Zekerheid voor later. Alles over de PMA-pen sioenregeling geldig voor deelnemers geboren in 1950 of later

Zekerheid voor later

Alles over de PMA-pen­sioenregeling geldig voor deelnemers geboren in 1950 of later

inhoud

UW Pen­sioen IN BEELD

De regelingen: uw pen­sioen en het nabestaandenpen­sioen

Uw pen­sioen

Wie: Esmeralda Zandstra Werk: Kringapotheek Leidscheveen, Den Haag Met pensioen in: 2050

1 2 3 4

Hoeveel pen­sioen krijg ik straks? Is mijn pen­sioen beschermd tegen inflatie? Ik wil al vóór mijn 65ste met pensioen. Kan dat? Kan ik mijn pensioen ook na mijn 65ste laten ingaan?

Het nabestaandenpen­sioen 5 Wat is er geregeld voor mijn gezin als ik zou overlijden? 6 Ik heb geen behoefte aan partnerpensioen. Moet ik het dan toch opbouwen?

En wat kost dat? 7 Hoeveel kost mijn pen­sioenvoorziening en wie betaalt dat?

WAT GEBEURT ER ALS..? Gebeurtenissen in uw leven die invloed hebben op uw pen­sioen

In en uit dienst, meer of minder werken… In dienst 8 Wie valt er onder de pen­sioenregeling? 9 Kan ik het pen­sioen van mijn vorige werkgever mee­ nemen? 10 Hoe zit het met je pen­sioen als je er een aantal jaren tussenuit bent geweest en dan weer terugkeert? 11 Kan ik ervoor kiezen om niet aan de pen­sioenregeling mee te doen? Meer of minder werken 12 Hoe werkt de pen­sioenregeling als je parttimer bent? 13 Wat betekent het voor mijn pen­sioen als ik meer of minder ga verdienen, of als ik langer of korter ga werken. 2

Trouwen, samenwonen, kinderen krijgen en scheiden Trouwen en samenwonen 18 Maakt het voor je pen­sioensituatie uit of je getrouwd bent of samenwoont? 19 Ik ben niet getrouwd maar woon samen. Komt mijn partner in aanmerking voor partnerpensioen? Kinderen krijgen 20 Ik krijg een kind. Wat betekent dat voor mijn pen­sioen? Scheiden en hertrouwen 21 Wat gebeurt er met je pen­sioen als je gaat scheiden of uit elkaar gaat na samenwonen? 22 Hoe moet het ouderdomspen­sioen verdeeld worden na een scheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap? 23 Wat gebeurt er met het partnerpen­sioen als je uit elkaar gaat? 24 Hoe werkt het partnerpen­sioen als je gaat hertrouwen?

Arbeidsongeschikt of werkloos Arbeidsongeschikt 25 Wat gebeurt er met mijn pen­sioen als ik arbeids­ ongeschikt word? 26 Biedt PMA bescherming bij arbeidsongeschiktheid? Werkloos 27 Wat gebeurt er met mijn pen­sioenopbouw als ik werkloos word?

(Bijna) met pen­sioen Praktische zaken: aanvraag, AOW, belasting 28 Moet je je pen­sioen zelf aanvragen? 29 Wordt de koopkracht van mijn pen­sioen beschermd? 30 Hoeveel belasting betaal je over je pen­sioenuitkering?

31 Hoeveel bedraagt de AOW? 32 Mag je bijverdienen als je met pen­sioen bent? (Bijna) met pen­sioen: stel uw eigen pen­sioen samen 1 Partnerpensioen inruilen voor meer pensioen voor u zelf 2 Méér partnerpen­sioen in ruil voor minder pen­sioen voor u zelf 3 Kies zelf het moment waarop uw pen­sioen ingaat 4 Tijdelijk extra pen­sioen tot uw 65ste 5 Eerst meer, later minder pen­sioen 6 Deeltijdpen­sioen

Overlijden 33 Hoeveel partnerpensioen krijgt mijn man of vrouw als ik overlijd? 34 Hoe werkt de nabestaandenregeling van de overheid en de Anw-hiaatverzekering van PMA? 35 Hoeveel wezenpen­sioen krijgen mijn kinderen als ik overlijd? 36 Is het partnerpen­sioen beschermd tegen inflatie? 37 Moeten het partner- en wezenpen­sioen bij overlijden aangevraagd worden?

wat u verder nog moet weten… Premie, bestuur en inspraak 38 Wie bestuurt het pen­sioenfonds? 39 Wie controleert het pen­sioenfonds? 40 Hoe belegt PMA het pen­sioengeld en hoe zit het met de risico’s? 41 Waar kun je terecht met klachten? 42 Hoe kom ik aan informatie over mijn pensioen?

inhoud

14 Heeft onbetaald verlof, zoals ouderschapsverlof, gevolgen voor mijn pen­sioen? Uit dienst 15 Wat kan ik doen met mijn pensioen als ik uit dienst ga? 16 Kan ik mijn PMA-pen­sioen meenemen naar een volgende werkgever? 17 Kun je je pen­sioen in één keer laten uitbetalen?

3

Een goed pen­sioen: Zekerheid voor later 4

Vooraf Als medewerker van een openbare apotheek of een andere bij PMA aangesloten werkgever verdient u meer dan wat u maandelijks op uw rekening krijgt bijgeschreven. Zo wordt er iedere maand ook geld opzij gezet voor uw pen­sioen. Dat is in feite ‘uitgesteld salaris’ waar u vanaf uw pensionering hopelijk nog vele jaren plezier van zult hebben. Daarnaast biedt uw pen­sioenregeling ook belangrijke financiële zekerheid voor uw gezin, als u zou komen te overlijden, en als u arbeidsongeschikt raakt. Het is goed te weten hoe het nu zit met uw pen­sioen. Komt u straks wel zo hoog uit als u zou willen? Bouwt u voldoende op om straks misschien wat eerder te kunnen stoppen met werken? En kunt u daar nu zelf ook wat aan doen? Regeren is vooruitzien – als dat ergens voor geldt, dan is het wel voor uw pen­sioen. In deze brochure vindt u alles wat u weten moet over de PMA-pen­sioenregeling zoals die geldt voor deel­ nemers geboren in 1950 of later. We hebben de informatie voor u gerangschikt in vraag- en antwoordvorm, zodat u makkelijk kunt vinden wat u zoekt. Wilt u heel in het kort weten hoe uw pen­sioen geregeld is, lees dan Uw PMA-pensioen in 10 minuten op pagina 6. Om deze brochure makkelijk leesbaar te houden, zijn we niet op alle details van uw pen­sioenregeling ingegaan. U kunt daarom aan deze brochure geen rechten ontlenen. Wilt u de teksten van het officiële pen­sioen­reglement, dan kunt u die bij ons opvragen of downloaden van onze website. Op de website vindt u veel aanvullende informatie over uw pen­sioen. U kunt daar ook inloggen op Mijn PMA. Daar krijgt u een overzicht van uw PMA-pensioen en kunt u berekeningen maken rondom uw pensioen. Heeft u vragen over uw pen­sioen, dan kunt u behalve op onze website ook per mail bij ons terecht (info@pma-pen­sioenen.nl) of telefonisch via de PMA-infolijn (070 - 311 01 55). Wij helpen u graag verder.

De regeling in deze brochure geldt voor deelnemers geboren in 1950 of later

voorwoord

Pen­sioenfonds Medewerkers Apotheken Den Haag, december 2013

5

UW PMA-Pen­sioen IN 10 Als deelnemer van PMA, het Pen­sioenfonds Medewerkers Apotheken, zijn de volgende zaken voor u geregeld:

Ouderdomspen­sioen

Nabestaandenpen­sioen

Anw-hiaatverzekering

Dit is een pen­sioenuitkering die u vanaf uw 65ste iedere maand ont­ vangt. U ontvangt vanaf de voor u geldende ingangsleeftijd ook AOW. De uitkering loopt de rest van uw leven door. U kunt uw pen­sioen ook eerder laten ingaan, maar dan wordt de uit­kering wel lager.

Dit is een belangrijke voorziening voor uw gezin. Als u (vóór of na uw pen­ sionering) komt te overlijden, ontvangt uw partner levenslang een partnerpen­ sioen. Voor uw kinderen (tot 21 jaar of 27 jaar als ze studeren) is er wezen­ pensioen. Het nabestaandenpensioen gaat direct in na uw overlijden.

Als u overlijdt en uw partner heeft de AOW-leeftijd nog niet bereikt, dan is er naast het PMA-partnerpen­sioen mogelijk recht op een Anw-­uitkering van de overheid. Maar heel weinig partners komen hiervoor echter in aanmerking. Als uw partner daar niet bij hoort, is er mogelijk een aanvulling via de Anw-hiaatverzekering van PMA.

Hoeveel pen­sioen u straks krijgt, is afhankelijk van hoe lang u aan de regeling meedoet en van de hoogte van uw salaris in die periode. Er is in de PMA-regeling gekozen voor een relatief ruime pensioenopbouw (dicht bij het maximum dat de fiscus toestaat).

Ook als u ongehuwd samenwoont, is er voor uw partner partnerpen­sioen geregeld. U moet uw partner wel even aanmelden bij PMA en aan een aantal voorwaarden voldoen (zie vraag 19).

Ieder jaar ontvangt u een pensioen­ overzicht waarop u kunt zien hoeveel pen­sioen u al heeft opgebouwd en waar u op afstevent als u tot uw 65ste blijft werken. U kunt ook inzicht krijgen in uw pensioen op Mijn PMA via onze website www.pma-pensioenen.nl.

6

Zelf rekenen met uw pen­sioen

Waardevast? De grootste vijand van pen­sioen is inflatie. Doordat de prijzen ieder jaar omhoog gaan, daalt de waarde van uw pen­sioen. Om dat tegen te gaan, probeert PMA uw pen­sioen ieder jaar te verhogen. We noemen dit: indexatie. Die indexatie is geen recht, maar wordt alleen toegekend als de financiële positie van PMA dat toelaat.

Er valt veel te kiezen in de PMA pen­sioenregeling. Zo kunt u bijvoorbeeld zelf de ingangsdatum van uw pen­sioen bepalen of partner­ pen­sioen inruilen voor extra ouderdomspen­sioen. Op Mijn PMA (toegankelijk via www.pma-pensioenen.nl) vindt u een pen­sioenplanner waarmee u met uw eigen pen­sioengegevens heel gemak­kelijk allerlei varianten kunt uitrekenen.

MINUTEN WGA-hiaatverzekering

Wie: Lie Budiono Werk: Apotheek Ritzen, Dordrecht Met pensioen in: 2043

Als u gedeeltelijk arbeidsongeschikt raakt en u slaagt er niet in ‘naar vermogen’ te blijven werken, krijgt u in de WIA te maken met een aanzien­ lijke inkomensachteruitgang. De WGA- hiaatverzekering van PMA beschermt u daar tegen.

De PMA-pen­sioenregeling feiten & cijfers Soort regeling: uw pensioenregeling heeft het karakter van een uitkerings­ overeenkomst tussen u en uw werk­ gever. Het is een middelloonregeling: de hoogte van uw pen­sioen wordt een afspiegeling van wat u gemiddeld ver­diend heeft in de jaren dat u werkte. Opbouw ouderdomspen­sioen: 1,9% van uw pen­sioengrondslag per jaar. Pen­sioengrondslag: uw salaris minus een drempelbedrag van € 12.453 (de zogeheten franchise, cijfer 1 januari 2014). De genoemde franchise geldt bij een fulltime dienstverband.

Opbouw nabestaandenpen­sioen: voor de partner 70% van de opbouw van het ouder­domspen­sioen. Voor kinderen tot 21 jaar (of 27 jaar als ze studeren) is het 14%. Indexatie: voorwaardelijk, want afhankelijk van de financiële positie van PMA. Ambitie is de loontrend in de openbare apotheek te volgen. Het bestuur bepaalt jaarlijks of en in hoeverre er indexatie wordt toegekend. Er is geen recht op index­atie. In het reglement wordt gesproken van toeslagverlening i.p.v. indexatie. Deze termen zijn uitwisselbaar. Meer kerncijfers over PMA en de PMA-regelingen vindt u op www.pma-pen­sioenen.nl

UW PMA Pen­sioen in 10 minuten

Voor de kenners:

7

UW Pen­sioen IN BEELD De regelingen: - Uw pen­sioen - Het nabestaandenpen­sioen - En wat kost dat?

Wie: Wieteke Ratgers Werk: Apotheek Doppen, Etten-Leur Met pensioen in: 2045

8

Bij PMA spaart u voor een aanvulling op de AOW. Officieel heet die aanvulling uw ouderdomspensioen, maar wij spreken hier verder gewoon van uw pensioen. Alleen AOW betekent meestal een forse stap terug. Daarom is uw PMA-pensioen ook zo belangrijk. In dit hoofdstuk leest u er alles over. Tot voor kort kreeg iedereen AOW vanaf zijn 65ste. Dat is veranderd. De AOW-leeftijd gaat de komende jaren stapje voor stapje omhoog naar 67 jaar. Wilt u weten vanaf welke leeftijd u AOW krijgt, ga dan naar www.svb.nl.

1

Hoeveel pen­sioen krijg ik straks?

U spaart bij PMA voor een pen­sioen dat u vanaf uw 65ste (maar eerder mag ook) de rest van uw leven uitgekeerd krijgt. Hoe langer u meedoet aan de regeling en hoe hoger uw salaris in die periode, des te hoger valt straks uw pen­sioen uit.

Op welk pen­sioen u afstevent, kunt u lezen in het pen­sioenoverzicht dat u elk jaar van PMA krijgt thuisgestuurd. Er staat in hoeveel rechten u al heeft opgebouwd en hoeveel u in de huidige pensioenregeling kunt bereiken als u tot uw pen­sioen­datum blijft doorwer­ ken. PMA werkt met het zogeheten Uniform Pensioen­overzicht (UPO), dat alle pensioen­fondsen in Nederland gebruiken. Dat maakt het makkelijker om uw PMA-pen­sioen op te tellen bij pen­sioen dat u misschien elders heeft opgebouwd of bij het pen­sioen van uw partner.

U kunt ook zien hoe uw pensioen ervoor staat door in te loggen op Mijn PMA. Ga naar www.pma-pensioenen.nl en kies voor ‘inloggen Mijn PMA’.

Meer weten? Zo wordt uw pen­sioen berekend Allereerst moet u weten dat u niet over uw hele salaris pen­sioen opbouwt. Over het onderste deel, de zogeheten franchise (in januari 2014 is dat € 12.453 als u fulltime werkt), bouwt u géén pen­sioen op. Dat heeft te maken met het feit dat u straks ook AOW krijgt. De AOW is als het ware uw pen­sioen over dit deel van uw salaris. Als u parttime werkt, wordt de franchise naar rato lager. Over uw salaris boven de franchise bouwt u wél pen­sioen op. We

noemen dit uw pensioengrond­ slag: salaris (12 maal uw bruto maandsalaris) minus de franchise = pen­sioengrondslag. Voorbeeld: Stel, u werkt 28 uur en uw bruto maandsalaris is € 2.000. Uw pen­­sioengrondslag is dan: 12 x € 2.000 – 28/36ste van € 12.453 = € 14.314. Elk jaar dat u deelneemt aan de PMA-pen­sioenregeling spaart u voor een pen­sioen van 1,9% van uw pen­sioengrondslag. Bij een pen­sioengrondslag van € 14.314 is dat € 272. Dat betekent: vanaf uw 65ste krijgt u jaarlijks bruto € 272 aan pen­sioen uitgekeerd. Het volgende jaar is uw pen­ sioengrondslag gestegen en bouwt u bijvoorbeeld € 290 pen­sioen op. In totaal heeft u nu vanaf uw 65ste recht op een pen­sioen van € 562 bruto per jaar. Zo spaart u elk jaar dat u werkt een stukje van uw pen­ sioen, en al die stukjes worden bij elkaar opgeteld en vormen zo tenslotte uw totale PMA-pen­sioen. Bovendien probeert PMA alles wat u spaart aan het eind van ieder jaar te verhogen (indexeren), zodat uw opgebouwde pen­sioen meegroeit met de algemene loon­stijgingen in de apotheek. Dit moet de koopkracht van uw pen­sioen op peil houden. lees verder op pagina 10

UW Pen­sioen IN BEELD

UW Pen­sioen

9

vervolg van pagina 9

Zonder deze indexatie zou een stuk pen­sioen dat u in het begin van uw loopbaan opbouwt door inflatie (en welvaartstijging) tegen de tijd dat u met pen­sioen gaat sterk in waarde gedaald zijn. Heel belangrijk is wel dat deze indexatie strikt voorwaardelijk is en dus geen recht: hij wordt alleen toegekend als de financiële positie van PMA dat toestaat. Meer daarover leest u bij vraag 2.

UW Pen­sioen IN BEELD

Hoeveel wordt het in totaal? Terug naar de hoogte van uw pen­sioen. Elk jaar spaart u dus 1,9% van uw pen­sioengrondslag. Als u nu 40 jaar zou meedoen aan de pen­sioenregeling en de regeling hetzelfde zou blijven, zou u op uw 65ste uitkomen op een pen­sioen van 40 x 1,9% = 76% van uw gemiddelde pensioen­ grondslag tijdens die 40 jaar. Dat gemiddel­de is dan door de indexatie wel zoveel mogelijk gecorrigeerd in samenhang met de algemene loonstijgingen.

10

Daarbovenop ontvangt u vanaf de voor u geldende ingangsleeftijd ook AOW. Zie daarvoor www.svb.nl (zie ook vraag 31).

2

Is mijn pen­sioen be­ schermd tegen inflatie?

PMA streeft ernaar uw pen­sioen tegen de gevolgen van inflatie te beschermen. Dat is belangrijk, omdat anders de koop­ kracht van uw pen­sioen snel achteruit zou gaan. Het leven wordt immers ieder jaar duurder.

Ieder jaar wordt op 1 januari gekeken naar de algemene loonstijging binnen de apotheekbranche. De pensioen­ aanspraken van alle deelnemers en de ingegane pen­sioenen van pensioen­ gerechtigden worden dan zoveel mogelijk met hetzelfde percentage verhoogd. Maar dat gebeurt uitdruk­ kelijk alleen als de financiële positie van het pen­sioenfonds dat toelaat. Hetzelfde gebeurt met het pensioen van de zogeheten slapers, ex-deel­nemers die nog niet met pen­sioen zijn maar nog wel pen­sioenaanspraken bij PMA hebben. Uw pen­sioen wordt dus niet alleen zoveel mogelijk beschermd tegen de inflatie, maar groeit zo mogelijk zelfs mee met de algemene loonstijgingen. Voorwaarde voor de jaarlijkse verho­ ging (indexatie) is zoals gezegd dat de financiële positie van PMA het toelaat. Is dat niet het geval, dan wordt de indexatie geheel of gedeeltelijk overgeslagen. De indexatie van uw pen­sioen is dus voorwaardelijk; er is geen recht op indexatie en het is ook voor de langere termijn niet zeker of en in hoeverre indexatie zal plaatsvinden. Het bestuur beslist jaarlijks of en in

hoeverre de indexatie kan worden toegekend. PMA heeft geen geld gereserveerd of extra premie gevraagd om de pensioe­ nen in de toekomst te indexeren.

Indexatie in de afgelopen 10 jaar Hier ziet u hoe de pensioenen de afgelopen 10 jaar geïndexeerd zijn. Vanwege de financiële situatie van PMA zijn de pensioenen in 2009 minder verhoogd dan de lonen en is in 2012 helemaal geen indexatie toegekend. Garanties voor de toekomst zijn er niet – alles is en blijft afhankelijk van de resultaten van de beleg­ gingen van PMA en de daarmee samenhangende financiële positie van het fonds. U kunt dan ook geen rechten ontlenen aan de verhogingen in de afgelopen jaren of aan de verwachting voor de komende jaren. Sinds 2004 zijn de pen­sioenen op 1 januari als volgt verhoogd: 2004 3,5% 2005 0,0%

Omdat de lonen niet stegen, was ook de indexatie nihil

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

1,0% 1,75% 1,25% 2,00% 3,25% 0,75% 0,0% 0,0%

Omdat de lonen niet stegen, was ook de indexatie nihil

Ja, u kunt uw pen­sioen al vóór uw 65ste laten ingaan, op z’n vroegst zelfs met 55 jaar. Als u dat wilt vóór uw 60ste, dan stelt de fiscus als eis dat u stopt met werken. Eerder met pen­­sioen heeft uiteraard wel financiële consequenties. Hoe eerder u uw pen­sioen wilt laten ingaan, des te lager wordt uw pen­sioen. U heeft dan immers minder lang premie betaald, en uw pen­sioen moet langer uitge­ keerd worden. Bij de opzet van de PMA-pen­sioen­ regeling is ervan uitgegaan dat veel deelnemers graag vóór de AOW-leeftijd met pen­sioen gaan. Daarom is er voor gekozen om u zoveel mogelijk pen­ sioen te laten opbouwen binnen wat fiscaal toegestaan is. Immers: hoe meer u opbouwt, des te meer financi­ ële armslag heeft u om straks mogelijk eerder met pen­sioen te kunnen. Natuurlijk is het geheel afhankelijk van uw persoonlijke pen­sioensituatie en van uw financiële wensen (met hoeveel pen­sioen per jaar neemt u genoegen?) of u straks voldoende heeft om uw pen­sioen eerder te laten ingaan. U kunt uw pen­sioen overigens ook gedeeltelijk laten ingaan (deeltijd­­­­­­­­­­­­ pensioen, zie ook pagina 31).

Wilt u weten wat eerder met pen­sioen financieel voor u betekent? Ga dan naar Mijn PMA via www.pma-pensioenen.nl. U maakt daar met uw eigen pen­sioengegevens in een oogwenk alle gewenste bereke­ ningen. Meer over het vervroegen van uw pen­sioen en over de financiële gevolgen daarvan leest u in het hoofdstuk Stel uw eigen pen­sioen samen vanaf pagina 30.

4

Er valt veel te kiezen De PMA-regeling biedt een aan­ tal keuzemogelijkheden rond­ om uw pen­sioen. Zo kunt u uw pen­sioen al vóór uw 65ste laten ingaan of het partnerpen­sioen inruilen voor extra pen­sioen voor uzelf. Al die keuzes maakt u kort voordat u met pen­sioen gaat. Een compleet overzicht vindt u op pagina 30.

Kan ik mijn pensioen ook na mijn 65ste laten ingaan?

Ja, u kunt uw pensioeningang uitstellen tot uiterlijk uw 67ste. De fiscus stelt wel als voorwaarde dat u ergens blijft werken. Als dat bij een bij PMA aangesloten werkgever is, blijft u ook pensioen opbouwen bij PMA. Hoe later u uw pensioen laat ingaan, des te hoger valt uw pensioenuitkering straks uit.

Wie: Adri Verveer Werk: Wantij Apotheek, Dordrecht Met pensioen in: 2021

UW Pen­sioen IN BEELD

3

Ik wil al vóór mijn 65ste met pen­sioen. Kan dat?

11

HET NABESTAANDENPen­sioen

Behalve voor uw ouderdomspen­sioen bouwt u bij PMA ook rechten op voor een uitkering voor uw nabestaanden ingeval van uw overlijden. Voor uw achterblijvende partner is er partnerpen­sioen, voor uw kinderen een wezenpen­sioen. Daarnaast bent u bij PMA verzekerd voor het Anw-hiaat. Wie: Mathilde Minnebreuker en Lara (5) Werk: Escura Apotheek de vrijheid, Papendrecht Met pensioen in: 2039

Rond het PMA partnerpen­sioen zijn er twee keuzemogelijkheden. 1 U kunt ervoor kiezen het recht op partnerpen­sioen op uw pen­sioen­­­­­­­­­­­­­­­­­­ datum in te ruilen voor een hoger ouderdomspen­sioen (of andersom). Zie hiervoor pagina 30 2 U kunt besluiten helemaal geen partnerpen­sioen op te bouwen. Zie daarvoor vraag 6.

Ongehuwd samen­wonend? Woont u ongehuwd en zonder geregistreerd partnerschap samen? Ook dan kan uw partner in aanmerking komen voor partnerpen­sioen. U moet hem of haar wel aanmelden bij PMA. Lees alles hierover bij vraag 19.

12

5

Wat is er geregeld voor mijn gezin als ik zou overlijden?

Als u komt te overlijden ont­vangt uw partner een levenslange uitkering (de uitkering loopt ook door als hij of zij na uw overlijden her­­trouwt). Ook een eventuele ex-partner komt hiervoor in aanmer­ king, tenzij er bij de echtscheiding voor een andere constructie is gekozen (zie de vragen 22 en 23). Zolang uw partner de AOW-leeftijd nog niet heeft bereikt, kan hij of zij ook in aanmerking komen voor een Anw-uitkering van de overheid en/of een aanvulling van PMA daarop. Zie hiervoor vraag 34. Uw kinderen tot 21 jaar of studerende kinderen tot 27 jaar krijgen wezen­pen­sioen. Hoeveel u aan nabestaan­ denrechten heeft opgebouwd kunt u lezen in het pen­sioenoverzicht dat u ieder jaar van PMA ontvangt. Meer hierover leest u ook bij vraag 33.

Standaard bouwt u in de PMA-regeling partnerpen­sioen op: een levenslange uitkering voor uw partner als u komt te overlijden. De premie daarvoor zit verwerkt in de pen­sioenpremie. U kunt er echter voor kiezen om af te zien van de opbouw van partnerpen­sioen. In ruil daarvoor krijgt u uiteraard korting op de premie en betaalt u 8,05% van de pen­sioengrondslag in plaats van 8,8% (cijfers 2014). De reductie op de premie scheelt in de meeste gevallen maar enkele euro’s netto per maand. Als u geen afstand doet, heeft u voor dat bedrag dus de zekerheid dat er voor uw partner een uitkering is, mocht u komen te overlijden. U kunt alleen bij wijziging van uw burgerlijke staat terugkomen op uw beslissing om geen partnerpen­sioen op te bouwen. En als u uw partner dan alsnog voor een volledig partnerpen­ sioen in aanmerking wilt laten komen, zult u extra geld moeten storten. Bovendien geldt er een bepaalde wachttijd. Ook als u geen partner heeft is het verstandig om toch partnerpen­sioen op te bouwen. Mocht u namelijk in de toekomst wel een partner krijgen, dan is er per direct een volledig partnerpen­sioen geregeld. En mocht u op het moment van uw pensionering geen behoefte hebben aan partner­pen­sioen, dan kunt u het inruilen voor een hoger ouderdomspen­sioen. U spaart dus nooit voor niets.

Op het moment dat u voor het eerst bij PMA pen­sioenpremie gaat betalen (dat kan zijn op uw 20ste verjaardag of bij latere indiensttreding) kunt u een afstandsverklaring aanvragen. Als u die invult en samen met uw eventuele partner ondertekent en opstuurt, bent u niet langer verzekerd voor partnerpen­sioen. Besef echter wel dat u alleen op deze beslissing terug kunt komen bij wijziging van uw burgerlijke staat. De afstandsverklaring dient binnen drie maanden nadat u pen­ sioenpremie bent gaan betalen in ons bezit te zijn. Als u wel het partnerpen­ sioen wilt verzekeren, hoeft u niets te doen. Wij zorgen er dan voor dat u automatisch verzekerd bent.

WAT KOST DAT..?

7

Hoeveel kost mijn pen­sioenvoorziening en wie betaalt dat?

De kosten zijn zo verdeeld dat de werkgever tweederde en u zelf eenderde betaalt van de pen­sioenpremie. De pen­sioenpremie dekt alle onder­ delen van de pensioenregeling, dus ook de verzekering van het Anw-hiaat en WGA-hiaat. U betaalt zelf 8,8% van uw pensioen­ grondslag aan pen­sioenpremie (tenzij u jonger bent dan 20 jaar, want dan bouwt u nog geen pen­sioen op). Als u afstand heeft gedaan van de opbouw van partnerpen­sioen (zie vraag 6) bedraagt de pen­sioenpremie 8,05% in plaats van 8,8% van uw pensioen­ grondslag (cijfers 2014).

Meer weten? Uw pen­sioengrondslag wordt berekend door van 12 maal uw maandsalaris een franchise af te trekken. De franchise is het deel van uw salaris waar­over u geen pen­sioen opbouwt, omdat u later ook AOW krijgt. De franchise bedraagt bij een fulltime dienstverband € 12.453 (januari 2014). Parttimers hebben een lagere franchise, afhankelijk van het parttime percentage. Bij iemand die fulltime werkt met een salaris van € 2.200 bruto per maand, bedraagt (op basis van bovenstaande cijfers) de pensioen­ premie € 102,28 per maand (of € 93,56 indien u afstand heeft gedaan van partnerpen­sioen). De premies worden ingehouden op uw brutosalaris, dus ze kosten u netto minder.

UW Pen­sioen IN BEELD

6

Ik heb geen behoefte aan partnerpen­sioen. Moet ik het dan toch opbouwen?

13

“Zestig hoe vindt

“Ach, ik zag hele tijd 14

het al een aankomen.” Wim Kan

UW Pen­sioen IN BEELD

worden, u dat?”

15

WAT GEBEURT ER ALS..? Gebeurtenissen in uw leven die invloed hebben op uw pen­sioen

Wie: Annelies van Duijvenvoorde Werk: Apotheek Lorentz in Den Haag Met pensioen in: 2053

16

In- en uit dienst, meer of minder werken… Veranderingen in uw werk kunnen gevolgen hebben voor uw pensioen. Daarover gaat dit hoofdstuk: - uw pen­sioen van uw oude werkgever meenemen - herintreden - meer of minder werken - uit dienst

U bent deelnemer in de pen­sioenregeling van PMA als u een arbeidsovereenkomst heeft met een openbare apotheek of een andere bij PMA aangesloten werkgever en jonger bent dan 67 jaar. Als u met uw werkgever bent overeengekomen dat uw dienstverband 2 maanden of korter zal duren, doet u niet aan de PMA-rege­ ling mee. Als u een apothekersdiploma hebt, bent u geen PMA-deelnemer maar valt u onder een ander pen­sioenfonds. Geen deelnemer aan de pensioen­ regeling zijn verder mensen met een stageovereenkomst en uitzendkrach­ ten. Zolang u jonger bent dan 20 jaar bouwt u nog niet aan uw pen­sioen, maar er loopt wel een overlijdensver­ zekering en een arbeidsongeschikt­ heidsverzekering voor u. U moet dus ook worden aangemeld als u jonger bent dan 20 jaar.

9

Kan ik het pen­sioen van mijn vorige werkgever meenemen?

Ja, u heeft zelfs het wettelijk recht om uw pen­sioen van uw vorige werkgever over te laten dragen aan uw nieuwe pen­sioenfonds, PMA. Veel mensen vinden dat wel zo overzichte­ lijk. U heeft dan geen pensioen staan bij verschillende pen­sioenuitvoerders. En als u straks met pen­sioen bent, ontvangt u één pen­sioenuitkering. De overdracht van uw pen­sioen gaat niet vanzelf. U moet daarvoor binnen zes maanden na indiensttreding een aanvraag bij ons indienen. Het formulier hiervoor kunt u downloaden op onze website. Wij nemen dan contact op met uw vorige pen­sioenuitvoerder en regelen het verder voor u. Voordat uw pen­sioenaanspraken worden overge­ dragen, krijgt u van ons een overzicht waarin u ziet hoeveel u bij PMA voor uw oude pen­sioenaanspraken ‘terugkrijgt’. Het kan zijn dat uw pen­sioen er wat anders uitziet dan u gewend was. Dat komt dan doordat de pen­sioenregeling

van PMA anders is dan uw oude rege­ ling. Maar de totale waarde van uw pen­sioen blijft gelijk. PMA brengt voor de overdracht geen kosten in rekening. Of u uw pen­sioen wilt meenemen of niet, moet u zelf beslissen. Er zijn gevallen denkbaar waarin het ook een financieel voordeel kan hebben. Zo zou u kunnen kijken naar het indexerings­ beleid en de financiële stabiliteit van uw oude en uw nieuwe pensioenuitvoerder. De kans op toekomstige indexering kan van grote invloed zijn op de uiteinde­ lijke hoogte van uw pen­sioen.

Als u al bij een bij PMA aange­ sloten werkgever werkte, hoeft u uw pen­sioen niet mee te nemen. U was dan immers al deelnemer van PMA en dat blijft u ook. U bouwt bij uw nieuwe werkgever gewoon verder aan uw pen­sioen.

WAT GEBEURT er als..?

8

Wie valt er onder de pen­sioenregeling?

17

10

Hoe zit het met je pensioen als je er een aantal jaren tussenuit bent geweest en dan weer terugkeert?

In de tijd dat u niet werkt groeit uw opgebouwde PMA-pen­sioen mee met de salarisontwikkelingen binnen de apotheekbranche, althans, voor zover de financiële middelen van PMA dat toelaten. Als u weer gaat werken wordt de pen­sioenopbouw hervat. U mist natuurlijk wel een aantal deelnemings­jaren: in de periode dat u niet werkte, heeft u immers geen pen­sioen opge­ bouwd. Uw ouderdomspen­sioen en het partnerpen­sioen vallen daardoor lager uit dan als u altijd had doorgewerkt. Voor de hoogte van de AOW maakt het geen verschil of u altijd gewerkt heeft of er een periode tussenuit bent geweest. Als u niet altijd in Nederland heeft gewoond, kan dat wel invloed hebben op de hoogte van uw AOW (voor meer informatie over de AOW: www.svb.nl).

11 WAT GEBEURT er als..?

Kan ik ervoor kiezen om niet aan de pen­ sioenregeling mee te doen?

18

Nee. Deelname aan de pen­sioenregeling is verplicht. De CAO-partijen in de apotheekbranche (dus de werknemers en werkgevers) hebben een collectieve pen­sioenregeling afgesproken, waaraan iedere medewerker meedoet. Sommige mensen, vooral jongeren voor wie pen­sioen nog ver weg is,

vinden het bezwaarlijk dat een deel van hun inkomen opzij wordt gezet voor hun pen­sioen. Maar pen­sioen is een heel belangrijke voorziening voor later. Als je na je pensionering alleen van AOW moet leven, moet je meestal een (te) grote stap terug doen. Uw PMA-pen­sioen is een belangrijke aan­vulling op de AOW. Bovendien biedt de regeling ook financiële zekerheid voor uw gezin als u zou overlijden.

pen­sioen dat u tot op dat moment heeft opgebouwd, heeft het echter geen gevolgen. Als u minder gaat verdienen, verspeelt u dus geen pen­sioen dat u tot op dat moment heeft opgebouwd.

U kunt er overigens wel voor kiezen om af te zien van het opbouwen van partnerpen­sioen (zie vraag 6).

Hetzelfde geldt als u meer of minder uren gaat werken. Langer werken heeft een gunstige invloed op het pen­sioen dat u vanaf dat moment gaat opbouwen (op het pen­sioen dat u al heeft opgebouwd, heeft het geen invloed). En korter werken betekent dat u vanaf dat moment ook navenant minder pen­sioen gaat opbouwen.

12

14

Hoe werkt de pen­sioen­ regeling als je parttimer bent?

Ook als parttimer bouwt u aan uw pen­sioenvoorziening. Eigenlijk werkt de regeling voor parttimers hetzelfde als voor mensen met een volledige baan. Het enige verschil is dat u als parttimer naar rato minder pen­sioen opbouwt (en minder premie betaalt) dan wanneer u fulltime zou werken. Voor uw AOW heeft het overigens geen gevolgen of u fulltime of parttime gewerkt heeft.

13

Wat betekent het voor mijn pen­ sioen als ik meer of minder ga verdienen, of als ik langer of korter ga werken? Als u meer of minder gaat verdienen, gaat u vanaf dat moment ook meer of minder pen­sioen opbouwen. Voor het

Heeft onbetaald verlof, zoals ouderschapsver­ lof, gevolgen voor mijn pen­sioen? Ja, tijdens onbetaald verlof (zoals ouderschapsverlof) stopt de opbouw van uw pen­sioen. Ook de premiebe­ taling stopt. Als u gedeeltelijk blijft werken, bouwt u over de uren dat u werkt wel gewoon pen­sioen op.

Bij onbetaald verlof tot 18 maanden blijft wel de overlijdensrisicoverzeke­ ring (nabestaandenpen­sioen) en de WGA-hiaatverzekering (van belang bij arbeidsongeschiktheid) doorlopen. Ook bestaat bij onbetaald verlof tot 18 maanden de mogelijkheid om toch pen­sioen op te bouwen over uw oorspronkelijke uren. Als u daarvoor kiest, dan komt ook het deel van de pen­sioenpremie dat uw werkgever betaalt voor uw rekening. U bent dan

15

Wat kan ik doen met mijn pen­ sioen als ik uit dienst ga?

Als u bij een andere bij PMA aange­ sloten werkgever gaat werken, blijft u PMA-deelnemer. Is dat niet het geval, dan kunt u ervoor kiezen uw pensioen mee te nemen naar uw volgende werkgever of het te laten staan bij PMA. In dat laatste geval wordt uw pensioen tot uw pensioendatum ieder jaar, voor zover de financiële situatie van PMA dat toelaat, verhoogd in overeenstemming met de loontrend binnen de apotheekbranche. Hoe het meenemen van uw pensioen werkt, kunt u lezen bij de volgende vraag,

Als u bij uw uitdiensttreding uw pensioen laat staan bij PMA, kunt u ervoor kiezen om op vrijwillige basis maximaal 3 jaar pensioen te blijven opbouwen bij PMA. U betaalt dan wel de volledige premie, dus het werk­nemersen werkgeversdeel. Meer informatie vindt u op www.pma-pensioenen.nl. U kunt bij uitdiensttreding ook een keuze maken ten aanzien van het part­ nerpensioen. Als het partnerpensioen in uw geval lager is dan 70% van uw eigen pensioen, kunt u ervoor kiezen dit te verhogen in ruil voor een deel

van uw eigen pensioen (zie voor meer info pagina 30).

16 werkgever?

Kan ik mijn PMA-pen­sioen meenemen naar een volgende

Ja. Als u gaat werken bij een bedrijf met een eigen pensioenregeling, dan kunt u uw PMA-pensioen meenemen. U moet hiervoor binnen zes maanden na indiensttreding een aanvraag indienen bij uw nieuwe pensioen­ uitvoerder (dus niet bij PMA). Veel mensen vinden het handiger om hun pensioen op één plek geregeld te hebben, en nemen daarom hun pensioen mee. Maar of u uw pensioen wilt meenemen of tot uw pensionering wilt laten staan bij PMA, is uw eigen keus. Er zijn gevallen denkbaar waarin het een financieel voor- of nadeel kan hebben om uw pensioen mee te nemen. Zo zou u kunnen kijken naar het indexeringsbeleid en de financiële stabiliteit van uw oude en uw nieuwe pensioenuitvoerder. De kans op toekomstige indexering kan van grote invloed zijn op de uiteindelijke hoogte van uw pensioen. Op het moment van de overdracht van uw pensioen gaat er nooit iets van de waarde ervan verloren. U krijgt bij uw nieuwe pensioenuitvoerder aan waarde precies evenveel pensioen als u bij PMA had opgebouwd. PMA brengt voor de overdracht geen kosten in rekening.

17

Kun je je pen­ sioen in één keer laten uitbetalen?

Nee. Er is echter één uitzondering. Als uw dienstverband langer dan twee jaar geleden is be­ëindigd, en uw opgebouwde pensioen ligt onder de afkoopgrens (in 2014 is dat € 458,06), dan kunnen uw pen­ sioenaanspraken in de vorm van een afkoopbedrag aan u worden uitge­ keerd. Gaat u binnen de termijn van twee jaar met pen­sioen en ligt het pen­sioenbedrag onder de afkoopgrens, dan vindt afkoop plaats op de pen­ sioendatum. Afkoop vindt niet plaats als u inmiddels bent teruggekeerd bij een bij PMA aangesloten werkgever (u bouwt dan immers verder aan uw PMA-pen­sioen) of als u bezig bent uw PMA-rechten over te laten dragen naar het pen­sioen­fonds van een volgende werkgever.

Wie: Nynke Bolink Werk: Kringapotheek Abcoude Met pensioen in: 2044

WAT GEBEURT er als..?

het drievoudige aan pen­sioenpremie kwijt. Gezien het tijdelijke karakter van het onbetaalde verlof is het effect van tijdelijk niet of minder pen­sioen opbouwen overigens niet heel erg groot.

19

TROUWEN, SAMENWONEN, KINDEREN KRIJGEN EN SCHEIDEN Wie: Kim Jongkind Werk: Apotheek Buyzen, Sittard Met pensioen in: 2038

Als u trouwt of gaat samenwonen denkt u waarschijnlijk niet meteen aan uw pen­sioen. Toch is het goed een aantal dingen te weten. Werkt de pen­sioen­ regeling bijvoorbeeld hetzelfde voor ongehuwd samenwonenden als voor getrouwde stellen? En wat betekent het eigenlijk voor je pen­sioen als je uit elkaar gaat? Daarover gaat dit hoofdstuk.

18

Maakt het voor je pen­sioen­ situatie uit of je getrouwd bent of samenwoont?

krijgt). Als u als ongehuwd samen­ wonenden uit elkaar gaat, houdt uw partner alleen recht op het partner­ pen­sioen. Uw ouderdomspen­sioen hoeft dan dus niet verdeeld te worden.

Ja, er zijn twee verschillen:

19

1. Als u ongehuwd samenwoont (zonder geregistreerd partnerschap) moet u uw partner aanmelden bij PMA om hem of haar in aanmerking te laten komen voor partnerpen­sioen. Hoe dat gaat en aan welke voorwaar­ den u moet voldoen, leest u bij de volgende vraag. Als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan (voor PMA is dat hetzelfde), krijgen wij de gegevens van uw partner automatisch aangeleverd via de gemeente. 2. Als u uit elkaar gaat en u was getrouwd (of geregistreerde partners), dan houdt uw partner niet alleen recht op het partnerpen­sioen, maar krijgt hij of zij ook recht op een deel van uw ouderdomspen­sioen (dus het pen­sioen dat u zelf vanaf uw 65ste

Ik ben niet getrouwd maar woon samen. Komt mijn partner in aanmerking voor partnerpen­sioen?

Ja, maar als u samenwoont zonder geregistreerd partnerschap, dan moet u uw partner aanmelden bij PMA om hem of haar in aanmerking te laten komen voor partnerpen­sioen. U moet bovendien aan de volgende voorwaarden voldoen: – u en uw partner moeten beiden ongehuwd zijn; – u en uw partner mogen geen familie in de rechte lijn zijn (ouder en kind mag niet; broer en zus mag wel); – u woonde al met uw partner samen voordat u uw PMA-pensioen volledig heeft laten ingaan;

U meldt uw partner bij PMA aan met de ‘Verklaring samenwonen’, die u kunt aanvragen bij PMA via 070 - 311 01 66 of kunt downloaden van de website. U hoeft geen samenlevingscontract mee te sturen. PMA controleert alleen in geval van uw overlijden of aan alle voorwaarden is voldaan. Is dat niet het geval, dan komt uw partner niet in aanmerking voor een uitkering. Daarom doet u er goed aan zo snel mogelijk te regelen dat u over de benodigde papieren beschikt. Samen­ wonenden zijn overigens ook auto­ matisch verzekerd voor het Anw-hiaat. Voor het wezenpen­sioen voor uw kinderen maakt het geen verschil of u getrouwd bent of samenwoont. Als u samenwoont met geregistreerd partnerschap, hoeft u uw partner niet aan te melden. Wij krijgen de gegevens dan automatisch door via de gemeente.

20

Ik krijg een kind. Wat bete­ kent dat voor mijn pen­sioen?

Als u kinderen krijgt is er voor hen direct een wezenpen­sioen geregeld. Als u overlijdt, krijgen uw kinderen tot 21 jaar (en tot 27 jaar als ze studeren) een pen­sioenuitkering: het wezenpen­ sioen. Hoeveel dat is leest u bij vraag 35. Voor uw eigen pen­sioensituatie verandert er niets als u een kind krijgt. Als u na het krijgen van een kind minder gaat werken of ouderschaps­ verlof opneemt, heeft dat natuurlijk wel gevolgen voor uw pen­sioen (zie ook vraag 14). U hoeft uw kinderen niet bij PMA aan te melden.

21

Wat gebeurt er met je pen­sioen als je gaat schei­ den of uit elkaar gaat na samenwonen? Als u getrouwd was of een geregis­ treerd partnerschap had, houdt uw ex-partner recht op het partnerpen­ sioen dat tot op het moment van uit elkaar gaan is opgebouwd. Dat geldt ook als u ongehuwd samenwoonde en uw partner bij PMA heeft aangemeld voor partnerpen­sioen. Bij vraag 23 leest u meer over het partnerpen­sioen na uit elkaar gaan. Als u gehuwd was of geregistreerde partners, heeft uw ex-partner boven­ dien recht op een deel van uw eigen pen­sioen (het ouderdomspen­sioen, dus het pen­sioen dat u zelf vanaf uw

65ste krijgt). Als u samenwoonde heeft uw ex-partner géén aanspraak op een deel van uw eigen pen­sioen. Meer details over de verdeling van uw ouderdomspen­sioen bij scheiding (huwelijk of geregistreerd partner­ schap) leest u bij vraag 22.

Uit elkaar? Ongehuwd samenwonend: uw ex heeft recht op partnerpen­sioen. Gehuwd of geregistreerd partnerschap: uw ex heeft recht op partnerpen­sioen én een deel van uw eigen pen­sioen.

WAT GEBEURT er als..?

– u en uw partner moeten minimaal een half jaar op één adres samen­ wonen en een gezamenlijke huis­ houding voeren; – u moet beschikken over een door de notaris opgesteld samenlevings­ contract waarin is opgenomen dat u een gezamenlijke huishouding voert, tenzij u al vijf jaar of langer op één adres samenwoont en een gezamen­ lijke huishouding voert.

21

22

Hoe moet het ouderdoms­­­ pen­sioen ver­ deeld worden na een scheiding of beëin­ diging van een geregistreerd partnerschap?

Als u getrouwd was of een geregis­ treerd partnerschap had, heeft uw ex-partner behalve op partnerpen­ sioen ook wettelijk recht op een deel van uw eigen pen­sioen (dus het pen­­sioen dat u zelf krijgt vanaf uw 65ste).

Meer weten? U kunt de verdeling van het pen­ sioen op verschillende manieren regelen:

WAT GEBEURT er als..?

1. U kunt de verdeling onderling regelen Dat kan door te zijner tijd daadwer­ kelijk een deel van uw pen­sioen aan uw partner over te maken, of door de (waarde van de) aanspraak van uw partner op uw pen­sioen bij de boedelscheiding in te ruilen voor iets anders.

22

2. U kunt PMA vragen het pen­sioen te verdelen Uw partner kan zijn of haar deel van uw ouderdomspen­sioen rechtstreeks door PMA uitbetaald krijgen. Daarbij kunnen u en uw partner kiezen tussen twee manieren van verdeling van het pen­sioen door PMA: a. Standaard blijft het deel van het pen­sioen dat uw ex-partner krijgt

De Wet verevening pen­sioenrechten bij scheiding bepaalt dat uw ex-partner recht heeft op de helft van het ouder­ domspen­sioen dat u tijdens uw huwe­lijk of geregistreerd partnerschap heeft opgebouwd. Wat u vóór uw huwelijk aan pen­sioen heeft opgebouwd, telt niet mee. Omgekeerd heeft u ook recht op de helft van het pen­sioen dat uw partner in dezelfde periode heeft opge­bouwd. Dit alles geldt niet als u en uw partner de verdeling van pen­sioen hebben uitgesloten in het scheidings­

gekoppeld aan uw pen­sioen: uw ex-partner krijgt zijn of haar deel van uw pen­sioen uitgekeerd vanaf het moment dat u met pen­sioen gaat. Deze vorm heet pensioen­ verevening. b. U kunt er echter ook samen voor kiezen het deel van uw ex-partner los te koppelen van uw pen­sioen. Deze vorm heet conversie. Voorwaarde voor de verdeling van uw pen­sioenaanspraken door PMA is dat u of uw ex-partner die verdeling binnen twee jaar na uw scheidings­ datum aanvraagt bij PMA. Het formulier dat u daarvoor nodig heeft, kunt u vinden op de website van de Rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl. Ook als u de verdeling niet binnen twee jaar aanvraagt, blijft uw ex-partner recht houden op een deel van uw ouderdomspen­sioen. Het pen­sioenfonds is dan echter

convenant of al eerder in eventuele huwelijkse voorwaarden. Uw partner heeft niet uw instem­ ming nodig om aanspraak te kunnen maken op waar hij of zij wettelijk recht op heeft. De verdeling van het pen­sioen is echter niet verplicht: u kunt dus samen besluiten het pen­ sioen niet te verdelen. U doet er verstandig aan het onderwerp pen­sioen ook aan te kaarten bij een eventueel ingeschakelde advocaat.

niet meer verplicht aan die verdeling mee te werken, en dat kan betekenen dat u en uw partner te zijner tijd zelf de verdeling moeten regelen.­

Verdeling op maat Volgens de wet moet het ouder­ domspen­sioen als volgt worden verdeeld: 1. 50% voor de deelnemer, 50% voor de ex, 2. alleen het tijdens de huwe­ lijkse periode opgebouwde pen­sioen telt mee. Het is echter mogelijk met beider instemming voor een andere verdeling te kiezen, en wel: 1. een andere verdeling dan 50%-50%, of 2. een langere of kortere periode van pen­sioenopbouw dan de

U moet deze afwijkende verde­ ling laten vastleggen in het scheidingsconvenant, waarvan u een kopie meestuurt met het formulier waarmee u de verde­ ling van het pen­sioen bij PMA aanvraagt. Als u een afwijkende verdeling van het pen­sioen afspreekt, moet het formulier door u én uw ex-partner worden ondertekend. Pen­sioen verdelen: u en uw ex-partner kunnen kiezen uit twee manieren van uitbetalen door PMA:

23

Wat gebeurt er met het partner­­­­­pen­sioen als je uit elkaar gaat? Als u uit elkaar gaat, wordt de verdere opbouw van het partnerpen­sioen voor uw voormalige partner stopgezet. Uw ex-partner houdt wel recht op het partnerpen­sioen dat tot het moment van de scheiding is opgebouwd. Dit recht is er ook voor mensen die ongehuwd samenwoonden, maar zij moeten zich dan zelf wel even bij het pen­sioenfonds melden en aantonen

pen­sioenverevening Uw ex heeft bij PMA recht op een deel van uw ouderdomspen­sioen.

Zodra u met pen­sioen gaat, krijgt uw ex ook pen­sioen. Als u overlijdt, krijgt uw ex partner­ pen­sioen. Genoot uw ex op dat moment al een deel van uw ouder­ domspen­sioen, dan stopt dit. Als uw ex eerder overlijdt dan u, krijgt u weer recht op het gehele ouderdomspen­sioen.

dat ze voldeden aan de voorwaarden genoemd bij vraag 19. Als u gehuwd was of een geregistreerd partnerschap had, dan kunt u bij het scheiden kiezen voor een speciale constructie, waardoor het recht op partnerpen­sioen wordt vervangen door een eigen ouderdomspen­sioen. Deze constructie (conversie geheten) wordt behandeld bij vraag 22. Uw minderjarige of studerende kinderen behouden ook na een schei­ ding het recht op een volledige wezen­ uitkering.

conversie Uw ex ruilt het recht op partner­­pen­ sioen plus zijn of haar deel van uw ouderdoms­pen­sioen in voor een eigen ouderdomspen­sioen. Uw ex krijgt eigen aanspraken bij PMA. Uw ex krijgt pen­sioen zodra hij/zij zélf de pen­sioengerechtigde leeftijd bereikt. Als u overlijdt, heeft uw ex geen recht op partnerpen­sioen, want dat is uitgeruild. Hij of zij houdt recht op het eigen PMA-ouderdoms­pen­sioen. Als uw ex eerder overlijdt dan u, vervallen zijn/haar rechten aan het pen­sioenfonds.

24

Hoe werkt het partnerpen­ sioen als je gaat hertrouwen?

Als uw partner overlijdt en u hertrouwt voordat u uw pensioen volledig heeft laten ingaan, dan heeft uw tweede vrouw of man na uw overlijden recht op het volledige partnerpen­sioen. Als u na een scheiding opnieuw trouwt, dan moeten uw eerste en uw tweede partner het partnerpensioen delen. Uw eerste partner heeft recht op het partnerpen­sioen dat tot aan de datum van de scheiding is opgebouwd. Uw tweede partner heeft recht op de rest. Als aan alle voorwaarden is voldaan (zie vraag 19) dan gelden voor samen­ wonenden dezelfde regels.

WAT GEBEURT er als..?

huwelijkse periode. Sommige paren die voor ze trouwden al samenwoonden, vinden het onbillijk dat alleen de huwelijkse periode wordt meege­ teld.

23

ARBEIDSONGESCHIKT OF WERKLOOS

Sommige situaties die zich in uw leven kunnen voordoen, hebben invloed op uw pen­sioen. Werkloosheid bijvoorbeeld. Ook arbeidsongeschiktheid kan gevolgen hebben voor uw pen­sioensituatie. Het is verder goed om te weten dat er bij PMA een verzekering voor u loopt die u beschermt tegen een mogelijke terugval van het inkomen bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, het zogeheten WGA-hiaat.

25

Wat gebeurt er met mijn pen­sioen als ik arbeids­ ongeschikt word? Als u arbeidsongeschikt raakt, blijft u pen­sioen opbouwen, gebaseerd op uw ´oude´ salaris. Zolang uw salaris door uw werkgever wordt doorbetaald (de eerste twee ziektejaren), blijft u gewoon premie betalen. Daarna hoeft u (bij volledige arbeidsongeschiktheid) geen premie meer te betalen.

WAT GEBEURT er als..?

De premievrijstelling gaat overigens niet automatisch in: u moet zelf binnen drie maanden nadat uw arbeidsongeschiktheidsuitkering is ingegaan schriftelijk aan het pen­ sioenfonds melden dat u arbeids­ ongeschikt bent verklaard. Een kopie van de formele WIA-beschikking moet u meesturen.

24

Meer weten? Bij arbeidsongeschiktheid zijn er twee periodes te onderscheiden: 1. de eerste twee ziektejaren: uw salaris wordt door uw werkgever (gedeeltelijk) doorbetaald; 2. na twee jaar: u wordt geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt ver­klaard en komt terecht in de WIA. De eerste twee jaar van uw ziekte blijft u salaris van uw werkgever ontvangen. De pen­sioenopbouw blijft de hele periode gebaseerd op 100% van uw oude salaris, ook als u na verloop van tijd in werkelijkheid minder krijgt uitbetaald. Dat geldt overigens ook voor de pensioen­ premie – ook die blijft gebaseerd op uw oorspronkelijke salaris. Als u na 2 jaar ziekte arbeidson­ geschikt wordt verklaard en een WIA-uitkering ontvangt (de WIA is per 1 januari 2006 de opvolger van de WAO), gaat de opbouw van uw pen­sioen ook door. Bij volledige en duurzame arbeidsongeschiktheid hoeft u geen pen­sioenpremie te betalen, bij gedeeltelijke arbeids­

ongeschiktheid wordt u gedeelte­ lijk vrijgesteld van premiebetaling. Uitgangspunt voor uw voortgezet­ te pen­sioenopbouw is het salaris dat u verdiende voordat u ziek werd. De pen­sioenopbouw wordt jaarlijks verhoogd in overeenstem­ ming met de algemene loonrondes binnen de apotheekbranche (maar alleen als de financiële positie van PMA dat toelaat. Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden als voor de indexatie van de pen­sioenen – zie vraag 2). Als u weer wordt goedgekeurd en terugkomt bij uw oude werkgever gaat de opbouw van uw pen­sioen op de oude voet verder. Ook de premie wordt weer op de gebruike­ lijke manier betaald. Als u weer terugkeert in het arbeidsproces, maar u gaat niet meer werken bij een bij PMA aangesloten werkgever, dan stopt de opbouw van uw PMA-pen­sioen. Dit geldt ook als u weer wordt goed­gekeurd en werkloos wordt. U bent verplicht dit zelf bij het pensioenfonds te melden.

Ja. Via PMA is voor u een zogeheten WGA-hiaatverzekering geregeld. Sinds de WIA de WAO heeft opgevolgd, is vooral de situatie voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten drastisch veranderd. De WIA probeert met financiële prikkels gedeeltelijk arbeidsongeschikten zoveel mogelijk aan het werk te houden. Dat betekent dat wie niet ‘naar vermogen’ werkt, met een aanzienlijke terugval in inkomen te maken kan krijgen. Om dat te voorkomen bent u bij PMA verzekerd voor het zogeheten WGAhiaat (de WGA is een onderdeel van de WIA).

Wie: Judith Emmert Met pensioen: sinds april 2005 Werkte bij: Apotheek Blijdorp, Rotterdam

Meer weten? Als u tussen 35% en 80% (dus gedeel­ telijk) arbeidsongeschikt wordt ver­klaard, komt u terecht in de WGA: de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten. Dat gebeurt ook als u tijdelijk volledig arbeidson­ geschikt bent. U ontvangt dan eerst een periode een loongerelateerde uitkering van 70% (de eerste 2 maan­den 75%) van uw salaris in het jaar voordat u ziek werd. Hoe lang die uitkering doorloopt, is afhankelijk van uw arbeidsverleden. Als deze uitkering afloopt, kijkt men naar hoeveel u op dat mo­ ment verdient. Er zijn dan twee mogelijkheden: 1. U verdient minstens de helft van wat u met uw belemmering nog geacht wordt te kunnen verdienen (men noemt dit: uw resterende verdiencapaciteit). In dit geval ont­vangt u van het UWV een arbeids­ ongeschiktheidsuitkering van 70% van het verschil tussen uw salaris en uw resterende verdiencapaciteit. Deze uitkering heet de loonaanvul­ lingsuitkering. 2. U verdient minder dan de helft van wat u nog zou kunnen verdie­ nen, dus minder dan de helft van uw resterende verdiencapaciteit. Uw arbeidsongeschiktheidsuitke­ ring daalt dan tot een percentage van het minimumloon. De uitke­ ring heet dan vervolguitkering.

De CAO-partijen in de apotheek­ branche hebben besloten dat deze achteruitgang voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten die ‘te weinig verdienen’ ongewenst is. Daarom is er via PMA een verzekering afgeslo­ ten die de achteruitgang compen­ seert, de WGA-hiaatverzekering. Als u in groep 2 valt (dus als u minder dan de helft van uw resterende verdiencapaciteit benut), dan vult deze verzekering uw WGA-vervolg­ uitkering aan tot het niveau van de WGA-loonaanvullingsuitkering. De uitkering wordt dan dus aangevuld tot 70% van het verschil tussen uw salaris en uw resterende verdiencapaciteit. Voor alle duidelijkheid: als u volledig arbeidsongeschikt raakt, krijgt u niet te maken met de WGA-hiaatverzeke­ ring. Volledig arbeidsongeschikten (minstens 80% arbeidsongeschikt) vallen niet onder de WGA maar krijgen een zogeheten IVA-uitkering. Deze bedraagt 75% van het salaris en wordt niet na een bepaalde periode verlaagd. Wie minder dan 35% arbeidsongeschikt is verklaard, krijgt in de WIA géén uitkering. Ook in dat geval is de WGA-hiaatverzekering niet van toepassing. Het salaris is voor de WIA overigens gemaximeerd tot het zogeheten maximale dagloon. Verdient u méér, dan is het meerdere noch via de WIA, noch via PMA verzekerd.

WAT GEBEURT er als..?

26

Biedt PMA bescherming bij arbeidson­ geschiktheid?

25

WAT GEBEURT er als..? 26

Vroeger was ik jong en mooi, nu ben ik alleen nog mooi.

27

Wat gebeurt er met mijn pen­ sioenopbouw als ik werkloos word?

Bij werkloosheid wordt de opbouw van uw pen­sioen gestaakt. U betaalt geen premie meer en uw rechten blijven bij het pen­sioenfonds staan tot u pen­sioengerechtigd bent of tot u het PMA-pen­sioen meeneemt naar een volgende werkgever. Een klein pen­ sioen (minder dan € 458,06 per jaar, cijfer 2014) kan door PMA vanaf twee jaar na uw vertrek als deelnemer ook in één keer worden uitbetaald.

Wie: Joke Kasius Werk: Apotheek ’t Sant, Santpoort-Noord Met pensioen in: 2020

WAT GEBEURT er als..?

Als u werkloos raakt, is het mogelijk om op vrijwillige basis maximaal 3 jaar pensioen op te blijven bouwen bij PMA. U betaalt dan wel de volledige premie, dus het werk­nemers- en werkgeversdeel. Meer informatie hierover vindt u op onze website www.pma-pensioenen.nl.

27

(BIJNA) MET Pen­sioen

Alles wat u weten moet als uw pen­sioen in zicht is. Kort voor het moment dat u met pen­sioen gaat, kunt u een aantal keuzes maken waarmee u uw pen­sioen afstemt op uw wensen. Wilt u bijvoorbeeld wat eerder met pen­sioen? Of wilt u eerst wat meer en later wat minder pen­sioen? Het kan allemaal. Een overzicht van alle keuzemogelijkheden vindt u op pagina 30 en 31. Dit hoofdstuk begint echter met een aantal praktische vragen die kunnen spelen als uw pen­sioen in zicht komt.

Wie: Joop Vromen Werk: Apotheken Klysen en De Quirynstok, Tilburg Met pensioen in: 2011

28

28

29

De AOW hoeft u niet zelf aan te vragen. Alleen als u zo’n drie maanden voor uw AOW-ingang nog steeds geen aanvraagformulieren ontvangen heeft, dan is het verstandig even contact op te nemen met de Sociale Verzekeringsbank (020 – 656 56 56 of www.svb.nl).

De indexatie van uw pen­sioen is geen recht. Het bestuur van PMA bekijkt elk jaar opnieuw of en in hoeverre de indexatie kan worden toegekend. Voor meer informatie hierover zie ook vraag 2.

Moet je je pen­sioen zelf aanvragen?

Als u op de stan­ daardleeftijd van 65 met pen­sioen wilt, hoeft u geen contact met ons op te nemen. U krijgt enkele maanden voor uw 65ste verjaardag de benodig­ de informatie en keuzeformulieren toegestuurd. Wilt u eerder dan op de standaardleeftijd met pen­sioen, dan moet u dat minimaal drie maanden voor de gewenste pen­sioendatum melden bij PMA. Wij sturen u dan de benodigde stukken.

Wordt de koopkracht van mijn pen­sioen beschermd?

Daar streeft PMA wel naar. Als de financiële positie van het pen­sioen­ fonds het toelaat, wordt uw pen­sioen jaarlijks verhoogd met het percentage van de algemene loonstijging in de apotheek. We noemen deze verhoging indexatie. Uw ingegane pen­sioen wordt dan dus niet alleen beschermd tegen inflatie, maar groeit zelfs mee met de lonen. En vaak stijgen de lonen sterker dan de prijzen.

Na het bereiken van de AOW-leeftijd gaat u minder aan de schatkist afdragen dan u gewend was. U betaalt als gepensioneerde weliswaar nog altijd belasting, maar bijna alle sociale verzekeringspremies komen te vervallen. Voor uw besteedbaar inkomen heeft dit gunstige gevolgen. De verhouding bruto-netto komt veel gunstiger te liggen dan u gewend was. Bruto is uw pensioen meestal een stuk lager dan het salaris dat u gewend was, maar netto wordt die achteruit­ gang verzacht door de lagere belas­ tingdruk. Gaat u met pensioen voordat u de AOW-leeftijd heeft bereikt, dan heeft u dit fiscale voordeel nog niet. Dan gelden voor u dezelfde belasting­ percentages als toen u nog werkte.

31

Hoeveel bedraagt de AOW?

– De AOW bedraagt € 760 bruto per maand als u getrouwd bent of samenwoont. Is uw partner ook AOW-gerechtigd, dan ontvangt u samen € 1.520 bruto per maand. – Als u alleenstaande bent zonder kinderen onder de 18 jaar, dan ontvangt u € 1.099,84 bruto per maand. – Voor alleenstaande ouders met een kind jonger dan 18 jaar bedraagt de AOW € 1.387,79 bruto per maand. Naast de maandelijkse uitkering ontvangen AOW-ers in mei van elk jaar vakantietoeslag. Als u niet altijd in Nederland heeft gewoond, kan de AOW lager uitvallen. De genoemde bedragen gelden met ingang van januari 2014. Zie voor de actuele bedragen de website van de Sociale Verzekeringsbank: www.svb.nl.

32

Partner nog geen aow? Op dit moment krijgt een AOWgerechtigde met een partner die zelf nog geen AOW krijgt een toeslag op de AOW. De hoogte van die toeslag is onder andere afhanke­ lijk van het inkomen van de partner. Vanaf 2015 vervalt die toeslag. Als u bent geboren in of na 1950 en uw partner is jonger en heeft geen eigen inkomen, dan zult u met zijn tweeën moeten leven van een eenpersoons AOW van € 760 bruto per maand plus uw pen­sioen. Deze situatie duurt voort totdat uw partner zelf AOW krijgt. Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de Sociale Verzeke­ ringsbank, www.svb.nl.

Mag je bijverdie­ nen als je met pen­sioen bent?

Ja, u mag zoveel bijverdienen als u wilt. Uw verdiensten worden niet verrekend met de AOW of met uw PMA-pen­sioen. Als u uw pen­sioen al vóór uw 60ste laat ingaan, stelt de fiscus wel als eis dat u uw bestaande dienst­verband bij uw werk­ gever beëindigt.

WAT GEBEURT er als..?

30

Hoeveel belas­ ting betaal je over je pen­ sioenuitkering?

29

(BIJNA) MET Pen­sioen: stel uw eigen pen­sioen samen De keuzemogelijkheden in het kort

1. Partnerpen­sioen inruilen voor meer pen­sioen voor u zelf Als u met pen­sioen gaat, kunt u ervoor kiezen het partnerpen­sioen (het levens­­lange pen­sioen dat uw partner van PMA krijgt als u overlijdt) in te ruilen voor een hoger pen­sioen voor u zelf.

WAT GEBEURT er als..?

Deze keuze ligt voor de hand als u op uw pen­sioendatum geen partner heeft. Als u na uw pen­sioendatum gaat trouwen of samenwonen, dan komt uw partner toch al niet in aanmerking voor partnerpen­sioen. Maar ook als u wél een partner heeft kunt u er samen voor kiezen het partnerpen­sioen op te geven. Dit kan interessant zijn als er voor uw partner al een goede nabe­ staandenvoorziening is, bijvoorbeeld in de vorm van een levensverzekering. Uw partner moet hier wel mee instemmen en uw aanvraag ook ondertekenen.

30

Door het partnerpen­sioen in te ruilen wordt uw jaarlijkse ouder­ domspen­sioen verhoogd met 9% van het partnerpen­sioen. Als u gescheiden bent, kunt u het partnerpen­sioen waarop uw ex recht heeft niet inruilen voor meer pen­ sioen voor u zelf. De inruil van partnerpen­sioen is niet mogelijk in combinatie met deeltijdpen­sioen.

U maakt al deze keuzes op het moment dat uw pen­sioen ingaat. Ze zijn eenmalig: u kunt ze later dus niet meer ongedaan maken. Eerst moet u kiezen of u het partnerpen­ sioen wilt inruilen voor extra pensioen voor u zelf (of andersom) – daarna maakt u de overige keuzes.

2. Méér partnerpen­sioen in ruil voor minder pen­sioen voor u zelf Standaard bedraagt het partnerpen­ sioen dat u bij PMA opbouwt 70% van uw eigen pen­sioen. Er zijn echter situaties denkbaar waardoor het partnerpen­sioen lager uitvalt, bijvoor­ beeld als u in het verleden besloten heeft af te zien van de opbouw van partnerpen­sioen bij PMA (zie vraag 6). U kunt in dat geval op uw pen­sioen­ datum een deel van uw eigen pen­sioen inruilen voor extra partnerpen­sioen. Het partnerpen­sioen wordt dan 70% van uw eigen pen­sioen. Voor elke euro die u van uw eigen pensioen inlevert, krijgt u € 11,- aan partner­pensioen terug. Deze ruil is niet mogelijk in combi­natie met deeltijdpensioen. U kunt deze keuze ook maken op het moment dat u uit dienst gaat.

U kunt bij PMA op verzoek een berekening krijgen van wat de uitruil van partnerpensioen voor ouderdomspensioen (of andersom) voor u betekent.

3. Kies zelf het moment waarop uw pen­sioen ingaat De standaard pen­sioenleeftijd is 65 jaar, maar u kunt uw pen­sioen al vanaf 55 laten ingaan. Als u dat wilt voor uw 60ste, dan stelt de fiscus als voorwaarde dat u uw dienstverband beëindigt. Hoe eerder u het pen­sioen laat ingaan, des te lager wordt uw pen­sioenuitkering per jaar. Uw pen­sioen moet dan immers langer worden uitbetaald, en omdat u eerder stopt met werken heeft u ook nog eens minder pen­sioen opgebouwd. Als u eerder met pen­sioen wilt, kan uw pen­sioenuitkering daardoor aanzienlijk lager uitvallen. U moet er ook rekening mee houden dat u dan de eerste tijd nog geen AOW krijgt. Zie daarvoor ook keuze 4. U kunt uw pensioen ook later laten ingaan, uiterlijk op uw 67ste. De fiscus stelt dan als voorwaarde dat u ergens blijft werken. Als dat bij een bij PMA aangesloten werkgever is, blijft u pensioen opbouwen bij PMA. Houdt u er rekening mee dat als u uw pensioen laat ingaan en ook een uitkering van de overheid krijgt (bijvoorbeeld een WW-uitkering), uw pensioen mogelijk met die uitkering verrekend wordt.

Meer weten?

Wilt u weten wat een jaar­tje eerder met pen­sioen u kost? Of wilt u alle andere keuzes doorrekenen met uw eigen pensioengege­ vens? Het kan heel simpel met de PMA-pen­sioen­ planner. Ga naar www.pma-pen­sioenen.nl en kies voor ‘inloggen Mijn PMA’.

4. Tijdelijk extra pen­sioen tot u AOW krijgt Als u voor uw AOW-leeftijd met pensioen gaat, krijgt u te maken met een tijdelijk gat in uw inkomen. PMA biedt de mogelijkheid dat gat te dichten met tijdelijk extra pen­sioen. Dit extra pen­sioen wordt uitgekeerd tot de eerste van de maand volgend op de AOW-ingangsdatum zoals die voor u geldt op het moment dat u met pensioen gaat. Het wordt betaald uit uw levenslange pensioen, dat daar­ door lager wordt. De hoogte van het tijdelijk pen­sioen kiest u, binnen bepaalde grenzen, zelf. De PMA-pen­sioenregeling biedt nog meer keuzes om uw pen­sioen op te hogen. Zie daarvoor keuze 5.

Alle keuzes rondom uw pen­sioen zijn op deze pagina kort beschreven. Voor meer informatie kunt u mailen naar [email protected] of bellen met de PMA-­ infolijn: 070 - 311 01 55.

5. Eerst meer, later minder pen­sioen U kunt ervoor kiezen om de eerste 10 jaar na uw pensionering wat meer pen­sioen te krijgen, en daarna wat minder. Dit kan vanaf ieder moment dat u uw pen­sioen volledig laat ingaan (dus niet bij deeltijdpen­sioen). Deze keuze heeft alleen gevolgen voor de hoogte van uw eigen pen­sioen. Het partnerpen­sioen verandert er niet door. U kunt kiezen uit twee varianten: • de eerste tien jaar 113% van uw pen­sioen en daarna 85%; • de eerste tien jaar 107% van uw pen­sioen en daarna 92%. De gedachte erachter is dat veel mensen in de eerste pen­sioenjaren wat meer financiële armslag willen, terwijl ze op hogere leeftijd juist wat minder nodig hebben. U kunt deze keuze­mogelijkheid ook gebruiken om pen­sioen ‘naar voren’ te halen als u wilt stoppen met werken voordat u AOW krijgt (desgewenst ook in combinatie met keuze 4).

6. Deeltijdpen­sioen U kunt in de PMA-pen­sioenregeling ook met deeltijdpen­sioen. U kunt dan voor een bepaald percentage blijven doorwerken en voor het overige deel pen­sioen opnemen. U kunt zelf het bedrag kiezen dat u jaarlijks aan deel­tijd­pen­sioen uitgekeerd wilt krijgen (het minimum is in 2014 € 458,06 per jaar). Gaat u vóór uw 60ste met pen­ sioen, dan stelt de fiscus als eis dat u uw bestaande dienstverband beëindigt voor tenminste het percentage dat u met deeltijdpen­sioen gaat. Als u eenmaal voor een bepaalde deeltijdpen­sioenuitkering heeft gekozen, dan kunt u die later niet meer veran­ deren. Stoppen met deeltijdpen­sioen en overgaan naar een volledig pen­ sioen is wel op ieder moment moge­ lijk. Met deeltijdpensioen gaan is een goede manier om geleidelijk af te bouwen. Het is ook een interessante optie als u vindt dat uw pensioen te laag is om al helemaal te stoppen met werken. Uw deeltijddienstverband kan bij uw huidige werkgever zijn, maar dat hoeft niet. Deeltijdpen­sioen is voor uw 65ste ook mogelijk zonder dat u nog ergens werkt.

WAT GEBEURT er als..?

Zelf berekeningen maken met de PMA Pen­sioenplanner

31

Overlijden

Als u overlijdt, of dat nu vóór of na uw pensionering is, is er voor uw gezin een nabestaandenpen­sioen. Uw partner krijgt de rest van zijn of haar leven een partnerpen­sioen. Voor uw kinderen is er tot hun 21ste een wezenpen­sioen (en zelfs tot 27 jaar als ze studeren).

33

Hoeveel partnerpen­ sioen krijgt mijn man of vrouw als ik overlijd? Dat hangt af van het moment van overlijden:

WAT GEBEURT er als..?

1. Bij overlijden na pensionering Uw partner ontvangt de rest van zijn of haar leven een partnerpen­sioen. Hoeveel dat is, kunt u zien op het pensioenoverzicht dat u jaarlijks ontvangt. Als u op uw pen­sioendatum het partnerpen­sioen heeft uitgeruild voor extra ouderdomspen­sioen, dan is er voor uw partner uiteraard géén partnerpen­sioen. Dat geldt ook als u pas trouwt nadat uw pensioen al volledig is ingegaan.

32

2. Bij overlijden tijdens uw dienst­ verband Het pen­sioenfonds rekent uit hoeveel partnerpen­sioen u opgebouwd zou hebben als u tot uw 65ste bij uw werk­gever in dienst was gebleven. Uw partner krijgt dan dit bedrag als levenslang pen­sioen. Hoeveel dat is leest u in uw pen­sioenoverzicht.

3. U overlijdt vóór uw pensionering, maar u werkt niet meer bij een bij PMA aangesloten werkgever Als u nog pen­sioenaanspraken bij PMA had staan, ontvangt uw partner levenslang het partnerpen­sioen dat u tot uw vertrek had opgebouwd. Als u uw pen­sioenaanspraken had meegeno­ men naar een nieuwe werkgever, dan ontvangt uw partner vanzelfsprekend géén uitkering van PMA. Als uw partner hertrouwt, heeft dat géén invloed op het partnerpen­sioen dat hij of zij van PMA krijgt. Als u behalve uw huidige partner ook een ex-partner heeft, dan kan het zijn dat zij het partnerpen­sioen moeten delen (zie vraag 23). Uw partner kan ook in aanmerking komen voor een Anw-uitkering van de overheid en/of een aanvulling van PMA daarop. Meer daarover leest u bij de volgende vraag. Eenmalige overlijdensuitkering Als u overlijdt nadat uw pen­sioen is ingegaan, heeft uw partner recht op een eenmalige overlijdensuitkering.

Deze bedraagt twee maal het maande­ lijkse bedrag van de bruto uitkering die u op dat moment van PMA kreeg. Als uw partner niet meer in leven is, kan deze uitkering verdeeld worden onder de achterblijvende minderjarige of studerende kinderen. Ook als u komt te overlijden terwijl u een arbeidsongeschiktheidspen­sioen van PMA ontving, ontvangen uw nabestaanden zo’n uitkering.

34

Hoe werkt de nabestaanden­ regeling van de overheid en de Anw-hiaatverzekering van PMA?

De overheid heeft een voorziening voor weduwen en weduwnaars die de AOW-leeftijd nog niet hebben bereikt: de Algemene nabestaandenwet (of Anw). Om voor een Anw-uitkering in aan­ merking te komen moet de nabestaan­ de kinderen onder de 18 jaar verzorgen, arbeidsongeschikt zijn, of geboren zijn voor 1 januari 1950.

De Anw-uitkering loopt door tot de nabestaande hertrouwt, gaat samen­ wonen of de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. Ook als de nabestaande niet langer arbeidsongeschikt is of als het jongste kind 18 jaar wordt, vervalt het recht op de wettelijke Anw-uitkering (behalve bij nabestaanden die voor 1 januari 1950 geboren zijn).

Anw-hiaatverzekering Omdat veel PMA-deelnemers een partner hebben met een eigen inkomen, zal de nabestaande vaak niet voor een Anw-uitkering in aanmerking komen. Dit kan een aanzienlijke inkomensachteruitgang betekenen. De Anw-hiaatverzekering van PMA zorgt ervoor dat de nabe­ staande van een fulltime medewer­ ker het bedrag krijgt uitgekeerd dat hij of zij aan Anw misloopt – ook als dat niet is vanwege eigen inkomsten, maar omdat er geen kinderen onder de 18 jaar zijn of omdat de nabe­ staande na 1950 is geboren. Deze aanvulling is maximaal ongeveer € 1.140 bruto per maand; bij part­ timers wordt naar rato aangevuld. Als iemand dus 18 uur per week

werkt is de aanvulling ongeveer € 570 bruto per maand. De aanvul­ ling loopt door tot het recht op de Anw-uitkering vervalt, dus tot de nabestaande AOW krijgt, hertrouwt of met iemand een gezamenlijke huishouding gaat voeren. De Anw-hiaatverzekering stopt overigens als u niet meer werkt bij een bij PMA aangesloten werkgever. De bedragen die voor u verzekerd zijn door de Anw-hiaatverzekering staan niet op uw pen­sioenoverzicht, omdat het inkomen van uw partner er een rol bij speelt. Meer infor­ matie over de Anw kunt u krijgen bij de Sociale Verzekeringsbank (020 - 656 56 56 of www.svb.nl).

Voorbeeld Wim Janssen (geboren in 1949) is getrouwd met apothekersas­ sistente Saskia. Saskia werkt 26 uur en verdient €  1.600 bruto per maand. Wim werkt fulltime en verdient €  2.600 bruto per maand. Als Saskia overlijdt, heeft Wim geen recht op een Anw-uitkering, omdat hij daarvoor teveel verdient. De Anw-hiaatverze­ kering van PMA keert nu uit en wel 26/36ste (de parttime­ factor) van circa €  1.140 oftewel circa €  825 bruto per maand.

Wie: Lia Hofhuis Werk: Apotheek Kipp in Delft Met pensioen in: 2013

WAT GEBEURT er als..?

De Anw-uitkering bedraagt maximaal € 1.422 bruto per maand (cijfer 2014) en is afhankelijk van het eigen inkomen van de nabestaande. Inkom­ sten uit arbeid of loongerelateerde uitkeringen worden geheel of gedeel­ telijk gekort op de uitkering. In de praktijk betekent dit dat een nabe­ staande met een inkomen tot circa € 740 bruto per maand recht heeft op een volledige wettelijke nabestaanden­ uitkering. Bij een inkomen van circa € 2.420 bruto per maand of meer vervalt de wettelijke nabestaanden­ uitkering. Als u een uitkering ont­ vangt, werkt het anders. Inkomsten uit vermogen, het vermogen zelf, privé-voorzieningen of een partnerpen­sioen hebben geen invloed op de Anw-uitkering. Meer informatie hierover vindt u op www.svb.nl.

33

35

Hoeveel wezenpen­sioen krijgen mijn kinderen als ik overlijd?

Wie: Sigrid Knipscheer en zoon Kjeld Werk: Apotheek Dorrestein, Nieuwerkerk aan den IJssel Met pensioen in: 2037

U bouwt bij PMA een wezenpen­sioen op van 14% van uw ouderdomspen­ sioen per kind per jaar. De hoogte van het wezenpen­sioen vindt u terug op het pen­sioenoverzicht dat u ieder jaar ontvangt. Als kinderen beide ouders verliezen wordt het wezenpen­sioen verdubbeld. Het wezenpen­sioen is er voor kinderen tot 21 jaar; studerende kinderen komen tot hun 27ste in aanmerking voor wezenpen­sioen. Ook pleegkinderen en geadopteerde kinderen die door u worden onder­ houden en opgevoed komen in aanmerking voor wezenpen­sioen.

36

Is het partner­ pen­sioen beschermd tegen inflatie?

Daar streeft het pen­sioenfonds inder­daad naar. De partnerpen­sioenen worden net als alle andere PMA-­ pen­sioenen elk jaar opgehoogd in overeenstemming met de algemene loonstijgingen binnen de apotheek­ branche. Dat gebeurt echter alleen als de financiële middelen van PMA dat toelaten. De indexatie van het partner­ pen­sioen is voorwaardelijk; er is geen recht op indexatie en het is ook voor de langere termijn niet zeker of en in hoeverre indexatie zal plaatsvinden. Zie voor meer informatie over de indexatie ook vraag 2.

37

Moeten het partneren wezen­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­pen­sioen bij overlijden aangevraagd worden? In veruit de meeste gevallen niet. PMA is aangesloten op de Gemeente­ lijke Basisadministratie en krijgt automatisch bericht wanneer een deelnemer of pensioengerechtigde is overleden. Alleen als de overleden deelnemer in het buitenland woonde, moet PMA op de hoogte worden gesteld door de nabestaande. In andere gevallen neemt PMA zelf contact op met de nabestaande. Heeft u als nabestaande binnen 2 maanden na het overlijden nog niets van PMA gehoord, neemt u dan wel zelf even contact met ons op.

34

Picasso

WAT GEBEURT er als..?

Je wordt pas jong als je zestig bent, en dan is het te laat.

35

WAT U VERDER NOG MOET WETEN... WAT u verder nog moet weten...

In dit hoofdstuk vindt u in vogelvlucht wat u weten moet over het bestuur en het toezicht op het pen­sioenfonds. Wilt u meer informatie? Bezoek dan onze website: www.pma-pen­sioenen.nl.

36

Wie: Francisca Zaal Werk: Kringapotheek in Vinkeveen Met pensioen in: 2025

Het pen­sioenfonds wordt bestuurd door tien bestuursleden die door de CAO-partijen worden benoemd. In het bestuur zitten vijf vertegenwoordigers van werkgevers­ zijde, waarvan er vier benoemd zijn door de Vereniging Zelfstandige Apothekers en één door de Associatie van Ketenapotheken. Er zijn vijf leden van werknemerszijde, waar­van er drie benoemd zijn door FNV Bondgenoten en twee door CNV Publieke Zaak. Ze worden benoemd voor een periode van vijf jaar. De functies van voorzitter en secretaris worden beurtelings door werk­nemers- en werkgeversleden vervuld.

Het bestuur houdt zich bezig met zaken als het premie-, beleggings- en indexa­ tiebeleid. De inhoud van de pensioen­ regeling is niet primair een verant­ woordelijkheid van het PMA-bestuur; die komt namelijk tot stand door afspraken tussen de CAO-partijen in de apotheekbranche. De dagelijkse uitvoering en admini­ stratie is uitbesteed aan Appolaris B.V.

39

Wie controleert het pensioen­ fonds?

Er zijn nogal wat partijen die toezicht houden op de gang van zaken bij PMA. ‘ Intern’ is er een Deelnemersraad, een Verantwoordings­ orgaan, een Visitatiecommissie en het

toezicht door de accountant en actuaris. Maar ook extern, vanuit de overheid, wordt er scherp naar pen­sioenfondsen gekeken.

Deelnemersraad Sinds 2006 kent PMA een deelne­ mersraad. Hierin zitten actieve deelnemers en pen­sioengerechtig­ den. De Deelnemersraad kan over allerlei zaken advies uitbrengen aan het bestuur, bijvoorbeeld over het premie- en indexatiebeleid. Verantwoordingsorgaan Ook het Verantwoordingsorgaan, dat sinds 1 januari 2008 wettelijk verplicht is, houdt toezicht. Aan dit orgaan legt het PMA-bestuur periodiek verantwoording af over het gevoerde beleid. In het Verantwoordingsorgaan zitten vertegenwoordigers van de werk­ nemers, de pen­sioengerechtigden en de werkgevers. Visitatiecommissie Dit is een commissie van externe deskundigen die de besluitvorming van het PMA-bestuur periodiek tegen het licht houdt. Accountant en actuaris De financiële huishouding van PMA wordt gecontroleerd door een externe accountant en actuaris.

Veranderingen op komst In verband met gewijzigde wet- en regelgeving zal het hier beschreven bestuursmodel van PMA met ingang van 1 juli 2014 op een aantal onder­ delen worden gewijzigd.

Extern toezicht: de overheid Alle pen­sioenfondsen in Nederland moeten zich houden aan de regels die geformuleerd zijn in de Pensioen­ wet. Hierop wordt toezicht gehou­ den door de Autoriteit Financiële Markten en door De Nederlandsche Bank. Deze laatste instantie contro­ leert of de beleggingen verantwoord geschieden en of het algehele finan­ciële beheer van het pen­sioenfonds deugdelijk is. Kortom, De Nederland­ sche Bank ziet erop toe dat de belangen van de deelnemers en gewezen deelnemers in het pen­sioen­ fonds gewaarborgd zijn. Jaarverslag Ieder jaar legt het bestuur van PMA verantwoording af over het gevoerde beleid en over de financiële resulta­ ten in het jaarverslag. De belangrijk­ ste feiten en cijfers daaruit kunt u jaarlijks lezen in ons blad Apotheek & Pen­sioen. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden op onze website www.pma-pen­sioenen.nl.

WAT u verder nog moet weten...

38

Wie bestuurt het pensioen­ fonds?

37

40

Hoe belegt PMA het pen­sioengeld en hoe zit het met de risico’s?

WAT u verder nog moet weten...

Om het pensioen betaalbaar te kunnen houden en de pen­sioenen het liefst ook ieder jaar te kunnen indexeren (waardevast houden) is het belangrijk dat PMA een goed rende­ ment haalt op het beheerde vermogen. Natuurlijk mogen er bij de beleggin­ gen geen onverantwoorde risico’s worden gelopen. Daarom baseert PMA het beleggingsbeleid op professionele studies naar wat voor ons pensioen­ fonds de beste verhouding is tussen het streven naar een voldoende én stabiel rendement aan de ene kant en het beheersen van de risico’s aan de andere kant. PMA spreidt zijn vermogen over verschillende soorten beleggingen, zoals aandelen, obligaties en onroerend goed.

38

Tegenvallende beleggingsresultaten kunnen ook voor u als deelnemer gevolgen hebben. Op termijn zouden die kunnen leiden tot een hogere pen­sioenpremie of tot het niet of in mindere mate toekennen van de indexatie van de pen­sioenen. In extreme situaties kunnen de aan­ spraken of pensioenuitkeringen ook verlaagd worden. Meer informatie over ons beleggings­ beleid en de financiële positie van PMA vindt u op onze website: www.pma-pensioenen.nl.

41

42

Met een klacht (over de manier waarop PMA zijn taken heeft uitgevoerd) kunt u zich wenden tot PMA. Als u het met de oplossing niet eens bent, kunt u de kwestie voorleggen aan het PMA-­ bestuur. Als u en het bestuur er niet uitkomen, kunt u naar de Ombuds­ man Pensioenen. Bemiddeling door de Ombudsman is gratis maar niet bindend. De Ombudsman oordeelt uitsluitend over de uitvoering van pensioenregelingen. Als u het niet eens bent met de inhoud van de regeling kunt u dus niet bij hem terecht.

U kunt PMA ook verzoeken om: - een overzicht van uw opgebouwde aanspraken; - een opgave (tot 7 jaar terug) van de waardeaangroei van uw pensioen (de factor A); - het pensioenreglement, de statuten en het uitvoeringsreglement; - het jaarverslag en de jaarrekening; - de verklaring inzake de beleggings­ beginselen; - een berekening van de gevolgen van de keuzemogelijkheden (o.a. uitruil); - informatie over de hoogte van de dekkingsgraad; - informatie over een eventuele aanwijzing van de toezichthouder of een eventuele bewindvoerder bij het pensioenfonds; - informatie over een korte- of lange­ termijnherstelplan als dat van kracht is.

Waar kun je terecht met klachten?

PMA doet zijn best alle regelingen goed en zorgvuldig uit te voeren. Daarbij hoort ook dat we eventuele klachten of geschillen zorg­vuldig behandelen. We volgen daarbij de procedures zoals die zijn vastgelegd in ons klachten- en geschillenregle­ ment. U kunt deze down­loaden op onze website of bij ons aanvragen.

Bij een geschil (als u het niet eens bent met een door het bestuur genomen besluit) kunt u een bezwaarschrift sturen aan het PMA-bestuur. Als u en het bestuur er niet uitkomen, zal het geschil worden voorgelegd aan een geschillencommissie.

Hoe kom ik aan informa­ tie over mijn pensioen?

Ieder jaar ontvangt u een pensioen­ overzicht. Dat is een belangrijk document waarin u kunt zien wat u al aan rechten heeft opgebouwd en waar u in de huidige regeling op kunt uitkomen als u tot uw 65ste blijft werken. Ook het partnerpensioen wordt erin belicht.

Veel van deze informatie kunt u downloaden op onze website. Voor specifieke vragen kunt u een e-mail sturen naar [email protected].

adressen Pensioenfonds Medewerkers Apotheken Neuhuyskade 92 2596 XM Den Haag

Sociale Verzekeringsbank: 020 656 56 56 www.svb.nl

Postbus 97851 2509 GH Den Haag

Belastingtelefoon: 0800 0543 www.belastingdienst.nl

PMA-infolijn 070 311 01 55 e: [email protected] w: www.pma-pensioenen.nl

Rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl Notaristelefoon: 0900 346 93 93 www.notaris.nl Ombudsman Pensioenen: 070 333 89 65 www.ombudsmanpensioenen.nl

Colofon Concept, tekst en productie: A-vier Communicatie Amsterdam Vormgeving: potatoPixels, Almere Fotografie: Jan van Rietschoten, Rotterdam © 2013 A-vier Communicatie

colofon

Disclaimer Om deze brochure leesbaar en helder te houden zijn we niet op alle details van de regelingen ingegaan. Een volledige weergave van de regelingen leest u in het pensioenreglement. Het pensioenreglement is uiteindelijk bepalend. De genoemde bedragen in deze brochure kunnen wijzigen.

39

Pensioenfonds Medewerkers Apotheken Neuhuyskade 92 Postbus 97851 2509 GH Den Haag e: [email protected] w: www.pma-pensioenen.nl PMA-infolijn: 070 - 311 01 55 december 2013