- Het groeiende belang van consumptie Londen, 2 augustus 2010 – Er is één ding waarover een verkoopmanager van Coca Cola, een econoom van de Wereldbank en een beurshandelaar in Delhi het waarschijnlijk roerend eens zullen zijn: consumptie is absoluut een van de belangrijkste economische thema’s van de 21e eeuw. Zowel in het Westen als in de opkomende markten zijn ondernemingen al druk bezig zich in de beste posities te manoeuvreren om te kunnen profiteren van dit thema, dat naar verwacht langdurig een stempel op de beleggingswereld zal drukken.
Explosief groeiende wereldwijde middenklasse De accentverschuiving van de wereldwijde groei, van ontwikkelde naar opkomende markten, heeft een ongekend effect op het aantal mensen dat zich aan de armoede ontworstelt. Geraamd wordt dat alleen al tussen 1999 en 2004 een ongelooflijk aantal van 135 miljoen mensen aan de armoede is ontkomen. Met andere woorden: in niet meer dan vijf jaar werd een bevolkingsgroep ter grootte van het inwonertal van Japan aan de wereldwijde groep consumenten toegevoegd! Het aantal mensen dat gerekend wordt tot de wereldwijde ‘middenklasse’ zal volgens de prognoses meer dan verdubbelen, van 430 miljoen in 2000 tot 1,2 miljard in 2030, volgens cijfers van de Wereldbank. De meeste nieuwkomers zullen afkomstig zijn uit slechts twee landen: China en India. Om precies te zijn, becijfert de Wereldbank dat 93% van de wereldwijde middenklasse zich in 2030 in opkomende economieën zal bevinden, tegenover 56% in 2000. Dit feit alleen al verklaart waarom ondernemingen over de hele wereld zich inspannen om een plaats te veroveren in de opkomende markten. Ze willen kunnen profiteren van een voor westerse begrippen onvoorstelbaar snelle groei van de consumptie. “Hoewel infrastructuurontwikkelingen uitstekende beleggingsmogelijkheden kunnen bieden, is hét thema voor de lange termijn, waarover beleggers werkelijk enthousiast kunnen worden, de consumptie. De sterke en aanhoudende groei van het BBP in de afgelopen jaren heeft in veel economieën geleid tot stijgende inkomens en een opkomende middenklasse. Dit geeft uitzicht op aanzienlijke groei van de consumptie in het universum van de opkomende markten.” - Nick Price, fondsbeheerder, aandelen opkomende markten
PARTICULIERE CONSUMPTIE GROEIT SNEL 35000
140000 Particuliere consumptie China (links)
120000
30000
Particuliere consumptie India (rechts) 100000
25000
80000
20000
60000
15000
40000
10000 5000
20000 Miljoen yuan 0
0 1981
1985
1989
1993
1997
2001
2005
Miljard rupees
2009
Bron: DataStream, National Statistics. juni 2010.
CHINA BIEDT UITZICHT OP STERKE CONSUMPTIEGROEI De potentiële groei van de consumptie in China is enorm. Wat de prognoses echter bemoeilijkt, is de voorkeur voor sparen die in het grootste deel van opkomend Azië de boventoon voert. Dit kan ten dele verklaard worden uit het gebrekkig sociaal vangnet, wat de behoefte om te sparen aanwakkert. Het tij lijkt echter te keren. Aangewakkerd door de kredietcrisis ontwikkelde China een immens stimuleringsprogramma, dat in essentie gericht was op het stimuleren van de binnenlandse economie door de aanleg van infrastructuur en het creëren van prikkels voor de bancaire en consumentensector door de toegang tot leningen te vergroten. De regeringen van opkomende markten worden bovendien meer en meer onder druk gezet door de eigen bevolking om maatschappelijke hervormingen door te voeren. Een combinatie van inkomensgroei en maatschappelijke hervorming zou in de komende decennia een uitzonderlijk krachtige katalysator kunnen vormen voor de Aziatische binnenlandse consumptie.
INDIASE BEVOLKINGSOPBOUW STIMULEERT CONSUMPTIE China mag dan de markt zijn waar iedereen naar kijkt, maar de particuliere consumptie levert in India een hogere bijdrage aan het BBP dan in China, namelijk rond 55%. De vooruitzichten voor verder groei zijn uitstekend en dat is te danken aan de gunstige bevolkingsopbouw van India. Een groeiend deel van de beroepsbevolking bestaat daar uit jonge werknemers, waaronder goed opgeleide, Engels sprekende specialisten, die werkzaam zijn in de dienstverlenende sectoren en outsourcing. McKinsey voorziet dat het terugdringen van de armoede en de gunstige bevolkingsopbouw ertoe zullen leiden dat de Indiase middenklasse zal groeien van 5% van de bevolking nu tot 41% in 2025. Ondertussen zal ook het Indiase bestedingspatroon naar verwachting veranderen. Op dit moment vinden de meeste uitgaven nog plaats via kleine handelaren op de markt. Wat het
voor buitenlandse winkelketens moeilijk maakt, is dat in India op dit moment een verbod geldt voor buitenlandse investeringen in multi-brand-winkels, waardoor alleen lokale partijen zoals Reliance, Bata India en Pantaloon Retail een sterke positie kunnen veroveren in de snel groeiende, traditioneel ingerichte winkelmarkt.
BRAZILIANEN GEVEN GRAAG GELD UIT Terwijl consumentisme in China en India ingeburgerd raakt, krijgt het ook in andere opkomende markten vaste voet aan de grond. Brazilië wordt wel gezien als het meest verwesterde van de BRIC-landen, wat vast en zeker te maken heeft met het heersende koopgedrag. Brazilië is op dit moment bijvoorbeeld de derde grootste markt voor schoonheidsproducten, na de VS en Japan. Het land profiteert van een sterk maatschappelijk vangnet (voor iedereen toegankelijke gezondheidszorg en sociale voorzieningen) en een brede beschikbaarheid van krediet. Deze factoren maken het voor Brazilianen gemakkelijker om geld uit te geven, maar er blijft nog genoeg ruimte voor groei, wanneer de armste groepen zullen toetreden tot het leger consumenten.
BESTEDINGSPATRONEN VAN OPKOMENDE MARKTEN VERANDEREN Naarmate het vrij besteedbare inkomen groeit, neemt het deel dat wordt uitgegeven aan basisbehoeften af en neemt het succes van advertenties voor luxeproducten toe. Multinationals spelen in hun reclame in op de aspiraties van consumenten om hun merken in opkomende markten op te bouwen. Guinness is bijvoorbeeld een merk dat een Nigeriaan die wil stijgen op de maatschappelijke ladder, zou moeten drinken, volgens een reclamecampagne in dat land. En hij drinkt het – in hoeveelheden die zelfs het Verenigd Koninkrijk en Ierland in de schaduw zetten. Nigeria is sinds kort de grootste markt ter wereld voor Guinness en is daarom uiterst belangrijk voor brouwer Diageo.
STATUSAANKOPEN EN LUXEARTIKELEN Een marktgebied dat zich in opkomende markten al sterk ontwikkeld heeft, vooral in China en Rusland, is de markt voor luxeartikelen. De financiële elite verwent zichzelf maar al te graag met overdadige aankopen, om hun status te benadrukken en zichzelf te belonen voor hard werken. Dit betekent automatisch dat de vraag naar westerse luxemerken bijzonder groot is bij een relatief klein deel van de bevolking, dat echter bijzonder veel geld uitgeeft. Fabrikanten en verkopers van luxeartikelen hebben snel ontdekt dat het van groot belang is hun positie in de grote financiële centra, zoals Shanghai en Moskou te versterken. Deze ondernemingen profiteren van het feit dat ze geen lokale concurrentie hebben. Dit in tegenstelling tot de lagere en middensegmenten van de markt, waar het aantal concurrenten juist erg groot is en met name de prijsconcurrentie hevig is. Ondernemingen als Burberry, LVMH en Richemont zijn stuk voor stuk in een goede positie om ervan te profiteren als de bovenlaag van de middenklasse in de opkomende markten zich blijft uitbreiden.
Een goed voorbeeld is LVMH, het internationale concern achter merken als Louis Vuitton, Givenchy, Tag Heuer, Glenmorangie en Dom Perignon. De onderneming opent aan de lopende band nieuwe winkels in China om te kunnen profiteren van de ‘statusaankopen’ van Chinezen met topinkomens. LVMH 120 LVMH
100
Europa
80
60
40
20
0 Jul07
Okt07
Jan08
Apr08
Jul08
Okt08
Jan09
Apr09
Jul09
Okt09
Jan10
Apr10
Jul10
Bron: DataStream, 09-07-10.
Maar niet alleen westerse fabrikanten van luxeartikelen kunnen van deze ontwikkelingen profiteren. Ook ondernemingen met een sterke verkoopformule, zoals Avon, zijn in een goede positie. Nicola Stafford, fondsbeheerder van Fidelity die gespecialiseerd is in de wereldwijde consumentensector, zegt hierover: “Avon wordt misschien gezien als een nogal saai westers cosmeticamerk, maar de onderneming is sterk gegroeid in de opkomende markten, met name in Zuid-Amerika, en genereert nu al een groot deel van zijn inkomsten in deze nieuwe markten. De onderneming werkt op dit moment aan uitbreiding van de aanwezigheid in China, maar wordt nog steeds verkocht tegen een koers die laag is in vergelijking met veel concurrenten.” Avon
140
S&P 500 Index Avon-producten
120 100 80 60 40 20 0 Jul07
Okt07
Jan08
Apr08
Jul08
Bron: DataStream, 09-07-10.
Okt08
Jan09
Apr09
Jul09
Okt09
Jan10
Apr10
Jul10
CONCLUSIE Een van de belangrijkste effecten van de accentverschuiving in de economische groei, van ontwikkelde landen naar opkomende markten, is de explosieve groei van de wereldwijde middenklasse waarvan we getuige zullen zijn en de stijging van de consumptie die daarmee gepaard gaat. Consumptiegroei vormt een interessant en aanhoudend thema dat het verdient om voor lange tijd een plaats te krijgen in iedere beleggingsportefeuille. Het idee is misschien simpel, maar de implicaties voor beleggers zijn veelzijdig. In sommige marktgebieden bieden flexibele, gespecialiseerde lokale spelers de beste kansen, terwijl westerse ondernemingen met sterke merken en grote reclamebudgetten in andere gebieden de beste positie innemen. - EINDE -
Over Fidelity International FIL Limited ("FIL") en haar dochtermaatschappijen bieden particuliere en institutionele beleggers buiten de VS een breed pakket van beleggingsproducten en -diensten aan. Met een totaal belegd vermogen van EUR 161,8 miljard is FIL in alle grote markten ter wereld vertegenwoordigd1.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Richard Feenstra Fidelity International +31 20 797 71 12 +31 6 226 311 55
[email protected]
DISCLAIMER Dit document is uitsluitend bestemd voor de financiële pers en mag niet worden gedistribueerd onder particuliere beleggers. Dit document mag niet worden gereproduceerd of gedistribueerd zonder toestemming vooraf Fidelity/Fidelity International betekent FIL Limited, gevestigd in Bermuda, en zijn dochterondernemingen. Alle gegevens betreffen FIL per 30.06.2010. De cijfers zijn niet door een accountant geverifieerd. Wereldwijd beleggingsspecialist: dit weerspiegelt het totale netwerk van FIL Limited en haar dochtermaatschappijen, evenals onze Amerikaanse zustermaatschappij FMR LLC en haar dochtermaatschappijen. Bron: FIL en FMR Corp per 30.06.2010 De voorstellingen en aanbiedingen in dit document zijn niet bindend, noch voor Fidelity, noch voor de lezer. Op ieder aanbod zijn de overeengekomen contractuele bepalingen van toepassing. Fidelity verstrekt uitsluitend informatie over haar producten en geeft geen beleggingsadviezen die gebaseerd zijn op persoonlijke omstandigheden. Fidelity, Fidelity International en het Pyramid Logo zijn handelsmerken van Fidelity International Limited. S&P Fund Ratings: © Copyright 2008 The McGraw-Hill Companies, Limited, handelend onder de naam Standard & Poor’s. Alle rechten voorbehouden. Uitgegeven door FIL Limited, goedgekeurd en gereguleerd in het Verenigd Koninkrijk door de Financial Services Authority. Deze mededeling richt zich niet tot personen gedomicilieerd in het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten, maar uitsluitend tot personen die gedomicilieerd zijn in rechtsgebieden waar de genoemde compartimenten toegelaten zijn voor distributie of waar een dergelijke goedkeuring niet vereist is. SSL1008A01 / 112010
1
Bron: Fidelity, per 30-06-10
