Zorgplan. Basisschool St. Joseph

Zorgplan Basisschool St. Joseph, Lochem 2014-2015

Schoolgegevens: Administratie en brinnummer: Directie: Intern begeleiders Contact school: Bevoegd gezag: Adres bevoegd gezag: Contactpersoon: Contact bevoegd gezag:

Basisschool St. Joseph 42616 05CP Dhr. J.G.M. Hegeman, directeur Ineke Wiegersma / Erika Bouwmeester Tel. 0573252439 E-mail:[email protected] Site:www.stjoseph.skbg.nl Stichting Katholiek Basisonderwijs Gelderland (SKBG) Postbus 194 7390 AD Twello Dhr. J.W Westerink, algemeen directeur Tel. 0571 261109 E-mail: [email protected] Website: www.skbg.nl

1

inhoudsopgave

inhoudsopgave ...................................................................................................................................... 2 voorwoord .............................................................................................................................................. 4 1.

Zorgstructuur op basisschool St. Joseph.................................................................................. 5 1.1.

Passend Onderwijs ................................................................................................................ 5

1.2.

Procedure Zorgplicht .............................................................................................................. 5

1.3.

Basisondersteuning ................................................................................................................ 5

1.4.

Extra Ondersteuning en zware ondersteuning ....................................................................... 6

2.

De leerlingenzorg .......................................................................................................................... 7

3.

Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJsselberkel ...................................................... 8 3.1. IB-netwerk .................................................................................................................................... 8 3.2. Schoolnabije hulp (zorgteam) ...................................................................................................... 8 3.3. Zorg Advies Team (ZAT) .............................................................................................................. 8 3.4. Permanente commissie Leerlingenzorg (PCL) ............................................................................ 8

4. Taakomschrijvingen .......................................................................................................................... 9 4.1. Taken van de groepsleerkracht.................................................................................................... 9 4.2. Taken van de intern begeleider ................................................................................................. 10 4.2.1.Coördinerende taken ......................................................................................................... 10 4.2.2. Begeleidende taken .......................................................................................................... 10 4.2.3. Innoverende taken ............................................................................................................ 11 5. Dossiervorming: het bewaren van leerlinggegevens en groepsgegevens ............................... 12 5.1. Welke gegevens moeten er in de dossiers van elk kind zitten .................................................. 12 Digitale dossier .................................................................................................................................. 12 Papieren dossier ............................................................................................................................... 13 5.2. Klassenmap................................................................................................................................ 14 5.3. Leerlingenmap ........................................................................................................................... 15 6. Wat mogen we bieden aan individuele leerlingen zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van onderwijs en organisatie in de groep(en) of bouw. ................................................... 16 6.1. Het onderwijsaanbod ................................................................................................................. 17 6.1.1. herhaling en extra oefenstof ............................................................................................ 17 6.1.2. verbreding en verrijking ................................................................................................... 17 6.2. Hoe gaan we om met externe hulp, begeleidingsadviezen, afspraken en trajecten? ............... 18 6.2.1. Schoolafspraak hulp door externen. .............................................................................. 18 6.3. Wanneer laten we een kind werken met een eigen leerlijn (Ontwikkelingsperspectief, OPP) .. 19 6.3.1. Bij achterstand .................................................................................................................. 19 6.3.2. Bij meerbegaafde leerlingen ............................................................................................ 19 6.3.3.. Werken met eigen leerlijnen (Tweede Leerweg) ........................................................... 19 7. Procedure planmatig handelen op basisschool ‘St. Joseph’ met betrekking tot het Leerling Volg Systeem ....................................................................................................................................... 21

2

7.1. Groepsbespreking ...................................................................................................................... 21 7.2. Leerlingbespreking ..................................................................................................................... 22 7.3. Toetskalender............................................................................................................................ 23 7.4. Handelingsplannen .................................................................................................................... 23 7.5. Het HGW-traject ......................................................................................................................... 24 7.5.1. Uitgangspunten................................................................................................................. 24 7.5.2. Het Handelingsgerichte Proces ....................................................................................... 24 7.5.3. De hgw-werkwijze ............................................................................................................. 24 7.6. Dyslexieprotocol ......................................................................................................................... 25 7.6.1. groep 1: .............................................................................................................................. 25 7.6.2. groep 2: .............................................................................................................................. 25 7.6.3. groep 3: .............................................................................................................................. 26 7.6.4. groep 4: .............................................................................................................................. 26 7.6.5.Vervolg protocol in de groepen 5 t/m 8: .......................................................................... 26 7.6.6. Aanvraag dyslexieverklaring ........................................................................................... 27 8. Orthotheek........................................................................................................................................ 27 9. Informatie naar ouders .................................................................................................................... 27

3

voorwoord De leerlingenzorg op onze school wordt voor een belangrijk deel bepaald door het zorgbeleid van het samenwerkingsverband WSNS IJssel Berkel (Zutphen), waarin wij participeren. Onder zorgverbreding verstaan wij op de St. Joseph het geheel van maatregelen dat genomen wordt om kinderen te helpen die, of op cognitief, of op sociaal–emotioneel gebied specifieke onderwijsbehoeften hebben.

4

1. Zorgstructuur op basisschool St. Joseph 1.1. Passend Onderwijs Het schoolondersteuningsprofiel is in schooljaar 2013-2014 opgesteld door leraren, schoolleiding en bestuur. In het profiel wordt aangegeven welke ondersteuning de school kan bieden en welke ambities de school heeft voor de toekomst. Op basis van het profiel inventariseert de school welke expertise eventueel moet worden ontwikkeld en wat dat betekent voor de (scholing van) leraren. Leraren en ouders hebben adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel via de medezeggenschapsraad van de school. De school plaatst het profiel in de schoolgids, zodat voor iedereen (ouders, leerlingen en andere partijen) inzichtelijk is wat de mogelijkheden van de school zijn voor extra ondersteuning. Het samenwerkingsverband legt alle profielen bij elkaar om te beoordelen of het daarmee een dekkend aanbod kan realiseren. Doel is immers dat alle leerlingen een passende plek krijgen. Het samenwerkingsverband mag alleen afwijken van het schoolondersteuningsprofiel wanneer dat profiel voor het samenwerkingsverband, met het oog op de beschikbare ondersteuningsmiddelen, een onevenredige belasting vormt. (zie bijlage: het ondersteuningsprofiel WSNS) (voor actuele informatie verwijzen wij naar: www.passendonderwijs.nl)

1.2. Procedure Zorgplicht Bij Passend Onderwijs is het uitgangspunt dat elk kind het recht heeft op het onderwijs dat hij of zij nodig heeft. De ondersteuningsbehoefte van het kind staat centraal. Er wordt niet meer uitgegaan van beperkingen, maar van wat het kind nodig heeft. De zorgplicht is een belangrijke verandering. Scholen zijn verantwoordelijk voor het bieden van een passende onderwijsplek aan alle kinderen, ook die extra ondersteuning nodig hebben. Dit kan op een reguliere basisschool of op het speciaal (basis) onderwijs. We willen immers dat ieder kind volledig tot zijn recht komt. Als ouder hoeft u dus geen ingewikkelde procedures meer te doorlopen en zelf op zoek te gaan naar een passende onderwijsplek voor uw kind. (zie bijlage 1.2: Stroomschema 1: Procedure Zorgplicht)

1.3. Basisondersteuning Met Passend Onderwijs streven we naar een positieve en optimale ontwikkeling van alle kinderen. Scholen werken hiervoor handelingsgericht en betrekken ouders als ervaringsdeskundige en partner bij de ontwikkeling van het kind. We noemen dit de basisondersteuning. Bij elke stap in de ondersteuningsroute is er sprake van overleg en samenwerking met ouders. De ondersteuningsroute laat zien welke stappen een school doorloopt als een kind extra ondersteuningsbehoeften heeft. Deze stappen hoeven niet altijd in een vaste volgorde doorlopen te worden. Als het nodig is, slaan we een stap over of gaan we juist een stap terug. We gaan uit van wat het kind nodig heeft. We volgen hierbij de Ondersteuningsroute Passend Onderwijs van Samenwerkingsverband IJssel/Berkel. (zie Bijlage 1.3. Stroomschema 3: Ondersteuningsroute Passend Onderwijs)

5

Stap 1: Stap 2: Stap 3: Stap 4:

Leerkracht signaleert ondersteuningsbehoefte kind Leerkracht overlegt met ouders, kind, collega’s en IB-er Leerkracht intensiveert het basisaanbod. Bespreking in ondersteuningsteam op school (leerkracht, IB-er, onderwijscoach (vanuit SWV IJssel/Berkel), gezinscoach (vanuit CJG)

Bij elke stap is er sprake van:  Overleg en samenwerking met ouder(s) en verzorger(s)  Bieden van basisondersteuning  Volgen en evalueren van de resultaten van de aanpak

1.4. Extra ondersteuning en zware ondersteuning Heeft het kind extra ondersteuning nodig en kan de school deze ondersteuning zelf niet bieden? Dan kunnen ouders en school een arrangement aanvragen bij het samenwerkingsverband IJssel/ Berkel. Samen met ouders en school maken we een arrangement op maat. Hiermee kan een kind met extra ondersteuning naar het reguliere onderwijs. Ook is het mogelijk dat de school samen met ouders zoekt naar een andere reguliere school die de gevraagde ondersteuning wel kan bieden. (zie bijlage Stroomschema 2: Aanvraag extra en zware ondersteuning) Stap 5A: Aanvraag extra ondersteuning vanuit SWV (arrangement) Stap 5B: Aanvraag toelaatbaarheidsverklaring voor SBO of SO Stap 6: Bieden van extra ondersteuning (of plaatsing op nieuwe school) en start cyclus ontwikkelingsperspectief. Bij elke stap is er sprake van:  Overleg en samenwerking met ouder(s) en verzorger(s)  Bieden van basisondersteuning  Volgen en evalueren van de resultaten van de aanpak (zie bijlage 1.4: Stroomschema 2: extra en zware ondersteuning)

6

2. De leerlingenzorg De ontwikkeling van leerlingen wordt op hoofdvakken gevolgd d.m.v een Leerlingvolgsysteem (LOVS). Wij hanteren daarbij de normen zoals die zijn ontwikkeld door het Centraal Instituut Toets Ontwikkeling, het Cito. In de zorg voor kinderen onderscheiden wij de volgende fasen: signaleren: het opsporen van "opvallende" leerlingen; diagnosticeren: het doen van nader onderzoek; extra begeleiding: in de groep (verlengde instructie) of buiten de groep (in geval van leerlingen met een zorgarrangement) d.m.v. remedial teaching / pre – teaching evaluatie: evalueren van extra hulp, ondersteuning of begeleiding. De interne begeleider organiseert en coördineert, in samenwerking met de groepsleerkrachten de zorg voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften. Iedere leerkracht blijft zelf verantwoordelijk.

7

3. Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJsselberkel Hieronder beschrijven wij de huidige situatie (tot juli 2014). Vanaf 1 augustus 2014 zullen hier waarschijnlijk wijzigingen komen i.v.m.de invoering van Passend Onderwijs.

3.1. IB-netwerk Het bestuur bestaat uit 42 afgevaardigden van alle basisscholen binnen het SWV en het SBO De Diekmaat in Neede. Bij de algemene vergaderingen over beleid WSNS zijn directeur en IB-er van iedere school aanwezig.. De adviesgroep bestaat uit vier clusters: Cluster Lochem, Cluster Neede, Cluster Borculo en Cluster Eibergen. Bij het cluster Lochem horen 12 a 13 scholen uit Lochem, Barchem, Laren en Exel . De kwaliteitskring cluster Lochem bestaat uit alle IB-ers van de scholen uit cluster Lochem en zij vergaderen 2 a 3 keer per jaar. In de kwaliteitskring wordt het beleid afgesproken over o.a. interne cursussen voor IB-ers (bijv. HGW, coaching) of voor leerkrachten (dyslexie) Daarnaast participeren IB-ers in het IB-netwerk van het samenwerkingsverband Berkeldal (vanaf 1 augustus SWV IJssel/Berkel)

3.2. Schoolnabije hulp (zorgteam) Het zorgteam bestaat uit een collegiaal consulent (mw. J. Dijkman), een schoolverpleegkundige van de GGD (mw. N. van der Wal) en een schoolmaatschappelijk werkster (mw. E. Krooshof), IB-er, leerkracht en ouders. Er is een vaste maatschappelijk werker beschikbaar en ook een schoolverpleegkundige van de GGD.

3.3. Zorg Advies Team (ZAT) Het zorgadviesteam is een multidisciplinair team met loketfunctie. De vaste deelnemers zijn: - WSNS, GZ psycholoog, voorzitter - Maatschappelijk werk - Jeugdarts - Bureau Jeugdzorg - REC (4) SOTOG (Borculo) - SBO

3.4. Permanente commissie Leerlingenzorg (PCL) In samenwerking met ZAT geeft de PCL uiteindelijk de indicatie voor het vervolgtraject. (zie Bijlage 3: Passend onderwijs)

8

4. Taakomschrijvingen 4.1. Taken van de groepsleerkracht 

           

De leerkracht is verantwoordelijk voor het stimuleren en begeleiden van de didactische en sociaal-emotionele ontwikkeling van alle leerlingen in zijn groep en gaat er van uit dat leerlingen verschillende onderwijsbehoeften hebben. De taak van de leerkracht is om zo goed mogelijk aan deze behoeften tegemoet te komen. De leerkracht is bekend met het interne zorgsysteem van de school. De leerkracht neemt de toetsen af en kijkt ze na. De leerkracht maakt een groepsoverzicht. De leerkracht geeft toetsinformatie door aan de interne begeleider(s). De leerkracht legt schriftelijk verslag van de vorderingen van de leerlingen in het leerlingendossier vast. De leerkracht signaleert, observeert en interpreteert de toetsgegevens, indien gewenst, samen met de interne begeleider(s) en stelt een groeps- of (indien nodig) individueel handelingsplan op. De leerkracht bereidt groepsbesprekingen voor De leerkracht bereidt leerlingenbesprekingen voor a.d.h.v. de hulpvraag (zie p. 12) De leerkracht meldt zorgleerlingen aan bij de interne begeleider(s) voor nader overleg. De leerkracht onderhoudt regelmatig contact met ouders van alle leerlingen in de groep en draagt zorg voor rapportage. De leerkracht evalueert regelmatig (in overleg) al dan niet met de (motorische) remedial teacher, een opgesteld handelingsplan met de ouders van zorgleerlingen. De leerkracht draagt bij aan innovaties en ontwikkelingen binnen de school.

9

4.2. Taken van de intern begeleider De taken van de interne begeleider(s) zijn onder te brengen in drie gebieden: 4.2.1.Coördinerende taken                 

Zorg dragen voor systematisch coördineren en administreren van het leerlingvolgsysteem en de leerlingenzorg Stimuleren van een planmatige aanpak van de leerlingenzorg in de school Onderwijskundige rapporten opstellen voor verwijzingen Orthotheek en expertisecentrum beheren Bewaken van afspraken, procedures, processen en producten m.b.t. zorgverbreding Roosters opstellen voor bv: leerlingenbesprekingen, groepsbesprekingen opstellen van procedures en richtlijnen voor het opzetten en uitwerken van het LVS organiseren van onderzoek en hulp; voorbereiden en voorzitten van leerlingbesprekingen en groepsbesprekingen structureel overleg met directeur dossiervorming en dossierbeheer opstellen van de toetskalender verzamelen van toetsgegevens en /of groepsoverzichten coördineren van aanmelding en verwijzing van leerlingen voor interne en externe zorg (remedial teacher, logopediste, motorisch remedial teacher, maatschappelijk werkster, psychologe) bijwonen netwerkbijeenkomsten, w.o. kwaliteitskring Lochem; onderhouden van contacten met andere interne begeleiders uit het werkverband onderhouden van contacten met externe instanties vaststellen van minimumdoelen waar een kind aan moet voldoen aan het eind van groep 8, en vaststellen van specifieke doelstellingen van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ( zie: “Zorgplan 2011-2012” (WSNS Berkeldal))

4.2.2. Begeleidende taken           

Ondersteunen van de leerkracht bij de zorg voor de individuele leerling Leerling besprekingen en groepsbesprekingen organiseren Adviesgesprekken Consultatiegesprekken Observaties en gesprekken met leerlingen Stimuleren van veranderingen in de didactiek van het onderwijs Invoering klassenmanagementaspecten en bewaken van de doorgaande lijn Overleg met directie over onderwijsinhoudelijke zaken Uitvoeren van observaties van leerkrachtgedrag in de groep Feedbackgesprekken Leiden van intervisiebijeenkomsten

10

       

collegiale consultatie; hulp en advies geven aan collega’s m.b.t. zorgleerlingen, didactische vragen e.d. wanneer daar behoefte aan is indien gewenst, leerkrachten hulp bieden bij het maken van een groepsplan, of individueel handelingsplan leerkrachten ondersteunen bij het zoeken van remediërend materiaal / wegwijs maken in de orthotheek observeren van klassensituaties informeren van leerkrachten en directie coachen van leerkrachten onderhouden van contacten met ouders, indien nodig ondersteuning bij verwijzing naar v.o. in geval van bijzonderheden (bv. LWOO/PRO)

4.2.3. Innoverende taken           

Overleg met directie over zorgverbredingsbeleid Opstellen van: zorgplan en kwaliteitscriteria Initiëren van nascholingsbeleid Bewaken van de kwaliteit van onderwijs en zorgverbreding op schoolniveau Rapporteren aan directie Toedeling van zorgfaciliteiten aan leerlingen School overstijgend, vernieuwend en toekomstgericht kunnen denken Vertalen van visie naar concrete plannen Gebruik maken van kwaliteiten en competenties van medewerkers Beleidsmatig kunnen denken en opstellen van beleidsplannen i.s.m. directeur initiatieven nemen in innovatieve veranderingen m.b.t. het didactisch en sociaal-emotioneel functioneren van de leerlingen binnen de school.

11

5. Dossiervorming: het bewaren van leerlinggegevens en groepsgegevens Van elke jaargroep vind je in de dossierkast een algemene map. Deze map bevat overzichten en belangrijke gegevens van de hele groep. Gegevens van leerlingen slaan we digitaal op in een leerlingverslag. Elke periode zorgt de groepsleerkracht ervoor, dat de map aangevuld wordt. Denk hierbij bv. aan de CITO-scores, rapporten, oudergesprekken, e.d. De dossierkast in de I.B.-kamer heeft verder hangmappen voor elke leerling en is ingedeeld per groep. We slaan alle gegevens van leerlingen digitaal op. Regelmatig zorgen we voor een back-up van de leerlinggegevens op een externe harde schijf. Vanaf augustus 2014 verwerken we de gegevens in Esis, conform de afspraken die daarover gemaakt zijn op stichtingsniveau van SKBG.

5.1. Welke gegevens moeten er in de dossiers van elk kind zitten Van elke jaargroep vind je in de dossierkast een map met daarin de groepsbesprekingen van oktober-mrt-juni van dat schooljaar. De uitdraaien van de CITO-toetsen worden verzameld door de IB-er en staan in de grijze kast in de map CITO LVS van dat schooljaar.

Digitale dossier Leerkrachten verwerken leerlinggegevens in het digitale dossier van de leerling.  Intakeverslag (IV): hierin staan de gegevens van de leerling die voortkomen uit het huisbezoek en het intakegesprek bij e een nieuwe leerling.  Leerlingenverslag (LV): hierin staan kort de opmerkingen en afspraken die gemaakt zijn n.a.v. de 10-minutengesprekken, kort verslag van de oudergesprekken die tussendoor zijn geweest, bijzonderheden die zijn voorgevallen of die een volgende leerkracht moet weten.  Gespreksverslag (GV): uitgebreide verslagen van een gesprek  HGW-traject: (HGW) ingevuld formulier waarin gegevens van de leerling die het HGW-traject volgt.  Onderwijsbehoeften (OB): formulier waarin de onderwijsbehoeften van het kind zijn beschreven.  Handelingsplan (HP): opgesteld plan en de evaluatie. Getekende versie in papieren dossier.  Groepsplan (GP): opgenomen in Esis. In het schooljaar 2013-2014 streven we ernaar de groepsplannen rekenen op te nemen en af te ronden in Esis.

12

Papieren dossier Ieder kind heeft een hangmap met daarin de volgende snelhechters: Rood: - algemene informatie - inschrijfformulier + intakeverslag (zie formulier intake) - medicijngebruik, dieet, allergie, etc. - verlofaanvragen, etc. Groen: - observatielijsten onderbouw - AVI-leestoetsen - Laatste DMT uitslagen - Screening logopedie - Kopie laatste rapport Blauw: - alle onderzoeken en toetsen die door derden zijn gedaan - onderwijskundig rapport Zwart: - handelingsplannen - leerstofoverzichten RT - OPP, eigen leerlijn

13

5.2. Klassenmap Algemeen: - namenlijst - opmerkingen groep - bereikbaarheidslijst ouders/ allergieën - actuele plattegrond - absentenlijst - schoolregels - klassenregels Rooster: - weekrooster - rooster instructietafel - overblijfrooster - jaarplanning eigen groep cijfers: - cijferlijsten - notatieformulieren - werkwijze methode Planning: - jaarrooster - toetskalender - stappenplan zorgstructuur - groepsplannen Overige: - lopende activiteiten - schoolgids - ontruimingsplan - personeelslijst / mailadressen - schooltv - lijst taxi BSO

14

5.3. Leerlingenmap -

gegevens overdracht leerlingen toetsgegevens handelingsplannen groepsoverzicht/ groepsplan

Gegevens aanleveren Gedurende het jaar voegen de leerkrachten de gegevens toe aan het digitale leerlingdossier. Aan het eind van het jaar worden deze gegevens bijgewerkt door de leerkracht en overgedragen aan de volgende leerkracht. Wil een leerkracht gegevens van voorgaande jaren, dan kan hij/zij dat vinden in het dossier.

Welke gegevens moeten waar bewaard worden?       

cito-overzichten van de groep digitaal in CITO LVS en Esis en resultaten leestoetsen 1x in map LVS (IB) foutenanalyses in leerlingendossier of in HP aantekeningen oudergesprekken: formulier gespreksverslag (GV) korte omschrijving, vervolgafspraken. uitgebreide leerlingverslagen: formulier leerlingverslag (LV) resultaten methodetoetsen klassenmap handelingsplannen leerlingenmap groepsoverzicht/groepsplan klassenmap

15

6. Wat mogen we bieden aan individuele leerlingen zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van onderwijs en organisatie in de groep(en) of bouw. We proberen het onderwijs in de groepen af te stemmen op de leerlingen. De basis wordt gelegd in de leerling zelf: we accepteren verschillen tussen de leerlingen en sluiten daarbij aan met adaptief onderwijs.     

Adaptief onderwijs: (voorspelbaar leerkracht gedrag – inrichting school –regels en routines) handelingsgericht observeren door leerkracht, intern begeleider en evt. leerlingenbegeleider een veilige leeromgeving voor het kind (afspraken over omgaan met elkaar – thema’s levensbeschouwing –relatie en competenties versterken…) interne hulpstructuur gericht op ondersteuning van de groepsleerkracht in vergroting eigen deskundigheid. samenwerking, autonomie en vrijheid in gebondenheid voor de leerlingen waardoor ze de kans krijgen met elkaar en van elkaar te leren, zelf leren keuzes te maken en leren verantwoordelijk te zijn voor hun eigen leren. (projecten – computers – tutor-leren – werkstukken – taken – extra werk/ uitdaging…)

Karakteristieken van de afstemming zijn:      

acceptatie van verschillen tussen leerlingen zorgdragen voor een stimulerend evenwicht tussen uitdaging en competentie en tussen de mogelijkheden en behoeften van het kind en de leertaak. differentiatie in de groep door de leerkracht extra zorg / RT in de groep door de groepsleerkracht (pre-teaching en verlengde instructie) onderzoek van factoren die het leren van het kind bevorderen c.q. belemmeren met daarop actie (HGW) samenwerking van leerkrachten d.m.v. collegiale consultatie, bouwoverleg en interne begeleiding met behoud van eigen verantwoordelijkheid van de leerkracht.

16

6.1. Het onderwijsaanbod Verdieping en verbreding van het onderwijsaanbod zowel aan de onder- als aan de bovenkant. Er zal aanschaf plaatsvinden van verrijkings- en herhalingsstof voor de gehele school. Dit is een doorlopend traject, wel zullen we een lijst maken waarin overzichtelijk wordt welke materialen op school aanwezig zijn. (zie bijlage: beleidsplan meerbegaafdheid) 6.1.1. herhaling en extra oefenstof Op het gebied van herhaling en extra oefenstof (remediërende materialen) worden de volgende methoden/ werkwijzen gehanteerd: Rekenen: Maatwerk Ambrasoft RT-materialen, Stenvertblokken Lezen: Ralfi-lezen Connect lezen RT-materialen: speciale leesbegeleiding Luc Koning, leesprogramma Zuidvallei, spelling Zuidvallei, Spelling in de Lift, Estafette, Stenvertblokken 6.1.2. verbreding en verrijking Op het gebied van verbreding worden er momenteel (juni 2014) de o.a. volgende materialen gebruikt: Rekenen - Rekentijgers (groep 6 t/m 8) - Kien (groepen 3 t/m 8) - WIG: elke ll. Heeft bij WIG een eigen weektaak - Sudoku - Plusboek Rekenen - Bijwerkboek WIG Algemeen - Detective Denkwerk (groep 4 t/m 8) - Super Detective (groep 4 t/m 8) - Brick Game (groep 4 t/m 6) - Grid Works (groep 5 t/m 8) - Rush Hour (groep 5 t/m 8) - Smart games (groep 5 t/m 8) - Topklassers (groep 5 t/m 8) Taal - Plusboek taal (groep 4 t/m 8) - Meesterkaarten van methode Taal op Maat (bakkaarten)

17

6.2. Hoe gaan we om met externe hulp, begeleidingsadviezen, afspraken en trajecten?

6.2.1. Schoolafspraak hulp door externen. Als school en/ of ouders signaleren dat kinderen extra hulp nodig hebben en deze hulp niet door de school geboden wordt: 

dan adviseren wij ouders externe hulp te zoeken en verwijzen hen naar de instanties die daarvoor zijn. Ouders maken zelf een keuze.



Deze hulp wordt in principe na schooltijd geboden of zoveel mogelijk aan het einde van de dag.



Is het niet mogelijk buiten schooltijd de externe hulp te bezoeken en wij vinden de voorgestelde hulp effectief en zinvol, dan geven wij medewerking om tijdens schooluren te gaan. We overleggen dan met de betreffende leerkracht over een geschikte tijd zodat de leerling zo min mogelijk instructie hoeft te missen. Ouders brengen en halen de kinderen van school. (zie bijlagen: hulp van externen buiten school) In overleg kan de externe instantie gebruik maken van ruimte op school.



Wij geven in bovenstaande gevallen alle medewerking aan de externe hulpverleners bij het verstrekken van noodzakelijke gegevens voor diagnose en rapporten. Uiteraard steeds in overleg met en met toestemming van de ouders.

(zie bijlage 6.2.1 : Hoe om te gaan met leerlingenzorg door externen onder schooltijd?)

18

6.3. Wanneer laten we een kind werken met een eigen leerlijn (Ontwikkelingsperspectief, OPP) 6.3.1. Bij achterstand In eerste instantie wordt gekeken naar de mogelijkheid om leerlingen met een handelingsplan bij te werken. Indien blijkt dat dit niet voldoende effect heeft om met de reguliere groep verder te gaan, worden er methodeonafhankelijke toetsen afgenomen. Deze toetsen geven aan op welk niveau de leerling scoort. De achterstand dient dan zoveel te zijn, dat deze niet meer in te halen is. In principe één jaar, 10 DLE’s Verder dient ook gekeken te worden naar de werkhouding en de sociaal-emotionele ontwikkeling, als voorwaarde om op een zelfstandige manier de stof te kunnen verwerken. Is dit niet het geval, dan zal in overleg met de collegiaal consulent van WSNS een OPP worden opgesteld. In principe niet eerder dan in groep 5, een doublure in groep 3 of 4 kan van invloed zijn op de beslissing. Een leerling kan op een eigen lijn werken op één vakgebied of op meerdere vakgebieden. In beide gevallen wordt er een OPP gemaakt. Bij meerdere vakken spreek je van een het werken met een tweede leerweg. Je kiest voor werken op een eigen leerlijn: - als er minimaal 3 periodes met een Handelingsplan gewerkt is en de leerling onvoldoende blijft scoren. - Er uit onderzoek blijkt dat de leerdoelen van groep 8 onhaalbaar zijn voor deze leerling. - De achterstand groter is dan 10 DLE’s. (Zie bijlage 6.3.1: aanpak eigen leerlijn/ OPP 6.3.2. Bij meerbegaafde leerlingen Kinderen waarvan gedacht wordt dat ze meer begaafd zijn, worden bij de verschillende vakken doorgetoetst. Indien blijkt dat het kind meerbegaafd is, wordt er een eigen leerlijn uitgezet. Zie bijlage: Protocol meer begaafde leerlingen basisschool St. Joseph 6.3.3.. Werken met eigen leerlijnen (Tweede Leerweg) Wat moet er op papier staat m.b.t. een eigen leerlijn?  Bij welke vakken is dit?  Welk werk doen ze?  Welke eisen worden aan dit werk gesteld?  Hoe zit het met toetsen?  Waar zijn eventuele materialen te vinden?  Welke tijdstippen/ momenten?  Op welke plaats/ in welke groep?  Met wie wordt er eventueel gewerkt (welke andere leerlingen)?

19

 

Zelfstandig of leerkrachtgebonden? (welke leerkracht? Controle zelf, door leerkracht op door andere leerling?Afspraken die met ouders hierover gemaakt worden

 Zie bijlage 6.3.3.: protocol ‘tweede leerweg’

20

7. Procedure planmatig handelen op basisschool ‘St. Joseph’ met betrekking tot het Leerling Volg Systeem 7.1. Groepsbespreking Drie keer per jaar zal er een groepsbespreking plaatsvinden met de intern begeleider en de leerkracht. Deze groepsbesprekingen staan gepland op de jaarkalender. Half oktober, februari (voor 2e rapport) en mei/juni (voor 3e rapport). Hierbij bespreekt de intern begeleider met de groepsleerkracht de groep en de zorgleerlingen en evalueren ze samen groepsplannen en individuele hulp- en handelingsplannen.

 Verzamelen gegevens: na afloop van een toets periode  Toetsafname: zie toetskalender

uitvoering coördinatie gr.lkr. i.b.

leiding i.b..

 Groepsoverzicht samenstellen

gr.lkr.

i.b.

gr.lkr

i.b. i.b.

gr.lkr i.b.

i.b.

i.b.

i.b.

i.b.

i.b.

i.b.

uitvoering

coördinatie

leiding

 opstellen van een groepsplan

gr.lkr.

i.b.

gr.lkr

 uitvoering groepsplan

gr.lkr.

i.b.

gr.lkr

 evaluatie groepsplan

gr.lkr./i.b.

i.b.

i.b.

 analyseren / diagnosticeren gegevens:  invullen analyseformulier (C.D,E-scores) gr.lkr.  voorbereiden groepsbespreking gr.lkr./i.b. bespreken toetsgegevens  selectie van leerlingen voor lln. gr.lkr./i.b. bespreking- en spreekuur. selectie van onderwerpen op groepsen schoolniveau  afspraak maken verzamelen aanvullende gegevens voor leerlingbespreking of gr.lkr./i.b. groepsbespreking  evaluatie groepsbespreking gr.lkr./i.b.

 opstellen hulpplan

21

7.2. Leerlingbespreking Twee keer per jaar (of vaker indien nodig), in november en mei, vinden leerlingbesprekingen plaats in het hele team. De IB-er bereidt de bespreking voor met gegevens uit de groepsbesprekingen. Dan worden er leerlingen gemeld, waarvoor het hele team een beslissing moet nemen of de zorg moet delen met de betreffende groepsleerkracht. Ook kan er een hulpvraag worden ingebracht, welke in een groot deel van het team speelt. De hulpvraag kan een leerling, een werkprobleem of een gesprek met ouders omvatten. Het plan is om op een oplossingsgerichte manier te proberen tot afspraken te komen over ons pedagogisch en didactisch handelen in de groep. Collegiale consultaties door IB-er of een andere collega kunnen voortkomen uit een hulpvraag van een leerkracht, een vraag om observatie van zijn of haar handelen of observatie van een leerling. Collegiale consultatie kan bij en door alle collegae plaatsvinden. Overleg IB en directie vindt plaats ong. 1x per 2 weken.

 verzamelen gegevens: uitvoering gr.lkr.

coördinatie i.b.

leiding gr.lkr

 analyseren / diagnosticeren gegevens: uitvoering

coördinatie

leiding

i.b. i.b. i.b.

gr.lkr i.b. i.b./ cc-er

 verzamelen gegevens m.b.t. geselecteerde leerlingen evt. onderzoek door I.B.

 formuleren hulpvraag  leerlingenbespreking  zonodig nader (deel)-onderzoek/ consultatie (spreekuur)

gr.lkr. gr.lkr./i.b. gr.lkr./i.b.

22

7.3. Toetskalender Jaarlijks wordt er een toetskalender opgesteld met daarop de toetsen volgens het CITO-LVS, het dyslexieprotocol en het eigen LVS voor kleuters.

TVK RVK DMT LTP SP Rek Wis WST Begr. Lezen

Januari (M) M1 en M2 M1 en M2 M3 t/m M8 M4 t/m M6 M3 t/m M8 M3 t//m M8 M3 t//m M8 M4 t//m M8

Juni (E) (E1 en E2) (E1 en E2 E3 t/m E8 E3 t/m E6 E3 t/m E8 E3 t/m E8 E3 t/m E8 E3 en E4

Schema maken van % cijferopbouw, methodetoetsen en cito’s

7.4. Handelingsplannen Een handelingsplan wordt geschreven indien een leerling herhaald uitvalt op een methodeafhankelijke toets of methode-onafhankelijke toets (IV en V-scores). Het handelingsplan wordt gemaakt door de groepsleerkracht, eventueel in overleg met de IB-er. Ze zijn bedoeld voor een korte periode (6 weken), moeten een duidelijke doelstelling hebben en dienen geëvalueerd te worden. Het formulier handelingsplan is te vinden op de Y-schijf in de map formulieren. We streven er naar om de handelingsplannen onder te brengen in het groepsplan, waarbij de individuele evaluaties van het kind in het groepsoverzicht staan.

opstellen handelingsplan  opstellen individueel plan

uitvoering gr.lkr.

coördinatie i.b.

leiding gr.lkr

 uitvoering individueel plan

gr.lkr.

i.b.

gr.lkr

 evaluatie plan

gr.lkr.

i.b.

gr.lkr

23

7.5. Het HGW-traject 7.5.1. Uitgangspunten  Pedagogisch optimisme- vertrouwen op ieders ontwikkelingskracht, de leerkracht moet leren omgaan met dit kind.  Adaptief onderwijs- relatie, competentie en autonomie centraal, voor zowel leerlingen als leerkracht.  Onderwijs is ‘leren leren’- kennis als middel en leerkracht als begeleider. 7.5.2. Het Handelingsgerichte Proces Het proces heeft een cyclisch karakter van regelmatig terugkerende gesprekken, zodat de leerkracht zich professionaliseert. Tijdens het eerste gesprek over een (blanco) leerling wordt een formulier ingevuld. De verwachtingen van de leerkracht betreffende het gesprek worden ook genoteerd. Het formulier biedt de mogelijkheid om breed te kijken. Het dwingt de leerkracht en de begeleider van de leerkracht om alle aspecten na te lopen ( kindkenmerken, schoolkenmerken, leerkrachtkenmerken, enz.) Vooral beschermende, compenserende factoren zijn belangrijk ! Gezamenlijk worden er acties op lange termijn vastgesteld. Een actie hoeft niet altijd de oplossing te zijn. Een actie kan ook verdere begeleiding zijn. Je kunt uitstapjes maken naar diagnostiek. Na 6 weken komt men weer bij elkaar en hetzelfde formulier wordt er ook weer bij gebruikt. 7.5.3. De hgw-werkwijze Per jaar hebben we ongeveer zes keer een leerlingen spreekuur met een leerlingbegeleider van de IJsselgroep. Haar taak is het begeleiden van leerkrachten en IB-er bij problemen met zorgleerlingen waar we als school niet genoeg mee verder kunnen. We volgen daarbij de structuur van: Handelings Gerichte Proces (HGW) In de leerlingenzorg beogen we een verschuiving te laten plaatsvinden van:  Kind naar zorg → Zorg naar kind  Kindkenmerken → Werkprobleem van de school Wat is er met dit kind. Wat hebben we nodig om dit kind te Kind door de molen kunnen helpen.  Verklarende diagnostiek →Handelingsgerichte diagnostiek en consultatie  Onderzoek → Begeleiding De leerkrachten zullen HGW formulieren invullen en HGW gesprekken voeren met de ouders en de intern begeleider om zo in kaart te brengen wat de kansen en mogelijkheden zijn van de zorgleerlingen.

24

Nog meer voordelen  Je kunt ook met de ouders gedeeltes invullen. Samen bekijk je hoe het er voor staat met hun kind. Hebben zij goede ideeën voor acties?  Ouders zien dat de leerkracht bezig is met het denken over de juiste zorg aan hun kind.  Het hgpd-formulier biedt een overzichtelijk geheel..  Het ingevulde formulier is hulpmiddel in een analysegesprek. Je ziet snel welke gegevens er nog ontbreken.  Bij consultaties met de leerlingbegeleider heb je alle gegevens bij de hand. (zie Bijlage 7.5.2. stappenplan HGW-traject) (zie Bijlage 7.5.3. HGW-start- en HGW-vervolgformulier)

7.6. Dyslexieprotocol Op de St. Josephschool hanteren we een dyslexieprotocol. Dit protocol bevat toetsen observatiemomenten door het schooljaar heen ter signalering van ernstige leesen/of spellingsproblemen bij kinderen. Tussen twee signaleringsmomenten in zijn er interventies waarbij we kinderen met opvallende resultaten extra begeleiden aan de hand van een handelingsplan. We werken volgens het “Protocol Leesproblemen en Dyslexie”, uitgegeven door het expertisecentrum Nederland door Hanneke Wentink en Ludo Verhoeven. In grote lijnen zijn dit de stappen: 7.6.1. groep 1:  

In januari nemen we bij alle kinderen de CITO Ordenen en CITO Taal voor kleuters af. Bij IV en V-scores wordt de toets in juni herhaald. Leerkrachten vullen een kleuterobservatielijst in voor alle kinderen. Deze wordt toegevoegd aan het leesdossier.

7.6.2. groep 2:  Aan het begin van groep 2 worden alle kinderen gescreend door de schoollogopediste op de onderdelen: taal – spraak/verstaan – articulatie – stem – vloeibaarheid – mondgedrag en klankonderscheiding.  In januari nemen we bij alle kinderen de CITO Ordenen en CITO Taal voor kleuters af. Bij IV en V-scores wordt de toets in juni herhaald.  In januari nemen de leerkrachten de 4 kleutertoetsen uit het protocol af, te weten: auditieve analyse, auditieve synthese, letterherkenning en kleuren benoemen  Vanaf februari hanteren wij de voorschotbenadering beginnende geletterdheid voor kinderen die uitvallen zie bijlage voorschotbenadering beginnende geletterdheid (halverwege groep 2)

25

7.6.3. groep 3:

 Tijdens de herfstsignalering gebruiken we de volgende instrumenten:

 auditieve analyse en synthese  grafemen- en fonementoets  lezen van woorden en tekst  schrijven van woorden  leestoetsen AVI voor kinderen die al verder zijn.  Het schrijven van letters  Tijdens de wintersignalering gebruiken we de volgende instrumenten:  AVI en DMT 1 en 2  Lettertoets, leestekst  CITO spelling  Lentesignalering: alleen DMT  Bij de eindsignalering wordt er getoetst:  DMT 1,2 en 3 en AVI  CITO Spelling 7.6.4. groep 4:

 tijdens de herfstsignalering wordt getoetst:

 AVI en DMT  in januari/ februari wordt hieraan toegevoegd:  CITO Spelling  CITO SP  CITO BL  Aan het eind van het schooljaar mei/juni wordt weer getoetst:  AVI en DMT  CITO SP  CITO BL Voor de leerlingen in groep 3 en 4 die blijven opvallen in hun leesmoeilijkheden, worden de handelingsplannen Lezen en Spellen bijgehouden. 7.6.5.Vervolg protocol in de groepen 5 t/m 8: begin : oktober

midden: januari

eind: juni

SP BL

midden: februari/ april DMT iedereen AVI

groep 5

DMT iedereen AVI

groep 6

DMT iedereen AVI

SP BL

DMT iedereen AVI

AVI

groep 7

DMT IV-V AVI

SP BL

DMT iedereen AVI

AVI

groep 8

DMT IV-V

DMT iedereen

26

AVI

AVI De afname van de leeskaarten voor DMT geschiedt volgens de handleiding: groep 3 en 4 alle leeskaarten, vanaf groep 5 startend met kaart 3, dan bij lage score (norm handleiding) kaart 2 en 1. Kinderen die onder niveau scoren krijgen een hulpplan; er wordt extra tijd, extra instructie en extra oefenmateriaal ingezet op vaste tijden in de week. Het streven is minimaal 3x per week extra tijd in te passen in het programma. 7.6.6. Aanvraag dyslexieverklaring Zie Masterplan dyslexie. Bij kinderen die in het grijze gebied vallen, is er nog de mogelijkheid om een verklaring aan te vragen bij het Samenwerkingsverband IJssel- Berkel. Dit gebeurt aan het eind van groep 7. Wij volgen daarvoor het protocol van het SWV Zie www.ijsselberkel.nl

8. Orthotheek a) centraliseren van reeds aanwezig materiaal b) samenstellen van een inventarisatielijst t.b.v. medegebruik door collegae c) structureren van deze materialen naar zorggebieden: sociaal-emotionele ontwikkeling, lezen, spelling, taal en rekenen

9. Informatie naar ouders Ouders krijgen op velerlei manieren informatie over ons onderwijs (schoolplan – schoolgids), over de school (schoolgids – nieuwsbrief), over de leerlingen. Drie keer per jaar krijgen de leerlingen een rapport mee naar huis. Na de eerste twee rapporten volgen er 10-minutengesprekken voor ouders met de groepsleerkracht. Voor zorgleerlingen worden er tussentijds extra gesprekken gepland, zodat ouders en leerkrachten elkaar goed op de hoogte kunnen houden van vorderingen en welbevinden van de leerling. Deze eerste extra gesprekken vinden 6 weken na de zomervakantie plaats. Na de CITO-rondes worden er weer extra gesprekken gevoerd. Op verzoek van de leerkracht of van de ouders kan daarbij de intern begeleider aanwezig zijn. Bijna maandelijks is er op school een koffie-ochtend. Ouders kunnen een uurtje op school komen koffiedrinken, waarbij de directeur of één van de teamleden informatie geeft over lopende zaken op school en ouders vragen kunnen stellen. Dit in een informele sfeer. We proberen hiermee een ‘open ‘ school te zijn.

27

ontwikkeling protocol oudergesprekken  Verslagen van de 10-minuten gesprekken komen in de algemene groepsmappen. Op de daarvoor bestemde bladen noteer je kort de gespreksonderwerpen en de afspraken.  Krijg je van ouders veel informatie over een kind, over de thuissituatie of andere bijzonderheden, maak dan een uitgebreider verslag, verwijs hiernaar op het blad oudercontacten, en doe het verslag in het dossier van het kind.  Valt een leerling op enig onderdeel uit en maak je een hulpprogramma, licht dan altijd de ouders in. Bespreek je een leerling in een leerlingbespreking intern, dan hoef je niet eerst met de ouders te overleggen.  Het opstellen en uitvoeren van een handelingsplan gebeurt in nauw overleg met de ouders. Bij de evaluatie worden de ouders betrokken.  Geef naar ouders toe altijd aan, welke extra zorg een kind krijgt Vraag je extern hulp, dan moeten ouders hier toestemming voor geven en maak je n.a.v. deze hulpvraag een afspraak. Ouders hebben recht op inzage in de rapportage.  Voor aanmelding bij het Zorgteam is toestemming van ouders nodig, ouders melden het kind aan.  Gesprekken met ouders worden door de groepsleerkracht gevoerd. Eventueel is hieraan voorafgaand een gesprek mogelijk van groepsleerkracht met I.B-er. Bij gesprekken van ouders met de orthopedagoog is de I.B-er aanwezig, in ieder geval bij het voorgesprek en bij het bespreken van de onderzoeksresultaten.  Ouders kunnen deelnemen aan de gesprekken met de collegiaal consulent WSNS op hun verzoek of op verzoek van de collegiaal consulent.  Wanneer gesprekken met ouders moeizaam verlopen, neemt op verzoek de directeur deel aan het gesprek.  Wanneer een gesprek met leerkracht, ouders, IB-er en/of directeur leidt tot afspraken tussen ouders en school, wordt hiervan verslag gemaakt voor iedereen en wordt ouders gevraagd dit verslag te ondertekenen.  Het onderwijskundig rapport wordt door de groepsleerkracht ingevuld voor verzending naar externen. Het rapport wordt door I.B.-er bekeken en zo nodig aangevuld. Zij zorgt voor de verzending.

28