Vragen naar aanleiding van de presentatie van Joost Menger gehouden op 21 januari in de Beurs van Berlage, oftewel FAQ. Ter informatie: de nieuwe BIZ-wet treedt pas in werking per 1 januari 2015. Het wetsvoorstel BIZ wordt binnenkort naar het parlement gestuurd. Maar met de voorbereiding van het oprichten van een BIZ kan natuurlijk nu worden begonnen.
1. Ondernemers en ondernemersparticipatie - Vraag : Worden musea ook als potentiele bijdrage-plichtigen gezien? Ja. Bijdrageplichtig zijn alle gebruikers van niet-woningen (in de zin van de WOZ-wet). Maar bijv. in het geval van het Rijksmuseum zal - wanneer niet een vast bedrag per bijdrageplichtige wordt gehanteerd en dus de WOZ-waarde meetelt – zal het vanwege deze WOZ-waarde niet eenvoudig zijn om het Rijksmuseum bij de BIZ te betrekken. - Vraag
Hebben jullie ervaring met ondernemers én pandeigenaren
In de huidige BIZ-gebieden in Amsterdam worden alleen de ondernemers aangeslagen. Alleen in gevallen van leegstand op 1 januari (de peildatum) wordt de eigenaar aangeslagen. In de nieuwe wet kunnen de eigenaren ook bij de BIZ worden betrokken. Nu is dat nog niet het geval. - Vraag : Hoe overtuig je de ondernemers van het nut van een BIZ? Wees heel concreet in wat je als BIZ wil bereiken, bijv. graffiti verwijderen, plantenbakken plaatsen etc. Benader de ondernemer één op één, maak gebruik van buurtambassadeurs. Een actief bestuur helpt erg. - Vraag : Waarom zou je een BIZ willen? Het kost blijkbaar erg veel moeite en tijd. Dat het tijd en moeite kost, dat is waar. Maar een ondernemersvereniging kost ook veel tijd. Vooral het ophalen van de contributie. Dat hoeft nu niet meer, want dat doet de gemeente en in de BIZ betaalt iedereen mee en draait niet een kleine groep op voor bijvoorbeeld de kerstverlichting waar iedereen profijt van heeft. Ook blijkt dat wanneer de BIZ succes heeft, dan zie je dat ondernemers enthousiast worden. In Engeland stemde 98% van de ondernemers vóór toen het ging om het instellen van een tweede BIZ. - Vraag : Wat zijn de belemmeringen voor de ondernemer? . Verplicht geld betalen. Maar als ze horen dat iedereen betaalt, dan is de weerstand veel minder. Weerstand zit ook in de term “belasting”. Men is bang dat die straks omhoog gaat. Leg helder uit dat verplicht betalen alleen via de belasting kan. Goede communicatie hierover is heel belangrijk. En blijf de tegenstanders betrekken, ze komen anders keihard weer terug. - Vraag : Neemt de participatie van ondernemers toe na instelling van de BIZ? De participatie niet echt, dezelfde mensen komen naar de nieuwjaarborrel. Maar de 1
BIZ-vergaderingen worden wel drukker bezocht en meer ondernemers zijn betrokken bij de discussie hoe het geld besteed gaat worden. - Vraag : Zijn er ervaringen met straten waar veel winkelketens zitten? Ja, in Den Haag is het wel gelukt in de Spuistraat. Bij de Lijnbaan in Rotterdam is het mislukt. Filialen vergen meer tijd om vooral de hoofdkantoren mee te krijgen. Langzamerhand gaan er meer ketens mee. AH was altijd al sterk vóór maar zelfs Blokker stemt regelmatig voor. Ondanks de frequente wisseling van filiaalmanagers ontstaat er toch meer kennis bij de filialen over de BIZ. De brief inzake participatie in de BIZ zou aan de filiaalmanager moeten worden overhandigd, gaat nu naar het hoofdkantoor, is in de nieuwe wet nog niet geregeld. Stuur beiden een brief is het advies.
2. Businessplan, Uitvoeringsovereenkomst en jaarplan - Vraag : Hoe variabel kan je jaarplan zijn als je kiest voor een termijn van vijf jaar? Formeel ligt alles voor de looptijd van de BIZ (meestal 5 jaar) vast. Door een globale begroting te maken, kun je meer schuiven. Als je het goed onderbouwt en verantwoordt en met ondernemers overlegt, dan kan je veranderingen aanbrengen. Dit moet je wel afstemmen met de gemeente want de uitvoeringsovereenkomst is ondertekend door zowel de BIZ-vereniging als door de gemeente. - Vraag : De BIZ is uitgebreid met promotie, zijn er grenzen gesteld aan hoeveel je daaraan mag besteden? Staat nergens in de wet maar gezien recente uitspraken van de rechter is het verstandig om maximaal 20 à 30% te besteden aan promotie. Dit moet natuurlijk besproken worden in de ledenvergadering, daar wordt gestemd. - Vraag : Hoe gedetailleerd moet je jaarplan zijn? Het is zeer aan te raden een globaal plan te maken. Je benoemt het totaal van bijv. drie categorieën en vermeld in globale zin de onderliggende projecten. - Vraag : Mag je professionele hulp inroepen bij het opstellen en uitvoeren van de plannen? In het verleden mocht je alleen projectkosten opvoeren, in de nieuwe wet mag je een straatmanager aanstellen. Je moet wel vooraf melden wat je gaat doen, zowel richting gemeente als je eigen BIZ-vereniging. Professionele hulp is sterk aan te raden. - Vraag : Wanneer richt je een stichting op en wanneer een vereniging? Een vereniging heeft de voorkeur omdat je daarmee voortdurend in discussie blijft met je leden. Een stichtingsbestuur kan veel alleen doen, komt dus verder van de leden af te staan. Belangrijk voordeel van de BIZ blijkt dat de ondernemers meer betrokken raken bij de gezamenlijke activiteiten en om dat in goede banen te leiden is een vereniging dus veel geschikter.
2
- Vraag : Is er na de instelling van de BIZ nog veel overheidsbemoeienis? De BIZ-organisatie voert zelf het plan uit. De gemeenteraad moet wel instemmen met het BIZ-plan en heeft de taak om toezicht houden op de uitvoering van het BIZ-plan. - Vraag : Hoeveel tijd vergt het om een BIZ op te richten? Er is al gauw een periode van 5 à 6 maanden nodig om het proces van op stellen van het plan tot oprichting van de BIZ uit te voeren. Ondersteuning door de straatmanager komt neer op ongeveer 140 uur. Is uiteraard ook afhankelijk van de grootte van het BIZ gebied. Plus één uur per ondernemer.
3. Financiering BIZ, heffingen leden, WOZ, BTW - Vraag : Mag je voorbereidingskosten ten laste brengen van de toekomstige opbrengsten van de BIZ? Bij de huidige BIZ-verenigingen is het voorgekomen dat de gemaakte kosten (b.v. de extra uren van een straatmanager) om te komen tot een BIZ vereniging in de uitvoeringskosten van de BIZ vereniging terecht zijn komen. Een goed advies hieromtrent is moeilijk te geven. - Vraag : Hoe kan je een begroting indienen als je nog niet zeker bent van de subsidie? In de begroting neem je de subsidie op die je krijgt als de ondernemers in meerderheid voor de BIZ stemmen. Gaat de BIZ niet door, dan komt ook de begroting te vervallen. - Vraag : Hoe stel je de heffing voor de ondernemers vast? Kijk naar het belang van de individuele ondernemer. Heeft iedereen hetzelfde belang, doe dan één vast bedrag. Je kan uitzonderingen maken maar die moet je wel onderbouwen. Ondernemers in een zijstraat betalen bijv. de helft, de hoofdstraat het volle pond. Je kan voor een kerk het tarief op nul stellen. Je kan ondernemers met een pand waarvan de WOZwaarde bijv. boven een bepaald bedrag ligt, meer laten betalen. Maar onderbouw de verschillen. - Vraag : Kan je de heffing per ondernemer verlagen als je merkt dat er veel weerstand is? De heffing staat vast voor de looptijd van de BIZ. De hoogte van de heffing is opgenomen in de verordening die de gemeenteraad voor ieder BIZ-gebied afzonderlijk vast stelt. Aanpassen is alleen mogelijk als de gemeenteraad bereid is een nieuwe verordening vast te stellen. Dat is een omvangrijke procedure, die de gemeenteraad alleen in gang zal zetten als er een heel goede reden voor is. Dan moet er ook opnieuw gestemd worden. - Vraag : Als de huurder de eigenaar is, betaalt hij dan twee keer? Dat hangt er van af. Als eigenaren en huurders mee doen met de BIZ dan betaalt de huurder/eigenaar twee keer maar heeft ook twee stemmen. Als het alleen met ondernemers wordt geregeld dan betaalt de eigenaar alleen de bijdrage als de winkel niet is verhuurd. - Vraag : Als je de heffing voor ondernemers op de WOZ-waarde baseert, dan weet je niet wat het totale bedrag is. In een stijgende markt niet zo erg, wel in een dalende. 3
Houd daar rekening mee met je begroting, Bouw een reserve in. - Vraag : Hoe kom je aan de WOZ-waarden? De belastingdienst heeft deze gegevens, zij mogen geen individuele WOZ-waarden verstrekken, maar zijn wel bereid gegevens te leveren als het om waarden-klassen gaat, dus gegroepeerd. - Vraag : Gaat het om rijks- of gemeentelijke belastingen? De heffing wordt geïnd vergelijkbaar aan de WOZ-heffing en dat is een gemeentelijke bevoegdheid.
4. Verantwoordelijkheid/Aansprakelijkheid - Vraag : Is de voorzitter van de BIZ persoonlijk aansprakelijk? Niet anders dan het bij andere verenigingen en stichtingen is geregeld. Bij een vereniging zijn alle leden aansprakelijk, bij een stichting het bestuur. In de wet is vastgelegd dat de gemeente toezicht houdt. Wanneer niet aan de belastingverordening wordt voldaan, dan spreekt de belastingrechter de gemeente aan.
- Vraag : Worden ondernemers nog gescreend? Ondernemers worden niet gescreend. De controle op de uitgaven ligt bij de leden, met de gemeente als toezichthouder. Vaak stelt de Algemene Ledenvergadering een kascommissie in die de uitgaven moet goedkeuren. Neem dit wel op in je verenigingsstatuten. - Vraag : Wordt er veel gebruik gemaakt van een gang naar de rechter? Tegen de belastingheffing kan je bezwaar aantekenen bij de belastingdienst. Deze handelt zelf de bezwaren af. In een aantal gevallen heeft dat geleid tot aanpassing van de heffing. Als je het niet eens bent met de afhandeling van je bezwaar kan je in beroep gaan bij de belastingrechter. Dat heeft in Amsterdam tot nu toe een ondernemer gedaan. Bij onenigheid over de gang van zaken binnen de vereniging kan je naar de administratieve rechter. Daar staat de gemeente buiten.
5. Rol gemeente - Vraag : Hoe ver gaat de controlerende rol van de gemeente? Het is wettelijk geregeld dat de gemeente toezicht houdt. De mate waarin dit gebeurt, verschilt per gemeente. Gemeente Amsterdam houdt toezicht maar wil niet alles controleren. De BIZ is een instrument van en voor ondernemers. De gemeente heeft ook belang bij de BIZ: de openbare ruimte is van groot belang voor de gemeente. - Vraag : Wat zegt de gemeente over het basisniveau van de voorzieningen?
4
De gemeente zegt daar in principe niets over. Promotie valt daar helemaal buiten, schoon en heel ligt wel bij de gemeente. Advies: neem in de uitvoeringsovereenkomst het basisniveau op dat je overeenkomt met de gemeente wat betreft reiniging. Spreek een schouw af, leer daardoor de mensen van de reiniging kennen. Bij de huidige BIZ’en was daar geen tijd meer voor, bij de nieuwe BIZ wel. Complicatie: verantwoordelijkheid voor de openbare ruimte ligt bij het stadsdeel, de uitvoeringsovereenkomst wordt met de centrale stad gesloten. - Vraag : Hoe zit het met subsidies? Als je een BIZ hebt, lopen de subsidies gewoon door.
- Vraag : Is het niet zo dat de gemeente, door het tekenen van de uitvoeringsovereenkomst voor vijf jaar, hiermee ook de subsidie voor de straatmanager voor vijf jaar vast stelt? Er wordt slechts in twee stadsdelen subsidie door de gemeente verleend. De gemeente gaat zich niet op voorhand vastleggen voor vijf jaar. Maar het uitvoeringscontract wordt door twee partijen ondertekend, dus probeer te onderhandelen en maak een goede begroting. De gemeente kijkt of het strookt met de wet. - Vraag : Kun je vragen wat je wil aan de gemeente wat betreft subsidie? Ja, maar de activiteiten moeten wel in het plan genoemd zijn. - Vraag : Als er een betalingsachterstand is van de BIZ-leden, schiet de gemeente dan voor? De gemeente betaalt 95% vooraf. Komt er minder binnen, dan moet de BIZ-vereniging terugbetalen. Over 2012 is ca. 90% binnengekomen, de gemeente overweegt om de vooruitbetaling op 90% van het bedrag vast te stellen. - Vraag : Heeft de gemeente inningskosten? Ja, 2,5% over het totale bedrag. .
6. Gebied BIZ/Belastingdienst Vraag
: Kunnen BIZ’en samenwerken?
Het wetsvoorstel BIZ zegt hierover letterlijk: “Wat betreft de inzet van BIZ-middelen stelt men het, op enkele reacties na, op prijs wanneer BIZ-middelen ook kunnen worden ingezet voor activiteiten buiten de zone, voor zover deze ten goede komen aan de zone. Hiermee wordt ook samenwerking tussen BIZ-organisaties eenvoudiger gemaakt. Aan deze wens is gehoor gegeven, zie hiervoor ook de artikelsgewijze toelichting bij artikel 1.”
Vraag
: Hoe belangrijk is de begrenzing van de BIZ?
5
Heel belangrijk, besteed hier in het begin veel tijd aan. Ervaringen op de Haarlemmerdijk: als bij panden met één toegangsdeur de bewonersfunctie groter is dan de bedrijvenfuncie, ziet de belastingdienst dit als een bewonerspand, dus niet als een BIZ-betalende. Bedrijven met dubbele deuren, krijgen twee aanslagen, de BIZ-vereniging geeft in dat geval het bedrag van één aanslag retour. In Den Haag is er een heffing per winkeleenheid. Overleg met de Belastingdienst van te voren over dit soort zaken, het moet goed in hun systeem komen te staan.
6
