BOUWEN MET BAKSTEEN 4/08
Wonen in de omgeving nr 125 - driemaandelijks tijdschrift - oktober-november-december 2008 - afgiftekantoor 8000 Brugge 1 - 2de afdeling
Bouwen met baksteen is het driemaandelijks tijdschrift van de Belgische Baksteenfederatie. Voor meer informatie, aarzel niet ons te contacteren.
Abonnement: Catherine Bral Redactie: Laurie Dufourni Verantwoordelijke uitgever: Jozef Van Den Bossche http://www.baksteen.be e-mail:
[email protected]
Adres: Kartuizersstraat, 19 bus 19 1000 Brussel
tel. (02) 511 25 81 ~ fax (02) 513 26 40
Druk:
inhoud Wonen in de omgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Woning te Embourg Atelier d’Architecture Grondal & associés . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Woning en praktijkruimte in Oudenburg ampe.trybou architecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Appartementen te Heist-op-den-Berg M-ar-S architecten: Stephan Van Wassenhove en Myriam Vangenechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Woningen te Hilversum, Nederland Kingma Roorda architecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Techniek KOUDEBRUGGEN: Ook baksteen biedt een oplossing!! . . . . . . . 10
Wonen in de omgeving Foto: Studio Claerhout
Beginnen aan een project is starten vanaf nul ... niet echt !
Natuurlijk vormt het bouwprogramma
De projecten die door ‘Bouwen met
een basis maar nog belangrijker is de
Baksteen’ werden uitgekozen zullen u
directe omgeving die ons inspireert.
laten proeven van de sfeer en de con-
Of het nu is om te genieten van een
text waarin ze zijn ontstaan.
uitzonderlijk zicht of om het gebouw te laten “samensmelten” met het landschap, baksteenarchitectuur legt al zijn troeven op tafel om nieuwe oplossingen te kunnen voorstellen...
2
BOUWEN MET BAKSTEEN 1 2 3 4 negenendertigste jaargang 2008
Woning te Embourg Atelier d’Architecture Grondal & associés Foto’s: Serge Brison
De plaats zelf is vol van emoties. Het is dus niet meer dan normaal dat men valt voor haar charme! We hebben dan ook geen andere keuze dan een project te ontwerpen dat van hetzelfde niveau is als de magische plaats zelf. Welke stille dromer heeft het lef om een project te ontwerpen op dit steile terrein langsheen de rand van de klif? De opdrachtgever heeft in het architectuuratelier Grondal een zelfde aanvoelen van de uitzonderlijke eigenschappen teruggevonden als degene die men aan dit project moet toekennen.
BOUWEN MET BAKSTEEN 1234
negenendertigste jaargang
2008
Het terrein biedt een fantastisch zicht
aan, zonder de hoogteverschillen per se
de benedenruimte ook kon worden
op de vallei. De grote ramen bieden
te willen afvlakken. Het wilde karakter
veranderd van kinderkamers naar een
aan de achterkant een uitzonderlijk
van de plaats wordt nog wat bijgekleurd
autonoom a ppartement.
panorama! Aan de voorkant daarente-
door het metselwerk met dunne voegen
gen is het veeleer het introverte karak-
en het ruwe uitzicht. De keuze voor een
Het resultaat is van hetzelfde niveau
ter dat men wil benadrukken.
baksteen met dezelfde kleur als die van
als het terrein .... een gebouw volledig
Maar het terrein zelf wordt ook geken-
de natuursteen versterkt trouwens de
opgenomen door de klif waarop het
merkt door een vrij wild en onaangetast
binding met het terrein.
werd ingeplant.
karakter. De architectuur van het huis laat er zich goed door inspireren. Men
Reeds bij de constructie van deze
past zich aan de helling van het terrein
woning werd goed nagedacht over hoe
www.architectegrondal.be
3
4
BOUWEN MET BAKSTEEN 1 2 3 4 negenendertigste jaargang 2008
Woning en praktijkruimte in Oudenburg ampe.trybou architecten Foto’s: Studio Claerhout
Mensen wenden zich soms af
Op dit relatief klein perceel kijkt heden
van de “moeilijkheden” die ze ondervin-
ten dage een hoge en nauwe construc-
den op een terrein, maar dit is niet het
tie, gebouwd op de volledige breedte
geval bij Frederiek Ampe en Lies Trybou,
van het terrein, uit op het kanaal ...
twee jonge architecten die gekozen heb-
Haar volumetrie en shed-dak doen den-
ben om hun woning en architectuuratelier
ken aan een bepaald soort industriële
te bouwen in Oudenburg, langs het kanaal
architectuur.
Plassendale-Nieuwpoort.
De gebruikte materialen illustreren heel goed de intentie van de ontwerpers
Leven en werken langs het water ...
om het gebouw in zijn ruw uiterlijk te
het is daar waar de architecten hun
laten.
inspiratie uit putten. De omgeving is niet als beperking aanzien; de context
Het gebouw is zo ontworpen dat het
wordt hier een echte troef en zorgt voor
atelier en de woonst volledig onafhan-
dat “beetje extra” van een atypisch
kelijk functioneren. Het atelier bevindt
leefklimaat.
zich op het gelijkvloers aan de kant
BOUWEN MET BAKSTEEN 1234
negenendertigste jaargang
2008
van de straat en het kanaal. Het maakt het architectenbureau duidelijk aanwezig in het straatbeeld. De woonst zelf bevindt zich op de eerste en tweede verdieping. Daardoor krijgen de bewoners ook een beter zicht op het kanaal en hebben ze minder last van het lawaai van het verkeer op de straat.
woonst en het leven langs het water...
zowel de keuken, als de eetkamer. Dit
De uitsprong van het raam accentueert
Toch wensten de architecten een recht-
heeft geleid tot het aanleggen van een
de relatie tussen het interieur van de
streekse verbinding met de tuin vanuit
aangename, hellende tuin. Door het creëren van openingen in deze volumetrie komen twee sferen met elkaar in aanraking: de drukte van de straat en de stilte van de tuin. Aan de éne kant hebben we een doorrit onder het gebouw die toegang verschaft tot een parkeerzone die zich aan de achterkant bevindt. Aan de andere kant bevindt zich een overdekt terras. De muren in zwarte baksteen dienen als bufferzone tussen de twee sferen.
www.ampetrybou.be
5
6
BOUWEN MET BAKSTEEN 1 2 3 4 negenendertigste jaargang 2008
Markant kopgebouw te Heist-op-den-Berg M-ar-S architecten: Stephan Van Wassenhove en Myriam Vangenechten Foto’s: Studio Claerhout
Dit kopgebouw, gelegen op
De architecten hebben voordeel ge-
architecten wilden immers een knipoog
korte afstand van het stadscentrum, ge-
haald uit de aanwezigheid van het park
geven naar de transparantie en het ge-
niet van een ideale situatie. Hoewel het
door het hoofdgebouw in een groene
filterde beeld, dat men heeft vanaf de
complex in de nabijheid ligt van winkels,
omgeving in te planten. Bedoeling
stad doorheen de bomen van het park.
blijft het toch ‘gespaard’ van de drukte
hiervan was een maximaal bewaren van
van de stad dankzij een bebost park.
de ‘groenbeleving’. Alle appartementen
De draagstructuur, opgebouwd als
Het complex bestaat uit 5 commerciële
bezitten zuid geöriënteerde terrassen,
een betonnen portiekenstructuur en
ruimtes, negen appartementen en een
die uitkijken op het park
bepaald door de geleding van de wo-
woning, die de verbinding maakt met de
De context had een grote invloed op
ningen , is in een slanke vormgeving
typologie van de straat.
de architectuur van het project. De
gegoten.
BOUWEN MET BAKSTEEN 1234
De massiviteit van het invulmetselwerk
De kleurtinten van de materialen - brui
op de verdiepingen staat in contrast
ne baksteen en gekleurde groene be-
met deze slanke betonstructuur en
glazing - harmoniëren eveneens er goed
de transparante beglazingen van het
met de kleurtinten van de omgeving.
negenendertigste jaargang
2008
gelijkvloers en de glazen borstweringen van de verdieping. Zoals de beglaasde
De relatie tussen het gebouw en zijn
delen staan voor het semi-publieke van
directe omgeving kenmerkt zich verder
het gebouw, symboliseert het parement
ook door de wandeling vanaf het park
de privacy van de appartementen.
of de straat. De wandeling loopt door-
heen het gelijkvloers en loopt verder tot aan de individuele toegangsdeuren van de appartementen op de eerste verdieping. De achterliggende open ruimte geeft aanleiding tot een semi-publieke binnentuin, welke een mogelijke ontmoetingsplaats vormt voor de bewoners en op termijn kan uitgebreid worden bij de verdere aanleg van het achterliggend binnengebied.
www.m-ar-s.be
7
8
BOUWEN MET BAKSTEEN 1 2 3 4 negenendertigste jaargang 2008
Woningen te Hilversum, Nederland Kingma Roorda architecten
Het Ooievaarplein vormt het
Het project verrijkt de omgeving met
In het project versmelten eengezins-
sluitstuk van ‘Dudok Revisited’, de pro-
nieuwe kwaliteiten en een nieuwe
woningen en portiekwoningen tot
jectnaam van de herstructurering van de
samenhang.
één ongedeelde architectuur. De drie
wijk Liebergen in Hilversum.
nieuwe gebouwen met platte daken zijn Enkele wezenlijke ingrediënten van dit
opgebouwd uit een tweelaags en een
nieuwe geheel zijn overigens wel ty-
vierlaags deel.
Maar is hierin tegelijkertijd een buiten-
pisch Hilversums. De stedelijke ruimte,
beentje. Dit meest zuidelijke deel van
de bekleding van die ruimte en het uit-
de wijk Liebergen lijdt aan een typische
stralende effect zijn hier primair.
naoorlogse schraalheid. Daarom hier
De woningen zelf zijn licht, ruim en
geen ‘vervangende restauratie’ van de
stedelijk, zonder voortuinen.
woonblokken van W.M. Dudok, die op
Het Ooievaarplein is bestemd voor spe-
deze plek gestaan hebben.
lende kinderen en voetgangers.
BOUWEN MET BAKSTEEN 1234
Kleur en detail leggen een relatie met het vooroorlogse, noordelijke deel van Liebergen. De gevels zijn bekleed met baksteen, en uitgevoerd in haut-reliëf, daar waar de gebouwen elkaar naderen, als waren het tandwielen. De stenen zijn verlijmd om de warme kleur van de steen tot zijn recht te laten komen.
negenendertigste jaargang
2008
9
10
BOUWEN MET BAKSTEEN 1 2 3 4 negenendertigste jaargang 2008
TECHNIek KOUDEBRUGGEN: Ook baksteen biedt een oplossing!! Met koudebrugwerking wordt een zone
port. Deze waarde geeft aan hoe groot
in het gebouw bedoeld waar de isolatie
het extra warmteverlies is per lopende
Voor alle details kan met de software een bijhorende ψ -waarde en tempera-
doorbroken wordt door materialen die
meter detail en per graad tempera-
tuurfactor berekend worden. Wanneer
de warmte goed geleiden en bijgevolg
tuurverschil in vergelijking met een
deze parameters voldoen aan opge-
een thermische brug vormen tussen bin-
één-dimensionale referentie zoals we
legde randvoorwaarden zullen beide
nen- en buitenomgeving. Het gevolg is
gewoonlijk de U-waarde van een bouw-
negatieve gevolgen niet optreden. De
een verlies aan warmte, maar ook een
deel berekenen.
opgelegde randvoorwaarden aan de parameter ψ (indien men uitgaat van
trekken. Wanneer de temperatuur van
De temperatuurfactor is een indicator
buitenafmetingen) zijn de volgende (zie
dit wandoppervlak voldoende laag is,
voor de laagste binnenoppervlaktetem-
tabel hieronder):
treedt hier oppervlaktecondensatie of
peratuur θsi ter plaatse van een detail.
kouder wandoppervlak binnen de ver-
schimmelvorming en dus schade op.
e
f=
θsi − θe θi − θe
Deze twee effecten van koudebruggen
Deze waarden voor de parameter ψe zijn nog niet opgenomen in een norm, maar zijn richtwaarden.
kunnen berekend worden met behulp
In feite is deze parameter een dimen-
van softwarepakketten, vb. Bisco en
sieloze temperatuur die de binnenop-
Schimmelvorming aan het binnenop-
Trisco. Dergelijke software kan de be-
pervlaktetemperatuur onafhankelijk
pervlak kan reeds optreden bij een
rekening van warmtestromen en tem-
van exacte randvoorwaarden beschrijft.
relatieve vochtigheid van 80%. Deze
peratuursverlopen simuleren. Op deze
De parameter heeft een waarde tussen
eis wordt vertaald naar een eis voor de
manier kan voor verschillende details
0 en 1. Bij een te lage binnenopper-
temperatuurfactor die op een construc-
zowel warmteverlies als het risico op
vlaktetemperatuur is het mogelijk dat
tie-oppervlak mag optreden. De techni-
oppervlaktecondensatie nagegaan wor-
oppervlaktecondensatie of schimmel-
sche voorlichtingen van het WTCB leg-
den.
vorming optreedt.
gen vast dat in België de dimensieloze
Deze twee gevolgen van koudebruggen kunnen elk gekarakteriseerd worden door een parameter, namelijk de psiwaarde ψ (lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt) en de temperatuurfactor f. De psi-waarde geeft de invloed weer van twee-dimensionaal warmtetrans-
Knooppunt aan uitwendige hoeken Knooppunt aan inwendige hoeken Balkons Knooppunten aan ramen Structurele verbindingen
ψ < 0.00 W/mK e ψ < 0.15 W/mK e ψ < 0.10 W/mK e
ψ < 0.10 W/mK e ψ < 0.05 W/mK e
BOUWEN MET BAKSTEEN 1234
negenendertigste jaargang
2008
minimumtemperatuursfactor op elk
Een voorbeeld van een koudebrugarm
Een dergelijk detail kan ook koudebrug-
punt van het binnenoppervlak groter
detail is de aansluiting van een spouw-
arm gedetailleerd worden door het ge-
moet zijn dan 0.7.
muur aan de fundering. Het is niet
bruik van het materiaal perinsul. Deze
nodig om speciale producten te gebrui-
manier van detaileren biedt eveneens
Eigenlijk zou deze randvoorwaarde
ken om een koudebrugarm detail te
een zeer goede koudebrugarme oplos-
beter aangepast worden aan de functie
sing, maar het materiaal heeft volgens
van het gebouw. De functie van een
ontwerpen. Een goede detaillering met baksteen geeft voor dit detail een ψ =
gebouw bepaalt immers in belangrijke
-0.06 W/mK en een temperatuurfactor
van 4.5kg/cm². En zoals iedereen weet:
mate de gebruikspatronen en activitei-
groter dan 0.84. Deze waarden van
de zwakste schakel bepaalt de sterkte
ten in een gebouw, dus ook vochtpro-
de twee parameters voldoen zeker aan
van de ketting. Waarom de structuur
ductie- en ventilatiebalans. Een eerste
de opgelegde randvoorwaarden, zodat
verzwakken als keramiek eveneens een
aanzet hiertoe werd reeds gegeven door
noch oppervlaktecondensatie, noch
oplossing aanbiedt?
het koppelen van de temperatuurfactor
schimmelvorming zal optreden.
e
aan de binnenklimaatklassen.
Figuur 1: Aansluiting van een spouwmuur met een fundering op volle grond
de technische fiche een draagvermogen
11
belgische dakpan- en baksteenfabrikanten Bakstenen voor gewoon metselwerk: V : volle baksteen voor gewoon metselwerk P : geperforeerde baksteen voor gewoon metselwerk L : geperforeerde baksteen met lichte scherf Bakstenen voor gevelmetselwerk S : strengpersgevelsteen (‘machinale’ gevelsteen) H : handvorm en vormbakperssteen K : klampsteen A : andere soorten (traditionele en ‘rustieke’ gevelstenen zoals veldovensteen, baksteen op basis van leisteen, enz.) Andere producten: W : welfsels D : dakpannen en muurdeksels T : Boomse kerktegels, ongeglazuurde tegels O : straatklinkers • Voor details over het productiegamma van elke fabriek, kan men zich best rechtstreeks tot de bedrijven wenden. • De lijst is samengesteld op basis van de ledenlijsten van de B.B.F. Vele producenten verkopen hun producten al dan niet exclusief, via een afzonderlijke verkoopsorganisatie. In de gevallen waar dit nuttig lijkt, is de naam tussen haakjes bijgevoegd.
Oos t - Vl a a nde r e n
• Wienerberger nv - Desimpel KORTEMARK Industries nv Hoogledestraat 92, 8610 Kortemark Tel. (051) 57 57 00 Fax (051) 57 57 02 www.wienerberger.be (V-P-L-S-H) • Wienerberger nv - Terca ZONNEBEKE nv Ieperstraat 186 8980 Zonnebeke Tel. (051) 78 80 60 Fax (051) 77 10 38 www.wienerberger.be (V-P-S) • Steenbakkerij DE KEIGNAERT nv Stationsstraat 30, 8460 Oudenburg Tel. (059) 25 50 50 Fax (059) 26 89 87 www.dekeignaert.be (V-S-H) • Steenbakkerij DUMOULIN nv Rollegembosstraat 9 8880 Ledegem Tel. (056) 50 98 71 Fax (056) 50 41 92 (V-P) • WIENERBERGER nv Terca, Desimpel, Porotherm, Koramic Kapel ter Bede 86 8500 Kortrijk Tel. (056) 24 96 35 Fax (056) 51 92 75 (V-P-L-S-H-A-O)
• Kleiprodukten HOVE bvba
Lindendreef 101
9400 Ninove Tel. (054) 33 26 67 Fax (054) 32 82 38 (V-H-A) • Steenfabriek VANDE MOORTEL nv Scheldekant 7 9700 Oudenaarde Tel. (055) 33 55 66 Fax (055) 33 55 70 www.vandemoortel.be (H-O) • SVK nv Aerschotstraat 114, 9100 Sint-Niklaas Tel. (03) 760 49 00 Fax (03) 777 47 84 www.svk.be (V-P-L-S-H-W) • Wienerberger nv - Syndikaat Machiensteen II nv (divisie STEENDORP) Kapelstraat 112a 9140 Steendorp www.wienerberger.be (V-P-L)
West - Vl a a nde r e n • Wienerberger nv - Steenbakkerij EGEM nv Brugsesteenweg 170 8740 Egem (Pittem) Tel. (051) 46 07 01 Fax (051) 46 07 04 www.wienerberger.be (V-P-L-S)
L im b u rg • Steenfabriek HEYLEN nv 2de Carabinierslaan 145 3620 Veldwezelt-Lanaken Tel. (089) 71 51 38 Fax (089) 72 28 80 www.heylen-bricks.be (H) • Steenfabriek NELISSEN - HAESEN nv Kiezelweg 460 3620 Veldwezelt Tel. (012) 45 10 26 Fax (012) 45 53 89 www.nelissen.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca SCHOUTERDEN Venlosesteenweg 70 3680 Maaseik Tel. (089) 56 40 38 Fax (089) 56 81 83 www.wienerberger.be (H-A) • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Riemstersteenweg 300 3740 Spouwen Tel. (089) 51 01 40 Fax (089) 49 28 45 www.vandersanden.be (H)
• Steenfabriek VANDERSANDEN nv Nijverheidslaan 11 3650 Lanklaar Tel. (089) 79 02 50 Fax (089) 75 41 90 www.vandersanden.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca TESSENDERLO Havenlaan 10 3980 Tessenderlo Tel. (013) 35 91 60 Fax (013) 35 91 61 www.wienerberger.be (P-L)
Antw erpen • Wienerberger nv - Porotherm Wall Systems nv (divisie NIEL) Landbouwstraat 98 2845 Niel Tel. (03) 880 70 61 Fax (03) 880 70 66 www.wienerberger.be (H) • Wienerberger nv - Syndikaat Machiensteen II nv (divisie RUMST) Nieuwstraat 44 2840 Rumst Tel. (03) 880 15 20 Fax (03) 844 28 11 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Swenden Nieuwstraat 2 2840 Rumst Tel. (03) 844 22 22 Fax (03) 844 38 02 • DESTA nv
Heerle 11
2322 Minderhout (Hoogstraten) Tel. (03) 315 70 99 Fax (03) 315 81 48 www.desta.be (S-O) • Steenbakkerij FLOREN nv Vaartkant Rechts 4 2960 St.-Lenaarts Tel. (03) 313 81 98 Fax (03) 313 71 56 www.floren.be (V-S) • Wienerberger nv - divisie Terca NOVA Steenbakkersdam 10 2340 Beerse Tel. (014) 61 10 99 Fax (014) 61 04 32 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Wienerberger nv - divisie Terca SAS Sint Jozefslei 6 2310 Rijkevorsel Tel. (014) 62 20 10 Fax (014) 61 22 33 www.wienerberger.be (H-A) • Wienerberger nv - divisie Terca BEERSE Absheide 28 2340 Beerse Tel. (014) 61 19 75 Fax (014) 61 22 33 www.wienerberger.be (H)
• Wienerberger nv - divisie Terca QUIRIJNEN Sint Jobbaan 58 2390 Westmalle Tel. (03) 311 51 12 Fax (03) 311 62 56 www.wienerberger.be (V-S-H-A)
B rabant • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Kortenbos 14 1790 Hekelgem Tel. (053) 66 85 51 Fax (053) 66 71 41 www.vandersanden.be (H)
H enegouw en • Wienerberger nv - divisie Terca PERUWELZ Rue de l’Europe, 11 7600 Péruwelz Tel. (069) 77 97 10 Fax (069) 77 97 11 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa 'Barry' Chaussée de Bruxelles 33 7534 Barry Tel. (056) 56 56 56 Fax (056) 56 55 02 www.ploegsteert.com (S) • Wienerberger nv - divisie Terca GHLIN Route de Wallonie 33 7011 Ghlin Tel. (065) 35 38 85 Fax (065) 36 10 92 www.wienerberger.be (V-S-O) • Wienerberger nv - divisie Terca WARNETON Chaussée du Pont Rouge 57 7784 Warneton (Comines) Tel. (056) 58 88 10 Fax (056) 58 85 35 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa Touquetstraat 228 7782 Ploegsteert Tel. (056) 56 56 56 Fax (056) 56 55 01 www.ploegsteert.com (P-L-W)
N amen • Wienerberger nv - Porotherm Wall Systems nv (divisie WANLIN) Route de Beauraing 131 5564 Wanlin Tel. (082) 66 55 00 Fax (082) 66 55 17 www.wienerberger.be (S-A-O)
belgische dakpan- en baksteenfabrikanten Bakstenen voor gewoon metselwerk: V : volle baksteen voor gewoon metselwerk P : geperforeerde baksteen voor gewoon metselwerk L : geperforeerde baksteen met lichte scherf Bakstenen voor gevelmetselwerk S : strengpersgevelsteen (‘machinale’ gevelsteen) H : handvorm en vormbakperssteen K : klampsteen A : andere soorten (traditionele en ‘rustieke’ gevelstenen zoals veldovensteen, baksteen op basis van leisteen, enz.) Andere producten: W : welfsels D : dakpannen en muurdeksels T : Boomse kerktegels, ongeglazuurde tegels O : straatklinkers • Voor details over het productiegamma van elke fabriek, kan men zich best rechtstreeks tot de bedrijven wenden. • De lijst is samengesteld op basis van de ledenlijsten van de B.B.F. Vele producenten verkopen hun producten al dan niet exclusief, via een afzonderlijke verkoopsorganisatie. In de gevallen waar dit nuttig lijkt, is de naam tussen haakjes bijgevoegd.
O o s t - Vl a a nde r e n
• Wienerberger nv - Desimpel KORTEMARK Industries nv Hoogledestraat 92, 8610 Kortemark Tel. (051) 57 57 00 Fax (051) 57 57 02 www.wienerberger.be (V-P-L-S-H) • Wienerberger nv - Terca ZONNEBEKE nv Ieperstraat 186 8980 Zonnebeke Tel. (051) 78 80 60 Fax (051) 77 10 38 www.wienerberger.be (V-P-S) • Steenbakkerij DE KEIGNAERT nv Stationsstraat 30, 8460 Oudenburg Tel. (059) 25 50 50 Fax (059) 26 89 87 www.dekeignaert.be (V-S-H) • Steenbakkerij DUMOULIN nv Rollegembosstraat 9 8880 Ledegem Tel. (056) 50 98 71 Fax (056) 50 41 92 (V-P) • WIENERBERGER nv Terca, Desimpel, Porotherm, Koramic Kapel ter Bede 86 8500 Kortrijk Tel. (056) 24 96 35 Fax (056) 51 92 75 (V-P-L-S-H-A-O)
• Kleiprodukten HOVE bvba
Lindendreef 101
9400 Ninove Tel. (054) 33 26 67 Fax (054) 32 82 38 (V-H-A) • Steenfabriek VANDE MOORTEL nv Scheldekant 7 9700 Oudenaarde Tel. (055) 33 55 66 Fax (055) 33 55 70 www.vandemoortel.be (H-O) • SVK nv Aerschotstraat 114, 9100 Sint-Niklaas Tel. (03) 760 49 00 Fax (03) 777 47 84 www.svk.be (V-P-L-S-H-W) • Wienerberger nv - Syndikaat Machiensteen II nv (divisie STEENDORP) Kapelstraat 112a 9140 Steendorp www.wienerberger.be (V-P-L)
We s t - Vl a a nde re n • Wienerberger nv - Steenbakkerij EGEM nv Brugsesteenweg 170 8740 Egem (Pittem) Tel. (051) 46 07 01 Fax (051) 46 07 04 www.wienerberger.be (V-P-L-S)
L im b u rg • Steenfabriek HEYLEN nv 2de Carabinierslaan 145 3620 Veldwezelt-Lanaken Tel. (089) 71 51 38 Fax (089) 72 28 80 www.heylen-bricks.be (H) • Steenfabriek NELISSEN - HAESEN nv Kiezelweg 460 3620 Veldwezelt Tel. (012) 45 10 26 Fax (012) 45 53 89 www.nelissen.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca SCHOUTERDEN Venlosesteenweg 70 3680 Maaseik Tel. (089) 56 40 38 Fax (089) 56 81 83 www.wienerberger.be (H-A) • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Riemstersteenweg 300 3740 Spouwen Tel. (089) 51 01 40 Fax (089) 49 28 45 www.vandersanden.be (H)
• Steenfabriek VANDERSANDEN nv Nijverheidslaan 11 3650 Lanklaar Tel. (089) 79 02 50 Fax (089) 75 41 90 www.vandersanden.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca TESSENDERLO Havenlaan 10 3980 Tessenderlo Tel. (013) 35 91 60 Fax (013) 35 91 61 www.wienerberger.be (P-L)
Antw erpen • Wienerberger nv - Porotherm Wall Systems nv (divisie NIEL) Landbouwstraat 98 2845 Niel Tel. (03) 880 70 61 Fax (03) 880 70 66 www.wienerberger.be (H) • Wienerberger nv - Syndikaat Machiensteen II nv (divisie RUMST) Nieuwstraat 44 2840 Rumst Tel. (03) 880 15 20 Fax (03) 844 28 11 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Swenden Nieuwstraat 2 2840 Rumst Tel. (03) 844 22 22 Fax (03) 844 38 02 • DESTA nv
Heerle 11
2322 Minderhout (Hoogstraten) Tel. (03) 315 70 99 Fax (03) 315 81 48 www.desta.be (S-O) • Steenbakkerij FLOREN nv Vaartkant Rechts 4 2960 St.-Lenaarts Tel. (03) 313 81 98 Fax (03) 313 71 56 www.floren.be (V-S) • Wienerberger nv - divisie Terca NOVA Steenbakkersdam 10 2340 Beerse Tel. (014) 61 10 99 Fax (014) 61 04 32 www.wienerberger.be (V-P-L-S) • Wienerberger nv - divisie Terca SAS Sint Jozefslei 6 2310 Rijkevorsel Tel. (014) 62 20 10 Fax (014) 61 22 33 www.wienerberger.be (H-A) • Wienerberger nv - divisie Terca BEERSE Absheide 28 2340 Beerse Tel. (014) 61 19 75 Fax (014) 61 22 33
www.wienerberger.be (H) • Wienerberger nv - divisie Terca QUIRIJNEN Sint Jobbaan 58 2390 Westmalle Tel. (03) 311 51 12 Fax (03) 311 62 56 www.wienerberger.be (V-S-H-A)
B rabant • Steenfabrieken VANDERSANDEN nv Kortenbos 14 1790 Hekelgem Tel. (053) 66 85 51 Fax (053) 66 71 41 www.vandersanden.be (H)
H enegouw en • Wienerberger nv - divisie Terca PERUWELZ Rue de l’Europe, 11 7600 Péruwelz Tel. (069) 77 97 10 Fax (069) 77 97 11 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa 'Barry' Chaussée de Bruxelles 33 7534 Barry Tel. (056) 56 56 56 Fax (056) 56 55 02 www.ploegsteert.com (S) • Wienerberger nv - divisie Terca GHLIN Route de Wallonie 33 7011 Ghlin Tel. (065) 35 38 85 Fax (065) 36 10 92 www.wienerberger.be (V-S-O) • Wienerberger nv - divisie Terca WARNETON Chaussée du Pont Rouge 57 7784 Warneton (Comines) Tel. (056) 58 88 10 Fax (056) 58 85 35 www.wienerberger.be (H) • Briqueterie de PLOEGSTEERT sa Touquetstraat 228 7782 Ploegsteert Tel. (056) 56 56 56 Fax (056) 56 55 01 www.ploegsteert.com (P-L-W)
N amen • Wienerberger nv - Porotherm Wall Systems nv (divisie WANLIN) Route de Beauraing 131 5564 Wanlin Tel. (082) 66 55 00 Fax (082) 66 55 17 www.wienerberger.be (S-A-O)
Pour recevoir cette revue en français, contactez-nous au 02/511.25.81