Kenmerk: JR 050030 Agendapunt nr. 2005/INW/012 Raadsvergadering d.d. 3 oktober 2005
Vaals, 04-09-2007
Aan de Raad der gemeente Vaals Onderwerp Evaluatie Wet Voorzieningen Gehandicapten Vaals 2004 Voorstel Instemmen met de rapportage aangaande de doeltreffendheid en effecten van de WVG-verordening over 2004. Inleiding Met ingang van 01-04-1994 is de Wet Voorzieningen Gehandicapten in werking getreden. Op grond van artikel 7.4 van de Verordening WVG Vaals 1996 dient het college van burgemeester en wethouders een verslag over doeltreffendheid en effecten van de verordening in de praktijk aan de gemeenteraad te zenden. Het verslag over 2004 treft u dan ook bijgaand aan. Doel/meetbaar effect Inzicht geven in de inhoudelijke en financiële uitvoering van de WVG over het jaar 2004. Argumenten 1.1. De uitvoering van de WVG is in 2004 voortvarend ter hand genomen. In bijlage 1 wordt een overzicht gegeven van het aanbod van de voorzieningen en de uitvoering van de WVG over 2004 en bijlage 2 bevat een overzicht van het aantal aanvragen en afhandelingen over 2004. In het jaar 2004 zijn geen signalen ontvangen, die erop kunnen duiden dat de doelgroepen van de WVG ontevreden zouden zijn over het WVG-beleid en de uitvoering door de gemeente Vaals. Van de bestaande klachtenregeling is geen gebruik gemaakt. Er kan dan ook worden gesteld, dat de uitvoering van de WVG in 2004 voortvarend ter hand is genomen en dat het resultaat in de praktijk bevredigend is. 1.2. De invoering van het CVV per 1 januari 2005 heeft consequenties voor wat betreft het budget van de WVG. In bijlage 3 is een overzicht opgenomen van de inkomsten en uitgaven in de WVG over 2004. In de raming 2005 is nog een bedrag gereserveerd voor autokostenvergoedingen. Dit bedrag is vanwege de invoering van het CVV per 1 januari 2005 vervallen aangezien in principe geen autokostenvergoedingen meer worden verstrekt. Kosten, baten en dekking 1. Uit het overzicht in bijlage 3 blijkt, dat de totale uitgaven ten opzichte van het jaar 2003 zijn gestegen met +/- € 7.700: a) De uitgaven voor het taxivervoer zijn ten opzichte van 2003 gestegen met € 9.000. b) De kosten van huur rolstoelen e.d. + kosten van medisch advies zijn ten opzichte van 2003 opgelopen met ruim € 8.000. c) De totale uitgaven voor roerende en onroerende woonvoorzieningen zijn ten opzichte van 2003 Pagina 1 van 8
gedaald met € 12.000. d) In 2004 ontving de gemeente Vaals als zijnde AWBZ-gemeente vanwege Zorgcentrum "Langedael” een bijdrage ad € 7.893. Dergelijke toekomstige rijksbijdragen zijn echter niet voorspelbaar. e) Het jaar 2004 vertoont een netto-tekort van € 88.537 tegen een tekort van € 148.180 in 2003. Uitvoering Communicatie Het verslag is tijdig doorgezonden aan Stichting Gehandicaptenplatform Vaals voor kennisgeving/ advisering. Indien nodig zal het gehandicaptenplatform reageren danwel adviseren met betrekking tot de uitvoering/beleid WVG. In het voorkomende geval zal uw raad nog nader worden geïnformeerd. Evaluatie/controle In het derde kwartaal 2005 zal een overzicht m.b.t. de financiële situatie over het eerste half jaar t.b.v. het college verstrekt worden. Verder zal in deze tussentijdse evaluatie de besloten maatregelen uit de risicoevaluatie voor wat betreft bezuinigingen ingaande 2005 verder worden toegelicht. Eventuele financiele consequenties worden meegenomen in de najaarsnota 2005. Korte samenvatting Op grond van de WVG-verordening geeft het college de raad inzicht in de inhoudelijke en financiële uitvoering van de WVG over het jaar 2004. De uitvoering is goed verlopen en loopt financieel gezien in de pas met de uitgaven van de voorgaande jaren. Burgemeester en wethouders van de gemeente Vaals,
H.J.M. Coumans MPM Secretaris
Mw. drs. M.J.I. Quint-Maagdenberg Burgemeester
Pagina 2 van 8
BIJLAGE 1. BELEID IN 2004 Aanbod van voorzieningen per 1 januari 2004. Sinds de invoering van de Wet Voorzieningen Gehandicapten is de gemeente verantwoordelijk voor het verstrekken van vervoersvoorzieningen, rolstoelen en woningaanpassingen. Hieronder zal in het kort worden ingegaan op deze voorzieningen. vervoersvoorzieningen. Onder vervoersvoorzieningen wordt verstaan: 1. Collectief dan wel individueel taxivervoer; de gehandicapte kan op jaarbasis voor 3250 eenheden ad € 0,31 = € 1007,50 aan taxivervoer verrijden. Hierbij speelt geen rol, of hij gebruik moet maken van het taxibusje of dat er een rolstoel in de taxi moet worden mee vervoerd. Een echtpaar, waarbij voor beide echtelieden een vervoersindicatie bestaat ontvangt elk 3/4 x het maximum aantal eenheden per jaar. 2. Vergoeding voor de aanpassingskosten van een eigen auto. Deze (gedeeltelijke) vergoeding wordt alleen toegekend, wanneer er een medische indicatie bestaat voor een vervoersvoorziening en waarbij betrokkene zelf kiest voor aanpassing van de eigen auto. 3. Autokostenvergoeding voor het gebruik van een (eigen) auto. Deze vergoeding wordt alleen dan toegekend, wanneer de gehandicapte op medische gronden geen dan wel zeer bezwaarlijk gebruik kan maken van het bestaande taxivervoer. 4. Een vergoeding voor het gebruik van een (eigen) auto op grond van de zogenaamde "overgangs- regeling". De gehandicapte, die reeds vóór 1 april 1994 van de bedrijfsvereniging een autokostenvergoeding ontving en die in het bezit was van een eigen auto, kon in 2004 nog van deze regeling gebruik maken. rolstoelen Tot de rubriek rolstoelen behoren handmatig bewogen rolstoelen, de elektrisch voortbewogen rolstoelen voor binnen- en/of buitengebruik en de sportrolstoelen. Andere voorzieningen in natura zoals aangepaste fietsen, aangepaste kinderfietsen en driewielers alsook verticale verplaatsingshulpmiddelen zoals een verrijdbare patiëntenlift e.d. vallen echter ook onder deze rubriek. woonvoorzieningen Onder woonvoorzieningen vallen naast de aanpassingen aan de woning zelf, ook verhuiskostenvergoedingen, de kosten van bruikleen, onderhoud, keuringen en reparatie van trapliften, kosten voor tijdelijke huisvesting, kosten van huurderving alsmede woonvoorzieningen van niet-bouwkundige of woontechnische aard zoals bijvoorbeeld woningsanering als gevolg van allergie. De eigen bijdragen. Voor vervoersvoorzieningen welke in 2004 werden verstrekt in het kader van de Wet Voorzieningen Gehandicapten (WVG) konden de gebruikers afhankelijk van de hoogte van het inkomen een eigen bijdrage verschuldigd zijn. Voor woonvoorzieningen gold in 2004 een financiële tegemoetkoming van 100% van de noodzakelijke aanpassingskosten. Alleen wanneer het inkomen hoger was dan de geldende WVG-inkomensnorm (1 ½ x bijstandsnorm), dan gold een eigen bijdrage op jaarbasis met een maximum van 25% van de daadwerkelijke kosten. Bij een inkomen tussen 1½ en 2 x de bijstandsnorm gold voor een woon- en/of vervoersvoorziening een gestaffelde eigen bijdrage, dat wil zeggen onderverdeeld per € 45,38, afhankelijk van de hoogte van het netto-inkomen.
Pagina 3 van 8
De organisatie. De intake. In één of meerdere gesprekken met de cliënt vormt de intaker zich een beeld omtrent de gevraagde voorzieningen, de (technische) mogelijkheden, de medische noodzaak, de ergonomische belemmeringen en beperkingen, de medicatie en de mogelijke sociale aspecten. Aangezien de intaker niet medisch is onderlegd, vraagt hij advies bij een van de adviserende instanties. Daar in veel gevallen de belanghebbende niet persoonlijk door de adviseur wordt gezien c.q. gekeurd, is de (kwaliteit van de) informatie welke hij door de intaker krijgt aangeleverd van groot belang. De advisering. De gemeente Vaals wordt bijgestaan door twee adviserende instanties, te weten Argonaut te Sittard en de Gemeenschappelijk Geneeskundige Dienst Oostelijk Zuid-Limburg (GGD). De GGD adviseert grotendeels ten aanzien van vervoersvoorzieningen en verhuiskostenvergoedingen. Argonaut adviseert in den regel ten aanzien van grotere woningaanpassingen, rolstoelen en gecombineerde aanvragen. De GGD adviseert op twee manieren. Een sociaal geneeskundige neemt deel aan de wekelijks gehouden adviesteamvergadering. Dit team bestaat uit de intakers van de gemeente Gulpen-Wittem en Vaals en de sociaal geneeskundige. In eerste instantie is het de bedoeling, dat de geneeskundige adviseert op grond van de verkregen informatie van de intakers. De tweede wijze van advisering is het zogenaamde externe advies. Deze keuring wordt aangevraagd wanneer de adviserend geneeskundige in het adviesteam geen advies kan geven omdat er te weinig informatie voorhanden is, de diagnose niet duidelijk is of als verwacht wordt dat het verzoek van de belanghebbende zal worden afgewezen. Argonaut adviseert uitsluitend op schriftelijk verzoek van de gemeente. Bij het verzoek geeft de gemeente aan of het een claimgericht onderzoek (t.b.v. specifieke voorziening/aanvraag) dan wel een integraal (algemeen/totaal) onderzoek dient te zijn. Voorts wordt aangegeven of het onderzoek enkel de indicatie of de selectie van het hulpmiddel omvat, of een combinatie van beiden. Welzorg Maastricht verzorgt vervolgens ten behoeve van de gemeente Vaals een offerte van de geadviseerde voorziening en zorgt tevens voor realisatie en beheer van de gevraagde voorziening. Dat betekent dat zij het door Argonaut geadviseerde hulpmiddel aan belanghebbende in bruikleen kan verstrekken. De gemeente betaalt dan maandelijks aan Welzorg Maastricht een huur voor het verstrekte hulpmiddel. Onderhoud en reparatie van de hulpmiddelen zijn daarbij inbegrepen. Aan hand van de aard van de geadviseerde voorziening en de uitgebrachte offerte kan de gemeente eveneens besluiten, de voorziening aan te kopen. In dit geval ontvangt de gemeente een factuur van Welzorg, waarbij eventueel een onderhoudsovereenkomst kan worden afgesloten. De uitvoering. De uitvoering van het advies berust bij de ambtenaar WVG. Deze stelt de beschikking op en verzendt deze aan de aanvragers. Tevens worden opdrachten verstrekt voor levering van de verplaatsingsvoorzieningen en het aanleveren van offertes voor woningaanpassingen en laten uitvoeren van de woningaanpassingen. Ten behoeve van het taxivervoer in 2004 maakte de vervoersgerechtigde in de gemeente Vaals gebruik van chipkaarten. Het voordeel van het gebruik van chipkaarten was, dat de belanghebbende tijdens een taxirit zelf kon controleren hoeveel “vervoerseenheden” hij/zij heeft verbruikt. Ook kon in de taxi het resterende saldo op de chipkaart worden afgelezen. Door middel van een daartoe ontwikkeld en aangeschaft software-pakket kon de WVG-ambtenaar op het gemeentehuis de chipkaarten "schrijven" en "opladen". Tevens werd aan het einde van elke maand een diskette via het systeem aangemaakt waarmee, door middel van uitwisseling, het cliëntenbestand bij de gemeente en het taxibedrijf actueel en "up to date" werd gehouden.
Pagina 4 van 8
De coördinator WVG is budgetbeheerder van het WVG-budget en zodanig gemandateerd tot het doen van betalingen. De financiële hoofdadministratie alsmede de debiteuren- en crediteurenadministratie is ondergebracht bij de afdeling Financiën. Voorlichtingsactiviteiten. De WVG-ambtenaar geeft in eerste instantie voorlichting in het contact met de cliënten middels het intakegesprek. Indien de totale doelgroep moet worden bereikt, worden de cliënten persoonlijk, schriftelijk in kennis gesteld. Daarnaast volgen in geval van wijzigingen publicaties in het Vaalser Weekblad, het gemeentelijke infoblad of soms in de regionale kranten. De gehandicapten worden tevens geïnformeerd via de Stichting Gehandicaptenplatform Vaals. De één-loketgedachte. In het kader van een Integraal Ouderenbeleid is de intentie om ouderen en gehandicapten voor verschillende voorzieningen zoveel mogelijk bij één loket te helpen. Het loket WVG krijgt dan een meer algemeen karakter, zodat gesproken kan worden van een service-loket. In 2004 kon men bij het WVG-loket eveneens terecht voor informatie met betrekking tot opname verzorgingscentra c.q. verpleeghuizen, Groene Kruis en Thuiszorg in relatie tot de geïntegreerde indicatiestelling, welke verzorgd wordt door het Regionaal Indicatieorgaan te Heerlen (RIO OZL). Het WVG-loket fungeerde in deze als een verwijsinstantie. De benodigde formulieren waren bij dit loket voorhanden en konden met hulp van de WVG-ambtenaar ter plekke worden ingevuld. Op 2 juni 2005 is in Vaals officieel het service-loket van start gegaan. Periodiek overleg. Bij behoefte wordt overleg gepleegd met de Stichting Gehandicaptenplatform Vaals. Tijdens dit overleg worden alle voorkomende zaken besproken, zoals beleidswijzigingen, wensen van de achterban, klachten, de rol van het Platform enz. Het overleg met het vervoersbedrijf en GGD gebeurde formeel 1 keer per jaar in de vorm van een evaluatiegesprek. Eens per jaar komt de manager van Welzorg Maastricht naar het gemeentehuis voor bespreking van de cijfers en de prognoses aangaande verstrekte rolstoelen en overige verplaatsingshulpmiddelen. Regionale Indicatiestelling. Per 1 april 1998 is het Regionale Indicatieorgaan RIO OZL officieel van start gegaan. Deze stichting verzorgt voor 8 gemeenten in de regio, waaronder ook Vaals, de indicatie voor wat betreft aanvragen voor opname verzorgingstehuizen, verpleeghuizen, ondersteuning door Groene Kruis en/of Thuiszorg. Per wetswijziging zijn de gemeenten per 1 april 2000 verplicht om dure woningaanpassingen (vanaf € 20.420,- tot € 45.378,-) ter indicatie voor te leggen aan RIO c.q het huidige CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg).
Pagina 5 van 8
BIJLAGE 2 De cijfers over 2004. Hieronder volgt een overzicht van de uitvoering van de WVG over het evaluatiejaar 2004 voor wat betreft de aantallen. Algemeen. Totaal aantal binnengekomen en volledig afgehandelde nieuwe verzoeken in 2004. vervoersvoorzieningen 68 45,0% woonvoorzieningen 38 25,0% rolstoelen en andere hulpmiddelen 45 30,0% TOTAAL 151 100,0% Tabel 1 Toelichting In bovenstaand overzicht wordt een overzicht weergegeven van nieuwe en volledig afgehandelde verzoeken over het jaar 2004. Het aantal aanvragen voor een vervoersvoorzieningen is ten opzichte van het jaar 2003 gelijk gebleven (2003: 69). Het aantal aanvragen voor woonvoorzieningen is ten opzichte van 2003 gedaald (in 2003: 53). Deze aanvragen betreffen woningaanpassingen, verhuizingen, verstrekte trapliften alsook reparatie en onderhoud aan woonvoorzieningen. Het aantal aanvragen voor een rolstoel (en andere bijzondere voorzieningen, zoals patiëntenliften, draaiplateau's, po-stoelen) is ten opzichte van 2003 vrijwel gelijk gebleven (in 2003: 44). De vervoersvoorzieningen. nieuwe verzoeken TOTAAL
68 68
100%
toegekend afgewezen
61 7 68
90,0% 10,0% 100%
61
voor vervoersysteem voor gebruik eigen auto
61
100% 0,0% 100% 0,0% 100% 100%
op grond van inkomen (>2 x normbedrag) medisch niet noodzakelijk
SAMEN
7 7
TOTAAL
68
TOTAAL Toegekend SAMEN Afgewezen
Tabel 2 Toelichting Het aantal nieuwe verzoeken voor een vervoersvoorziening is ten opzichte van 2003 vrijwel gelijk gebleven. In 2003 werden 69 taxivoorzieningen toegekend tegenover 68 in 2004. 7 aanvragen werden na GGD-keuring wegens het ontbreken van een medische indicatie afgewezen. Pagina 6 van 8
In de gemeente Vaals maken per 1 januari 2005 446 personen gebruik van een vervoersvoorziening. Rekening houdende met het aantal overledenen of anders “afgevallenen”, is het aantal vervoersgerechtigden gezien de laatste 5 jaar constant te noemen (+/- 440 personen). Woonvoorzieningen verzoeken om woonvoorzieningen
38
waarvan toegewezen en afgewezen
38 0
Waarvan: verzoeken om verhuiskosten
7
waarvan toegewezen en afgewezen
7 0
verzoeken om woningaanpassing
31
waarvan toegewezen en afgewezen
31 0
verzoek om woningsanering
0
waarvan toegewezen en afgewezen SAMEN
0 0 38
SAMEN
38
Tabel 3 Toelichting Het aantal verzoeken om een woonvoorziening heeft ten opzichte van 2003 gedaald (in 2003: 53). In 2004 zijn 4 trapliften door de gemeente in bruikleen (her)verstrekt. Dit houdt in, dat de gemeente eigenaar blijft en deze trapliften bij overtolligheid in depot genomen worden in afwachting van herverstrekking. De depots zijn van liftenfabrikant Thyssen de Reus en Otto Ooms, die verder dan ook weer voor onderhoud en herverstrekking zorgen. Hiermee worden de kosten van een traplift reduceert. Rolstoelvoorzieningen en andere bijzondere hulpmiddelen Aangevraagd en toegekend Tabel 4
45
Toelichting Van de 45 ingekomen en verstrekte rolstoelen, bestaat een 11-tal uit aanvragen voor verstrekking van een scootermobiel (in 2003: 12). Per 1 januari 2005 zijn in de gemeente Vaals 39 scootermobielen in gebruik. Dit was per 1 januari 2004 nog 43. De terugloop vindt onder andere zijn oorzaak in een aantal overledenen. Mede om de maandelijkse huurkosten te temperen, is de gebruiker de mogelijkheid gegeven, de scootermobiel voor winterstalling terug te geven, zodat tevens onderhoud aan de voorziening kan worden gepleegd door Welzorg. Gedurende deze winterstalling wordt de maandelijkse huur van de voorziening door Welzorg beëindigd. Van deze mogelijkheid hebben een tiental belanghebbenden gebruik gemaakt. Bezwaarschriften Over het jaar 2004 zijn geen bezwaarschriften ingediend, hetgeen duidt op duidelijke en goed gemotiveerde beslissingen naar de cliënten toe.
Pagina 7 van 8
BIJLAGE 3 Inkomsten en uitgaven definitieve rekening 2004
definitieve rekening 2003
€ 270.000 € 12.500 € 121.750 € 98.000 € 1.500 p.m. € 1.275 € 89.959 € 594.984
€ 343.271 € 10.555 € 142.866 € 78.595 € 3.161 € 1.275 € 88.266 € 667.989
€ 334.044 € 12.551 € 134.585 € 98.401 € 3.683 € 1.627 € 1.275 € 74.110 € 660.276
p.m. p.m.
€ 5.282 € 7.893 € 13.175
€ 4.956 € 7.685 € 12.641
p.m.
€ 654.814 € 566.277
€ 647.635 € 499.455
-/- € 88.537 €0
-/- € 148.180 € 90.679
raming 2005 LASTEN 1. Taxi-voorziening 2. Vergoeding eigen auto 3. Huur rolstoelen e.d. + medisch adviezen. 4. Roerende en onroerende woonvoorz. 5. Automatisering 6. Overige uitgaven 7. Gehandicaptenplatform 8. Salaris + bureaukosten TOTALE LASTEN BATEN Eigen bijdragen Bijdrage Rijk (AWBZ-gem.) TOTALE BATEN SALDO LASTEN/BATEN Begroot STAND EGALISATIEVOORZIENING Overschot/tekort lopende jaar Egalisatie-voorziening per 31-12 • • •
Uit bovenstaand overzicht blijkt, dat de totale uitgaven ten opzichte van het jaar 2003 zijn gestegen met +/- € 7.700. De uitgaven voor het taxivervoer zijn ten opzichte van 2003 gestegen met € 9.000. De toenemende vergrijzing van de bevolking is hoofdzakelijk oorzaak van de stijging van de uitgaven voor taxivervoer. De kosten van huur rolstoelen e.d. + kosten van medisch advies zijn ten opzichte van 2003 opgelopen met ruim € 8.000.
Aan kosten voor huur rolstoelen e.d. is de gemeente Vaals gemiddeld een bedrag ad € 10.500 per maand kwijt. Ter vergelijking: voor de gemeente Gulpen-Wittem bedraagt dit € 21.000 per maand; Margraten € 18.000; Meerssen € 32.000; Valkenburg € 27.000 en Eijsden € 12.500 per maand. Qua percentage inwoners kan gesteld worden, dat de gemeente Vaals in vergelijking met de resterende 5 heuvellandgemeenten de minste uitgaven heeft. In de raming 2005 zijn de kosten van de medische adviezen niet meegenomen bij de huurkosten rolstoelen e.d. Deze kosten werden in het verleden apart vermeld doch zijn in de “productenraming & afdelingsplannen 2005” inmiddels samengevoegd onder één kostenpost (P05.30.030). De geraamde kosten ad € 121.750,-zullen te zijner tijd mogelijk verhoogd moeten worden met ongeveer € 17.000,-- voor kosten medische advisering. Dit bedrag is afgeleid van een gemiddelde uitgave aan advieskosten over de afgelopen jaren. Voorts is in de raming 2005 nog een bedrag gereserveerd voor autokostenvergoedingen. Dit bedrag is vanwege de invoering van het CVV per 1 januari 2005 vervallen aangezien in principe geen autokostenvergoedingen meer worden verstrekt. De totale uitgaven voor roerende en onroerende woonvoorzieningen zijn ten opzichte van 2003 gedaald met € 12.000. In 2003 zijn 4 trapliften in bruikleen herverstrekt. In 2004 ontving de gemeente Vaals als zijnde AWBZ-gemeente vanwege Zorgcentrum "Langedael” een bijdrage ad € 7.893. Dit bedrag varieert van jaar tot jaar. Het jaar 2004 vertoont een netto-tekort van € 88.537 tegen een tekort van € 148.180 in 2003. Pagina 8 van 8