Nr.
M a r k t l e i d e r
i n
o n d e r n e m e n d
9 nov
09 | Twentevisie | Jaargang 21 | Nummer 9 | november 2009 |
Julius ter Haar aan het hoofd van Oad:
'Ik wil bewijzen dat ik het kan’
T w e n t e .
colofon
| inhoud
commentaar | jan medendorp
Teha 6 8
11
Julius ter Haar, hoogste baas van Oad Henk Keizer heeft met GGN geen baat bij de crisis Innovadis in de lift met groeiversneller
12 Willem Zandbergen weet dat geld niet stinkt 14 Column Gezondheidsmanagement 16 Carrie ten Napel in gesprek met Sanne Hans 19 Column Communicatie 21 Column Juridisch Gezien 22 Wereldreiziger Martin Koopman even thuis 24 Beeldverslag Memphis 28 Amita Ramnarain: etnische zakenvrouw 2009 31 Opvallende personeelstransacties 32 Ivar ten Velde heeft ambities met IJsbaan Twente 36 Onroerend Goed Transacties 38 Mark Voortman zoekt het over de grenzen 40 Nieuws en Feiten 50 Column Financieel Accent 43 Katern New Business Twente 51 IKTelgids
06 Julius ter Haar, gedreven Nog niet zo heel lang geleden was hij er naar eigen zeggen nog niet aan toe: het grote werk bij Oad in Holten. Julius ter Haar vond zichzelf nog te jong en onervaren. Nu is echter de tijd rijp om het stuur van de reisorganisatie over te nemen van vader Joop, die nog wel commissaris blijft, en Louis Frankenhuis die het bedrijf gaat verlaten.
08 Henk Keizer, geld halen Hij geeft leiding aan de grootste incasso- en deurwaardersorganisatie in Nederland, Groep Gerechtsdeurwaarders Nederland, kortweg GGN. Henk Keizer vertelt hoe de fusies zijn verlopen en laat ook zijn licht schijnen op de economische crisis die voor GGN beslist niet gunstig is, alleen al omdat elk failliet bedrijf een potentiële klant minder is.”
12 Willem Zandbergen, geld brengen Ooit begonnen drie jonge mannen in spreekwoordelijke spijkerbroek met PNO, dat voor bedrijven de mogelijkheden onderzoekt om subsidies los te peuteren. Bestuursvoorzitter Willem Zandbergen weet zeker dat de informele sfeer in het bedrijf door de jaren heen niet is veranderd.
56
De UT is toch ondernemend
58
Tuinte doet het goed
60
TIB en OTP helpen MKB
63
Op naar de content fabriek
64
Een internationale kennisregio
66
Scope en Twente Agenda
56 De UT blijft ondernemend
Dé specialist in Twente in werving, selectie & detacheren van topsecretaresses Willemsgang 5, Almelo
[email protected] www.punctuality.nl T. 0546 - 639370
vennootschapsrecht & ondernemingsrecht
Telefoon +31(0)53 477 8722 www.vanknippenberg.com
Personeel- en organisatieontwikkeling
Corinne bellen.
De Universiteit Twente heeft onlangs weliswaar de onderkop ‘Ondernemende Universiteit’ laten vallen. Het ondernemende is gebleven, al is inhoud in de loop der jaren veranderd. Toen 074 250 16 25 | pampeople.nl werd met de grote bedrijven samengewerkt, nu veelal met groepen MKB-ers. Positief is dat de UT zich weer een technische universiteit noemt, met daarbij veel nadruk op de noodzakelijke 027AdvTwentevisieNieuw.indd 1 kruisbestuiving met de maatschappij- en gedragswetenschappen. Degene die deze transformatie (mede) vorm moet geven is de nieuwe Rector Magnificus, prof.dr. Ed Brinksma, een informaticus met een goede staat van dienst als manager.
29-01-2009
www.santar.nl
Uw partner in opleidingen Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch ma ga zine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor on der nemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van inter views die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’. De op names vinden maandelijks op dinsdag plaats in de business-ruimte van de Grolsch Veste in Enschede. De data vindt u elders in dit magazine. Daarnaast fungeert Twente visie als officieel mededelingenorgaan voor deel nemers van de Industriële Kring Twente Uitgever Twentevisie b.v., Getfertsingel 41, Enschede, Postbus 268, 7500 AG Enschede, Telefoon 053-4842180, Fax 053-4842327, E-mail:
[email protected], Website: www.twentevisie.nl § Bladmanager Anno Oude Engberink Redactie Jan Medendorp (hoofd redacteur), Anno Oude Engberink (eindredactie), Eric Brinkhorst (fotografie) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Secretariaat IKT Hengelose straat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Tele foon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail:
[email protected],
www.maatwerktwente.nl
Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie Twentevisie b.v., Angelica Speelman, Aleid Kluivers, Telefoon 053 - 484 21 80, Fax 053 - 484 23 27, E-mail:
[email protected] Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Vormgeving TerZake reclame communicatie internet, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 7.000 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © Twentevisie bv
4
Twentevisie 09/2009
Twentevisie 09/2009
Han ter Huurne belde mij voor de zomer in paniek op: zijn bedrijf Teha (in Haaksbergen, fabrikant van kozijnen, dakkapellen en gevelelementen) werd kapot gemaakt door de ING, die onder één hoedje zou samenspannen met zijn nieuwe partner Jan Kerstens (een klerk van Marcel Boekhoorn) en met wie hij eerder tweelingbroer Raymond eruit had gewerkt, maar dit terzijde. Het had hem (Han dus) al miljoenen gekost, zei hij, omdat de ING de kredietkraan dichtdraaide. Een faillissement leek onafwendbaar, dan zou het bedrijf (waar ING op uit was) in handen komen van Kerstens. Tenzij er een partner gevonden zou worden die de aandelen van Kerstens zou willen overnemen. En ik heb een lange lijst met 06-nummers, dus of ik…. Ik ken de broertjes Ter Huurne al lang, dat stamt nog uit de tijd dat Han en Raymond opgingen voor de titel ‘ondernemer van het jaar’. Kort voordien belden ze op: ik moest hen helpen bij die presentatie in Noordwijk, in een fraaie hotel aan de kust aldaar. We zijn een paar dagen gaan trainen in presenteren; ze haalden de titel overigens niet (‘Beter Horen’ won, meen ik mij te herinneren, Piet Zoomers deed dat jaar ook mee) maar ze waren heel blij dat ze zich als b(r)oertjes goed hadden kunnen manifesteren. Begin dit jaar had ik ook al een nerveuze Han aan de telefoon gehad. Het ging al jaren niet goed met het bedrijf en ze hadden nog één keer heel veel geld vrij gemaakt om op de Utrechtse Bouwbeurs te schitteren: daar moest Teha gered worden door veel opdrachten binnen te halen. Er was één probleem, het reclamebureau dat een fraaie TEHA-Bouwkrant zou maken, kon de opdracht niet afkrijgen. Of ik…. Ik heb geholpen. Zoals ik ook voor de zomer heb geholpen met het bellen naar investeerders. Maar toen al merkte ik dat Han verschillende agenda’s 11:06:39 heeft. Een van de door mij benaderde investeerders vroeg zich af of hij serieus werd genomen want Han belde nooit terug. Ook Gerard Sanderink kwam op het toneel met in zijn kielzog zijn vazal, de ietwat lawaaierige Wim Neeskens die volgens zijn eigen verhalen Helvi Investment wist te porren om in te stappen. En dat is de hemel, las ik vervolgens in de regionale krant. De toekomst is voor het bedrijf weer geweldig, natuurlijk… Weet die krant veel wat er werkelijk aan de hand is . Han ter Huurne zou in Memphis komen, maar hij is even mijn nummer kwijt denk ik. Hij zal het wel weer vinden als er een presentatie, een krant, een investeerder of weet ik veel wat geregeld moeten worden. Of ik boos ben op Han? Welnee, sneue jongen, is privé miljoenen kwijt, had van alle ellende hartproblemen deze zomer en ziet zijn tweelingbroer nooit meer. Mijn frustratie is daarbij vergeleken een bagatel.
5
portret | nieuwe reistycoon
Julius ter Haar klaar voor troonopvolging
‘Aan het hoofd van een
familiebedrijf hoort familie’ Julius ter Haar Geboortedatum: 9 juli 1973 Burgerlijke staat: ongehuwd, samenwonend Opleiding: Functies: 1997-2003: 2003-2009: 2009 - nu:
VWO, European Business School (Londen) business unit manager groepsreizen commercieel directeur Oad Groep algemeen directeur Oad Groep
Nevenfuncties: - Lid Raad van Toezicht FBK Games - Lid regionale selectiecommissie Koning Willem I Prijs - Bestuurslid IKT West-Twente - Bestuurslid Stichting Culibus de een, erg detaillistisch volgens de ander. Als een hotelier vindt dat hij op een andere manier in een reisgids moet worden vermeld, gaat Julius het regelen. Het kenmerk van een familiebedrijf als Oad, zegt Welmer Blom van Air FranceKLM, is dat het erg centralistisch wordt geleid. Julius ter Haar staat sinds 1 november aan het hoofd van de op één na grootste reisorganisatie in Nederland.
(door Martin Steenbeeke) Hij is 36 jaar en staat sinds 1 november aan het hoofd van de op één na grootste reisorganisatie in Nederland. Dat Julius ter Haar, telg van de oprichtersfamilie, algemeen directeur van Oad Reizen zou worden, lag in de lijn der verwachting. De vraag was alleen wanneer. Portret van een “lekker eigenwijze ondernemer.” “Ruïneer mijn toekomst niet.” Het is eind jaren negentig, kort nadat Julius ter Haar zijn intrede heeft gedaan in de Oad-organisatie, als hij tijdens familieberaad met de vuist op tafel slaat. Vader Joop ter Haar kan de touroperator goed verkopen - alleen de handtekening ontbreekt nog - maar twijfelt hevig. Door de inbreng van Julius en zus Quirine ketst de verkoop af. Ruim tien jaar later is Julius de derde generatie Ter Haar die aan het roer van een zelfstandig Oad staat. De familiekoers is hier al 36 jaar op afgestemd. Thuis wordt veel over Oad gesproken en al vanaf negenjarige leeftijd gaat Julius naar Oostenrijk om er in een van de hotels vakantiewerk te verrichten. Als tiener laat hij te pas en te onpas zijn
6
neus zien in het Holtense hoofdkantoor, dat een grote aantrekkingskracht op hem uitoefent.
Gele bussen Na een studie aan de particuliere European Business School in Londen en stages bij reisondernemingen in het buitenland komt hij in 1997 in dienst bij Oad. Hij wordt al snel verantwoordelijk voor de touringcardivisie. Op dat moment loopt het niet zo bijster goed met de busreizen die, weliswaar nog altijd corebusiness, door de opkomst van vliegvakanties een wat ouderwets imago lijken te krijgen. Julius brengt met zijn enthousiasme nieuw elan, zegt Sales & Marketing-directeur Wim Gramsma. “Hij schudde aan de boom, ging als een wilde aan de slag om de reisprogramma’s te verbeteren.” Het scouten van bestemmingen, onderhandelen met hoteliers en samenstellen van reisprogramma’s noemt Julius “het leukste wat er is.” In een land als Oostenrijk stapt hij in de voetsporen van zijn vader omdat die enkele decennia eerder zelf ook de bedden inkoopt. Ter Haar is een bekende naam in toeristisch Oostenrijk. Zijn naamsbekendheid speelt hij uit als hij - niet voor
de eerste keer - door de politie betrapt wordt op te snel rijden. Als Julius zegt dat hij de baas is van Oad, “u weet wel, die gele bussen,” wordt de bon door de enthousiaste Oostenrijkse politieman verscheurd. Ter Haar jr. wil verder dan de “appelmoeslanden.” Door het reisprogramma te verbeteren en nieuwe bestemmingen op te nemen, slaagt hij erin om de leeftijdsgrens van de klant te verlagen en een wat ingeslapen product nieuw leven in te blazen. In drie jaar tijd verdubbelt het marktaandeel en vervijfvoudigt het rendement. “Dat geeft wel een kick,” zegt Ter Haar.
Centralistisch Al voordat Julius in 2003 wordt benoemd tot commercieel directeur bemoeit hij zich met andere sectoren binnen Oad. Gevraagd en ongevraagd geeft hij advies. Het veroorzaakt wel eens wrijvingen, maar omdat iedereen weet dat Julius de beoogde opvolger is, wordt het geaccepteerd, zegt Wim Gramsma. “Omdat het een familiebedrijf is, kun je zeggen dat hij zijn verantwoordelijkheid nam. Als dit geen familiebedrijf was, dan was het uitgelegd als bemoeizucht.” Hij is betrokken zegt Twentevisie 09/2009
‘Alle belangrijke besluiten gaan via het bureau van Julius’ Blom deed als verkoopdirecteur van KLM Nederland veel zaken met Oad. “Alle belangrijke besluiten gaan via het bureau van Julius. Ook als je met managers die onder hem werkten iets had afgesproken, merkte je dat Julius erin werd gekend, hoewel ze het niet lieten merken.” Het is algemeen directeur Louis Frankenhuis die hem leert om abstracter en beleidsmatiger te denken en zich meer te richten op de rode draad. Frankenhuis is, na Geert Willem Boven en Ben Christiaanse, de derde tussenpaus. Tussen hem en de familie Ter Haar is er wel een klik. Hij komt in 2004 op voorspraak van Julius, die zich op dat moment nog te jong en onervaren vindt om het bedrijf te leiden.
Wilde haren Onder leiding van Frankenhuis en Ter Haar jr. stoomt Oad op tot de nummer twee reisorganisatie van Nederland. De kracht van Julius, “een lekkere eigenwijze ondernemer,” aldus Frankenhuis, is dat hij continu bezig is om waarde toe te voegen. “Het Twentevisie 09/2009
gaat om meer dan alleen het verkopen van een bed en een vliegtuigstoel.” Zo ontstaat bijvoorbeeld de Oad Action Club, die zomervakanties in Oostenrijk uitbreidt met allerlei activiteiten. Omdat een omvangrijke interne herstructurering van het bedrijf nog niet is afgerond en Julius nog niet in is voor de hoogste post, verlengt Frankenhuis zijn contract met twee jaar tot november 2009. Pas een half jaar geleden, zegt Julius ter Haar, krijgt hij de prikkel om het zelf te gaan doen. “Ik wilde niet nog een keer iemand van buiten.” Op dat moment zijn de wilde haren er wel af. Waar hij gewend was meer dan vijftig procent van zijn tijd in het buitenland te zijn, is hij sinds ruim anderhalf jaar veel vaker op het hoofdkantoor. “Hij is rustiger geworden,” constateert vriend Maarten Morsman. Door deelname aan het programma Toppers te Paard raakt hij zijn verslingerd aan zijn vriendin Maaike Heethaar én een nieuwe hobby: paardrijden. Hij bezit enkele sportpaarden en neemt deel aan wedstrijden.
dan komt mijn handtekening er niet onder en die van mij is rechtsgeldig en van hem niet.” Julius en senior kunnen goed met elkaar overweg. “Het zijn maatjes,” zegt Maarten Morsman. Met dezelfde karaktertrekken, aldus Frankenhuis. “Allebei ‘Draufgängers’, onrustig, creatief.” Net als zijn vader denkt hij in kansen en mogelijkheden. “Hij is niet van het type ‘wat ik niet ken, dat eet ik niet’,” zegt Welmer Blom van KLM.
‘Als ze per se naar senior moeten, dan gaan ze toch lekker’ Als voorbeeld noemt Blom het contract voor het vervoer van supporters naar het WK voetbal in Zuid-Afrika, dat Julius met de KLM afsluit. “Daar staat voor Oad veel op het spel, maar hij is bereid zijn nek uit te steken.”
Balans Julius is gewend om in een hoog tempo door het leven te gaan. Zijn tijd deelt hij uiterst efficiënt in. Als hij reiscongressen in het buitenland bezoekt, combineert hij deze het liefst met andere afspraken en vaak is hij al ver voor het einde vertrokken. ‘Zo snel mogelijk er komen en zo snel mogelijk weer weg’, is zijn devies. Hij is geen flierefluiter en voelt zich niet aangetrokken tot allerlei verenigingen en serviceclubs. Het is een van de redenen om in Engeland te gaan studeren. Zo ontloopt hij de studentenverenigingen. “Verplicht dronken worden, verplicht feest vieren. Ik wil niet graag in een hokje gedrukt worden.” Julius bouwt op zijn eigen manier een omvangrijk netwerk op, zegt Morsman. “Hij is altijd zichzelf. Of hij nu met een directeur van de KLM praat of met een hostess. En heel toegankelijk en altijd bereikbaar.”
Handtekening De buitenwereld ziet hem vooral als ‘zoon van’. Zelf zegt Julius dit niet te merken, behalve op de middelbare school in Holten. Daar voelt hij zich door enkele leraren bewust benadeeld omdat er met grote letters Ter Haar op zijn voorhoofd staat geschreven. Reden om zijn middelbare schooltijd, relatief anoniem, in Arnhem te voltooien. Er zijn mensen die denken dat president-commissaris Joop ter Haar achter de schermen de scepter zwaait. Julius heeft zijn eigen manier om zich dan te laten gelden. “Als ze per se naar senior moeten, dan gaan ze toch lekker. Maar
Het enthousiasme is bij Julius wel eens groter dan de realiteit. “Dan moet er op stel en sprong iets gebeuren, maar vaak is dan nog niet eens duidelijk of het wel voldoende geld oplevert,” zegt Wim Gramsma. Anders dan in de vorige eeuw wordt ook in het familiebedrijf Oad vaker op basis van mathematisch onderzoek dan gevoel een besluit genomen. “Julius is niet gespeend van een stevige dosis opportunisme,” beaamt Louis Frankenhuis. “Maar vergeleken met vijf jaar geleden is het wel meer in balans.” Ter Haar jr. erkent dat hij wel eens iets doordrukt waarvan het nog maar de vraag is of het wel voldoende rendement oplevert. Maar dat doet hij vanuit een bepaalde visie. “Wij willen een allround touroperator zijn en dat ben je alleen als je alle belangrijke toeristische bestemmingen aanbiedt. En dan neem je op de koop toe dat je niet overal evenveel rendement op maakt.” Door leiding te geven aan een organisatie met 1.500 personeelsleden en een omzet van 1,1 miljard euro neemt hij ook een risico, zegt vriend Maarten Morsman. “Als het gelijk blijft of groeit, is het vanzelfsprekend. Als het minder gaat, is hij de gebeten hond.” Ook Louis Frankenhuis zegt zijn opvolger in zeker opzicht niet te benijden. “Er rust een enorme druk op zijn schouders. Joop ter Haar is een fenomeen. Het zal niet makkelijk zijn om hem op te volgen.” Julius Ter Haar is kort en krachtig. “Wij zijn een familiebedrijf. En dan hoort er aan het hoofd iemand van de familie te staan.” ■
7
interview | incasso
GGN Tijhuis&Partners aan basis grootste deurwaarderskantoor van Nederland
Henk Keizer wil dat (door Martin Steenbeeke) Enkele jaren geleden kondigde Henk Keizer het al aan: de fusie tussen ‘zijn’ deurwaarderskantoor Tijhuis met collega-bedrijven uit Zwolle en Meppel tot Tijhuis & Partners was slechts een tussenstap. Door de franchiseorganisatie GGN om te vormen in een holding staat hij sinds een half jaar aan het hoofd van een deurwaarders- en incassoorganisatie die marktleider in Nederland is. “Je bent óf een klein kantoor óf een serieuze sparringpartner voor het grote bedrijfsleven,” zegt de bestuursvoorzit ter van GGN Incassospecialisten en Gerechtsdeurwaarders. Dat hij nu de grootste is, zegt Keizer niet zo veel. “Groei is een middel en geen doel.” In dit geval een middel om organisatorische problemen weg te kunnen nemen. De zeven bedrijven die op zijn gegaan in de holding werkten eerder samen in een franchiseformule. Maar dit werkte volgens Keizer niet. “In een franchiseorganisatie heb je allemaal eigen baasjes. Het was vaak ‘ja zeggen en nee doen’. Je zit met vijf man aan tafel, knikt alle vijf ja, maar als we terugkeerden naar de eigen basis hadden we allemaal redenen om het niet te doen.” Keizer nam met een aantal andere GGN-kantoren het initiatief om tot een fusie te komen. Uiteindelijk vormden zeven van de negen franchisenemers de nieuwe GGN-holding; twee bedrijven besloten om zelfstandig verder te gaan. Eerst werd de waarde van de deelnemende ondernemingen bepaald, waarna dit werd omgezet in een belang in de nieuwe holding. In totaal zijn er 49 aandeelhouders. Sommigen van
‘Wij kunnen bijdragen aan het terugdringen van de schuldenproblematiek’
Henk Keizer staat aan het hoofd van GGN: “Groei is een middel en geen doel.”
8
hen, zegt Keizer, hebben er nog wel moeite mee dat ze geen bestuurder meer zijn en de leiding in handen hebben gegeven van een Raad van Bestuur. Als kartrekker van de samenwerking zit Keizer op de bok. “Ik vind het mooi om de touwtjes in handen te hebben, wil graag samen met collega’s vooruit.” Keizer is een oudpolitieman die eind jaren tachtig de overstap maakte naar het bedrijfsleven en via bouwbedrijf Aan de Stegge in Enter bij Tijhuis kwam. Bij de Twentevisie 09/2009
heel Nederland ‘GGN’t’ fusie met Hanze (Zwolle) en Kroes (Meppel) trad oprichter Norbert Tijhuis terug en werd Keizer, als vertegenwoordiger van de grootste van de drie ondernemingen, de bestuursvoorzitter.
Slager Met 28 vestigingen, een omzet van 100 miljoen euro en 1.400 medewerkers is GGN in Nederland marktleider. De meerwaarde zit hem niet alleen in de organisatorische slagkracht maar ook in het feit dat praktisch het hele land bediend wordt. De paar witte vlekken op de landkaart worden binnenkort ingevuld. “Die geografische spreiding is heel belangrijk. We willen dicht bij de klant zitten.” Het hoofdkantoor van GGN is in Den Bosch gevestigd; Almelo, het voormalige hoofdkantoor van Tijhuis&Partners, is in de nieuwe structuur een van de vele regionale vestigingen, vallend onder het regiokantoor in Meppel. De filosofie van GGN stoelt op twee pijlers onder het bedrijf: één voor het MKB en één voor de grotere bedrijven. Voor elke pijler moet als het ware een verschillende organisatie worden ingericht. De slager om de hoek heeft andere wensen dan een grote energieleverancier, legt Keizer uit. “Menzis is niet geïnteresseerd of een rekening van 100 euro al betaald is, die is online van dag tot dag op de hoogte en ontvangt maatwerkrapportages, maar de lokale ondernemer belt misschien wel tien keer in de week of het geld al binnen is. En die willen we wel te woord staan.”
Sociaal De voordelen van de fusie moeten merkbaar zijn voor alle stakeholders, zegt Keizer. En daar rekent hij behalve de opdrachtgevers, aandeelhouders en medewerkers ook debiteuren toe. Het lijkt een tegenstrijdigheid dat een organisatie die verlangt dat een debiteur aan zijn betalingsverplichting voldoet rekening kan houden met de belangen van die debiteur. “Dat kan door ze met respect en integer te behandelen. Je kunt sociaal zijn door met mensen fatsoenlijke afspraken maken of door hen te wijzen op beroepsmogelijkheden of het bestaan van schuldhulpverlening.” Keizer stelt zelfs dat zijn organisatie helpt te voorkomen dat mensen schulden maken. “Onze mensen komen bij debiteuren over de vloer, die zien ter plekke wat er allemaal aan de hand is. Ik heb geen geitenwollen sokken, maar ik weet zeker dat wij kunnen bijdragen aan het terugdringen van de schuldenproblematiek.” In het databestand van GGN zitten gegevens van zo’n vier miljoen Nederlanders. Twentevisie 09/2009
Uitwisseling of koppeling aan andere bestanden stuit op privacywetgeving, maar GGN kan wel ervaringen uitwisselen met andere partijen die zich bezig houden met schuldhulpverlening, zoals stadsbanken en bewindvoerders. “Informatieuitwisseling zou al een hele stap zijn. Nu doet iedereen in de schuldhulpverlening maar wat voor zich. En de politiek roept maar wat.” Keizer pleit voor maatregelen, vergelijkbaar met criminaliteitspreventie. “Je moet zorgen dat de buit niet meer bereikbaar wordt. Als er mensen zijn die zich continu in de schulden steken, moet je voorkomen dat ze schulden maken.” Keizer voelt bijvoorbeeld wel wat voor een landelijke afspraak dat jongeren onder een bepaalde leeftijd geen mobiel telefoonabonnement meer mogen afsluiten, maar alleen prepaid kunnen bellen.
Recessie De recessie vormt geen extra inkomstenbron voor GGN, stelt Keizer. Onderzoek van GGN wijst uit dat mensen weliswaar behoedzamer zijn bij het maken van schulden, maar al aangegane betalingsverplichtingen worden moeilijker nagekomen. Hierdoor neemt het aantal vorderingen toe maar de incasseerbaarheid niet. “In een recessie wordt er slechter betaald en dat betekent dat wij veel meer werk hebben om het geld binnen te halen. De databases lopen vol met vorderingen maar als ik op één persoon vordering 23 binnenkrijg, dan heeft dat weinig zin. En de opdrachtgever, die voorheen gewend was van zijn 1000 euro er via ons 800 terug te krijgen, moet ik nu uitleggen dat dat ook minder wordt. Nee, een recessie is ook voor ons heel erg slecht.
‘Ja, wij verdienen geld aan het innen van schulden maar willen dat wel fatsoenlijk doen’’ Daar komt bij dat wij heel laat-cyclisch zijn. Bedrijven laten facturen 90, 120, 150 of soms wel 180 dagen liggen voordat ze er echt wat mee doen. Ik voorspel dat er nog een hele zware winter komt.” Ondernemingen, van klein tot groot, hebben volgens Keizer te weinig oog voor het debiteurenbeheer en de risico’s die hieraan vast hangen. In Nederland blijven teveel schulden uiteindelijk onbetaald omdat een crediteur er tegenop ziet een deurwaarder of incassokantoor in te schakelen. Keizer zegt niet alleen voor eigen parochie te
preken als hij stelt dat bedrijven beter af zijn als ze het hele betalingstraject uit handen geven. “Wij zijn bezig om met een grote partner het facturatieen debiteurenbeheer professioneler op te zetten. Als dat lukt, ontstaat een keten waarbinnen facturatie, debiteurenbeheer, incasso en deurwaardersdiensten naadloos op elkaar aansluiten.” GGN weet via de database precies wie moeite heeft met tijdig betalen. Die categorie krijgt sneller een herinneringsfactuur. “Vanaf het eerste moment zit je er al bovenop. Bedrijven krijgen hierdoor sneller het geld binnen.” Zoals Aspirine van een merknaam een soortnaam is geworden, hoopt Keizer dat ook GGN bij het uitbesteden van het betalingstraject een bekend begrip wordt. “Het zou toch fantastisch zijn als de ene ondernemer aan de andere vraagt of hij al aan het GGN-en is.”
Bordewijk Om het inschakelen van een deurwaarder net zo vanzelfsprekend te laten zijn als het raadplegen van een advocaat, fiscalist of notaris, moet het imago van de beroepsgroep wel veranderen, beaamt Keizer. Een deurwaarder wordt nog vaak gezien als iemand die zichzelf verrijkt ten koste van arme debiteuren en geen mededogen kent. ”Dreverhaven,” zegt Keizer, verwijzend naar de kille deurwaarder uit de roman Karakter van Bordewijk. “Ja, wij verdienen geld aan het innen van schulden maar willen dat wel fatsoenlijk doen. Verrijking over de rug van een debiteur mag niet gebeuren. Er zijn helaas deurwaarderskantoren die onnodig teveel kosten maken en die aan de debiteur doorberekenen. Ik vind dat als je misbruik maakt van de macht die je door de staat gegeven is, je het ambt niet meer mag uitoefenen. Dan moet je opdonderen.” ■
9
interview | groeiversneller
Internetbedrijf sprint binnen vijf jaar naar miljoenenomzet:
Groeiversneller moet droom Innovadis laten uitkomen De kosten voor deelname bedragen per deelnemer ongeveer 150.000 euro voor het hele traject van vijf jaar. Dat wordt voor een derde betaald door EZ, een derde door de partners die de adviseurs leveren en een derde wordt door de deelnemers zelf opgehoest. “Hoewel we nu geen zaken met elkaar mogen doen, weten die partners ons straks natuurlijk heel goed te vinden als we het uiteindelijke doel van 20 miljoen omzet hebben geboekt. Dat is hun reden voor deelname.”
Huiswerk
Jurgen van Kreij, met Marcel Brandriet en Peter Schinkel eigenaar van Innovadis, doorstondt de strenge criteria van het Groeiversneller-programma.
(door Mario van Santen) Zijn de meeste dromen bedrog? Voor het fullservice internetbedrijf Innovadis uit Enschede niet meer. Want het mag meedoen aan het Groeiversneller-programma van het Ministerie van Economische Zaken. Daarmee krijgt het, door intensieve begeleiding van topcoaches, een forse duw in de rug. Over een periode van vijf jaar explodeert de omzet met honderden procenten naar tenminste 20 miljoen euro. Bij Innovadis bouwen ruim zeventig mensen websites, verzorgen de tekst ervoor en regelen dat het resultaat in de belangrijkste zoekmachines ook getoond wordt. Maar ook worden elektronische patiëntendossiers gebouwd en concepten geschreven voor online-registratie van bijvoorbeeld containers, fietsen of tankwageninhoud. Een middelgrote onderneming dus mèt een leuke omzet. Toch willen de drie eigenaren Marcel Brandriet, Peter Schinkel en Jurgen van Kreij, na een wisseling van aandeelhouders meer. “We hadden al een aantal zaterdagen met elkaar rond de tafel gezeten om te kijken hoe we verder konden groeien. Je kijkt naar de processen binnen je bedrijf en probeert die te stroomlijnen. Een medewerker erbij of iemand die wat zaken moet gaan combineren. Twentevisie 09/2009
En eigenlijk merk je dan al dat je steeds in je eigen kringetje aan het draaien bent.”
Ballotage Via de Technologie Kring Twente kwamen de heren bij toeval in aanraking met het programma van de Groeiversneller. Het programma was Innovadis op het lijf geschreven. Het helpt kleinere bedrijven naar de middenmoot. En dat is nodig ook, want juist in die middenmoot worden volgens het ministerie van Economische Zaken banen gecreëerd. Het programma van de Groeiversneller moet ons land over vijf jaar aan meer van die middenmoters helpen, waaronder dus Innovadis. Om mee te mogen doen aan het programma moest Innovadis eerst langs de ballotage. De criteria voor toelating zijn streng: de onderneming moet een aantoonbare en onderbouwde ambitie hebben om in vijf jaar te kunnen doorgroeien naar een bruto jaaromzet van twintig miljoen euro. De huidige jaaromzet moet minimaal twee miljoen euro zijn en er moet een ervaren en professioneel managementteam zitten. Van Kreij: “Vooral dat laatste is voor ons natuurlijk een enorme erkenning. Dat is leuk, maar het gaat er om onze droom waar te maken. Voor ons betekent dat werken aan de ontwikkeling van een bedrijf dat meespeelt in de top 5 van Nederland.”
“Het mooie aan het programma is dat iedere deelnemer te maken heeft met dezelfde problemen. Vooral als het gaat om de ontwikkeling van het bedrijf. Door in dit programma intensief met elkaar van gedachten te wisselen en gecoacht te worden door zeer ervaren bedrijfsadviseurs kom je op heel andere gedachten. Je wordt feitelijk gedwongen na te denken over een periode die verder weg ligt dan morgen of een maand. In de vijf jaar dat je bezig bent, krijg je elke drie maanden huiswerk mee. Uitgangspunt is dat je je eigen bedrijf moet voorstellen terwijl je een omzet van twintig miljoen draait. Vanaf dat punt moet je de klok gaan terugdraaien. Tijdens het schrijven zie je meteen wat de hobbels zijn die je moet nemen. Door ze in kaart te brengen, kun je ze gaan oplossen.”
‘Het is eigenlijk niet meer dan een kwestie van de dingen goed doen’ Een ander positief aspect van deelname aan de Groeiversneller is dat ondernemers hulp van topcoaches krijgen. Bedrijfsadviseurs van bijvoorbeeld Philips en PriceWaterhouseCoopers houden de deelnemers telkens een spiegel voor. “Normaal gesproken betrek je niet snel buitenstaanders bij je denkproces. Je bank kent je cijfers al en wil liever niet horen waar je twijfels zitten en je accountant wil vooral dat er geen risico’s worden gelopen. In dit programma kun je jezelf bloot geven, omdat het echt een keiharde afspraak is dat deelnemers onderling geen zaken met elkaar mogen doen. Daardoor is het veel gemakkelijker om over je strategie en plannen van gedachten te wisselen. Wil je je zaak laten groeien, dan is het eigenlijk niet meer dan een kwestie van de dingen goed doen. Simpel gesteld, maar vaak genoeg gaat het nog mis.” ■
11
interview | pecunia non olet
Subsidies blijven kernactiviteit, maar groei PNO zit in aanvullende diensten
‘We zijn gestopt (door Jan Medendorp) Geld stinkt niet. En dat geldt natuurlijk vooral in deze financieel moeilijke tijden. PNO (Pecunia Non Olet) werd vijfentwintig jaar geleden opgericht in Hengelo door drie studenten. Die zijn inmiddels allemaal weg bij het bedrijf. Het hoofdkantoor is verplaatst naar Arnhem, maar de oorspronkelijke kernactiviteit bleef ongewijzigd: zoeken naar subsidiemogelijkheden voor bedrijven en overheden. De horizon is wel verbreed. Er werken zo’n vijfhonderd mensen in dertien EU-landen. Dat is niet toevallig, want de Europese Unie is een van de bestaansredenen van PNO. De baas van PNO heet Willem Zandbergen en hij heeft op zijn kaartje staan ‘CEO’. Gevoelsmatig past dat niet bij de oorspronkelijke sfeer van het bedrijf. Het gevoel werd versterkt omdat bij het maken van de afspraak gerept werd over pr-dames die vanuit Amsterdam over moesten komen, parkeerplaatsen die gereserveerd moesten worden voor Zandbergen… Zandbergen zelf grijnst ontspannen.
‘De genen van de oprichters zijn gewoon nog in de organisatie aanwezig’ “Neemt u nou maar van mij aan dat PNO nog precies hetzelfde is gebleven. Wel groter geworden, maar de genen van de oprichters zijn gewoon nog in de organisatie aanwezig.”
Briljant idee
Willem Zandbergen stopt met het overnemen van bedrijven en streeft naar autonome groei van PNO.
12
Het idee van PNO was briljant. Overheden ontwikkelden vanaf de jaren zestig allerlei subsidiemogelijkheden om het bedrijfsleven te stimuleren en te enthousiasmeren. Er was een woud aan regelingen ontstaan en aanvragen van een subsidie en de controle achteraf waren bij wijze van spreken net zo arbeidsintensief als de waarde van de mogelijke subsidie. John Schuilenburg (al in 1990 vertrokken, nu gemeentesecretaris in Utrecht), Rob Noltes (vertrokken rond 1995, saillant detail is dat zijn vader nog elke dag een kopje koffie gaat drinken bij PNO en het was pa Noltes die de redactie heeft aangemoedigd weer eens een verhaal over PNO te schrijven) en Lars Pieké (vertrokken in 2001) zagen een kans ondernemers te helpen. Het werd een groot succes. Ook al omdat ze op basis van no cure no pay werkten (inmiddels ook op urenbasis). Roddels Twentevisie 09/2009
met overnemen’ dat de drie oprichters met onenigheid zouden zijn vertrokken, doen de ronde, Zandbergen spreekt dat nadrukkelijk tegen. “Ze hebben dat alle drie aangegeven op het moment dat zij vonden dat het tijd werd te vertrekken en zij zijn alle drie prima terecht gekomen.” Het hoofdkantoor zit niet meer in Hengelo (waar nog zo’n dertig mensen werken) maar in Arnhem.
Internet In het pré-internettijdperk had PNO alle subsidiemogelijkheden, doelstellingen en systemen keurig op een rij. Een deel van de werknemers was druk om stad en land af te lopen om nieuwe regelingen te verzamelen en te interpreteren. Geen doen voor hardwerkende ondernemers om dat zelf uit te pluizen en bij te houden. Maar die tijd lijkt voorbij. Een uurtje achter de computer levert geïnteresseerde subsidiezoekers een schat aan kennis op. “Er waren toen zo’n 1500 regelingen, schat ik, en nu een paar honderd meer. Maar dat heb je in een middag bij elkaar gezocht. Dat is niet onze toegevoegde waarde. Wij koppelen de projecten en ambities die ondernemers hebben aan de regelingen die er zijn. Aan de bestaande regelingen en aan regelingen die er aan zitten te komen. Die koppeling leggen, dat is wat wij doen.” Dus niet achterover hangen en wachten tot een klant belt, maar ook potentiële klanten benaderen over de subsidiemogelijkheden. Subsidies van lokale, provinciale, landelijke overheden en de laatste jaren steeds meer van de Europese Unie. PNO vraagt de subsidie aan (dat is veelal een klus op zich) en zorgt voor de verantwoording, want subsidieverstrekkers willen (terecht) graag weten hoe de centen (van de belastingbetalers) zijn gebruikt. En ook dat is een bureaucratische klus op zich, niet zelden moeten subsidies worden terugbetaald omdat de verantwoording niet deugt; de regio Twente heeft dat zelf ondervonden. “Het lijkt me dat ze de verkeerde adviseurs hebben ingeschakeld. Bij ons werken dertig mensen die zich uitsluitend bezig houden met de administratie, juist om dergelijke situaties te voorkomen. Het is een fout die vaker voorkomt: als het toegezegde geld binnen is, is de klus nog niet af. Ondernemers willen dat nog wel eens vergeten.”
Tweehonderd concurrenten PNO is weliswaar de grootste in Europa, maar het bedrijf heeft in de afgelopen kwart eeuw een paar honderd navolgers gekregen. “Iedereen kan op zijn deur subsidieadviseur plakken.” Twentevisie 09/2009
PNO probeert met klanten een langdurige relatie op te bouwen. “Wat zijn de ambities van een ondernemer? We kijken niet alleen naar wat ze nu aan projecten en activiteiten hebben, maar ook naar de toekomst: waar wil je heen met het bedrijf ? En die plannen koppelen we aan de subsidiemogelijkheden die er voor zijn.” Zandbergen geeft een voorbeeld. “Vandaag dien ik een plan in voor een nieuwbouwproject. Maar wat wil je uiteindelijk met die nieuwbouw doen? Wat voor producten wil je er in neerzetten? Wat wil je gaan produceren? En wat is uiteindelijk het plan dat er bij hoort?” Zo’n langdurige relatie probeert PNO niet alleen met ondernemers, maar ook met overheden op te bouwen. Want enerzijds verstrekken gemeenten subsidies, anderzijds proberen ze te profiteren van subsidies van hogere overheden. “Bij gemeenten proberen we een beeld te krijgen van wat de subsidiestromen zijn. Want dat hebben ze vreemd genoeg vaak niet goed in beeld. Dat noemen wij subsidiemanagement.”
Haalbaarheidsonderzoeken De kern van de activiteiten zijn en blijven subsidies, maar daar omheen zoekt PNO naar nieuwe diensten en services aan klanten. “We maken ook haalbaarheidsstudies. Ja hoor, we raden het ook gewoon af als het niet kansrijk genoeg is.” En ze zoeken gericht naar partners. “Er zijn heel veel subsidieregelingen waarbij samenwerking een eis is en dan zorgen we voor een partner. Zoals het bedrijf Johma aan de Universiteit Wageningen is gekoppeld om betere voeding te realiseren. En zoals tussen een aantal Mkbbedrijven die op het gebied van micro-elektronica samenwerken. Ook die koppelingen brengen wij aan. Dus wij kijken vanuit de regeling naar klanten, potentiële klanten en we proberen invulling te geven aan die regelingen.
Europese Unie Het grote (subsidie)geld is natuurlijk te halen bij de Europese Unie. En dan vooral voor landen die zich in de afgelopen jaren als nieuw lid hebben gemeld. In Nederland is nog heel veel te doen op subsidiegebied. “We zijn in Nederland in de afgelopen jaren ook aanzienlijk gegroeid. Niet alleen door de subsidiemaatregelen die zijn uitgebreid, maar ook door onze uitgebreide diensten. Daardoor hebben we veel nieuwe klanten gekregen. Maar inderdaad zijn er heel wat subsidiemiddelen inmiddels in andere landen beschikbaar. Daar
bieden we nu ook onze diensten aan.” PNO heeft daartoe niet alleen in Nederland, maar ook in het buitenland bedrijven overgenomen. “We zijn gestopt met overnemen, inmiddels werken er vijfhonderd mensen in dertien landen op dertig vestigingen; daarvoor hebben we inderdaad een aantal overnames gedaan om in landen als Spanje, Roemenie, Hongarije snel aanwezig te zijn. Maar we zijn klaar met dat overnemen en we gaan nu verder autonoom groeien. Er zijn genoeg klanten, genoeg regelingen waarvoor wij onze diensten kunnen ontplooien.” Er zitten op die buitenlandse vestigingen niet alleen Nederlandse werknemers.
‘Subsidies zijn een mooi alternatief om projecten te financieren’ “We nemen daar heel graag lokaal mensen aan. Er zitten daar veel goede mensen die we op kunnen leiden tot subsidieadviseur. Met geld dat uit Brussel moet komen, hebben wij heel veel ervaring en daar hebben Polen en Hongaren vanwege hun recente toetreding tot de EU minder ervaring in, dus daar kunnen we heel veel toegevoegde waarde hebben.”
Crisis PNO is van het eigen personeel; circa tweehonderd van de vijfhonderd werknemers hebben de aandelen in handen. De omzet in 2008 was zo’n 35 miljoen, voor 2009 is een verhoging van 10% gebudgetteerd. Terwijl je zou zeggen dat de crisis tot terughoudend leidt van ondernemers om te investeren. “Dat klopt wel, ondernemers zijn wat terughoudender. Maar aan de andere kant blijven ondernemers wel heel veel doen op het gebied van research and development met het oog op de toekomst. Maar ook daar zie je wel wat terugloop. Daar staat tegenover dat overheden actiever zijn, ook met subsidies. Die willen de investeringskracht, de innovatiekracht van de ondernemers blijven bevorderen en subsidies zijn daar bij uitstek een middel voor. Ondernemers komen bij banken steeds lastiger aan de bak en subsidies zijn een mooi alternatief om op die manier projecten te financieren. Althans voor een deel. Alles bij elkaar opgeteld hebben wij niet heel veel last van de crisis. Uiteraard wel van ondernemers die zich terugtrekken uit projecten waarvoor wij denken dat er subsidies mogelijk zijn.” ■
13
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
column | gezondheidsmanagement
Zwaar beroep? In het verlengde van de AOW-discussie-diegeen-discussie-meer-is lijkt het alsof dit kabinet zijn sociale gezicht wil laten zien. Langer doorwerken is onvermijdelijk maar in zware beroepen mag je stoppen met 65 jaar als je 40 of 45 arbeidsjaren hebt. En er komt een nieuwe regeling die werkgevers verplicht werknemers niet langer dan dertig jaar in een zwaar beroep te laten werken. Daarna zou er lichter werk moeten worden aangeboden of er ontstaat recht op loondoorbetaling van de werknemer tot 67 jaar. De nieuwsberichten over de kabinetsplannen rond de AOW tuimelden de laatste weken over elkaar heen. Donner, Bos, Wientjes en Jongerius doen om beurten hun zegje in de media. FNV en VNO-NCW/ MKB-NL praten de komende tijd eventjes iets minder makkelijk met elkaar dus is de schrijvende pers een uitkomst. Ik moet u eerlijk zeggen dat ik nogal verbaasd ben over de inhoud van alle berichten en nog meer over de commotie.
Stand van zaken Even in vogelvlucht. De toegenomen levensverwachting, de vergrijzing van Nederland, de economische recessie, het snel oplopende tekort op de overheidsbegroting: allemaal elementen van het AOW-dossier. Het staatspensioen moest naar 67 jaar, de vakbonden waren tegen. De SER zou met een compromis komen en het overleg mislukte. De regeringspartijen waren er snel uit, maar de pijn moet verzacht worden. Want hoe verkoop je als volksvertegenwoordiger deze verandering van verworven recht? Vreemd is dat de discussie over langer doorwerken zo veel emotie oproept. Stel nou eens - heel naïef? - dat werken alleen maar leuk is, bijdraagt aan ontplooiing, aan (financiële) onafhankelijkheid, aan sociaal contact en gevoel van eigenwaarde: dan lijkt dat in elk geval niet voor grote groepen werknemers op te gaan? In elk geval wegen voor velen per saldo de voordelen niet op tegen de nadelen. Werken is toch ook iets van de arena van het dagelijks gevecht, waarbij moeten en moeite samenkomen. Dat lijkt de achtergrond te zijn van het idee direct na de AOW-discussie een zwareberoepen-discussie te starten.
Politieke luchtballon? Zware beroepen kwamen 23 september in het nieuws toen Wouter Bos tijdens een partijbijeenkomst riep dat hij werkgevers wil
14
verplichten het werk zo te organiseren dat hun werknemers niet ‘kapot’ zouden gaan. Een opmerkelijk geluid van een deregulerende overheid. Al snel bleek het onderdeel te zijn van de kabinetsstrategie om een groter electoraat achter de AOW-verhoging te krijgen. Direct reageerden VNO-NCW en FNV en zoals verwacht nogal tegengesteld. De werkgevers denken dat er nooit een goede definitie van zware beroepen gevonden zal worden. De FNV vindt dat de werkgevers daar veel te licht over denken. En omdat de sociale partners even niet zo goed met elkaar praten lijkt er een nieuwe soap in de maak.
Preventie Opvallend makkelijk kan ik het - net als u vermoedelijk - met alle voorgaande standpunten moeiteloos eens zijn. 1) We kunnen langer doorwerken. 2) We moeten dat waarschijnlijk ook wel. 3) Mensen mogen niet kapot gaan in hun werk. 4) Er wordt nooit een goede definitie van een zwaar beroep gevonden en 5) werkgevers moeten niet te licht denken over zwaar werk. Al deze opvattingen zijn vrij makkelijk aan één kant van de balans te zetten. Goed werkgeverschap loont en maakt langer doorwerken aantrekkelijker. Vanwaar dan al dat gesteggel? Ik denk omdat het inzet wordt gemaakt van politiek. En dat is jammer. De zware-beroepen-discussie is helemaal geen meningsverschil waard. Het lijkt alsof er nieuw beleid wordt geïntroduceerd terwijl bestaande afspraken, inzichten en regels al lang in dezelfde richting streven. En er zijn al veel resultaten behaald. Wij werken dagelijks met en voor onze relaties aan het terugdringen van suboptimale (slechte komen we niet vaak tegen) arbeidsomstandigheden en veel werkgevers leveren veel inspanningen om mensen gezond en goed aan het werk te houden.
de vraag naar andere aanstellingsvoorwaarden gestimuleerd worden. Van baanzekerheid naar werkzekerheid. Of aanstelling in algemene dienst in plaats van functiegerichte benoemingen, maar dan wel met alle rechten en plichten naar twee kanten die daar bij horen. En dan ondersteund door een florerend regionaal mobiliteitscentrum (zoals Werkplein Enschede) over alle sectoren en branches heen. Als er al een discussie over zware beroepen moet plaatsvinden, dan speelt die in een veel bredere context: er alles aan doen om mensen die kunnen èn willen de mogelijkheid te bieden hun bijdrage aan het arbeidsproces te blijven leveren. Vragen of reacties? Ik hoor ze graag
Arbeidsmarkt- en HRM-beleid Last but not least is er nog een andere kant die ik wil belichten. De zware-beroepen-discussie gaat over behoud van inzetbaarheid van werknemers, ouderen in het bijzonder. De gezondheidskundige en wettelijke aandacht kan alleen succesvol zijn bij een integrale aanpak van inzetbaarheidsbeleid. En dan mogen arbeidsmarkt en HRM niet onbenoemd blijven. Het is hoog tijd fundamenteel na te denken over loopbaanontwikkeling, levensfasebewust personeelsbeleid, talentontwikkeling, ‘rugzakjes’. De werknemer 2.0 komt er aan: bewust van diens verantwoordelijkheid voor eigen loopbaan zal
Drs. J.G.F. (Gertjan) Beens De auteur is bedrijfsarts en directeur van Santar B.V. in Enschede Twentevisie 09/2009
interview | carrièrevrouw
Sanne Hans wil af en toe gewoon dochter of zus zijn
‘Tijdens een optreden
viel ik ineens om’ soms niet waar ik mee bezig was. Ik ging maar door, ging maar door, en elke keer moet je weer leuk doen. Omdat ze mijn grenzen niet wisten, hadden ze me helemaal vol gepland. Tijdens een optreden in juli viel ik ineens om. Het was te veel, ik kon niet meer. Ik ben van het podium afgerend. Toen dacht ik, nu is het klaar. Ik was zo kwaad ook op de platenbaas. Ik had al een week aangegeven dat het te veel werd en ze lieten me maar doorgaan. Ik dacht nu denken ze vast dat ik zo’n zeurende popster ben, maar het was tot hier en niet verder. Het optreden heb ik nog wel afgemaakt. Vanaf dat moment wilde ik het helemaal anders doen. Relaxter zijn, beter aangeven hoe ik me voel en niet alleen maar ja en amen zeggen.”
(door Carrie ten Napel) Soms kan het snel gaan met een carrière, zoals bij zangeres Sanne Hans uit Zwolle. Ze zong de tekst ‘een goed lijf dus een goed leven’ in de reclame van Slankie. Ze kwam via RTV Oost in contact met 3FM DJ Giel Beelen die direct helemaal fan van haar was. Daarna werd ze in De Wereld Draait Door aan een miljoenenpubliek voorgesteld en tekende ze niet veel later een platencontract. Met Just a Flirt had ze direct een top-10 hit te pakken en ze stond deze zomer op alle festivals. Binnen een jaar kwam haar grote meisjes droom uit.
Vind jij jezelf een succesvolle vrouw? “Ja, dat vind ik wel.”
Jij bent al zo lang bezig met muziek maken. Maar ineens door die reclame, Giel Beelen en De Wereld Draait Door breek je door en dan moet het ook gebeuren.
Kijk, jij bent een van de weinige vrouwen die dit zo zelfverzekerd uitspreekt. “Oh, ja? Maar iedereen ziet het toch dat ik succesvol ben. Ik moet overal optreden. Volgens mij is het zo dat je, als je met mijn baan overal mag optreden, succes hebt. En dat ik dan een vrouw ben, daar kan ik niks aan doen, dus ja ik ben een succesvolle vrouw.”
‘Ja, je mag dan niet aan jezelf twijfelen. En als er iets is wat ik elke dag doe is dat het wel. Ineens sta je voor zoveel keuzes: welke platenmaatschappij kies je, stoppen of doorgaan met mijn opleiding. Dan word je soms helemaal gek hoor. Ik heb alles maar op gevoel gedaan.”
Zie je dit als een baan? “Ja, absoluut. Ik weet nog dat ik het platencontract ging tekenen tijdens een luxe etentje. Toen riep ik dus ‘jee ik heb een baan’. Zij moesten heel hard lachen omdat ze dit niet echt zien als een baan, maar ik wel.”
Het is natuurlijk niet een standaardbaan van negen tot zes… “Nou ook wel hoor. Ik heb ’s morgens om tien uur een of ander interview voor een zakelijk magazine, haha, er komt meer bij kijken dan alleen maar spelen.”
‘Ik ben heel bang dat iedereen bij het tweede album gaat zeiken, want dat doen ze altijd’
Ben je wel eens bang dat het succes maar tijdelijk is? “Ik denk daar elke dag aan. Het tweede album komt weer dichterbij en er staat niet echt een (zingt het nummer) Just a Flirt op. Het klinkt
16
Waar komt je onzekerheid vandaan? Sanne Hans (rechts) geniet van haar succes, maar wordt er ook onrustig van.
heel anders. Nou ja, niet heel anders want ik heb ook wel bedacht dat het anders moet, maar niet heel anders, want dan flopt het. Snap je? Ik vind het heel spannend. Ik ben heel bang dat iedereen bij het tweede album gaat zeiken, want dat doen ze altijd. En ik wil niet floppen. Die gevoelens heb ik met fases hoor, want soms besef ik ook dat ik heel goed bezig ben en avond aan avond de zaal plat speel.”
Dat lijkt me ook de keerzijde van de medaille in jouw situatie. Het is zo snel gegaan met je, bijna niet te beseffen, en nu moet je al constant blijven. “Dat is het ook. Heel veel mensen hebben niet door dat het zo snel is gegaan. Ik moet het allemaal nog leren. Het is zo nieuw voor me. Dat is echt lastig. Bij deze baan heb ik wel door dat je heel hard kunt vliegen, maar ook heel hard weer
kunt vallen. En als je valt, heb je ook helemaal niks meer, geen baan en nul euro’s en dat is eng.”
Plan jij je carrière? “Ja, ik plan wel. We doen nu de toer en dan heb ik in januari tien dagen vrij, dan ga ik op vakantie. In februari gaan we het tweede album opnemen. Dat duurt tot en met mei en dan hoop ik weer op alle festivals te staan. Mijn planning is dus niet dat ik een stapje hoger wil, maar dat ik dit succes een tijd kan vast houden. Daarvoor heb ik ook een marketingteam dat met mij uitstippelt wanneer ik met een single moet komen en welke optredens ik moet doen.”
Heb jij kunnen genieten van 2009 of is het in een waas aan je voorbij gegaan? “Het afgelopen jaar heb ik echt wel een paar keer een zenuwinzinking gehad. Dan wist ik Twentevisie 09/2009
“Iedereen is wel onzeker. Vooral in mijn vak, ze zijn allemaal onzeker. Je bent zo kwetsbaar op het podium. Ook omdat je door middel van je teksten je hart laat zien. Wat Nederland van mij wil is dat ik heel erg mezelf ben en me open opstel, maar heel Nederland mag daar wel een oordeel over vellen. Ik moet dus open zijn, maar ze mogen me wel afkraken. En als ze me afkraken is het om wie ik ben en niet om de muziek die ik maak. Daar word ik onzeker van.”
Terwijl ik dat jouw kracht vind. Toen ik je bij De Wereld Draait Door zag, vond ik je zo stoer. Je gooide alles eruit en je was zo grappig. Je stelde je open en kwetsbaar op. “Aan de ene kant vindt iedereen dat dus grappig, maar nu de nieuwigheid eraf is vinden ze het ook stom en mag ik wel even anders gaan doen. Maar ik hoor ook een miljoen keer per dag dat ik mezelf moet blijven. Wat moet ik daarmee? Ik ben natuurlijk echt wel veranderd door dit jaar. Ik ben volwassener geworden, sta anders Twentevisie 09/2009
in het leven. Ik heb meer discipline, hecht meer waarde aan familie en vrienden. Ik heb een baan, een huis en ben nooit meer blut. Dat vind ik ook heel fijn.”
Is het zo dat, je, als je een platencontract krijgt, een basisloon hebt of word je per optreden betaald? “Het kan allebei. Ik heb gewoon een basisloon afgesproken. Dat krijg ik elke maand. Maar we kijken dan elke drie maanden of ik erbij krijg of terug moet geven, want ik krijg per optreden een bedrag. Maar omdat het per maand verschilt hoeveel optredens ik heb, verrekenen we dat dus na drie maanden met mijn basisloon. Ik ben natuurlijk wel afhankelijk van boekingen. Dus dat basisloon geeft ook zekerheid en rust.”
Is de druk dan niet heel hoog dat je altijd moet blijven scoren? “Ja, heel hoog. Ik weet niet of ik volgend jaar weer zoveel boekingen krijg. Ik weet niet of ik weer een hit scoor, want ik weet niet wat een hit is. Dat moet je maar afwachten als het uitkomt. Maar ik ben er wel totaal afhankelijk van. Dat geeft wel veel onrust.”
‘Ik zou ook wel in Amsterdam kunnen wonen, maar daar is iedereen zo nep’
Hoeveel waarde hecht je aan je afkomst, de regio hier? “Heel veel. Ik zou ook wel in Amsterdam kunnen wonen, maar daar is iedereen zo nep. Hier is iedereen echt. En ik kan altijd naar Dedemsvaart waar mijn vader woont en naar mijn moeder in Nijverdal.”
Hoe was het voor je familie dat je ineens een popstar werd? “Dat was wel even lastig. Mijn zusje werd een beetje jaloers omdat alles om mij draaide. Maar daar kan ik ook niks aan doen. Mijn vader is heel sceptisch en dacht mij wel even te vertellen hoe die wereld eruit ziet. Mijn moeder is vanaf het eerste moment heel lief en trots en waardeert het allemaal heel erg. Maar ik heb wel even momenten gehad dat
ik niet zo graag thuis kwam omdat iedereen zijn mening klaar had, terwijl ik gewoon even dochter en zus wilde zijn.”
Heb je wel eens gedacht is dit het allemaal wel waard? Ja, dat heb ik wel eens gedacht. In februari heb ik echt iets naars mee gemaakt en toen dacht ik wil ik dit wel? Is dit de prijs die ik betaal voor succes? Maar dan denk ik ook weer gewoon gaan met die banaan en ik zie wel hoe het loopt. Maar ik heb wel door dat ik voor deze droom heel veel aan de kant moet zetten.”
En daartoe ben je bereid? “Jazeker. Aan de ene kant vind ik het succes helemaal niet leuk, omdat het ook niet bij me past. Maar aan de andere kant is het ook weer zo leuk. Het werkt wel verslavend hoor. Als ik een week niet optreed en niet de aandacht krijg van het publiek, dan word ik onrustig. Dan kan ik echt denken ‘oh het succes houdt op, ik moet nu de gitaar pakken en een hit maken’. Het gaat echt op en neer.”
Geniet je nu wel meer van je succes? “Absoluut. Dan zeg ik tijdens een optreden ook echt, ‘wow, tof dat iedereen een kaartje heeft gekocht voor mij’. En dan zingen ze allemaal mee op mijn muziek, dat is zo ontzettend kicken, daar heb ik altijd van gedroomd. Maar nu is het zo hard met mij gegaan dat ik bijna niet meer weet hoe het voelt om die droom te hebben, dat vind ik wel eens jammer. Ik ben echt niet ondankbaar, maar kennelijk besef ik nog niet altijd hoe ik van dit succes optimaal kan genieten.” ■
Voor Twentevisie portretteert Carrie ten Napel een aantal succesvolle ondernemende vrouwen uit het oosten des lands; een zoektocht naar de carrièrevrouw. In dit nummer Sanne Hans. Ten Napel kreeg thuis de journalistiek met de paplepel ingegoten van vader Evert (Studio Sport). Ze werkte zelf als sportjournalist voor Tien (het televisiekanaal van John de Mol), inmiddels ter ziele en ze is presenteert En Dan Nog Even Dit (TV Oost) en voor TV Gelderland (samen met haar vader Evert) het sportprogramma Sparren.
17
column | communicatie
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
Authenticiteit: hype of noodzaak? Commodities. Geen enkele onderneming met vernieuwingsdrang en gevoel voor eigenwaar de wil dat haar pr o duc ten geassocieerd worden met commodities. Als een bedrijf commodities produceert, verhandelt of aanbiedt, betekent dit over het algemeen dat de produc ten niet onderscheidend zijn, dat er geen differentiatie is en klanten alleen nog maar kopen op basis van prijs, waardoor de winstmar ges dalen. O f is dit e en werkelijkheid uit de oude economie? In onze huidige samenleving is het nog maar zeer de vraag of de waarde van producten wordt bepaald door de f ysieke en functionele eigenschappen van het product. De meeste producten en diensten zijn in zichzelf namelijk helemaal niet zo verschillend van elkaar. Dit betekent dat organisaties voor de opgave staan om hun producten, diensten en wanneer nodig ook de eigen organisatie op een andere manier erkenning en toegevoegde waarde mee te geven. Het vermogen om daadwerkelijk authenticiteit te kunnen bie den is e en b elangrijke succesfactor.
Producten en diensten als belevenis Elke grote economische op- of neergang zorgt voor een verandering in de gevoeligheid van de consument. In de agrarische economie was het van belang dat producten beschikbaar waren. De grootse taak van bedrijven was dus dat hun producten de markt bereikten. In de industriële economie waren kosten het belangrijkste criterium. Producten moesten zo goedkoop mogelijk gemaak t worden, omdat de markt om goedkope producten vroeg. In de 2e helft van de twintigste eeuw transformeerde de samenleving naar een diensteneconomie, waarbij kwaliteit van producten en diensten op de voorgrond kwam te staan. En nu is kwaliteit niet meer het belangrijkste onderscheidend vermogen van een organisatie (alle producten en diensten hebben immers voldoende basiskwaliteit), maar wordt authenticiteit het criterium. Dit geldt in principe voor alle bedrijven, of je nu een handelaar in bulkgoederen bent, een producent van consumentenartikelen, een zakelijke dienstverlener in mobiele telefonie of de eigenaar van een pretpark; allemaal moeten ze authenticiteit bieden. Twentevisie 09/2009
Mensen willen geraakt worden Het is van cruciaal belang dat ondernemers zich, net als iedereen, afvragen waar het nu werkelijk om gaat in het menselijk bestaan. Mensen willen echte dingen die pakkend, persoonlijk en bovenal dus authentiek zijn. Maar wanneer is iets of iemand authentiek? Allereerst is het van belang dat organisaties zich realiseren dat authenticiteit gaat over echtheid, originaliteit en geloofwaardigheid. Maar wat de zaak vervolgens pas echt compliceert, is dat het toekennen van een bepaalde mate van authenticiteit aan producten en diensten per persoon verschillend is. Wat de één als authentiek ervaart, heeft voor de ander geen enkele betekenis. De beoordeling of een product, dienst of organisatie authentiek is, kan daarom alleen maar verklaard worden door het zelfbeeld van het individu. Als iemand zich op een bepaalde manier identificeert met het aanbod volgen de beoordeling en ervaring dat het daadwerkelijk authentiek is. Dat wil zeggen dat het aanbod aansluit op het gevoel van het individu. Op dat moment word je geraakt, voel je je verwant, geeft het je een prettig gevoel waardoor je zegt; dat is wie ik ben of wie ik wil zijn. Personalisatie en beleving zijn daarom de sleutelwoorden voor het toekomstig succes van bedrijven.
Markt voor persoonlijke ervaringen Twee voorbeelden. Een Harley Davidson rijden is geen soort motor die je rijdt, maar het is een manier van leven, een subcultuur. Harley Davidson staat synoniem voor vrijheid. Harley Davidson is een gemeenschap waar je onderdeel van wilt zijn. Ondanks dat de motoren volgens critici vermogen tekort schieten en de prestaties te wensen over laten, is de organisatie erin geslaagd haar product tot een totaalbelevenis te maken met maximale identificatie van haar afnemers. Bij hoeveel andere producten vind je het logo van een fabrikant op het lichaam van de gebruikers getatoeëerd? Of neem nou water. Water is in principe een bulkgoed (lees: commodity) . In Nederland is de kwaliteit van ons kraanwater uitstekend, dus waarom zouden we er meer voor gaan betalen? Toch kopen we voor een bijzonder diner dat we zelf hebben georganiseerd een door Calvin Klein ontworpen fles water van Voss. Voor zo’n fles water betalen we dan wel vier euro. We kopen dan ook geen water meer, maar een unieke, persoonlijke ervaring!
Harley Davidson is erin geslaagd haar product tot een totaalbelevenis te maken met maximale identificatie van haar afnemers.
Nep of echt? Organisaties staan dus voor de opgave om van hun aanbod een belevenis te maken. Op welke wijze kunnen organisaties nu effectief en succesvol inspelen op onze behoefte aan authenticiteit? De uitdaging is om de juiste snaar bij de verschillende doelgroepen te raken. Niemand is gelijk en iedereen voelt wat anders. Authenticiteit is dus geen saus die je ergens over giet, maar zal per product of dienst, doelgroep of situatie moeten worden beoordeeld op echtheid. Nep zijn is het grote gevaar dat op de loer ligt bij de ‘strijd’ om de consument. Authenticiteit of echt zijn wordt de succesformule voor de toekomst. Leestips: Authenticiteit. Wat consumenten écht willen. Joseph Pine en James Gilmore. Marketing is waardenloos. Authenticiteit is magnetizing. Joyce Meuzelaar
Ellen Kuipers De auteur is Senior Communicatie adviseur/lid van het MT bij SIR Communicatiemanagement
19
column | juridisch gezien
Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl
Het (ongeldige) concurrentiebeding In veel arbeidsovereenkomsten is een concurrentiebeding opgenomen. Het komt regelmatig voor dat de werkgever denkt dat er sprake is van een rechtsgeldig concurrentiebeding, terwijl de rechter oordeelt dat het concurrentiebeding zijn geldigheid heeft verloren. Hieronder worden de drie meest voorkomende situaties beschreven, waarbij het concurrentiebeding zijn geldigheid kan verliezen.
1. Schriftelijkheidsvereiste Het concurrentiebeding moet schriftelijk worden overeengekomen. Het is daarbij voldoende dat de werknemer een arbeidsovereenkomst of brief ondertekent waarin wordt verwezen naar de bijgevoegde arbeidsvoorwaarden waarin een concurrentiebeding is opgenomen. Het document waarin het concurrentiebeding staat, hoeft zelf niet ondertekend te worden. Wel is het van belang dat het document (zoals een arbeidsvoorwaardenregeling, CAO etcetera) waarin het concurrentiebeding is opgenomen bij de brief of arbeidsovereenkomst is gevoegd. Ontbreekt dit document, en daarmee het concurrentiebeding, dan is het concurrentiebeding niet rechtsgeldig overeengekomen. De werknemer moet kennis kunnen nemen van het concurrentiebeding op het moment dat hij de stukken ontvangt. Een verwijzing naar digitale arbeidsvoorwaarden die op het intranet staan gepubliceerd, volstaat dus niet. Let ook op de formulering van het concurrentiebeding, een onduidelijk geformuleerd beding of een duidelijk verschrijving (zoals het vergeten van het woordje niet) komt voor rekening van de werkgever.
2. Verlengen tijdelijk contract De eerste arbeidsovereenkomst van een werknemer is er vaak één voor bepaalde tijd. Het komt regelmatig voor dat deze arbeidsovereenkomst stilzwijgend wordt voortgezet en op den duur een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is geworden. Als er sprake is van daadwerkelijke stilzwijgende voortzetting, dan loopt u als werkgever niet zulke grote risico’s. De kantonrechter gaat er dan meestal van uit dat ook de werknemer weet dat alle afspraken ongewijzigd in stand zijn gebleven. Dit is echter anders wanneer de werknemer en werkgever aanvullende afspraken maken over Twentevisie 09/2009
bijvoorbeeld de verhoging van het salaris of de functiebenaming. In dat geval is de arbeidsovereenkomst niet stilzwijgend voortgezet, maar is er een nieuwe arbeidsovereenkomst gesloten waarin ook opnieuw een concurrentiebeding had moeten worden opgenomen. Dat het niet vanzelfsprekend is dat het concurrentiebeding in stand blijft, blijkt wel uit de uitspraak van de kantonrechter te Eindhoven van 3 maart 2009. Wat was het geval? De werknemer was op 1 augustus 2005 voor de bepaalde tijd van één jaar in dienst getreden bij de werkgever. Bij brief van 31 januari 2006 heeft de werkgever de arbeidsovereenkomst verlengd voor één jaar. Deze brief verwijst naar de arbeidsovereenkomst van 8 juni 2005 en is door de werknemer voor akkoord ondertekend. De werknemer heeft de arbeidsovereenkomst opgezegd per 31 januari 2009. De werkgever wil de werknemer aan het concurrentiebeding houden. De kantonrechter oordeelt dat het concurrentiebeding niet in stand is gebleven. De werkgever heeft in de brief van 31 januari enkel gesteld dat de afspraken uit de arbeidsovereenkomst van 8 juni 2005 van toepassing zijn. Er zijn bij deze brief geen arbeidsvoorwaarden of enig ander geschrift waarin het concurrentiebeding is opgenomen, bijgevoegd. Het concurrentiebeding heeft zijn geldigheid verloren.
De kantonrechter te Assen oordeelde op 19 maart 2009 daarentegen dat er wel sprake was van een zwaarder drukkend concurrentiebeding. De werkneemster was in dienst getreden als schoonmaakster waarna zij was gepromoveerd tot inspectrice. In 2007 maakte de werkneemster opnieuw promotie en kreeg zij de functie van rayonmanager. Hierdoor kreeg de werkneemster meer verantwoordelijkheden, moest ze leiding geven en was haar functie een extern gerichte functie met klantencontacten geworden. De functiewijziging brengt volgens de kantonrechter mee dat het voor de werkneemster moeilijker is geworden om in het specifieke vakgebied een nieuwe, gelijkwaardige werkkring in loondienst te vinden. Volgens de kantonrechter had de werkgever het concurrentiebeding daarom opnieuw schriftelijk met de werkneemster overeen moeten komen, zodat de werkneemster een weloverwogen keuze had kunnen maken.
Conclusie Vaak komt u er pas achter dat het concurrentiebeding zijn gelding heeft verloren als het te laat is. Verwijs daarom in elke brief waarin een voortzetting c.q. omzetting van een arbeidsovereenkomst of een ingrijpende functiewijziging wordt bevestigd, naar het bijgevoegde concurrentiebeding en laat de werknemer de brief of het beding ondertekenen.
3. Functiewijziging Een concurrentiebeding kan in de loop der jaren zwaarder gaan drukken doordat de functie of het werkgebied van een werknemer is gewijzigd. Uitgangspunt is dat een conurrentiebeding geheel of gedeeltelijk zijn geldigheid verliest en opnieuw schriftelijk moet worden overeengekomen als er sprake is van een wijziging van de arbeidsverhouding van ingrijpende aard, waardoor het concurrentiebeding aanmerkelijk zwaarder is gaan drukken. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn als de werknemer een andere functie is gaan uitoefenen. Niet elke functiewijziging betekent echter dat het concurrentiebeding aanmerkelijk zwaarder is gaan drukken, zoals uit het arrest van 14 juli 2009 van het gerechtshof te Arnhem blijkt. Het hof oordeelde dat het enkele feit dat de werknemer van accountmanager is gepromoveerd naar businessmanager, niet betekent dat het concurrentiebeding zwaarder is gaan drukken. De kansen op de arbeidsmarkt zijn voor de werknemer namelijk niet aantoonbaar geslonken.
Mr. Barbera Netters, De auteur is werkzaam als advocaat bij Van Overbeek de Meyer c.s. Advocaten te Deventer
21
interview | sport
Martin Koopman na turbulente periode in wachtkamer:
‘Weinig nederlagen nodig als tijdelijk hoofdtrainer om vervolgens weer teruggezet te worden als assistent onder Van Veldhoven. “Ik heb het seizoen afgemaakt omdat ik de spelers niet in de steek wilde laten, maar ik had mijn buik goed vol van alle intriges en spelletjes die door het bestuur zijn gespeeld. Dat heb ik hun duidelijk gemaakt en ik ben vertrokken.” Koopman had op dat moment geen nieuwe club en heeft dat tot nu toe ook niet. “Maar dat interesseert me niet. Ondanks dat de voetbal- én trainerswereld soms een jungle is, wil ik iedereen recht in de ogen kunnen kijken.”
om op de keien te komen’ te worden van AS Vita Club in Congo. “Een fantastische ervaring,” kijkt hij daar zelf op terug. Hij zegt dat hij er als mens en als trainer rijker is geworden. Maar financieel en materieel ook armer… “Complete voetbalgekte, massa’s mensen bij elke wedstrijd, emotionele taferelen, wedstrijdvoorbereidingen met ritmische en opzwepende muziek, zingen, exotisch eten en drinken, medicijnmannen in de kleedkamer, voodoo-uitdrijving, fantastische voetballertjes, mensenhandel, omkoping, onbetrouwbare bestuursleden, invloedrijke managers: je kon het zo gek niet bedenken of het gebeurde daar.”
Opgeheven hoofd
Martin Koopman, globetrotter in de voetbalwereld.
(door Gerhard Nijboer) Wie verre reizen maak t , k an ve el verhalen . Dat geldt zeker voor Martin Koopman, voormalig profvoetballer bij voornamelijk Go Ahaed Eagles en FC Twente en nu even niet actief als voetbaltrainer. Of, zoals de 53-jarige Koopman het zelf uitdrukt: “De wereldreiziger is even thuis gekomen. Zoals hij uiteindelijk altijd weer op het eigen nest neer zal strijken. Want ik ben en blijf een rechtgeaarde oosterling.” De rondreis van Koopman langs een groot aantal min of meer exotische oorden en clubs is even tot staan gebracht. Nadat hij vrijwillig opstapte bij Roda JC (“want ik ben een type dat principes hoog in het vaandel heeft”), wacht hij rustig af welke club zich de komende tijd aandient. “In binnen- of buitenland, dat maakt niet uit.” Dat Martin Koopman nu even zonder werk zit, deert hem geenszins. Hij vindt het zelfs wel eens goed om enige afstand te nemen van de mallemolen in de trainerswereld. Hij heeft dan ook heel bewust zijn nog doorlopende contract
22
bij Roda JC ingeleverd. “Ik had de keus om tot einde seizoen rustig mijn centen op te strijken en tegen mijn zin als assistent te werken onder een hoofdtrainer die niet beter is dan ik óf mijn contract inleveren. Dat laatste heb ik gedaan, omdat ik Harm van Veldhoven absoluut niet hoger aansla dan mezelf. Tot nu toe blijkt dat ook wel uit de stand op de ranglijst én vooral de manier waarop Roda JC speelt.”
‘In Nederland is het opportunisme onder bestuurders van voetbalclubs de laatste jaren ook sterk toegenomen’ De ‘naamloze’ Belg Van Veldhoven kwam naar de Limburgse club na een klucht rond de toenmalige trainer Raymond Atteveld en diens assistent Koopman. Atteveld werd de laan uitgestuurd, uit solidariteit wenste Koopman hem niet te vervangen, deed dat op dringend verzoek van de spelers tóch, pakte vier zeges op rij, werd onder eigen protest aangesteld
Waar nu zijn toekomst ligt, weet hij niet, maar Koopman houdt er terdege rekening mee dat het ergens in Afrika, Oceanië, Amerika of China is. Hij zegt daar in het verleden fantastische tijden gehad te hebben en ook een goede naam opgebouwd te hebben. “Bij alle clubs waar ik heb gewerkt, kan ik met opgeheven hoofd in de bestuurskamer of op de tribune komen. Ja, óók bij de clubs waar ik mijn contract niet heb uitgediend of waar ik ontslagen ben. Dat is in sommige landen namelijk meer regel dan uitzondering. Trouwens, in Nederland is het oppor tunisme onder bestuurder s van voetbalclubs de laatste jaren ook sterk toegenomen. Er zijn tegenwoordig niet zoveel nederlagen meer nodig om als trainer op de keien te komen. Alleen is hier de rechtsbescherming wat beter geregeld.”
Ervaring En Martin Koopman kan het weten. Nadat hij als speler van Go Ahead Eagles en FC Twente met felle rushes de hele rechterkant bestreek om vervolgens vlekkeloze assists af te leveren, zette hij als speler-trainer bij SC Cambuur zijn eerste schreden als oefenmeester. Daarna volgde het assistentschap bij Go Ahead Eagles en FC Groningen. FC Den Bosch was in 1998 zijn eerste club als hoofdtrainer. De Brabanders stonden op dat moment stijf onderaan de eerste divisie, maar Koopman leidde de club nog hetzelfde seizoen naar promotie naar de eredivisie. “Ze wilden toen dat ik in de loop van dat seizoen mijn contract onmiddellijk verlengde, maar ik weigerde dat. Toen hebben ze mij de laan uitgestuurd met een afkoopsom.” Na nog twee jaar Veendam kreeg Koopman de kans om hoofdtrainer Twentevisie 09/2009
Gijzeling Maar één ding gebeurde niet: betalen. Koopman zat er eenzaam en alleen in een hotelkamer die door de Congolese bond en de club was afgehuurd. Maar ook die faciliteiten werden niet betaald. “Toen het hotel onder dreiging van gijzeling eiste dat ik de rekening zelf moest betalen heb ik wat stampij gemaakt, want het bleek dat er ook al een half jaar geen salaris was betaald. Mijn vrouw had dat voor mij stil gehouden, omdat ze niet wilde dat ik me daar ook nog zorgen over maakt. Vier wedstrijden voor het einde van de competitie, we stonden stijf bovenaan, kreeg ik een van onze twee zoons aan de telefoon. Hij zei snikkend dat mama, zijn broer en hij zich nog wel even zouden redden zonder geld. Toen brak ik mentaal. Ik ben een gevoelsmens en ze moeten nooit aan mijn gezin komen. Ik ben het hotel uitgevlucht en ondergedoken in de Nederlandse ambassade om aan gijzeling te ontkomen. Uiteindelijk ben ik na vier dagen onder begeleiding van het ambassadepersoneel met het vliegtuig naar Brussel gevlogen. Ik ben nog nooit zo opgelucht geweest dan op het moment dat het vliegtuig landde. Nee, Vita Club is dat jaar geen kampioen geworden. En ja, ik heb mijn geld twee jaar later alsnog gekregen. En inmiddels ben ik weer goede vrienden met de Congolezen. Ik kan er zo weer beginnen.”
Saoedi-Arabië Daarna ging de reis naar Saoedi-Arabië, waar Gerard van der Lem bondscoach werd en Koopman vroeg zijn assistent te worden. Opnieuw een fantastische periode waarbij ook de (ruime) betalingen nog eens op tijd op de Nederlandse bankrekening van Koopman Twentevisie 09/2009
werden gestort. De Hollandse trainers verbleven 2,5 jaar onder de Arabieren, die in die periode 22 interlands speelden. Daarvan werden er 21 gewonnen en één werd gelijk gespeeld. In de kwalificatiepoule voor het WK stond het land ongeslagen bovenaan. “Maar toch haalden we einde contract niet,” zegt Koopman met spijt, want hij had het evenement in Duitsland in 2006 heel graag mee willen maken. “We speelden een oefentoernooi in China en lieten daar de reserves zo veel mogelijk spelen. Het resultaat was dat we de eerste wedstrijd gelijk speelden en de tweede verloren. Een dag na het verloren duel belde de sultan naar ons hotel. Dat betekende einde oefening. Ik heb er nog steeds uitstekende contacten. Ja, ook met de sultan.”
Supporter Verder gaat de wereldreis van de in Diepenveen woonachtige Koopman, wiens vrouw Magda in 2006 stopte als balletlerares en zich daarna met overgave stortte op het lopen van marathons. Drie per jaar, en ondanks haar ruim 50 levensjaren loopt ze die ruim binnen de 3,5 uur uit. In de actieve spelerscarrière van haar man stond Magda op de tribune bekend als de meeste fanatieke supporter, die de aanmoedigingen geregeld gepaard liet gaan met door merg en been scheurende schreeuwen. “Ze is nog steeds mijn steun en toeverlaat, mijn vaste baken en de fantastische moeder van onze kinderen,” spreekt Koopman met ontzag en respect over zijn Magda. “Maar ze is gelukkig niet zo fanatiek meelevend meer.”
‘Het moet niet lijken op een openlijke sollicitatie, want daar houd ik niet van, maar de structuur bij FC Twente spreekt mij geweldig aan’ Magda ging voor het eerst in hun leven ook mee naar China om te kijken of de club Shenyang Ginde in de miljoenenstad Changsha een goede omgeving was voor Martin. Twee weken duurde de oriëntatiereis, alvorens beiden overtuigd waren. “En dat bleek, want ik heb de volledige twee jaar naar ieders tevredenheid uitgediend,” aldus Koopman, die in China zijn mentaal en fysieke zwaarste jaren als trainer kende. “Chinezen zuigen je helemaal leeg. Ze eisen
alle geduld, nemen alle tijd om alles te leren en blijven maar vragen. Er was een voetbalschool in een oude schoenfabriek. Daar zaten talenten uit de hele provincie, die vier maanden niet naar huis konden. Ik zat daarentegen in een heel mooie compound. Daar heb ik me weleens bezwaard om gevoeld, maar het hoort gewoon bij hun cultuur. Shenyang Ginde was een opleidingsclub zoals hier Go Ahead Eagles is. Na twee jaar eindigden we in de middenmoot van de hoogste divisie en speelden drie spelers van de club in het Olympische elftal en één was er international. Ik heb er onder moeilijke omstandigheden heel prettig gewerkt met heel fijne mensen. Ja, ik krijg nog geregeld aanbiedingen om er trainer te worden. Misschien dat ik er toch nog eens naar toe ga. Maar dan wel met Magda.”
Toekomst Maar voorlopig zit Martin Koopman thuis in Diepenveen bij zijn Magda. Want na het echec in Limburg heeft hij geen haast om nieuwe keuzes te maken. Dat heeft natuurlijk ook te maken met het feit dat Roda JC hem nog tot 1 juli 2010 door moet betalen als hoofdtrainer. “Ik kijk rustig rond, weeg de mogelijkheden zorgvuldig af en beslis uiteindelijk op gevoel.” Maar Martin Koopman steekt niet onder stoelen of banken dat hij graag aan de slag zou willen bij ‘zijn’ FC Twente. “Het moet niet lijken op een openlijke sollicitatie, want daar houd ik niet van, maar de structuur bij FC Twente spreekt mij geweldig aan. Ik denk dat Fred Rutten en vooral Erik ten Hag daar een geweldige stempel op gedrukt hebben, maar ook Joop Munsterman, Steve McClaren en de rest van de technische staf mogen trots zijn. Ik had eigenlijk verwacht dat Erik ten Hag nog een jaar assistent zou blijven en dan hoofdtrainer zou worden. Misschien duurt dat nu wat langer, maar ik ben er van overtuigd dat hij bij FC Twente terug komt. En ik dan bijvoorbeeld terug naar Go Ahead Eagles? Ja, dat wil ik op termijn wel, maar dan moeten er toch eerst een paar mensen vertrekken. Alhoewel, in Deventer doen Marc Overmars en Andries Ulderink ook geweldig goed werk.” Dus blijft het allemaal onzeker waar de toekomst van Martin Koopman ligt. “Als het Nederland wordt, kom ik in ieder geval elke avond thuis bij Magda in Diepenveen. Dat is lekker. Maar Azië, Afrika of Oceanië trekken ook nog wel...” ■
23
De hapjes en drankjes werden aangeboden door: FC Twente Meeting & Events, Damsté Advocaten,
Memphis in beeld
impressie | memphis
Suwijn Notarissen en Jongbloed Fiscaal Juristen
Incasso, subsidies en reizen Op dinsdag 3 november waren - wederom in de businesslounge van de Gouden Talenten in de Grolsch Veste in Enschede - drie aansprekende gasten aanwezig, die door Jan Medendorp en Martin Steenbeeke werden geïnterviewd. Eerst was het woord aan Henk Keizer, de bestuursvoorzitter van Groep Gerechtsdeurwaarders Nederland. Hij vertelde onder meer over het wel en wee van zijn organisatie na de fusies en over de invloed van de crisis op activiteiten van het incassobureau. De tweede gast was Willem Zandbergen, bestuursvoorzitter van het Hengelose PNO (Pecunia Non Olet, geld stinkt niet) die met zijn bedrijf - in tegenstelling tot Henk Keizer - geen geld komt ophalen maar juist komt brengen, in de vorm van subsidies die hij lospeutert. Tenslotte kwam Julius ter Haar uitleggen waarom hij nu de tijd rijp acht om het leidersstokje van reisorganisatie Oad over te nemen van zijn vader Joop (die nog wel commissaris blijft) en Louis Frankenhuis (die vertrekt). Ter Haar pareerde de kritische en soms ook lichtelijk ironische vragen en opmerkingen van Jan Medendorp en Martin Steenbeeke met verve. De volgende opname van Memphis is op dinsdag 1 december, wederom in de Gouden Talenten-lounge in de Grolsch Veste. Noteert u ook alvast de data van de daarna volgende opnames in 2010 in uw agenda: 5 januari, 2 februari, 2 maart, 6 april, 6 mei en 1 juni. Als u maandelijks uitgenodigd wilt worden voor de opnames van Memphis, dan kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl. U wordt dan ook op de hoogte gehouden van de gasten. U ontvangt dan bovendien de maandelijkse nieuwsbrief die een voorproefje geeft van wat de komende uitgave te bieden heeft.
De gasten van Jan Medendorp en Martin Steenbeeke op 3 november waren (van boven naar beneden): bestuursvoorzitter Henk Keizer van GGN, bestuursvoorzitter Willem Zandbergen van PNO en de nieuwe topman van Oad, Julius ter Haar.
Op de volgende pagina’s een vervolg van de fotoreportage van de Memphis-bijeenkomst van 3 november.
Wij zijn sterk in verzuimreductie
Fa r w i c k d o e t j e t u i n g o e d
24
B IJ KO NINKLIJKE BESCHIKKING
HOFLEVERANCIER
Langestraat 9 7511 HA, Enschede Tel: 053-4303986 www.biblos.nl
Bel: 088 67 87 250 4WENTEPOORT /OST s 2' !LMELO s E MAIL INFO EURO CARENL s WWWEURO CARENL
25
impressie | memphis
LED Benelux BV
26
Office Enschede: Hengelosestraat 705 7521 PA Enschede Tel: 053-4836364 Fax: 053-4337415
[email protected]
Office Werkendam: Vierlinghstraat 12a 4251 LC Werkendam Tel: 0183-304315 Fax: 0183-307016 www.ledbenelux.nl
Stijlvolle ambiance voor inspirerende sessies! Enschedesestraat 54, 7471 CL HAAKSBERGEN 053 5741155 | www.blanckenborgh.nl
27
interview | zakenvrouw
Directeur Amita Ramnarain uitgeroepen tot etnische zakenvrouw 2009
De wereld is verenigd in het
Hengelose Zorgbureau SPV Witte wereld “De witte wereld behandelt ons anders,” ervaart Amita Ramnarain. “Als gekleurde zakenvrouw moet ik veel harder werken om mijn doelen te bereiken dan mijn witte collega’s. Dat moet misschien niet mogen en het is niet van deze tijd maar wel de praktijk van alle dag. Of je het leuk vindt of niet.” Ramnarain startte haar bedrijf in 2003. De jury, onder leiding van MKB Nederland-voorzitter Loek Hermans, prijst het multiculturele karakter van haar bedrijf. Haar personeel en cliënten komen uit alle hoeken en gaten ter wereld. Daarnaast krijgt ze lof voor haar inzet om zorg voor iedereen bereikbaar te maken. ‘SPV laat zich in de zorgverstrekking aan haar cliënten niet leiden door de grenzen die door de AWBZ zijn aangegeven maar gaat verder. Goede zorg moet voor iedereen bereikbaar. Geregeld loopt ze door dit multiculturele karakter tegen grenzen aan die door culturele of religieuze verschillen worden opgeworpen. Ze lost dit op door met alle partijen open te communiceren. De jury is van mening dat het een lastige markt is waarin zij opereert. Eén met steeds wisselende en strikte wetgeving’, zo staat in het juryrapport.
Etnische vrouw
Amita Ramnarain, succesvol als directeur van het Hengelose Zorgbureau SPV.
(door Maurice Velthuis) Het World Trade Centre (WTC) in Rotterdam is toch een beetje vergane glorie. Hoogbouw, veel grote ruimtes waar in een ver verleden belangrijke internationale deals werden afgesloten. Het was eerder deze maand de plek waar de Hengelose Amita Ramnarain grote triomfen vierde. Uit handen van Bianca Hoogendijk, vrouw van ministerpresident Balkenende, kreeg ze de Award die hoort bij de titel etnische zakenvrouw van het jaar 2009. Ramnarain is directeur en oprichter van het Hengelose Zorgbureau SPV, een thuiszorgorganisatie die zich richt op psychiatrische en lichamelijke thuiszorg. Overigens ook al uitzonderlijke omdat de meeste thuiszorgorganisaties zich op ‘slechts’ één van deze disciplines concentreert. Eerder dit jaar werd Ramnarain al uitverkozen tot Twentse zakenvrouw van het jaar.
28
Geëmotioneerd nam ze haar prijs in ontvangst. Na een poep-chique avond. Een uitgerolde rode loper voor de gasten, aangeklede tafels (met tafelschikking), een modeshow en muziek door het vaderlandse viertal Re-Play (bekend van een duet met Gordon). Dames in het lang, heren black tie. Een serieuze zaak dus. In een immense hal waar de zwarte crème de la crème op het gebied van politiek, kunst, ondernemers en cultuur bijeen was gekomen. De avond werd geleid door Prem Shivram Shaw Radhakishun (onder meer bekend van de Vara), overigens zelf van Surinaams-Hindoestaanse afkomst.
Zwarte wereld Een geëmotioneerde Ramnarain stamelde na de overhandiging over een veranderd zorglandschap. Ook was er het bekende dankwoordje
voor alle medewerkers. En ze sprak over een overheid die meer aandacht moet hebben voor de positie en rol van de zwarte zakenvrouw in de Nederlandse samenleving. Maar wat heeft etniciteit te maken te maken met succesvol zaken doen en waarom benadruk je het verschil in culturele afkomst en etniciteit in een periode waarin integratie, discriminatie en emancipatie de boventoon voeren? De zwarte vaderlandse top was in Rotterdam. Gekleurde wethouders uit Amsterdam en Rotterdam, de immer aanwezige Gerda Havertong, oud-nieuwslezeres Noraly Beijer en Umberto Tan. Iedereen wilde door zijn of haar aanwezigheid bevestigen bij de zwarte wereld te horen. Nederlands grijs, hoe kom je daarbij? Prachtige zwarte vrouwen en getinte heren kleuren het grijze en calvinistische Nederland. Twentevisie 09/2009
“Het zijn pr achtige woorden,” ver zucht Ramnarain. “Ik ben er beretrots op. Het is het resultaat van jarenlang keihard werken in een wereld die aanvankelijk niet de mijne was. Ik ben opgeleid als sociaalpsychiatrisch verpleegkundige. Al snel zag ik dat het anders moest in de zorg. Het roer moest om zonder dat het veel geld zou kosten. In mijn optiek vielen teveel mensen tussen wal en schip.
‘De samenleving is niet gewend zaken te doen met een vrouw, laat staan een allochtone vrouw’ Dus dan begin je iets voor jezelf. Maar dat valt niet mee in het witte Nederland. De samenleving is niet gewend zaken te doen met een vrouw, laat staan een allochtone vrouw. Ik weet vanuit mijn ervaring dat zij het zwaarder hebben, ook omdat zij niet zo assertief zijn als blanke vrouwen.” Allochtoon, autochtoon, Twentevisie 09/2009
etniciteit. Lastige termen. Bij elk gekozen woord voelen mensen zich buitengesloten. Zo werd dit jaar ‘zwarte zakenvrouw’ verruild voor ‘etnische zakenvrouw’. De organisatie hoopt zo meer moslimvrouwen en blanke migrantenvrouwen aan te spreken. Centraal blijft de niet-westerse vrouw.
Zorgbureau SPV Zorgbureau SPV telt vijf vestigingen en heeft bijna tachtig personeelsleden. “Iets uit de allochtone wereld is de steun van en de relatie met familieleden. Ik probeer altijd familie op sleutelposities in mijn organisatie te plaatsen.
‘Allochtonen kunnen maar beter worden geaccepteerd door politiek en bedrijfsleven’ Niet dat anderen slechter zijn, maar het voelt erg vertrouwd. Zo bouw je je eigen zekerheden op in je eigen bedrijf. Gek eigenlijk, dat ik dan weer op een Surinaamse gewoonte terugval, terwijl ik al 35 jaar geleden ben verhuisd,” zegt ze lachend. Tachtig procent van Ramnarains cliënten is van allochtone af komst; het personeel is voor twintig procent allochtoon. “Het is een misvatting dat allochtonen geen Nederlandse hulpverlener willen. Ze willen alleen iemand die hun cultuur begrijpt. We trainen de Nederlandse medewerkers daarin.” Die training heeft ze zelf opgezet.
Werkloosheid Naast de prijsuitreiking was er die feestelijke avond tevens de aftrap van Rolmodel stimuleert Talent. Twintig succesvolle, etnische zakenvrouwen en managers gaan aan de slag om veertig hoogopgeleide, werkloze vrouwen aan een baan te helpen. Binnen maximaal zes maanden moeten de allochtone vrouwen aan het werk zijn. De veer tig vrouwen worden in het project gekoppeld aan eerdere genomineerden voor uitverkiezing van de gekleurde zakenvrouw of manager van het jaar. Het project komt niet uit de lucht vallen. Onlangs maakte Forum, het instituut voor multiculturele ontwikkeling, bekend dat de jeugdwerkloosheid onder allochtonen veel harder oploopt dan onder westerse jongeren. De totale werkloosheid nam in het tweede
kwartaal toe van 4,4 tot 4,8% . Onder nietwesterse allochtonen steeg de werkloosheid echter van 10 tot 11% . Daarmee nemen de allochtone jongeren een kwart van de totale stijging voor hun rekening terwijl ze maar 10 % van het arbeidstotaal uit maken. Als verklaring voor de snelle stijging wordt onder andere genoemd dat allochtone jongeren vaker dan gemiddeld een tijdelijk arbeidscontract hebben. Dat zijn bij reorganisaties de eerste banen die sneuvelen.
Zwarte golf “Het is een mooi streven om daar iets aan te doen,” vindt Ramnarain. “Die positie van allochtonen moet echt sterk worden verbeterd. Wij zijn net als de zogenaamde grijze golf, een groep mensen die eraan komt en met wie rekening gehouden moet worden. Of je wilt of niet. Allochtonen kunnen maar beter worden geaccepteerd door politiek en bedrijfsleven, want in toenemende mate gaan wij het Nederlandse beeld kleuren. Letterlijk en figuurlijk. Maar die acceptatie blijft zo lastig. Het is vechten tegen vooroordelen, kleur, beleid, culturele achtergrond. PVVfractievoorzitter Geert Wilders appelleert daaraan in zijn optredens. Hij bereikt een groot deel van Nederland, maar gelukkig nog geen echt belangrijk deel. Het werkt voor ons alleen maar drempelverhogend en dat is knap lastig hoor.’’
Sociale vaardigheden “Hoog opgeleide allochtonen komen vaak toch nog uit een gezin waar thuis een andere taal gesproken wordt. Het is een omgeving waar je moet vechten om goede leerprestaties neer te zetten. Daar is bij deze ambitieuze jongeren alles op gericht. De sociale vaardigheden om echt te slagen schieten er dan vaak bij in. Neem bijvoorbeeld het fenomeen van de vrijdagborrel, zoals die in menige organisatie wordt gehouden. Daar kun je met behoud van je eigen identiteit natuurlijk prima aan deelnemen, maar voor nogal wat jongeren is het schenken van alcohol reden om die bijeenkomsten over te slaan. Daarmee plaats je jezelf wel buiten de groep. Dat kan bij het verdelen van nieuwe functies nadelig voor je uitpakken. En vergeet niet dat deze groep geen gebruik kan maken van het netwerk van hoger opgeleide ouders.” ■
29
actueel | personeelstransfers ‘Iemand overwinnen is sterk, jezelf overwinnen is machtig’
Mens en organisatie Voor de maand november werden de volgende opmerkelijke transfers op management- en directieniveau in Twente bij de redactie van Twentevisie aangemeld. Outplacementbureaus, werving- en selectiebureaus, bedrijven of instellingen, maar ook nieuwe medewerkers zelf kunnen recente transfers doorgeven aan de redactie van Twentevisie via www.twentevisie.nl (voorpagina, rechts in de menubalk). of rechtstreeks aan Segerink Search:
[email protected] / 0541-663454. Harry Grooters treedt toe als partner van Pool Management & Organisatie, bureau voor interim-management. Grooters zal zich primair gaan richten op de sector financiële dienstverlening, in het bijzonder op de bancaire wereld. Hij was gedurende 25 jaar actief op diverse posities binnen de Rabobank-organisatie, grotendeels als algemeen directeur. Recentelijk was Grooters algemeen directeur bij Roelofs Groep te Den Ham. Pool Management & Organisatie is gespecialiseerd in het hogere segment van interimmanagement en consultancy. Sinds 2 november jl. is Astrid Nijland FFP Senior Private Banker bij ING Bank Regio Noord Oost bij het Private Banking team in het werkgebied Twente en Achterhoek. Hiervoor werkte ze zeven jaar bij Friesland Bank in Enschede. Daarvoor heeft Nijland acht jaar bij ING Bank in Enschede gewerkt. Ze gaat zich bezighouden met advisering van vermogende en beleggende relaties in Twente en de Astrid Nijland Achterhoek. Arnold + Siedsma en Schumann Patent Consultancy hebben onlangs een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Herman Schumann wordt door velen gezien als ‘Mr. Patent’ in Twente en omgeving. Deze hereniging met Arnold + Siedsma moet effect hebben op de resultaten. Prof. dr. Ir. Koos Krabbendam, Head of the department Operations, Organization and Human Resources Universiteit Twente, is benoemd als voorzitter van de Raad van Toezicht Scholengroep Twente Special, een besturenfusie van speciaal onderwijs-instellingen in Twente. Segerink Search heeft de bemiddeling tot stand gebracht. Binnen Connexxion hebben onlangs een aantal mutaties plaatsgevonden. Richard Bruns (46) is per 14 augustus benoemd tot Directeur Twentevisie 09/2009
Operations Tours bij Connexxion Taxi Services, Tours & Ambulancezorg. Hij was daarvoor werkzaam als concessiedirecteur Connexxion Openbaar Vervoer. Angela Snijders (46), voorheen HR Adviseur Twente / Salland, is benoemd tot HR manager voor het totale district Noord Oost Nederland bij Connexxion Angela Snijders Openbaar Vervoer. Met ingang van 5 oktober is Hans Lotgerink (Enschede) directeur ad interim bij de Nederlandse vereniging van bestuurders in de gezondheidszorg (NVZD) te Woerden. Daarnaast is Lotgerink nog directeur ad interim van Topsupport, een medisch sportgezondheidscentrum te Eindhoven. Mercurius Zorg, onderdeel van de Mercurius-groep te Almelo, heeft deze bemiddeling tot stand gebracht. Sonja Blok is als Corporate Communications & Recruitment Manager bij NV Nederlandse Apparatenfabriek Nedap te Groenlo in dienst getreden. Met Blok verwacht Nedap zijn missie Employer Branding optimaal te bewerkstelligen. Blok is haar loopbaan in Londen gestart als Communications Advisor. Na zes jaar is zij overgestapt naar GE als Communications Manager Europe. Vanaf 1 oktober is Renate Kamphuis de nieuwe manager zorg bij AriënsZorgpalet in Enschede. Ariëns Zorgpalet is een zorginstelling in Enschede met een uitgebreid zorg- en welzijnsaanbod. Gedurende de afgelopen negen jaren was Kamphuis werkzaam bij Medisch Spectrum Twente als Renate Kamphuis beleidsmedewerker.
Deze pagina wordt samengesteld door Caroline Kamphuis en Jos Segerink van Segerink Search, specialist in het zoeken en selecteren van Managers, Directeuren en Commissarissen. Objectief, in samenspraak met de hoofdredactie.
Naam: Louis Breukelman Leeftijd: 46 jaar Burgerlijke staat: getrouwd en vader van 3 zoons Wat is je nieuwe functie? Per 1 november ben ik gestart als commercieel directeur bij Persoonality. Persoonality neemt met HR Assurance alle HR-administratie van ondernemers over. Ondernemers worden gevrijwaard van administratieve, fiscale en juridische aangelegenheden en lopen geen (financiële) risico’s bij arbeidsongeschiktheid en ontslagprocedures. Wij dragen de risico’s, niet de ondernemer. Op de werkvloer verandert er echter niets. De ondernemer blijft verantwoordelijk voor de planning, functionerings- en beoordelingsgesprekken. Wat deed je hiervoor? Hiervoor ben ik lange tijd werkzaam geweest bij Tempo Team en was daar ruim vier jaar lid van de centrale directie. Daarna heb ik internationale ervaring opgedaan als General Manager bij Olympia. Wat is je specialisatie/achtergrond?? Mijn specialisatie is de brede HR-ontwikkeling en ik heb 12 jaar ervaring in de flexibele arbeid. Daarnaast heb ik een Masterdegree in Performance Management. Wat is je uitdaging/ waar liggen je verantwoordelijkheden? Aangezien ik verantwoordelijk ben voor sales, marketing en public relations is de belangrijkste uitdaging is het scoren van meer business. Waar staat het bedrijf over tien jaar als het aan jou ligt? Als het aan mij ligt is het bedrijf over tien jaar de absolute nummer één in payroll op zowel kwalitatief als kwantitatief niveau. Wat voor type ben je? Mensen typeren mij als gedreven, resultaatgericht en klantgericht met een no nonsens instelling. De hands-on instelling van Persoonality en het oog hebben voor de mensen is de reden dat ik voor Persoonality heb gekozen. Samen met het salesteam zal ik Persoonality nog beter positioneren in de markt. En een hobby? Ja, voetbal he!
31
interview | ijsbaan twente
Ivar ten Velde moet in halfjaar 1,3 miljoen omzetten om break even te draaien met schaatsbaan
‘EK of WK mag niet meer
afketsen op aantal camera’s’ had kunnen bevroeden. We meenden al iets aan zijn voornaam af te kunnen lezen, maar Ten Velde geeft zelf tekst en uitleg: “Ik ben inderdaad door mijn ouders vernoemd naar de Noorse schaatser Alf Ivar Eriksen, heb in 1997 de Elfstedentocht met mijn vader uitgereden en bind nog regelmatig de schaatsen onder. Ik ben een echte sport- en schaatsliefhebber, dus in die zin ben ik zeker op mijn plek.”
‘We zouden ook graag dé ideale trainingslocatie van Nederland zijn’
een EK of WK. Wel blijft Ten Velde inzetten op landelijke toernooien in de iets lichtere categorie. Hij zegt: “Vorig jaar is het NK Sprint op het laatste nippertje afgeblazen, omdat de NOS de wedstrijd volgens een contractuele verplichting met de KNSB met vier camera’s moest registreren. Door onze constructie met de palen op het binnenterrein was dat niet mogelijk, maar met zes camera’s kan het wel en krijg je de wedstrijd nog mooier in beeld ook. De volgende keer mag zoiets niet meer afketsen op het aantal camera’s, wil ik er maar mee zeggen. Daar gaan we alles aan doen.”
Vuurdoop Tegenwoordig rijdt Ten Velde zijn rondjes op het ijs van zijn eigen baan, maar je kunt de nieuwe directeur in het vorig jaar geopende ijspaleis ook spotten op andere plekken en in andere rollen. Zo schroomt hij niet plaats te nemen achter de kassa, maakt hij graag een praatje met bezoekers, doet hij incidenteel mee met de shorttrack- of ijshockeytraining en volgt hij een jurycursus. “Ik wil graag weten wat er op de werkvloer of bij de gebruikers leeft”, zegt hij. “Hoe kijken ze tegen de baan aan? Wat beleven ze? Wat zijn hun wensen, hun klachten? Om een goed oordeel te kunnen hebben, wil ik de dingen zelf hebben ervaren.”
Geen EK of WK?
Ivar ten Velde, de nieuwe directeur van IJsbaan Twente, hoopt ooit landelijke toernooien als het NK Sprint, NK Afstanden en NK Allround binnen de poorten te krijgen.
(door Eddy van der Ley) Volgens schaatsiconen als Erben Wennemars en Mark Tuitert ligt op IJsbaan Twente in Enschede snel en uitmuntend ijs, maar qua positionering en uitnutting valt er nog een wereld te winnen. Een mooie klus voor de nieuwe directeur Ivar ten Velde (34), die niet wegloopt voor een uitdaging meer of minder. “Het klinkt heel simpel, maar als we hier over twintig jaar nog met zijn allen kunnen schaatsen, hebben we het goed gedaan.” Wie met ziel en zaligheid een ijsbaan runt, zou als het ware uit ijs opgetrokken moeten zijn
32
of op zijn minst een diepgewortelde associatie met de oer-Hollandse schaatssport moeten hebben. Ivar ten Velde voldoet heel aardig aan dat profiel, maar op het moment dat de exploitant van de ijsbaan - Volker Wesselsdochter PCH-Holding - hem aanstelde als de nieuwe sterke man, had de geboren Almeloër nog geen vraag over zijn sportieve achtergrond of belevingswereld hoeven beantwoorden. Ten Velde was puur ge s cr e end op zijn kwaliteiten als geograaf en econoom, laatstelijk gepraktiseerd in zijn hoedanigheid als zakelijk directeur bij NykampNyboer, en in de jaren
daarvoor bij VNO-NCW. “Ik wist aanvankelijk niet eens voor welk bedrijf ze me vroegen,” blikt hij terug op de sollicitatieprocedure, “maar toen ik na verloop van tijd te horen kreeg dat het om de ijsbaan ging, viel alles op zijn plaats. Alles wat ik uitdagend vind, balt zich in mijn huidige functie samen: dynamiek, sport, ondernemerschap en iets met mensen opbouwen, maar dan wel in de diepte.”
Elfstedentocht En de navelstreng met het ijs, tsja, die bleek sterker dan de directie van de PCH Holding ooit Twentevisie 09/2009
De aanstekelijk enthousiaste Ten Velde gebruikt die expertise bij zijn streven de accommodatie optimaal te benutten. Daarbij kan hij bogen op een zeer hoogwaardig hoofdproduct: snel ijs van een uitmuntende kwaliteit. Schaatskanonnen als Mark Tuitert en Erben Wennemars tonen zich razend enthousiast over het vakkundige werk van de Twentse ijsmeester. Het sterkt Ten Velde in de overtuiging dat de ijsbaan in de toekomst een belangrijke rol kan bekleden in de vaderlandse schaatssport. “We hebben een belangrijke functie in de regio, maar we zouden ook graag dé ideale trainingslocatie van Nederland zijn. A priori voor recreanten en verenigingschaatsers, maar zeker ook voor wedstrijdschaatsers. We zijn uitstekend gefaciliteerd, hebben de nieuwste techniek en de laatste software. Iedereen wil graag bij ons rijden.” In dat kader blijft het jammer dat IJsbaan Twente niet berekend is op grote internationale schaatskampioenschappen als Twentevisie 09/2009
Qua organisatietalent zit het wel goed bij IJsbaan Twente, denkt Ten Velde. In februari 2010 is de vuurdoop, met het NK voor junioren. “Daar moeten we laten zien dat we een groot toernooi kunnen organiseren. Het is een generale repetitie, maar ook een hele krachttoer. Het is een toernooi van drie dagen met een groot deelnemersveld, dat volgens de maatstaven van een normaal toernooi wordt gehouden, inclusief de faciliteiten voor de pers, het creëren van een ruimte voor de dopingcontrole, noem maar op. Ik heb er vertrouwen in, ook al omdat we in onze regio over een boel kundige en enthousiaste vrijwilligers van het KNSB-gewest beschikken, tot en met een internationale scheidsrechter aan toe.” In de wetenschap dat de ijsbaan zonder tribunes al 2500 toeschouwers kan herbergen, hoopt Ten Velde ooit landelijke toernooien als het NK Sprint, NK Afstanden en NK Allround binnen de poorten te krijgen. “Die ambitie moet je altijd uitdragen.”
‘In de komende jaren zullen we de verliezen van het aanloopjaar moeten wegwerken’ De focus ligt vooralsnog evenwel op het optimaliseren van de actuele bedrijfsvoering, bestaande uit drie pijlers: de recreatieve en verenigingschaatser, de schaatsschool en de horeca. Na een openingsjaar met de ingecalculeerde opstartverliezen is Ten Velde aangetrokken om van IJsbaan Twente een gezond, florerend bedrijf maken. Concreet: om break even te draaien, moet per jaar
ruim 1,3 miljoen aan inkomsten worden gegenereerd. “Het is de kunst om dat binnen een half jaar te realiseren,” weet Ten Velde. “In het zomerseizoen hebben we geen ijs en draaien we hoofdzakelijk op onze horecatak, in de vorm van bedrijfsfeesten, arrangementen en dergelijke. Daar hebben we prachtige faciliteiten voor, die ook in het hoogseizoen op volle toeren draaien.” Met 20 0 . 0 0 0 p otentiële be zoeker s per jaar mag duidelijk zijn dat de recreatieve schaatsers zorg dragen voor het gros van de inkomsten. Verder brengen de ijsverenigingen geld in het laatje en kan de ijsbaan bogen op een heuse businessclub, aangevoerd door de hoofdsponsors Switch en Verzuimreductie.
Synergie “In de komende jaren zullen we de verliezen van het aanloopjaar moeten wegwerken, maar ik ben hoopvol gestemd. Ik zit in mijn eerste jaar en dat gebruik ik om de mogelijkheden van de ijsbaan in kaart te brengen. Hoe kunnen we voor nog meer bezoekers zorgen? Niet voor niets heb ik onlangs een bezoek gebracht aan Deventer om te praten met de directie van ijsbaan De Scheg en de sportwethouder van die stad. Natuurlijk heeft de komst van IJsbaan Twente geleid tot een daling van de bezoekersaantallen in Deventer, maar mijn intentie is om elkaar te versterken. Als je kennis deelt, bereik je eerder synergie: met twee ijsbanen binnen een bepaald gebied zouden meer mensen gestimuleerd moeten worden om te gaan schaatsen.” Dat geldt wat hem betref t ook voor een eventuele samenwerking met FC Twente. Voorzitter Joop Munsterman van de Enschedese club zou - in de stijl van het al bestaande Chelsea V illage - graag een FC Twentevillage laten verrijzen, een dorp vol sport en amusement dat zich globaal uitstrekt van de Grolsch Veste in Enschede tot aan het trainingscomplex van FC Twente/FBK-stadion in Hengelo. Munsterman denkt onder meer aan een hotel, een idee dat Ten Velde als muziek in de oren klinkt. “Een hotel zou voor ons zeker geen overbodige luxe zijn. Toernooien zijn vaak meerdaags, dus daar zit op zijn minst een overnachting bij. Het lijkt me überhaupt een goede voedingsbodem voor arrangementen. Schaatsen, karten, bowlen en voetbal kijken in een weekendpakket, daar zie ik wel iets in.” ■
33
transacties
| vastgoed
Vastgoed transacties Almelo DTZ Zadelhoff heeft namens een institutionele belegger bemiddeld bij de verhuur van circa 223 m² kantoorruimte in het kantoorpand Het Baken aan de Brugstraat 13. De jaarhuurprijs bedraagt € 28.900,- en de huurder is Stichting Informele Zorg Twente. ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens een particuliere belegger een unit van circa 120 m² bedrijfsruimte aan de Virulyweg 21-N verhuurd aan Olsman Advies voor € 6.600,- per jaar. ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Jan Voskamp Vastgoed Almelo B.V. een horecapand aan de Kerkstraat 10-10A verkocht aan een particuliere belegger voor € 220.000,-. Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een particulier circa 530 m² kantoorruimte verhuurd aan het Twentepoort Oost 45-13 aan Abeln Groep. De huurprijs bedraagt € 95,- per m².
Borne Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een particuliere belegger circa 800 m² tijdelijke winkelruimte verhuurd aan de Hofstraat 1-3-5. De Huurder is een carnavalswinkel.
Enschede Luzac College Nederland B.V. heeft aan de Boddenkampsingel 40 970 m² kantoorruimte gehuurd. Luzac heeft meer ruimte nodig, omdat ze naast college ook lyceum wordt. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de verhuurder, de Gemeente Enschede.
vastgoed | transacties
ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens een particuliere belegger circa 165 m² bedrijfs-/kantoorruimte verhuurd aan de Najaarsweg 17-B aan Kosh Power Europe B.V. tegen een huurprijs van € 10.800,- per jaar.
Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht de transactie namens de zittende huurder, EMM, tot stand. Namens de verhuurder, een particulier, heeft Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. het kantoorgebouw van 615 m² aan de Puttenkampstraat 1 verhuurd. De huurder is Stichting Educatieve Ondersteuning Medulla en de huurprijs bedraagt € 33.600,- per jaar. Een winkel in dameskleding, tassen en bijouterie heeft aan de Heurne 14 90 m² winkelruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 25.000,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de verhuurder, Onza Invest B.V. Stucadoorsbedrijf Van der Tuin heeft aan de Ossenboer 14 250 m² bedrijfsruimte met 45 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, Emba Enschede B.V., tot stand.
DTZ Zadelhoff v.o.f. trad bij de verkoop van deze bedrijfsruimte en kantoorruimte aan de Giem 3 in Enschede.
Jeruzalem v.o.f. De koopsom bedraagt € 875.000,-. Post Jr. Bedrijfsmakelaars trad op namens de koper.
Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een particulier aan de Veldegge 37 circa 300 m² opslagruimte aan Wolters Kunststoffen. De vraaghuurprijs bedraagt € 52,50 per m².
DTZ Zadelhoff v.o.f heeft namens de eigenaar, DK Beroepsmode B.V. circa 275 m² bedrijfsruimte aan de Binnenhaven 38 verhuurd aan Hans & Danny Pol Metaalhandel v.o.f. De huurprijs bedraagt € 12.000, - per jaar.
Uniek Bedrijfsmakelaars heeft per 1 november circa 265 m² bedrijfsruimte met circa 30 m² kantoor aan de Veldegge 4 verhuurd aan een bedrijf in systeemplafonds. De huurprijs bedraagt € 12.000,- per jaar.
Schoenenzaak Voetsie heeft aan de Haverstraatpassage 35 een winkelruimte van 405 m², bestaande uit 155 m² winkelruimte en 250 m² opslagruimte, gehuurd. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, een particuliere belegger, tot stand.
Aan de Metaalstraat 22 a is circa 135 m² bedrijfsruimte verhuurd aan Coolserve B.V. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars trad op namens de verhuurder. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 16.800,-. Uniek Bedrijfsmakelaars heeft namens een particulier een verhuurde kantoorruimte (jaarhuur € 21.000,-) aan de Dr. Prinsstraat 101 verkocht aan een particuliere belegger. De koopsom bedraagt 12 keer de jaarhuur.
Aan de Madioenstraat 111 is circa 70 m² kantoorruimte verhuurd aan een huisarts. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 7.920,-. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars trad op namens de eigenaar.
DTZ Zadelhoff v.o.f heeft bedrijfsruimte aan de Binnenhaven 38 in Enschede verhuurd aan Hans & Danny Pol Metaalhandel.
Hengelo
DTZ Zadelhoff heeft namens ABN Amro bank het kantoorgebouw aan de Deurningerstraat 224 verkocht. Het object is circa 628 m² groot en de koper is bles & van der Does financiële planning. Een koopsom is niet bekend gemaakt
DTZ Zadelhoff heeft namens Royal Haskoning bemiddeld bij de aanhuur van circa 724 m² kantoorruimte aan het Colosseum 1-3. De verhuurder is Vastgoed Fundament Fonds N.V. en de huurprijs is niet bekend gemaakt.
Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft namens haar opdrachtgever 220 m² kantoorruimte in het kantoorgebouw aan het Prins Bernhardplantsoen 300 verhuurd. De huurder is Ki Health International en de huurprijs bedraagt € 25.036,- per jaar.
DTZ Zadelhoff heeft namens een particulier bemiddeld bij de verhuur van een kantoorvilla aan de Haaksbergerstraat 252. De huurder is B&M Business Development V.O.F. en de huurprijs is niet bekend gemaakt.
DTZ Zadelhoff heeft het kantoorgebouw aan de Deurningerstraat 224 in Enschede verkocht.
36
Enter
Haaksbergen
Handelsonderneming H.O.E. Enschede V.O.F. en Jacky’s Place hebben aan de Euregioweg 285 340 m² bedrijfsruimte en 75 m² kantoorruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 23.000,- per jaar.
Luzac College Nederland B.V. heeft aan de Boddenkampsingel 40 in Enschede 970 m2 kantoorruimte gehuurd. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de de Gemeente Enschede.
ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens Woningstichting De Woonplaats circa 100 m² winkelruimte verhuurd aan de Buitenweg 4 aan De Cindy’s schoonheids-/pedicure- en kapsalon tegen een huurprijs van € 9.700,- per jaar.
DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens een particuliere belegger bij de verkoop van circa 1.800 m² bedrijfsruimte en circa 180 m² kantoorruimte aan de Giem 3. De koper is Horecagroothandel
Twentevisie 09/2009
verhuurd aan Munsterhuis & Scholten. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Aan de J. Schumpeterstraat 2 is circa 436 m² bedrijfsruimte verhuurd aan Doornekamp B.V. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars trad op namens de eigenaar. De huurprijs bedraagt naar verluidt € 39.500,-.
Namens haar opdrachtgever heeft Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars circa 343 m² bedrijfsruimte aan de D. Ricardostraat 8 Twentevisie 09/2009
ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens AKZO Nobel Chemicals B.V. een deel van het industrieterrein met opstallen aan de Boortorenweg 20 verkocht aan de Timmerhuis Groep / Strootbeek Park V.O.F. voor € 825.000,-. ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens AKZO Nobel Chemicals B.V. een deel van het industrieterrein met opstallen aan de Boortorenweg 20 verkocht aan de Timmerhuis Groep / Maatschap Bolsgeest voor € 5.270.000,-. ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede / IBG heeft namens Saint-Gobain Distribution The Netherlands B.V. circa 460 m² winkelruimte aan de Kuipersdijk 50 verhuurd aan De Jong Gordijnen & Tapijten V.O.F. voor € 33.304,per jaar.
DTZ Zadelhoff v.o.f. verhuurde een nieuw bedrijfspand aan de Jan Tinbergenstraat 209 in Hengelo aan Hanwel B.V.
Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft een kantoorruimte in het kantoorgebouw aan het Prins Bernhardplantsoen 300 in Hengelo verhuurd aan Ki Health International. DTZ Zadelhoff bemiddeld bij de verhuur van een kantoorvilla aan de Haaksbergerstraat 252 in Enschede.
Aan de Metaalstraat 22 a in Hengelo is deze bedrijfsruimte verhuurd aan Coolserve B.V. door Euverman Temmink & Partners.
DTZ Zadelhoff v.o.f. trad op namens de eigenaar, Valja B.V., bij de verhuur van een nieuw gebouwd bedrijfspand van circa 825 m² aan Hanwel B.V. Het pand is gelegen aan de Jan Tinbergenstraat 209 en is onderverdeeld in circa 525 m² bedrijfsruimte en circa 300 m² kantoorruimte. Het object is verhuurd voor naar verluidt € 59.000,-per jaar. De verhuur werd collegiaal verricht met Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars. ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens BLOX Xtra Opslag B.V. circa 100 m² kantoorruimte in het bedrijfsverzamelgebouw aan de Droogdokstraat 1 (unit 1 + 2) verhuurd aan Expro-IT B.V. voor € 14.400,- per jaar.
Oldenzaal ten Hag bedrijfsmakelaars Enschede/IBG heeft namens een particuliere belegger circa 3.560 m² winkelr uimte aan de Eekb oer s tr aat 6 5 verhuurd aan Netline Enschede (Meubelmarkt JMH -line-) voor € 145.000,- per jaar.
Rijssen U ni e k B e d r ij f m a ke l a a r s h e e f t a a n d e Walstraat 38/B circa 85 m² verhuurd aan een groentewinkel. De huurprijs bedraagt circa € 110,00 per m² per jaar. De eigenaar is een particulier. Transacties kunnen per e-mail worden toegestuurd aan
[email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi.
37
interview | machinebouw
De toekomst van Voortman Automatisering ligt internationaal
Mark Voortman zoekt
het over de grens (door Jan Medendorp) Mark Voortman (38) kent het leven, laten we zeggen, van verschillende kanten. Zijn hart ligt bij de staalbouw, maar onder zijn leiding werd de machinebouw van Voortman in Rijssen een belangrijke tak. Opa Voortman had een betonfabriek die zijn oudste zoon overnam. De andere zoon (de vader van Mark) werkte ook in die fabriek. Hij deed onderhoud en reparaties aan machines voor de betonindustrie en begon vervolgens (begin jaren zeventig) met die activiteiten voor zichzelf. “Rijssen is sterk op de bouw georiënteerd. Er is dus een grote vraag naar machines voor de bouw, van boor- tot zaagtot lasmachine. Later kwam daar een tweede poot, de staalbouw bij.” Broer Jan (32) leidt Voortman Staalbouw en Mark staat aan het roer van Voortman Automatisering, dat dus eigenlijk machinebouw is. “Mijn pa had weinig tijd voor de machinebouw. Staalbouw groeide, hij had in 1995 ook in het oosten van Duitsland een bedrijf opgezet waardoor de machinebouw niet de volledige aandacht kon krijgen. We hadden toen ook maar één eigen ontwikkelde machine voor de staalbouw, de andere machines die we bouwden waren op specificaties van de klant.” Langzaam maar zeker ging Mark andere machines ontwikkelen. “We hebben ons volledig toegelegd op het ontwikkelen van eigen producten voor staalbouwbedrijven, constructiebedrijven, scheepsbouw, offshore, kassenbouw, noem maar op. We hebben nu zeventien machinelijnen met tien tot dertig opties per lijn.” En in de loop van dit jaar worden nog twee of drie producten aan de range toegevoegd.
Engels Vrijwel alle machines die in de beginjaren verkocht werden, waren bestemd voor de Nederlandse markt. Rond de eeuwwisseling ging Voortman ook buiten de landsgrenzen kijken. In Engeland was een kandidaat-koper voor een machine van Voortman. Die deed een bod, maar dat bod moest door een collega aan Voortman vertolkt worden. “Het eerste dat ik bij terugkomst in Nederland op kantoor heb gedaan, is een taleninstituut gebeld. Ik kreeg twee keer per week privéles, in totaal zo’n zestig uur. Ik hoor mijn vader nog zeggen ‘als je beter had opgelet op school, dan had je dit geld kunnen besparen’.”
Mark Voortman exporteert het gros van de machines die hij produceert: “Wij praten dus meer Engels dan Nederlands.”
38
Twentevisie 09/2009
Twentevisie 09/2009
Valpartij
Innovatie
Na de Mavo en MTS ging Mark dus naar de HTS (werktuigbouwkunde). “Ik wilde dat op dezelfde manier doen als ik de Mavo en MTS had doorlopen: met helemaal niets doen. Dat lukte op de HTS niet. Toen stond ik voor de keuze doorgaan of stoppen. Ik neigde naar het laatste, ik had tenslotte al mijn MTS-diploma. Ik had het er met mijn vader over en die vindt dat je iets moet afmaken als je er aan begint: ‘je zult in je leven wel eens vaker meemaken dat iets niet van een leien dakje gaat en dan kun je ook niet wegrennen’. Dat was net wat ik nodig had; toen ben ik het eerste jaar opnieuw lekker fris begonnen. Het ging prima, het tweede jaar lonkte, toen ik in de zomer van een dak viel. Ik werkte natuurlijk in de vakantie in het bedrijf, in de staalbouw. Ik viel van elf meter hoog, had een gebroken rug, verbrijzelde benen, drie kapotte wervels en beschadigde nieren. Ik heb een paar maanden in het ziekenhuis gelegen, daarna een maand of drie in een rolstoel gezeten en toen nog negen maanden met krukken gelopen. Dus aan het einde van het tweede jaar ging ik weer naar school,” zei Voortman onlangs in SAX, het maandblad van Saxion. Het jaar daarop pakte hij de draad weer op en maakte zonder noemenswaardige incidenten de HTS af.
De expansie van Voortman begon dus in Engeland. “Onze agent in Engeland ging failliet en toen hebben we zelf een vestiging opgezet. Toen dat een succes werd, hebben we gezegd: wij willen elk jaar één of twee nieuwe machines aan ons assortiment toevoegen, maar ook één of twee nieuwe exportlanden.” En dus is Voortman Automatisering inmiddels wereldwijd te vinden, van Amerika tot Rusland en van Australië tot Azië.” Er worden jaarlijks zo’n 150 machines verkocht. Hij moet toch last hebben van de recessie, dat kan niet anders. “Ik kan nu gemakkelijk aan servicemonteurs komen”, grijnst hij. “We hebben nooit gekozen voor winstmaximalisatie. Ook tijdens de hoogconjunctuur hebben we altijd veel aandacht gehad voor innovatie. We hebben ook wel eens ‘nee’ tegen een klant gezegd, zodat wij tijd overhielden voor het ontwikkelen van nieuwe machines. Dat is een goede zet geweest, want de nieuwe machines die we maken, vangen de dip op bij de andere lijnen.” Maar feit is wel, zegt Voortman, dat machinebouw ‘vooraan’ zit als het slechter of beter in de economie gaat. In totaal werken er vierhonderd man bij Voortman, naast de staalbouw en de machinebouw telt het concern ook nog een staalbouwbedrijf in Duitsland en een conserveringsbedrijf. “En dan doen we nog wat aan systeembouw van kleine hallen.” Verdere uitbreiding is niet gepland in Rijssen, waar het industrieterrein vol zit. Daarom is onlangs 26 hectare in Nordhorn gekocht. “Daar gaan we de volgende stap zetten.”
Export Inmiddels wordt het gros van de machines van Voortman geëxporteerd. “Wij praten dus meer Engels dan Nederlands,” grijnst Voortman, die over zijn gebrek aan talenkennis nog één anekdote opduikelt. “Nadat ik die privélessen had gehad, ben ik in mijn eentje naar een klant toegegaan.”
‘Ook tijdens de hoogconjunctuur hebben we altijd veel aandacht gehad voor innovatie’ Maar een Engelse conversatie over het weer is toch anders dan over een ‘lettre of intent’ en ander jargon. En dus stond hij aan tafel bij die klant volledig voor schut toen het ging over transport, verzekeringen en dat soort zaken. “Bij thuiskomst heb ik contact opgenomen met de Kamer van Koophandel en toen bleken dat soort afspraken allemaal keurig vast te liggen in boekjes. Toen bleek dus ook dat al die kosten niet voor de klant waren maar voor mij. En daar had ik niet helemaal rekening meegehouden.”
Hogeschool Hoewel zijn opleiding aan de hogeschool letterlijk niet van een leien dakje ging, is hij blij dat hij de opleiding wel heeft afgemaakt. “Zeker in het begin, toen hier slechts een man of achttien werkte, moest ik alle zeilen bijzetten, dan komt er veel op je af. Je zei dat ik met een gouden lepel in mijn mond was geboren; ik kan je zeggen dat mijn vader mij en mijn broer in het diepe heeft gegooid. We zijn hier begonnen en hij heeft ons de vrijheid gegeven; wij hebben een heleboel beginnersfouten mogen maken. Hij zag dat en heeft nooit gezegd ‘zou je niet zus’ of ‘waarom doe je niet zo’. Daarmee bereik je dat je binnen een paar jaar weet of je echt geschikt bent. Het gekke is dat je dan ook beter geaccepteerd wordt door de medewerkers, je bent niet langer meer de zoon van de baas, maar ze zien dat je het gewoon zelf op moet knappen. We kregen daardoor met de mensen echt een klik.” ■
39
nieuws en feiten
| actueel
Ondernemersnieuws De werkloosheid in Twente groeit veel harder dan elders in het land. In een jaar tijd is het aantal niet-werkende werkzoekers met liefst 27 procent gestegen tegen een toename van ‘slechts’ 19 procent in de rest van het land. De provincie Overijssel noteert na Noord-Brabant zelfs de tweede grote stijging. Een en ander blijkt uit het jongste overzicht van UWV Werkbedrijf Oost-Nederland. De werkloosheid daalde in de maand september licht, maar dat was vooral een seizoenseffect. In Twente zitten nu bijna 23.000 mensen zonder werk, oftewel 8,5 procent van de beroepsbevolking. Dat is precies twee punt boven het landelijke cijfer van 6,5 procent. Met name de jeugdwerkloosheid groeit hard. In Overijssel steeg die in een jaar met 82 procent. Enschede blijft in deze regio de lijst aanvoeren met een werkloosheid van 13,7 procent, gevolgd door Almelo met 10,8 procent. Het laagst is de werkloosheid in Dinkelland (3,1 procent). De toename was het sterkst in Nijverdal en Oldenzaal en het minst in Almelo. De Elsevier-enquête van Small Business & Retail Management-opleidingen in Nederland geeft opnieuw een hoge score voor de Small Businessopleiding van Saxion in Enschede. Met een laagste score van 6.3 scoren de Small Businessopleidingen sowieso niet slecht, maar Saxion Enschede overstijgt de collega’s superieur met een score van 8.3, wat significant boven het gemiddelde is. De Kamer van Koophandel Oost Nederland introduceert een nieuwe prijs: voor de eerste keer zal dit jaar de KvK MVO Award worden uitgereikt. De KvK wil met deze prijs bedrijven stimuleren om aan de slag te gaan met duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ondernemers die van mening zijn dat hun bedrijf mvo- en duurzaamheidsproof is, kunnen
actueel | nieuws en feiten
zich nu voor deze award aanmelden. Om mee te dingen naar de prijs, moeten zij laten zien op welke manier hun bedrijf aandacht besteedt aan de balans van de drie P’s: people, planet, profit. Het winnende bedrijf ontvangt een stimuleringsprijs van 5.000 euro. Dit bedrag moet weer geïnvesteerd worden in de verduurzaming van het bedrijf. Kandidaten geven van tevoren aan, waarvoor zij het bedrag bij winst gaan gebruiken. De KvK MVO Award wordt op 11 december aan het winnende bedrijf uitgereikt. Tot nu toe hebben zich al kandidaten uit de hele regio aangemeld. Inschrijven kan nog tot uiterlijk 16 november via de website www.kvkmvoaward.nl. Moteq is de nieuwe naam voor het bureau dat gespecialiseerd is in de bemiddeling van werktuigbouwkundigen, elektro- en installatietechnici op MBO-, HBO- en WO-niveau. Al sinds 1997 is het bureau met Twentse roots een aanwezig op de technische arbeidsmarkt in Oost-Nederland onder de naam Construct Engineering. Per 1 oktober jl. is het werktuigbouwkundige/installatietechnische deel van Construct verzelfstandigd en gaat het verder onder de nieuwe naam Moteq. Met dit nieuwe label wil Moteq zich verder specialiseren in haar vakgebieden: werktuigbouwkunde, elektrotechniek en installatietechniek.
van de WTCA. Deze certificering is voor de WTC’s wat een ISO-certificatie is voor bedrijven. WTC Twente sloot eveneens een overeenkomst, namelijk met Twentevisie als mediapartner. Het betreft een samenwerking voor langere tijd die WTC Twente op regionaal niveau goed op de kaart moet zetten. Het WTC maakt deel uit van de World Trade Centers Association (WTCA) met meer dan 300 vestigingen in bijna 100 landen. De doelstelling van de WTCA is het bevorderen van internationale handel onder andere via de WTC Twente Business Club en het WTC Twente International Business Information Center (IBIC). Wereldwijd zijn ruim 750.000 bedrijven aangesloten bij de WTC organisatie. De afdeling Schadeherstel van Baan Twente is verhuisd van Enschede naar Hengelo. Reden hiervoor is de enorme groei in de afgelopen jaren van deze afdeling. De locatie in Enschede is te klein geworden om de groeiende vraag naar erkend schadeherstel aan te kunnen. Aan de achterzijde van de vestiging van Baan Twente in Hengelo is de afgelopen maanden een ruime en zeer moderne schadeafdeling gerealiseerd. De werkplaats is voorzien van de laatste generatie spuitcabines, richtapparatuur, rookgasafzuigingen, hefapparatuur.
De nieuwe directeur van Typische Uitgaven is Marbert Iriks, aangesteld oor eigenaar Concentra. Iriks is 34 jaar en heeft een brede ervaring in de mediawereld. Zo was hij commercieel manager bij Holland Combinatie/Telegraaf Media Groep en NL Unlimited, en uitgever bij De Winter Mediamakers in het Brabantse Uden. De World Trade Centers Association (WTCA) heeft het WTC Twente op vier onderdelen gecertificeerd. Dat gebeurde op 19 oktober tijdens de Algemene Vergadering van de World Trade Centers Association in Barcelona. Directeur Freerk Faber van het WTC Twente kreeg het certificaat uit handen van president Guy Tozzoli
Innovatiefondernemerschap: parkeerdichtbij.nl, gevestigd in Enschede aan de Deurningerstraat. Dit bedrijf biedt de mogelijkheid aan bedrijven en particulieren (een) eigen privé parkeerplaats(en) aan te bieden/verhuren via de website. De adverteerder bepaalt zelf de tijden en het tarief waarop en waarvoor de parkeerplaats beschikbaar is. Dit
innovatieve parkeersysteem is interessant voor zowel particulieren als bedrijven met een eigen parkeerplaats(en) op drukke locaties, zoals voetbalstadions, evenementen en hotels. De adverteerder kan zijn eigen parkeerplaats(en) reeds per uur verhuren. Het adverteren is geheel gratis. In februari 2010 verschijnt een nieuw magazine van de Kamer van Koophandel voor ondernemend Nederland. Het magazine komt in plaats van de Kamerkrant en verschijnt 6 keer per jaar. Het magazine verschijnt minder vaak, maar brengt langere en diepgaandere artikelen. De nieuwe titel bevat onder meer ervaringsverhalen en informatie over wet- en regelgeving en economische ontwikkelingen. Ook komt er een landelijke en een regionale agenda, tips en andere onderwerpen die aansluiten bij de wettelijke taak van de KvK. Verschillende bedrijven hebben belangstelling om zich in de toekomstige Woonboulevard aan Plein Westermaat in Hengelo te vestigen. Maar dan moet de verplichte minimum-oppervlakte van 1500 vierkante meter wel naar beneden. Het college van B en W wil dat best toestaan, maar gaat daarmee lijnrecht tegen het advies van de commissie commerciële voorzieningen in. BlokkerTuin, Totaalbed, Slaapkamer Centrum, Bruynzeel Keukens, Jysk en een Decokay-formule hebben bij vastgoedontwikkelaar TCN aangegeven dat ze zich in de nieuwe woonboulevard willen vestigen. Maar ze eisen daarbij wel een kleinere omvang dan die 1500 vierkante meter. Er is vooral vraag naar kleinere units. Voor TCN aanleiding om te vragen om die 1500-meter-eis los te laten. Het voormalige Research en Technology Center van AkzoNobel verandert ingrijpend. Het is verkocht en wordt een bedrijventerrein. De Timmerhuis Groep uit Vriezenveen, bouwbedrijf Lammersen uit Delden en de Enschedese investeerder H. Endeman zijn de nieuwe eigenaren van het oude complex. Zij vormen samen de vof Strootbeekpark, tevens de nieuwe naam is van het bedrijventerrein. Hollander Techniek (370 medewerkers) opende onlangs de vierde vestiging in Almelo. Hollander Techniek is technisch dienstverlener voor industrie, utiliteit en retail. Het bedrijf heeft vestigingen
Freerk Faber van WTC Twente werd in Barcelona door de World Trade Centers Association (WTCA) gecertificeerd door president Guy Tozzoli van de WTCA. Faber bekrachtigde onlangs eveneens een overeenkomst met directeur Mario Hannink van Twentevisie, dat daarmee officieel mediapartner is geworden.
40
Twentevisie 09/2009
Hollander Techniek heeft onlangs een vierde vestiging geopend in Almelo.
Twentevisie 09/2009
Van 30 september tot 4 oktober vond de tweede editie plaats van de bijzondere rally Miles of Mystery.
in Apeldoorn, Amersfoort, Almere en Almelo. Vanuit de nieuwe vestiging in Almelo richt Hollander Techniek zich vooral op de industrie in Oost-Nederland. Hollander Techniek telt 370 werknemers. Vier grote Twentse onderwijsinstellingen - AOCOost, Saxion Hogeschool, Universiteit Twente en ROC van Twente - zijn voor de eerste keer een strategisch samenwerkingsverband aangegaan voor de Business Meeting Twente dat onlangs plaatsvond. Bedrijfsleven, overheid en non-profitorganisaties konden met al hun vragen terecht op een professioneel vormgegeven kenniseiland met een eigen netwerkplein. De doorlopende leerlijn werd zo vertaald in een samenwerkingsverband waar bezoekers met al hun vragen over onderwijs terecht kunnen: van mbo-niveau 1 tot en met academisch niveau. De Kamer van Koophandel Oost Nederland heeft in Zwolle een loket geopend om ondernemers bij te staan die door de crisis in zwaar weer verkeren: het Crisisloket Regio Zwolle. In drie stappen worden ondernemers, die door de crisis in problemen zijn geraakt, op korte termijn verder op weg geholpen. Daarvoor wordt eerst samen met een KvK-adviseur de situatie op een rijtje gezet. Daarna worden knelpunten in kaart gebracht en aansluitend specialisten uit het KvK-netwerk ingeschakeld. Het Crisisloket is op elke werkdag tijdens kantooruren bereiken op het nummer 038-455 38 43. Van 30 september tot en met 4 oktober vond de tweede editie van de avontuurlijke rally Miles of Mystery plaats. Het startschot werd gegeven in Erba (Italië). Van daaruit toerden de deelnemende equipes in classic en sports cars vijf dagen lang door de mooiste Europese landschappen. De opbrengst ging - net als vorig jaar - naar de Bart Foundation: 21.500 euro. Deze stichting is
opgericht na het overlijden van Bart de Graaff en helpt jonge mensen met een ingrijpende ziekte of handicap hun ambitie waar te maken, net als inspirator Bart dat deed. Mirjam de Graaff reed ook dit jaar mee in de Porsche van haar broer Bart: “Het was opnieuw een onvergetelijke en oergezellige belevenis en we zijn natuurlijk heel blij met het ingezamelde bedrag.” In de periode vanaf 12 september tot en met 9 oktober 2009 heeft de Rechtbank de volgende faillissementen doorgegeven. Aan het onderstaande kunnen geen rechten worden ontleend. Tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, telefoon 0900-1234567 of via www.kvk.nl/ faillissementen. Almelo: Eshuis AGF B.V.; Exclusief Lifestyle Event Hengelo B.V.; Loomax Holding B.V.; Loomax International B.V.; Mute IV B.V.; Slagerij John Hendriks v.o.f. en de vennoten J. Hendriks, geb. 2-3-1968 en A.A. HendriksBiglaar, geb. 10-6-1968. Borne: Baartman & Leijdekkers B.V.; Baartman Holding B.V.; Marjo Borne Beheer B.V.; Java Borne Beheer B.V. Eschede: GT Global Trading B.V.; Stylit B.V.; H.J. Oudman, geb. 25-11-1952 hodn; ouwbureau Henk Oudman; E. Tunc, geb. 4-5-1974 hodn Emanuels Tegelservice. Enter: Di-Jo Electronics B.V.; P.J.J. Rutjes Holding B.V.; Goedkopen.nl B.V. Hengelo: Parketstudio Twente B.V.; Vidali B.V.; B.o.t.s. Surveillance B.V. ; Selection Bouw B.V. ; Family Time B.V. Nijverdal: Olde Rikkert Auto B.V.; Eco-BioLine B.V.; D. Egberts, geb. 4-8-1980 hodn VBE Vloeren. Rijssen: Teko Timber B.V. Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan
[email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi.
41
De crisis als drijfveer om te starten Zaterdag 7 november vond in Saxion in Enschede de jaarlijkse Startersdag plaats van de Kamer van Koophandel. Wie net begonnen is met een eigen bedrijf of plannen daartoe heeft, kon zich op de informatiemarkt laten inspireren, deelnemen aan workshops, luisteren naar ervaringen van praktijkstarters of gebruik maken van de vele netwerkmogelijkheden.
Bijlage voor new business in Twente
Samenwerking Dit katern binnen Twentevisie is bedoeld voor en met nieuwe ondernemers, maar natuurlijk ook voor de geïnteresseerde gevestigde ondernemer. We werken samen met de Kamer van Koophandel, Kennispark, Saxion, Campus Business Center, New Business Society (NBS) en het Bedrijfstechnologisch Centrum (BTC). Daarnaast zijn er bijdragen van de Kamer van Koophandel, Kennispark, InToBytes en Technocentrum.
43
Veel belangstelling voor Startersdag
45
Column Kamer van Koophandel Column InToBytes
47
Column Kennispark Column Technocentrum
48
DeFirma
49
Gildeprint
Raoul van Dongen, manager Marketing & Communicatie van de Kamer van Koophandel, liep tevreden rond: “Er zijn weer meer bezoekers dan vorig jaar en ze blijven ook langer. De starters of degenen die willen starten zijn er serieuzer mee bezig dan vorig jaar, ze hebben zich ook beter voorbereid.” Wat is daarvan de verklaring? “Door de economische crisis is een bedrijf beginnen voor veel mensen een kwestie van moeten geworden. Banen zijn immers verloren gegaan of staan op de tocht. Op de Startersdag is er volop gelegenheid om in korte tijd veel waardevolle informatie op te doen. Een trend daarbij is dat de aandacht wat verschuift van de kennisorganisaties naar de praktijkstarters; die vertellen je hoe het daadwerkelijk moet en wat je in de praktijk allemaal tegenkomt. Daarom wordt het netwerken ook steeds belangrijker.” Een van zogenaamde praktijkstarters op de Startersdag is Ditiswijn.nl, een klein half jaar geleden begonnen door Vincent ten Have en zijn vrouw Miranda. Wat doet Ditiswijn? “De hoofdzaak is wijn verkopen via internet, waarvoor wij samen met zo’n veertig andere wijnhuizen wijn inkopen. We leveren aan particulieren maar ook aan horecabedrijven. Daarnaast geven we masterclasses en organiseren we wijnproeverijen.” Ten Have had voor hij begon zijn sporen als sommelier reeds verdiend, dus in dat opzicht was de keuze logisch. Maar daarmee ben je er vast niet? “Nee, verre van, je komt van alles tegen zoals op het juridische vlak. Wij hadden bijvoorbeeld eerst een naam bedacht die later al bleek te zijn vergeven. Daar moet je als je starter dus goed op letten, zoals op veel meer zaken. Een andere tip is om te rade te gaan bij de Kamer van Koophandel, want daar geven ze echt goed advies.” Ten Have zegt dat de zaken totnutoe voorspoedig gaan. En nu, zo snel mogelijk rijk worden? “Ha ha, nee hoor. Als we lekker kunnen leven, doen we het volgens mij al goed. Laat dat het streven maar zijn.” ■ Miranda en Vincent ten Have zijn onlangs gestart met Ditiswijn.nl.
Persberichten van (jonge) ondernemers kunnen gemaild worden naar de redactie van Twentevisie:
[email protected]. Eventuele illustraties als jpeg in hoge resolutie (minimaal 300 dpi) kunnen ook gestuurd worden. De redactie selecteert naar eigen inzicht.
Bijlage voor new business in Twent e
43
Ict tips & tricks
Zoals elk jaar maakt de overheid van de decembermaand helemaal een feestje door ons allen - dus ook startende ondernemers - te verrassen met een hausse aan nieuwe wetten en regels. Je kunt je kop dan in het zand steken en denken ‘we zien wel wat er komt’, maar dat is niet verstandig. Start de feestmaand daarom goed en schrijf je in voor de Wet & Regel Dag van de Kamer van Koophandel. Deze vindt plaats op 1 december op 15 locaties in Nederland; de dichtstbijzijnde voor de Twentse starter is Congres- & Partycentrum Coelenhage in Wezep (bij Zwolle).
Virtualisatie klinkt heel futuristisch maar het is voor iedere ondernemer bereikbaar. Met de gratis basis software van VMware geniet u al van alle voordelen en kostenbesparingen wat virtualisatie met zich meebrengt.
Wordt wijzer en rijker Elke ondernemer krijgt in 2010 met nieuwe wetten en regels te maken. Het is handig om daarvan op de hoogte te zijn. Sommige hebben betrekking op fiscale wijzigingen, zodanig zelfs dat dit jaar nog fiscale voordelen kunnen worden behaald. Een paar uur op de Wet & Regel Dag en je weet hoe. Dan kan de zak van Sinterklaar extra gevuld worden en mag de kalkoen ook wat zwaarder. Van debiteurenbeleid tot eindejaarstips Er is op de Wet & Regel Dag meer te leren dan alleen over belastingzaken. In feite passeren alle relevante wijzigingen in wet- en regelgeving de revue. Daarbij wordt logischerwijs ook aandacht besteed aan regelgeving die in deze crisistijd van belang is. Je wilt toch bijvoorbeeld weten hoe je openstaande facturen geïnd krijgt! Maar ook kun je je licht op doen over arbeidsrecht - met betrekking tot bijvoorbeeld ontslag, flexibele contracten en buitenlands personeel -, juridische zaken voor zzp’ers en grensoverschrijdend btw-verkeer binnen de EU. Programma De Wet & Regel Dag in Wezep wordt om 15.30 uur geopend door Wim Kamphuis, lid dagelijks bestuur en regiovoorzitter Zwolle van de KvK Oost Nederland. Daarna vertelt een gastspreker over zijn ervaringen met wetten en regels. Vervolgens kun je zelf aan de bak tijdens een aantal workshops. Heb je daar genoeg geleerd, dan kun je door naar de informatiemarkt of je knoopt een gesprek aan met een of meer adviseurs zoals accountants en advocaten. Natuurlijk wordt de knorrende maag in toom gehouden met een broodmaaltijd en aan het einde van de middag kun je ervaringen uitwisselen tijdens de netwerkborrel. Kortom, alle reden om je nu voor de - gratis - Wet & Regel Dag van de KvK aan te melden. Dat kan via www.kvk.nl/ wettenenregels.
Servervirtualisatie heeft het laatste jaar een enorme toevlucht genomen binnen de ICT. Meer dan de helft van alle grote bedrijven heeft hun servers al gevirtualiseerd. Er zijn echter meerdere vormen van virtualisatie en dit maakt het nu juist interessant voor kleinere ondernemingen waar geen sprake is van ‘het samenvoegen van servers’. Zo kan bijvoorbeeld ook slechts één PC of laptop gevirtualiseerd worden. Hardwarevirtualisatie zorgt ervoor dat op één fysieke machine (server of PC) meerdere besturingssystemen draaien. De capaciteit van fysieke hardware wordt maar voor maximaal 15 procent benut terwijl ze wel de hele dag aanstaan. Bij virtuele hardware zou dit percentage liggen op 85. U kunt zich voorstellen wat voor besparingen dit met zich meebrengt m.b.t. aanschaf van hardware, stroomverbruik en het beheer. Virtualisatie is tevens een uitstekende manier om tegen geringe kosten de beschikbaarheid en continuïteit van server en PC systemen te verhogen en te borgen. Het is mogelijk om een complete server en pc-configuraties als template stand-by te houden. Op het moment dat een hardwareprobleem optreedt, kan de configuratie snel op een ander willekeurig systeem worden geactiveerd. De budgetten voor grote investeringen zijn kleiner dan ooit. Dus een totale revisie van de server omgeving moet waarschijnlijk even wachten. Maar met een veel kleiner budget kunt u ook al de capaciteit en beschikbaarheid vergroten. “Servers en netwerken verversen kost veel tijd en geld.” Meer en meer ondernemers kiezen ervoor te optimaliseren wat ze hebben, in plaats van voor een volledige vernieuwing te gaan. Een bestaande server uitbreiden met onderdelen zoals geheugen, drives en CPU’s kan ook een goede basis zijn voor virtualisatie en de genoemde voordelen zijn dan binnen handbereik. Indien een goede backup van de virtuele omgeving is neergezet dan spreken we slechts alleen maar over het vervangen van de defecte hardware voor nieuwe en het terug plaatsen van de virtuele omgeving. Nieuwe installaties zijn dan overbodig omdat de server immers is gevirtualiseerd. Door het toepassen van virtualisatietechniek bent u ook klaar voor de toekomstige ontwikkeling: ‘Cloud Computing’. Bij Cloud Computing worden alle servers, netwerken, applicaties en andere elementen die te maken hebben met datacenters, beschikbaar gesteld aan ondernemers, ICT-afdelingen en eindgebruikers via het internet. Het meest aantrekkelijke aspect hiervan is dat het tot een forse besparing op de bedrijfskosten kan leiden. De aanschaf en het onderhoud van hardware en software kunnen immers worden vervangen door een contract bij een dienstverlener. De diensten die je als ondernemer afneemt, hebben een gestandaardiseerde opzet die aan meerdere bedrijven kan worden geleverd, waardoor de kosten van een dergelijke service fors omlaag gaan. Zoals u ziet kunt u met virtualisatie uw ICT kosten verlagen en uw organisatie een betere ICT dienstverlening bieden zonder hiervoor enorme investeringen te doen.
Joop Dahlmans (L) Stafmedewerker Voorlichting Rob Gregorowitsch (R) Directeur Voorlichting
Bijlage voor new business in Twent e
45
column | In t oby t e s | ‘Q uo t e’
column | k v k | ‘S t ar t de f ees t maand goed’
Tijd en geld besparen?: Wet & Regel Dag
MEK: Een Grote Toekomst!
Weet u nog hoe Wouter Bos ons in het begin van wat toen ‘De kredietcrisis’ heette meldde dat Nederland sterk genoeg was om hier weinig last van te hebben? Als je dat vergelijkt met de druk die nu wordt aangelegd rond bezuinigingen en hervorming, dan is dat een schril contrast.
We maken heftige tijden mee: een financiële crisis en een daaruit voortvloeiende globale economische crisis met ingrijpende gevolgen voor de industrie in de gehele wereld en dus ook in onze regio. Wij moeten een aantal jaren vooruitkijken en daarbij de best mogelijke plannen maken.
Experts zijn nog steeds aan het puzzelen over deze crisis. Geen wonder dat het voorspellend vermogen van onze regering beperkt was en is. Maar tegelijkertijd zit er de politieke waarheid in verborgen: geen paniek als het slecht gaat, maar gebruik vervolgens het moment om hervormingen door te duwen. Dat is logisch en dat is ook goed. Never waste a good crisis, wordt wel eens gezegd.
Waar moeten we rekening mee houden en wat moeten we zeker blijven doen? Opleiden en Ontwikkelen - Orders binnenhalen en Omzet maken met redelijk goed resultaat.
Mij wordt vaak gevraagd hoe de crisis op onze doelstellingen en activiteiten inwerkt. We hebben als Kennispark Twente een ambitieuze doelstelling met heel veel extra arbeidsplaatsen. En daar zie ik dan heel gemengde signalen, met een beeld dat over het geheel positief is. Ik kijk dan naar de drie pijlers die de groei in arbeidsplaatsen realiseren: de startende ondernemers, de bestaande innovatiepartners in de industrie en de partijen die zich van elders in deze regio vestigen. Wat betreft de eerste groep: een van onze tellers voor startende ondernemingen is het aantal vergeven TOPplaatsen, waarbij je als startend ondernemer onder andere gekoppeld wordt aan een wetenschappelijke coach vanuit de UT. Afgelopen drie jaar vergaven we zo’n 20 plaatsen per jaar, in 2009 totnutoe al 22 met een verwachting van 30. Ook VentureLab Twente is officieel van start gegaan met een groep van zo’n 18 ambitieuze ondernemers. Ook zien we meer investeringen in jonge bedrijven: financiers geloven op dit moment juist in de kansen van jonge ondernemingen. Laten we eerlijk zijn, het aantal alternatieve mogelijkheden voor financiering (beurs, vastgoed) heeft het moeilijk. Maar we zien hier een belangrijk onderdeel van een gezond innovatiesysteem naar het juiste niveau klimmen: investeerders als onmisbaar onderdeel in het totale systeem. Wat is het geheim van de jonge innovatieve lichtpuntjes? Sommigen zitten in markten zoals de zorg, die relatief onbeschadigd is gebleven, of zitten in specialistische gebieden waar hun klanten van afhankelijk blijven. In het algemeen zijn kleinere, innovatieve ondernemingen zeer goed in staat om verschuivingen van hun klanten op te vangen, en mee te bewegen met de deiningen van de economie. Ze verschuiven bijvoorbeeld hun activiteiten van productiepartner meer naar R&D partner. Ze zijn bezig met echte innovaties, waarvan de klant vaak de waarde blijft inzien, ook bij slecht weer. Voor Kennispark Twente is dat goed nieuws. Het betekent dat we onze relatieve positie in Nederland ook in deze periode verder kunnen versterken. We gaan ervoor.
Het Technocentrum Twente ijvert voor de eerste twee O’s (Technisch Onderwijs en Technologische Ontwikkeling) in nauwe samenhang en afstemming met de laatste 2 O’s (MEK-branche en de individuele bedrijven). Wij bouwen hierin voort op een groot goed, kenmerkend voor de regionale metalectro-bedrijven. Twentse bedrijven hadden een reputatie op het gebied van het opleiden van hun mensen en hun vakmanschap. Als fundament voor een wereldwijd succes. Tijden veranderen, technieken veranderen, maar excellente vakkennis en technologische voorsprong zijn nog steeds de voorwaarden voor overleving. De keten van technische opleidingen, technologische instellingen en toptechnologische instituten bieden een staalkaart van opleidingen en geïntegreerde kennisontwikkeling, die zich kan meten met de top van de wereld. Dat is niet echt het probleem. Succesvoorwaarde 1: enthousiaste jonge mensen, die de uitdaging aan willen, voelen zich verzekerd van een afwisselende en boeiende carrière en hebben vertrouwen in een bloeiende bedrijfstak met de ambitie van de ‘sky is the limit’. Succesvoorwaarde 2: ondernemingen met een uitgesproken toekomstvisie, die open staan voor grenzeloos ondernemerschap en vertrouwen hebben in hun overlevingskansen. Wat daar ook bij hoort is een overheid, die uitdraagt dat technologie en technische know-how én de implementatie daarvan onontbeerlijk zijn voor de toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen. Duidelijk is dat die maatschappelijke ontwikkeling niet zal slagen zonder een gigantische technologische inspanning. De komende technologische revolutie zal alle vorige in de schaduw stellen. Teveel wordt nog gedacht ‘dat het wel los zal lopen’. Maar daarvoor zal een prijs betaald moeten gaan worden, die in redelijkheid op te brengen is indien wij zelf ook een gezaghebbende rol spelen, met bovengemiddeld verstand van zaken, vooraan in de technologische ontwikkeling en een industrieel apparaat dat aanzien geniet. De MEK-industrie in Oost-Nederland is in het verleden altijd toonaangevend geweest. Op dat niveau moeten we blijven spelen. Door het wegvallen van grenzen en afstanden, door het opkomen van nieuwe industriële grootmachten zal dat niet eenvoudig zijn en is een integrale harmonische strategie van alle partijen nodig. TCT heeft altijd aan die dialoog bijgedragen door partijen als gelijkwaardige grootheden uit te nodigen - zonder op elkaars speelveld te willen treden - de gezamenlijke doelstellingen (O+O+O+O) te benoemen en te verbeteren. Gelet op het voorgaande is deze doelstelling niet af, maar hebben we enkele jaren geoefend om de komende jaren het grote werk aan te pakken.
Jouke Gietema TCT-OKC-MEK / MAIN Bestuurslid (vanuit de maakindustrie) Technocentrum Twente
Kees Eijkel Directeur Kennispark Twente www.kennispark.nl
Bijlage voor new business in Twent e
47
column | Technocen t rum | ‘gezamenlijke doels t ellingen verbe t er en’
column | kennispar k | ‘ w e gaan er voor’
Twee kanten van de crisis
IKT Visie op…
Samenwerking Direct na mijn aantreden als voorzitter van IKT mocht ik namens de ondernemersorganisaties VNO-NCW Twente, MKB Twente, KvK Oost Nederland, WTC Twente en IKT een convenant tekenen over de internationale profilering van Twente. We tekenden samen met de Regio, de UT, Saxion en het ROC. Het ging over samenwerking om Twente op te stuwen tot een internationaal toonaangevende kennisregio. Het ondertekenen van dit convenant is tekenend voor het besef dat we alleen door samenwerking onze doelen kunnen bereiken. Dat geldt zowel voor de gemeenten binnen de Regio Twente, de onderwijsinstellingen en de ondernemersverenigingen als voor de individuele bedrijven. Deze laatste groep beseft al veel langer dat innoveren en het realiseren van grote projecten alleen mogelijk zijn door een innige samenwerking met collegabedrijven. Het draait daarbij om elkaar kennen en vooral elkaar vertrouwen. IKT, VMT, TKT en andere uit spin-offs voortgekomen organisaties spelen hierbij een grote rol. Maar ook bij de Twentse Innovatieroute speelt samenwerking een essentiële rol. Soms gaat het om samenwerking tussen
De UT is toch ondernemend 56
individuele bedrijven en onderwijs- en onderzoeksinstellingen; veel vaker om bedrijven onderling, waarbij gebruik wordt gemaakt van kennis binnen de onderwijsinstellingen. Als
Tuinte doet het goed 58
‘bouwer’ ben ik vooral trots op de ontwikkeling binnen het
TIB en OTP helpen MKB 60
ineen hebben geslagen om innovaties te realiseren (Pioneering).
bouwcluster, waar individuele bedrijven in groepen de handen Zij beseffen, ondanks de problemen door de economische crisis die deze bedrijfstak treft, dat zij moeten blijven investeren in vernieuwing en in samenwerking.
Op naar de content-fabriek 63
Het is niet verwonderlijk dat men in ‘Den Haag’ met groeiende belangstelling kijkt naar de ontwikkelingen in onze regio. We zijn dan wel bescheiden en soms zelfs timide, maar als het aankomt
Een internationale kennisregio 64 Scope en Twente Agenda 66
op toekomstgericht samenwerken doen we het goed en is er alle kans dat we de doelstellingen in het convenant realiseren: een internationaal toonaangevende kennisregio in 2020! Herman Spenkelink Voorzitter IKT
Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985
| Twentevisie | Jaargang 21 | Nummer 9 | November 2009 |
Re ctor Magnif icus Ed Brink sma
UT is 56
De Universiteit Twente heeft onlangs weliswaar de onderkop ‘Ondernemende Universiteit’ laten vallen. Het ondernemende is gebleven, al is de inhoud in de loop der jaren veranderd. De UT noemt zich weer een technische universiteit, met daarbij veel nadruk op de noodzakelijke kruisbestuiving met de maatschappijen gedragswetenschappen. Degene die deze transformatie (mede) vorm moet geven is de nieuwe Rector Magnificus, prof.dr. Ed Brinksma. Hij is op het oog geknipt voor deze functie omdat hij - als voormalig leider van een publiek-privaat instituut gewend is aan contacten met de industrie. Daar heeft hij ook de bestuurlijke ervaring opgedaan, die bij echte wetenschappers vaak node wordt gemist. Hij wil de positie en de uitstraling van de UT verbeteren, zich intensiever in de (ondernemers)netwerken bewegen en vooral ook meer ‘lawaai maken’ in de media. “Dankzij een andere taakstelling van de afdeling communicatie, scoren we in de landelijke media nu al beter dan Delft!” (door Niko Wind)
“Hoewel het nog niet altijd tot de buitenwacht is doorgedrongen, werken we meer samen met het bedrijfsleven dan ooit tevoren. Het karakter van de industrie is echter compleet anders dan zo’n 20 jaar geleden. Toen waren de grote industriële ondernemingen en de technische instituten onze partners. Daar werd bepaald welke richting ontwikkelingen uit moesten gaan en wat goed was voor de maatschappij. De grote bedrijven zijn kleiner geworden en doen zelf steeds minder aan R&D. Daarnaast zijn er vakgebieden ontstaan die op het raakvlak zitten van de techniek en andere terreinen. Kijk maar naar de biotechnologie en de nanotechnologie. We hebben nu steeds meer te maken met nieuwe vakgebieden en MKB-bedrijven. Veel vragen komen niet meer van de grote technologische bedrijven, maar vanuit maatschappelijke organisaties en overheden.” Wat dat laatste betreft heeft de UT het prima voor elkaar. Er zijn uitmuntende contacten met de gemeenten, de regio, de Provincie, ‘Den Haag’ en ‘Brussel’.
Technische universiteit ‘plus’ Dat Ed Brinksma de contacten met het regionale MKB wil aanhalen, bleek wel uit zijn lezing bij IKT-Almelo. “Zeven uur ’s ochtends was wel vroeg, maar we leven immers in een netwerkmaatschappij en we moeten alle mogelijkheden aangrijpen om ons ook in de eigen regio te promoten als een universiteit die wil samenwerken.” Hij heeft toen ook kritiek geuit op de industrie, die te weinig hun licht komt opsteken bij de universiteiten en te veel zegt dat de wetenschap maar oplossingen moet bedenken waarmee zij mogelijk hun problemen kunnen oplossen. Het door Ed Brinksma gewenste profiel is een universiteit die constant in gesprek is met de omgeving en waar het bedrijfsleven gemakkelijk kan binnenlopen om te horen wat de trends zijn en welke gebieden al zo zijn uitontwikkeld dat het direct tot concrete producten kan komen. “Dave Blank en Mesa+ profileren zich naar buiten toe het meest, maar ook de andere instituten staan open voor een goed gesprek!” Het gaat daarbij in de meeste gevallen wel om ontwikkelingen op de langere termijn. “En dat moet zo blijven, want de
wil me er publicitair lawaai maken
ondernemender dan ooit
universiteiten zijn in deze jachtige tijden ongeveer de enige plaatsen in Nederland waar echt over de toekomst wordt nagedacht.” Dat de Universiteit Twente bij uitstek geschikt is om dit soort uitdagingen aan te pakken, is volgens hem duidelijk: “Wij zijn een technische universiteit en combineren dat met de relevante sociale wetenschappen. De wereld en de vraagstukken zijn zo complex geworden dat de technische oplossingen op de juiste manier ingebed moeten worden in de maatschappij. Daarvoor heb je menswetenschappers nodig, maar ook bestuurskundigen en juristen. En die hebben we in huis. Een optimale oplossing kun je alleen bereiken in een combinatie van bèta- en gammawetenschappen. En zo’n universiteit zijn wij!”
57
Studenten Die publiciteit (“We moeten meer lawaai maken!”) is niet alleen nodig om de banden met het bedrijfsleven aan te halen, maar ook om studenten te lokken. “We groeien langzaam toe naar een internationale universiteit, maar dat geldt vooral voor de masteropleiding en de promovendi. De echte eerstejaars studenten moeten uit Nederland en met name uit de regio komen. En met regio heb ik het ook over het Duitse grensgebied.” De lage aanwas van nieuwe studenten voor de technische opleidingen baart hem grote zorgen. Zeker omdat we als land (of als werelddeel) onze welvaart alleen kunnen behouden als we technologisch voorop blijven lopen. “De instroom is dit jaar wat hoger dan vorige jaren, maar de algemene trend is dalende. Men kiest voor ‘gemakkelijker’ studies, maar vergeet dat juist in de techniek de uitdagingen liggen.” Mede om deze reden heeft Ed Brinksma ook contact met alle rectoren in het voortgezet onderwijs in de regio. Dat de UT op technologisch gebied steeds meer een topuniversiteit wordt, dringt echter maar langzaam door. Na de Spinozaprijs van Albert van den Berg is de UT nog drie maal in de prijzen gevallen: Detlef Lohse werd Simon Stevin-meester, de hoogste technisch wetenschappelijke onderscheiding in Nederland. Daarnaast kreeg promovenda Raluca Marin-Perianu de Christiaan Huygens-prijs en hoogleraar Leon Terstappen ontving de meest prestigieuze Amerikaanse prijs als hoofdontwerper van een medisch analytisch gereedschap voor het tellen van kankercellen in bloed. “We moeten deze verdiensten nog veel breder in de media uitdragen.”
Echte techneut Ook qua persoonlijk profiel past Ed Brinksma prima bij zijn nieuwe taak. Hij stapte als Groningse wiskundige in 1982 over naar Twente, toen men daar startte met de eerste opleiding Informatica. Hij werd in 1991 hoogleraar, maar besloot in 2005 zijn heil tijdelijk ergens anders te zoeken: bij het Embedded Systems Institute waarin de drie TU’s samenwerken met de grote bedrijven Philips, Océ en ASML. “Het doel was om het wetenschappelijk onderzoek aan de universiteiten af te stemmen op het R & D binnen de bedrijven.” Het gaat daarbij, volgens Ed Brinksma, om complexe zaken, zoals de programmatuur en elektronica die verborgen zijn in moderne auto’s, vliegtuigen, TV’s en mobieltjes. “Nu doe ik in feite hetzelfde: het koppelen van technologische inspanningen van bedrijven en onze universiteit.”
Prof. Ed Brinksma: “We noemen ons weer technische universiteit.”
Het bedrijfsleven maakt bij het vragen om ondersteuning echter één cruciale fout. De universiteiten zijn gericht op de langere termijn, terwijl een ondernemer liefst al gisteren de oplossing wil hebben. Saxion, de andere hogescholen en de spin-offs van de UT kunnen een belangrijke rol spelen in het vertalen van de wetenschappelijke kennis naar de directe toepassing. “Dat gebeurt in onze regio op tal van terreinen steeds beter.”
Student-ondernemers De Universiteit Twente is met een straatlengte koploper als het gaat om spin-offs; bedrijven die met enige financiële steun worden opgezet door afgestudeerden en wetenschappers. Het virus van het ondernemen ontkiemt niet alleen na het afstuderen. De laatste tijd zijn er steeds meer studenten, die tijdens hun studie met een onderneming starten. Tijdens de opening van het academisch jaar in september jl. mocht Ed Brinksma als Rector Magnificus de eerste studenten gelukkig maken met de pas ingestelde FAME-regeling, een op de studentondernemers toegesneden variant op de TOP-regeling. Ook hier gaat het om een financiële bijdrage in combinatie met het gebruik van faciliteiten van de UT. “Dat we - naast de meer dan 700 spin-off bedrijven - inmiddels al 170 student-ondernemingen hebben, pleit voor ons ondernemende karakter. “We hoeven het ondernemende helemaal niet meer in onze pay-off te hebben. We zijn gewoon ondernemend en zitten vol met ondernemende studenten.” Bij het toekennen van de FAME-regeling wordt er wel op toegezien dat de student-ondernemers ook daadwerkelijk afstuderen. Ed Brinksma verwacht dat de meesten van hen met de bestaande onderneming doorgaan of iets nieuws opzetten, wat beter bij hun opleiding past.
www.ikt.nl
“Als je eenmaal door het ondernemende virus bent besmet, kom je daar maar heel moeilijk weer van af.” Ed Brinksma hoopt dat veel van die nieuwe bedrijven hun plaats zullen krijgen in het nieuwe Kennispark. “Kees Eijkel en zijn mensen zijn bezig iets groots te ontwikkelen, dat exact past bij onze filosofie van open zijn naar de maatschappij en het wegwerken van de grens tussen de universiteit en de buitenwacht.” De droom van zijn illustere voorganger Harry van den Kroonenberg, de vader van de TOP-regeling, BTC-Twente en - met enige vertraging - het Business and Science Park.
Huisstijl Uiteraard komt het gesprek in de kamer van de Rector Magnificus ook op de nieuwe huisstijl, waarvan de invoering zorgde voor veel negatieve publiciteit en zelfs tot Kamervragen. “We zijn er mee gestart omdat we ons anders wilden profileren.” Hij erkent dat het resultaat nog niet altijd verbluffend is. “De kleur van de zwarte vlaggen aan onze vlaggenmasten kan misschien nog wel anders en ook aan de website moet nog veel gebeuren. Maar dat kan niet anders als je beseft dat het gaat om 1,5 miljoen pagina’s!” Zijn eigen visitekaartjes zijn al aangepast: Wit met op de achterkant een deel van de elementen van de huisstijl. En, wat opvallend is, steeds wisselende teksten zoals ‘700 spin-off bedrijven maken de Universiteit Twente met afstand nummer 1 in het naar de markt brengen van innovaties’ en ‘Ondernemend zijn betekent voor onze universiteit: steeds weer de grenzen van het mogelijke opzoeken … en ze dan verleggen’. Het ondernemende is dus toch niet helemaal uit de huisstijl verdwenen… ■
Metaalb e drijf komt de e c onomische
45-jarige Tuinte 58
De Tuinte groep komt tot nu toe de economische neergang redelijk door. “We hebben onze organisatie zoveel mogelijk aan de veranderende marktomstandigheden aangepast en de schouders er onder gezet. Helaas kampen veel collega’s met een dusdanig sterke terugval in de orderinput dat ze genoodzaakt zijn hun personeelsbestand in te krimpen. Er zijn inmiddels al bedrijven in de industrie die omgevallen zijn.” In Hengevelde hebben ze daar geen last van. De Tuinte groep kon met opgeheven hoofd het 45-jarig bestaan vieren. Natuurlijk hebben ze meer verkoopinspanningen moeten plegen om genoeg orders binnen te halen om de zestig medewerkers aan het werk te houden. De prijzen staan wel onder druk, maar daar tillen ze niet zo zwaar aan. “Wij zijn een 100% familiebedrijf en hebben dus geen hijgende aandeelhouders in onze nek die snakken naar winstoptimalisatie. Het wel en wee van onze medewerkers is belangrijker. (door Niko Wind)
Martijn kwam in 2000 in de zaak, zijn broer Edwin volgde drie jaar later. Ze namen vrij geruisloos de leiding over van vader (en oprichter) Henny. De laatste laat zich steeds minder vaak zien, maar adviseert nog wel vanuit zijn kantoor aan huis. “We vinden het respect vol hoe hij afstand heeft kunnen nemen van de organisatie. Hij is immers vanaf het begin betrokken bij het bedrijf en om dit los te laten is niet eenvoudig.” Een van de eerste dingen die de broers deden was het veranderen van de holdingnaam in Tuinte groep. Voor Martijn was dat een logische stap omdat het zwakke imago van een familiebedrijf inmiddels was omgeslagen in duidelijk positief effect. “Een familiebedrijf staat heden ten dagen voor betrouwbaarheid, saamhorigheid en continuïteit. En dat is ook onze kracht.”
Synergie Een van de succesfactoren van de Tuinte Groep is de synergie tussen de drie werkmaatschappijen. Tuinte machinefabriek was en is als toeleverancier de basis van het bedrijf. Toen er steeds meer vraag kwam naar engineering is dat - samen met de machinebouw ondergebracht in een apar te werkmaat schappij: Tumakon engineering & machinebouw. De logische volgende stap was het oprichten van een derde werkmaatschappij, TDO onderhoud & revisie. Eerst alleen voor de machines die Tumakon leverde, later ook voor apparatuur van (vaak buitenlandse) collega-bedrijven. Edwin: “Door de combinatie van activiteiten kunnen we écht een totaaloplossing bieden. Uiteraard gebeurt het globaal ontwerpen vaak samen met de klant, maar voor de detail-engineering kunnen ze volledig op ons vertrouwen. Wij weten immers ook hoe iets gemaakt kan worden en wat de beperkingen van onze machines zijn.” Niet voor niets staat op de visitekaartjes van beide heren de zin ‘toeleveren, ontwikkelen, bouwen en onderhouden onder één dak’.
ne ergang re delijk do or
groep blijft innoveren
Overleven De metaalindustrie heeft het moeilijk en de machinebouw zucht mogelijk nog zwaarder onder de economische crisis. Toch zit men bij de Tuinte groep nog redelijk goed in het werk. “Het is opvallend dat we in deze moeilijke tijden ook nieuwe klanten krijgen en dat bestaande klanten een groter deel van het werk bij ons uitbesteden. Martijn meent dat dit te danken is aan de goede naam die ze in de afgelopen jaren hebben opgebouwd. “Er zijn collega’s die het - toen het uitzonderlijk goed ging - niet zo nauw namen met de afspraken rond prijs, kwaliteit en levertijd. Dat hebben wij altijd wél gedaan. Afspraak is afspraak en ook als de orders automatisch binnen rollen en je misschien alleen maar zorgen hebt over het invullen van de vacatures, moet je de klant voor de volle 100% tevreden stellen. Ik zeg altijd: ‘de basis om nu te overleven, is in het verleden gelegd’. Als je toen slecht werk leverde tegen te hoge prijzen, krijg je het nu extra moeilijk.” Goede klanten hebben volgens hem een prima geheugen. ”Als ze in de drukke tijden prima geholpen zijn, blijven ze je trouw en nemen ze afscheid van de zwakkere broeders.” Naast dit klantbewust opereren heeft de groep zich altijd ingezet voor een brede spreiding over de verschillende branches. “Als het in één bedrijfstak erg veel slechter gaat, kunnen we het met andere activiteiten goedmaken.” De oude klanten vormen een voldoende buffer om 80 % van de orderportefeuille te vullen. De laatste 20% wist het bedrijf binnen te halen door hard te werken en de markt af te speuren naar nieuwe klanten en nieuwe concepten. “Dat is in deze tijd extra belangrijk. De markt is extreem in beweging, bedrijven halen de bezem door de toeleveranciers en links en rechts vallen collega-bedrijven om.” Martijn erkent dat ook de prijzen onder druk staan omdat de opdrachtgevers meer gaan shoppen. “Maar als gezond familiebedrijf kun je wel tegen een stootje. Daarnaast investeren we alles wat we verdienen weer in ons bedrijf en keren wij ons geen dividend uit. We staan - net als de andere MT-leden - gewoon op de loonlijst en onze salarissen zijn vergelijkbaar.” Voor de broers Tuinte is geld geen doel, maar een middel om de continuïteit te waarborgen. “We hebben het bedrijf van de vorige generatie in bruikleen gekregen en willen dat over een fors aantal jaren doorgeven aan de volgende generatie.” Maar ook voor hen zal gelden: eerst laten zien dat je het kunt en dan mag je beslissen of je het wilt. Zelf hebben Edwin en Martijn ook vijf jaar elders gewerkt, voordat vader Henny vroeg of ze niet in de zaak wilden. Ze hebben daar beiden goed over nagedacht, want het lijkt zo leuk om een eigen bedrijf te hebben, maar je krijgt daarmee ook direct de verantwoordelijkheid voor al die medewerkers en hun gezinnen.
Hengevelde De Tuinte groep is een van de grotere werkgevers in Hengevelde en veel van de medewerkers komen ook uit dit dorp. Vader Henny en de twee zoons wonen er ook. “Dat een flink deel van de inwoners van ons afhankelijk is, geeft een extra verantwoordelijkheid. Stel dat we zouden moeten reorganiseren en je komt de vrouwen van de ontslagen werknemers bij de bakker of de slager tegen…” Dat
59
Edwin Tuinte (l) en zijn broer Martijn hebben de zaken goed voor elkaar.
er veel mensen uit de buurt komen heeft ook als voordeel dat het aloude gebruik van ‘een biertje op de vrijdagmiddag’ in ere kon worden gehouden. “Op vrijdag komen er veel mensen op de fiets. De mensen die toch met de auto zijn, nemen een colaatje.” De tijden dat men op de vrijdag zwalkend naar huis ging, zijn uiteraard verdwenen, maar de gezelligheid op de vrijdagmiddag is gebleven. Edwin en Martijn zijn vanzelfsprekend ook van de partij. Om te praten over de problematiek van het werk, de regio of de plaatselijke sportverenigingen. “Door die saamhorigheid leven de mensen ook extreem met het bedrijf mee. We krijgen zelfs tips over bedrijven waar wij mogelijk aan zouden kunnen leveren.” Tuinte kent ook geen ideeënbus. Mochten er in de productie mogelijkheden zijn voor verbeteringen, dan wordt dat direct besproken. Belangeloos, het gaat immers om het belang van het bedrijf!
steeds meer het resultaat van een samenwerking. Zowel intern als extern. We werken frequenter samen met externe partners, staan hier open voor en willen hierin ook investeren. Maar dan wel als beide partijen er voordeel bij hebben. Samenwerking wordt steeds noodzakelijker omdat projecten complexer en groter worden terwijl doorlooptijden korter worden.” Met trots tonen ze een gerealiseerd project van een productielijn. “Het gaat om een door IMS Almelo binnengehaald project voor een Japanse klant. De orderwaarde was in combinatie met een korte doorlooptijd dusdanig dat samenwerking de beste optie was. Samen met IMS en de andere partners, Proftech Hengelo en Masévon Hardenberg, hebben we een topprestatie geleverd en hebben we wederom aangetoond dat we in groot Twente uitstekend mee kunnen doen in het internationale speelveld van de hoogwaardige machinebouw.”
Samenwerken
Bij de bakker
De drie werkmaatschappijen die onder de Tuinte groep vallen, versterken elkaar dusdanig dat er een duidelijke synergie ontstaat. Tuinte machinefabriek is een hoogwaardige toeleverancier van componenten, modules en complete systemen. Zij leveren 15% binnen de groep en het overige aan onder meer de voedingsmiddelenindustrie, de defensie-industrie, de farmaceutische industrie en de algemene machinebouw. TDO daartegen assisteert Tumakon en Tuinte met het samenbouwen van modules en/of machines. Tumakon ontwikkelt en bouwt machines ten behoeve van de productieautomatisering. Martijn Tuinte: “Het gaat hier vaak om unieke projecten. En het is
Ter gelegenheid van het 45-jarig bestaan hield de Tuinte groep onlangs een open huis waar zo’n duizend mensen op af kwamen. Maar ook los van jubilea staan de deuren vaak open voor bezoekers. De broers mikken daarbij vooral op het onderwijs, vooral basisscholen en het VMBO. “We hebben goede contacten het SMEOT, OBM, het ROC en Saxion en hebben altijd wel een aantal stagiaires in huis.” Direct doorstromen na het diploma in een baan bij Tuinte gebeurt weinig. “We hebben wel geregeld mensen die bij ons stage hebben gelopen en na een paar jaar elders te hebben gewerkt, vragen of er bij ons geen baan voor ze is. ■
www.ikt.nl
Jan van den Berg van TIB- advies , en Peter Wilderink van
participeren in Berg neemt nu het stokje over. Onder zijn leiding gaat TIB-advies weer een nieuwe fase in. Van den Berg is een goede bekende binnen het Twentse netwerk en - evenals zijn voorganger - actief binnen IKT. Hij is daarnaast een ondernemer pur sang, die als ‘een schipper in zwaar weer’ een groot aantal bedrijven heeft geholpen om weer in rustig vaarwater te komen. Momenteel houdt hij zich - naast zijn werk voor TIB-advies - bezig met productontwikkeling en het (internationaal) naar de markt brengen van innovatieve producten en processen.
60
TIB: Twente In Business
Jan van den Berg, directeur TIB-advies: “Door onze aanpak wordt een kwalitatief hoogwaardige expertise gecombineerd met een lage (on) kosten vergoeding.
Begin oktober van dit jaar nam Jan van den Berg bij Stichting TIB-advies het roer over van Herman van Boxtel. Hij zal op een andere wijze invulling geven aan het adviseren, ondersteunen en coachen van kleine Twentse bedrijven door ervaren (oud-) ondernemers. Enige maanden daarvoor vond een ontvlechting plaats van de advies- en de participatieactiviteiten van deze bijzondere organisatie en werd Peter Wilderink benoemd tot directeur van Ondernemend Twente Participaties b.v. Voor Jan van den Berg betekende de benoeming bij TIB-advies een nieuwe plaats in het hart van het Twentse netwerk. Peter Wilderink kan met zijn fors uitgebreide fonds zijn financiële talenten ten dienste stellen van het Twentse MKB. (door Niko Wind)
Herman van Boxtel heeft in een periode van acht jaar het ‘eenmansbedrijf’ van pionier Nico Delfos omgevormd tot een organisatie met een groep vaste adviseurs met daar omheen een wolk aan coaches. Jan van den
Met het aantreden van Van den Berg als nieuwe directeur is - na 27 jaar - ook de naam gewijzigd. Het blijft TIB-advies, maar TIB als afkorting van Twentse Ideeën Bank heeft plaats gemaakt voor Twente In Business, waarmee veel meer recht wordt gedaan aan de kerntaak van de organisatie: het ondersteunen en adviseren van kleine MKBbedrijven in Twente op alle aspecten van de bedrijfsvoering. “We zullen in de komende tijd ook wat zakelijker moeten gaan werken omdat subsidies en donaties, mede door de economische crisis, sterk onder druk staan. Om onze vaste kosten te kunnen dekken, zullen we zowel bij coachtrajecten als bij adviestrajecten van tevoren een onkostenvergoeding per uur afspreken. Daarnaast zullen we trachten om waar mogelijk ook in ons uitgavenpatroon te snijden. Belangrijk is dat de ondernemers die bij TIB-advies aankloppen ook waar voor hun geld krijgen. Mede hierom zal TIB-advies onder andere een licentie nemen op een financieel beoordelingspakket dat ook veelvuldig door banken wordt gebruikt. Dit is ook noodzakelijk omdat zich een trend aftekent waarbij financiële instellingen steeds vaker de inzet van een coach als voorwaarde stellen voor kredietverlening. Omgekeerd kan TIB-advies op die manier mogelijke kredietaanvragen van cliënten beter voorbereiden zodat deze sneller kunnen worden beoordeeld,” aldus Van den Berg. TIB-advies ligt ook bij anderen steeds beter in de markt. Met name vanuit de Kamer van Koophandel wordt vaak naar hen doorverwezen. “Maar ook accountants en andere adviseurs zien ons als een mogelijkheid om ondernemers te helpen. Wij hebben immers meer tijd en meer specifieke ervaring met de branche of de situatie waarin de cliënt zich bevindt. Omgekeerd betekent dit natuurlijk ook dat we niet alleen creatief zullen zoeken naar mogelijke oplossingen, maar ook de ondernemer eerlijk zullen informeren als een situatie hopeloos is. Ook in het laatste geval zullen we de ondernemer terzijde staan om te voorkomen dat deze nog verder in de problemen raakt.”
Geen standaardoplosingen Het probleem met kleinere ondernemingen is vaak dat zij zich de kosten voor professionele ondersteuning niet kunnen permitteren. Ook voor accountants en banken is het meestal niet lonend om te veel tijd te steken in deze kleinere ondernemingen. Het gevolg hiervan is dat de ondernemer zelf probeert oplossingen te vinden en hier vaak te lang mee doorgaat. Van den Berg: “Door onze aanpak wordt een kwalitatief hoogwaardige expertise gecombineerd met een lage (on)kostenvergoeding. Om die reden wordt bij de selectie van onze coaches dan ook niet alleen
Ondernemend Twente Par ticip aties hebben het zelfde doel:
Twentse MKB-bedrijven gekeken naar de algemene inzetbaarheid, maar ook naar specifieke expertise zodat we in alle gevallen een passende ‘match’ kunnen maken. Onze insteek is dat wij er al het mogelijke aan zullen doen om een onderneming te laten voortbestaan. We zoeken dan ook net zo lang tot we ‘in het gras dat ene bloemetje hebben gevonden’. Standaardoplossingen bestaan dan ook niet, we leveren in alle gevallen maatwerk. Elke ondernemer en iedere situatie zijn in onze ogen uniek en moeten ook zo worden behandeld.” De intake en de analyse van een bedrijf gebeuren in het algemeen door een van de vaste adviseurs, die bij toerbeurt het kantoor bemannen. Vaak gebeurt dat in samenspraak met collega’s. Het vervolg kan dan bestaan uit een adviestraject of begeleiding door een Business Coach. Bij de koppeling met een coach wordt nadrukkelijk gekeken naar de aard van de business en de persoon van de ondernemer. “Een goede klik is immers essentieel voor succes.” Mocht er gaande het traject behoefte zijn aan aanvullende expertise, dan wordt deze (tijdelijk) toegevoegd. Voor de ondernemer verandert er in dat geval niets, hij behoudt zijn vaste aanspreekpunt.
61
OTP: Ondernemend Twente Participaties TIB-advies is bijna vanaf de oprichting verbonden aan een participatiemaatschappij, die hoog risicodragend kapitaal verschafte aan het (kleine) MKB. De ‘oude’ participatiemaatschappij was te klein om een rol van betekenis te spelen. Daarbij wilde SBOT (Stichting ter Bevordering Ondernemerschap in Twente) na de verkoop van hun bedrijfsverzamelgebouwen het kapitaal inzetten voor steun aan het Twentse MKB. Die doelstellingen vertoonden een dusdanige overeenkomst dat het voor de hand lag om het kapitaal onder te brengen bij Ondernemend Twente Participaties B.V. Hierdoor is ook de band met TIB-advies verbroken. OTP is nu een volledig onafhankelijke BV met commissarissen. Het doel is echter hetzelfde gebleven: participeren in Twentse MKB-bedrijven. De onafhankelijkheid heeft vorm gekregen met het benoemen van een directeur van buiten de ‘TIB-familie’: directeur Peter Wilderink moet als zelfstandig adviseur alleen verantwoording afleggen aan zijn RvC. “De enige band tussen OTP en TIB is officemanager Marian Adolfsen.” Voor Peter Wilderink is de functie bij Ondernemend Twente Participaties B.V. een nieuwe kans om zijn financieel talent en zijn liefde voor Twente te combineren. “Ons uitgangspunt is het steunen van veelbelovende ondernemingen. Zonder winstbejag en zonder diepgaande inmenging in het strategische bedrijfsbeleid of de verantwoordelijkheid van de ondernemer. We bieden dus betrokkenheid én wij fungeren als een klankbord.” OTP is in veel opzichten een bijzondere participatiemaatschappij. De aandeelhouders verwachten, evenals bij hun voorgangers, geen dividend. Er gelden geen vaste termijnen waarbinnen de schulden dan wel participaties moeten zijn afgerond. “Doordat we de winst alleen gebruiken om het eigen fonds in stand te houden en daarbij geen harde exit-termijnen hanteren, krijgt de ondernemer alle gelegenheid om zijn strategie te ontplooien en zijn bedrijf te laten uitgroeien tot een succesvolle onderneming. Het gaat bij ons om waardecreatie in de toekomst en niet om de kortetermijnwinst.” Uiteraard hoopt Peter
www.ikt.nl
Wilderink wel dat de bedrijven zo goed gaan draaien dat ze een meerwaarde creëren. “Dan kunnen we weer anderen helpen.”
Fingerspitzengefühl De bedragen, waarmee OTP participeert, zijn relatief laag en liggen grofweg tussen 100.000 en 500.000 euro, met nog circa 5 miljoen euro in kas. Daarbij kunnen de ondernemers ook steun krijgen bij de bedrijfsvoering en krijgen ze toegang tot een netwerk aan specialisten. “Met vijf formele gesprekken per jaar en, als dat nodig is, frequent informeel contact, moeten we onze investering goed kunnen bewaken. De ondernemer is immers zelf verantwoordelijk voor zijn strategie. Wij willen hem daarbij uiteraard helpen.” Vaste criteria voor participaties heeft Ondernemend Twente Participaties niet. “Dit betekent niet dat wij alles zo maar financieren. Het gaat ons om de persoon van de ondernemer en het Fingerspitzengefühl als het gaat om de business. De cijfers zijn een ondersteuning.” Voor de duidelijkheid: OTP investeert niet in de detailhandel, onroerend goed, financiële instellingen, verzekeringsinstellingen, horeca en agrarische bedrijven. ■
Peter Wilderink, directeur Ondernemend Twente Participaties B.V.: “Het gaat ons om de persoon van de ondernemer en het Fingerspitzengefühl als het gaat om de business.”
Twente wil in 2020 e en internationaal toonaangevende regio zijn
Samen voor de regio Aan het eind van de ochtend tekenden Frank Kerckhaert (namens de Regio Twente), Gerrie van Sunder (namens het ROC van Twente) en Herman Spenkelink (IKT) het convenant. Anne Flierman (Universiteit Twente) en Wim Boomkamp (Saxion Hogescholen) zouden later hun handtekening zetten. Deze opvallende eensgezindheid gold het streven om Twente tot 2020 uit te laten groeien tot een internationaal toonaangevende kennisregio. De eensgezindheid had een extra dimensie omdat IKT-voorzitter Herman Spenkelink tekende namens alle regionale ondernemersorganisaties. De partijen hadden voor deze conferentie zwaar geschut naar Twente gehaald: Regiobestuurde Frank Kerckhaert, Wim van Gelder, voorzitter van de taskforce Grensoverschrijdende samenwerking, en Russel Hancock, CEO bij Joint Venture Silicon Valley Network.
63
(door Niko Wind)
Voor Frank Kerckhaert gaat het er bij de verdere ontwikkeling van Twente vooral om internationaal te denken en de contacten met het buitenland aan te halen. “Twentenaren zullen over 10 jaar heel anders bezig zijn. Het zal dan, nog meer dan het geval is, gebruikelijk zijn om langer of korter in het buitenland te werken of te studeren.” Omdat het omgekeerd ook het geval zal zijn, is het noodzakelijk dat het voor buitenlanders interessant moet zijn om naar Twente te komen. Volgens de regio-bestuurder is samenwerking tussen de 3 O’s (overheid, ondernemingen en onderwijs) noodzakelijk. “Zij zullen ook moeten zorgen voor voldoende (hoogwaardige) werkgelegenheid, dus voor nieuwe ontwikkelingen die ons in de race houden. Dat vraagt om sterke bedrijven en topinstituten als de UT en Saxion. De Regio moet zorgen voor de sociaal-economische randvoorwaarden, zoals de bedrijfshuisvesting op het Kennispark en de omgeving van Hart van Zuid en uiteraard de bereikbaarheid over de weg en het spoor en door de lucht.”
Grensmakelaar Minister Ter Horst en Staatssecretaris Timmermans hebben een aparte functionaris benoemd om de grensoverschrijdende samenwerking te bevorderen en de belemmeringen zo veel mogelijk weg te werken. Deze grensmakelaar, Wim van Gelder, oud CdK in Zeelland, maakt zich druk om zaken als de toegang tot de gezondheidszorg aan de andere kant van de grens en de kosten van het telefoonverkeer, het openbaar vervoer, de veiligheid en grensoverschrijdende rampenbestrijding. Daarnaast blijft er aan beide zijden van de grens behoefte aan gegevens over de arbeidsmarkt. Een complicerende factor is dat de bevolking van veel grensregio’s in de komende decennia zal krimpen. “Samenwerking is dus noodzakelijk. Dat geldt ook voor het onderwijs dat gebaat is bij wederzijdse erkenning van diploma’s en stageplaatsen aan de andere kant van de grens.”
Silicon Valley Hét voorbeeld van een internationaal erkende kennisregio is uiteraard Silicon Valley. Volgens de CEO van Silicon Valley Russel Hancock ‘the most dynamic and enduring hotbed of innovation’. Het gaat om
www.ikt.nl
een gebied van 1.500 vierkante mijlen in vier verschillende staten. Het opvallende is dat 41% van de inwoners van dat gebied niet in de VS is geboren. Hancock, die op uitnodiging van nano-hoogleraar Dave Blank naar Twente was gekomen, vertelde vol vuur over de drie golven van ontwikkeling die door het gebied zijn getrokken. Eerst de ICT, toen de medicijnen en nu de milieutechnologie. Dit heeft er mede toe geleid dat van de top-10 bedrijven uit 1982 er inmiddels vier niet meer bestaan. In de huidige top tien zijn er vier die in 1982 nog niet eens bestonden. Vlak onder die top-10 staan nieuwkomers als Google en Yahoo. De geheimen achter deze ontwikkeling zijn typisch Amerikaans: het nemen van risico’s en het belonen van missers, een sterke mobiliteit onder de werknemers, een faciliterende overheid die zich verder op de achtergrond houdt en een intensieve samenwerking tussen de universiteiten en het bedrijfsleven. Daarnaast is er op alle terreinen sprake van clustering.
Voorbeeld voor Twente Pas in 1993 ontstond een vorm van integrale samenwerking. Het model is simpel en kan zo naar een ander gebied worden overgeplaatst. Het is een ster met vijf partijen: bedrijfsleven, werknemers, universiteiten, de overheden en maatschappelijke organisaties. De joint venture is niet politiek en vertegenwoordigt niemand. In de board wordt gepraat over nieuwe initiatieven om de innovatie aan te jagen. De criteria daarvoor zijn helder: ondersteuning door onderzoek, consensus, de aanwezigheid van voortrekkers, een duidelijk en meetbaar ontwikkelingspad, externe adviseurs om het te begeleiden en voldoende middelen. De joint venture is een nieuw model voor regionale samenwerking, een platform voor gemeenschappelijke belangen, een magneet voor nieuwe ondernemers, een katalysator voor het zoeken naar nieuwe kansen en een bewaker voor de welvaart van de regio op de langere termijn. ■
De handen ineen: V.l.n.r. Frank Kerckhaert (regio), Herman Spenkelink (ondernemers) en Gerrie van Sunder (onderwijs).
Marc el Willemsen wil
Van krantenuitgever 64
Als Ruud Houwert en de directies van de andere krantenconcerns naar Oldenzaal zouden komen om advies te vragen aan Marcel Willemsen, dan zou deze hun adviseren om de strategie volledig om te gooien en de uitgeverij om te vormen tot een content-fabriek. Ze zouden er natuurlijk wel een TV-station en een radiokanaal voor moeten kopen. De Telegraaf lijkt met de uitzendvergunning voor Wakker Nederland die kant op te kunnen gaan. Maar of men al ‘in’ is voor een totaal andere aanpak van de nieuwsvoorziening, is twijfelachtig. Toch zal er iets moeten gebeuren nu door de opmars van internet en de gewijzigde nieuwsbehoefte het medialandschap drastisch aan het veranderen is en de dagbladen - door de daling van het aantal abonnees en de advertentieverkoop - het steeds moeilijker gaan krijgen. (door Niko Wind)
Marcel Willemsen is met zijn Markt & Media een van de grote spelers aan het worden op de internationale advertentiemarkt. Naast het hoofdkantoor in Oldenzaal (dat onlangs is verplaatst naar het Hakenberg-pand op de Hanzepoort, direct aan de A1) heeft hij - met in totaal 48 medewerkers en een omzet van 12 miljoen euro - inmiddels een GmbH in Nordhorn en kantoren in Hamburg, Frankfurt en Parijs. In de German Media Houses in Oldenzaal en Parijs en Holland Media Houses adviseert hij ondernemers bij het infiltreren in respectievelijk de Nederlandse en Duitse markt. Hij regelt advertenties in de Frankfurter Algemeine, maar ook in de Libelle en de Margriet. Uiteraard verzorgt zijn bureau ook de advertenties en zorgt het voor brochures, buitenreclame en mailings en ondersteunt het bedrijven bij beursdeelname.
Fullservice reclamebureau Markt & Media maakt wat de klant wil en wat voor zijn doelgroep geschikt is. Willemsen en zijn mensen zijn voor een groeiend aantal bedrijven de steun en toeverlaat bij het penetreren van buitenlandse markten. “De kennis van het medialandschap én van de eigenaardigheden van de consument is de meerwaarde die wij de internationaal opereerde bedrijven kunnen bieden.” Media-planning is daarop een van de kernactiviteiten van het bureau. Reclamebureau Markt & Media is in de loop der jaren uitgegroeid tot een fullservice reclamebureau voor websites, huisstijlen, brochures, logo’s en marketing. Het bedrijf heeft twee volle dochters (in Nordhorn en in Oldenzaal), elk met gespecialiseerde mensen die ondernemers begeleiden met grensoverschrijdende reclameboodschappen in de breedste zin des woords.
Oldenzaal, Berlijn en Warschau Marcel wil op korte termijn zijn netwerk van Media Houses uitbreiden met Berlijn en Warschau, waardoor ook de Poolse bedrijven een betere toegang kunnen krijgen tot de Duitse en Nederlandse markt. “Mijn droom is om toonaangevend te worden in het begeleiden van bedrijven bij het benaderen van klanten in het Duitse en het Nederlandse
medialandschap. Het is een gigantische markt van 100 miljoen mensen (dus 35 miljoen gezinnen) die veel geld te besteden hebben.” Markt & Media werkt voor alle grote Nederlandse uitgevers (de Telegraaf, PCM, Wegeren en andere) en voor veel Duitse uitgevers. “Wij kennen de markt. Dus als de VVV in Alkmaar zoekt naar kaasliefhebbers in Duitsland komen ze bij ons. Wij kijken hoe groot het budget is, waar de doelgroep zit en hoe we deze het best kunnen bereiken.” Wij zorgen er voor dat ze in de aandachtsgebieden op tv, radio of in de krant komen. Wij regelen stands op beurzen én wij meten het effect van onze acties.” Hetzelfde geldt voor Duitse winkelketens als Takko, die de Nederlandse markt willen veroveren, of het Nederlandse Action dat juist in Duitsland wil expanderen. Zijn voorkeur voor Duitsland en de Duitse markt is niet toevallig. Willemsen werkte - voordat hij advertentieverkoper werd bij de Twentsche Courant - 12 jaar voor een Duitse uitgever, waar hij onder meer een aantal nieuwe bladen in de markt zette. Daarnaast is de afstand tussen Oldenzaal en de Duitse grens verwaarloosbaar klein. Zeker als je dat op Europese schaal beziet. Het gaat in alle gevallen om planning en om segmentatie naar doelgroep. Massaverspreiding betekent, volgens hem, veel nutteloze inspanning. Zowel wat de kosten betreft als voor het milieu. “Het is pure verspilling om bij alle Nederlandse huishoudens een folder in de bus te stoppen die maar voor een beperkte groep bestemd is. Wat moeten 50+ers met aanbiedingen van luiers? En waarom zul je studenten lastig vallen met mailings over potten en pannen?” De internationalisering en de noodzaak om veel meer gesegmenteerd de markt te benaderen, waren zijn voornaamste boodschappen toen hij een kleine honderd IKT-ers op bezoek kreeg. Tijdens het nagesprek ging hij veel meer in op de toekomst van de nieuwsvoorziening in Nederland. Zijn toekomstvisie is een combinatie van nuchter nadenken en van 32 jaar ervaring in de grensoverschrijdende communicatie, waarvan ruim de helft met zijn eigen reclamebureau.
De dagelijkse krant De oplagen van de dagbladen lopen terug en zullen - doordat de jeugd het nieuws bijna uitsluitend van internet haalt - in de komende jaren nog veel sneller dalen. Willemsen is er daarom van overtuigd dat de dagelijkse krant haar langste tijd heeft gehad. “We krijgen in de nabije toekomst op drie of vier dagen in de week een krant in de bus. Op maandag een sportkrant, ’s woensdags het algemene nieuws en in het weekend meer achtergrondinformatie en beschouwingen.” Het zal, volgens hem, mogelijk worden om je op één of meer van deze edities te abonneren. Mensen die van sport houden, krijgen alleen de maandagkrant. “Grote evenementen als de Olympische Spelen of het WK-voetbal bieden ruimte voor een dagelijkse sportkrant. Daar zijn dan ook adverteerders voor te vinden.” Om die advertentie-inkomsten zal alles draaien. De dagbladen hebben eerst concurrentie gekregen van radio en tv en worden nu door internet steeds verder in de verdediging gedrukt. “Op internet kun je doelgroepgericht adverteren, in de krant (nog) niet. Maar als er speciale edities ontstaan, zal de adverteerder terugkeren omdat zijn doelgroep vooral de sportkrant leest of de krant op zaterdag. “Neem nu die pagina’s vol rouwadvertenties.
internationaal e xpanderen
naar content-fabriek 65
Deze worden in feite alleen gelezen door oudere mensen, die willen weten of er bekenden zijn overleden. Voor de jonge lezers van de maandagkrant is dat overbodige informatie.” Voor de jeugd ziet hij kansen met een op deze groep toegespitste (gratis) krant die op de scholen wordt verspreid. “Daarvoor is bij adverteerders, die op deze doelgroep mikken, zeker belangstelling.”
Content-fabrieken Die teruggang in het aantal wekelijkse kranten zal de grote dagbladuitgevers zwaar treffen. En die teruggang is niet op te vangen met fusies of het samenvoegen van titels. Er zal wat anders moeten gebeuren. In het scenario van Marcel Willlemsen moeten de uitgeverijen worden omgevormd tot content-fabrieken, plaatsen waar het nieuws wordt verzameld en verdeeld over de verschillende media. Voorwaarde is uiteraard dat een ‘uitgever nieuwe stijl’ over al deze media moet beschikken. De kranten doen al wat op internet, maar ze brengen daar hetzelfde nieuws als in de krant. Nu.nl is op het net hun grote concurrent. Deze site is actueel en wordt - naast de buienradar - het meest opgevraagd. Door internet kan het nieuws binnen enkele seconden bij de consument zijn. Kranten hebben een productietijd van enkele uren en sluiten op een vast tijdstip. Zij kunnen dus nooit actueel zijn. De visie van Marcel Willemsen is revolutionair, maar kan werken omdat hij op deze wijze aan alle bezwaren van de traagheid van de
www.ikt.nl
kranten tegemoet komt en tegelijk de adverteerders veel directer hun doelgroep kunnen bereiken. Hij ziet de nieuwe uitgever als een content-fabriek, waarin alles draait om snelheid en om een goede logistieke afhandeling. “Een 24-uurs redactie zorgt voor het verzamelen van het nieuws, uit eigen bronnen of vanaf de persbureaus. Hun berichten komen in een trechter die eindigt bij een hoofdredactie. Daar vindt een schifting plaats en wordt elk nieuwsitem toegewezen aan één of meer media.” Die media zijn heel divers en hebben een verschillende functie binnen het medialandschap. De hoofdredactie moet bliksemsnel reageren via welk kanaal een bericht als beste (en als eerste) naar buiten gebracht moet worden. Radio en internet zijn het snelst, gevolgd door TV. Zij zullen dus het nieuws toebedeeld krijgen dat een grote actuele impact heeft. Het andere nieuws wordt verdeeld op basis van aard en interesse van de ontvanger. Het kan naar de ‘normale’ pagina’s in de krant (die niet meer dagelijks zal verschijnen), naar een human interest bijlage of naar een gespecialiseerd week- of maandblad. Ook de huis-aan-huisbladen worden vanuit die hoofdredactie bediend. Net als nu in Duitsland al gebeurt, nemen ze ook landelijk en internationaal nieuws op. Willemsen is er van overtuigd dat het deze kant op zal gaan. De kranten die nu al een ingang hebben binnen de radio en tv hebben een voorsprong. Het hangt echter vooral af van de visie van de directies en de wil om te investeren en te innoveren. ■
Marcel Willemsen maakt ook reclame voor zijn Media Houses.
Scope Nieuwe deelnemers
Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen.
IKT-Almelo
Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen. Wanneer u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur per e-mail aan te leveren.
BrandMatters Poldermolen 1 7587 SC De Lutte Contactpersoon: dhr. ir. R.F. Kruger Is ook deelnemer geworden van Enschede Octrooibureau Mink BV Twentepoort Oost 61-25 7609 RG Almelo Contactpersoon: dhr. ir. J.R. Mink
IKT-Berkelland NKI Leidingsystemen Neede BV Postbus 80 7160 AB Neede Contactpersoon: mevr. A. Kersten
IKT-Enschede Ayfer Advies en Coaching Laaressingel 46 7514 ES Enschede Contactpersoon: mevr. drs. A. Koç Brus Administratie Postbus 215 7500 AE Enschede Contactpersoon: mevr. B.A. Brus-Westdijk Bridges organisatie-advies Postbus 551 7550 AN Hengelo Contactpersoon: dhr. drs. A.G. Melchers Netzo Druk Oldenzaalsestraat 136 7514 DT Enschede Contactpersoon: mevr. I.M. Smit Afvalmanagement Nederland postbus 671 7500 AR Enschede Contactpersoon: dhr. H.J. Veenhof
IKT-Haaksbergen Wiema International Rietmolenweg 4a 7482 NX Haaksbergen Contactpersoon: dhr. R.H.J. Wientjes
66
Ons adres: IKT/Twentevisie T.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501 7500 GM ENSCHEDE
Tel. 053 – 48 49 980 Fax. 053 - 48 49 985 Email: secretariaat @IKT.nl
Norbert Dentressangle Logistics Netherlands (ND) en Müller Fresh Food Logistics (MFFL) uit Holten hebben de intentie om een 5-jarige strategische samenwerking aan te gaan op het gebied van koeldistributie en -warehousing. Daartoe neemt MFFL alle koeldistributie activiteiten over van ND. Er wordt geen overnamesom bekend gemaakt. De overname betreft uitsluitend de distributieactiviteiten in het koelverssegment. ND blijft zijn warehouse activiteiten in koel, alsmede zijn diepvriesactiviteiten, zelf exploiteren.
Kunstwerk voor het ROC van Twente Hans Schutte, voorzitter van de Raad van Bestuur van het ROC van Twente, maakte tijdens een bijeenkomst van IKT-Hengelo (weer) van de gelegenheid gebruik om het bedrijfsleven op te roepen om meer stage- en werkervaringsplaatsen ter beschikking te stellen. “Door de crisis en het gebrek aan banen kiezen veel schoolverlaters voor een extra opleiding. Dat is goed voor het bedrijfsleven dat hierdoor - als het weer goed gaat - beter opgeleide werknemers kan aannemen. De groei van het aantal leerlingen vraagt echter ook om meer stage- en werkervaringsplaatsen. De praktijkcomponent is immers essentieel voor een effectieve MBO-opleiding.” De bijeenkomst werd door IKT georganiseerd om het ROC van Twente een kunstwerk aan te bieden ter gelegenheid van de opening van hun nieuwe onderkomen in Hengelo. Voorzitter Herman Hekkert bood een kunstwerk aan van de hand van kunstenares Sabine v an Kollenbur g : t we e ineengevlochten stalen platen in blauw en rood. Zelf gaf zij het de naam Romeo en Juliet mee. Voor Hekkert en Schutte was het meer een symbool voor de verwevenheid van het ROC en IKT. ■
IKT-Hengelo e.o. Wapen van Beckum Beckumerkerkweg 20 7554 PV Hengelo Contactpersoon: dhr. R.H.J. Boenders
IKT-West-Twente Hotel Restaurant Herikerberg Goorseweg 58 7475 BE Markelo Contactpersoon: mevr. A. Diepenmaat
Voor nadere informatie: IKT tel. 053 - 484 99 80 Twentevisie www.twentevisie.nl
www.ikt.nl
Twente agende 2009 Datum
Aanvang
Onderwerp
Organisatie
20 nov. 23 nov. 25 nov. 1 dec. 7 dec. 10 dec. 15 dec. 20 jan.
12.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 17.00 uur 19.00 uur
Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Opname programma Memphis Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-Berkelland
IKT IKT IKT Twentevisie IKT IKT IKT IKT
V.l.n.r.: de maakster (Sabine van Kollenburg), de schenker (Herman Hekkert) en de ontvanger (Hans Schutte).