Zwemwaterprofiel Zoetermeerse Plas

Zwemwaterprofiel Zoetermeerse Plas

18 december 2008


Zwemwaterprofiel van de zwemlocaties in de Zoetermeerse Plas bij Zoetermeer

Kenmerk R021-4571635JLR-mfv-V02-NL

Verantwoording

Projectleider

Zwemwaterprofiel Zoetermeerse Plas Hoogheemraadschap van Rijnland Sigrid Haverkamp

Auteur(s)

Jonathan Lekkerkerk en Sigrid Haverkamp

Projectnummer

4571635 48 (exclusief bijlagen) 18 december 2008

Titel Opdrachtgever

Aantal pagina's Datum Handtekening

Colofon Tauw bv afdeling Water Handelskade 11 Postbus 133 7400 AC Deventer Telefoon (0570) 69 99 11 Fax (0570) 69 96 66

Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruikt voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: -

NEN-EN-ISO 9001.


5\48


6\48



Inhoud Verantwoording en colofon .......................................................................................................... 5 Samenvatting ................................................................................................................................. 9 1 1.1

Inleiding........................................................................................................................ 13 Leeswijzer ..................................................................................................................... 14

2 2.1 2.2

Uitgevoerde werkzaamheden ..................................................................................... 15 Methode ........................................................................................................................ 15 Locatiebezoeken ........................................................................................................... 16

3

Beschrijving zwemlocatie........................................................................................... 17

3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2

Situering en beschrijving ............................................................................................... 17 Hydrologie en hydromorfologie ..................................................................................... 19 Kenmerken van de zwemlocaties.................................................................................. 22 Begrenzing van de zwemwaterzones............................................................................ 25 Zwemstrand................................................................................................................... 25 Speelvijver ..................................................................................................................... 26

4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3

Analyse historische waterkwaliteit ............................................................................ 27 Bacteriologische kwaliteit .............................................................................................. 27 Waterkwaliteit volgens de huidige Europese zwemwaterrichtlijn .................................. 28 Historische data analyse in combinatie met weersomstandigheden ............................. 31 Waterkwaliteit volgens de nieuwe Europese zwemwaterrichtlijn .................................. 31

4.2

Blauwalgenprofiel .......................................................................................................... 34

5

Risicobronnen ............................................................................................................. 39

6 6.1 6.2

Beoordeling van gezondheidsrisico’s....................................................................... 41 Toelichting gebruikte kentallen spreadsheet ZWEMPROF ........................................... 41 Resultaten en analyse ................................................................................................... 43

7 7.1 7.2 7.3

Conclusies en aanbevelingen .................................................................................... 45 Conclusies ..................................................................................................................... 45 Aandachtspunten en maatregelen ................................................................................ 46 Aanbevelingen vervolgtraject ........................................................................................ 47


7\48


Bijlage(n) Situering meetpunten Resultaten risicoberekening spreadsheet ZWEMPROF

1. 2. 3. 4. 5.

8\48

Data blauwalgen en fysisch chemische toestandsvariabelen Toelichting beoordeling zwemwaterkwaliteit volgens de huidige en nieuwe EUzwemwaterrichtlijn Verslag veldbezoek



Samenvatting Een verplichting voortkomend uit de nieuwe Europese zwemwaterrichtlijn is het opstellen van een zwemwaterprofiel voor zwemlocaties door de waterbeheerder. In een zwemwaterprofiel worden de bronnen, de verontreinigingsroutes en de locatiespecifieke eigenschappen in kaart gebracht en worden de eventueel benodigde maatregelen ter verbetering van de zwemwaterkwaliteit geïnventariseerd. Dit zwemwaterprofiel heeft betrekking op de zwemlocaties het Zwemstrand en de Speelvijver in de Zoetermeerse Plas. De beheerder van deze zwemlocaties is de gemeente Zoetermeer. Zwemzones In het zwemwaterprofiel is de begrenzing van de zwemwaterzones bepaald op basis van het protocol ‘Bescherming van zwemwater en oppervlaktewater voor drinkwaterbereiding onder de Europese Kaderrichtlijn Water’. Het resultaat is: • Zwemstrand. Als zwemzone wordt het water binnen de drijflijn voorgesteld. Dit komt globaal overeen met een strook langs het hele strand (lengte 400 meter) en variërend van 20 tot 40 meter uit de oever. Deze voorgestelde zwemzone is identiek aan die van de provincie Zuid-Holland. Het zwemwatermeetpunt ROP022A05 ligt nog net in de zwemzone. Voor de representativiteit zou het beter zijn om het meetpunt te verplaatsen naar een plek midden in de zwemzone • Speelvijver. Als zwemzone wordt het gedeelte binnen de drijflijn voorgesteld. Dit komt overeen met een strook tot circa 15 meter uit de oever langs het strand. Het zwemwatermeetpunt ROP022A17 ligt op een representatieve plek in de zwemzone Bacteriologische zwemwaterkwaliteit De bacteriologische kwaliteit van het zwemwater wordt volgens de huidige EU-richtlijn beoordeeld als goed (Zwemstrand) en aanvaardbaar (Speelvijver). Volgens de nieuwe richtlijn valt deze in de kwaliteitsklasse “uitstekend” (Zwemstrand) en “goed” (Speelvijver). Dit geeft dus geen aanleiding voor het treffen van maatregelen bij de zwemlocaties. De bacteriologische verontreinigingsbronnen zijn de volgende: • Zwemstrand: watervogels (geringe invloed) • Speelvijver: watervogels (geringe/wezenlijke invloed), zwemmers (geringe invloed)


9\48


De Speelvijver is vanwege de geringe waterdiepte gevoelig voor verontreinigingen. Daarom is het wenselijk het doorspoelregime met water uit de Zoetermeerse Plas te continueren op dagen met warm weer en veel zwemmers. Om in de toekomst problemen met watervogels te voorkomen is een toename ervan in de zwemzones ongewenst. Voor de kwaliteit van het zwemwater is het voldoende dat deze een andere plek uitkiezen, maar gezien de zwemzone bijna de gehele Speelvijver omvat is dit niet uitvoerbaar. Een aandachtspunt zijn honden die ondanks het duidelijke verbod tijdens het zwemseizoen toch gesignaleerd worden. Verscherpt toezicht is wenselijk. Overig Gezondheidsrisico’s door andere ziekteverwekkers zijn op de zwemlocaties in de Zoetermeerse Plas niet te verwachten. Blauwalgen De kans op een toxische bloei van blauwalgen op de zwemlocaties is aanwezig. In 2007 zijn toxische blauwalgen, vooral Microcystis, in grote aantallen aangetroffen. Tot nu toe worden blauwalgen nog niet als groot probleem ervaren maar er zijn indicaties dat de problematiek toeneemt de komende jaren. Diepe zandwinputten zoals de Zoetermeerse Plas zijn geschikt als habitat voor blauwalgensoorten met drijfvermogen (zoals Microcystis, Anabaena en Aphanizomenon). Zelfs bij lage nutriëntengehalten blijven dergelijke diepe putten gevoelig voor drijflagen. Dat lijkt ook bij de Zoetermeerse Plas het geval te zijn. Voortzetting van fysischchemisch en fytoplanktononderzoek is daarom wenselijk, eventueel met een herhalingsfrequentie van enkele jaren. Veranderingen in de waterkwaliteit en ontwikkeling van blauwalgen kunnen zo opgemerkt worden. Preventieve maatregelen om de blauwalgenproblematiek terug te dringen moeten vooral worden gezocht in het terugdringen van de eutrofiëring van de plas. Aanpak aan de bron (nutriëntenreductie) heeft de voorkeur maar dit zal alleen op de lange termijn kunnen werken. De verwachting is dat de problematiek op de middellange termijn (10 jaar) niet zal afnemen. Ook de waterkwaliteitsverbeteringen die de Kaderrichtlijn Water teweeg brengt zullen de problematiek niet binnen die termijn kunnen verminderen. Een optie is om de plas hydrologisch te isoleren waarmee de nutriëntenhuishouding sterk verbeterd kan worden. Op dit moment zijn vooral effectgerichte maatregelen beschikbaar zoals drijfschermen, beluchten en pompen om bloei van blauwalgen of vorming van drijflagen te voorkomen. De Zoetermeerse Plas is een diepe plas. Luchtmengen is voor diepe watersystemen een bewezen alternatief om groei van blauwalgen te onderdrukken. Echter omdat de plas een KRW-waterlichaam is met een ecologische doelstelling, moet goed nagegaan worden of een luchtmenginstallatie wel wenselijk is. Overwogen kan worden om bij de zwemlocatie de blauwalgen lokaal bestrijden met een

10\48



(mobiele) menginstallatie. De apparaten hoeven alleen te draaien als dat nodig is. Hiervoor wordt het Stowa-project, waarin het Waarschuwingssysteem drijflagen wordt ontwikkeld, gebruikt. Met dat instrument wordt voorspeld welke locaties wanneer overlast zullen krijgen en op basis daarvan kunnen de pompsystemen bediend worden. Als er drijflagen op de plas dreigen is het wenselijk om het publiek op een adequate wijze voor te lichten via internet, op de zwemlocatie, huis aan huis bladen, radio en regionale tv, et cetera. Resumerend overzicht aandachtspunten en maatregelen

Onderwerp

Maatregel

Bacteriologische

Verplaatsen meetpunt ROP022A05 naar een plek midden Rijnland

waterkwaliteit

in de zwemzone.

Blauwalgen

•

Continueren fysisch-chemisch en

Wie

Rijnland

fytoplanktononderzoek •

Voorlichting publiek

Gemeente Zoetermeer/Provincie Zuid-Holland

•

Optie: op termijn (bij toename algenproblematiek)

Rijnland

een luchtmengsysteem in de plas aanbrengen •

hydrologisch isoleren


11\48


12\48



1 Inleiding De nieuwe Europese Zwemwaterrichtlijn (2006/7/EC) die maart 2006 van kracht geworden is, schrijft voor dat voor elk zwemwater een zwemwaterprofiel wordt opgesteld. In de nieuwe EU-zwemwaterrichtlijn staat dat alle zwemwateren aan het einde van het badseizoen van 2015 ten minste moeten voldoen aan de kwaliteit “aanvaardbaar”. Tevens moeten dan realistische en evenredige maatregelen zijn genomen om het aantal zwemwateren als “uitstekend” of “goed” te doen toenemen. In deze nieuwe EU-zwemwaterrichtlijn worden naast monitoring ook beheersmaatregelen van belang. Dit betekent dat per zwemwaterlocatie naast kwaliteitsgegevens van het oppervlaktewater vooral ook informatie beschikbaar moet zijn over de wijze waarop de zwemwaterkwaliteit beïnvloed wordt. Dit komt erop neer dat de waterkwaliteitsbeheerder van iedere zwemwaterlocatie een inschatting moet maken van de bronnen die de zwemwaterkwaliteit negatief kunnen beïnvloeden. De risico’s en bedreigingen voor het zwemwater worden vastgelegd in een zwemwaterprofiel. Volgens de zwemwaterrichtlijn geeft een zwemwaterprofiel een compleet beeld van alle veiligheid- en gezondheidsrisico’s op de zwemlocatie. De waterkwaliteitsbeheerder is verantwoordelijk voor waterkwaliteitsmaatregelen en de locatiebeheerder voor maatregelen voor veiligheid en hygiëne. Een zwemwaterprofiel is in eerste instantie bedoeld om inzicht te krijgen in de fecale verontreinigingsbronnen en –routes en richt zich op de indicatoren voor fecale verontreinigingen: Escherichia coli (E. coli) en intestinale enterococcen (nieuwe EU-richtlijn) of thermotolerante en totaal bacteriën van de coligroep en fecale streptococcen (huidige/oude parameters). Daarnaast verschaft het zwemwaterprofiel inzicht in mogelijke problemen door cyanobacteriën, overige macroalgen en/of fytoplankton. Andere gezondheidsbedreigende risico’s zoals ziekte van Weil, botulisme, zwemmersjeuk, et cetera worden niet specifiek genoemd in de richtlijn maar worden in dit zwemwaterprofiel wel meegenomen. Het Hoogheemraadschap van Rijnland is verantwoordelijk voor het waterkwaliteitsbeheer van 46 zwemlocaties: 41 officiële locaties en 5 potentiële locaties (stand van zaken mei 2008). Voor u ligt het zwemwaterprofiel voor de zwemlocaties Speelvijver en Zwemstrand in de Zoetermeerse Plas (ook wel Noord Aa genoemd) dat Tauw in opdracht van het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft opgesteld.


13\48


1.1

Leeswijzer

Na deze inleiding worden in hoofdstuk 2 de uitgevoerde werkzaamheden beschreven. In hoofdstuk 3 volgt een beschrijving van de zwemlocaties en hoofdstuk 4 bevat een analyse van de waterkwaliteit en het blauwalgenprofiel. Vervolgens komen de potentiële risicobronnen in hoofdstuk 5 aan bod. Een beschrijving van de gezondheidsrisico’s en bronnenanalyse is uitgewerkt in hoofdstuk 6. Tot slot staan in hoofdstuk 7 de conclusies en aanbevelingen.

14\48



2 Uitgevoerde werkzaamheden 2.1

Methode

Voor het opstellen van zwemwaterprofielen zijn enkele handreikingen/rapporten opgesteld waarin een gestructureerde aanpak van diverse facetten wordt beschreven: • Handreiking voor het opstellen van een zwemwaterprofiel (RIZA/Grontmij, 2005): bacteriologische verontreinigingsbronnen • KRW en oppervlaktewater (RIZA/DHV, 2005): afbakening van de zwemlocatie • Handreiking zwemwaterprofiel blauwalgen (RIZA/DHV, 2007): blauwalgen Voor zover mogelijk, is voor het opstellen van dit zwemwaterprofiel bij deze handreikingen aangesloten.

Figuur 2.1 Routekaart voor het opstellen van een zwemwaterprofiel (bron: Handreiking)

Een zwemwaterprofiel omvat de volgende aspecten: • Algemene beschrijving van de zwemwaterlocatie Er wordt een algemene beschrijving van de locatie gegeven waarin de volgende onderdelen aan de orde komen: algemene gebiedsbeschrijving, hydromorfologie en hydrologie, de begrenzing van de zwemwaterzone, gegevens ten aanzien van problemen en zwemverboden


15\48


zoals meldingen van gezondheidsklachten (zwemmersjeuk, botulisme) en bloei van blauwalgen •

Analyse data historische waterkwaliteit De data van de laatste drie à vijf jaar vormen de basis voor de historische waterkwaliteit. In geval van hoge concentraties aan bacteriën wordt gekeken of er een trend zichtbaar is die

•

•

•

•

2.2

wijst op invloed van weersomstandigheden, een relatie met bepaalde bronnen of een relatie met een bepaalde periode in het jaar waarin de verhogingen plaatsvinden Identificatie van potentiële bronnen van bacteriologische verontreiniging Op basis van de hiervoor beschreven gegevens, het locatiebezoek en het gesprek met de locatiebeheerder, wordt een lijst van alle potentiële verontreinigingsbronnen opgesteld Beoordeling gesignaleerde verontreinigingsbronnen Met behulp van een eenvoudig spreadsheetmodel (ZWEMPROF) wordt de invloed van de bronnen geschat Evaluatie en conclusies Alle gegevens uit de voorgaande stappen worden naast elkaar gelegd en bekeken. Hierbij wordt bepaald welk van de mogelijke bronnen daadwerkelijk relevant zijn voor de waterkwaliteit op de zwemlocatie Aanbevelingen Als er geen problemen worden geconstateerd bestaat er weinig aanleiding om maatregelen te nemen. Als er wel duidelijke verontreinigingsbronnen zijn gevonden of als er onduidelijkheid is over de betrouwbaarheid van de resultaten, wordt een doorkijk gegeven naar mogelijke maatregelen

Locatiebezoeken

Bij voorkeur wordt een zwemwaterlocatie en de omgeving ervan een keer bezocht op een moment dat de stranden daadwerkelijk door bezoekers gebruikt worden. Immers dan kan een goede indruk van de hygiëne verkregen worden omdat ook zwemmers zelf een bron van bacteriële verontreinigingen kunnen zijn. In verband met de planning van het project is het locatiebezoek uitgevoerd op maandag 21 april (12.00 uur). Er waren geen badgasten aanwezig. Aandachtspunten tijdens het veldbezoek waren ten eerste de mogelijke bronnen van fecale verontreinigingen in de omgeving, maar ten tweede ook andere bedreigingen voor de zwemwaterkwaliteit zoals flora (bijvoorbeeld afgestorven plantenresten), fauna (ratten in verband met ziekte van Weil), botulisme, (blauw)algen, et cetera. Van elke locatie zijn tevens foto’s gemaakt. De waarnemingen tijdens het locatiebezoek zijn opgenomen in bijlage 4 en verwerkt in het zwemwaterprofiel.

16\48



3 Beschrijving zwemlocatie 3.1

Situering en beschrijving

De Zoetermeerse Plas grenst aan het noorden van Zoetermeer en is begin van de jaren ’70 aangelegd. Het is een recreatieplas die is ontstaan door zandwinning voor de Zoetermeerse wijken. Net ten noorden van de Zoetermeerse plas ligt de “Noord Aa” en om deze reden wordt de Zoetermeerse Plas ook wel Noord Aa genoemd.

De Zoetermeerse Plas grenst aan het stedelijk gebied van Zoetermeer aan de zuidzijde. Verder wordt de plas omringd door landelijke polders. Aan de Noordwestelijke zijde loopt de Meer of Buurwetering, aan de oostelijke zijde loopt de Benthuizervaart. De Zoetermeerse Plas beschikt over twee aan elkaar grenzende zwemlocaties die aan de noordoostoever liggen: • Het Zwemstrand is een circa 400 meter lang strand aan de diepe Zoetermeerse Plas. Het oostelijke deel van het Zwemstrand is bestemd voor naaktrecreatie • Aansluitend ligt oostelijk hiervan de Speelvijver. Dit is een kleinere en meer beschutte zwemlocatie die door een strekdam/schiereiland van de diepe plas wordt gescheiden

Vlietlanden Noord Aa Stompwijk Meer of Buurwatering

De Plas Benthuizervaart

N206

Zoetermeerste plas

Benthuizen

Zoetermeer

Figuur 3.1 Regionale ligging van de Zoetermeerse Plas


17\48


Gebruik en nevenfuncties De Zoetermeerse Plas is een diepe put in de Nieuwe Driemanspolder die vooral belangrijk is voor het bergen van water en voor het afvoeren van water van het stedelijke gebied van Zoetermeer. Naast de waterhuishoudkundige functie heeft de Zoetermeerse plas de volgende gebruiksfuncties: zwemwater (twee zwemlocaties), recreatievaart (zeilen, motorbootjes en surfen), viswater en een natuurfunctie (plas grenst aan Ecologische Verbindingszone).

Zwemstrand

Speelvijver

Figuur 3.2 Directe omgeving de zwemlocatie Zoetermeerse Plas

KRW status De Zoetermeerse Plas is conform de Kaderrichtlijn Water geïdentificeerd als een kunstmatig waterlichaam met KRW watertype M20 (matig groot, diep en gebufferd meer). Toekomstige plannen inrichting en waterbeheer

Het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft een aantal maatregelen gedefinieerd die voor 2015 zullen worden uitgevoerd. In en tabel 3.1 en figuur 3.3 zijn de geplande KRW maatregelen weergegeven. De KRW-maatregelen bestaan uit het aanleggen van natuurvriendelijk oevers, aanleggen van een verflauwd talud (westelijk gedeelte Zoetermeerse Plas) en het aanbrengen van een vispassage.

18\48



Figuur 3.3 Overzicht van KRW-maatregelen die worden uitgevoerd door het Hoogheemraadschap van Rijnland

Tabel 3.1 Verklaring cijfercodes/ kleuren van figuur 3.3

Maatregelnummer Kleur

KRW-maatregelen

4a

Geel/ oranje gearceerd

Natuurvriendelijke oevers aanleggen

5

Groen gearceerd

Aanleggen van een verflauwd oevertalud

28

Oranje Driehoek

Aanleg vispassage

3.2

Hydrologie en hydromorfologie

De recreatieplas Zoetermeerse Plas is een diepe put in de Nieuwe Driemanspolder en ligt in het peilgebied “Nieuwe Driemanspolder Zoetermeerse Plas”. Er wordt een vast peil gehanteerd van NAP -4,00 meter. In geval van hevige neerslag treden schommelingen in het peil op door aanvoer van overtollig water uit het stedelijke gebied van Zoetermeer.


19\48


De plas heeft een belangrijke functie voor berging van water uit het stedelijke gebied van Zoetermeer. Zoetermeer heeft een gescheiden rioolstelsel. Dit houdt in dat (regen)water dat op verharde oppervlakken valt via het regenwaterriool wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater en dat het afvalwater via het vuilwaterriool wordt afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Daarnaast wordt de plas als schoonwaterbron gebruikt voor het doorspoelen van de watergangen in het stedelijk gebied van Zoetermeer (inlaat via het inlaatgemaal Lage Land). De wateraanvoer bestaat uit neerslag (op de plas en het stedelijke gebied van Zoetermeer) en afvoer van het wateroverschot van de Nieuwe Driemanspolder via het gemaal Leyens. Ook kan vanuit de Ringsloot van de Zoetermeerse Meerpolder water worden ingelaten (via het gemaal Nieuwe Polder). Het overtollige water in de Zoetermeerse plas wordt via het gemaal “De Nieuwe Polder” op de Noord Aasche Vliet uitgeslagen. In figuur 3.4 staat een overzicht van de wateraanvoer en -afvoer. In de Zoetermeerse plas treedt geen kwel of wegzijging op, het waterpeil komt globaal overeen met de stijghoogte van eerste watervoerend pakket. De verblijftijd van het water in de

Zoetermeerse Plas is niet bekend, geschat wordt dat de verblijftijd meestal langer dan 1 jaar is.

Noord Aa

Zwemstrand

Gemaal Nieuwe Polder Speelvijver Inlaatgemaal Lage land

Gemaal De Leyens Figuur 3.4 Wateraan- en afvoer Zoetermeerse Plas

20\48



De maximale diepte van de Zoetermeerse Plas is 30 meter, de gemiddelde waterdiepte wordt geschat op 18 meter. De huidige inrichting van de Zoetermeerse Plas wordt gekenmerkt door steile oevers met hard substraat. Circa 1,4 km van de westelijke oever is natuurvriendelijk ingericht, dit komt overeen met 15 % van de oeverlengte van plas. In het zuiden, zuidoosten en oosten is glooiende met stenen verharde oever. De oever aan de noordoostkant (aan de zijde van de autoweg) is met matten bedekt om de oever tegen windwerking te beschermen.

Zwemlocatie Speelvijver Het zwemwater van de Speelvijver wordt door een strekdam/schiereiland van de diepe Zoetermeerse Plas gescheiden. Aan weerszijden is de strekdam/schiereiland via bruggetjes met de vaste oever verbonden. Via de smalle doorstoomopeningen onder deze bruggetjes staat het water van de zwemlocatie met de rest van de plas in verbinding. De doorstroming van het water tussen het strand en de strekdam/schiereiland is onvoldoende wat een negatief effect heeft op de zwemwaterkwaliteit. Als blauwalgengroei wordt geconstateerd, wordt door de beheerder in de ochtenden een mobiele pomp ingezet om het water in de Speelvijver te verversen. De capaciteit van de pomp bedraagt circa 45 m³/ min er wordt in totaal circa 2 uur water vanuit de Speelvijver naar de westzijde van het eilandje verpompt.

. Figuur 3.5 Doorstroomopening ter weerszijden strekdam/schiereiland bij de Speelvijver


21\48


3.3

Kenmerken van de zwemlocaties

Algemeen Beheerder

Gemeente Zoetermeer.

Waterkwaliteitsbeheerder Provincie Afmetingen zwemlocaties

Hoogheemraadschap van Rijnland. Provincie Zuid-Holland. • Het Zwemstrand heeft een lengte van circa 400 meter, de breedte varieert van circa 7 tot 40 meter. De gemiddelde breedte van het strand bedraagt circa 22 meter • Het strand van de Speelvijver heeft een lengte van 160 meter en een breedte variërend van 7 tot 30 meter. Het zwemwater bij de Speelvijver wordt door een strekdam/schiereiland van de diepe Zoetermeerse Plas gescheiden. Aan weerszijden van de strekdam/schiereiland staat het water via smalle doorstroomopeningen met de Zoetermeerse Plas in verbinding. De afmetingen van de Speelvijver zijn globaal 160 meter lang en 50 meter breed Onbekend, voor aannames zie hoofdstuk 6.

Bezoekersaantallen

Figuur 3.6 Overzichtsfoto’s van het Zwemstrand

22\48



Figuur 3.7 Overzichtsfoto’s van de Speelvijver

Voorzieningen Kiosk Toiletten

Vuilnisbakken Drijflijnen

Aan de noordkant van het Zwemstrand is een restaurant aanwezig. Zowel het Zwemstrand als de Speelvijver zijn voorzien van toiletten (toiletgebouw). Het toiletgebouw is centraal gelegen tussen het strand van de Speelvijver en het Zwemstrand. De schoonmaakfrequentie van de toiletten is als volgt (telefonische mededeling de heer Van Haastert gemeente Zoetermeer): Winter: toiletten niet toegankelijk (gesloten). Zomer: vanaf 1 april (Hemelvaart) tot 1 oktober dagelijks. Topdrukte: twee keer per dag. Beide stranden zijn voorzien van meerdere vuilnisbakken. • Bij het Zwemstrand zijn met drijflijnen verschillende zwemzones aangegeven. Op veel plekken is er een eerste drijflijn bij een waterdiepte van 0,5 meter, een tweede drijflijn bij 1,2 meter waterdiepte en een 3e drijflijn die de uiterste begrenzing van de zwemzone aangeeft. De laatste drijflijn is vooral om surfers en zwemmers van elkaar te scheiden. De afstand van buitenste drijflijnen tot aan de oever bedraagt circa 30 meter • In de Speelvijver ligt een drijflijn bij een waterdiepte van ongeveer 1,5 meter. De afstand van de drijflijn tot de oever is globaal 12 meter. Voorbij deze drijflijn is tot aan de strekdam een zone met een waterdiepte meer dan 1,5 meter


23\48


Toezicht

Nee, niet permanent. Alleen op warme en drukke dagen wordt er door het team Handhaving toezicht gehouden op de hygiëne. In het weekend is de Zoetermeerse Reddingsbrigade aanwezig. Er zijn plannen om een clubgebouw van de reddingsbrigade tussen het Zwemstrand en de Speelvijver te plaatsen.

Speeltoestellen

Bodem Onderhoud

Bij geen van de stranden zijn speeltoestellen in of langs het water. Aan de buitenzijde van de strekdam/schiereiland, die het zwemgedeelte bij de Speelvijver begrensd, is een steiger waar boten kunnen aanmeren en vissers kunnen vissen. De steiger ligt duidelijk buiten de zwemzones. Zand. Geen bijzonderheden bekend.

Bijzonderheden Klachten / meldingen

Algemeen

24\48


Er zijn weinig klachten geweest in de periode 2003-2007. De bij de provincie Zuid Holland bekende meldingen betreffen vage gezondheidsklachten, te weten: in 2004 voor de Speelvijver (huid)uitslag en in 2005 voor het Zwemstrand tweemaal keel-, neusen oorklachten en driemaal maag- en darmklachten na zwemmen. Bij de provincie Zuid Holland staat geregistreerd dat er in 2003 een negatief zwemadvies is geweest vanwege “veel gezondheidsklachten en verslechterde waterkwaliteit”. Hierbij moet worden opgemerkt dat een slechte waterkwaliteit niet wordt teruggevonden in de bacteriële gegevens (zie paragraaf 4.1.1) en dat deze aantekening bij het merendeel van de Zuid-Hollandse zwemlocaties vermeld staat. Gedurende het hele zwemseizoen van 2003 was de bacteriële waterkwaliteit heel goed. Bij dreiging of constatering van blauwalgen wordt ’s ochtends met een aan een trekker bevestigde schuif door het water langs de stranden gereden, zodat het water in de Speelvijver wordt “ververst“ en drijflagen van blauwalgen van de oevers worden verwijderd. Voor de Speelvijver wordt tevens een mobiele pomp gebruikt om het water in de Speelvijver te verversen.


3.4

Begrenzing van de zwemwaterzones

Voor het begrenzen van de zwemwaterzones is uitgegaan van het protocol zoals dat is beschreven in het rapport ‘KRW en oppervlaktewater’ DHV juni 2005 (Verkennende studie naar de bescherming van zwemwater en oppervlaktewater voor drinkwaterbereiding onder de KRW). Opgemerkt wordt dat de provincie Zuid Holland met ingang van het zwemseizoen 2008 de begrenzing van de zwemzones heeft uitgewerkt. Voor het Zwemstrand en de Speelvijver worden in dit zwemwaterprofiel dezelfde zwemzones voorgesteld. 3.4.1

Zwemstrand

Het Zwemstrand is afgezet met een aantal drijflijnen: plaatselijk een op een waterdiepte van 0,5 meter, een 2e drijflijn bij een waterdiepte van 1,2 à 1,5 meter en een 3e drijflijn om surfers uit de zwemzone te weren. De afstanden van de drijflijnen tot de oever is wisselend en is afhankelijke van het verloop van het onderwatertalud. De buitenste drijflijn ligt op een afstand van 20 tot ruim 30 meter uit de oever. Hierna loopt de waterbodem steil af. In de plas staan overal borden “gevaarlijk zwemwater”. Als zwemzone wordt het water binnen de drijflijn aangehouden. Dit komt globaal overeen met een strook langs de gehele strandlengte (400 meter) en variërend van 20 tot 40 meter uit de oever. Deze voorgestelde zwemzone is identiek aan die van de provincie Zuid Holland. Het zwemwatermeetpunt ROP022A05 ligt nog net binnen de zwemzone. Voor de representativiteit zou het beter zijn het meetpunt te verplaatsen naar een plek midden in de zwemzone.

Waterkwaliteitsmeetpunt

Zwemzone

Figuur 3.8 Begrenzing zwemzone en meetlocatie Zwemstrand


25\48


3.4.2 Speelvijver De Speelvijver wordt van de diepe plas gescheiden door een strekdam/schiereiland welke aan weerszijden door twee loopbruggen met de vaste oever verbonden is. De Speelvijver is voorzien van een drijflijn welke op een afstand van maximaal 15 meter vanaf het zandstrand. De maximale waterdiepte in de Speelvijver bedraagt 1,50 meter ter hoogte van de drijflijnen. Het water van de Speelvijver is voor zwemmers vanaf twee zijden te benaderen namelijk: • Vanaf het strand van de Speelvijver • Vanaf de strekdam/schiereiland welke op circa 50 meter uit de vaste oever ligt De meest voor de hand liggende wijze om het water van de Speelvijver te betreden is vanaf het strand van de Speelvijver. Verwacht wordt dat jonge zwemmers (kinderen) alleen in het met drijflijnen afgezette gedeelte van de Speelvijver blijven. Als zwemzone wordt daarom de met de drijflijnen afgezette gedeelte gekozen. Het zwemwatermeetpunt ROP022A17 ligt een representatieve plek in de zwemzone. Deze voorgestelde zwemzone is identiek aan die van de provincie Zuid Holland.

Zwemstrand

Speelvijver

Waterkwaliteitsmeetpunt

Zwemzone

Figuur 3.9 Begrenzing zwemzone en meetlocatie Speelvijver

26\48



4 Analyse historische waterkwaliteit Gedurende het zwemseizoen wordt door Rijnland tweewekelijks de zwemwaterkwaliteit bepaald. Het meetpunt ligt van het Zwemstrand ligt bij het restaurant en van de Speelvijver midden in de zwemzone. De situering van de meetpunten is in bijlage 1 en in de figuren 3.8 en 3.9 weergegeven.

Tabel 4.1 Meetpunt waterkwaliteit Zoetermeerse Plas

Omschrijving

Code

X-coördinaat

Y-coördinaat

Zoetermeerse Plas, Zwemstrand

ROP022A05

94.606

456.021

Zoetermeerse Plas, Speelvijver

ROP022A17

95.019

455.641

4.1

Bacteriologische kwaliteit

De bacteriologische parameters van de huidige zwemwaterrichtlijn (totaal bacteriën van de coligroep, thermotolerante bacteriën van de coligroep en fecale streptokokken) worden in de nieuwe zwemwaterrichtlijn vervangen door Escherichia coli en intestinale enterococcen. Deze indicatoren leveren een betere koppeling tussen de fecale verontreinigingen in zwemwater en gezondheidseffecten. In tabel 4.2 zijn de normen van de nieuwe richtlijn en de huidige richtlijn weergegeven. De eindbeoordeling van de huidige richtlijn is afwijkend van de nieuwe richtlijn. Bij de huidige parameters zijn er 3 categorieën (goed, aanvaardbaar en slecht) en bij de nieuwe parameters zijn er 4 categorieën (uitstekend, goed, aanvaardbaar en slecht). Een toelichting op de zwemwaterbeoordeling volgens de beide richtlijnen is opgenomen in bijlage 4.

1

Tabel 4.2 Risicowaarden huidige en nieuwe zwemwaterparameters in kve /100 ml

Parameter

Uitstekende kwaliteit

Goede kwaliteit

Aanvaarbare kwaliteit

E coli

500

(95-percentiel)

1.000

(95-percentiel)

900

(90-percentiel)

Intestinale enterococcen

200

(95-percentiel)

400

(95-percentiel)

330

(90-percentiel)

Nieuwe EU-richtlijn

Huidige EU-richtlijn Coli thermotolerante

-

100

(80 %)

2.000

(95 %)

Coli totaal

-

500

(80 %)

10.000

(95 %)

1

Kolonievormende eenheid


27\48


4.1.1

Waterkwaliteit volgens de huidige Europese zwemwaterrichtlijn

In de afgelopen jaren voldeed de bacteriologische waterkwaliteit aan de normen van de huidige EU-zwemwaterrichtlijn. In tabel 4.3 is het toetsresultaat van de zwemwaterkwaliteit weergegeven.

Tabel 4.3 Bacteriologische kwaliteit zwemwater volgens de huidige EU-richtlijn

Jaar

Thermotolerante coli

Totaal coli

Eindoordeel

2003

Goed

Goed

Goed

2004

Goed

Goed

Goed

2005

Goed

Goed

Goed

2006

Aanvaardbaar

Goed

Aanvaardbaar

2007

Aanvaardbaar

Goed

Aanvaardbaar

2003

Aanvaardbaar

Goed

Aanvaardbaar

2004

Aanvaardbaar

Goed

Aanvaardbaar

2005

Goed

Goed

Goed

2006

Aanvaardbaar

Goed

Aanvaardbaar

2007

Aanvaardbaar

Goed

Aanvaardbaar

Zwemstrand ROP022A05

Speelvijver ROP022A17

De bacteriologische waterkwaliteit was steeds goed of aanvaardbaar. Een grafische weergave van de concentraties aan thermotolerante colibacteriën en totaal bacteriën van de coligroep staan in de figuren 4.1 en 4.2 voor het Zwemstrand en de figuren 4.3 en 4.4 voor de Speelvijver. Uit deze grafieken valt op te maken dat de bacteriële waarden altijd laag zijn en in alle gevallen ver beneden de norm aanvaardbaar (2.000 kve/100 ml) liggen. Een vergelijking van de onderlinge zwemlocaties wijst uit dat de bacteriële concentraties bij de Speelvijver doorgaans iets hoger zijn. Sterke verhogingen zijn hier nooit gemeten. Vermoedelijk zijn de verschillen tussen de Speelvijver en Zwemstrand te verklaren door de inrichting van de locaties. De Speelvijver is ondiep en grotendeels begrensd door een de strekdam/schiereiland. Hierdoor is uitwisseling van water met de rest van de plas kleiner. Bij het Zwemstrand is een goede opmenging met de rest van de plas waardoor eventuele verontreinigingen snel verdund en verspreid worden.

28\48



Jaartrend TT coli Noord Aa zwemstrand ROP022A05 2500

2000

kve/100 ml

2003 2004

1500

2005 2006 2007

1000

norm aanvaardbaar norm goed

500

0 1/apr

1/mei

1/jun

1/jul

1/aug

1/sep

1/okt

Figuur 4.1 Bacteriologische waterkwaliteit Zoetermeerse Plas (Zwemstrand) - thermotolerante coli

Jaartrend totaal coli Noord Aa zwemstrand ROP022A05 10000

8000

kve/100 ml

2003 2004

6000

2005 2006 2007

4000


2000

0 1/apr

1/mei

1/jun

1/jul

1/aug

1/sep

1/okt

Figuur 4.2 Bacteriologische waterkwaliteit Zoetermeerse Plas (Zwemstrand) - totaal coli


29\48


Jaartrend TT coli Noord Aa speelvijver ROP022A17 2500

2000

kve/100 ml

2003 2004

1500

2005 2006 2007

1000


500

0 1/apr

1/mei

1/jun

1/jul

1/aug

1/sep

1/okt

Figuur 4.3 Bacteriologische waterkwaliteit Zoetermeerse Plas (Speelvijver) - thermotolerante coli

Jaartrend totaal coli Noord Aa speelvijver ROP022A17 10000

8000

kve/100 ml

2003 2004

6000

2005 2006 2007

4000


2000

0 1/apr

1/mei

1/jun

1/jul

1/aug

1/sep

1/okt

Figuur 4.4 Bacteriologische waterkwaliteit Zoetermeerse Plas (Speelvijver) – totaal coli

30\48



4.1.2

Historische data analyse in combinatie met weersomstandigheden

Om mogelijke verontreinigingsbronnen te ontdekken wordt vaak gezocht naar eventuele relaties met weersomstandigheden. Een relatie tussen fecale bacteriën en neerslag kan wijzen op overstorten in de buurt van de zwemlocatie of een verhoogde afspoeling van met fecaliën verontreinigd regenwater van aanliggende oevers. De analysewaarden voor de bacteriologische parameters waren de afgelopen jaren steeds zodanig laag, dat er geen aanleiding is om een relatie met weersomstandigheden uit te werken. 4.1.3 Waterkwaliteit volgens de nieuwe Europese zwemwaterrichtlijn Om een beeld te krijgen van wat de wijziging aan parameters voor de kwaliteitsbeoordeling van het zwemwater betekent, zijn in de zwemseizoenen van 2004 en 2006 zowel de oude/huidige als de nieuwe parameters door Rijnland gemeten. De resultaten staan weergegeven in figuur 4.5 en 4.7 (2004) en figuur 4.6 en 4.8 (2006). Voor de locaties Zwemstrand en Speelvijver voldeden de waarden van de oude parameters (totaal colibacteriën en thermotolerante coli’s) in 2004 en 2006 ruimschoots aan de normen. Ook de nieuwe parameters E. coli en intestinale enterococcen voldeden doorgaans aan de norm (kwaliteitsklasse uitstekend). Voor de locatie Zwemstrand zijn op 6 juni 2006 lichte verhogingen van alle parameters zichtbaar. De huidige parameters ( thermotolerante bacteriën en totaal bacteriën) en de nieuwe parameters (E. coli) liggen in lijn met elkaar. Voor de locatie Speelvijver is een maal een verhoogde concentratie aan E. coli (hoger dan 500 kve/100 ml) waargenomen, op 17 augustus 2006. Tegelijkertijd waren ook de huidige parameters verhoogd aanwezig. De waarden aan huidige parameters ( thermotolerante bacteriën en totaal bacteriën) en de nieuwe parameters (E. coli en intestinale bacteriën) liggen ook op deze zwemlocatie in lijn met elkaar.


31\48


Noord Aa speelvijver ROP022A17 (2004) 1000

800

600

400

200

Totaal coli 37 °C

Thermo tol. coli 44 °C

Escherichia coli

16/sep

2/sep

17/aug

5/aug

19/jul

1/jul

17/jun

8/jun

18/mei

10/mei

14/apr

0


Figuur 4.5 Huidige en nieuwe parameters in 2004 voor de Zoetermeerse Plas (Speelvijver) (kve/100 ml)

Noord Aa speelvijver ROP022A17 (2006) 1000 800 600 400 200

Totaal coli 37 °C


Escherichia coli

27/sep

11/sep

30/aug

17/aug

31/jul

19/jul

3/jul

22/jun

6/jun

23/mei

9/mei

26/apr

0


Figuur 4.6 Huidige en nieuwe parameters in 2006 voor de Zoetermeerse Plas (Speelvijver) (kve/100 ml)

32\48



Noord Aa zwemstrand ROP022A05 (2004) 800 700 600 500 400 300 200 100

Totaal coli 37 °C


Escherichia coli

20/sep

6/sep

23/aug

9/aug

26/jul

1/jul

17/jun

8/jun

18/mei

10/mei

14/apr

0


Figuur 4.7 Huidige en nieuwe parameters in 2004 voor de Zoetermeerse Plas (Zwemstrand) (kve/100 ml)

Noord Aa zwemstrand ROP022A05 (2006) 800 700 600 500 400 300 200 100

Totaal coli 37 °C


Escherichia coli

27/sep

11/sep

30/aug

17/aug

31/jul

19/jul

3/jul

22/jun

6/jun

23/mei

9/mei

26/apr

0


Figuur 4.8 Huidige en nieuwe parameters in 2006 voor de Zoetermeerse Plas (Zwemstrand) (kve/100 ml)


33\48


Indeling in kwaliteitsklasse volgens de nieuwe Europese zwemwaterrichtlijn De zwemwaterindeling wordt jaarlijks op basis van de meetreeks van de afgelopen vier badseizoenen vastgesteld. Op basis van de beperkte gegevensset uit de badseizoenen 2004 van 2006 is een voorzichtige schatting van de indeling gedaan. De bacteriologische waterkwaliteit in de Zoetermeerse Plas valt voor het Zwemstrand in de kwaliteitsklasse “uitstekend” en voor de Speelvijver in de kwaliteitsklasse “goed”.

Tabel 4.4 Kwaliteitsindeling zwemlocatie Zoetermeerse Plas volgens de nieuwe EU-zwemwaterrichtlijn

Totaal oordeel

E. coli


Zoetermeerse Plas Speelvijver

Goed

Goed

Uitstekend

Zoetermeerse Plas Zwemstrand

Uitstekend

Uitstekend

Uitstekend

4.2

Blauwalgenprofiel

Bijna ieder jaar ontstaan er drijflagen van blauwalgen in de Zoetermeerse Plas. Overlast bij de zwemlocaties komt af en toe voor maar wordt niet als groot probleem ervaren. Alleen in 2007 hebben drijflagen van blauwalgen tijdelijk tot een zwemverbod geleid. Om in te schatten of er in de nabije toekomst de kans op bloei van blauwalgen bestaat, zijn de historische data geanalyseerd conform de handreiking zwemwaterprofiel blauwalgen. Bijlage 3 bevat een overzicht van de beschikbare waterkwaliteitsgegevens in relatie tot de (kans op) problemen met overmatige groei van blauwalgen. Microcystine Als er een vermoeden van aanwezigheid van blauwalgen bij de zwemlocaties is, worden er monsters van de drijflaag en/of de waterkolom genomen en op microcystine onderzocht. Microcystineconcentraties van meer dan door de gezondheidsraad gestelde norm van 20 µg/l geven aanleiding voor het nemen van maatregelen (zwemverbod of waarschuwing). In de Zoetermeerse Plas was er bijna ieder jaar wel één of meerdere keren een aanleiding om microcystinebepalingen te doen. Tot 2006 bleef de waarde steeds onder de rapportagegrens van <2 µg/l. In 2006 is een keer een verhoogde concentratie van 20 µg/l gemeten en in 2007 is microcystine meerdere keren in waarden boven de norm aangetroffen: op 7 augustus 2007 bij het Zwemstrand in een concentratie van 190 µg/l en bij de Speelvijver 93 µg/l. Dit was aanleiding tot een zwemverbod. Daarnaast zijn bij de zwemlocatie Speelvijver ook in juli en eind september 2006 sterk verhoogde waarden aan microcystine gemeten (22 µg/l).

34\48



Fytoplanktonsamenstelling In het zwemseizoen van 2007 is op de twee zwemlocaties fytoplanktononderzoek uitgevoerd. Bij het Zwemstrand (ROP022A05) en de Speelvijver (ROP022A17) is zes keer de soortensamenstelling onderzocht: tweewekelijks gedurende de periode van 29 mei tot 13 augustus. Na 13 augustus zijn er nog wel visuele blauwalgwaarnemingen en microcystinebepalingen gedaan, maar zijn er geen monsters voor fytoplanktononderzoek genomen. In de periode van het fytoplanktononderzoek zijn op beide zwemlocaties drijflagen geweest. In mei was nog weinig fytoplankton aanwezig maar vanaf eind juni nam de hoeveelheid algen sterk toe en werd de fytoplanktonsamenstelling in sterke mate gedomineerd door blauwalgen. Microcystis is dominant aanwezig en vanaf eind juni overschreed het aantal cellen consistent de risiconorm van 100.000 cellen/ml. Samenvattend zijn de resultaten van het fytoplanktononderzoek in 2007 als volgt: • De algensamenstelling wordt gedurende het hele zomerseizoen in sterke mate door blauwalgen gedomineerd • Microcystis is het hele zwemseizoen dominant aanwezig en komt regelmatig voor in aantallen die de risicowaarde van 100.000 cellen/ml overschrijden • Van de andere toxische blauwalgen is alleen Planktothrix in minimale hoeveelheden aangetroffen. Ook van de niet als toxisch bekend staande blauwalgen (pseudo Anabaena en Chroococcales) waren de aantallen steeds minimaal Toestandsvariabelen Behalve de zwemwaterparameters (temperatuur, doorzicht en pH) zijn van de zwemzones in de Zoetermeerse Plas geen fysisch chemische waterkwaliteitsgegevens bekend (zie bijlage 3). Op de meetlocatie bij het Zwemstrand (ROP022A05) varieerde het doorzicht in de zomermaanden van 1 meter tot 0,6 meter. Opvallend is dat het doorzicht in de eerdere jaren (2003-2005) veel groter was (1,9 - 0,9 meter). Het lijkt erop dat de meetmethode op deze locatie gewijzigd is. In de Speelvijver (ROP22A17) varieert het doorzicht in het zwemseizoen van 1 tot 0,5 meter. Op beide zwemlocaties (Zwemstrand en Speelvijver) heeft de zuurgraad normale waarden en is redelijk stabiel (pH 8,1-8,9). Hoge piekwaarden zijn nooit gemeten. Vaak gaat een sterke verhoging van de pH samen met overmatige algengroei maar dat is bij deze locaties dus niet het geval. Op het meetpunt bij de landtong aan de westkant van de Zoetermeerse Plas (ROP022A06) is voor de jaren 2002 tot en met 2007 een complete meetreeks beschikbaar. Bijlage 3 bevat een samenvattend overzicht van de beschikbare gegevens. Het water in de plas is niet bijzonder voedselrijk maar jaarlijks worden er meer voedingsstoffen aangevoerd dan dat er afgevoerd worden. Op die manier wordt het watersysteem in de plas als het ware opgeladen met nutriënten. De stikstofconcentratie ligt in de zomer op gemiddeld 1,6 mg N/l en voldoet hiermee aan het MTR (MTR is 2,2 mg N/l). Ook de fosfaatconcentratie ligt met een zomergemiddelde van 0,09 mg P/l


35\48


onder het MTR (MTR is 0,15 mg P/l). Wel is fosfaat merendeels in opgeloste (en dus beschikbare) vorm aanwezig. Stikstof is in overmaat aanwezig, althans ten opzichte van fosfaat. De N:P verhouding is altijd hoger dan 20 en neemt in de zomer af tot minimaal 15. Een stelregel is dat vooral bij lagere N:P verhoudingen (5 – 10) veel blauwalgensoorten in het voordeel ten opzichte van groenalgen zijn omdat sommigen stikstof uit de atmosfeer kunnen binden (bijvoorbeeld Anabaena sp. en Aphanizomenon). Dat is op deze locatie dus niet het geval. Met een chlorideconcentratie van maximaal 320 mg/l (en gemiddeld 260 mg/l) is het water een zoet watersysteem (chloridegehalte lager dan 300 mg/l) maar neigt naar ligt brak. Bepaalde blauwalgsoorten (bijvoorbeeld Microcystis en Anabaena) tolereren licht brak water. De chlorofylconcentraties zijn niet bijzonder hoog. In de jaren 2003 t/m 2007 namen de maximale chlorofylconcentratie af van 60 µg/l in 2003 tot maximaal 31 µg/l in 2007 (NW4-norm 100 µg/l). Het doorzicht fluctueert in de zomerperiode van 1 tot 0,4 meter. De zuurgraad is met waarden van pH 7,7 tot pH 8,6 tamelijk gelijkmatig met normale seizoensschommeling (hoogst in de zomer en laagst in de winter). Hoge piekwaarden (pH > 9) zijn nooit gemeten. Vaak gaan hoge pHwaarden samen met een bloei van algen en dat is in de Zoetermeerse plas niet te zien. Beoordeling blauwalgen Resumerend kan op basis van de beschikbare informatie worden geconcludeerd dat de kans op een toxische bloei van blauwalgen op de zwemlocaties aanwezig is. Op basis van de waterkwaliteitsparameters is niet zozeer een bloei van toxische blauwalgen te verwachten maar vooral van groenalgen. Het fytoplanktononderzoek laat echter tegengestelde resultaten zien waarbij vooral toxische blauwalgen, vooral Microcystis, in grote aantallen zijn aangetroffen. Bekend is dat diepe zandwinputten zoals de Zoetermeerse Plas, waar in de zomer sprake is van temperatuurstratificatie en daardoor geen verticale menging van water, geschikt zijn als habitat voor blauwalgensoorten met drijfvermogen (zoals Microcystis, Anabaena en Aphanizomenon). Zelfs bij lage nutriëntengehalten blijven dergelijke diepe putten gevoelig voor drijflagen. Dat lijkt bij de Zoetermeerse Plas het geval te zijn. Aandachtspunten en maatregelen • Op dit moment heeft de Zoetermeerse Plas nog niet erg veel last van overmatige groei van blauwalgen. De plas is echter wel een locatie waar blauwalgen in de nabije toekomst goed tot ontwikkeling zouden kunnen komen. Vooral Microcystis en Anabaena die beide drijfvermogen hebben en tevens licht brak water tolereren. Het is daarom wenselijk om fysisch chemisch onderzoek en onderzoek naar de soortensamenstelling van het fytoplankton jaarlijks te continueren zodat veranderingen tijdig gesignaleerd kunnen worden

36\48



•

Er komen meer voedingsstoffen de plas in dan er uitgaan. Het watersysteem wordt als het ware met voedingsstoffen opgeladen. Een optie is om de plas hydrologisch van de omgeving te isoleren. Hierdoor wordt de invloed van gebiedsvreemd (stedelijk) nutriëntenrijk water kleiner. Deze maatregel is ook al in het KRW-traject voorgesteld maar na gebiedsconsultatie geschrapt omdat het hele watersysteem van Zoetermeer op de huidige hydrologische situatie

•

• •

van de Zoetermeerse Plas is aangepast. Bovendien verliest de plas dan de waterbergende functie. De blauwalgenproblematiek wordt nog niet als zo ernstig ervaren dat men tot zulke rigoureuze maatregelen wil overgaan De nutriënten komen met name uit de drooggemaakte Grote Polder. Deze polder ligt ten westen van Zoetermeer en is in agrarisch gebruik. Het overtollige water uit deze polder wordt via de Driemanspolder (via Zoetermeer) afgevoerd naar de Zoetermeerse Plas. In het kader van de Landinrichting Leidschendam worden plannen ontwikkeld om de afvoer van de Drooggemaakte Grote Polder via de boezem van Rijnland te laten plaatsvinden. Voor de waterkwaliteit in de Zoetermeerse Plas is het van belang dat deze plannen doorgaan De KRW-maatregelen zoals aanpassen oevertalud en natuurvriendelijke oevers zullen geen effect hebben op blauwalgen. Hiervoor is verregaande verondieping van de plas nodig Dit betekent dat voorlopig alleen ingezet kan worden op beheersmaatregelen. Luchtmengen is voor diepe watersystemen een bewezen alternatief om groei van blauwalgen te onderdrukken


37\48


38\48



5 Risicobronnen In onderstaand overzicht wordt een beschrijving gegeven van de mogelijke bronnen voor bacteriële verontreinigingen. Regenwaterlozingen/ overstorten

Effluent RWZI Wegwater/afstromend hemelwater Ongerioleerde lozingen (Mest)water omringend agrarisch gebied Recreatievaart Jachthavens

Beroepsvaart Wateraanvoer (Blauw)algen

Planten

Ja. Zoetermeer heeft een gescheiden rioolstelsel. Het regenwater uit

het stedelijke gebied van Zoetermeer in de Nieuwe Driemanspolder wordt direct op de Zoetermeerse Plas geloosd of indirect via gemaal “de Leyens”. Nee. Nee. Nee. Nee. Er is geen agrarisch land dat in de nabije omgeving van de zwemlocaties afwatert. Ja. Op de Zoetermeerse Plas is recreatievaart toegestaan (surfers en zeilboten en motorboten). Ja. Langs de zuidoever van de Zoetermeerse Plas is ter hoogte van “Het Lange Land” een jachthaven aanwezig. De afstand van de jachthaven tot de zwemlocaties bedraagt circa 1000 meter. Nee. Ja, zie regenwaterlozingen. Ja, op de zwemlocaties zijn ieder jaar wel drijflagen van blauwalgen aanwezig (vooral bij de Speelvijver) maar tot nu tot wordt dit door de beheerder (nog) niet als groot probleem ervaren. Als blauwalgengroei wordt geconstateerd, wordt door de beheerder in de ochtenden een mobiele pomp ingezet om het water in de Speelvijver te verversen. De capaciteit van de pomp bedraagt ca. 45 m³/ min en er wordt gedurende circa twee uur water vanuit de Speelvijver naar de Zoetermeerse Plas verpompt. Het verversen van het water langs het Zwemstrand en het strand van de Speelvijver wordt ook gerealiseerd door met een schuif bevestigd aan een trekker langs het water te rijden (zie ook paragraaf 4.2). Nee. Voor zover bekend is er geen overmatige plantengroei in de zwemzones.


39\48


Dieren

Ja, honden en watervogels: •

Honden. Op de stranden en ligweiden van beide locaties geldt een permanent verbod voor honden. Bij de toegangspaden naar de zwemlocaties staan duidelijke verbodsborden. In het aangrenzende gebied zijn loslopende honden wel toegestaan.

Menselijke belasting

Algemene indruk hygiëne

Toch komen honden af en toe op de stranden, gezien de pootafdrukken in het zand welke tijdens het veldbezoek zijn waargenomen. Voor honden is er een hondenstrand aan de zuidkant van de Zoetermeerse Plas. De gemeente heeft aan alle hondeneigenaren een kaart uitgedeeld waarop is aangegeven welke locaties geen honden mogen worden uitgelaten • Watervogels. Tijdens het veldbezoek zijn vooral bij het Zwemstrand watervogels waargenomen (meeuwen en meerkoeten) maar gezien de vele pootafdrukken in het zand vertoeven watervogels overal op alle stranden Nee. Door de goede sanitaire voorzieningen bestaat er weinig risico op bacteriële besmetting. Hoewel dat met kleine kinderen nooit uitgesloten kan worden. Het Zwemstrand en de Speelvijver van de Zoetermeerse Plas maakten op het moment van veldbezoek (twee weken voor aanvang van het zwemseizoen) een redelijk hygiënische indruk.

Figuur 5.1 Watervogels (meerkoeten) in de zwemzone van het Zwermstrand en pootafdrukken van honden watervogels en paarden

40\48



6 Beoordeling van gezondheidsrisico’s Bij de ‘Handreiking bij het opstellen van een zwemwaterprofiel’ hoort een spreadsheetmodel, genaamd ZWEMPROF, om de invloed van de bronnen te kunnen schatten. Indien uit deze eenvoudige berekeningen geen relevante beïnvloeding van een verontreinigingsbron of -route wordt gevonden kan hiermee worden volstaan. Opgemerkt wordt dat met de spreadsheet alleen gezondheidsrisico’s ten gevolge van fecale verontreinigingen (E. coli en intestinale Enterococcen) bepaald wordt. Gezondheidsrisico’s door blauwalgen en andere ziekteverwekkers zoals zwemmersjeuk, botulisme en chemische verontreinigingen, moeten afzonderlijk beoordeeld worden. Voor alle geïdentificeerde bronnen zijn de kentallen in het spreadsheet ingevuld, zie bijlage 2. De uitkomsten van de berekening zijn in dezelfde bijlage te vinden.

6.1

Toelichting gebruikte kentallen spreadsheet ZWEMPROF

Afmetingen zwemzone en waterdiepte Voor het oppervlak van de zwemzones is uitgegaan van de begrenzing zoals aangegeven in paragraaf 3.3. • Zwemstrand: voor het oppervlak van de zwemzone is uitgegaan van een lengte van 400 meter en een breedte van 30 meter vanaf het strand. De gemiddelde diepte van de Zoetermeerse plas wordt geschat op 18 meter • Speelvijver: om de huidige situatie, weinig uitwisseling van water met de rest van de plas, te benaderen is de Speelvijver ingevoerd als een afzonderlijk en geïsoleerd zwemgedeelte: een lengte van 200 meter, breedte van 45 meter en een gemiddelde waterdiepte voor de Speelvijver van 1,5 meter. Voor de zwemzone is uitgegaan van een zwemstrook van 160 meter lengte tot 15 meter uit de oever Zwemmers Het aantal zwemmers is niet bekend. Daarom is een ruwe schatting gemaakt op basis van het oppervlak van het strand: dit is 8.800 m² bij het Zwemstrand en 3.900 m² bij de Speelvijver. Uitgegaan is van een benodigd oppervlak van minimaal 6 m2 per bezoeker op een topdag. Aanvullend is voor de aangrenzende ligweiden rekening gehouden met 300 extra bezoekers voor het Zwemstrand en met 100 extra bezoekers voor de Speelvijver. Voor een topdag levert dit in totaal 1.800 bezoekers/zwemmers voor het Zwemstrand en 700 bezoekers/zwemmers voor de Speelvijver. Voor een normale zomerse dag zijn de aantallen op een topdag door een factor 3 gedeeld. In ZWEMPROF is gerekend met het aantal bezoekers als zwemmers. Uit ZWEMPROF komt naar voren dat zwemmers bij het Zwemstrand geen invloed hebben op de


41\48


zwemwaterkwaliteit, ook niet op een topdag. Voor de Speelvijver wordt voor een topdag een geringe invloed op zwemwaterkwaliteit berekend. Watervogels In de zwemzone van het Zwemstrand zijn tijdens het veldbezoek watervogels waargenomen (meerkoeten en meeuwen). Op de (loop)steiger waren uitwerpselen van watervogels te zien. Gezien de vele pootafdrukken die tijdens het veldbezoek op het strand zijn waargenomen, vertoeven veel watervogels op diverse plekken op de stranden. In Zwemprof wordt voor het Zwemstrand uitgegaan van een maximum van 30 watervogels. Voor de Speelvijver wordt uitgegaan van maximaal 10 watervogels (permanent) in de zwemzone. Uit ZWEMPROF komt naar voren dat de watervogels als individuele bron voor de Speelvijver een geringe/wezenlijke invloed hebben op de zwemwaterkwaliteit. Jachthavens Op basis van ANWB vaarkaart van de Hollandse Plassen, luchtfoto’s en het veldbezoek is bepaald welke jachthavens in de omgeving van de zwemlocaties aanwezig zijn. Voor deze zwemlocaties is alleen de jachthaven aan “Het Lange Land” relevant. Voor het uitwisselingsdebiet is uitgegaan van 0,2 m3/sec. De toegekende fractie is voor beide zwemlocaties gesteld op 0,1. Uit ZWEMPROF volgt dat de aanwezigheid van een jachthaven voor beide locaties geen invloed heeft op de zwemwaterkwaliteit. Recreatievaart Aantallen zijn niet bekend. Op de Zoetermeerse Plas varen voornamelijk kleine open zeilboten maar ook kajuitboten komen voor. Bij de zwemlocaties is een aanlegmogelijkheid op de steiger bij de strekdam/schiereiland. De afstand tot de zwemlocaties is ongeveer 20 meter. Om een indicatie te krijgen van het effect van afgemeerde pleziervaartuigen wordt vooralsnog uitgegaan van 5 pleziervaartuigen (met onderwatertoilet) op een gemiddelde dag, 10 op een topdag en een afstand tot de zwemzone van 20 meter. Uit ZWEMPROF volgt dat er een geen invloed is op de zwemwaterkwaliteit. Overstorten gescheiden stelsel Het regenwater van de woonwijken in Zoetermeer wordt direct op het oppervlaktewater geloosd. De situering van de dichtstbijzijnde regenwateruitlaten ten opzichte van de zwemlocatie is ongeveer 1.000 meter.Voor het schatten van het overstortend volume is uitgegaan van een verhard oppervlak van 275 ha (ruwe schatting op basis van topografische kaart), een neerslagintensiteit van 62 mm/m2 (T2, is een situatie die zich theoretisch één keer in de twee jaar voordoet) en een overstortend volume van 62 mm/m2 (bron: Richtgetallen overstorten, Tauw/RIZA, 2004). Dit komt voor het stedelijk gebied dat is gelegen in de Nieuwe Driemanspolder neer op een totaal van 170.500 m3. De toegekende fractie

42\48



naar de zwemlocatie is op 1 gesteld. Volgens ZWEMPROF is er voor beide de locaties geen invloed op de zwemwaterkwaliteit te verwachten. Honden Bij de Zoetermeerse Plas worden ondanks de verbodbepaling soms toch honden aan de beide locaties uitgelaten. Het is niet uit te sluiten dat in sommige gevallen water in de zwemzone met hondenuitwerpselen in contact komt. De rekenmodule in ZWEMPROF heeft hiervoor (nog) geen kentallen. Algemeen wordt aangenomen dat hondenpoep de bacteriologische waterkwaliteit negatief kan beïnvloeden, maar onderzoeksgegevens zijn niet bekend. Om een idee te krijgen van wat dit kan betekenen zou een hond vergeleken kunnen worden met vijf watervogels. Bij het Zwemstrand zou er bij zes honden, als de feces vlak bij de waterlijn ligt, na een hevige regenbui een gering effect op de bacteriële waterkwaliteit te verwachten zijn. Bij de Speelvijver is dat bij twee honden.

6.2

Resultaten en analyse

Risico’s door fecale verontreinigingsbronnen Uit ZWEMPROF volgt dat voor de zwemlocatie Speelvijver Zoetermeerse Plas dat watervogels en zwemmers de belangrijkste verontreinigingsbronnen zijn: • Zwemstrand: watervogels (geringe invloed) • Speelvijver: watervogels (geringe/wezenlijke invloed), zwemmers (geringe invloed) Opgemerkt wordt dat de resultaten voorzichtig geïnterpreteerd moeten worden. Er zal niet direct sprake van een normoverschrijding zijn, maar hiermee wordt vooral aangeduid dat watervogels wel van invloed kunnen zijn op de bacteriologische waterkwaliteit. De kwaliteit van het zwemwater in de Speelvijver is in de praktijk veel beter dan de uitkomsten uit ZWEMPROF doen vermoeden. Een belangrijke sturende factor is de waterdiepte die in de Speelvijver gemiddeld 1,5 meter is (geschatte diepte). Als er gerekend wordt met een waterdiepte van 10 cm meer of minder zijn de berekende negatieve effecten respectievelijk aanzienlijk kleiner of groter. Door de gezamenlijke bronnen wordt bij de Speelvijver een wezenlijke/grote invloed op de zwemwaterkwaliteit berekend. Dit wordt veroorzaakt door de optelsom van watervogels en zwemmers. Eigenlijk is dit een irreële benadering want tijdens dagen met topdrukte zullen watervogels zich terugtrekken. Ook honden kunnen een bron van bacteriële verontreiniging zijn, vooral in de ondiepe Speelvijver. Het betreft dan een incidentele en tijdelijke situatie. Bij droog weer is er geen invloed door hondenfeces te verwachten en ook niet wanneer de feces op grotere afstand van de waterlijn ligt. Dan zal het verontreinigde regenwater in de bodem zijn weggezakt nog voordat het


43\48


zwemwater bereikt is. In de bodem vindt filtering en zuivering plaats. Echter, net zo belangrijk is dat dit tot onhygiënische situaties op het strand zelf kan leiden. Ook heeft dit een negatieve invloed op de beleving van zwemmers. Overige pathogene ziekteverwekkers Specifieke gezondheidsrisico’s door andere ziekteverwekkers zijn niet te verwachten. Risico’s door blauwalgen De kans op een toxische bloei van blauwalgen op de zwemlocaties is aanwezig. In 2007 zijn toxische blauwalgen, vooral Microcystis, in grote aantallen zijn aangetroffen. Tot nu toe worden blauwalgen nog niet als groot probleem ervaren maar er zijn indicaties dat de problematiek toeneemt de komende jaren. Diepe zandwinputten zoals de Zoetermeerse Plas zijn geschikt als habitat voor blauwalgensoorten met drijfvermogen (zoals Microcystis, Anabaena en Aphanizomenon). Zelfs bij lage nutriëntengehalten blijven dergelijke diepe putten gevoelig voor drijflagen. Dat lijkt bij de Zoetermeerse Plas het geval te zijn.

44\48



7 Conclusies en aanbevelingen 7.1

Conclusies

Bacteriologische waterkwaliteit In de beschouwde periode 2003 tot en met 2007 werd de bacteriologische waterkwaliteit (op basis van de huidige EU-richtlijn) beoordeeld als aanvaardbaar of goed. De bacteriële waarden (som colibacteriën en thermotolerante colibacteriën) waren doorgaans laag en voldeden aan de kwaliteitsnorm. In 2004 en 2006 zijn voor het eerst ook de nieuwe bacteriologische parameters Escherichia coli (E. coli) en intestinale enterococcen gemeten. Op basis van deze beperkte gegevens wordt het zwemwater van het Zwemstrand ingedeeld in de kwaliteitsklasse ‘uitstekend’ en de Speelvijver in de kwaliteitsklasse ‘goed’. Deze beoordeling komt behoorlijk overeen met beoordeling onder huidige richtlijn. Bacteriologische verontreinigingsbronnen Volgens het spreadsheet Zwemprof (b)lijken watervogels en zwemmers zwemzone de grootste negatieve beïnvloedingsfactor te zijn: • Zwemstrand: watervogels (geringe invloed) • Speelvijver: watervogels (geringe/wezenlijke invloed), zwemmers (geringe invloed) Een aandachtspunt is dat de uitkomst van het model in sterke mate wordt bepaald door de geringe waterdiepte in de Speelvijver (gemiddeld 1,5 meter). Vanwege de geringe waterdiepte in de Speelvijver hebben plaatselijke verontreinigingsbronnen, zoals watervogels, een extremere negatieve uitwerking op de waterkwaliteit. Bij een grotere waterdiepte is het watervolume van de plas groter en daarmee ook het verdunnende effect. Overig Gezondheidsrisico’s door andere ziekteverwekkers zijn in de Zoetermeerse Plas niet te verwachten. Blauwalgen De kans op een toxische bloei van blauwalgen op de zwemlocaties is aanwezig. In 2007 zijn toxische blauwalgen, vooral Microcystis, in grote aantallen aangetroffen. Tot nu toe worden blauwalgen nog niet als groot probleem ervaren maar er zijn indicaties dat de problematiek toeneemt de komende jaren. Diepe zandwinputten zoals de Zoetermeerse Plas zijn geschikt als habitat voor blauwalgensoorten met drijfvermogen (zoals Microcystis, Anabaena en


45\48


Aphanizomenon). Zelfs bij lage nutriëntengehalten blijven dergelijke diepe putten gevoelig voor drijflagen. Dat lijkt ook bij de Zoetermeerse Plas het geval te zijn.

7.2

Aandachtspunten en maatregelen

Op basis van de kwaliteitsklasse indeling (wisselend “aanvaardbaar” en “goed” volgens huidige EU-richtlijn en “goed” (Speelvijver) en “uitstekend” (Zwemstrand) onder nieuwe EU-richtlijn) is er geen noodzaak tot treffen van maatregelen voor bacteriologische kwaliteit. Om problemen te voorkomen zijn de volgende aandachtspunten van belang: • Watervogels binnen de zwemzone kunnen een bedreiging vormen voor de

•

•

zwemwaterkwaliteit, vooral in de ondiepe Speelvijver. Aanwezigheid van watervogels in de zwemzone moet daarom beperkt blijven. Tot op heden was de bacteriologische waterkwaliteit altijd goed, dus vanuit die optiek is er geen aanleiding tot het nemen van maatregelen. Wel moet voorkomen worden dat de vogelstand zich teveel uitbreidt Honden zijn niet toegestaan in het gebied maar desondanks komen ze toch regelmatig op het strand. Dit kan in het slechtste scenario leiden tot hondenfeces op het strand/waterlijn. Net als bij watervogels vormt de goede bacteriologische waterkwaliteit geen aanleiding tot maatregelen. Voorkomen moet worden dat honden in de toekomst worden uitgelaten op strand van de Speelvijver. Deze locatie is namelijk erg gevoelig voor verontreinig met fecaliën van honden (en watervogels) De Speelvijver is vanwege de geringe waterdiepte erg gevoelig voor verontreinigingen. Daarom is verversing van water in de vijver belangrijk. Continueren van doorspoelen met water uit de Zoetermeerse Plas (zoals al gedaan wordt) is daarom belangrijk

Verplaatsing zwemwatermeetpunt Zwemstrand Het zwemwatermeetpunt ligt net binnen de zwemzone van het Zwemstrand. Voorgesteld wordt dat Rijnland de meetlocatie ROP22A05 verplaatst naar een plek midden in de zwemzone. Blauwalgen •

•

46\48

Tot nu toe werden blauwalgen nog niet als groot probleem ervaren maar er zijn indicaties dat de problematiek toeneemt de komende jaren. Voortzetting van fysisch-chemisch en fytoplanktononderzoek is daarom wenselijk, eventueel met een herhalingsfrequentie van enkele jaren. Veranderingen in de waterkwaliteit en ontwikkeling van blauwalgen kunnen zo opgemerkt worden Aanpak aan de bron (nutriëntenreductie) heeft de voorkeur maar dit zal alleen op de lange termijn kunnen werken. De verwachting is dat de problematiek op de middellange termijn (10 jaar) niet zal afnemen. Ook de waterkwaliteitsverbeteringen die de Kaderrichtlijn Water teweeg brengt zullen de problematiek niet binnen die termijn kunnen verminderen



•

Dit betekent dat voorlopig alleen ingezet kan worden op beheersmaatregelen. Luchtmengen is voor diepe watersystemen een bewezen alternatief om groei van blauwalgen te onderdrukken. Echter omdat de plas een KRW-waterlichaam is met een ecologische doelstelling, moet goed nagegaan worden of een luchtmenginstallatie wel wenselijk is

• •

De Zoetermeerse Plas is heel goed hydrologisch te isoleren waarmee de nutriëntenhuishouding sterk verbeterd kan worden Als er drijflagen op de plas dreigen te ontstaan is het zaak om het publiek op een adequate wijze voor te lichten (al dan niet het voorkomen van blauwalgen op de zwemlocatie, waar op de plas zijn drijflagen aanwezig en wat zijn de gezondheidsrisico’s, et cetera) via internet, op de zwemlocatie, huis aan huisbladen, radio en regionale tv, et cetera

Onderwerp

Maatregel

Wie

Bacteriologische

Verplaatsen meetpunt ROP022A05 naar een plek

Rijnland

waterkwaliteit

midden in de zwemzone van het Zwemstrand.

Blauwalgen

•

Continueren fysisch-chemisch en

Rijnland

fytoplanktononderzoek •

Voorlichting publiek

Provincie Zuid-Holland (i.s.m. gemeente Zoetermeer)

•

Optie: op termijn (bij toename algenproblematiek) Rijnland (i.s.m. beheerders) luchtmengsysteem in de plas aanbrengen

•

7.3

Hydrologisch isoleren

Rijnland (i.s.m. beheerders)

Aanbevelingen vervolgtraject

Actualisatie Het zwemwaterprofiel voor de zwemlocatie Zoetermeerse Plas is met deze rapportage gereed. Afhankelijk van de zwemwaterindeling waarin de zwemlocatie volgens de EU-zwemwaterrichtlijn wordt ingedeeld, moet het zwemwaterprofiel regelmatig geactualiseerd worden.

Zwemwaterindeling

Actualisatie zwemwaterprofiel vindt ten minste plaats om de

“Uitstekend”

Alleen als de indeling verandert in “goed”, “aanvaardbaar” of “slecht”

“Goed”

Vier jaar

“Bevredigend/aanvaardbaar”

Drie jaar

“Slecht”

Twee jaar


47\48


De zwemwaterindeling wordt jaarlijks op basis van de meetreeks van de afgelopen vier badseizoenen vastgesteld. Op basis van de beperkte gegevensset uit de badseizoenen van 2004 en 2006 is een voorzichtige schatting van de indeling gedaan. Van de zwemlocatie Zoetermeerse Plas Speelvijver en het Zwemstrand wordt de bacteriologische waterkwaliteit ingedeeld in respectievelijk kwaliteitsklasse “goed” en “ uitstekend”.

Totaal oordeel

E. coli

intestinale enterococcen

Zoetermeerse Plas Zwemstrand

Uitstekend

Uitstekend

Uitstekend

Zoetermeerse Plas Speelvijver

Goed

Goed

Uitstekend

Bovenstaande beoordeling betekent dat de actualisatie van het zwemwaterprofiel Zoetermeerse Plas voor het Zwemstrand alleen nodig is als de indeling in kwaliteitsklasse wijzigt of slechter wordt. Voor de Zoetermeerse Plas Speelvijver moet om de vier jaar een actualisatie worden gemaakt van het zwemwaterprofiel.

48\48


Bijlage

1

Situering meetpunten

Bron: Hoogheemraadschap van Rijnland

Bijlage

2

Resultaten risicoberekening spreadsheet ZWEMPROF

Zoetermeerse Plas - Zwemstrand ZWEMPROF Naam locatie: Datum beoordeling:

Zoetermeerse Plas zwemstrand (noord Aa) 4-Aug-08

Type systeem breedte plas (m) lengte plas (m) gemiddelde diepte plas (m)

plas

1 1000 1000 18

oppervlak zwemzone (m2) lengte zwemstrand (m)

12000 400

Zwemmers gemiddeld aantal per dag aantal bij extreme drukte

600 1800

Recreatievaart aantal boten per dag aantal; bij extreme drukte Afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

5 10 20 1

RWZI Debiet (m3/sec) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Agrarisch achterland Bodemtype aantal hectare mestsoort afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

Overstort gemengd stelsel (incidenteel) afstand overstort gemengd stelsel Overstortvolume Fractie naar zwemwater

0 0 0

Overstort gescheiden stelsel (incidenteel) afstand overstort gescheiden stelsel Overstortvolume Fractie naar zwemwater

1000 170500 1

Lozingen slachthuis of mestverwerkend bedrijf Debiet lozing (m3/sec) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Ongezuiverde lozingen (incidenteel) Volume lozing (m3) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Afstromend wegwater (incidenteel) Volume lozing (m3) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Beroepsvaart (continue belasting) Aantal boten per dag afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Jachthavens (continue belasting) Uitwisselingsdebiet met overig water (m3/sec) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater Watervogels (continue belasting) Aantal afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0,2 950 0,1

30 0 1

Lokale bron (incidenteel) concentratie ecoli (KVE/sec) concentratie enterokokken (KVE/sec) volume (m3) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0 0 0

Lokale bron (continu) belasting ecoli (KVE/halfjaar) belasting enterokokken (KVE/halfjaar) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0 0

3

zand Melkkoeien

0 3 0 0

legenda EC Geen invloed op zwemwaterkwaliteit (E.c <200KVE/100ml) Geringe invloed op de zwemwaterkwaliteit (E.c tussen 200 en 500KVE/100ml) Wezenlijk invloed; gemiddelde onder de norm, maar incidenteel overschrijdingen te verwachten (E.c tussen 500 en 900KVE/100ml)

Bijdrage bronnen

Grote invloed bron: maatregelen noodzakelijk (E.c >900KVE/100ml)

Naam locatie: Zoetermeerse Plas zwemstrand (noord Aa) legenda IC Datum beoordeling: 39664 Geen invloed op zwemwaterkwaliteit (IE <100KVE/100ml) Geringe invloed op de zwemwaterkwaliteit (IE tussen 100 en 200KVE/100ml) Wezenlijk invloed; gemiddelde onder de norm, maar incidenteel overschrijdingen te verwachten (IE tussen 200 en 330KVE/100ml) Grote invloed bron: maatregelen noodzakelijk (IE >330KVE/100ml)

Zwemmers Recreatievaart RWZI Agrarisch achterland RioolOverstort gemengd stelsel gescheiden stelsel Lozingen slachthuis of mestverwerkend bedrijf Ongezuiverde lozingen Afstromend wegwater Beroepsvaart Jachthavens Watervogels Lokale bron (Incidenteel) Lokale bron (continue belasting)

gemiddeld EC zeer druk EC 0,03 0,09 0,01 0,00 0,00 0,00 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,19 0,00 0,00

0,03

gemiddeld IE 0,02 0,01 0,00 0,00 0,00 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,19 0,00 0,00

zeer druk IE 0,05

eindoordeel EC gemiddeld 1,26

eindoordeel EC zeer druk 1,33

eindscore IC gemiddeld 1,23

eindscore IC zeer druk 1,26

0,01

Zoetermeerse Plas - Speelvijver ZWEMPROF Naam locatie: Datum beoordeling:

Zoetermeerse Plas speelvijver (noord Aa) 4-Aug-08

Type systeem breedte plas (m) lengte plas (m) gemiddelde diepte plas (m)

plas

1 45 200 1,5

oppervlak zwemzone (m2) lengte zwemstrand (m)

2400 160

Zwemmers gemiddeld aantal per dag aantal bij extreme drukte

230 700

Recreatievaart aantal boten per dag aantal; bij extreme drukte Afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

5 10 20 1

RWZI Debiet (m3/sec) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Agrarisch achterland Bodemtype aantal hectare mestsoort afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

Overstort gemengd stelsel (incidenteel) afstand overstort gemengd stelsel Overstortvolume Fractie naar zwemwater

0 0 0

Overstort gescheiden stelsel (incidenteel) afstand overstort gescheiden stelsel Overstortvolume Fractie naar zwemwater

1000 170500 1

Lozingen slachthuis of mestverwerkend bedrijf Debiet lozing (m3/sec) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Ongezuiverde lozingen (incidenteel) Volume lozing (m3) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Afstromend wegwater (incidenteel) Volume lozing (m3) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Beroepsvaart (continue belasting) Aantal boten per dag afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0

Jachthavens (continue belasting) Uitwisselingsdebiet met overig water (m3/sec) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0,2 900 0,1

Watervogels (continue belasting) Aantal afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

10 0 1

Lokale bron (incidenteel) concentratie ecoli (KVE/sec) concentratie enterokokken (KVE/sec) volume (m3) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0 0 0

Lokale bron (continu) belasting ecoli (KVE/halfjaar) belasting enterokokken (KVE/halfjaar) afstand tot zwemplek (m) Fractie naar zwemwater

0 0 0 0

3

zand Melkkoeien

0 3 0 0

legenda EC Geen invloed op zwemwaterkwaliteit (E.c <200KVE/100ml) Geringe invloed op de zwemwaterkwaliteit (E.c tussen 200 en 500KVE/100ml) Wezenlijk invloed; gemiddelde onder de norm, maar incidenteel overschrijdingen te verwachten (E.c tussen 500 en 900KVE/100ml)

Bijdrage bronnen

Grote invloed bron: maatregelen noodzakelijk (E.c >900KVE/100ml)

Naam locatie: Zoetermeerse Plas speelvijver (noord Aa) Datum beoordeling: 39664 legenda IC Geen invloed op zwemwaterkwaliteit (IE <100KVE/100ml) Geringe invloed op de zwemwaterkwaliteit (IE tussen 100 en 200KVE/100ml) Wezenlijk invloed; gemiddelde onder de norm, maar incidenteel overschrijdingen te verwachten (IE tussen 200 en 330KVE/100ml) Grote invloed bron: maatregelen noodzakelijk (IE >330KVE/100ml)

Zwemmers Recreatievaart RWZI Agrarisch achterland RioolOverstort gemengd stelsel gescheiden stelsel Lozingen slachthuis of mestverwerkend bedrijf Ongezuiverde lozingen Afstromend wegwater Beroepsvaart Jachthavens Watervogels Lokale bron (Incidenteel) Lokale bron (continue belasting)

gemiddeld EC zeer druk EC 0,86 2,62 0,16 0,00 0,00 0,00 0,11 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2,34 0,00 0,00

0,33

gemiddeld IE 0,43 0,08 0,00 0,00 0,00 0,06 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2,34 0,00 0,00

zeer druk IE 1,31

eindoordeel EC gemiddeld 3,47

eindoordeel EC zeer druk 5,39

eindscore IC gemiddeld 2,91

eindscore IC zeer druk 3,87

0,16

Bijlage

3

Data blauwalgen en fysisch chemische toestandsvariabelen

Resultaten fytoplanktononderzoek 2003 - 2007 - Noord Aa (Zoetermeerse Plas)

Datum

Microcystine

Drijflaag alg

µg/l

ROP022A05 - Noord Aa Zwemstrand noordzijde MicroMicrocystis PseudoChrooAnabaena cystis kolonie anabaena coccales aantal cellen per ml

Actie

Microcystine

Drijflaag alg

µg/l

aantal cellen per ml

2003 14-4-2003

-

-

7-5-2003

2

-

-

21-5-2003

2

-

-

11-6-2003

2

-

-

26-6-2003

2

-

8-7-2003

2

-

24-7-2003

2

drijflaag

4-8-2003 11-8-2003

2

drijflaag -

2 2

-

-

18-8-2003

2

28-8-2003

2

drijflaag

2 drijflaag

10-9-2003

2

-

-

25-9-2003

2

-

-

14-4-2004

-

-

10-5-2004

-

-

18-5-2004

-

-

8-6-2004

-

-

2004

17-6-2004

-

1-7-2004

-

19-7-2004 26-7-2004

9-8-2004 17-8-2004

2

-

6

-

-

5-8-2004

Anabaena

ROP022A17 - Speelvijver Noord Aa MicroMicrocystis Pseudocystis kolonie Planktothrix anabaena

-

Chroococcales

Actie

Datum

Microcystine

Drijflaag alg

µg/l 23-8-2004

ROP022A05 - Noord Aa Zwemstrand noordzijde MicroMicrocystis PseudoChrooAnabaena cystis kolonie anabaena coccales aantal cellen per ml

Actie

Microcystine

Drijflaag alg

µg/l


-

2-9-2004 6-9-2004

2

drijflaag

17

drijflaag

-

16-9-2004 20-9-2004

-

22-9-2004

2

2005 25-4-2005

-

-

9-5-2005

-

-

24-5-2005

-

-

8-6-2005

-

-

21-6-2005

-

-

-

-

12-7-2005 25-7-2005

2

Anabaena


drijflaag

-

8-8-2005

-

-

25-8-2005

-

-

12-9-2005

-

-

27-9-2005

-

-

26-4-2006

-

-

9-5-2006

-

-

23-5-2006

-

-

6-6-2006

-

-

22-6-2006

-

-

2006

3-7-2006

2

-

2

-

19-7-2006

2

-

2

-

31-7-2006

2

-

2

-

17-8-2006

2

-

9

-

30-8-2006

2

-

2

-

Chroococcales

Actie

Datum

Microcystine

Drijflaag alg

ROP022A05 - Noord Aa Zwemstrand noordzijde MicroMicrocystis PseudoChrooAnabaena cystis kolonie anabaena coccales

µg/l 6-9-2006

20

8-9-2006

2

11-9-2006

2

27-9-2006

Actie


Microcystine

Drijflaag alg

Anabaena


µg/l

-

2

Chroococcales

Actie


-

-

drijflaag

17-4-2007

-

-

2-5-2007

-

-

15-5-2007

-

-

29-5-2007

-

11-6-2007

-

2007

26-6-2007 9-7-2007

1.194

4

drijflaag

119.575 4.340

61.198

-

3.581

-

2.349

1.953.125

10.851

22

16-7-2007

34.939

drijflaag

14.323

13.889

434.028

2

-

32.813

4.688

290.365

93

-

14.323

7

18-7-2007

7

24-7-2007

3

-

7-8-2007

190

drijflaag

13-8-2007

2

22-8-2007

3

63.802

36.458

2.604

26.042

72.917

520.833

7.813

18.229

-

zwemverbod 10 aug - 28 aug

2 2

26.563 -

3-9-2007

2

-

4

-

18-9-2007

7

-

22

drijflaag

Toelichting: Geen drijflaag aanwezig Overschrijding van de WHO gezondheidsnorm microcystine is 20 µg/l Overschrijding risicowaarde 100.000 cellen/ml (aangepaste protocol Veilig zwemmen, april 2008)

26.563

130.208

14.323

2.083

3.906

28.646

zwemverbod 10 aug - 28 aug

totaal (mol/mol)

opgelost (mol/mol)

1-1-2008

1-9-2007

1-5-2007 1-9-2007

1-5-2007

1-1-2007

1-9-2006

1-5-2006

N

1-1-2007

1-9-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

Streefw aarde N opgelost

1-5-2006

PO4

1-1-2006

1-9-2005

MTR-P-totaal

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

P 1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

Concentratie mg P/l

N opgelost

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

N:P ratio

1-9-2007

1-5-2007

1-1-2007

1-9-2006

1-5-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

Concentratie mg N/l

Zoetermeerse Plas - RO22A06 v.a. landtong W-zijde - nutriënten

3 Stikstof - m eetpunt ROP022A06

2,5

2

1,5

1

0,5

0

MTR N-totaal

Fosfaat - m eetpunt ROP022A06

0,4

0,3

0,2

0,1

0,0

Streefw aarde PO4

100 N:P ratio - m eetpunt ROP022A06

90 80

70

60

50 40

30

20 10

0

1-9-2007 1-1-2008

1-9-2007

1-1-2008

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

1-5-2007

7,5

1-5-2007

8 1-1-2007

8,5

1-1-2007

9 1-9-2006

pH - m eetpunt ROP022A06

1-9-2006

9,5 1-5-2006

Doorzicht

1-5-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

Chlorofyl-a

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

Chlorofyl-a ug/l 100

80 1,6

60 1,2

40 0,8

20 0,4

0 0

Doorzicht (m)

1-1-2008

1-9-2007

1-5-2007

1-1-2007

1-9-2006

1-5-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

Concentratie mg/l

Zoetermeerse Plas - RO22A06 v.a. landtong W-zijde - basisparameters

350 Chloride - m eetpunt ROP022A06

300

250

200

150

100

50

0

Chlorofyl-a en doorzicht - m eetpunt ROP022A06 2

1-5-2007 1-9-2007 1-1-2008

1-9-2007 1-1-2008

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

1-1-2007

7,5 1-5-2007

8

1-1-2007

8,5 1-9-2006

9 1-5-2006

9,5

1-9-2006


1-5-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

1,2

0,8

0,4

0

Doorzicht (m)

Zoetermeerse Plas - ROP022A05 Zwemstrand noordzijde - basisparameters Doorzicht - m eetpunt ROP022A05 2

1,6

1-9-2007 1-1-2008

1-1-2008

1-5-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

1-5-2007

7,5 1-9-2007

8 1-1-2007

8,5

1-5-2007

9 1-9-2006

9,5

1-1-2007


1-9-2006

1-5-2006

1-1-2006

1-9-2005

1-5-2005

1-1-2005

1-9-2004

1-5-2004

1-1-2004

1-9-2003

1-5-2003

1-1-2003

1-9-2002

1-5-2002

1-1-2002

1

0,5

0

Doorzicht (m)

Zoetermeerse Plas - ROP022A17 Speelvijver - basisparameters Doorzicht - m eetpunt ROP022A17 2

1,5

Bacteriologische kwaliteit

Aanwezigheid Watertemperatuur Doorzicht

max (kve/100 ml)

drijflaag

pH

°C max.

(cm) min.

min. - max.

algen Som Coli’s

TT Coli’s

Zoetermeerse Plas – Speelvijver (ROP022A17) 2003

230

200

25

50

8,2 - 8,6

2004

510

430

23

40

7,9 - 8,4

2005

420

350

21

50

8,3 - 8,7

2006

900

840

24

40

8,2 - 8,9

2007

790

500

21

50

8,3 - 8,7

Zoetermeerse Plas – Zwemstrand (ROP022A05) 2003

57

61

25

90

8,3 - 8,6

2004

120

75

24

90

8,1 - 8,4

2005

56

40

21

50

8,4 - 8,7

2006

790

700

24

50

8,2 - 8,9

2007

580

460

21

60

8,3 - 8,7

Norm

≤10.000

≤2.000

25

≥ 100

6,5 ≤ pH ≤ 9

--

Bijlage

4

Toelichting beoordeling zwemwaterkwaliteit volgens de huidige en nieuwe EU-zwemwaterrichtlijn

Berekening toetswaarden De nieuwe zwemwaterrichtlijn (2006/7/EG) verschilt op veel punten van de huidige richtlijn 76/160/EG. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de veranderingen in de beoordelingssystematiek. Nieuwe EU-richtlijn In de nieuwe beoordelingssystematiek wordt uitgegaan van een meetreeks over een periode van 4 jaren (het afgelopen badseizoen en de 3 voorgaande badseizoenen). De toetswaarden voor de nieuwe EU-zwemwaterrichtlijn worden als volgt berekend: •

Van de gemeten hoeveelheid bacteriën in kolonie vormende eenheden / 100 ml wordt de log10waarde bepaald. (Als het resultaat een nulwaarde is, wordt de log10-waarde van de detectielimiet/rapportagegrens van de gebruikte analytische methode gebruikt)

• •

Van deze reeks wordt de rekenkundig gemiddelde waarde (1) en de standaarddeviatie (2) berekend De 90- en 95-percentielwaarden zijn de uitkomsten van de formules (3) en (4) 1)

∑ log 10 M 1... log 10 Mn = Q

2)

Std (reeks log10_M1 tot en met log10_Mn)

3)

90-percentielwaarde = 10

4)

95-percentielwaarde = 10

n

Q + 1.28 * Std Q + 1.65 * Std

Indeling in vier verschillende kwaliteitsklassen (voor binnenwateren) Nieuwe EU-richtlijn

Uitstekende kwaliteit

Goede kwaliteit

Aanvaardbare kwaliteit

E coli

<500 ( 95-percentiel)

<1.000 (95-percentiel) <900 ( 90-percentiel)

>900 ( 90-percentiel)


<200 ( 95-percentiel)

<400

>330 ( 90-percentiel)

(95-percentiel) <330 ( 90-percentiel)

Slechte kwaliteit

Aantallen in kolonievormende eenheden per 100 ml (kve/100 ml)

Huidige EU-richtlijn Volgens de huidige zwemwaternormering wordt uitgegaan van een meetreeks over één zwemseizoen. De kwaliteitsbeoordeling wordt berekend aan de hand van het percentage aan overschrijdingen: • Goed: 80 % van de metingen voldoet aan de maximale norm van 100 kve per 100 ml voor

•

•

•

thermotolerante bacteriën en 80 % voldoet aan de maximale norm van 500 kve per 100 ml van het totaal aantal colibacteriën. Van de 11 metingen per badseizoen moeten er dus 9 metingen voldoen Voldoende: 95 % van de metingen voldoet aan de maximale norm van 20.000 kve per 100 ml aan thermotolerante bacteriën en 95 % voldoet aan de maximale norm van 100.000 kve per 100 ml van het totaal aantal colibacteriën. Dit betekent dat bij 11 metingen/badseizoen alle metingen moeten voldoen Een meting mag niet meer dan het maximale aantal bacteriën bevatten van 3.000 kolonievormende eenheden aan thermotolerante bacteriën per 100 ml en niet meer dan 15.000 kolonievormende eenheden aan het totaal aantal bacteriën van de coligroep per 100 ml Onvoldoende: Het percentage van 95 % van de metingen voldoet niet aan de genoemde normen of de maximale waarden zijn overschreden

Huidige EU-richtlijn

Goede kwaliteit

Aanvaardbare kwaliteit

Maximale waarde per meting

Coli thermotolerant

≤ 100 ( 80 %)

≤ 2.000 (95 %)

3.000

Coli totaal

≤ 500 (80 %)

≤ 10.000 (95 %)

15.000

Aantallen in kolonievormende eenheden per 100 ml (kve/100 ml)

Bijlage

5

Verslag veldbezoek

Zoetermeerse Plas

Speelvijver

Zwemstrand

Locatiebezoek d.d.

21-04-2008, 12.00 uur

21-04-2008, 12.30 uur

Temperatuur:

16 gr. C

16 gr. C

Drukte tijdens locatiebezoek:

Zwemseizoen nog niet geopend

Zwemseizoen nog niet geopend

Afmetingen Lengte Zwemstrand

160 meter

400 meter

Breedte Zwemstrand

7-30 meter

7-10 meter

Tussen het Zwemstrand en de

Tussen het Zwemstrand en de

Sanitaire voorzieningen (aangesloten Speelvijver is een toiletgebouw

Speelvijver is een toiletgebouw

op rioolstelsel)

aanwezig welke in het zwemseizoen

aanwezig welke in het zwemseizoen

is geopend (1 april -1 oktober)

is geopend (1 april -1 oktober)

Het strand van de Speelvijver is

Het Zwemstrand is voorzien van

voorzien van meerdere

meerdere prullenbakken, circa

prullenbakken, circa 10 stuks.

10 stuks.

Voorzieningen

Prullenbakken Toezicht (waar)

Geen

Geen

Speeltoestellen

Geen

Geen

Drijflijn(en)

Aanwezig

Aanwezig

Ondergrond (strand, oever,

Zand

waterbodem) Stromingsrichting water

Zand

Onbekend

Onbekend.

Tussen het eilandje van de

Tussen het eilandje van de

Speelvijver en het Zwemstrand is een Speelvijver en het Zwemstrand is een Zwemsteiger

zwemsteiger aanwezig. Deze steiger zwemsteiger aanwezig. Deze steiger is met name bedoeld voor het breken is met name bedoeld voor het breken van windgolven.

van windgolven.

De Speelvijver wordt is voorzien van Overig

twee bruggen die het eilandje met het Geen strand van de Speelvijver verbind.

Riolering en regenwater Nee, direct aan het strand van de

Nee, direct aan het strand van de

Lozingspunten regenwaterafvoer

Speelvijver zijn geen lozingspunten

Speelvijver zijn geen lozingspunten

van regenwater waargenomen

van regenwater waargenomen

Afstromend wegwater

Nee

Nee

Overstorten rioolstelsel

Nee

Nee

Ongezuiverde lozingen

Nee

Nee

Lozingspunt RWZI

Nee

Nee

Zoetermeerse Plas

Speelvijver

Zwemstrand

De plas wordt voornamelijk gebruikt

De plas wordt voornamelijk gebruikt

door kleinere recreatieboten (open

door kleinere recreatieboten (open

zeilboten), het is niet goed mogelijk

zeilboten), het is niet goed mogelijk

om het water van de Speelvijver te

om het water van de Speelvijver te

bereiken

bereiken

Scheepvaart (recreatie-, beroepsvaart, woonboten)

Vaart, vaarroute

Ja, meer in het zuidelijk gedeelte (Het Ja, meer in het zuidelijk gedeelte (Jacht)havens

Aanlegsteigers

Nieuwe Land) is een jachthaven

(Het Nieuwe Land) is een jachthaven

aanwezig.

aanwezig.

Ja, tussen het Zwemstrand en de

Ja, tussen het Zwemstrand en de

Speelvijver in ligt een steiger die

Speelvijver in ligt een steiger die

gebruikt kan worden op aan te meren. gebruikt kan worden op aan te meren. Woonboten

Nee

Nee

Dieren Bij de Speelvijver zijn tijdens het Huisdieren op strand

veldbezoek sporen van loslopende honden aan de waterlijn

Nee, geen sporen waargenomen

waargenomen Watervogels aanwezig (welke, hoeveel) Ratten

Ter hoogte van de drijflijnen van de

Ja, ter hoogte van het Zwemstrand

Speelvijver zijn 2 meerkoeten

zijn 10 meerkoeten en 3 meeuwen

waargenomen.

waargenomen

Nee

Nee

Niet aanwezig

Niet aanwezig

Ligweide/speelweide begroeid met

Ligweide/speelweide begroeid met

bomen

bomen(gras).

Niet aanwezig

Niet aanwezig

Flora Water Omgeving Algen

Hygiëne Feces aanwezig op strand (vogels, honden, zwemmers, enzovoort.)

Geen feces aanwezig aan de waterlijn, wel sporen van watervogels, honden en paarden.

Geen feces aanwezig aan de waterlijn

Algemene hygiëne

Redelijk schoon

Redelijk schoon

Drijvend vuil

Geen

Geen

Dode dieren

Nee

Nee

Werkzaamheden (baggeren,

Onbekend

onderhoud, oevers)

Onbekend

Zoetermeerse Plas

Speelvijver

Zwemstrand

Omgeving Industrie

Nee

Nee

Weilanden en/of boerderijen

Nee

Nee

Ten zuiden van de Zoetermeerse

Ten zuiden van de Zoetermeerse

Plas loost een gemaal het overtollig

Plas loost een gemaal het overtollig

(regen)water via de

(regen)water via de

Broekwegwetering naar de

Broekwegwetering naar de

Zoetermeerse Plas. Het stedelijk

Zoetermeerse Plas. Het stedelijk

gebied is voorzien van een

gebied is voorzien van een

gescheiden stelsel

gescheiden stelsel

Onbekend

Onbekend

Overig

Overig Soorten waterplanten

-

Doorzicht

Niet gemeten. Redelijk helder water.

Niet gemeten. Redelijk helder water.

Soorten vis

Onbekend

Onbekend

Algemene indruk waterkwaliteit

Water is schoon.

Water is schoon.

Geur

Neutraal

Neutraal

Kleur

Natuurlijk

Natuurlijk

Schuim

Geen

Geen

Ondergrond van het zwemwater

Zand, stevige ondergrond (voormalig Zand, stevige ondergrond (voormalig veengebied)

veengebied)

Zwemwaterprofiel Zoetermeerse Plas

Recommend Documents