Zwolle Armoedevrij! Een stadsbreed verbond tegen armoede

Zwolle Armoedevrij!

Een stadsbreed verbond tegen armoede Vanuit een gezamenlijk onderschreven visie worden door organisaties en groepen in de stad activiteiten opgezet om het gestelde doel - Zwolle Armoedevrij! - een stap dichterbij te brengen. Zwolle

Zwolle Armoedevrij!

Inhoudsopgave

Pagina

Inhoudsopgave

3

Voorwoord

4

Achtergrondinformatie bij een pretentieus plan

6

Ne9en paden naar Zwolle Armoedevrij!

7

Lokale Sociale Agenda 2010

8

Adoptiegroep: Gevoel voor armoede vergroten

9

Bolwerk Advocaten Zwolle: Cliënten hebben recht op rechtshulp

10

Cliëntenraad SoZaWe: Stem geven aan mensen met een laag inkomen

11

De Kern Maatschappelijke Dienstverlening: Herstellen en bevorderen zelfredzaamheid van kwetsbare mensen

12

deltaWonen: Vroegtijdig een persoonlijk gesprek om erger te voorkomen

13

Parochie Thomas à Kempis: De kracht van de armsten laten zien

14

Sociaal Raadslieden/ Formulierenbrigade: Inkomen herstellen, bemiddeling bij betalingsachterstand en voorzieningen benutten

15

Frion ambulant: Je eigen leven leiden…

16

Gemeente Zwolle, Icare en GGD IJsselland: Samenwerken binnen het project ‘Armoede en Gezondheid van kinderen’

17

Groene Land Achmea: Alle mensen met een laag inkomen goed en betaalbaar verzekerd tegen zorgkosten!

18

Jeugdsportfonds Zwolle: Alle kinderen moeten kunnen sporten

19

Het Juridisch Loket: Snel en gratis juridisch advies en informatie

20

Thuisadministratie Humanitas: Overzicht krijgen en houden over financiën

21

Inloophuis De Bres: Een gastvrij onthaal voor iedereen: om te ‘ont-moeten’

22

Project Kwartiermakers, Stichting Focus: Taboes en isolement doorbreken

23

Monitorgroep Sociale Conferenties: Discussie aanwakkeren en oplossingsrichtingen aangeven

24

Stichting Noodfonds Zwolle en omgeving: Het Noodfonds helpt vèrder helpen

25

Stichting Meedoen: Alle kinderen mogen meedoen!

26

Bezoekvrouwen Travers: Leer iedereen budgetteren en verleidelijke reclames weerstaan

27

Voedselbank Zwolle e.o.: Steeds meer mensen naar de voedselbank

28

Project Volkstuinen voor minima: Een eigen, gezonde ‘voedselbank’

29

Werkgroep Welzijn en Levensbeschouwing: Respect voor ieder individu

30

Woningstichting SWZ: Huurachterstand beperken en huisuitzetting voorkomen

31

Rode draad 2010

Zwolle Armoedevrij! 2

Voorwoord

Zwolle Armoedevrij! Na een aantal bijeenkomsten met maatschappelijke organisaties, hadden we 25 september een inspi rerende slotbijeenkomst waar u allen aanwezig was. Deze dag ondertekenden we het Zwolse ArmoedepactZwolle Armoedevrij waarbij we ook nadachten over concrete activiteiten voor 2010. De bijeenkomst was hiermee de afsluiting van het debat over Zwolle armoedevrij in 2009 en gelijk de start van het debat in 2010. Want nu is het zaak samen te werken om de armoede verder aan te pakken. Samen moeten wij ervoor zorgen dat Zwolle een stad wordt zonder ‘armen’. Een stad waarin iedereen ten volle meetelt en meedoet. Helaas is het zo dat in Zwolle nog steeds 4500 huishoudens vaak jarenlang leven van een inkomen rond het sociaal minimum. Hier moeten we wat aan doen. Dit kunnen we niet

allemaal afzonderlijk. In de bestrijding tegen armoede hebben we elkaar nodig. Ik vond het in september fijn om te zien hoe betrokken u allen bent. Armoede is van ons allemaal. Onze aanpak is daarom een prachtig voorbeeld van Samen maken we de stad. De resultaten van de bijeenkomst van 25 september vormen een goede aanzet voor de aanpak van armoede. De concrete activiteiten en ideeën zijn gebundeld in dit document dat ik graag met u wil delen. Zodat ook in 2010 en verder de discussie over en aanpak van armoede levend blijft. Martin Knol Wethouder Sociale Zaken


Achtergrondinformatie bij een pretentieus plan

Zwolle Armoedevrij! Dat klinkt pretentieus en lijkt onhaalbaar. Het is pretentieus, zonder meer. Maar onhaalbaar is het niet. In dit hoofdstuk leest u wat wordt verstaan onder een armoedevrije stad. Ook wordt uitleg gegeven over hoe het project ‘Zwolle Armoedevrij’ is ontstaan en hoe het zich verder ontwikkelt. Een armoedevrije stad Kun je in Nederland wel spreken van armoede? Met die vraag heeft Nederland tientallen jaren geworsteld. In de jaren zeventig en tachtig kwamen er steeds meer signalen vanuit de gemeenten dat er sprake was van armoede. Lokaal en landelijk ontstonden anti- armoedegroepen die ijverden voor een verbetering van de situatie van de groeiende groep mensen met een (te) laag inkomen. Het duurde tot 1995 voordat de landelijke overheid erkende dat ook in Nederland sprake is van armoede. Er werd beleid geformuleerd om armoede en sociale uitsluiting te bestrijden en te voorkómen. Het zwaartepunt van dit beleid werd gelegd bij de weg die de lokale overheid al vanaf de jaren tachtig was ingeslagen: in de eigen gemeente (nood)maatregelen nemen om huishoudens met een laag inkomen te ondersteunen. Die lijn werd vanaf 1995 stelselmatig uitgebouwd. Het rijk stelde ook steeds meer middelen beschikbaar voor dit aanvullende beleid. Bij de invoering van de Wet Werk en Bijstand in 2004 werd dit beleid bijgesteld en verminderde het rijk de steun aan het lokale minimabeleid. Maar intussen is die steun weer volop aanwezig. Er wordt vanuit het rijk zelfs toegegeven dat het sociaal minimum alleen voldoende is als de lokale voorzieningen daaraan toegevoegd worden. Lokale minimavoorzieningen zijn nodig om mensen uit de armoede te brengen en te houden. Daarom wordt er terecht door gemeenten geld en aandacht besteed aan goede aanvullende minimavoorzieningen en aan het goed gebruik van deze voorzieningen. Als een gemeente goede minimavoorzieningen heeft en als deze voorzieningen daadwerkelijk gebruikt worden door iedereen die er recht op heeft, mag deze gemeente zich armoedevrij noemen. Maar de stad is daarmee nog niet armoedevrij. In een armoedevrije

stad is ook geen sociale uitsluiting. Daar tellen mensen mee zoals ze zijn en hebben ze mogelijkheden om mee te doen in de samenleving. Om naast inkomensgebrek ook sociale uitsluiting te bestrijden en te voorkómen is de inzet nodig van maatschappelijke organisaties en groepen van burgers. Alleen een stad die dat voor elkaar krijgt, mag zichzelf een armoedevrije stad noemen. Stip op de horizon Met de nota ‘Armoedebeleid 2008-2011; van kwetsbaar naar weerbaar’ heeft de gemeente Zwolle een duidelijke lijn naar de toekomst uitgestippeld. Er wordt vanuit de gemeentelijke overheid vol ingezet op inkomensondersteuning. Tegelijk is de gemeente Zwolle er zich van bewust dat zij het armoedevraagstuk niet alleen kan oplossen. Ook de maatschappij – werkgevers, instellingen, burgers – heeft een verantwoordelijkheid. Net als op andere terreinen in Zwolle geldt ook hier het uitgangspunt: Samen maken we de stad! Bedrijven, organisaties en inwoners werken samen aan de ontwikkeling van Zwolle. Alleen in gezamenlijkheid lukt het om op termijn van Zwolle een armoedevrije stad te maken, een stad waarin alle mensen meetellen en meedoen. Zwolle Armoedevrij! Dat is de stip op de horizon. Stap voor stap Een stip op de horizon zetten is één zaak. Deze stip echt bereiken is een andere zaak. Sommigen hebben die stip in het vizier en zijn enthousiast over de duidelijke en radicale doelstelling: Zwolle Armoedevrij! Anderen richten hun ogen op de vele stappen die nog gezet moeten worden om iets meer zicht te krijgen op het uiteindelijke doel. Ze zijn daarom iets voorzichtiger over de stip op de horizon. Maar uiteindelijk is iedereen het eens met het doel om armoede en sociale uitsluiting te bestrijden en te voorkómen. Dat blijkt uit gesprekken die Stichting CliëntenPerspectief (CliP) in het voorjaar van 2009 heeft gevoerd met een groot aantal organisaties in Zwolle. Uit deze gesprekken komen negen paden naar voren die uiteindelijk leiden naar een armoedevrije stad. Verschillende organisaties en groepen burgers zetten op een of enkele paden concrete stappen in de richting van dat uiteindelijke doel, die stip op de horizon.


Lokale sociale agenda Eind juni 2009 hebben organisaties elkaar geïnformeerd over de stappen die ieder van hen al zet en nog wil zetten. Dat gebeurde tijdens een eerste stadsdialoog. Tijdens een tweede bijeenkomst eind september 2009 hebben de verschillende organisaties hun doelstelling en werkwijze verder verduidelijkt en zijn concrete stappen voor komend jaar aangegeven. Ook hebben maatschappelijke organisaties en particuliere instellingen zich bereid verklaard elk jaar nieuwe concrete stappen op het terrein van de armoedebestrijding te blijven zetten, totdat Zwolle een stad is waarin alle burgers meetellen en meedoen. Daarmee is het idee verwerkelijkt van een lokale sociale agenda. Alle organisaties die meedoen geven in de lokale sociale agenda aan welke stappen ze komend jaar zetten om van Zwolle een armoedevrije stad te maken. Ze verplichten zich om halverwege het jaar voor een derde keer bij elkaar te komen. Dan wordt de balans opgemaakt: hoe gaat het met de afgesproken stappen en welke stappen kunnen we daar komend jaar aan toevoegen? Alle organisaties beantwoorden die vraag en geven daarmee input voor het opstellen van de lokale sociale agenda voor het jaar daarop. Zo komen we stap voor stap dichter bij het uiteindelijke doel: Zwolle Armoedevrij! Meetellen en meedoen Het doel om van Zwolle een armoedevrije stad te maken wordt niet bereikt als mensen met lage inkomens niet zelf betrokken worden bij het bewandelen van de wegen naar dat doel. In de moderne samen-

leving wordt veel en vaak gesproken over de eigen verantwoordelijkheid van burgers. Dat uitgangspunt verplicht de burgers om naar vermogen zelf actie te ondernemen. Anderzijds verplicht het de gemeente en de gemeenschap tot het scheppen van mogelijkheden voor burgers om hun verantwoordelijkheid te némen. Mensen die permanent in onzekerheid verkeren over hun materiële bestaansvoorwaarden kunnen niet ten volle inhoud geven aan hun rechten en plichten als burger. Mensen die niet met respect worden behandeld, die met onverschilligheid of vooroordelen tegemoet worden getreden en aan wie sociale erkenning wordt onthouden, kunnen niet ten volle deelnemen aan de samenleving. Dit houdt in dat mensen met weinig geld voldoende ruimte en middelen moeten krijgen om hun eigen ervaringen en denkbeelden in te brengen in de maatschappelijke dialoog. En aan mensen met een handicap of beperking moet voldoende compensatie worden geboden via voorzieningen om als gelijkwaardig burger maatschappelijk te kunnen participeren. Kortom, mensen moeten ervaren dat ze meetellen en meedoen. Zij moeten ervaren dat ze er toe doen! Bij de activiteiten en stappen die in 2010 worden ondernomen voor de lokale sociale agenda wordt gestimuleerd dat armen zelf het woord nemen, dat zij duidelijk aangeven wat ze van zichzelf en van de samenleving verwachten. Daartoe worden in 2010 een reeks ‘gesprekken aan de keukentafel’ georganiseerd.


9

Ne en paden naar Zwolle Armoedevrij! Pad 2: De samenleving erbij betrekken Bij het bestrijden van armoede en sociale uitsluiting gaat het om meetellen en meedoen. De samenleving is zo ingericht dat alle mensen de ruimte krijgen om zichzelf te zijn en mee te doen zoals ze zijn, met de mogelijkheden die ze hebben en kunnen ontwikkelen.

Pad 3: Wat goed gaat versterken Bij het bestrijden van armoede is er niet alleen aandacht voor problemen, voor wat fout gaat, voor wat er niet is. Eerst en vooral wordt aangesloten bij de aanwezige veerkracht van mensen, bij hun capaciteiten en mogelijkheden. Die worden (her)ontdekt en versterkt.

Pad 4: Samenwerken vanuit mensenbelang Zwolle wordt alleen armoedevrij als instellingen de handen ineen slaan om deze doelstelling te bereiken. Bij deze samenwerking staat niet het instellingsbelang voorop. De samenwerking krijgt inhoud en vorm vanuit het grondvlak, vanuit uitvoerende werkers -beroepskrachten en vrijwilligers-, vanuit de belangen van mensen.

Pad 5: Bouwen op vertrouwen Instanties en organisaties die diensten verlenen aan minima kennen de leefwereld van hun cliënten. Ze schenken mensen vertrouwen en ze geven hun medewerkers de ruimte om professioneel maatwerk te leveren.

Pad 6: Eigen mogelijkheden aanspreken Consulenten en hulpverleners opereren als mogelijkheidsmakelaars: ze hebben overal in de samenleving antennes om te ontdekken waar mensen hun mogelijkheden tot ontplooiing en emplooi kunnen brengen.

Pad 7: Goed gebruik van voorzieningen bevorderen Zolang het sociaal minimum te laag is om duurzaam van te leven, is aanvullende inkomensondersteuning nodig. Mensen die recht hebben op aanvullende regelingen weten dat en maken er ook daadwerkelijk gebruik van.

Pad 8: Schulden voorkómen Mensen met problematische schulden worden adequaat geholpen: de toegang tot voorzieningen wordt verbeterd, de administratieve vaardigheden worden vergroot, agressieve reclame wordt tegengegaan, betalingsachterstanden worden vroegtijdig gesignaleerd.

Pad 9: Kinderen toekomst bieden In onderwijs en vrije tijd wordt extra aandacht besteed aan het ondersteunen en toerusten van kinderen die opgroeien in huishoudens met een laag inkomen. Het zelfbeeld, de zelfwaardering en de veerkracht van deze kinderen worden versterkt.

Pad 1: Armen nemen het woord Armoede wordt aangepakt in directe samenspraak en samenwerking met betrokkenen en hun vertegenwoordigers.

1 4

7

2 5

8

3 6

Voor de uitwerking van deze negen paden zie de publicatie Zwolle armoedevrij! Lange visies en korte klappen. Stichting CliëntenPerspectief (CliP) in opdracht van de gemeente Zwolle, mei 2009

9

Zwolle Armoedevrij! Een stadsbreed verbond tegen armoede In Zwolle moeten 4.500 huishoudens vaak jarenlang

korte termijn bereiken. Daarvoor is het vraagstuk te

alleen worden bereikt via kleine concrete stappen.

leven van een inkomen rond het sociaal minimum. In

complex. Wel kunnen concrete stappen worden gezet

Er zijn veel van die stappen nodig. Naast de inzet

totaal groeien er 2.215 kinderen op in een huishouden

die dit doel dichterbij brengen.

van de gemeente zetten particuliere instellingen en

met een laag inkomen. Velen van hen verkeren in een

Betrokkenen zelf, groepen burgers, maatschappelijke

maatschappelijke organisaties ieder jaar een aantal van

situatie van armoede. Ze ontberen de middelen en

organisaties en de gemeente binden de strijd aan met

die stappen.

mogelijkheden om mee te doen in de samenleving.

armoede in de stad. Allen leveren bijdragen aan het

Dat is niet alleen hun persoonlijke probleem. Armoede

uiteindelijke doel om Zwolle armoedevrij te maken.

Maatschappelijke organisaties en particuliere

is een maatschappelijk vraagstuk dat iedereen in de

Deze bijdragen hebben betrekking op een of enkele

instellingen verklaren zich bereid elk jaar stappen op

stad aangaat.

van de negen onderwerpen die centraal staan in de

het terrein van armoedebestrijding te blijven zetten,

Zwolse aanpak van het armoedevraagstuk.

totdat Zwolle een stad is waarin alle burgers meetellen

Door de handen ineen te slaan en activiteiten op elkaar

6

en meedoen!

af te stemmen kan worden bereikt dat Zwolle een stad

Samen aan de slag

wordt zonder ‘armen’, een stad waarin iedereen ten

Er zijn negen paden die bewandeld worden om Zwolle

volle meetelt en meedoet. Dit doel kunnen we niet op

armoedevrij te maken en te houden. Dat doel kan

Zwolle Armoedevrij!

Lokale Sociale Agenda 2010

In het voorjaar van 2009 zijn gesprekken gevoerd met maatschappelijke organisaties in Zwolle. De resultaten daarvan zijn besproken tijdens een eerste stadsdialoogbijeenkomst op 9 juni 2009. Daar zijn de negen paden naar een armoedevrije stad uitgewerkt. Ook is een aantal concrete activiteiten benoemd. Een aantal ervan wordt hier kort omschreven. Maatschappelijke organisaties en groepen burgers worden uitgenodigd deze lijst aan te vullen. Samen vormen deze activiteiten de Lokale Sociale Agenda 2010. De rode draad door al deze activiteiten is het gezamenlijke thema Armen nemen het woord. Met een korte uitwerking van dit thema wordt het Zwolse armoedepact afgesloten. Handen uit de mouwen! Er is veel werk aan de winkel!

Wij tekenen voor Zwolle Armoedevrij! Adoptiegroep Bolwerk Advocaten Cliëntenraad SoZaWe De Herberg daklozenopvang De Kern deltaWonen Diaconieën van de Protestantse Kerk Zwolle Diakonie Rectoraat Dominicanen Diakonie Thomas à Kempis Parochie Formulierenbrigade / Sociaal Raadslieden Frion Ambulant GGD IJsselland Groene Land Achmea Het Jeugdsportfonds Het Juridisch Loket Humanitas Icare Inloophuis De Bres Integratieraad Interparochiele Caritas Instelling (IPCI) Kwartiermakers/ Stichting Focus Leger des Heils Monitorgroep Noodfonds RIBW IJssel-Vecht Stichting Meedoen Travers Welzijn Voedselbank Volkstuinproject Werkgroep Welzijn en Levensbeschouwing Woningstichting SWZ Zwolse gehandicaptenraad Wilt u ook ondertekenen, meld u dan aan: info@stichtingclip.nl o.v.v. Zwolle Armoedevrij! Dan nemen wij contact met u op.


Adoptiegroep Gevoel voor armoede vergroten

De Adoptiegroep Zwolle is een onderdeel van de

De meningen over bijvoorbeeld de politiek zijn wel

Onze inzet voor 2010:

Werkgroep Welzijn en Levensbeschouwing. De

eens heftig. Wij zijn als diaconie vaak niet bij machte

In 2010 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. De nieuw

Adoptiegroep brengt ontmoetingen tot stand

om hun situatie of hun optreden te veranderen.

gekozen gemeenteraadsleden gaan we benaderen

tussen mensen in financieel zwaar weer en politici

Wat we wel doen, is deze mensen een luisterend

voor gesprekken met ervaringsdeskundigen, zodat

uit de Tweede Kamer en de gemeenteraad. In de

oor bieden, evenals aandacht en respect. En we

zij uit eerste hand horen wat leven in armoede in

Adoptiegroep zitten vooral ervaringsdeskundigen.

brengen hen in contact met politici en bestuurders.

Nederland is.

Het zijn mensen die zelf ervaring hebben met leven

We hopen dat door deze contacten bij de politiek

van een uitkering. Onder hen zijn onder meer

meer gevoel ontstaat over wat het betekent om

ondernemers die gefailleerd zijn.

in armoede te moeten leven. En soms worden er ook wegen geopend die mensen de mogelijkheid

8

Voorzitter ds. Lútzen Miedema: “De teleurstelling

bieden te ontsnappen aan hun ellendesituatie of om

van uitkeringsgerechtigden in leven en samenleving

veranderingen te bewerkstelligen die voor groepen

is vaak groot. Dat uit niet ieder genuanceerd en kies.

mensen het leven aangenamer maken.”

Zwolle Armoedevrij!

Bolwerk Advocaten Zwolle Cliënten hebben recht op rechtshulp Bolwerk Advocaten is voortgekomen uit Bureau

informeren over hun rechten, waaronder aanspraken

sociaal minimum hebben moeten leven. Dat is ernstige

Rechtshulp en richt zich vooral op mensen met weinig

op inkomensondersteuning en lastenverlichting.

armoede.”

geld die hulp van een advocaat nodig hebben. Daarbij

Waar nodig wordt verwezen naar de afdeling

kan het gaan om problemen op het terrein van

Inkomensondersteuning van de gemeente, de Sociaal


inkomen (werk, ontslag, uitkeringen, bijstand), huur,

Raadslieden en maatschappelijk werk.

Extra aandacht geven aan de informatie over de

consumentenzaken, strafzaken en familierecht. Altijd

mogelijkheid van rechtshulp voor cliënten en voor

wordt beoordeeld of gebruikgemaakt kan worden

Bert Nijk: “Er ontstaan vaak financiële problemen door

mensen met lage inkomens. Naast de juridische vraag

van rechtsbijstand, die grotendeels door de overheid

verlaging, intrekking en/ of terugvordering van een

kijken we bij financiële problemen in de breedte

wordt gefinancierd. Voor de cliënt blijven in dat geval

bijstandsuitkering. Dergelijke besluiten worden door

naar de situatie van de cliënt en bevorderen we het

de kosten van de rechtshulp beperkt tot een eigen

de gemeente uiteraard niet zonder reden genomen,

gebruik van voorzieningen voor mensen met een laag

bijdrage, waarvan het bedrag afhankelijk is van het

maar zijn niet altijd terecht. In procedures wordt dan

inkomen.

inkomen.

geprobeerd de uitkering te herstellen. Schrijnend blijven de gevallen waarin bijstand moet worden

Wij zien het als onze taak om naast de aanpak van het

teruggevorderd als de uitkering voor tien procent is

concrete probleem cliënten meer in het algemeen te

ingehouden, waardoor mensen vele jaren onder het


Cliëntenraad SoZaWe Stem geven aan mensen met een laag inkomen De Cliëntenraad SoZaWe komt op voor de burgers

een stem hebben. Om dit goed te kunnen doen,

In drie wijken samen met maatschappelijke

van Zwolle die moeten rondkomen van een (te) laag

is het nodig dat Cliëntenraden een onafhankelijke

organisaties een bijeenkomst organiseren waar

inkomen en die, om welke reden dan ook, niet kunnen

positie hebben en kunnen beschikken over eigen

cliënten (en hulpverleners) informatie en ervaringen

participeren in de samenleving. Het is belangrijk dat

ondersteuners.”

uitwisselen over ‘(over)leven met een laag inkomen’.

‘armen het woord nemen’. De Cliëntenraad SoZaWe

Twee keer per jaar een bijeenkomst over bejegening

gaat in gesprek met deze mensen om te horen waar zij


organiseren om ervaringsdeskundigen en

tegenaan lopen en hoe zij denken dat het beter kan.

De beleving en de mening van cliënten nog meer

dienstverleners te laten uitwisselen wat in hun ogen

centraal stellen. Mensen met een laag inkomen

goede dienstverlening is.

Lubbert Schenk, voorzitter: “De mensen moeten

moeten ervaren dat ze meetellen èn meedoen.

kunnen meepraten over het beleid dat voor hen

10

bedoeld is. Als het goed is, gebeurt dat bij het maken

De Cliëntenraad SoZaWe gaat:

van plannen en voorstellen. De beste inspraak is

Via minimaal vier ‘keukentafelgesprekken’ met mensen

beginspraak! Ook bij het evalueren en uitvoeren

praten over hun eigen situatie, wat daar speelt en wat

van beleid moeten mensen met een laag inkomen

daar goed gaat of beter kan.

Zwolle Armoedevrij!

De Kern Maatschappelijke Dienstverlening Herstellen en bevorderen zelfredzaamheid van kwetsbare mensen De Kern helpt inwoners van Zwolle de zelfredzaamheid

de kerkdiaconie, het Noodfonds en Jeugdsportfonds.

samenwerken met (gemeentelijk gefinancierde)

te herstellen en te bevorderen. Dit doet zij door

Deze organisaties zijn vooral in noodsituaties nodig.

hulpverlenende instanties.”

psychosociale hulpverlening en het bieden van hulp bij

Bijvoorbeeld als cliënten bij De Kern aangeven geen

materiële zaken.

geld voor eten te hebben.

Steeds vaker komt het voor dat problemen samengaan

Herbert van Petersen: “Er rust nog steeds een taboe

banken en met hen verkennen hoe de signalen eerder

met financiële problemen. De Kern acteert daarom aan

op schulden en omgaan met geld. Daarnaast is geld

in het armoedeproces bij De Kern kunnen komen. Met

de achterkant van het armoedeproces, namelijk daar

steeds minder tastbaar geworden door de pin en

tenminste drie banken in Zwolle is al gesproken over

waar het leidt of al geleid heeft tot grote psychische en

chip. Tegelijkertijd is er de trend onder met name

samenwerking, zodat dreigende armoede in een zo

materiële problemen.

jongeren om uiterlijk vertoon belangrijker te vinden

vroeg mogelijk stadium wordt aangepakt.

Onze inzet voor 2010: Op bestuurlijk niveau de eerste contacten leggen met

dan de basis (huur, voorzieningen en eten). Dit vraagt De Kern heeft goede afspraken met o.a.

om een radicaal andere aanpak rondom geld en

woningbouwcorporaties: bij drie maanden

financiën in de privésfeer, waar ook commerciële

huurachterstand worden medewerkers van De Kern

organisaties als banken en internetshops hun

ingeschakeld. Daarnaast zijn er goede contacten met

maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en


deltaWonen Vroegtijdig een persoonlijk gesprek om erger te voorkomen

Met 15.000 woningen is deltaWonen één van de

Juist dan is het van groot belang om snel met onze

persoonlijk gesprek aangaan met onze klant. Hierdoor

grootste woningcorporaties in Noordoost- Nederland.

huurders in gesprek te zijn en waar nodig actie te

kunnen we ook eventuele andere problemen boven

Wij zijn actief in de gemeenten Zwolle, Kampen en

ondernemen.”

tafel krijgen en, als dat nodig is, onze klanten

Oldebroek. In deze regio wonen ongeveer 200.000

doorverwijzen naar de juiste instanties.

mensen. Een vijfde deel hiervan woont in een huis van


Met deze aanpak hopen wij het aantal uitzettingen

deltaWonen. Als woningcorporatie hebben wij een

Wij gaan ons inzetten voor het verbeteren en

wegens betalingsachterstand verder te verlagen.

belangrijke maatschappelijke rol en daar geven wij

optimaliseren van onze basis incassoprocedure.

zorgvuldig invulling aan.

Het vroegtijdig onderkennen van problemen die voortkomen uit huurschulden of die de oorzaak zijn

12

Martin Post, teammanager Wijk- en Buurtbeheer: “Als

van huurschulden, kunnen escalaties in de totale

corporatie merken wij vaak al in een vroeg stadium of

schuldsituatie bij de huurders voorkomen.

er financiële problemen zijn of dreigen te ontstaan.

Bij twee maanden huurachterstand willen wij een

Zwolle Armoedevrij!

Parochie Thomas à Kempis De kracht van de armsten laten zien

De parochie Thomas à Kempis heeft nauwe banden

van verzet tegen extreme armoede. Mensen die in


met de Père Joseph Wresinski Cultuurstichting, die

armoede leven staan die dag in de schijnwerpers en

Wij ondersteunen de Joseph Wresinski Cultuurstichting

opkomt voor de allerarmsten. De stichting is vernoemd

tonen middels culturele bijdragen hun kracht. Tevens

bij de organisatie van een theatervoorstelling in het

naar de Franse priester die zich voor hen inzette: “De

ontmoeten arm en niet-arm elkaar.

voorjaar en bij de culturele viering van 17 oktober. Het

armsten zeggen het ons vaak: het ergste ongeluk voor

zou mooi zijn als op 17 oktober meer armen uit Zwolle

de mens is niet de honger, niet het ongeletterd zijn,

De parochie is medebeheerder van de IPCI, de inter-

meedoen. Cultuur is een wapen tegen armoede.

zelfs niet het zonder werk zitten. Het ergste ongeluk

parochiële caritas instelling, die incidenteel financiële

Armen krijgen zo het gevoel dat zij ertoe doen en

is te weten dat je niet meetelt, dat zelfs je leed wordt

hulp geeft aan vrijwilligersorganisaties die zich voor

mogen zijn zoals ze zijn.

genegeerd.”

mensen in armoede inzetten. Soms geeft de IPCI aan mensen noodhulp in de vorm van goederen of

De stichting laat mensen in armoede hun verhaal

geld. Met Kerst geeft de IPCI aan mensen met een

vertellen door middel van toneel en theater. Voor

laag inkomen. Vrijwilligers komen bij parochianen

17 oktober organiseert de stichting, samen met de

op bezoek. Zonodig wijzen zij hen op gemeentelijke

parochie in de Verrijzeniskerk in Holtenbroek, de dag

regelingen of verwijzen door naar de IPCI.


Sociaal Raadslieden/Formulierenbrigade Inkomen herstellen, bemiddeling bij betalingsachterstand en voorzieningen benutten De Sociaal Raadslieden, een specialistisch team van De

kwetsbare burgers. Zij kunnen, na een intensieve

de Zwolse burger nog beter te bereiken en erin bij te

Kern, richt zich op materiële hulpverlening. Het team

training van een half jaar, inwoners van Zwolle

dragen dat men datgene krijgt waar men recht op

helpt inwoners van Zwolle o.a. met het herstellen van

helpen met het invullen van formulieren. Zij gaan

heeft.”

inkomen, het toeleiden naar schuldhulpverlening en

in wijken en buurten op pad, komen bij mensen

het treffen van betalingsregelingen met instanties.

op bezoek en hebben een plaats op het kantoor


Daarnaast helpen de Sociaal Raadslieden kwetsbare

van De Kern. De Formulierenbrigadiers kunnen ook

Samen met de scholen in de gemeente Zwolle ervoor

burgers met het invullen van belastingformulieren.

in een paar minuten verkennen of inwoners van

zorgen dat ieder kind kan sporten of deelnemen aan

Ook onderzoeken ze of mensen in aanmerking komen

Zwolle voor een regeling in aanmerking komen: de

culturele activiteiten. Huis aan huis acties organiseren

voor regelingen/ voorzieningen. De Sociaal Raadslieden

zogenaamde voorzieningencheck.

met name gericht op ouderen en arbeidsongeschikte

helpen ongeveer 2500 cliënten per jaar. De hulp is gratis.

mensen, om ze te wijzen op regelingen en Klaaske Heidemans: “Er blijft nog steeds veel

voorzieningen die er ook voor hen zijn.

geld op de plank liggen. Met de komst van een

14

De Formulierenbrigade is een werkervaringsproject

formulierenbrigade in Zwolle en een speciaal voor dit

waarin mensen uit de bijstand zich inzetten voor

project ontwikkelde voorzieningencheck hopen we

Zwolle Armoedevrij!

Frion ambulant Je eigen leven leven… Frion biedt ondersteuning aan mensen met een

klanten binnen Frion kunnen gebruikmaken van


verstandelijke beperking. Klanten van Frion geven aan

Stichting Cliënten Gelden (SCG). Budgetbeheer of

Frion ambulant heeft een intentieovereenkomst met de

dat zij veel zaken zelfstandig kunnen afhandelen, maar

bewindvoering behoren dan tot de mogelijkheden.

Formulierenbrigade in Zwolle. De Formulierenbrigade

dat zij financiën en administratie als lastig ervaren.

Samen met een medewerker van SCG maakt de

ontvangt, signaleert en start ondersteuning op voor

Verzanden in rekeningen, overzichten en schulden

klant afspraken over hoe zijn geld wordt besteed. Zo

mensen die met armoede te maken hebben of krijgen.

gebeurt gemakkelijk. Maar ze vinden het ook lastig

worden zekerheden ingebouwd voor de vaste lasten

Frion ambulant heeft expertise om deze doelgroep

omdat zij hun geldzaken niet door een ander willen

en beschikt de klant zelf over de rest van zijn geld.

op een professionele wijze te ondersteunen. In 2010

laten beheren. Mensen willen graag zelf bepalen hoe

wil Frion drie collega’s opleiden die gespecialiseerd

ze hun geld besteden.

Age Braad, manager organisatorische eenheid: “Frion

zijn in het netwerk en in de weten regelgeving ter

Klanten die hulp willen op financieel gebied kunnen

wil samen met de klant zijn of haar mogelijkheden

ondersteuning van armoedebestrijding.

samen met hun begeleider een traject aangaan.

en kansen optimaal benutten. Dat betekent dat je als

Dat traject varieert van zelf de financiën beheren

organisatie mensen keuzes moet bieden en er één

met iemand op de achtergrond, tot het starten

gedachte centraal staat: het is voor de mensen. Daar

van een schuldhulpsaneringstraject. Schuldenvrije

werken we voor.”


Gemeente Zwolle, Icare en GGD IJsselland Samenwerken binnen het project ‘Armoede en Gezondheid van kinderen’

Armoede en gezondheid hangen nauw met elkaar

Door samen te werken kunnen we de negatieve

vaardigheidstraining, plaswekker of een nieuw matras.

samen. Juist voor kinderen is armoede ongunstig,

invloed van armoede op de gezondheid van kinderen

SoZaWe ziet het advies van de JGZ als zwaarwegend

omdat zij nog in ontwikkeling zijn. Met dit project

beter aanpakken.

en zorgt voor de verstrekking van het geadviseerde.”

uit minder bedeelde gezinnen, gelijke kansen op

Karla Kuiperij: “De interventie kan ingezet worden


gezondheid te bieden.

als een JGZ-medewerker een gezondheidsprobleem

Bij alle organisaties die te maken hebben met kinderen

of -risico signaleert bij een kind (0-12 jaar), dat

in de leeftijd van 0-12 jaar het project bekend

De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) ligt in Zwolle in

samenhangt met geldgebrek in het gezin (inkomen

maken en stimuleren, zodat kinderen die in armoede

handen van Icare en GGD IJsselland. Samen zien

tot 115% van de bijstandsnorm). De JGZ-medewerker

opgroeien ook deel kunnen nemen aan activiteiten die

zij vrijwel alle kinderen in Zwolle en zijn zij expert

kan dan de ouder/verzorger een concreet product

hun gezondheid ten goede komen.

op het gebied van gezondheid. Sociale Zaken en

of activiteit adviseren dat ten goede komt aan de

Werkgelegenheid van de gemeente Zwolle is expert op

gezondheid van het kind. Daarbij kan gedacht

het gebied van armoede en financiële voorzieningen.

worden aan een winterjas, zwemles, sportclub, sociale

proberen we kinderen in Zwolle, ook de kinderen

16

Zwolle Armoedevrij!

Groene Land Achmea Alle mensen met een laag inkomen goed en betaalbaar verzekerd tegen zorgkosten! Iedereen met een laag inkomen moet zich goed en

De gemeente Zwolle vindt het belangrijk dat mensen


betaalbaar kunnen verzekeren tegen zorgkosten

goed verzekerd zijn en heeft met Groene Land

Het in 2010 voortzetten van de collectieve

en moet eenvoudig aanspraak op voorzieningen

Achmea afspraken gemaakt over een collectieve

zorgverzekering. Samen met de gemeente nagaan

kunnen maken. Dit lijkt vanzelfsprekend. Toch is het

zorgverzekering. Groene Land Achmea biedt een

of aanpassingen in het pakket nodig zijn. In

dat niet: immers de premie voor de zorgverzekering

korting op de te betalen premie, geeft de mogelijkheid

samenwerking met de gemeente achterstanden in de

wordt als hoog ervaren en het systeem van

dat naast de vergoedingen vanuit de reguliere

premiebetaling tegengaan en eventuele achterstanden

basisverzekering en aanvullende verzekering, verplicht

verzekeringen er extra vergoedingen verstrekt

zo beperkt mogelijk te houden. Verder worden de

eigen risico en andere eigen bijdragen is voor veel

worden, waardoor de eigen risico’s voor mensen

mogelijkheden bezien om in samenwerking met de

mensen ingewikkeld.

minder worden. Deelnemers aan de collectieve

gemeente projecten uit te voeren die gericht zijn

Groene Land Achmea en de gemeente Zwolle willen

zorgverzekering hoeven voor deze verstrekkingen geen

op gezondheidspreventie of het bevorderen van de

als partners samenwerken. Gezondheid is een van

beroep op de bijzondere bijstand bij de gemeente

gezondheid van mensen die in armoede leven.

de factoren die er toe kunnen leiden dat mensen in

Zwolle te doen. De gemeente Zwolle verstrekt aan

een situatie van armoede geraken of dat mensen in

Groene Land Achmea een financiële vergoeding voor

‘armoede’ blijven.

de extra verstrekkingen.


Jeugdsportfonds Zwolle Alle kinderen moeten kunnen sporten Sporten moet voor alle kinderen mogelijk zijn, ook

is bij de leefwereld van het kind, zoals een leerkracht,


voor kinderen uit gezinnen die de contributie van een

maatschappelijk werker of jongerenwerker) kan voor

In 2008 hebben wij ongeveer 75 kinderen en jongeren

sportvereniging financieel niet kunnen opbrengen.

deze kinderen en jongeren een aanvraag indienen. Het

aan het sporten geholpen, in 2009 is dit aantal meer

Het Jeugdsportfonds biedt deze kinderen en jongeren

Jeugdsportfonds draagt zorg voor de betaling van de

dan verdubbeld. In 2010 willen wij deze groei graag

een kans door voor ze de contributie en eventueel

contributie.

doorzetten, mede door veel samen te werken met

benodigde sportkleding te betalen.

andere organisaties en fondsen. Immers, alle kinderen Sandra van Beesten en Jeroen van Leeuwen,

Jeugdsportfonds Zwolle is bestemd voor kinderen en

consulenten: “Op een laagdrempelige en effectieve

jongeren in de leeftijd van 4 tot 16 jaar die in Zwolle

wijze willen wij kinderen en jongeren in Zwolle de kans

wonen en van wie de ouder(s) de kosten van het

bieden om te sporten. Kinderen en jongeren kunnen

sporten niet kunnen betalen. Voor meerdere kinderen

zich door sport positief ontwikkelen. Sporten is leuk,

uit één gezin kan een aanvraag worden ingediend. Als

je groeit fysiek en mentaal en het brengt je in contact

de financiële positie van het gezin niet verandert, is het

met anderen. Sporten bevordert de individuele, sociale

mogelijk elk jaar opnieuw een aanvraag in te dienen.

en maatschappelijke integratie.”

Een intermediair (iemand die professioneel betrokken

18

moeten kunnen sporten!

Zwolle Armoedevrij!

Het Juridisch Loket Snel en gratis juridisch advies en informatie

Wat zijn de mogelijkheden als je spijt hebt van

en woonrecht, vreemdelingenzaken en problemen


een (telefonische) aankoop? Welke stappen kun je

met producten of diensten. Ook voor andere

Om te voorkomen dat zaken oplopen tot

ondernemen als je bent ontslagen of als je uitkering is

juridische kwesties zoals strafzaken, burenkwesties,

conflictsituaties, kunnen klanten het beste in een

stopgezet? Wat komt er kijken bij een echtscheiding?

vergunningen, rijbewijzen en huur- en zorgtoeslag

vroeg stadium de hulp inroepen van het Juridisch

kunnen burgers bij ons terecht.

Loket. Komende tijd gaat de vestiging in Zwolle diverse

Het Juridisch Loket Zwolle krijgt dergelijke vragen

doelgroepen actief benaderen. Door contact te leggen

dagelijks voorgelegd. Dat gebeurt telefonisch, aan de

Vestigingsmanager van het Juridisch Loket Zwolle, Gea

met onder andere buurthuizen in de gemeente Zwolle

balie of per e-mail. Het Juridisch Loket helpt iedereen

Smid: “Het Juridisch Loket Zwolle geeft de kortste weg

willen we ook de minder draagkrachtigen bereiken en

met een juridische vraag. De medewerkers verhelderen

naar een oplossing en kijkt ook naar de mogelijkheden

uitnodigen voor een gratis adviesgesprek.

de vraag, vertellen welke mogelijkheden er zijn en

voor bemiddeling (mediation). Als bemiddeling

welke stappen de klant kan ondernemen. Deze hulp is

nodig is, verwijst een medewerker de klant naar een

gratis.

advocaat of mediator die in de buurt van de klant is

De juridische vragen gaan over arbeidsconflicten,

gevestigd en met wie het Juridisch Loket samenwerkt.”

familiekwesties, sociale zekerheid (uitkeringen), huur-


Thuisadministratie Humanitas Overzicht krijgen en houden over financiën Het project ‘Thuisadministratie’ van Stichting

Els Hergaarden: “Goed met geld omgaan vereist

belastingpapieren en zorgpolissen kunnen er

Humanitas helpt inwoners van Zwolle die geen

bepaalde vaardigheden. Mensen moeten de kans

overzichtelijk in worden opgeborgen. Ook zit er een

overzicht meer hebben over hun financiële

krijgen om zich die vaardigheden eigen te maken.

voorbeeldblad in de map, waarop wordt uitgelegd

administratie. Door verschillende oorzaken en

Veel mensen hebben steun nodig bij het overzichtelijk

hoe inkomsten en uitgaven in kaart kunnen worden

omstandigheden is het risico dat deze mensen in de

maken van hun inkomen en uitgaven. Die steun

gebracht. In de map zitten ook contactgegevens

schulden terecht komen vrij groot.

bieden wij hen. Informeel en laagdrempelig.

van instanties waar men terecht kan voor financiële

Omgaan met geld moet je leren. Daarom zou het

tegemoetkomingen voor bijvoorbeeld sport en de

Het merendeel van de mensen dat aanklopt bij

ook in lesprogramma’s op scholen aan de orde

collectieve zorgverzekering.

Humanitas is helaas al te laat en heeft schulden

moeten komen.”

opgebouwd. Geschoolde vrijwilligers helpen dan

20

In overleg met de afdeling Schuldhulpverlening van

om ‘puin te ruimen’ en de weg naar budgetbeheer


de gemeente Zwolle wordt de map aan cliënten

en schuldhulpverlening te vinden. Mensen krijgen

Humanitas gaat een ordner ontwikkelen

beschikbaar gesteld.

maximaal één jaar gratis ondersteuning en

voor cliënten in de schuldhulpverlening of in

begeleiding om weer baas over de eigen financiën

budgetbeheer. De ordner is handig voor het doen

te worden.

van de basisadministratie. Contracten, polissen,

Zwolle Armoedevrij!

Inloophuis De Bres Een gastvrij onthaal voor iedereen: om te ‘ont-moeten’ De Bres is een inloophuis nabij het centrum van Zwolle.

achter de rug. De Bres is hun laatste plek, waar het

gasten brengt het bezoek aan De Bres structuur in hun

‘Gastvriendschappelijkheid’ staat centraal. Iedereen

bovendien goed toeven is. Mensen vatten hier weer

leven.”

kan zo binnenlopen voor een praatje met vrijwilligers

moed, worden zelfredzaam, leggen spontaan sociale

of mede- Zwollenaren. Om even je verhaal kwijt te

contacten en werken aan maatschappelijk herstel.


kunnen bij een gratis kop koffie, de krant te lezen, een

Het inloophuis is op doordeweekse dagen elke middag

We willen in 2010 een bredere doelgroep bereiken.

potje rummikub of schaak te spelen, of gewoon voor

geopend. Ook kunnen mensen er eens per maand op

Ouderen, mensen uit de opvang en eenzame mensen

een beetje rust.

zondag terecht.

willen we een ontmoetingsplaats bieden. Daarvoor

In het inloophuis ‘moet‘ niets, daarom kan er sprake

Coördinator Lucia den Besten: “Bijna al onze

die werken met kwetsbare mensen om ook hen uit te

zijn van echte ‘ont-moetingen’. Bij bezoekers brengt

bezoekers hebben te maken met armoede en sociale

nodigen en gastvrij te onthalen.

dit geregeld positieve veranderingen op gang, die

uitsluiting. Het zijn vaak mensen die tussen wal en

binnen een professionele hulpverlenende instelling

schip vallen en een vrij eenzaam bestaan leiden. De

niet gerealiseerd worden. Veel gasten van De Bres

vrijwilligers van De Bres bieden hen een luisterend oor

hebben alle officiële hulpverlenende instellingen

en de vrijheid om contacten te leggen. Voor de vaste

leggen we komend jaar contacten met organisaties


Project Kwartiermakers, Stichting Focus Taboes en isolement doorbreken Het organiseren van gastvrijheid en het maken

goedkoper te maken. Een voorbeeld is het

willen hen hierbij graag adviseren en zonodig praktisch

van ruimte voor mensen met een psychiatrische

zondagmiddagcafé ‘fifty fifty’. In samenwerking met

ondersteunen. Overigens zijn wij geen hulpverleners,

achtergrond in Assendorp, Zwolle-Zuid, Holtenbroek

café de Hetebrij kunnen mensen hier discussiëren

iets dat wij ook niet willen uitstralen.”

en Dieze-Oost: dat is wat de Kwartiermakers van

over psychiatrie. Het eerste uur kan men een drankje

Stichting Focus voor ogen hebben. Participatie en

nuttigen voor een gereduceerd tarief.

integratie staan hierbij centraal.

22

Onze inzet voor 2010: Taboes rondom psychiatrie doorbreken en zorgen dat

Richard Schonewille: “Mensen met psychische

activiteiten zowel psychisch als financieel toegankelijk

De Kwartiermakers werken samen met o.a.

problematiek staan vaak aan de zijlijn. Buitenstaanders

zijn. Naast het zondagmiddagcafé stimuleren we

woningcorporaties, gemeente, Travers, moskeeën en

hebben vaak vooroordelen en gaan contacten met

muziek en sport voor onze doelgroep. Verder spelen

kerken. Daarbij betrekken zij de GGZ-instellingen en/

hen uit de weg, waardoor onze doelgroep steeds

we in op de ontwikkelingen in de vier wijken.

of mensen individueel om een brug te slaan tussen de

eenzamer wordt. Voor (GGZ-)organisaties maken

psychiatrie en de Zwolse samenleving.

wij kwartier, om zo de wijk toegankelijker te maken

De doelgroep heeft vaak een laag inkomen. Daarom

voor hun cliënten. In sommige gevallen werken we

kijken de Kwartiermakers mee met organisaties in

individueel en vraaggericht. Het is aan de mensen zelf

de wijk om activiteiten toegankelijker en zonnodig

of ze iets willen organiseren in hun straat of wijk. Wij

Zwolle Armoedevrij!

Monitorgroep Sociale Conferenties Discussie aanwakkeren en oplossingsrichtingen aangeven De Monitorgroep Sociale Conferenties is indertijd

jaar oktober ging over ‘bejegening’. Met

aandacht aan te schenken in zo’n Zwolse Sociale

gestart als een werkgroep van het Podium van

het Nederlands Terugspeeltheater werd het

Conferentie.”

Kerken. Oorspronkelijke doel was om de gemeente

onderwerp letterlijk uitgebeeld. Onze inzet voor 2010:

te ‘monitoren’, met name waar het ging om het sociale beleid in de breedste zin van het woord. Dit

De Monitorgroep bestaat uit een aantal kernleden

Het organiseren van de zevende sociale conferentie

monitoren heeft geresulteerd in het organiseren van

uit verschillende religieuze en maatschappelijke

over de dreigende gevolgen van werkloosheid voor het

sociale conferenties.

organisaties. Ook de gemeente Zwolle heeft

individu. Werkloosheid grijpt diep in een mensenleven,

een vertegenwoordiger.

te denken valt aan crisis in gezinnen, sociaal isolement

De Monitorgroep constateerde knelpunten

en verlies van structuur in het leven. De gevolgen

bij bepaalde maatschappelijk vraagstukken.

Wim van Ree (secretaris): “De monitorgroep brengt

en problemen die mensen ervaren dienen vertaald

Verschillende partijen en belanghebbenden

knelpunten in beeld door mensen voor wie het beleid

te worden naar wat kerken en maatschappelijke

werden bij sociale conferenties betrokken

bedoeld is, erbij te betrekken. Het blijft belangrijk

organisaties kunnen doen om te voorkomen dat

om niet alleen over betrokkenen te praten,

om de mèns achter het administratieve verhaal te

mensen afglijden.

maar juist met hen. Inmiddels zijn er zes

vinden. We willen de discussie aanwakkeren en

sociale conferenties gehouden. Die van vorig

oplossingsrichtingen aangeven door er themagericht


Stichting Noodfonds Zwolle en omgeving Het Noodfonds helpt vèrder helpen Stichting Noodfonds is een zelfstandige organisatie

kunnen verantwoorden. Daarom dient een aanvraag

de knel komen te zitten en waar dat bekende duwtje

waarin hulpverleningsorganisatie, gemeente en

via een aanvraagformulier te gebeuren en te worden

nodig is. Menselijkerwijs, maar ook in ‘hulpverlenings-

bedrijfsleven samenwerken. Het Noodfonds biedt

onderbouwd met vooral beschikbare (en voor de hand

technisch opzicht’ kan dat doorslaggevend werken en

hulpverleners een handvat om verder te komen

liggende) gegevens. De formulieren mogen dus in de

soms zelfs bijdragen tot structurele oplossingen.”

met cliënten. Het gaat dan om financiële hulp

praktijk niet belemmerend werken. Als het dringend

als de normale (voorliggende) voorzieningen niet

nodig is, draaien we zelfs de volgorde om: eerst


bereikbaar zijn.

helpen, dan verantwoorden. Deze werkwijze wordt

Als Noodfonds zorgen dat deze werkwijze goed

jaarlijks samen met o.a. Algemeen Maatschappelijk

gaat werken voor de betreffende hulpverleners. Zo

Werk De Kern geëvalueerd.

kunnen hulpverleners ook mensen in nood sneller en

Alleen hulp- of dienstverleners kunnen aanvragen indienen bij het Noodfonds. Zij komen de mensen in

24

doeltreffender helpen!

nood in hun directe werkomgeving tegen en kunnen

Johan Groothedde: “Vorig jaar hebben we 85

vanuit hun beroepskwaliteiten beoordelen of een

aanvragen binnengekregen. Bij het merendeel hebben

bijdrage noodzakelijk en terecht is. Via een heel korte

we direct kunnen helpen of er (mede) voor kunnen

weg en in goed overleg biedt het Noodfonds dan hulp.

zorgen dat het benodigde er op een of andere manier

Natuurlijk moet het Noodfonds de bijdragen wel

komt. Het gaat dan stuk voor stuk om mensen die in

Zwolle Armoedevrij!

Stichting Meedoen Alle kinderen mogen meedoen! Kinderen van ouders in een armoedesituatie kunnen

van een sportclub of de kosten voor excursies.

wordt. Bovendien worden door de samenwerking de

vaak niet meedoen aan binnen- en buitenschoolse

De gemeente streeft ernaar om partners in de stad

lijnen korter met de gemeente, het Jeugdsportfonds

activiteiten, zoals excursies van school, sporten en

te versterken en is bereid dat te ondersteunen met

en het Noodfonds, zodat we sneller èn beter kunnen

muziekles. Als zij niet kunnen deelnemen, dreigt

faciliteiten. De uitvoering van regelingen wordt

werken!”

sociale uitsluiting. Dat is slecht voor betrokken

zoveel mogelijk in handen gelegd van deskundige

kinderen, en op de langere termijn, slecht voor

professionele organisaties in de stad. Stichting


de samenleving.

Meedoen en de gemeente zijn overeengekomen

De samenwerking met de gemeente en de

dat de gemeentelijke activiteitensubsidie en de

andere fondsen zodanig uitvoeren dat ons hele

Stichting Meedoen Zwolle is een fonds dat in de

behandeling van aanvragen voor jongeren van 4 tot

activiteitenbudget terecht komt bij de kinderen

gemeente Zwolle steun verleent aan kinderen die zich

18 jaar overgedragen wordt aan Stichting Meedoen en

die het nodig hebben, zodat zij kunnen opbloeien.

in de greep van de armoede bevinden. Via financiële

Stichting Jeugdsportfonds Zwolle.

Deze kinderen tellen mee en doen mee in

hulp bevordert de stichting dat ook deze kinderen

onze samenleving!

kunnen deelnemen aan het sociale leven binnen en

Jennifer Dresscher (voorzitter): “Met deze

buiten school. Door bijvoorbeeld bij te springen in de

samenwerking hopen we dat de drempel voor het

betaling van extra opleidingskosten, het lidmaatschap

aanvragen van financiële steun voor mensen lager


Bezoekvrouwen TRAVERS Leer iedereen budgetteren en verleidelijke reclames weerstaan Bezoekvrouwen van Travers zijn allochtone

zoals de afdeling Schuldhulpverlening, De Kern en

bijeenkomsten laten we vrouwen bewust kijken naar

vrouwen die andere allochtone vrouwen helpen

de voedselbank.

hun eigen financiële situatie. De verleidingen van

wegwijs te worden in de Nederlandse samenleving.

26

reclames, aanbiedingen, leningen, mobiele telefoons,

De bezoekvrouwen hebben veel contacten in de stad.

Petra Staas, coördinator: “Het zou beter zijn vrouwen

merkkleding en bijvoorbeeld flatscreens zijn hier

Steeds vaker zien zij mensen met een laag inkomen in

in een vroeg stadium te leren hoe zij een kasboek

onderwerp van gesprek. Het doel is dat vrouwen

de financiële problemen komen. De druk van reclames

moeten maken en bijhouden. Dan hebben zij meer

weerstand leren te bieden. Ook stimuleren we ze

en het moeten meedoen met de laatste trends is

inzicht in hun eigen uitgaven en worden zij bewust

actief deel te nemen aan een cursus budgetteren.

groot. Ouders en kinderen kijken daardoor meer naar

van hun uitgavepatroon. Hierdoor kan voorkomen

Door vrouwen bewust te laten zijn van hun inkomsten

status en overzien de gevolgen van hun uitgaven niet.

worden dat men meer uitgeeft dan het werkelijke

en uitgaven kunnen zij ook hun kinderen hierin beter

Financiële problemen zijn het gevolg.

inkomen is.”

voorlichten en begeleiden.

De bezoekvrouwen ondersteunen deze gezinnen


in het zoeken naar oplossingen. Dit betekent veel

Wij organiseren in de verschillende wijken minimaal

contacten leggen en verwijzen naar instanties

tien voorlichtingsbijeenkomsten. Tijdens die

Zwolle Armoedevrij!

Voedselbank Zwolle e.o. Steeds meer mensen naar de voedselbank Zwolle heeft sinds 2006 een voedselbank. Als een

meer geschikt is voor de verkoop. Het gaat dan om

Daardoor is de sfeer opbouwend en positief. Alleen

echtpaar met twee kinderen na aftrek van vaste lasten

producten waarvan de verpakking iets is beschadigd

daarom is het al inspirerend vrijwilligerswerk te doen

minder dan € 300,- per maand te besteden heeft,

of waarvan de houdbaarheidsdatum binnenkort

bij de voedselbank.”

komt het in aanmerking voor een voedselpakket.

verloopt. Ook dagverse producten, zoals brood en

Helaas moeten steeds meer mensen om allerlei

fruit, worden aangeleverd.

redenen van dergelijke lage bedragen rondkomen.

Onze inzet voor 2010: De voedselbank hoopt voldoende bedrijven te

Begin 2009 namen ongeveer 250 gezinnen deel aan

Veel ondernemingen staan sympathiek tegenover de

vinden die voedsel schenken en andere organisaties,

de voedselbank. Twee keer per maand kunnen zij hun

voedselbank. Het is ze een doorn in het oog dat goed

zoals kerken en overheden, bereid te vinden die het

pakket afhalen aan de Friese Wal. Om 14.00 uur staat

voedsel wordt vernietigd, terwijl steeds meer mensen

benodigde geld en de ruimte schenken. Het werk van

de koffie klaar om andere deelnemers en vrijwilligers

geen goede maaltijden kunnen nuttigen.

de voedselbank blijft broodnodig!

te ontmoeten; vanaf 14.30 uur kunnen mensen hun pakket meenemen.

Ad Marijs (secretaris): “De voedselbank Zwolle werkt in principe door middel van sponsoring. Middelen komen

De producten zijn afkomstig van bedrijven die voedsel

bij de mensen zelf terecht. Vrijwilligers doen al het

hebben dat nog goed te gebruiken is, maar dat niet

werk, niemand krijgt geld voor de werkzaamheden.


Project Volkstuinen voor minima Een eigen, gezonde ‘voedselbank’ Zwolle doet samen met Dronten en Meppel mee aan

Grond, tuingereedschap en zaaigoed wordt tijdens de

iets voor hen is. Het kan een opstap voor mensen zijn

een pilotproject om mensen met een uitkering te

‘proeftuinperiode’ beschikbaar gesteld. Bij een goede

om uit hun isolement te komen en weer contacten

stimuleren te tuinieren in een volkstuin. Een volkstuin

planning kan er een groot deel van het jaar van de tuin

aan te gaan. Daarnaast is de oogst natuurlijk ook een

bewerken heeft veel positieve effecten. Het geeft

‘gegeten’ worden.

prachtig en tastbaar resultaat van gedane arbeid.’

op en er wordt een product geoogst: gezonde

John Kemperman, zelf uitkeringsgerechtigde en


(onbespoten) en goedkope groenten. Alleen zijn veel

tuinder in hart en nieren, heeft geholpen met het

Met één of meer volkstuinverenigingen uit Zwolle het

mensen met lage inkomens onbekend met tuinieren

ontwikkelen van de plannen: ‘Het is een mooi

pilotproject gaan uitvoeren en een aantal mensen met

en ziet men soms op tegen de (aanloop)kosten.

initiatief! De tuin biedt mensen zoveel mogelijkheden:

een laag inkomen te leren tuinieren, zodat zij ‘baas’

ontspanning, beweging en gezond voedsel. De

worden over hun eigen ‘voedselbank’.

ontspanning en beweging, levert sociale contacten

28

In samenwerking met Volkstuinverenigingen,

mensen kunnen er in hun eigen tempo en op zelf te

gemeente en initiatiefnemer Stichting CliP worden

bepalen momenten tuinieren. Door extra begeleiding

uitkeringsgerechtigden gestimuleerd om onder

te geven en materialen beschikbaar te stellen, willen

begeleiding van een ervaren tuinder te leren tuinieren.

we mensen een kans geven om te kijken of tuinieren

Zwolle Armoedevrij!

Werkgroep Welzijn en Levensbeschouwing Respect voor ieder individu De Werkgroep Welzijn en Levensbeschouwing streeft

Een kritische begeleiding van de overheidstaak is

de plaatselijke politiek daar op aangesproken. Onze

naar een samenleving waarin respect voor een ieder

daarbij onontbeerlijk, want de besluitvorming in onze

opdracht is: Omzien naar de ander!”

individu centraal staat. Respect houdt in dat iedereen

officiële politieke kaders kent zijn onvolkomenheden

tot zijn of haar recht komt en gelijke kansen krijgt

en beperkingen.

Onze inzet voor 2010 is:

in welzijn en welvaart. De materiële basis voor een

Zo dreigt in onze dagen zelfs een tweedeling van

Te zorgen dat niemand in Zwolle wordt afgesloten van

dergelijke samenleving is dat rijkdom rechtvaardig

mensen in de samenleving te groeien: mensen met en

de eerste levensbehoefte van gas, water en licht.

verdeeld wordt en armoede wordt opgeheven.

zonder baan, mensen met en zonder status, mensen

Voor alle minima automatische kwijtschelding van de

met en zonder toekomst.

gemeentelijke milieulasten.

Elke samenleving blijft steeds onvolmaakt. Steeds

De Werkgroep Welzijn en Levensbeschouwing zal

dreigen groepen mensen in achterstandsituaties te

nooit in deze groeiende kloof tussen mensen berusten.

geraken. Steeds raken mensen tussen wal en schip, kunnen het leven niet meer aan en verkeren in nood.

Piet Neeft (voorzitter van de WWL): “We richten

Het is in de eerste plaats de taak van de overheid om

ons als werkgroep op de aanpak van de structurele

voor het algemeen welzijn van de burgers te zorgen.

problemen in de samenleving. Indien nodig wordt


Woningstichting SWZ Huurachterstand beperken en huisuitzetting voorkomen

Woningstichting SWZ wil de huurachterstand van

met Humanitas voor het begeleiden van bewoners bij


bewoners beperken. Onze incassoprocedure gaat

budgetbeheer. Team Via wordt ingeschakeld als het

- Wij gaan de pilot ‘huuradviesgesprek’ evalueren. Bij

daarom uit van een actieve, persoonlijke en sociale

ons niet lukt om in contact te komen met bewoners.

succes maken we dit onderdeel van ons standaard

benadering en maximale inzet om huisuitzetting te

Eventueel schakelen we het (familie)netwerk in bij

voorkomen. We hebben veel contactmomenten om

bewoners met forse betaalproblemen.

snel de werkelijke problematiek te kunnen inschatten.

30

werkproces. - De huidige buurtgerichte aanpak met de Sociaal Raadslieden wordt bij succes voortgezet en in

Huurachterstand gaat namelijk vaak gepaard met

Petra Vermolen, manager Sociaal beheer & bijzondere

andere schulden of achterliggende problemen.

doelgroepen: “Intern bespreken we altijd dreigende

andere buurten geïntroduceerd. - We onderzoeken nieuwe methodes (sms/ MSN/

huisuitzettingen om te toetsen of alle mogelijkheden in

e-mail) om in contact te zijn en blijven met

We gebruiken verschillende instrumenten, zoals een

werking zijn gesteld om huisuitzetting te voorkomen.

bewoners met betaalproblemen.

huuradviesgesprek voor mensen die voor het eerst

Als een ontruiming dreigt waarbij kinderen zijn

zelfstandig gaan wonen. De bewoner krijgt zo een

betrokken, krijgt dat extra aandacht en wordt voor

compleet overzicht van de kosten en haalbaarheid van

de kinderen elders een plek gezocht. Huisuitzettingen

zelfstandig wonen. Daarnaast hebben we een netwerk

leveren vaak veel andere problemen op waar niemand

met hulpverlening zoals De Kern Maatschappelijke

bij gebaat is, dus we doen er alles aan om dat te

Dienstverlening en de Sociaal Raadslieden, maar ook

voorkomen.”

Zwolle Armoedevrij!

Rode draad 2010 Armen nemen het woord

Door armen zelf aan het woord te laten krijgt armoede een gezicht. Dan wordt duidelijk dat armoede meer is dan een persoonlijk lot van arme mensen. Er zijn maatschappelijke ontwikkelingen die iedereen in een positie van armoede kunnen brengen. De verhalen van mensen die dit is overkomen maken duidelijk dat we leven in een samenleving die steeds ingewikkelder wordt. Het vraagt steeds meer handelingsbekwaamheid en eigen verantwoordelijkheid van mensen. Wat betekent het om in zo’n samenleving arm te zijn of te verkeren in de gevarenzone van bestaansonzekerheid? Hoe ervaren zij het beleid van armoedebestrijding? Wat merken zij van de activiteiten die worden opgezet om iedereen bij de samenleving te betrekken? Hoe kijken armen tegen hun situatie aan? Wat verwachten ze van zichzelf en van de samenleving rondom?

In 2010 wordt een reeks gesprekken aan de keukentafel georganiseerd. Deze gesprekken worden georganiseerd in en rondom activiteiten die toch al gebeuren in het kader van buurtontwikkeling, onderwijsstimulering, schuldhulpverlening, enz. Het eerste doel van deze gesprekken is om de armen zelf meer te betrekken bij het beleid en de uitvoering ervan. Wat kan daarin verbeterd en veranderd worden, opdat het armen meer aanspreekt, beter bereikt en effectiever ondersteunt? Een bijkomend doel is het gevoel voor het armoedevraagstuk bij de burgers van Zwolle te vergroten en te verdiepen.


Colofon

In opdracht van Gemeente Zwolle Postbus 10007 8000 GA Zwolle www.zwolle.nl

Stichting CliP

Zwolle

Tekst en uitvoering: Eindredactie: Ontwerp: Fotografie: December 2009

Raf Janssen en Wilma Kuiper, Stichting CliP Gerda van de Bunt, Communicatie gemeente Zwolle Stephanie Hein, Repro gemeente Zwolle Gerlinde Schrijver, Freddy Schinkel

Zwolle Armoedevrij!

Zwolle Armoedevrij! Een stadsbreed verbond tegen armoede

Recommend Documents