen. De grote living oogt strak. Hier zouden mensen kunnen wonen, die normaal zijn. Bijna alle andere kamers bevatten echter fraaie doorkijkjes in zijn collectie. De boekenkast bevat elk denkbaar boek, dat over hockey verschenen is. Dat zijn er momenteel zo’n 450. De vitrinekasten bevatten zo’n 60 beeldjes, van klein tot groot. Kijkdoos Voor de liefhebber van de antieke materialen is een afgebakende ruimte in de kelder het walhalla. Daar bevinden zich zo’n tweehonderd hockeysticks uit alle tijdperken, hockeyschoenen en hockeyballen. De geschiedenis van de hockeysport is daardoor in één oogopslag zichtbaar, als met een kijkdoos van mensgroot formaat. Hockey begon als shinty, een sport met gebogen stokken en een bal, dat de Schotten speelden. Op Engelse kostscholen werd vanwege het kostenaspect vaak ook gekozen voor dit type stick. Natuurlijk heeft Leeftinck die ook. Persoonlijke verhalen Het leukste blijft natuurlijk om hockeyspullen te krijgen waar een verhaal aan vastzit, en natuurlijk is het dan nog het mooiste als je het van de persoon zelf hoort. Hij vind het fantastisch dat mensen stukken aan mijn verzameling willen toevoegen, ook omdat ze weten dat het in goede handen is en niet verdwijnt. Hij vertelt: “De anekdotes en verhalen bij de hockey items die ik gekregen heb van bijvoorbeeld Bob Davidzon, voormalig internationaal topscheidsrechter en bestuurder van de FIH zijn uniek. Ook kreeg ik items van Sophie Molendijk Duinker, de eerste Nederlandse vrouwelijke scheidsrechter die een Olympische finale floot, in 1980 te Moskou; ze is helaas in februari overleden. Gerrit de Ruiter, keeper voor Nederland bij de Olympische Spelen van 1960 in Rome gaf vijf fantastische gedetailleerde plakboeken”. Bewaking erfgoed De geschiedenis is vluchtig. Nabestaanden gooien hele verzamelingen weg. Dankzij verzamelaars als Leeftink blijft het erfgoed bewaard. Sporthistorici zoeken zich vaak suf om voorwerpen uit de vroegste tijd van het sporten voor ogen te krijgen. Voor de hockeysport is dat probleem opgelost door Leeftink en zijn collega’s.
Nico-Hans Leeftink gefotografeerd in de originele hockeykleding, zoals gedragen in 1907 door een Yorkshire-county hockeyer, F. W. Robson. De outfit bestond standaard uit een cap, waarop de jaren stonden dat je in het team speelde, een flanel shirt (met vaak 2 kleurvakken) , een flanel broek, een zijden sjaaltje, een jasje, scheenbeschermers, en hoge schoenen met harde neuzen. En natuurlijk een stick, voor onze huidige begrippen zeer zwaar en met een enorme haak.> Foto's: Theo Bollerman
De bandystick is de stok waarmee men in Nederland tot 1926 hockeyde. Hij heeft een platte haak, waardoor je er aan twee kanten mee kon slaan in tegenstelling tot een Engelse stick, die een bolle kant heeft. Hij is dan ook wat lichter. Vermoedelijk is dit een stick, waarmee de dames speelden. Vroeger pakten de strafcornerspecialisten zoals Ties Kruize en Paul Litjens een superzware stick met een extra dikke haak om er zo hard mogelijk mee te kunnen slaan. Als de keeper hem zou stoppen, werd die zowat met bal en al het goal in gejaagd. Dat werd te gevaarlijk. Daarom is vervolgens een ring ontworpen voor het meten van de toelaatbare haakdikte.
D
it is de beroemde ‘sinasappel’, de grote zachtere bal waarmee men in Nederland hockeyde tot 1926. Hij bestond uit een oranje met touw omwikkelde prop kapok en zeildoek. Aangezien het gras op de meeste hockeyvelden er net zo bijlag als in deze tuin, kan je goed zien dat het niet eens zo onverstandig was met een grotere bal te spelen. In Engeland waren de hockeyvelden nu eenmaal altijd onberispelijk vlak geschoren, maar in Nederland waren het vaak knollenvelden. Door het spelen met deze bal en het hanteren van nog meer afwijkende spelregels deed Nederland internationaal gesproken niet mee. Pas voor de Olympische Spelen van 1928 veranderde dat. Van dit type bal zijn er nog maar vier bewaard gebleven!
De verzameling beslaat zo’n 200 sticks uit alle perioden en afkomstig uit Amerika, India, Pakistan, Engeland, Schotland en Nederland. Natuurlijk horen daarbij de ballen uit alle tijdsperioden, en de schoenen met enkelbescherming en grote noppen.
I
n 1930 werd in Engeland de IFWHA opgericht, wat staat voor de International Federation of Women’s Hockey Associations. De IFWHA organiseerde om de vier jaar een groot toernooi, dat vervolgens ‘wereldkampioenschappen’ genoemd werd. Deze werden echter niet erkend door de FIH. Dit is de Féderation Internationale de Hockey, dat in 1924 in Parijs was opgericht om mee te kunnen doen met de Olympische Spelen. Pas in 1971 vonden de eerste ‘echte’ wereldkampioenschappen plaats. De Nederlandse dames hebben die tot nu toe 6 maal weten te winnen en zijn daarmee het beste team ooit.
Met ingang van 1 september gaat voor internationale wedstrijden de wedstrijdduur naar 4 maal 15 minuten in plaats van 2 maal 35 minuten. Men heeft daartoe besloten om de sport nog attractiever te maken. Of heeft het met extra mogelijkheden voor televisiereclame te maken? Het geeft de hockeylanden en teams met een minder brede selectie weer meer mogelijkheden hun beste spelers voortdurend te kunnen laten spelen. Tijdens het WK van dit jaar wordt dus mogelijk voor de laatste keer met de helften van 35 minuten gespeeld.
M
et deze vijf ballen laten de ontwikkeling van de hockeybal mooi laten zien. De meest linkse is de klassieke cricketbal, waarmee men in Engeland vanaf het begin speelde. De bal daarnaast is gemaakt van kurk en werd vroeger altijd wit gekalkt. Dan de moderne ballen. Deze zijn alle gebruikt op de respectievelijke wereldkampioenschappen. De meest rechtse bal lijkt op een hele grote golfbal met putjes. Dat beek het beste model te zijn voor het spelen op kunstgras.
Zo scoort u meer business Word certificaathouder van Businessbox En Un Momento d’ADO en beleef de voordelen van zakelijk netwerken op een indrukwekkende locatie.
En Un Momento d’ADO werd in 2013 genomineerd voor de Beste Skybox van Nederland. Ga voor meer informatie naar www.u n momentodado.nl.
Heel juni zorgen wij voor muziek en gezelligheid op het Plein tijdens het Haags Hockey Plein en Festival Classique Zien we je daar? www.festivalclassique.nl
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
17
The Hague
ROC Mondriaan nauw betrokken bij WK hockey
‘We zijn gewend om onder een vergrootglas te liggen’ Het WK hockey als één grote praktijkles. Vanuit dat oogpunt is ROC Mondriaan nadrukkelijk bij het grootste sportevenement van Den Haag betrokken. En met meer opleidingen dan ooit.
Door Klaas-Jan Droppert
H
et is inmiddels gemeengoed geworden. Bij elk groot evenement in Den Haag wordt ROC Mondriaan betrokken. Of het nu een thuiswedstrijd van ADO Den Haag, het Ondernemersontbijt of de CPC-Loop is, de onderwijsreus heeft een belangrijke rol in het welslagen van het evenement. Vandaar dat het niet verwonderlijk is dat de gemeente en de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond twee jaar geleden bij Mondriaan aanklopten voor ondersteuning bij het WK Hockey. En die ondersteuning is groter dan bij welk voorgaand evenement ook. Ruim zeshonderd leerlingen en circa honderd docenten zijn betrokken bij het WK Hockey. “En meer opleidingen dan ooit doen mee”, zegt Harry de Bruijn, lid van het College van Bestuur en bestuurslid Stichting Haags Hockey Plein. “Studenten van de School voor Bouw en Infra vervangen de kuipstoeltjes in het Kyocera Stadion. De opleiding Veiligheid en Vakmanschap gaat Defensie helpen met het aanleggen van de parkeer-
De intentieverklaring is getekend: de opleiding Veiligheid en Vakmanschap gaat Defensie helpen met het aanleggen van de parkeerplaatsen en de toegangswegen. Foto: PR
plaatsen en de toegangswegen. Studenten van Lifestyle, Sport en Bewegen zijn ballenmanagers tijdens het toernooi en geven streethockey en gymles. Studenten van de School voor Toerisme en Recreatie worden opgeleid tot perfecte hostessen bij het ambassadeursproject. En op het Haags Hockey Plein zijn we ruim vertegenwoordigd bij de hospitality, de horeca en de sportactiviteiten”. De studenten zijn dus alom aanwezig bij het evenement. Maar het gaat volgens coördinator Angelique Konincks nog verder. “De studenten van de School voor Orde en Veiligheid verplaatsen hun klaslokaal naar het WK-terrein. Ook de docenten zijn erbij, maar de bezoekers zullen
er niets nadeligs van merken. Het mooie van een evenement als dit is dat de leerlingen het geleerde direct in de praktijk kunnen brengen”. Niet ongeïnteresseerd Het WK hockey leeft inmiddels op ROC Mondriaan. “Bij de een iets meer dan bij de ander”, zegt De Bruijn. “Sommigen hebben er heel veel voor over om ballenmanager of beveiliger te worden. Anderen zien het gewoon als een manier om hun vak uit te oefenen. Het beeld dat jongeren ongeïnteresseerd of lui zijn, klopt niet. Wij merken bij ieder evenement of activiteit voor een goed doel dat ze wel degelijk betrokken zijn. Waarom dat beeld dan toch be-
staat? De mensen zien het gewoon niet”. Het grootste sportevenement ooit in Den Haag betekent dat het oog van de hele wereld op de stad is gericht. Dus ook op de leerlingen van ROC Mondriaan. Een incident wordt in zulke gevallen vaak uitvergroot. De Bruijn: “Daar gaan we heel relaxed mee om. Natuurlijk is het een heel groot evenement, maar de leerlingen zien dat anders. Ze zien het als een kans om ervaring op te doen en gaan daarom hun stinkende best doen. Voor hen is de impact niet groter dan bij een ander evenement”. Konincks: “Wij zijn gewend om onder het vergrootglas te liggen. Of het nu de onderwijsinspectie, een maat-
schappelijk thema of een groot evenement is, we weten hoe we ermee moeten omgaan”. De Bruijn hoopt dat het WK hockey voor de nodige impulsen zorgt. “Allereerst dat hiermee de stad Den Haag weer op de kaart wordt gezet. En dat het voor onze leerlingen, of ze nu een dag of twee weken meewerken, een goede les voor de toekomst is. Ook hoop ik dat docenten die nu in de praktijk werken hun ervaringen naar de les meenemen. En hopelijk levert het WK hockey ook nog stageplekken op. Die zijn er nog wel, maar worden steeds moeilijker te krijgen. Onbekend maakt nu eenmaal onbemind en tijdens het WK hockey kan iedereen zien waartoe we in staat zijn. Want daarop ben ik nog het meeste trots. Dit is niet een project dat je op een dag bedenkt en gaat uitvoeren. Nee, het WK hockey hebben we dit jaar in het vaste programma gestopt. En als je ziet dat leerlingen en collega’s deze klus aankunnen en dat er bijna sprake is van een vanzelfsprekendheid dat we dit doen, dan is dat absoluut iets om trots op te zijn”.
‘Trommelen met hockeysticks’
Plein, tweede WK-arena Het Haags Hockey Plein wordt het kloppend hart van het zestien dagen durende stadsfeest rond het WK. Het Residentie Orkest, Kern Koppen en Tim Akkerman treden onder anderen op, Haagse hockeyclubs geven demonstraties en alle wedstrijden worden live op groot scherm uitgezonden. Door Annerieke Simeone
O
m zoveel mogelijk Hagenaars te betrekken bij het WK Hockey is er naast het Kyocerastadion nog een tweede plek waar van alles wordt georganiseerd: het Haags Hockey Plein. Dit plein bestaat uit een paviljoen, ‘een Haagse huiskamer’ waar je wedstrijden live kunt volgen, een miniatuurhockeyveld, waar scholen, ambassades, ondernemers en politici het tegen elkaar opnemen, en een buitenpodium. Voor dat laatste onderdeel is Annemarie Goedvolk, artistiek directeur van Festival Classique, verantwoordelijk. Doordat ze inmiddels de nodige ervaring heeft opgedaan met programmeren op het Plein werd ze hoogstpersoonlijk door de voorzitter van het WK Hockey, Ties
Kruize, gevraagd iets moois neer te zetten. Goedvolk ging in gesprek met Haagse culturele partners en had binnen no time zestien dagen vol gepland. Naast optredens van Tim Akkerman, soulband Bombilate en Slagwerk Den Haag, die met hockeysticks gaan trommelen, verzorgen Haagse festivals zoals Tong Tong Fair, Veteranendag en The Hague African Festival een aantal avonden. Ook Paard van Troje zorgt voor vertier op het podium met Puur Gelul en optredens van Dret & Krulle en iET.
Zelf kijkt Goedvolk uit naar het optreden van het Residentie Orkest. “Een hele club blazers deelt het podium met hiphopformatie Kern Koppen. Dat kan een spannende avond opleveren”. Zelf heeft ze ook een tip: “Een Haagse muzikant die ik zelf nog niet kende, is Jon Tarifa. Hij treedt 7 juni op en is echt een aanrader!” Voor kinderen zijn er speciale ‘kidsdays’. Zo kunnen kinderen zelf ijsjes maken met behulp van een fiets en meedoen aan een circuswerkplaats of een sportmusical. Lekkerbekken kunnen zich aanmelden voor een gezonde, culinaire workshop van de Haagse Kok, Pierre Wind. In een choreografie van het Haagse dansgezelschap De Dutch Don’t Dance Division nemen Haagse hockeyclubs deel aan spectaculaire opening waarmee op vrijdag 30 mei het Haag Hockey Plein officieel wordt geopend.
Het Haags Hockey Plein, van zaterdag 31 mei tot en met zondag 15 juni van 9.00 tot 0.00 uur. De officiële opening is op vrijdag 30 mei. www.haagshockeyplein.nl Rapformatie Kern Koppen treedt op met het Residentie Orkest.Foto: PR
Rabobank Hockey World Cup 2014
Omroep West kleurt oranje Vanaf 31 mei doet Omroep West uitgebreid verslag van het WK hockey. Twee weken lang, tot en met 15 juni, volg je alles via TV West, 89.3 Radio West, Omroepwest.nl, via de West app en de social media kanalen van Omroep West.
ALLE 76 HOCKEYWEDSTRIJDEN LIVE OP TV WEST
RADIO WEST: 14 DAGEN LIVE VANAF HET HAAGS HOCKEYPLEIN Omroep West app
Alle wedstrijden LIVE
Op speeldagen worden alle wedstrijden LIVE uitgezonden op TV West. De uitzending start dan om 10.00 uur ’s ochtends met een voorbeschouwing op de wedstrijden van die dag, rechtstreeks vanuit de studio in het Kyocera Stadion. Iedere dag is om 22.00 uur het programma TV West WK Hockey te zien op TV West, waarin Menno Tamming, Herman Nanninga en Bart Nolles samen met gasten aan tafel de gespeelde wedstrijden analyseren en nabeschouwen.
TV West Nieuws
Naast het hockeynieuws is er natuurlijk ook nog ander nieuws uit de regio. TV West Nieuws is daarom tussen de verschillende wedstrijden door gewoon te zien.
Rustdagen
Op 4 en 11 juni hebben de spelers een rustdag en worden er dus geen wedstrijden gespeeld. Op die dagen is vanaf 12.00 uur het laatste TV West Nieuws te zien, gevolgd door TV West WK Hockey met daarin een terugblik op het hockeynieuws van de afgelopen dagen.
Haags Hockey Plein
Van 2 juni tot en met 13 juni komt 89.3 Radio West op werkdagen LIVE vanaf het Plein in Den Haag. Op het Plein, dat door de gemeente Den Haag tijdelijk is omgedoopt tot Haags Hockey
Plein, worden allerlei activiteiten georganiseerd waarvan Radio West verslag doet. Ook zijn er natuurlijk mooie prijzen te winnen, dus kom een kijkje nemen bij de studio op het Haags Hockey Plein!
Download de gratis Omroep West app voor Android of iOS en blijf overal en altijd op de hoogte van het laatste (hockey)nieuws, kijk live naar TV West (en dus naar de wedstrijden!), luister live naar 89.3 Radio West en deel heel makkelijk je eigen nieuws met Omroep West.
Radio West op het Haags Hockey Plein 10.00 uur
13.00 uur 16.00 uur
Debby en haar Mannen met Debby Roukens, dagelijks bijgestaan door een andere Haagse man zoals Pierre Wind, Stephan Evenblij, Sjaak Bral, Frits Huffnagel of Fred Zuiderwijk. Patrick in de Middag met Patrick van Houten Studio Haagse Bluf met Nicolette Krul en Tjeerd Spoor
Download de app via: Omroepwest.nl/apps
AL HET HOCKEYNIEUWS ONLINE www.omroepwest.nl/hockey Website
Speciaal voor het WK hockey is binnen de bestaande website Omroepwest.nl een speciale hockeywebsite gebouwd. Hier vind je alles wat je maar wilt weten over het WK hockey in Den Haag. Van speelschema´s tot nieuws en van het terugkijken van gemiste uitzendingen tot en met lokale evenementen bij verenigingen in de regio.
Laatste nieuws
Elke dag gebeurt er natuurlijk erg veel rondom de Rabobank Hockey World Cup, er zijn tal van side events, er worden in de poule fase zes wedstrijden per dag gespeeld en daarnaast is er ook nog het Haags Hockey Plein Op de hockeywebsite van Omroep West zie je in één oogopslag wat er allemaal gebeurt die dag.
Live Blog
Tijdens het WK hockey racen twee razende reporters de regio door om verslag te doen van de activiteiten rondom het WK hockey. Dus even niet de techniek achter de strafcorner maar gewoon de sfeer en de cultuur die hockey met zich mee brengt. Wat voor gekke tradities kent de sport en zijn echt alle hockeyers kakkers? Volg het via het Live Blog en via de social media updates op de website.
Social Media
Via Omroep West op Facebook en @OmroepWest op Twitter wordt je ook op de hoogte gehouden en kun je bovendien mooie prijzen winnen zoals toegangskaar-
ten voor het WK hockey. Al het nieuws rondom het WK hockey volg je op Twitter met #RHWC2014.
Regioclubs
Alle landen die mee doen aan de Rabobank Hockey World Cup moeten natuurlijk ook ergens slapen en trainen. Daarvoor zijn door de KNHB acht zogenaamde host-clubs aangewezen die de teams opvangen en accommodatie bieden. Daarnaast organiseren alle clubs in de regio leuke activiteiten rondom het WK hockey. Onder het kopje ‘Clubs’ op de website kun je kennismaken met de verschillende verenigingen uit de regio en zie je precies wanneer er iets te doen is bij een vereniging.
Programmering
Alles wat Omroep West uitzendt op radio en tv rondom
de Rabobank Hockey World Cup 2014 is terug te vinden op Omroepwest.nl/hockey onder het subkopje ‘radio/tv’. Zo kun je last minute nog even je hockeykennis bijspijkeren door het programma Warmlopen terug te kijken, is er een live stream vanaf het Haags Hockey Plein en het Kyocera Stadion en vind je hier alle informatie over TV West WK Hockey.
Activiteiten
Deze twee weken is Den Haag hét mondiale hockeymekka, maar wanneer is er nou wat te doen en voor wie en waar? Bij ‘Activiteiten’ zie je precies wat je elke dag kunt gaan doen. Wil je alleen weten wat er op één bepaalde dag te doen is? Dat kan door deze dag rechts bovenin te selecteren.
Speel je zelf hockey? Doe dan mee met één van de club-winacties: •
•
Welk hockeyteam kan de Règâhs het best imiteren met het lied ‘Hackey’? Maak met jouw team de besten of gekste imitatie win een spetterend optreden van de Règâhs op jouw club! Nomineer jouw coach voor de titel ‘Leukste coach van regio’ en wie weet gaan jullie met het hele team naar de wedstrijd Nederland – ZuidAfrika op 8 juni!
Kijk op: Omroepwest.nl/hockey Onder het kopje ‘Winacties’ vind je meer informatie.
31 mei t/m 15 juni WK HOCKEY UITGEBREID BIJ OMROEP WEST
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
19
The Hague ADO Den Haag Stadion omgebouwd tot hockeytempel:
‘Een eer dat zo’n evenement bij ons wordt gehouden’
Foto: Koen Suyk Door Martin van Zaanen
N
a de spectaculaire eindsprint wilde alles wat ADO Den Haag een warm hart toedraagt niets liever dan dat het seizoen 2013-2014 eeuwig zou doorgaan. Maar aan alles komt een eind. Al hield dat in dit geval meteen een nieuw begin in. Alleen: er mogen in het Kyocera Stadion nu 76 wedstrijden op het programma staan, van de geliefde ADO-mascotte Storky is al een tijdje niets meer vernomen. De plaats van de olijke ooievaar is ingenomen door Stockey, de mascotte van het WK hockey. Die twee hebben veel van elkaar weg. Met als grootste verschil dat Stockey een op een hockeystick lijkende krul in zijn snavel draagt. Dat ze zo op elkaar lijken, komt doordat Stockey het neefje is van Storky, dus blijft de functie wel in de familie. In plaats van ‘ADO zet in uw krachten’ schalt in het stadion momenteel het minstens zo aanstekelijke ‘Ik hou van hockey’ van het populaire flamenco-ensemble De
Reigâhs door de speakers. Daarbij is bijna alles dat in het stadion groen en geel was, nu in stemmig grijs overgeverfd. ADO Den Haag-Speler Van Het Jaar Aaron Meijers: “Ik ga straks zeker een dagje kijken. Als ik mijn oor zo bij de rest van de selectie te luisteren leg, ben ik niet de enige”. Meijers is geen voetballer die zich alleen maar op zijn eigen sport richt: “Ik volg het Nederlandse hockeyteam van de mannen en vrouwen bij grote evenementen als de Olympische Spelen. En natuurlijk het WK. Als je dat ‘live’ in Den Haag kan meemaken, is dat een buitenkans”, aldus de onvermoeibare linksback. “Prachtig toch, zo’n wereldwijd gevolgd toernooi in deze stad”, haakt de geroutineerde keeper Robert Zwinkels in. “Ik vind het een eer voor een club als ADO Den Haag dat dit in ons stadion wordt gehouden”. Ook de altijd jagende spits Mike van Duinen gaf eerder al aan dat hij er zeker iets van wil meemaken. “Ja, ik ben van plan een keertje langs te komen en ik denk
Op het eerste gezicht lijkt het een cultuurshock. Op het tweede gezicht blijkt het Kyocera Stadion als speellocatie voor het WK hockey juist de ideale basis voor een unieke Haagse symbiose op topsportgebied: ‘Ik ga zeker een dagje kijken.’
zeker dat ik een paar teamgenoten meekrijg. De Nederlandse hockeycompetitie volg ik niet, maar tijdens een WK of de Olympische Spelen vind ik het hartstikke leuk”. Toen ADO haar stadion op zondag 4 mei officieel overdroeg, restte nog een kleine vier weken tot op zaterdag 31 mei het stickgekletter zou losbarsten. In die periode werd het stadion door de gemeente Den Haag in hoog tempo omgebouwd van voetbalstadion tot WK-hockeytempel. De overdracht gebeurde op een ludieke, door cabaretier Sjaak Bral geleide ceremonie. Hoofdrolspelers: ADO Den Haag-spelers Meijers, Zwinkels en het afgelopen seizoen doorgebroken talent Danny Bakker plus hockeyinternationals Rogier Hofman, Wouter Jolie en Klaas Vermeulen. Uitverkocht De ceremonie op het veld legde de basis voor een unieke Haagse symbiose tussen zes topsporters uit twee disciplines toen de jongens
vol overgave demonstreerden hoe bedreven ze in elkaars tak van sport zijn. Jolie: “We willen ADO Den Haag bedanken dat we in hun stadion mogen spelen”. Als onderstreping van de overdracht van de – toen nog – groengele thuishaven ruilden de hockeyers en voetballers gebroederlijk hun shirts. De ADO-fans kunnen gerust zijn: zodra voetbalseizoen 2014-20115 begint, is hun onderkomen weer vertrouwd groen en geel en klinkt ‘ADO zet in uw krachten’ weer door de speakers. Tegen die tijd heeft ongetwijfeld ook Storky zijn hockeyende neef weer afgelost. Maar tot dan is het motto ‘Let’s celebrate hockey’. Wat voor kick een vol stadion geeft, is bekend van de laatste thuiswedstrijd van ADO Den Haag tegen AZ toen iedere plaats in het Kyocera Stadion bezet was. Het overgrote deel van de duels om de Rabobank Hockey World Cup was al ruim van tevoren uitverkocht. En reken maar dat er tussen de WK-bezoekers veel groengele fans met een hart voor topsport zitten.
Streethockey in achterstandswijken
‘Mohamed of Aisha bij een hockeyclub gaat nog wel even duren’ Dat in Transvaal wordt gehockeyd, is niet nieuw. In de Zuid-Afrikaanse landstreek is het een bekende sport. Maar het gebeurt ook in de gelijknamige Haagse wijk waar de balsport tot anderhalf jaar geleden totaal onbekend was. Door Klaas-Jan Droppert
I
edere dinsdag, van 18.00 tot 19.00 uur, geeft streetsportleider Tarik Choukoud streethockey op de playground Spico. Op het sportveldje achter De Einder, school voor praktijkonderwijs, leren jongens van Marokkaanse, Turkse, Poolse, Bulgaarse en Roemeense komaf de beginselen van het hockeyspel. “In het begin zeurden ze wel dat ze liever wilden voetballen”, herinnert Choukoud zich. “Maar nu vinden ze het leuk en komen ze iedere dinsdag terug. Voor hen is hockey cool. Ze blijven niet weg en doen het graag. En sommigen kunnen al heel aardig hockeyen”. Het veldje aan de Spionkopstraat in hartje Transvaal is een van de zestien locaties waar in Den Haag streethockey wordt gegeven. Dat gebeurt voornamelijk in achterstandswijken als Laakkwartier, Centrum en de Schilderswijk. “Sinds anderhalf jaar zijn we in de aanloop naar het WK hockey daarmee bezig”, zegt Robbert Houdijk, consulent streetsport bij Stichting Werkgever Sportclubs Den Haag. “Het is onderdeel van het streetsportprogramma. We zijn begonnen op vijf playgrounds en daarna is het uitgebreid. Vooral in wijken waar kinderen
niet zo snel lid van een sportclub worden, zijn we actief. Op die manier kunnen kinderen voldoende bewegen”. Volgens Houdijk werd de sport aanvankelijk met enige scepsis door de kinderen bekeken. “Ze vonden het een rare sport, moesten eerst niets van die elitesport hebben. Maar kinderen vinden het leuk om iets nieuws te leren, dus de eerste twijfels waren snel weg. Nu vinden ze het allemaal leuk”. Cultuur Choukoud, die zelf pas bij zijn opleiding Sport en Bewegen met hockey in aanraking kwam, brengt zijn jongens de spelregels bij. “Niet met de bolle maar met de platte kant slaan. En ik leer ze slalommen en passen. Deze kinderen hadden geen voorstelling bij hockey. Het hoort niet bij hun cultuur. ADO Den Haag kennen ze allemaal, maar HCKZ zegt hun niets”. De verschillende culturele achtergrond van de jongens die nu streethockey spelen, werpt zijn schaduw vooruit. Hockey blijft een overwegend autochtone sport, want de dag dat Mohamed of Aisha zich bij een Haagse hockeyvereniging zal aansluiten, is nog ver weg. Houdijk: “Dat gaat nog wel even duren, omdat de hockeyverenigingen veelal een ledenstop hebben. Een van onze doelstellingen is om de kinderen in aanraking te laten komen met verschillende sporten en ze daarna te laten doorstromen naar een vereniging. Voor hockey wordt dat voorlopig moeilijk”. Volgens sportleider Choukoud zijn er nog andere oorzaken dat weinig Marokkanen of Turken lid zijn van HCKZ, HDM, HGC, HDS of een andere club. “Hockeyverenigingen liggen in Den Haag allemaal aan de rand van de stad. Kinderen vanuit de Schilderswijk of Transvaal
gaan daar niet naartoe, dat is te ver. Het vervoer is dus een probleem. En een andere reden is dat hockeyspelers voor hen geen rolmodellen zijn. Ik heb op verschillende playgrounds jongens uit de jeugdopleiding van Ajax of Sparta rondlopen. Dat zijn voor hen de voorbeelden en niet de hockeyers”. Maar gebrek aan doorstroming of niet, het betekent niet dat hockey na het WK uit het assortiment streetsporten verdwijnt. Houdijk: “Nee, het zal niet als een nachtkaars uitgaan. We gaan ermee door, want het past goed in ons
aanbod. Het doel is de kinderen met zo veel mogelijk sporten te laten kennismaken en hockey is daar een van”. Ook Choukoud ruimt de stick na het WK niet op. “Nee hoor, absoluut niet. Ik ga ermee door, want het is leuk om te doen. En het liefst wil ik het nog gaan uitbreiden. Bij Spico hebben we twee veldjes, waarvan er eentje nu gebruikt wordt. Straks wil ik graag dat allebei de veldjes vol met streethockeyers staan. Dat kan alleen maar door het populairder te maken en door het vaak te doen”.
Foto: Jurriaan Brobbel
20
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
Bondscoach Paul van Ass en zoon Seve gaan voor hockeygoud
‘Wij staan er beter voor dan tijdens de Olympische Spelen’ Wijlen opa Herman was een verdienstelijk hockeyer bij Forescate uit Voorschoten. Vader Paul leerde daar de beginselen van het spel, om bij HGC door te groeien en er later als coach succesvol te zijn. Zoon Seve pakte met HGC nationale en internationale prijzen en is uitgegroeid tot international. Tijdens het WK Hockey in Den Haag gaan de Van Assjes er van alles aan doen om hun familieportret van een gouden rand te voorzien. Door Arnout Verzijl
H
et hengelen naar WK-goud begon eind april voor de kust van Malaga met een clinic zeevissen. Daar, op de deining van de Zuid-Spaanse golven, startte bondscoach Paul van Ass zijn voorbereiding met een vijfdaags trainingskamp. Bedoeld als teambuilding. Hij erkent dat deze aanpak op het randje is. Maar hij houdt vast aan zijn filosofie, die mede is gebaseerd op de ‘Roos van Leary’. Dat is een communicatiemodel dat is voortgekomen uit psychologisch onderzoek naar de werking van gedrag. Van Ass heeft die kennis aan zijn trainingsmethodiek toegevoegd. Bracht structuur, ritme en creativiteit aan: “Ieder individu doet een stapje extra wanneer hij het gevoel heeft dat hij met zijn ploeggenoten iets moois kan bereiken”.
Van Ass , voormalig coach van HGC, werd in 2010 aangesteld en leidde Oranje in 2012 naar de olympische zilveren medaille. Vorig jaar werd Nederland derde op het EK in België. Een teleurstellend resultaat, dat volgens de bondscoach te herleiden was tot een gebrek aan homogeniteit binnen zijn ploeg. “We waren een verzameling individuen. Daarom heb ik bewust voor een andere voorbereiding gekozen”. De Spaanse feestweek was een succes. “Ik wist niet dat zeevissen zo leuk kon zijn. Niemand had er vooraf echt zin in. Totdat we de ene na de andere vis naar boven hengelden”, lacht zoon Seve (22). “Die paar dagen ontspanning waren nodig om onze zinnen te verzetten en om naar elkaar toe te groeien”. Alles staat in het teken van het goud. Vader Paul is ervan overtuigd dat het gaat lukken om Oranje de eerste wereldtitel sinds 1998 te bezorgen. Het WK vond toen plaats in Utrecht. Extra druk voelt hij niet. Hij ziet het als een kans om te schitteren in eigen land. “Dit is het moment waarop we het moeten laten zien. We zijn een fase verder dan tijdens de Olympische Spelen. We staan er beter voor dan toen”. Seve van Ass: “Of ik de bondscoach (53) goed ken? Ja, ik denk het wel”. Zoon noemt vader ‘niet echt een doorsneecoach’. Hij praat over een unieke, aparte man. “Hij weet het team op het juiste moment te raken en kan er het beste uithalen. Dat zul je zien op dit WK. Soms is hij heel liefdevol. Soms hard en direct. Waarin ik het meest op hem lijk? Ik ben ook iemand die een doel voor ogen moet hebben om daar vol voor te gaan. Wij zijn niet goed in half werk afleveren. Als we iets willen, dan gaan we er ook voor”. Het WK begint voor de heren op zondag 1 juni om 16.00 uur. Dan is Argentinië in het uitverkochte
Kyocera Stadion de eerste opponent. Daarna volgen Zuid-Korea, Duitsland, Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Vader en zoon Van Ass realiseren zich dat hun prestaties onder het vergrootglas zullen liggen. Haagse hockeylegendes als Ties Kruize en Lisanne Lejeune verhalen niet voor niets over hoe schitterend het is om een toernooi in eigen land mee te maken en nog te winnen ook. Kruize maakte Nederland in 1973 in Amstelveen wereldkampioen. Lejeune deed dat in 1986 op exact dezelfde locatie met de vrouwen. “Ik
weet dat Lejeune en Kruize zeggen dat een WK in eigen land het allermooiste is om mee te maken. Ik probeer alles in me op te slaan. Maar ik ben toch vooral gefocust. Het is gewoon keihard trainen en twee weken lang knallen. Want wij willen wereldkampioen worden. Voor onszelf, voor de mensen om ons heen, voor ons land. Afgelopen winter in India hebben we gevoeld dat we een stap dichter bij de wereldtop zijn gekomen. Nu willen we Australië en Duitsland pakken ook. Al zal dat niet simpel worden”, zegt Seve tot slot.
Bondscoach Paul van Ass gaat voor niets minder dan de wereldtitel. Foto: Ronald Mooiman
Ingezonden mededeling
Beleef het WK Hockey vanuit
Bestel uw kaarten via www.unmomentodado.nl
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
21
The Hague
Het WK Hockey is het eerste grote evenement voor de kersverse Ambassadeurs van de Hofstad. Een uitgebreid trainingsprogramma stoomde de ruim 300 vrijwilligers klaar voor hun verantwoordelijke taak om als ‘city hosts’ het visitekaartje van de stad te zijn. Alles is in het werk gesteld om de supporters, officials en pers van over de hele wereld gastvrij te ontvangen. Voorbijgangers en terrasbezoekers zijn steevast de pineut tijdens de stadswandeling van Sjors & Co. Foto’s: Ambassade van Den Haag
City hosts tijden het WK Hockey
Alles voor het wauw-gevoel Door Jasper Gramsma
‘I
k verklaar dat ik als vrijwilliger van de Ambassade van Den Haag een bijdrage zal leveren aan een gastvrij Den Haag en me als zodanig zal inzetten voor Haagse evenementen’. Zo luidt de officiële eed die de trotse Hagenaars bij hun aanstelling afleggen. Het is dan ook een uiterst serieuze aangelegenheid. “De wereld is in Den Haag, maar Den Haag gaat ook de wereld over. Men moet zich welkom voelen. Het is aan de Ambassadeurs om deze taak namens alle 510.000 medebewoners gewetensvol te vervullen”, aldus burgemeester Van Aartsen die de inhuldiging in het Louwman Museum voor zijn rekening nam. Voor de city hosts is de beëdiging de kroon op een intensief traject. Na het doorlopen van de online gastvrijheidstest meldden 540 vrijwilligers zich aan voor het Ambassadeurschap. De daarop volgende selectiebijeenkomsten stonden in het teken van persoonlijke gesprekken en groepsopdrachten. Met hulp van Tempo Team – dat de gesprekken begeleidde –
werden 300 mensen geschikt bevonden om de stad te representeren bij grote evenementen. Jong, oud en van alle nationaliteiten: een bont gezelschap. Allemaal volgden zij de afgelopen maanden een lectoraat op de Hotelschool The Hague om de fijne kneepjes te leren van hoffelijkheid en gastvrijheid. Het idee is afgekeken van de Olympische Spelen van 2012 in Londen. Daarbij maakten talloze vrijwilligers de bezoekers wegwijs in de stad en voorzagen hen van tips voor een onvergetelijk verblijf. Gaper Als luchtige afsluiter van de training, gaan de Ambassadeurs op stap door het centrum van Den Haag met Fred Zuiderwijk en Rob Andeweg, beter bekend als het komische duo Sjors & Co. Zij spijkeren, geheel op eigen wijze, de historische kennis bij van de vrijwilligers. In dialect en met typisch Haagse humor. Zuiderwijk: “Dan hebben we hier de oudste drogisterij van Nederland: Van der Gaag. Al meer als tweehonderd jaar oud! En weet je wat zo bijzonder is? Hier werkt al die tijd al hetzelfde
Wat de heren vertellen is historisch niet helemaal juist, maar dat hindert niet.
personeel. Kijk maar”. De nietsvermoedende drogist, in klassieke witte doktersjas, wordt door het tweetal naar buiten gesleurd. Sportief neemt hij het applaus van de groep in ontvangst en verdwijnt enigszins ongemakkelijk weer in de winkel. “Aan de gevel hangt een gaper”, vervolgt Andeweg. “Dat was voor Hagenezen die niet konden lezen en schrijven. Als ze een kater hadden en deze kop zagen, wisten ze dat ze hier een paracetamolletje konden krijgen. Die kop had ooit zo’n pil op ze tong, maar die is er in de loop van de jaren afgelikt. Ook het koningshuis haalt bij Van der Gaag wel eens spulletjes. Willem-Alexander koopt hier bijvoorbeeld z’n tandenbleek”. Gelach stijgt op uit de groep. Tijdens de tour fietst toevallig een ‘BH’er’ voorbij: de Scheveningse muzikant Arie Spaans. “Hé Arie, zing ‘s een strofe uit één van je liedjes”, schreeuwt Zuiderwijk hem toe. “Die kun je op m’n website vinden”, antwoord Spaans. “Daar hebben we toch niks aan? Dit zijn allemaal medewerkers van het dolfinarium. Morgen zijn ze het weer vergeten”. En zo gaat het maar door. In hoog tempo volgen de grappen elkaar op en wat de heren vertellen strookt niet altijd met de waarheid. Maar dat doet er niet toe, de stemming is vrolijk. “Jaartallen interesseren ons niet zo, we willen met een knipoog de stad laten zien”, vertelt Zuiderwijk na afloop. “De boodschap is dat bezoekers terugkomen als je je werk met een glimlach doet. En wie kunnen de stad nou beter verkopen dan deze mensen met een echt Haags hart?” Het komisch duo steekt zelf ook nog wat op tijdens de stadswandelingen. Lachend zegt Zuiderwijk: “Die Ambassadeurs hebben zich goed ingelezen. Twaalf jaar lang hebben we bij het verkeerde huis van Johan de Witt gestaan met ons praatje”. Met een hooggeplaatste delegatie maken de twee tijdens het WK Hockey ook nog een tour. “Dat gaat in steenkolenengels, zoals Rudi Carell Duits sprak. Binnen een half uur is geheid het ijs gebroken”, aldus Zuiderwijk. Assertief Sommigen kiezen voor een andere aanpak. Ambassadeur Theo Fischer bijvoorbeeld. Hij vat zijn rol professioneel op: “Ik woon in New Babylon – naast het station – en zie dagelijks dat er behoefte is aan meer informatie. Den Haag moet bij de bezoekers een verwachtingspatroon waarmaken door ze een wauw-gevoel te geven. Voor mijn werk ben ik veel in het bui-
tenland. Shanghai en Londen doen het heel goed op het gebied van gastvrijheid. Den Haag is de afgelopen jaren gezakt van plaats acht naar achttien op de Nederlandse ranglijst van gastvrije steden. Assertief is het sleutelwoord: vragen waarnaar men zoekt en verschillende opties bieden. We staan op de beide stations, op het plein en bij het stadion, de belangrijkste knooppunten. Met deze Ambassadeurs moeten we uiteindelijk in de top vijf terecht kunnen komen”. De twintigjarige Daniëlle de Wit is één van de jongere Ambassadeurs. Zij heeft zich vooral opgegeven uit liefde voor de stad. “Ik ben hier geboren en opgegroeid. Het leek me leuk om mee te doen omdat ik geïnteresseerd ben in de culturele evenementen waar wij als city hosts voor worden ingezet. Zelf werk ik niet in deze branche, maar gelukkig steek ik veel op tijdens de trainingsdagen”, aldus de Ambassadrice. De city hosts zijn tijdens het WK Hockey te herkennen aan een De polo, het speciale outfit. Sedi vest en de trui Zarringam ontwierp van de een polo, een vest en ambassadeurs een trui in de huisstijlzijn volgens de kleuren van de Ambasontwerpster sade van Den Haag. gemakkelijk te “Het zwart staat voor combineren. kracht en wijsheid en het groen voor groei en jongheid”, licht de ontwerpster toe. Ook na het Wereldkampioenschap zal de kleding nog regelmatig in het straatbeeld opduiken. De Ambassadeurs krijgen namelijk ook de taak om de stad van haar meest gastvrije kant te laten zien tijdens de pitstop van de Volvo Ocean Race en het WK Beachvolleybal, volgend jaar zomer. Er zijn zelfs plannen om de vrijwilligers ook op Prinsjesdag in te zetten. Dan komt het resultaat, zoals de burgemeester dat verwoorde, vanzelf: “Er moet maar één stad zijn waar men naartoe wil: Den Haag”.
22
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
The Hague
kom langs!
PROGRAMMA HIGHLIGHTS Tijdens de Rabobank Hockey World Cup 2014 wordt ‘t Plein in het centrum van Den Haag omgetoverd tot bruisend middelpunt van alle activiteiten in de stad. Kom langs op het Haags Hockey Plein voor sport, muziek, cultuur en entertainment van 30 mei tot en met 15 juni!
maandag 2 juni
ThE hAGuE AfRIcAn fEsTIVAL
zaterdag 31 mei
OPEnInG
KIDsDAy
OPTREDEns 15.00 Optredens na afloop van
OPTREDEns 17.00 slagwerk Den haag
officiële opening
Mystery Act
21.00 haagse DJ
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 nederland - Japan (D)
dinsdag 3 juni
Woensdag 4 juni
OnDERnEMERsPLEIn
OnDERnEMERsPLEIn OPTREDEns
OPTREDEns Tussen 17.30 en 22.00
OPTREDEns 17.00 Tong Tong fair. Balinese Dans
OPTREDEns 17.00 solisten van het Residentie Orkest 18.15 De Kern Koppen 21.00 haagse DJ
nEDERLAnD sPEELT! 16.00 nederland - Argentinie (h)
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 nederland - Belgie (D)
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 nederland - Korea (h)
donderdag 5 juni
vrijdag 6 juni
zaterdag 7 juni
zondag 8 juni
KIDsDAy
KIDsDAy / 1E PInKsTERDAG
DJ Erick Owuar Burundi Drums Wasifu
van Dwi Mekar De Dutch Don’t Dance Division Bombilate
nATIOnALE VETERAnEnDAG
14.00 Kyra van Moves! haaglanden 14.30 Rapper Mehdi, winnaar Talent Event
Rustdag WK hockey
OPTREDEns 17.00 Militair Orkest 18.15 Indorock Tjendol sunrise 21.00 studenten Games
OPTREDEns 17.00 Tango centro
OPTREDEns 17.00 MOVEs! haaglanden
OPTREDEns 17.00 slagwerk Den haag
21.00 haagse DJ
21.00 haagse DJ
21.00 captain Midnight
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 nieuw-Zeeland - nederland (D)
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 Duitsland - nederland (h)
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 Australie - nederland (D)
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 Zuid-Afrika - nederland (h)
maandag 9 juni
dinsdag 10 juni
Woensdag 11 juni
donderdag 12 juni
2E PInKsTERDAG
cITyMARKETInG cOnGREs
OPTREDEns 17.00 Bombilate 21.00 haagse DJ
OPTREDEns 17.00 Tim Akkerman en band 18.45 Dansoptreden door Korzo 21.00 DJ Jacob List met live-act
OPTREDEns 17.00 Pro Jazz avond met shirma Rouse
OPTREDEns 17.00 Mystery act 21.00 haagse DJ
nEDERLAnD sPEELT! 16.00 nederland - Korea (D)
nEDERLAnD sPEELT! 19.45 nieuw-Zeeland - nederland (h)
Rustdag WK hockey
vrijdag 13 juni
zaterdag 14 juni
zondag 15 juni
fInALEDAG (D) / KIDsDAy
fInALEDAG (h)
OPTREDEns 17.00 Poppodium Paard van Troje
OPTREDEns 13.30 slagwerk Den haag 17.00 haagse DJ
OPTREDEns 19.30 serious songwriters
16.00 Eerste halve finale (h) 18.00 Tweede halve finale (h)
neighbour neighbour
presenteert. Drett en Krulle, iET en Puur Gelul. 20.00 haagse DJ 15.15 fInALE DAMEs
Jon Tarifa
Jerôme hol Trio
19.15 haagse DJ
sintiromarus
16.00 Eerste halve finale (D) 19.45 Tweede halve finale (D)
! kom langs VOLLEDIG PROGRAMMA OP
15.15 fInALE hEREn
ontwerp
zondag 1 juni
vrijdag 30 mei
een
Wedstrijden live op grote schermen sportactiviteiten op het hockeyveld dagelijks live muziek vier speciale kidsdays paviljoen ‘haagse huiskamer’
Hockey World Cup
mei/juni 2014 – Den Haag Centraal
2014
23
The Hague
Het Haags Hockey Plein bestaat uit een hockeyveld, een buitenpodium en een paviljoen. Op het hockeyveld van 25 bij 12,5 meter komen onder anderen politici en kinderen in actie. In het paviljoen, dat vrij toegankelijk is voor publiek, hangen grote schermen waar de wedstrijden van het WK ‘live’ te volgen zijn. Op het buitenpodium laat de Haagse culturele sector zich van haar beste kant zien, met een gevarieerd programma van dans tot muziek. Artist’s impression: Gemeente Den Haag
Tijdens de Rabobank Hockey World Cup 2014 wordt het Plein in het centrum omgetoverd tot het Haags Hockey Plein; het bruisende middelpunt van alle activiteiten in de stad. Twee weken lang is hier een energiek, internationaal en afwisselend aanbod te vinden van sport, entertainment, cultuur, educatie. Elke dag van 9.00 tot 00.00 uur is er voor jong en oud van alles te beleven.
Op het Plein moet je zijn Goudkoorts Geen volk is beter in het vieren van de eigen sportieve successen dan wij, Nederlanders. Polonaise, gekleurde straten, bier en wijn. Ties Kruize weet het zeker: beide teams gaan voor goud. Zowel de heren als de dames betreden op zondag 15 juni het hoogste ereschavot. En als onze beste hockeyer aller tijden het zegt, dan moet het wel goed komen. Elke dag van de week speelt er een Nederlands team op primetime, rechtstreeks uitgezonden op de grote schermen. Oranje goudkoorts verzekerd. Haagse entreeprijzen De gemeente stelde één harde voorwaarde aan het Haags Hockey Plein: het moet voor iedereen gratis toegankelijk zijn. Een gratis feest voor alle inwoners van de stad. Topsport gelardeerd met muziek, cultuur, gastronomie, educatie en sportwedstrijden op het speciaal voor de gelegenheid aangelegde hockeyveldje. Maestro, muziek Den Haag is de beste rockstad van Nederland met Anouk, Kane, de Golden Earring en Direct. Een muziekpodium kan dus niet ontbreken op
het Haags Hockey Plein. De programmering, die in samenspraak met de culturele sector tot stand komt, toont een verrassende diversiteit in genres, van slagwerk tot rap en natuurlijk ontbreekt de gitaar niet. Het podium is Haags en er is ruimte voor aanstormende talenten. BH’ers spotten Het Haags Hockey Plein opent haar poorten letterlijk naast het regeringscentrum. Geheid dat bekende politici na afloop van een lange vergaderdag een afzakkertje komen halen en onder het genot van een goed glas de sfeer tot zich nemen. Voor wie benieuwd welke Bekende Hagenaars zich nog meer melden, is Het Haags Hockey Plein deze zomer ‘the place to be’. Unieke locatie Diversiteit aan uitgaansgelegenheden, eenvoudig te bereiken en al bijna 400 jaar mateloos populair in Den Haag. Het Plein dateert van 1632, grenst aan het Binnenhof en in het midden staat het standbeeld van Willem van Oranje. Prachtige historie, maar anno 2014 is het op het Plein bovenal oergezellig. Wie een goed plekje bemachtigt op één van de terrassen, ziet de nieuwe skyline van Den Haag aan de horizon. Blonde paardenstaarten Een goed hockeyfeestje, dat moet je meemaken. Uiteraard is het Haags Hockey Plein ge-
opend voor iedereen. Maar aan die typische hockeysfeer is niet te ontkomen. Feesten, dat kunnen ze maar al te goed. En zoals iedereen weet: hockey en mooie meiden is een winnende combinatie. Het Open Haags kampioenschap blonde paardenstaarten tellen kan beginnen. Haagse Huiskamer Er wordt een paviljoen gebouwd dat tijdens het WK zal fungeren als Haagse Huiskamer. Het paviljoen verschijnt aan de noordkant van Het Plein, met de rug naar sociëteit De Witte. Hier hangen de grote schermen waarop de WKduels te zien zijn. De tap staat open in deze centrale ontmoetingsplaats. Een beetje Holland Heineken House, maar dan iets kleiner opgezet. Sporten is gezond Op het speciaal voor het WK aangelegde miniatuur hockeyveld van 27,5 bij 30 meter vinden dagelijks vele activiteiten plaats. Het begint al ‘s ochtends om 09.00 uur met gymlessen van het primaire onderwijs. Health City biedt dagelijks tussen de middag pauzeprogramma van een uur. In de middag worden er finalewedstrijden gespeeld uit de streethockeycompetitie van de Haagse wijken. De Haagse hockeyclubs zullen per toerbeurt acte de présence geven voor clinics en partijtjes. Want feesten is leuk, maar sporten is gezond.
Deze speciale bijlage van Den Haag Centraal is tot stand gekomen in samenwerking met de Gemeente Den Haag. Hoofdredactie Casper Postmaa Redactie Theo Bollerman Daphne Browne Klaas-Jan Droppert Jasper Gramsma Marc Konijn Annerieke Simeone Martin van Zaanen Vormgeving Anneke de Zwaan
Colofon
A
ls je geen kaartje hebt voor het stadion, kom dan live naar de wedstrijden kijken op het Haags Hockey Plein om te dansen, eten en feesten. Er zijn redenen te over om een bezoek te brengen aan het Plein.
Uitgever René Wagemaker Advertentieverkoop Rogier Panis
[email protected] mobiel: 06 24 62 65 01 Jordy Bode
[email protected] mobiel: 06 51 87 04 46 Correspondentie Advertentie
[email protected] Redactie
[email protected] Algemeen
[email protected]