najaar 2013
nummer
09
04/05
07
08
“Regie over de behandeling ligt altijd bij de patiënt”
“Nachtelijke centrumdialyse biedt veel voordelen”
Dianet krijgt nieuw onderkomen bij het Diakonessenhuis
Redactioneel
Patiënten merken weinig van verbouwing in het AMC Het AMC gaat verbouwen. Er komt een hele nieuwe afdeling Spoedeisende Hulp. Om die reden moest de Polikliniek (A01) van Dianet verhuizen van de kelder naar de tweede verdieping. “De gevolgen voor patiënten zijn gelukkig beperkt”, vertelt zorgmanager Willem Moerland. De verbouwing start in januari. “Mogelijk ondervinden onze patiënten dan wat geluidshinder, maar
Mogelijkheden Bieden
dat is logisch bij bouwactiviteiten. Verder merken zij vrijwel niets van de verbouwing. Dat geldt zeker voor onze patiënten op de afdeling Q01”, legt Willem uit. “Alle patiënten blijven op dezelfde plek dialyseren. Het enige verschil is dat er op termijn bij A01 een andere wachtruimte komt.” •
Het Academisch Ziekenhuis Utrecht (AZU) startte in
solodialyse ’s nachts. Er is een enorme ontwikkeling
1967 als eerste met het opleiden van patiënten
geweest: er kwamen betere dialysemachines
voor thuisdialyse. De Stichting Thuis Dialyse in
en meer mogelijkheden voor de patiënt. Die
oprichting begon op 15 september 1967 in dat
mogelijkheden willen wij graag blijven bieden.
ziekenhuis met opleidingsbedden en één nazorgbed.
Wij zien dat onze patiënten ouder worden en meer
Uit een enquête onder patiënten bleek dat er behoefte
Prof. Dr. E.J. Dorhout Mees die in het AZU werkte,
aandoeningen krijgen. Onze verhuizing naar het
was aan andere maaltijden. Er was weinig variatie en
vond dat patiënten in hun eigen omgeving moesten
Diakonessenhuis is dan ook een logische stap.
patiënten misten Hollandse en vegetarische maaltijden.
kunnen dialyseren. Dat leidde op 29 maart 1968
Onze patiënten hebben op die manier alle zorg
Jurry Soesbergen (teamleider facilitair) en diëtistes
tot de oprichting van de Stichting Thuis Dialyse,
bij de hand.
Sylvia Haverkamp en Dianne van Laar vertellen over
Meer keuze Bij nieuwe maaltijden
het nieuwe assortiment maaltijden.
inmiddels ruim 45 jaar geleden. In 1968 begon wijlen Dr. Paul Stevens, werkzaam in het Wilhelmina
Dianet blijft zich ook in de toekomst ontwikkelen.
Gasthuis (het huidige AMC), met een zelfstandig
De overheid heeft minder geld voor de zorg
dialysecentrum met de naam Diatel. Hij was
en stimuleert steeds meer dat mensen thuis
ook van mening dat nierpatiënten niet in een
dialyseren. Voor Dianet is het een uitdaging dat
ziekenhuisomgeving moesten dialyseren. In 1998
mogelijk te maken. Wij blijven ons inzetten om
fuseerden beide organisaties en was de Stichting
patiënten de beste zorg te bieden die bij hun
Dianet een feit.
levensstijl past.
In 45 jaar is er veel gebeurd: van een simpele
Iet Kooy-Veenstra
thuisdialyse met een verpleegkundige tot volledige
Voedingsassistenten
“Wij bieden
hoeveelheid zout en verzadigde vetten niet te hoog
nu dagelijks
was”, vertelt Sylvia. “En dat er geen kaliumchloride
vier verschil-
aan de maaltijden is toegevoegd. Wij hanteren
lende warme
daarmee de richtlijnen van de Gezondheidsraad,
maaltijden”,
aangevuld met criteria die belangrijk zijn voor
vertelt Jurry.
mensen met nierfalen.” Dianne: “Daarnaast moeten
“Patiënten
de maaltijden de juiste hoeveelheid calorieën en
kunnen kiezen uit rijst/pasta, aardappel, vis of
vezels bevatten en minimaal 150 gram groenten.
een vegetarische maaltijd.” Daarnaast is het ook
Wij kijken naar de geschiktheid voor de patiënt
mogelijk een broodmaaltijd met snack te bestellen.
en adviseren daarover.”
Voorheen moesten patiënten op maandag hun keuze voor de hele week doorgeven. Dat is nu niet
Proeverij
meer nodig. Zij kunnen als zij komen dialyseren,
Voor de invoering van de nieuwe maaltijden organi-
aangeven wat zij willen eten. “Patiënten krijgen
seerde de Voedingsdienst van Dianet een proeverij
op maandag het weekmenu zodat zij weten waar
en konden patiënten hun mening geven. Aan de
zij die week uit kunnen kiezen.” Met het nieuwe
hand van die meningen koos Dianet een leverancier
assortiment gaat Dianet ook meer seizoens-
voor de maaltijden. Sinds begin augustus serveert
gebonden maaltijden serveren.
Dianet het nieuwe assortiment. “De eerste reacties zijn positief”, aldus Jurry. “Patiënten hebben nu
Colofon
Juiste hoeveelheid
veel meer keus.” Dianet houdt nog een enquête
DianetNU is een nieuwsbrief voor cliënten, contractziekenhuizen en overige relaties van Dianet. DianetNU verschijnt vier maal per jaar.
De diëtistes van Dianet beoordeelden de maaltijden
onder patiënten om naar hun ervaringen met de
Voor de verzending maken wij gebruik van de meest actuele adresgegevens. Adreswijzigingen of -correcties dient u aan Dianet Utrecht te mailen.
op voedingswaarde. “Wij hebben gekeken of de
nieuwe maaltijden te vragen. •
Redactie - Natacha Westerveld -
[email protected] - Redactie-adres - Brennerbaan 130, 3524 BN Utrecht - Tekst - Brainwork communicatie, www.brainworkcommunicatie.nl - Concept en ontwerp - 52 graden noorderbreedte, www.52graden.com
03
Veel mogelijkheden dankzij Dianet à la Carte
Dianet vindt het belangrijk dat een behandeling aansluit bij de levensstijl van de patiënt. Dialyse à la Carte dus. Teamleiders Zorg Utrecht Nahid Hosseini en Wilma
World Transplant Games bijzondere ervaring
van Aalst zijn hier erg enthousiast over. “Wij vinden het heel belangrijk dat de patiënt de regie over
Van 28 juli tot en met 4 augustus vonden de
zijn leven en behandeling heeft.”
World Transplant Games plaats in Durban in Zuid-Afrika. Dianet sponsorde Steven Pheifer die meedeed met het tennistoernooi. “Het was bijzonder dit mee te mogen maken”, zegt hij over zijn ervaring. Het tennistoernooi verliep niet helemaal naar verwachting. “Op de website stond dat de eerste van de poule direct naar de halve finale zou
“Regie over de Behandeling ligt altijd Bij de patiënt”
gaan. Ik eindigde als eerste en toen kreeg ik ineens te horen dat ik eerst nog een kwartfinale moest spelen.” Steven kreeg dat nieuws drieënhalf uur na de wedstrijd. Met zijn hoofd zat hij al bij de halve finale. “Ik had die extra wedstrijd niet verwacht. Omdat mijn concentratie weg was, verloor ik helaas.”
Bij de afdeling Kinderdialyse in Amsterdam
alles wat erbij komt kijken. Dat vinden wij belang-
dialyseerde een 16-jarige jongen uit Twente.
rijk. Maar het is ook mogelijk dat de patiënt een
“Vanwege zijn leeftijd viel hij nog onder kinder-
training krijgt om de behandeling zelf uit te voeren.”
Trots
dialyse en niet ieder ziekenhuis biedt dat aan”,
Als alles geregeld is, kan de patiënt thuis dialyseren.
Toch kijkt Steven met tevredenheid terug op de
legt Wilma uit. “Dianet heeft toen met hem en
De wachttijd verschilt per regio. “Voor de jongen
spelen. “Ik heb het persoonlijk niet als verlies
zijn ouders de mogelijkheden van thuisdialyse
in Twente was het relatief snel geregeld”, vertelt
ervaren. Ik heb een leuke tijd gehad met het
besproken”, vult Nahid aan. “Dat leken hem
Nahid.
team. Ik heb goed gespeeld en de wedstrijden waren spannend. Bij het dubbelspel heeft
en zijn ouders een goed plan.” Voordelen
ons team het goud en het brons in de wacht
Regelen
Thuisdialyse blijkt ook interessant te zijn voor
gesleept”, zegt hij trots. Het team had in Durban
Iedereen die aan de criteria van Dianet voldoet,
dialyseverpleegkundigen. “Wij merken dat
ook tijd voor excursies en bezocht onder andere
kan thuis dialyseren als hij dat wil. Nahid: “Als
dialyseverpleegkundigen die werken als VDA dat
een wildpark. In 2015 zijn de World Transplant
iemand thuis gaat dialyseren, kijken wij wat er
een mooie aanvulling op een baan in een ziekenhuis
Games in Argentinië. “Ik blijf in ieder geval
nodig is. Denk aan personeel, huisaanpassing en
vinden”, zegt Nahid trots. “Het werk is niet zo
Regie
tennissen en als mijn gezondheid het toelaat,
het leveren van materialen.” Wilma: “Wij melden
bekend, maar dankzij mond-tot-mondreclame
De jonge Twentenaar dialyseert sinds het voorjaar
ga ik misschien wel weer mee.”
de patiënt aan voor thuisdialyse en kijken of er een
raken zij geïnteresseerd. Dat zegt iets over Dianet,
thuis. Nahid: “Het bevalt prima. Hij heeft nu zelf de
verpleegkundig dialyseassistent (VDA) beschikbaar
de medewerkers en de betrokkenheid bij patiën-
regie en kan gewoon naar school omdat hij geen
Dankbaar
is.” Als er geen VDA'er beschikbaar is, plaatst Dianet
ten. Dialyseverpleegkundigen zien de voordelen van
reistijd meer heeft. Dat is een mooi voorbeeld van
Steven is heel blij met de sponsoring van Dianet.
een vacature. Nahid: “Wij bieden thuisdialyse aan,
thuisdialyse voor de patiënt en willen er graag aan
Dianet à la Carte: een behandeling die zoveel
“Het was een hele bijzondere ervaring en daar
dus zijn wij verantwoordelijk voor het regelen van
meewerken. Dat vind ik wel bijzonder.”
mogelijk aansluit op de levensstijl van de patiënt.” •
ben ik Dianet erg dankbaar voor.” •
04
05
Zoveel patiënten, zoveel wensen Chantal Pietersen is dialyseverpleegkundige bij Dianet. Zij werkt in Amsterdam en Utrecht op de afdelingen Hemodialyse en Peritoneale Dialyse. “Ik vind het mooi dat er verschillende
“Nachtelijke dialyse Biedt veel voordelen” In het voorjaar van 2012 startte Dianet in Utrecht met nachtelijke centrumdialyse. Patiënten dialyseren vier keer per week acht uur. Nefroloog Frans Boereboom en dialyseverpleegkundige Annemiek Beun vertellen over de ervaringen én de voordelen voor patiënten. “Wij hebben nu acht patiënten die hier ’s nachts komen
Annemiek vertelt dat Dianet de patiënten zoveel mogelijk
dialyseren”, begint Frans. “De dialyses van deze pati-
privacy biedt. “Wij hebben dikke, ondoorzichtige gordijnen
mogelijkheden zijn. Het is belangrijk dat de patiënt een keuze
ënten verlopen beter omdat er acht uur is om het vocht
tussen de bedden en er is ook een eenpersoonskamer.
maakt die bij hem of haar past”, vertelt zij enthousiast.”
te onttrekken.” Frans was verbaasd dat Dianet moeite
Patiënten zijn erg blij dat zij hier ’s nachts kunnen dialy-
moest doen om patiënten te vinden voor de nachtelijke
seren. Er komen zelfs patiënten uit andere ziekenhuizen
centrumdialyse. “Het biedt zoveel voordelen.”
als het daar niet mogelijk is. Na de proefperiode willen
Chantal merkt dat de patiënten in Utrecht relatief
de beroepsvereniging Dialyse en Nefrologie. “Dat is heel
wat ouder zijn dan de patiënten in Amsterdam. “In
leerzaam. Het biedt een mooie verdieping van het vak
Amsterdam zijn er meer patiënten met een buiten-
waardoor ik patiënten nog beter van dienst kan zijn.”
landse achtergrond. Als zij de Nederlandse taal niet
patiënten niet meer terug naar overdag dialyseren.” Voordelen “Patiënten hebben minder medicatie nodig, voelen zich
Jonger
of niet goed beheersen, steken wij extra tijd in het
Coach
beter en hebben meer dieetvrijheden”, legt Frans uit.
Annemiek merkt dat de patiënten die ’s nachts komen
uitleggen. Het is belangrijk dat de patiënt de informatie
Chantal werkt het grootste deel van haar tijd op de
“Ze mogen bijvoorbeeld meer vlees en zuivel en hebben
gemiddeld iets jonger zijn dan de mensen die overdag
over de behandeling, medicatie en dieet begrijpt.”
PD-afdeling. “Deze patiënten doen de behandeling zelf.
minder fosfaatbinders nodig. Vaak is de bloeddruk beter
dialyseren. “De nachtdialyse is goed te combineren met
Ik zit meer op het begeleidende vlak dan op het techni-
waardoor minder bloeddrukverlagende middelen nodig
bijvoorbeeld een baan. Een combinatie van ’s nachts en
Werkgroep
sche. Ik bespreek hoe het gaat en kijk waar eventueel
zijn.” Verschillende onderzoeken in de Verenigde Staten
overdag dialyseren zou ook kunnen als het binnen de
Chantal werkt al ruim 14 jaar bij Dianet. Sinds vorig
verbeteringen mogelijk zijn. De patiënten komen voor
en Canada bevestigen deze conclusies. “Uit onderzoek
planning past. Wij richten ons op de wensen van de
jaar april werkt zij ook op de PD-afdeling in Amster-
controle en begeleiding. Ik ben eigenlijk een soort
blijkt dat mensen die ’s nachts dialyseren meer betrok-
patiënt. Zo is er ook een patiënt die rond negen uur
dam. Omdat die afdeling in Utrecht niet zoveel patiën-
coach.” Wat betreft de behandeling is de keuze aan de
ken zijn bij de maatschappij ten opzichte van patiënten
’s avonds komt en vijf uur dialyseert. Midden in de
ten heeft, vond zij het lastig haar praktische kennis op
patiënt vindt Chantal. “De patiënt moet bepalen welke
die overdag dialyseren.” Patiënten moeten bij dialyse
nacht gaat hij weer weg. Zo wil Dianet de dialyse zoveel
peil te houden. “Nu ik in zowel Utrecht als Amsterdam
behandeling het beste bij zijn levensstijl past. Dat kan
overdag de tijd nemen om bij te komen en het rustig
mogelijk laten aansluiten op de situatie, levensstijl en
werk, heb ik de mogelijkheid kennis en ervaringen
hemodialyse thuis of in het centrum of peritoneale
aan doen. “Eigenlijk zijn zij constant met de dialyse
planning van de patiënt. Zo lang het medisch verant-
uit te wisselen met collega’s. Dat komt iedereen ten
dialyse zijn, overdag of ’s nachts. Zoveel patiënten,
bezig. Dat is bij nachtelijke dialyse niet het geval.
woord is natuurlijk. Dat is Dialyse à la Carte.” •
goede.” Ook is Chantal lid van de PD-werkgroep van
zoveel wensen.” •
Patiënten zouden na het douchen en ontbijten bijvoorbeeld direct aan het werk kunnen gaan.” Frans geeft toe dat vier keer per week in het centrum slapen een drem-
Wat te doen bij calamiteiten?
pel kan zijn voor mensen. Ook Annemiek ziet duidelijke
Dianet is voorbereid op calamiteiten. Als er sprake is van een calamiteit, is het belangrijk altijd de
van nachtelijke dialyse. Ik zie dat patiënten zich echt
“Mijn kwaliteit van leven is enorm vooruit gegaan”
instructies van de medewerkers van Dianet op te volgen.
stukken beter voelen.” Niet iedereen kan ’s nachts
Arnold Martina vormt met zijn kinderen (25, 20
dialyseren. “De patiënt moet stabiele dialyses en een
en 17) een eenoudergezin Hij dialyseert ’s nachts bij
goede shunt of lijn hebben”, zegt Frans.
Dianet. In de beginperiode was Arnold verschrik-
voordelen voor de patiënten. “Ik ben groot voorstander
Voor de veiligheid van patiën-
tot bedrijfshulpverlener direct
wat er aan de hand is en wat u
ten, bezoekers en personeel
in actie. Zij gaan op onderzoek
moet doen. Houdt u zich altijd
krijgen alle medewerkers van
uit om de ernst van de calami-
aan zijn of haar instructies.
Wennen
nefroloog heb ik doorgezet en na zes weken begon
Dianet een basistraining Brand
teit vast te stellen en zorgen
Dat is in het belang van uw
Patiënten die starten met de nachtelijke centrumdialyse
ik me steeds beter te voelen. Omdat ik me zo goed
en ontruiming. Bij een nood-
voor informatie over hoe te
veiligheid. En die van anderen.
hebben een proefperiode van drie maanden. Frans: “De
voel, kan ik vrij normaal eten en drinken. Een klein
situatie, bijvoorbeeld een brand,
handelen.
Als evacuatie noodzakelijk is,
ervaring leert dat die periode nodig is. Patiënten moeten
nadeel is dat ik vier avonden weg ben, maar daar
begeleidt een verpleegkundige
wennen aan een ander bed en een andere omgeving.
staat tegenover dat ik veel meer plezier in mijn gezin en mijn werk heb. Ik zou niet anders meer willen.” •
een gaslek, een ongeval of een
06
Arnold Martina (61):
kelijk moe en wilde hij stoppen. “Op advies van de
dreiging van buitenaf komen de
Wat moet u doen?
of andere medewerker van
Ze liggen in feite vast met slangen en naalden en het is
medewerkers die zijn opgeleid
De verpleegkundige vertelt u
Dianet u naar de opvangplaats. •
logisch dat mensen zich even moeten aanpassen.”
07
Oplevering nieuwbouw gepland in 2016
Dianet ontwikkelt op dit moment een nieuw onderkomen in Utrecht in het nieuw te bouwen Diakonessenhuis. “Wij merken dat onze patiënten ouder worden en meer aandoeningen hebben. Onze verhuizing naar het Diakonessenhuis is dus een logische stap”, vertelt Iet Kooy, bestuursvoorzitter bij Dianet.
Dianet krijgt nieuw onderkomen Bij het Diakonessenhuis “Wij werken al sinds 2004 samen
back’ heet. Dat betekent dat wij
ons in het centrum dialyseert. Zij
met het Diakonessenhuis. Hun
het pand terug kunnen huren. Als
waren bijvoorbeeld kritisch over
visie en missie passen heel erg bij
de nieuwbouw vertraging oploopt,
de sanitaire voorzieningen bij de
die van Dianet. Zij richten zich op
kunnen wij onze patiënten op de
nachtelijke centrumdialyse. Voor
oudere, chronische patiënten met
oude locatie blijven ontvangen. Wij
patiënten is het belangrijk dat
een complexere zorgvraag, terwijl
willen geen risico lopen en dit biedt
deze zich in de kamer of directe
wij ons focussen op chronische
zekerheid voor ons én de patiën-
omgeving bevinden. Zulke wen-
nierpatiënten die vaak meerdere
ten.” Bij de verkoop van het huidige
sen nemen wij mee.” Tijdens het
aandoeningen hebben. Dat sluit
pand kijkt het College Sanering
hele traject is er afstemming met
naadloos op elkaar aan. Wij blijven
Zorginstellingen mee. “Zij zorgen
patiënten, de Cliëntenraad, mede-
een zelfstandige organisatie.
ervoor dat de verkoop transparant
werkers, de Ondernemingsraad,
Patiënten blijven onder behande-
verloopt en dat de verkoopprijs
de Medische Staf, de Raad van
ling van Dianet, maar wij kunnen
marktconform is”, legt Rianne uit.
Bestuur en de Raad van Toezicht.
straks op de nieuwe locatie meer
“Ook dat biedt ons zekerheid.”
Rianne: “Wij houden alle partijen
service en verantwoorde zorg bieden”, aldus Iet Kooy.
op de hoogte van de voortgang.” Wensen patiënt Richard Leenheer is projectleider
Beter
Zekerheid
nieuwbouw bij Dianet en bege-
De geplande oplevering van het
Het huidige pand van Dianet aan de
leidt het project. “Ik werk nauw
nieuwe pand is in het eerste
Brennerbaan is in eigendom. “Wij
samen met de projectleider van
kwartaal van 2016. Dan volgt een
hebben inmiddels een makelaar
het Diakonessenhuis en bespreek
periode van testen. Dianet wil er
ingeschakeld voor de verkoop”,
de wensen en eisen van Dianet”,
zeker van zijn dat alles goed werkt
vertelt financieel directeur Rianne
vertelt hij. Dianet hecht veel be-
en patiënten veilig kunnen dialy-
van der Marck. “Hij geeft aan
lang aan de inbreng van patiënten.
seren. Iet Kooy kijkt uit naar de
dat er zeker kansen zijn voor de
“Het ontwerp hebben wij uitvoe-
oplevering. “Patiënten hoeven zich
verkoop. Wij willen verkopen in
rig besproken met iemand uit de
geen zorgen te maken. Het wordt
een constructie die ‘sale & lease-
Cliëntenraad en een patiënt die bij
alleen maar beter.” •
08