BIJLAGE 1 Verslag van de besloten vergadering van de klankbordgroep Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen, gehouden op dinsdag 9 juli 2013 om 20.00 uur in het gemeentehuis van Lisse Aanwezig: Voorzitter: Griffier:
de heer L. Floor de heer R. van Dijk
Leden klankbordgroep:
Hillegom: mevrouw A. van Dijk (PvdA) de heer A.J. van Heusden (VVD) de heer F.Q.A. van Trigt (CDA) Lisse: de heer A. Bostelaar (CDA) de heer W.T. Loos (VVD) de heer K. Schrama (Nieuw Lisse) Noordwijk: de heer J.P.M. van den Berg (Progressieve Combinatie) de heer R. ter Hark (VVD) mevrouw T.T. Visser-Danser (Puur Noordwijk) Noordwijkerhout: de heer M. Bilars (VVD) de heer H. de Bruin (CDA) de heer A. Gotink (D66) Teylingen: de heer R.M. ten Boden (Trilokaal) de heer B. Keeven (VVD) de heer P.H. Scholten (CDA) de heer Goedhart (burgemeester Noordwijkerhout) mevrouw M. van Kampen (burgemeester Teylingen) de heer A.Th. van Rijnberk (wethouder Hillegom) mevrouw A.E.M. Spruit (burgemeester Lisse) de heer A. van Bochove (Blaauwberg) mevrouw M. Ewalts (Blaauwberg)
Leden stuurgroep:
Alsmede: Afwezig:
vertegenwoordiging vanuit Katwijk
Verslag:
mevrouw J. Kroondijk-Beaumont
1. Opening De voorzitter opent de vergadering en heet alle aanwezigen welkom. Hij constateert dat Katwijk vanavond niet vertegenwoordigd is. 2. Mededelingen De voorzitter verwijst naar de brief van Minister Plasterk dd 27 juni jl. De brief wordt vanavond niet besproken, maar deze is wel belangrijk voor het vervolgtraject. De griffiers zullen de brief in handen van de raadsleden stellen. 3. Vaststellen agenda De agenda wordt overeenkomstig vastgesteld. 4. Vaststellen verslag van 25 april 2013 Het verslag wordt ongewijzigd goedgekeurd en vastgesteld. 5. Presentatie eindrapport door Blaauwberg De voorzitter zegt dat morgen het eindrapport aan de raden aangeboden wordt in een persconfe rentie om 17.00h; vanaf dan is het rapport openbaar. Er zullen nog veel vragen over komen en er dient nog eea uitgewerkt te worden; daar is ook ruimte voor. De heer Van Bochove licht kort het proces toe van de totstandkoming van het eindrapport Bestuurlijke samenwerkingsvormen; dit overzicht is als bijlage bijgevoegd. ________________ Klankbordgroep bestuurlijke toekomst Bollenstreek 9 juli 2013,
pagina 1 van 5
In antwoord op verduidelijkende vragen zegt hij, dat er geen voorbeeld is van een Bollenraad. Deze is geïnspireerd op de Drechtstedenraad en andere samenwerkingsvarianten. Een verdere uitwerking van de Bollenraad volgt. In de zomer zou het rapport verder technisch uitgewerkt kunnen worden, maar dat heeft alleen zin als de politieke wil er is om hier een succes van te maken. De inwoners zijn in het kader van dit onderzoek niet geraadpleegd, dat is aan de afzonderlijke gemeenten; afgesproken is dat de gedachtewisseling met de inwoners op lokaal niveau georganiseerd wordt. De hamvraag die aan de stakeholders is voorgelegd, is hoe de streek zich moet organiseren vwb de strategische opgaven en om te zorgen dat de maatschappelijke organisaties partij willen zijn in het oppakken van deze strategische opgave want het lokaal bestuur kan het niet alleen. Dit rapport heeft veel nuances in zich en er moet ook met nuance naar gekeken worden. Wel moeten de raden het debat goed kunnen voeren, dus als daar een samenvatting van het rapport voor nodig is dan zal hij die opstellen. De heer Van Bochove werkt graag mee om het debat in, met en tussen de raden te vergemakkelijken. Meer onderzoek zal echter niet tot een andere conclusie leiden. Er zullen ongetwijfeld vragen zijn over het eindrapport en zijn aanbod staat, dat hij die zal beantwoorden. De voorzitter begrijpt van de griffier dat er momenteel gewerkt wordt aan een korte samenvatting van het eindrapport. 6. Eindrapport Bestuurlijke samenwerking inclusief aanbiedingsbrief De voorzitter vraagt de Klankbordgroepleden of het eindrapport voldoet aan de bestuursopdracht. Standpunt Noordwijkerhout Het eindrapport voldoet formeel aan de gestelde opdracht, maar niet aan de impliciet gestelde doelstelling tot samenwerking. Met de conclusie dat fusie de beste keuze is om samen te werken, lijkt het erop alsof de stellers geen kennis hadden van de politieke realiteit. Noordwijkerhout is in oktober 2012 aangehaakt toen de fusie van de baan was en het traject van intensievere samen werking werd ingegaan. Tweede optie is volgens het rapport een Bollenraad; dat lijkt een zeer las tig bestuurlijk construct. Noordwijkerhout wil de opdracht teruggeven aan de stuurgroep en opdracht geven met een bestuurlijk model te komen waarin alle gemeenten zich kunnen vinden. Standpunt Lisse Het eindrapport voldoet aan de opdracht. De vraag is in hoeverre de gemeenten de kop in het zand moeten steken wanneer een duidelijke mening (fusie) op tafel komt. Die mening moet in ieder ge val in overweging genomen worden, al is er misschien iets praktischers denkbaar. Standpunt Hillegom Het eindrapport voldoet aan de opdracht. Het rapport is helder, informatief en volledig; complimenten daarvoor, mede gelet op de tijdsdruk. Hillegom kan zich vinden in de uitwerking. Voorgesteld wordt de eerdere presentatie aan de stuurgroep over de Drechtsteden ook aan de gemeenteraden voor te leggen. Standpunt Teylingen Het eindrapport voldoet aan de opdracht. Sluit zich aan bij de eerdere complimenten en opmerkin gen t.a.v. het Bollenraad-model. Het is aan de gemeenteraden om iets van dit eindrapport en de keuzes die daarin beschreven zijn, te vinden. Stelt vast dat Noordwijk en Noordwijkerhout geen fusie willen, dus de vraag is of een ander model mogelijk en wenselijk is. Benadrukt dat voor 1 okto ber een besluit genomen moet worden, conform afspraak. Standpunt Noordwijk Het eindrapport voldoet formeel aan de opdracht. Fusie maakt toch weer onderdeel uit van de dis cussie; dat komt niet overeen met de opdracht vanuit de verschillende raden die spraken over sa menwerking. In de eindconclusie van het rapport is het voorstel tot een Bollenraad opgenomen; een dergelijke raad behoeft verdere uitwerking en wellicht aanpassing. Noordwijk gaat graag op zoek naar een werkbaar model waarin niet-vrijblijvend samengewerkt wordt op de 36 afgesproken punten en waarin ruimte wordt gegeven aan andere partijen die wel een fusie zoeken binnen dat model. De samenwerking in de streek moet niet verstoord worden. Nu zijn eerst de raden aan zet om een standpunt te formuleren. De voorzitter concludeert dat de klankbordgroep unaniem is in haar oordeel dat het eindrapport conform de bestuursopdracht is uitgevoerd. Wel is e behoefte aan een verdere uitwerking van de Bollenraad en behoefte aan inzicht in aanpassingen van dat model richting Drechtstedenmodel. Verder is er behoefte aan meer kennis over b.v. het Drechtstedenmodel.
________________ Klankbordgroep bestuurlijke toekomst Bollenstreek 9 juli 2013,
pagina 2 van 5
7. Oplegnotitie stuurgroep Mevrouw Van Kampen geeft aan dat de stuurgroep geworsteld heeft met dezelfde punten die de klankbordgroepleden zojuist naar voren hebben gebracht. Conclusie van de stuurgroep is, dat aan de feitelijke bestuursopdracht is voldaan. Als een fusie voor bepaalde gemeenten niet bespreekbaar is dan zou gekeken kunnen worden naar een ambtelijke fusie. Ook een volledige Bollenraad-structuur kan een optie zijn, al heeft de stuurgroep hier vraagtekens bij gezet. Wellicht dat een variant op het Drechtsteden-model wel een optie is. Er is vooralsnog geen eenduidig standpunt van de vertegenwoordigers van de colleges over hoe samenwerking op de vijf domeinen het best bereikt kan worden, al hebben wel alle gemeenten de inten tie om intensiever te gaan samenwerken. Het college van Katwijk heeft uitgesproken met iedereen te willen samenwerken maar bepaalt zelf in welk verband. Niet alle colleges geven prioriteit aan sa menwerking op alle domeinen want op bepaalde gebieden wordt al samengewerkt, bijv. in Holland Rijnland-verband of in de Veiligheidsregio. Twee domeinen waar m.n. intensiever op samengewerkt moet worden, zijn het sociale domein en economische zaken/toerisme. Er is wisselende ambitie om op de andere domeinen samen te werken en tevens in wisselend tempo, maar die terreinen mogen niet worden verwaarloosd. Standpunt Teylingen De stuurgroep dient zich voorlopig terughoudend op te stellen in het afgeven van een standpunt; de raden moeten immers eerst duidelijkheid geven. De colleges zouden voorafgaand aan behande ling van het eindrapport in de raden wel een advies mee kunnen geven. Standpunt Noordwijkerhout De stuurgroep geeft een beperking van het aantal domeinen aan; dat is niet conform de opdracht. Verder acht ook Noordwijkerhout het raadzaam dat de colleges eerst de raden aan het woord te la ten en een een standpunt pas daarna te formuleren. Standpunt Lisse Opdracht was op alle afgesproken domeinen intensiever samen te werken; waarom wordt daar niet aan voldaan? Het was allang bekend dat bijv. in Holland Rijnland-verband samengewerkt wordt, dus die keuze voor alleen deze twee domeinen wekt grote verbazing en teleurstelling op. Verder sluit Lisse zich aan bij het standpunt van de vorige sprekers. Standpunt Noordwijk Prioriteit geeft de stuurgroep aan het sociale domein en economische zaken; dat mag echter niet betekenen dat de andere domeinen niet worden opgepakt. Ook Noordwijk wil dat de stuurgroep wacht op reacties uit de raden. Standpunt Hillegom Benadrukt dat het aan de raden is om zich uit te spreken over dit rapport en de toekomst van de gemeenten en streek als geheel. Mevrouw Van Kampen zal hetgeen de klankbordgroep unaniem heeft uitgesproken t.a.v. de domeinen en de standpuntbepaling van de gezamenlijke colleges terugmelden aan de stuurgroep. Ze heeft er begrip voor dat de raden zich eerst willen beraden over het rapport en zich oriënteren op de verder uitwerking. 8. Vervolg Mevrouw Spruit vraagt hoe de raden de invulling van de Bollencafé's zien en wat voor beeld zij daarbij hebben. Welke onderwerpen moeten aan de orde komen en hoe moet de discussie gevoerd worden? Standpunt Teylingen Ziet m.b.t. de Bollencafé's een probleem v.w.b. de informatie naar de burger toe; daar is een korte samenvatting van het rapport voor nodig. T.a.v. het proces wordt afgevraagd waar de raden nu voor 1 oktober over gaan beslissen; de raden zijn immers niet eenduidig en alles ligt nog open. Afgesproken was dat uiterlijk 1 oktober beslist wordt hoe de samenwerking vormgegeven wordt; aan die datum moet worden vastgehouden. Gaat ervan uit dat de keuze voor een samenwerkingsvorm in de vijf gemeenteraden gelijkluidend zal zijn, los van de adviezen van de individuele colleges. Verzoek om in het voorstel voor het vervolgtraject data op te nemen; dat voorstel moet SMART zijn.
________________ Klankbordgroep bestuurlijke toekomst Bollenstreek 9 juli 2013,
pagina 3 van 5
Standpunt Lisse Al 15 jaar is geprobeerd in de regio om tot een intensieve vorm van samenwerking te komen, nu is de kans om echt iets te doen. Het streven moet zijn dat stuurgroep een gezamenlijk standpunt formuleert mede op basis van de reacties uit de raden. Standpunt Noordwijkerhout In de Bollencafé's zou aan de orde moeten komen wat de verschillende varianten voor impact zou den hebben op deze streek. Daarnaast moet er informatie komen over varianten op de Bollenraad. Standpunt Hillegom Bollencafé's geven alle raadsleden de mogelijkheid met bijv. stakeholders te spreken over dit pro ces. Daarvoor is meer kennis over bijvoorbeeld de Drechtstedenraad en de uitwerking van een Bollenraad noodzakelijk. De voorzitter zegt dat uitgegaan wordt van een raadsbesluit dat gelijkluidend is voor alle raden en dat op 30 september wordt voorgelegd aan alle raden. Het resultaat van het eindrapport heeft nog niet geleid tot eenduidigheid binnen de stuurgroep. De raden zullen zich de komende tijd extra moeten inspannen om tijdig tot die besluitvorming gekomen kan worden. Zo snel mogelijk wordt aan de klankbordgroep een voorstel voor het vervolgtraject voorgelegd. De klankbordgroep levert een goede bijdrage om het proces tot samenwerking overeind te houden. De heer Van Bochove constateert dat de opdracht die de klankbordgroep nu verstrekt is: er moet kennisdeling plaatsvinden. De klankbordgroep heeft daar een lijst met ingrediënten voor aangeleverd, en tussen half augustus en de eerste week van september zal aan kennisdeling gewerkt wor den. De colleges dienen inhoudelijke lijnen mee te geven aan de eigen raden tbv de discussie in de raden. Daarna rest een dialoog tussen colleges en raden. 9. Rondvraag De heer Bostelaar vraagt of de klankbordgroep nog een keer bijeenkomt. De klankbordgroep zal bijeen blijven komen om de voortgang van dit proces te monitoren, aldus de voorzitter, maar de eerstvolgende keer zal aan het einde van het zomerreces, half augustus, kunnen plaatsvinden. De heer Bostelaar spreekt zijn complimenten uit voor het werk dat is verzet en hij hoopt, dat er een aanvaardbare, breed gedragen oplossing komt. 10. Sluiting De voorzitter sluit onder dankzegging de vergadering om 22.15h.
________________ Klankbordgroep bestuurlijke toekomst Bollenstreek 9 juli 2013,
pagina 4 van 5
Bijlage Handout Blaauwberg PROCESOVERZICHT TOTSTANDKOMING RAPPORT BESTUURLIJKE SAMENWERKINGSVORMEN Voor klankbordgroep, 9 juli 2013
Uitgangspunten uit bestuursopdracht: Voor de zomer klaar, voor 1 oktober besluitvorming door raden. Doel is vinden van effectieve samenwerkingsvorm voor realiseren van strategische samenwerkingsafspraken van 4 februari/4 april 2013. Gebruikmaken van lokale kennis: werkorganisaties en 'stakeholders'. Regie bij gemeentesecretarissen. Alle varianten uit Berenschot-rapport en mogelijke nieuwe varianten bespreekbaar. Eerste -
lijn: per samenwerkingsthema een 'working party' van beleidsambtenaren Voorbereid met 'verkenningennotitie' (toelichting varianten). Centrale vraag: wat is er nodig om deze samenwerkingsafspraken uit te voeren. Uitkomst eenduidig: in alle vijf working parties een voorkeur voor een fusie van 'de vijf'… … waarbij voor infrastructuur en openbare orde en veiligheid een fusie meer een gemaksar rangement is (goedkoper, makkelijker) en voor ruimtelijke ordening, economische zaken en sociaal domein een noodzaak. Daarop is indringend aangegeven, dat een mono-variant geen wenselijke uitkomst van de working parties is en tenminste een tweede variant onderzocht moet worden. Ambtelijke fusie kan 'morgen geregeld' worden, maar is niet genoeg. Crux is politieke aanspreekbaarheid op bovenlokaal niveau. Drechtsteden-model als inspiratiebron gebruikt, maar niet gecopieerd. Signalen zijn dat het in Drechtsteden nog steeds ontbreekt aan politiek momentum op interlokaal niveau. Daarom een Bollenraad geprojecteerd met tenminste twee verschillen met Drechtsteden: alle raadsleden in Bollenraad en geen dubbelingen tussen colleges van b&w en DB van Bollenraad. Bevindingen in tweede lezing aan de 'working parties' voorgelegd. Beeld bevestigd en verfijnd.
Tweede lijn: stakeholders 30 partijen (50 personen) geraadpleegd die in de 'working parties' als strategische samenwerkingspartner voor de gemeentebesturen bij de uitvoering van de afspraken zijn geïden tificeerd. Tekst van de afspraken aan de stakeholders beschikbaar gesteld. Grote belangstelling voor gesprek van de kant van de stakeholders, veel waardering voor commitment van gemeenten aan samenwerking. Crux in verhaal van alle 30 stakeholders: met een stem spreken, samenhang van gebied honoreren, zo goed als eenstemmigheid in begrenzing gebied (de vijf), zichtbaar worden naast de (grotere) buren, strategische rol opeisen. Leidt bij groot deel van stakeholders tot oproep tot fusie, ander deel vindt dat het vinden van een passende variant een taak van de gemeenten is, als de bovenlokale aanspreek baarheid maar geregeld wordt. Rapport: Gezien eenstemmigheid onder lokale deskundigen en maatschappelijke partners was opschrijven van het rapport niet zo moeilijk. Meer onderzoek of ander onderzoek zal niet leiden tot wezenlijk andere uitkomsten. Wel veel aandacht besteed aan opinieklimaat in raden. Resultaat is een rapport met twee varianten, die in 'theorie' allebei adequate dragers zijn voor uitvoering van de samenwerkingsafspraken.
________________ Klankbordgroep bestuurlijke toekomst Bollenstreek 9 juli 2013,
pagina 5 van 5