ZORGNETWERKEN & PROACTIEF HANDELEN
1
PROACTIEF HANDELEN In strikte zin Financiële onderbescherming (4,2%) In ruimere zin Onderbenutting recht op sociale hulpen dienstverlening van het OCMW In maximale zin Sociale grondrechten als uitgangspunt (60 %)
2
PROACTIEF HANDELEN Oorzaken • complexiteit van de regelgeving • een gebrek aan laagdrempelige initiatieven
• angst voor de aard van de hulpverlening (voorwaardelijk en sanctionerend) • koel en afstandelijk onthaal • eerdere negatieve ervaringen met hulp- en dienstverlening. 3
PROACTIEF HANDELEN • Responsief handelen ₋ Antwoord op concrete vraag • Actief handelen ₋ Aanbieden van meerdere alternatieven • Proactief handelen ₋ Initiatief bij de overheid/hulpverlener
4
PROACTIEF HANDELEN
5
DE RECHTENCIRKEL Fases proactief handelen
6
ZOHRA = zorgnetwerk in Avelgem Avelgem = plattelandsgemeente in zuiden van West-Vlaanderen, met ± 9700 inwoners Sedert 2005 Samenwerking tussen OCMW, gemeente en Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen 7
1. DORPSDIENST ZOHRA Wat? = Aanvullend aanbod door vrijwilligers aan 65+’ers en personen met zorgvraag 1) Bezoekjes, kleine klusjes, leeshulp 2) Vervoer en boodschappen 3) Oppas 4) Klussen 5) Verjaardagsbezoekjes 8
1. DORPSDIENST ZOHRA Proactief handelen? 1) Verjaardagsbezoekjes = bezoek aan alle 80+’ers • Aanbod ZOHRA bekend maken • Luisteren naar vragen Preventief werken, opsporen en benaderen van doelgroep 9
1. DORPSDIENST ZOHRA Proactief handelen?
2) Signaalfunctie = centraal doorheen globale werking! • Oren en ogen open houden • Actie ondernemen bij vragen, noden → is niet voor iedere vrijwilliger weggelegd Toeleiding naar dienstverlening 10
1. DORPSDIENST ZOHRA Essentiële randvoorwaarden? 1) Vorming signaalfunctie aan vrijwilligers 2) Goede procedure rond behandelen en opvolgen van signalen 3) Goede ondersteuning van de vrijwilligers
11
2. DORPSRESTAURANT Wat? = Een dorpsrestaurant brengt mensen op een laagdrempelige manier samen onder het motto: eten en elkaar ontmoeten.
12
2. DORPSRESTAURANT
Proactief handelen? 1) Via samenwerking met lokale partners + keuze voor een locatie dichtbij: doelgroep op laagdrempelige manier bereiken Opsporen en benaderen van doelgroep
13
2. DORPSRESTAURANT Proactief handelen? 2) Ook hier signaalfunctie centraal Toeleiding 3) Bubbels en Babbels = infomomenten over thema die aansluiten op leefwereld doelgroep Preventief werken + toeleiding 14
2. DORPSRESTAURANT
Proactief handelen? 4) Aanwezigheid professionele medewerker Toeleiding
15
Wat? Aanbod voor kwetsbare gezinnen en kinderen Kookactiviteit, ontmoeting, huiswerkbegeleiding, voorlezen aan kleuters
16
Proactief handelen? Signaalfunctie = centraal Info- en vormingsmomenten organiseren Opsporen en benaderen, toeleiden, bevordert toegang sociaal huis
17
Verder werken op kinderarmoede Ideeën: pamperbank, mama-café, geboortebezoekjes,… preventie, opsporen, benaderen, toeleiden, toegang bevorderen
18
1) Belang van goede samenwerking met lokale partners ! 2) Belang van goede ondersteuning en begeleiding van de vrijwilligers!
19
VRAGEN? CONTACTGEGEVENS Veerle Gevaert Hoogstraat 98, bus 2 8800 Rumbeke
[email protected] T 051 24 29 28 l M 0474 91 96 64 www.samenlevingsopbouwwvl.be
20
HET BELEID AAN HET WOORD TREES VANDEPUTTE
Voorzitter OCMW Avelgem
21
PROACTIEF KINDERRECHTEN GARANDEREN LOKEREN Benaderen – Kwaliteit - Zorg
22
Probleem • Basiswerking: Drempels naar het dienst- en hulpverlening zijn zeer hoog voor bepaalde groepen. • 6,2 % van de bevolking is onderbeschermd , • Sprekende cijfers:
₋ schoolse vertraging 21,5%, ₋ 10% geboortes kansarme gezinnen ₋ 23 % jonger dan 18 jaar, groot aandeel allochtonen ₋ In 6 aandachtsbuurten in de centrumstad • Lokaal proactief kader
• Projectoproep kinderarmoede 23
Wat willen we bereiken? De sociale grondrechten van maatschappelijk kwetsbare gezinnen en hun kinderen zijn beter gewaarborgd. We zetten prioritair in op het bereik van maatschappelijk kwetsbare gezinnen met jonge kinderen. De toeleiding naar het aanbod van dienst- en hulpverlening in functie van een groter participatie aan de samenleving. Ondersteunende omgeving - Kinderarmoede
24
Hoe? • Actieve toeleiding naar geïntegreerde basisvoorziening De Moazoart • Een vindplaatsgericht netwerk van sleutelfiguren uit de diverse gemeenschappen • Actieve toeleiding naar dienst- en hulpverlening • Drempels inventariseren en dialoog met beleid
25
Wat? • De Moazoart: ontmoeting, vrije tijd, vorming, laagdrempelige hulpverlening en belangenbehartiging • Samenwerking Samenlevingsopbouw, Horizon en CAW • Een geïntegreerde basisvoorziening, erkende vereniging waar armen het woord nemen • Een laagdrempelig, ondersteunende en kwaliteitsvolle omgeving.
26
Resultaten • Aparte activiteiten gericht op vrouwen en kinderen van diverse afkomst • Wekelijkse vrouwennamiddag: ±20 aanwezigen • Toeleiding naar globale activiteiten van De Moazoart • Music For Life (vrouwenfeest/kerstmarktactie en wereldbuffet)
27
Wat? • Sinds april 2013
• Een diverse groep vrijwilligers bouwt contacten op met moeilijk bereikbare groepen. • Geen professionele hulpverleners. • Ondersteuning door opbouwwerker via dagelijkse contacten.
28
• Maandelijkse intervisiebijeenkomsten: ₋ Vertrouwelijk en anoniem ₋ Sleutelfiguren, CAW, OCMW, K&G, TAO, Reach Out en Samenlevingsopbouw ₋ Hoe handelen, welke oplossingen zijn mogelijk, hoe bereiken …
Resultaten • 9 vrijwilligers met linken naar diverse gemeenschappen • 3 mannen en 6 vrouwen • 7 intervisiebijeenkomsten • 3 Marokkaanse, 1 Turkse, 1 Tsjechische, 1 Bulgaarse, 1 Zwart-Afrikaanse en 2 Belgische afkomst • 50 contacten/dossiers met maatschappelijk kwetsbare groepen: ₋ 19 vindplaatsgericht via contacten, huisbezoeken ₋ 29 via laagdrempelig activiteitenaanbod De Moazoart ₋ 2 via doorverwijzingen welzijnsorganisaties. • 90 signalen 29
Enkele bedenkingen • Meerwaarde van sleutelfiguren en De Moazaort • OCMW en CAW nemen deel aan de stuurgroep • Opbouwwerker moeten strategisch hulp verlenen • Grenzen van de hulpverlening cfr grenzen van de vrijwilligers
30
Wat? • Dossiers opvolgen ₋ Signalenbundeling ₋ Voorzichtig zijn met cijfers ₋ Tussentijdse resultaten
• Opvolging op intervisiegroep ₋ Systematisch dossiers opvolgen ₋ Directe oplossingen realiseren ₋ Signalenbundeling 31
Gebrek aan benaderen in 17 van de 50 dossiers Vrijwilligers legden contacten met mensen die geen gebruik maakten van het bestaande aanbod van hulp- en dienstverlening. Via de vrijwilligers en de basisvoorziening vonden deze mensen de weg naar dienst- en hulpverlening.
32
De drempels zijn divers: onbekendheid van het aanbod, schaamte, vrees om niet goed geholpen te worden …
Gebrek aan zorgverleners in 20 van de 50 dossiers Vrijwilligers legden contacten met mensen die problemen ervaren met de kwaliteit van de dienst- en hulpverlening. • Mensen slagen er niet in/krijgen de ruimte niet om hun probleem goed te formuleren (taal) • Onvolledige informatie
• Bepaalde dienstverlening/rechten wordt afhankelijk gemaakt van voorwaarden: bijvoorbeeld het kennen van het Nederlands. • Ook ontbreekt het aan basishulp, bijvoorbeeld 33 bij het invullen van documenten.
Gebrek aan benaderen in 17 van de 50 dossiers • Vrijwilligers legden contacten met mensen die gevangen zitten in een web van problemen. De uitweg is niet evident. De uitweg vraagt moeilijke keuzes. • De persoon is in de eerste plaats gebaat is bij ondersteuning, informatie, een luisterend oor, er zijn… • Het probleem oplossen in de mensen hun plaats biedt in deze weinig soelaas. Mensen moeten de keuze zelf maken en ze moeten gerespecteerd worden in die keuze door de hulp- en dienstverlening. • Een opgelegde keuze blijkt zelden een oplossing. Voorbeelden van dergelijke situaties zijn familiale en relationele problemen, onduidelijkheid over verblijfs- en arbeidsrechten. … 34
Op het vindplaatsgericht netwerk Voortdurend dankjewel zeggen Zorgen voor een duurzame inbedding en ondersteuning Persoonlijke grenzen van de vrijwilliger Geen professionele hulpverlener worden Meerwaarde zit op meer dan benaderen: geen professionele hulpverlener? 35
Bovenlokaal beleid • Automatische toekenning van het Omnio-statuut • De Vlaamse en Federale regering maken werk van automatische rechtentoekenning, het is duidelijke wat wel en niet kan. • In elke gemeente moet minstens één centraal onthaal worden georganiseerd dat een laagdrempelige toegang tot hulp- en dienstverlening verzekert. • De Vlaamse overheid stimuleert het actief gebruik van de rechtenverkenner en verplicht hem binnen het kader van en sociaal onderzoek. 36
VRAGEN? CONTACTGEGEVENS Steven Rommel
[email protected] M 0491 344 115 www.samenlevingsopbouw.be/oost-vlaanderen https://www.facebook.com/lokaalproactiefkaderOVL?fref=ts
37
38
